Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">An Gobán Saor</title><author><persName>Féach aithriseoir</persName></author><author><persName>Twomey, Mrs.  Ballymakeera, Ballyvourney.</persName></author><editor><name type="main">Laoide, Seosamh (Lloyd, Joseph H.)</name></editor><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG12-10640</note>
		 <note type="L">97</note>
		 <note type="B">1902</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Iúl, 1902</date><idno>IG12-10640</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">12</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Féach aithriseoir</author><title>An Gobán Saor</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">An Gobán Saor</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Iúl, 1902</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>AN GOBÁN SAOR</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>An Gobán Saor do mhairbh</span>
<lb n="3"/><span>sé caora agus do chuir sé a</span>
<lb n="4"/><span>mhac a' díol an chroicinn.</span>
<lb n="5"/><span>Dubhairt sé le n-a mhac</span>
<lb n="6"/><span>gan a' croiceann a dhíol</span>
<lb n="7"/><span>go bhfaghadh sé an croi-</span>
<lb n="8"/><span>ceann 's a luacht.</span>
<lb n="9"/><span>D'imthigh sé dh'á dhíol agus ní bhfuair sé éinne an</span>
<lb n="10"/><span>lá sain do cheannuig é.  An tarna lá do</span>
<lb n="11"/><span>bhuail cailín uime agus d'fhiafhruig sí dhe cad air</span>
<lb n="12"/><span>go ndíolfadh sé an croiceann.  Dubhairt sé</span>
<lb n="13"/><span>gur'b ar a' gcroiceann 's a luacht.  Stath</span>
<lb n="14"/><span>sí an olann de annsain agus thug sí do an felt</span>
<lb n="15"/><span>agus an méid ab' fhiú an olann.  Nuair a tháinig</span>
<lb n="16"/><span>sé a bhaile annsain, d'fhiafhruig a athair de</span>
<lb n="17"/><span>cé cheannuig a' croiceann agus dubhairt sé gur</span>
<lb n="18"/><span>cailín i dtosach na sráide, inghean bain-</span>
<lb n="19"/><span>treabhaighe.                                                </span></p>
<lb n="20"/>
<lb n="21"/><p><span>Do chuir an Gobán annsain gairm sgoile</span>
<lb n="22"/><span>amach chun dínnéir a bheith ann a leithéid sin</span>
<lb n="23"/><span>de lá agus thug sé cuireadh dínnéir do'n bhain-</span>
<lb n="24"/><span>treabhaigh agus d'á triúr inghean.  Nuair a bhí</span>
<lb n="25"/><span>an dínnéir caithte aca, thug sé isteach 'sa'</span>
<lb n="26"/><span>rúm í [.i. an chéad inghean] agus thaiseán sé</span>
<lb n="27"/><span>feircín óir di.  D'fhiafhruig sé dhi cad do</span>
<lb n="28"/><span>dhéanfadh sí leis, dá badh léi é.  Dubhairt sí</span>
<lb n="29"/><span>ná feadair sí cad do dhéanfadh sí leis acht</span>
<lb n="30"/><span>bheith a' féachaint air rith an lae.  Dubhairt</span>
<lb n="31"/><span>sé ná déanfadh sí an gnó, agus thug sé isteach</span>
<lb n="32"/><span>an tarna hinghean.  Labhair sé leis an tarna</span>
<lb n="33"/><span>hinghin agus d'fhiafhruig sé dhi cad dó déanfadh</span>
<lb n="34"/><span>si leis, da badh léi é.  Dubhairt a' tarna</span>
<lb n="35"/><span>hinghean ná feadair sí pioc cad do dhéan-</span>
<lb n="36"/><span>fadh sí léithi acht bheith 'á chaitheamh léithi, gur</span>
<lb n="37"/><span>dhóigh léi go seasóghadh sí go deó í.  Thóg sé</span>
<lb n="38"/><span>isteach annsain a' tríomhadh hinghean agus</span>
<lb n="39"/><span>d'fhiafhruig sé dhi cad do dhéanfadh sí leis.</span>
<lb n="40"/><span>Dubhairt sí leis cad do dhéanfadh sí leis acht</span>
<lb n="41"/><span>é chaitheamh 's a chnósach.  Dubhairt sé go</span>
<lb n="42"/><span>ndéanfadh sí sain an gnó annsain agus d'iarr</span>
<lb n="43"/><span>sé ar a máthair annsain í mar bhean a mhic.</span></p>
<lb n="44"/>
<lb n="45"/><p><span>Pósadh iad, agus an chéad lá chuadar amach</span>
<lb n="46"/><span>ag obair, dubhairt an t-athair leis a' mac an</span>
<lb n="47"/><span>bóthar a chur i ngirreacht do.  Ní fheadair a'</span>
<lb n="48"/><span>mac caidé an brígh bhí ag an athair agus ní </span>
<lb n="49"/><span>dubhairt sé éinní agus chasadar a bhaile arís agus</span>
<lb n="50"/><span>d'imthigheadar i mbáireach agus dubhairt a'</span>
<lb n="51"/><span>t-athair arís: "A mhic ó, bí a' cuir a' bhóthair</span>
<lb n="52"/><span>i ngirreacht dúinn" agus ní fheadair a' mac</span>
<lb n="53"/><span>c'onnus, agus nuair a thánghadar a bhaile, d'fhia-</span>
<lb n="54"/><span>fhruig a bhean cad do bhí 'á dtabhairt a bhaile</span>
<lb n="55"/><span>agus dubhairt a fear léi gur'b é a athair adeir-</span>
<lb n="56"/><span>eadh leis bheith a' cuir a' bhóthair i ngirreacht</span>
<lb n="57"/><span>agus ná feadair sé féin cad do thugadh a bhaile</span>
<lb n="58"/><span>annsain é.</span></p>
<lb n="59"/>
<lb n="60"/><p><span>"Nuair imtheóghair-se i mbárach," ar sise,</span>
<lb n="61"/><span>"agus nuair a déarfa sé leat an bóthar a chuir</span></p>
</div>
<pb n="98"/>
<div><lb n="62"/><p><span>i ngirreacht, tosnuig ag innsint sgéil fan</span>
<lb n="63"/><span>bhóthair."</span></p>
<lb n="64"/>
<lb n="65"/><p><span>Chomh maith d'imthigheadar chun cinn i mbárach</span>
<lb n="66"/><span>agus chuadar i bhfeighil a' ghnótha agus dubhairt a'</span>
<lb n="67"/><span>t-athair leis a' mac:</span></p>
<lb n="68"/>
<lb n="69"/><p><span>"Ná bí choidhche gan cara mhná tighe agat."</span></p>
<lb n="70"/>
<lb n="71"/><p><span>D'innis sé d'á mhnaoi cad dubhairt a'</span>
<lb n="72"/><span>t-athair leis.  Dubhairt sí leis [go mbeidís</span>
<lb n="73"/><span>ag dul go Sasana chun cúirt do dhéanamh agus,]</span>
<lb n="74"/><span>nuair a thiocfaidís chun a ndínnéir a dh'ithe,</span>
<lb n="75"/><span>go bhfaghaidís uisge chun a lámha a nighe, a</span>
<lb n="76"/><span>leogaint do'n Ghobán óg a lámh do chur 'san</span>
<lb n="77"/><span>uisge agus a spreacadh do'n uisge do chaitheamh</span>
<lb n="78"/><span>ortha, agus, nuair a gheobhadh sé an tubháile 'na</span>
<lb n="79"/><span>láimh, buille do'n tubháile a thabhairt di (.i.</span>
<lb n="80"/><span>do'n chailín a thabharfadh an tubháile chuige),</span>
<lb n="81"/><span>agus bheith a' suirghe léithi agus a leogaint air gan</span>
<lb n="82"/><span>é bheith pósta i n-éan-chor.</span></p>
<lb n="83"/>
<lb n="84"/><p><span>D'imthigheadar annsain go Sasana a'</span>
<lb n="85"/><span>déanamh cúirte do rígh mór a bhí i Sasana agus.</span>
<lb n="86"/><span>nuair a bhí an chúirt críochnuighthe, d'innis a'</span>
<lb n="87"/><span>cailín do'n Ghobán óg go rabhadar chun iad</span>
<lb n="88"/><span>do chur chun báis.  Labhair a' rí annsain, </span>
<lb n="89"/><span>nuair a shamhluig sé an chúirt a bheith críoch-</span>
<lb n="90"/><span>nuighthe, agus d'fhiafhruig sé a' raibh sé críoch-</span>
<lb n="91"/><span>nuighthe.  Dubhairt an Gobán go raibh acht</span>
<lb n="92"/><span>aon ní amháin a bhí 'sa bhaile uaidh mar gur</span>
<lb n="93"/><span>mhaith leis gan a leithéid de chúirt do bheith</span>
<lb n="94"/><span>ag éan-duine uasal eile 'na dhiaidh.  Dubhairt</span>
<lb n="95"/><span>an Gobán ná faghadh éinne é acht a mhac féin</span>
<lb n="96"/><span>agus mac a' ríogh agus dob' fheárr leis a' rígh ann-</span>
<lb n="97"/><span>sain a mhac féin do chur d'á iarraidh 'ná mac</span>
<lb n="98"/><span>an Ghobáin agus do chuir.</span></p>
<lb n="99"/>
<lb n="100"/><p><span>Nuair a tháinigh sé ag triall ar bhean a'</span>
<lb n="101"/><span>Ghobáin, dubhairt sé gur cuireadh a d'iarraidh </span>
<lb n="102"/><span>"cam agus díreach" é agus dubhairt sí go raibh sé</span>
<lb n="103"/><span>'sa chófhra agus go raibh fhios aici gur dhear- </span>
<lb n="104"/><span>mhadadar é.  </span></p>
<lb n="105"/>
<lb n="106"/><p><span>D'osgail sí a' cófhra agus do chuir sí cathaoir </span>
<lb n="107"/><span>le hais a' chófhra.  Dubhairt sí leis seasamh </span>
<lb n="108"/><span>ar a' gcathaoir agus é thógaint, go raibh sé</span>
<lb n="109"/><span>i n-íochtar a' chófhra, go raibh sí ag iomchur</span>
<lb n="110"/><span>leinbh agus ná féadfadh a thógaint aníos.</span>
<lb n="111"/><span>Sheasaimh sé ar a' gcathaoir agus, nuair a chrom</span>
<lb n="112"/><span>sé dh'á lorg, thug sí a lámh leis agus chaith sí</span>
<lb n="113"/><span>isteach é.</span></p>
<lb n="114"/>
<lb n="115"/><p><span>"Fain-se annsain, a "cham"," ar sise, "nó</span>
<lb n="116"/><span>go dtagaidh "díreach"."</span></p>
<lb n="117"/>
<lb n="118"/><p><span>Thiomáin sí litir annsain chun a' ríogh a</span>
<lb n="119"/><span>fear a leogaint a bhaile, go gcoinneoghadh</span>
<lb n="120"/><span>sí féinig a mhac chun go dtagadh a fear féin.</span></p>
<lb n="121"/>
<lb n="122"/><p><span>Leog sise mac an ríogh a bhaile nuair a</span>
<lb n="123"/><span>tháinig a fear féin.</span></p>
<lb n="124"/>
<lb n="125"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

An Gobán Saor.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

An Gobán Saor.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
