Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Two Eighteenth Century Laments</title><author><name type="main">Pádraig de Brún</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N"/>
                         <note type="L">620</note>
                         <note type="B">1710lsc 18T</note>
                         <note type="C">Fil.</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno/><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title>Two Eighteenth Century Laments</title><author>Pádraig de Brún</author><imprint><publisher>Muineachán: Cumann Seanchais Chlochair,1968</publisher><date>1710lsc 18T</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p/>
<lb n="0"/>
<lb n="1"/><p><span>Olc an scéal, mo léan, do scaoileadh,</span>
<lb n="2"/><span>d'fháig go déarach tréithlag laochra</span>
<lb n="3"/><span>is céad do dh'inniribh fionna go caointeach,</span>
<lb n="4"/><span>lán do bhrón ag deargadh maothghlac,</span>
<lb n="5"/><span>'scabadh 's a' dórtadh deór gan scíthe,</span>
<lb n="6"/><span>gan cuimhne ar spórt, ar cheól nó ar aoibhneas</span>
<lb n="7"/><span>dá bhfaca siad tráth fá cheáfra an aoi-thoí.</span>
<lb n="8"/><span>Gach sló dhá dtagadh níor faiteach a' suí iad.</span>
<lb n="9"/><span>Fáilte agus fiche bhíodh ' gcoinne gach aon ann;</span>
<lb n="10"/><span>cuirn gan tomhas ar fheabhas gach fíona</span>
<lb n="11"/><span>do thiocfadh gan spás i lámh gach aon díobh.</span>
<lb n="12"/><span>Do múchadh meadhair agus soilse an toí úd</span>
<lb n="13"/><span>ó thoisc a' bháis, cuirim crá agus míle air,</span>
<lb n="14"/><span>do leag an macámh i dtós ' aoise,</span>
<lb n="15"/><span>Padí mhac Seóirse, an mórga croíúil,</span>
<lb n="16"/><span>nachar leig bocht faoi thocht gan a shaoradh;</span>
<lb n="17"/><span>naisceadh ón tsáitheach tríd ghrá go bhfuídís.</span>
<lb n="18"/><span>Dámar bheó é an macámh go dtagadh chum aosa</span>
<lb n="19"/><span>do bhiadh 'na scathán ar chruinniú gach aonaigh,</span>
<lb n="20"/><span>fós 'na cheannfort i dtosach a bhuíne.</span>
<lb n="21"/><span>níor bh'ionadh le haonneach feabhas a ghníomha:</span>
<lb n="22"/><span>planda leanbaí ' ghineamhain ríogha,</span>
<lb n="23"/><span>do shaorfhuil Fhrancach do réir mur scríobhthar,</span>
<lb n="24"/><span>ní dá sóisir acht don fhuil ríogha,</span>
<lb n="25"/><span>is minic níodh slachtar is trascairt ar laochra</span>
<lb n="26"/><span>an tráth thagadh ócáid chum cosaint a gcríche.</span>
<lb n="27"/><span>Tháinig tríd ghrá go hÉire na náorchl. . .</span>
<lb n="28"/><span>chum a cosaint ar chogadh na ndaorchlann</span>
<lb n="29"/><span>an tráth thagadh dochar níorbh fhuráil a laochraí.</span>
<lb n="30"/></p>
</div>
<pb n="621"/>
<div><lb n="31"/><p><span>Cia nach dtagann liom trácht ar fheabhas a ghníomha,</span>
<lb n="32"/><span>ag súd bráthair na león is na gcurainn ba saoire,</span>
<lb n="33"/><span>mac Sheóirse Táth do chréachtghoin mílte.</span>
<lb n="34"/><span>Bráthair iarlaí agus tiarnaí go fíor é,</span>
<lb n="35"/><span>bráthair ridirí ar fheabhas na críche é,</span>
<lb n="36"/><span>bráthair Gael nach éarfadh aon é,</span>
<lb n="37"/><span>bráthair león ' bhí mórga ina ghníomha.</span>
<lb n="38"/><span>Bráthair gach Táth dá bhfeabhas sa chrích é,</span>
<lb n="39"/><span>bráthair na mBlácach 'n am cath' nach gclaonadh,</span>
<lb n="40"/><span>bráthair na mBealógach ó Dhubhlíce,</span>
<lb n="41"/><span>bráthair na bhFléamannach éachtach ríthiúil,</span>
<lb n="42"/><span>bráthair gan gó Mhic Mhathamhna shaoir é,</span>
<lb n="43"/><span>bráthair na Youngach gan mhearú ina ngníomha,</span>
<lb n="44"/><span>shaorBhealóglaigh . . . fós ar a' taoibh sin.</span>
<lb n="45"/><span>Ní hionadh damh uaisle dá fheabhas san chrích se</span>
<lb n="46"/><span>nach raibh a bpáirt nó a ghrá go fíor dó.</span>
<lb n="47"/><span>Grá aois téad 's na cléire fíre é,</span>
<lb n="48"/><span>grá na n-óg, a' tsróill 's a' tsíoda é,</span>
<lb n="49"/><span>grá na leóghan mórga saor é,</span>
<lb n="50"/><span>grá na mbocht muraon 's na laoch é,</span>
<lb n="51"/><span>grá gach duine dá bhfaca sa tsaol é,</span>
<lb n="52"/><span>macámh leanbaí, scathán laochra,</span>
<lb n="53"/><span>i ndealbh 's i ndreach ba cosúil le Naoise,</span>
<lb n="54"/><span>a scéamh gan locht mur is aithne do mhíle é.</span>
<lb n="55"/><span>Ba crodh don chléir dhá dtagadh chum aosa é.</span>
<lb n="56"/><span>Ba creach do bhochtaibh coigcríbh go fíor é,</span>
<lb n="57"/><span>creach na n-uasal bhfannlag aosta é</span>
<lb n="58"/><span>is cách do chéada nachar rugadh san saol so,</span>
<lb n="59"/><span>ní áirmhim teanant nó lucht íoca</span>
<lb n="60"/><span>atá i gcreach 's a stór a' luí aniu sínte.</span>
<lb n="61"/><span>Is measa go mór liom brón a' mhíligh</span>
<lb n="62"/><span>nach ndearna saint nó clampar gníomha</span>
<lb n="63"/><span>nó cruas le bocht 'n am gorta nó daoirse,</span>
<lb n="64"/><span>acht ' réir ' acainne a phronnadh dá mhaoin dóibh,</span>
<lb n="65"/><span>is Mailí Young an ríoghan aobha</span>
<lb n="66"/><span>a bheith faoi bhrón 's gur chosc ar íota í</span>
<lb n="67"/><span>an tráth thagaidís cliar nó dáimh mur ' mbíodh sí,</span>
<lb n="68"/><span>an úirchnis shéimh gan mheabhail i ngníomha</span>
<lb n="69"/><span>nachar thuill diomdha ó neach san saol so,</span>
<lb n="70"/><span>acht lán grá do bhochtaibh Íosa</span>
<lb n="71"/><span>'s gach aon dá dtigeadh go mb'fháilteach í leó</span>
<lb n="72"/><span>i dteasghrá Dé, i ndéarc 's i ndaonnacht,</span>
<lb n="73"/><span>gé d'fhéach Íosa ' foighid san ghníomh so</span>
<lb n="74"/><span>mur do rinne le Job ' bhí 'na fhíréan fhíre.</span>
<lb n="75"/><span>Guímaid a' Rí fuair páis dar saoradh</span>
<lb n="76"/><span>go dtuga sé grása chum foighide don dís úd.</span>
<lb n="77"/></p>
</div>
<pb n="622"/>
<div><lb n="78"/><p><span>Go bás mhic Sheóirse, tachra millte,</span>
<lb n="79"/><span>ag so againne d'áireamh fíor é:</span>
<lb n="80"/><span>aois Mhic Dé do réir gach fíréan</span>
<lb n="81"/><span>míle seacht gcéad 's a sé muraon leis.</span>
<lb n="82"/></p>
</div>
<pb n="623"/>
<div><lb n="83"/><p><span>Bzzzzz1711 18T</span>
<lb n="84"/><span>Iomdha éacht do-ní an t-éag mur shaoilim</span>
<lb n="85"/><span>ar shliocht cróga Cholla-dhá-chríoch ghil</span>
<lb n="86"/><span>is go háiridhe Mac Mhathamhna ó Oirghialla na mínmhagh,</span>
<lb n="87"/><span>do ghabh ceannas go Bóinn is cíos-cháin.</span>
<lb n="88"/><span>Do dhíoltaí leis geill agus séada saora,</span>
<lb n="89"/><span>ní hansan amháin acht in Albain ríogha.</span>
<lb n="90"/><span>Do níodh an fhine sin treise agus míle éacht.</span>
<lb n="91"/><span>Is adhbhar tinnis a mire go deimhin a smaoiniú,</span>
<lb n="92"/><span>mur d'éag siad uile 's gan duine sa saol díobh</span>
<lb n="93"/><span>de shliocht Aodha Ruaidh lé mbuaití cluíthe ?.</span>
<lb n="94"/><span>Leóin mur Oscar ' dol i dtosach a mbuíne,</span>
<lb n="95"/><span>nó mur Chú na gCleas ag argain críche</span>
<lb n="96"/><span>iar fhoghlaim cleasa goile ag Aoife,</span>
<lb n="97"/><span>nó mur Chonall ag cascairt a bhíobha.</span>
<lb n="98"/><span>Ag pilleadh óna ngleó ba cosúil lé Naoise iad,</span>
<lb n="99"/><span>a gcreideamh gan smál 's a' grá do chreid siad in Íosa,</span></p>
</div>
<pb n="624"/>
<div><lb n="100"/><p><span>ag pronnadh séad agus spré do dhraoithibh</span>
<lb n="101"/><span>mur do níodh Guaire ' dTailteann ar aonach.</span>
<lb n="102"/><span>A ndéandis fó Éirinn, ba éacht gan mhaíomh é.</span>
<lb n="103"/><span>Tráchtadh ar a n-éachta, ba tréartha draoithe sin.</span>
<lb n="104"/><span>Ag súd ar lár do láthair dhíobh ríoghan,</span>
<lb n="105"/><span>Catrína ní Mhic Mhathamhna an úirchnis aobha,</span>
<lb n="106"/><span>tar éis éag' 's gan dúil lé hírí,</span>
<lb n="107"/><span>do lean béasa na sean i ndeigh-gníomha,</span>
<lb n="108"/><span>i gcéill 's i méin 's i gcrábhaidh fhíre,</span>
<lb n="109"/><span>in oineach gan bhaos gan spéis ar ghrá do Íosa.</span>
<lb n="110"/><span>Teasghrá Dé do fhréamhadh ina croíse</span>
<lb n="111"/><span>'s gan fuath do neach dá maireann sa tsaol so</span>
<lb n="112"/><span>acht lán grá do bhochtaibh Íosa,</span>
<lb n="113"/><span>'s gur bh'ansa lé an bocht is loige do chífeadh</span>
<lb n="114"/><span>nó ' tí is tréine bhíodh ' cruinniú maoine.</span>
<lb n="115"/><span>Aitheanta an dá chlár ba gnáth lé a smaoiniú,</span>
<lb n="116"/><span>' ceasta go rachadh tar riail fhíorchiort.</span>
<lb n="117"/><span>Dhá aithne an ghráidh do ghnáth chomhlíon sí,</span>
<lb n="118"/><span>searc-ghrá Dé tar dhúilibh daonna</span>
<lb n="119"/><span>agus grá na comharsain ' gheall ar Íosa.</span>
<lb n="120"/><span>Scéimh gan locht mur shirfeadh aon dí,</span>
<lb n="121"/><span>ó bhathais go trácht 's gan céim claon ann,</span>
<lb n="122"/><span>mallrosc cneasta 's a féachaint aobha,</span>
<lb n="123"/><span>a béal 's a déad sa déanta chéanna</span>
<lb n="124"/><span>'s a gáire banúil chum tocht do scaoileadh</span>
<lb n="125"/><span>dá lucht caidribh 'o ló 's do oíche.</span>
<lb n="126"/><span>Seada-chorp seang gan locht dar fríothadh ann.</span>
<lb n="127"/><span>Fuair sí tíolaca iomdha ó Íosa</span>
<lb n="128"/><span>i méin 's i gcéill 's i gcrábhaidh fhíre</span>
<lb n="129"/><span>' b'fhearr nó scéimh an tsaoil in aoneacht.</span>
<lb n="130"/><span>Fuair sí grá is clú ó ordaibh Chríosta</span>
<lb n="131"/><span>agus ó uaislibh muraon re daoithibh.</span>
<lb n="132"/><span>Grá na n-óg 's na sean araon í</span>
<lb n="133"/><span>is na ndeórainn choigcríbh thigeadh i gciantaibh ?.</span>
<lb n="134"/><span>B'í grá na comharsain ' ghnáth Catrína,</span>
<lb n="135"/><span>idir Ghall is Ghael na tíre.</span>
<lb n="136"/><span>Ní raibh fuath nó mailís do dh'aon aice,</span>
<lb n="137"/><span>acht grá leanbaí ' gcoinne gach aon neach,</span>
<lb n="138"/><span>agus mhaithfeadh dhóibh dá ndéandis díth dhí</span>
<lb n="139"/><span>mur ghrá ar a Coimhdhe cumhachtach Íosa,</span>
<lb n="140"/><span>' gcuimhne mur mhaith sé féin sa tsaol se</span>
<lb n="141"/><span>don lucht do chéas ar chroich naomhtha É.</span>
<lb n="142"/><span>níor bh'ionadh lé heólach feabhas a gníomha,</span>
<lb n="143"/><span>dá liacht sreabha saorfhola ó ar shíolaidh:</span>
<lb n="144"/><span>siúr Aodha Ruaidh gan ghó ar gach taoibh í</span>
<lb n="145"/><span>is Cholla mhic Éibhir 'na dhéidh do shíolaidh;</span>
<lb n="146"/><span>siúr Shíol Néill sa réim chéanna í</span></p>
</div>
<pb n="625"/>
<div><lb n="147"/><p><span>is Í Raghailligh ón gCabhán is fós Mhig 'Naoise.</span>
<lb n="148"/><span>Muraon réna páirt cosaird le laochra</span>
<lb n="149"/><span>do uaislibh seanGhall ' bhí teann sa chrích se</span>
<lb n="150"/><span>do rinne sí togha céile go fíordha.</span>
<lb n="151"/><span>Bhí feabhas Chlann tSeáin is fuil Cholla-dhá-chríoch ann,</span>
<lb n="152"/><span>bráthair do Shíol Néill gan éara ar thaoibh é,</span>
<lb n="153"/><span>bráthair Mhic Ceannach is Mhig Uidhir araon é,</span>
<lb n="154"/><span>is fós Mhic Ailein ó Albain ríogha.</span>
<lb n="155"/><span>Dá bhfaghadh sí ré fhada saoil insa tsaol so</span>
<lb n="156"/><span>do bhiadh níos mó dá scéalaibh lé scríobhadh,</span>
<lb n="157"/><span>óir do chuaidh a honóir tar acainn a maoine</span>
<lb n="158"/><span>is ní fhéachadh dá costas tráth b'oircheas dí scaoileadh.</span>
<lb n="159"/><span>Guímaid an Rí fuair páis dar saoradh</span>
<lb n="160"/><span>is d'fhuiling péin chum síol Éabha do scaoileadh</span>
<lb n="161"/><span>ón ghleó 's ón ghéibheann a raibh siad millte</span>
<lb n="162"/><span>go dtuga sé a hanam go Flaitheas na naomh leis.</span>
<lb n="163"/><span>Aon bhliain déag muraon re míle</span>
<lb n="164"/><span>agus seacht gcéad do áireamh fíre</span>
<lb n="165"/><span>ó bhreith Chríosta i mBeithil lé ríoghain</span>
<lb n="166"/><span>go ndeachaidh sí i gcré, Catrína, ón tsaol so.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Two Eighteenth Century Laments

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Two Eighteenth Century Laments

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
