Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Clodhanna Nua.</title><author><persName/></author><editor><name type="main">Laoide, Seosamh (Lloyd, Joseph H.)</name></editor><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG11-11264</note>
		 <note type="L">159</note>
		 <note type="B">1901</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Meadhón Foghmhair, 1901</date><idno>IG11-11264</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">11</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author/><title>Clodhanna Nua.</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Clodhanna Nua.</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Meadhón Foghmhair, 1901</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language><language ident="en">English</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>CLODHANNA NUA.</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>Am Bàrd; Ar Tir agus ar Teanga.  Leabhar I.</span>
<lb n="3"/><span>Aireamh 2, Ceud Mhios an Fhoghair, 1901.  Pris,</span>
<lb n="4"/><span>Sgilling (Edition de Luxe, Sia Sgillinean).</span></p>
<lb n="5"/>
<lb n="6"/><p><span>Is maith an rud go bhfuil an Ghaedhilg ag tógáil a cinn</span>
<lb n="7"/><span>nídh-sa-aoirde i n-Albain.  Go deimhin, is mór an </span>
<lb n="8"/><span>tógáil chinn uirthi an "Bàrd" so.  Tá an chaint agus an </span>
<lb n="9"/><span>mheanma ann.  Is molta go mór "A' Ghobhar Ghlas,"</span>
<lb n="10"/><span>"Am "Buggane"" (sgéal Manannach é seo), "Na</span>
<lb n="11"/><span>Leth-Aonan sith, agus "Gaelic Idioms".  Cuireann an </span>
<lb n="12"/><span>rud déidheanach i gcéill nach mór de Bhéarlachas atá i </span>
<lb n="13"/><span>gcanamhain na hAlban, go háirithe má leantar de'n </span>
<lb n="14"/><span>sgéal céadna go coitchionnta gach éin-mhí.  Buaidh agus </span>
<lb n="15"/><span>treise leat, a Bháird.</span></p>
<lb n="16"/>
<lb n="17"/><p><span>Ingheana na hÉireann.  Árd-chraobh, Baile Átha Cliath</span>
<lb n="18"/><span>(Ingheana Bhrighde).  First Annual Report, Session</span>
<lb n="19"/><span>1900-1901.</span></p>
<lb n="20"/>
<lb n="21"/><p><span>Ní misde cúntas d'fhághail ar ghníomharthaibh "Inghean </span>
<lb n="22"/><span>na hÉireann".  Ní'l éin-dream is mó atá loitthe ag </span>
<lb n="23"/><span>an nGalldacht 'ná an bhanntracht shéimh shuairc d'fhás ó</span>
<lb n="24"/><span>shíor-fhuil Ghaedhil Ghlais.  'Pé buidhean daoine chuireas</span>
<lb n="25"/><span>reompa iad so do chur ar bhealach a leasa, is mór is </span>
<lb n="26"/><span>ionmholta iad.  Is follus as an dtuairisg seo nach </span>
<lb n="27"/><span>díomhaoin do bhí na h-"Ingheana".  Is mór an truagh,</span>
<lb n="28"/><span>ámhthach, ná fuilid siad taithightheach le húsáid na </span>
<lb n="29"/><span>Gaedhilge nídh-sa-mhó 'ná mar atáid.  Acht tagann gach </span></p>
</div>
<pb n="160"/>
<div><lb n="30"/><p><span>áidhbhse le haimsir.  Tá an Ghaedhilg aca d'á múineadh </span>
<lb n="31"/><span>do'n aos óg, nídh is fíor-mhaith uatha.  Tá sain dá </span>
<lb n="32"/><span>dhéanamh go maith leis, mar is í rug craobh an aonaigh </span>
<lb n="33"/><span>léi i bhFeis Laighean agus Midhe ó na buidhnibh léighinn eile </span>
<lb n="34"/><span>'ná gearrchaile bheag do fuair a cuid oideasa ó bhan-</span>
<lb n="35"/><span>mhúinteoir d'Ingheanaibh na hÉireann.  Ní maith do-</span>
<lb n="36"/><span>ghníd na hIngheana, an bhanntracht chlúiteach chéimeamhail </span>
<lb n="37"/><span>ortha so i dteangaidh bhréin na n-allmhurach gach éan-</span>
<lb n="38"/><span>uair.  Dá gcloiseadh banntracht an tsean-tsaoghail </span>
<lb n="39"/><span>an Béarla d'á spreagadh go blasd mar ghioll ortha </span>
<lb n="40"/><span>féin, cad déarfaidís, cuir i gcás go dtuigfidís i </span>
<lb n="41"/><span>n-éan-chor é?  Is dóigh go dtiocfaidh feabhas air seo,</span>
<lb n="42"/><span>le cungnamh Dé.</span></p>
<lb n="43"/>
<lb n="44"/><p><span>Leabhairíní Gaedhilge le haghaidh an tsluagh - IV.</span>
<lb n="45"/><span>Greann na Gaedhilge, an Chéad Chuid.  Énrí Ua</span>
<lb n="46"/><span>Muirgheasa do sgríobh.  Ar n-a chur amach ag </span>
<lb n="47"/><span>Connradh na Gaedhilge i mBaile Átha Cliath, 1901.</span>
<lb n="48"/><span>Pinginn.</span></p>
<lb n="49"/>
<lb n="50"/><p><span>Is mór is ionmholta fear an leabhair seo.  Ní fada </span>
<lb n="51"/><span>ó bhí sé 'na thosnuightheoir agus anois atá sé 'na sgriúdaire</span>
<lb n="52"/><span>Gaedhilge.  Caint íochtair na héireann atá 'san </span>
<lb n="53"/><span>leabhrán so agus í fá eagar mhaith.  Tá foclóir i n-aghaidh</span>
<lb n="54"/><span>gach éinsgéilín i ndeireadh an leábhair fhuigfeas </span>
<lb n="55"/><span>furusda é ag lucht Gaedhilge d'fhoghluim.  Tá leabhráin </span>
<lb n="56"/><span>bheaga do'n chineál so go mór ó'n tsluagh, agus tá súil</span>
<lb n="57"/><span>aca leo.  Nára' fada go bhfeicthear an chéad cheann</span>
<lb n="58"/><span>eile aca.</span></p>
<lb n="59"/>
<lb n="60"/><p><span>Leabhairíní Gaedhilge le haghaidh an tsluaigh. - V.</span>
<lb n="61"/><span>Tadhg Gabha, duais-sgéal an Oireachtais, 1900.</span>
<lb n="62"/><span>Séamus Ua Dubhghaill do sgríobh.  Ar n-a chur</span>
<lb n="63"/><span>amach ag Connradh na Gaedhilge, i mBaile Átha Cliath,</span>
<lb n="64"/><span>1901.  Pinginn.</span></p>
<lb n="65"/>
<lb n="66"/><p><span>Is deas an sgéilín é seo.  Go deimhin do'n ughdar,</span>
<lb n="67"/><span>dá bhféadfaidhe caint Bhaile Mhúirne, árd-chathrach na </span>
<lb n="68"/><span>hÉireann, do thaithighe annso, 'sé rud dob' ionráidhte</span>
<lb n="69"/><span>"Is seoig an sgéal é."  Tá sé innste aige go han-</span>
<lb n="70"/><span>mhaith ó thúis go deireadh, agus tá ráidhteachais mhaithe ann</span>
<lb n="71"/><span>leis, mar sh. "Ar mhór-dtuathal," "A chuid breas-</span>
<lb n="72"/><span>taidheachta," "raibilíní bó," etc..  Tá dul na gramad-</span>
<lb n="73"/><span>aighe do leathtaoibh annso agus annsúd: "Gan a lochdaibh</span>
<lb n="74"/><span>féin," "ag séideadh na builg," "'n-áit ba chóra dhó</span>
<lb n="75"/><span>bheith," "treasna na páirceanna," acht is fánach sain </span>
<lb n="76"/><span>tar an leabhar go léir.  N@i bhíonn sé do leathtaoibh ag </span>
<lb n="77"/><span>na sean-daoinibh, ámh, agus is fearr a lorg-san do </span>
<lb n="78"/><span>leanamhaint.  Ní maith "Neillí", siúd is go rug sí</span>
<lb n="79"/><span>buaidh 'sa' deireadh.  Cad déarfadh na sean-Ghaedhil le </span>
<lb n="80"/><span>n-a hainm agus Gobnait, Céarnait, Bláthnait, Cróchnait,</span>
<lb n="81"/><span>etc., aca?</span></p>
<lb n="82"/>
<lb n="83"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Clodhanna Nua.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Clodhanna Nua.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
