Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main"/><author><name type="main">Údair éagsúla</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">Lr1918_09</note>
                         <note type="L">1</note>
                         <note type="B">1918</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>Lr1918_09</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Údair éagsúla</author><title/></analytic><monogr>
					<title level="j">An Lóchrann</title><imprint><publisher>An Lóchrann</publisher><date>1918</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>2d.</span>
<lb n="2"/><span>AN LÓCHRANN</span>
<lb n="3"/><span>PÁIPÉAR GAEDHILGE IN AGHAIDH GACHA MÍ.</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Uimh. a 30.  MEADHON FÓMHAIR, 1918.  Dhá Phinginn a Fhiacha.</span></p>
<lb n="6"/>
<lb n="7"/><p><span>Creideamh agus Grádh.</span></p>
<lb n="8"/>
<lb n="9"/><p><span>TOMÁS ÁGHAS DO CHEAP.</span></p>
<lb n="10"/>
<lb n="11"/><p><span>(Beannacht Dé len a anam!)</span></p>
<lb n="12"/>
<lb n="13"/><p><span>Am' shuidhe anso dhom am' aonar ar</span>
<lb n="14"/><span>Charraig an Mheannáin.  Grian an tsamh-</span>
<lb n="15"/><span>raidh ag taithneamh go bog brothallach</span>
<lb n="16"/><span>orm.  Tá bágh an Daingin ós mo chomh-</span>
<lb n="17"/><span>air amach & an t-uisce chomh sleamhain</span>
<lb n="18"/><span>le h-uisce locha.</span></p>
<lb n="19"/>
<lb n="20"/><p><span>Bíogan mo chroidhe ionnam nuair dhear-</span>
<lb n="21"/><span>caim tharm ar an radharc niamhrach atá</span>
<lb n="22"/><span>le fagháil ó'n gCarraig seo.  An spéir</span>
<lb n="23"/><span>ghlan sholusmhar ós mo chionn.  Na cnoic</span>
<lb n="24"/><span>ó thuaidh “ag bagairt a gcinn tar druim</span>
<lb n="25"/><span>a chéile,” agus an fharraige uaim siar go</span>
<lb n="26"/><span>h-íoghar na spéire.  Saoilim gur mar</span>
<lb n="27"/><span>seo siar thar maoilinn an chnoic seo</span>
<lb n="28"/><span>do ghaibh Niamh Chinn Óir nuair a bhí sí</span>
<lb n="29"/><span>ag filleadh ar Thír na n-Óg agus Oisín</span>
<lb n="30"/><span>ar láimh!  Má tá Tír na n-Óg i n-aon</span>
<lb n="31"/><span>chor ann, is annsúd thiar atá sí mar a</span>
<lb n="32"/><span>bhfuil na caisleáin bhána * ag eirighe as</span>
<lb n="33"/><span>an bhfarraige.</span></p>
<lb n="34"/>
<lb n="35"/><p><span>Acht bíodh san mar atá sé.</span></p>
<lb n="36"/>
<lb n="37"/><p><span>Tá fotharach annsúd ar an dtaobh thall</span>
<lb n="38"/><span>de ghóilín uaim, iarsma de'n droch-shaoghal.</span>
<lb n="39"/><span>Is ar an bhfotharaigh úd is mian liom trácht</span>
<lb n="40"/><span>de'n iarracht so agus ar an sgéal do</span>
<lb n="41"/><span>bhaineann léi féin agus leis na daoine</span>
<lb n="42"/><span>a bhí 'n-a gcomhnuidhe ins an áit mar a</span>
<lb n="43"/><span>bhfuil an fhotharach.</span></p>
<lb n="44"/>
<lb n="45"/><p><span>Fotharach tighe muinntire is eadh í.  Le</span>
<lb n="46"/><span>linn an droch-shaoghail do bhí fear de</span>
<lb n="47"/><span>mhuinntir Dhonnchudha, Maghnus Óg Ó</span>
<lb n="48"/><span>Donnchudha, 'n-a chomhnuidhe ins an tigh a</span>
<lb n="49"/><span>bhí ar an láthair gcéadna sain.  Fear</span>
<lb n="50"/><span>creideamhnach carthannach cráibhtheach do</span>
<lb n="51"/><span>b'eadh Maghnus.  Fear fial flaitheamhail.</span>
<lb n="52"/><span>Fear go raibh meas ag saibhir agus ag</span>
<lb n="53"/><span>daibhir air.  Bhí talamh agus táinte aige,</span>
<lb n="54"/><span>& nuair do bheir cruadhtan & aindeise an</span>
<lb n="55"/><span>droch-shaoghail ar a chomhursanaibh is neamh-</span>
<lb n="56"/><span>dhoicheallach do roinn sé a chuid leo.</span></p>
<lb n="57"/>
<lb n="58"/><p><span>Fionán an t-aon mhac leis a bhí gan</span>
<lb n="59"/><span>pósadh.  Bhí sé luaidhte i gcleamhnas le</span>
<lb n="60"/><span>Caitlín Ní Mhodhráin, cailín grádhmhar</span>
<lb n="61"/><span>gleoidhte a bhí 'n-a comhnuidhe ins an</span>
<lb n="62"/><span>tigh úd lastuaidh de'n bhfotharaigh mar a</span>
<lb n="63"/><span>bhfuil na crainn go tiugh ar a chéile.</span></p>
<lb n="64"/>
<lb n="65"/><p><span>Tráthnóna gréine buidhe do bhuail</span>
<lb n="66"/><span>Fionán suas an casán chun tighe Chaitlín.</span>
<lb n="67"/><span>Bhí Caitlín féin ag casadh na mbó abhaile</span>
<lb n="68"/><span>chun a gcrúidhte agus rann beag aici d'á</span>
<lb n="69"/><span>chanadh:</span></p>
<lb n="70"/>
<lb n="71"/><p><span>“Is aoibhinn dona h-éanaibh 'eirigheann</span>
<lb n="72"/><span>go h-árd,</span>
<lb n="73"/><span>Is a luighean le 'n-a chéile ar aon</span>
<lb n="74"/><span>chraoibhín amháin;</span>
<lb n="75"/><span>Ní mar sin do bhím-se is mo cheud</span>
<lb n="76"/><span>míle grádh</span>
<lb n="77"/><span>Acht chom fada ó 'n-a chéile 's tá</span>
<lb n="78"/><span>an réiltean ó'n Spáinn.”</span></p>
<lb n="79"/>
<lb n="80"/><p><span>ar sise.  Agus níor bhinne ceól na smól-</span>
<lb n="81"/><span>aighe ar mhaol-árd chrainn 'ná séis thana-</span>
<lb n="82"/><span>ghuib na spéir-mhná.</span></p>
<lb n="83"/>
<lb n="84"/><p><span>Is ar éigean do bhí an rann críoch-</span>
<lb n="85"/><span>nuithe aici nuair do bheannuigh Fionán Ó</span>
<lb n="86"/><span>Donnchudha dhí de dhruim claidhe an</span>
<lb n="87"/><span>bhóithrín.  “Nílimíd abhfad ó chéile anois,</span>
<lb n="88"/><span>a Chaitlín,” ar seisean, “agus tá súil le</span>
<lb n="89"/><span>Dia agam nach fada go mbeidh m'athair</span>
<lb n="90"/><span>'n-a bheatha-shláinte airís, agus annsan</span>
<lb n="91"/><span>beimíd i bhfochair a chéile go deo an</span>
<lb n="92"/><span>fhaid' mhairfimíd.  Mar a mbeadh an</span>
<lb n="93"/><span>t-aon obann so do bhuail é do bhéimís</span>
<lb n="94"/><span>pósta um an dtaca so.”</span></p>
<lb n="95"/>
<lb n="96"/><p><span>“Conus tá sé ag caitheamh an lae?”</span>
<lb n="97"/><span>arsa Caitlín.</span></p>
<lb n="98"/>
<lb n="99"/><p><span>“Tá fiabhras na breoidhteachta imthithe</span>
<lb n="100"/><span>dé,” ar seisean, “acht ní mhúchfadh uisce</span>
<lb n="101"/><span>na h-abhann an tart atá air.  Deir an</span>
<lb n="102"/><span>bhanaltra gurab é beirbhthean an tinnis</span>
<lb n="103"/><span>atá ag teacht leis fós.”</span></p>
<lb n="104"/>
<lb n="105"/><p><span>Le n-a linn sin d'airigheadar araon an</span>
<lb n="106"/><span>glaodh.  D'fheuchadr siar & chonnacadar</span>
<lb n="107"/><span>an fear ag deunamh ortha, agus deabhadh</span>
<lb n="108"/><span>air.  Ceann d'fhearaibh oibre Mhaghnuis Uí</span>
<lb n="109"/><span>Dhonnchudha do bhí ann.  D'fhiafruigh Fionán</span>
<lb n="110"/><span>dé cad a thug aníos é.</span></p>
<lb n="111"/>
<lb n="112"/><p><span>“Do thug,” ar sé, “an t-ainsgian úd</span>
<lb n="113"/><span>Mac Tomáis atá thíos ag an dtigh ag</span>
<lb n="114"/><span>feithe.amh leat.  Tháinigh sé ó chianaibh</span>
<lb n="115"/><span>beag, & bhí sé cóir máireach † a d'iar-</span>
<lb n="116"/><span>raidh go leigfí síos san tseomra chun</span>
<lb n="117"/><span>t'athar é.  Dubhairt an bhanaltra go raibh</span>
<lb n="118"/><span>órduithe aici féin ó'n ndochtúir gan</span>
<lb n="119"/><span>aoinne do leigeant d'á fheuchaint.  Ní</span>
<lb n="120"/><span>shásóchadh san é, agus bhí sé ag tabhairt</span>
<lb n="121"/><span>iarracht ar éalú síos i gan fhios dí.</span>
<lb n="122"/><span>Acht do mhóidigh Máire Ní Luasaigh go</span>
<lb n="123"/><span>steallfadh sí an t-uisce beirbhthe idir</span>
<lb n="124"/><span>an dá shúil air mura gclaonfadh sé.”</span></p>
<lb n="125"/>
<lb n="126"/><p><span>Bhí Mac Tomáis i mbéal an dorais</span>
<lb n="127"/><span>ag feitheamh.  Do bheannuigh sé d'Fhionán.</span>
<lb n="128"/><span>Níor leig Fionán air go gcuala sé é.</span></p>
<lb n="129"/>
<lb n="130"/><p><span>“Do theastuigh uaim beagán cainnte</span>
<lb n="131"/><span>do dhéanamh led' athair,” arsa Mac</span>
<lb n="132"/><span>Tomáis.  “Airighim ó'n mbanaltra ná</span>
<lb n="133"/><span>fuil sé ar foghnamh, acht d'oirfeadh dom</span>
<lb n="134"/><span>é dh'fheiscint.”</span></p>
<lb n="135"/>
<lb n="136"/><p><span>Ní'l aon dul agat air sin,” arsa</span>
<lb n="137"/><span>Fionán.  {Tá m'athair ar a leabaidh le</span>
<lb n="138"/><span>coigthíos.  Bhí sé chomh suarach sain aréir</span>
<lb n="139"/><span>ná raibh aon tsúil againn go mairfeadh sé</span>
<lb n="140"/><span>go maidin.  B'fhéidir go ndeunfainn-se</span>
<lb n="141"/><span>do ghnó?”</span></p>
<lb n="142"/>
<lb n="143"/><p><span>“Inneósaidh mé dhuit cad é fáth mo</span>
<lb n="144"/><span>thurais,” arsa Mac Tomáis.  “Tá truagh</span>
<lb n="145"/><span>agam do na dhaoinibh bochta san bpar-</span>
<lb n="146"/><span>róiste seo atá ag fagháil bháis leis an</span>
<lb n="147"/><span>ocras.  D'fhóirfinn-se ortha dá bhfaghainn</span>
<lb n="148"/><span>tigh oireamhnach timpall na h-áite seo</span>
<lb n="149"/><span>go bhfeudfaí biadh d'ullmhú' dhóibh ann.</span>
<lb n="150"/><span>Ní h-eólach dom aon tigh eile san áit</span>
<lb n="151"/><span>is oireamhnaighe 'ná an sgioból so atá</span>
<lb n="152"/><span>agaibh-se.  An dóigh leat an leigfeadh</span>
<lb n="153"/><span>t'athair dúinn teinnteán do dheunamh ann,</span>
<lb n="154"/><span>agus cúpla coire bídh do bheirbhiú ann i</span>
<lb n="155"/><span>n-aghaidh an lae, go dtí go n-eireóchaidh</span>
<lb n="156"/><span>an scamall so dhínn?”</span></p>
<lb n="157"/>
<lb n="158"/><p><span>“Dheunfá an rud atá agaibh dh'á</span>
<lb n="159"/><span>dheunamh i gCeann Trágha?” arsa Fionán.</span></p>
<lb n="160"/>
<lb n="161"/><p><span>“Dheunfaimís,” do fhreagair seisean.</span>
<lb n="162"/><span>“Is 'mó duine san bparróisde a bheadh</span>
<lb n="163"/><span>sa' tsiorruidheacht indiu mara mbéadh an</span>
<lb n="164"/><span>fhóirithin a rinneamar ortha.”</span></p>
<lb n="165"/>
<lb n="166"/><p><span>Bhí an-fhearg ag eirighe ar Fhionán, acht</span>
<lb n="167"/><span>do brúigh sé faoi í.  “Rachaidh mé ag</span>
<lb n="168"/><span>triall ar m'athair,” ar seisean, agus</span>
<lb n="169"/><span>deurfad leis go bhfuilir annso, agus</span>
<lb n="170"/><span>inneósad dó cad tá uait.”</span></p>
<lb n="171"/>
<lb n="172"/><p><span>Fé cheann tamaill bhig do tháinig sé</span>
<lb n="173"/><span>go doras an tseómra agus do bhagair</span>
<lb n="174"/><span>chuige ar Mhac Tomáis.  “Feuch,” ar</span>
<lb n="175"/><span>seisean, ba mhaith lem' athair féin</span>
<lb n="176"/><span>labhairt leat.”</span></p>
<lb n="177"/>
<lb n="178"/><p><span>D'eirigh an sean-leomhan 'n-a shuidhe</span>
<lb n="179"/><span>aniar ins an leabaidh an túisce is</span>
<lb n="180"/><span>tháinig Mac Tomáis i n-aice na leabthan.</span></p>
<lb n="181"/>
<lb n="182"/><p><span>“Tá biadh agaibh le tabhairt do'n</span>
<lb n="183"/><span>ocrach,” ar seisean, “agus ba mhaith libh</span>
<lb n="184"/><span>chumaoine do chur ar bhochtaibh na h-áite</span></p>
<lb n="185"/>
<lb n="186"/><p><span>Gúnaí & Hataí do Chailíní; Carabhataí Gaedhlacha, Stocaí, Bónaí, &c., do fhearaibh; Táiliúireacht ar fheabhas.</span>
<lb n="187"/><span>D. MacCurtáin, 5 Sráid an Chaisleáin, Corcaigh.</span>
<lb n="188"/></p>
</div>
<pb n="2"/>
<div><lb n="189"/><p><span>Guailneáin</span>
<lb n="190"/><span>Seandúna.</span></p>
<lb n="191"/>
<lb n="192"/><p><span>Bhí cúigear ar chárr ag gluaiseacht</span>
<lb n="193"/><span>tráth bhriseadar na húmaí,</span>
<lb n="194"/><span>is nuair thuigeadar a bhfionntar</span>
<lb n="195"/><span>ba chráidhte dúr a gcló.</span>
<lb n="196"/><span>“Ach, tá peidhre 'n ‘Shandon Braces’</span>
<lb n="197"/><span>Ars an t-iománaidhe leó go scléipeach</span>
<lb n="198"/><span>“Agam, is táid chómh tréan san</span>
<lb n="199"/><span>go ndéanfaid dúinn an gnó!”</span></p>
<lb n="200"/>
<lb n="201"/><p><span>Le fághail in a mór-chodaibh ó'n té</span>
<lb n="202"/><span>dheinean —</span></p>
<lb n="203"/>
<lb n="204"/><p><span>TOMÁS Ó GORMÁIN</span></p>
<lb n="205"/>
<lb n="206"/><p><span>Calaphort an Phápa, Corcaigh.</span></p>
<lb n="207"/>
<lb n="208"/><p><span>A Ghaedheala!  Ceannuighidh bhúr gcuid</span></p>
<lb n="209"/>
<lb n="210"/><p><span>TÉ, MÍSLEÁN is SIÚICRE,</span></p>
<lb n="211"/>
<lb n="212"/><p><span>MINCHOIRCE, RÍS is UBHLA,</span></p>
<lb n="213"/>
<lb n="214"/><p><span>ó</span></p>
<lb n="215"/>
<lb n="216"/><p><span>Mhícheál Ó Ríoghardáin & a Chua.,</span></p>
<lb n="217"/>
<lb n="218"/><p><span>2 An Mheadhon-tsráid Theas,</span>
<lb n="219"/><span>(2 South Main Street)</span></p>
<lb n="220"/>
<lb n="221"/><p><span>CORCAIGH.</span></p>
<lb n="222"/>
<lb n="223"/><p><span>ARÁN HOSFORD.</span></p>
<lb n="224"/>
<lb n="225"/><p><span>Ná h-ith a Mhalairt!</span></p>
<lb n="226"/>
<lb n="227"/><p><span>Sa 62 tigh sa Mheádhon-tSráid Thuaidh,</span>
<lb n="228"/><span>i gCORCAIGH, a deintar.</span></p>
<lb n="229"/>
<lb n="230"/><p><span>Tá i nDaingean Uí Chúise</span></p>
<lb n="231"/>
<lb n="232"/><p><span>TOGHA GACHA BÍDH — Plúr,</span>
<lb n="233"/><span>Min, Té is Siúicre;</span></p>
<lb n="234"/>
<lb n="235"/><p><span>SÍOLTA IS ÚIRLISÍ don</span>
<lb n="236"/><span>bhfeirm;</span></p>
<lb n="237"/>
<lb n="238"/><p><span>ÁRAISTÍ IARAINN is stáin</span>
<lb n="239"/><span>don tig.</span></p>
<lb n="240"/>
<lb n="241"/><p><span>ag “John Atkins & Co. ltd.”</span></p>
<lb n="242"/>
<lb n="243"/><p><span>Is aca bhíon Plúr an Ruiséalaig</span>
<lb n="244"/><span>ó Luimneach.</span></p>
<lb n="245"/>
<lb n="246"/><p><span>Má tá báigh cheart agat</span></p>
<lb n="247"/>
<lb n="248"/><p><span>led' dhuthaigh, ceannóghair earraí a</span>
<lb n="249"/><span>dheinid Gaedhil.  Is uaim-se a gheobh-</span>
<lb n="250"/><span>air na rudaí seo & iad go maith:</span></p>
<lb n="251"/>
<lb n="252"/><p><span>Bróga is Stocaí,</span>
<lb n="253"/><span>Léinte is Guaileáin,</span>
<lb n="254"/><span>Lámhainní is Bónaí.</span></p>
<lb n="255"/>
<lb n="256"/><p><span>T. Ó Lochlainn,</span>
<lb n="257"/><span>19 Sráid na Páirliméide, BAILE ÁTHA CLIATH.</span></p>
<lb n="258"/>
<lb n="259"/><p><span>Gheobhaidh do mhac togha</span>
<lb n="260"/><span>na scoluidheachta —</span></p>
<lb n="261"/>
<lb n="262"/><p><span>i gColáiste Cholmáin Chluana</span>
<lb n="263"/><span>MAINISTEAR FHEAR MUIGHE,</span>
<lb n="264"/><span>CO. CHORCAIGHE.</span></p>
<lb n="265"/>
<lb n="266"/><p><span>Gheobhair gach eolas ó'n Uachtarán,</span>
<lb n="267"/><span>An tAthair Tomás Tóibín.</span></p>
<lb n="268"/>
<lb n="269"/><p><span>seo.  Táim-se féin agus mo mhac ag</span>
<lb n="270"/><span>roinnt ár gcoda leó go dtí so.  Ní</span>
<lb n="271"/><span>'ghá mhaoidheamh ortha atáim.  Is chuige</span>
<lb n="272"/><span>sin do thug Dhia an bhreis dúinn.  Cuiridh-</span>
<lb n="273"/><span>se, tusa agus an cumann go bhfuilir ar</span>
<lb n="274"/><span>a cheann, biadh chun an tighe seo.  Roinn-</span>
<lb n="275"/><span>fidh mo mach go macánta é. — Ní bhéad-sa</span>
<lb n="276"/><span>ann chun a roinnte.”</span></p>
<lb n="277"/>
<lb n="278"/><p><span>“Tá biadh corpordha & biadh spior-</span>
<lb n="279"/><span>adálta againn-ne le roinnt,” arsa</span>
<lb n="280"/><span>Mac Tomáis.  “Cuirfar biadh annso i</span>
<lb n="281"/><span>gcóir na ndaoine mbocht ar choingeall</span>
<lb n="282"/><span>go bhfaghaidh fear léighte & mínithe an</span>
<lb n="283"/><span>Bhíobla Naomhtha cead a bheith láithreach</span>
<lb n="284"/><span>le linn roinnte an bhídh.”</span></p>
<lb n="285"/>
<lb n="286"/><p><span>“An Bíobla Gallda, an eadh?” arsa</span>
<lb n="287"/><span>Maghnus.</span></p>
<lb n="288"/>
<lb n="289"/><p><span>“Bíobla agus focal Dé,” arsa Mac</span>
<lb n="290"/><span>Tomáis.  An measann tú nách iad na</span>
<lb n="291"/><span>bréithre ceudna do mhúin Dia do'n chine</span>
<lb n="292"/><span>daona uile?”</span></p>
<lb n="293"/>
<lb n="294"/><p><span>“Ní mise a cháinfidh focal Dé,” arsa</span>
<lb n="295"/><span>Maghnus, “acht ní thaithneann an chanamh-</span>
<lb n="296"/><span>aint liom a chur Hannraoi & Beití ar</span>
<lb n="297"/><span>A bhréithribh.  Glan amach as mo radharc,”</span>
<lb n="298"/><span>ar seisean.  “An fhaid is liom-sa an</span>
<lb n="299"/><span>sgioból san amuigh ní bhfaghair do shrón</span>
<lb n="300"/><span>a chur ar dtaobh istig de dhoras ann.</span>
<lb n="301"/><span>Nuair a bhéad-sa imthithe is féidir lem'</span>
<lb n="302"/><span>mhac a rogha ruda 'dheunamh leat.”</span></p>
<lb n="303"/>
<lb n="304"/><p><span>“Beidh sé agam ded' aindeoin,” arsa</span>
<lb n="305"/><span>Mac Tomáis, “agus —”</span></p>
<lb n="306"/>
<lb n="307"/><p><span>Ní bhfuair sé d'uain a thuille 'rádh.</span>
<lb n="308"/><span>Do beireadh ar chába casóige air, agus</span>
<lb n="309"/><span>do caitheadh ar bhior a chinn amach ar</span>
<lb n="310"/><span>an mbán é.</span></p>
<lb n="311"/>
<lb n="312"/><p><span>“Bíodh an méid sin agat de bhárr</span>
<lb n="313"/><span>do thurais!” arsa Fionán.</span></p>
<lb n="314"/>
<lb n="315"/><p><span>* “Caisleáin bhána” .i. scamaill bhána.</span></p>
<lb n="316"/>
<lb n="317"/><p><span>† “Cóir máireach” .i. ar ais nó ar éigean; le</span>
<lb n="318"/><span>ceart nó le h-éigceart.</span></p>
<lb n="319"/>
<lb n="320"/><p><span>(Tuille le Teacht.)</span></p>
<lb n="321"/>
<lb n="322"/><p><span>BROSNA.</span></p>
<lb n="323"/>
<lb n="324"/><p><span>Brón tar an uile-bhrón — Éire fé leun;</span>
<lb n="325"/><span>Áthas thar gach áthas — Éire fé réim.</span></p>
<lb n="326"/>
<lb n="327"/><p><span>S. T.</span></p>
<lb n="328"/>
<lb n="329"/><p><span>Súil an ridire fáin do leagas-sa ar</span>
<lb n="330"/><span>ógmhnáibh:</span>
<lb n="331"/><span>Ba thaithneamh dom shúil iad, ach uain chun</span>
<lb n="332"/><span>grádha, ní raibh agam.</span></p>
<lb n="333"/>
<lb n="334"/><p><span>Southey, file Beurla.</span></p>
<lb n="335"/>
<lb n="336"/><p><span>Nuair a bhíon na scadáin lastuaidh,</span>
<lb n="337"/><span>Bíon Murcha Ruadh lasteas!</span></p>
<lb n="338"/>
<lb n="339"/><p><span>(Ó Ghaedhilg na h-Alban).</span></p>
<lb n="340"/>
<lb n="341"/><p><span>Ní sítheach ceann fé choróinn.</span></p>
<lb n="342"/>
<lb n="343"/><p><span>(‘An t-Európach’) S.T.</span></p>
<lb n="344"/>
<lb n="345"/><p><span>Focal 'sa Chúirt.</span></p>
<lb n="346"/>
<lb n="347"/><p><span>Ceannuigh do chuid earraí ó sna daoinibh</span>
<lb n="348"/><span>a bhfuil fógra aca sa “LÓCHRANN,” agus</span>
<lb n="349"/><span>cuir i n-iúl dóibh gur sa “LÓCHRANN” a</span>
<lb n="350"/><span>chonaicís an fógra.  Cabhróghaidh san go</span>
<lb n="351"/><span>mór linn.</span></p>
<lb n="352"/>
<lb n="353"/><p><span>Sceulta ó Chairbre.</span></p>
<lb n="354"/>
<lb n="355"/><p><span>II. — CEARBHAL Ó DÁLAIGH AGUS</span>
<lb n="356"/><span>INGHEAN AN RUDAIRE.</span></p>
<lb n="357"/>
<lb n="358"/><p><span>B'é an Rudaire Caomhánach an duine</span>
<lb n="359"/><span>uasal ba mhó cáil i nÉirinn le n-a linn.</span>
<lb n="360"/><span>Ní raibh aige ach aon inghean amháin & b'í</span>
<lb n="361"/><span>sin an bhean ba bhreaghtha a bhí i nÉirinn</span>
<lb n="362"/><span>an uair sin.  Chualaidh Cearbhal Ó Dálaigh</span>
<lb n="363"/><span>trácht uirthi agus dubhairt sé go raghadh</span>
<lb n="364"/><span>sé fé dhéin a' tighe 'na raibh sí na comh-</span>
<lb n="365"/><span>nuighe.  Bhí de dhraoidheacht ag Cearbhal</span>
<lb n="366"/><span>go dtabharfadh aon-bhean ba mhaith leis</span>
<lb n="367"/><span>grádh dho.  Dubhradh go raibh ball-searc</span>
<lb n="368"/><span>aige fé mar bhí ag Diarmuid Ó Duibhne.</span></p>
<lb n="369"/>
<lb n="370"/><p><span>Bhí sé ag siubhal roimis go dtáinig sé</span>
<lb n="371"/><span>chun tighe 'n duine uasail, ach má tháinig</span>
<lb n="372"/><span>ba bheag an mhaitheas do san.  Ní raibh</span>
<lb n="373"/><span>aon chaoth aige ar an gcailín óg d'fheic-</span>
<lb n="374"/><span>sint mar bhí sí ró-shaibhir chun feuchaint</span>
<lb n="375"/><span>ar leithéid Chearbhail.</span></p>
<lb n="376"/>
<lb n="377"/><p><span>Bhí buadh gach céird ag Cearbhal.  Do</span>
<lb n="378"/><span>dheunfadh sé aon tsaghas ruda ba mhaith</span>
<lb n="379"/><span>leis, agus dubhairt sé go dtarai-</span>
<lb n="380"/><span>geoghadh sé ceárd éigin chuige i gcóir</span>
<lb n="381"/><span>na h-áite sin, agus is é an cheárd do</span>
<lb n="382"/><span>tharaig sé chuige ná bheith ag deunamh</span>
<lb n="383"/><span>bróg, agus ba ghearr go raibh a ainm</span>
<lb n="384"/><span>suas ar fuaid na dúthaighe le feabhas</span>
<lb n="385"/><span>a chéirde.  Nuair a chuaidh a ainm amach</span>
<lb n="386"/><span>chomh mór san do tháinig na h-uaisle</span>
<lb n="387"/><span>go léir chuige ó gach áird, agus níorbh</span>
<lb n="388"/><span>fhéidir leis teacht suas leis an obair</span>
<lb n="389"/><span>go léir.</span></p>
<lb n="390"/>
<lb n="391"/><p><span>Fé dheire do chualaidh inghean an</span>
<lb n="392"/><span>Chaomhánaigh mar gheall air, agus do</span>
<lb n="393"/><span>chuir sí feidhre bróg 'á dheunamh chuige.</span>
<lb n="394"/><span>Bhí sé sásta leis sin mar 'sé sin do</span>
<lb n="395"/><span>bhí uaidh ar feadh na h-aimsire agus is</span>
<lb n="396"/><span>mar gheall air sin do thóg sé an cheárd</span>
<lb n="397"/><span>san chuige.  Thosnuigh sé ag deunamh na</span>
<lb n="398"/><span>mbróg agus ní gádh a rádh ná raibh sé</span>
<lb n="399"/><span>i bhfad 'á ndeunamh agus is iad do</span>
<lb n="400"/><span>bhí deunta go deas.  Nuair a bhíodar</span>
<lb n="401"/><span>deunta aige d'imir sé a chuid draoidh-</span>
<lb n="402"/><span>eachta ar a mbonnaibh agus do chuir sé</span>
<lb n="403"/><span>abhaile chúichi iad.  Nuair a chonaic sí na</span>
<lb n="404"/><span>bróga do tháinig iongna ar a croidhe &</span>
<lb n="405"/><span>ba ró-ghearr an mhoill uirthi iad do chur</span>
<lb n="406"/><span>ar a cosaibh.  Nuair a bhíodar uirthi do</span>
<lb n="407"/><span>thosnuig sí ag rinnce agus ag damhas</span>
<lb n="408"/><span>le neart áthais agus níor stad sí</span>
<lb n="409"/><span>de'n rinnce ar feadh seachtaine agus</span>
<lb n="410"/><span>ní fheadair sí goidé an áit ba cheart</span>
<lb n="411"/><span>di fanamhaint.</span></p>
<lb n="412"/>
<lb n="413"/><p><span>Aon lá amháin dubhairt sí le n-a</span>
<lb n="414"/><span>h-athair cuire thabhairt do Chearbhal chun</span>
<lb n="415"/><span>dinnéir a chaitheamh leó.  Do dhein a</span>
<lb n="416"/><span>h-athair mar adubhairt sí, & do tháinig</span>
<lb n="417"/><span>Cearbhal go sásta, agus as san amach</span>
<lb n="418"/><span>bhíodh sé ag teacht go minic chun tighe</span>
<lb n="419"/><span>'n duine uasail, gur shíl an duine uasal</span>
<lb n="420"/><span>fé dheire go raibh sé ró-mhuinteardha leis</span>
<lb n="421"/><span>an inghin.  Níor mhór leis dó bheith ag</span>
<lb n="422"/><span>teacht chun a thighe, ach níor mhaith leis</span>
<lb n="423"/><span>go dtabharfadh a inghean grádh do dhuine</span>
<lb n="424"/><span>chomh fonóideach leis.</span></p>
<lb n="425"/>
<lb n="426"/><p><span>Bhí sé ag teacht ar feadh tréimhse</span>
<lb n="427"/><span>eile go bhfuair an duine uasal amach</span>
<lb n="428"/><span>fé dheire go raibh a inghean ag tabhairt</span>
<lb n="429"/><span>grádha dho agus dubhairt sé leis lá gan</span></p>
<lb n="430"/>
<lb n="431"/><p><span>“BRÓGA NA LAOI,” idir bhróga ísle is bróga árda, bróga lorgan is bróga glún.  Tá le fághail i ngach sráid-bhaile.</span>
<lb n="432"/><span>Scríobh chun “Lucht deunta Bróg na Laoi,” i gCorcaigh.</span></p>
</div>
<pb n="3"/>
<div><lb n="433"/><p><span>teacht fé dhein a thighe féin go brách</span>
<lb n="434"/><span>airís nú má dheunfadh go gcuirfeadh</span>
<lb n="435"/><span>sé chun báis é.  Chualaidh inghean an</span>
<lb n="436"/><span>duine uasail cad dubhairt a h-athair</span>
<lb n="437"/><span>le Cearbhal agus níor thaithn sé go</span>
<lb n="438"/><span>maith léi.</span></p>
<lb n="439"/>
<lb n="440"/><p><span>Dubhairt sí ansan go mbeadh sí suas</span>
<lb n="441"/><span>le n-a h-athair.  Go n-eireóghadh sí oidhche</span>
<lb n="442"/><span>éigin nuair a bheadh a h-athair 'na chodladh</span>
<lb n="443"/><span>agus go dtógfadh sí a raibh d'airgead</span>
<lb n="444"/><span>sa tig, agus go ndeunfadh san í le</span>
<lb n="445"/><span>n-a saoghal, agus go dtógfadh sí féin</span>
<lb n="446"/><span>agus Cearbhal an dá chapal is fearr a</span>
<lb n="447"/><span>bhí sa stábla & go n-imtheochadh sí féin</span>
<lb n="448"/><span>agus Cearbhal i dteannta chéile.  D'inis</span>
<lb n="449"/><span>sí do Chearbhal cad do bhí ceapaithe aici,</span>
<lb n="450"/><span>agus is é bhí go lán tsásta.</span></p>
<lb n="451"/>
<lb n="452"/><p><span>Aon oidhche amháin nuair a bhí a muinn-</span>
<lb n="453"/><span>tear 'na gcodladh, d'eirigh sí, agus do</span>
<lb n="454"/><span>thóg sí a raibh d'airgead sa tig, agus</span>
<lb n="455"/><span>do chuir sí fios ar Chearbhal, mar bhí sé</span>
<lb n="456"/><span>ag fanamhaint léi amuigh.  Do thógadar</span>
<lb n="457"/><span>amach na capail, & d'ionntuig Cearbhal</span>
<lb n="458"/><span>na cruite fútha i dtreo na beadh a</span>
<lb n="459"/><span>fhios ag an gCaomhánach goidé 'n treo</span>
<lb n="460"/><span>go ndeighdar.  D'imthighdar leó & níor</span>
<lb n="461"/><span>stadadar go ndeighdar na céadta míle</span>
<lb n="462"/><span>ó bhaile.</span></p>
<lb n="463"/>
<lb n="464"/><p><span>Nuair d'eirig an duine uasal ar</span>
<lb n="465"/><span>maidin agus nuair fuair sé go raibh</span>
<lb n="466"/><span>a inghean imthithe, ní raibh aon teora</span>
<lb n="467"/><span>len' fheirg mar bhí a fhios aige gur</span>
<lb n="468"/><span>i dteannta Chearbhail do bhí sí imthithe,</span>
<lb n="469"/><span>& do thug sé na mionna ná stadfadh</span>
<lb n="470"/><span>sé go deó go mbeadh Cearbhal aige</span>
<lb n="471"/><span>beó nú marbh.</span></p>
<lb n="472"/>
<lb n="473"/><p><span>Thárlaidh go raibh capal ag an nduine</span>
<lb n="474"/><span>uasal nár bh'fhéidir le h-éinne é chur fé</span>
<lb n="475"/><span>smacht mar do mharbhoghadh sé an domhan</span>
<lb n="476"/><span>& a dtiocfadh 'na ghoire.  Do fuair an</span>
<lb n="477"/><span>duine uasal sparán d'airgead & do</span>
<lb n="478"/><span>chroch sé le muing an chapail é, & do</span>
<lb n="479"/><span>chuir sé gairmsgoile amach go dtabhar-</span>
<lb n="480"/><span>fadh sé an sparán d'éinne d'fhéadfadh</span>
<lb n="481"/><span>smacht do chur ar an gcapal.  Sé an</span>
<lb n="482"/><span>rud do bhí 'na cheann aige — go dtioc-</span>
<lb n="483"/><span>fadh Cearbhal fé dhéin an chapail nuair</span>
<lb n="484"/><span>a chloisfeadh sé an ghairmscoile, agus</span>
<lb n="485"/><span>go bhféadfadh sé breith air ansan agus</span>
<lb n="486"/><span>é chur chun báis.</span></p>
<lb n="487"/>
<lb n="488"/><p><span>Nuair a chualaidh Cearbhal an ráfla</span>
<lb n="489"/><span>dubhairt sé leis an mnaoi uasail go</span>
<lb n="490"/><span>raghadh sé féin agus go gcuirfeadh sé</span>
<lb n="491"/><span>smacht ar an gcapal san.</span></p>
<lb n="492"/>
<lb n="493"/><p><span>Dubhairt sise leis gan dul ann ar a</span>
<lb n="494"/><span>anam mar go gcuirfeadh a h-athair chun</span>
<lb n="495"/><span>báis é.  Ba bheag an mhaitheas di bheith</span>
<lb n="496"/><span>ag caint leis ó chuir sé n-a cheann é.</span>
<lb n="497"/><span>D'imthigh sé air & fuair sé na balcais</span>
<lb n="498"/><span>ba mheasa d'á bhféadfadh sé fhagháil & do</span>
<lb n="499"/><span>chuir sé uime iad.  Fuair sé trí cinn de</span>
<lb n="500"/><span>sheana-hata í & do chuir sé ar a cheann iad,</span>
<lb n="501"/><span>& do chuaidh sé fé dhéin tighe an duine</span>
<lb n="502"/><span>uasail.  Nuair a bhí sé ag teacht i ngar</span>
<lb n="503"/><span>don tigh chonaic sé na daoine go léir,</span>
<lb n="504"/><span>& an capal ann ag dul ar buile ag</span>
<lb n="505"/><span>léimrigh agus ag caitheamh a chos.</span></p>
<lb n="506"/>
<lb n="507"/><p><span>Nuair a bhí sé ag teacht go dtí</span>
<lb n="508"/><span>an áit 'na rabhdar do chrom sé ar</span>
<lb n="509"/><span>phort feaduíola, agus ar gáirí ar</span>
<lb n="510"/><span>nós amadáin.  Bhíodar go léir ag</span>
<lb n="511"/><span>féachaint air agus chrom cuid acu ar</span>
<lb n="512"/><span>bheith ag deunamh spóirt air.  Níor mhór</span>
<lb n="513"/><span>leis dóibh.</span></p>
<lb n="514"/>
<lb n="515"/><p><span>Bhí sé ag féachaint ar an gcapal ar</span>
<lb n="516"/><span>feadh tamail & fé dheire do chuaidh sé</span>
<lb n="517"/><span>fé n-a dhéin.  Dubhairt an duine uasal</span>
<lb n="518"/><span>leó an t-amadán san a chur thar n.-ais</span>
<lb n="519"/><span>mar ba mhór an truagh é mharbhadh.</span></p>
<lb n="520"/>
<lb n="521"/><p><span>Do chuireadar ar gcúl é & d'fhan sé</span>
<lb n="522"/><span>ann ar feadh tamailín, ach ba ghearr go</span>
<lb n="523"/><span>ndeighidh sé isteach an tiarna h-uair agus</span>
<lb n="524"/><span>má chuaidh, do cuireadh thar n.-ais airís é.</span></p>
<lb n="525"/>
<lb n="526"/><p><span>Ní raibh ó Chearbhal ach a lámh a chur</span>
<lb n="527"/><span>ar an gcapal & a chuid draoidheachta</span>
<lb n="528"/><span>d'imirt air, agus annsan do bheadh sé</span>
<lb n="529"/><span>chomh macánta le h-uan.  Ní fheadair</span>
<lb n="530"/><span>na daoine a bhí tímpal air é sin</span>
<lb n="531"/><span>ach shíleadar gur amadán bocht éigin</span>
<lb n="532"/><span>é a bhí as a mheabhair.</span></p>
<lb n="533"/>
<lb n="534"/><p><span>Chuaidh sé isteach an trímhadh uair &</span>
<lb n="535"/><span>dubhairt an Caomhánach leó ansan leog-</span>
<lb n="536"/><span>aint do, go rabhdar ciapaithe uaidh agus</span>
<lb n="537"/><span>nárbh aon chreach mhór a leithéid a mharbhadh.</span>
<lb n="538"/><span>Do stadadar go léir ag feuchaint air,</span>
<lb n="539"/><span>mar do shíleadar gach nomad go mbeadh</span>
<lb n="540"/><span>sé sínte marbh.  Ní mar sin do bhí</span>
<lb n="541"/><span>ámhthaig.  Do tháinig sé suas le taobh</span>
<lb n="542"/><span>an chapail & do chuir sé a lámh air, ach</span>
<lb n="543"/><span>má dhein, níor chuir an capal cor de</span>
<lb n="544"/><span>is chuaidh Cearbhal anáirde ar a dhrom.</span></p>
<lb n="545"/>
<lb n="546"/><p><span>Tháinig sgéird i súilibh gach nduine</span>
<lb n="547"/><span>acu nuair a chonacadar an t-amadán</span>
<lb n="548"/><span>ag marcuidheacht ar a' gcapal, agus</span>
<lb n="549"/><span>an capal chomh macánta aige agus do</span>
<lb n="550"/><span>bheadh uan.</span></p>
<lb n="551"/>
<lb n="552"/><p><span>Nuair a bhí Cearbhal socruithe i gceart</span>
<lb n="553"/><span>ins an ialait, do ghearr sé an téad do</span>
<lb n="554"/><span>bhí ag ceangal an chapail.  Do thug sé</span>
<lb n="555"/><span>na spuir do agus as go brách leis as</span>
<lb n="556"/><span>a radharc go léir.  Níor stad sé go</span>
<lb n="557"/><span>dtáinig sé mar ar fhág sé an óig-</span>
<lb n="558"/><span>bhean Do chuir sí fáilte 'gus fiche</span>
<lb n="559"/><span>roimis, agus do mhaireadar araon go</span>
<lb n="560"/><span>sásta i dteannta chéile as san amach.</span></p>
<lb n="561"/>
<lb n="562"/><p><span>TAGRA</span></p>
<lb n="563"/>
<lb n="564"/><p><span>Rudaire = ridire; fonóideach = magamhail; ionn-</span>
<lb n="565"/><span>tuig = iompuig.  Goidé an treó go ndeighdar.  Ní</span>
<lb n="566"/><span>‘goidé an treó do chuadar,’ adubhairt an sceulaidhe;</span>
<lb n="567"/><span>Sgéird = sgárd.</span></p>
<lb n="568"/>
<lb n="569"/><p><span>Seán Ó Murchadha thug an sceul dom.</span></p>
<lb n="570"/>
<lb n="571"/><p><span>Mícheál Ó Cuileanáin.</span></p>
<lb n="572"/>
<lb n="573"/><p><span>A bhanarthla an Áird-Mhic is a bhláth gheal na</span>
<lb n="574"/><span>na n-Aingeal</span>
<lb n="575"/><span>A lilí bhreágh sgéimheamhail, a réilthion na</span>
<lb n="576"/><span>maidne,</span>
<lb n="577"/><span>Guidhim-se ort is glaodhaim ort chun plé</span>
<lb n="578"/><span>dhom lá 'n chatha,</span>
<lb n="579"/><span>Chun m'anam do threórú go longphort na</span>
<lb n="580"/><span>bhFlaitheas.</span></p>
<lb n="581"/>
<lb n="582"/><p><span>SIN MAR A BHÍON.</span></p>
<lb n="583"/>
<lb n="584"/><p><span>Mada ruadh a bhí fé bheul lice lá fuar</span>
<lb n="585"/><span>fliuch, agus braon mór anuas air.</span></p>
<lb n="586"/>
<lb n="587"/><p><span>“Dar so, mhaise, ar seisean, “nuair</span>
<lb n="588"/><span>a thiocfaidh lá breágh, deunfad-sa tig!”</span>
<lb n="589"/><span>Tháinig an lá breágh agus bhí an mada ruadh</span>
<lb n="590"/><span>sínte ar an bhfeur dá ghrianadh féin, agus</span>
<lb n="591"/><span>leisce air corraighe.</span></p>
<lb n="592"/>
<lb n="593"/><p><span>“Dhe, leig dhom,” ar seisean, “cad dob</span>
<lb n="594"/><span>áil liom-sa de thig?”  S. T.</span></p>
<lb n="595"/>
<lb n="596"/><p><span>Leabhair a Thaithnfidh</span>
<lb n="597"/><span>le Gaedhlaibh,</span></p>
<lb n="598"/>
<lb n="599"/><p><span>Idir Leabhair Ghaedhilge & Leabhair Bhearla</span>
<lb n="600"/><span>le fághail uainn-ne.</span></p>
<lb n="601"/>
<lb n="602"/><p><span>Gach leabhar atá fé chló, tá cóib de le fághail</span>
<lb n="603"/><span>sa tsiopa so.  Aon leabhar ná fuil againn</span>
<lb n="604"/><span>féin, cuardóchaimíd dógh agus andógh</span>
<lb n="605"/><span>á lorg duit.  Scríobh ar lorg</span>
<lb n="606"/><span>… clár na leabhar. …</span></p>
<lb n="607"/>
<lb n="608"/><p><span>Labhartar Gaedhilg go fonnmhar i</span></p>
<lb n="609"/>
<lb n="610"/><p><span>Siopa na Leabhar</span>
<lb n="611"/><span>nGaedhealach,</span></p>
<lb n="612"/>
<lb n="613"/><p><span>SRÁID DÁSON, a 45,</span>
<lb n="614"/><span>BAILE-ÁTHA-CHLIATH.</span></p>
<lb n="615"/>
<lb n="616"/><p><span>Sranngscéala mar seo:  “Larch, Áth Cliath.”</span>
<lb n="617"/><span>An Guthán: “804 Áth Cliath.”</span></p>
<lb n="618"/>
<lb n="619"/><p><span>A Ghaedheala!  Ceannuighidh</span></p>
<lb n="620"/>
<lb n="621"/><p><span>“Éadach na Druipsighe”</span></p>
<lb n="622"/>
<lb n="623"/><p><span>Agus beidh sibh ag cabhrú le muileann</span>
<lb n="624"/><span>atá go Gaedhealach amuich is amach.</span></p>
<lb n="625"/>
<lb n="626"/><p><span>Muileann Éadaig na Druipsighe (Teo.)</span>
<lb n="627"/><span>Co. Chorcaighe.</span></p>
<lb n="628"/>
<lb n="629"/><p><span>ROSC CATHA GAEDHEAL.</span></p>
<lb n="630"/>
<lb n="631"/><p><span>THE SOLDIERS SONG. — É in a cheart idir</span>
<lb n="632"/><span>cheól is abhrán, agus oireamhnach don</span>
<lb n="633"/><span>phianó.  É i nGaedhilg, chomh maith.  1/1</span>
<lb n="634"/><span>an chóib, per post.</span></p>
<lb n="635"/>
<lb n="636"/><p><span>WHACK FOL THE DIDDLE. — Abhrán grinn</span>
<lb n="637"/><span>i mBeurla.  An file ceadna a dhein.</span>
<lb n="638"/><span>É oireamhnach do cheól an phianó.  1/1 a'</span>
<lb n="639"/><span>chóib.</span></p>
<lb n="640"/>
<lb n="641"/><p><span>Geobhaidh lucht siopa níos saoire 'ná súd iad.</span></p>
<lb n="642"/>
<lb n="643"/><p><span>Ó FAOLÁIN & A MHAC,</span>
<lb n="644"/><span>In Uachtar Cé Urmhumhan a 17, ÁTH CLIATH.</span></p>
<lb n="645"/>
<lb n="646"/><p><span>Ní deintear aon phíopaí</span>
<lb n="647"/><span>eile in Éirinn ach</span></p>
<lb n="648"/>
<lb n="649"/><p><span>PÍOPAÍ MHIC PHEADAIR</span></p>
<lb n="650"/>
<lb n="651"/><p><span>agus is fada farsaing</span>
<lb n="652"/><span>atá a gcáil.</span></p>
<lb n="653"/>
<lb n="654"/><p><span>Le ceannach i ngach siopa tobac.</span></p>
<lb n="655"/>
<lb n="656"/><p><span>Cuir a dtuairisc ar</span>
<lb n="657"/><span>lucht a ndéanta —</span></p>
<lb n="658"/>
<lb n="659"/><p><span>Capp & Mac Peadair Teo.</span></p>
<lb n="660"/>
<lb n="661"/><p><span>FAICHE SHAIN STIABHNA,</span>
<lb n="662"/><span>ÁTH CLIATH.</span></p>
<lb n="663"/>
<lb n="664"/><p><span>Seán Ó Conaill,</span>
<lb n="665"/><span>Sráid an Rí, i gCORCAIG</span></p>
<lb n="666"/>
<lb n="667"/><p><span>Scriobh chuige.</span></p>
<lb n="668"/>
<lb n="669"/><p><span>Tá Cóistí agus Mótair d'á ndéanamh againn-ne.  Cuirimíd Gléas Góma (rubair) fé rothaí cóiste gan ró-mhoill.</span>
<lb n="670"/><span>Cros & a Chlann Mhac, 18 & 19 Port Uí Shúileabháin (Sullivan's Quay), Corcaigh.</span>
<lb n="671"/></p>
</div>
<pb n="4"/>
<div><lb n="672"/><p><span>CEANNUIGH EARRAÍ GAEDHALACHA</span></p>
<lb n="673"/>
<lb n="674"/><p><span>ó</span></p>
<lb n="675"/>
<lb n="676"/><p><span>Lúcás De Búrca.</span></p>
<lb n="677"/>
<lb n="678"/><p><span>LÉINTE</span>
<lb n="679"/><span>FO-LÉINTE</span>
<lb n="680"/><span>STOCAÍ</span>
<lb n="681"/><span>BÓNAÍ</span>
<lb n="682"/><span>CARABHATAÍ</span></p>
<lb n="683"/>
<lb n="684"/><p><span>de DHÉANTÚS</span>
<lb n="685"/><span>GAEDHAL</span></p>
<lb n="686"/>
<lb n="687"/><p><span>Is saoire le 25% a gheobhair na rudaí sin sa</span>
<lb n="688"/><span>tsiopa so 'ná in aon tsiopa eile:</span></p>
<lb n="689"/>
<lb n="690"/><p><span>Sráid Pádraig N. a 105,</span>
<lb n="691"/><span>CORCAIGH.</span>
<lb n="692"/><span>(‘Luke Burke’)</span></p>
<lb n="693"/>
<lb n="694"/><p><span>Gach cóir chun tig do dheunamh</span></p>
<lb n="695"/>
<lb n="696"/><p><span>Ón Úrlár go Bárr</span>
<lb n="697"/><span>an Tighe:</span></p>
<lb n="698"/>
<lb n="699"/><p><span>Adhmad, Táthán agus Slinnte;</span></p>
<lb n="700"/>
<lb n="701"/><p><span>Áraistí Iarainn, Stóbhana, agus</span>
<lb n="702"/><span>Bácúsa;</span></p>
<lb n="703"/>
<lb n="704"/><p><span>Dathán, agus an uile shaghas Íle</span>
<lb n="705"/><span>'gus Ola.</span></p>
<lb n="706"/>
<lb n="707"/><p><span>Tá le fághail ó</span></p>
<lb n="708"/>
<lb n="709"/><p><span>‘Chomplucht Eustace,’</span>
<lb n="710"/><span>i gCorcaigh.</span></p>
<lb n="711"/>
<lb n="712"/><p><span>Scríobh chúca.</span></p>
<lb n="713"/>
<lb n="714"/><p><span>Nuair a bheir ag taisdeal</span>
<lb n="715"/><span>in UIBH RÁTHACH ÁLUINN,</span></p>
<lb n="716"/>
<lb n="717"/><p><span>cuir fút sa tigh seo:</span></p>
<lb n="718"/>
<lb n="719"/><p><span>Tigh Ósta an Ghearaltaigh</span>
<lb n="720"/><span>i gCathair Saidhbhín,</span></p>
<lb n="721"/>
<lb n="722"/><p><span>An tig IS FEARR in Uibh Ráthach.</span></p>
<lb n="723"/>
<lb n="724"/><p><span>LABHARFAR GAEDHILG LEAT ANN.</span></p>
<lb n="725"/>
<lb n="726"/><p><span>Síol agus Leasú'</span>
<lb n="727"/><span>don bhfeirm nó don gháirdín.</span></p>
<lb n="728"/>
<lb n="729"/><p><span>Áthraighe Iarainn agus</span>
<lb n="730"/><span>Stáin.</span></p>
<lb n="731"/>
<lb n="732"/><p><span>Arán, Min, Plúr, Té</span>
<lb n="733"/><span>agus Biotáile.</span></p>
<lb n="734"/>
<lb n="735"/><p><span>SEÁN Ó RIADA,</span>
<lb n="736"/><span>an tSráid Mhór,</span>
<lb n="737"/><span>CILL ÁIRNE.</span></p>
<lb n="738"/>
<lb n="739"/><p><span>Leabhair Bheaga Bhlasda na</span>
<lb n="740"/><span>Gaedhilge</span></p>
<lb n="741"/>
<lb n="742"/><p><span>Ar n-a dtabhairt amach faoi stiúradh na díse</span>
<lb n="743"/><span>seo .i. An Seabhac agus Fionán Mac Coluim.</span></p>
<lb n="744"/>
<lb n="745"/><p><span>“MÍ DEM SHAOGHAL,” le Bríd Stac, 3d.</span>
<lb n="746"/><span>“LUIBH-EÓLAS,” le Seán Tóibín, 1½d.</span>
<lb n="747"/><span>“SEAN-AMHRÁIN NA MUMHAN,”</span>
<lb n="748"/><span>Cuid a 2, 3d.</span></p>
<lb n="749"/>
<lb n="750"/><p><span>Le fághail ó</span>
<lb n="751"/><span>Mháire Ní Raghallaigh,</span></p>
<lb n="752"/>
<lb n="753"/><p><span>'Sa tsiopa in a bhfuil Páipéir, Leabhair is Tobac</span>
<lb n="754"/><span>ann don Ghaedhilgeoir:</span></p>
<lb n="755"/>
<lb n="756"/><p><span>UACHTAR SRÁIDE NA DRISEOIGE A 87,</span>
<lb n="757"/><span>i mBaile Átha Cliath.</span></p>
<lb n="758"/>
<lb n="759"/><p><span>An Lóchrann.</span>
<lb n="760"/><span>Páipéar don Ghaedhealtacht.</span></p>
<lb n="761"/>
<lb n="762"/><p><span>Seán Tóibín, Baile an Teampaill,</span>
<lb n="763"/><span>i gCorcaigh an Fear Gnótha. … An Fear Gnótha.</span></p>
<lb n="764"/>
<lb n="765"/><p><span>An Seabhac, Daingean Uí Chúise … An Fear Eagair</span></p>
<lb n="766"/>
<lb n="767"/><p><span>Ó Cuill & a Chua.,</span>
<lb n="768"/><span>95 Sráid Phádraig, Corcaigh</span>
<lb n="769"/><span>Easún & a Chl.-Mhac, Áth Cliath … Na Díoltóirí.</span></p>
<lb n="770"/>
<lb n="771"/><p><span>Má's maith leat bronntanas a thabhairt d'aon</span>
<lb n="772"/><span>cheanntar sa Ghaedhealtacht agus bheith ag cabhrú' leis</span>
<lb n="773"/><span>“An Lóchrann” san am gcéadna, cuir roint airgid</span>
<lb n="774"/><span>ag triall orainn & cuirfimid cóibeana gach mí go</span>
<lb n="775"/><span>ceann bliana chun aon áite a déarfar linn.</span>
<lb n="776"/><span>Sinn-ne — Lucht an Lóchrainn.</span></p>
<lb n="777"/>
<lb n="778"/><p><span>DUIT FÉIN, B'FHÉIDIR.</span></p>
<lb n="779"/>
<lb n="780"/><p><span>Níl go leór cóib den LÓCHRANN dá</span>
<lb n="781"/><span>chur fé chló an aimsir seo, de dheascaibh</span>
<lb n="782"/><span>ganna-chúise páipéir.  Nuair a bheidh</span>
<lb n="783"/><span>léighte agat, a chara, tabhair do chóib</span>
<lb n="784"/><span>le léighte do Ghaedhilgeóir eile, led' thoil.</span></p>
<lb n="785"/>
<lb n="786"/><p><span>Más ón oifig anso a gheibhir do chóib</span>
<lb n="787"/><span>bu mhór an chabhair dúinn sceula 'fhághail</span>
<lb n="788"/><span>uait chó' luath is bhíon an bhlian istigh.  Is</span>
<lb n="789"/><span>minic a bhíon orainn scríobha' trí h-uaire</span>
<lb n="790"/><span>sara bhfreagran cuid dár lucht léighte</span>
<lb n="791"/><span>sinn.  Ceataighe mór dúinn é sin, óir</span>
<lb n="792"/><span>níl aon-ghasra cléireach san oifig seo.</span>
<lb n="793"/><span>Nuair a bhíon deire le h-obair an lae,</span>
<lb n="794"/><span>iseadh dhírighmíd ar ghnóthaí AN LÓCHRAINN</span>
<lb n="795"/><span>agus sceul dian orainn bheith ag scríobha</span>
<lb n="796"/><span>arís is arís eile.  Má tá aon leitir nó</span>
<lb n="797"/><span>cárta agat uainn gan freagairt, a chara,</span>
<lb n="798"/><span>scríobh indiu led' thoil.</span></p>
<lb n="799"/>
<lb n="800"/><p><span>TRAIDHIN ÉISG.</span></p>
<lb n="801"/>
<lb n="802"/><p><span>Fadó, bhíodh an t-iasg ana-raidhseamhail</span>
<lb n="803"/><span>is do bhaineadh na daoine mórán úsáid</span>
<lb n="804"/><span>as.  B'fhánach an góilín ná bíodh iomarga</span>
<lb n="805"/><span>daoine ar a bhruach um Nollaig ag feith-</span>
<lb n="806"/><span>eamh leis na bádaibh & is iad a bhíodh go</span>
<lb n="807"/><span>sásta sgilligeach ag filleadh a bhaile dhóibh</span>
<lb n="808"/><span>agus braisile colamóirí ag gach aon aca.</span></p>
<lb n="809"/>
<lb n="810"/><p><span>Dheineadh na daoine íle sholuis as an</span>
<lb n="811"/><span>iasg fadó agus do spárálaidís mórán</span>
<lb n="812"/><span>airgid ar an gcuma san.  ‘Traidhin’</span>
<lb n="813"/><span>a ghlaodhdís ar an íle a deintí as an</span>
<lb n="814"/><span>gcolamóir.  Seo mar dheinidís í:</span></p>
<lb n="815"/>
<lb n="816"/><p><span>Do bhainidís as an iasg agus do</span>
<lb n="817"/><span>shábhálaidís na h-aodhanna & leachaidís i</span>
<lb n="818"/><span>gcorcán iad.  Nuair a bhíodh an traidhin</span>
<lb n="819"/><span>go léir leachta asta do scagaidís í</span>
<lb n="820"/><span>chun go mbíodh sí deas glan aca.  Bhíodh</span>
<lb n="821"/><span>bacla geatairí feóchta lomtha tirim aca</span>
<lb n="822"/><span>le h-ais na teine agus chuiridís cúpla</span>
<lb n="823"/><span>ceann díobh so ar lasadh istig i sleagán</span>
<lb n="824"/><span>íle agus dheineadh san solus na h-oidhche</span>
<lb n="825"/><span>dhóibh.</span></p>
<lb n="826"/>
<lb n="827"/><p><span>In inead geatairí do bhíodh bunach ón</span>
<lb n="828"/><span>líon aca, uaireanta, chun é sháthadh san</span>
<lb n="829"/><span>íle.  ‘Sráileóga’ do thugaidís ar an</span>
<lb n="830"/><span>mbunach so agus bhíodh siad so aca in</span>
<lb n="831"/><span>inead na mbuaiceas atá anois ann.</span>
<lb n="832"/><span>D'fhillidís an bunach ar a chéile i bhfuirm</span>
<lb n="833"/><span>buaicis.  Bhíodh sé cho' maith le h-aon</span>
<lb n="834"/><span>lampa.</span></p>
<lb n="835"/>
<lb n="836"/><p><span>Sin é an solus do bhíodh ag na sean-</span>
<lb n="837"/><span>daoine anso fadó.</span></p>
<lb n="838"/>
<lb n="839"/><p><span>Máire Bárbair,</span>
<lb n="840"/><span>Scoil Doire 'n Chairn.</span></p>
<lb n="841"/>
<lb n="842"/><p><span>AN LEATH-SCEUL.</span></p>
<lb n="843"/>
<lb n="844"/><p><span>[Mion-chomhrádh idir bheirt gharsún scoile].</span></p>
<lb n="845"/>
<lb n="846"/><p><span>Garsún in a shuidhe & é ag deunamh obair scoile</span>
<lb n="847"/><span>sa bhaile.  Garsún eile do theacht isteach chuige.</span></p>
<lb n="848"/>
<lb n="849"/><p><span>Seán:  Ca' na thaobh ná tagan tú amach?</span></p>
<lb n="850"/>
<lb n="851"/><p><span>Mícheál:  Caithfead é seo a dheunamh ar</span>
<lb n="852"/><span>dtúis.  Ná fuil 'fhios agat cad dubh-</span>
<lb n="853"/><span>rathas linn ar scoil indiu?</span></p>
<lb n="854"/>
<lb n="855"/><p><span>Seán:  Airiú, nách minic cheana a dubhradh</span>
<lb n="856"/><span>san linn!  Nach seana-phort é sin aige</span>
<lb n="857"/><span>gach aon mhaidean.</span></p>
<lb n="858"/>
<lb n="859"/><p><span>Mícheál:  Tá's agam san ach measaim go</span>
<lb n="860"/><span>bhfuil sé dáiríribh an turas so.</span></p>
<lb n="861"/>
<lb n="862"/><p><span>Seán:  Dhe, eirig as! caith uait é!  Tá an</span>
<lb n="863"/><span>liathróid nua againn amu' agus tá na</span>
<lb n="864"/><span>buachaillí go léir ann.  Aonne amháin</span>
<lb n="865"/><span>atá i n-easnamh orrainn.</span></p>
<lb n="866"/>
<lb n="867"/><p><span>Mícheál:  Abair leó fanamhaint nómat &</span>
<lb n="868"/><span>béadsa amach chúca.</span></p>
<lb n="869"/>
<lb n="870"/><p><span>Seán:  Ní deurfad.  Teunam ort anois</span>
<lb n="871"/><span>díreach.</span></p>
<lb n="872"/>
<lb n="873"/><p><span>Mícheál:  Féach, a Sheáin, a bhfeacaís an</span>
<lb n="874"/><span>tslat nua a thug an máighistir abhaile</span>
<lb n="875"/><span>leis ó'n gcathair indé.</span></p>
<lb n="876"/>
<lb n="877"/><p><span>Seán:  Ní fhaca — ach tuigim anois thú —</span>
<lb n="878"/><span>eagla na slaite atá ort!</span></p>
<lb n="879"/>
<lb n="880"/><p><span>Mícheál:  B'fhéidir go bhfuil an ceart agat,</span>
<lb n="881"/><span>a Sheáin, agus b'fhéidir go mbeadh an</span>
<lb n="882"/><span>eagla cheudna ortsa amáireach.</span></p>
<lb n="883"/>
<lb n="884"/><p><span>Seán:  Airiú, eirig as, adeirim leat! agus</span>
<lb n="885"/><span>má tá an sgannra go léir ort, ná</span>
<lb n="886"/><span>feudfá lea'-sceul éigin do ghabháil</span>
<lb n="887"/><span>leis.</span></p>
<lb n="888"/>
<lb n="889"/><p><span>Mícheál:  Is baoghlach go bhfuilid na leath-</span>
<lb n="890"/><span>sceultha go léir de glán-mheabhair aige</span>
<lb n="891"/><span>fé'n am so, cad é an ceann atá agat-</span>
<lb n="892"/><span>sa i gcóir na maidne?</span></p>
<lb n="893"/>
<lb n="894"/><p><span>Seán:  Ó, deurfad gur scríobhas é agus</span>
<lb n="895"/><span>gur fhágas ar an gclár é im'dhiaidh, go</span>
<lb n="896"/><span>dtáinig m'athair isteach & go bhfeaca</span>
<lb n="897"/><span>sé é agus gur dhearg sé a phíopa leis</span>
<lb n="898"/><span>gan cuimhneamh ar cad a bhí aige.</span></p>
<lb n="899"/>
<lb n="900"/><p><span>Mícheál:  Go deimhin, a Sheáin, is sine go</span>
<lb n="901"/><span>mór an leath-sceul san 'ná t-athair</span>
<lb n="902"/><span>féin.</span></p>
<lb n="903"/>
<lb n="904"/><p><span>Seán:  Acha dhe! is cuma mar gheall air</span>
<lb n="905"/><span>sin!  Ní h-é aos an scéil i n-ao'chor</span>
<lb n="906"/><span>ach an tslighe go n-ínnsean tú é.  Má</span>
<lb n="907"/><span>fheuchann tú suas go macánta idir an</span>
<lb n="908"/><span>dá shúil air agus má labhrann tú go</span>
<lb n="909"/><span>bog síbhialta creidfidh sé go maith thú</span>
<lb n="910"/><span>— agus mura gcreidean féin beidh an</span>
<lb n="911"/><span>oiread meas aige ort de bhárr na</span>
<lb n="912"/><span>gcleas ná faighe' sé 'na chroidhe thú</span>
<lb n="913"/><span>bhualadh.</span></p>
<lb n="914"/>
<lb n="915"/><p><span>Mícheál (ag eirghe):  Seo má seadh!  Duine</span>
<lb n="916"/><span>bog-chroidhe is eadh é — tá's agam san.</span>
<lb n="917"/><span>Táim tuirseach de seo ar aon tslighe</span>
<lb n="918"/><span>(é do chaitheamh an leabhair uaidh).  Ciaca</span>
<lb n="919"/><span>páirc? (iad araon dhul amach).</span></p>
<lb n="920"/>
<lb n="921"/><p><span>S. Mac Mch.</span></p>
<lb n="922"/>
<lb n="923"/><p><span>“AN FÍOR-ÉIREANNACH.”</span></p>
<lb n="924"/>
<lb n="925"/><p><span>Do cuireadh deich scillinge ag trial</span>
<lb n="926"/><span>orainn chun cóibeana den “Lóchrann”</span>
<lb n="927"/><span>do chimeád leis an nGaedhaltacht.  Mar</span>
<lb n="928"/><span>chuimhne ar irisleabhar a bhí sa Mhumhain,</span>
<lb n="929"/><span>lea'-cheud blian ó shin an síntiús san.</span>
<lb n="930"/><span>“An Fíor-Éireannach u bu theidiol do.</span>
<lb n="931"/><span>(I dTiobraid Árann do cuirtí cló air,</span>
<lb n="932"/><span>dar linn.  An raibh aon tseód Gaedhilge</span>
<lb n="933"/><span>riamh ann gur fiú ath-chló 'dheunamh air?”)</span></p>
<lb n="934"/>
<lb n="935"/><p><span>LÉIG NA FÓGRAÍ, A CHARA, MÁS É</span>
<lb n="936"/><span>DO THOIL É.</span></p>
<lb n="937"/>
<lb n="938"/><p><span>Leabhair agus Peictiúirí chun Gaedhilge a mhúineadh.  Faigh an Liosta ó Chlóchualucht Dúndealgain, Dundalk</span>
<lb n="939"/></p>
</div>
<pb n="5"/>
<div><lb n="940"/><p><span>Mairbhne.</span></p>
<lb n="941"/>
<lb n="942"/><p><span>Do chomhnaigh Próinseus Sigerson i mbaile an</span>
<lb n="943"/><span>Sceilg tímpal ceud go leith blian ó shin.  Tá sé</span>
<lb n="944"/><span>curtha ann — sa tsean-Mhainistir.  Fuair Seumus</span>
<lb n="945"/><span>Dubh an mairbhne binn seo, fiche blian ó shin ó Sheán</span>
<lb n="946"/><span>Chrócháin Ua Broin atá in a chomhnaighe sa tSnaidhm.</span>
<lb n="947"/><span>Seanchaidhe rí-mhaith an Seán san.  Ní fheadair aonne</span>
<lb n="948"/><span>anois ciaca Diarmuid na Bolgaidhe nó file de</span>
<lb n="949"/><span>Mhuinntir Murchadha ó Oileán Dairbhre do chum</span>
<lb n="950"/><span>an mairbhne seo.  Tá tionntó Beurla air, in a</span>
<lb n="951"/><span>leabhar, ag Seoirse Sigerson, Dochtúir-le-léigheann.</span></p>
<lb n="952"/>
<lb n="953"/><p><span>AR BÁS PHRÓINSÉIS SIGERSON.</span></p>
<lb n="954"/>
<lb n="955"/><p><span>I.</span>
<lb n="956"/><span>Sa Mhainnistir thiar fé éag, fé chlúid, fé</span>
<lb n="957"/><span>leac</span>
<lb n="958"/><span>Tá'n marcach 's an biadhtach riamh fuair clú</span>
<lb n="959"/><span>'gus meas;</span>
<lb n="960"/><span>Ba mhinic an t-Iarla ag triall air, is sluagh</span>
<lb n="961"/><span>'n-a theacht —</span>
<lb n="962"/><span>Le clú do riar sé iarthar Mumhan ar fad.</span></p>
<lb n="963"/>
<lb n="964"/><p><span>II.</span>
<lb n="965"/><span>Ar fad, a bhile, do rugais barr féile 's clú,</span>
<lb n="966"/><span>Ó bhun na Snaidhme go h-imeall Bhaoi Bhéara</span>
<lb n="967"/><span>anonn.</span>
<lb n="968"/><span>Ó'n Laoi go Life, ó'n tSionainn go h-Abha</span>
<lb n="969"/><span>na gcolúr;</span>
<lb n="970"/><span>Is ó Chill Choinne go h-imeall Loch Cé na</span>
<lb n="971"/><span>long.</span></p>
<lb n="972"/>
<lb n="973"/><p><span>III.</span>
<lb n="974"/><span>I Loch Cé na long is dubhach tá béithe is fir</span>
<lb n="975"/><span>Ar fuaid na Mumhan is a súile i n-éinfeacht</span>
<lb n="976"/><span>fliuch.</span>
<lb n="977"/><span>Do scéigh an tSiúir, dar liúm, is do phléasg</span>
<lb n="978"/><span>na cnoic;</span>
<lb n="979"/><span>An Sgeilg do liúig le buadhairt, is d'éag</span>
<lb n="980"/><span>na fir.</span></p>
<lb n="981"/>
<lb n="982"/><p><span>IV.</span>
<lb n="983"/><span>I ó éag na fir is dubh 'sis brónach chím</span>
<lb n="984"/><span>An Tarbh, an Scairbh, an teach úd mór Uí</span>
<lb n="985"/><span>Dhuinn;</span>
<lb n="986"/><span>Go Beag-Inis bhig ní thigid seóil i dtír</span>
<lb n="987"/><span>'Is i nDairbhre istigh ag sileadh na ndeor go</span>
<lb n="988"/><span>fuigheach.</span></p>
<lb n="989"/>
<lb n="990"/><p><span>V.</span>
<lb n="991"/><span>Is fuigheach do sgreadaid fé athtuirse árd</span>
<lb n="992"/><span>is caoin'</span>
<lb n="993"/><span>I mBaile na Sgealg mar a sgaiptí leis lán</span>
<lb n="994"/><span>de'n fhíon.</span>
<lb n="995"/><span>An plúr-fhear ceannais do b'fhairsing a lán</span>
<lb n="996"/><span>de'n tsaill</span>
<lb n="997"/><span>An biadhtach leabhair, dá sgaipeadh le clú 's</span>
<lb n="998"/><span>le tigheas.</span></p>
<lb n="999"/>
<lb n="1000"/><p><span>VI.</span>
<lb n="1001"/><span>Le clú is le tigheas do sgaoil sé saor a</span>
<lb n="1002"/><span>chuid —</span>
<lb n="1003"/><span>An mhin, an t-im, an cíor, an síod' 's an</span>
<lb n="1004"/><span>mhil.</span>
<lb n="1005"/><span>Láimh le h-Íosa chífear saor ó choir</span>
<lb n="1006"/><span>Proinnsias críona a dhíoladh déirc n-a thig.</span></p>
<lb n="1007"/>
<lb n="1008"/><p><span>VII.</span>
<lb n="1009"/><span>Déirc i n-a thig ba mhinic a bhíodh le fághail,</span>
<lb n="1010"/><span>Mias de'n mhin, agus cuid de'n im n-a lár</span>
<lb n="1011"/><span>Éadach cnis do'n té do bhíodh in a ghádh,</span>
<lb n="1012"/><span>Spola na saílle, agus cuid de'n líon do</span>
<lb n="1013"/><span>b'fhearr.</span></p>
<lb n="1014"/>
<lb n="1015"/><p><span>VIII.</span>
<lb n="1016"/><span>Do b'fhearr thú 'ná a lán aca dá bhfeacathas</span>
<lb n="1017"/><span>fós,</span>
<lb n="1018"/><span>A sheabhaic áluinn do tháinig ó Shigerson</span>
<lb n="1019"/><span>Mór;</span>
<lb n="1020"/><span>Ní raibh cáim ort ód' mháthair de'n fhuil</span>
<lb n="1021"/><span>Chonallaigh chóir</span>
<lb n="1022"/><span>A rábaire an áthais do bhronnadh an t-ór.</span></p>
<lb n="1023"/>
<lb n="1024"/><p><span>IX.</span>
<lb n="1025"/><span>Ór glan go leór ar na bochtaibh do riar</span>
<lb n="1026"/><span>Ceann-treóir agus comhairleóir na bpobul</span>
<lb n="1027"/><span>laistiar.</span>
<lb n="1028"/><span>Ní raibh duine ó'n gCóbh thoir go Daingean</span>
<lb n="1029"/><span>na gcliar</span>
<lb n="1030"/><span>Cé gur mór do bhí beo aca ná leanfadh do</span>
<lb n="1031"/><span>riar.</span></p>
<lb n="1032"/>
<lb n="1033"/><p><span>X.</span>
<lb n="1034"/><span>An riar carthannach do leanais ó aois go</span>
<lb n="1035"/><span>bás;</span>
<lb n="1036"/><span>Do b'fhairsing i dtigh an tábhairne thu ag</span>
<lb n="1037"/><span>díol a lán.</span>
<lb n="1038"/><span>An acfuinn 'gus an ana-bhruid do bhí in do</span>
<lb n="1039"/><span>láimh</span>
<lb n="1040"/><span>'Gus is easnamh do'n Eaglais tú bheith sínte</span>
<lb n="1041"/><span>ar lár.</span></p>
<lb n="1042"/>
<lb n="1043"/><p><span>XI.</span>
<lb n="1044"/><span>Sínte ar lár atáir, mo thruagh, mo chreach!</span>
<lb n="1045"/><span>Ceann-uraid na dtáinte ó'n Ráth go</span>
<lb n="1046"/><span>Ruachtaigh theas</span>
<lb n="1047"/><span>Pobul Uibh Ráthaigh, 's é áireamh trí h-uair'</span>
<lb n="1048"/><span>thar n-ais.</span>
<lb n="1049"/><span>A bhile gan cháim, is a rábaire uasail flaith.</span></p>
<lb n="1050"/>
<lb n="1051"/><p><span>XII.</span>
<lb n="1052"/><span>Flaith gléigeal na daonachta agus marcach</span>
<lb n="1053"/><span>na gcliar.</span>
<lb n="1054"/><span>Nár eitig siúd éinne, is a dhorus nár</span>
<lb n="1055"/><span>iadhaidh,</span>
<lb n="1056"/><span>Tá éiclips ar Ghaedhealaibh ó cailleadh ar</span>
<lb n="1057"/><span>dtriath.</span>
<lb n="1058"/><span>Mo dhian-chrádh do chaoin-chnámha bheith sa</span>
<lb n="1059"/><span>Mhainistir thiar.</span></p>
<lb n="1060"/>
<lb n="1061"/><p><span>TAGRA.</span></p>
<lb n="1062"/>
<lb n="1063"/><p><span>Abha na gcolúr — abha bheag atá i nDúthalla:  Sluagh</span>
<lb n="1064"/><span>'n a teacht — in a theannta:  Beag-Inis bheag — oileán</span>
<lb n="1065"/><span>atá in aice dhairbhre (‘Valentia’):  Teach Uí Dhuinn —</span>
<lb n="1066"/><span>oileán in Inbhear Sceine, tamal ó'n Neidín.</span></p>
<lb n="1067"/>
<lb n="1068"/><p><span>MO MHAC ÓG.</span></p>
<lb n="1069"/>
<lb n="1070"/><p><span>Le Liam Beárnach Ó Súiliobháin, San Ramon,</span>
<lb n="1071"/><span>ins na Phillipíní.</span></p>
<lb n="1072"/>
<lb n="1073"/><p><span>Fonn:  “An tseana-chaoir' adarcach.”</span></p>
<lb n="1074"/>
<lb n="1075"/><p><span>I.</span>
<lb n="1076"/><span>Bróigíní dearga, stoicíní uaithne,</span>
<lb n="1077"/><span>Órdóigíní beaga 'gus lúidíní suarach'</span>
<lb n="1078"/><span>Méiríní dea'-chúmtha, troigíní uaisle,</span>
<lb n="1079"/><span>Colpaí teanna 'gus ceathramhna buacach.</span></p>
<lb n="1080"/>
<lb n="1081"/><p><span>Luinneog:</span></p>
<lb n="1082"/>
<lb n="1083"/><p><span>Sé mo leanbh é, sé mo laogh é</span>
<lb n="1084"/><span>Sé mo leanbh é ag banalthra ghléigeal.</span></p>
<lb n="1085"/>
<lb n="1086"/><p><span>II.</span>
<lb n="1087"/><span>Rosga glan-ghormach is eudan mar ómar,</span>
<lb n="1088"/><span>Cluaisíní clúdaithe i ngruaig' dhath na</span>
<lb n="1089"/><span>h-eórna —</span>
<lb n="1090"/><span>Sin é 'guibh mo leanbh go ceannasach córach,</span>
<lb n="1091"/><span>Mise go h-árd-chroidheach 's a mháthair go</span>
<lb n="1092"/><span>módhmharach.</span>
<lb n="1093"/><span>Sé mo leanbh é, &rl.</span></p>
<lb n="1094"/>
<lb n="1095"/><p><span>III.</span>
<lb n="1096"/><span>I gcathair Sebhille do rugadh a mháthair,</span>
<lb n="1097"/><span>Tá mór-chuid dá cine 'na sagairt is bráithre,</span>
<lb n="1098"/><span>Fuil uasal Hidalgos 'na cuisleana Spáin-</span>
<lb n="1099"/><span>neach,</span>
<lb n="1100"/><span>Ó Andalú Tia i measg na n-ubhall ngráineach.</span>
<lb n="1101"/><span>Sé mo leanbh é, &rl.</span></p>
<lb n="1102"/>
<lb n="1103"/><p><span>IV.</span>
<lb n="1104"/><span>Nár fhaghaimíd-ne bás chun go bhfeicfimíd</span>
<lb n="1105"/><span>cóir air,</span>
<lb n="1106"/><span>Claidheamh geal 'na dhorn 's é ar chaol-each</span>
<lb n="1107"/><span>go seólta,</span>
<lb n="1108"/><span>Faoi bhrat uaithne 'r leathadh, ag tabhairt</span>
<lb n="1109"/><span>scrios agus leonadh</span>
<lb n="1110"/><span>Ar chasógaibh dearga fallsa Rí Seóirse.</span>
<lb n="1111"/><span>Sé mo leanbh é, &rl.</span></p>
<lb n="1112"/>
<lb n="1113"/><p><span>Bhí aithne mhaith ar Liam Beárnach agam.  Tá sé ins</span>
<lb n="1114"/><span>na Phillipinnibh le mórán de bhliantaibh.  Tá bean</span>
<lb n="1115"/><span>ó'n áit go dtugann sé Andalú Tia air mar mhnaoi</span>
<lb n="1116"/><span>phósta aige agus chím ó'n abhrán so go bhfuil mac óg</span>
<lb n="1117"/><span>aca.  Ní fheadar ná go bhfuil adhbhar De Valéra II</span>
<lb n="1118"/><span>ann.  Ubhall gráineach — pomegranate.</span></p>
<lb n="1119"/>
<lb n="1120"/><p><span>An Gruagach.</span></p>
<lb n="1121"/>
<lb n="1122"/><p><span>LÉIG NA FÓGRAÍ, A CHARA, MÁS É</span>
<lb n="1123"/><span>DO THOIL É.</span></p>
<lb n="1124"/>
<lb n="1125"/><p><span>MAITH AN tSNAOIS —</span></p>
<lb n="1126"/>
<lb n="1127"/><p><span>“SNAOIS CHORCAIGHE.”</span></p>
<lb n="1128"/>
<lb n="1129"/><p><span>Sinn-ne a dhein ar dtúis í</span>
<lb n="1130"/><span>agus atá 'á deunamh fós.</span></p>
<lb n="1131"/>
<lb n="1132"/><p><span>Tobac sár - mhaith</span>
<lb n="1133"/><span>an dá shaghas so:</span></p>
<lb n="1134"/>
<lb n="1135"/><p><span>“SHAN DON PLUG”</span></p>
<lb n="1136"/>
<lb n="1137"/><p><span>agus</span></p>
<lb n="1138"/>
<lb n="1139"/><p><span>“EXHIBITION ROLL.”</span></p>
<lb n="1140"/>
<lb n="1141"/><p><span>Scríobh chugainn-ne:</span></p>
<lb n="1142"/>
<lb n="1143"/><p><span>“CUALACHT LAMBCIN,”</span></p>
<lb n="1144"/>
<lb n="1145"/><p><span>Sráid Naoimh Pádraig a 9,</span></p>
<lb n="1146"/>
<lb n="1147"/><p><span>CORCAIGH.</span></p>
<lb n="1148"/>
<lb n="1149"/><p><span>Dhá Leabhar Nua do Ghaedhealaibh.</span></p>
<lb n="1150"/>
<lb n="1151"/><p><span>Maidean i mBéara & dánta eile.</span></p>
<lb n="1152"/>
<lb n="1153"/><p><span>Osborn Ó h-Aimheirgín do sgríobh.</span></p>
<lb n="1154"/>
<lb n="1155"/><p><span>Luach — trí Raolacha (postas 3 ph. eile.</span></p>
<lb n="1156"/>
<lb n="1157"/><p><span>An Chaise Gharbh.</span></p>
<lb n="1158"/>
<lb n="1159"/><p><span>Leabhar Nua-Fhilidheachta.</span></p>
<lb n="1160"/>
<lb n="1161"/><p><span>Peadar Ó h-Annracháin do sgríobh.</span></p>
<lb n="1162"/>
<lb n="1163"/><p><span>Luach — trí Raolacha (postas 3 ph. eile).</span></p>
<lb n="1164"/>
<lb n="1165"/><p><span>ó “CHLÓ NA gCOINNEALL,”</span>
<lb n="1166"/><span>44 Sráid Dáson, i mBAILE-ÁTHA-CLIATH.</span></p>
<lb n="1167"/>
<lb n="1168"/><p><span>TÁILLIÚIREACHT agus gach rud</span>
<lb n="1169"/><span>i bhfuirm éadaigh do fhearaibh!</span></p>
<lb n="1170"/>
<lb n="1171"/><p><span>Níl dá ndíol againn-ne ach earraí a deineadh</span>
<lb n="1172"/><span>i n-Éirinn.</span></p>
<lb n="1173"/>
<lb n="1174"/><p><span>Ó GLASÁIN IS A CHUA.,</span>
<lb n="1175"/><span>11 Sráid Uí Chonaill, BAILE ÁTHA CLIATH.</span></p>
<lb n="1176"/>
<lb n="1177"/><p><span>Ní gádh Beurla 'labhairt,</span>
<lb n="1178"/><span>ach an uair a raghair ar lorg</span></p>
<lb n="1179"/>
<lb n="1180"/><p><span>SAIGRÉIDÍ MAITHE,</span>
<lb n="1181"/><span>agus deunfaidh dhá fhocal cúis ansan.</span></p>
<lb n="1182"/>
<lb n="1183"/><p><span>Abair</span></p>
<lb n="1184"/>
<lb n="1185"/><p><span>“SILK CUT”</span></p>
<lb n="1186"/>
<lb n="1187"/><p><span>Le cailín an tsiopa</span></p>
<lb n="1188"/>
<lb n="1189"/><p><span>I nDÚNDEALGAN</span></p>
<lb n="1190"/>
<lb n="1191"/><p><span>a deintear, agus tá 'á gcaitheamh</span></p>
<lb n="1192"/>
<lb n="1193"/><p><span>AR FUAID ÉIREANN.</span></p>
<lb n="1194"/>
<lb n="1195"/><p><span>P. Ó Cearbhaill is a Chua. (Teor.)</span></p>
<lb n="1196"/>
<lb n="1197"/><p><span>Lucht a ndeunta.</span></p>
<lb n="1198"/>
<lb n="1199"/><p><span>Ticéidí in a “gCeirthlíní” do lucht comórtha spóirt & Cnaipí Daithte — mar chomharthaí sóirt ó Chlóchualucht Dúndealgain, Dundalk.</span>
<lb n="1200"/></p>
</div>
<pb n="6"/>
<div><lb n="1201"/><p><span>Tá le fagháil uainn-ne</span></p>
<lb n="1202"/>
<lb n="1203"/><p><span>BUÍNN ÓIR is BUÍNN AIRGID</span></p>
<lb n="1204"/>
<lb n="1205"/><p><span>den déanamh Ceilteach agus marc</span>
<lb n="1206"/><span>earra Ghaedhealaigh ar gach bonn aca.</span></p>
<lb n="1207"/>
<lb n="1208"/><p><span>Tá ÁTRAIGHE ÓIR is</span>
<lb n="1209"/><span>ÁTHRAIGHE AIRGID</span></p>
<lb n="1210"/>
<lb n="1211"/><p><span>mar atá — miasa, cailísí, cuirn, agus cuacha</span>
<lb n="1212"/><span>dá ndéanamh againn-ne, anso i gCorcaigh.  Tá</span>
<lb n="1213"/><span>an comhartha Gaedhealach ar gach ceann aca.</span></p>
<lb n="1214"/>
<lb n="1215"/><p><span>Scriobh chugainn ar lorg an deilbhleabhair</span>
<lb n="1216"/><span>agus an luachliosta.</span></p>
<lb n="1217"/>
<lb n="1218"/><p><span>LIAM MAC AODHGÁIN & a CHL.-MHAC Teo.,</span>
<lb n="1219"/><span>32 SRÁID PHÁDRAIG N.,</span>
<lb n="1220"/><span>CORCAIGH.</span></p>
<lb n="1221"/>
<lb n="1222"/><p><span>Tá 200,000 Baraile Plúir dá dhéanamh</span>
<lb n="1223"/><span>in aghaidh gacha bliana ag</span></p>
<lb n="1224"/>
<lb n="1225"/><p><span>T. Ó hAILEANÁIN & A CL. MHAC, Teo.</span></p>
<lb n="1226"/>
<lb n="1227"/><p><span>Muileann Abhancoradh, Mainistir na Corann,</span>
<lb n="1228"/><span>agus Muileann Ghleanna Duileáin,</span>
<lb n="1229"/><span>Mainistir Fhearmuighe,</span>
<lb n="1230"/><span>Co. Chorcaighe.</span></p>
<lb n="1231"/>
<lb n="1232"/><p><span>Sranngscéala:  “Hallinan, Midleton.”</span>
<lb n="1233"/><span>Guthán: 7 Cork; 1 Midleton.</span></p>
<lb n="1234"/>
<lb n="1235"/><p><span>Do Fhear na Feirme</span>
<lb n="1236"/><span>é seo:</span></p>
<lb n="1237"/>
<lb n="1238"/><p><span>Tá</span></p>
<lb n="1239"/>
<lb n="1240"/><p><span>SÍOLTA,</span>
<lb n="1241"/><span>LEASÚ,</span>
<lb n="1242"/><span>ÚIRLISÍ,</span></p>
<lb n="1243"/>
<lb n="1244"/><p><span>agus</span></p>
<lb n="1245"/>
<lb n="1246"/><p><span>BIADH BEITHIDHEACH</span></p>
<lb n="1247"/>
<lb n="1248"/><p><span>le fághail, go maith is go saor, sa</span>
<lb n="1249"/><span>tsiopa so:</span></p>
<lb n="1250"/>
<lb n="1251"/><p><span>‘SIOPA PLÚIR IS</span>
<lb n="1252"/><span>MINE SHRÁID AN RÍ,’</span></p>
<lb n="1253"/>
<lb n="1254"/><p><span>AN 3adh tigh i Sráid an Rí,</span>
<lb n="1255"/><span>Corcaigh.</span></p>
<lb n="1256"/>
<lb n="1257"/><p><span>Scríobh indiu & cuir tuairisc</span>
<lb n="1258"/><span>a luacha &c.</span></p>
<lb n="1259"/>
<lb n="1260"/><p><span>Ghaedheala!  Ceannuighidh rothar Gaedhealach .i.</span></p>
<lb n="1261"/>
<lb n="1262"/><p><span>“AN LÚCANIA”</span></p>
<lb n="1263"/>
<lb n="1264"/><p><span>(de dhéantús na hÉireann)</span></p>
<lb n="1265"/>
<lb n="1266"/><p><span>ó</span></p>
<lb n="1267"/>
<lb n="1268"/><p><span>Dhomhnall Ó Buachalla Magh Nuadhat.</span></p>
<lb n="1269"/>
<lb n="1270"/><p><span>TAIDHREAMH.</span></p>
<lb n="1271"/>
<lb n="1272"/><p><span>Ag taidhreamh dom an oidhche fé dheire,</span>
<lb n="1273"/><span>cheapas go rabhas istigh i bpáirc Feise</span>
<lb n="1274"/><span>Colmáin i Mainistir Fhearmuighe & mar</span>
<lb n="1275"/><span>bu ghnáthach nuair a bhíodh an fheis sin</span>
<lb n="1276"/><span>ann bhí an gleó is an fothramh céadna</span>
<lb n="1277"/><span>ar siubhal am' thimpal.</span></p>
<lb n="1278"/>
<lb n="1279"/><p><span>Bhí árdán annso 's annsúd ar fuaid</span>
<lb n="1280"/><span>na páirce, an ceól 's an rinnce ar</span>
<lb n="1281"/><span>siubhal ar cheann acu, an sgéaluidheacht</span>
<lb n="1282"/><span>is an abhránuidheacht ar cheann eile acu,</span>
<lb n="1283"/><span>agus mar sin dóibh … na breitheamhna</span>
<lb n="1284"/><span>ag déanamh a ndíchill chun an duais</span>
<lb n="1285"/><span>do bhronnadh ar an té a b'fhearr dos</span>
<lb n="1286"/><span>na h-iomaitheóiríbh agus gach iomaitheóir</span>
<lb n="1287"/><span>ag déanamh a dhíchill chun an duais do</span>
<lb n="1288"/><span>thuilleamh do féin … an sluagh ag</span>
<lb n="1289"/><span>dul ó árdán go h-árdán ag féachaint</span>
<lb n="1290"/><span>ar na rinnceóiribh & ag éisteacht leis</span>
<lb n="1291"/><span>an abhránuidheacht agus an sgéaluidheacht,</span>
<lb n="1292"/><span>& anois is arís ag dul ins na trithíbh</span>
<lb n="1293"/><span>nuair a chidhfidís buachaill beag 'á shochrú</span>
<lb n="1294"/><span>féin ar chathaoir na sgéaluidheachta mar</span>
<lb n="1295"/><span>a dheanfadh seanchuidhe de'n tsean-</span>
<lb n="1296"/><span>aimsir chun ceann des na sean-sgéalta</span>
<lb n="1297"/><span>d'innsint.</span></p>
<lb n="1298"/>
<lb n="1299"/><p><span>Bhí an obair 's an caitheamh-aimsire</span>
<lb n="1300"/><span>ag dul ar aghaidh ar an gcuma san</span>
<lb n="1301"/><span>nuair ar leagadh do shúl, do stad an</span>
<lb n="1302"/><span>gleó agus an fothram go léir agus ar</span>
<lb n="1303"/><span>feadh tamaill ní raibh focal thar cogar</span>
<lb n="1304"/><span>le cloisint ó éinne.  Bhí iongna orm</span>
<lb n="1305"/><span>mar ní raibh ,fhios agam cad fé ndear</span>
<lb n="1306"/><span>an t-atharú a theacht chomh h-obann sin</span>
<lb n="1307"/><span>ar an bhFeis.</span></p>
<lb n="1308"/>
<lb n="1309"/><p><span>Fé dheire do thugas fé ndeara go</span>
<lb n="1310"/><span>raibh na daoine ag bailiú mór-thímpal</span>
<lb n="1311"/><span>árdáin mhóir do bhí i gcúinne na páirce</span>
<lb n="1312"/><span>… Sar a raibh uain agam cuimhneamh</span>
<lb n="1313"/><span>ar cad bu cheart dom a dhéanamh do</span>
<lb n="1314"/><span>thosnuigheadar na daoine ag liúirigh agus</span>
<lb n="1315"/><span>ag bualadh bos agus do leanadar de</span>
<lb n="1316"/><span>i dtreó gur cheapas ná stadfaidís go</span>
<lb n="1317"/><span>deo … Nuair do stadadh den liúirigh</span>
<lb n="1318"/><span>'s den bhualadh bas sa deire do dheineas</span>
<lb n="1319"/><span>cómhgar chomh maith is d'fhéadas fé dhéin</span>
<lb n="1320"/><span>na h-áite 'na raibh an gleó, & geallaimse</span>
<lb n="1321"/><span>dhíbh ná raibh aon iongna orm go dtáinig</span>
<lb n="1322"/><span>stad ar obair na Feise nuair do chonnac</span>
<lb n="1323"/><span>an t-Athair Peadar féin in a sheasamh</span>
<lb n="1324"/><span>anáirde ar an árdán … Is ar éigin bhí</span>
<lb n="1325"/><span>cluas le h-éisteacht curtha agam orm</span>
<lb n="1326"/><span>féin nuair do thosnuigh sé ag cainnt is</span>
<lb n="1327"/><span>dubhairt sé rud mar seo:</span></p>
<lb n="1328"/>
<lb n="1329"/><p><span>A mhuinntir Feise Colmáin tá súil</span>
<lb n="1330"/><span>agam ná beidh sibh i bhfeirg liom i</span>
<lb n="1331"/><span>dtaobh bheith chomh déanach sa ló ag teacht</span>
<lb n="1332"/><span>annso, ag cur cosg le h-obair na feise</span>
<lb n="1333"/><span>is ag cur an spóirt 's an chaitheamh-</span>
<lb n="1334"/><span>aimsire a bhí ar siubhal agaibh ar leath-</span>
<lb n="1335"/><span>taoibh … Is fadó andiu do bheinn</span>
<lb n="1336"/><span>annso mara mbeadh an tuirse a bhí orm</span>
<lb n="1337"/><span>tar éis an lae oibre do chuireas díom</span>
<lb n="1338"/><span>ag Feis Chuallacht Mhuire i gCorcaigh</span>
<lb n="1339"/><span>indé —</span></p>
<lb n="1340"/>
<lb n="1341"/><p><span>“Feis Cuallacht Mhuire,” arsa mise</span>
<lb n="1342"/><span>am aigne féin.  'Sé mo thuairim go</span>
<lb n="1343"/><span>bhfuil dearmhad 'á dhéanamh ag an Athair</span>
<lb n="1344"/><span>Peadar ar ainm na Feise … Sin</span>
<lb n="1345"/><span>Feis na Mumhan go bhfuil sé a thagairt</span>
<lb n="1346"/><span>di … Níor airigheas riamh trácht ar</span>
<lb n="1347"/><span>aon fheis ar tugadh sin mar ainm uirthi</span>
<lb n="1348"/><span>… Le linn na cainnte sin am aigne</span>
<lb n="1349"/><span>féin cheapas gur ghlaodhaigh an t-Athair</span>
<lb n="1350"/><span>Peadar orm teacht aníos chuige …</span></p>
<lb n="1351"/>
<lb n="1352"/><p><span>Do dhúisigheas … Is orm bhí an</span>
<lb n="1353"/><span>t-uaigneas nuair a fuaireas amach gur</span>
<lb n="1354"/><span>ag taidhreamh a bhíos is ná bíonn aon</span>
<lb n="1355"/><span>fheiseannna ann anois mar do bhíodh ar</span>
<lb n="1356"/><span>fuaid na h-Éireann tráth.</span></p>
<lb n="1357"/>
<lb n="1358"/><p><span>Pádraig Ó Nuatáin,</span>
<lb n="1359"/><span>Corcaigh.</span></p>
<lb n="1360"/>
<lb n="1361"/><p><span>DÁNUIGHEACHT.</span></p>
<lb n="1362"/>
<lb n="1363"/><p><span>Píosa cómhráidh i gcóir leanbhaí.  Iar n-a aistriú</span>
<lb n="1364"/><span>ó'n bhFrainncis.</span></p>
<lb n="1365"/>
<lb n="1366"/><p><span>Bean tighe 'na párlús féin.  Stróinseur fir do</span>
<lb n="1367"/><span>theacht isteach agus a bheith ag féachaint 'na thímpal.</span></p>
<lb n="1368"/>
<lb n="1369"/><p><span>An Bhean:  Seadh!</span></p>
<lb n="1370"/>
<lb n="1371"/><p><span>An Stróinseur:  Seadh, istóin!</span></p>
<lb n="1372"/>
<lb n="1373"/><p><span>An Bh:  Cé h-é tusa, led' thoil?</span></p>
<lb n="1374"/>
<lb n="1375"/><p><span>An S:  Nách cuma dhuit-se sin!</span></p>
<lb n="1376"/>
<lb n="1377"/><p><span>An Bh:  A leithéid de dhánuigheacht istigh</span>
<lb n="1378"/><span>am thigh féin!  Conus a tháinghís isteach</span>
<lb n="1379"/><span>anso?</span></p>
<lb n="1380"/>
<lb n="1381"/><p><span>An S:  Ó, fuaireas slighe chun teacht isteach.</span></p>
<lb n="1382"/>
<lb n="1383"/><p><span>An Bh:  Cé osgail mo dhoras duit?</span></p>
<lb n="1384"/>
<lb n="1385"/><p><span>An S:  Cá bhfios domh-sa aon ní mar gheall</span>
<lb n="1386"/><span>ar do dhoras.</span></p>
<lb n="1387"/>
<lb n="1388"/><p><span>An Bh:  Nách isteach an doras a tháinghís!</span></p>
<lb n="1389"/>
<lb n="1390"/><p><span>An S:  Má bhí sé ar osgailt ní dóichighe rud</span>
<lb n="1391"/><span>ná gurb eadh.</span></p>
<lb n="1392"/>
<lb n="1393"/><p><span>An Bh:  Cad é an gnó atá agat am thigh-se?</span></p>
<lb n="1394"/>
<lb n="1395"/><p><span>An S:  Ní innsin mo ghnó do gach éinne</span>
<lb n="1396"/><span>fhiafruigheann díom é.</span></p>
<lb n="1397"/>
<lb n="1398"/><p><span>An Bh:  Baineann sé liom-sa fios fhagháil</span>
<lb n="1399"/><span>cad do thug isteach am thigh-se thu.  Níl</span>
<lb n="1400"/><span>cead agat a bheith anso in ao'chor, a</span>
<lb n="1401"/><span>dhuine,</span></p>
<lb n="1402"/>
<lb n="1403"/><p><span>An S:  Nílim-se ag iarraidh cead ort, a</span></p>
<lb n="1404"/>
<lb n="1405"/><p><span>An Bh:  Chím gur dro'-dhuine ceart tu.</span>
<lb n="1406"/><span>Gheobhad na póilíní chun tú chur amach</span>
<lb n="1407"/><span>as mo thigh.</span></p>
<lb n="1408"/>
<lb n="1409"/><p><span>An S:  Ní thiocfaidh aon phóilíní 'n fhaid a</span>
<lb n="1410"/><span>bhead-sa anso.</span></p>
<lb n="1411"/>
<lb n="1412"/><p><span>An Bh:  Taoi ag dul amach mar sin.</span></p>
<lb n="1413"/>
<lb n="1414"/><p><span>An S:  Ná feiceann tú go bhfuil mo chúl</span>
<lb n="1415"/><span>leis an ndoras.  Ní gnáth le duine</span>
<lb n="1416"/><span>gluaiseacht i ndiaidh a chúil, dar ndó.</span>
<lb n="1417"/><span>(Chíon sé bosca mísleán is cuirean a</span>
<lb n="1418"/><span>lámh isteach ann).  Féadfad ceann aca</span>
<lb n="1419"/><span>so thógaint is dócha.</span></p>
<lb n="1420"/>
<lb n="1421"/><p><span>An Bh:  An bhfuilir ag dul amach nó an</span>
<lb n="1422"/><span>mbeidh orm duine fhághail chun tu chur</span>
<lb n="1423"/><span>amach?</span></p>
<lb n="1424"/>
<lb n="1425"/><p><span>An S:  Ó! fan fada.  Bog breágh anois.</span>
<lb n="1426"/><span>Nílim réidh leis an dtigh seo fós.</span></p>
<lb n="1427"/>
<lb n="1428"/><p><span>An Bh:  Nílir … réidh … leis an dtigh</span>
<lb n="1429"/><span>seo.  Cad tá le déanamh agat sa ti'</span>
<lb n="1430"/><span>seo?</span></p>
<lb n="1431"/>
<lb n="1432"/><p><span>An S:  Teastuigheann do mhaidrín uaim,</span>
<lb n="1433"/><span>istóin.</span></p>
<lb n="1434"/>
<lb n="1435"/><p><span>An Bh Mo mhaidrín! mo pheata beag!</span>
<lb n="1436"/><span>Caper!</span></p>
<lb n="1437"/>
<lb n="1438"/><p><span>An S:  Seadh, ach ní ag peataireacht leis</span>
<lb n="1439"/><span>a bhead-sa.  An marbhuigheann sé</span>
<lb n="1440"/><span>franncaigh?</span></p>
<lb n="1441"/>
<lb n="1442"/><p><span>An Bh:  An amhla mheasan tú go ndíol-</span>
<lb n="1443"/><span>fainn Caper?</span></p>
<lb n="1444"/>
<lb n="1445"/><p><span>An S:  Gheobhad é … díol nó gan díol</span>
<lb n="1446"/><span>… mar tá gnó agam de.</span></p>
<lb n="1447"/>
<lb n="1448"/><p><span>Min Mhaghchromtha.  An mhin is fearr blas is is 'mó substaint.  Scríobh chun an t-é dheinean — Mícheál Ó Caoimh, i Maghchromtha.</span></p>
<lb n="1449"/>
<lb n="1450"/><p><span>Biadh do Ghaedhlaibh — Ceannuig do chuid aráin, cístí, &c., ó Mhuíntir Dhálaigh, Sráid a' tSáirséalaigh, i Luimnigh.</span>
<lb n="1451"/></p>
</div>
<pb n="7"/>
<div><lb n="1452"/><p><span>An Bh:  Tá ceapaithe agat é ghuid, a dhuine</span>
<lb n="1453"/><span>mhalluithe; nár cóir go mbeadh náire</span>
<lb n="1454"/><span>ort!</span></p>
<lb n="1455"/>
<lb n="1456"/><p><span>An S:  Tá caint agat.  Deinim rudaí mar</span>
<lb n="1457"/><span>is maith liom féin.  Níor ínnsis fós an</span>
<lb n="1458"/><span>marbhóchadh do ghadhrín franncaigh.</span></p>
<lb n="1459"/>
<lb n="1460"/><p><span>An Bh:  Níl aon fhranncaigh sa ti' seo, a</span>
<lb n="1461"/><span>dhuine.</span></p>
<lb n="1462"/>
<lb n="1463"/><p><span>An S:  Mara marbhóch sé franncaigh ní</span>
<lb n="1464"/><span>bheinn 'á chothú.</span></p>
<lb n="1465"/>
<lb n="1466"/><p><span>An Bh:  Ní bhfaghair mo mhaidrín chun frann-</span>
<lb n="1467"/><span>caig do mharbhú, nó chun aon ní eile.</span>
<lb n="1468"/><span>Go deimhin ba dheas an gnó bheadh ag</span>
<lb n="1469"/><span>mo pheata beag.</span></p>
<lb n="1470"/>
<lb n="1471"/><p><span>An S:  Níl aon ghnó agam anso a thuille,</span>
<lb n="1472"/><span>máiseadh; más peata gan mhaith mar</span>
<lb n="1473"/><span>sin é ní móide go marbhóch' sé frann-</span>
<lb n="1474"/><span>caigh dom.  Bead ag cur díom (é</span>
<lb n="1475"/><span>d'imtheacht ag feadghail).</span></p>
<lb n="1476"/>
<lb n="1477"/><p><span>Leanbh do theacht isteach:  'Dé an gnó bhí ag</span>
<lb n="1478"/><span>an bhfear san, a Mhamaí.</span></p>
<lb n="1479"/>
<lb n="1480"/><p><span>An Bh:  Theastuigh uaidh Caper do ghuid</span>
<lb n="1481"/><span>uainn, a chroidhe.  (An stróinseur do</span>
<lb n="1482"/><span>theacht arís).  Cad do thug anois thu?</span>
<lb n="1483"/><span>Dubhart leat ná raibh aon chead agat</span>
<lb n="1484"/><span>teacht anso isteach.</span></p>
<lb n="1485"/>
<lb n="1486"/><p><span>An S (É do chromadh ar thoitín do chaitheamh):</span>
<lb n="1487"/><span>Deinim rudaí gan cead.  An mbeadh</span>
<lb n="1488"/><span>cipín soluis agat?</span></p>
<lb n="1489"/>
<lb n="1490"/><p><span>An Bh:  Cuirfead an dlighe i bhfeidhim ort;</span>
<lb n="1491"/><span>féach mara ndéanfad!</span></p>
<lb n="1492"/>
<lb n="1493"/><p><span>An S:  Níl aon bheann agam ar an ndlighe.</span></p>
<lb n="1494"/>
<lb n="1495"/><p><span>An Bh:  Ní bheidh tú mar sin, b'fhéidir.  Díol-</span>
<lb n="1496"/><span>fair as an obair seo.  Fan go dtioc-</span>
<lb n="1497"/><span>faidh m'fhear-sa abhaile!</span></p>
<lb n="1498"/>
<lb n="1499"/><p><span>An S:  Labhair socair, a bhean.  Cogar …</span>
<lb n="1500"/><span>An bhfuil cat … maith … mór agat</span>
<lb n="1501"/><span>a mharbhóch franncaigh?</span></p>
<lb n="1502"/>
<lb n="1503"/><p><span>An Bh:  Is dána an duine thu.  Ní bhfagha tú</span>
<lb n="1504"/><span>cat ná madra ná aon tsaghas eile sa</span>
<lb n="1505"/><span>ti' seo.  Bí ag imtheacht!  Taoi ag cur</span>
<lb n="1506"/><span>sgannra ar mo leanbh bheag (leis an</span>
<lb n="1507"/><span>leanbh.  Ná bíodh eagla ort, a chroidhe</span>
<lb n="1508"/><span>… Ní leogfad dó lámh a chur ort</span>
<lb n="1509"/><span>… Éist a chuid!)</span></p>
<lb n="1510"/>
<lb n="1511"/><p><span>An S:  Ní bheadh aon ghnó agam de'n pháisde</span>
<lb n="1512"/><span>sin.  Tá leanbh trí mblian agam-sa a</span>
<lb n="1513"/><span>chuirfeadh poll tríthi sin len a buille</span>
<lb n="1514"/><span>duirn.</span></p>
<lb n="1515"/>
<lb n="1516"/><p><span>An Bh:  Táim dá rádh leat glanadh amach as</span>
<lb n="1517"/><span>mo thigh-se nó is duit is measa é!</span></p>
<lb n="1518"/>
<lb n="1519"/><p><span>An S:  Níl aon mheas agam ar do thigh-se,</span>
<lb n="1520"/><span>Níl aon mheas agam ort féin,</span>
<lb n="1521"/><span>Níl aon mheas agam ar do leanbh,</span>
<lb n="1522"/><span>Níl aon mhaith ad' mhaidrín ná ad' chat</span>
<lb n="1523"/><span>nuair ná marbhóchaidís franncaigh.</span>
<lb n="1524"/><span>(é do dheunamh smeach meur fén a sróin).</span>
<lb n="1525"/><span>Preit! a bhean.  Fástuím ó thuaidh!</span></p>
<lb n="1526"/>
<lb n="1527"/><p><span>Leanbh:  Gearánfa' mé lem athair tú — fear</span>
<lb n="1528"/><span>gránda.</span></p>
<lb n="1529"/>
<lb n="1530"/><p><span>An Bh:  Is tú an duine is gránda do bhuail</span>
<lb n="1531"/><span>liom riamh.  Fág mo thigh, a chlaidhre.</span>
<lb n="1532"/><span>An S:  Dá mbeinn chomh gránda leat-sa, do</span>
<lb n="1533"/><span>bháthfainn mé féin san abhainn nó sa</span>
<lb n="1534"/><span>loch.  Ní bheinn ag féachaint orm féin</span>
<lb n="1535"/><span>sa státhán gach lá agus croiceann chomh</span>
<lb n="1536"/><span>buidhe … (An bhean do bhreith ar</span>
<lb n="1537"/><span>chathaoir agus í d'á ionnsuighe.  Í do</span>
<lb n="1538"/><span>chur ruaig air an doras amach).</span></p>
<lb n="1539"/>
<lb n="1540"/><p><span>Seoirse Brianach Ó Séagha,</span>
<lb n="1541"/><span>mainistir na féile.</span></p>
<lb n="1542"/>
<lb n="1543"/><p><span>Is maith linn an chuma in a bhfuil san curtha le</span>
<lb n="1544"/><span>chéile, siúd is gur abhar baoth go leór atá ann.  Tá</span>
<lb n="1545"/><span>súil againn go bhfaighmíd iarracht eile ó'n scriobh-</span>
<lb n="1546"/><span>nóir ceudna.</span></p>
<lb n="1547"/>
<lb n="1548"/><p><span>Ba mhaith linn go leanfadh ár scríobhnóirí, idir óg</span>
<lb n="1549"/><span>is aosta, den tsaghas san ní, go fóil; agus chun iad</span>
<lb n="1550"/><span>do ghríosú bheurfam dhá dhuais gach mí ar phíosaí a</span>
<lb n="1551"/><span>bheidh ar aon dul leis sin tuas.</span></p>
<lb n="1552"/>
<lb n="1553"/><p><span>FOCAIL SEANN-REACHTA.</span></p>
<lb n="1554"/>
<lb n="1555"/><p><span>(4) Gheobhair láir bhán Dhomhnail nár gheallas fós</span>
<lb n="1556"/><span>duit, &c.</span></p>
<lb n="1557"/>
<lb n="1558"/><p><span>An Domhnal úd atá i gceist agat, a</span>
<lb n="1559"/><span>chara, b'é “Domhnal na nGeimhleach” é —</span>
<lb n="1560"/><span>fear a bhí fé dhraoidheacht tímpal Locha</span>
<lb n="1561"/><span>Léin fadó, agus b'í “an láir bhán,” an</span>
<lb n="1562"/><span>láir a bhí ag an nDomhnal ceudna.</span></p>
<lb n="1563"/>
<lb n="1564"/><p><span>“Ná h-iarrfadh lón 'ná feur,” mar do</span>
<lb n="1565"/><span>bhí sí fé dhraoidheacht, leis.</span></p>
<lb n="1566"/>
<lb n="1567"/><p><span>Do thigeadh Domhnal agus a láir bhán</span>
<lb n="1568"/><span>ag fiadhach le n-a chonairt ar uair a dó</span>
<lb n="1569"/><span>dheug gach oidhche ar na sléibhtibh mór-</span>
<lb n="1570"/><span>thímpal an locha agus is fiadh a bhíodh 'á</span>
<lb n="1571"/><span>fiadhach aige coitianta.</span></p>
<lb n="1572"/>
<lb n="1573"/><p><span>Do cloistí uaill a chonairte & 'adhairce</span>
<lb n="1574"/><span>mór-thímpal an cheanntair sin go h-amh-</span>
<lb n="1575"/><span>scarnach an lae.</span></p>
<lb n="1576"/>
<lb n="1577"/><p><span>Liam Ó Conail,</span>
<lb n="1578"/><span>Lána Róláin, Corcaigh.</span></p>
<lb n="1579"/>
<lb n="1580"/><p><span>Dómhnal Ó Donnchadha, nó “Dómhnal</span>
<lb n="1581"/><span>na nGeimhleach,” a bhí 'na chómhnuidhe san</span>
<lb n="1582"/><span>áit in a bhfuil Loch Léin anois.  Taoiseach</span>
<lb n="1583"/><span>dob eadh Dómhnal agus do cuireadh fé</span>
<lb n="1584"/><span>dhraoidheacht é féin & a mhuinntir (nuair</span>
<lb n="1585"/><span>do scéigh an tobar ortha agus deineadh</span>
<lb n="1586"/><span>loch de), agus táid siad thíos fé'n loch</span>
<lb n="1587"/><span>ó shin.</span></p>
<lb n="1588"/>
<lb n="1589"/><p><span>Bhí láir bhán aige a bhí chómh luath san</span>
<lb n="1590"/><span>go mbeireadh sí ar an ngaoith a bhíodh</span>
<lb n="1591"/><span>roimpe & ná beireadh an ghaoth a bhíodh</span>
<lb n="1592"/><span>'na diaidh uirthi.  Deir seandaoine go</span>
<lb n="1593"/><span>dtagan sé maidean lae Bealtaine uair</span>
<lb n="1594"/><span>ins na seacht mbliana go bárr an uisce</span>
<lb n="1595"/><span>& é ag marcuidheacht ar an láir .bháin &</span>
<lb n="1596"/><span>go siubhluighean sé mór — thímpal an locha,</span>
<lb n="1597"/><span>agus go dtéidhean sé síos arís.</span></p>
<lb n="1598"/>
<lb n="1599"/><p><span>Bríghid Ní Uallacháin.</span></p>
<lb n="1600"/>
<lb n="1601"/><p><span>(5) Gheobhadh tú an fáinne thug fionn sa tsnám</span>
<lb n="1602"/><span>leis, &c.  (Na Bearta Cruadha).</span></p>
<lb n="1603"/>
<lb n="1604"/><p><span>Bhí Fionn Mac Cómhaill lá ag fiadhach</span>
<lb n="1605"/><span>len a dhá choin, Bran agus Sceólbhán.</span>
<lb n="1606"/><span>D'eirigh rómpa fiadh bán agus d'imthigh</span>
<lb n="1607"/><span>an dá choin 'na dhiaidh trí sliabh Guilinn</span>
<lb n="1608"/><span>ó thuaidh go dtánadar go bruach locha.</span>
<lb n="1609"/><span>D'imthigh an fiadh as a radharc ansan,</span>
<lb n="1610"/><span>ach do chonaic Fionn bean ar bruach an</span>
<lb n="1611"/><span>locha ag gol agus d'fhiaruigh sé dhi cad</span>
<lb n="1612"/><span>é fáth a goil.</span></p>
<lb n="1613"/>
<lb n="1614"/><p><span>Dubhairt sise gur fáinne do chaill sí</span>
<lb n="1615"/><span>sa loch agus cuir sí geasa draoidheachta</span>
<lb n="1616"/><span>air an fáinne d'fháil di.  Chuaidh sé sa'</span>
<lb n="1617"/><span>tsnámh & fuair sé é — nó mar dubhairt</span>
<lb n="1618"/><span>an file:</span></p>
<lb n="1619"/>
<lb n="1620"/><p><span><Fil.></span>
<lb n="1621"/><span>Ar shíneadh an fháinne don laoch</span>
<lb n="1622"/><span>Sar a dtáinigh sé go bruach,</span>
<lb n="1623"/><span>Dhein seanóir críona liath</span>
<lb n="1624"/><span>De Rí na bhFiann go tirm cruaidh.</span></p>
<lb n="1625"/>
<lb n="1626"/><p><span><Prós></span>
<lb n="1627"/><span>Agus sa riocht san is eadh fuair na</span>
<lb n="1628"/><span>Fianna é nuair a chuadar 'á chuardach.</span></p>
<lb n="1629"/>
<lb n="1630"/><p><span>Bríghid Ní Uallacháin,</span>
<lb n="1631"/><span>Árd Caorach, Uibh Ráthach.</span></p>
<lb n="1632"/>
<lb n="1633"/><p><span>Do bronnadh duais an duine ar an</span>
<lb n="1634"/><span>dís sin thuas.  Fuaireamar freagra maith</span>
<lb n="1635"/><span>ó Mhuiris Midheach, Lios Mór, leis, ach níl</span>
<lb n="1636"/><span>slighe anois do.</span></p>
<lb n="1637"/>
<lb n="1638"/><p><span>Lucht “An Lóchrainn.”</span></p>
<lb n="1639"/>
<lb n="1640"/><p><span>LÉIG NA FÓGRAÍ, A CHARA, MÁS É</span>
<lb n="1641"/><span>DO THOIL É.</span></p>
<lb n="1642"/>
<lb n="1643"/><p><span>Scáth ó'n nGréin,</span>
<lb n="1644"/><span>nó fós ó'n bhfearthainn.</span></p>
<lb n="1645"/>
<lb n="1646"/><p><span>Foscáin Gréine,</span>
<lb n="1647"/><span>Foscáin Fearthanna,</span>
<lb n="1648"/><span>Bréagáin Leanbh, is</span>
<lb n="1649"/><span>Madaí Dorn.</span></p>
<lb n="1650"/>
<lb n="1651"/><p><span>Tigh “An Bhata Droighin Éille”</span>
<lb n="1652"/><span>(‘H. JOHNSTON’) Teó.</span></p>
<lb n="1653"/>
<lb n="1654"/><p><span>Sráid Phádraig N., i gCORCAIGH.</span></p>
<lb n="1655"/>
<lb n="1656"/><p><span>Siopa eile ar Sráid an Chladaigh i gCóibh Chorcaigh.</span></p>
<lb n="1657"/>
<lb n="1658"/><p><span>CHÓMH BLASTA Le h-AON-ÍM!</span></p>
<lb n="1659"/>
<lb n="1660"/><p><span>Margairín</span></p>
<lb n="1661"/>
<lb n="1662"/><p><span>“Leandar”</span></p>
<lb n="1663"/>
<lb n="1664"/><p><span>Tá 'a dhéanamh i gCORCAIGH</span></p>
<lb n="1665"/>
<lb n="1666"/><p><span>ag</span></p>
<lb n="1667"/>
<lb n="1668"/><p><span>Ó Dubhdaill, Ó Mathúna</span>
<lb n="1669"/><span>Agus a gCualucht.</span></p>
<lb n="1670"/>
<lb n="1671"/><p><span>Bí 'á lorg ar lucht siopa, led' thoil.</span></p>
<lb n="1672"/>
<lb n="1673"/><p><span>Tá le fághail uainn-ne —</span></p>
<lb n="1674"/>
<lb n="1675"/><p><span>Té Blasta Cúmhra.</span></p>
<lb n="1676"/>
<lb n="1677"/><p><span>Ceannuigh púnt de mar shompla.</span></p>
<lb n="1678"/>
<lb n="1679"/><p><span>SIMCOX IS A CHLANN MHAC (Teo.)</span>
<lb n="1680"/><span>10 Sráid Phádraig N.,</span>
<lb n="1681"/><span>Corcaigh.</span></p>
<lb n="1682"/>
<lb n="1683"/><p><span>BIADH DONN DUINE is</span>
<lb n="1684"/><span>BIADH DON BHEITHIDHEACH.</span></p>
<lb n="1685"/>
<lb n="1686"/><p><span>Tá raidhse de gach saghas</span>
<lb n="1687"/><span>bídh le fághail uainn-ne.</span></p>
<lb n="1688"/>
<lb n="1689"/><p><span>Cuir cárta chúgainn ar lorg gacha eolais —</span></p>
<lb n="1690"/>
<lb n="1691"/><p><span>SÉAMUS Ó NÉILL</span></p>
<lb n="1692"/>
<lb n="1693"/><p><span>IS A CHLANN MHAC (Teo.)</span></p>
<lb n="1694"/>
<lb n="1695"/><p><span>CIONN tSÁILE, Co. Chorcaighe.</span></p>
<lb n="1696"/>
<lb n="1697"/><p><span>SÍOLTA,</span>
<lb n="1698"/><span>LEASÚ agus</span>
<lb n="1699"/><span>ÚIRLISÍ</span></p>
<lb n="1700"/>
<lb n="1701"/><p><span>do'n bhFEIRM.</span></p>
<lb n="1702"/>
<lb n="1703"/><p><span>Gleus gearrtha Turnaipí agus</span></p>
<lb n="1704"/>
<lb n="1705"/><p><span>DEIGHALTÁIN</span>
<lb n="1706"/><span>don UACHTAR BAINNE.</span></p>
<lb n="1707"/>
<lb n="1708"/><p><span>Tá ag</span></p>
<lb n="1709"/>
<lb n="1710"/><p><span>Ó LUASA & Ó CONAILL,</span>
<lb n="1711"/><span>i gCorcaigh.</span></p>
<lb n="1712"/>
<lb n="1713"/><p><span>Scríobh chuca</span></p>
<lb n="1714"/>
<lb n="1715"/><p><span>CÓISTÍ IS CAPAILL is gach cóir eile chun cóisre nó sochraide.  Tá againn-ne.</span>
<lb n="1716"/><span>Muinntir Chróinín, ar Chalaphort Uí Shúileabháin, i gCorcaigh.</span>
<lb n="1717"/></p>
</div>
<pb n="8"/>
<div><lb n="1718"/><p><span>Gach Cóir Scoile!</span></p>
<lb n="1719"/>
<lb n="1720"/><p><span>tá againn-ne</span></p>
<lb n="1721"/>
<lb n="1722"/><p><span>Leabhair don Leabharlainn</span></p>
<lb n="1723"/>
<lb n="1724"/><p><span>agus</span></p>
<lb n="1725"/>
<lb n="1726"/><p><span>Leabhair mar Dhuaiseanna.</span></p>
<lb n="1727"/>
<lb n="1728"/><p><span>Scríobh chugainn ar lorg eolais:</span></p>
<lb n="1729"/>
<lb n="1730"/><p><span>MUINNTIR FHALLAMHAIN</span>
<lb n="1731"/><span>(Fallon Bros. Ltd.)</span></p>
<lb n="1732"/>
<lb n="1733"/><p><span>Cúirt Dáma a 13 & a 14,</span></p>
<lb n="1734"/>
<lb n="1735"/><p><span>in Áth Cliath.</span></p>
<lb n="1736"/>
<lb n="1737"/><p><span>Smithfield a 88, i mBealfeirste.</span>
<lb n="1738"/><span>Sráid Uí Chonaill a 72, i bPortláirge.</span></p>
<lb n="1739"/>
<lb n="1740"/><p><span>Tá …</span></p>
<lb n="1741"/>
<lb n="1742"/><p><span>SCÉALUIDHEACHT-GAN-</span>
<lb n="1743"/><span>SRAÍNNG</span></p>
<lb n="1744"/>
<lb n="1745"/><p><span>d'á múineadh</span>
<lb n="1746"/><span>ag togha na</span>
<lb n="1747"/><span>múinteóirí</span></p>
<lb n="1748"/>
<lb n="1749"/><p><span>i Scoil Uí Shúileabháin</span></p>
<lb n="1750"/>
<lb n="1751"/><p><span>sa ‘Mhardíog,’</span></p>
<lb n="1752"/>
<lb n="1753"/><p><span>i gCorcaigh.</span></p>
<lb n="1754"/>
<lb n="1755"/><p><span>Is í an scoil is mó cáil agus</span>
<lb n="1756"/><span>is fearr cóir i n-Éirinn.</span></p>
<lb n="1757"/>
<lb n="1758"/><p><span>Múintear</span></p>
<lb n="1759"/>
<lb n="1760"/><p><span>SRANNG-SCÉALUIDHEACHT</span></p>
<lb n="1761"/>
<lb n="1762"/><p><span>ann do chailíní, i gcóir Oifige</span>
<lb n="1763"/><span>an Phuist, sa ló nó istoidhche.</span></p>
<lb n="1764"/>
<lb n="1765"/><p><span>Scríobh chun an Árd-Oide.</span></p>
<lb n="1766"/>
<lb n="1767"/><p><span>TÉIG FÉ DHÉIN</span></p>
<lb n="1768"/>
<lb n="1769"/><p><span>“AN EMPÓRIUM”</span></p>
<lb n="1770"/>
<lb n="1771"/><p><span>ar lorg Earraí Gaedhlacha —</span></p>
<lb n="1772"/>
<lb n="1773"/><p><span>Bónaí, Carabhataí,</span>
<lb n="1774"/><span>Léinte, Ciairsiúraí</span>
<lb n="1775"/><span>agus línéadach.</span></p>
<lb n="1776"/>
<lb n="1777"/><p><span>M. Ó Súileabháin & a mhac,</span>
<lb n="1778"/><span>CILL ÁIRNE.</span></p>
<lb n="1779"/>
<lb n="1780"/><p><span>SÍOL, LEASÚ, is úrlaisí don bhfeirm.</span>
<lb n="1781"/><span>TROSCÁN TIGHE.</span></p>
<lb n="1782"/>
<lb n="1783"/><p><span>Seán Ó Curráin,</span>
<lb n="1784"/><span>sa DAINGEAN.</span></p>
<lb n="1785"/>
<lb n="1786"/><p><span>an fear a thabharfaidh go maith dhuit iad.</span></p>
<lb n="1787"/>
<lb n="1788"/><p><span>EUDACH</span>
<lb n="1789"/><span>BUAN-tSEASAMHACH.</span></p>
<lb n="1790"/>
<lb n="1791"/><p><span>An Chulaith do-gheobhair uainn-ne,</span>
<lb n="1792"/><span>beidh sí go córach dei'-dheunta.</span></p>
<lb n="1793"/>
<lb n="1794"/><p><span>Le dachad blian anuas, tá tosach</span>
<lb n="1795"/><span>'á thabhairt againn-ne do dheun-</span>
<lb n="1796"/><span>túisí Gaedhal.  Níl muilionn in</span>
<lb n="1797"/><span>Éirinn 'ná go gceannuighmíd-ne</span>
<lb n="1798"/><span>togha na n-earraí ann — eudach ná</span>
<lb n="1799"/><span>raghaidh ann, is ná dortfaidh</span>
<lb n="1800"/><span>an dath as.</span></p>
<lb n="1801"/>
<lb n="1802"/><p><span>DO MHNÁIBH UAISLE —</span>
<lb n="1803"/><span>TÁILIÚIRACHT AR 'FHEABHAS.</span></p>
<lb n="1804"/>
<lb n="1805"/><p><span>Gach Gúna dár dheinamar riamh,</span>
<lb n="1806"/><span>bhí cuma is crot air.</span></p>
<lb n="1807"/>
<lb n="1808"/><p><span>Bainean deise ar leith leis na</span>
<lb n="1809"/><span>Casógaibh a dheinan na táiliúirí</span>
<lb n="1810"/><span>seo againn-ne.</span></p>
<lb n="1811"/>
<lb n="1812"/><p><span>Tá ana-chuid eudaigh den tsaghas</span>
<lb n="1813"/><span>úd go n-abarthar leis “Saothar</span>
<lb n="1814"/><span>Lámh” ar taisbeáint anso.</span></p>
<lb n="1815"/>
<lb n="1816"/><p><span>Ní dhortfaidh an ghuirme as an</span>
<lb n="1817"/><span>eudach gorm atá le ceannach</span>
<lb n="1818"/><span>uainn-ne.  Raghaimíd fé bhannaí</span>
<lb n="1819"/><span>air, agus is mór an ní é sin,</span>
<lb n="1820"/><span>an aimsir seo.</span></p>
<lb n="1821"/>
<lb n="1822"/><p><span>Scríobh (nó glaodhaig) chugainn.</span></p>
<lb n="1823"/>
<lb n="1824"/><p><span>LIAM Ó CONCHUBHAIR</span>
<lb n="1825"/><span>is a Mhac,</span></p>
<lb n="1826"/>
<lb n="1827"/><p><span>SRÁID MHÓR SHEÓIRSE, a 40,</span></p>
<lb n="1828"/>
<lb n="1829"/><p><span>i gCorcaigh.</span></p>
<lb n="1830"/>
<lb n="1831"/><p><span>RÁSÚIR MHAITHE</span></p>
<lb n="1832"/>
<lb n="1833"/><p><span>don duine bocht nó don duine saibhir;</span>
<lb n="1834"/><span>a luach ó 2/- go 10/6.</span></p>
<lb n="1835"/>
<lb n="1836"/><p><span>Rásúr “Cosanta”</span></p>
<lb n="1837"/>
<lb n="1838"/><p><span>ná gearran an croiceann — 1/- go 21/-;</span>
<lb n="1839"/><span>gheobhair ceann aca san & trí lanna</span>
<lb n="1840"/><span>“Gillette” ag gabháil leis, ar a 2/3,</span>
<lb n="1841"/><span>tríd a bpost.</span></p>
<lb n="1842"/>
<lb n="1843"/><p><span>CUIRFEAD FAOBHAR ar sheana-rásúr duit ar</span>
<lb n="1844"/><span>7d. tríd a bpost.</span></p>
<lb n="1845"/>
<lb n="1846"/><p><span>MAC CUILINN,</span>
<lb n="1847"/><span>35-36 Sráid Chapel, i mBaile Átha Cliath.</span></p>
<lb n="1848"/>
<lb n="1849"/><p><span>WITH THE IRISH IN FRONGOCH</span>
<lb n="1850"/><span>J. W. Brennan-Whitmore do scríobh.</span></p>
<lb n="1851"/>
<lb n="1852"/><p><span>Tá cúntas cruinn so leabhar so i dtaobh</span>
<lb n="1853"/><span>an tsaoghail & an chaithimh aimsire bhíodh ag na</span>
<lb n="1854"/><span>buachaillí ó Éirinn a bhí fé smacht Gall i</span>
<lb n="1855"/><span>bhFrongoch taréis Eirighe Amach bliana a 1916.</span></p>
<lb n="1856"/>
<lb n="1857"/><p><span>Tá morán sgeul brónach, agus morán sgeul</span>
<lb n="1858"/><span>grinn chomh maith, d'á innsint ag an ughdar,</span>
<lb n="1859"/><span>agus is cliste an peann atá aige chun snas a</span>
<lb n="1860"/><span>chur ar sgeul, pé aca brónach nó meidhreach é.</span></p>
<lb n="1861"/>
<lb n="1862"/><p><span>Cuireann sé síos go h-an-mhaith ar gach iar-</span>
<lb n="1863"/><span>racht dá dtugadh fé chuid des na buachaillí a</span>
<lb n="1864"/><span>sciobadh isteach san arm, agus ar an slighe</span>
<lb n="1865"/><span>gur cuireadh cosg leis an obair sin.  Tá</span>
<lb n="1866"/><span>peictiúirí maithe sa leabhar.</span></p>
<lb n="1867"/>
<lb n="1868"/><p><span>2/6 glan, a luach.  2/10, tríd an bpost.</span></p>
<lb n="1869"/>
<lb n="1870"/><p><span>An dara cur amach de seo:</span></p>
<lb n="1871"/>
<lb n="1872"/><p><span>A CHRONICLE OF JAILS.</span></p>
<lb n="1873"/>
<lb n="1874"/><p><span>Darrell Figgis do scríobh.</span></p>
<lb n="1875"/>
<lb n="1876"/><p><span>1/- glan, a luach.  1/3 an bpost.</span></p>
<lb n="1877"/>
<lb n="1878"/><p><span>‘Chló-lucht Talbóid,’</span></p>
<lb n="1879"/>
<lb n="1880"/><p><span>Sráid Talbóid a 89, in ÁTH CLIATH.</span></p>
<lb n="1881"/>
<lb n="1882"/><p><span>Tá Feóil Ró-Dhaor.</span></p>
<lb n="1883"/>
<lb n="1884"/><p><span>Ná bac í!</span></p>
<lb n="1885"/>
<lb n="1886"/><p><span>Ceannaigh lea'-bharaille den</span></p>
<lb n="1887"/>
<lb n="1888"/><p><span>IASC LEASAITHE</span>
<lb n="1889"/><span>(macarael)</span></p>
<lb n="1890"/>
<lb n="1891"/><p><span>ó</span></p>
<lb n="1892"/>
<lb n="1893"/><p><span>Phádraig Ó Dubháin,</span></p>
<lb n="1894"/>
<lb n="1895"/><p><span>Sa DAINGEAN,</span>
<lb n="1896"/><span>I gCIARRAIDHE.</span></p>
<lb n="1897"/>
<lb n="1898"/><p><span>Scríobh chuige.</span></p>
<lb n="1899"/>
<lb n="1900"/><p><span>In</span></p>
<lb n="1901"/>
<lb n="1902"/><p><span>ÁIRCÉID NA MUMHAN</span></p>
<lb n="1903"/>
<lb n="1904"/><p><span>gheobhair</span></p>
<lb n="1905"/>
<lb n="1906"/><p><span>Lámhainní Olna</span></p>
<lb n="1907"/>
<lb n="1908"/><p><span>de dhéantús Gaedhal agus de shaothar lámh.</span>
<lb n="1909"/><span>Iad ar a lán saghas datha mar atá: crón,</span>
<lb n="1910"/><span>dubh, glaschaorach, geal agus donn.</span></p>
<lb n="1911"/>
<lb n="1912"/><p><span>Tá EARRAÍ GAEDHLACHA le feicsint</span>
<lb n="1913"/><span>ar gach cúntúir sa' tsiopa:</span></p>
<lb n="1914"/>
<lb n="1915"/><p><span>ÁIRCÉID NA MUMHAN</span></p>
<lb n="1916"/>
<lb n="1917"/><p><span>Le ‘Robertson, Ledlie and Ferguson.’</span></p>
<lb n="1918"/>
<lb n="1919"/><p><span>I gCORCAIGH.</span></p>
<lb n="1920"/>
<lb n="1921"/><p><span>Clóchualacht Seandúna, Corcaigh, do chlóbhuail.</span></p>
<lb n="1922"/>
<lb n="1923"/><p><span>Togha gacha bídh i gcóir na mbeithidheach, le fághail ó Mhuíntir Dhálaigh, Sráid an tSáirséalaigh, i Luimnigh.</span></p>
<lb n="1924"/>
<lb n="1925"/><p><span>Cló-bhuailfimíd-ne Leabhar Gaedhilge nó Leabhar Béarla dhuit. — Clochualucht Dúndealgain, Dundalk.</span></p>
<lb n="1926"/>
<lb n="1927"/><p/>
<lb n="1928"/>
<lb n="1929"/><p/>
<lb n="1930"/>
<lb n="1931"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Meadhon Fómhair, 1918

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Meadhon Fómhair, 1918

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
