Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Fá choinne Chruinnighthe Dhúin na nGall</title><author><persName>Martin, Mary</persName></author><editor><name type="main">Laoide, Seosamh (Lloyd, Joseph H.)</name></editor><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG12-10669</note>
		 <note type="L">132</note>
		 <note type="B">1902</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Meadhón Foghmhair, 1902</date><idno>IG12-10669</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">12</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Martin, Mary</author><title>Fá choinne Chruinnighthe Dhúin na nGall</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Fá choinne Chruinnighthe Dhúin na nGall</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Meadhón Foghmhair, 1902</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>FÁ CHOINNE CHRUINNIGHTHE</span>
<lb n="1"/><span>DHÚIN NA nGALL.</span>
<lb n="2"/><span> </span>
<lb n="3"/><span>I. Nach aoibhinn an áit é ar an chnoc os</span>
<lb n="4"/><span>cionn an tsáile agus an cruinniughadh seo comh</span>
<lb n="5"/><span>hálainn taobh amuigh de Dhún na nGall, agus</span>
<lb n="6"/><span>gurab é an gnaithe uile go léir ann ag</span>
<lb n="7"/><span>neartughadh na Gaedhilge, an chanamhaint a</span>
<lb n="8"/><span>bhí i n-Éirinn sul má dtearnas uirthi feall.</span>
<lb n="9"/><span>Tá an talamh seo comh naomhtha giota beag</span>
<lb n="10"/><span>taobh thíos de go mb'fhusa dúinne smaoi(n)-</span>
<lb n="11"/><span>tiughadh air i bhfad 'ná bheith d'á rádh.  Tá na</span>
<lb n="12"/><span>bráithre 'na gcéadtaibh 'na gcodladh ann</span>
<lb n="13"/><span>faoi'n chréafóig; tá na seamróga ag fás</span>
<lb n="14"/><span>tharsta 'gus an uile chineál bláth.</span></p>
<lb n="15"/>
<lb n="16"/><p><span>Iarraim bhar bpárdúna anois ar son mise</span>
<lb n="17"/><span>mo bhéal 'osgladh annseo indiú agus mo ghlór</span>
<lb n="18"/><span>beag lag gan mhaith thógáil ann bhar measg,</span>
<lb n="19"/><span>acht is bocht liom é an lá leigint thart gan</span>
<lb n="20"/><span>innse daoibh fá'n áit bheannuighthe a bhfuilmid</span>
<lb n="21"/><span>iongantach comhgarach dó, an áit i bhfuil na</span>
<lb n="22"/><span>sgórtha agus na céadta bráithre agus naomh 'na</span>
<lb n="23"/><span>gcodladh, acht chuala mé riamh nach bhfuil sé</span>
<lb n="24"/><span>maith a bheith ag caint ar na mairbh mur</span>
<lb n="25"/><span>ndéarfamuid paidir dóibh, agus ní fá choinne</span>
<lb n="26"/><span>dhul phaidreacha thainic mise annseo indiú ar</span>
<lb n="27"/><span>chor ar bith acht fá choinne amhrán beag</span>
<lb n="28"/><span>Gaedhilge a rádh, dhá dtigeadh liom, acht,</span>
<lb n="29"/><span>faraor, tá aon rud amháin dho dhíth orm agus sin</span>
<lb n="30"/><span>an guth.</span></p>
<lb n="31"/>
<lb n="32"/><p><span>II. Is truagh nach dtig liom-sa seinm mar</span>
<lb n="33"/><span>na cuacha ná mac alla bhaint as néaltaibh le</span>
<lb n="34"/><span>tuaim agus le ceól, go dtiocfadh liom-sa innse</span>
<lb n="35"/><span>daoibh maitheas na Gaedhilge, an chanamhaint</span>
<lb n="36"/><span>a bhí i n-Éirinn, 'gus a moladh mar badh chóir.</span>
<lb n="37"/><span>Díbreadh an Ghaedhilg ar shiubhal ó bhailtibh</span>
<lb n="38"/><span>móra; fuair sí dídean fá shléibhte faoi</span>
<lb n="39"/><span>dhosracha fraoich.  Agus cá bhfuil an chaint</span>
<lb n="40"/><span>comh suailceach, ag teacht ar an tráthnóna,</span>
<lb n="41"/><span>'ná thart fá'n teinidh mhónadh le coinfheasgar</span>
<lb n="42"/><span>na hoidhche?</span>
<lb n="43"/></p>
</div>
<pb n="133"/>
<div><lb n="44"/><p><span>Óch! óch! ní theanfa mé dearmad go</span>
<lb n="45"/><span>bráthach de, dhá mbeinn comh sean agus go </span>
<lb n="46"/><span>mbéidheadh cearc ábalta m'iomchar thart</span>
<lb n="47"/><span>i n-a gob trí huaire fá'n teach, fá chailín óg</span>
<lb n="48"/><span>de'n chomharsain ar bhuail cumhaidh í 'san</span>
<lb n="49"/><span>Oileán Úr a n-oiridh (= i n-uraidh) agus phill sí</span>
<lb n="50"/><span>ar ais 'un a' baile.  Chuala mé dhá radh nach</span>
<lb n="51"/><span>bhfaca sí rud ar bith ó chuaidh sí ann gur</span>
<lb n="52"/><span>fhág sí é a thiocfadh léithi a chuir (= chur) caoi</span>
<lb n="53"/><span>ar bith i gcomórtas ná anál fholláin bhárr na</span>
<lb n="54"/><span>gcnoc, grásta an Ríogh 's an Ghaedhilg.  </span></p>
<lb n="55"/>
<lb n="56"/><p><span>III. B'éigean do'n Ghaedhilg a bheith diong- </span>
<lb n="57"/><span>mhálta di féin uili-g'.  Ní rabh sí deánta </span>
<lb n="58"/><span>suas de dhomasach ná moirteál gan aol, ná, </span>
<lb n="59"/><span>dhá bhfuigheadh an Béarla beag mín seo a</span>
<lb n="60"/><span>leath oiread íosbairt, ní bheith aon fhocal di</span>
<lb n="61"/><span>le chéile leis na trí chéadtaibh bliadhain.  Ó,</span>
<lb n="62"/><span>go musglaidh tú agus go mairidh tú, a chanamhaint</span>
<lb n="63"/><span>na tíre; b'anacair do leabaidh agus b'fhada do</span>
<lb n="64"/><span>néal.  Agus cá bhfuil an chaint comh cráibh-</span>
<lb n="65"/><span>theach ag dul do'n Phaidrín Páirteach 'ná</span>
<lb n="66"/><span>sean-bhean ar a glúine 'gus an Ghaedhilg</span>
<lb n="67"/><span>i n-a béal.</span></p>
<lb n="68"/>
<lb n="69"/><p><span>Tá se uili-g' thart go leór, acht dhá </span>
<lb n="70"/><span>gcluinfeadh sibh sean-mhná ag dul phaidreacha</span>
<lb n="71"/><span>go cráibhtheach ná ag sgamhláil go tíoránta,</span>
<lb n="72"/><span>mar chuala mise go minic ar an droch-uair</span>
<lb n="73"/><span>damh fhéin, déarfadh an uile dhuine riamh agaibh</span>
<lb n="74"/><span>nach bhfuil seort ar bith canamhaint dh'á</span>
<lb n="75"/><span>dtiocfadh le duine ar bith a intinn a</span>
<lb n="76"/><span>mhíniughadh ine sgéal gheárr leath comh maith </span>
<lb n="77"/><span>leis an Ghaedhilg.</span></p>
<lb n="78"/>
<lb n="79"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Fá choinne Chruinnighthe Dhúin na nGall.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Fá choinne Chruinnighthe Dhúin na nGall.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
