Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cosa Buidhe Arda II</title><author><name type="main">Fionán Mac Coluim</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">M083</note>
                         <note type="L">1</note>
                         <note type="B">1924</note>
                         <note type="C">Fil.</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2013</date><idno>M083</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title>Cosa Buidhe Arda II</title><author>Fionán Mac Coluim</author><imprint><publisher>Brún & Ó Nóláin, Teor.</publisher><date>1924</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>COSA</span>
<lb n="2"/><span>BUIDHE ÁRDA</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>AN DARA CUID</span></p>
<lb n="5"/>
<lb n="6"/><p><span>SÉID, A BHUACHAILL.</span></p>
<lb n="7"/>
<lb n="8"/><p><span>Gléas F.  Go mear.  M. Ní Annagáin.</span></p>
<lb n="9"/>
<lb n="10"/><p><span>Séid!  Séid!  Séid! a bhuachaill!</span>
<lb n="11"/><span>Séid!  Séid!  Séid! a bhuachaill!</span>
<lb n="12"/><span>Síos 'dtí 'n doras</span>
<lb n="13"/><span>'s suas 'dtí 'n chúinne,</span>
<lb n="14"/><span>Brisfe mé do chosa</span>
<lb n="15"/><span>mara ndéana tú mo chómhairle!</span></p>
<lb n="16"/>
<lb n="17"/><p><span>Séid!  Séid! …</span></p>
<lb n="18"/>
<lb n="19"/><p><span>[Maighréad Ní Annagáin do thug dom é seo idir ceól is focail.</span>
<lb n="20"/><span>Saghas máirseála' bhíodh ag garsúnaibh fad ó iseadh é.  Ní mór é</span>
<lb n="21"/><span>chanadh go han-tiugh.  F. na L.]</span>
<lb n="22"/></p>
</div>
<pb n="2"/>
<div><lb n="23"/><p><span>CLUICHE CHUN LEINBH A BHRÉAGADH.</span></p>
<lb n="24"/>
<lb n="25"/><p><span>An cómhrádh beag so leanas do rádh go mear, san am</span>
<lb n="26"/><span>gcéadna buillí beaga do bhualadh le cipín ar bhonn coise</span>
<lb n="27"/><span>an leinbh, ag cur chrú air mar dh'eadh:</span></p>
<lb n="28"/>
<lb n="29"/><p><span>A bhfeaca tú Diarmuidín?</span>
<lb n="30"/><span>Ghaibh sé siar anso,</span>
<lb n="31"/><span>Meanaithe is sgian aige,</span>
<lb n="32"/><span>Is láirín bheag riach aige,</span>
<lb n="33"/><span>Is é ' deisiú iallaite.</span>
<lb n="34"/><span>N'fheadar a bhfaghainn greim air?</span>
<lb n="35"/><span>Gheóir má shiúbhlair!</span>
<lb n="36"/><span>Siúbhalfad má fhéadaim.</span></p>
<lb n="37"/>
<lb n="38"/><p><span>(Ag abhrán ansan:)</span></p>
<lb n="39"/>
<lb n="40"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="41"/>
<lb n="42"/><p><span>Hubaitse!  Hubaitse!  'chapaillín spágach!</span>
<lb n="43"/><span>Beimíd i gCorcaig an taca so amáireach.</span></p>
<lb n="44"/>
<lb n="45"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="46"/>
<lb n="47"/><p><span>Hach amach!  Hach amach!  Hach amach' Theighdí!</span>
<lb n="48"/><span>Hach amach 'chapaillín Dómhnaill na Caidhpe.</span></p>
<lb n="49"/>
<lb n="50"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>Cuir-se an crú is cuirfhead-sa an táirne,</span>
<lb n="53"/><span>Is beimíd i gCorcaig ar maidin amáireach</span></p>
<lb n="54"/>
<lb n="55"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="56"/>
<lb n="57"/><p><span>Cuir crú!  Cuir crú! ' ghear'ráinín spágach!</span>
<lb n="58"/><span>Is beimíd i gCorcaig an taca so amáireach.</span>
<lb n="59"/></p>
</div>
<pb n="3"/>
<div><lb n="60"/><p><span>CAITH AMACH, CAITH AMACH.</span></p>
<lb n="61"/>
<lb n="62"/><p><span>Bhéarsaí I agus II.</span></p>
<lb n="63"/>
<lb n="64"/><p><span>Gléas D.</span></p>
<lb n="65"/>
<lb n="66"/><p><span>Bhéarsaí III agus IV.</span></p>
<lb n="67"/>
<lb n="68"/><p><span>[Ó Shéamus Clanndiolúin is ó Phádraig mac Suibhne do fuaireas</span>
<lb n="69"/><span>adhbhar an chluiche seo fé mar bhíon sé i nDéisibh Mumhan.  Fuaireas</span>
<lb n="70"/><span>an ceól agus dhá bhéarsa dhe'n abhrán ón Athair Tadhg Ó Súilleabháin</span>
<lb n="71"/><span>ón bhFaill Mhóir in Íbh Ráthach, thall i Lúnndain tá ós cionn fiche</span>
<lb n="72"/><span>bliain ó shoin.  Tá béim ghotha ar an siolla tosaig .i. ar hub,-hach-</span>
<lb n="73"/><span>cuir, i ngach bhéarsa.</span></p>
<lb n="74"/>
<lb n="75"/><p><span>Deirtear "hach amach" le capall chun é thiomáint.  Béidir gur ó "Chaith</span>
<lb n="76"/><span>amach" é is béidir nach eadh.  "Tidy" ab ainm do'n chapaillín.]</span>
<lb n="77"/></p>
</div>
<pb n="4"/>
<div><lb n="78"/><p><span>AN CAIPÍN DEARG.</span></p>
<lb n="79"/>
<lb n="80"/><p><span>A mhíle mhíle bhogadán!</span>
<lb n="81"/><span>A chlogadáin! a chladhaire!</span>
<lb n="82"/><span>Tá na ba ar iarraidh.</span>
<lb n="83"/><span>Cé raghaidh 'á n-iarra'?</span>
<lb n="84"/><span>Mise 's tusa, mac an Iarla</span>
<lb n="85"/><span>Is Diarmuidín Ó Duinn.</span>
<lb n="86"/><span>Gach cloch, gach crann,</span>
<lb n="87"/><span>Gach bata caol cam,</span>
<lb n="88"/><span>Dá bhfuil in sa ghleann,</span>
<lb n="89"/><span>A' tuitim ar do cheann,</span>
<lb n="90"/><span>Mara dtaga' tú in am,</span>
<lb n="91"/><span>Is do Chaipín Dearg ort!</span></p>
<lb n="92"/>
<lb n="93"/><p><span>[Ó Íte inghean Shéamuis Clanndiolúin do fuaireas é seo.  Tá</span>
<lb n="94"/><span>slighe aici chun é rádh go han-tiugh mar a bheadh glór pónaí ag sodar</span>
<lb n="95"/><span>ar stealla.  Bainean sé le ceann des na sean-chluichí bhíodh ag</span>
<lb n="96"/><span>leanbhaíbh sa Ghaeltacht .i. cipín a dhearga sa teine is é choimeád ag</span>
<lb n="97"/><span>casa tímpal a rádh na bhfocal go tiugh san am gcéadna.</span></p>
<lb n="98"/>
<lb n="99"/><p><span>Sé an "caipín dearg" an cipín tar éis é dhearga sa teine.  Le</span>
<lb n="100"/><span>linn an dá fhocal so do rádh tugtar go hobann do dhuine eile de'n</span>
<lb n="101"/><span>chuileachtain é.  Bíon deabhadh ar gach aoinne acu sar a raghadh</span>
<lb n="102"/><span>sé in éag is é aige féin.  Vide an cluiche "birín beó" san leabhrán</span>
<lb n="103"/><span>go dtugtar "an Sgoraidheacht" air, leathanach 23.</span></p>
<lb n="104"/>
<lb n="105"/><p><span>Ó Duinn (pron.  O dhieng) = O'Dunne.  Deir Pádraig Mac</span>
<lb n="106"/><span>Suibhne liom gur "firín beag ó'n gcoill" bíon ag a mháthair féin</span>
<lb n="107"/><span>in inead "D. Ó Duinn." — ]</span></p>
<lb n="108"/>
<lb n="109"/><p><span>SCOLÁIRÍ NA SCOILE.</span></p>
<lb n="110"/>
<lb n="111"/><p><span>Scoláirí na scoile,</span>
<lb n="112"/><span>Gobadóirí na gorta!</span>
<lb n="113"/><span>D'íosaidís na clocha,</span>
<lb n="114"/><span>Dá mb'éidir iad a chogaint.</span></p>
<lb n="115"/>
<lb n="116"/><p><span>[Sa dro' shaoghal ní bhíodh aon scruid i lár a lae ag na leanbhaíbh</span>
<lb n="117"/><span>bochta agus bhíodh ocras buile ortha i slighe is go n-íosaidís arán buidhe</span>
<lb n="118"/><span>cruaidh, nó aon ní a n-ao' chor i bhfuirm bídh go bhfaghaidís greim air.</span>
<lb n="119"/><span>Ba minic, leis, ag sceilpéaracht ar thurnapaíbh, agus rl., iad ar an slighe</span>
<lb n="120"/><span>a bhaile.]</span>
<lb n="121"/></p>
</div>
<pb n="5"/>
<div><lb n="122"/><p><span>TIC!  TEAIC!  TIÚ!</span></p>
<lb n="123"/>
<lb n="124"/><p><span>Gléas C.</span></p>
<lb n="125"/>
<lb n="126"/><p><span>Gheóbhadsa tairnge</span>
<lb n="127"/><span>is cuirfead é i gcrú</span></p>
<lb n="128"/>
<lb n="129"/><p><span>Spíc' anso, spíc' ansúd!</span></p>
<lb n="130"/>
<lb n="131"/><p><span>Tairnge 's crú!</span></p>
<lb n="132"/>
<lb n="133"/><p><span>[Buillí beaga do bhualadh ar bhonn coise nó bróigín an leinbh le</span>
<lb n="134"/><span>linn so do rádh.  Deirtear "Drive the nail thru!" uaireanta in</span>
<lb n="135"/><span>inead "Tairnge is crú" sa 3adh Bhéarsa.  Fonn Ó Oileán</span>
<lb n="136"/><span>Manannan atá curtha leis seo agam.  Bíonn na focail seo</span>
<lb n="137"/><span>leanas in eirball an amhráinín, do réir Thomáis Uí</span>
<lb n="138"/><span>Chriomhthain: — "Cruite déanta is ca bhfuil na capaill?  Séid na builg a Nóra!"]</span></p>
<lb n="139"/>
<lb n="140"/><p><span>DEAMHDARÓ DEAMDARÓ.</span></p>
<lb n="141"/>
<lb n="142"/><p><span>Deamhdaró deamdaró!</span>
<lb n="143"/><span>Is deallrach let' athair thu!</span>
<lb n="144"/><span>Is dá chómhartha gur deallrach,</span>
<lb n="145"/><span>Ta lúidíní cama agat!</span></p>
<lb n="146"/>
<lb n="147"/><p><span>[Mar a chéile "Douduro damduro" is "dandraimín," .i. naoidh-</span>
<lb n="148"/><span>eanán mic.]</span>
<lb n="149"/></p>
</div>
<pb n="6"/>
<div><lb n="150"/><p><span>GOGAÍ Ó GAOG.</span></p>
<lb n="151"/>
<lb n="152"/><p><span>Gléas F.  Ar fhonn:  "Páinseach na n-ubh."</span></p>
<lb n="153"/>
<lb n="154"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="155"/>
<lb n="156"/><p><span>Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="157"/><span>Má dhéinim sa chlaidhe í,</span>
<lb n="158"/><span>Gheóbhaidh an caistín í,</span>
<lb n="159"/><span>Agus Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span></p>
<lb n="160"/>
<lb n="161"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="162"/>
<lb n="163"/><p><span>Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="164"/><span>Má dhéinim sa dún í,</span>
<lb n="165"/><span>Gheóbhaidh an cúirliún í,</span>
<lb n="166"/><span>Agus Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span></p>
<lb n="167"/>
<lb n="168"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="169"/>
<lb n="170"/><p><span>Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="171"/><span>Má dhéinim sa tráig í,</span>
<lb n="172"/><span>Gheóbhaidh na faoileáin í,</span>
<lb n="173"/><span>Agus Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span></p>
<lb n="174"/>
<lb n="175"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="176"/>
<lb n="177"/><p><span>Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="178"/><span>Má dheinim sa chorrach í,</span>
<lb n="179"/><span>Gheóbhaidh an snag breac í,</span>
<lb n="180"/><span>Agus Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span></p>
<lb n="181"/>
<lb n="182"/><p><span>[Is féidir leanmhaint do so faid is maith leat ach iad a chur ag</span>
<lb n="183"/><span>oireamhaint dá chéile.  Tomás Ó Criomhthain.]</span>
<lb n="184"/></p>
</div>
<pb n="7"/>
<div><lb n="185"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="186"/>
<lb n="187"/><p><span>Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="188"/><span>Má dhéinim sa chré í,</span>
<lb n="189"/><span>Gheóbhaidh an dardaol í,</span>
<lb n="190"/><span>Agus Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span></p>
<lb n="191"/>
<lb n="192"/><p><span>VI.</span></p>
<lb n="193"/>
<lb n="194"/><p><span>Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="195"/><span>Má dhéinim sa tsliabh í,</span>
<lb n="196"/><span>Gheobhaidh an girrfhiadh í,</span>
<lb n="197"/><span>Agus Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span></p>
<lb n="198"/>
<lb n="199"/><p><span>VII.</span></p>
<lb n="200"/>
<lb n="201"/><p><span>Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="202"/><span>Má dhéinim sa mhóin í,</span>
<lb n="203"/><span>Gheobhaidh buachaill na mbó í,</span>
<lb n="204"/><span>Agus Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span></p>
<lb n="205"/>
<lb n="206"/><p><span>VIII.</span></p>
<lb n="207"/>
<lb n="208"/><p><span>Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="209"/><span>Má dhéinim sa tuighe í,</span>
<lb n="210"/><span>Gheobhaidh na leanbhaí í,</span>
<lb n="211"/><span>Agus Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span></p>
<lb n="212"/>
<lb n="213"/><p><span>IX.</span></p>
<lb n="214"/>
<lb n="215"/><p><span>Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="216"/><span>Dá ndéanainn sa chruaich í,</span>
<lb n="217"/><span>Do gheóch an bhean rua í,</span>
<lb n="218"/><span>Agus Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span></p>
<lb n="219"/>
<lb n="220"/><p><span>X.</span></p>
<lb n="221"/>
<lb n="222"/><p><span>Gogaí ó Gaog! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="223"/><span>Dá ndéanainn sa ghleann í</span>
<lb n="224"/><span>Do gheóch an fear cam í.</span>
<lb n="225"/><span>Is ní fheadar 'en domhan! cá ndéanfad mo nead?</span>
<lb n="226"/></p>
</div>
<pb n="8"/>
<div><lb n="227"/><p><span>CÉ CHUIRFE TÚ LIOM.</span></p>
<lb n="228"/>
<lb n="229"/><p><span>(Amhrán agus Cluiche.)</span></p>
<lb n="230"/>
<lb n="231"/><p><span>Gléas F.</span></p>
<lb n="232"/>
<lb n="233"/><p><span>Cailín mór — Beantighe mar dh'eadh — n-a suidhe is í ag</span>
<lb n="234"/><span>fuagháil nó ag cniotáil.  Scata Leanbh lámh ar láimh a chéile</span>
<lb n="235"/><span>ag gabháil tímpal i bhfuirm fáinne, go meidhrach séirseach</span>
<lb n="236"/><span>fastuímeach.  I lár an fháinne istig tá cailín beag is seál</span>
<lb n="237"/><span>nó húda uirthi: tosnuighean sise ar an amhrán.</span></p>
<lb n="238"/>
<lb n="239"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="240"/>
<lb n="241"/><p><span>An cailín beag le bean an tighe:</span></p>
<lb n="242"/>
<lb n="243"/><p><span>Cé chuirfhe tú liúm, ag casadh na mbó,</span>
<lb n="244"/><span>Ag casadh na mbó,</span>
<lb n="245"/><span>Ag casadh na mbó,</span>
<lb n="246"/><span>Cé chuirfhe tú liúm, ag casadh na mbó,</span>
<lb n="247"/><span>Mar "Diolsaí dealsaí déró?"</span></p>
<lb n="248"/>
<lb n="249"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="250"/>
<lb n="251"/><p><span>Na leanbhaí go léir:</span></p>
<lb n="252"/>
<lb n="253"/><p><span>Cé chuirfhe tú léi, ag casadh na mbó,</span>
<lb n="254"/><span>Ag casadh na mbó,</span>
<lb n="255"/><span>Ag casadh na mbó,</span>
<lb n="256"/><span>Cé chuirfhe tú léi, ag casadh na mbó,</span>
<lb n="257"/><span>Mar "Diolsaí dealsaí déró?"</span>
<lb n="258"/></p>
</div>
<pb n="9"/>
<div><lb n="259"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="260"/>
<lb n="261"/><p><span>An cailín mór á freagairt:</span></p>
<lb n="262"/>
<lb n="263"/><p><span>Cad a thabharfhair dom ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="264"/><span>Ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="265"/><span>Ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="266"/><span>Cad a thabharfhair dom ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="267"/><span>An "Diolsaí dealsaí déró?"</span></p>
<lb n="268"/>
<lb n="269"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="270"/>
<lb n="271"/><p><span>Na leanbhaí go léir:</span></p>
<lb n="272"/>
<lb n="273"/><p><span>Cad a thabharfhair di ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="274"/><span>Ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="275"/><span>Ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="276"/><span>Cad a thabharfhair di ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="277"/><span>An "Diolsaí dealsaí déró?"</span></p>
<lb n="278"/>
<lb n="279"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="280"/>
<lb n="281"/><p><span>An cailín beag:</span></p>
<lb n="282"/>
<lb n="283"/><p><span>Gheóir hata páipéir ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="284"/><span>Ar 'ainm …</span>
<lb n="285"/><span>Ar 'ainm …</span>
<lb n="286"/><span>Gheóir hata …</span>
<lb n="287"/><span>An "Diolsaí …"</span></p>
<lb n="288"/>
<lb n="289"/><p><span>VI.</span></p>
<lb n="290"/>
<lb n="291"/><p><span>Na leanbhaí:</span></p>
<lb n="292"/>
<lb n="293"/><p><span>Gheóir hata, agus rl.  (mar atá thuas)</span></p>
<lb n="294"/>
<lb n="295"/><p><span>VII.</span></p>
<lb n="296"/>
<lb n="297"/><p><span>An cailín mór:</span></p>
<lb n="298"/>
<lb n="299"/><p><span>Ní leór é sin ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="300"/><span>Ar 'ainm …</span>
<lb n="301"/><span>Ar 'ainm …</span>
<lb n="302"/><span>Ní leór …</span>
<lb n="303"/><span>An "Diolsaí …"</span>
<lb n="304"/></p>
</div>
<pb n="10"/>
<div><lb n="305"/><p><span>VIII.</span></p>
<lb n="306"/>
<lb n="307"/><p><span>Na leanbhaí:</span></p>
<lb n="308"/>
<lb n="309"/><p><span>Ní leór é sin, agus rl.  (mar atá thuas).</span></p>
<lb n="310"/>
<lb n="311"/><p><span>IX.</span></p>
<lb n="312"/>
<lb n="313"/><p><span>An cailín beag arís:</span></p>
<lb n="314"/>
<lb n="315"/><p><span>Gheóir Cnoc Maol Domhn is é lán de ghabhair,</span>
<lb n="316"/><span>'S é lán de ghabhair,</span>
<lb n="317"/><span>'S é lán de ghabhair,</span>
<lb n="318"/><span>Gheóir Cnoc Maol Domhn 's é lán de ghabhair,</span>
<lb n="319"/><span>Maidin Domhnach Cásca.</span></p>
<lb n="320"/>
<lb n="321"/><p><span>X.</span></p>
<lb n="322"/>
<lb n="323"/><p><span>Na leanbhaí:</span></p>
<lb n="324"/>
<lb n="325"/><p><span>Gheóir Cnoc Maol Domhn, agus rl.</span></p>
<lb n="326"/>
<lb n="327"/><p><span>XI.</span></p>
<lb n="328"/>
<lb n="329"/><p><span>An cailín mór:</span></p>
<lb n="330"/>
<lb n="331"/><p><span>Ní leór é sin ar 'ainm do rádh, agus rl.</span>
<lb n="332"/><span>(mar bhí cheana).</span></p>
<lb n="333"/>
<lb n="334"/><p><span>XII.</span></p>
<lb n="335"/>
<lb n="336"/><p><span>Na leanbhaí:</span></p>
<lb n="337"/>
<lb n="338"/><p><span>Ní leór …</span></p>
<lb n="339"/>
<lb n="340"/><p><span>XIII.</span></p>
<lb n="341"/>
<lb n="342"/><p><span>An cailín beag:</span></p>
<lb n="343"/>
<lb n="344"/><p><span>Seo dhuit mísleáin ar 'ainm do rádh,</span>
<lb n="345"/><span>Ar 'ainm …</span>
<lb n="346"/><span>Ar 'ainm …</span>
<lb n="347"/><span>Seo dhuit mísleáin …</span>
<lb n="348"/><span>An "Diolsaí …"</span>
<lb n="349"/></p>
</div>
<pb n="11"/>
<div><lb n="350"/><p><span>XIV.</span></p>
<lb n="351"/>
<lb n="352"/><p><span>An cailín mór tar éis ceann des na mísleáin a bhlaise:</span></p>
<lb n="353"/>
<lb n="354"/><p><span>Gheóir Diarmuid Ó … um! an buachaill bán,</span>
<lb n="355"/><span>An buachaill bán,</span>
<lb n="356"/><span>An buachaill bán,</span>
<lb n="357"/><span>Diarmuid Ó … um! an buachaill bán,</span>
<lb n="358"/><span>Mar "Diolsaí, agus rl."</span></p>
<lb n="359"/>
<lb n="360"/><p><span>XV.</span></p>
<lb n="361"/>
<lb n="362"/><p><span>Na leanbhaí:</span></p>
<lb n="363"/>
<lb n="364"/><p><span>Diarmuid Ó … um! an buachaill bán,</span>
<lb n="365"/><span>An buachaill bán,</span>
<lb n="366"/><span>An buachaill bán,</span>
<lb n="367"/><span>Diarmuid Ó … um! an buachaill bán,</span>
<lb n="368"/><span>An "Diolsaí …"</span></p>
<lb n="369"/>
<lb n="370"/><p><span>XVI.</span></p>
<lb n="371"/>
<lb n="372"/><p><span>An cailín beag:</span></p>
<lb n="373"/>
<lb n="374"/><p><span>Air sin do chuirfhinn an tsail is mó gheóinn,</span>
<lb n="375"/><span>An tsail is mó gheóinn,</span>
<lb n="376"/><span>An tsail is mó gheóinn,</span>
<lb n="377"/><span>Air sin do chuirfinn an tsail is mó gheóinn,</span>
<lb n="378"/><span>'S an fóidín is truime sa choill air!</span></p>
<lb n="379"/>
<lb n="380"/><p><span>XVII.</span></p>
<lb n="381"/>
<lb n="382"/><p><span>Ní chuirfinn mo chapall n-a choinnibh thar</span>
<lb n="383"/><span>abhainn,</span>
<lb n="384"/><span>N-a choinnibh thar abhainn,</span>
<lb n="385"/><span>N-a choinnibh thar abhainn,</span>
<lb n="386"/><span>Ní chuirfinn mo chapall n-a choinnibh thar</span>
<lb n="387"/><span>abhainn,</span>
<lb n="388"/><span>Is d'fhágfhainn-se thall go bráth é!</span>
<lb n="389"/></p>
</div>
<pb n="12"/>
<div><lb n="390"/><p><span>XVIII.</span></p>
<lb n="391"/>
<lb n="392"/><p><span>Na leanbhaí:</span></p>
<lb n="393"/>
<lb n="394"/><p><span>Air sin do chuirfheadh an tsail is mó' gheóbhadh,</span>
<lb n="395"/><span>An tsail …</span>
<lb n="396"/><span>An tsail …</span>
<lb n="397"/><span>Air sin …</span>
<lb n="398"/><span>'S an fóidín is truime sa choill air.</span></p>
<lb n="399"/>
<lb n="400"/><p><span>XIX.</span></p>
<lb n="401"/>
<lb n="402"/><p><span>Ní chuirfheadh sí a capall n-a choinnibh thar</span>
<lb n="403"/><span>abhainn,</span>
<lb n="404"/><span>Na choinnibh …</span>
<lb n="405"/><span>Na choinnibh …</span>
<lb n="406"/><span>Ní chuirfeadh …</span>
<lb n="407"/><span>Is d'fhágfadh sí thall go bráth é.</span></p>
<lb n="408"/>
<lb n="409"/><p><span>XX.</span></p>
<lb n="410"/>
<lb n="411"/><p><span>An cailín mór arís:</span></p>
<lb n="412"/>
<lb n="413"/><p><span>(Seadh!) Gheóir Dómhnall Ó … um, an</span>
<lb n="414"/><span>buachaill bán,</span>
<lb n="415"/><span>An buachaill bán,</span>
<lb n="416"/><span>An buachaill bán.</span>
<lb n="417"/><span>Gheóir Dómhnall Ó … um …</span></p>
<lb n="418"/>
<lb n="419"/><p><span>Mar "Diolsaí …"</span></p>
<lb n="420"/>
<lb n="421"/><p><span>XXI.</span></p>
<lb n="422"/>
<lb n="423"/><p><span>Na leanbhaí:</span></p>
<lb n="424"/>
<lb n="425"/><p><span>Dómhnall Ó … um, an buachaill bán, agus rl</span>
<lb n="426"/><span>An "Diolsaí …"</span>
<lb n="427"/></p>
</div>
<pb n="13"/>
<div><lb n="428"/><p><span>XXII.</span></p>
<lb n="429"/>
<lb n="430"/><p><span>An cailín beag (i gcás go bhfuil sí sásta):</span></p>
<lb n="431"/>
<lb n="432"/><p><span>Air sin ní chuirfhinn ach an tsail is lugha gheóinn,</span>
<lb n="433"/><span>An tsail …</span>
<lb n="434"/><span>An tsail …</span></p>
<lb n="435"/>
<lb n="436"/><p><span>Air sin …</span>
<lb n="437"/><span>Is fóidín beag éadtrom ón gcoill chughat.</span></p>
<lb n="438"/>
<lb n="439"/><p><span>XXIII.</span></p>
<lb n="440"/>
<lb n="441"/><p><span>Iad go léir ag síne a méarana i dtreó an chailín bhig:</span></p>
<lb n="442"/>
<lb n="443"/><p><span>Dómhnall Ó … um! Isé do ghrádh,</span>
<lb n="444"/><span>Isé do ghrádh,</span>
<lb n="445"/><span>Isé do ghrádh,</span>
<lb n="446"/><span>Dómhnall Ó … um!  Isé do ghrádh,</span>
<lb n="447"/><span>Is fantha tú thall go bráth leis.</span></p>
<lb n="448"/>
<lb n="449"/><p><span>[Griogan so an cailín beag agus dírighean sí ortha chun</span>
<lb n="450"/><span>iad a stop.  Pé leanbh go mbeirean sí uirthi bíon uirthi</span>
<lb n="451"/><span>sin seasamh i lár an fháinne bouta ansan, is tosnuighean</span>
<lb n="452"/><span>an cluiche arís.  Má oirean do leanbhaíbh an t-abhrán do</span>
<lb n="453"/><span>chiorrú ádhbhar, ná bactar bhéarsaí XVII., XIX., agus</span>
<lb n="454"/><span>XXI.]</span></p>
<lb n="455"/>
<lb n="456"/><p><span>NÓTA.</span></p>
<lb n="457"/>
<lb n="458"/><p><span>Ó Sheán Ó Conaill, Bólus, Baile na Sceilge, fuaireas adhbhar</span>
<lb n="459"/><span>an chluiche seo an chéad lá.  Dubhairt sé liom gur "amhrán saothair"</span>
<lb n="460"/><span>é ag baint le "tarrac na brón" is le "tabhairt sail ón gcoill"</span>
<lb n="461"/><span>(i gcóir na teine).  Do chuireas deich gceathramhain de i gcló san</span>
<lb n="462"/><span>"lóchrann" i mí na Bealtaine, 1916.  D'airigheas n-a dhiaidh sin</span>
<lb n="463"/><span>smut eile dhe anso 's ansúd.  Bhí leagan de ag "Gruagach an</span>
<lb n="464"/><span>Tobair" a thosnuighean:</span></p>
<lb n="465"/>
<lb n="466"/><p><span>"Cé chuirfe tú liúm ar thaobh na long … go n-éalóghad leis</span>
<lb n="467"/><span>anonn."</span></p>
<lb n="468"/>
<lb n="469"/><p><span>D'airigheas rud mar é i mBéarla leis ag leanbhaíbh:- </span>
<lb n="470"/><span>Le cabhair An tSeabhaic do chuireas le chéile na focail mar atá</span>
<lb n="471"/><span>anso is an cluiche a bhainean leo comh maith is dob féidir liom,</span>
<lb n="472"/><span>ón adhbhar do bhí le fáil. — F. na L.</span>
<lb n="473"/></p>
</div>
<pb n="14"/>
<div><lb n="474"/><p><span>AN DÁ PHRÉACHÁN</span></p>
<lb n="475"/>
<lb n="476"/><p><span>An chéad phréachán:  Bhác! bhác! bhác!  Fuair an</span>
<lb n="477"/><span>capall bás!</span>
<lb n="478"/><span>An dara préachán:  Cá bhfuair sé bás?</span>
<lb n="479"/><span>An chéad phréachán:  I gconntae 'n Chláir.</span>
<lb n="480"/><span>An dara préachán:  An bhfuil sé méith?</span>
<lb n="481"/><span>An chéad phréachán:  Saíll go léir!</span>
<lb n="482"/><span>An dara préachán:  An leogfá mise leat?</span>
<lb n="483"/><span>An chéad phréachán:  Th'anam 'on phláig!</span>
<lb n="484"/><span>Níl ann ach cuaillín cnámh.</span>
<lb n="485"/></p>
</div>
<pb n="15"/>
<div><lb n="486"/><p><span>CUIT Ó CAIT Ó.</span></p>
<lb n="487"/>
<lb n="488"/><p><span>(Caint na bPréachán.)</span></p>
<lb n="489"/>
<lb n="490"/><p><span>Cé tá amuigh?</span>
<lb n="491"/><span>Mise Priuc!</span>
<lb n="492"/><span>Cad tá agat?</span>
<lb n="493"/><span>Spóilín maith méith!</span>
<lb n="494"/><span>A bhfaghad-sa stéig?</span>
<lb n="495"/><span>Ní bhfaghair go deimhin,</span>
<lb n="496"/><span>Ca' na thaobh san?</span>
<lb n="497"/><span>Mar tá muirear maith mór orm féin.</span>
<lb n="498"/><span>Cé h-iad san airiú?</span>
<lb n="499"/><span>Cuit ó, Cait ó, Cormaicín,</span>
<lb n="500"/><span>Cliamhain mhic an eirbaillín,</span>
<lb n="501"/><span>Agus an t-Eirbaillín féinig,</span>
<lb n="502"/><span>Cúigear sagart ó Chill Chródhach,</span>
<lb n="503"/><span>Cúigear feadóg, cúigear fiach,</span>
<lb n="504"/><span>Dhá mhaistín ana-shúgach,</span>
<lb n="505"/><span>An sciortán crúbach,</span>
<lb n="506"/><span>'S an préachán liath.</span></p>
<lb n="507"/>
<lb n="508"/><p><span>RAITHINEACH.</span></p>
<lb n="509"/>
<lb n="510"/><p><span>Raithineach, a bhean bheag!</span>
<lb n="511"/><span>Raithineach, a bhuidhneach!</span>
<lb n="512"/><span>Raithineach, a bhean bheag!</span>
<lb n="513"/><span>Sgiob an chearc an t-im léi!</span></p>
<lb n="514"/>
<lb n="515"/><p><span>TRIALACH, A BHODAIG.</span></p>
<lb n="516"/>
<lb n="517"/><p><span>A Thrialach, a bhodaig!</span>
<lb n="518"/><span>Cad é sin, a chogar?</span>
<lb n="519"/><span>Má fhaghaim-se bás</span>
<lb n="520"/><span>Sar a bhfaghair-se bás,</span>
<lb n="521"/><span>Bíodh an oighreacht agatsa!</span></p>
<lb n="522"/>
<lb n="523"/><p><span>[Cluiche beag bhíonn ag leanbhaí ar nós "Píosam Pósam" é seo.]</span>
<lb n="524"/></p>
</div>
<pb n="16"/>
<div><lb n="525"/><p><span>LEANBH AN CHLAMHRÁIN.</span></p>
<lb n="526"/>
<lb n="527"/><p><span>Fonn:  "Tally hi ho, hi ho." (Féach leath 45.)</span></p>
<lb n="528"/>
<lb n="529"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="530"/>
<lb n="531"/><p><span>Leanbh tormais:</span></p>
<lb n="532"/>
<lb n="533"/><p><span>Níl aon leanbh sa dúthaig chómh h-aindis liom,</span>
<lb n="534"/><span>Mo mháthair gach aon lá ag bruighin liom!</span>
<lb n="535"/><span>Bíonn mh'athair am' prioca' 's am statha' leis,</span>
<lb n="536"/><span>— Ní (bh)fhuaireas mo dhóthain le n-ithe le mí</span>
<lb n="537"/><span>uaidh!</span></p>
<lb n="538"/>
<lb n="539"/><p><span>Luinneóg:</span></p>
<lb n="540"/>
<lb n="541"/><p><span>Cumá ná beiríghean sibh bainne dhom?</span>
<lb n="542"/><span>Cumá ná tugan sibh im dom?</span>
<lb n="543"/><span>Cumá ná téidhean sibh dho'n chathair</span>
<lb n="544"/><span>Ag ceannach luach leath-phinge 'chísdí.</span></p>
<lb n="545"/>
<lb n="546"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="547"/>
<lb n="548"/><p><span>Mara bhfaghad-sa na císdí ar maidin uaibh,</span>
<lb n="549"/><span>Fanfhad sa leabaidh go h-oíche,</span>
<lb n="550"/><span>Ní leogfhad do mháthair ná d'athair, leis,</span>
<lb n="551"/><span>Mo "cheannín deas cailce" do chíora.'</span></p>
<lb n="552"/>
<lb n="553"/><p><span>Cuma, & rl.</span></p>
<lb n="554"/>
<lb n="555"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="556"/>
<lb n="557"/><p><span>Tá mo mháthair gach lá ag gabháil stealla' dhom,</span>
<lb n="558"/><span>Is m'athair ag gabháil dom ist-oíche,</span>
<lb n="559"/><span>Bíon Síle is Peadar ag maga' fúm,</span>
<lb n="560"/><span>Is táim marbh ar fad aige Suímon!</span></p>
<lb n="561"/>
<lb n="562"/><p><span>Cumá, & rl.</span>
<lb n="563"/></p>
</div>
<pb n="17"/>
<div><lb n="564"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="565"/>
<lb n="566"/><p><span>Ach gearánfhad mo mháthair — lem' athair,</span>
<lb n="567"/><span>Is gearánfha mé m'athair le Síle!</span>
<lb n="568"/><span>Gearánfha mé Síle le Peadar</span>
<lb n="569"/><span>Is leis a' gcaitín a ghearánfha mé Suímon!</span></p>
<lb n="570"/>
<lb n="571"/><p><span>Cumá, & rl.</span></p>
<lb n="572"/>
<lb n="573"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="574"/>
<lb n="575"/><p><span>Tá mo mháthair a' dul chum na h-aindeise</span>
<lb n="576"/><span>Ní (bh)fhaghaim uaithe peandí ná císdí,</span>
<lb n="577"/><span>Ach ubhín sicín gach aon mhaidean dom,</span>
<lb n="578"/><span>Is le ráithe ní thug sí aon im dom.</span></p>
<lb n="579"/>
<lb n="580"/><p><span>Cumá, & rl.</span></p>
<lb n="581"/>
<lb n="582"/><p><span>VI.</span></p>
<lb n="583"/>
<lb n="584"/><p><span>Buailean fonn súgraidh anois é:</span></p>
<lb n="585"/>
<lb n="586"/><p><span>Caithidh anáirde go cneasda me!</span>
<lb n="587"/><span>Agus deinídh mé chutadh gan luighe orm!</span>
<lb n="588"/><span>Seinnídh go meidhreach dom poirtín deas,</span>
<lb n="589"/><span>A chuirfidh mé a' raide 's a' rinnce!</span></p>
<lb n="590"/>
<lb n="591"/><p><span>Cumá, & rl.</span></p>
<lb n="592"/>
<lb n="593"/><p><span>VII.</span></p>
<lb n="594"/>
<lb n="595"/><p><span>Caithidh me anáirde ins na frathacha,</span>
<lb n="596"/><span>Agus leigidh dom tuitim chun Síle!</span>
<lb n="597"/><span>Caith-se, a Shíle, chun Peadair me,</span>
<lb n="598"/><span>Agus beir-se me, a Pheadair, a' rinnce!</span></p>
<lb n="599"/>
<lb n="600"/><p><span>Cumá, & rl.</span>
<lb n="601"/></p>
</div>
<pb n="18"/>
<div><lb n="602"/><p><span>PÁIDÍN Ó RAIFEARTA.</span></p>
<lb n="603"/>
<lb n="604"/><p><span>Gléas F.</span></p>
<lb n="605"/>
<lb n="606"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="607"/>
<lb n="608"/><p><span>Tá bríste gan bhásta aige Páidín Ó Raifearta,</span>
<lb n="609"/><span>Cas'óg gan chába aige Páidín Ó Raifearta,</span>
<lb n="610"/><span>Tá lán a' tighe'pháistí aige Páidín Ó Raifearta,</span>
<lb n="611"/><span>Is d'éaluigh Peig Bhán le Páidín Ó Raifearta.</span></p>
<lb n="612"/>
<lb n="613"/><p><span>Curfá:</span></p>
<lb n="614"/>
<lb n="615"/><p><span>Páidín is Páidín is Páidín Ó Raifearta,</span>
<lb n="616"/><span>Páidín is Páidín is Páidín Ó Raifearta,</span>
<lb n="617"/><span>Páidín is Páidín is Páidín Ó Raifearta,</span>
<lb n="618"/><span>Is d'éaluigh Peig Bhán le Páidín Ó Raifearta.</span></p>
<lb n="619"/>
<lb n="620"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="621"/>
<lb n="622"/><p><span>Nuair a bhím-se sa tsráid is tnáite 's is lag a</span>
<lb n="623"/><span>bhím,</span>
<lb n="624"/><span>A' féachaint ins na h-áird i ndiaidh Pháidín</span>
<lb n="625"/><span>Uí Raifearta,</span>
<lb n="626"/><span>Táimse gan sláinte 's níl fáil ar mo mhaitheasa,</span>
<lb n="627"/><span>Ó d'éaluigh Peig Bhán le Páidín Ó Raifearta.</span></p>
<lb n="628"/>
<lb n="629"/><p><span>Curfá:-  Páidín, & rl.</span>
<lb n="630"/></p>
</div>
<pb n="19"/>
<div><lb n="631"/><p><span>EACHTRA SHEAINÍN.</span></p>
<lb n="632"/>
<lb n="633"/><p><span>Ghabhas-sa lá siar anso,</span>
<lb n="634"/><span>Ghabhas-sa lá aniar anso;</span>
<lb n="635"/><span>Thárlaidh fear orm,</span>
<lb n="636"/><span>Thárlaidh bean orm,</span>
<lb n="637"/><span>Thárlaidh maidrín gearra glas orm;</span>
<lb n="638"/><span>D'fhiafruigheadar díom a raghainn ag bualadh,</span>
<lb n="639"/><span>Dubhart-sa go raghainn</span>
<lb n="640"/><span>dá bhfaghainn mo thuarasdal,</span>
<lb n="641"/><span>D'árduigheadar leo me,</span>
<lb n="642"/><span>agus chuireadar chun cró me,</span>
<lb n="643"/><span>Do thugadar dom súistín iarainn,</span>
<lb n="644"/><span>agus punainnín eornan,</span>
<lb n="645"/><span>Agus bhíos ag bualadh,</span>
<lb n="646"/><span>go hárd 'n tráthnóna;</span>
<lb n="647"/><span>D'iarras mo dhinnéar,</span>
<lb n="648"/><span>ar chailleach an spáinéir;</span>
<lb n="649"/><span>Dubhairt sí ná faghainn,</span>
<lb n="650"/><span>ach gruth agus meadhg,</span>
<lb n="651"/><span>i gcuibhreann an ghadhair;</span>
<lb n="652"/><span>Dubhart léi go bhfuighinn</span>
<lb n="653"/><span>arán, ím agus uibhe,</span>
<lb n="654"/><span>i gcuibhreann an ríogh.</span>
<lb n="655"/><span>Rug sí ar an dtlúth,</span>
<lb n="656"/><span>agus bhris sí mo ghlún;</span>
<lb n="657"/><span>Rugas ar an gcamán,</span>
<lb n="658"/><span>agus bhriseas a cromán;</span>
<lb n="659"/><span>Do léimeas 'n chómhra,</span>
<lb n="660"/><span>agus d'itheas mo dhóthain,</span>
<lb n="661"/><span>d'arán mhin' eórnan.</span>
<lb n="662"/><span>Siúd Amach an gadhar</span>
<lb n="663"/><span>Siúd mise n-a dheaghaidh!</span>
<lb n="664"/><span>Do chualaidh an rí é:</span></p>
</div>
<pb n="20"/>
<div><lb n="665"/><p><span>"Cad tá ort, a Sheáinín?" ars an rí.</span>
<lb n="666"/><span>"Cíocras feola," arsa Seáinín.</span>
<lb n="667"/><span>"Goidí an fheóil?"</span>
<lb n="668"/><span>"Feóil ghirrfhiaidh!"</span>
<lb n="669"/><span>"Goidé an girrfhiadh?"</span>
<lb n="670"/><span>"Girrfhiadh ar ghort!"</span>
<lb n="671"/><span>"Goidé an gort?"</span>
<lb n="672"/><span>"Gort an Iarla!"</span>
<lb n="673"/><span>"Goidé an t-Iarla?"</span>
<lb n="674"/><span>"Iarla Seáinín!"</span>
<lb n="675"/><span>"Goidé an Seáinín?"</span>
<lb n="676"/><span>"Seáinín síorach,</span>
<lb n="677"/><span>Seáinín suarach,</span>
<lb n="678"/><span>Seáinín ruadh na gcailíní!"</span></p>
<lb n="679"/>
<lb n="680"/><p><span>[Ní beag de sheó ach a mbíodh de "ráiméirí" mar í seo de ghlan-</span>
<lb n="681"/><span>mheabhair ag aos óg na Gaeltachta fad ó.  I mBaile an Fhirtéaraig</span>
<lb n="682"/><span>do scríobhas síos an ceann so san mbl. 1907 ó fhear, der na</span>
<lb n="683"/><span>Mainnínig.  Chuireas i gcló cheana é san "Lóchrann," agus i</span>
<lb n="684"/><span>"Smóilín na Rann."</span></p>
<lb n="685"/>
<lb n="686"/><p><span>Tugtí "an rí" fad ó ar an bhfear ba mhó san áit.  Thoghtí rí</span>
<lb n="687"/><span>in áiteanaibh. — F. mac C.]</span></p>
<lb n="688"/>
<lb n="689"/><p><span>NÍ FIÚ BIORÁN.</span></p>
<lb n="690"/>
<lb n="691"/><p><span>Ní fiú biorán beagán d'aon rud,</span>
<lb n="692"/><span>Ach is fiú mórán beagán céille.</span></p>
<lb n="693"/>
<lb n="694"/><p><span>GIRRIADH CHONNAC-SA.</span></p>
<lb n="695"/>
<lb n="696"/><p><span>Girriadh chonnac-sa!</span>
<lb n="697"/><span>Ca' n-a thaobh ná rugais air?</span>
<lb n="698"/><span>A fheabhus do ritheadh sé,</span>
<lb n="699"/><span>A olcas do rithinn-si!</span>
<lb n="700"/><span>Hula! hula! b'éidir sin!</span>
<lb n="701"/><span>Hula! hula! an deamhus a bhfuil</span>
<lb n="702"/><span>de bhréig ansan!</span></p>
<lb n="703"/>
<lb n="704"/><p><span>"Dá gcaithfeá gráinne salainn ar ghirriadh d'fhanfadh sé leat!"</span>
<lb n="705"/></p>
</div>
<pb n="21"/>
<div><lb n="706"/><p><span>PILIB AN CHEÓIL.</span></p>
<lb n="707"/>
<lb n="708"/><p><span>Gléas G.</span></p>
<lb n="709"/>
<lb n="710"/><p><span>Poirtín Sheáin a' tsíoda,</span>
<lb n="711"/><span>Is rinnce Philib a' cheóil:</span>
<lb n="712"/><span>"Dein-si dhómhsa an rinnce!</span>
<lb n="713"/><span>Is seinnfeadsa dhuitse an ceól!"</span>
<lb n="714"/><span>Ó 'se! a bhean! nach deas í!</span>
<lb n="715"/><span>Ó 'se! a bhean! nach seóig!</span>
<lb n="716"/><span>Ó 'se! a bhean! nach deas í!</span>
<lb n="717"/><span>Rinnce Philib an cheoil.</span></p>
<lb n="718"/>
<lb n="719"/><p><span>Poirtín Sheáin a' tsíoda,</span>
<lb n="720"/><span>Is rinnce Philib a' cheóil:</span>
<lb n="721"/><span>"Mar sin bhíomair riamh</span>
<lb n="722"/><span>'S is amhla' bheam go deó!"</span>
<lb n="723"/><span>Ó 'se! a bhean nach deas í! agus rl.</span></p>
<lb n="724"/>
<lb n="725"/><p><span>[Maighréad ní Annagáin do tug dom an t-amhráinín seo.  Deir</span>
<lb n="726"/><span>Pádraig Mac Suibhne liom go bhfuil mar bhrigh leis duine do bheith</span>
<lb n="727"/><span>ag tabhairt fé'n rud nach í a cheárd í, nó ná fuil sé féin oilte air,</span>
<lb n="728"/><span>.i. an ceoltóir do dhéanamh rinnce agus a mhalairt sin.</span></p>
<lb n="729"/>
<lb n="730"/><p><span>A Leabhar Petrí do fuaireas an fonn mar atá anso.  Sé mo</span>
<lb n="731"/><span>thuairim gur ó Dhochtúir Seódhach do fuair Petrí é.  Tá leagan</span>
<lb n="732"/><span>de'n phort leis ag M. Ní Annagáin. — F. na L.]</span>
<lb n="733"/></p>
</div>
<pb n="22"/>
<div><lb n="734"/><p><span>DEIRÍN DÉ</span></p>
<lb n="735"/>
<lb n="736"/><p><span>Chun leinbh do chur chun suain.</span></p>
<lb n="737"/>
<lb n="738"/><p><span>Gléas Ab.</span></p>
<lb n="739"/>
<lb n="740"/><p><span>Deirín Dé, Deirín Dé,</span>
<lb n="741"/><span>Deirín Dé, Deirín Dé,</span>
<lb n="742"/><span>Táid na gabhair ag labhairt sa bhfraoch,</span>
<lb n="743"/><span>Deirín Dé, Deirín Dé,</span>
<lb n="744"/><span>Táid na lachain ag screadaig san bhféith,</span>
<lb n="745"/></p>
</div>
<pb n="23"/>
<div><lb n="746"/><p><span>Deirín Dé, Deirín Dé,</span>
<lb n="747"/><span>Gheóbhaidh ba siar le héirghe 'n lae,</span></p>
<lb n="748"/>
<lb n="749"/><p><span>Deirín Dé …</span>
<lb n="750"/><span>Raghaidh mo leanbh ghá bhfeighilt ar féar,</span></p>
<lb n="751"/>
<lb n="752"/><p><span>Deirín …</span>
<lb n="753"/><span>Éireóig gealach is raghaidh grian fé,</span></p>
<lb n="754"/>
<lb n="755"/><p><span>Deirín …</span>
<lb n="756"/><span>Is tusa mo leanbh 's mo chuid 'n tsaoghal,</span></p>
<lb n="757"/>
<lb n="758"/><p><span>Deirín …</span>
<lb n="759"/><span>Tá nead smólaighe am' chóifhrín féin,</span></p>
<lb n="760"/>
<lb n="761"/><p><span>Déirín …</span>
<lb n="762"/><span>Tá agus ór dom stóirín féin,</span></p>
<lb n="763"/>
<lb n="764"/><p><span>Deirín …</span>
<lb n="765"/><span>Leogfad mo leanbh ag pioca' sméar,</span></p>
<lb n="766"/>
<lb n="767"/><p><span>Deirín …</span>
<lb n="768"/><span>Ach codail go sámh go fáinne 'n lae.</span></p>
<lb n="769"/>
<lb n="770"/><p><span>[Ó Amhlaoibh ó Loingsigh, Baile Mhúirne do fuarathas é seo mar</span>
<lb n="771"/><span>"seotholó' is ba dheacair é shárú ar bhinneas.</span></p>
<lb n="772"/>
<lb n="773"/><p><span>Is ó Sheán Ó Cuill do fuaireamair an fonn … fonn fíor-dheas,</span>
<lb n="774"/><span>leis, dar liom.  Maighréad Ní Annagáin do chuir sios an ceól.</span>
<lb n="775"/><span>F. na L.]</span></p>
<lb n="776"/>
<lb n="777"/><p><span>SÚGRA NEÁDH.</span></p>
<lb n="778"/>
<lb n="779"/><p><span>(Ar an bhfonn gcéadna le "Deirín Dé.")</span></p>
<lb n="780"/>
<lb n="781"/><p><span>Súgra neádh, súgra neádh,</span>
<lb n="782"/><span>Is deas mar chúmfainn gúinín mná,</span></p>
<lb n="783"/>
<lb n="784"/><p><span>Súgra neádh, súgra neádh,</span>
<lb n="785"/><span>An gúinín dubh 's an gúinín bán,</span></p>
<lb n="786"/>
<lb n="787"/><p><span>Súgra neádh, súgra neádh,</span>
<lb n="788"/><span>'S an gúinín buidhe n-a mbeidh</span>
<lb n="789"/><span>síoda n-a lár.</span>
<lb n="790"/></p>
</div>
<pb n="24"/>
<div><lb n="791"/><p><span>AN SEOTHÚLEÓ</span></p>
<lb n="792"/>
<lb n="793"/><p><span>(Suantraighe).</span></p>
<lb n="794"/>
<lb n="795"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="796"/>
<lb n="797"/><p><span>Seo mar a chuirim mo leanbh a chodhla,</span>
<lb n="798"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="799"/><span>I gcliabhán óir ar úrlár shocair,</span>
<lb n="800"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="801"/><span>I mbairthlín lín 's i súisín olna,</span>
<lb n="802"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="803"/><span>Ar bharra na gcraobh 's an ghaoth 'á bhogadh,</span>
<lb n="804"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span></p>
<lb n="805"/>
<lb n="806"/><p><span>Luinneóg:</span></p>
<lb n="807"/>
<lb n="808"/><p><span>Seóithín!  Seóithín!  Seóithín!  Seóithín!</span>
<lb n="809"/><span>Seóithín seo!  Seothúleó!</span>
<lb n="810"/><span>Seóithín!  Seóithín!  Seóithín!  Seóithín!</span>
<lb n="811"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="812"/></p>
</div>
<pb n="25"/>
<div><lb n="813"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="814"/>
<lb n="815"/><p><span>A bhean úd thíos ar bhruach an tsrotháin,</span>
<lb n="816"/><span>Seothúleo!  Seothúleó!</span>
<lb n="817"/><span>An dtuigean tusa fáth mo ghearáin?</span>
<lb n="818"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="819"/><span>'S gur bliain 's an lá 'ndiu fuadaigheadh mé óm'</span>
<lb n="820"/><span>leannán,</span>
<lb n="821"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="822"/><span>'S do rugadh isteach mé i lios an Chnocáin,</span>
<lb n="823"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span></p>
<lb n="824"/>
<lb n="825"/><p><span>Seóithín!  Seóithín! & rl.</span></p>
<lb n="826"/>
<lb n="827"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="828"/>
<lb n="829"/><p><span>Siúd é thall mo thig mór geal-sa,</span>
<lb n="830"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="831"/><span>Is mó bealach isteach 's amach ann,</span>
<lb n="832"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="833"/><span>Is mó leann úr agus leann sean ann,</span>
<lb n="834"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="835"/><span>Is mó mil agus céir bhúidhe beach ann,</span>
<lb n="836"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span></p>
<lb n="837"/>
<lb n="838"/><p><span>Seóithín!  Seóithín! & rl.</span></p>
<lb n="839"/>
<lb n="840"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="841"/>
<lb n="842"/><p><span>Is mó cailín cúl-bhuidhe cas ann,</span>
<lb n="843"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="844"/><span>Is mó buachaill fuadrach deas ann,</span>
<lb n="845"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="846"/><span>Is mó crann-laoch do chaill a neart ann,</span>
<lb n="847"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="848"/><span>Is mó bean óg i bhfeidhil clann mac ann.</span>
<lb n="849"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span></p>
<lb n="850"/>
<lb n="851"/><p><span>Seóithín, Seóithín, & rl.</span>
<lb n="852"/></p>
</div>
<pb n="26"/>
<div><lb n="853"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="854"/>
<lb n="855"/><p><span>A bhean úd thall ar lic an nigheacháin,</span>
<lb n="856"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="857"/><span>Abair lem' dhian-ghrádh teacht am láthair,</span>
<lb n="858"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="859"/><span>Sgian coise duibhe a thabhairt n-a láimh leis.</span>
<lb n="860"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span>
<lb n="861"/><span>Nó beidh an téarma dúbalth' orm amáireach.</span>
<lb n="862"/><span>Seothúleó!  Seothúleó!</span></p>
<lb n="863"/>
<lb n="864"/><p><span>Seóithín!  Seóithín! agus rl.</span></p>
<lb n="865"/>
<lb n="866"/><p><span>[Bean óg fé gheasa draoidheachta astig i lios atá ag caint san</span>
<lb n="867"/><span>abhrán so.  Bliain is an lá san do sciobadar "na daoine</span>
<lb n="868"/><span>maithe" ó'na fear céile is ó'na muintir féin í agus do rugadar leo</span>
<lb n="869"/><span>í isteach sa lios mar a bhfuil sí n-a banaltra ar leanbh sidhe acu ó</span>
<lb n="870"/><span>shoin i leith.  Is ó dhorus an leasa atá sí ag caint ach níl 'n-a cumas</span>
<lb n="871"/><span>dul thar táirsigh amach.  Chíonn sí bean ag nigheachán tamaillín síos</span>
<lb n="872"/><span>uaithe, is dírigheann sí ar a sgéal do nochtadh dhi-se, tríd an abhrán.</span>
<lb n="873"/><span>Leanann sí ar bheith ag bréagadh an leinbh, ámhthach, i slighe 's ná</span>
<lb n="874"/><span>tabharfadh muintir an leasa fé ndeara cad tá ar bun aici.  Atá</span>
<lb n="875"/><span>uaithe a chur in iúl dá fear céile má thagann sé chúichi, lá'r na</span>
<lb n="876"/><span>mháireach, agus gan dearmhad "sgian coise duibhe" do bhreith leis,</span>
<lb n="877"/><span>go mbeadh dul aige ar í 'fhuasgailt.  Beidh an téarma lae 'gus</span>
<lb n="878"/><span>bliadhna suas an lá san ach má theipeann an chabhair uirthi beidh uirthi</span>
<lb n="879"/><span>téarma eile a chur isteach.  Tá sí ad' iarraidh sgéala mar seo a</span>
<lb n="880"/><span>leigint chun a fir le bean an nigheachain.  Tá buadh fé leith ag</span>
<lb n="881"/><span>sgian "coise duibhe" mar chosaint i gcoinnibh deamhan agus droch</span>
<lb n="882"/><span>aicmí an tsaoghail eile. — F. mac C.]</span></p>
<lb n="883"/>
<lb n="884"/><p><span>MO THAISGE FÉINIG.</span></p>
<lb n="885"/>
<lb n="886"/><p><span>(Bhéarsa le linn crúite na mbó.)</span></p>
<lb n="887"/>
<lb n="888"/><p><span>Gléas D.</span></p>
<lb n="889"/>
<lb n="890"/><p><span>Mo thaisge féinig! mo cholainín druimion! (ó)</span>
<lb n="891"/><span>Ceartuig! Ciúnaig! agus bí go socair!  Go</span>
<lb n="892"/><span>gcuiread buarach ar do chosaibh,</span>
<lb n="893"/><span>Buarach ró-dheas amach ó Chorcaig.</span>
<lb n="894"/></p>
</div>
<pb n="27"/>
<div><lb n="895"/><p><span>MO GHRÁDH MO LEANBH.</span></p>
<lb n="896"/>
<lb n="897"/><p><span>Tugtar "Hóró Dandaimín" ar an bhfonn ata curtha síos anso</span>
<lb n="898"/><span>dho ach do 'riúnóch "láirín ó Lúrtha" leis é.</span></p>
<lb n="899"/>
<lb n="900"/><p><span>Gléas F.</span></p>
<lb n="901"/>
<lb n="902"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="903"/>
<lb n="904"/><p><span>Mo ghrádh mo leanbh do mhairbh an franncach!</span>
<lb n="905"/><span>Do bhuail buille 'mhaide go tapaidh sa cheann air!</span>
<lb n="906"/><span>Dá mbeitheá-sa muar (mór) ba luach tu i</span>
<lb n="907"/><span>gceanntar!</span>
<lb n="908"/><span>Chuirfeá an ruaig ar na ropairí Galldha!</span>
<lb n="909"/><span>Mo ghrádh, mo leanbh, gach maidean is oíche!</span>
<lb n="910"/><span>Gheóir rud maith le caitheamh is mair go</span>
<lb n="911"/><span>mbeir críona!</span></p>
<lb n="912"/>
<lb n="913"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="914"/>
<lb n="915"/><p><span>Mo ghrádh, mo leanbh, do mhairbh an franncach!</span>
<lb n="916"/><span>Is é dul 'n mhéis bhainne do threasgair go lom é!</span>
<lb n="917"/><span>Má mhairean mo stór le bheith mór 'seadh chífear,</span>
<lb n="918"/><span>Go ndéanfaidh dúinn treóir i gcoinnibh dro-</span>
<lb n="919"/><span>dhaoine.</span>
<lb n="920"/><span>Mo ghrádh mo leanbh gach maidean is oíche!</span>
<lb n="921"/><span>Gheóir rud maith le caitheamh is mair go</span>
<lb n="922"/><span>mbeir críona!</span></p>
<lb n="923"/>
<lb n="924"/><p><span>[Ó Thomás Ó Criomhthain, ón mBlascaed Mór do fuaireas é seo.</span>
<lb n="925"/><span>"Do thug buille de mhaide na leitean sa cheann do "do bhí ag</span>
<lb n="926"/><span>Tomás san dara líne ach d'airigheas féin an líne go minic mar</span>
<lb n="927"/><span>atá anso. — .F. na L.]</span>
<lb n="928"/></p>
</div>
<pb n="28"/>
<div><lb n="929"/><p><span>DO GHEALL SÉ.</span></p>
<lb n="930"/>
<lb n="931"/><p><span>Modh Ré.  C = Dó.</span>
<lb n="932"/></p>
</div>
<pb n="29"/>
<div><lb n="933"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="934"/>
<lb n="935"/><p><span>Do gheall sé 's do gheall sé 's</span>
<lb n="936"/><span>Do gheall sé go dtiocfadh sé,</span>
<lb n="937"/><span>Do gheall sé 's do gheall sé 's</span>
<lb n="938"/><span>Ní fheadar cad do choingibh é,</span>
<lb n="939"/><span>Do gheall sé 's do gheall sé 's</span>
<lb n="940"/><span>Do gheall sé go dtiocfadh sé,</span>
<lb n="941"/><span>Poll do bhí 'n-a bhróig,</span>
<lb n="942"/><span>'S is dócha gurb é do choingibh é.</span></p>
<lb n="943"/>
<lb n="944"/><p><span>[An bhéarsa do rádh arís do'n dara cuid de'n cheól mar chur fá ach</span>
<lb n="945"/><span>"dubhairt sé" do chur in inead "do gheall sé."]</span></p>
<lb n="946"/>
<lb n="947"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="948"/>
<lb n="949"/><p><span>Do gheall sé 's do gheall sé 's</span>
<lb n="950"/><span>Do gheall sé go dtiocfadh sé,</span>
<lb n="951"/><span>Do gheall sé 's do gheall sé 's</span>
<lb n="952"/><span>Ní fheadar cad do choingibh é,</span>
<lb n="953"/><span>Do gheall sé 's do gheall sé 's</span>
<lb n="954"/><span>Do gheall sé go dtiocfadh sé,</span>
<lb n="955"/><span>Tuile do bhí san abhainn,</span>
<lb n="956"/><span>'S is dócha gurbh' é do choingibh é.</span></p>
<lb n="957"/>
<lb n="958"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="959"/>
<lb n="960"/><p><span>Do gheall sé 's do gheall sé 's</span>
<lb n="961"/><span>…</span>
<lb n="962"/><span>A mháthair do bhí breoite,</span>
<lb n="963"/><span>'S is dócha gurbh é do choingibh é.</span></p>
<lb n="964"/>
<lb n="965"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="966"/>
<lb n="967"/><p><span>Do gheall sé, & rl.</span>
<lb n="968"/><span>Cróchán de Faoit an stócach,</span>
<lb n="969"/><span>Is dócha gurb é do choingibh é.</span></p>
<lb n="970"/>
<lb n="971"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="972"/>
<lb n="973"/><p><span>Do gheall sé …</span>
<lb n="974"/><span>…</span>
<lb n="975"/><span>Anocht iseadh do gheall sé,</span>
<lb n="976"/><span>is amáireach iseadh thiocfa sé.</span>
<lb n="977"/></p>
</div>
<pb n="30"/>
<div><lb n="978"/><p><span>NÍ RAIBH IN ÉIRINN FAD Ó.</span></p>
<lb n="979"/>
<lb n="980"/><p><span>Gléas D.</span></p>
<lb n="981"/>
<lb n="982"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="983"/>
<lb n="984"/><p><span>Ní raibh in Éirinn fad ó ach 'mháin Gaeluinn,</span>
<lb n="985"/><span>Sar a dtáinig an Béarla chughainn,</span>
<lb n="986"/><span>Na coilig do ghlaoidís i nGaeluinn,</span>
<lb n="987"/><span>Is ba dheas leat go léir í a liúgh;</span>
<lb n="988"/><span>An cat ar an luich nuair a léimeadh,</span>
<lb n="989"/><span>Is i nGaeluinn a dhéineadh í bhrúgh',</span>
<lb n="990"/><span>Is ní bhlaisfeadh braon bainne a n-ao' chor,</span>
<lb n="991"/><span>Go ndéarfá as Gaeluinn, "mí-iú"!</span></p>
<lb n="992"/>
<lb n="993"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="994"/>
<lb n="995"/><p><span>Na ba bochta soineanta féinig,</span>
<lb n="996"/><span>Is i nGaeluinn a gnéidhtí a gcrúdh,</span>
<lb n="997"/><span>Is dá gcloisidís focal de'n Bhéarla,</span>
<lb n="998"/><span>Ní dhéanfaidís braon a thabhairt:</span>
<lb n="999"/><span>Lá 's mé crúdh na bó báine mé féinig,</span>
<lb n="1000"/><span>'Chionn "set up" a rádh léi ar dtúis,</span>
<lb n="1001"/><span>Do thug sí speach insa phlaosg dom,</span>
<lb n="1002"/><span>'Thiomáin a raibh d'fhiaclaibh am' béal chun</span>
<lb n="1003"/><span>siubhail!</span>
<lb n="1004"/></p>
</div>
<pb n="31"/>
<div><lb n="1005"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="1006"/>
<lb n="1007"/><p><span>Mo chreach gheur fhada 's mo léar-ghoin!</span>
<lb n="1008"/><span>Dá gcloiseadh sí Béarla, an mhiúil,</span>
<lb n="1009"/><span>Sí a raidfeadh go haibidh san aer duit,</span>
<lb n="1010"/><span>Is raghadh míle de phléisg i ndia' a cúil.</span>
<lb n="1011"/><span>An t-asailín beannuithe féinig,</span>
<lb n="1012"/><span>Do raghadh sé de léim 'n díg,</span>
<lb n="1013"/><span>Agus raidfeadh is chromfadh in éinfheacht,</span>
<lb n="1014"/><span>D'fhonn go raghadh fear an Béarla 'n draoib.</span></p>
<lb n="1015"/>
<lb n="1016"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="1017"/>
<lb n="1018"/><p><span>Ach tá staigíní anois ar fuaid Éireann,</span>
<lb n="1019"/><span>Is ní maith iad a dtréithe siúd,</span>
<lb n="1020"/><span>Ní bheannuighid siad le Dia 's Muire a n-ao'</span>
<lb n="1021"/><span>chor</span>
<lb n="1022"/><span>Ach "good morro'" nó, "how dee dew,"</span>
<lb n="1023"/><span>Má chloiseann siad focal de'n nGaeluinn</span>
<lb n="1024"/><span>Fáisgeann a mbéal 's a súil</span>
<lb n="1025"/><span>Is deirid "Bally hawd language that</span>
<lb n="1026"/><span>Gaelic,</span>
<lb n="1027"/><span>Nevah could lehn it, you know."</span></p>
<lb n="1028"/>
<lb n="1029"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="1030"/>
<lb n="1031"/><p><span>Ach b'éidir le congnamh an Éin-Mhic</span>
<lb n="1032"/><span>Go mbeadh againn fós "Home Rule,"</span>
<lb n="1033"/><span>Ansan chaithfeadh na staigíní staonadh</span>
<lb n="1034"/><span>Is beannachadh i nGaeluinn dúinn;</span>
<lb n="1035"/><span>Chun sgoil Ghaeluinn' do curfí de phléisg iad</span>
<lb n="1036"/><span>Is 'siad do raghadh ann go ciúin</span>
<lb n="1037"/><span>'S nuair chífí 'bhfochair na leanbh a' léigheamh iad</span>
<lb n="1038"/><span>Ná déarfadh Éire go léir "hurú"!</span>
<lb n="1039"/></p>
</div>
<pb n="32"/>
<div><lb n="1040"/><p><span>VI.</span></p>
<lb n="1041"/>
<lb n="1042"/><p><span>Na staigíní, deirimse féin leó,</span>
<lb n="1043"/><span>Go gcaithfe siad claonadh dhúinn,</span>
<lb n="1044"/><span>Agus Béarla Shasana thréigean</span>
<lb n="1045"/><span>Nó dul a' triall ortha féin anonn,</span>
<lb n="1046"/><span>Ní bhfuighid siad cead reatha ná léim uainn,</span>
<lb n="1047"/><span>Ní bhfuighid siad cead sodair ná siubhail,</span>
<lb n="1048"/><span>Is ní bheannóghaimíd dóibh ar an aonach</span>
<lb n="1049"/><span>Go mbeidh acu Gaeluinn dúinn.</span></p>
<lb n="1050"/>
<lb n="1051"/><p><span>HÓRÓ MO BHAIDÍN</span></p>
<lb n="1052"/>
<lb n="1053"/><p><span>(Abhrán Rámhaidheachta.)</span></p>
<lb n="1054"/>
<lb n="1055"/><p><span>Gléas D.</span></p>
<lb n="1056"/>
<lb n="1057"/><p><span>Hóró! mo bháidín! ag snámh ar an gcuan!</span>
<lb n="1058"/><span>Hóró! mo bháidín!</span>
<lb n="1059"/><span>Tairigí! tairigí! tairigí go buan!</span>
<lb n="1060"/><span>Hóró! mo bháidín!</span></p>
<lb n="1061"/>
<lb n="1062"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="1063"/>
<lb n="1064"/><p><span>Hóró mo bháidín! ag snámh ar an gcuan!</span>
<lb n="1065"/><span>Hóró! mo bháidín!</span>
<lb n="1066"/><span>Tairigí! Tairigí! Tairigí go buan!</span>
<lb n="1067"/><span>Hóró! mo bháidín!</span></p>
<lb n="1068"/>
<lb n="1069"/><p><span>Hóró! mo bháidín! ag snámh ar an gcuan!</span>
<lb n="1070"/><span>Hóró! mo bháidín!</span>
<lb n="1071"/><span>Tairigí!  Tairigí!  Tairigí go buan.</span>
<lb n="1072"/><span>Hóro! mo bháidín!</span></p>
<lb n="1073"/>
<lb n="1074"/><p><span>Curfá:</span></p>
<lb n="1075"/>
<lb n="1076"/><p><span>Hóró! mo churraichín ó!</span>
<lb n="1077"/><span>Hóró! mo báidín!</span>
<lb n="1078"/></p>
</div>
<pb n="33"/>
<div><lb n="1079"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="1080"/>
<lb n="1081"/><p><span>Nach áluinn an lá 'bheith amu' ar an gcuan!</span>
<lb n="1082"/><span>Hóró! mo bháidín!</span>
<lb n="1083"/><span>Faghaimís na maidí is téidhmís chun siubhail!</span>
<lb n="1084"/><span>Hóró! mo bháidín!</span></p>
<lb n="1085"/>
<lb n="1086"/><p><span>Curfá:  Hóró …</span></p>
<lb n="1087"/>
<lb n="1088"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="1089"/>
<lb n="1090"/><p><span>Is maith le mo mháithrín ronnaigín úr,</span>
<lb n="1091"/><span>Hóró! mo bháidín!</span>
<lb n="1092"/><span>Faghaimís an dubhán is faghaimís an dorugha!</span>
<lb n="1093"/><span>Hóró! mo bháidín!</span></p>
<lb n="1094"/>
<lb n="1095"/><p><span>Curfá:  Hóró …</span></p>
<lb n="1096"/>
<lb n="1097"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="1098"/>
<lb n="1099"/><p><span>Tá lán báid agam de 'ch uile ('n uile) shórt</span>
<lb n="1100"/><span>breac,</span>
<lb n="1101"/><span>Hóró! mo bháidín!</span>
<lb n="1102"/><span>Nach againn bhéas (bheidh) an béile thiar ag an</span>
<lb n="1103"/><span>dteach!</span>
<lb n="1104"/><span>Hóró! mo bháidín!</span></p>
<lb n="1105"/>
<lb n="1106"/><p><span>Hóró! mo churraichín ó!</span>
<lb n="1107"/><span>Hóró! mo bháidín!</span></p>
<lb n="1108"/>
<lb n="1109"/><p><span>(Is gnáth an curfá do rádh dhá uair i ndiaidh</span>
<lb n="1110"/><span>a chéile.)</span></p>
<lb n="1111"/>
<lb n="1112"/><p><span>[Liam Ó Buachalla, múinteoir Gaedhilge, do thug ceól an abhráin</span>
<lb n="1113"/><span>seo dhom is cuid des na focail:  Fuaireas a thuille dhe ó mhnaoi</span>
<lb n="1114"/><span>uasail atá anois i Meiriocá.  Deir Liam liom gur dóigh leis gur ó</span>
<lb n="1115"/><span>iar Chonnacht a tháinig an t-abhrán an chéad lá.  Níl fhios aige cé</span>
<lb n="1116"/><span>scríobh síos é ach do thaithneadh sé go mór le Pádraig Mac Piarais,</span>
<lb n="1117"/><span>deir sé 'is bhíodh sé ar siubhal go minic leis ag an bPaorach in Acaill</span>
<lb n="1118"/><span>agus ag Tomás Ó Colmáin.</span></p>
<lb n="1119"/>
<lb n="1120"/><p><span>Soláthruigheadh mór-chuid abhrán den tsórd so i nGaeltacht na</span>
<lb n="1121"/><span>hAlban ach is beag ceann mar é do fuarthas in Éirinn. — F. na L.]</span>
<lb n="1122"/></p>
</div>
<pb n="34"/>
<div><lb n="1123"/><p><span>CÁ RABHAIS AR FEADH AN LAE UAIM.</span></p>
<lb n="1124"/>
<lb n="1125"/><p><span>Gléas F.</span></p>
<lb n="1126"/>
<lb n="1127"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="1128"/>
<lb n="1129"/><p><span>Cá rabhais ar feadh an lae uaim, a bhuachaillín</span>
<lb n="1130"/><span>óig?</span>
<lb n="1131"/><span>Cá rabhais ar feadh an lae uaim, a laogh ghil 'sa</span>
<lb n="1132"/><span>stór?</span>
<lb n="1133"/><span>A' fiach 'sa' foghlaereacht, a mháthairín ó!</span>
<lb n="1134"/><span>Agus cóirigh mo leabaidh, táim breóite go</span>
<lb n="1135"/><span>leór!</span></p>
<lb n="1136"/>
<lb n="1137"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="1138"/>
<lb n="1139"/><p><span>Cad a dh'ithis dot' dhinnéar, a bhuachaillín óig?</span>
<lb n="1140"/><span>Cad a dh'ithis dot' dhinnéar, a laogh ghil 'sa stór?</span>
<lb n="1141"/><span>D'itheas sicíní nimhe(e) bhí ar phláitíní óir,</span>
<lb n="1142"/><span>Agus cóirig mo leabaidh, táim breóite go leór!</span></p>
<lb n="1143"/>
<lb n="1144"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="1145"/>
<lb n="1146"/><p><span>Cad a dh' fhágfair ag(e) t'athair, a bhuachaillín óig?</span>
<lb n="1147"/><span>Cad fhágfair ag(e) t'athair, a laogh ghil 'sa stór?</span>
<lb n="1148"/><span>Cóiste 's cheithre capaill, a mháthairín ó,</span>
<lb n="1149"/><span>Agus cóirig mo leabaidh, táim breóite go leór!</span>
<lb n="1150"/></p>
</div>
<pb n="35"/>
<div><lb n="1151"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="1152"/>
<lb n="1153"/><p><span>Cad a dh' fhágfair ag(e) d' mháthair, a bhuachaillín</span>
<lb n="1154"/><span>óig?</span>
<lb n="1155"/><span>Cad fhágfair ag(e) d' mháthair, a laogh ghil 'sa</span>
<lb n="1156"/><span>stór?</span>
<lb n="1157"/><span>Mo bha 's mo chuid tailimh, a mháthairín ó!</span>
<lb n="1158"/><span>Agus cóirig mo leabaidh, táim breóite go leór.</span></p>
<lb n="1159"/>
<lb n="1160"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="1161"/>
<lb n="1162"/><p><span>Cad a dh'fhágfair ag(e) d' mhnaoi pósta, a</span>
<lb n="1163"/><span>bhuachaillín óig?</span>
<lb n="1164"/><span>Cad fhágfair ag(e) d' mhnaoi pósta, a laogh ghil</span>
<lb n="1165"/><span>'sa stór?</span>
<lb n="1166"/><span>Fágfad croch chun í 'chrochadh is téad láidir chóir,</span>
<lb n="1167"/><span>Agus cóirig mo leabaidh, táim breoite go leór.</span></p>
<lb n="1168"/>
<lb n="1169"/><p><span>VI.</span></p>
<lb n="1170"/>
<lb n="1171"/><p><span>Cár mhaith leat bheith curtha, a bhuachaillín óig?</span>
<lb n="1172"/><span>Cár mhaith leat bheith curtha, a laogh ghil 'sa stór?</span>
<lb n="1173"/><span>I dteampall Chill Mhuire, a mháthairín ó;</span>
<lb n="1174"/><span>Agus cóirig mo leabaidh, táim breóite go leór!</span></p>
<lb n="1175"/>
<lb n="1176"/><p><span>[Oighre óg go dtug a bhean phósta nimh do in a chuid bídh é seo.</span>
<lb n="1177"/><span>Is beag aicme i Roinn na hEórpa ná fuil abhrán ar an adhbhar</span>
<lb n="1178"/><span>céadna acu.  I mBéarla tá, "where were you all day my own</span>
<lb n="1179"/><span>pretty boy," in Éirinn agus …  "Lord Ronald, my son," in Albain.</span>
<lb n="1180"/><span>I mBonán anaice Neidín i gCiarraighe do fuaireas na focail mar</span>
<lb n="1181"/><span>atá anso is do chuireas i gcló i "Smóilín na Rann" san mbl. 1908</span>
<lb n="1182"/><span>iad agus i "Sean-Amhráin na Mumhan" n-a dhia' san.</span></p>
<lb n="1183"/>
<lb n="1184"/><p><span>D'airigheas "a chuid de'n tsaoghal mór" sa tarna líne agus</span>
<lb n="1185"/><span>"táimse tinn breóite is leog dom go fóil "sa cheathramhadh líne</span>
<lb n="1186"/><span>de gach bhéarsa ag duine éigin is níor mhiste é an t-abhrán de'n</span>
<lb n="1187"/><span>méid sin atharú cainte anso 's ansúd, b'éidir.  D'airigheas</span>
<lb n="1188"/><span>"fuaireas dhá eascúin úra is salann is nimh brúite" ag duine eile</span>
<lb n="1189"/><span>fós sa trímhadh líne de'n tarna bhéarsa.</span></p>
<lb n="1190"/>
<lb n="1191"/><p><span>Mairisil ní Mhurthuile do chuir síos an ceól dom.  Fonn cosamhail</span>
<lb n="1192"/><span>le "Reidh-Chnoc Mná Duibhe" a chuirtear leis in Íbh Ráthach.  Tá</span>
<lb n="1193"/><span>fonn eile ar fad ag Petrí dho, ceann atá deallratach le fonn</span>
<lb n="1194"/><span>"Avenging and Bright" is dóigh liom.</span></p>
<lb n="1195"/>
<lb n="1196"/><p><span>Imighean sé seo mar abhrán go deas idir bheirt .i. garsún ag</span>
<lb n="1197"/><span>leogaint air bheith go han-donaidhe agus cailín ag déanamh truaighe</span>
<lb n="1198"/><span>dho.  Iad a bheith déanta suas in éadaighe oireamhnacha. — F. na L.]</span>
<lb n="1199"/></p>
</div>
<pb n="36"/>
<div><lb n="1200"/><p><span>DÉ BHEATHA 'UÍ SHÚILIOBHÁIN</span></p>
<lb n="1201"/>
<lb n="1202"/><p><span>(Fáilte a bhaile roimis an taoiseach.)</span></p>
<lb n="1203"/>
<lb n="1204"/><p><span>Fonn:-  "Máirseáil Uí Shúiliobháin."</span></p>
<lb n="1205"/>
<lb n="1206"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="1207"/>
<lb n="1208"/><p><span>Dé 'bheatha!  Dé 'bheatha!  Dé 'bheatha!  Dé 'bheatha!</span>
<lb n="1209"/><span>Dé 'bheatha 'bhaile, 'Uí Shúiliobháin Mhóir!</span>
<lb n="1210"/><span>Dé 'bheatha!  Dé 'bheatha!  Dé 'bheatha!  Dé 'bheatha!</span>
<lb n="1211"/><span>Dé 'bheatha 'bhaile, 'Uí Shúiliobháin Mhóir!</span>
<lb n="1212"/></p>
</div>
<pb n="37"/>
<div><lb n="1213"/><p><span>Dé 'bheatha!  Dé 'bheatha!  Dé 'bheatha' Uí</span>
<lb n="1214"/><span>Shúiliobháin!</span>
<lb n="1215"/><span>Dé 'bheatha!  Dé 'bheatha!  Dé 'bheath' Uí</span>
<lb n="1216"/><span>Shúiliobháin!</span>
<lb n="1217"/><span>Dé 'bheatha 'bhaile! a mharcaig thar sáile!</span>
<lb n="1218"/><span>Dé 'bheath' ad' shláint'! 'Uí Shúiliobháin Mhóir!</span></p>
<lb n="1219"/>
<lb n="1220"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="1221"/>
<lb n="1222"/><p><span>Céad fáilthe!  Céad fáilthe!  Céad fáilthe!</span>
<lb n="1223"/><span>Céad fáilthe!</span>
<lb n="1224"/><span>Céad fáilthe 'bhaile! 'Uí Shúiliobháin Mhóir!</span>
<lb n="1225"/><span>Céad fáilthe!  Céad fáilthe!  Céad fáilthe!</span>
<lb n="1226"/><span>Céad fáilthe!</span>
<lb n="1227"/><span>Céad fáilthe 'bhaile! 'Uí Shúiliobháin Mhóir!</span></p>
<lb n="1228"/>
<lb n="1229"/><p><span>Fáilthe dhíbh do'n tír! 'Uí Shúiliobháin!</span>
<lb n="1230"/><span>Fáilthe dhíbh go fíon-bhrog Dhúin na mBárc!</span>
<lb n="1231"/><span>Fáilthe 's dachad! go talamh do shinnsir!</span>
<lb n="1232"/><span>Fáilthe ó chroidhe! 'Uí Shúiliobháin Mhóir!</span></p>
<lb n="1233"/>
<lb n="1234"/><p><span>MÁIRSEÁIL UÍ SHÚILEABHÁIN.</span></p>
<lb n="1235"/>
<lb n="1236"/><p><span>Gléas E.</span>
<lb n="1237"/></p>
</div>
<pb n="38"/>
<div><lb n="1238"/><p><span>AILLILÚ MO MHÁILÍN.</span></p>
<lb n="1239"/>
<lb n="1240"/><p><span>Gléas E.</span></p>
<lb n="1241"/>
<lb n="1242"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="1243"/>
<lb n="1244"/><p><span>Ailliliú! mo mháilín! mo mháilín a goideadh</span>
<lb n="1245"/><span>uaim!</span>
<lb n="1246"/><span>Ailliliú! mo mháilín! mo mháilín a goideadh</span>
<lb n="1247"/><span>uaim!</span>
<lb n="1248"/><span>Ailliliú! mo mháilín! mo mháilín a goideadh</span>
<lb n="1249"/><span>uaim!</span>
<lb n="1250"/><span>Ailliliú! mo mháilín! mo mháilín a goideadh</span>
<lb n="1251"/><span>uaim!</span></p>
<lb n="1252"/>
<lb n="1253"/><p><span>Cad do bhí ad' mháilín, do mháilín a goideadh</span>
<lb n="1254"/><span>uait?</span>
<lb n="1255"/><span>Cad do bhí ad' mháilín, do mháilín a goideadh</span>
<lb n="1256"/><span>uait?</span></p>
<lb n="1257"/>
<lb n="1258"/><p><span>Bhí min is plúr is prátaí in sa mháilín a goideadh</span>
<lb n="1259"/><span>uaim,</span>
<lb n="1260"/><span>Is mísleáin bhlasta bhreághtha sa mháilín a goideadh</span>
<lb n="1261"/><span>uaim.</span>
<lb n="1262"/></p>
</div>
<pb n="39"/>
<div><lb n="1263"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="1264"/>
<lb n="1265"/><p><span>(Is) ailliliú! mo mháilín! mo mháilín a goideadh</span>
<lb n="1266"/><span>uaim!</span></p>
<lb n="1267"/>
<lb n="1268"/><p><span>[É seo do rádh cheithre huaire mar atá thuas.]</span></p>
<lb n="1269"/>
<lb n="1270"/><p><span>Cad eile 'bhí ad' mháilín, do mháilín a goideadh</span>
<lb n="1271"/><span>uait?</span>
<lb n="1272"/><span>Cad eile 'bhí ad' mháilín, do mháilín a goideadh</span>
<lb n="1273"/><span>uait?</span>
<lb n="1274"/><span>Bhí arán is ím is cáise in sa mháilín a goideadh</span>
<lb n="1275"/><span>uaim,</span>
<lb n="1276"/><span>Is ubh na circe báine sa mháilín a goideadh</span>
<lb n="1277"/><span>uaim.</span></p>
<lb n="1278"/>
<lb n="1279"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="1280"/>
<lb n="1281"/><p><span>Is ailliliú! mo mháilín, & rl. (Cheithre huaire )</span>
<lb n="1282"/><span>Cad eile 'bhí ad' mháilín, do mháilín a goideadh</span>
<lb n="1283"/><span>uait?</span>
<lb n="1284"/><span>Cad eile …?</span>
<lb n="1285"/><span>Bhí ubhla ann is oráistí in sa mháilín a goideadh</span>
<lb n="1286"/><span>uaim,</span>
<lb n="1287"/><span>Is mil, an chuid is feárr di, sa mháilín a goideadh</span>
<lb n="1288"/><span>uaim.</span></p>
<lb n="1289"/>
<lb n="1290"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="1291"/>
<lb n="1292"/><p><span>Is ailliliú! …</span>
<lb n="1293"/><span>Cad eile …?</span>
<lb n="1294"/><span>Bhí bróga 's stocaí bána, in sa mháilín a goideadh</span>
<lb n="1295"/><span>uaim,</span>
<lb n="1296"/><span>Is rásúr faoíbhir chun beárrtha sa mháilín …</span>
<lb n="1297"/></p>
</div>
<pb n="40"/>
<div><lb n="1298"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="1299"/>
<lb n="1300"/><p><span>Is ailliliú! …</span>
<lb n="1301"/><span>Cad eile …?</span>
<lb n="1302"/><span>Bí ór buidhe ann is pláta in sa mháilín a goideadh</span>
<lb n="1303"/><span>uaim,</span>
<lb n="1304"/><span>Is nótaí nua na h-áite, sa mháilín, agus rl.</span></p>
<lb n="1305"/>
<lb n="1306"/><p><span>VI.</span></p>
<lb n="1307"/>
<lb n="1308"/><p><span>Is ailliliú! …</span>
<lb n="1309"/><span>Cad eile …?</span>
<lb n="1310"/><span>Bhí féirín chun mo mhná ann in sa mháilín …</span>
<lb n="1311"/><span>Is balcuisí mo pháisdín a mháilín …</span></p>
<lb n="1312"/>
<lb n="1313"/><p><span>VII.</span></p>
<lb n="1314"/>
<lb n="1315"/><p><span>Is ailliliú! …</span>
<lb n="1316"/><span>Cad eile …?</span>
<lb n="1317"/><span>Bhí ceann muice 'gus cabáiste in sa mháilín …</span>
<lb n="1318"/><span>Is togha is rogha 'n cháimric sa mháilín a goideadh</span>
<lb n="1319"/><span>uaim.</span></p>
<lb n="1320"/>
<lb n="1321"/><p><span>[Bhíodh so idir bheirt, an chéad duine ag cásamh a mhála is an duine</span>
<lb n="1322"/><span>eile ag cur tuairisge gach ruda do bhí ann.  B'éidir leanmhaint</span>
<lb n="1323"/><span>de ach tuille rudaí a bheadh oiriúnach do'n sgéal a dh'ainmniú, cuir i</span>
<lb n="1324"/><span>gcás "Leabhrín Sheáin Uí Dhála," "pinsil Mháir' ní hÁinle"</span>
<lb n="1325"/><span>"Smitíní mo mháthar," agus rl. is mar sin do ghnítí fad ó. — F. na L.]</span>
<lb n="1326"/></p>
</div>
<pb n="41"/>
<div><lb n="1327"/><p><span>AN MAIDRÍN RUA.</span></p>
<lb n="1328"/>
<lb n="1329"/><p><span>Gléas E.</span></p>
<lb n="1330"/>
<lb n="1331"/><p><span>Is gnáth an ceól d'atharú mar leanas san dara líne i gcóir</span>
<lb n="1332"/><span>an churfá.</span>
<lb n="1333"/></p>
</div>
<pb n="42"/>
<div><lb n="1334"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="1335"/>
<lb n="1336"/><p><span>Ag gabháil ó thuaidh dom trí Sliabh Luachra</span>
<lb n="1337"/><span>Agus mise 'cur tuairisg' mo ghéanna,</span>
<lb n="1338"/><span>Ar mh' fhille a dtuaidh, seadh do fuaireas a</span>
<lb n="1339"/><span>dtuairisg,</span>
<lb n="1340"/><span>Go raibh "Donncha Rua" ghá n-aeracht.</span></p>
<lb n="1341"/>
<lb n="1342"/><p><span>Curfá:</span></p>
<lb n="1343"/>
<lb n="1344"/><p><span>An maidirín a-rua rua, rí-rua, rua rua,</span>
<lb n="1345"/><span>An maidirín a-rua tá dána!</span>
<lb n="1346"/><span>An maidirín a-rua n-a luighe sa phluais</span>
<lb n="1347"/><span>Agus barra a dhá chluas ináirde!</span></p>
<lb n="1348"/>
<lb n="1349"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="1350"/>
<lb n="1351"/><p><span>Níl cnoc ná coill ná cluasán puill,</span>
<lb n="1352"/><span>Ná lúb ná leadhb in Éirinn,</span>
<lb n="1353"/><span>Ná go rabhas agus mo mhuíntir de ló agus ist</span>
<lb n="1354"/><span>oích' ann,</span>
<lb n="1355"/><span>I ndiaidh an mhaidirín rua ar saothar.</span></p>
<lb n="1356"/>
<lb n="1357"/><p><span>Curfá:</span></p>
<lb n="1358"/>
<lb n="1359"/><p><span>Ó an maidirín a-rua rua, & rl.</span></p>
<lb n="1360"/>
<lb n="1361"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="1362"/>
<lb n="1363"/><p><span>Croídhe crua' cráite chughat! a mhaidirín</span>
<lb n="1364"/><span>ghránna!</span>
<lb n="1365"/><span>Do sciob uaim m'ál breágh géanna,</span>
<lb n="1366"/><span>Mo chearca beaga bána, mo choilig is mo</span>
<lb n="1367"/><span>bhárdail</span>
<lb n="1368"/><span>Is mo lachain dob' fheárr bhí in Éirinn.</span></p>
<lb n="1369"/>
<lb n="1370"/><p><span>Curfá:</span></p>
<lb n="1371"/>
<lb n="1372"/><p><span>Ó an maidirín a-rua rua, & rl.</span>
<lb n="1373"/></p>
</div>
<pb n="43"/>
<div><lb n="1374"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="1375"/>
<lb n="1376"/><p><span>Ní bhlaisfead piuc is ní íosad giub,</span>
<lb n="1377"/><span>Is ní raghaidh aon smut am' béal de,</span></p>
<lb n="1378"/>
<lb n="1379"/><p><span>Curfá:</span></p>
<lb n="1380"/>
<lb n="1381"/><p><span>Ó an maidirín a-rua rua, & rl.</span></p>
<lb n="1382"/>
<lb n="1383"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="1384"/>
<lb n="1385"/><p><span>(Go Fuinneamhail.)</span></p>
<lb n="1386"/>
<lb n="1387"/><p><span>Hóirc!  Hóirc!  Truelip! mada rua ar múr-</span>
<lb n="1388"/><span>gailt!</span>
<lb n="1389"/><span>Siúd ós na gadhair é ar saothar,</span>
<lb n="1390"/><span>Hula!  Hula!  Piper!  Juno!  Dido!</span>
<lb n="1391"/><span>Hector!  Finder!  Bateman!</span></p>
<lb n="1392"/>
<lb n="1393"/><p><span>Tally ho le na bhonn!  Tally ho le na bhonn!</span>
<lb n="1394"/><span>Tally ho le na bhonn! an coileáinín!</span>
<lb n="1395"/><span>Tally ho le na bhonn!  Tally ho le na</span>
<lb n="1396"/><span>bhonn!</span>
<lb n="1397"/><span>Agus barra a dhá chluas ináirde.</span></p>
<lb n="1398"/>
<lb n="1399"/><p><span>Ar a bholadh 's ar a bhonn!  Ar a bholadh 's ar a</span>
<lb n="1400"/><span>bhonn!</span>
<lb n="1401"/><span>Ar a bholadh 's ar a bhonn go Cill Áirne!</span>
<lb n="1402"/><span>Ar a bholadh 's ar a bhonn! le tally ho the</span>
<lb n="1403"/><span>hounds!</span>
<lb n="1404"/></p>
</div>
<pb n="44"/>
<div><lb n="1405"/><p><span>Caoine an mhada ruaidh.</span></p>
<lb n="1406"/>
<lb n="1407"/><p><span>(Go brónach, Portaireacht a ghabhann leis seo:)</span></p>
<lb n="1408"/>
<lb n="1409"/><p><span>An curfá arís chun deiridh (go mear):</span></p>
<lb n="1410"/>
<lb n="1411"/><p><span>An maidirín a-rua rua, rí-rua, rua rua, & rl.</span></p>
<lb n="1412"/>
<lb n="1413"/><p><span>Scríobhas síos an chuid is mó dhe seo ó bhéal Shéamuis Uí Shéagha,</span>
<lb n="1414"/><span>feirmeoir a chómhnuighean i mBaile 'n Leathair, baile beag ag bun</span>
<lb n="1415"/><span>Carráin Tuathail anaice Chill Osglan.  Bhí cuid de agam féin ó</span>
<lb n="1416"/><span>bhíos am' gharsún.  Ní mór an deifir atá idir an t-abhrán fé mar tá</span>
<lb n="1417"/><span>sé agam-sa anso agus an leagan de a cuireadh i gcló i "nGuth</span>
<lb n="1418"/><span>na nGaedhal" thall i Lúnndain agus arís sa "Ceól Sidhe," agus i</span>
<lb n="1419"/><span>leabhraibh nach iad, leagan a fuarthas ó'n gceóltóir Pádraig Ó</span>
<lb n="1420"/><span>Séagha (nach maireann).  D'innis Pádraig dom gurbh é an t-Athair</span>
<lb n="1421"/><span>Muiris Ó Faoláin, Abb. Choc Mellerí, do mhúin do féin é, an</span>
<lb n="1422"/><span>chéad lá.  Tá ceathramha acu san ná chuala ag na Gaedhilgeoiríbh i</span>
<lb n="1423"/><span>gCiarraighe, mar atá:</span></p>
<lb n="1424"/>
<lb n="1425"/><p><span>"Siúd chugaibh ramhar-phoc!  Beirigí in am air!</span>
<lb n="1426"/><span>Is coinnigí i dteannta na bpiléar é!</span>
<lb n="1427"/><span>Nó go dtiocfaidh an t-am air go mbainfear an ceann de,</span>
<lb n="1428"/><span>Ní bheidh cearca go ramhar ag Séamus."</span></p>
<lb n="1429"/>
<lb n="1430"/><p><span>Roimh an "Tally ho …" a thagan an méid seo isteach.  Deir mo</span>
<lb n="1431"/><span>chara Séamus Dubh liom gur tagairt do "Rí Liam" agus "Rí</span>
<lb n="1432"/><span>Séamus" atá san bhéarsa so.  Rí Liam an "ramhar-phoc" dar ndó!</span></p>
<lb n="1433"/>
<lb n="1434"/><p><span>Cuid de'n seana-phort go dtugtar "Fiadhach an Mhada Ruaidh"</span></p>
</div>
<pb n="45"/>
<div><lb n="1435"/><p><span>air iseadh an ceól.  Bhíodh atharú puirt mar leanas ag Pádraig Ó</span>
<lb n="1436"/><span>Séagha do'n dé líne "Croidhe Crua" … géanna," agus arís do</span>
<lb n="1437"/><span>"Siúd chugaibh ramhar-phoc … bpiléar é":-</span></p>
<lb n="1438"/>
<lb n="1439"/><p><span>Tugaidh fé ndeara gur "Maidirín A-rua …" adeir na Gaedhil-</span>
<lb n="1440"/><span>geóirí san gcurfá.  D'airigheas focail Gaeluinne mar seo in</span>
<lb n="1441"/><span>Íbh Ráthach in inead </span></p>
<lb n="1442"/>
<lb n="1443"/><p><span>Nó go bhfaghad-sa ceann agus bás an úghdair,</span>
<lb n="1444"/><span>Is go mbainfe mé díol an ghé dhíot.</span></p>
<lb n="1445"/>
<lb n="1446"/><p><span>LEANBH AN CHLAMHRÁIN.</span></p>
<lb n="1447"/>
<lb n="1448"/><p><span>Fonn:  Tally hi ho, hi ho." (Féach leath. 16.)</span></p>
<lb n="1449"/>
<lb n="1450"/><p><span>Gléas C.</span></p>
<lb n="1451"/>
<lb n="1452"/><p><span>Luinneóg:</span></p>
<lb n="1453"/>
<lb n="1454"/><p><span>Cumá ná beiríghean sibh bainne dhom?  Cum-</span>
<lb n="1455"/><span>á ná tugan sibh im dom?  Cum-</span>
<lb n="1456"/><span>á ná téidhean sibh 'n chathair Ag</span>
<lb n="1457"/><span>ceannach luach leath-phinge 'chís dí.</span></p>
<lb n="1458"/>
<lb n="1459"/><p/>
<lb n="1460"/>
<lb n="1461"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cosa Buidhe Arda II

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cosa Buidhe Arda II

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
