Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main"/><author><name type="main">0362</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">L373</note>
                         <note type="L">1</note>
                         <note type="B">1797-1822 19T</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2017</date><idno>L373</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title/><author>0362</author><imprint><publisher/><date>1797-1822 19T</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p/>
<lb n="0"/>
<lb n="1"/><p><span>1 Solutum est vinculum linguae et loquebatur recte. PRIVATE</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Scaoileadh cuibhreacha a theangaidh agus do labhair sé go</span>
<lb n="4"/><span>ceart.</span>
<lb n="5"/><span>11th Sunday after Penticost</span></p>
<lb n="6"/>
<lb n="7"/><p><span>A chairde, is doiligh duine dh'fháil nach mbaineann briathra</span>
<lb n="8"/><span>an tsoiscéil seo leis.  Deirim gur doiligh mórán dh'fháil a labhras</span>
<lb n="9"/><span>go maith.  Tchíonn muinn go minic a lán a labhras go holc ach</span>
<lb n="10"/><span>faraor beagán a labhras mar ba chóir dóibh.  Deir St. James gur</span>
<lb n="11"/><span>beannaithe an fear nach bpeacaíonn le briathra, ach ó fuair an</span>
<lb n="12"/><span>diabhal seilbh ar theangaidh na ndaoine is doiligh cuntas a thabhairt</span>
<lb n="13"/><span>ar na hoilc a thig uabhtha.</span></p>
<lb n="14"/>
<lb n="15"/><p><span>Ní measa garglasair thineadh don coill, teannstoirm gaoithe</span>
<lb n="16"/><span>do loing nó na teangthacha millteacha seo don gcomharsain nuair a</span>
<lb n="17"/><span>thiomnaíthear iad le cathuithe an diabhail.  2 Bheir sí orainn</span>
<lb n="18"/><span>tamall éisteacht san olcas agus gan aon fhocal do labhairt leisc an</span>
<lb n="19"/><span>fhírinne d'fhoilsiú.</span></p>
<lb n="20"/>
<lb n="21"/><p><span>Agus aríst scaoileann</span></p>
</div>
<pb n="2"/>
<div><lb n="22"/><p><span>sí sriantaí le tuile de bhriathra nimhneacha lán de bhlaisféim, éad</span>
<lb n="23"/><span>agus éitigh, ní a bheir oiread trioblóide agus mícharántais insa tsaol.</span>
<lb n="24"/><span>Gearrann sé ár muintearas ó chéile ar modh go n-athraíonn sé cúrsa</span>
<lb n="25"/><span>síochánta ár mbeatha chun duáilce, díobhála agus murdair.</span>
<lb n="26"/><span>Tá an peacadh seo ag méadú chomh coitianta agus nach mór</span>
<lb n="27"/><span>nach bhfuil sé doleigheasta agus mar phláigh go nglacann sé seilbh</span>
<lb n="28"/><span>ar gach duine.  Dh'ainneoin gach teagais spriodálta a gheibh siad</span>
<lb n="29"/><span>ón eaglais, tá sé ag méadú gach lá.</span></p>
<lb n="30"/>
<lb n="31"/><p><span>Is ró-iontach go dtig linn bua dh'fháil ar namhaid saolta,</span>
<lb n="32"/><span>aghaidh a thabhairt ar urraim a bhaint as ríte agus prionsaí, agus</span>
<lb n="33"/><span>roiseadh a thabhairt in aghaidh an bháis féin mar gheall ar bua,</span>
<lb n="34"/><span>agus nach mbeir muid iarraidh cascairt a chur ar mailís na teangtha.</span>
<lb n="35"/><span>3 A chairde, dhá mbeadh an fortún seo i ndán dúinn bua</span>
<lb n="36"/><span>dh'fháil ar an teangaidh!  Ach faraor le cleachtadh labhairt go holc</span>
<lb n="37"/><span>ní chuireann muinn suim insa bpeacadh seo do leasú, ach meallann</span></p>
</div>
<pb n="3"/>
<div><lb n="38"/><p><span>muinn sinn féin le smaoineamh nach peacadh é mar tá sé coitianta.</span>
<lb n="39"/><span>Ach anois is mian liom brí an pheacaidh seo a mhíniú</span>
<lb n="40"/><span>dhaoibh, na sluaite a thiteann ann, agus chomh millteach agus atá</span>
<lb n="41"/><span>sé.  Ach ar tús iarraimist grása an Sprid Naoimh tríd idirghuí na</span>
<lb n="42"/><span>Maighdine Muire, ag rá "Ave Maria ...".</span></p>
<lb n="43"/>
<lb n="44"/><p><span>An t-olc seo a labhraim air, gaireann na diagairí dúrtam nó</span>
<lb n="45"/><span>cúlchaint de, agus deir St. Thomas gurb é seo bréag a chur ar ár</span>
<lb n="46"/><span>gcomharsain leis an intinn díobháil a dhéanamh dhá chlú.  Más</span>
<lb n="47"/><span>bréag an ní a labhras tú air gairthear de sin feallchaint, agus más</span>
<lb n="48"/><span>fíor an ní a dhearbhas tú air gairthear gráin de.  Ach mar a</span>
<lb n="49"/><span>fhéadaimid gráin a ghairm de gach uile dhroch-chaint labharfaidh</span>
<lb n="50"/><span>mé insa riocht sin air.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>4 Gidh ea, is fear gráiniúil an té seo a ghlacas sólás nó</span>
<lb n="53"/><span>pléisiúr a chlú a bhaint dá chomharsain le briathra mailíseacha</span>
<lb n="54"/><span>sárcháinte.  A chairde, is é an sampal a bheireann an</span></p>
</div>
<pb n="4"/>
<div><lb n="55"/><p><span>fáidh naofa dhúinn orthu seo, deir sé gur daoine iad lán de olcas</span>
<lb n="56"/><span>corpartha agus spriodálta chum dearcaint go mall mainneachtach ar</span>
<lb n="57"/><span>iompar agus gnoithe a gcomharsan.</span></p>
<lb n="58"/>
<lb n="59"/><p><span>Is daoine diabhlaí iad a bhfuil a gcroíthibh lán de dhomlas</span>
<lb n="60"/><span>agus nimh ar iorball gach focail uabhtha.  Is dian a leanann siad</span>
<lb n="61"/><span>gach claonbheart, agus is séimh príobháideach a chaitheann siad</span>
<lb n="62"/><span>gaethibh ganfhios leis an neamhurchóideach.</span></p>
<lb n="63"/>
<lb n="64"/><p><span>Éistidh anois, a chairde, leis an ní a deir an scrioptúr leis an</span>
<lb n="65"/><span>mhuintir seo!  Ó, a Dhia mórchumhachta, cé hé a d'iarrfadh an</span>
<lb n="66"/><span>béasa seo a leanúint? Gach compán nó gach cuideachta a bheith ina</span>
<lb n="67"/><span>namhaid aige, a bheith ina athair nimhe in gach ball agus an ní is</span>
<lb n="68"/><span>measa murdaróir na neamhchiontach.  Ó nár lige Dia go leanfadh</span>
<lb n="69"/><span>duine ar bith 5 a leithéid seo de bhealach!</span>
<lb n="70"/><span>Is iomdha dóigh le titim insa bpeacadh seo.  Ar tús nuair a</span>
<lb n="71"/><span>chuireann tú bréag foilseanta air, ar an ábhar seo má chuireann sé</span>
<lb n="72"/><span>corraí ort ar aon modh, tionsclaíonn tú ar an móimint seo coir éigin</span>
<lb n="73"/><span>air nach raibh sé ciontach ann</span></p>
</div>
<pb n="5"/>
<div><lb n="74"/><p><span>riamh.</span>
<lb n="75"/><span>Aríst nuair a mhéadaíos tú an choir nuair a ghníthear í, mar</span>
<lb n="76"/><span>seo, má bhí an mífhortún i ndán dhó titim ann i bpeacadh, ní hé a</span>
<lb n="77"/><span>mhúchadh a dhéanfas tusa ach cuirfidh tú olcas ina chionn agus</span>
<lb n="78"/><span>ársóidh tú go lúcháireach don comharsain é.</span></p>
<lb n="79"/>
<lb n="80"/><p><span>Aríst nuair a fhoilsíonn tú peacadh atá fós príobháideach</span>
<lb n="81"/><span>agus inseoidh tú don duine seo gur pheacaigh an duine úd mar siúd,</span>
<lb n="82"/><span>inseoidh seisean ar an modh gcéanna é, agus mar sin go mbeidh sé</span>
<lb n="83"/><span>lánchoitianta, an duine gan mheas agus a pheacadh in áit cónaí ar</span>
<lb n="84"/><span>aon pheacadh amháin thig sé a bheith dochuntaiste.</span>
<lb n="85"/><span>Peacaíonn muid aríst le glacan orainn féin dearcaint ar</span>
<lb n="86"/><span>ghníomhartha ár gcomharsan agus an fáth is measa a bhaint astu ag</span>
<lb n="87"/><span>féachaint 6 goidé an t-ábhar a ní sé siúd nó seo agus sin go léir</span>
<lb n="88"/><span>mar gheall ar rúm cáinte agus dímholadh do bheith aige air.</span>
<lb n="89"/><span>Agus aríst peacair nuair a cheileas tú gníomhartha maithe do</span>
<lb n="90"/><span>chomharsan tríd olcas, agus má chluineann tú a chlú dhá bhaint de</span>
<lb n="91"/><span>gan a thiobadh, nó ach mura labhraidh tú, cóiríocht dhrochmheasúil</span></p>
</div>
<pb n="6"/>
<div><lb n="92"/><p><span>a thabhairt air, nó má mholann tú go fuar falsa é le go dtuigfear do</span>
<lb n="93"/><span>dhrochintinn dó, nuair a mholann tú é mar seo, deir an fáidh naofa,</span>
<lb n="94"/><span>cuireann tú ola ar do chlaíomh leis an cneá a dhéanamh níos</span>
<lb n="95"/><span>doimhne.</span></p>
<lb n="96"/>
<lb n="97"/><p><span>Mar seo agus le lán slithibh eile, a chairde, a bhíos duine</span>
<lb n="98"/><span>ciontach insa bpeacadh seo na cúlchainte.  Ó tabhair aire nach</span>
<lb n="99"/><span>bhfuil tú coireach in gach bealach acu seo.  Is doiligh peacadh</span>
<lb n="100"/><span>chomh coitianta leis a sheachnadh.  Mar a deir Solamh, "Titeann an</span>
<lb n="101"/><span>iomad le claíomh agus is dhá mhó a thiteas leis an mbeangán</span>
<lb n="102"/><span>diabhlaí seo an teangaidh." Ach má bheir tú iarraidh a sheachnadh</span>
<lb n="103"/><span>é, le cuidiú na Tríonóide gheobhaidh 7 tú toradh do shaothara.</span>
<lb n="104"/><span>Tá an saol insa gcruth anois go ndéarfaí go bhfuil an</span>
<lb n="105"/><span>peacadh seo tairbheach dhúinn chum cuideachta shuáilceach do</span>
<lb n="106"/><span>choinneáil nó go háirithe is planda mallaithe é a mhúchann a lán</span>
<lb n="107"/><span>dea-oibreacha a d'fhásfadh i gcúrsa ár mbeatha.</span></p>
<lb n="108"/>
<lb n="109"/><p><span>Más mian leat carántas duine éifeachtach ar bith dh'fháil,</span>
<lb n="110"/><span>faigh duine éigin a bhfuil fuath aige</span></p>
</div>
<pb n="7"/>
<div><lb n="111"/><p><span>air agus glac mar bhuntáiste lánscanrú agus drochmheas a thabhairt</span>
<lb n="112"/><span>don té sin agus ar ball gheobhaidh tú muintearas uaidh.</span>
<lb n="113"/><span>Dhá mbeadh taithí agat ag bord an mhuintir seo, gheofá</span>
<lb n="114"/><span>ansin peacadh na cúlchainte go speisialta.  Cuireann sé milbhlas ar</span>
<lb n="115"/><span>a gcuid bidh ar modh go ngearrann agus go slugann siad clú an</span>
<lb n="116"/><span>chomharsan leis.  Ní bhíonn siad sáitheach lena mbia blasta</span>
<lb n="117"/><span>amháin.</span></p>
<lb n="118"/>
<lb n="119"/><p><span>Ná síligí leis seo go mbeirim breith ar gach uile dhuine!  Nár</span>
<lb n="120"/><span>lige Dia, ar an ábhar go bhfuil a lán de dhaoine rialta ar an tsaol</span>
<lb n="121"/><span>fosta, ní hé amháin nach dtabhrann rúm don pheacadh seo, ach fós</span>
<lb n="122"/><span>go bhfuil siad 8 ina namhaid poiblí aige.  Nó aríst ná síligí go</span>
<lb n="123"/><span>ngabhaim leithscéal na ndaoine bochta nuair is róchinnte a bhíonn</span>
<lb n="124"/><span>siad ciontach ann.</span></p>
<lb n="125"/>
<lb n="126"/><p><span>Goidé a déarfas muinn leis an oibrí nó an fear ceirde leis an</span>
<lb n="127"/><span>bhfearg is lú a chuirfear air go rithfidh mar Iúdás chuig n-a</span>
<lb n="128"/><span>mháistir, a thiarna, nó a dhuine muinteartha agus ansin taomantaí</span>
<lb n="129"/><span>diabhlaí dochosctha a chur as le bréaga, béadán agus droch-chaint</span>
<lb n="130"/><span>insa cruth go bhfaighidh</span></p>
</div>
<pb n="8"/>
<div><lb n="131"/><p><span>sé a dhíbirt as a thalamh nó as a chuid oibre go fealltach</span>
<lb n="132"/><span>míchoinsiasach é, gan féachaint ar a mhuirín bhraite gan mhisnigh.</span>
<lb n="133"/><span>Ó cá bhfuil do charántas nó do ghrá ar do chomharsain?  An</span>
<lb n="134"/><span>mar seo is mian leat an casán crua naofa a ghabh ár Slánaitheoir</span>
<lb n="135"/><span>Íosa Críost do leanúint.  Ó, a Chríostaidheanna, goidé an fuath</span>
<lb n="136"/><span>nádúrtha ba chóir dhaoibh a bheith agaibh ar an bpeacadh seo a</span>
<lb n="137"/><span>thionsclaíonn a oiread seo de olcaibh.</span></p>
<lb n="138"/>
<lb n="139"/><p><span>Is olc a thig sé do onóir.  Ní meas do dhuine stuama é.  Ní</span>
<lb n="140"/><span>comrádaí do mhnáúlacht é.  Agus os cionn an iomláin goidé an</span>
<lb n="141"/><span>duibheagán a chuireann sé ar an bhfocal sin "Críostaí", agus an</span>
<lb n="142"/><span>t-anam 9 sin a cruthaíodh mar chosúlacht do Dhia a ceannaíodh le</span>
<lb n="143"/><span>daorfhuil ár Slánaitheora Íosa Críost ar bharraibh na croiche céasta.</span>
<lb n="144"/><span>Cuireann St. Chrysostom i gcosúlacht le farraige</span>
<lb n="145"/><span>fíorchontúirteach iad a shlogas agus a choscraíos gach ní</span>
<lb n="146"/><span>éifeachtach a rachas uirthi agus neamhnithibh gan aird gan dolaidh</span>
<lb n="147"/><span>a dhéanamh dhóbhtha.  Is díreach an chosúlacht seo uair a reiceas</span>
<lb n="148"/><span>lucht na cúlghearrtha an mhaoin is uaisle agat, mar</span></p>
</div>
<pb n="9"/>
<div><lb n="149"/><p><span>atá do chlú, do onóir agus do dhea-mheas, deirim go n-iolcann siad</span>
<lb n="150"/><span>iad in uaigh an pheacaidh.</span></p>
<lb n="151"/>
<lb n="152"/><p><span>Cad eile, a Chríostaidheanna, nár chóir dhúinn gan an chaill</span>
<lb n="153"/><span>rómhór seo a chur ar ár gcomharsain gur bhudh luaithe a</span>
<lb n="154"/><span>d'fhulaingeoimist an bás féin ná a bhéarfaimist ár dtoil nó ár</span>
<lb n="155"/><span>n-aonta ann.</span></p>
<lb n="156"/>
<lb n="157"/><p><span>Ó ná mallaíthear le olcas do chroí thú.  Cuir stad gan mhoill</span>
<lb n="158"/><span>ar réim mhallaithe do theangtha ar ceasta go mbéarfaidh sí chum an</span>
<lb n="159"/><span>bhealaigh mhóir thú a thriallas go hifreann síoraí.  Guigh Dia go</span>
<lb n="160"/><span>dúthrachtach fá chúnamh a thabhairt dhuit bua dh'fháil ar na sluaite</span>
<lb n="161"/><span>peacaibh seo na teangtha.</span></p>
<lb n="162"/>
<lb n="163"/><p><span>Ó, a Chríostaidheanna, ní seo an úsáid a rinne na fáithe agus</span>
<lb n="164"/><span>na 10 naoimh insa tseanreacht agus insa reacht nua dena</span>
<lb n="165"/><span>dteangthaibh.  Ó ní hé.  Do rinne siad úsáid díobhth ag tabhairt</span>
<lb n="166"/><span>dea-chomhairle agus rialaibh cráifeacha uabhtha, ag taispeáint</span>
<lb n="167"/><span>príomhobair ár gcruthaitheora agus ag moladh Dia go soiléir</span>
<lb n="168"/><span>coitianta.</span></p>
<lb n="169"/>
<lb n="170"/><p><span>Ó goidé chomh gráiniúil is atá an peacadh seo na cúlchainte</span>
<lb n="171"/><span>agus aríst goidé chomh suáilceach agus chomh dea-chomhairleach</span>
<lb n="172"/><span>agus atá sé dhúinn labhairt go maith, ní</span></p>
</div>
<pb n="10"/>
<div><lb n="173"/><p><span>a thaispeánfas mé dhaoibh le sampal sothuigse.</span></p>
<lb n="174"/>
<lb n="175"/><p><span>An gléas seo ar labhairt go maith, féadaimid a chur i</span>
<lb n="176"/><span>gcosúlacht é le feirm saothraite talaimh ina mbeidh gach uile</span>
<lb n="177"/><span>thortha maith le saothar na scológa agus gach aoibhneas eile le</span>
<lb n="178"/><span>lúcháir agus suairceas a chur ar gach duine a bheadh ann.</span>
<lb n="179"/><span>Ní mar sin don áit úd is cosúil leis an duine bréagach, é lán</span>
<lb n="180"/><span>de dhreasógaí, móinte, cnoic agus creamhlacha, gach ní le dólás a</span>
<lb n="181"/><span>chur ar an té ar leis é.</span></p>
<lb n="182"/>
<lb n="183"/><p><span>Féach, a Chríostaidheanna, an difference atá idir an dá áit</span>
<lb n="184"/><span>seo: áit acu cothrom, clármhín, maiseach, agus an áit eile creagaibh,</span>
<lb n="185"/><span>míchothrom, dócúlta.  Amhail seo do bhunadh 11 béadánach, ní</span>
<lb n="186"/><span>ghabhann dadamh uabhtha ach bréaga, drochmheas agus gach</span>
<lb n="187"/><span>drochshampal eile.</span></p>
<lb n="188"/>
<lb n="189"/><p><span>Ní mar sin don mhuintir fírinneach, is cosúil leis an talamh</span>
<lb n="190"/><span>maith iad.  Beidh tú sólásach, sámh, socair ina gcuideachta agus</span>
<lb n="191"/><span>gheobhaidh tú teagas maith uabhtha.</span></p>
<lb n="192"/>
<lb n="193"/><p><span>Ó más mian libh an droch-chasán seo do sheachnadh, cuir</span>
<lb n="194"/><span>garda ar do chosa</span></p>
</div>
<pb n="11"/>
<div><lb n="195"/><p><span>agus teana do ghníomhartha a stiúraíocht de réir do réasúin.  Bíodh</span>
<lb n="196"/><span>grá Dia agus an chomharsan i bhfocail do bhéil.  Ná cailltear i</span>
<lb n="197"/><span>ngarglasair do fheirge thú ach labhair go ciúinaigneach ar gach ní.</span>
<lb n="198"/><span>Má bhí an mífhortún i ndán dhuit titim insa bpeacadh seo, tá</span>
<lb n="199"/><span>grása Dé láidir fós chum do thógáil:  tá slí fós le fháil diomaite</span>
<lb n="200"/><span>dhíobh seo a sheolfas chun an ghlóir shíoraí thú.  Tabhair iarraidh</span>
<lb n="201"/><span>orthu seo an fhad is atá sé in do chumhachta ar eagal gur</span>
<lb n="202"/><span>dhíomhaoin dhaoibh iarraidh go mall é.</span></p>
<lb n="203"/>
<lb n="204"/><p><span>Déanaidh aithreachas gan mhoill agus leasaidh olcas mur</span>
<lb n="205"/><span>dteangtha, agus tabhraidh aire ó seo suas gan titim ins na peacaí</span>
<lb n="206"/><span>céanna.  Ligidh ibh féin 12 go humhal ag cosa mur dTiarna agus</span>
<lb n="207"/><span>iarraidh pardún air.  Tá sé lán maithis, lán grása agus má thig sibh</span>
<lb n="208"/><span>chuige le aithreachas fírinneach is deimhin go bhfaighidh sibh</span>
<lb n="209"/><span>pardún.  Foscólaidh a dhá láimh i mur gcoinne agus bhéarfaidh</span>
<lb n="210"/><span>fíorfháilte dhaoibh chum maitheas a árasa.  Agus níos iontaí ná sin,</span>
<lb n="211"/><span>broideann sé thú chum úsáid a dhéanamh dena bhord</span></p>
</div>
<pb n="12"/>
<div><lb n="212"/><p><span>agus é sin uile in aisce.</span></p>
<lb n="213"/>
<lb n="214"/><p><span>Ó goidé mar a thig linn buíochas a thabhairt don Dia seo ar</span>
<lb n="215"/><span>son a mhórmhaithis?  Adeir sé, "Taraidh chugamsa, a lucht an</span>
<lb n="216"/><span>ocrais, agus sásóidh mé sibh.  Triallaidh chugam, a lucht an tarta,</span>
<lb n="217"/><span>agus gheobhaidh sibh íocshláinte na síoraíochta."</span></p>
<lb n="218"/>
<lb n="219"/><p><span>Ó, a Chríostaidheanna, nach fada ocras orainn agus gan</span>
<lb n="220"/><span>beann a chur ar an cuireadh seo?  Nach fada sinn dhár líonadh féin</span>
<lb n="221"/><span>le bia glonnmhar an pheacaidh agus gan triall chum an féasta naofa</span>
<lb n="222"/><span>seo?  Cá fhada tart orainn agus gan dhul chum tobar na suáilce?  Cá</span>
<lb n="223"/><span>fhada ag ól an dhraoibdheoch salach ár n-anchlaonta féin sinn gan</span>
<lb n="224"/><span>triall chum sruth na sólása?</span></p>
<lb n="225"/>
<lb n="226"/><p><span>13 Ó, a Chríostaidheanna, nár chóir dhúinn bheith ar crith</span>
<lb n="227"/><span>le smaoineamh ar an mhícharántas seo?  Nár chóir dhúinn brón,</span>
<lb n="228"/><span>eagal agus uafás bheith trí n-a chéile inár n-éadan ar an bhall?</span>
<lb n="229"/><span>Deirim libh gur cóir dhúinn baspairt a bheith orainn ar eagal an</span>
<lb n="230"/><span>bhreithiúnais seo: "Druididh uaim, a chréatúirí mallaithe, óir is</span>
<lb n="231"/><span>minic a dhiúlt sibh mo chuireadh, is rómhall a scairt sibh orm.  Bígí</span>
<lb n="232"/><span>ar siúl go tinidh shíoraí</span></p>
</div>
<pb n="13"/>
<div><lb n="233"/><p><span>ifrinn agus ná feicim sibh níos mó".</span></p>
<lb n="234"/>
<lb n="235"/><p><span>Ó, a Thiarna trócaireach, cé ar fiosach dhó do</span>
<lb n="236"/><span>mhórmhaitheas?  Nó goidé an teangaidh a thig inse nó áireamh a</span>
<lb n="237"/><span>dhéanamh ar mhéid do ghrása?  In áit na bhfocal uafásach seo a</span>
<lb n="238"/><span>thuill muid a rá linn inniu, deirim go bhfuil tú mín ó aigne in do</span>
<lb n="239"/><span>dhiadhantas.  Abair linn mar athair carántach, 'Taraidh chugamsa, a</span>
<lb n="240"/><span>lucht an tarta agus na trioblóide, agus bhéarfaidh mé cabhair</span>
<lb n="241"/><span>dhaoibh.  Gabhaidh faoi mo bhrataighse agus foghlaim uaimse óir</span>
<lb n="242"/><span>níl mo sheirbhís dócúlach.'</span></p>
<lb n="243"/>
<lb n="244"/><p><span>Is iomdha slí mealltanach eile a gheibheas an Tiarna chum</span>
<lb n="245"/><span>ár dtarraingt chuige chun an tsolais shíoraí agus pléisiúir i gcathair</span>
<lb n="246"/><span>shoilseach na glóire.  14 Ach go dtí seo bhí muid bodhar agus</span>
<lb n="247"/><span>níor éist muid leis, tintrí agus cruachroíoch ina aghaidh ionas gur</span>
<lb n="248"/><span>shaltair sinn ar a ghrásaibh.</span></p>
<lb n="249"/>
<lb n="250"/><p><span>Ó anois, a Chríostaithe, tiontaímist ar ár dTiarna fá</span>
<lb n="251"/><span>dheireadh.  Tá muinn rófhada ag imirt ár gcleasaibh go peacúil.</span>
<lb n="252"/><span>Rófhada, a Thiarna, atá muinn ar seachrán ó do ród.  Glac inne</span>
<lb n="253"/><span>anois le croí umhal uiríseal lán de dhólás agus dobrón ar son fearg a</span>
<lb n="254"/><span>chur ort ó is tú fréamh gach maithis.</span>
<lb n="255"/></p>
</div>
<pb n="14"/>
<div><lb n="256"/><p><span>Caithimist sinn féin ag n-a chosa agus le tuile folcmhar de</span>
<lb n="257"/><span>dheoraibh aithrí ag iarraidh maithiúnais agus pardúin air abraimist</span>
<lb n="258"/><span>leis an bpublican, 'A Thiarna, déan trócaire orm.  Ná tabhair</span>
<lb n="259"/><span>breithiúnas orm de réir mo ghníomhartha ar an tsaol seo.  Ach lig</span>
<lb n="260"/><span>domh bheith i measc na n-aingeal an áit a gheobhas mé seilbh ar</span>
<lb n="261"/><span>lánaoibhneas do chuideachta, agus a bhfeicfidh mo shúilese loinnir</span>
<lb n="262"/><span>do ghile róchuimseach mar a bheas gach uile chumhachta agus</span>
<lb n="263"/><span>neart mo anama fá gheasaibh ag do mhórghrá le cónaí a dhéanamh</span>
<lb n="264"/><span>ansin go síoraí suthain i gcuideacht spiorad fíoruaisle na</span>
<lb n="265"/><span>bhFlaitheas ag gabháil ceoltaí binne don Tríonóid Naofa le saol na</span>
<lb n="266"/><span>saol' - ní atá mé a iarraidh dhaoibhse agus dhomh féin.  Áiméan.</span>
<lb n="267"/></p>
</div>
<pb n="15"/>
<div><lb n="268"/><p><span>15 Jesus crucifixus est.  Passio Domini nostri Jesu Christi.</span></p>
<lb n="269"/>
<lb n="270"/><p><span>Do céasadh Íosa ár Slánaitheoir.  Cá bhfuil an Mac?  Bhí</span>
<lb n="271"/><span>mac ag an Athair Síoraí, goidé a d'éirigh dhó?  Fuair sé bás.</span>
<lb n="272"/><span>Marbhadh é.  Is doiligh seo a rá, má tá, tá na flaithis mar fhianaise,</span>
<lb n="273"/><span>tá an talamh mar fhianaise, tá ifreann mar fhianaise.</span>
<lb n="274"/><span>Dhárbh fhéidir á rá go nglacfadh seanmóntaí an tsoiscéil</span>
<lb n="275"/><span>náire nó scáth fána oifig, ní raibh riamh ábhar acu níos mó nó ar an</span>
<lb n="276"/><span>lá seo ag dul i gcionn a fhoilsiú dhon domhan páis agus bás</span>
<lb n="277"/><span>Aonmhic Dé.</span></p>
<lb n="278"/>
<lb n="279"/><p><span>Ina aimhdheoin seo, mar adeir St. Paul, "Ní bhfuil náire orm</span>
<lb n="280"/><span>ar son an tsoiscéil, non erubesco evangelium, ach glacaim lúcháir</span>
<lb n="281"/><span>agus glóir i gcroich ár Slánaitheora Íosa Críosta, de bhrí gur</span>
<lb n="282"/><span>rúndhiamhair í a thaispeánas neart agus críonnacht go</span>
<lb n="283"/><span>míorúilteach".  Ar an ábhar sin is mian liom solas beag a thabhairt</span>
<lb n="284"/><span>dhaoibh ar an modh éagsúil dár céasadh Dia ár Slánaitheoir.</span>
<lb n="285"/><span>Tar éis é an oíche aréir a chaitheamh in easonóir agus i</span>
<lb n="286"/><span>bpian, thug na cinnGhiúdaigh leobhtha é i láthair Phioláit a bhí ina</span>
<lb n="287"/><span>ghobharnóir ar na Rómhánaigh agus ghuíodar é go dúthrachtach</span>
<lb n="288"/><span>breithiúnas báis a thabhairt</span></p>
</div>
<pb n="16"/>
<div><lb n="289"/><p><span>in aghaidh Údar na Beatha.</span></p>
<lb n="290"/>
<lb n="291"/><p><span>Agus tráth a bhíodar 16 ag gáire agus ag scairtigh, ag</span>
<lb n="292"/><span>tabhairt fianaise bhréagach ina aghaidh agus ag iarraidh Barabas an</span>
<lb n="293"/><span>tréatúr a shaoradh agus Íosa a chéasadh, bhí sé, deir an fáidh Íseáia,</span>
<lb n="294"/><span>mar uan ciúin ceansa, a bhéal balbh.  Níor oscail sé béal ar modh</span>
<lb n="295"/><span>gur líon Pioláit le iontas fá méad a fhoighde.</span></p>
<lb n="296"/>
<lb n="297"/><p><span>Cé go raibh fios ag Pioláit gur tríd mailís a bhíodar ag</span>
<lb n="298"/><span>iarraidh a chur chum báis é, ina dhiaidh sin fós thug laguchtaigh</span>
<lb n="299"/><span>agus eagla saolta air an rí trócaireach úd a thoirbhirt suas i lámha an</span>
<lb n="300"/><span>tíoránaigh neamhthrócaireach neamhghrásúil Héaród ionas go</span>
<lb n="301"/><span>mbéarfadh sé breithiúnas báis ina aghaidh.</span></p>
<lb n="302"/>
<lb n="303"/><p><span>Tar éis Héaród ár Slánaitheoir a fheiscint agus é féin agus a</span>
<lb n="304"/><span>chúirtéirí mallaithe fonóid a dhéanamh de agus aibíd bhán a chur</span>
<lb n="305"/><span>air tríd mhagadh, chuir sé ar ais aríst é chuige Pioláit.  Ansin thug</span>
<lb n="306"/><span>Pioláit ordú an t-uan neamhchiontach úd a sciúradh ionas go sásódh</span>
<lb n="307"/><span>sé mar sin cíocras agus mailís a namhad.  Ansin thángadar i láthair</span>
<lb n="308"/><span>na pianadóirí, nochtaigh siad ár Slánaitheoir go léir.  Goidé a</span>
<lb n="309"/><span>tchíonn sé anseo, faraor ní fheic sé ach dorna agus bosaibh dá</span>
<lb n="310"/><span>bhualadh air, seilí dá chaitheamh i gclár a éadain.  Chonaic sé os a</span></p>
</div>
<pb n="17"/>
<div><lb n="311"/><p><span>choinne cordaí, sciúirsí, casúir, tairní, croich a bháis dhá fáil réidh,</span>
<lb n="312"/><span>mallachtaí agus blaisféim.</span></p>
<lb n="313"/>
<lb n="314"/><p><span>Ó a Íosa dhólásach!  Ó a lucht éisteacht dílis, is sinne na</span>
<lb n="315"/><span>peacaigh cionsiocair na 17 gceatha fola úd a bhí ag dortadh ó</span>
<lb n="316"/><span>gach ball dena chorp naofa.  Goidé an t-ábhar nach réabann ár gcroí</span>
<lb n="317"/><span>le dólás ag féachaint ar an pheannaiste éagsúil a d'fhulaing an</span>
<lb n="318"/><span>neamhchiontach glórmhar úd ar son ár gcoirtheach agus le fíorghrá</span>
<lb n="319"/><span>orainn?</span></p>
<lb n="320"/>
<lb n="321"/><p><span>Goidé a tharraing ár Slánaitheoir dílis anuas ar talamh ó</span>
<lb n="322"/><span>dheaslámh a athara, a d'fholaigh é le corpán beag daonna, agus a</span>
<lb n="323"/><span>rinne é rannpháirteach inár mbochtaineacht agus ár n-anró i</span>
<lb n="324"/><span>ngleann na ndeor seo ach méad a ghrá orainn?</span></p>
<lb n="325"/>
<lb n="326"/><p><span>Ó a chairde, seo cuimhne bliana an tSlánaitheora.  Seo an lá</span>
<lb n="327"/><span>dólásach tuirseach dár mharbh sinne lenár bpeacaí in éineacht le</span>
<lb n="328"/><span>mailís na gcinnGhiúdaigh Aonmhac an Athar Síoraí agus leanbh</span>
<lb n="329"/><span>beannaithe na Maighdine Glórmhar. Seo lá da dtig gach Críostaí</span>
<lb n="330"/><span>carántach in éineacht a chaoineadh le trua fá murdar mínádúrtha</span>
<lb n="331"/><span>Íosa Críost.  Seo lá a shásas siad a gcroí le deora na haithrí os cionn</span>
<lb n="332"/><span>a choirp beannaithe.</span></p>
<lb n="333"/>
<lb n="334"/><p><span>Agus is leis an intinn seo atá mur go cráifeach cruinn anseo</span>
<lb n="335"/><span>ar maidin.</span>
<lb n="336"/></p>
</div>
<pb n="18"/>
<div><lb n="337"/><p><span>Goidé a tchíonn muinn nach dtugann brón agus tuirse orainn?</span>
<lb n="338"/><span>Nach bhfuil na flaithis i gcumhaidh?  Nach dtáinig dorchadas</span>
<lb n="339"/><span>éiclips ar an grian ionas nach mbeadh sí ina fianaise ar an murdar?</span>
<lb n="340"/><span>Nach raibh nádúr go huile faoi aibíd an dóláis?  Nach bhfuil</span>
<lb n="341"/><span>teampall Dé inniu ar talamh ar feadh an domhain ag gáire agus ag</span>
<lb n="342"/><span>osnaí fá bhás a chéile Íosa Chríost 18 a bhí ag dul i néal idir</span>
<lb n="343"/><span>lámha na máistrí neamhthrócaireacha na cinnGhiúdaigh?</span></p>
<lb n="344"/>
<lb n="345"/><p><span>Foscail anois do shúile, a Chríostaí, agus tchí tú do</span>
<lb n="346"/><span>Shlánaitheoir dá loiteadh ar son do pheacaí.  Ar tús ins an gairlín</span>
<lb n="347"/><span>mar a chuir sé allas fola le na piantaí a bhí ar a cholainn.  An dara</span>
<lb n="348"/><span>huair ag an barra i dtigh na cúirte le sciúirsí.  Fá dheoidh ar sliabh</span>
<lb n="349"/><span>Chalbhaire mar a fuair sé bás scannalach na croiche.</span></p>
<lb n="350"/>
<lb n="351"/><p><span>Leanaimid é gach bealach acu seo, ach leanfaimid le tuile</span>
<lb n="352"/><span>deora inár súile, le osnaí inár gcliabh , agus le fíordhólás croí.</span>
<lb n="353"/><span>Iarraimist na grása seo ar Sprid Naomh trid idirghuí na Maighdine</span>
<lb n="354"/><span>ródhólásach ag rá "Ave Maria etc."</span></p>
<lb n="355"/>
<lb n="356"/><p><span>Tar éis ár Slánaitheoir an suipéar déanach a chríochnú, a</span>
<lb n="357"/><span>chuid feola agus fola a thoirbhirt faoi ghné aráin agus fíon do na</span>
<lb n="358"/><span>haspail, a gcosa a níochán</span></p>
</div>
<pb n="19"/>
<div><lb n="359"/><p><span>tríd grá agus umhlaíocht, tar éis buíochas a thabhairt don Athair</span>
<lb n="360"/><span>Síoraí, ghluais sé tríd abhainn Chidreon go gairlín Gheitséamainí le</span>
<lb n="361"/><span>ligean a thabhairt dona dhólás.</span></p>
<lb n="362"/>
<lb n="363"/><p><span>Bhí Iúdás ag fáil réidh lena leanúint ionas go mbraitheadh sé</span>
<lb n="364"/><span>é.  Bhí Críost ag fáil réidh ionas go mbeirthí air.  Amhail agus a</span>
<lb n="365"/><span>thoisigh Éabha ar scrios cine daonna i ngairlín Éidin, thoisigh an</span>
<lb n="366"/><span>Slánaitheoir ar ár gceannach i nGairlín na Olives, amhail agus a</span>
<lb n="367"/><span>fuair an bás agus an diabhal bua ins an céad ghairlín, fuair 19</span>
<lb n="368"/><span>beatha na grása bua, tríd pháis Íosa, ins an dara gairlín.</span></p>
<lb n="369"/>
<lb n="370"/><p><span>Má tá, féachaidh ar idirdhealú na ngairlíneacha.  Bhí gairlín</span>
<lb n="371"/><span>Éabha ina parthas talmhaí: bhí gairlín Chríost ina úllghort dobróin.</span>
<lb n="372"/><span>Bhí an chéad ghairlín sólásach soilseach: tá an gairlín seo dólásach</span>
<lb n="373"/><span>dorcha.  Bhí crann na beatha ins an gairlín úd: tá ins an gairlín seo</span>
<lb n="374"/><span>tortha an bháis.  Do chualadar glór agus guth an Athar Síoraí ag</span>
<lb n="375"/><span>meán lae: ní chluinthear ins an gairlín seo ach osnaí agus mairgniú</span>
<lb n="376"/><span>Aonmhic Dé i ndorchadas na hoíche, "Shíl mé nach raibh agam ach</span>
<lb n="377"/><span>sruthán beag le dhul trasna nuair a lean mé thú go Cidreon.  Ach</span>
<lb n="378"/><span>anois tchím go bhfuil agam farraige chontúirteach."  Mar a dúirt an</span>
<lb n="379"/><span>fáidh ríúil, "Tháinig</span></p>
</div>
<pb n="20"/>
<div><lb n="380"/><p><span>mé go doimhneacht na farraige agus bháigh an stoirm mé" - veni in</span>
<lb n="381"/><span>profundum maris etc.</span></p>
<lb n="382"/>
<lb n="383"/><p><span>Ó 'sé seo farraige dhólásach pháis an Slánaitheoir.  Nuair a</span>
<lb n="384"/><span>dhearcann sé ar na carraigeacha atá roimhe, an stoirm ag ardú agus</span>
<lb n="385"/><span>an ghaoth ag neartú, nuair a smaoiníonn sé ar Iúdás ag dul dá</span>
<lb n="386"/><span>ghabháil, a dheisceabail dá thréigbheáil, na cinnGhiúdaigh dá</span>
<lb n="387"/><span>chéasadh, na Gentiles dá stróiceadh, na breithimh bhréagacha dá</span>
<lb n="388"/><span>thligean chun báis, agus Barabas dá shaoradh, ar modh go</span>
<lb n="389"/><span>mb'fhada leis a bhí murdaróirí a choirp naofa ag fanacht, réab sé</span>
<lb n="390"/><span>amach ins na briathra seo Tristis est anima mea usque ad mortem -</span>
<lb n="391"/><span>"níl seasamh agam le méad mo thursa."</span></p>
<lb n="392"/>
<lb n="393"/><p><span>"Anois, a Shlánaitheoir, a Ardrí an domhain, ar ndóigh lig</span>
<lb n="394"/><span>20 tú do thursa maith go leor.  Sin do chroí briste, do anam</span>
<lb n="395"/><span>loiscthe.  Ar ndóigh ghoil tú go leor ar son pheacaí na muintire</span>
<lb n="396"/><span>nach ngoileann aon deor amháin fána bpeacaí féin, nó nach</span>
<lb n="397"/><span>smaoiníonn ar do pháis."</span></p>
<lb n="398"/>
<lb n="399"/><p><span>Ó ní leor le mac Dé seo.  Tá sé ar tí é féin a loiteadh míle</span>
<lb n="400"/><span>uair níos mó ar son a phobail.  Propter scelus populi mei.</span>
<lb n="401"/><span>Dearcaidh ar a chorp báite in allas fola.  Féachaidh na sroite ag</span>
<lb n="402"/><span>dortadh as portaibh a choirp go hiomlán.  Factus est enim</span></p>
</div>
<pb n="21"/>
<div><lb n="403"/><p><span>sudor ejus sicut guttae sanguinis.  Foscailidh mur gcroíthe, a</span>
<lb n="404"/><span>chairde, agus glacaidh fuil uasal an Ardrí i soithí mur n-anama atá</span>
<lb n="405"/><span>dhá dortadh go hiondúil ar mur son.</span></p>
<lb n="406"/>
<lb n="407"/><p><span>"Ní gan ábhar, a Thiarna, atá tú ag fulaingt gach</span>
<lb n="408"/><span>mórphiantaí díobh seo.  Ní gan fáth atá tú ag dul chun laige agus ag</span>
<lb n="409"/><span>urnaí chomh fada seo."  Ní gan ábhar atá tuile deora le a shúile agus</span>
<lb n="410"/><span>allas fola le a chorp beannaithe.  Ó ní hé, a chairde, dá mbeadh gan</span>
<lb n="411"/><span>athrach ábhair aige ach gur dhíol Iúdás é, gur shéan Peadar</span>
<lb n="412"/><span>ceannfort na n-aspal é - ter me nagabis.</span></p>
<lb n="413"/>
<lb n="414"/><p><span>Ina aice seo an dólás éagsúil agus an dobrón a bhí ar a</span>
<lb n="415"/><span>mháthair Muire.  Nár mhór an t-ábhar tursa do Chríosta gach ní acu</span>
<lb n="416"/><span>seo?  Ba mhór gan amhras.</span></p>
<lb n="417"/>
<lb n="418"/><p><span>Ó maise, tá ábhar eile aige 21 níos mó míle uair, mar atá</span>
<lb n="419"/><span>go bhfeiceann go soiléir, i ndiaidh gach mórphiantaí atá tú a</span>
<lb n="420"/><span>fhulaingt ar son an phobail go ndamnaíthear míle agus míle pearsa</span>
<lb n="421"/><span>fán duine a shlánaíthear den phobal céanna - multi sunt vocati etc, -</span>
<lb n="422"/><span>gur lia duine ag déanamh seirbhís don diabhal a bhéarfadh piantaí</span>
<lb n="423"/><span>síoraí dóibh mar luach saothair nó dó féin</span></p>
</div>
<pb n="22"/>
<div><lb n="424"/><p><span>a bhéarfadh sólás síoraí dóibh ins na flaithis.</span></p>
<lb n="425"/>
<lb n="426"/><p><span>Cá hionadh a chroí réabadh nó leá ina chliabh le iomad</span>
<lb n="427"/><span>dóláis agus tursa, nuair a tchí sé thusa, a ghadaí a bhíos ag staideáil</span>
<lb n="428"/><span>go laethúil díobháil a dhéanamh do do chomharsain, do do</span>
<lb n="429"/><span>thabhairt féin suas don diabhal ar slabhradh, tar éis é féin do</span>
<lb n="430"/><span>scaoileadh lena allas fola?</span></p>
<lb n="431"/>
<lb n="432"/><p><span>Cá hionadh é bheith báite i dtursa agus i ndobrón nuair a</span>
<lb n="433"/><span>tchíonn sé thusa, a ghiolla úd eile, gach lá ar meisce agus gan cur</span>
<lb n="434"/><span>suas agat ó olc ar bith le linn do mheisce?</span></p>
<lb n="435"/>
<lb n="436"/><p><span>Ó, a pheacaigh, dá gcluinfeá do Shlánaitheoir an oíche úd</span>
<lb n="437"/><span>roimh a bhás ag baint fuaimneach as na clocha leis an éagnach</span>
<lb n="438"/><span>truánta an fáidh Íseáia, Ego in vacuum laboravi et vane</span>
<lb n="439"/><span>fortitudinem meam consumpsi.  "Is trua mo chás," adeir sé, "is in</span>
<lb n="440"/><span>aiscidh atá mé ag caitheamh mo shaothair.  Is díomhaoin m'urnaí.</span>
<lb n="441"/><span>Is díomhaoin mo dheora.  Is díomhaoin mo allas fola".  In vacuum</span>
<lb n="442"/><span>laboravi.   Ach cad chuige, a Thiarna, 22 nach ar son chine daonna</span>
<lb n="443"/><span>atá tú ag fulaingt agus nach bhfuil siad féin agat ar son do</span>
<lb n="444"/><span>shaothair?  "Is deimhin gurb ar a son, ach goidé an tairbhe atá</span>
<lb n="445"/><span>dhomh ann agus go ndamnaíthear iad go huile mar nár chreid siad</span>
<lb n="446"/><span>agus nach n-umhlaíonn siad do mo dhlí" - quia non</span></p>
</div>
<pb n="23"/>
<div><lb n="447"/><p><span>credidit in nomine unigeniti filii Dei, (John 3).</span></p>
<lb n="448"/>
<lb n="449"/><p><span>Do tháinig aingeal as na flaithis a neartú an tSlánaitheora</span>
<lb n="450"/><span>agus dúirt leis, "A Rí neimhe agus talaimh, goidé a bheir tú chomh</span>
<lb n="451"/><span>dólásach tursach seo?  Ar son go mbeidh do pháis</span>
<lb n="452"/><span>neamhthairbheach ag mórán?  Cinnte tá Críostaidheanna maithe</span>
<lb n="453"/><span>ann a bhaineas tairbhe agus toradh aisti.  Féach an crann seo na</span>
<lb n="454"/><span>croiche a bhí faoi tharcaisne agus drochmheas riamh go dtí seo,</span>
<lb n="455"/><span>beidh sé feasta i mórmheas agus in onóir ar feadh an domhain.</span>
<lb n="456"/><span>Ligfidh impirí agus prionsaí a gcróinn ag bun an chrainn seo agus</span>
<lb n="457"/><span>dhéanfaidh siad umhlaíocht agus onóir di.  Glac seo, a Thiarna, mar</span>
<lb n="458"/><span>shásamh in do mhaslú."  Aparuit angelus de coelo confortans eum</span>
<lb n="459"/><span>(Lúcás.22).</span></p>
<lb n="460"/>
<lb n="461"/><p><span>Má tá is orainn amháin atá Críosta ag iarraidh compoird ar</span>
<lb n="462"/><span>son gach peannaiste agus dóláis a d'fhulaing sé.  Is orainn amháin</span>
<lb n="463"/><span>atá sé ag iarraidh sóláis.  Tugaimid sin dó, a Chríostaidheannadh,</span>
<lb n="464"/><span>go tapaidh.  Ná ligimid i bpian níos faide é.  Ó loit seisean a chroí</span>
<lb n="465"/><span>le grá orainn, tugaimid grá ár gcroí go hiomlán 23 dó ar shon agus</span>
<lb n="466"/><span>de réir mar a shil seisean deora fola ó gach ball dena chorp naofa ar</span>
<lb n="467"/><span>son ár bpeacaísa.  Silimid tromchith deora na haithrí</span></p>
</div>
<pb n="24"/>
<div><lb n="468"/><p><span>ag cuimhniú a pháis agus na peacaí céanna.  Lean mur Críost go dtí</span>
<lb n="469"/><span>seo ins an gairlín, leanaimid é anois ins an mbarra, ní ar a</span>
<lb n="470"/><span>dtráchtfaidh mé ins an dara páirt.</span></p>
<lb n="471"/>
<lb n="472"/><p><span>Dara páirt</span></p>
<lb n="473"/>
<lb n="474"/><p><span>Do chonaic mur Críost ar ball ins an gairlín báite ina chuid</span>
<lb n="475"/><span>fola, tchíonn mur é anois ins an mbarra i measc robairí agus</span>
<lb n="476"/><span>murdaróirí, idir lámha an tréatúir a bhraith é, lámha an bhreithimh a</span>
<lb n="477"/><span>thlig é, agus lámha na gcrochadóirí a chuir chun báis é.</span>
<lb n="478"/><span>Ach cia an duine mallaithe mífhortúnach seo a bhraith é?</span>
<lb n="479"/><span>Dar ndóigh is Turcach nó págánach é?  Ní féidir a rá ná tá sé níos</span>
<lb n="480"/><span>craosaí agus níos mailísí nó leoin nó tigers na gcoillte.  Ó ní duine</span>
<lb n="481"/><span>is lú nó sagart é, aspal a chuaigh a dhéanamh feall ar Ardshagart</span>
<lb n="482"/><span>agus Ardrí an domhain.  In áit dhul a theagas an tsoiscéil 'sé a</span>
<lb n="483"/><span>chuaigh sé a bhrath a mháistir Críost lena namhaid -  "Quid vultis</span>
<lb n="484"/><span>mihi dare et ego vobis tradam eum".</span></p>
<lb n="485"/>
<lb n="486"/><p><span>Sin agaibh Iúdás anois ina cheannfort ar trúpa mallaithe ag</span>
<lb n="487"/><span>dul a ghabháil Chríost agus mar nach raibh aithne acu air, thug</span>
<lb n="488"/><span>dhóibh mar chomhartha an té dá dtabharfadh seisean póg dó gurb é</span>
<lb n="489"/><span>sin Críost.</span></p>
<lb n="490"/>
<lb n="491"/><p><span>Má tá, dar ndóigh nach leanann duine ar bith ar an tsaol seo</span>
<lb n="492"/><span>ar shampal Iúdás?  Ó faraor 24 tchíonn mur go laethúil mórán ag</span>
<lb n="493"/><span>déanamh aithrise air: mar</span></p>
</div>
<pb n="25"/>
<div><lb n="494"/><p><span>atá an mhuintir a dhíolas a n-anam ar ní beag fuinneamhach a</span>
<lb n="495"/><span>chosain go daor don tSlánaitheoir.  Díolann fear na sáinte a</span>
<lb n="496"/><span>Shlánaitheoir go minic ar níos lú nó deich bpingine fichead.</span>
<lb n="497"/><span>Díolaidh fear na drúise an tArdrí ar pleisiúr salach móiminte.  Agus</span>
<lb n="498"/><span>an té a ghlacas corp an Tiarna ar drochstaid, díolaidh agus braithidh</span>
<lb n="499"/><span>Críost ar modh is gráiniúla agus is mailísí míle uair nó Iúdás -</span>
<lb n="500"/><span>factus est reus corporis et sanguinis Domini.</span></p>
<lb n="501"/>
<lb n="502"/><p><span>Tar éis an drong mallaithe úd Íosa a cheangal le cordaí caol</span>
<lb n="503"/><span>crua agus le slabhraí daingean, thugadar leobhtha é go toigh</span>
<lb n="504"/><span>Cháiafas, sciúir siad é, chuir siad folach ar a shúile, bhuail siad bosa</span>
<lb n="505"/><span>agus doirn air, agus tríd magadh dúirt siad leis, "Taibhsigh, a</span>
<lb n="506"/><span>Chríost, cia a bhuail thú?" - "prophetisa nobis Christe quis te</span>
<lb n="507"/><span>percussit?"  Do chuir siad cróinn spíne ar a cheann agus bata</span>
<lb n="508"/><span>coscarthach ina lámh.</span></p>
<lb n="509"/>
<lb n="510"/><p><span>Ó, a Chríostaidheannadh, fiafraím díbh, ní mar Cháiafas de</span>
<lb n="511"/><span>na cinnGhiúdaigh ach mar ministéir bocht do Íosa, fiafraím díbhse,</span>
<lb n="512"/><span>a Chríostaidheanna, goidé a deir sibh le mur Slánaitheoir?</span>
<lb n="513"/><span>Sílim go bhfeicim é báite ina chuid fola,</span></p>
</div>
<pb n="26"/>
<div><lb n="514"/><p><span>a thaobh foscailte leis an tsleá, a cheann pollta  25 le draighneán,</span>
<lb n="515"/><span>a lámha agus a chosa tairneáilte do chrann na croiche, a dhroim</span>
<lb n="516"/><span>stróicthe le cúig mhíle buille sciúirse.</span></p>
<lb n="517"/>
<lb n="518"/><p><span>Ó, a fhlaithis, an féidir linn dearcaint nó smaoineamh air gan</span>
<lb n="519"/><span>nár gcroí réabadh le dólás?  Bhí an pobal mallaithe á iarraidh in</span>
<lb n="520"/><span>guth ard dána "Tolle, tolle crucifige eum" (Matha 27) - "tóg, tóg,</span>
<lb n="521"/><span>céasaidh é."</span></p>
<lb n="522"/>
<lb n="523"/><p><span>Ó, a mhurderí na feille, ní thuigeann sibh cia atá agaibh.  Ní</span>
<lb n="524"/><span>smaoiníonn sibh gurb é Críost mur Slánaitheoir, Aonmhac Dé, atá</span>
<lb n="525"/><span>sibh a chur chun báis.  Agus fós ní thuigeann sibh gurb é an Dia</span>
<lb n="526"/><span>céanna atá inniu faoi brat folaithe a dhaonnachta, idir mur lámha, a</span>
<lb n="527"/><span>thiocfas an lá déanach a thabhairt breithiúnais oraibh de réir mur</span>
<lb n="528"/><span>ngníomhartha ar an tsaol seo.</span></p>
<lb n="529"/>
<lb n="530"/><p><span>Tríú páirt</span></p>
<lb n="531"/>
<lb n="532"/><p><span>Anois fiafraím de na breithimh bhréagacha má d'éist siad</span>
<lb n="533"/><span>leis an cás goidé an choir a rinne Críost le go bhfuil siad dá chur</span>
<lb n="534"/><span>chun báis - quid enim mali fecit? Ní thig leobhtha freagar a</span>
<lb n="535"/><span>thabhairt orm.</span></p>
<lb n="536"/>
<lb n="537"/><p><span>D'fhiafraigh Pioláit de na cinnIúdaigh cé acu ab fhearr</span>
<lb n="538"/><span>leobhtha Críosta nó Barabas an ceithearnach coilleadh a shaoradh,</span>
<lb n="539"/><span>"Is fearr linn Barabas," ar siad - "non hunc sed Barabam".  Ó an</span>
<lb n="540"/><span>gcualaidh duine riamh a leithéid seo rogha,</span></p>
</div>
<pb n="27"/>
<div><lb n="541"/><p><span>murdaróir na ndaoine a shaoradh agus an té a leigheas  na</span>
<lb n="542"/><span>bochtaibh ó gach galar agus a thóg daoine ó mharbh 26 a</span>
<lb n="543"/><span>thligean?</span></p>
<lb n="544"/>
<lb n="545"/><p><span>Obstupecite coeli super - líonaidh i láthair le iontas.  Ach níl</span>
<lb n="546"/><span>ábhar iontais againn má dhearcaimid ar gach drochrún a bhíos</span>
<lb n="547"/><span>againn féin go laethúil.  Nuair a thig cathuithe ar an duine an peacadh a</span>
<lb n="548"/><span>dhéanamh, deir na grása agus dlí Dé leis ina chroí, 'Má ní tú an</span>
<lb n="549"/><span>drochghníomh seo, tuillfidh tú fearg Dé, tarraingeoidh tú a dhíoltas</span>
<lb n="550"/><span>ort, díolfaidh tú do cheart ar pharthas neimhe.' Deir an diabhal agus</span>
<lb n="551"/><span>antoil na colla leis ar an taobh eile, 'Téigh ar d'aghaidh.  Ná bíodh</span>
<lb n="552"/><span>faitíos ort.  Tá tráth go leor agat a aithrí a dhéanamh.'</span>
<lb n="553"/><span>Goidé an rogha a ghlacas an duine?  Ó tá, an ní céanna a</span>
<lb n="554"/><span>rinne na cinnIúdaigh.  Bheir sé cúl do Dhia agus aghaidh ar an</span>
<lb n="555"/><span>diabhal.  Glacaidh sé pleisiúr na huaire sin mar rogha ar aoibhneas</span>
<lb n="556"/><span>na bhflaitheas - non hunc sed Barabam.</span></p>
<lb n="557"/>
<lb n="558"/><p><span>Ionas go gcríochónaimist an comhrá dólásach seo go</span>
<lb n="559"/><span>tairbheach, féachaimid ár Slánaitheoir Íosa Críost lom nochtaithe</span>
<lb n="560"/><span>gan snaithe éadaigh ar a chorp agus é ceangailte de phosta i láthair</span>
<lb n="561"/><span>an domhain mhóir,</span></p>
</div>
<pb n="28"/>
<div><lb n="562"/><p><span>i láthair a namhad agus a chairde, i láthair Dé agus na n-aingeal, na</span>
<lb n="563"/><span>crochadóirí agus na hoifigigh ina thimpeall, súile ar mire ina</span>
<lb n="564"/><span>gceann, cúr lena mbéal, sciúirsí ina lámha, ag iomardas le chéile cé</span>
<lb n="565"/><span>27 acu is troime a bhuailfeadh buille ar a chorp naofa.</span></p>
<lb n="566"/>
<lb n="567"/><p><span>Dearcaidh fá dheoidh ar mur Slánaitheoir Íosa sínte ar</span>
<lb n="568"/><span>chrann na croiche, an fhuil ag dortadh ina tuile as a chuisleanna, a</span>
<lb n="569"/><span>chosa agus a lámha dhá sparradh ar an bposta, a cheann pollta go</span>
<lb n="570"/><span>dtí an inchinn leis an cróinn spíne, a chroí dhá réabadh, a ailt dá</span>
<lb n="571"/><span>stróiceadh, a chliabh dá loscadh agus an tAthair Síoraí dá</span>
<lb n="572"/><span>thréigbheáil - "Elei Elei lamma sabactani".</span></p>
<lb n="573"/>
<lb n="574"/><p><span>Ó is díreach a bhaist an fáidh Íseáia é ins an staid so - vir</span>
<lb n="575"/><span>dolorum - fear an dóláis.  Tar éis Críost urnaí a dhéanamh agus</span>
<lb n="576"/><span>achainí a iarraidh ar son a namhad ag rá, "Pater dimitte illis," tar éis</span>
<lb n="577"/><span>é cúram a mháthara a chur ar Eoin Aspal, "Mulier ecce filius tuus,"</span>
<lb n="578"/><span>tar éis é parthas a ghealladh do ghadaí na láimhe deise, labhair sé in</span>
<lb n="579"/><span>guth ard, "Consummatum est", "tá m'obair go léir críochnaite,"</span>
<lb n="580"/><span>chlaonaigh a cheann, d'umhlaigh don bás agus d'fhág an t-anam é -</span>
<lb n="581"/><span>inclinato</span></p>
</div>
<pb n="29"/>
<div><lb n="582"/><p><span>capite emisit spirit.</span></p>
<lb n="583"/>
<lb n="584"/><p><span>Ionas go mb'fhéidir linn aiséirí a dhéanamh leat inniu ó bhás</span>
<lb n="585"/><span>inár bpeacaigh go beatha do ghrása, tá mur go humhalchroíoch ag</span>
<lb n="586"/><span>iarraidh achainí ort, agus ní achainí shaoil nó shláinte nó saibhreas</span>
<lb n="587"/><span>saolta, ach achainí pardún a thabhairt dhúinn in gach tréas dá</span>
<lb n="588"/><span>ndearn muinn ariamh in do aghaidh, agus an tAthair Síoraí a</span>
<lb n="589"/><span>ghuidhe gan luach do chuid fola anam Críostaí ar bith dá bhfuil</span>
<lb n="590"/><span>anseo i láthair, dhul go heifreann go brách, grása ón Athair, ón Mac</span>
<lb n="591"/><span>agus ón Spiorad Naomh nár mbeatha a leasú ar an tsaol seo agus</span>
<lb n="592"/><span>glóir shíoraí ar an tsaol eile.  Áiméan.</span>
<lb n="593"/></p>
</div>
<pb n="30"/>
<div><lb n="594"/><p><span>28 2nd Sunday after Epiphany</span>
<lb n="595"/><span>On the State of Marriage</span>
<lb n="596"/><span>Nuptiae factae sunt in Cana Galiliae et erat mater Jesu ibi, vocatus</span>
<lb n="597"/><span>est autem et Jesus et discipuli ejus ad nuptias.</span></p>
<lb n="598"/>
<lb n="599"/><p><span>Do bhí bainis in Cána i nGalilee, agus do bhí máthair Íosa ann,</span>
<lb n="600"/><span>agus fuair Íosa cuireadh in éineacht lena dheisceabail (Joan.2).</span></p>
<lb n="601"/>
<lb n="602"/><p><span>Ní hé amháin go bhfuair ár Slánaitheoir cuireadh, ach fós do </span>
<lb n="603"/><span>bhí sé i láthair ag an mbainis.  Do bheannaigh sé an pósadh.</span>
<lb n="604"/><span>Naomhaigh sé an lánúin.  Rinne sé míorúiltí ag déanamh fíon den</span>
<lb n="605"/><span>uisce.  Agus thionscail sé sacraimint a dhéanamh den bpósadh i</span>
<lb n="606"/><span>dteampall Chríosta - vocatus est autem et Jesus.</span></p>
<lb n="607"/>
<lb n="608"/><p><span>Mar sin, a chairde, is follas go bhfuil pósadh dlisteanach de</span>
<lb n="609"/><span>bhrí gur chruthaigh an tAthair Síoraí fear agus bean, agus gur phós</span>
<lb n="610"/><span>sé iad i bparthas talún.</span></p>
<lb n="611"/>
<lb n="612"/><p><span>Má tá, ní luaithe a d'ardaigh Críosta an pósadh i gcéim agus</span>
<lb n="613"/><span>in onóir sacraimint ná chuir an diabhal siege ina shuí ag spreagadh</span>
<lb n="614"/><span>na Gnostics</span></p>
</div>
<pb n="31"/>
<div><lb n="615"/><p><span>agus Manichaeans chun eiriceachta, ag dímoladh sacraimint an</span>
<lb n="616"/><span>phósta; agus ar son go dtug siad drochmheas agus tarcaisne don</span>
<lb n="617"/><span>tsacraimint seo, bhí siad ag déanamh adhradh agus onóir don</span>
<lb n="618"/><span>drúisiúlacht 29 a bhí crosta orthu an uile uair agus am ó dhlí Dé.</span>
<lb n="619"/><span>Mar nach bhfuil aon agaibh anseo i láthair nach gcreideann</span>
<lb n="620"/><span>gur sacraimint an pósadh, níl agam ach teagas beag le thabhairt</span>
<lb n="621"/><span>daoibh ar na coinníll atá riachtanasach agaibh ionas go dtiocfadh</span>
<lb n="622"/><span>Críosta chum mur bpósta.</span></p>
<lb n="623"/>
<lb n="624"/><p><span>Tá pósadh mar chathaoir nach mbíonn daoine sásta ann nó</span>
<lb n="625"/><span>as, ní luaithe a bhíos ceangal Chríosta ar mhórán lánúineacha nó is</span>
<lb n="626"/><span>mian leobh bheith scaoilte, agus ní luaithe a bhriseann Dia an</span>
<lb n="627"/><span>ceangal leis an mbás nó is mian leobh bheith aríst ins an cuibhreach</span>
<lb n="628"/><span>céanna.</span></p>
<lb n="629"/>
<lb n="630"/><p><span>Is deimhin gur chruthaigh Dia fir agus mná ní hé amháin le</span>
<lb n="631"/><span>cine daonna a mhéadú go dlisteanach ach fós le compord agus</span>
<lb n="632"/><span>cuidiú lena chéile.  Má tá, faraor, níl beannacht dá bhfuair daoine</span>
<lb n="633"/><span>ón Athair Síoraí nach dtiontaíonn mórán lena bpeacaí chun</span>
<lb n="634"/><span>mallachta.  Agus tríd an drochúsáid a ghníthear de stát beannaithe</span>
<lb n="635"/><span>an phósta, tiontaíthear é chum stát sclábhaíochta agus mífhortúin.</span>
<lb n="636"/><span>Admhaím go deimhin de réir mar atá an tsacraimint seo dá</span></p>
</div>
<pb n="32"/>
<div><lb n="637"/><p><span>húsáid ins na laethaibh seo gur cosúil í le páirc lán draighneán agus</span>
<lb n="638"/><span>dreasóg, agus gur mór na míorúilte má fhásann rósa inti uair in</span>
<lb n="639"/><span>gach céad bliain.  Ins an earrach, 'sé sin ag tús a bpósta, bíonn siad</span>
<lb n="640"/><span>lán lúcháire ag pléisiúr falsa.  Ins an tsamhradh, 'sé sin i</span>
<lb n="641"/><span>ngearraimsir ina dhiaidh, ní fheicthear ach aithreachas agus gruaim.</span>
<lb n="642"/><span>Ins an fómhar tursa gan cuimse agus trioblóid gan críoch.  Ins an</span>
<lb n="643"/><span>geimhreadh, 'sé sin i ndeireadh a saoil, ní chluintear ach mallachtaí</span>
<lb n="644"/><span>le éadóchas ar a chéile - fágaidh an fear an fabhta ar a bhean agus</span>
<lb n="645"/><span>fágaidh 30 sise an fabhta airsean.  Agus go formhór bíonn siad le</span>
<lb n="646"/><span>chéile coireach.  Bheir siad aghaidh ar an bpósadh gan ullmhú, gan</span>
<lb n="647"/><span>grása, gan cuireadh a thabhairt do Chríosta, agus caitheann siad a</span>
<lb n="648"/><span>saol uaidh sin amach i dtrioblóid, i mbuaireamh agus mífhortún.</span>
<lb n="649"/><span>Agus goidé mar is féidir síol a bhaint nár cuireadh?  Goidé mar is</span>
<lb n="650"/><span>mian leat cruithneacht dh'fháil de dhreasóg?</span></p>
<lb n="651"/>
<lb n="652"/><p><span>Is maoin shaolta amháin substaint an mhargaidh a ghníthear</span>
<lb n="653"/><span>idir lánúineacha ins an aimsir seo.  Ar son réasún crábhaidh nó</span>
<lb n="654"/><span>carántais, ní bhíonn rún nó páirt acu ann.  Díolann na haithreacha</span>
<lb n="655"/><span>agus na máithreacha a gclainn mar mhart nó chapall ar aonach don</span>
<lb n="656"/><span>té is airde pingin.  Do-ghní na daoine adhradh don airgead i</span>
<lb n="657"/><span>dteampall</span></p>
</div>
<pb n="33"/>
<div><lb n="658"/><p><span>Chríosta mar a rinne na hIsraelites ar an bhfásach anallód.</span>
<lb n="659"/><span>Dá mbeadh ag cailín gach scéimh agus gach suáilce níl</span>
<lb n="660"/><span>beann nó aird uirthi mura mbeidh crodh aici os cionn gach uile ní.</span>
<lb n="661"/><span>Ní le cailín dea-iomprach nó rialta is mian le mórán a bpósadh ach</span>
<lb n="662"/><span>le mórán óir agus airgid.  Agus mar sin, gur mó ba chóra dóibh</span>
<lb n="663"/><span>bheith pósta le Sléibhte Potasi, le mianach diamonds Golconda nó</span>
<lb n="664"/><span>le mnaoi cráifeach carántach.  Goidé an t-ionadh póstracha a d'fhás</span>
<lb n="665"/><span>ó shaint i maoin cathaitheach saolta bheith mífhortúnach ina</span>
<lb n="666"/><span>dtortha?</span></p>
<lb n="667"/>
<lb n="668"/><p><span>Glacann a lán eile orthu féin dhul chum pósta as comhairle a</span>
<lb n="669"/><span>súile mar Thurcaigh nó págánaigh le antoil a gcolainne a shásamh.</span>
<lb n="670"/><span>Má tá, faraor, ní bhfuil na céadfaí seo fiotáilte ar a leithéid seo, mar</span>
<lb n="671"/><span>nach bhfeic siad ach an taobh amuigh agus nach mbeireann</span>
<lb n="672"/><span>breithiúnas 31 ach ar scáile nó do na nithibh a thaitníos leobh.  Is</span>
<lb n="673"/><span>minic nach mbíonn croí an duine in éineacht lena bhriathra, is</span>
<lb n="674"/><span>minic nach mbíonn a intinn mar a shúile, nach mbíonn a chlaonta</span>
<lb n="675"/><span>mar a éadan.  Bíonn go minic clár éadain sciamhach mar aingeal ag</span>
<lb n="676"/><span>an té dá bhfuil croí dubh mar dhiabhal aige.  Bíonn siad mar</span>
<lb n="677"/><span>shneachta geal os cionn carnán aoiligh, nó mar tumba maiseach i</span>
<lb n="678"/><span>dtimpeall corpán salach.</span></p>
<lb n="679"/>
<lb n="680"/><p><span>An grá nach dtéid níos</span></p>
</div>
<pb n="34"/>
<div><lb n="681"/><p><span>doimhne nó an craiceann, fuarann sé i ngearraimsir agus</span>
<lb n="682"/><span>críochnaíonn sé i dtrioblóid, fuath agus mífhortún i mbeagán</span>
<lb n="683"/><span>bliantaibh. 'sé an foighid an leigheas is fearr ar na hócáidí seo.  Má</span>
<lb n="684"/><span>tá, ní ghlacthar í ach go hannamh.</span></p>
<lb n="685"/>
<lb n="686"/><p><span>Anois ó tchíonn sibh go bhfuil an pósadh lán carraigeacha</span>
<lb n="687"/><span>agus crosántas, gur ceangal é nach féidir scaoileadh go dtí an bás,</span>
<lb n="688"/><span>glacaidh warning in am agus ná cuirigí an tsnaoim nó go ndéanaidh</span>
<lb n="689"/><span>sibh comhairle le Dia agus le mur réasún.  Ní bhfuil ceart ag na</span>
<lb n="690"/><span>haithreacha a gclainn a thoirbhirt chum pósta in aghaidh a dtola</span>
<lb n="691"/><span>mar ghrá ar shaibhreas, agus ní bhfuil sé d'fhiacha orthusa bheith</span>
<lb n="692"/><span>umhal dóibh in aghaidh a n-intinne.  Is fearr dóibh bheith de chois</span>
<lb n="693"/><span>le socraíocht nó bheith i gcóiste le míshástacht.  Má tá, tá ciall</span>
<lb n="694"/><span>nádúrtha dhá fhoilsiú don clainn gur chóir dóibh comhairle agus</span>
<lb n="695"/><span>cead a n-aithreacha agus a máithreacha a iarraidh agus dh'fháil dul</span>
<lb n="696"/><span>dá bpósadh.</span></p>
<lb n="697"/>
<lb n="698"/><p><span>Mar sin glacaidh an tsacraimint seo mar Chríostaidheannadh</span>
<lb n="699"/><span>agus ní mar págánaigh.  Is cóir daoibh bheith ar staid na grása dá</span>
<lb n="700"/><span>mur bpósadh nó beidh sibh coireach i bpeaca marfa, agus an</span>
<lb n="701"/><span>mhuintir a thosaíos le peacadh críochnaíonn le mallacht.</span></p>
<lb n="702"/>
<lb n="703"/><p><span>32   'sé an chéad ualach atá ar an mnaoi phósta bheith umhal.</span>
<lb n="704"/><span>"Bíodh an bhean umhal dona céile pósta," adeir St. Paul.  Agus tá</span>
<lb n="705"/><span>oibleagáid ar na fir bheith lán de ghrá</span></p>
</div>
<pb n="35"/>
<div><lb n="706"/><p><span>agus carántas ar a gcuid mná. "A fhearaibh, bíodh grá agaibh ar</span>
<lb n="707"/><span>mur gcuid mná," adeir an tAthair Síoraí i mbriathra Naomh Pól</span>
<lb n="708"/><span>aspal, "amhail agus mar a bhí grá aige Críosta ar a theampall ar</span>
<lb n="709"/><span>talamh." Caithfidh sé neartú í mar chompánach agus gan</span>
<lb n="710"/><span>fíorsclábhaí a dhéanamh dhi.  Nach mícharántach an gníomh</span>
<lb n="711"/><span>do fhear gan foighid a dhéanamh le doghrainn nó tinneas a mhnaoi</span>
<lb n="712"/><span>phósta, nuair ba chóir dhó bheith ina scáthán aici aimsir easbhaidh</span>
<lb n="713"/><span>agus trioblóid.  Ní mar sin go gnách dhó ach bualadh agus briseadh</span>
<lb n="714"/><span>go míthrócaireach an créatúr bocht lag seo ar cnámh agus feoil dó</span>
<lb n="715"/><span>féin í, mar adeir an scrioptúr.</span></p>
<lb n="716"/>
<lb n="717"/><p><span>An dtig le diabhal diabhlaíocht nó mícharántas é féin a</span>
<lb n="718"/><span>thaispeánadh níos foilseanta nó ins an gníomh truaillí tarcaisneach</span>
<lb n="719"/><span>seo, easumhlaíocht a thabhairt di agus nach bhfuil aon ghléas</span>
<lb n="720"/><span>coiscthe aici ar rabhairt thintrí na feirge sin ach ag éagaoin agus ag</span>
<lb n="721"/><span>osnaí agus ag dortadh sruth folcmhar de dheoraibh in éineacht le</span>
<lb n="722"/><span>scréacha caíthe dofhulaingte.</span></p>
<lb n="723"/>
<lb n="724"/><p><span>Agus ibhse, a mhná ar mian libh brí an phósta a thiontú mar</span>
<lb n="725"/><span>is mian libh féin agus 33 dlí Dé agus na nádúra a bhriseadh le</span>
<lb n="726"/><span>cinntréan</span></p>
</div>
<pb n="36"/>
<div><lb n="727"/><p><span>teangtha le máistreacht agus urraim dh'fháil daoibh féin ar mur</span>
<lb n="728"/><span>gcuid fearaibh pósta. Goidé an mífhortún a tharraingíonn sibh</span>
<lb n="729"/><span>oraibh féin go laethúil le stráice, éad agus útamáil le tabhairt</span>
<lb n="730"/><span>tarcaisne do iontaobhaíocht, macántas nó foighid mur gcuid</span>
<lb n="731"/><span>fearaibh pósta.</span></p>
<lb n="732"/>
<lb n="733"/><p><span>Ó is lánúineacha iad seo ceangailte ar an tsaol seo.  Má tá,</span>
<lb n="734"/><span>faraor, beidh siad scartha scaoilte ar an tsaol eile ins an am a bheas</span>
<lb n="735"/><span>duine acu ag gabháil ceoltaí agus amhrán binne i measg na</span>
<lb n="736"/><span>n-aingeal ins na flaithis, an duine eile dá dhó agus dá loscadh i</span>
<lb n="737"/><span>measc diabhalaibh daoldhathacha agus i bpiantaí síoraí ifrinn an fad</span>
<lb n="738"/><span>is bheas Dia ag caitheamh na glóire.</span></p>
<lb n="739"/>
<lb n="740"/><p><span>Ó guímist anois go dúrachtach an Tiarna róghlórmhar seo</span>
<lb n="741"/><span>atá os ár gcionn é stopadh agus tiobadh a chur ar na pósaíocha seo i</span>
<lb n="742"/><span>measc na gCríostaidheanna.  Guímist é go dúthrachtach ónár gcroí</span>
<lb n="743"/><span>go hiomlán fá é na grása a thabhairt dhúinn uaidh seo suas</span>
<lb n="744"/><span>síocháinte agus carántas bheith eadrainn anseo agus aríst ár dtógáil</span>
<lb n="745"/><span>chum glóir shíoraí na bhflaitheas áit a mbeimist ag tabhairt onóir,</span>
<lb n="746"/><span>urraim agus umhlaíocht do Dhia ar feadh na síoraíocht.  Áiméan.</span>
<lb n="747"/></p>
</div>
<pb n="37"/>
<div><lb n="748"/><p><span>34 A Specimen of the Irish Translation of Thomas à</span>
<lb n="749"/><span>Kempis.</span></p>
<lb n="750"/>
<lb n="751"/><p><span>Ar smaointe an bháis</span></p>
<lb n="752"/>
<lb n="753"/><p><span>Ní fada nó go dtiocfaidh uair an bháis chugat, agus mar sin, tabhair</span>
<lb n="754"/><span>aire don staid ina bhfuil tú.  Inniu tá an duine ina bheatha agus</span>
<lb n="755"/><span>amárach ní bhfuil sé le fáil.  Ach an uair a thógthar as ár bhfianaise</span>
<lb n="756"/><span>é, ar ball fágann sé fós nár gcuimhne.</span></p>
<lb n="757"/>
<lb n="758"/><p><span>Ó is crua agus is spadánta croí an duine nach smaoiníonn</span>
<lb n="759"/><span>ach ar na nithibh atá amháin i láthair agus gan féachaint níos fearr</span>
<lb n="760"/><span>ar na nithibh atá inár gcoinne.  Ba chóir dhuit tú féin a iompar san</span>
<lb n="761"/><span>uile ghníomh agus smaoineamh amhail agus mar a bheifeá an lá</span>
<lb n="762"/><span>déanach de do bheatha.</span></p>
<lb n="763"/>
<lb n="764"/><p><span>Má bhíonn coinsias maith agat ní bhíonn mórán eagail ort</span>
<lb n="765"/><span>roimhe leis an mbás.  Is fearr an bás a sheachnadh nó an bás.  Mura</span>
<lb n="766"/><span>bhfuil tú ullmhaithe inniu, goidé mar bheas tú ullmhaithe amárach?</span>
<lb n="767"/><span>Tá an lá amárach neamhchinnte.  Cá fios dhuit an mbéarfaidh tú</span>
<lb n="768"/><span>beo ar an lá amárach?</span></p>
<lb n="769"/>
<lb n="770"/><p><span>Créad is fearrde dhuit bheith i bhfad beo an uair is beag a</span>
<lb n="771"/><span>leasaíthear ár mbeatha?  Ach faraor, ní</span></p>
</div>
<pb n="38"/>
<div><lb n="772"/><p><span>leasaíonn an saol fada inn go coitianta, ach go minic is mó a</span>
<lb n="773"/><span>mhéadaíonn sé nár gcoirthe.</span></p>
<lb n="774"/>
<lb n="775"/><p><span>35   Is trua nach dtig linn aon lá amháin denár saol a</span>
<lb n="776"/><span>chaitheamh go maith.  Is mór an lán a gheallas a mbeatha do leasú</span>
<lb n="777"/><span>agus is beag na tortha nó an biseach a thig orthu.</span>
<lb n="778"/><span>Cia gur uafásach an raod an bás is baolaí nó sin a bheith i</span>
<lb n="779"/><span>bhfad beo.  Is beannaithe an té ag a bhfuil an bás os coinne a shúl</span>
<lb n="780"/><span>go gnách agus a ullmhaíos é féin go laethúil ina choinne.  Má</span>
<lb n="781"/><span>chonaic tú aon duine ariamh ag fáil bháis, smaoinigh go rachaidh tú</span>
<lb n="782"/><span>féin ann casán céanna.</span></p>
<lb n="783"/>
<lb n="784"/><p><span>Ag teacht na maidine, síl nach dtéid tú féin chum na</span>
<lb n="785"/><span>tráthnóna agus fá thitim na hoíche ná geall dhuit féin a bheith beo</span>
<lb n="786"/><span>ar maidin.  Mar sin bí ullmhaithe ar do choimheád agus ná beireadh</span>
<lb n="787"/><span>an bás go brách i do chodladh ort.</span></p>
<lb n="788"/>
<lb n="789"/><p><span>Is iomdha duine a gheibh bás tobann gan am aithrí óir is ins</span>
<lb n="790"/><span>an uair nach síltear a thig mac an duine.  An t-am a thiocfas an bás,</span>
<lb n="791"/><span>smaoineoidh tú ar do bheatha agus goilfidh tú go crua ag féachaint</span>
<lb n="792"/><span>ar gach faillí agus ar gach spadántas dá ndearna tú.</span></p>
<lb n="793"/>
<lb n="794"/><p><span>Is méara don té a thig leis bheith in aimsir a shaoil mar ba</span>
<lb n="795"/><span>mhaith leis a bheith uair a bháis, óir bhéarfaidh</span></p>
</div>
<pb n="39"/>
<div><lb n="796"/><p><span>tarcaisne ionlán an tsaoil, fonn dhul ar aghaidh ins na suáilce, grá</span>
<lb n="797"/><span>na rialtacht, pionús na haithrí, éascaíocht na humhlaíocht, diúltú an</span>
<lb n="798"/><span>duine dó féin agus iompar go foighdeach gach éagóir agus leatrom</span>
<lb n="799"/><span>mar gheall ar Chríosta, bhéarfaidh siad 36 dóchas agus muinín</span>
<lb n="800"/><span>láidir bás beannaithe dh'fháil.</span></p>
<lb n="801"/>
<lb n="802"/><p><span>An fad a bheas tú slán is iomdha maith a thig leat a</span>
<lb n="803"/><span>dhéanamh.  Is beag a leasaíos iad féin le linn an tinnis nó a</span>
<lb n="804"/><span>naomhaíos iad féin le mórán turais.  Ná déana rómhuinín as do</span>
<lb n="805"/><span>chairde nó as do chomharsain agus ná lig do leas ar cairde óir</span>
<lb n="806"/><span>dhéanfaidh daoine dearmad dhíot níos luaithe nó a shíleas tú.  Is</span>
<lb n="807"/><span>fearr lón a dhéanamh anois in am agus do dhéirce agus do</span>
<lb n="808"/><span>ghníomhartha maithe a chur romhat nó tú féin a thaobhadh le</span>
<lb n="809"/><span>daoine eile in éis do bháis.  Ach mura bhfuil cúram agat anois ort</span>
<lb n="810"/><span>féin cia a chuirfeas buaireamh air féin i do dhiaidh aríst?</span>
<lb n="811"/><span>Is mór luach na haimsire atá i láthair.  Anois am na haithrí.</span>
<lb n="812"/><span>Seo fómhar an anama.  Ach faraor nach bhfreagraíonn tú an t-am</span>
<lb n="813"/><span>atá i láthair agat le haghaidh do anama.  Tiocfaidh an t-am a</span>
<lb n="814"/><span>mbeidh tú ag iarraidh aon lá amháin le haithreachas a dhéanamh</span></p>
</div>
<pb n="40"/>
<div><lb n="815"/><p><span>agus níl fios agat an bhfaighidh tú do achainí.</span></p>
<lb n="816"/>
<lb n="817"/><p><span>A chairde gráidh, is iomdha eagal agus olc is féidir leat a</span>
<lb n="818"/><span>sheachnadh ag smaointeamh agus aige coimheád ar an bhás.</span>
<lb n="819"/><span>Déana do dhícheall anois do bheatha bheith naofa agus ní bhíonn</span>
<lb n="820"/><span>eagal ort ach lúcháir ar uair do bháis.  Foghlaim anois bás dh'fháil</span>
<lb n="821"/><span>den tsaol ionas go mbeifeá an uair úd beo maille le Íosa Críosta.</span>
<lb n="822"/><span>Foghlaim anois an uile 37 ní do tharcaisniú ionas go dtiocfaidh</span>
<lb n="823"/><span>leat a dhul go dána d'ionsaí Chríosta an uair sin.  Smachtaigh anois</span>
<lb n="824"/><span>do cholainn le pionús na haithrí ionas go mb'fhéidir leat muinín</span>
<lb n="825"/><span>láidir a bheith agat uair do bháis.</span></p>
<lb n="826"/>
<lb n="827"/><p><span>Ó a amadáin, créad fá a smaoiníonn tú a bheith i bhfad beo</span>
<lb n="828"/><span>agus nach bhfuil aon lá amháin dearfa agat.  Nach iomdha duine a</span>
<lb n="829"/><span>mhealltar agus a fhuadaíthear ar siúl an uair nach síleann siad.</span>
<lb n="830"/><span>Nach minic a chualaidh tú dá rá, 'Thit an fear seo ar a chlaíomh.</span>
<lb n="831"/><span>Bádh fear eile.  Thit duine eile agus briseadh a mhuinéal.  Tachtadh</span>
<lb n="832"/><span>duine eile agus fuair an fear úd eile bás le uabhar.' Titeann duine le</span>
<lb n="833"/><span>tinidh, duine le arm, duine le plá.  Marbhadh duine sa chath agus</span>
<lb n="834"/><span>imíonn saol an duine thart mar scáile.</span></p>
<lb n="835"/>
<lb n="836"/><p><span>Cia a chuimhneos ort i ndiaidh do bháis, agus cia a dhéanfas</span></p>
</div>
<pb n="41"/>
<div><lb n="837"/><p><span>guí nó urnaí ar do shon?  Anois, anois, a chairde, déan an méid is a</span>
<lb n="838"/><span>thig leat óir ní fios dhuit uair do bháis nó goidé a éireos dhuit ina</span>
<lb n="839"/><span>dhiaidh.</span></p>
<lb n="840"/>
<lb n="841"/><p><span>An t-am atá dh'fhaill agat déana saibhreas agus lón síoraí</span>
<lb n="842"/><span>dhuit féin.  Ná smaoinigh ach ar sláinte do anama.  Ná tabhair aire</span>
<lb n="843"/><span>ach do Dhia.  Tabhair onóir do naomhaibh Dé agus déana caraid</span>
<lb n="844"/><span>díobhtha ag tabhairt tóraíocht dóibh ionas go ngabhfadh siadsan</span>
<lb n="845"/><span>leatsa ins an glóir shíoraí ag fágáil an tsaoil seo dhuit.</span>
<lb n="846"/><span>38   Meas nach bhfuil tú ar an talamh ach i do dheoraí bocht ar</span>
<lb n="847"/><span>céilí agus gur beag do chuid den tsaol.  Coinnigh do chroí saor agus</span>
<lb n="848"/><span>suas chum Dé óir ní bhfuil baile cónaithe anseo agat.  Cuir do</span>
<lb n="849"/><span>ghearán, do dhéara agus do ghuí suas go flaithis Dé ionas go</span>
<lb n="850"/><span>bhfaigheadh do anam d'éis do bháis a dhul go glóir shíoraí an</span>
<lb n="851"/><span>Tiarna.  Áiméan.</span>
<lb n="852"/></p>
</div>
<pb n="42"/>
<div><lb n="853"/><p><span>39   Sermon on the 4th Sunday after Penticost.</span></p>
<lb n="854"/>
<lb n="855"/><p><span>Et respondens Simon dixit illi, "Praeceptor per totam</span>
<lb n="856"/><span>noctem laborantes nihil cepimus, in verbo autem tuo laxabo rete."</span>
<lb n="857"/><span>D'fhreagair Peadar ag rá leis, "A mháistir, do bhí mur ag</span>
<lb n="858"/><span>obair ar feadh na hoíche agus níor ghabh mur aon ní.  Má tá, ar do</span>
<lb n="859"/><span>fhocalsa scaoilfidh mé mo líontaí." (Briathra Chríosta ag Naomh</span>
<lb n="860"/><span>Lúcas sa 5ú caibidil.)</span></p>
<lb n="861"/>
<lb n="862"/><p><span>Ar son gur féidir linn a rá nach díomhaoineas nó faillí inár</span>
<lb n="863"/><span>ngníomhartha saolta an peacadh is díobhálaí nó is coitianta inár</span>
<lb n="864"/><span>measc, de bhrí go bhfeic sinn go laethúil mórán cúraim dá</span>
<lb n="865"/><span>ghlacaint, maslú agus anró dá fhulaingt, tionsclamh agus meabhrú</span>
<lb n="866"/><span>dá dhéanamh fá nithibh neamhbhuana an tsaoil seo a chruinniú</span>
<lb n="867"/><span>agus a chumhdach go cúramach, ach 'sé is mífhortúnaí den iomlán</span>
<lb n="868"/><span>go gcailleann sinn ár n-obair agus ár reast gan tairbhe nó toradh,</span>
<lb n="869"/><span>agus gur féidir linn a rá leis na haspail go bhfuil sinn</span></p>
</div>
<pb n="43"/>
<div><lb n="870"/><p><span>ag obair ar feadh na hoíche agus nár ghabh sinn ní ar bith - per</span>
<lb n="871"/><span>totam noctem laborantes nihil cepimus.</span></p>
<lb n="872"/>
<lb n="873"/><p><span>40   Ach goidé is ciall dó seo?  A chairde, bheir briathra an</span>
<lb n="874"/><span>tsoiscéil féin fios an réasúin dúinn, de bhrí go mbíonn mórán de</span>
<lb n="875"/><span>bhunadh an tsaoil seo ag obair i ndorchadas agus Críosta ár</span>
<lb n="876"/><span>Slánaitheoir i bhfad uabhtha.  Is deimhin go mbíonn mórán ag obair</span>
<lb n="877"/><span>ins an tsaol seo, má tá, is ar son an tsaoil agus le haghaidh maoin</span>
<lb n="878"/><span>shaolta amháin a chruinniú do-ghní siad é, agus is iad seo na</span>
<lb n="879"/><span>hoibreacha a ghníthear i ndorchadas na hoíche - per totam noctem</span>
<lb n="880"/><span>laborantes nihil cepimus - agus tá Críosta ár Slánaitheoir scartha</span>
<lb n="881"/><span>uabhtha de bhrí go bhfuil páirt ag an diabhal ar a n-anam ó thit siad</span>
<lb n="882"/><span>i bpeacadh marfach agus mar nach ar son Dé a d'oibrigh siad agus</span>
<lb n="883"/><span>nár thoirbhir siad a ngníomhartha dhó - nihil cepimus - ní bhfuair</span>
<lb n="884"/><span>siad luach saothair ar domhan.</span></p>
<lb n="885"/>
<lb n="886"/><p><span>Maise, a chairde, más mian linn éirí saibhir go dlisteanach i</span>
<lb n="887"/><span>láthair Dé agus ár líontaí a líonadh leis an iasc in éineacht le na</span>
<lb n="888"/><span>haspail, scairtimist ar Íosa Críosta agus abairimist faoina ordú agus</span>
<lb n="889"/><span>a ainm naofa, "In verbo autem tuo laxabo rete," ní</span></p>
</div>
<pb n="44"/>
<div><lb n="890"/><p><span>ins an oíche dhorcha ach i ndealramh gréine an chreidimh.  Is ar</span>
<lb n="891"/><span>oibreacha naofa an chreidimh, an tsuáilce ródhiaga úd, is mian liom</span>
<lb n="892"/><span>trácht libh inniu.</span></p>
<lb n="893"/>
<lb n="894"/><p><span>Má tá guímist ar tús an tAthair Síoraí grása a thabhairt</span>
<lb n="895"/><span>dhúinn nár mbeatha a stiúradh de réir soilse an chreidimh tríd</span>
<lb n="896"/><span>idirghuí na Maighdine Glórmhaire ag rá an Ave Maria.</span></p>
<lb n="897"/>
<lb n="898"/><p><span>41  Labhair an t-aspal St. Séamas anallód le Críostaí</span>
<lb n="899"/><span>fuarchráifeach ins na briathra seo, "Goidé an maith do chreideamh</span>
<lb n="900"/><span>mura bhfuil do ghníomhartha i gcosúlacht leis?  An sábhálfaidh do</span>
<lb n="901"/><span>chreideamh amháin thú gan dea-oibreacha.  Ostende mihi fidem</span>
<lb n="902"/><span>tuam sine operibus et ego ex operibus ostendam tibi fidem meam.</span>
<lb n="903"/><span>Taispeáin domh do chreideamh gan dea-oibreacha agus</span>
<lb n="904"/><span>taispeánfaidh mise mo chreideamh dhuitse tríd mo dhea-oibreacha."</span>
<lb n="905"/><span>Níorbh fhéidir leis freagar a thabhairt air de bhrí nach creideamh í a</span>
<lb n="906"/><span>naomhaíos duine gan dea-ghníomhartha bheith in éineacht léi, agus</span>
<lb n="907"/><span>go bhfuil ceangal chomh dlúth sin eatarthu ar modh, amhail agus</span>
<lb n="908"/><span>mar atá na gníomhartha neamhthairbheach gan chreideamh, go</span>
<lb n="909"/><span>bhfuil an creideamh marbh gan dea-oibreacha.</span></p>
<lb n="910"/>
<lb n="911"/><p><span>Ní féidir linn breithiúnas a thabhairt ar creideamh Críostaí ar</span>
<lb n="912"/><span>bith ach de réir a ghníomhartha.  Agus mar sin má</span></p>
</div>
<pb n="45"/>
<div><lb n="913"/><p><span>leanann duine drochoibreacha cuireann sé é féin i gcontúirt mhór</span>
<lb n="914"/><span>go gcaillfidh sé toradh beannaithe an chreidimh.  Agus an té a</span>
<lb n="915"/><span>chailleas an chreideamh, ní thig leis a fháil ar ais ach tríd</span>
<lb n="916"/><span>dea-oibreacha.</span></p>
<lb n="917"/>
<lb n="918"/><p><span>Níl mífhortún ar an domhan is mó nó an creideamh a chaill.</span>
<lb n="919"/><span>'sé adeir St. Auguistín gurb é seo críoch gach mallaitheacht dárbh</span>
<lb n="920"/><span>fhéidir le intinn mailíseach an pheacaigh a thionsclamh.</span>
<lb n="921"/><span>Níl olc dá n-éiríonn dhúinn nach dtig ó dhá rúta, deir St.</span>
<lb n="922"/><span>Thomas, mar atá ó 42 Dhia nó uainn féin.  Thig sé uainn féin</span>
<lb n="923"/><span>nuair nach gcumhdaíonn sinn go cúramach an stóras beannaithe úd</span>
<lb n="924"/><span>a fuair sinn.  Tig sé ó Dhia nuair a tharraingíonn sé a ghrása uainn</span>
<lb n="925"/><span>tríd breithiúnas fíorcheart ar son ár bpeacaí.  Is ar an ócáid sin a</span>
<lb n="926"/><span>dúirt Críosta le na cinnIúdaigh go dtógfadh sé ar siúl uabhtha</span>
<lb n="927"/><span>ríochta na bhflaitheas agus go dtabharfadh sé í do náisiún a</span>
<lb n="928"/><span>dhéanfadh oibreacha fiúntacha uirthi - ideo auferetur a vobis</span>
<lb n="929"/><span>regnum Dei.</span></p>
<lb n="930"/>
<lb n="931"/><p><span>Amhail agus a bhíos an cholainn marbh gan an spiorad, ar</span>
<lb n="932"/><span>an modh gcéanna tá an creideamh marbh gan dea-oibreacha.  Mar</span>
<lb n="933"/><span>adeir St. Séamas, "Sicut enim corpus sine spiritu mortuum est,"</span>
<lb n="934"/><span>(caib.2).</span>
<lb n="935"/><span>Is beag</span></p>
</div>
<pb n="46"/>
<div><lb n="936"/><p><span>an difear atá idir creideamh marbh agus gan creideamh bheith agat</span>
<lb n="937"/><span>ar chor ar bith.  Deir St. Auguistín, "Níl murdar ar an domhan is</span>
<lb n="938"/><span>mallaithe nó duine a anam féin a mharú i láthair Dé le</span>
<lb n="939"/><span>drochghníomhartha."</span></p>
<lb n="940"/>
<lb n="941"/><p><span>Cuirfidh duine saolta roimhe a bheatha a stiúradh de réir an</span>
<lb n="942"/><span>tsaoil.  Bhéarfaidh sprid an tsaoil air dearmad a dhéanamh do</span>
<lb n="943"/><span>oibreacha an chreidimh agus do leas a anama:  thug sé suas don</span>
<lb n="944"/><span>urnaí:  níl sacraimint ar a shon:  ar son na haithrí ní bhfuil fios aige</span>
<lb n="945"/><span>goidé an rud í:  ní thig troscadh leis:  ní bhfuil carántas nó trócaire</span>
<lb n="946"/><span>43 ina chroí dona chomharsain:  má théid sé chum seanamóir nó</span>
<lb n="947"/><span>aifreann Dé is le sprid fuar falsa neamhchráifeach.  Ní hé sin</span>
<lb n="948"/><span>amháin, ach tá sé gach lá ag tabhairt maslú don tSlánaitheoir lena</span>
<lb n="949"/><span>theangaidh ag tabhairt mionnaí, mallachtaí agus blaisféime in</span>
<lb n="950"/><span>aghaidh Dé, ag strócadh clú na comharsan le cúlchaint bhréagach</span>
<lb n="951"/><span>mhailíseach, ag damnú a anam bocht féin, ní dhá dhíol ach dhá</span>
<lb n="952"/><span>phronnadh gach uair den lá ar an diabhal.</span></p>
<lb n="953"/>
<lb n="954"/><p><span>Peacaíonn sé fós lena shúile ag déanamh féachaint</span>
<lb n="955"/><span>dhrúisiúil, lena chluasa ag éisteacht le Dia nó an comharsain dá</span></p>
</div>
<pb n="47"/>
<div><lb n="956"/><p><span>maslú, lena lámha ag gadaíocht nó glacaireacht thruaillí ghráiniúil</span>
<lb n="957"/><span>air féin nó ar créatúr ar bith eile.  Peacaíonn sé fá dheoidh le rúta na</span>
<lb n="958"/><span>huile chéadfaí, mar atá, le drochintinn a chroí.  Seo an Críostaí ag a</span>
<lb n="959"/><span>bhfuil an creideamh marbh agus atá faraor ina mhurdaróir ar a</span>
<lb n="960"/><span>anam féin i bhfianaise Dé.</span></p>
<lb n="961"/>
<lb n="962"/><p><span>Ó a Chríostaidheannadh, foscailidh mur súile ar an fhírinne</span>
<lb n="963"/><span>seo agus déanaigí oibreacha, ní de réir mur gcéadfaí ach de réir mur</span>
<lb n="964"/><span>gcreidimh, an coinnleoir soilseach a thug ár Slánaitheoir Íosa</span>
<lb n="965"/><span>Críosta dhúinn le bheith ina riail ag ár ngníomhartha.  Ná fanaigí nó</span>
<lb n="966"/><span>go líonfar miosúr mur bpeacaí, nó go dtiocfaidh éiclips agus</span>
<lb n="967"/><span>dorchadas ar dhealramh an chreidimh.</span></p>
<lb n="968"/>
<lb n="969"/><p><span>Iarraimist 44 ar Dhia grása a thabhairt dhúinn ní hé amháin gan</span>
<lb n="970"/><span>an creideamh a chaill ach a mhéadú agus a dhianú.  Ná smaoinímist</span>
<lb n="971"/><span>níos mó gur féidir linn Dia a shásamh gan chreideamh nó gur féidir</span>
<lb n="972"/><span>linn an creideamh a choinneáil lasta gan dea-oibreacha - sine fide</span>
<lb n="973"/><span>impossibile est placere Deo, fides sine operibus mortua est.</span>
<lb n="974"/><span>Bhí creideamh na gCríostaidheannadh dhá neartú i dtús na</span>
<lb n="975"/><span>heaglaise le míorúilte, ann i ngearraimsir ina dhiaidh sin le</span>
<lb n="976"/><span>géarleanúint,</span></p>
</div>
<pb n="48"/>
<div><lb n="977"/><p><span>agus anois le dea-ghníomhartha.  Má ghníonn mur seo gheobhaidh</span>
<lb n="978"/><span>muid ó Dhia grása ár gcreideamh a bheoú, de bhrí duine ar bith ag a</span>
<lb n="979"/><span>bhfuil tús na grása gur féidir leis é féin agus a chreideamh a neartú</span>
<lb n="980"/><span>chum a shlánaithe.  Cuidigh linn, a Thiarna, ionas go lasfaimist le</span>
<lb n="981"/><span>grá ort.  Neartaigh sinn, a Shlánaitheoir, ionas go mb'fhéidir linn</span>
<lb n="982"/><span>dea-ghníomhartha a dhéanamh atá fiúntach an tsuáilce</span>
<lb n="983"/><span>róbheannaithe úd a thug tú dhúinn tríd do mhórthrócaire, mar atá an</span>
<lb n="984"/><span>creideamh.  Agus má bhí mo chreideamh riamh go dtí seo gan bhrí,</span>
<lb n="985"/><span>gan neart, gan tairbhe, bhéarfaidh mé aghaidh ar mo Shlánaitheoir.</span>
<lb n="986"/><span>Inniu dúblóidh mé mo dhúthracht le mo ghníomhartha a stiúradh de</span>
<lb n="987"/><span>réir soilse mo chreidimh.</span></p>
<lb n="988"/>
<lb n="989"/><p><span>Éist, a Athair Síoraí, le urnaithe na gCríostaidheannadh atá</span>
<lb n="990"/><span>anseo i láthair, atá ag iarraidh pardún ort le croí umhal dólásach in</span>
<lb n="991"/><span>gach tréas 45 dá ndearn siad riamh in do aghaidh, atá ag iarraidh</span>
<lb n="992"/><span>grása ort soilsiú ar an tsaol seo le dealramh an chreidimh, chum go</span>
<lb n="993"/><span>ngráidh siad agus go molfadh siad thú ins an glóir shíoraí in</span>
<lb n="994"/><span>éineacht le naoimh agus ban-naoimh na bhflaitheas le saol na saol.</span>
<lb n="995"/><span>Áiméan.</span>
<lb n="996"/></p>
</div>
<pb n="49"/>
<div><lb n="997"/><p><span>On the 18th Sunday after Penticost</span></p>
<lb n="998"/>
<lb n="999"/><p><span>Et videns Jesus fidem illorum dixit paralitico, "Confide filii</span>
<lb n="1000"/><span>remittuntur tibi peccata tua".</span></p>
<lb n="1001"/>
<lb n="1002"/><p><span>Ag féachaint do Íosa ar a gcreideamh, dúirt sé le fear na</span>
<lb n="1003"/><span>palsaí, "Bíodh dóchas agat, a mhic, tá do pheacaí maite agat"</span>
<lb n="1004"/><span>(Matha 9th chap.).</span></p>
<lb n="1005"/>
<lb n="1006"/><p><span>Níl olc ar bith a tharlaíos dhon duine is mó agus is díobhálaí</span>
<lb n="1007"/><span>nó an peacadh marfach.  Maise cé gur mhór míorúilteach Íosa ár</span>
<lb n="1008"/><span>Slánaitheoir do leigheas an fear tinn seo an tsoiscéil agus a</span>
<lb n="1009"/><span>shlánaigh é ón phalsaí, cinnte ba mhó míle uair na grása a fuair sé</span>
<lb n="1010"/><span>tráth a leigheasadh a anam agus a fuair maithiúnas ina pheacaí.</span>
<lb n="1011"/><span>Seo go díreach, a 46 Chríostaithe, na grása a gheibh an</span>
<lb n="1012"/><span>peacach le sacraimint na haithrí, tíolacthaí agus grása nach féidir le</span>
<lb n="1013"/><span>neach a maireann an iomad cúraim bheith aige dá chumhdach.  De</span>
<lb n="1014"/><span>bhrí go dtuigeann sibh féin gur neamhthairbheach dhon duine bocht</span>
<lb n="1015"/><span>na palsaí a leigheas óna thinneas, nó na briathra sólásacha úd a</span>
<lb n="1016"/><span>chluinstin ó bhéal Íosa Críosta, "Surge et ambula" - "éirigh agus</span>
<lb n="1017"/><span>siúil," dhá dtitfeadh sé gan</span></p>
</div>
<pb n="50"/>
<div><lb n="1018"/><p><span>mhoill ar ais ins an tinneas nó ins an galar chéanna. 'sé sin le rá gur</span>
<lb n="1019"/><span>neamhthairbheach dhon bpeacach pardún dh'fháil inniu in gach</span>
<lb n="1020"/><span>tréas dá ndearn sé in aghaidh Dé má thiteann amárach nó anoirthear</span>
<lb n="1021"/><span>ins na lochta céanna.  Má gheibh na cathuithe bua agus impireacht</span>
<lb n="1022"/><span>os cionn a chéadfaí, is ar an ócáid seo a dúirt Críosta go</span>
<lb n="1023"/><span>dúthrachtach le fear na palsaí ar a dtráchtann an soiscéal, "Ecce</span>
<lb n="1024"/><span>sanus factus es noli amplius peccare ne deterius tibi aliquid</span>
<lb n="1025"/><span>contingat" - "féach sin thú slán ach ná peacaigh níos mó ar ceist go</span>
<lb n="1026"/><span>dtarlódh dhuit olc níos measa, sciúirse níos géire agus peannaiste</span>
<lb n="1027"/><span>níos troime ó lámh Dé."</span></p>
<lb n="1028"/>
<lb n="1029"/><p><span>Taispeánfaidh mé dhaoibh in mo chomhrá inniu goidé an</span>
<lb n="1030"/><span>meas is cóir a thabhairt do aithrí na muintire a thiontaíos gach lá ar</span>
<lb n="1031"/><span>ais ins an 47 bpeacadh céanna.  Is deimhin gur ní seo atá</span>
<lb n="1032"/><span>critheaglach agaibhse agus agamsa, ródhócúlach lena mhíniú, ró-</span>
<lb n="1033"/><span>uafásach lena chluinstin, agus cinnte is róspeisialta is cóir dhúinn</span>
<lb n="1034"/><span>éisteacht leis.</span></p>
<lb n="1035"/>
<lb n="1036"/><p><span>Guífidh mé ar tús an tAthair Síoraí grása an</span></p>
</div>
<pb n="51"/>
<div><lb n="1037"/><p><span>Spioraid Naoimh a dhortadh anuas orainn chum go mb'fhéidir linn</span>
<lb n="1038"/><span>trí idirghuibhe na Maighdine Muire an t-ualach trom seo a iompar</span>
<lb n="1039"/><span>ag rá "Ave Maria ..."</span></p>
<lb n="1040"/>
<lb n="1041"/><p><span>Cuireann na diagairí dhá stát an duine os nár gcoinne, mar a</span>
<lb n="1042"/><span>bhfuil stát na grása agus stát an pheacaidh.  Bíonn an duine ins an</span>
<lb n="1043"/><span>céad stát acu seo le cuidiú grása an bhaiste nó le tiontú ar Dhia go</span>
<lb n="1044"/><span>fírinneach leis an aithrí.  Bíonn an duine ins an dara stát tráth a</span>
<lb n="1045"/><span>chailleann na grása seo le tiontú ar ais ar an bpeacadh.</span></p>
<lb n="1046"/>
<lb n="1047"/><p><span>An té a choinníos é féin ar staid na grása a fuair sé le linn</span>
<lb n="1048"/><span>baiste nó aithrí bíonn sé fortúnach ar an tsaol seo agus Dia ina</span>
<lb n="1049"/><span>charaid shíoraí aige ar an tsaol eile.  Gheobhaidh sé le sacraimint na</span>
<lb n="1050"/><span>haithrí grása amhail is nár pheacaigh sé riamh ar an tsaol, agus stát</span>
<lb n="1051"/><span>glórmhar ins na flaithis mar nach dtig leis peacú go brách.</span>
<lb n="1052"/><span>An té a philleas ar ais go laethúil ins an bpeacadh céanna</span>
<lb n="1053"/><span>díbríonn sé ar siúl Dia agus a ghrása, cailleann gach pronntanas</span>
<lb n="1054"/><span>48 a fuair sé uaidh agus scriosann gach maitheas síoraí a rinneadh</span>
<lb n="1055"/><span>air.  An peacach a thiteas gan mhoill ins an bpeacadh céanna, ní hé</span>
<lb n="1056"/><span>amháin</span></p>
</div>
<pb n="52"/>
<div><lb n="1057"/><p><span>adeirim go gcuireann in umhail dhúinn nach dearn sé riamh an</span>
<lb n="1058"/><span>aithrí fhírinneach, ach fós mar a deir an scrioptúr agus na</span>
<lb n="1059"/><span>haithreacha naofa gur dócúlach dhó tiontú ar Dhia go brách ná</span>
<lb n="1060"/><span>grása na haithrí dh'fháil.</span></p>
<lb n="1061"/>
<lb n="1062"/><p><span>Is deimhin nach féidir liomsa nó le neach a maireann a</span>
<lb n="1063"/><span>dhearbhú nach bhfuair tusa a rinne an aithrí de réir do choinsiasa</span>
<lb n="1064"/><span>agus do chreidimh na grása a bhí tú a iarraidh, for ní le ach Dia</span>
<lb n="1065"/><span>amháin a thig seo a dheimhniú agus mar a deir Naomh Auguistín,</span>
<lb n="1066"/><span>"Amhail is nach dtig leis an tsagart siúráltas a thabhairt do anam an</span>
<lb n="1067"/><span>pheacaigh a scaoil sé, go bhfuair sé scaoileadh agus fuascailt i</span>
<lb n="1068"/><span>láthair Dé, ní mó nó sin a thig leis a dhiúltú nach bhfuair an</span>
<lb n="1069"/><span>peacach is mó ar bith grása ag barra trócaire Íosa Críost."  For cé go</span>
<lb n="1070"/><span>bhfuil na sagairt ag barra na faoisidine ina suí i gcathaoir Dé féin</span>
<lb n="1071"/><span>lena chumhachta agus lena ordú cinnte ní féidir leobh miosúr do</span>
<lb n="1072"/><span>dhóláis a fheiscint nó méad do aithrí a dhearbhú. 'sé Dia amháin a</span>
<lb n="1073"/><span>tchíonn croí an pheacaigh agus 49 a roinnfeas a ghrása de réir a</span>
<lb n="1074"/><span>thursa.</span></p>
<lb n="1075"/>
<lb n="1076"/><p><span>Ach is deimhin,</span></p>
</div>
<pb n="53"/>
<div><lb n="1077"/><p><span>má theastaíonn uait aon choinníoll amháin atá riachtanasach chum</span>
<lb n="1078"/><span>na haithrí nach bhfuair tú pardún ná trócaire i láthair Dé, agus má</span>
<lb n="1079"/><span>bhí agat an aithrí fhírinneach is fíor gur gheall tú do Dhia gan</span>
<lb n="1080"/><span>pilleadh ar ais ar an bpeacadh céanna, agus fós gur gheall Dia</span>
<lb n="1081"/><span>dhuitse gan do thréigbheáil go brách in am do riachtanais agus do</span>
<lb n="1082"/><span>neartú lena ghrása in aimsir na gcathuithe ionas nach dtitfeá ins an</span>
<lb n="1083"/><span>bpeacadh.</span></p>
<lb n="1084"/>
<lb n="1085"/><p><span>Dearbhaíonn Comhairle Thriont dhúinn nach bhfuil</span>
<lb n="1086"/><span>sacraimint a ghlacas an duine leis an ullmhú riachtanach nach</span>
<lb n="1087"/><span>naomhaíonn an t-anam agus nach dtabhrann dhó grása speisialta dá</span>
<lb n="1088"/><span>réir.  Maise 'sé críoch agus grása speisialta atá ag sacraimint na</span>
<lb n="1089"/><span>haithrí an peacach a choimheád ó pilleadh ar ais ins na lochta</span>
<lb n="1090"/><span>céanna.</span></p>
<lb n="1091"/>
<lb n="1092"/><p><span>Anois an féidir a rá go bhfuair an duine a thig inniu chun</span>
<lb n="1093"/><span>faoisidine agus a thiteas amárach ins an bpeacadh céanna na grása</span>
<lb n="1094"/><span>speisialta seo nó go raibh dúil fhírinneach aige scarúint leobh?  Ní</span>
<lb n="1095"/><span>féidir gan amhras, ach is eagal liom gur faoisidin bhréagach</span>
<lb n="1096"/><span>lochtach a rinne</span></p>
</div>
<pb n="54"/>
<div><lb n="1097"/><p><span>sé 50 agus gur tligeadh é in áit a shaoradh ag barra Dé ins na</span>
<lb n="1098"/><span>flaithis.</span></p>
<lb n="1099"/>
<lb n="1100"/><p><span>Nach dócúlach libh féin a chreidbheáil, a Chríostaidheanna,</span>
<lb n="1101"/><span>go mb'fhéidir le duine titim gan mhoill gan chosc ins an bpeacadh</span>
<lb n="1102"/><span>dá mbeadh dúil nó toil fhírinneach aige chum a sheachanta. "Ó is</span>
<lb n="1103"/><span>deimhin," a deir Naomh Bearnard, "nach bhfuil ní ar bith is</span>
<lb n="1104"/><span>cumhachtaí ná toil an duine."  Níl crosánacht dá mhéad nach</span>
<lb n="1105"/><span>smachtaíonn sí.  Níl contráil dá mhéad nach n-umhlaíonn di.  Agus</span>
<lb n="1106"/><span>an ní a bhíos dócúlach dodhéanta ag ár réasún, gheobhaidh tú é</span>
<lb n="1107"/><span>sócúlach sodhéanta ag mórchumhachta na tola.</span></p>
<lb n="1108"/>
<lb n="1109"/><p><span>Tá seo cruthaite go speisialta ins an bpeacadh for níl dhá</span>
<lb n="1110"/><span>mhéad claon a bhíos ag ár nádúr chun peacaí, tá sé cinnte deimhin</span>
<lb n="1111"/><span>nach bpeacaíonn muinn gan ár dtoil a thabhairt dó.  Agus dá bhrí</span>
<lb n="1112"/><span>sin is féidir linn a dhearbhú le siúráltas nár gheall sibh go fírinneach</span>
<lb n="1113"/><span>an peacadh a sheachnadh, nár dhiúlt sibh go hiomlán do na</span>
<lb n="1114"/><span>lochtaibh, tráth a thiteann sibh ar ais gach lá.  Vaniloquium est</span>
<lb n="1115"/><span>dicere</span></p>
</div>
<pb n="55"/>
<div><lb n="1116"/><p><span>volui nec tamen feci.  Is díomhaoin daoibh a rá gur mhian libh an</span>
<lb n="1117"/><span>peacadh a sheachnadh agus cinnte nach ndearn sibh é.</span></p>
<lb n="1118"/>
<lb n="1119"/><p><span>51 Ina aghaidh seo déarfaidh tú go raibh dúil, toil agus intinn</span>
<lb n="1120"/><span>agat an peacadh a sheachnadh nuair a bhí tú ag faoisidin, má tá gur</span>
<lb n="1121"/><span>athraigh tú ó shin le méad neart na gcathuithe agus antoil na colna</span>
<lb n="1122"/><span>chun gur umhlaigh tú do bua na nádúra le gur thit tú ar ais ins an</span>
<lb n="1123"/><span>bpeacadh.</span></p>
<lb n="1124"/>
<lb n="1125"/><p><span>Admhaím, a Chríostaithe, gur mórchumhachtach an</span>
<lb n="1126"/><span>impríocht a bhíos ag cathuithe an áibhirseora agus gach namhaid</span>
<lb n="1127"/><span>eile atá ag ár n-anam chum nár dtarraingt chun an pheacaidh.</span>
<lb n="1128"/><span>Cinnte dá mbeadh an gealladh a thug tú uait ag sacraimint na</span>
<lb n="1129"/><span>haithrí fírinneach, briathra do chroí mar a bhí focail do bhéil,</span>
<lb n="1130"/><span>deirim go bhfaighfeá bua ar gach namhaid acu seo agus go mbeifeá</span>
<lb n="1131"/><span>buansheasmhach ins na grása a fuair tú.</span></p>
<lb n="1132"/>
<lb n="1133"/><p><span>Smaoinigh ort féin anois dhá gcaillfeá do mhaoin shaolta ar</span>
<lb n="1134"/><span>son umhlú do na cathuithe seo.  Goidé an saothar, goidé an</span></p>
</div>
<pb n="56"/>
<div><lb n="1135"/><p><span>dochar a chuirfeá ort féin chum a smachtú gan mhoill, chun a</span>
<lb n="1136"/><span>ndíbirt ar siúl mar leon craosach.</span></p>
<lb n="1137"/>
<lb n="1138"/><p><span>Ó maise, a pheacaigh bhoicht, goidé is brí do mhaoin</span>
<lb n="1139"/><span>shaolta?  Goidé is brí 52 do bhean, do chlann, do leas, do</span>
<lb n="1140"/><span>shubstaint go léir ar an tsaol seo, má chailleann tú substaint shíoraí</span>
<lb n="1141"/><span>na ngrása agus leasa na bhflaitheas le saol na saol?</span>
<lb n="1142"/><span>Ó a Chríostaithe, guím oraibh ar sucht an Athar Síoraí aiséirí</span>
<lb n="1143"/><span>gan mhoill a dhéanamh as an tsuan marfach ina bhfuil sibh.</span>
<lb n="1144"/><span>Brisimist na slabhraí mallaithe úd atá donár gceangalt síos do</span>
<lb n="1145"/><span>charraig ifrinn.  Cé go bhfuil nár slánú dócúlach ag ár nádúra tá</span>
<lb n="1146"/><span>cinnte grása an Spioraid Naoimh a fuair mur ó pháis ár Slánaitheora</span>
<lb n="1147"/><span>Íosa Críosta buach neartmhar.</span></p>
<lb n="1148"/>
<lb n="1149"/><p><span>(Sumat crucem)  Seo Íosa Críosta i gcrann na croiche agus a</span>
<lb n="1150"/><span>dhá láimh sínte i do choinne chum do ghlacadh chomh luath is a</span>
<lb n="1151"/><span>thiontaíos tú air.  Tar mar sin le dóchas agus misneach, ach tar le</span>
<lb n="1152"/><span>dólás agus tursa ó do chroí.  Admhaigh do pheacaí gan leithscéal</span>
<lb n="1153"/><span>agus gheobhaidh tú ó Dhia leas na</span></p>
</div>
<pb n="57"/>
<div><lb n="1154"/><p><span>ngrása ar an tsaol seo agus an glóir shíoraí ar an tsaol eile.  Áiméan.</span>
<lb n="1155"/></p>
</div>
<pb n="58"/>
<div><lb n="1156"/><p><span>53   Páis ár Slánaitheora Íosa Críosta</span>
<lb n="1157"/><span>de réir Matha.</span></p>
<lb n="1158"/>
<lb n="1159"/><p><span>Ins an am sin dúirt Críosta lena dheisceabail, "Atá fios</span>
<lb n="1160"/><span>agaibh go bhfuil an cháisc tar éis dhá lá agus go dtoirbhfear Mac an</span>
<lb n="1161"/><span>Duine chum a chéasadh."  Ansin do chruinnigh uachtaráin na sagart</span>
<lb n="1162"/><span>agus na scríobhaithe agus sinsir an phobail go halla an ardshagairt</span>
<lb n="1163"/><span>dá ngairthear Cáiafas, agus do rinne siad comhairle le chéile chum</span>
<lb n="1164"/><span>go mbéarfadh siad ar Íosa i bhfeall agus go muirfeadh siad é.</span>
<lb n="1165"/><span>"Ach," dúirt siad, "ní ins an bhféasta, ar eagal go dtógfadh sé</span>
<lb n="1166"/><span>buaireamh i measc an phobail."</span></p>
<lb n="1167"/>
<lb n="1168"/><p><span>Agus an tráth do bhí Íosa i mBéatáine i dtoigh Shíomóin an</span>
<lb n="1169"/><span>lobhar, tháinig bean chuige dá raibh bocsa de ola chostasach aici</span>
<lb n="1170"/><span>agus dhoirt sí é ar a cheannsan agus é ina shuí ag an mbord.  Agus</span>
<lb n="1171"/><span>nuair a chonaic a dheisceabail sin do bhí fearg orthu ag rá, "Cé dó a</span>
<lb n="1172"/><span>bhfóineann an diomail seo?  For d'fhéadfaí an ola seo a dhíol ar</span>
<lb n="1173"/><span>mórán agus a thabhairt do na bochtaibh."  Agus an t-am do thuig</span>
<lb n="1174"/><span>Críosta seo dúirt sé leobh, "Goidé an t-ábhar fá gcuireann sibh</span>
<lb n="1175"/><span>buaireamh ar an bean for do rinne sí obair mhaith i mo thimpeallsa,</span>
<lb n="1176"/><span>óir</span></p>
</div>
<pb n="59"/>
<div><lb n="1177"/><p><span>beidh na bochtaibh go coitianta agaibh, má tá, ní bheidh mise go</span>
<lb n="1178"/><span>gnách os mur gcoinne.  Ach deirim libh go fírinneach cibé áit ar</span>
<lb n="1179"/><span>feadh an domhain a ndéantar an soiscéal seo a sheanmóir go 54 n-</span>
<lb n="1180"/><span>ársófar mar an gcéanna an ní do rinne an bhean seo mar chuimhne</span>
<lb n="1181"/><span>uirthi."</span></p>
<lb n="1182"/>
<lb n="1183"/><p><span>Ansin d'imigh fear den dá fhear déag dárbh ainm Iúdás</span>
<lb n="1184"/><span>Isceiriót chum uachtaráin na sagart agus dúirt sé leobh, 'Goidé</span>
<lb n="1185"/><span>bhéarfaidh sibh dhomhsa agus braithfidh mé dhaoibh é.' Agus do </span>
<lb n="1186"/><span>rinne siad margán fá deich bpingine fichead airgid a thabhairt dhó.</span>
<lb n="1187"/><span>Agus uaidh sin amach do bhí sé ag iarraidh am chum go</span>
<lb n="1188"/><span>mbraitheadh sé é.</span></p>
<lb n="1189"/>
<lb n="1190"/><p><span>Agus an chéad lá den arán gan laibhín, tháinig a</span>
<lb n="1191"/><span>dheisceabail chuig Íosa ag rá leis, "Goidé an áit ar mian leat sinn a</span>
<lb n="1192"/><span>dhéanamh réidh dhuit do chaitheamh na Cásca?"  Agus dúirt Íosa,</span>
<lb n="1193"/><span>"Imigh isteach chun an bhaile mhóir chuig duine áirithe agus abair</span>
<lb n="1194"/><span>leis, 'Adeir an máistir, 'Tá mo amsa ag druidim liom.  Is in do</span>
<lb n="1195"/><span>thoighse a dhéanfas mé féin agus mo dheisceabail an Cháisc.' "</span>
<lb n="1196"/><span>Agus do rinne na deisceabail mar a d'ordaigh Críosta</span>
<lb n="1197"/><span>dhóibh agus d'ullmhaigh siad an Cháisc.  Agus an t-am do bí</span>
<lb n="1198"/><span>deireadh an</span></p>
</div>
<pb n="60"/>
<div><lb n="1199"/><p><span>lae ann, do shuigh sé ag an bord leis an dá fhear déag, agus ar</span>
<lb n="1200"/><span>bheith ag ithe bia dhóibh adúirt sé, "Deirim libh go fírinneach go</span>
<lb n="1201"/><span>mbraithfidh fear dhíbh mise." Agus do ghabh dobrón rómhór</span>
<lb n="1202"/><span>iadsan agus dúirt gach duine acu leis, "An mise é, a Thiarna?"  Agus</span>
<lb n="1203"/><span>ar freagar dhósan dúirt sé, "An té a thomas a lámh 55 ins an mhias</span>
<lb n="1204"/><span>liomsa, is é a bhraithfeas mise.  Go deimhin tá Mac an Duine ag</span>
<lb n="1205"/><span>imeacht de réir mar a scríobhthar air, ach is baolach don té do</span>
<lb n="1206"/><span>bhraithfeas Mac an Duine, do ba mhaith dhó nach mbeirthí é."</span>
<lb n="1207"/><span>Agus ar freagar do Iúdás do bhraith é, adúirt sé, "An mise é, a</span>
<lb n="1208"/><span>mháistir?" Adúirt seisean leis, "Adúirt tú é."</span>
<lb n="1209"/><span>Agus ar bheith ag ithe bia dhóibh do ghlac Íosa arán agus i</span>
<lb n="1210"/><span>ndiaidh a bheannú, do bhris agus thug sé dhá dheisceabail é, agus</span>
<lb n="1211"/><span>dúirt sé, "Glacaidh agus ithigi , is é seo mo chorpsa."  Agus ar</span>
<lb n="1212"/><span>bhreith ar an cupán dhó agus ar thabhairt buíochas thug sé dhóibh é</span>
<lb n="1213"/><span>ag rá, "Ólaigí go huile as seo, óir is é seo mo fhuilse, an tiomna nua</span>
<lb n="1214"/><span>a dhoirtear ar son móráin chum maithiúnas na bpeacaí.  Adeirim</span>
<lb n="1215"/><span>libh uaidh seo suas ní ólfaidh mé de thoradh an fíon</span></p>
</div>
<pb n="61"/>
<div><lb n="1216"/><p><span>seo go dtí an lá úd ina n-ólfaidh mé é go nua libh i ríochta mo</span>
<lb n="1217"/><span>athara."</span></p>
<lb n="1218"/>
<lb n="1219"/><p><span>Agus an uair do ghabh siad sailm, do chuaigh siad amach go</span>
<lb n="1220"/><span>Sliabh na nOlives.  Ansin deir Íosa leobh, "Do-gheobhaidh sibh go</span>
<lb n="1221"/><span>léir scannal ionamsa anocht: óir atá sé scríofa, 'Buailfidh mé an</span>
<lb n="1222"/><span>tréadaí agus scabfar na caoirigh ón tréad.' Agus tar éis mise aiséirí</span>
<lb n="1223"/><span>a dhéanamh rachaidh 56 mé romhaibh go Galilee."</span>
<lb n="1224"/><span>Agus ar freagar do Pheadar, adúirt sé leis, "Dá bhfaigheadh</span>
<lb n="1225"/><span>siad go léir scannal ionat, ní bhfaighidh mise scannal ionat go</span>
<lb n="1226"/><span>brách." Adúirt Íosa leis-sean, "Adeirim leat go fírinneach sula</span>
<lb n="1227"/><span>scairtfidh an coileach anocht go séanfaidh tú mé trí huaire." Adeir</span>
<lb n="1228"/><span>Peadar leis, "Go deimhin más éigean domh bás a fhulaingt i do</span>
<lb n="1229"/><span>chuideachta, ní shéanaim thú." Agus adúirt na deisceabail uile mar</span>
<lb n="1230"/><span>an gcéanna.</span></p>
<lb n="1231"/>
<lb n="1232"/><p><span>Do chuaigh Íosa leobh go baile dá ngairthear Geitséamainí</span>
<lb n="1233"/><span>agus dúirt sé lena dheisceabail, "Suígí anseo go n-imeoidh mise a</span>
<lb n="1234"/><span>dhéanamh urnaí ansiúd anonn." Agus ar bhreith Peadar agus dís</span>
<lb n="1235"/><span>mac Zeibidé leis, do thosaigh sé ar bheith dobrónach agus</span>
<lb n="1236"/><span>róthursach.  Ansin</span></p>
</div>
<pb n="62"/>
<div><lb n="1237"/><p><span>deir sé leobh, "Atá mo anam lán dobróin go dtí an bás.  Fanaigí</span>
<lb n="1238"/><span>anseo agus déanaigí faireachas in éineacht liomsa." Agus ar</span>
<lb n="1239"/><span>imeacht dhó beagán as sin, do lig sé é féin síos ar a ghlúine a</span>
<lb n="1240"/><span>dhéanamh urnaí agus ag rá, "A Athair, más féidir é, gabhadh an</span>
<lb n="1241"/><span>cupán seo tharam.  Ach cinnte ná bíodh sé mar is toil liomsa ach</span>
<lb n="1242"/><span>mar is áil leatsa."</span></p>
<lb n="1243"/>
<lb n="1244"/><p><span>Agus tháinig sé chum a dheisceabal 57 agus do ghabh sé</span>
<lb n="1245"/><span>ina gcodladh iad, agus adúirt sé le Peadar, "An mar sin?  Nárbh</span>
<lb n="1246"/><span>fhéidir libh faireachas a dhéanamh aon uair amháin i mo</span>
<lb n="1247"/><span>chuideachtsa.  Déanaidh faireachas agus urnaí ionas nach dtitfeadh</span>
<lb n="1248"/><span>sibh ann i gcathú.  Tá an spiorad go deimhin ullmhaithe ach tá an</span>
<lb n="1249"/><span>cholainn anbhann."</span></p>
<lb n="1250"/>
<lb n="1251"/><p><span>D'imigh sé an dara huair agus do rinne sé urnaí ag rá, 'A</span>
<lb n="1252"/><span>Athair, ach mura féidir leis an gcupán seo dhul tharam gan mé a ól,</span>
<lb n="1253"/><span>déantar do thoilse.' Agus ar theacht dhó fuair sé aríst ina gcodladh</span>
<lb n="1254"/><span>iad óir do bhí a súile trom.  Agus arna bhfágáil, d'imigh sé aríst</span>
<lb n="1255"/><span>agus do rinne sé urnaí an treas uair ag rá</span></p>
</div>
<pb n="63"/>
<div><lb n="1256"/><p><span>na briathra céanna.</span></p>
<lb n="1257"/>
<lb n="1258"/><p><span>Ansin thig sé chum a dheisceabal agus adeir leobh,</span>
<lb n="1259"/><span>"Codlaígí feasta agus cónaígí. Féach do dhruid an uair linn agus tá</span>
<lb n="1260"/><span>Mac an Duine dhá thoirbhirt i lámha na bpeacach.  Éirígí.  Bímist</span>
<lb n="1261"/><span>ar shiúl.  Féach is fogas dhúinn an té a bhraithfeas mise."</span>
<lb n="1262"/><span>Agus an fad a bhí sé á rá na briathra seo, féach tháinig</span>
<lb n="1263"/><span>Iúdás, duine den dá fhear déag, agus cuideachta mhór leis maille le</span>
<lb n="1264"/><span>claímhte agus le bataí ó uachtaráin na sagart agus ó sinsiribh an</span>
<lb n="1265"/><span>phobail.  Acht thug an fear a bhraith é comhartha dhóibhsean ag rá,</span>
<lb n="1266"/><span>"Cibé duine dá dtabharfaidh 58 mise póg dhó, is é sin é.  Beiridh</span>
<lb n="1267"/><span>air."</span></p>
<lb n="1268"/>
<lb n="1269"/><p><span>Agus ar an mball nuair a tháinig sé chum Íosa, dúirt sé, "Go</span>
<lb n="1270"/><span>mbeannaíthear dhuit, a mháistir," agus thug sé póg dhó.  Agus</span>
<lb n="1271"/><span>adúirt Íosa leis-sean, 'A charaid, créad fá a dtáinig tú?' Tháinig</span>
<lb n="1272"/><span>siadsan i láthair agus do chuir lámha ar Íosa agus do ghabh siad é.</span>
<lb n="1273"/><span>Agus féach do shín fear den mhuintir a bhí le Íosa a lámh agus do</span>
<lb n="1274"/><span>tharraing sé a chlaíomh amach agus ar bualadh searbhóntaí an</span>
<lb n="1275"/><span>ardshagairt do bhain sé an chluas dhe.  Ansin deir Íosa leis, "Cuir</span>
<lb n="1276"/><span>do chlaíomh aríst ina áit féin óir gach uile</span></p>
</div>
<pb n="64"/>
<div><lb n="1277"/><p><span>dhuine a ghlacas claíomh is le claíomh a thitfeas sé.  An é nach</span>
<lb n="1278"/><span>síleann tú go dtiocfadh liomsa mo Athair a ghuí anois agus go</span>
<lb n="1279"/><span>mbéarfadh sé dhomh ar an uair seo níos mó nó dhá léigiún déag de</span>
<lb n="1280"/><span>ainglibh?  Ach conas do chomhlíonfar mar sin na scrioptúirí gur</span>
<lb n="1281"/><span>mar seo is éigean a bheith?" Adúirt Íosa leis an tslua an uair sin,</span>
<lb n="1282"/><span>"Tháinig sibh amach amhail is chum gadaí le claímhte agus le bataí</span>
<lb n="1283"/><span>do mo ghabháilse.  Do bhí mé i mo shuí gach aon lá eadraibh ins an</span>
<lb n="1284"/><span>teampall ag teagas agus níor rug sibh orm." Ach tháinig seo go</span>
<lb n="1285"/><span>huile chum críche ionas go ndéanfaí scrioptúr na bhfáithe a</span>
<lb n="1286"/><span>chomhlíonadh.</span></p>
<lb n="1287"/>
<lb n="1288"/><p><span>Ansin thréig a dheisceabail é go huile agus theith siad.</span>
<lb n="1289"/><span>Agus ar bhreith ar Íosa 59 dhóibhsean thug siad leobh chum</span>
<lb n="1290"/><span>Cháiafas an t-ardshagart é an áit a raibh na scríobhaithe agus na</span>
<lb n="1291"/><span>sinsir cruinn.  Agus do lean Peadar i bhfad uaidh é go halla an</span>
<lb n="1292"/><span>ardshagairt.  Agus ar dhul isteach dhó do shuigh sé i gcuideacht na</span>
<lb n="1293"/><span>searbhóntaí chum go bhfeicfeadh sé an deireadh.</span></p>
<lb n="1294"/>
<lb n="1295"/><p><span>Agus d'iarr uachtaráin na sagart agus na sinsir agus an</span>
<lb n="1296"/><span>chomhairle uile fianaise bhréagach in aghaidh Íosa ionas go</span></p>
</div>
<pb n="65"/>
<div><lb n="1297"/><p><span>gcuirfeadh siad chum báis é, agus ní bhfuaireadar.  Agus fós cé go</span>
<lb n="1298"/><span>dtáinig mórán de fhianaise falsa, ní bhfuair siad coir ina aghaidh</span>
<lb n="1299"/><span>agus fá dheireadh ar theacht do dhís fianaise bréagach adúradar,</span>
<lb n="1300"/><span>"Adúirt an fear seo "tiocfaidh liomsa teampall Dé a leagan agus a</span>
<lb n="1301"/><span>thógáil i dtrí lá.""  Agus ar éirí suas don ardshagart, adúirt sé leis,</span>
<lb n="1302"/><span>"Goidé an t-ábhar nach dtugann tú freagar éigin uait?  Créad fá a</span>
<lb n="1303"/><span>bhfuil siad seo ag déanamh fianaise i do aghaidh?" Cé ea níor</span>
<lb n="1304"/><span>labhair Íosa aon fhocal.  Agus d'éirigh an t-ardshagart agus adúirt</span>
<lb n="1305"/><span>sé leis, "Cuirim ort ar sucht Dé insin dhúinn an tú Críost Mac Dé?"</span>
<lb n="1306"/><span>Adeir Íosa leis, "Adúirt tusa é.  Ach deirim libh ina dhiaidh seo go</span>
<lb n="1307"/><span>bhfeicfidh sibh Mac an Duine ina shuí ar dheisláimh chumhachtach</span>
<lb n="1308"/><span>Dé agus ag teacht i néaltaí na bhFlaitheas."</span></p>
<lb n="1309"/>
<lb n="1310"/><p><span>Ansin do 60 réab an t-ardshagart a chuid éadaigh ag rá gur</span>
<lb n="1311"/><span>labhair sé blaisféim. "Goidé an feidhm fianaise atá orainn níos mó?</span>
<lb n="1312"/><span>Féach do chuala sibh anois an blaisféim.  Goidé a shíleann sibhse?"</span>
<lb n="1313"/><span>Agus ar freagar dhóibhsean, adúirt siad, "Do thuill sé a chur chun</span>
<lb n="1314"/><span>báis."</span></p>
<lb n="1315"/>
<lb n="1316"/><p><span>Ansin do chaith siad seilí</span></p>
</div>
<pb n="66"/>
<div><lb n="1317"/><p><span>ina éadan agus do ghabh siad de bhosaibh air.  Agus do ghabhadar</span>
<lb n="1318"/><span>dream eile de shlataibh air ag rá, "Ársaigh dhúinn, a Chríosta, cé hé</span>
<lb n="1319"/><span>a bhuail thú?"</span></p>
<lb n="1320"/>
<lb n="1321"/><p><span>Agus do bhí Peadar ina shuí amuigh ins an halla, agus</span>
<lb n="1322"/><span>tháinig cailín áirithe chuige ag rá, "Do bhí tusa i gcuideacht</span>
<lb n="1323"/><span>Chríosta an Gailíleach." Ach do shéan seisean i bhfianaise a mhéid</span>
<lb n="1324"/><span>is bhí i láthair ag rá, "Ní thuigim créad adeir tú." Agus ar dul amach</span>
<lb n="1325"/><span>dhó ins an phóirse do chonaic cailín eile é agus adúirt sí leis an</span>
<lb n="1326"/><span>lucht a bhí i láthair, "Do bhí an fear seo i gcuideacht Íosa i</span>
<lb n="1327"/><span>Nazarat." Agus do shéan sé aríst maille le mionnú ag rá, "Níl aithne</span>
<lb n="1328"/><span>agam ar an duine sin." Agus tamall ina dhiaidh sin tháinig an dream</span>
<lb n="1329"/><span>a bhí ina seasamh i láthair agus dúirt siad le Peadar, "Go fírinneach</span>
<lb n="1330"/><span>is den mhuintir úd tusa, óir atá 61 do chaint féin do do bhrath."</span>
<lb n="1331"/><span>Ansin do thionscain sé bheith ag mallú agus ag mionnú nach raibh</span>
<lb n="1332"/><span>aithne aige ar an duine.  Agus ar an mball do ghlaoigh an coileach,</span>
<lb n="1333"/><span>agus ansin do chuimhnigh Peadar ar briathra Íosa</span></p>
</div>
<pb n="67"/>
<div><lb n="1334"/><p><span>a dúirt leis, "Sula ngairfidh an coileach séanfaidh tú mé trí huaire,"</span>
<lb n="1335"/><span>agus ar dul amach dhó do ghoil sé go géar.</span></p>
<lb n="1336"/>
<lb n="1337"/><p><span>Agus ar theacht na maidine do chuaigh na hardshagairt agus</span>
<lb n="1338"/><span>sinsir an phobail go huile i gcomhairle in aghaidh Íosa ionas go</span>
<lb n="1339"/><span>gcuirfeadh siad chum báis é.  Agus i ndiaidh a cheangal dhóibh</span>
<lb n="1340"/><span>thug siad leobh é agus thoirbhir siad do Pontius Pioláit an t-</span>
<lb n="1341"/><span>uachtarán é.  Ansin mar chonaic Iúdás do bhraith é gur tligeadh é,</span>
<lb n="1342"/><span>do ghabh aithreachas é agus do aisig sé na deich bpíosa fichead</span>
<lb n="1343"/><span>airgid do na hardshagartaibh agus do na sinsiribh ag rá, "Do</span>
<lb n="1344"/><span>pheacaigh mé ag brath na fola neamhchiontach." Ach adúirt</span>
<lb n="1345"/><span>siadsan, "Goidé sin dúinne?  Féach féin dó sin." Agus ar tligean na</span>
<lb n="1346"/><span>bpíosaí airgid uaidh ins an teampall, d'imigh sé ar shiúl agus ar</span>
<lb n="1347"/><span>imeacht dhó do chroch sé é féin.  Ach ar ghlacan an airgid do na</span>
<lb n="1348"/><span>hardshagairt, adúirt siad, "Ní cóir a gcur ins an 62 chiste for is</span>
<lb n="1349"/><span>luach fola iad."</span></p>
<lb n="1350"/>
<lb n="1351"/><p><span>Agus ar déanamh comhairle dhóibhsean, do cheannaigh siad</span>
<lb n="1352"/><span>leo fearann do bhí aige fear a bhí ag déanamh soitheach</span></p>
</div>
<pb n="68"/>
<div><lb n="1353"/><p><span>criadh dochum strainséirí a iolcadh ann.  Ar an ábhar sin gairthear</span>
<lb n="1354"/><span>don fearann úd Fearann na Fola go dtí an lá inniu.  Ansin</span>
<lb n="1355"/><span>do rinneadh a chomhlíonadh an ní a dúirt an fáidh Irimia ag rá, "Do</span>
<lb n="1356"/><span>ghlac siad na deich bpíosaí fichead airgid, luach an té a measadh i</span>
<lb n="1357"/><span>measc clannaibh Iosraeil.  Agus thug siad iad ar fearann an fear a</span>
<lb n="1358"/><span>bhí ag déanamh na soitheach créafóg mar a d'ordaigh an Tiarna</span>
<lb n="1359"/><span>domhsa."</span></p>
<lb n="1360"/>
<lb n="1361"/><p><span>Agus do sheas Íosa i bhfianaise an uachtaráin agus</span>
<lb n="1362"/><span>d'fhiafraigh an t-uachtarán dhe ag rá, "An tusa an rí úd na</span>
<lb n="1363"/><span>nIúdaigh?" Agus adúirt Íosa leis, "Adeir tusa sin." Agus an t-am do</span>
<lb n="1364"/><span>thlig na hardshagairt agus na sinsir é, níor fhreagair sé aon ní.</span>
<lb n="1365"/><span>Adeir Pioláit leis an t-am sin, "An é nach gcluin tú dhá</span>
<lb n="1366"/><span>liacht fianaise agus atá siad ag tabhairt i do aghaidh?" Agus ní thug</span>
<lb n="1367"/><span>sé freagar ar aon fhocal dó ar modh gur ghabh iontas mór an</span>
<lb n="1368"/><span>t-uachtarán.</span></p>
<lb n="1369"/>
<lb n="1370"/><p><span>Ach anois cheana ba ghnách leis an uachtarán príosúnach do</span>
<lb n="1371"/><span>ligean amach 63 lá an fhéasta chum an phobail, an té ab áil leobh.</span></p>
</div>
<pb n="69"/>
<div><lb n="1372"/><p><span>Agus do bhí acu an t-am sin príosúnach róchoireach darbh ainm</span>
<lb n="1373"/><span>Barabas.  Ar an ábhar sin nuair a chruinnigh siadsan adúirt Pioláit</span>
<lb n="1374"/><span>leobh, "Cia is toil libh do ligean chugaibh, Barabas nó Íosa dá</span>
<lb n="1375"/><span>ngairthear Críosta?" Óir do bhí fios aige gur tríd tnúth a thoirbhir</span>
<lb n="1376"/><span>siad suas é.</span></p>
<lb n="1377"/>
<lb n="1378"/><p><span>Agus ar suí dhósan ina chathaoir bhreithiúnais do chuir a</span>
<lb n="1379"/><span>bhean teachtaireacht chuige ag rá, "Ná bíodh baint agat leis an</span>
<lb n="1380"/><span>bhfíréan úd óir is mór a d'fhulaing mise inniu i mbrionglóidigh ar a</span>
<lb n="1381"/><span>shon."</span></p>
<lb n="1382"/>
<lb n="1383"/><p><span>Ach cheana do thug uachtaráin na sagart agus na sinsir fá</span>
<lb n="1384"/><span>ndear don bpobal Barabas dh'iarraidh agus Íosa do chur chum báis.</span>
<lb n="1385"/><span>Agus ar freagairt don uachtarán, adúirt sé leobh, "Cia den dís úd is</span>
<lb n="1386"/><span>mian libh do ligean chugaibh?" Ach adúirt siadsan, "Barabas!"</span>
<lb n="1387"/><span>Adúirt Pioláit leobh ar an ábhar sin, "Goidé a dhéanfas mé le Íosa</span>
<lb n="1388"/><span>dá ngairthear Críosta?" Adúirt siadsan go huile leis, "Crochthar é!"</span>
<lb n="1389"/><span>Agus adúirt an t-uachtrán, "Goidé an t-olc do rinne sé?" Ach is</span>
<lb n="1390"/><span>móide a d'éigh siadsan ag rá, "Crochthar é!"</span></p>
<lb n="1391"/>
<lb n="1392"/><p><span>Agus ar fheiceáil do Phioláit nach raibh tairbhe dhó in aon</span>
<lb n="1393"/><span>ní</span></p>
</div>
<pb n="70"/>
<div><lb n="1394"/><p><span>ach gur mó an bhuairt a tháinig dhe, ar 64 ghlacan uisce dhó do</span>
<lb n="1395"/><span>nigh sé a lámha i bhfianaise an phobail ag rá, "Atáimse</span>
<lb n="1396"/><span>neamhchiontach ó fhuil an fhíréin seo. Féachaidh ibhse dhaoibh</span>
<lb n="1397"/><span>féin."</span></p>
<lb n="1398"/>
<lb n="1399"/><p><span>Agus ar freagar don pobal go huile adúirt siad, "Bíodh a</span>
<lb n="1400"/><span>fhuil orainne agus ar ár gclainn." Do lig sé chucu an tan sin</span>
<lb n="1401"/><span>Barabas, agus ar sciúradh Íosa thug sé chum a chrochadh é.</span>
<lb n="1402"/><span>Ansin thug saighdiúirí an uachtaráin Íosa leobh den halla</span>
<lb n="1403"/><span>agus do chruinnigh an chuideachta saighdiúirí uile ina thimpeall.</span>
<lb n="1404"/><span>Agus do nochtaigh siad é agus do chuir siad brat dearg ina</span>
<lb n="1405"/><span>thimpeall agus do fhigh siad coróin spíne agus do chuir siad í fána</span>
<lb n="1406"/><span>cheann agus slat giolcaí ina lámh dheas agus do lig siad iad féin ar</span>
<lb n="1407"/><span>a nglúine ina fhianaise agus do rinne siad fonóid faoi ag rá, "Dia do</span>
<lb n="1408"/><span>bheatha, a Rí na nIúdaigh."</span></p>
<lb n="1409"/>
<lb n="1410"/><p><span>Agus an tan do ghabhadar de sheilí air do ghlac siad an tslat</span>
<lb n="1411"/><span>giolcaí agus do bhuail siad ina cheann é.  Agus an t-am do rinne</span>
<lb n="1412"/><span>siad fonóid faoi do bhain siad an róba dhe</span></p>
</div>
<pb n="71"/>
<div><lb n="1413"/><p><span>agus do chuir siad a chuid éadaigh féin ina thimpeall agus thug siad</span>
<lb n="1414"/><span>amach é 65 chum a chrochadh.  Agus ar dul amach dhóibh fuair</span>
<lb n="1415"/><span>siad óglach ó Sirene darbh ainm Síomón agus do chuir siad dhe</span>
<lb n="1416"/><span>fhiachaibh air dhul leis dochum a chroich do iompar.</span></p>
<lb n="1417"/>
<lb n="1418"/><p><span>Agus an t-am a tháinig siad go dtí an áit darbh ainm Golgotá</span>
<lb n="1419"/><span>(is ionann sin le rá agus Áit na gCloigne) thug siad fínéagar agus</span>
<lb n="1420"/><span>domlas trína chéile re n-ól dó, agus an t-am do bhlais sé é níorbh áil</span>
<lb n="1421"/><span>leis a ól.</span></p>
<lb n="1422"/>
<lb n="1423"/><p><span>Agus i ndiaidh a chrochadh dhóibh do roinn siad a chuid</span>
<lb n="1424"/><span>éadaigh agus chuir crainn orthu ionas go ndéanfaí a chomhlíonadh</span>
<lb n="1425"/><span>an ní a dúirt an fáidh ag rá, "Do roinneadar mo éadaigh dhóibh féin</span>
<lb n="1426"/><span>agus do chuireadar crannchur ar mo chulaith."</span></p>
<lb n="1427"/>
<lb n="1428"/><p><span>Agus ar suí dhóibh do choimheád siad é ansin agus do chuir</span>
<lb n="1429"/><span>siad a choir bháis scríofa os a chionn: 'Is é seo Íosa, Rí na</span>
<lb n="1430"/><span>nIúdaigh'.</span></p>
<lb n="1431"/>
<lb n="1432"/><p><span>Do crochadh dís gadaidheanneadh maille leis an tan sin, fear</span>
<lb n="1433"/><span>ar a dheas agus fear ar a lámh chlí.  Agus do bhí an mhuintir a bhí</span>
<lb n="1434"/><span>ag dul thairis dá bhlaisféimeáil</span></p>
</div>
<pb n="72"/>
<div><lb n="1435"/><p><span>ag croitheadh a gcinn agus ag rá, "Tusa 66 a leagfas an teampall</span>
<lb n="1436"/><span>agus a chuirfeas suas i dtrí lá é, fóir ort féin.  Más tú Mac Dé tar</span>
<lb n="1437"/><span>anuas ón croich."</span></p>
<lb n="1438"/>
<lb n="1439"/><p><span>Agus mar an gcéanna adúirt uachtaráin na sagart maille leis</span>
<lb n="1440"/><span>na scríobhaithe agus leis na sinsiribh ag fonóid faoi, "Do fóir sé ar</span>
<lb n="1441"/><span>dhaoine eile agus ní éidir leis é féin a shábháil.  Más é Rí Iosrael é</span>
<lb n="1442"/><span>tigeadh sé anuas anois as an gcroich agus creidfimid é.  Do bhí a</span>
<lb n="1443"/><span>dhóchas i nDia, fóireadh sé air anois más áil leis é, óir adúirt sé, 'Is</span>
<lb n="1444"/><span>mise Mac Dé'."</span></p>
<lb n="1445"/>
<lb n="1446"/><p><span>Agus thug na gadaidheanneadh a crochadh mar aon leis an</span>
<lb n="1447"/><span>scannal céanna dhó.</span></p>
<lb n="1448"/>
<lb n="1449"/><p><span>Agus do bhí dorchadas ar an talamh go huile ón seisiú huair</span>
<lb n="1450"/><span>go dtí an naoú huair.  Agus timpeall an naoú huair d'éigh Íosa ann i</span>
<lb n="1451"/><span>nguth ard ag rá, "Eli, Eli, lama sabactani" - is é sin le rá, "Mo Dhia,</span>
<lb n="1452"/><span>Mo Dhia, créad fá ar thréig tú mé?" Agus arna chluinstin sin adúirt</span>
<lb n="1453"/><span>cuid dá raibh ina seasamh i láthair 67 ansin, "Atá an fear seo ag</span>
<lb n="1454"/><span>gairm ar Éilias."</span>
<lb n="1455"/></p>
</div>
<pb n="73"/>
<div><lb n="1456"/><p><span>Agus do rith fear dhíobh ar an mball agus ar ghlacan sponge</span>
<lb n="1457"/><span>agus arna líonadh de vinegar agus arna chur i dtimpeall slat giolcaí,</span>
<lb n="1458"/><span>thug sé deoch dhó le n-ól.  Ach adúirt an chuid eile, "Lig dhó.</span>
<lb n="1459"/><span>Féachaimist an dtiocfaidh Éilias dá shaoradh." Agus ar éamhaint</span>
<lb n="1460"/><span>aríst do Íosa ann i nguth mór do chuaidh an t-anam as.</span>
<lb n="1461"/><span>Agus féach do réab brat roinnte an teampaill ina dhá chuid ó</span>
<lb n="1462"/><span>uachtar go híochtar agus do chrith an talamh agus do scoilt na</span>
<lb n="1463"/><span>carraigeacha, agus d'oscail na tuambaí agus d'éirigh mórán de</span>
<lb n="1464"/><span>chorpaibh na ndaoine naofa do bhí ina gcodladh.  Agus ar dul</span>
<lb n="1465"/><span>amach as na tuambaí dhóibh i ndiaidh eisean aiséirí a dhéanamh</span>
<lb n="1466"/><span>do chuaigh siad isteach chun an chathair naofa agus d'fhoilsigh siad</span>
<lb n="1467"/><span>iad féin do mhórán.</span></p>
<lb n="1468"/>
<lb n="1469"/><p><span>Ach ar fheiscint an talamh ar crith agus na nithibh a d'éirigh</span>
<lb n="1470"/><span>ann don captaen agus dá raibh ina chuideachta ag coimheád Íosa,</span>
<lb n="1471"/><span>do ghabh eagla mór iad ag rá, "Go fírinneach dob é seo Mac Dé."</span>
<lb n="1472"/><span>Agus do bhí ansin mórán 68 ban ag féachaint air i bhfad</span>
<lb n="1473"/><span>uaidh, noch do lean Íosa ón Galilee ag déanamh seirbhís dhó,</span></p>
</div>
<pb n="74"/>
<div><lb n="1474"/><p><span>ina raibh mar an gcéanna Máire Magdalene agus Máire máthair</span>
<lb n="1475"/><span>Iacóib, agus Iósaef agus máthair clainne Zeibidé.</span></p>
<lb n="1476"/>
<lb n="1477"/><p><span>Ach an tan do bhí deireadh an lae ann tháinig duine saibhir ó</span>
<lb n="1478"/><span>Aramatáia darbh ainm Iósaef do bhí fós ina dheisceabal ag Íosa,</span>
<lb n="1479"/><span>agus do chuaigh sé chuig Pioláit agus d'iarr sé corp Íosa.  Ansin</span>
<lb n="1480"/><span>dúirt Pioláit an corp a thabhairt dhó.</span>
<lb n="1481"/><span>Agus an tan do fuair Iósaef an corp do phill sé línéadach</span>
<lb n="1482"/><span>glan ina thimpeall agus do chuir sé ina thuama nua féin do thochail</span>
<lb n="1483"/><span>sé i gcarraig agus ar chur cloch mhór dhó ar dhoras an tuamba dó</span>
<lb n="1484"/><span>d'imigh sé ar shiúl.  Agus do bhí Máire Magdalene agus an Máire</span>
<lb n="1485"/><span>eile ansin ina suí os coinne an tuamba.</span></p>
<lb n="1486"/>
<lb n="1487"/><p><span>Agus an lá i ndiaidh a n-ullmhaithe do chruinníodar</span>
<lb n="1488"/><span>uachtaráin na sagart agus na Pharisees go Pioláid ag rá, "A thiarna,</span>
<lb n="1489"/><span>is cuimhneach linn an tan do bhí an mealltóir úd beo gur dhúirt sé</span>
<lb n="1490"/><span>'Éireoidh mé tar éis trí lá.' Ar an ábhar sin tabhair 69 ordú</span>
<lb n="1491"/><span>coimheád do chur ar an tuamba go cionn an</span></p>
</div>
<pb n="75"/>
<div><lb n="1492"/><p><span>treas lá ar eagal go dtiocfadh a dheisceabail ins an oíche agus go</span>
<lb n="1493"/><span>ngoidfeadh siad é agus go n-abródh siad leis an bpobal, 'Do éirigh</span>
<lb n="1494"/><span>sé ó mharbh', agus beidh an seachrán déanach níos measa ná an</span>
<lb n="1495"/><span>chéad seachrán."</span></p>
<lb n="1496"/>
<lb n="1497"/><p><span>Adúirt Píoláit leobh, "Atá garda agaibhse.  Imígí, déanaidh</span>
<lb n="1498"/><span>mar is fiosach dhaoibh féin é." Agus ar imeacht dhóibhsean do</span>
<lb n="1499"/><span>dhaingníodar an tuamba ag cur séala ar an gcloich maille le garda.</span>
<lb n="1500"/></p>
</div>
<pb n="76"/>
<div><lb n="1501"/><p><span>70 On Hell</span></p>
<lb n="1502"/>
<lb n="1503"/><p><span>Mortuus est autem dives et sepultus est in inferno.</span>
<lb n="1504"/><span>Do fuair an duine saibhir bás agus hiolcadh é in ifreann  (Luke</span>
<lb n="1505"/><span>16:22).</span></p>
<lb n="1506"/>
<lb n="1507"/><p><span>Nach mór uafásach an taispeánadh seo a bheir an soiscéal</span>
<lb n="1508"/><span>dhúinn ar dhuine a bhí le linn a bheatha ar an tsaol seo lán</span>
<lb n="1509"/><span>ollmhaithis agus saibhris, faoi mheas agus mórchéim ag n-a</span>
<lb n="1510"/><span>chomharsain agus a lucht eolais, ar modh go dtug siad gach uile</span>
<lb n="1511"/><span>shórt comóradh agus onóir dhona thórramh tar éis a bháis le tóirsí</span>
<lb n="1512"/><span>lasta, cóistí cumtha agus ceoltaí molta.  Ach is é a deir an soiscéal</span>
<lb n="1513"/><span>linn go bhfuair sé bás agus gur hiolcadh a anam thíos in ifreann.</span>
<lb n="1514"/><span>Ó a Chríostaidheanna, nach gcreathnaíonn sibh go léir ag</span>
<lb n="1515"/><span>smaoineamh ar an imirce mhífhortúnach do rinne an fear saibhir úd</span>
<lb n="1516"/><span>ón tsaol chum na síoraíocht.  Má tá, creathnaígí ins an am céanna fá</span>
<lb n="1517"/><span>mur n-anamaibh bocht féin.  Agus go háirid ibhse lucht an tsaibhris</span>
<lb n="1518"/><span>bhréagaí a bheir réim do antoil mur gcoirp agus mur</span></p>
</div>
<pb n="77"/>
<div><lb n="1519"/><p><span>gcraois, féachaidh le uafás agus le critheagla ar an staid dhamanta</span>
<lb n="1520"/><span>ina bhfuil an fear úd nach ndearna riamh leathoiread peacaí libhse.</span>
<lb n="1521"/><span>Fuair sé bás agus in ifreann síoraí a hiolcadh é.  Mortuus est etc.</span>
<lb n="1522"/><span>71   Seo go díreach críoch gach pléisiúir salach, críoch gach</span>
<lb n="1523"/><span>lúcháir pheacach.  Tar éis spóirt amaideach ní fheicthear ach deora</span>
<lb n="1524"/><span>tursa.  Tar éis ceoltaí gáirsiúla agus glórthaí madrúil ní cluintear</span>
<lb n="1525"/><span>ach osnaí brónach agus mairgniú truánta.  In éis compáin pheacaí</span>
<lb n="1526"/><span>agus féastaí soilseacha, thig piantaí dochuimsithe, díoscarnach</span>
<lb n="1527"/><span>fiacla agus cuideacht deamhan.</span></p>
<lb n="1528"/>
<lb n="1529"/><p><span>Is trua tursach an t-athrach seo.  Má tá, is ó fhíorcheart Dé a</span>
<lb n="1530"/><span>thig sé.  Míle uair a fuair sibh rabhadh gur mar seo a roinnfeas Dia</span>
<lb n="1531"/><span>leis an bpeacach i ndiaidh a bháis.  Ach faraor níor éist sibh agus</span>
<lb n="1532"/><span>níor chuir beann ar gach comhairle dá bhfuair sibh ach oiread le na</span>
<lb n="1533"/><span>Sodomites a bhí go laethúil ag fáil warning ó Lot go scriosfadh Dia</span>
<lb n="1534"/><span>an baile mura scoiridh siad ó na peacaí mínádúrtha ina raibh siad</span>
<lb n="1535"/><span>coireach.  Níor chuir siad aird nó beann ar comhairle nó teagas dá</span>
<lb n="1536"/><span>bhfuair siad nó gur chruthaigh an tAthair Síoraí féin an fhírinne le</span></p>
</div>
<pb n="78"/>
<div><lb n="1537"/><p><span>cur tinidh agus brimstone anuas as na flaithis orthu.</span></p>
<lb n="1538"/>
<lb n="1539"/><p><span>Ó nach follasach a tchíonn sibh leis seo go ndallann an</span>
<lb n="1540"/><span>peacadh tuigse agus céadfaí an duine, ar modh nach bhfeic sé na</span>
<lb n="1541"/><span>cneácha marfacha a bhíos ar a anam nó go n-imíonn sé le linn a</span>
<lb n="1542"/><span>bháis ó dhomhan dhorchadas a choinsiasa féin go dorchadas síoraí</span>
<lb n="1543"/><span>follasach ifrinn.</span></p>
<lb n="1544"/>
<lb n="1545"/><p><span>Ó mo thrua an peacach nach gcorraíonn a chroí le aithrí ag</span>
<lb n="1546"/><span>cluinstin 72 na mífhortúin síoraí úd atá ag brath ar a anam.</span>
<lb n="1547"/><span>"B'fhearr liom," a deir Naomh Chrysostom, "go dtiocfadh</span>
<lb n="1548"/><span>anam damanta anuas as ifreann le teagas a thabhairt dhaoibh in mo</span>
<lb n="1549"/><span>áitse chum go líonfadh mur gcroí le eagla ag dearcaint ar na</span>
<lb n="1550"/><span>slabhraí atá dá gceangalt, na grideallacha dá rósadh, na teanchra dá</span>
<lb n="1551"/><span>stróiceadh, na tinte dá loscadh."</span></p>
<lb n="1552"/>
<lb n="1553"/><p><span>Má tá, níl míorúilt den tsórt seo riachtanasach for tá briathra</span>
<lb n="1554"/><span>Chríosta ár Slánaitheoir critheaglach go leor le croí gach duine a</span>
<lb n="1555"/><span>chorradh agus a thiontú a smaoineoidh orthu. "Ite maledicti etc -</span>
<lb n="1556"/><span>bígí ar siúl uaim, a chlann na mallacht, go tinidh shíoraí ifrinn,</span>
<lb n="1557"/><span>tinidh atá dhá fadú ag Dia</span></p>
</div>
<pb n="79"/>
<div><lb n="1558"/><p><span>fá chomhair na bpeacaigh."</span></p>
<lb n="1559"/>
<lb n="1560"/><p><span>Is ar phiantaí ifrinn is mian liom trácht libh inniu tar éis mo</span>
<lb n="1561"/><span>chomhrá a roinn i ndá pháirt.  Ar tús do-bhéarfaidh mé solas beag</span>
<lb n="1562"/><span>dhaoibh ar thine ifrinn, agus ina dhiaidh sin ar síoraíocht na</span>
<lb n="1563"/><span>bpiantaí.</span></p>
<lb n="1564"/>
<lb n="1565"/><p><span>Guífidh mé an Spiorad Naomh ar tús grása a thabhairt do</span>
<lb n="1566"/><span>gach aon anseo i láthair inniu, tar éis eagla an Tiarna a thabhairt</span>
<lb n="1567"/><span>dhúinn ag míniú piantaí ifrinn, go dtabharfadh sé fós dhúinn grása</span>
<lb n="1568"/><span>an charántais a shlánaíos an t-anam, ní atá mé a iarraidh go humhal</span>
<lb n="1569"/><span>ar Íosa Críosta tríd idirghuí na Maighdine Muire ag rá an Ave</span>
<lb n="1570"/><span>Maria.</span></p>
<lb n="1571"/>
<lb n="1572"/><p><span>73   Tá mur le dearcaint ar thine ifrinn ar dhá mhodh</span>
<lb n="1573"/><span>mhóruafásacha: ar tús de réir a nádúra féin agus mar sin tá sí</span>
<lb n="1574"/><span>critheaglach ag cine daonna go léir, an dara modh méid go bhfuil sí</span>
<lb n="1575"/><span>míorúilteach idir dhá lámh Dé agus mar seo tá sí dochuimsithe ag</span>
<lb n="1576"/><span>tuigse daonna.</span></p>
<lb n="1577"/>
<lb n="1578"/><p><span>Má smaoiníonn mur uirthi inti féin, deir Íosa Críost linn gur</span>
<lb n="1579"/><span>tinidh fhírinneach síoraí í. "Ite maledicti etc - bígí ar siúl uaim, a</span>
<lb n="1580"/><span>chlann na mallacht, go tinidh shíoraí ifrinn." Seo sentence an</span>
<lb n="1581"/><span>ardbhreithimh Críost</span></p>
</div>
<pb n="80"/>
<div><lb n="1582"/><p><span>ann i mbriathra follasacha, agus tá ceart Dé dhá ordú go</span>
<lb n="1583"/><span>bhfulaingeoidh an peacach tinidh chraosach ifrinn ar son tinidh na</span>
<lb n="1584"/><span>feirge agus na drúise do las sé lena thoildheoin féin ina cholainn.</span>
<lb n="1585"/><span>Féachaidh, a Chríostaithe, le uafás ar na créatúir</span>
<lb n="1586"/><span>mhífhortúnacha úd atá inniu dá loisceadh agus dá ndó in ifreann.</span>
<lb n="1587"/><span>Ní bhfuil cos nó lámh, ceann nó cliabh, alt nó cnámh ina gcolainn</span>
<lb n="1588"/><span>nach bhfuil le thine.  Tá smior a gcoirp ag leá, tá fuil a gcuisleanna</span>
<lb n="1589"/><span>ar lasadh ar modh go bhfuil an duine damanta mar gríosóg pitch nó</span>
<lb n="1590"/><span>tarra.  Ó a Dhia, nach mór do fhearg, nach uafásach do fhíorcheart?</span>
<lb n="1591"/><span>Fiafraím díbhse mar a d'fhiafraigh Soon de na fáithe anallód de</span>
<lb n="1592"/><span>Íosa Críost, "Cé hé i mur measc dá dtig leis neart na tineadh úd a</span>
<lb n="1593"/><span>fhulaingt? - Quis ex vobis habitare poterit in igne devorante?"</span>
<lb n="1594"/><span>An iompróidh an fear úd a thug ariamh réim dó féin le gach</span>
<lb n="1595"/><span>pléisiúr 74 agus gach cuideacht, le rogha agus togha gach bia</span>
<lb n="1596"/><span>agus dí?  Goidé mar a fhulaingeoidh sé tinte síoraí ifrinn?  Nó an</span>
<lb n="1597"/><span>bhean úd eile a deir nach dtig léi troscadh na heaglaise a dhéanamh</span>
<lb n="1598"/><span>nó ordú a</span></p>
</div>
<pb n="81"/>
<div><lb n="1599"/><p><span>hathair faoistine a chomhlíonadh, nó seanmóir an Domhnaigh a</span>
<lb n="1600"/><span>chuinstin nó aifreann a éisteacht gan a bheith mífhoighdeach</span>
<lb n="1601"/><span>míshásta?  É seo nár chosc ariamh go sea a shúile ó fhéachaint</span>
<lb n="1602"/><span>mhailíseach, a chroí ó smaointe drúisiúla nó a lámha ó</span>
<lb n="1603"/><span>ghlacaireacht thruaillí, goidé mar a iompróidh sé cuideacht na</span>
<lb n="1604"/><span>ndeamhan?  An bhfulaingeoidh na céadfaí úd a shásaigh tú gach lá</span>
<lb n="1605"/><span>ó rugadh thú le craos agus madrúlacht cuideacht na ndiabhal i</span>
<lb n="1606"/><span>dtinidh ifrinn, tinidh atá ní hé amháin fírinneach inti féin ach fós</span>
<lb n="1607"/><span>míorúilteach idir dhá lámh Dé de bhrí go bhfuil sí ag lasadh agus ag</span>
<lb n="1608"/><span>dó na n-anamnacha damanta gan chríoch gan chaitheamh.</span>
<lb n="1609"/><span>Tá tinidh nádúrtha an tsaoil seo le compord agus lasadh a</span>
<lb n="1610"/><span>thabhairt dhon duine.  Tá tinidh ifrinn le sciúirse, crá agus greadadh</span>
<lb n="1611"/><span>a thabhairt dhon bpeacach  gan chríoch gan deireadh.</span></p>
<lb n="1612"/>
<lb n="1613"/><p><span>"Cruinnigh leat na peacaigh," a déarfas an tAthair Síoraí leis</span>
<lb n="1614"/><span>an diabhal, "mar a bhfuil lucht na stráice agus na sainte, lucht na</span>
<lb n="1615"/><span>drúise agus na mionnaí móra, lucht gadaíochta agus bréaga, lucht</span>
<lb n="1616"/><span>druncaireachta agus blaisféime.  Déan dhíobhtha aon ghríosóg</span>
<lb n="1617"/><span>amháin tineadh le go dtabharfaidh mé ligean do mo fhearg dá</span>
<lb n="1618"/><span>loisceadh</span></p>
</div>
<pb n="82"/>
<div><lb n="1619"/><p><span>75 go síoraí," - sagittas meas in eos complebo (Deut.22).</span>
<lb n="1620"/><span>Ó a lucht an tsaibhris bhréagaigh, goidé a éireos daoibh?</span>
<lb n="1621"/><span>An rud céanna a d'éirigh do Izeibil.  Bhí sí mar ibhse spéisiúil i</span>
<lb n="1622"/><span>maoin agus in éadáil, i gcuideacht agus i bpléisiúr, agus cé nach</span>
<lb n="1623"/><span>measann sibh gur pheacadh marfach seo, cinnte damnadh í go</span>
<lb n="1624"/><span>síoraí in ifreann.</span></p>
<lb n="1625"/>
<lb n="1626"/><p><span>Ar an modh gcéanna a roinnfeas Dia le gach duine a gheibh</span>
<lb n="1627"/><span>bás ins an bpeacadh - "ite maledicti in ignem aeternum."</span>
<lb n="1628"/><span>Dearcaimist anois ar shíoraíocht na bpiantaí úd ifrinn, ní dár gheall</span>
<lb n="1629"/><span>mé trácht air ins an dara pointe.</span></p>
<lb n="1630"/>
<lb n="1631"/><p><span>Goidé a thuigthear leis an tsíoraíocht mhóruafásach úd ar a</span>
<lb n="1632"/><span>dtráchtann mur.  Ní bhfuil againn le rá leis ach gur poll domhain é</span>
<lb n="1633"/><span>gan eagán, gur spás é gan deireadh, gur cúrsa é gan chríoch, gur fad</span>
<lb n="1634"/><span>bliantaí agus laethaibh nach féidir a áireamh de bhrí go bhfuil Cáin</span>
<lb n="1635"/><span>míortúnach atá anois os cionn 5000 bliain in ifreann chomh fada ó</span>
<lb n="1636"/><span>dheireadh a phiantaí leis an té a chuaigh ann inné nó aréir.</span>
<lb n="1637"/><span>Tar éis gach baile agus gach caisleán do chonaic tú riamh ag</span>
<lb n="1638"/><span>titim síos ina ndusta,</span></p>
</div>
<pb n="83"/>
<div><lb n="1639"/><p><span>tar éis an duine déanach dhe do ghéagáin a thiocfas chun an tsaoil</span>
<lb n="1640"/><span>bheith rotting ins an 76 uaigh, tar éis an saol go léir dhul thart</span>
<lb n="1641"/><span>agus a bheith caite, ní ghearrthar do phiantaí ann aon mhóimint</span>
<lb n="1642"/><span>amháin más duine thú (nár lige Dia sin) a rachas go hifreann.</span>
<lb n="1643"/><span>Ó a Chríostaithe, nach bhfeic sibh leis seo míorúilt na</span>
<lb n="1644"/><span>síoraíochta agus mórfhearg Dé in aghaidh na bpeacaigh?</span></p>
<lb n="1645"/>
<lb n="1646"/><p><span>Creideann sibh seo agus cinnte ní bhfuil sibh ag leasú mur mbeatha</span>
<lb n="1647"/><span>for tá bréaga agus cúlchaint in mur dteangtha, éigeart agus claon in</span>
<lb n="1648"/><span>mur ndéileáil, mailís in mur gcroí agus drúis in mur gcolainn,</span>
<lb n="1649"/><span>amhail agus nach bhfuil peannaiste ar bith le fáil agaibh ó lámh Dé</span>
<lb n="1650"/><span>ar son a dhlí bheannaithe a bhriseadh.</span></p>
<lb n="1651"/>
<lb n="1652"/><p><span>Cuimhneoidh an t-anam damanta ar gach meán sábhála a</span>
<lb n="1653"/><span>thug an tAthair Síoraí dhi tráth a bhí sí i gcolainn daonna ar an tsaol</span>
<lb n="1654"/><span>seo.  Cuimhneoidh ar an mbaisteadh a chuir na míle milliún anam</span>
<lb n="1655"/><span>go flaithis Dé, ach faraor atá ag méadú pianach agus mar dhamnú</span>
<lb n="1656"/><span>síoraí uirthi féin.  Smaoineoidh ar an aithrí a d'oscail geataí na</span>
<lb n="1657"/><span>trócaire do mhórán, agus</span></p>
</div>
<pb n="84"/>
<div><lb n="1658"/><p><span>sacraimint chorp Chríost a thug seilbh dhóibh go brách ar ríocht</span>
<lb n="1659"/><span>neimhe.  In éineacht le gach meán grastúil dhíobh seo dhoirt Críost</span>
<lb n="1660"/><span>ár Slánaitheoir a chuid fola ar crann na croiche le mo shábháil 77</span>
<lb n="1661"/><span>ó dhamnú síoraí.</span></p>
<lb n="1662"/>
<lb n="1663"/><p><span>Ach mo thrua, lig mé an t-am thart.  Níor oscail mé mo</span>
<lb n="1664"/><span>chroí do ghrása pháis mo shlánaitheora.  Níor ghlac mé na</span>
<lb n="1665"/><span>sacraimint leis an ullmhú riachtanach.  Agus ar an ábhar sin in áit</span>
<lb n="1666"/><span>cróinn na glóire bheith inniu ar mo cheann, tá tinte craosacha ifrinn</span>
<lb n="1667"/><span>do mo loscadh.  Cuimhneoidh an ógmhnaoi agus an t-ógfhear úd</span>
<lb n="1668"/><span>atá anois dhá ndó ar son pheacadh na drúise ar an aimsir chráifeach</span>
<lb n="1669"/><span>gheanmnaí do chaith siad i dtoigh an n-athara nuair a bhí glóir</span>
<lb n="1670"/><span>shíoraí le fáil acu dá bhfaigheadh bás.</span></p>
<lb n="1671"/>
<lb n="1672"/><p><span>Ach goidé an dólás a bheas ar an athair agus ar an máthair a</span>
<lb n="1673"/><span>thóg a gclann go measúil fiúntach mar a shíleadar tráth a chasfas</span>
<lb n="1674"/><span>orthu thíos in ifreann ar son bróid, aontís agus easbhaidh crábhaidh.</span>
<lb n="1675"/><span>"Ó a mhic mífhortúnaigh," a déarfas an t-athair, "nár ghlac</span>
<lb n="1676"/><span>mo chomhairle." "Ó a athair mhallaithe," a déarfas an mac, "nach é</span>
<lb n="1677"/><span>do shampal féin a lean mé agus a d'fhág inniu in éineacht leat mé i</span>
<lb n="1678"/><span>ndaorphiantaí</span></p>
</div>
<pb n="85"/>
<div><lb n="1679"/><p><span>ifrinn."</span></p>
<lb n="1680"/>
<lb n="1681"/><p><span>"An é nach raibh trócaire le fáil agam ó Íosa Críost?" a</span>
<lb n="1682"/><span>déarfas an duine damanta leis féin.  "Nár thionscail Dia sacraimint</span>
<lb n="1683"/><span>na haithrí agus faoistin ghlan le pardún a thabhairt don bpeacach</span>
<lb n="1684"/><span>agus geataí na glóire a oscailt dhon anam ag uair a bháis?  Is fíor go</span>
<lb n="1685"/><span>78 ndearna, ach faraor níor éist mé le Dia nó leis an eaglais le linn</span>
<lb n="1686"/><span>mo bheatha nó mo shláinte.  Agus cé go dtáinig sagart chugam ar</span>
<lb n="1687"/><span>an uair úd cinnte bhí mo chroí gan dólás agus mo theangaidh gan</span>
<lb n="1688"/><span>urlabhra, ar modh in áit pardún dh'fháil ó Íosa Críost tráth a fuair</span>
<lb n="1689"/><span>mé aspalóid ar talamh, is é a tligeadh mé chum báis síoraí ins na</span>
<lb n="1690"/><span>flaithis."</span></p>
<lb n="1691"/>
<lb n="1692"/><p><span>Ó a aimsir fhortúnaigh, ní thig tú ais go brách!  Ó a</span>
<lb n="1693"/><span>laethaibh na ngrása agus na trócaire, d'imigh sibh thart!  Ó dá</span>
<lb n="1694"/><span>bhfaighinn ach aon bhliain amháin ar an tsaol, níl aithrí dá mhéad</span>
<lb n="1695"/><span>nach ndéanfainn!  Éistidh anois le ifreann féin ag tabhairt comhairle</span>
<lb n="1696"/><span>oraibh, "Dedit abyssus vocem suam."</span></p>
<lb n="1697"/>
<lb n="1698"/><p><span>Labhrann ifreann le trí shórt daoine, mar a bhfuil, na fíréin,</span>
<lb n="1699"/><span>lucht na haithrí agus an neamhaithríoch nó an bunadh a ghní</span>
<lb n="1700"/><span>fadchónaí ins an bpeacadh.  Deir</span></p>
</div>
<pb n="86"/>
<div><lb n="1701"/><p><span>ifreann le na fíréin, "Bígí seasmhach ins na grása.  Seachainidh an</span>
<lb n="1702"/><span>peacadh nó tligfear sibh go tinidh shíoraí ifrinn.  Abairidh go minic</span>
<lb n="1703"/><span>'Sábháil sinn, a Thiarna - custodi animam etc - sábháil m'anam, a</span>
<lb n="1704"/><span>shlánaitheoir, a cheannaigh tú go daor.' "</span></p>
<lb n="1705"/>
<lb n="1706"/><p><span>Deir ifreann le lucht na haithrí, "Tabhraigí míle buíochas</span>
<lb n="1707"/><span>dhon Athair Síoraí a tharraing sibh ina thrócaire agus lena</span>
<lb n="1708"/><span>mhórghrása as duibheagán an oilc agus log na mallacht a thuill sibh</span>
<lb n="1709"/><span>le mur bpeacaí, chum beatha na suáilce agus sláinte mur n-anama.</span>
<lb n="1710"/><span>Abraigí in éineacht leis an fáidh ríúil, 'Ó a Thiarna, ná hagair</span>
<lb n="1711"/><span>fíorcheart ar m'anam 79 bocht féin, nó ar anam Críostaí ar bith a</span>
<lb n="1712"/><span>tharraing mé chum peacaidh le mo scannal nó le mo</span>
<lb n="1713"/><span>dhrochshampal, agus ná lig dhóibh tinidh shíoraí ifrinn a fheiscint</span>
<lb n="1714"/><span>nó a fhulaingt go brách.' "</span></p>
<lb n="1715"/>
<lb n="1716"/><p><span>Deir ifreann fá dheoidh leis an neamhaithríoch, "Foscail do</span>
<lb n="1717"/><span>shúile in am.  Ná codail níos faide ins na peacaí.  Nach bhfeic tú le</span>
<lb n="1718"/><span>súile do chreidimh do namhaid thart i do thimpeall agus ifreann</span>
<lb n="1719"/><span>béalfoscailte fá do chomhair?  Nach sin na coirí ar fiuchadh, na</span>
<lb n="1720"/><span>grideallacha dhá ndeargadh, na claímhte</span></p>
</div>
<pb n="87"/>
<div><lb n="1721"/><p><span>dá líomhadh le lámha na spioradaibh mallaithe chun do ghearradh</span>
<lb n="1722"/><span>agus do phianadh le saol na saol."</span></p>
<lb n="1723"/>
<lb n="1724"/><p><span>Dar ndóigh nach bhfuil peacach ar bith anseo i láthair a</span>
<lb n="1725"/><span>chodlódh aon oíche amháin ina leithéid seo de chontúirt!  Níl aon i</span>
<lb n="1726"/><span>mur measc nach seachnódh gach aird mac tíre ná leon feargach.  Ó</span>
<lb n="1727"/><span>maise, duine ar bith a luíos ar leaba ann i bpeacadh marfach nach</span>
<lb n="1728"/><span>gcuireann a chorp agus a anam i mbéal leon craosach ifrinn?</span>
<lb n="1729"/><span>Ó cá rachaidh mé nó cá bhfaighidh mé dídeán ón namhaid</span>
<lb n="1730"/><span>mharfach seo atá ag brath ar m'anam?  Tá, a chairde, go cneácha ár</span>
<lb n="1731"/><span>Slánaitheora Íosa Críost.  Táid cinnte foscailte réidh le foscadh</span>
<lb n="1732"/><span>agus dídeán a thabhairt dhon bpeacach a iarras trócaire ar mac na</span>
<lb n="1733"/><span>trócaire agus a dhéanas an aithrí, a shileas a dheoir le fuath ar an</span>
<lb n="1734"/><span>bpeacadh mar 80 ghrá ar Dhia.</span></p>
<lb n="1735"/>
<lb n="1736"/><p><span>Seo sínte ar crann na croiche an Dia grástúil trócaireach, an</span>
<lb n="1737"/><span>ceannfort láidir úd a choscraíos gach namhaid, a dhíbríos gach</span>
<lb n="1738"/><span>cathú, a neartaíos gach duine a chuireas muinín láidir ann.</span>
<lb n="1739"/><span>Ó cé hé nach ndéarfadh leis ar an uair seo, "A Íosa, a Mhic</span>
<lb n="1740"/><span>Dháiví, déan trócaire orm.  Fógraím cogadh uaidh seo suas ar gach</span>
<lb n="1741"/><span>claon atá in mo</span></p>
</div>
<pb n="88"/>
<div><lb n="1742"/><p><span>cholainn, ar gach cathú atá ag an áibhirseoir, ar cuideacht agus</span>
<lb n="1743"/><span>mealltóireacht an tsaoil a tharraing mé riamh chum do dhlí a</span>
<lb n="1744"/><span>bhriseadh.  Geallaim dhuit, a Shlánaitheoir m'anama gan ní ar bith</span>
<lb n="1745"/><span>a dhéanamh le smaoineamh, briathra, gníomh nó le faillí a chuireas</span>
<lb n="1746"/><span>fearg ort, ionas go mb'fhéidir liom sásamh a thabhairt in mo</span>
<lb n="1747"/><span>pheacaí ar an tsaol seo agus glóir shíoraí na bhflaitheas dh'fháil ag</span>
<lb n="1748"/><span>uair mo bháis" - ní atá mé a iarraidh dhaoibhse agus dhomh féin, in</span>
<lb n="1749"/><span>ainm an Athar agus an Mhic agus an Spioraid Naoimh.  Áiméan.</span>
<lb n="1750"/></p>
</div>
<pb n="89"/>
<div><lb n="1751"/><p><span>81 Penticost Sunday</span></p>
<lb n="1752"/>
<lb n="1753"/><p><span>Repleti sunt omnes spiritu sancto -</span>
<lb n="1754"/><span>Líonadh iad go léir leis an Spiorad Naomh  (Acts 2).</span></p>
<lb n="1755"/>
<lb n="1756"/><p><span>Is cothrom an lá seo a thuirling an Spiorad Naomh ar na</span>
<lb n="1757"/><span>haspail de réir briathra Íosa Críost i Leabhar na Acts.  Do chuala</span>
<lb n="1758"/><span>siad gaoth mhór agus stoirm dhochrach ag teacht as na flaithis ar</span>
<lb n="1759"/><span>modh gur líon an toigh go hiomlán le uafás.</span></p>
<lb n="1760"/>
<lb n="1761"/><p><span>Goidé is ciall don stoirm ghaoithe seo a bhí ábalta ar crainn</span>
<lb n="1762"/><span>a rútáil as an talamh, sléibhte a thiontú agus carraigeacha a</span>
<lb n="1763"/><span>scoilteadh?  Nach sílfeadh duine gur sciúirse ó Dhia a bhí ag triall</span>
<lb n="1764"/><span>chucu? Má tá, ní mar sin a bhí.  Ní raibh díobháil ar bith le theacht</span>
<lb n="1765"/><span>ón stoirm seo, agus ar an ábhar sin ní raibh eagla ar na haspail de</span>
<lb n="1766"/><span>bhrí go raibh fios acu gurb é Dia a bhí ag tuirlingt as na flaithis le</span>
<lb n="1767"/><span>preasantaí daora, le mórthíolacthaí a ghrása.  Agus ar an ábhar sin,</span>
<lb n="1768"/><span>níor ghuigh siad air druidim uabhtha mar a ghuigh na</span>
<lb n="1769"/><span>cinnGhiúdaigh ins an tseanreacht tráth a bhí siad ag fáilt na dlí ón</span>
<lb n="1770"/><span>Athair Síoraí ar Sliabh Sinai.</span></p>
<lb n="1771"/>
<lb n="1772"/><p><span>Bhí na haspail lán-</span></p>
</div>
<pb n="90"/>
<div><lb n="1773"/><p><span>dheimhin go bhfaigheadh siad ciúnas na ngrása i ndiaidh stoirm na</span>
<lb n="1774"/><span>gaoithe seo agus dá dhroim sin ghuigh siad go dúthrachtach ó chroí</span>
<lb n="1775"/><span>an spiorad 82 beannaithe tuirlingt orthu agus cónaí a dhéanamh</span>
<lb n="1776"/><span>ina measc.</span></p>
<lb n="1777"/>
<lb n="1778"/><p><span>Seo an difear a ghní Naomh Auguistín idir cincís na</span>
<lb n="1779"/><span>gcinnGhiúdaigh agus cincís na gCríostaidheannadh: go raibh Dia</span>
<lb n="1780"/><span>lán díoltais in aghaidh na gcinnGhiúdaigh, armáilte le toirneach</span>
<lb n="1781"/><span>tineadh agus lastracha le chum peannaiste a thabhairt dhóibh ar son</span>
<lb n="1782"/><span>an tréas is lú a dhéanfadh siad in aghaidh a dhlí bheannaithe, agus</span>
<lb n="1783"/><span>go raibh sé ina Dhia carántach trócaireach ag na peacaigh a</span>
<lb n="1784"/><span>chreidfeadh agus a d'umhlódh dhó agus ina charaid ag na</span>
<lb n="1785"/><span>poibleacánaigh a thiontódh air.</span></p>
<lb n="1786"/>
<lb n="1787"/><p><span>Is ar an lá seo go speisialta a rinne an Tiarna dlí an</span>
<lb n="1788"/><span>charántais a phriontáil i gcroíthe na gCríostaidheannadh amhail</span>
<lb n="1789"/><span>agus mar a rinne sé an dlí crua critheaglach a stampáil ar dhá chlár</span>
<lb n="1790"/><span>chloiche do na cinnGhiúdaigh anallód.</span></p>
<lb n="1791"/>
<lb n="1792"/><p><span>Do rinne sé na míorúilte seo go díreach caoga lá tar éis Íosa</span>
<lb n="1793"/><span>Críost, uan Dé a thógas peacaí an domhain, bás scannalach na</span>
<lb n="1794"/><span>croiche a fhulaingt, amhail agus mar a fuair na Israelites an dlí</span>
<lb n="1795"/><span>caoga lá tar éis</span></p>
</div>
<pb n="91"/>
<div><lb n="1796"/><p><span>iad uan na Cásca a chaitheamh.</span></p>
<lb n="1797"/>
<lb n="1798"/><p><span>Seo an lá dár chuir teampall Chríost an briseadh ar sionagóg</span>
<lb n="1799"/><span>na gcinnGhiúdaigh.  Is deimhin go raibh eolas ag na cinnGhiúdaigh</span>
<lb n="1800"/><span>ar an Dia fíor agus go raibh siad comhchruinn in aon chreideamh.</span>
<lb n="1801"/><span>Má tá, bhí siad mar chorp gan anam gan spiorad ag déanamh</span>
<lb n="1802"/><span>seirbhís do Dhia mar gheall ar 83 spré agus maoin neamhbhuan</span>
<lb n="1803"/><span>saolta amháin.</span></p>
<lb n="1804"/>
<lb n="1805"/><p><span>Seo an lá, a deirim, dár chuir an Spiorad Naomh teampall</span>
<lb n="1806"/><span>fírinneach beobhuan ina shuí le onóir a thabhairt do Íosa Críost,</span>
<lb n="1807"/><span>teampall nach féidir dhul ar seachrán go brách de bhrí go bhfuil</span>
<lb n="1808"/><span>spiorad Dé féin dá neartú agus dá treorú i dtús agus i ndeireadh</span>
<lb n="1809"/><span>gach gnímh.</span></p>
<lb n="1810"/>
<lb n="1811"/><p><span>Is é mórmhíorúilte an spioraid bheannaithe seo a thuirling</span>
<lb n="1812"/><span>cothrom an lá inniu ar na haspail is mian liom a mhíniú dhaoibh.</span>
<lb n="1813"/><span>Guímist ar tús an tAthair Síoraí go roinnfidh sé linn tríd a</span>
<lb n="1814"/><span>mhórthrócaire páirt de na grása a fuair Naomh Peadar tráth a</span>
<lb n="1815"/><span>thiontaigh sé trí mhíle pearsa a ghlac baisteadh aon lá amháin,</span>
<lb n="1816"/><span>tíolacthaí atá má a iarraidh le umhlaíocht ón Spiorad Naomh tríd</span>
<lb n="1817"/><span>idirghuí na Maighdean Muire ag rá "Ave Maria."</span></p>
<lb n="1818"/>
<lb n="1819"/><p><span>Ná bíodh náire orainn claontacht agus laige na</span></p>
</div>
<pb n="92"/>
<div><lb n="1820"/><p><span>n-aspal a fhoilsiú inniu de bhrí go dtaispeán siad bua na ngrása</span>
<lb n="1821"/><span>agus mórchumhachta na humhlaíocht, rúta gach uile shuáilce.</span></p>
<lb n="1822"/>
<lb n="1823"/><p><span>Dearcaimist anois ar an fhírinne gan scáth gan folach.  Do bhí siad</span>
<lb n="1824"/><span>fírinneach ar son go raibh siad claon agus tórtha do na huile shórt</span>
<lb n="1825"/><span>peacaí.  Do bhí siad lagchroíoch in gach uile chás agus go speisialta</span>
<lb n="1826"/><span>critheaglach roimh dhaoine mar a chruthaigh siad go mífhortúnach</span>
<lb n="1827"/><span>ag páis ár Slánaitheoir, gur thréig siad é go léir tar éis gach gealladh</span>
<lb n="1828"/><span>a thug 84 sé dhóibh go bhfeicfidh siad é ag déanamh na haiséirí.</span>
<lb n="1829"/><span>Ann i bhfocal is féidir linn a rá nach raibh aithne acu ar Íosa Críost,</span>
<lb n="1830"/><span>ní raibh aithne acu ar an tsaol a bhí siad lena theagas agus a</span>
<lb n="1831"/><span>shoilsiú, modicum lumen in vobis est, agus fós ní raibh aithne acu</span>
<lb n="1832"/><span>orthu féin nó go dtáinig an Spiorad Naomh ag comhlíonadh gach</span>
<lb n="1833"/><span>gealladh a thug Íosa Críost dhóibh - docebit vos omnem veritatem.</span>
<lb n="1834"/><span>Is deimhin nach raibh eolas ag na haspail ar Íosa Críost a</span>
<lb n="1835"/><span>chuir an tAthair Síoraí chucu le bheith ina stiúir ina riail agus ina</span>
<lb n="1836"/><span>Shlánaitheoir acu.  Bhí sé mar mystery dothuigse, mar leabhar</span>
<lb n="1837"/><span>druidte nó gur thuirling an Spiorad Naomh agus gur thit</span></p>
</div>
<pb n="93"/>
<div><lb n="1838"/><p><span>an smúid a bhí ar a súile, mar a tharla dho Naomh Pól, nó gur</span>
<lb n="1839"/><span>dhealraigh sé a gcéadfaí le solas na ngrása.</span></p>
<lb n="1840"/>
<lb n="1841"/><p><span>Is fíor gur admhaigh Naomh Peadar in éineacht le na haspail</span>
<lb n="1842"/><span>go léir diagacht Íosa Críost an uair a dúirt sé, "Tu es Christus filius</span>
<lb n="1843"/><span>Dei vivi, is tú Críost aonmhac Dé bithbheo." Má tá is deimhin le rá</span>
<lb n="1844"/><span>nach raibh eolas ceart aige air tráth a shéan sé é trí huaire i dtoigh</span>
<lb n="1845"/><span>Cháiafas ag rá, "Non novi, ní raibh aithne agam air ariamh."</span>
<lb n="1846"/><span>Thug ár Slánaitheoir aithis do Naomh Philip agus do na</span>
<lb n="1847"/><span>haspail eile a bhí ina chuideacht an oíche roimh a pháis ag rá leobh,</span>
<lb n="1848"/><span>"Féachaidh chomh fada is atá mé i mur measc," ar sé, "agus níor</span>
<lb n="1849"/><span>aithin sibh mé - tanto tempore vobiscum 85 sum et non</span>
<lb n="1850"/><span>cognovistis me.  Do labhair mé le daoine eile i parables agus i</span>
<lb n="1851"/><span>mbriathra folaite.  Má tá, labhair mé libhse i mbriathra foilseanta</span>
<lb n="1852"/><span>mar dhaoine muinteartha.  Scaoil mé agus nochtaigh mé dhaoibhse</span>
<lb n="1853"/><span>gach ní a bhaineas le ríochta na bhflaitheas."</span></p>
<lb n="1854"/>
<lb n="1855"/><p><span>Ní raibh gach teagas a thug ár Slánaitheoir dhóibh ná</span>
<lb n="1856"/><span>míorúilte dá ndearna sé nó cruthú dá dtug sé ar a dhiagacht ábalta ar</span>
<lb n="1857"/><span>a</span></p>
</div>
<pb n="94"/>
<div><lb n="1858"/><p><span>an smúid a bhí ar a súile a thógáil.  Ní iontach, iad seo a bhí le</span>
<lb n="1859"/><span>taobh na gréine soilsí agus a bhí cinnte i ndorchadas, spiritus</span>
<lb n="1860"/><span>nondum erat datus - ní bhfuair siad an Spiorad Naomh go fóill.</span>
<lb n="1861"/><span>Is ar an lá seo a comhlíonadh gach gealladh a fuair siad ó</span>
<lb n="1862"/><span>Íosa Críost.  Is ar an lá seo a fuair siad eolas air, "In illo die</span>
<lb n="1863"/><span>cognoscetis quia ego sum." Is ar an lá seo a thuirling Dia orthu le</span>
<lb n="1864"/><span>na huile eolas - Deus scientiarum.  Seo an spiorad a chuartaíos</span>
<lb n="1865"/><span>doimhneacht Dé féin, mar adeir Naomh Pól, "Scrutatur etiam</span>
<lb n="1866"/><span>profunda Dei."</span></p>
<lb n="1867"/>
<lb n="1868"/><p><span>Foilsíonn an spiorad seo dhóibh intinn Dé a bhí folaite, ní hé</span>
<lb n="1869"/><span>amháin ó dhaoine ach fós ó ardaingle na bhflaitheas ón tsíoraíocht</span>
<lb n="1870"/><span>anall, ar modh go raibh siad mar thóirsí lasta ag soilsiú agus ag</span>
<lb n="1871"/><span>teagas ceithre hairdibh an domhain.</span></p>
<lb n="1872"/>
<lb n="1873"/><p><span>Ó a mhórmhíorúilte!  Ar son gur ón Spiorad Naomh a fuair</span>
<lb n="1874"/><span>na haspail gach ardeolas a bhí acu agus gach teagas a thug siad</span>
<lb n="1875"/><span>dhúinn le haghaidh ár slánaithe, cinnte is féidir liom an ní céanna a</span>
<lb n="1876"/><span>rá le mórán agaibhse a dúirt Naomh Pól 86 le cuid dá dheisceabail</span>
<lb n="1877"/><span>nach bhfuil aithne agaibh ar Íosa Críost, nach n-admhaíonn sibh a</span>
<lb n="1878"/><span>spiorad, de bhrí gur dhall sibh mur dtuigse le antoil na</span></p>
</div>
<pb n="95"/>
<div><lb n="1879"/><p><span>colainne, go bhfuil mur gcroíthe  dlúthcheangailte le na peacaí, mur</span>
<lb n="1880"/><span>n-anam báite le spéis i maoin shaolta - mundus non cognovit.</span>
<lb n="1881"/><span>In aimhdheoin gach oidis, eolais agus teagais a fuair sibh ar</span>
<lb n="1882"/><span>Dhia agus ar a dhlí bheannaithe tá sibh cinnte in ainbhios marfach i</span>
<lb n="1883"/><span>mur gcodladh ar bhruach ifrinn.  Goidé an maith dhaoibh fios</span>
<lb n="1884"/><span>bheith agaibh go bhfuair sinn spiorad Íosa Chríost le bheith ina riail</span>
<lb n="1885"/><span>ag ár ngníomhartha agus nach féidir linn ní ar bith a dhéanamh gan</span>
<lb n="1886"/><span>a chuidiú, nuair nach n-iarrann sibh a ghrása, nuair a dhíbríonn sibh</span>
<lb n="1887"/><span>é as mur n-anam le na lochta, ag tabhairt lóistín don diabhal ina áit.</span>
<lb n="1888"/><span>Is é seo a bheir ar spiorad Dé gan cónaí a dhéanamh agaibh.</span></p>
<lb n="1889"/>
<lb n="1890"/><p><span>Is é seo a fhágas ibh i ndorchadas agus i seachrán síoraí.  Is é seo a</span>
<lb n="1891"/><span>bheireas air a rá libh fá dheoidh, "Ní bhfuil eolas agam oraibh -</span>
<lb n="1892"/><span>nescio vos. Ní hé amháin," a deir sé, "nach bhfuil eolas agam</span>
<lb n="1893"/><span>oraibh ach fós mar pheannaiste ar son mur mícharántais agus mur</span>
<lb n="1894"/><span>bpeacaí mailíseacha.  Bheirim breithiúnas marfach oraibh.  Bígí ar</span>
<lb n="1895"/><span>siúl uaim, a chlann na mallacht, go tine shíoraí ifrinn - recedite a</span>
<lb n="1896"/><span>me maledicti etc."</span>
<lb n="1897"/></p>
</div>
<pb n="96"/>
<div><lb n="1898"/><p><span>Breithiúnas é seo a bhéarfar ní hé amháin in aghaidh na</span>
<lb n="1899"/><span>bpeacaigh foilseanta scannalacha, mar a bhfuil 87 lucht</span>
<lb n="1900"/><span>druncaireacht, gadaíocht, striapachais agus mionnaí móra, ach fós</span>
<lb n="1901"/><span>in aghaidh gach aon eile atá b'fhéidir i meas cráifeachta agus i</span>
<lb n="1902"/><span>gcéim mhór i láthair daoine, má tá, dá bhfuil a gcroí báite le gean ar</span>
<lb n="1903"/><span>leannán áirite peacaidh, dá bhfuil athair nimhe príobháideach ag</span>
<lb n="1904"/><span>fáilt bua ar grása an Spioraid Naoimh ins an anam.</span></p>
<lb n="1905"/>
<lb n="1906"/><p><span>Cé hé nach líonfadh le eagla agus uafás ag smaoineamh</span>
<lb n="1907"/><span>goidé éireos dona anam féin.  Nuair atá na sagairt a bhíos ag teagas</span>
<lb n="1908"/><span>an tsoiscéil, ag scaoileadh na bpeacaigh, ag déanamh íobairt gach lá</span>
<lb n="1909"/><span>don tSlánaitheoir, atá le mórán bliantaí i meas rialtachta agus</span>
<lb n="1910"/><span>crábhaidh i láthair na gCríostaidheanna atá faoina stiúir.  Má</span>
<lb n="1911"/><span>thiteann siad le stráic nó bród, le saint nó craos nó ainmhian ar bith</span>
<lb n="1912"/><span>eile ann i bpeacadh marfach, tréigeann spiorad Dé iad.  Bíonn siad i</span>
<lb n="1913"/><span>gcosúlacht le maighdeana amaideacha an tsoiscéil nár chuir ola ina</span>
<lb n="1914"/><span>lampaí.  Bíonn siad gan toradh gan tairbhe i láthair Dé agus faraor</span>
<lb n="1915"/><span>ina sclábhaidheanna ag a n-aintoil féin ar an tsaol seo agus ag an</span>
<lb n="1916"/><span>áibhirseoir ar an tsaol eile - recedite a me maledicti.</span></p>
</div>
<pb n="97"/>
<div><lb n="1917"/><p><span>Oibrígí mar sin, a chairde, le gach mífhortún síoraí a</span>
<lb n="1918"/><span>sheachnadh.  Fógraidh cogadh uaidh seo suas in aghaidh gach</span>
<lb n="1919"/><span>namhaid atá ag mur n-anamaibh.  Scriosaigí gach ainmhian atá i</span>
<lb n="1920"/><span>mur gcroí.  Ná tugaidh lóistín do smaoineamh ar bith in mur</span>
<lb n="1921"/><span>n-intinn 88 atá in aghaidh fírinne spiorad na ngrása.  Níl againn</span>
<lb n="1922"/><span>ach seo dh'iarraidh le umhlaíocht agus le dóchas ón Athair Síoraí</span>
<lb n="1923"/><span>go dtaibheoidh sé dhúinn an Spiorad Naomh tuirlingt orainn inniu</span>
<lb n="1924"/><span>lenár soilsiú go ríocht na glóire, lenár neartú ina ghrása i ngleann na</span>
<lb n="1925"/><span>ndeor seo ionas go mb'fhéidir linn tríd mhórthrócaire an Tríonóid</span>
<lb n="1926"/><span>Rónaofa a ghrádhadh ar an tsaol seo agus a mholadh in éineacht le</span>
<lb n="1927"/><span>na haspail le saol na saol - grása atá mé a iarraidh dhaoibhse agus</span>
<lb n="1928"/><span>dhomh féin.  Áiméan.</span>
<lb n="1929"/></p>
</div>
<pb n="98"/>
<div><lb n="1930"/><p><span>89 On the seven mortal sins in general</span></p>
<lb n="1931"/>
<lb n="1932"/><p><span>Le go mb'fhéidir linn na peacaí seo a sheachnadh agus a</span>
<lb n="1933"/><span>ndíbirt as nár gcroíthe, is cóir dhúinn dearcaint ar an mailís in</span>
<lb n="1934"/><span>aghaidh Dé agus ar an olc a ghní siad dhúinne.  Agus má scriosann</span>
<lb n="1935"/><span>tú na seacht gcinn seo is féidir leat dóchas bheith agat tríd chuidiú</span>
<lb n="1936"/><span>Íosa Críost go ndíbreoidh tú gach olc eile a bhíos ag  brath ar</span>
<lb n="1937"/><span>d'anam.</span></p>
<lb n="1938"/>
<lb n="1939"/><p><span>Is le ruaigeadh na seacht ndiabhal seo as corp Máire</span>
<lb n="1940"/><span>Magdalene a díbríodh na míle spiorad mallaithe a bhí in éineacht</span>
<lb n="1941"/><span>leobh.  Is iad seo na seacht namhaid a bhí ag pobal Iosrael lena</span>
<lb n="1942"/><span>gcoscairt sula bhfuair siad seilbh ar Thalamh na Geallúin.  Is iad</span>
<lb n="1943"/><span>seo na seacht ndiabhal a chaithfeas sinne a smachtú sula bhfaighidh</span>
<lb n="1944"/><span>mur seilbh ar ríocht na bhflaitheas.</span></p>
<lb n="1945"/>
<lb n="1946"/><p><span>Gairthear peacaí marfacha dhíobhtha de bhrí go dtabhrann</span>
<lb n="1947"/><span>bás síoraí don anam ag briseadh aitheanta Dé nó na hEaglaise, agus</span>
<lb n="1948"/><span>cé go n-athródh laghad mhatter nó laige na tuigse an peacadh</span>
<lb n="1949"/><span>marfach chum peacadh solathach, tá sé cinnte deimhin gur cóir sin</span>
<lb n="1950"/><span>féin a sheachnadh de bhrí go n-ullmhaíonn an duine chum titim go</span>
<lb n="1951"/><span>marfach agus chum damnú síoraí.</span></p>
</div>
<pb n="99"/>
<div><lb n="1952"/><p><span>Níl aithne de dhlí Dé nó na hEaglaise dá mbriseann tú nach</span>
<lb n="1953"/><span>bhfásann as aon de na seacht bpeacaí marfacha seo mar brainse ó</span>
<lb n="1954"/><span>rúta nó mar sruthán uisce as tobar.</span></p>
<lb n="1955"/>
<lb n="1956"/><p><span>Nuair a bhristhear an 90 seachtú agus an deichniú haithne</span>
<lb n="1957"/><span>de aitheanta Dé, is le peacadh na sainte a ghníthear é.  Nuair a</span>
<lb n="1958"/><span>bhristhear an séú agus an naoú aithne is é peacadh na drúise is</span>
<lb n="1959"/><span>ócáid dhó.  Má peacaíthear in aghaidh an chéad nó an tríú aithne is</span>
<lb n="1960"/><span>le peacadh na leisc a bhristear iad.  Is le fearg, tnúth, craos nó saint</span>
<lb n="1961"/><span>a pheacaíthear in aghaidh an chúigiú agus an ochtú aithne.  Agus</span>
<lb n="1962"/><span>níl peacadh dá ghní mur in aghaidh aitheanta na hEaglaise nach tríd</span>
<lb n="1963"/><span>falsacht nó craos a chríochnófar iad.</span></p>
<lb n="1964"/>
<lb n="1965"/><p><span>Má tá, ar son na stráic, ní hé amháin go bhfuil ina rúta ag na</span>
<lb n="1966"/><span>huile pheacadh a ghní mur le gníomh nó le faillí ach fós tá sí mar</span>
<lb n="1967"/><span>mháthair ag beathú na sé choileán mhallaithe eile, is é sin na sé</span>
<lb n="1968"/><span>ceannpheacaí marfacha atá mar thógáil chum nár n-anam a</span>
<lb n="1969"/><span>stróiceadh chomh luath is a thig neart inár gcolainn.</span></p>
<lb n="1970"/>
<lb n="1971"/><p><span>Mar sin más mian libh seilbh dh'fháil ar ríocht na glóire i</span>
<lb n="1972"/><span>ndiaidh mur mbáis, is éigean dhaoibh cogadh a dhéanamh agus bua</span>
<lb n="1973"/><span>dh'fháil ar</span></p>
</div>
<pb n="100"/>
<div><lb n="1974"/><p><span>na seacht namhaid seo a bhíos do mur ngluaiseadh chun dlí Dé a</span>
<lb n="1975"/><span>bhriseadh gach lá.  Agus níl duine ar bith dhá rialtacht beatha, dhá</span>
<lb n="1976"/><span>chráifeacht gníomhartha nó dhá Chríostaíocht intinne nár chóir</span>
<lb n="1977"/><span>eagla agus uafás bheith ina chroí roimh na seacht ndiabhal seo, de</span>
<lb n="1978"/><span>bhrí go bhfuil mur dá n-iompar agus dá mbeathú ó bhroinn nár</span>
<lb n="1979"/><span>máthara, agus 91 cinnte go bhfuil siad mar namhaid fealltach ag</span>
<lb n="1980"/><span>iarraidh bás síoraí a thabhairt donár n-anamaibh.</span></p>
<lb n="1981"/>
<lb n="1982"/><p><span>Féachfaidh mur ar tús goidé an t-ábhar dar chóir an bród a</span>
<lb n="1983"/><span>sheachnadh.  Tá an peacadh seo míthaitneamhach ag Dia agus ár</span>
<lb n="1984"/><span>Slánaitheoir Íosa Críosta, for tá sé follasach gur mhallaigh sé an</span>
<lb n="1985"/><span>Fairisíneach stráiciúil, "Deus superbis resistit etc," mar a deir an</span>
<lb n="1986"/><span>t-aspal, "tá Dia in aghaidh lucht na stráice agus bheir sé grása do</span>
<lb n="1987"/><span>lucht na humhlaíocht."  Deir Dáiví an Rí gurb é seo an peacadh is</span>
<lb n="1988"/><span>mó ar bith agus deir Naomh Auguistín gurb é an stráic údar gach</span>
<lb n="1989"/><span>uile pheacadh.  Seo an peacadh a dhíbir na haingil as na flaithis</span>
<lb n="1990"/><span>agus a rinne diabhail dhíobhtha in ifreann.  Seo an peacadh inar thit</span>
<lb n="1991"/><span>Ádhamh le gur tharraing sé é féin agus sinne chum gach mífhortúin</span>
<lb n="1992"/><span>ina bhfuil mur tórtha, mar a bhfuil tinneas, bás agus</span></p>
</div>
<pb n="101"/>
<div><lb n="1993"/><p><span>antoil chlaontacht na colla chum peacaidh ar modh go ndeir béal</span>
<lb n="1994"/><span>Dé féin nach bhfuil ní ar bith ar an tsaol ach antoil na súile, antoil</span>
<lb n="1995"/><span>na colainne agus bród na beatha.</span></p>
<lb n="1996"/>
<lb n="1997"/><p><span>Dearbhaím dhaoibh ó bhriathra ár Slánaitheora Íosa Críost</span>
<lb n="1998"/><span>go scriosann an peacadh seo toradh na ndea-ghníomhartha má</span>
<lb n="1999"/><span>ghníthear iad le meas nó onóir dh'fháil i láthair daoine agus cibé</span>
<lb n="2000"/><span>neach a ardós é féin ísleoidh Dia é faoi sclábhaíocht an diabhail.</span>
<lb n="2001"/><span>Mar a deir an 92 scrioptúr, "Tá lochta na ndaoine rómhór</span>
<lb n="2002"/><span>ar an talamh, agus tá smaointe a gcroí go hiomlán tiontaithe ar an</span>
<lb n="2003"/><span>olc gach uile am."</span></p>
<lb n="2004"/>
<lb n="2005"/><p><span>"Tráth a fuair siad eolas ar Dhia," a deir Naomh Pól, "ní</span>
<lb n="2006"/><span>dtug siad onóir dhó mar Dhia nó buíochas, ach d'éirigh siad</span>
<lb n="2007"/><span>stráiciúil ina n-intinn féin agus dalladh a gcroí go huile."</span>
<lb n="2008"/><span>Tá lucht na stráice mar amadáin ag déanamh oilc tríd spórt.</span>
<lb n="2009"/><span>Bíonn lúcháir orthu nuair a ghní siad peacadh agus na gníomhartha</span>
<lb n="2010"/><span>is measa ar bith.  Nuair a thig an drochdhuine go doimhneacht na</span>
<lb n="2011"/><span>bpeacaí, ní bhíonn mothú ina gcroí.  Má tá, leanfaidh tarcaisne agus</span>
<lb n="2012"/><span>sciúirse Dé an fear seo.</span></p>
<lb n="2013"/>
<lb n="2014"/><p><span>"An té a bheir dímeas don té a bheir comhairle</span></p>
</div>
<pb n="102"/>
<div><lb n="2015"/><p><span>in aghaidh an oilc, scriosfar é gan mhoill agus ní bhíonn sláinte</span>
<lb n="2016"/><span>aige ar an talamh," a deir Solamh.</span></p>
<lb n="2017"/>
<lb n="2018"/><p><span>Le go mb'fhéidir linn na hoilc seo a sheachnadh agus bua</span>
<lb n="2019"/><span>dh'fháil ar na líontaí atá bród agus antoil na colla a chur ina shuí le</span>
<lb n="2020"/><span>haghaidh ár n-anam a ghabháil, tá dhá shórt airm riachtanasach</span>
<lb n="2021"/><span>chum sinn féin a chosaint: mar atá, smaoineamh go minic ar</span>
<lb n="2022"/><span>theagas Íosa Críost agus ar a shampal le gur umhlaigh sé é féin ó</span>
<lb n="2023"/><span>bheith ina Dhia maiseach glórmhar ina shuí ar deaslámh an Athar</span>
<lb n="2024"/><span>Síoraí chum bheith ina dhuine 93 bocht ar talamh ag fuilingt</span>
<lb n="2025"/><span>tarcaisne, drochmheas, tart agus ocras, fuacht agus teas, sciúirsí,</span>
<lb n="2026"/><span>tairní, crois agus an bás.</span></p>
<lb n="2027"/>
<lb n="2028"/><p><span>Smaoinígí go minic ar na mórpheannaistí a thug an tAthair</span>
<lb n="2029"/><span>Síoraí do lucht na stráice ins an tseanreacht, mar a bhí Lucifer,</span>
<lb n="2030"/><span>Pharaoh, Nabúchadnazar, Aman agus gach aon eile a lean a</span>
<lb n="2031"/><span>sampal.</span></p>
<lb n="2032"/>
<lb n="2033"/><p><span>Smaoinígí aríst nach bhfuil maith ar bith dá ndéan sibh nó</span>
<lb n="2034"/><span>grása nó tíolacthaí dá bhfuair sibh nach ó Dhia a tháinig agus go</span>
<lb n="2035"/><span>dtabharfaidh sé chun chuntais géir sibh.  Má dearcann</span></p>
</div>
<pb n="103"/>
<div><lb n="2036"/><p><span>sibh ar mur gcolainn, ní fheic sibh ach lump créafóg, sac salach</span>
<lb n="2037"/><span>líonta de aoileach a bheas ann i ngaraimsir ina bhia péiste agus</span>
<lb n="2038"/><span>crumhóg.  Má dearcann sinn ar an anam, tchíonn mur go raibh sé</span>
<lb n="2039"/><span>go rómhinic ina sclábhaí ag an diabhal le peacadh marfach, agus</span>
<lb n="2040"/><span>faraor go mb'fhéidir go bhfuil ar an am seo i láthair ag mórán, agus</span>
<lb n="2041"/><span>nach bhfuil fios againn nach mbeidh go síoraí in éineacht le</span>
<lb n="2042"/><span>spioraid damanta.</span></p>
<lb n="2043"/>
<lb n="2044"/><p><span>Dar ndóigh, a Chríostaidheannadh, nach measann sibh gur</span>
<lb n="2045"/><span>ní fuinneamhach bheith ina namhaid ag Dia agus caradas na</span>
<lb n="2046"/><span>bhflaitheas a chaill, cosúlacht Dé a scrios mar atá an t-anam, rúta na</span>
<lb n="2047"/><span>beatha a ghearradh mar atá na grása.  Dar ndóigh nach 94</span>
<lb n="2048"/><span>measann sibh go bhfuil sé ceadmhach tréas agus feall a dhéanamh</span>
<lb n="2049"/><span>ar mur gCruthaitheoir agus páirt a ghlacan lena namhaid an diabhal.</span>
<lb n="2050"/><span>Ó a Dhia na bhflaitheas!  Goidé chomh mínádúrtha</span>
<lb n="2051"/><span>mailíseach, goidé chomh fealltach lochtach is atá do chlann ar an</span>
<lb n="2052"/><span>talamh ó thús go deireadh a mbeatha.  Ó a bhreitheamh fírinneach</span>
<lb n="2053"/><span>m'anama, cuirfidh mé ar an uair seo summons ar na seacht</span>
<lb n="2054"/><span>namhaid, na seacht ndiabhal úd atá ag déanamh feall ar Íosa Críost</span>
<lb n="2055"/><span>ag tarraingt luach a chuid fola go hifreann. "Bí ar</span></p>
</div>
<pb n="104"/>
<div><lb n="2056"/><p><span>siúl uainn, a dhiabhail na stráice, a dhiabhail na saint etc., ní</span>
<lb n="2057"/><span>bheirim lóistín go brách aríst do aon agaibh."</span></p>
<lb n="2058"/>
<lb n="2059"/><p><span>Is fearr liom míle bás a fhulaingt nó aon pheacadh amháin</span>
<lb n="2060"/><span>marfach a dhéanamh, agus mar nach bhfuil mé ábalta ar sásamh a</span>
<lb n="2061"/><span>thabhairt in gach tréas a ndearna mé in aghaidh dlí Dé go dtí seo le</span>
<lb n="2062"/><span>deora aithrí a dhortadh nó osnaí croí, fearálfaidh mé dhuit, a Athair</span>
<lb n="2063"/><span>Síoraí, allas fola do Aonmhic, páis agus bás ár dTiarna Íosa Críost,</span>
<lb n="2064"/><span>ionas go mb'fhéidir liom pardún iomlán dh'fháil ar an tsaol seo</span>
<lb n="2065"/><span>agus bheith do mholadh le saol na saol.  Áiméan.</span>
<lb n="2066"/></p>
</div>
<pb n="105"/>
<div><lb n="2067"/><p><span>95 16th Sunday after Penticost</span>
<lb n="2068"/><span>A Reflection on Drunkenness.</span></p>
<lb n="2069"/>
<lb n="2070"/><p><span>Léitear i soiscéal an lae seo go ndearna Íosa Críost míorúilte</span>
<lb n="2071"/><span>ag leigheas fear na dropsy.  Tá an galar seo ó nádúr tartmhar agus</span>
<lb n="2072"/><span>níl dhá mhéad a ólas an té ar a mbíonn dropsy nach móide a</span>
<lb n="2073"/><span>mhéadaíos a thart, nach móide is mian leis bheith ag ól.</span>
<lb n="2074"/><span>Is fíorshampal lucht na dropsy ar dhruncairí na haimsire seo.</span>
<lb n="2075"/><span>Má bhíonn an druncaire ag ól nó go gcaillidh sé a chiall nó go</span>
<lb n="2076"/><span>mbeidh sé ag titim as a sheasamh ní bhíonn sé cinnte sásta, bíonn</span>
<lb n="2077"/><span>sé fós ag iarraidh a thuilleadh dí.</span></p>
<lb n="2078"/>
<lb n="2079"/><p><span>Ó a Thiarna, is tú féin amháin a leigheas agus a shlánaigh</span>
<lb n="2080"/><span>fear na dropsy.  Taispeáin do mhórchumhachta ag leigheas lucht na</span>
<lb n="2081"/><span>druncaireachta ón tinneas marfach ina bhfuil siad.</span></p>
<lb n="2082"/>
<lb n="2083"/><p><span>Is mian liom trácht libh inniu ar ainmhian na colainne don</span>
<lb n="2084"/><span>craos, agus go speisialta an mheisce, de bhrí gur peacadh seo atá</span>
<lb n="2085"/><span>róchoitianta i measc</span></p>
</div>
<pb n="106"/>
<div><lb n="2086"/><p><span>96 na ndaoine, agus róchontúirteach ag na hanamaibh, agus faraor</span>
<lb n="2087"/><span>gur ró-annamh a gheibh duine ar bith bua air a bhíos tórtha dhó.</span>
<lb n="2088"/><span>Tchíonn sibh an aos óg a chleachtas druncaireacht nach</span>
<lb n="2089"/><span>scarann siad leis an deoch nó go scarann Dia a n-anam lena gcorp.</span>
<lb n="2090"/><span>Tchíonn sibh na seandaoine atá tórtha don mheisce ag scairtigh ar</span>
<lb n="2091"/><span>bhiotáilte ina luí ar leaba an bháis ar son nach bhfuil solas ina</span>
<lb n="2092"/><span>radharc nó croí ina ngníomh.  Cluin sibh mórán dá moladh féin ar</span>
<lb n="2093"/><span>son méid na dí a d'ól siad, ar son méid an airgid a dhíol siad, ar son</span>
<lb n="2094"/><span>méid na haimsir a chaith siad, agus sin faraor ag maslú Dia le</span>
<lb n="2095"/><span>mionnaí móra agus damnaíocht, le gadaíocht agus robáil, le troid</span>
<lb n="2096"/><span>agus racán, le striapachas agus altranas, ann i bhfocal ag déanamh</span>
<lb n="2097"/><span>seirbhís laethúil don diabhal a chuireas a n-anam ar meisce le</span>
<lb n="2098"/><span>mórphiantaí dochríochnaithe in ifreann síoraí.</span></p>
<lb n="2099"/>
<lb n="2100"/><p><span>Deirim libh, agus níl eagla orm go ndeirim bréag, go</span>
<lb n="2101"/><span>ndamnaíthear míle anam</span></p>
</div>
<pb n="107"/>
<div><lb n="2102"/><p><span>ar son druncaireacht a d'fhéadfadh bheith ina bhfíréin 97 agus ina</span>
<lb n="2103"/><span>naoimh ins na flaithis dá smachtfadh siad antoil an chraois.</span></p>
<lb n="2104"/>
<lb n="2105"/><p><span>Ó a Thiarna, tabhair dhomh grása agus neart ionas go</span>
<lb n="2106"/><span>mb'fhéidir liom ann i mbriathra bríomhar mailís na druncaireacht a</span>
<lb n="2107"/><span>mhíniú agus fuath an pheacaidh mhallaithe seo a chur faoi na</span>
<lb n="2108"/><span>Críostaidheanna.  Taispeánfaidh mé dhaoibh ar tús gráiniúlacht an</span>
<lb n="2109"/><span>pheacaidh agus ina dhiaidh sin gach mífhortún a leanas é.  Ach ar</span>
<lb n="2110"/><span>tús iarraimist grása an Spioraid Naoimh tríd idirghuí na Maighdine</span>
<lb n="2111"/><span>Muire ag rá, "Ave Maria..."</span></p>
<lb n="2112"/>
<lb n="2113"/><p><span>An Chéad Pháirt</span></p>
<lb n="2114"/>
<lb n="2115"/><p><span>Le go dtuigfidh sibh méid agus mailís na druncaireacht,</span>
<lb n="2116"/><span>taispeánfaidh mé dhaoibh go bhfuil an peacadh seo in aghaidh</span>
<lb n="2117"/><span>réasúin, in aghaidh dlí Dé, agus ar ranca na bpeacaí is troime.</span>
<lb n="2118"/><span>Is preasanta mórluaíoch a gheibh an duine ón Athair Síoraí</span>
<lb n="2119"/><span>an réasún, le bheith ina stampa agus ina chomhartha idir sé féin</span>
<lb n="2120"/><span>agus an beathach brúidiúil ionas go mbeadh an créatúr réasúnta seo</span>
<lb n="2121"/><span>ag déanamh adhradh agus seirbhís dó le eolas</span></p>
</div>
<pb n="108"/>
<div><lb n="2122"/><p><span>agus admháil ar a dhiagacht agus mar luach saothair donár</span>
<lb n="2123"/><span>n-umhlaíocht dá dhlí go mbeadh sinn fiúntach ar glór na bhflaitheas</span>
<lb n="2124"/><span>i ndiaidh ár mbáis.</span></p>
<lb n="2125"/>
<lb n="2126"/><p><span>98   Má tá, an duine mífhortúnach a thiteas i bpeacadh na</span>
<lb n="2127"/><span>druncaireacht, bíonn sé mar beathach fiáin gan réasún, mar madadh</span>
<lb n="2128"/><span>gan tafann gan urlabhra ina theangaidh, mar muc dhá thiontú i</span>
<lb n="2129"/><span>múilleog na meisce, tanquam equus et mulus in quibus non est</span>
<lb n="2130"/><span>intellectus - mar gearran nó mule gan chiall gan réasún.</span>
<lb n="2131"/><span>Tchíonn sibh mar sin, a Chríostaidheannadh, go bhfuil sé in</span>
<lb n="2132"/><span>aghaidh réasúin úsáid a dhéanamh de thíolacthaí Dé in aghaidh a</span>
<lb n="2133"/><span>thola, agus cibé duine a chuireas é féin ar meisce go ndéan sé</span>
<lb n="2134"/><span>drochúsáid den dlí a thug Dia dhó lena anam a chumhdach ó bhás</span>
<lb n="2135"/><span>síoraí.</span></p>
<lb n="2136"/>
<lb n="2137"/><p><span>Deir St. Paul linn  go ndéan siad dia dhena mbolg, nach do</span>
<lb n="2138"/><span>Íosa Críost ár dTiarna a ghníonn siad seirbhís ach don diabhal agus</span>
<lb n="2139"/><span>dá n-antoil féin.  Is mó aire a bheir na druncairí dona soithí nó dá</span>
<lb n="2140"/><span>gcolainn, mar a deir Naomh Chrysostom, "Réabann</span></p>
</div>
<pb n="109"/>
<div><lb n="2141"/><p><span>agus briseann siad a gcolainn le iomarca biotáilte agus bíonn</span>
<lb n="2142"/><span>samhnasach feargach má bhristear cupán, canna nó pitcher."</span>
<lb n="2143"/><span>"Bíonn siad," a deir an fáidh Íseáia, "mar mhadraí gortacha nach</span>
<lb n="2144"/><span>féidir 99 a shásamh." "Ólfaidh mur inniu," a deir siad, "nó go</span>
<lb n="2145"/><span>mbeidh mur ar meisce agus amárach mórán níos mó." An féidir a</span>
<lb n="2146"/><span>rá go mbeidh Críostaí ar bith chomh míréasúnta nó duine chomh</span>
<lb n="2147"/><span>mínádúrtha seo?</span></p>
<lb n="2148"/>
<lb n="2149"/><p><span>Dúirt mé libh ar ball go bhfuil an druncaireacht in aghaidh</span>
<lb n="2150"/><span>dlí Dé.  Thug ár dTiarna, ár Slánaitheoir, réasún dhúinn le bheith</span>
<lb n="2151"/><span>ina stiúir agus ina réalt eolais ag ár ngníomhartha.  Mar sin, an té a</span>
<lb n="2152"/><span>chailleas a chiall le meisce, peacaíonn sé in aghaidh dlí bheannaithe</span>
<lb n="2153"/><span>an Athar Síoraí, "Nolite inebriare vino in quo est dissolutio - ná</span>
<lb n="2154"/><span>bígí ar meisce le fíon nó biotáilte nó cailltear sibh."</span></p>
<lb n="2155"/>
<lb n="2156"/><p><span>Míníonn Íosa Críost dhúinn ins an tsoiscéal</span>
<lb n="2157"/><span>drochsheirbhíseach a dúirt, "Bímist ag ithe agus ag ól agus ar</span>
<lb n="2158"/><span>meisce.  Níl ár máistir réidh le theacht go fóill." Mar seo go díreach</span>
<lb n="2159"/><span>a ghní lucht na meisce.  Bíonn siad</span></p>
</div>
<pb n="110"/>
<div><lb n="2160"/><p><span>ina scláibhaidheanna ag an pléisiúr, ag ól agus ar meisce nó go</span>
<lb n="2161"/><span>dtiocfaidh an máistir, is é sin Íosa Críost, agus go gcuirfidh sé iad ar</span>
<lb n="2162"/><span>ranca na ndrochsheirbhísigh, is é sin faoi chrúba an diabhail in</span>
<lb n="2163"/><span>ifreann.  Ó is ansin a dhíolfaidh siad go daor ar son a bpléisiúir.  Is</span>
<lb n="2164"/><span>ansin a bheidh siad ag osnaí 100 gan tairbhe gan trócaire.  Ó is</span>
<lb n="2165"/><span>ansin a admhóidh siad gráiniúlacht peacaidh na druncaireacht.</span>
<lb n="2166"/><span>Dúirt mé fós libh go bhfuil druncaireacht ar aon de na peacaí</span>
<lb n="2167"/><span>is troime agus is gráiniúla i láthair Dé.  Do labhair Naomh Pól ar an</span>
<lb n="2168"/><span>meisce i measc na bpeacaí a scaras an duine ó ríochta na</span>
<lb n="2169"/><span>bhflaitheas.  Ní théid lucht drúis nó gadaíocht nó saint nó</span>
<lb n="2170"/><span>druncaireacht go ríocht Dé go brách.  Cuireann an t-aspal</span>
<lb n="2171"/><span>beannaithe an druncaire ins an ranca céanna le lucht murdair agus</span>
<lb n="2172"/><span>striapachais.  Ó a chairde, dearcaidh le uafás ar gráiniúlacht an</span>
<lb n="2173"/><span>peacadh seo na meisce agus tugaidh cúl dhó uaidh seo go dtí uair</span>
<lb n="2174"/><span>mur mbáis.</span></p>
<lb n="2175"/>
<lb n="2176"/><p><span>Féachaimist anois ar na mífhortúin</span></p>
</div>
<pb n="111"/>
<div><lb n="2177"/><p><span>a leanas an peacadh seo ionas go mb'fhéidir linn a seachnadh.  Ar</span>
<lb n="2178"/><span>tús is gnách leis an druncaire bheith ina ghadaí de bhrí nuair a</span>
<lb n="2179"/><span>theastaíos airgead uaidh go gcaithfidh sé lena antoil a chraos a</span>
<lb n="2180"/><span>shásamh dhul a ghoid nó a robáil.</span></p>
<lb n="2181"/>
<lb n="2182"/><p><span>Goidé is ciall don mac nó níon bheith ag goid ón athair nó</span>
<lb n="2183"/><span>máthair?  101  Tá mar is druncairí iad agus gur mian leobh réim a</span>
<lb n="2184"/><span>thabhairt don gcolainn.  Cuirim i gcás fós gurb é a gcuid féin</span>
<lb n="2185"/><span>substaint atá na druncairí a chaitheamh, nach bhfuil siad ag robáil a</span>
<lb n="2186"/><span>gclainne, a mnaoi phósta agus a mbunaidh go léir.</span></p>
<lb n="2187"/>
<lb n="2188"/><p><span>Tá an druncaire fós ina dhrochshampal ag an tsaol agus go</span>
<lb n="2189"/><span>speisialta ag n-a chlann. "Teagasaidh mur gclann," a deir St. Paul,</span>
<lb n="2190"/><span>"le sampal maith de réir an Tiarna." An de réir dhlí an Tiarna a</span>
<lb n="2191"/><span>thógann sibhse mur mbunadh, a dhruncairí mallaithe?  Goidé mar</span>
<lb n="2192"/><span>is féidir libh aithis nó peannaiste a thabhairt do mur gclann ar son</span>
<lb n="2193"/><span>meisce?  A aithreacha mífhortúnacha atá coirtheach ins an</span>
<lb n="2194"/><span>bpeacadh céanna gach lá, is é mur ndrochshampalsa a tharraing iad</span>
<lb n="2195"/><span>go duibheagán a</span></p>
</div>
<pb n="112"/>
<div><lb n="2196"/><p><span>oilc seo agus a thug bás síoraí dona n-anamaibh.</span>
<lb n="2197"/><span>Is lá é an Domhnach a thogh an Tiarna le haghaidh seirbhís</span>
<lb n="2198"/><span>agus onóir a dhéanamh dhó féin le glóir agus moladh dh'fháil ó</span>
<lb n="2199"/><span>Chríostaidheannadh an domhain go léir.  Má tá, seo an lá a théas an</span>
<lb n="2200"/><span>druncaire amach go coitianta le haghaidh seirbhís a dhéanamh dhon</span>
<lb n="2201"/><span>diabhal, mímhodh agus maslú do Dhia.  An féidir a rá go bhfuil</span>
<lb n="2202"/><span>clann Dé ag dul ar mire chomh mór sin is go ndéanfadh siad liostáil</span>
<lb n="2203"/><span>faoi bhrataigh an diabhail?</span></p>
<lb n="2204"/>
<lb n="2205"/><p><span>102 Mífhortún eile a leanas an druncaireacht go dtógann sé</span>
<lb n="2206"/><span>sceoin agus trioblóid idir lánúineacha pósta.  Nuair a fheiceas an</span>
<lb n="2207"/><span>bhean a fear ag scrios agus ag cur thart le meisce gach pingin a</span>
<lb n="2208"/><span>thuill sí féin nó eisean, agus a sealbhán páistí ag dul amú, lasann sí</span>
<lb n="2209"/><span>gan amhras le fearg, líonann sí le tuirse, le buaireamh agus le</span>
<lb n="2210"/><span>mífhoighid.</span></p>
<lb n="2211"/>
<lb n="2212"/><p><span>An fear ag nach raibh, in gach uile am, ach beagán réasúin,</span>
<lb n="2213"/><span>agus go speisialta in aimsir poite éiríonn sé suas mar bhál tineadh,</span>
<lb n="2214"/><span>mar leon tintrí in aghaidh a mhnaoi, a chlainne nó a chomharsan a</span>
<lb n="2215"/><span>bhéarfadh dea-chomhairle air.  Bheir sé réim dona theangaidh le</span>
<lb n="2216"/><span>mallachtaí agus</span></p>
</div>
<pb n="113"/>
<div><lb n="2217"/><p><span>damnaíocht, le gáirsiúlacht agus mionnaí móra, dona cholainn le</span>
<lb n="2218"/><span>drúisiúlacht, dona lámha le bualadh agus briseadh, agus níl athrach</span>
<lb n="2219"/><span>rúta ag na hoilc seo go léir ach an meisce.  Agus ní laghdaíonn an</span>
<lb n="2220"/><span>mheisce an peacadh ach is é a mhéadaíonn go mór a mailís.</span>
<lb n="2221"/><span>Agus fá dheoidh le críoch a chur ar gach mífhortún</span>
<lb n="2222"/><span>lochtach, gheibh an druncaire bás ins an bpeacadh.  Geallann sé</span>
<lb n="2223"/><span>gach lá cúl a thabhairt don druncaireacht agus briseann sé a</span>
<lb n="2224"/><span>ghealladh  chomh luath céanna.</span></p>
<lb n="2225"/>
<lb n="2226"/><p><span>Tchíonn agus 103 cluin mur go minic daoine</span>
<lb n="2227"/><span>mífhortúnach, cuid ag titim de ghearran agus ar briseadh a muineál,</span>
<lb n="2228"/><span>cuid eile dhá bplúchadh in aghaidh uisce nó shneachta, iad seo ag</span>
<lb n="2229"/><span>fáil bháis gan ola gan aithrí, ina namhaid ag Dia, agus nach luaithe</span>
<lb n="2230"/><span>a fhágann siad an saol seo nó théid siad go fíoríochtar ifrinn.  Is é</span>
<lb n="2231"/><span>an bás amháin a chuireas críoch ar an druncaireacht.</span>
<lb n="2232"/><span>Ó a aithreacha agus a mháithreacha, coinnígí garda agus</span>
<lb n="2233"/><span>faireachas le mur gclann, le heagal go</span></p>
</div>
<pb n="114"/>
<div><lb n="2234"/><p><span>dtitfeadh siad ina leithéid seo dhe pheacadh, le heagal go mbeidh</span>
<lb n="2235"/><span>sibh mar fhianaise ar an mbás damanta a gheibh na druncairí.</span>
<lb n="2236"/><span>Tugaidh aghaidh ar an Athair Síoraí, a phobail, agus</span>
<lb n="2237"/><span>iarraimist grása air inniu tríd pháis ár Slánaitheora Íosa Críosta bua</span>
<lb n="2238"/><span>dh'fháil ar an bpeacadh contúirteach seo na meisce.  Smaoinígí go</span>
<lb n="2239"/><span>bhfuil na druncairí ina seasamh ag doras ifrinn.  Seachainidh an</span>
<lb n="2240"/><span>peacadh seo a bheireas bás síoraí don anam.  Comhlíonaidh dlí Dé</span>
<lb n="2241"/><span>ar an tsaol seo ionas go mb'fhéidir libh cróinn na glóire dh'fháil in</span>
<lb n="2242"/><span>éineacht le na fíréin ar an tsaol eile - ní atá mé ag iarraidh</span>
<lb n="2243"/><span>dhaoibhse agus dhomh féin.  Áiméan.</span>
<lb n="2244"/></p>
</div>
<pb n="115"/>
<div><lb n="2245"/><p><span>104 21st Sunday after Penticost</span>
<lb n="2246"/><span>On the Pardon of Injuries.</span></p>
<lb n="2247"/>
<lb n="2248"/><p><span>Serve nequam omne debitum dimisi tibi quoniam rogasti  (Matha</span>
<lb n="2249"/><span>18:32).</span></p>
<lb n="2250"/>
<lb n="2251"/><p><span>Scairt a mháistir ar an tseirbhíseach agus dúirt leis, "A</span>
<lb n="2252"/><span>dhrochsheirbhísigh agus a dhuine mhícharántaigh, nár mhaith mise</span>
<lb n="2253"/><span>do fhiacha dhuit mar a ghuigh tú orm?  Nár chóir dhuitse taise agus</span>
<lb n="2254"/><span>trua a ghlacaint le do chomhsheirbhíseach amhail agus a ghlac mise</span>
<lb n="2255"/><span>leatsa?" Leis sin ghlac an máistir fearg agus thoirbhir sé é do na</span>
<lb n="2256"/><span>pianadóirí.</span></p>
<lb n="2257"/>
<lb n="2258"/><p><span>Taispeánann soiscéal an lae seo móthrócaire Dia atá cinnte</span>
<lb n="2259"/><span>réidh ullmhaithe chun pardún a thabhairt dhúinn in gach peacadh a</span>
<lb n="2260"/><span>ghní mur ina aghaidh, ar acht go mbeimist trócaireach lenár</span>
<lb n="2261"/><span>gcomhchréatúir, agus go dtabharfaimist pardún donár gcomharsain</span>
<lb n="2262"/><span>in gach díobháil agus gach olc a ghní siad orainn.  Gan seo ní bhfuil</span>
<lb n="2263"/><span>pardún nó trócaire le fáil againn ón Athair Síoraí atá ins na flaithis -</span>
<lb n="2264"/><span>si non remiseritis</span></p>
</div>
<pb n="116"/>
<div><lb n="2265"/><p><span>unusquisque fratri suo de cordibus vestris.  Tligfear sinn ann i</span>
<lb n="2266"/><span>bpríosún in éineacht 105 leis an tseirbhíseach mícharántach.  Is é</span>
<lb n="2267"/><span>sin go hifreann as nach bhfaighthear scaoileadh nó fuascailt go</span>
<lb n="2268"/><span>brách.</span></p>
<lb n="2269"/>
<lb n="2270"/><p><span>Bheir Críost ár Slánaitheoir solas go leor dhúinn ar an modh</span>
<lb n="2271"/><span>a roinnfeas Dia leis an muintir nach dtabhrann pardún go héascaidh</span>
<lb n="2272"/><span>dá namhaid, i bpearsa an Rí seo a thug fá ndear ceangailt cos agus</span>
<lb n="2273"/><span>lámh a thabhairt ar fear dá sheirbhísigh, a thlig é i bpríosún dúnta</span>
<lb n="2274"/><span>dorcha mar a raibh sé ar feadh a shaoil ag fulaingt tart agus ocras,</span>
<lb n="2275"/><span>fuacht agus maslú, agus sin uile fá gur chuir sé comhsheirbhíseach i</span>
<lb n="2276"/><span>bpríosún ar son deich scillinge, tar éis an máistir deich míle punta a</span>
<lb n="2277"/><span>mhaitheadh dó féin ann i móimint roimhe sin.</span></p>
<lb n="2278"/>
<lb n="2279"/><p><span>Dá maithfeadh an duine mífortúnach seo an tsuim bheag seo</span>
<lb n="2280"/><span>na ndeich scilling, mhaithfí dhó na mílte punta.  Ach mar thug</span>
<lb n="2281"/><span>seisean breithiúnas géar in aghaidh a chomrádaí le gur chuir sé i</span>
<lb n="2282"/><span>bpríosún é, tugadh an breithiúnas céanna ina aghaidh.  Agus dá</span>
<lb n="2283"/><span>dhroim sin tógadh a mhaoin agus a shubstaint, díoladh a bhean</span>
<lb n="2284"/><span>agus a chlann, cuireadh é féin i bpríosún faoin uile</span></p>
</div>
<pb n="117"/>
<div><lb n="2285"/><p><span>shórt bochtaineachta agus anró - et iratus dominus ejus tradidit eum</span>
<lb n="2286"/><span>tortoribus.</span></p>
<lb n="2287"/>
<lb n="2288"/><p><span>An ní céanna a d'éirigh don bhfear seo, éireoidh do gach</span>
<lb n="2289"/><span>aon a dhéanfas aithris air. "Ach mura ndéanaidh sibhse trócaire ar</span>
<lb n="2290"/><span>mur gcomhchréatúir," a deir Críost, "ní dhéanfaidh 106 mise</span>
<lb n="2291"/><span>trócaire ar bith oraibhse.  Nuair nach maithfidh sibhse na deich</span>
<lb n="2292"/><span>scilling, is é sin an choir bheag a ghníthear i mur n-aghaidh, ní</span>
<lb n="2293"/><span>mhaithfidh mise na deich míle punta, is é sin an choir mhór a</span>
<lb n="2294"/><span>ghníthear i m'aghaidhse.  Ach tá seo de dhifear idir sibhse agus</span>
<lb n="2295"/><span>mise, ní thig libhse díobháil a dhéanamh ach don gcolainn, agus tig</span>
<lb n="2296"/><span>liomsa an uile shórt piantaí a thabhairt don corp agus don anam ar</span>
<lb n="2297"/><span>feadh na síoraíocht - sic faciet pater meus coelestis vobis.</span></p>
<lb n="2298"/>
<lb n="2299"/><p><span>Admhaím, a Chríostaidheanna, nach bhfuil ní ar bith is</span>
<lb n="2300"/><span>dócúlaí ag ár nádúr, nach bhfuil aithne níos crua ar an duine nó</span>
<lb n="2301"/><span>pardún a thabhairt do namhaid óna chroí, óna intinn go hiomlán.</span>
<lb n="2302"/><span>Admhaím gur í seo an tsuáilce is dochomhlíonta ag an</span>
<lb n="2303"/><span>bpeacach, an cruthúin is fearr ar a charántas agus an comhartha is</span>
<lb n="2304"/><span>siúrálta ar umhlaíocht an Chríostaí don</span></p>
</div>
<pb n="118"/>
<div><lb n="2305"/><p><span>Athair Síoraí.</span></p>
<lb n="2306"/>
<lb n="2307"/><p><span>Ach má dearcann muinn ar an nádúr faoi stiúraíocht na</span>
<lb n="2308"/><span>ngrása, an ní seo atá dodhéanta aici, gheobhaidh sinn é sócúlach</span>
<lb n="2309"/><span>sodhéanta de bhrí nach n-ordaíonn Críost ní ar bith dodhéanta</span>
<lb n="2310"/><span>dhúinn, ní chuireann ualach orainn nach dtig linn a iompar - Deus</span>
<lb n="2311"/><span>impossibilia non jubet.</span></p>
<lb n="2312"/>
<lb n="2313"/><p><span>107 Tá Dia mar máistir, mar athair, mar bhreitheamh agus mar</span>
<lb n="2314"/><span>shampal againn ag tabhairt aithne agus ordú dhúinn pardún a</span>
<lb n="2315"/><span>thabhairt uainn agus grá bheith againn ar ár namhaid.  Tá an t-ordú</span>
<lb n="2316"/><span>seo ag teacht chugainn ó Ardrí, ó Ardbhreitheamh, ó Ardmháistir, ó</span>
<lb n="2317"/><span>Chruthaitheoir agus Athair Síoraí an domhain go léir.  Agus tá</span>
<lb n="2318"/><span>dh'fhiacha orainn an aithne seo a chomhlíonadh, ní le bheith i</span>
<lb n="2319"/><span>mórchéim ins an cúirt ainglí, ach lenár sábháil ó mhórphiantaí</span>
<lb n="2320"/><span>dochríochnaithe ifrinn - ego autem dico vobis diligite inimicos</span>
<lb n="2321"/><span>vestros.</span></p>
<lb n="2322"/>
<lb n="2323"/><p><span>Déarfaidh tú liom go ndearna do chomharsanach éagóir</span>
<lb n="2324"/><span>agus leatrom ort gur chaill tú do chlú agus maoin shaolta leis.</span>
<lb n="2325"/><span>Táim sásta go bhfuil seo fírinneach agus deirim leat nach bhfuil</span>
<lb n="2326"/><span>sábháil le fáil aige, agus gurb é ifreann a lóistín agus</span></p>
</div>
<pb n="119"/>
<div><lb n="2327"/><p><span>diabhail do chuideacht go síoraí mura dtabhraí sásamh dhuit.</span>
<lb n="2328"/><span>Déarfaidh tú liom go mbainfidh tú sásamh as, nach</span>
<lb n="2329"/><span>dtabhrann tú maithiúnas dó go brách ins an olc a rinne sé ort, agus</span>
<lb n="2330"/><span>ní sásamh de réir díobhála ach de réir miosúir do fheirge atá tú ag</span>
<lb n="2331"/><span>iarraidh.</span></p>
<lb n="2332"/>
<lb n="2333"/><p><span>Deirim leat nach féidir olc a leigheas ag déanamh oilc, nach</span>
<lb n="2334"/><span>féidir sásamh a thabhairt dhuit in aghaidh dlí Dé.  Deirim leat grá</span>
<lb n="2335"/><span>bheith agat ar do namhaid, pardún 108 a thabhairt dhó más mian</span>
<lb n="2336"/><span>leat pardún dh'fháil, gur breithiúnas gan trócaire a gheobhas an té a</span>
<lb n="2337"/><span>bhíos neamhthrócaireach - judicium sine misericordia ei qui non</span>
<lb n="2338"/><span>fecit misericordiam.  Tá tusa anois i do namhaid ag Dia le peacadh</span>
<lb n="2339"/><span>marfach a rinne tú aréir, nó inné, le seachtain nó mí ó shin.</span>
<lb n="2340"/><span>Caithfidh tú pardún dh'iarraidh agus dh'fháil iontu seo nó príosún</span>
<lb n="2341"/><span>agus piantaí síoraí ifrinn a fhulaingt.  Tá Dia ag fearáilt pardúin ort</span>
<lb n="2342"/><span>ar acht go dtabhraí tú pardún uait - dimitte nobis debita nostra etc.</span>
<lb n="2343"/><span>Maithfidh Dia na mílte punta dhúinn má mhaitheann sinn ní</span>
<lb n="2344"/><span>beag fuinneamhach donár gcomhchréatúir, bhéarfaidh dhúinn</span>
<lb n="2345"/><span>ríocht agus glóir</span></p>
</div>
<pb n="120"/>
<div><lb n="2346"/><p><span>na bhflaitheas má umhlaíonn muinn.  Gheobhaidh mur sciúirsí</span>
<lb n="2347"/><span>ifrinn má théid mur i dtréas.  Goidé an rogha a ghlacfas tú?</span>
<lb n="2348"/><span>Ó a Shlánaitheoir, goidé an liacht uair agus a thug tú pardún</span>
<lb n="2349"/><span>dhúinn ar son a iarraidh aon uair amháin, ar son nach raibh tairbhe</span>
<lb n="2350"/><span>ar bith dhuit ann, ar son nach raibh méadú glóir nó onóir le fáil agat</span>
<lb n="2351"/><span>as!  Ar an ábhar sin tá sé róriachtanasach ródhlisteanach againn</span>
<lb n="2352"/><span>pardún a thabhairt donár gcomharsain, de bhrí go bhfuil Dia dá</span>
<lb n="2353"/><span>ordú faoi phian 109 nár ndamnadh go síoraí, agus ní bhfuil sinn</span>
<lb n="2354"/><span>ach ag méadú agus ag lasadh nár bpiantaí, ag méadú agus ag</span>
<lb n="2355"/><span>daingniú ár ndanarthacht.</span></p>
<lb n="2356"/>
<lb n="2357"/><p><span>Mar leithscéal don mícharántas agus an neamhthrócaireacht</span>
<lb n="2358"/><span>a bhíos go laethúil ins an gcroí in aghaidh na gcomharsan,</span>
<lb n="2359"/><span>déarfaidh cuid agaibh go bhfuil an aithne seo róchrua agus go</span>
<lb n="2360"/><span>bhfuil dúil agaibh nach mbíonn Dia ina dhiaidh oraibh.  Deirimse</span>
<lb n="2361"/><span>libh nach féidir le Dia bréag a inse, agus fós go bhfuil sibh, a lucht</span>
<lb n="2362"/><span>na mailís, ag fulaingt piantaí mórán níos mó le mur</span>
<lb n="2363"/><span>neamhthrócaireacht, nuair a bhíos dúil agus</span></p>
</div>
<pb n="121"/>
<div><lb n="2364"/><p><span>rún díoltais agat.</span></p>
<lb n="2365"/>
<lb n="2366"/><p><span>Goidé dhá liacht smaoineamh mallaithe a bhuaileas in</span>
<lb n="2367"/><span>d'intinn!  Goidé dhá liacht pian a bhíos ar do cholainn!  Goidé dhá</span>
<lb n="2368"/><span>liacht crumhóg agus earc sléibhe a bhíos ag piocadh do chrua-ae!</span>
<lb n="2369"/><span>Goidé dhá liacht athair nimhe mailíseach a bhíos ag strócadh do</span>
<lb n="2370"/><span>chroí, amhail agus an fiach dubh ag strócadh agus ag stialladh</span>
<lb n="2371"/><span>crua-ae agus putóg an gearrán marbh!</span></p>
<lb n="2372"/>
<lb n="2373"/><p><span>Nach minic a bhí eagla ort roimh do namhaid?  Nach minic</span>
<lb n="2374"/><span>a bhí tuirse agus brón ort fána mhaitheas?  Nach minic a bhí lúcháir</span>
<lb n="2375"/><span>ort fána leatrom?  Nach minic a bhí tú mar na hanamacha damanta i</span>
<lb n="2376"/><span>bpian agus i dtrioblóid, i bhfuacht agus i dteas ag do intinn</span>
<lb n="2377"/><span>mhailíseach?</span></p>
<lb n="2378"/>
<lb n="2379"/><p><span>Ann i bhfocal théid an drong neamhthrócaireach go hifreann</span>
<lb n="2380"/><span>110 roimhe lámh agus bheirid pionós dhóibh féin sula mbainid</span>
<lb n="2381"/><span>sásamh as comharsain, nó sula ndéanaid díobháil ar bith dhóibh.</span>
<lb n="2382"/><span>Cuirim i gcás go bhfuair tú do shásamh ar do namhaid,</span>
<lb n="2383"/><span>goidé an compord atá agat ar a shon?  Tá, gur chuir tú do</span>
<lb n="2384"/><span>chomharsanach in do aghaidh, go bhfuil sé féin agus a bhunadh, a</span>
<lb n="2385"/><span>chairde agus a dhaoine muinteartha ina ndeargnamhaid</span></p>
</div>
<pb n="122"/>
<div><lb n="2386"/><p><span>agus i gcogadh síoraí leat.  Beidh tú uaidh seo suas faoi choimheád</span>
<lb n="2387"/><span>agus eagla ó do scáile.  Mar sin tabhair pardún uait ó do chroí, agus</span>
<lb n="2388"/><span>gheobhaidh tú lúcháir in d'anam, amhail is a gheobhas an duine</span>
<lb n="2389"/><span>neamhthrócaireach buaireamh nach scarann go brách óna intinn</span>
<lb n="2390"/><span>lochtach.</span></p>
<lb n="2391"/>
<lb n="2392"/><p><span>Déarfaidh tú gur duine saibhir measúil onórach thú, agus</span>
<lb n="2393"/><span>nach dtig leat a leithéid seo de tharcaisne a fhulaingt ó dhuine bocht</span>
<lb n="2394"/><span>díblí mar atá do chomharsanach, agus má chuirim suas leis go</span>
<lb n="2395"/><span>ndéanfaidh sé aríst agus aríst an rud céanna, go ndéarfaidh an saol</span>
<lb n="2396"/><span>liom nach bhfuil ionam ach cladhaire gan spiorad má mhaithim dó.</span>
<lb n="2397"/><span>Deirim leat gur Críostaí thú agus nach bhfuil onóir níos mó</span>
<lb n="2398"/><span>le fáil nó bheith umhal do Chríosta.  111  Deirim leat nach</span>
<lb n="2399"/><span>ndearna ár Slánaitheoir soiscéal ar leith don duine saibhir nó don</span>
<lb n="2400"/><span>duine bocht.  Deirim leat gur le Dia is cóir dhuit éisteacht agus nach</span>
<lb n="2401"/><span>leis an tsaol.  Deirim leat gur do Dhia is cóir dhuit bheith umhal</span>
<lb n="2402"/><span>agus nach don tsaol.  Deirim leat go ndeir Dia leat go</span></p>
</div>
<pb n="123"/>
<div><lb n="2403"/><p><span>gcaithfidh tú pardún a thabhairt do do namhaid agus grá a bheith</span>
<lb n="2404"/><span>agat orthu ó do chroí go hiomlán - ego autem dico vobis diligite</span>
<lb n="2405"/><span>inimicos vestros.</span></p>
<lb n="2406"/>
<lb n="2407"/><p><span>Ó a Shlánaitheoir, goidé an seort créatúir tubaisteach an</span>
<lb n="2408"/><span>duine a ghlacfadh sampal daoine lochtacha mícharántacha dhe</span>
<lb n="2409"/><span>roghain ar shampal Chríosta?  Bhí seisean ó rás ríte de réir a</span>
<lb n="2410"/><span>dhaonnacht, ina Aonmhac ag an Athair Síoraí de réir a dhiagachta,</span>
<lb n="2411"/><span>agus níor dhrochmheas leis pardún iomlán a thabhairt do na</span>
<lb n="2412"/><span>murdaróirí míghrástúil a chuir chum báis é.  Níor tharcaisne leis grá</span>
<lb n="2413"/><span>bheith aige ar na lámha a spar a cholainn bheannaithe ar crann na</span>
<lb n="2414"/><span>croiche, ar modh gur ghuigh sé in guth ard ar an Rí glórmhar</span>
<lb n="2415"/><span>pardún a thabhairt dhóibh, "Pater dimitte illis." Agus ní hé amháin</span>
<lb n="2416"/><span>seo, ach gur cheannaigh sé iad ón diabhal go daor le dortadh a</span>
<lb n="2417"/><span>chuid fola uasail ar a son.</span></p>
<lb n="2418"/>
<lb n="2419"/><p><span>112 Anois an mbeidh náire ort, a pheacaigh bhoicht, a bhia na</span>
<lb n="2420"/><span>bpéist agus na gcrumhóg, pardún a thabhairt do namhaid nó sampal</span>
<lb n="2421"/><span>Chríosta a leanúint?  Ní thig le duine ar bith a rá leat, má bheir tú</span>
<lb n="2422"/><span>pardún</span></p>
</div>
<pb n="124"/>
<div><lb n="2423"/><p><span>uait, ach gur deisceabal umhal do Chríosta thú, go bhfuil tú ag</span>
<lb n="2424"/><span>leanúint do rialacha do chreidimh, go bhfuil dúil agat as trócaire Dé</span>
<lb n="2425"/><span>agus pardún dh'fháil in do pheacaí.</span></p>
<lb n="2426"/>
<lb n="2427"/><p><span>Ar an ábhar sin, tógamar ar an móimint seo ar aon iúl nár</span>
<lb n="2428"/><span>lámha, nár súile, nár dteangacha, nár gcorp agus nár n-anamaibh go</span>
<lb n="2429"/><span>huile agus toirbhimist iad don Ardrí a chruthaigh, don tSlánaitheoir</span>
<lb n="2430"/><span>a cheannaigh iad, don Spiorad Naomh a neartaíos sinn chum</span>
<lb n="2431"/><span>pardún a thabhairt dona chéile anseo i láthair ónár gcroí go hiomlán</span>
<lb n="2432"/><span>ionas go mb'fhéidir linn tríd pháis ár dTiarna Íosa Críost agus</span>
<lb n="2433"/><span>mórthrócaire Dé pardún a fháil in gach tréas agus gach peacadh dá</span>
<lb n="2434"/><span>ndearnamar riamh in aghaidh do dhiagachta ar an tsaol seo, le go</span>
<lb n="2435"/><span>ngráimist agus go molaimist thú le saol na saol ins an glóir shíoraí -</span>
<lb n="2436"/><span>ní atá mé ag iarraidh dhaoibhse agus dhomh féin.  Áiméan.</span>
<lb n="2437"/></p>
</div>
<pb n="125"/>
<div><lb n="2438"/><p><span>113 Melior est dies mortis quam dies nativitatis.</span>
<lb n="2439"/><span>Is fearr lá an bháis nó lá na beatha (mar do léithear ins an 7ú</span>
<lb n="2440"/><span>caibidil de Leabhar Ecclesiasticus).</span></p>
<lb n="2441"/>
<lb n="2442"/><p><span>A chairde, dhá mbeadh sé ceadmhach againn uair éigin</span>
<lb n="2443"/><span>guibhe nó agradh amhail agus mar a d'agair fear an tsaibhris as</span>
<lb n="2444"/><span>mórphiantaí ifrinn fear an leatroim darbh ainm Lazaras do bhí</span>
<lb n="2445"/><span>socair sásta in aoibhneas, in aiteas agus i nglóir shíoraí na</span>
<lb n="2446"/><span>bhflaitheas, ag rá dhó leis go tursach dobrónach, "Agraím thú go</span>
<lb n="2447"/><span>fírinneach, a Lazaras, cuairt a thabhairt ar bhunadh mo árasa agus</span>
<lb n="2448"/><span>rábhadh ginearálta a thabhairt do mo chairde gaoil agus do mo</span>
<lb n="2449"/><span>dhaoine muinteartha go bhfuil mé faoi chuibhreach do mo dhó agus</span>
<lb n="2450"/><span>do mo loscadh i measc diabhalaibh daoldhathacha agus i bpiantaí</span>
<lb n="2451"/><span>síoraí ifrinn.</span></p>
<lb n="2452"/>
<lb n="2453"/><p><span>Is ar an modh gcéanna seo, a chairde, ba chóir dhúinne an</span>
<lb n="2454"/><span>tAthair Síoraí a agradh ionas go gcuirfeadh sé marbhán mar fhear</span>
<lb n="2455"/><span>scéala nó theachtaire chugainn inniu chum go dtabhraimist</span></p>
</div>
<pb n="126"/>
<div><lb n="2456"/><p><span>aghaidh ar na suáilce agus cúl do na duáilcí, agus go dtabhraimist</span>
<lb n="2457"/><span>sásamh ginearálta i gcoirthe na n-anamaibh bochta 114 atá ag</span>
<lb n="2458"/><span>gárthach agus ag screadaigh ar ár gcúnamh agus ár gcuidiú as</span>
<lb n="2459"/><span>tinidh phrugadóra inniu.</span></p>
<lb n="2460"/>
<lb n="2461"/><p><span>Anois, a chairde, is mian liom a fhoilsiú dhaoibh ins an céad</span>
<lb n="2462"/><span>pháirt de chomhrá an lae inniu goidé an tseirbhís a ghní</span>
<lb n="2463"/><span>naomhíobairt an Aifrinn nó urnaí na bhfíréan do bheoibh agus do</span>
<lb n="2464"/><span>mhairbh.  Agus ins an dara páirt chomh mórthairbheach bríomhar</span>
<lb n="2465"/><span>is atá sé dhúinn smaoineamh ar an mbás in am.  Ach mar nach dtig</span>
<lb n="2466"/><span>linn ní ar bith a dhéanamh gan comhchuidiú na Trionóide Naofa,</span>
<lb n="2467"/><span>iarraimid grása an Spioraid Naoimh tríd idirghuí na Maighdean</span>
<lb n="2468"/><span>Muire ag rá, "Ave Maria..."</span>
<lb n="2469"/><span>Anois, a Chríostaidheanna, is é a ordaíos an scrioptúr</span>
<lb n="2470"/><span>dhúinn ins an dara leabhar de na Maccabees ag rá, "Sancta et</span>
<lb n="2471"/><span>salubris est cogitatio pro defunctis exorare ut a peccatis soluantur -</span>
<lb n="2472"/><span>is róshuáilceach beannaithe dhúinn guibhe le na mairbh chum go</span>
<lb n="2473"/><span>saorófaí iad ó ghlasa an pheacaidh."</span></p>
<lb n="2474"/>
<lb n="2475"/><p><span>Ó maise, a chairde, nár chóir dhúinne smaoineamh</span></p>
</div>
<pb n="127"/>
<div><lb n="2476"/><p><span>go dúthrachtach ar na hanamnacha bochta atá dhá ndó agus dá</span>
<lb n="2477"/><span>loscadh i dtinidh phrugadóra inniu, agus atá go hainniseach bocht</span>
<lb n="2478"/><span>tursach ag feitheamh le íobairt na hEaglaise, le déirce, 115</span>
<lb n="2479"/><span>troscadh, urnaí nó le dea-oibreacha a lucht gaoil nó a ndaoine</span>
<lb n="2480"/><span>muinteartha ar an tsaol seo?</span></p>
<lb n="2481"/>
<lb n="2482"/><p><span>Dearbhaíonn Naomh Auguistín go gcloíonn naomhíobairt</span>
<lb n="2483"/><span>an Aifrinn fíorcheart Dé, agus go múchann an déirce mórtheas agus</span>
<lb n="2484"/><span>lasracha na tineadh.  Ach is róshiúrálta dhúinn faraor go bhfuil an</span>
<lb n="2485"/><span>iomad ar shlua na marbh nach bhfaigheann as ár ndea-oibreachasa</span>
<lb n="2486"/><span>ach seirbhís róbheag.  Ar an ábhar go bhfuil an bunadh a fuair bás</span>
<lb n="2487"/><span>ar staid peacadh marfach go síoraí ar slabhradh ag an diabhal i</span>
<lb n="2488"/><span>mbréantanas agus i measc na dronga damanta ag ithe agus ag</span>
<lb n="2489"/><span>gearradh, ag dó agus ag loscadh a chéile ar feadh na síoraíochta.</span>
<lb n="2490"/><span>Agus ar an ábhar sin nach bhfuil relief nó furtacht le fáil acu go</span>
<lb n="2491"/><span>deireadh an domhain.</span></p>
<lb n="2492"/>
<lb n="2493"/><p><span>Tá drong eile ar shlua na marbh nach bhfuil feidhm nó</span>
<lb n="2494"/><span>feasbhaidh acu ar dea-oibreacha na gCríostaidheanna, mar atá, an</span>
<lb n="2495"/><span>bunadh a d'imigh dhen tsaol seo saor ó</span></p>
</div>
<pb n="128"/>
<div><lb n="2496"/><p><span>pheacadh marfach nó solathach, agus ar an ábhar sin nach bhfuil</span>
<lb n="2497"/><span>relief nó cabhair de easbhaidh orthu.  Ó is fíor gur chónaigh agus</span>
<lb n="2498"/><span>gur shocraigh siad ar deasláimh Dé in aoibhneas agus i nglóir</span>
<lb n="2499"/><span>shíoraí na bhflaitheas.</span></p>
<lb n="2500"/>
<lb n="2501"/><p><span>D'imigh dhen tsaol seo drong eile do rinne aithreachas ina</span>
<lb n="2502"/><span>gcoirthe 116 nó ina bpeacaí ach nach dtug sásamh ginearálta i</span>
<lb n="2503"/><span>bhfíorcheart Dé, agus ar an ábhar sin, a chairde, bígí lánshiúrálta</span>
<lb n="2504"/><span>cinnte go bhfuil na hanamnacha bochta seo i gcuibhreach agus i</span>
<lb n="2505"/><span>gcruacheangal dhá ndó agus dá loscadh i dtinidh phrugadóra ag</span>
<lb n="2506"/><span>agradh agus ag iarraidh cabhair nó furtacht ar a ndaoine</span>
<lb n="2507"/><span>muinteartha nó a gcairde gaoil ar an tsaol seo agus ag rá,</span>
<lb n="2508"/><span>"Miseremini mei, miseremini mei, saltem vos amisi mei - bíodh</span>
<lb n="2509"/><span>trua agaibh liomsa, bíodh trua agaibh liomsa, go háirid sibhse, mo</span>
<lb n="2510"/><span>chairde gaoil agus mo dhaoine muinteartha, nuair is mise atá sa</span>
<lb n="2511"/><span>mbruíon shíoraí ar dó agus ar loscadh ag feitheamh le cabhair na</span>
<lb n="2512"/><span>hEaglaise, nó le dea-oibreacha na bhfíréan."</span></p>
<lb n="2513"/>
<lb n="2514"/><p><span>An dara páirt</span></p>
</div>
<pb n="129"/>
<div><lb n="2515"/><p><span>A chairde, is mian liom a fhoilsiú dhaoibh ins an dara páirt</span>
<lb n="2516"/><span>de chomhrá an lae inniu chomh mórthairbheach bríomhar is atá sé</span>
<lb n="2517"/><span>dhúinn smaoineamh ar an mbás in am.  Dearbhaíonn Naomh</span>
<lb n="2518"/><span>Auguistín dhúinn gurb uime a hordaíodh reilig a chastrú dhúinn go</span>
<lb n="2519"/><span>gcuimhneodh sé dhúinn an bás, agus go ngardálfadh sé in aghaidh</span>
<lb n="2520"/><span>cathuithe an diabhail sinn.  Dearbhaíonn sé dhúinn gan amhras go</span>
<lb n="2521"/><span>raibh na cnámha loma atá ina heapaí gan aird 117 in gach</span>
<lb n="2522"/><span>teampall ar feadh an domhain ins an tsláinte, ins an mbláth, ins an</span>
<lb n="2523"/><span>scéimh chéanna óige ina bhfuil tusa i measc an chomhchruinnithe</span>
<lb n="2524"/><span>seo inniu, a pheacaigh, ar an ábhar go ndearbhaíonn an scrioptúr</span>
<lb n="2525"/><span>dhúinn i leabhar Ecclesiasticus, "Memor esto judicii mei sic erit et</span>
<lb n="2526"/><span>tuum mihi heri et tibi hodie - smaoinigh ar do chríocha déanacha, a</span>
<lb n="2527"/><span>pheacaigh, agus breathnaigh go grinn ar mo staidse for is deimhin</span>
<lb n="2528"/><span>dhuit nach bhfuil ach mise inné agus tusa inniu."</span></p>
<lb n="2529"/>
<lb n="2530"/><p><span>Seo féin na fiacha a chaithfeas an cine daonna a dhíol go</span>
<lb n="2531"/><span>féiltiúil.  Is deimhin dhúinn ó bhéal Dé nár bhlas sé an bia nach</span>
<lb n="2532"/><span>mblasfaidh an bás - statutum est hominibus semil mori - agus</span></p>
</div>
<pb n="130"/>
<div><lb n="2533"/><p><span>ar an ábhar sin gur mór an t-ábhar scanraithe dhúinn smaoineamh</span>
<lb n="2534"/><span>dhúinn ar an mbás.</span></p>
<lb n="2535"/>
<lb n="2536"/><p><span>Ó is fíor nach bhfuil dul thairis aige an laige nó aige an</span>
<lb n="2537"/><span>láidir, aige an aois óga, uaisle ná ísle, ag dearbhú do Dháibhidh an</span>
<lb n="2538"/><span>rí dá mhac Solamh, "Ecce ego ingrediar viam universae terrae -</span>
<lb n="2539"/><span>féach, a mhic mhurnaigh, tá mise anois ag leanúint lorg shíol</span>
<lb n="2540"/><span>Ádhaimh, dh'ainneoin mé bheith i mo rí agus i mo phrionsa, tchí tú</span>
<lb n="2541"/><span>nach dtig liom an bás a sheachnadh."</span></p>
<lb n="2542"/>
<lb n="2543"/><p><span>Ar an ábhar sin ullmhaigh thú féin in am i gcoinne na</span>
<lb n="2544"/><span>scarúinte seo, óir is róchinnte dhuit an bás, an aiséirí agus an</span>
<lb n="2545"/><span>breithiúnas déanach.  Bígí 118 lánchinnte gur róchrua an cuntas a</span>
<lb n="2546"/><span>chaithfeas gach duine a thabhairt ina ghníomhartha ar an tsaol seo,</span>
<lb n="2547"/><span>de réir mar a dhearbhaíonn an salm dhúinn ag rá, "Justus es</span>
<lb n="2548"/><span>Domine et rectum judicum tuum - ó a Thiarna, is tusa atá i do</span>
<lb n="2549"/><span>fhíorbhreitheamh ach rócheart in iomlán do chuntais."</span>
<lb n="2550"/><span>A chairde, goidé an t-ábhar fá ngairimid an breithiúnas seo</span>
<lb n="2551"/><span>Dé rócheart?  Ó tá gan amhras mar is follasach dhúinn gur</span>
<lb n="2552"/><span>róghnách breithiúnas daor dócúlach a thabhairt ar an tsaol seo,</span></p>
</div>
<pb n="131"/>
<div><lb n="2553"/><p><span>ar murdaróir rí nó prionsa.  Má tá seo nádúrtha i measc créatúirí</span>
<lb n="2554"/><span>bocht talmhaí, is róshiúrálta cinnte dhúinn ó lámh Dé é, ó is é féin</span>
<lb n="2555"/><span>béal na fírinne, údar agus ábhar gach maithis.</span></p>
<lb n="2556"/>
<lb n="2557"/><p><span>Do-ghní na peacaigh ar modh áirid murdar ar Dhia agus ar</span>
<lb n="2558"/><span>an ábhar sin is rócheart breithiúnas báis daor dócúlach a thabhairt</span>
<lb n="2559"/><span>orthu, is é sin damnú síoraí, tart, ocras, dó, loscadh i measc diabhal</span>
<lb n="2560"/><span>agus deamhan ar feadh na síoraíochta os cionn miosúir aimsire.</span>
<lb n="2561"/><span>Gan amhras tá a fhios agaibh uilig nach dtig le Dia bás dh'fháil</span>
<lb n="2562"/><span>agus ar an ábhar sin nach dtig le éinneach murdar a dhéanamh air.</span>
<lb n="2563"/><span>Ach faraor is ródheimhin go dtig linn murdar a dhéanamh ar nár</span>
<lb n="2564"/><span>n-anam bocht féin, ó is fíor gurb é grása Dé a bheir 119 beatha</span>
<lb n="2565"/><span>dhi agus go gcailleann sí é sin leis an peacadh marfach agus dá bhrí</span>
<lb n="2566"/><span>sin tá an t-anam marbh go spriodálta.</span></p>
<lb n="2567"/>
<lb n="2568"/><p><span>Ach, a chairde, is lena ghrása agus lena thrócaire do</span>
<lb n="2569"/><span>thuirlingíos agus a chónaíos in ucht nó in áras gach fíréin chun a</span>
<lb n="2570"/><span>gcumhdach ón peacadh, ós róshiúrálta gan a ghrása go dtitfimist go</span></p>
</div>
<pb n="132"/>
<div><lb n="2571"/><p><span>laethúil.  Ar an ábhar sin bígí róshiúrálta cinnte go ndéanann an</span>
<lb n="2572"/><span>peacadh marfach scarúint idir Dia agus an duine amhail agus mar</span>
<lb n="2573"/><span>do-ghní an bás idir an t-anam agus an corp.</span></p>
<lb n="2574"/>
<lb n="2575"/><p><span>A chairde, dearbhaíonn St. Bernard go ndéanann an peacadh</span>
<lb n="2576"/><span>bás agus páis ár Slánaitheora Íosa Críosta a athnuadh.  Agus</span>
<lb n="2577"/><span>dearbhaíonn sé seo dhúinn as briathra St. Paul aspal ag rá, "Rursum</span>
<lb n="2578"/><span>crucifigentes sibimetipsis filium Dei - a pheacaigh, tá sibh aríst ag</span>
<lb n="2579"/><span>céasadh mur Slánaitheora, agus ar an ábhar sin ach mura ndéanaidh</span>
<lb n="2580"/><span>sibh an t-aithreachas gheobhaidh sibh an bás síoraí mar luach</span>
<lb n="2581"/><span>saothair."</span></p>
<lb n="2582"/>
<lb n="2583"/><p><span>Gan amhras, a chairde, ní furas dhaoibh a thuigbheáil gur</span>
<lb n="2584"/><span>fearr lá an bháis nó lá na beatha, ó is fíor gurb é mailís an diabhail</span>
<lb n="2585"/><span>atá mar údar aige agus ar an ábhar sin nach dtig leis bheith ar aon</span>
<lb n="2586"/><span>chor maith.  Mar an gcéanna is mian le gach duine a sheachnadh.</span>
<lb n="2587"/><span>120  Do fhéach Críosta ár Slánaitheoir an bás a sheachnadh má</span>
<lb n="2588"/><span>bhí sé i gcumhachta an Athar Síoraí, agus ar an ábhar sin nach</span>
<lb n="2589"/><span>dtiocfadh dhó bheith ann féin maith.</span></p>
<lb n="2590"/>
<lb n="2591"/><p><span>Ach dearbhaímse dhaoibh go bhfuil an iomad</span></p>
</div>
<pb n="133"/>
<div><lb n="2592"/><p><span>de nithibh ó nádúr maith a ndéantar drochúsáid dhíobhth.  Tchíonn</span>
<lb n="2593"/><span>sibh go bhfuil fortún nó saibhreas saolta ann féin maith nuair do-</span>
<lb n="2594"/><span>ghníthear úsáid maith dhe, agus ar an láimh eile tá an iomad de</span>
<lb n="2595"/><span>nithibh olc nó peacaíoch iontu féin, do bhíos folláin maith nuair do</span>
<lb n="2596"/><span>tharlaíonn siad ó ghrása Dé nó ó chlaonta maithe an duine.  Is ní olc</span>
<lb n="2597"/><span>an bás ann féin ach is rómhór an tseirbhís a ghní sé dhon duine ós é</span>
<lb n="2598"/><span>a thaispeánas an Tríonóid Naofa nó glóir shíoraí na bhflaitheas don</span>
<lb n="2599"/><span>anam, ar modh gur féidir linn a rá go bhfaigheann na fíréin</span>
<lb n="2600"/><span>coirceogaí meala ins an mbás amhail is mar a fuair Samsón i gcraos</span>
<lb n="2601"/><span>an leoin.</span></p>
<lb n="2602"/>
<lb n="2603"/><p><span>Anois, a Chríostaithe, smaoinígí agus breathnaígí ar an</span>
<lb n="2604"/><span>mórsheirbhís a ghní smaointe an bháis don duine ar an ábhar go</span>
<lb n="2605"/><span>gcuimhníonn sé dhó a chríocha déanacha agus go dtáinig sé chun</span>
<lb n="2606"/><span>an tsaoil seo nochtaithe gan chiste nó stór agus go bhfuil sé ar an</span>
<lb n="2607"/><span>modh céanna le imeacht.</span></p>
<lb n="2608"/>
<lb n="2609"/><p><span>121 B'fhéidir, a pheacaigh, go ndéarfá, "Is mise atá saibhir,</span>
<lb n="2610"/><span>uasal, cumhachtach, agus is orm nach bhfuil easbhaidh dhe</span></p>
</div>
<pb n="134"/>
<div><lb n="2611"/><p><span>mhaoin shaolta." Ansin déarfaidh tú, "Bainfidh mé cuideachta, ól</span>
<lb n="2612"/><span>agus spórt as mo shaibhreas. Leagfaidh mé lámh trom ar an</span>
<lb n="2613"/><span>mbaintreach, ar an dílleachta nó ar an mbochtán údaí, nuair is mise</span>
<lb n="2614"/><span>atá cumhachtach corrúil."</span></p>
<lb n="2615"/>
<lb n="2616"/><p><span>Órú, a chréatúir bhoicht mhallaithe mhífhortúnach, stad den</span>
<lb n="2617"/><span>glór dhíomhaoin úd, agus ná cailltear thú go dona leis ar an ábhar</span>
<lb n="2618"/><span>nach bhfuil sé ach mar cheo maidine do ghlanas le teas gréine.</span>
<lb n="2619"/><span>Agus ar an ábhar sin nár chóir dhuit ríochta na meala nó na</span>
<lb n="2620"/><span>cruithneachta a thabhairt mar mhalairt ar thír lomthursach na</span>
<lb n="2621"/><span>heorna.</span></p>
<lb n="2622"/>
<lb n="2623"/><p><span>Ach ionas go míneodh diadhairí dainséar an duine ar an</span>
<lb n="2624"/><span>tsaol seo dhúinn, an staid chruálach, priaclach, chontúirteach ina</span>
<lb n="2625"/><span>bhfuil formhór cine daonna, cuirthear é i gcosúlacht le duine áirithe</span>
<lb n="2626"/><span>ins an tseanreacht do bhí ar a theitheadh ó leon mire ins an ruaig air</span>
<lb n="2627"/><span>lena strócadh nó a stialladh ina phíosaí.  Tharla dhon créatúr bhocht</span>
<lb n="2628"/><span>go dtáinig sé go feactha brúite tursach ar mhullaigh carraige nó</span>
<lb n="2629"/><span>screige mhór agus gan dul ar cúl nó ar ais aige.  Ach ar feiscint dhó</span>
<lb n="2630"/><span>a namhaid craosach go feargach ag teacht chuige, is ansin a</span>
<lb n="2631"/><span>smaoinigh sé é féin a chaitheamh leis an carraig.  Agus</span></p>
</div>
<pb n="135"/>
<div><lb n="2632"/><p><span>ar titim dhó chonaic sé foirnéis chraosach 122 tineadh faoi an</span>
<lb n="2633"/><span>screagán seo.  Ach ionas go seachnódh sé an dainséar dúbalta seo</span>
<lb n="2634"/><span>agus go sábhálfadh sé an t-anam bocht, do rug sé ar an mball greim</span>
<lb n="2635"/><span>báis ar thomóg nó ar thor éagrua a d'fhás as an gcarraig.  Agus ar</span>
<lb n="2636"/><span>dhearcaint dhó go grinn ar an staid seo, do bhreathnaigh sé uaidh</span>
<lb n="2637"/><span>ollphéist ghránna go craosach ag strócadh agus ag stialladh rútaí nó</span>
<lb n="2638"/><span>fréamhacha an toir seo ar modh go raibh an duine bocht gan mhoill</span>
<lb n="2639"/><span>le titim ins an tinidh ann i rása.</span></p>
<lb n="2640"/>
<lb n="2641"/><p><span>Ó, a Chríostaí, nach sílfeá an t-óglach seo a bheith ar mire</span>
<lb n="2642"/><span>dhá ndearmadfadh sé relief nó cabhair dh'iarraidh ins an ghéibh</span>
<lb n="2643"/><span>éifeachtach seo, nó ní ar bith eile a dhéanamh a shábhálfadh a anam</span>
<lb n="2644"/><span>bocht?  Ó ar an ábhar sin breathnaigh go grinn ort féin ó thús do</span>
<lb n="2645"/><span>shaoil agus is ansin a fheicfeas tú do staid chruatanach priaclach</span>
<lb n="2646"/><span>féin, is ansin a thuigfeas tú thú féin a bheith ins an dainséar chéanna</span>
<lb n="2647"/><span>ón lá a tháinig tú chum réasúin.</span></p>
<lb n="2648"/>
<lb n="2649"/><p><span>Nuair ón uair a bheirthear an duine ar an tsaol seo, tá a</span>
<lb n="2650"/><span>namhaid shíoraí, an bás go laethúil ins an ruaig air.  Agus ar a</span></p>
</div>
<pb n="136"/>
<div><lb n="2651"/><p><span>sheachnadh dhó, do tharla sé ar fhíormhullaigh an tsaoil bhréagaigh</span>
<lb n="2652"/><span>seo atá lán de ghleanntaibh an peacaidh agus de screagacha ifrinn.</span>
<lb n="2653"/><span>Is é an tor nó an tom a ngreamaíonn nó a bhfostaíonn sé ann</span>
<lb n="2654"/><span>an saol beagmhaitheasach, gearr, leatromach.  Is iad na péistibh ná</span>
<lb n="2655"/><span>ollphéist 123 atá ag ithe nó ag gearradh an tomóg nóin agus</span>
<lb n="2656"/><span>maidin.  Agus is tusa an t-amadán seo nó an fear mire nach</span>
<lb n="2657"/><span>smaoiníonn ar do chruachás féin nó do mheallthar leis an tsaol</span>
<lb n="2658"/><span>bhréagach seo atá go laethúil do do chealgadh agus do do</span>
<lb n="2659"/><span>ruaigeadh mar mhartán eallaigh ar fhíormhullaigh do chinn go</span>
<lb n="2660"/><span>fíoríochtar ifrinn.</span></p>
<lb n="2661"/>
<lb n="2662"/><p><span>Ar an ábhar sin smaoinigh go bhfuil tú le bás a fháil.</span>
<lb n="2663"/><span>Tabhair droimdhiúltú don tsaol agus dá chathuithe agus ullmhaigh</span>
<lb n="2664"/><span>thú féin chun do chríocha déanacha.  Anois, a Chríostaidheanna,</span>
<lb n="2665"/><span>smaoinígí ar mur laige bhrí, mur laige choinsiais nó ar mur leatrom</span>
<lb n="2666"/><span>saolta féin, agus glacaidh rabhadh nó comhairle as cruachás nó</span>
<lb n="2667"/><span>dainséar an chomharsan.</span></p>
<lb n="2668"/>
<lb n="2669"/><p><span>Ó maise, a chairde, má smaoiníonn sibhse ar gach drong a</span>
<lb n="2670"/><span>d'imigh dhen tsaol seo in mur n-aimsir féin.  Ní féidir nach</span>
<lb n="2671"/><span>smaoineoidh sibh</span></p>
</div>
<pb n="137"/>
<div><lb n="2672"/><p><span>uair éigin go gcaithfidh sibh an chuairt chéanna a thabhairt.  Agus</span>
<lb n="2673"/><span>ionas nach go fíoríochtar ifrinn a ghluaisfeas an t-anam bocht,</span>
<lb n="2674"/><span>smaoinígí ar an bás in am.</span></p>
<lb n="2675"/>
<lb n="2676"/><p><span>Má scaoileann foghlaeir urchar i measc éanlaithe ar coill nó</span>
<lb n="2677"/><span>ar machaire is gnách leobh imeacht go tapaidh ar eiteog ins an aer.</span>
<lb n="2678"/><span>Dá dtiocfadh seabhac ar ruaig i measc sicíní bheadh baspairt agus</span>
<lb n="2679"/><span>critheagla orthu.  Nó dhá mbeadh éanlaith beaga na coilleadh ag</span>
<lb n="2680"/><span>comhsheinm ar coill is róchinnte go stopfadh nó go dtostfadh 124</span>
<lb n="2681"/><span>siad chum go seachnódh an dainséar nó an namhaid thintrí seo.</span>
<lb n="2682"/><span>Ó maise ar an ábhar chéanna seo, a chairde, smaoinímist go</span>
<lb n="2683"/><span>bhfuil muinn cruinn anseo inniu mar éanacha beaga nó sicíní agus</span>
<lb n="2684"/><span>go bhfuil ár namhaid shíoraí ins an ruaig orainn agus gan dul thairis</span>
<lb n="2685"/><span>againn ach mura n-iarraimid cabhair nó cuidiú ar Íosa Críosta ár</span>
<lb n="2686"/><span>Slánaitheoir atá inniu ag tabhairt araicise orainn.</span></p>
<lb n="2687"/>
<lb n="2688"/><p><span>Is maith an rabhadh do dhuine cnámha loma na reilige.  Is ar</span>
<lb n="2689"/><span>an ábhar sin a dhearbhaíos an scrioptúr gur fearr toigh an dobróin</span>
<lb n="2690"/><span>nó toigh na bainise agus na lúcháire - melius est ire ad domum</span></p>
</div>
<pb n="138"/>
<div><lb n="2691"/><p><span>luctus quam ad domum convivii.  Féach anois do dhochar agus do</span>
<lb n="2692"/><span>thuirse má smaoiníonn tú in am ar an bás.  Ó a rípheacaigh bhoicht!</span>
<lb n="2693"/><span>Dearbhóidh an t-ainchríostaí nó an págánach dhuit gurb é is</span>
<lb n="2694"/><span>ciall nó réasún don leanbh bheith ag gol nó ag screadaigh ag teacht</span>
<lb n="2695"/><span>dhó ar an tsaol seo, mar do chinntíos an nádúr dhó gach tinneas,</span>
<lb n="2696"/><span>amhgar, tart, ocras, cruachás agus leatrom mhór atá fána choinne ar</span>
<lb n="2697"/><span>an tsaol seo.</span></p>
<lb n="2698"/>
<lb n="2699"/><p><span>Ar an ábhar sin, fóir gach misneach fearúil thusa, tabhair</span>
<lb n="2700"/><span>droimdhiúltú don tsaol ghránna agus dona chathuithe.  Seachnaigh</span>
<lb n="2701"/><span>go gclaonfá do na peacaí marfacha nó do fhrearg an Tiarna.</span>
<lb n="2702"/><span>Gardáil 125 thú féin go fírinneach in aghaidh droch-chluadair nó</span>
<lb n="2703"/><span>droch-chuideachta.  Nuair a dhearbhaoínn St. Paul aspal dhuit go</span>
<lb n="2704"/><span>mb'fhearr leat bheith aon bhimide amháin i ríochta na bhflaitheas</span>
<lb n="2705"/><span>nó bheith in aoibhneas nó in aiteas ins an tsaol seo ar feadh na</span>
<lb n="2706"/><span>síoraíocht.</span></p>
<lb n="2707"/>
<lb n="2708"/><p><span>Ó maise, a chairde, is léir dhaoibhse uilig anois as ar dhúirt</span>
<lb n="2709"/><span>mur nach bhfuil ins an tsaol seo ach scáile nó ceo agus nach bhfuil</span>
<lb n="2710"/><span>ár gcuairt air ach róghearr gairid lán de thrioblóid agus de leatrom.</span>
<lb n="2711"/><span>Tabharfaimid droimdhiúltú ó ár gcroí go hiomlán dhó.</span></p>
</div>
<pb n="139"/>
<div><lb n="2712"/><p><span>Déanaimist aithreachas fírinneach in gach tréas nó treaspás do </span>
<lb n="2713"/><span>rinneamar ar Dhia i gcaitheamh ár saoil.  Smaoinímist go grinn ar</span>
<lb n="2714"/><span>ár gcríocha déanacha, ar ar imigh uainn ar shlua na marbh agus ar</span>
<lb n="2715"/><span>gach créatúr atá iolctha ins an teampall mar sheanmóir nó cuimhne</span>
<lb n="2716"/><span>an bháis dhúinn, agus atá go siúrálta ag agradh nó ag iarraidh relief</span>
<lb n="2717"/><span>óna ndaoine muinteartha nó a gcairde ar an tsaol seo, má tá</span>
<lb n="2718"/><span>seachrán, pianpháis nó prugadóir ag cur as dona n-anam.</span>
<lb n="2719"/><span>Ar an ábhar sin, a chairde, cuimhnímist na mairbh inniu</span>
<lb n="2720"/><span>agus cuirimist go fonnmhar ár gcomaoin lena ngrása ionas go</span>
<lb n="2721"/><span>n-agródh siadsan an tAthair Síoraí féachaint, fóirithint ná fortacht</span>
<lb n="2722"/><span>orainne inár gcruatan nó ár gcruachás ar an tsaol seo, agus go</span>
<lb n="2723"/><span>ndéanaimist an aiséirí glórmhar in éineacht leobhsa ins an tsaol eile</span>
<lb n="2724"/><span>- grása atá mé a iarraidh etc.  Áiméan.</span>
<lb n="2725"/></p>
</div>
<pb n="140"/>
<div><lb n="2726"/><p><span>126 On the 8th Sunday after Penticost.</span></p>
<lb n="2727"/>
<lb n="2728"/><p><span>"Redde rationem villicationis tuae, jam enim non poteris</span>
<lb n="2729"/><span>villicare." Ait autem villicus intra se, "Quid faciam?"</span>
<lb n="2730"/><span>"Tabhair cuntas in do stíobhardacht for ní thig leat stíobhardacht</span>
<lb n="2731"/><span>a dhéanamh dhomhsa níos mó." Dúirt an stíobhard leis féin,</span>
<lb n="2732"/><span>"Goidé a dhéanfas mé?" (St. Luke 16: 2)</span></p>
<lb n="2733"/>
<lb n="2734"/><p><span>Goidé an buaireamh intinne a bhí ar an stíobhard</span>
<lb n="2735"/><span>míchríostach seo, agus an confusion dá raibh sé ann ar son gach</span>
<lb n="2736"/><span>éagóir dá ndearna sé tráth a scairt a mháistir air chun cuntas a</span>
<lb n="2737"/><span>thabhairt ina stíobhardacht agus a chuid leabhar as ordú?  Cuireann</span>
<lb n="2738"/><span>sé i gcuimhne dhúinn uafás agus eagla an droch-Chríostaí atá lán</span>
<lb n="2739"/><span>spéise ann i maoin agus in éadáil, atá chomh ceangailte le grá ar an</span>
<lb n="2740"/><span>tsaol seo ionas agus dá mbeadh cónaí shíoraí aige ann, atá chomh</span>
<lb n="2741"/><span>neamhshuimiúil fá Dhia ionas nach mbeadh cuntas ar bith le</span>
<lb n="2742"/><span>thabhairt uaidh ina ghníomhartha.</span></p>
<lb n="2743"/>
<lb n="2744"/><p><span>Tráth a bhuaileas tinneas marfach air agus a deireas a</span>
<lb n="2745"/><span>chairde agus a dhaoin</span></p>
</div>
<pb n="141"/>
<div><lb n="2746"/><p><span>muinteartha leis a mhaoin shaolta a shocrú, tráth a ordaíos an</span>
<lb n="2747"/><span>dochtúir dhó fios a chur ar a athair faoisidin for nach bhfuil aige</span>
<lb n="2748"/><span>ach gearraimsir le caitheamh ar an tsaol seo, fá dheoidh déarfaidh</span>
<lb n="2749"/><span>an sagart leis a anam 127 a réiteach go mbeidh sé gan mhoill i</span>
<lb n="2750"/><span>láthair na Tríonóid le cuntas géar a thabhairt ina ghníomhartha ag</span>
<lb n="2751"/><span>barra fíorcheart an Athar Síoraí.</span></p>
<lb n="2752"/>
<lb n="2753"/><p><span>Ó, a Chríostaidheannadh, más deimhin go bhfuil an bás</span>
<lb n="2754"/><span>critheaglach ag an Críostaí is rialta agus is dea-bheatha ar an</span>
<lb n="2755"/><span>domhan, goidé an t-ábhar uafáis atá ag an bpeacach a bhí ag</span>
<lb n="2756"/><span>briseadh dlí Dia le an uile shórt peacaí marfacha gach lá ó tháinig</span>
<lb n="2757"/><span>chun soilse nó dealramh céille go dtí an uair seo, dá bhfuil a</span>
<lb n="2758"/><span>shnáithe na beatha caite agus brat dorcha an bháis ar a shúile.</span>
<lb n="2759"/><span>Goidé a déarfaidh sé nuair a shíntear dhó summons ó</span>
<lb n="2760"/><span>ardbhreitheamh na bhflaitheas a tchíonn ní hé amháin na peacaí</span>
<lb n="2761"/><span>mallaithe a rinne tú go follasach i láthair daoine le mionnaí móra nó</span>
<lb n="2762"/><span>mallachtaigh, le druncaireacht nó striapachas, le gadaíocht,</span>
<lb n="2763"/><span>buailteachas, ach fós a tchíonn gach smaoineamh</span></p>
</div>
<pb n="142"/>
<div><lb n="2764"/><p><span>madrúil a bhí in d'intinn, gach glacaireacht thruaillí a thug tú ort</span>
<lb n="2765"/><span>féin, gach féachaint mhailíseach a thug tú ar créatúr ar bith eile?</span>
<lb n="2766"/><span>Déarfaidh gach duine mífhortúnach den tsórt seo mar a dúirt an</span>
<lb n="2767"/><span>stíobhard lochtach, "Quid faciam?  Goidé a dhéanfas mé?  Goidé a</span>
<lb n="2768"/><span>éireos domh?  Sin mé caillte go síoraí."</span></p>
<lb n="2769"/>
<lb n="2770"/><p><span>Dearcadh gach aon a bhfuil i láthair anseo ar a anam féin</span>
<lb n="2771"/><span>agus féachaidh goidé an 128 staid ina bhfuil sé, goidé an meán</span>
<lb n="2772"/><span>dár féidir linn mífhortún an bás síoraí neamhullmhaithe a</span>
<lb n="2773"/><span>sheachnadh.</span></p>
<lb n="2774"/>
<lb n="2775"/><p><span>Seo suim mo chomhrá agus mo chomhairle dhaoibh inniu.</span>
<lb n="2776"/><span>Guífidh mé ar tús an Spiorad Naomh a chuir tinidh as na flaithis</span>
<lb n="2777"/><span>anuas le gur ghlan sé béal an fáidh Íseáia go roinnfí liomsa páirt de</span>
<lb n="2778"/><span>na grásta a fuair sé le a nglanfainn mo chroí agus mo theangaidh</span>
<lb n="2779"/><span>ionas go mb'fhéidir liom tríd mhórthrócaire Dé mur soilsiú go</span>
<lb n="2780"/><span>ríocht na glóire.  Tá mé dhá iarraidh seo le umhlaíocht ar Íosa</span>
<lb n="2781"/><span>Críost tríd idirghuí na Maighdine Muire ag rá, "Ave Maria..."</span>
<lb n="2782"/><span>Ní mian liom trácht libh ar na hócáidí tobann nó na scéaltaí</span>
<lb n="2783"/><span>uafásacha a chluin</span></p>
</div>
<pb n="143"/>
<div><lb n="2784"/><p><span>sibh nó tchíonn sibh go rómhinic le go dtig an bás mar splanc</span>
<lb n="2785"/><span>tineadh nó toirneach a thógann daoine ar siúl gan bimide de spás,</span>
<lb n="2786"/><span>for is breithiúnas príobháideach seo a thig ón Athair Síoraí chun go</span>
<lb n="2787"/><span>sábhálfadh sé na fíréin ó chritheagla an bháis nó chun peannaist</span>
<lb n="2788"/><span>dho na drochdhaoine a rinne dímeas do ghrása Dé ina sláinte ionas</span>
<lb n="2789"/><span>nach mbeadh faill aithrí acu nó trócaire dh'iarraidh ar uair a mbáis.</span>
<lb n="2790"/><span>Ní mian liom trácht fós ar dhaoine mírialta an tsaoil seo atá</span>
<lb n="2791"/><span>gan chreideamh gan 129 chrábhadh, gan dlí gan Dia a bhíos go</span>
<lb n="2792"/><span>laethúil ag magadh ar Chríosta agus ar a theampall ar an talamh nó</span>
<lb n="2793"/><span>go dtig an bás chun na leapa chucu ag tabhairt ordú dhóibh theacht</span>
<lb n="2794"/><span>gan mhoill go barra Íosa Críosta.  Leis sin líonaidh siad le uafás,</span>
<lb n="2795"/><span>cuiridh fios ar an tsagart le bheith ina fhianaise ar an mbaspairt</span>
<lb n="2796"/><span>agus gcritheagla in áit bheith ina ministéir Dé ag glanadh a</span>
<lb n="2797"/><span>gconsiais.  Beidh siad ins an am sin chomh laguchtaíoch</span>
<lb n="2798"/><span>mímhisneach ag dearcaint suas ar claíomh an bháis, agus a bhí siad</span>
<lb n="2799"/><span>aroimhe dána dalba ag déanamh</span></p>
</div>
<pb n="144"/>
<div><lb n="2800"/><p><span>peacaidh tráth a shíl siad go raibh sé i bhfad uabhtha.</span>
<lb n="2801"/><span>Is libhse amháin, a Chríostaidheannadh, is mian liom</span>
<lb n="2802"/><span>labhairt in mo chomhrá, de bhrí go bhfuil mórán i mur measc ag</span>
<lb n="2803"/><span>déanamh faillí ins an ní is riachtanasaí, mar a bhfuil leas mur</span>
<lb n="2804"/><span>n-anama agus ag cuartú go dúthrachtach nithibh fuinneamhacha</span>
<lb n="2805"/><span>neamhbhuana an tsaoil seo.  Cé bhfuil agaibh an creideamh fíor</span>
<lb n="2806"/><span>agus eagla roimh fhearg Dé in mur gcroí, tá cinnte cuid agaibh ag</span>
<lb n="2807"/><span>caitheamh mur saoil mar Thurcaigh nó págánaigh, mar dhream gan</span>
<lb n="2808"/><span>chrábhadh amhail is nach mbeadh acra agaibh le Dia nó úsáid ar</span>
<lb n="2809"/><span>bith lena ghrása.  Líonann siad a n-intinn le smaointe agus meabhrú</span>
<lb n="2810"/><span>nithibh nár féidir críochnú ann i mórán bliantaí, ní smaoiníonn aon</span>
<lb n="2811"/><span>uair amháin ar an mbás nó go 130 háirid measann siad go bhfuil</span>
<lb n="2812"/><span>sé fós i bhfad uabhtha ar modh nó nach n-athraíonn a mbeatha nó</span>
<lb n="2813"/><span>nach ndéan ullmhú ar bith orthu féin ina choinne.</span></p>
<lb n="2814"/>
<lb n="2815"/><p><span>Déarfaidh fear na déileáil leis féin lá agus oíche, "Do rinne</span>
<lb n="2816"/><span>mé a leithéid seo de phroifid le deich mbliana.  Tá mé cinnte ann i</span>
<lb n="2817"/><span>sláinte mhaith.  Is féidir liom bheith fiche nó daichead bliain eile</span>
<lb n="2818"/><span>beo.  Rachaidh mé ar m'aghaidh.  Glacfaidh mé talamh.  Tógfaidh</span>
<lb n="2819"/><span>mé tithe</span></p>
</div>
<pb n="145"/>
<div><lb n="2820"/><p><span>agus fágfaidh mé mo chlann saibhir i ndiaidh mo bháis."</span>
<lb n="2821"/><span>Déarfaidh fear an tsaibhris nach dtug ariamh déirce do na</span>
<lb n="2822"/><span>bochtaibh, nach dtug toistiún nó sé pingine ar iasacht dona</span>
<lb n="2823"/><span>chomharsanach gan interest dúbalta, nach bhfuil a athrach de Dhia</span>
<lb n="2824"/><span>aige ach a chuid airgid, nach bhfuil a athrach de dhlí aige ach</span>
<lb n="2825"/><span>coinsias fairsing santach, "Cruinneoidh mé saibhreas.  Beidh saol</span>
<lb n="2826"/><span>fada agam agus gheobhaidh mé bás maith."</span></p>
<lb n="2827"/>
<lb n="2828"/><p><span>Má chuirim ceist ar lucht na drúise ag a bhfuil a gcolainn ina</span>
<lb n="2829"/><span>camra salach ag an diabhal le na peacaí mallaithe nach féidir inse</span>
<lb n="2830"/><span>nó áireamh an bhfuil dúil acu le flaithis Dé dona n-anam dá</span>
<lb n="2831"/><span>bhfaigheadh siad bás ar an staid mhífhortnach ina bhfuil siad,</span>
<lb n="2832"/><span>déarfaidh siad tríd andóchas as trócaire an Athar Síoraí 131 go</span>
<lb n="2833"/><span>bhfuil tráth go leor acu tiontú ar Dhia nuair a bheidh siad sean, go</span>
<lb n="2834"/><span>bhfuil siad fós óg, agus go bhfuil dúil acu críoch maith a chur ar a</span>
<lb n="2835"/><span>mbeatha.</span></p>
<lb n="2836"/>
<lb n="2837"/><p><span>Cuirim i gcás go dtiocfadh an bás mar chonstábla dána chun</span>
<lb n="2838"/><span>an dorais, i láthair do shláinte</span></p>
</div>
<pb n="146"/>
<div><lb n="2839"/><p><span>agus d'óige, i láthair do shaibhris agus do pheacaí.  Do ghlac crith</span>
<lb n="2840"/><span>fuacht thú.  Tháinig ort tinneas cinn.  Luigh tú ar do leabaidh.</span>
<lb n="2841"/><span>Cuiridh tú fios ar an dochtúir.  Ní bhfuil na leigheastracha ag</span>
<lb n="2842"/><span>tabhairt furtacht nó fuarú dhuit, ach is é atá an tinneas ag méadú.</span>
<lb n="2843"/><span>Tá d'ucht dá réabadh, do chroí dá loscadh, ann i bhfocal ní bhfuil</span>
<lb n="2844"/><span>dúil le do bheo.  Déarfar leat fios a chur ar an tsagart agus do</span>
<lb n="2845"/><span>shíocháinte a dhéanamh le Dia sula bhfágfaidh tú an saol seo.</span>
<lb n="2846"/><span>Ó scéal uafásach, ó warning critheaglach don té nár</span>
<lb n="2847"/><span>smaoinigh ariamh aroimhe go dúthrachtach ar an mbás nó ar an</span>
<lb n="2848"/><span>mbreithiúnas.  Déarfaidh sé leis féin, "Ó nach trua mo chás, nach</span>
<lb n="2849"/><span>tursach mo stát?  Do thóg mé tithe.  Do ghlac mé talamh a</span>
<lb n="2850"/><span>bhéarfadh proifid mhór isteach ar an mbliain seo.  Goidé an tairbhe</span>
<lb n="2851"/><span>atá dhomh ann nuair a tchím nach bhfuil agam fanacht níos faide ar</span>
<lb n="2852"/><span>an tsaol seo, nach bhfuil agam le fáil ach coraí agus braillín mar</span>
<lb n="2853"/><span>éideadh agus uaigh domhain mar áras go lá an Luain? 132 Ach is</span>
<lb n="2854"/><span>é is measa liom go gcaithfidh mé cuntas a thabhairt do mo mháistir,</span>
<lb n="2855"/><span>mo Thiarna, agus mo Dhia mórchumhachtach in mo bheatha</span>
<lb n="2856"/><span>mírialta.</span>
<lb n="2857"/></p>
</div>
<pb n="147"/>
<div><lb n="2858"/><p><span>Faraor," a déarfaidh sé, "scairt ar mo chomharsain.  Scairt ar</span>
<lb n="2859"/><span>cléireach a scríobhfas mo thiomnú.  Scairt ar mo bhean agus ar mo</span>
<lb n="2860"/><span>chlann nó go gcuiridh mé beannacht leobh go síoraí."</span></p>
<lb n="2861"/>
<lb n="2862"/><p><span>Tiocfaidh an sagart le práinn agus rachaidh suas chum na</span>
<lb n="2863"/><span>leapa chuig an duine mífhortúnach seo.  Fiafróidh dhe an bhfuil sé</span>
<lb n="2864"/><span>ullmhaithe chun cuntas a thabhairt don Athair Síoraí ina bheatha le</span>
<lb n="2865"/><span>faoisidin ghlan aithríoch a dhéanamh.  Freagróidh sé nach bhfuil go</span>
<lb n="2866"/><span>fóill, go raibh dúil aige a leithéid seo gnoithe a chríochnú, a leithéid</span>
<lb n="2867"/><span>seo trioblóid a chur dhe ar tús agus ina dhiaidh sin smaoineamh ar</span>
<lb n="2868"/><span>leas a anama.</span></p>
<lb n="2869"/>
<lb n="2870"/><p><span>Mo thrua, níor smaoinigh sé riamh aroimhe ar an mbás, ach</span>
<lb n="2871"/><span>tchíonn tú anois i láthair é.  Sin do bhean agus do chlann ag osnaí</span>
<lb n="2872"/><span>agus ag sileadh deor.  Tchíonn tú do thiomnú déanach dá scríobh</span>
<lb n="2873"/><span>agus an sagart le taobh do leapa.  Ann i bhfocal tchíonn tú gruaim</span>
<lb n="2874"/><span>agus tursa stampáilte ar gach taobh díot.</span></p>
<lb n="2875"/>
<lb n="2876"/><p><span>Ó nach seo an t-amharc dólásach dobrónach dhon</span>
<lb n="2877"/><span>droch-Chríostaí nár smaoinigh ach go hannamh ar an tsíoraíocht,</span>
<lb n="2878"/><span>nár smaoinigh ach go hannamh</span></p>
</div>
<pb n="148"/>
<div><lb n="2879"/><p><span>133 ar cuntas a thabhairt ina stíobhardacht, nach ndearna faoisidin</span>
<lb n="2880"/><span>ina pheacaí ach go hannamh le linn a shláinte? "Quid faciam? -</span>
<lb n="2881"/><span>Goidé a dhéanfas mé?  Sin mé caillte go síoraí."</span></p>
<lb n="2882"/>
<lb n="2883"/><p><span>Beidh a choinsias dhá phiocadh agus dhá stróiceadh fá na</span>
<lb n="2884"/><span>peacaí nach ndearna faoisidin nó aithreachas ann riamh, agus in áit</span>
<lb n="2885"/><span>pardún dh'fháil ó Rí na Trócaire tríd an dólás a thig ó piantaí an</span>
<lb n="2886"/><span>bháis nó eagla ifrinn, is é a tharraingíonn an duine chun éadóchas</span>
<lb n="2887"/><span>slánaithe agus chun damnú síoraí.</span></p>
<lb n="2888"/>
<lb n="2889"/><p><span>B'fhéidir go ndéarfadh comharsanach leat gur dhuine</span>
<lb n="2890"/><span>macánta Críostach thú.  Déarfaidh tusa leat féin nuair a dhearcfas tú</span>
<lb n="2891"/><span>ar do pheacaí de réir a mailíse agus a nádúra gur thuill tú ifreann</span>
<lb n="2892"/><span>síoraí míle uair, go dearna tú peacaí i dtús do shaoil nár fhoilsigh tú</span>
<lb n="2893"/><span>riamh go sea, go dearna tú éagóir ar dhaoine ina gclú nó a maoin</span>
<lb n="2894"/><span>shaolta agus nach dtug tú sásamh dhóibh go fóill.</span>
<lb n="2895"/><span>"Ó a Dhia mórthrócaireach, goidé a dhéanfas mé?  Sin</span>
<lb n="2896"/><span>ifreann craosach béalfhoscailte fúm</span></p>
</div>
<pb n="149"/>
<div><lb n="2897"/><p><span>agus na flaithis dúnta in m'aghaidh mura ndéanaidh mé faoisidin</span>
<lb n="2898"/><span>agus sásamh in gach 134 olc dá ndearna mé.  Sin mo chroí briste,</span>
<lb n="2899"/><span>mo ucht dhá réabadh, mo shúile ag leá, gan bimide spáis agam,</span>
<lb n="2900"/><span>agus an tAthair Síoraí do mo thabhairt chun cuntais.  Quid faciam?</span>
<lb n="2901"/><span>Goidé a dhéanfas mé?"</span></p>
<lb n="2902"/>
<lb n="2903"/><p><span>Tchíonn sibh leis seo, a Chríostaidheannadh, goidé chomh</span>
<lb n="2904"/><span>éigéillí amaideach is a bhíonn mórán agaibh ag ligean mur leas ar</span>
<lb n="2905"/><span>cairde, ag cur na haithrí ar athlá, agus cuntas mur n-anama go huair</span>
<lb n="2906"/><span>an bháis.  Níl bliain dá dtig nach bhfeic sibh le mur súile duine</span>
<lb n="2907"/><span>éigin ag dul chun báis ann i ngearraimsir de spás.</span></p>
<lb n="2908"/>
<lb n="2909"/><p><span>Ar an ábhar sin guím oraibh, a chairde, mur mbeatha a leasú</span>
<lb n="2910"/><span>ar an uair seo i láthair.  Ná déanaidh aithris ar an stíobhard fealltach</span>
<lb n="2911"/><span>míchríostach ar a labhrann an soiscéal.  Tabhair dhúinn, a Thiarna,</span>
<lb n="2912"/><span>grása mífhortún an bháis síoraí a sheachnadh.  Tabhair dhúinn, a</span>
<lb n="2913"/><span>Slánaitheoir Íosa Críosta, grása cuntas díreach a thabhairt inár</span>
<lb n="2914"/><span>ngníomhartha, inár smaointe</span></p>
</div>
<pb n="150"/>
<div><lb n="2915"/><p><span>agus inár mbriathra ar an tsaol seo, ionas go mb'fhéidir linn do</span>
<lb n="2916"/><span>ghlóir a fheiscint ar an tsaol eile - grása atá mé a iarraidh dhaoibhse</span>
<lb n="2917"/><span>agus dhomh féin.  Áiméan.</span>
<lb n="2918"/></p>
</div>
<pb n="151"/>
<div><lb n="2919"/><p><span>135 Cum jejunasset 40 diebus et 40 noctibus postea esuriit</span>
<lb n="2920"/><span>(Matha 4:2).</span></p>
<lb n="2921"/>
<lb n="2922"/><p><span>Smaoiníodh gach Críostaí darb onóir leis bheith ina</span>
<lb n="2923"/><span>fhíormhac ag Íosa Críost inniu le móriontas ar an phatrún aithrí</span>
<lb n="2924"/><span>agus sampal troscaidh do leag síos os nár gcomhair Ardrí neimhe</span>
<lb n="2925"/><span>agus talamh ag troscadh daichead lá agus daichead oíche gan bia nó</span>
<lb n="2926"/><span>deoch do chaitheamh.  Agus cé nach raibh peacaí air le sásamh nó</span>
<lb n="2927"/><span>cathuithe ar bith le bua dh'fháil air, cinnte ionas go dtaispeánfadh</span>
<lb n="2928"/><span>dhúinn go soiléir ród caol na bhflaitheas ghlac air féin an troscadh</span>
<lb n="2929"/><span>crua fada úd a fhulaingt, lena fhoilsiú dhúinn lena ghníomhartha in</span>
<lb n="2930"/><span>éineacht le a bhriathra, más mian linn pardún dh'fháil inár bpeacaí</span>
<lb n="2931"/><span>nó an bás síoraí a sheachnadh ar an tsaol seo, más mian linn glóir</span>
<lb n="2932"/><span>Dé a fheiscint ar an tsaol eile gurb éigean dhúinn, méad is atá inár</span>
<lb n="2933"/><span>gcumhachta, leanúint ar sampal ár Slánaitheoir le troscadh, le urnaí</span>
<lb n="2934"/><span>agus le déirce.</span></p>
<lb n="2935"/>
<lb n="2936"/><p><span>"Ecce nunc tempus acceptabile etc," a deir Naomh Pól,</span>
<lb n="2937"/><span>"Féachaidh, a Chríostaithe, an aimsir thaitneamhach i láthair.</span>
<lb n="2938"/><span>Féachaidh laethaibh na troscaidh agus na sláinte.</span></p>
</div>
<pb n="152"/>
<div><lb n="2939"/><p><span>Guím oraibh," a deir sé, "gan an aimsir seo a chaill, gan na grása</span>
<lb n="2940"/><span>seo a ligean fá lár, mar a rinne sibh riamh go fóill," agus faraor mar</span>
<lb n="2941"/><span>a tchím mórán agaibh a dhéanamh ó tháinig an Carghas seo isteach,</span>
<lb n="2942"/><span>ag tabhairt suas a n-ainm agus a gcreideamh amháin do Dhia agus</span>
<lb n="2943"/><span>don Eaglais, 136 a n-anam, a gcroí agus a ngníomhartha don</span>
<lb n="2944"/><span>diabhal agus do na cathuithe, le mionnaí móra, meisce agus</span>
<lb n="2945"/><span>druncaireacht.</span></p>
<lb n="2946"/>
<lb n="2947"/><p><span>Ó a Chríostaithe, guím oraibh aríst gan grása na haimsire</span>
<lb n="2948"/><span>beannaithe seo a chaill.  Tabhraidh droimdhiúltú dho na peacaí</span>
<lb n="2949"/><span>mallaithe seo ina bhfuil sibh coirtheach.  Stiúraidh mur</span>
<lb n="2950"/><span>ngníomhartha de réir naofacht mur gcreidimh.  Do-gheobhaidh sibh</span>
<lb n="2951"/><span>ins an Carghas grása speisialta agus cuidiú láidir ó stóras na</span>
<lb n="2952"/><span>hEaglaise agus idirghuibhe na gCríostaidheanna, óir is deimhin go</span>
<lb n="2953"/><span>ngeallann Críost do bheirt nó thriúr a bhíos comhchruinn ina ainm</span>
<lb n="2954"/><span>go mbeidh sé féin ina measc réidh le gach achainí a dh'iarradar le</span>
<lb n="2955"/><span>haghaidh a slánaithe a thabhairt dhóibh.</span></p>
<lb n="2956"/>
<lb n="2957"/><p><span>Nach féidir linn muinín láidir bheith againn ins an aimsir</span>
<lb n="2958"/><span>naofa seo go bhfaighidh mur gach grása, gach tíolacthaí agus gach</span>
<lb n="2959"/><span>suáilce atá de dhíth orainn nuair atá Críostaidheanna Caitliceacha</span>
<lb n="2960"/><span>an domhain go léir</span></p>
</div>
<pb n="153"/>
<div><lb n="2961"/><p><span>comhchruinn in ainm Íosa Críost ag sileadh deor ar son a bpeacaí,</span>
<lb n="2962"/><span>sínte ar talamh, ag bualadh a n-ucht le dólás croí, ag déanamh</span>
<lb n="2963"/><span>troscadh agus urnaí, a ndá láimh suas ag iarraidh pardúin ón Athair</span>
<lb n="2964"/><span>Síoraí ar son a bpeacaí féin agus peacaí an tsaoil go léir.</span>
<lb n="2965"/><span>Ionas go mb'fhéidir leis an gCarghas seo bheith agaibh go</span>
<lb n="2966"/><span>léir ina laethaibh slánaithe, luaíochta agus trócaire, taispeánfaidh</span>
<lb n="2967"/><span>mé dhaoibh i ngearrbhriathra goidé mar is cóir dhaoibh an aimsir</span>
<lb n="2968"/><span>seo a chaitheamh.  Ar tús is éigean dhaoibh troscadh a dhéanamh;</span>
<lb n="2969"/><span>2: is éigean dhaoibh aithrí a dhéanamh in mur 137 bpeacaí;  3: is</span>
<lb n="2970"/><span>éigean dhaoibh fá dheoidh rún daingean a ghlacadh gan peacú níos</span>
<lb n="2971"/><span>mó.  Iarraimist grása an Spioraid Naoimh tríd idirghuí na</span>
<lb n="2972"/><span>Maighdean Muire ag rá, "Ave Maria..."</span></p>
<lb n="2973"/>
<lb n="2974"/><p><span>Tá troscadh an daichead lá seo ó thús na hEaglaise ar bail.</span>
<lb n="2975"/><span>Do thionscail na haspail é, do chleacht a ndeisceabail é agus</span>
<lb n="2976"/><span>thoirbhir ár sinsir anuas dhúinn é gan athrú ar domhan ó thús go dtí</span>
<lb n="2977"/><span>an Carghas seo i láthair.</span></p>
<lb n="2978"/>
<lb n="2979"/><p><span>Do cuireadh ar bun é i gcuimhne throscadh ár Slánaitheora</span>
<lb n="2980"/><span>ins an bhfásach, agus tá sé ina shuí againn</span></p>
</div>
<pb n="154"/>
<div><lb n="2981"/><p><span>roimh pháis agus aiséirí ár Slánaitheora Íosa Críosta ionas go</span>
<lb n="2982"/><span>gcuimhneoimist rúndhiamhair báis ár dTiarna agus go gcaoinfimist</span>
<lb n="2983"/><span>ár bpeacaí, cionsiocair piantaí, piolóide agus báis dó, le go</span>
<lb n="2984"/><span>mb'fhéidir linn tríd a mhórghrása aiséirí a dhéanamh ó bhás inár</span>
<lb n="2985"/><span>bpeacaigh go beatha na ngrása.</span></p>
<lb n="2986"/>
<lb n="2987"/><p><span>Is deimhin, a Chríostaithe, nach bhfuil meán ar bith is fearr</span>
<lb n="2988"/><span>le trócaire Dé a tharraingt anuas ar an bpeacach nó troscadh agus</span>
<lb n="2989"/><span>urnaí.  Ardaíonn sé, mar a deir an Eaglais, an t-anam chun Dé,</span>
<lb n="2990"/><span>lasann tinidh an charántais ins an croí agus méadaíonn dólás naofa</span>
<lb n="2991"/><span>ins an intinn.  Is sórt éiric a bhaineas an duine as féin le sásamh a</span>
<lb n="2992"/><span>thabhairt in gach ainmheasarthacht dá ndearna a cholainn, óir ag</span>
<lb n="2993"/><span>138 diúltú dhi an bheatha choitianta do-bheir mur peannaiste</span>
<lb n="2994"/><span>dhonár gcorp agus nár gcéadfaí ar son gach peacadh dá ndearna</span>
<lb n="2995"/><span>mur le craos agus ainréim na colla.</span></p>
<lb n="2996"/>
<lb n="2997"/><p><span>Ach cibé duine nár mian leis cosc a chur air féin  ó iomarca</span>
<lb n="2998"/><span>bia nó dí ins an aimsir seo, nó nach smachtaíonn an cholainn</span>
<lb n="2999"/><span>chraosach mhadrúil a bhí ina ócáid peacaidh agus damnú síoraí</span>
<lb n="3000"/><span>aige go minic,</span></p>
</div>
<pb n="155"/>
<div><lb n="3001"/><p><span>is baolach dhó go bhfaighidh sé sciúirse ón tSlánaitheoir nach féidir</span>
<lb n="3002"/><span>a fhoilsiú nó a mhíniú.</span></p>
<lb n="3003"/>
<lb n="3004"/><p><span>Tá sé deimhin go bhfuil crá agus greadadh le fáil ó lámh Dé</span>
<lb n="3005"/><span>ag an mhuintir a spárálas iad féin ó throscadh, ó urnaí, ó dhéirce ar</span>
<lb n="3006"/><span>an tsaol seo.</span></p>
<lb n="3007"/>
<lb n="3008"/><p><span>Táim admhálach nach bhfuil duine ar bith óna nádúra féin</span>
<lb n="3009"/><span>ábalta ar cathuithe an diabhail agus ainmhian na colainne a smachtú</span>
<lb n="3010"/><span>agus go speisialta peacach bocht ar bith dá bhfuair siad impireacht</span>
<lb n="3011"/><span>ar a chéadfaí le taithí na lochta agus cleachtadh na bpeacaí.  Agus is</span>
<lb n="3012"/><span>é seo an t-am go díreach is gnách leis an namhaid allta úd clann</span>
<lb n="3013"/><span>Íosa Críost a tharraingt isteach chun a líontaí mallaithe ag rá leobh</span>
<lb n="3014"/><span>lá agus oíche sampal Chríost a sheachnadh agus dlí bheannaithe na</span>
<lb n="3015"/><span>hEaglais a bhriseadh.</span></p>
<lb n="3016"/>
<lb n="3017"/><p><span>Cuirfidh an t-ainspiorad mallaithe úd in amhail dhuit nach</span>
<lb n="3018"/><span>bhfuil troscadh tairbheach agat, nach bhfuil peacadh ar bith ina</span>
<lb n="3019"/><span>bhriseadh 139 agus más peacadh féin é go dtabharfaidh Dia</span>
<lb n="3020"/><span>pardún dhuit gan mhoill ann.  Déarfaidh leat nach bhfuil sé ar do</span>
<lb n="3021"/><span>shon, nach bhfuil ach daoine</span></p>
</div>
<pb n="156"/>
<div><lb n="3022"/><p><span>bocht lag cráifeacha a chuirfeadh aird air.  Fá dheoidh cuirfidh an</span>
<lb n="3023"/><span>scriosadóir marfach agus tíogar craosach in amhail dhuit nach</span>
<lb n="3024"/><span>bhfuil go háirid troscadh ar bith ar dheoch nó bhiotáilte, ionas go</span>
<lb n="3025"/><span>mb'fhéidir leis do tharraingt go duibheagán an uile locht, mar atá</span>
<lb n="3026"/><span>peacadh marfach na druncaireacht.</span></p>
<lb n="3027"/>
<lb n="3028"/><p><span>Ó a Chríostaithe, nach bhfeic sibh go follasach</span>
<lb n="3029"/><span>mealltaireacht an diabhail, namhaid mur n-anama anseo.  Ó nach</span>
<lb n="3030"/><span>scairtfidh sibh in am ar Íosa Críost chun cuidiú libh bua dh'fháil</span>
<lb n="3031"/><span>oraibh féin agus ar an áibhirseoir?  Nach leanfaidh sibh ar sampal</span>
<lb n="3032"/><span>mur Slánaitheoir a thug diúltú do chathuithe?  Nach ndéanfaidh</span>
<lb n="3033"/><span>sibh an troscadh le sásamh a thabhairt do Dhia in mur bpeacaí.</span>
<lb n="3034"/><span>Cinnte is díomhaoin dhaoibh troscadh a dhéanamh, a</span>
<lb n="3035"/><span>Chríostaithe, nó coinneáil ó ithe feola mura bhfuil rún daingean</span>
<lb n="3036"/><span>agaibh faoistin agus aithreachas fírinneach a dhéanamh in mur</span>
<lb n="3037"/><span>bpeacaí ionas go mb'fhéidir libh fearg Dé a mhaolú agus síocháinte</span>
<lb n="3038"/><span>shíoraí a dhéanamh leis uaidh seo suas.  For ní bhfuil duine ar bith</span>
<lb n="3039"/><span>dá raibh de mhífhortún grása an Spioraid Naoimh a chaill le</span>
<lb n="3040"/><span>peacadh marfach, nach bhfuil d'fhiacha air aithreachas a dhéanamh</span>
<lb n="3041"/><span>ar feadh a shaoil.  Maise má tá an</span></p>
</div>
<pb n="157"/>
<div><lb n="3042"/><p><span>aithrí riachtanasach gach uile am, ní raibh riamh 140 níos tairbhí</span>
<lb n="3043"/><span>ag an bpeacach nó in aimsir an Charghais agus troscaidh.</span>
<lb n="3044"/><span>For is aimsir í seo atá naofa ar mhodh speisialta.  Is aimsir í</span>
<lb n="3045"/><span>dá bhfuil Íosa Críost lán trócaire réidh le an uile shórt beannachta</span>
<lb n="3046"/><span>agus grása a dhortadh anuas ar gach duine a leanas ar a shampal</span>
<lb n="3047"/><span>naofa.  Is aimsir í ann i bhfocal dá bhfuil na sagairt ar na haltóracha</span>
<lb n="3048"/><span>agus Críostaidheanna Caitliceacha ar feadh an domhain</span>
<lb n="3049"/><span>comhchruinn in aon achainí amháin ag gárthach agus ag scairtigh</span>
<lb n="3050"/><span>ar an Athair Síoraí dh'iarraidh pardúin do lucht na haithrí agus a</span>
<lb n="3051"/><span>gcroí thiontú óna lochta - derelinquat impius viam suam etc.</span>
<lb n="3052"/><span>"Ó níl duine ar bith ar an domhan dhá mhéad a pheacaí, má</span>
<lb n="3053"/><span>thiontaíonn orm anois agus cúl a thabhairt dhon</span>
<lb n="3054"/><span>drochsmaointeamh, nach dtabharfaidh mé pardún dhó." Tá Íosa</span>
<lb n="3055"/><span>Críost féin ag fearailt ins an am seo arm cosanta oraibh, mar atá</span>
<lb n="3056"/><span>claíomh na haithrí le namhaid mur n-anama a choscairt.</span>
<lb n="3057"/><span>Agus dar ndóigh nach ndiúltaíonn duine ar bith dá bhfuil</span>
<lb n="3058"/><span>anseo beirint uirthi agus troid</span></p>
</div>
<pb n="158"/>
<div><lb n="3059"/><p><span>go crómhar in aghaidh an tsaoil, an diabhail agus an cholainn, nó má</span>
<lb n="3060"/><span>dhiúltaíonn is duine caillte é go síoraí.</span></p>
<lb n="3061"/>
<lb n="3062"/><p><span>Má tá, deirim libh aríst, a Chríostaithe, nach bhfuil tairbhe</span>
<lb n="3063"/><span>ins an troscadh, nach bhfuil tairbhe ins an aithrí mura bhfuil rún</span>
<lb n="3064"/><span>daingean agaibh na 141 peacaí a sheachnadh uaidh seo suas.</span>
<lb n="3065"/><span>"Goidé an mhaith," a deir Naomh Auguistín, "bheith ag diúltú bia</span>
<lb n="3066"/><span>dho do cholainn tráth a bhíonn tú ag beathú do anama le na</span>
<lb n="3067"/><span>peacaí?" Goidé an tairbhe bheith ag déanamh troscaidh nó déirce i</span>
<lb n="3068"/><span>láthair daoine má bhíonn an t-anam i láthair Dé lán cneácha le</span>
<lb n="3069"/><span>fearg, le bród, le saint nó drúis?  Goidé an mhaith dhuit gan ithe ach</span>
<lb n="3070"/><span>aon chinn amháin bia má chaitheann tú an chuid is mó den lá agus</span>
<lb n="3071"/><span>den oíche le druncaireacht nó mionnaí móra, le striapachas nó</span>
<lb n="3072"/><span>gadaíocht?</span></p>
<lb n="3073"/>
<lb n="3074"/><p><span>Cá mhéad duine i measc an phobail seo, faraor, ó tháinig an</span>
<lb n="3075"/><span>Carghas déanach seo isteach, in áit troscadh naofa a dhéanamh a</span>
<lb n="3076"/><span>bhí mar bheithígh bhrúidiúil, ina luí gan mhothú i múilleog na</span>
<lb n="3077"/><span>meisce, in áit urnaí nó trócaire Dé dh'iarraidh, a bhí ag tligean a</span>
<lb n="3078"/><span>maoin shaolta ina gcraos féin agus anamaibh i gcraos agus i mbéal</span>
<lb n="3079"/><span>an diabhail le mionnaí móra agus blaisféim, in áit faoisidin nó</span>
<lb n="3080"/><span>aithreachas</span></p>
</div>
<pb n="159"/>
<div><lb n="3081"/><p><span>a dhéanamh ina bpeacaí, a bhí ag méadú agus ag dúblú a bpeacaí</span>
<lb n="3082"/><span>agus a lochta le scannal do Dhia agus don comharsain?</span></p>
<lb n="3083"/>
<lb n="3084"/><p><span>Nach bhfuil sé follasach go bhfuil an drong mallaithe seo</span>
<lb n="3085"/><span>ina namhaid aige Dia agus gurb é ifreann a bheas mar lóistín agus</span>
<lb n="3086"/><span>diabhail mar chuideachta acu go síoraí, má gheibh bás ar an staid</span>
<lb n="3087"/><span>seo?</span></p>
<lb n="3088"/>
<lb n="3089"/><p><span>Ó a Chríostaidheanna, nach seachnóidh sibh cuideachta</span>
<lb n="3090"/><span>agus sampal an dream tubaisteach úd.  Tá agaibh 142 sampal Íosa</span>
<lb n="3091"/><span>Críost, sampal na n-aithreacha naofa agus na naomh Críostaí a bhí i</span>
<lb n="3092"/><span>dtús na hEaglaise.  Is éigean dhaoibh, más mian libh an ghlóir</span>
<lb n="3093"/><span>shíoraí dh'fháil ag uair mur mbáis, leanúint orthu.  Is éigean</span>
<lb n="3094"/><span>dhaoibh ní hé amháin troscadh ó iomarca bia nó dí ach fós troscadh</span>
<lb n="3095"/><span>le mur gcroí, mur n-anam agus mar n-intinn.  Is cóir dhaoibh</span>
<lb n="3096"/><span>troscadh le mur súile, le mur gcluasa, le mur dteangaidh agus le</span>
<lb n="3097"/><span>mur lámha agus le mur gcroí go hiomlán.  Mar a deir St. Bernard,</span>
<lb n="3098"/><span>"Troiscidh tú le do shúile ag seachnadh an uile shórt féachaint</span>
<lb n="3099"/><span>mhailíseach pheacach.  Troiscidh tú le do chluasa ag diúltú</span>
<lb n="3100"/><span>éisteacht le cúlchaint  nó drochaithne</span></p>
</div>
<pb n="160"/>
<div><lb n="3101"/><p><span>do chomharsan.  Troiscidh tú le do theangaidh le tabhairt suas do</span>
<lb n="3102"/><span>mhionnaí, do bhréaga agus do mhallachtaí." Troiscidh tú ann i</span>
<lb n="3103"/><span>bhfocal le do chéadfaí agus do chroí go hiomlán le droim a</span>
<lb n="3104"/><span>thabhairt don uile shórt peacaí, le smaoineamh, le briathra, le</span>
<lb n="3105"/><span>gníomh nó le faillí.</span></p>
<lb n="3106"/>
<lb n="3107"/><p><span>Seo, a Chríostaithe, an troscadh fírinneach.  Seo an troscadh</span>
<lb n="3108"/><span>spriodálta.  Seo an troscadh atá riachtanasach ag an uile dhuine dár</span>
<lb n="3109"/><span>mian leis an Carghas dhul i dtairbhe dhó, nó a anam féin a shlánú.</span>
<lb n="3110"/><span>Ar an ábhar sin, a chairde, guím oraibh go léir in ainm 143 Íosa</span>
<lb n="3111"/><span>Críost inniu tiontú ar an lá beannaithe seo ó na peacaí agus na</span>
<lb n="3112"/><span>suáilce a thaithí.</span></p>
<lb n="3113"/>
<lb n="3114"/><p><span>Tá a lán i mur measc b'fhéidir nach bhfeic an dara Carghas</span>
<lb n="3115"/><span>ar an tsaol seo.  Mar sin imígí in uaigneas libh féin maidin agus</span>
<lb n="3116"/><span>tráthnóna, Domhnach agus lá saoire. Guidh Dia go dúthrachtach</span>
<lb n="3117"/><span>mur bpeacaí a mhaitheamh dhaoibh, agus iarraidh grása air gan</span>
<lb n="3118"/><span>pilleadh orthu níos mó.  Déanaidh faoisidin iontu gan mhoill agus</span>
<lb n="3119"/><span>gheobhaidh sibh pardún ar an tsaol seo agus glóir sa tsaol</span></p>
</div>
<pb n="161"/>
<div><lb n="3120"/><p><span>eile - ní atá mé dh'iarraidh dhaoibhse agus dhomh féin.  Áiméan.</span>
<lb n="3121"/></p>
</div>
<pb n="162"/>
<div><lb n="3122"/><p><span>144 Ecce princeps unus accessit et adorabat eum dicens, "Filia</span>
<lb n="3123"/><span>mea..."</span></p>
<lb n="3124"/>
<lb n="3125"/><p><span>Do tháinig uachtarán an sionagóg le adhradh agus onóir</span>
<lb n="3126"/><span>chum an tSlánaitheora ag rá, "A Thiarna, fuair mo níon bás.  Má tá,</span>
<lb n="3127"/><span>tar thusa agus leag do lámh uirthi agus beidh sí beo - Domine filia</span>
<lb n="3128"/><span>mea modo defuncta est sed veni impone manum tuam super eam et</span>
<lb n="3129"/><span>vivet." Do tháinig sé le reverence.  Rinne sé adhradh dhó le onóir.</span>
<lb n="3130"/><span>D'iarr sé a achainí le umhlaíocht, agus fuair sé toradh ón</span>
<lb n="3131"/><span>tSlánaitheoir ar gach ní a d'iarr sé.</span></p>
<lb n="3132"/>
<lb n="3133"/><p><span>Mar sin, a chairde, tá ullmhú áirithe riachtanach chum go</span>
<lb n="3134"/><span>mbeadh ár n-urnaí tairbheach.  Tá coinníolladh áirithe úsáideach</span>
<lb n="3135"/><span>chum go bhfaighe sinn éisteacht ó Dhia agus toradh inár n-achainí.</span>
<lb n="3136"/><span>Nuair a théid sinn chum urnaí bíonn mur i láthair Dé lán</span>
<lb n="3137"/><span>dealramh agus maise, Cruthaitheoir na huile ní, do bhíonn na</span>
<lb n="3138"/><span>flaithis agus an talamh ar crith ina láthair.  Goidé an grá, goidé an</span>
<lb n="3139"/><span>onóir, goidé an umhlaíocht nár chóir dhúinn ár n-anam a líonadh</span></p>
</div>
<pb n="163"/>
<div><lb n="3140"/><p><span>leis, ag dul i gcionn achainí dh'iarraidh ar an Dia</span>
<lb n="3141"/><span>mórchumhachtach seo.</span></p>
<lb n="3142"/>
<lb n="3143"/><p><span>Nuair a théid sinn i láthair prionsa talmhaí 145 níl</span>
<lb n="3144"/><span>coispeán dá dtabharfaidh muinn, nó focal dá labharfaidh muinn</span>
<lb n="3145"/><span>nach gcuirfidh mur in ordú.  Má théid sinn i gcionn achainí a</span>
<lb n="3146"/><span>iarraidh air, scríobhann ár petition le umhlaíocht ins na briathra is</span>
<lb n="3147"/><span>bríomhaire agus is taitneamhaí dár féidir le ár gciall agus ár dtuigse</span>
<lb n="3148"/><span>mheabhrú.  Cé goidé atá ann ach duine de réir ár nádúra agus ár</span>
<lb n="3149"/><span>laige féin.  Tá beagán beag os ár gcionn ann i gcéim shaolta.  Agus</span>
<lb n="3150"/><span>fós goidé atá mur dh'iarraidh air ach caradas nó cuidiú beag saolta</span>
<lb n="3151"/><span>a ardós sinn i láthair daoine, má tá nach ndéan sinn unsa níos fearr</span>
<lb n="3152"/><span>nó níos measúla i bhfianaise Dé.</span></p>
<lb n="3153"/>
<lb n="3154"/><p><span>Mar sin, a chairde, más mian linn Dia éisteacht le ár n-urnaí</span>
<lb n="3155"/><span>nó ár n-achainí, tosaímist agus críochnaímist í le umhlaíocht ar an</span>
<lb n="3156"/><span>modh gcéanna.  Mar seo ardóidh sinn ár n-intinn os cionn nithibh</span>
<lb n="3157"/><span>neamhbuana an tsaoil seo, agus gluaisfidh mur i bhfianaise Íosa</span>
<lb n="3158"/><span>Críost a bheireas dhúinn go frialta líonmhar fonnmhar gach ní a iarr</span>
<lb n="3159"/><span>mur chum sochair do ár n-anam chum na beatha</span></p>
</div>
<pb n="164"/>
<div><lb n="3160"/><p><span>síoraí a ghnóthú.</span></p>
<lb n="3161"/>
<lb n="3162"/><p><span>Roimh d'urnaí, smaoinigh bimide nó dhó féachaint an bhfuil</span>
<lb n="3163"/><span>do achainí dlisteanach, agus má tá iarr í le umhlaíocht agus le</span>
<lb n="3164"/><span>dóchas de bhrí go bhfuil an dá shuáilce seo riachtanasach chum go</span>
<lb n="3165"/><span>n-éistfeadh Dia leat.  Ar tús tá an umhlaíocht róriachtanasach de</span>
<lb n="3166"/><span>bhrí nachar thuill sinn ní ar bith dh'fháil 146 ó Dhia riamh ach</span>
<lb n="3167"/><span>piantaí síoraí ifrinn ar son gach tréas dá dearna muid ina aghaidh le</span>
<lb n="3168"/><span>peacaí marfacha, agus mar sin nárbh ionadh Dia gan éisteacht le ár</span>
<lb n="3169"/><span>n-urnaí nó ár n-achainí.  Tá sé fós riachtanasach dóchas bheith</span>
<lb n="3170"/><span>againn de bhrí nach féidir linn ní ar bith a fháil ó Dhia gan muinín</span>
<lb n="3171"/><span>agus dúil bheith againn as a mhórmhaitheas agus a thrócaire.</span>
<lb n="3172"/><span>Tráth a chuaigh ár Slánaitheoir le prionsa an sionagóg le</span>
<lb n="3173"/><span>míorúilte a dhéanamh, chas bean ar an mbealach air dá raibh sruth</span>
<lb n="3174"/><span>fola uirthi le dhá bhliain déag, agus chuimil sí í féin dena chuid</span>
<lb n="3175"/><span>éadaigh ar thaobh a chúil agus do thug Críosta luach saothair di ar</span>
<lb n="3176"/><span>son a creidimh agus a humhlaíochta ar modh gur shlánaigh sé í ón</span>
<lb n="3177"/><span>uair sin amach.</span>
<lb n="3178"/></p>
</div>
<pb n="165"/>
<div><lb n="3179"/><p><span>Is sampal fírinneach an bhean seo ar peacaigh</span>
<lb n="3180"/><span>chruamhuineálacha an tsaoil, agus bheir sí teagas dhúinn ar an</span>
<lb n="3181"/><span>modh dár féidir linn grása Dé a fháil ar aist tráth a chailleas sinn é</span>
<lb n="3182"/><span>le na lochta.</span></p>
<lb n="3183"/>
<lb n="3184"/><p><span>Tar éis an bhean bhocht seo a substaint agus a maoin shaolta</span>
<lb n="3185"/><span>a chaitheamh ar leigheastracha agus dochtúirí, bhí a costas gan</span>
<lb n="3186"/><span>tairbhe agus a haicíd gan leigheas.  Mar an gcéanna, is</span>
<lb n="3187"/><span>neamhthairbheach dhon bpeacach leigheas a iarraidh ar chneácha a</span>
<lb n="3188"/><span>anama le maoin shaolta, de bhrí 147 gurb é Dia féin amháin a</span>
<lb n="3189"/><span>bheir dhúinn an balsam beannaithe, grása na haithrí, a chneasaíos</span>
<lb n="3190"/><span>gach lot agus gach cneá a bhíos ar an anam.</span></p>
<lb n="3191"/>
<lb n="3192"/><p><span>Níor lig a náire dhi theacht os coinne Íosa ár Slánaitheoir.</span>
<lb n="3193"/><span>Do chuaigh sí i bhfolach ins an phobal.  Ní mó gur lig teagmháil di</span>
<lb n="3194"/><span>baint lena chuid éadaigh.  Ó féach goidé an umhlaíocht!  Cinnte</span>
<lb n="3195"/><span>neartaigh sí í féin le dóchas dá gcuimleodh sí í féin dena chuid</span>
<lb n="3196"/><span>éadaigh go mbeadh sí slán, agus dá bhrí sin bhain sí claíomh an</span>
<lb n="3197"/><span>díoltais as lámh fhíorcheart Dé agus thiontaigh sí é chum trócaire a</span>
<lb n="3198"/><span>dhéanamh uirthi.</span>
<lb n="3199"/></p>
</div>
<pb n="166"/>
<div><lb n="3200"/><p><span>Ó a Shlánaitheoir Íosa Críost, cá mhéad bliain atá m'anamsa</span>
<lb n="3201"/><span>i dtinneas marfach an pheacaidh agus nár iarr mé leigheas ach ar</span>
<lb n="3202"/><span>créatúr líonta de chneácha mar atá mé féin, agus a bhí faraor ina n-</span>
<lb n="3203"/><span>ócáid damnú síoraí ag m'anam go minic.</span></p>
<lb n="3204"/>
<lb n="3205"/><p><span>Is tú féin, a Dhia na huile chumhachta, a scaoilfeas mé ón</span>
<lb n="3206"/><span>chuibhreach atá ar m'anam.  Agus ar son go bhfuil náire orm nuair</span>
<lb n="3207"/><span>a dhearcaim ar méid mo pheacaí agus gach tréas dá ndearna mé in</span>
<lb n="3208"/><span>d'aghaidh.  Cinnte nuair a smaoiním ar méid do thrócaire agus nach</span>
<lb n="3209"/><span>mian leat bás an pheacaigh nó a dhamnú síoraí, agus nach</span>
<lb n="3210"/><span>dtabhrann tú tarcaisne go brách don croí a thiontaíos ort 148 le</span>
<lb n="3211"/><span>dólas agus tursa.</span></p>
<lb n="3212"/>
<lb n="3213"/><p><span>Tiontaím ort, a Thiarna, le mo chroí go hiomlán.  Tá dólás</span>
<lb n="3214"/><span>orm ar son gach peacadh dá ndearna mé riamh in d'aghaidh.  Tá</span>
<lb n="3215"/><span>súil agam le cúnamh do naomhghrása gan scarúint leat go brách.  Is</span>
<lb n="3216"/><span>fearr liom bás dh'fháil nó do fhearg a thuilleamh uaidh seo suas.</span>
<lb n="3217"/><span>Do lean ár Slánaitheoir prionsa an sionagóg agus tráth a</span>
<lb n="3218"/><span>tháinig chum an tí</span></p>
</div>
<pb n="167"/>
<div><lb n="3219"/><p><span>d'ordaigh sé dho na daoine dhul amach for, "Ní bhfuair an cailín</span>
<lb n="3220"/><span>bás ach tá sí ina codladh - Recedite non est mortua puella sed</span>
<lb n="3221"/><span>dormit et diridebant eum (Matha 9)." Níor thuig siad ár Slánaitheoir</span>
<lb n="3222"/><span>agus bhí siad ag scig agus ag magadh faoi.</span></p>
<lb n="3223"/>
<lb n="3224"/><p><span>Ó a Dhia mórthrócaireach, goidé dhá liacht uair is a</span>
<lb n="3225"/><span>tharlaíos an ní céanna i measc Críostaidheannadh na haimsire seo!</span>
<lb n="3226"/><span>Goidé chomh díreach is a leanann siad ar shampal mallaithe na</span>
<lb n="3227"/><span>gcinnGhiúdaigh seo ag magadh ar na suáilce nach mian leobhtha a</span>
<lb n="3228"/><span>thaithí!  Má bhíonn duine umhal foighdeach, déarfar gur cladhaire</span>
<lb n="3229"/><span>bocht é.  Má bhíonn duine fírinneach Críostach déarfar gur</span>
<lb n="3230"/><span>simpleacán gan chéill é.  Má bheir duine pardún ins an olc a</span>
<lb n="3231"/><span>ghníthear air déarfar gur duine critheaglach é.</span></p>
<lb n="3232"/>
<lb n="3233"/><p><span>Má tá ní féidir decree na bhflaitheas 149 a athrach le intinn</span>
<lb n="3234"/><span>an tsaoil seo, agus cibé a bhéarfas drochmheas do aitheanta Dé</span>
<lb n="3235"/><span>caithfidh sé aithreachas a dhéanamh anseo nó éisteacht le na</span>
<lb n="3236"/><span>briathra tursacha úd, "Discedite maledicti etc - Bígí ar siúl, a</span>
<lb n="3237"/><span>chlann na mallacht, go tinidh shíoraí ifrinn."</span></p>
<lb n="3238"/>
<lb n="3239"/><p><span>Nuair a chuir sé na daoine amach, chuaigh sé</span></p>
</div>
<pb n="168"/>
<div><lb n="3240"/><p><span>isteach agus bheir greim láimhe ar an chailín  agus d'éirigh sí suas</span>
<lb n="3241"/><span>beo - et cum ejecta esset turba etc.</span>
<lb n="3242"/><span>Ar an modh gcéanna más mian libh aiséirí a dhéanamh ó</span>
<lb n="3243"/><span>bhás an pheacaigh go beatha na ngrása, caithfidh sibh slua agus</span>
<lb n="3244"/><span>smaointe an tsaoil a dhíbirt in éineacht le na cathuithe as mur gcroí</span>
<lb n="3245"/><span>agus lóistín uaigneach a thabhairt do ghrása Dé in mur n-anamaibh.</span>
<lb n="3246"/><span>Ó a Shlánaitheoir Íosa Críost, cá le haghaidh a chruthaigh tú</span>
<lb n="3247"/><span>mé, le haghaidh an tsaoil seo nó le haghaidh na bhflaitheas?  Más le</span>
<lb n="3248"/><span>haghaidh an tsaoil seo ag leanúint anchlaontaí na colainne le fearg,</span>
<lb n="3249"/><span>barbarthacht, drúisiúlacht, gadaíocht, mailís agus leisce.  Má tá,</span>
<lb n="3250"/><span>más le haghaidh na bhflaitheas a chruthaigh tú mé, mar is deimhin</span>
<lb n="3251"/><span>gurb é ordaíos dhomh bheith umhal, rialta, geanmnaí, carántnach,</span>
<lb n="3252"/><span>cráifeach, admhaím le náire agus confusion domh féin go raibh mé</span>
<lb n="3253"/><span>riamh go sea ar seachrán ó chasán mo shábhála.</span></p>
<lb n="3254"/>
<lb n="3255"/><p><span>Agus ar an ábhar sin iarraim ort, a Thiarna agus a Shlánaitheoir,</span>
<lb n="3256"/><span>grása le umhlaíocht, mo shoilsiú agus mo threorú ród mo shlánaithe</span>
<lb n="3257"/><span>ar an tsaol seo agus beidh dóchas agam go bhfaighidh mé tríd do</span>
<lb n="3258"/><span>mhórthrócaire ríochta na glóire ar an tsaol eile.</span></p>
</div>
<pb n="169"/>
<div><lb n="3259"/><p><span>Áiméan.</span>
<lb n="3260"/></p>
</div>
<pb n="170"/>
<div><lb n="3261"/><p><span>150 On Sexagesima Sunday</span></p>
<lb n="3262"/>
<lb n="3263"/><p><span>Semen est verbum Dei  (Luke 8).</span>
<lb n="3264"/><span>Is é an síol briathra Dé.</span></p>
<lb n="3265"/>
<lb n="3266"/><p><span>Ní féidir le duine eolas bheith aige ar luach agus maitheas an</span>
<lb n="3267"/><span>tsaoil ar a labhrann an soiscéal mar a bhfuil briathra, grása agus fuil</span>
<lb n="3268"/><span>Íosa Críost gan líonadh le tursa ar an méad a chailltear den tsaol</span>
<lb n="3269"/><span>mórluaíoch seo.  Goidé is ciall go bhfuil trí pháirt gan tortha?  Nach</span>
<lb n="3270"/><span>dobrónach an scéal é?  Is é stobrantas an talaimh agus mícharántas</span>
<lb n="3271"/><span>chroí na ndaoine is ócáid dhó - perditio tua ex te.</span>
<lb n="3272"/><span>Nach bhfuil sé follasach dá saothródh sinn an talamh, dá</span>
<lb n="3273"/><span>dtógfadh ar siúl na clocha, dá rútálfadh na draighne, go mbeadh</span>
<lb n="3274"/><span>againn fómhar iondúil?  Ach faraor mar ghní mur faillí chum ár</span>
<lb n="3275"/><span>gcroí a ullmhú agus ár n-anamaibh a spreagadh leis na grása, tá an</span>
<lb n="3276"/><span>síol gan tairbhe gan tortha.  Is é sin tá briathra Dé ní hé amháin</span>
<lb n="3277"/><span>neamhthairbheach ach fós chum damnú síoraí agaibh - thesaurisas</span>
<lb n="3278"/><span>tibi iram in</span></p>
</div>
<pb n="171"/>
<div><lb n="3279"/><p><span>diem irae.</span></p>
<lb n="3280"/>
<lb n="3281"/><p><span>Ar an ábhar sin níl fáth casaoide againn ar laghad na ngrása;</span>
<lb n="3282"/><span>ach tá ócáid armála againn orainn féin nár fhreastail na 151 grása,</span>
<lb n="3283"/><span>nár leasaigh páirc ár n-anama.</span></p>
<lb n="3284"/>
<lb n="3285"/><p><span>An féidir go mbeadh dúil ag duine leis an ní is fearr agus is</span>
<lb n="3286"/><span>mórluaíche ar an domhan gan oibriú ar a shon?  An féidir a rá go</span>
<lb n="3287"/><span>mbeidh dúil ag duine le grása Dé agus le ríocht na bhflaitheas nach</span>
<lb n="3288"/><span>n-éisteann, nach n-umhlaíonn don Spiorad Naomh?  Is ar an ábhar</span>
<lb n="3289"/><span>sin is mian liom solas beag a thabhairt dhaoibh ar an oibleagáid atá</span>
<lb n="3290"/><span>orainn gach ní a dhíbirt as ár gcroí a bhacas le briathra Dé, an síol</span>
<lb n="3291"/><span>móronóireach, tortha iondúil a thabhairt inár n-anam.</span></p>
<lb n="3292"/>
<lb n="3293"/><p><span>Cé gur peacach mór mé féin, a Chríostaidheannadh, agus</span>
<lb n="3294"/><span>nach bhfuil dúil agam ach tríd ghrása Dé mé féin nó sibhse a shlánú</span>
<lb n="3295"/><span>ag foilsiú toil an Athar Síoraí dhaoibh agus le plandáil síol na</span>
<lb n="3296"/><span>ngrása in mur n-anam.  Cé go bhfoilseodh an seanmóntaí is mírialta</span>
<lb n="3297"/><span>ar an domhan dhaoibh an aithrí agus an umhlaíocht, tá de fhiacha</span>
<lb n="3298"/><span>oraibh éisteacht leis amhail is gurb aspal nó Íosa Críost féin a bhí</span>
<lb n="3299"/><span>ag caint libh.  Faraor</span></p>
</div>
<pb n="172"/>
<div><lb n="3300"/><p><span>tá na peacaí róchoitianta, na cathuithe róneartmhar le go mbeadh</span>
<lb n="3301"/><span>dúil againn go dtabharfadh Dia sagairt naofa bheannaithe go leor</span>
<lb n="3302"/><span>don Eaglais ag a mbeadh croí glan saor ón uile pheacadh agus ó</span>
<lb n="3303"/><span>chlaontacht nádúrtha, ag a mbeadh teanga mar chlaíomh an dá</span>
<lb n="3304"/><span>faobhar ag gearrú ar gach taobh nó ag lasadh mar thóirsí soilseacha</span>
<lb n="3305"/><span>croí gach duine a d'éistfeadh leobh.</span></p>
<lb n="3306"/>
<lb n="3307"/><p><span>152 Maise in aimhdheoin mo choirthese, bheirim aghaidh ar</span>
<lb n="3308"/><span>bhriathra Dé agus parabal an tsoiscéil a mhíniú dhaoibh.</span>
<lb n="3309"/><span>Tuigthear leis an tsíol úd a cuireadh ar an ród mhór, an</span>
<lb n="3310"/><span>mhuintir a éisteann le briathra Dé agus nach dtuigeann nó nach</span>
<lb n="3311"/><span>dtabhrann aire ar bith dhó, agus mar nár cuireadh folach air agus</span>
<lb n="3312"/><span>fágadh ar uachtar an tallamh é.  Níorbh ionadh go dtáinig na</span>
<lb n="3313"/><span>héanlaith, is é sin na hainspriodaibh, agus thóg ar siúl gan mhoill é.</span>
<lb n="3314"/><span>Cuireann St. Séamas i gcosúlacht iad le duine a dhearcfadh air féin</span>
<lb n="3315"/><span>ann i ngloine agus a dhearmadfadh gan mhoill goidé an deilbh a bhí</span>
<lb n="3316"/><span>air.  Is gloine fírinneach briathar Dé, agus an té nach smaoiníonn air</span>
<lb n="3317"/><span>ach go héadrom bíonn sé neamhthairbheach</span></p>
</div>
<pb n="173"/>
<div><lb n="3318"/><p><span>aige.</span>
<lb n="3319"/><span>Tuigthear leis an cuid den tsíol a thit i measc carraigeacha,</span>
<lb n="3320"/><span>an mhuintir a éisteas le briathra Dé, a thuigeas agus a ghlacas iad</span>
<lb n="3321"/><span>go lúcháireach, mar do ghlac na cinnGhiúdaigh, de réir mar a deir</span>
<lb n="3322"/><span>an Slánaitheoir, lúcháir ar feadh gearraimsir i mbriathra Dé ag</span>
<lb n="3323"/><span>éisteacht leis an dealramh a thug Eoin Baiste dhóibh.  Do</span>
<lb n="3324"/><span>chreideadar in Íosa Críost ag féachaint ar na mórmhíorúilte do </span>
<lb n="3325"/><span>rinne sé.  Má tá, chomh luath agus a tháinig géarleanúint orthu,</span>
<lb n="3326"/><span>chailleadar na grása, sceith síol mhóraithrí Dé as a gcroí mar nach</span>
<lb n="3327"/><span>raibh rúta daingean an charántais aige.</span></p>
<lb n="3328"/>
<lb n="3329"/><p><span>153 Tuigthear leis an cuid eile den tsíol a thit i measc</span>
<lb n="3330"/><span>draighneán, an mhuintir a éisteas, a chumhdaíos agus a ghrás</span>
<lb n="3331"/><span>briathra Dé.  Má tá, fásann trioblóid an tsaoil agus cathuithe an</span>
<lb n="3332"/><span>tsaibhris ar modh go bplúchann an síol agus nach dtabhrann tortha</span>
<lb n="3333"/><span>ar bith chum na beatha shíoraí, mar nach raibh siad fuireachair ag</span>
<lb n="3334"/><span>gortghlanadh na bhfothannán, is é sin ag smachtú na n-anchlaonta</span>
<lb n="3335"/><span>agus ag díbirt na gcathuithe, fuaireadar bua agus seilbh in áit</span>
<lb n="3336"/><span>bhriathra Dé ins an croí.</span></p>
<lb n="3337"/>
<lb n="3338"/><p><span>Níl duine ar bith ag a mbeadh grá ar a shlánú</span></p>
</div>
<pb n="174"/>
<div><lb n="3339"/><p><span>nach smaoineodh go dúthrachtach agus nach líonfadh le heagal ag</span>
<lb n="3340"/><span>cluinstin na mbriathra seo.  B'fhurast do na héanlaith an síol úd a</span>
<lb n="3341"/><span>thógáil nach raibh faoi fhód.  Agus níorbh ionadh gur thóg an</span>
<lb n="3342"/><span>diabhal ar siúl briathar Dé as croí na muintir nár chuala é ach go</span>
<lb n="3343"/><span>hannamh, nár éist leis ach go fuar fuinneamhach.  Níorbh ionadh dá</span>
<lb n="3344"/><span>leagfadh séideog gaoithe teach a thógfaí ar bhanc gainnimh.  Agus</span>
<lb n="3345"/><span>ar an modh gcéanna ní hionadh liom duine dearmad a dhéanamh do</span>
<lb n="3346"/><span>dhlí Dé atá amuigh as teampall Chríosta, atá tórtha don uile shórt</span>
<lb n="3347"/><span>peacaidh, atá dlúthcheangailte ins na lochta riamh ó rugadh é.</span></p>
<lb n="3348"/>
<lb n="3349"/><p><span>Ach faraor is mór a éisteas liom, agus is ábhar eagla agus</span>
<lb n="3350"/><span>uafáis dhaoibhse agus dhomhsa go bhfuil síol bhriathra Dé a chluin</span>
<lb n="3351"/><span>mur go 154 minic, do ghlac mur go lúcháireach, a chuir rúta</span>
<lb n="3352"/><span>domhain inár n-anam dhá thógáil ar siúl uainn, dhá phlúchadh le</span>
<lb n="3353"/><span>fothannán agus dreasógaí an tsaoil seo ar modh nach bhfuil tortha</span>
<lb n="3354"/><span>na beatha shíoraí le fáil againn as.  Agus sin uile tríd buaireamh an</span>
<lb n="3355"/><span>tsaoil, cathuithe an tsaibhris agus phléisiúr salach na</span></p>
</div>
<pb n="175"/>
<div><lb n="3356"/><p><span>colainne.</span></p>
<lb n="3357"/>
<lb n="3358"/><p><span>Labhrann Íosa Críost go speisialta ar lucht an tsaibhris agus</span>
<lb n="3359"/><span>taispeánann goidé chomh dócúlach agus annamh is atá sábháil le</span>
<lb n="3360"/><span>fáil acu. "Mallacht oraibhse, a dhrong na sainte agus an tsaibhris,</span>
<lb n="3361"/><span>de bhrí go bhfuair sibh compord ar an tsaol seo - recipisti bona in</span>
<lb n="3362"/><span>vita tua." Deir sé linn go ndamnaíthear lucht an tsaibhris, ní ar son</span>
<lb n="3363"/><span>a bheith ina ndruncairí nó blasphemers, ina dtíoránaigh, ina lucht</span>
<lb n="3364"/><span>striapachais agus éagóra ar na bochtaibh, ach fós mar fuair siad</span>
<lb n="3365"/><span>sásamh, compord agus ollmhaitheas ar an tsaol seo le go</span>
<lb n="3366"/><span>dhearmadaigh siad Dia agus gur dhíbir siad a dhlí as a gcuimhne.</span>
<lb n="3367"/><span>Fiafraím dhíbh goidé is cóir don drong seo a dhéanamh</span>
<lb n="3368"/><span>ionas go seachnódh siad an breithiúnas uafásach critheaglach úd a</span>
<lb n="3369"/><span>beir an tAthair Síoraí ina n-aghaidh.  Deir na haithreacha naofa</span>
<lb n="3370"/><span>nach bhfuil meán ar bith is fearr le breithiúnas Dé a athrú, an 155</span>
<lb n="3371"/><span>damnú síoraí a sheachnadh nó gan do chroí a thabhairt don</span>
<lb n="3372"/><span>tsaibhreas - divitiae si affluant nolite cor apponere - gan dóchas</span>
<lb n="3373"/><span>bheith agat in do shaibhreas, agus bheith déirceach le bochtaibh.</span></p>
</div>
<pb n="176"/>
<div><lb n="3374"/><p><span>Dúirt Naomh Pól le Tiomóid comhairle a thabhairt ar lucht an</span>
<lb n="3375"/><span>tsaibhris gan bheith bródúil as ór nó airgead neamhbhuan an tsaoil,</span>
<lb n="3376"/><span>ach saibhreas síoraí a dhéanamh dona n-anamaibh, le bia a</span>
<lb n="3377"/><span>thabhairt don mbochtán ar a bhfuil ocras, éadach a chur ar an té atá</span>
<lb n="3378"/><span>nochtaithe, agus mar sin stóras a dhéanamh den tsaibhreas a thug</span>
<lb n="3379"/><span>Dia dhóbhtha le haghaidh na síoraíocht.</span></p>
<lb n="3380"/>
<lb n="3381"/><p><span>Is cosúil le tinidh briathra Dé a théas agus a lasas croí an té a</span>
<lb n="3382"/><span>éisteas leis, a ullmhaíos é chun gach uile shórt maithis.  Cibé stát nó</span>
<lb n="3383"/><span>staid dá mbeidh duine ann, ní féidir le focal Dé bheith</span>
<lb n="3384"/><span>neamhthairbheach aige.  Dá mbeifeá marbh leis an bpeacadh, éist le</span>
<lb n="3385"/><span>glór Aonmhic Dé agus beidh tú beo.  Dá mbeadh do chroí fuar</span>
<lb n="3386"/><span>sioctha, leáfaidh focal Dé thú mar oighreog os coinne na gréine de</span>
<lb n="3387"/><span>bhrí gur tinidh spride agus beois iad.  Dá mbeifeá i ndorchadas agus</span>
<lb n="3388"/><span>in ainbhfios, bhéarfaidh briathra Dé solas agus eolas dhuit.  Dá</span>
<lb n="3389"/><span>mbeadh namhaid an domhain i do thimpeall gheobhaidh tú bua, nó</span>
<lb n="3390"/><span>má 156 loitear thú leigheasfaidh briathra Dé thú.  Ann i</span></p>
</div>
<pb n="177"/>
<div><lb n="3391"/><p><span>bhfocal, níl maitheas le fáil nach bhfaighidh tú má chumhdaíonn tú</span>
<lb n="3392"/><span>focal Dé.</span></p>
<lb n="3393"/>
<lb n="3394"/><p><span>Tchíonn sibh anois, a Chríostaidheannadh, nach féidir le</span>
<lb n="3395"/><span>duine ar bith an iomad cúraim bheith aige ar bhriathra Dé.</span>
<lb n="3396"/><span>Smaoinígí agus cuimhnígí ar bhriathra Dé. Is é an moladh is fearr a</span>
<lb n="3397"/><span>bheir an soiscéal ar an Maighdean Ghlórmhar gur chumhdaigh sí</span>
<lb n="3398"/><span>ina croí gach focal dár dhúirt Dia.  Oibrígí ar an ábhar sin le gach</span>
<lb n="3399"/><span>uile ní atá in aghaidh briathra Dé a dhíbirt as mur n-anam agus mur</span>
<lb n="3400"/><span>n-intinn.  Nígí le deora na haithrí agus le dea-ghníomhartha, mar a</span>
<lb n="3401"/><span>bhfuil déirce, urnaí agus troscadh, gach tréas dá ndearna sibh riamh</span>
<lb n="3402"/><span>in aghaidh dlí agus ordú mur Slánaitheora Íosa Críosta.</span></p>
<lb n="3403"/>
<lb n="3404"/><p><span>Ó a Thiarna, ó is é do ghrása féin amháin a bheireas dúinn</span>
<lb n="3405"/><span>na tortha atá tú dh'iarraidh orainn.  Díbir as nár gcroí gach uile ní</span>
<lb n="3406"/><span>saolta a bhacas linn do aitheanta a chomhlíonadh agus ár n-anam a</span>
<lb n="3407"/><span>shlánadh.  Ná lig do shoilse bhréige an tsaibhris nár ndalladh.</span>
<lb n="3408"/><span>Gortghlanaidh, díbir na dreasógaí mallaithe a phlúchas do bhriathra</span></p>
</div>
<pb n="178"/>
<div><lb n="3409"/><p><span>157 beannaithe agus a bhacas leobh rúta daingean a chur inár</span>
<lb n="3410"/><span>n-anamaibh.  Leasaigh, a Shlánaitheoir Íosa Críost, páirc ár</span>
<lb n="3411"/><span>n-anama.  Gan do chuidiú níl ionainn ach talamh neamhthorthúil</span>
<lb n="3412"/><span>neamhthairbheach.  Doirt anuas drúcht do ghrása inár gcroí ionas</span>
<lb n="3413"/><span>go mb'fhéidir linn tortha na síoraíocht bheith againn ar uair ár</span>
<lb n="3414"/><span>mbáis.  Áiméan.</span>
<lb n="3415"/></p>
</div>
<pb n="179"/>
<div><lb n="3416"/><p><span>158 2nd Sunday of Advent</span></p>
<lb n="3417"/>
<lb n="3418"/><p><span>Beatus qui non fuerit scandalatus in me  (Matha 11).</span>
<lb n="3419"/><span>Is beannaithe an té nach nglacann scannal nó ócáid peacaidh ar</span>
<lb n="3420"/><span>mo shonsa.</span></p>
<lb n="3421"/>
<lb n="3422"/><p><span>Do ghlac deisceabail Eoin Baiste scannal as an bheatha</span>
<lb n="3423"/><span>choitianta do lean Íosa Críost.  Níor mhian leobh é bia nó deoch do</span>
<lb n="3424"/><span>chaitheamh.   Níor mhór leobh é bheith folaite le craiceann camail</span>
<lb n="3425"/><span>mar a bhí a máistir.  Agus mar nár thuig siad brí na suáilce</span>
<lb n="3426"/><span>fírinneach, níor mhór leobh é beatha róchrua a leanúint.  Agus dá</span>
<lb n="3427"/><span>dhroim sin, ghlac éad iad le deisceabail Chríost agus dúirt nach</span>
<lb n="3428"/><span>ndearna troscadh mar iadsan.</span></p>
<lb n="3429"/>
<lb n="3430"/><p><span>Ghlac na cinnGhiúdaigh scannal mar nach dtáinig an Rí</span>
<lb n="3431"/><span>Glórmhar chucu de réir a gcroí uaibhreach féin, le soilse agus</span>
<lb n="3432"/><span>dealramh saolta, le tréan lámha agus cumhachta airm chum go</span>
<lb n="3433"/><span>scaoilfeadh sé iad ó sclábhaíocht na Rómhánaigh.</span>
<lb n="3434"/><span>Do ghlac an mhuintir dár oscail dealramh a</span></p>
</div>
<pb n="180"/>
<div><lb n="3435"/><p><span>naofachta agus a mhíorúilte a súile scannal tráth a chonaic siad</span>
<lb n="3436"/><span>Críost ag fáil bháis tarcaisneach 159 i gcrann na croiche agus is é</span>
<lb n="3437"/><span>seo a bheir ar Naomh Pól a rá gur scannal an chroich do na</span>
<lb n="3438"/><span>cinnGhiúdaigh, gur díchiall í do na gintlithe - Judeis scandalum...</span>
<lb n="3439"/><span>In aimhdheoin gach móronóir a fuair ár Slánaitheoir le an</span>
<lb n="3440"/><span>aiséirí glórmhar ón mbás, in aimhdheoin gach mórchumhachta a</span>
<lb n="3441"/><span>fuair sé ar neamh agus ar talamh mar luach saothair don íobairt a</span>
<lb n="3442"/><span>rinne sé lena chorp naofa, tá cinnte simplíocht an tsoiscéil agus</span>
<lb n="3443"/><span>cruatanas na fírinne, a deir sé, ina ócáid peacaidh agus scannail ag</span>
<lb n="3444"/><span>Críostaidheannadh na haimsire seo, ar modh go ndeir siad lena</span>
<lb n="3445"/><span>ngníomhartha na briathra céanna a dúirt Iób tríd bhéal na bpeacaí,</span>
<lb n="3446"/><span>"Bí ar shiúl uainn, ní mian linn eolas dh'fháil ort - recede a nobis</span>
<lb n="3447"/><span>scientiam viarum tuarum nolumus."</span></p>
<lb n="3448"/>
<lb n="3449"/><p><span>Mo thrua an saol ag a bhfuil Críost ina charraig tuisle mar</span>
<lb n="3450"/><span>nach mian leobh umhlaíocht a dhéanamh dhó.  Mo thrua an saol a</span>
<lb n="3451"/><span>bheir scannal don Slánaitheoir i bpearsa na comharsan.</span>
<lb n="3452"/></p>
</div>
<pb n="181"/>
<div><lb n="3453"/><p><span>Seo an dá scannal atá do-scartha óna chéile agus atá ina ócáid agus</span>
<lb n="3454"/><span>údar damnaithe ag gach anam a chailltear go síoraí. "Ave Maria..."</span>
<lb n="3455"/><span>160 Ní féidir le Íosa Críost bheith neamhthairbheach dhon duine,</span>
<lb n="3456"/><span>dhéanfaidh sé maith nó olc dó. "An té," a deir sé, "nach bhfuil ar</span>
<lb n="3457"/><span>mo thaobhsa, tá sé i m'aghaidh.  An té nach gcnuasaíonn liomsa,</span>
<lb n="3458"/><span>scabann sé.  Qui non collegit mecum spargit."  Mura bhfuil Críost</span>
<lb n="3459"/><span>ina charaid, tá sé ina namhaid againn.  Tá fírinne a bhéil le seirbhís</span>
<lb n="3460"/><span>nó díobháil dhúinn, leasfaidh nó loitfidh, sábhálfaidh nó damnóidh</span>
<lb n="3461"/><span>sinn.  Tá Críost ár Slánaitheoir, a deirim, ina charraig choitianta ag</span>
<lb n="3462"/><span>na fíréin agus ag na peacaigh.  Tá sé ina chloch bhoinn ag na fíréin</span>
<lb n="3463"/><span>a iompraíos, a cheanglaíos agus a neartaíos iad ins na grása.  Tá sé</span>
<lb n="3464"/><span>ina scrioscharraig ag na peacaigh a bhriseas agus a réabas</span>
<lb n="3465"/><span>anamaibh go síoraí.  Tá cinnte ina údar slánaithe nó ina ócáid</span>
<lb n="3466"/><span>damnaithe ag an duine.  Slánaíthear sinn tríd thrócaire Dé agus</span>
<lb n="3467"/><span>damnaíthear sinn tríd ár bpeacaí féin.</span></p>
<lb n="3468"/>
<lb n="3469"/><p><span>"Tá an leanbán</span></p>
</div>
<pb n="182"/>
<div><lb n="3470"/><p><span>seo," mar a dúirt an duine ársa naofa Simeon tráth a bhí sé idir a</span>
<lb n="3471"/><span>lámha ins an teampall, "le scrios agus aiséirí do mhórán." Tá sé</span>
<lb n="3472"/><span>chum aiséirí ghlórmhar ag an drong glanchroíoch a umhlaíos dó le</span>
<lb n="3473"/><span>grá air féin agus a dhlí bheannaithe, atá umhal moiglí ó chroí, a</span>
<lb n="3474"/><span>ghní maith in aghaidh 161 an oilc, a ghuíos ar a namhaid agus a</span>
<lb n="3475"/><span>bheireas pardún dhóibh, a chaoineas a bpeacaí féin agus peacaí an</span>
<lb n="3476"/><span>tsaoil go léir, a admhaíos iad i ngleann na ndeor, a chruthaíos gur</span>
<lb n="3477"/><span>Críostaidheannadh iad lena ngníomhartha mar a chruthaíonn an</span>
<lb n="3478"/><span>Slánaitheoir gurb é féin an Messias a gealladh dhon domhan ón</span>
<lb n="3479"/><span>tsíoraíocht anall.</span></p>
<lb n="3480"/>
<lb n="3481"/><p><span>Má tá, cé dó a bhfuil Críost ina charraig scrios, ina ócáid</span>
<lb n="3482"/><span>peacaidh agus damnú síoraí?  An bhfuil riachtanas agam trácht ar</span>
<lb n="3483"/><span>an drong díchreidmheach, atá dhá mbreith thart mar choscairt na</span>
<lb n="3484"/><span>habhna le gach séideog ghaoithe, ganfhios cá bhfuil creideamh ar</span>
<lb n="3485"/><span>bith siúrálta ina bhfuil sábháil le fáil?</span></p>
<lb n="3486"/>
<lb n="3487"/><p><span>Bíonn an dream tubaisteach seo, in áit umhlaíocht do</span>
<lb n="3488"/><span>shampal Chríost, in áit</span></p>
</div>
<pb n="183"/>
<div><lb n="3489"/><p><span>umhlaíocht don creideamh fírinneach do theagas sé, in áit a dtuigse</span>
<lb n="3490"/><span>a chur faoi stiúraíocht an Spioraid Naoimh, ag éirí suas mar</span>
<lb n="3491"/><span>philosophers amaideacha nó mar chunsailéirí mallaithe, ag cur</span>
<lb n="3492"/><span>seisiúin ina shuí ar dhlí bheannaithe Dé, agus ag tligean Ardrí an</span>
<lb n="3493"/><span>domhain ag barra a n-intinn éigéillí.</span></p>
<lb n="3494"/>
<lb n="3495"/><p><span>Ó a dhrong mhallaithe mhífhortúnaigh, nach n-admhaíonn</span>
<lb n="3496"/><span>an creideamh fíor a d'fhoilsigh an fáidh i bhfad roimh an am, 162</span>
<lb n="3497"/><span>do chóineartaigh na haspail le míorúilte agus le dortadh an braon</span>
<lb n="3498"/><span>déanach dá gcuid fola in éineacht le na mílte mairtírigh.  Má tá, is</span>
<lb n="3499"/><span>compord liom nach bhfuil ach fíorbheagán amadán nó daoine mire</span>
<lb n="3500"/><span>den tsórt seo le fáil in mur meascsa.</span></p>
<lb n="3501"/>
<lb n="3502"/><p><span>Ná smaoinidh ar a shon sin, a chairde, go bhfuil sibh saor ó</span>
<lb n="3503"/><span>scannal nó ó peacaí in aghaidh mur Slánaitheora Íosa Críost, nuair</span>
<lb n="3504"/><span>nach séanann sibh é mar chinnGhiúdaigh, nó nach ndíolann sibh é</span>
<lb n="3505"/><span>mar Iúdás, agus go n-admhaíonn sibh é mar Chruthaitheoir agus</span></p>
</div>
<pb n="184"/>
<div><lb n="3506"/><p><span>mar Shlánaitheoir.  Goidé is brí dhaoibh Críost a admháil ó bhéal</span>
<lb n="3507"/><span>agus a shéanadh ó chroí?  Cá mhéad duine i mur measc nach bhfuil</span>
<lb n="3508"/><span>a athrú comhartha Críostaí air ach go dtáinig sé go fuar falsa</span>
<lb n="3509"/><span>spadánta chum an aifrinn?  Nach dtéid chum scaraimint aon uair</span>
<lb n="3510"/><span>amháin sa bliain go neamhullmhaithe neamhchráifeach, agus dá</span>
<lb n="3511"/><span>bhfuil a ghníomhartha níos measa nó Turcach nó págánach?</span>
<lb n="3512"/><span>Tá faraor mórán agaibh ag a bhfuil croí uaibhreach faoi</span>
<lb n="3513"/><span>scáile geanmnaíocht, teangaidh 163 bhréagach, súile santacha,</span>
<lb n="3514"/><span>lámha salacha, ag déanamh adhradh bhréagach don Dia fíor.</span>
<lb n="3515"/><span>Foscailidh mur súile, a pheacaigh, le go bhfeice sibh in am an</span>
<lb n="3516"/><span>charraig chrua, an namhaid naofa neartmhar atá i mur n-aghaidh</span>
<lb n="3517"/><span>tráth a bhíonn ag déanamh adhradh don tsaol agus dia bréagach do</span>
<lb n="3518"/><span>mur substaint.</span></p>
<lb n="3519"/>
<lb n="3520"/><p><span>Is deimhin nach féidir bua dh'fháil ar Chríost, nach féidir</span>
<lb n="3521"/><span>libh bascadh nó angadh a bhaint as fírinne a bhéil mura n-admhaí</span>
<lb n="3522"/><span>sibh é le mur ngníomhartha in éineacht le mur mbriathra.  Tchím</span>
<lb n="3523"/><span>faraor go bhfuil mur n-intinn agus mur dtuigse chomh dall</span></p>
</div>
<pb n="185"/>
<div><lb n="3524"/><p><span>sin le méad na bpeacaí ar modh nach léir daoibh agus nach</span>
<lb n="3525"/><span>mothaíonn sibh na crumhóga marfacha atá ar mur n-anamaibh nó</span>
<lb n="3526"/><span>go músclóidh tromualach na fírinne ag teacht anuas ó ard na</span>
<lb n="3527"/><span>bhflaitheas ó bhéal Chríost sibh ag uair mur mbáis - qui ceciderit</span>
<lb n="3528"/><span>super lapidem istum confringetur.</span></p>
<lb n="3529"/>
<lb n="3530"/><p><span>Dara pointe</span>
<lb n="3531"/><span>Tá sé fós dh'ualach ar gach Críostaí dea-shampal a thabhairt</span>
<lb n="3532"/><span>dona chomharsain le Dia a mholadh agus grá ár gcomhchréatúir</span>
<lb n="3533"/><span>164 a neartú inár gcroí.  Agus dá dhroim sin d'ordaigh Peadar</span>
<lb n="3534"/><span>príomhcheann na n-aspal, ag leanúint ar a mháistir Críost don duine</span>
<lb n="3535"/><span>dea-oibreacha a dhéanamh go soiléir i láthair daoine chum glóir</span>
<lb n="3536"/><span>agus moladh don Athair Síoraí atá ins na flaithis agus chum eiricigh</span>
<lb n="3537"/><span>agus págánaigh a tharraingt chum chreidimh ar talamh -</span>
<lb n="3538"/><span>providentes bona non solum coram Deo sed etiam coram</span>
<lb n="3539"/><span>hominibus.</span></p>
<lb n="3540"/>
<lb n="3541"/><p><span>Amhail is nach bhfuil ní ar bith is neartmhaire a tharraingíos</span>
<lb n="3542"/><span>daoine</span></p>
</div>
<pb n="186"/>
<div><lb n="3543"/><p><span>chum oilc nó droch-chuideacht agus drochshampal, ar an modh</span>
<lb n="3544"/><span>gcéanna níl ní ar bith is bríomhaire a tharraingíos duine chum</span>
<lb n="3545"/><span>suáilce nó dea-ghníomhartha agus dea-bhriathra na comharsan a</span>
<lb n="3546"/><span>fheiscint go follasach.</span></p>
<lb n="3547"/>
<lb n="3548"/><p><span>Tá sé deimhin go raibh briathra agus gníomhartha na</span>
<lb n="3549"/><span>gCríostaidheannadh i dtús na heaglaise chomh buach le míorúilte,</span>
<lb n="3550"/><span>chomh soilseach le réalta, chomh lonrach le grian na bhflaitheas ag</span>
<lb n="3551"/><span>tabhairt solais agus eolais do náisiúin an domhain mhóir go loch na</span>
<lb n="3552"/><span>n-aspal, go teampall Chríosta. "Vineae florentes dederunt odorem</span>
<lb n="3553"/><span>suum."</span></p>
<lb n="3554"/>
<lb n="3555"/><p><span>Ó a aimsir bheannaithe!  Ó a aimsir fhortúnaigh! 165  Cá</span>
<lb n="3556"/><span>ndeachaigh tú uainn?  Goidé an sórt saoil atá againn in d'áit?  Cá</span>
<lb n="3557"/><span>bhfuil an creideamh beo fírinneach úd?  Cá bhfuil na gníomhartha</span>
<lb n="3558"/><span>naofa úd a bhí ag ár n-aithreacha a thug soilse agus dealramh i lár</span>
<lb n="3559"/><span>duibheagán dorchadais na bpeacaí agus na ndia bréagach?</span></p>
<lb n="3560"/>
<lb n="3561"/><p><span>Ó mo thrua, tá na réalta úd inniu faoi smúid i bhflaitheas na</span>
<lb n="3562"/><span>heaglais.  Tá na tóirsí úd inniu gan soilse i bhfearann Chríost de</span></p>
</div>
<pb n="187"/>
<div><lb n="3563"/><p><span>bhrí go bhfeic mur clann mhífhortúnach an tsaoil seo ag scrios agus</span>
<lb n="3564"/><span>ag damnú a chéile le drochshampal, cuid ag ól agus ar meisce, cuid</span>
<lb n="3565"/><span>ag gadaíocht agus ag robáil, cuid ag damnaíocht agus ag</span>
<lb n="3566"/><span>mallaíocht, cuid ag imeacht le antoil a gcoirp mar bheithígh</span>
<lb n="3567"/><span>bhrúidiúla.  Ann i bhfocal, goidé an peacadh a rinne ariamh</span>
<lb n="3568"/><span>cinnGhiúdaigh nó Gintlithe, Turcach nó págánach nach bhfuil</span>
<lb n="3569"/><span>Críostaidheannadh coirtheach ann ins an aimsir seo?  Nach ndéarfaí</span>
<lb n="3570"/><span>gur i Sodom nó Gomorá a tógadh ariamh cuid agaibh in áit bheith i</span>
<lb n="3571"/><span>dteampall Chríosta?  Nach ndéarfaí gur le bheith i mur ndiabhail in</span>
<lb n="3572"/><span>ifreann a cruthaíodh sibh in áit bheith i mur naoimh ins na flaithis.</span>
<lb n="3573"/><span>Mallacht ar an drochshampal a thug a leithéid sciúirse orainn.</span>
<lb n="3574"/><span>Mallacht ar an tsaol a thug a leithéid scannail 166 dhúinn - vae</span>
<lb n="3575"/><span>mundo a scandalis.</span></p>
<lb n="3576"/>
<lb n="3577"/><p><span>Creathnam go léir le uafás ag smaoineamh ar dhíoltas</span>
<lb n="3578"/><span>fíorcheart Dé in aghaidh údar scannail agus drochshampail na</span>
<lb n="3579"/><span>haimsire seo, mar a bhfuil drochaithreacha agus máithreacha an</span>
<lb n="3580"/><span>tsaoil, máistrí agus máistreásaí atá dhá</span></p>
</div>
<pb n="188"/>
<div><lb n="3581"/><p><span>dtiomnú féin agus a dteaghlach ina dtrúpaí go hifreann.</span>
<lb n="3582"/><span>Ar ndóigh nach bhfuil duine ar bith anseo inniu nár mhian</span>
<lb n="3583"/><span>leis an poll nimhe, an loc mallaithe síoraí úd a sheachnadh.  Níl gan</span>
<lb n="3584"/><span>amhras.  Dá bhfaigheadh aon anam amháin damanta cead ó Dhia</span>
<lb n="3585"/><span>theacht agus bliain nó ráithe a chaitheamh ar an tsaol seo le</span>
<lb n="3586"/><span>aithreachas, goidé mheasann sibh a dhéanfadh sé?  Nach measann</span>
<lb n="3587"/><span>sibh go gcaoinfeadh a pheacaí gan mhoill agus go n-admhódh iad</span>
<lb n="3588"/><span>dona athair faoinstine, go seachnódh iad uaidh sin suas?  Nach</span>
<lb n="3589"/><span>measann sibh go ndéanfadh troscadh, urnaí agus déirce le sásamh a</span>
<lb n="3590"/><span>thabhairt do Dhia agus don gcomharsain i ngleann na ndeor seo?</span>
<lb n="3591"/><span>Ní hé amháin seo, d'iompródh sé go foighdeach míchóngair agus</span>
<lb n="3592"/><span>bochtaineacht an tsaoil sula ndéanfadh peacadh marfach a</span>
<lb n="3593"/><span>dhamnódh 167 nó a thuillfeadh dhó dhul ar ais go toigh na bpian.</span>
<lb n="3594"/><span>Bhéarfadh gach sampal a b'fhearr don comharsain le briathra agus</span>
<lb n="3595"/><span>le gníomhartha a tharraingeodh iad chum na haithrí.</span>
<lb n="3596"/></p>
</div>
<pb n="189"/>
<div><lb n="3597"/><p><span>Ann i bhfocal thaitheodh gach suáilce agus sheachnódh sé gach</span>
<lb n="3598"/><span>peacadh agus gach ócáid peacaidh.</span></p>
<lb n="3599"/>
<lb n="3600"/><p><span>Ó a lucht éisteacht dílis, tá mé ag iarraidh mar achainí</span>
<lb n="3601"/><span>oraibhse, mar ghrá ar Dhia agus mur n-anamaibh féin, an rud</span>
<lb n="3602"/><span>céanna a dhéanamh ar an uair seo do dhéanfadh t'anam damanta dá</span>
<lb n="3603"/><span>bhfaigheadh sé scaoileadh as ifreann.  Má tá chan fhaigheann go</span>
<lb n="3604"/><span>brách - ab inferno nulla est redempto.</span></p>
<lb n="3605"/>
<lb n="3606"/><p><span>Cá leis a bhfuil sibh ag fanacht?  Ní thig liomsa bliain ná</span>
<lb n="3607"/><span>seachtain de shaol a ghealladh daoibh, ach geallaim seo daoibh,</span>
<lb n="3608"/><span>cibé a dhéanas an aithrí fhírinneach, cibé iarras trócaire, shileas a</span>
<lb n="3609"/><span>dheoir le fuath ar a pheacaí mar ghrá ar Dhia agus admhaíos iad ag</span>
<lb n="3610"/><span>barra na faoisidin, go bhfuil pardún iomlán le fáil aige ar an uair</span>
<lb n="3611"/><span>seo.</span></p>
<lb n="3612"/>
<lb n="3613"/><p><span>Ionas go 168 mb'fhéidir linn fearg Dé a mhaolú agus tinte</span>
<lb n="3614"/><span>craosacha ifrinn a sheachnadh, scairtimist in éineacht in guth ard ar</span>
<lb n="3615"/><span>Íosa Críost i gcrann na croiche le</span></p>
</div>
<pb n="190"/>
<div><lb n="3616"/><p><span>trócaire dh'fháil ón Athair Síoraí.  Guímist é go dúthrachtach gan</span>
<lb n="3617"/><span>breith dhamanta a thabhairt ar aon a bhfuil anseo i láthair go brách.</span>
<lb n="3618"/><span>Caoinimist ár bpeacaí, admhaímist iad gan mhoill agus gheobhaidh</span>
<lb n="3619"/><span>mur pardún ins an tsaol seo agus glóir ins an tsaol eile.  Áiméan.</span>
<lb n="3620"/></p>
</div>
<pb n="191"/>
<div><lb n="3621"/><p><span>169 On the Mercy of God towards a Sinner</span></p>
<lb n="3622"/>
<lb n="3623"/><p><span>"Say to them, "as I live," says the Lord, "I desire not the death of</span>
<lb n="3624"/><span>the wicked, but that the wicked turn from his way and live""</span>
<lb n="3625"/><span>(Eizicéil 33: 2).</span></p>
<lb n="3626"/>
<lb n="3627"/><p><span>Níl, a Chríostaithe, ar an domhan ní ar bith níos iontaí, níl ní</span>
<lb n="3628"/><span>ar bith is dochuimsithe nó maitheas Dé dhon duine agus trócaire Rí</span>
<lb n="3629"/><span>na nGrása don pheacach.  Bheir an duine, tráth a pheacaíonn sé, trí</span>
<lb n="3630"/><span>choispeán le é féin a chur thart go síoraí.  Scarann sé ar tús lena</span>
<lb n="3631"/><span>Dhia, imíonn aríst níos faide agus níos faide ar seachrán, agus go</span>
<lb n="3632"/><span>laethúil ghní sé fá dheoidh fadchónaí ins an tseachrán.</span></p>
<lb n="3633"/>
<lb n="3634"/><p><span>Goidé is gnách le Dia a dhéanamh leis ins an staid seo?  Tá,</span>
<lb n="3635"/><span>bheir cuireadh dhó theacht ar ais, agus mura n-éistfidh leis leanann</span>
<lb n="3636"/><span>sé é le práinn agus déarfaidh leis go bhfuil ní hé amháin maithiúnas</span>
<lb n="3637"/><span>le fáil aige ach fós go nglacfaidh sé isteach chun a sheirbhís, chun a</span>
<lb n="3638"/><span>mhuintearais aríst é.</span></p>
<lb n="3639"/>
<lb n="3640"/><p><span>An bhfuil ní ar bith is iontaí</span></p>
</div>
<pb n="192"/>
<div><lb n="3641"/><p><span>nó maitheas Dé dhon duine, agus olcas an duine dhó féin.  Tá sé</span>
<lb n="3642"/><span>deimhin nach luaithe a scarann an peacach le Dia nó a ghní Dia</span>
<lb n="3643"/><span>úsáid don uile mheán grástúil lena thabhairt ar ais.  Tógann sé gan</span>
<lb n="3644"/><span>mhoill smaointe buairsiúil trioblóideacha ina intinn nach dtabhrann</span>
<lb n="3645"/><span>reast dhó 170 lá nó oíche.  Bheir aríst solas dó ar an staid</span>
<lb n="3646"/><span>mhífhortúnach ina bhfuil sé agus gach mírathúnas síoraí atá ag triall</span>
<lb n="3647"/><span>chuige.  Taispeánann dhó neamhní phléisiúr an tsaoil seo a théid</span>
<lb n="3648"/><span>thart ann i mbimide, agus searbhacht na bpiantaí a leanas é gan</span>
<lb n="3649"/><span>chríoch gan deireadh.  Cuireann in umhail dhó suaimhneas na</span>
<lb n="3650"/><span>haimsire do chaith sé ar staid na ngrása agus dólás na haimsire do</span>
<lb n="3651"/><span>chaith sé ar staid an pheacaidh.</span></p>
<lb n="3652"/>
<lb n="3653"/><p><span>Chomh luath agus a chuireas Dia in umhail dhó mífhortún a</span>
<lb n="3654"/><span>stáit, bheir gan mhoill cuireadh dhó pilleadh.  Deir leis gan náire nó</span>
<lb n="3655"/><span>faitíos bheith air, go bhfuil sé réidh ullmhaithe le maithiúnas a</span>
<lb n="3656"/><span>thabhairt dhó.  Deir leis go minic na briathra carántacha úd, "Ó a</span>
<lb n="3657"/><span>mhic, nach dtabharfaidh tú do chroí domhsa?" Cén duine</span>
<lb n="3658"/><span>mífhortúnach a bheadh ins an mbarra agus tligte chum báis a</span>
<lb n="3659"/><span>dhiúltódh a phardún ó lámh an bhreithimh a thug sentence air?</span></p>
</div>
<pb n="193"/>
<div><lb n="3660"/><p><span>Seo cás go díreach an peacach a dhiúltaíos pardún a</span>
<lb n="3661"/><span>ghlacaint ó thrócaire Dé na nGrása is é dhá fhearáilt air.  Agus cé</span>
<lb n="3662"/><span>go seachnódh sé éadan Dé mar Ióna, cinnte bíonn Dia dhá leanúint</span>
<lb n="3663"/><span>ag fearáilt a ghrása air.  Deir sé leis, "A pheacaigh bhoicht,</span>
<lb n="3664"/><span>cuimhnigh goidé an buaireamh intinne a bhí ort in éis an peacadh a</span>
<lb n="3665"/><span>dhéanamh, nó goidé an dólás atá fós ar do chroí."</span></p>
<lb n="3666"/>
<lb n="3667"/><p><span>Nach bhfuil sé follasach go leanann Dia thú in gach uile áit,</span>
<lb n="3668"/><span>ar gach uile ócáid?  Má chailleann tú do chlú le ócáid ar bith</span>
<lb n="3669"/><span>scannalach 171 nach mothaíonn tú Dia i láthair le cur in amhail</span>
<lb n="3670"/><span>dhuit gurb é do pheacaí is cionsiocair dhó?  Má thig tinneas ar bith</span>
<lb n="3671"/><span>ort, tá Dia le taobh do leapa ag tabhairt comhairle ort gur míle</span>
<lb n="3672"/><span>measa an staid ina bhfuil do anam nó do cholainn?  Má thig ort</span>
<lb n="3673"/><span>suaimhneas codlata, ní bhíonn reast le fáil ag do choinsias atá</span>
<lb n="3674"/><span>cinnte dhá rá leat má gheibh tú bás ins an staid seo go rachaidh tú</span>
<lb n="3675"/><span>ón leaba chun na huaighe, ón uaigh go fíoríochtar ifrinn.</span>
<lb n="3676"/><span>Agus mura gcorróidh seo an duine chun aithreachas a</span>
<lb n="3677"/><span>dhéanamh ina pheacaí agus theacht ar ais go ród a shlánaithe, tá</span>
<lb n="3678"/><span>Dia chomh gráúil sin ar an bpeacach</span></p>
</div>
<pb n="194"/>
<div><lb n="3679"/><p><span>go ndéanfaidh úsáid de uafás an bhreithiúnais dhéanaigh a leagan</span>
<lb n="3680"/><span>os a choinne, critheagla an bháis atá gach bimide ag an doras lena</span>
<lb n="3681"/><span>fhuadach ar siúl go poll tuarúil na bpian atá béalfhoscalite faoina</span>
<lb n="3682"/><span>chosa.  Ó a Dhia, tá cinnte fios do mhaithis againn.  Tá a fhios</span>
<lb n="3683"/><span>againn, mar a deir an fáidh naofa, "In aimsir do fheirge go</span>
<lb n="3684"/><span>gcuimhníonn tú ar do thrócaire (Habacúc 3: 2)."</span></p>
<lb n="3685"/>
<lb n="3686"/><p><span>Tá cinnte cruamhuineálacht pheacaigh an tsaoil seo chomh</span>
<lb n="3687"/><span>danartha sin, ar modh nach n-éisteann le comhairle nó cuireadh Dé,</span>
<lb n="3688"/><span>nach bhfuil ní ar bith óna sciúirse féin a mhúsclós iad ón codladh</span>
<lb n="3689"/><span>marfach ina bhfuil siad.  Níl ní ar bith is measa leobh nó a gcorrú as</span>
<lb n="3690"/><span>an staid mhífhortúnach ina bhfuil siad.  Ó a Dhia na trócaire, dar</span>
<lb n="3691"/><span>ndóigh nár tharraing mur ort, níor tharraing.</span></p>
<lb n="3692"/>
<lb n="3693"/><p><span>Tá aon mheán amháin ghrásúil i stóras Dé go fóill, mar atá</span>
<lb n="3694"/><span>an fhoighid.  Leis an tsuáilce seo amháin cuireann sé séala ar gach</span>
<lb n="3695"/><span>trócaire.  Fanann 172 sé leis an bpeacach smaoineamh air féin.</span>
<lb n="3696"/><span>"Cé aige a bhfuil a fhios," a deir an Dia foighdeach, "nach</span>
<lb n="3697"/><span>mb'fhéidir, má scoirimse bheith dhá leanúint, nach mb'fhéidir go</span>
<lb n="3698"/><span>mbeadh seisean tuirseach ó bheith ag imeacht uaim.  Do chosain sé</span>
<lb n="3699"/><span>go daor dhomhsa dhá cheannach, ní mian liom a chaill."</span></p>
</div>
<pb n="195"/>
<div><lb n="3700"/><p><span>Nach measfá go mbeadh Dia ann i bhfearg leis an duine a</span>
<lb n="3701"/><span>rachadh i dtréas air, agus nach gcuirfeadh beann nó aird air uaidh</span>
<lb n="3702"/><span>sin amach.  Ach ní mar sin a roinnfeas Dia leis an bpeacach.  Mar</span>
<lb n="3703"/><span>atá follasach againn as na mórmhíorúilte lánthrócaireacha a roinn</span>
<lb n="3704"/><span>sé le Máire Mhaigdiléana, leis an poibleacánach, leis an mac</span>
<lb n="3705"/><span>doscaíoch air a léamar ins an scrioptúr tráth a d'éist siad lena</span>
<lb n="3706"/><span>ghrása ag déanamh na haithrí.</span></p>
<lb n="3707"/>
<lb n="3708"/><p><span>Tráth a d'iarr an mac doscaíoch a roinn féin de oidhreacht a</span>
<lb n="3709"/><span>athara do fuair sé é, agus chuir thart é gan mhoill.  Bhí uaidh sin</span>
<lb n="3710"/><span>amach i mbochtaineacht agus i dtarcaisne.  Ní luaithe a phill ar ais</span>
<lb n="3711"/><span>go toigh a athara ag iarraidh coimrí agus dídeáin nó d'imigh an t-</span>
<lb n="3712"/><span>athair carántach trócaireach chum a araicis.  Bheir ar lámh air, thug</span>
<lb n="3713"/><span>póg dó agus dhoirt tuile deora le iomad lúcháire.  Thug ordú féastaí</span>
<lb n="3714"/><span>agus ollghairdeas a dhéanamh ina choinne, "Óir," a deir sé,</span>
<lb n="3715"/><span>"Cailleadh mo mhac agus fuarthas é.  Fuair sé bás agus d'éirigh sé</span>
<lb n="3716"/><span>beo." Seo go díreach eiseamláir 173 ar thrócaire Dé dhon</span>
<lb n="3717"/><span>bpeacach tháth a thiontaíonn óna lochta ag déanamh na haithrí.</span>
<lb n="3718"/><span>Ó a Dhia an</span></p>
</div>
<pb n="196"/>
<div><lb n="3719"/><p><span>charántais, nuair a philleann mur ort ag sileadh deor na haithrí le</span>
<lb n="3720"/><span>osna an chroí, maolaíonn do fhearg, titeann claíomh an díoltais as</span>
<lb n="3721"/><span>do lámh.  In áit tinidh a chur anuas as na flaithis lenár scrios mar a</span>
<lb n="3722"/><span>thuill mur, is é a osclaíonn do thrócaire ag cur anuas drúcht na</span>
<lb n="3723"/><span>ngrása inár n-anamaibh.  Ó a Chríostaithe, an féidir linn</span>
<lb n="3724"/><span>smaoineamh ar a mhaitheas gan leá siar le onóir agus le grá air.</span>
<lb n="3725"/><span>Ní léamar go ndearna an Slánaitheoir níos mó muintearais</span>
<lb n="3726"/><span>riamh le duine ar bith nó a rinne sé le lucht na haithrí.  Sin Máire</span>
<lb n="3727"/><span>Mhaigdiléana a bhí ina peacach scannalach ar feadh Iosrael go</span>
<lb n="3728"/><span>huille, chomh luath agus a rinne an aithrí, fuair ó Dhia bheith ina</span>
<lb n="3729"/><span>dea-shampal ag an tsaol le méad a grá ar an tSlánaitheoir.</span>
<lb n="3730"/><span>Sin Peadar do shéan a Mháistir trí huaire i dtoigh Cháiafas,</span>
<lb n="3731"/><span>ní luaithe a dhoirt sé deoir na haithrí nó dhearc an Slánaitheoir air le</span>
<lb n="3732"/><span>trua, ní hé amháin go dtug pardún dhó ach rinne sé ceannfort dhe ar</span>
<lb n="3733"/><span>an eaglais go léir ar an talamh.</span></p>
<lb n="3734"/>
<lb n="3735"/><p><span>Féachaidh ar gadaí na lámh deise, ar an mbimide</span></p>
</div>
<pb n="197"/>
<div><lb n="3736"/><p><span>dá ndearna sé an aithrí thug Críost ár Slánaitheoir breithiúnas</span>
<lb n="3737"/><span>trócaireach air agus chuir séala lena chuid fola go mbeadh sé in</span>
<lb n="3738"/><span>éineacht leis féin ar an lá céanna i bparthas.</span></p>
<lb n="3739"/>
<lb n="3740"/><p><span>174 Ach níl úsáid againn dhul chomh fada seo a chuartú sampal</span>
<lb n="3741"/><span>ar mhaitheas Dé dhon bpeacach.  Dearcadh gach aon agaibh isteach</span>
<lb n="3742"/><span>i mur gcoinsias agus smaoinigh goidé an lúcháir a bhí in mur gcroí</span>
<lb n="3743"/><span>nuair a spreag Dia le grása na haithrí ibh cé gur dhoirt sibh deora</span>
<lb n="3744"/><span>crua.  Cinnte ba deora taitneamhacha iad, má bhí ualach trom</span>
<lb n="3745"/><span>oraibh thlig sibh ar siúl é.</span></p>
<lb n="3746"/>
<lb n="3747"/><p><span>Ó a Dhia na ngrása agus na trócaire, an féidir linn bheith</span>
<lb n="3748"/><span>choíche tursach ag moladh do fhoighid agus do mhaithis dhúinn</span>
<lb n="3749"/><span>gach lá ó thoisíomar ar peacú in d'aghaidh?  Nó an féidir linn scor</span>
<lb n="3750"/><span>go brách ó bheith ag caoineadh nár n-oilc agus nár mífhortúin féin</span>
<lb n="3751"/><span>a rinne drochúsáid de do ghrása agus de do thrócaire ag déanamh</span>
<lb n="3752"/><span>fadchónaí ins an bpeacadh ar son do mhórfhoighid linn?  Nach</span>
<lb n="3753"/><span>cosúil mórán agaibh leis an mbeathach brúidiúil a bhuaileas a</span>
<lb n="3754"/><span>mháistir i ndiaidh bia agus deoch a thabhairt dhó, ibhse a bheireas</span>
<lb n="3755"/><span>drochmheas do fhoighid an tSlánaitheora?</span></p>
</div>
<pb n="198"/>
<div><lb n="3756"/><p><span>Ó a Dia an charántais agus na foighde, an bhfuil créatúr ar</span>
<lb n="3757"/><span>bith ar an talamh is mínádúrtha nó an duine a ghní olc dhe do</span>
<lb n="3758"/><span>mhaitheas agus nimh de do leas beannaithe?  Nach iad clann an</span>
<lb n="3759"/><span>diabhail amháin a d'fhanfadh cinnte lochtach peacach mar tá Dia</span>
<lb n="3760"/><span>cinnte grásúil trócaireach?  Nach duine a bheadh ar mire nó a chaill</span>
<lb n="3761"/><span>a chiall in éineacht lena chreideamh agus a charántas a bheadh</span>
<lb n="3762"/><span>175 chomh andóchasach sin as trócaire Dé agus go gcodlódh sé</span>
<lb n="3763"/><span>ins an bpeacadh ar feadh a shaoil ar an ndúil go ndéanfadh aithrí go</span>
<lb n="3764"/><span>leor ag ponc an bháis, grása nár gheall Dia dhon duine riamh?</span>
<lb n="3765"/><span>Smaoinidh go minic, a Chríostaithe, nach bhfuil peacadh ar bith is</span>
<lb n="3766"/><span>mailísí nó drochúsáid a dhéanamh de thrócaire Dé, go loiteann sé</span>
<lb n="3767"/><span>Dia i lár a chroí.</span></p>
<lb n="3768"/>
<lb n="3769"/><p><span>Cuimhnígí go minic go dtiontóidh Dia fá dheoidh thart ar</span>
<lb n="3770"/><span>lucht na bpeacaí seo agus go dtabharfaidh breithiúnas gan trócaire</span>
<lb n="3771"/><span>ar an mhuintir a ghní drochúsáid dena thrócaire agus dena ghrása ar</span>
<lb n="3772"/><span>an tsaol seo.</span></p>
<lb n="3773"/>
<lb n="3774"/><p><span>Ó a Dhia charántaigh, tá mórán peacaí agam le caoineadh,</span>
<lb n="3775"/><span>ach ní dhéanaim feasta le mo ré drochmheas dhe do thrócaire nó</span>
<lb n="3776"/><span>dearmad dhe do mhaitheas</span></p>
</div>
<pb n="199"/>
<div><lb n="3777"/><p><span>for gan na suáilce seo bheinn inniu faoi sciúirse do fheirge, bheinn</span>
<lb n="3778"/><span>ar an mbimide seo do mo loscadh agus do mo dhó thíos i</span>
<lb n="3779"/><span>bhfíoríochtar ifrinn.</span></p>
<lb n="3780"/>
<lb n="3781"/><p><span>Ó a Rí na bhFeart, adhraim agus onóraím thú go síoraí.</span>
<lb n="3782"/><span>Admhaím gurb é do thrócaire amháin a chumhdaigh mé ó bhás</span>
<lb n="3783"/><span>shíoraí.  Ó a Dhia na bhflaitheas, dá mbeadh fios do mhaithis ag</span>
<lb n="3784"/><span>peacaigh an tsaoil seo ní chodlódh siad aon bhimide níos faide ar</span>
<lb n="3785"/><span>an staid mhífhortúnach ina bhfuil siad, ach is é a thligfeadh iad féin</span>
<lb n="3786"/><span>gan mhoill idir dhá láimh do thrócaire. 176 D'iarrfadh siad</span>
<lb n="3787"/><span>pardún agus gheobhadh é.  D'iarrfadh dídeán agus ní dhiúltfá iad.</span>
<lb n="3788"/><span>D'iarrfadh foscailt ag geataí do ghrása agus bhéarfá isteach iad go</span>
<lb n="3789"/><span>ríochta do Athara ins an glóir shíoraí - ní atá mé dh'iarraidh</span>
<lb n="3790"/><span>dhaoibhse agus dhomh féin, in ainm an Athar agus an Mhic agus an</span>
<lb n="3791"/><span>Spioraid Naoimh.  Áiméan.</span></p>
<lb n="3792"/>
<lb n="3793"/><p><span>(Translated from "The</span></p>
</div>
<pb n="200"/>
<div><lb n="3794"/><p><span>Elevation of the Soul", January 1st 1796).</span>
<lb n="3795"/></p>
</div>
<pb n="201"/>
<div><lb n="3796"/><p><span>177 Sodality or Society of the Christian Doctrine.</span></p>
<lb n="3797"/>
<lb n="3798"/><p><span>Ar an loghadh do thug ár nAthair Naofa an Pápa Pius VI do gach</span>
<lb n="3799"/><span>aon a bhíos ins an compán bheannaithe úd dá ngairthear  "A</span>
<lb n="3800"/><span>Sodality or Society of the Christian Doctrine".</span></p>
<lb n="3801"/>
<lb n="3802"/><p><span>"Seo an bheatha shíoraí, go mbeidh eolas acu ort, an Dia fíor,</span>
<lb n="3803"/><span>agus ar do mhac Íosa Críost, do chuir tú chugainn" (John 17:3).</span></p>
<lb n="3804"/>
<lb n="3805"/><p><span>Níl ní ar domhan is tairbhí, níl aon ní is riachtanasaí i</span>
<lb n="3806"/><span>mbeatha an duine nó a anam a shlánú.  Ach, mar a deir Naomh</span>
<lb n="3807"/><span>Auguistín, cé gur chruthaigh Dia an duine gan cuidiú ar bith</span>
<lb n="3808"/><span>dh'iarraidh air, ní shlánaíonn sé é gan a chuidiú féin in éineacht</span>
<lb n="3809"/><span>lena ghrása.</span></p>
<lb n="3810"/>
<lb n="3811"/><p><span>Tá sé ar an ábhar sin follasach nach féidir linn dhul ar</span>
<lb n="3812"/><span>aghaidh aon choispeán amháin ins an obair naofa seo gan gach</span>
<lb n="3813"/><span>ualach do chuir an tAthair Síoraí orainn a chomhlíonadh ó thaobh</span>
<lb n="3814"/><span>ár gcreidimh nó ár ngníomhartha.</span></p>
<lb n="3815"/>
<lb n="3816"/><p><span>Anois is deacair do dhuine ar bith gach dualgas nó</span>
<lb n="3817"/><span>oibleagáid dá bhfuil air a chomhlíonadh gan</span></p>
</div>
<pb n="202"/>
<div><lb n="3818"/><p><span>eolas speisialta bheith aige ar an Teagas Críostach.  Níl meán ar</span>
<lb n="3819"/><span>bith ina chumhachta nár chóir dó a chuardach.  Níl páirt den</span>
<lb n="3820"/><span>domhan nár 178 chóir dhó siúl chun an teagas céanna do</span>
<lb n="3821"/><span>fhoghlaim: "Seo an bheatha shíoraí ... etc ut supra."</span>
<lb n="3822"/><span>Cé go bhfuil an Teagas Críostach seo riachtanasach chum</span>
<lb n="3823"/><span>nár slánaithe, níl faraor ní ar bith is mó a ghníthear faillí dhe.  Níl</span>
<lb n="3824"/><span>teagas ar bith is lú a chuardaíthear nó é, de bhrí go bhfeic mur an</span>
<lb n="3825"/><span>t-óg agus an t-ársa, an bocht agus an saibhir in ainbhfios rialacha a</span>
<lb n="3826"/><span>gcreidimh agus go háirid a ngníomhartha.</span></p>
<lb n="3827"/>
<lb n="3828"/><p><span>Nach bhfeic sibh an mhuintir a baisteadh agus a tógadh i</span>
<lb n="3829"/><span>measc na gCaitlicigh, a fuair solas an creideamh fíor, a bhí ina</span>
<lb n="3830"/><span>gclann aige Dia agus ag an Eaglais, Dé Domhnaigh agus lá saoire</span>
<lb n="3831"/><span>ar meisce ag dul chum Aifrinn Dé, ag mallachtaigh mionnaí móra</span>
<lb n="3832"/><span>agus blaisféim tráthnóna: racán, sceoin agus buailteachas amuigh</span>
<lb n="3833"/><span>agus ins an mbaile ins an oíche: buntáiste, olc agus mailís ina gcroí</span>
<lb n="3834"/><span>lá arna mhárach.</span></p>
<lb n="3835"/>
<lb n="3836"/><p><span>Do gairthear Críostaithe Caitliceacha dhíobh seo agus is</span>
<lb n="3837"/><span>ró-onórach is rónaofa an t-ainm.  Ach faraor, cá bhfuil na</span>
<lb n="3838"/><span>gníomhartha, cá bhfuil na suáilce a bhéarfadh sórt ar bith onóir don</span>
<lb n="3839"/><span>ainm, nó a tharraingeodh</span></p>
</div>
<pb n="203"/>
<div><lb n="3840"/><p><span>moladh ar bith orthu ó bhéal a namhad?  Níl siad le fáil.</span>
<lb n="3841"/><span>Níor léigh mur riamh ar ghníomhartha págánaigh nó éiricigh</span>
<lb n="3842"/><span>bheith níos scannalaí, níos measa agus níos follasaí nó atá</span>
<lb n="3843"/><span>gníomhartha mhórán de na Críostaithe Caitliceacha na haimsire</span>
<lb n="3844"/><span>seo, ar modh go bhfuil siad ag teagas dhóibh gach lá bheith</span>
<lb n="3845"/><span>seasmhach ins an éiriceacht agus ins an bpágánacht agus na lochta,</span>
<lb n="3846"/><span>agus ins an am céanna deora a tharraingt as croí an dea-dhuine.</span>
<lb n="3847"/><span>179 Sin agaibh na mífhortúin do leanas faillí ins an Teagas</span>
<lb n="3848"/><span>Críostach.  Anois ó tá an croí ina háitigh ag na suáilce agus ag na</span>
<lb n="3849"/><span>lochta, caithfear a stiúradh de réir an tuigse agus an eolais.  Má</span>
<lb n="3850"/><span>bhíonn an intinn gan eolas gan solas an chreidimh (do thig ón</span>
<lb n="3851"/><span>éisteacht, mar a deir Naomh Pól), ní féidir léi an t-olc a</span>
<lb n="3852"/><span>sheachnadh, nó nár spreagadh chum maithis.  Agus má fhágthar an</span>
<lb n="3853"/><span>intinn bhocht chlaon agus an cholainn mhadrúil mhífhortúnach atá</span>
<lb n="3854"/><span>inár dtimpeall gan oideas gan eolas faoi iomartas an áibhirseora, an</span>
<lb n="3855"/><span>namhaid allta úd, nach bhfuil sé follasach go dtitfidh mur in gach</span>
<lb n="3856"/><span>uile locht agus anlathaiseacht.  Seo rúta fírinne gach uile pheacadh</span>
<lb n="3857"/><span>ar an domhan.</span>
<lb n="3858"/></p>
</div>
<pb n="204"/>
<div><lb n="3859"/><p><span>Titeann cuid de na Críostaidheannadh ann i bpeacadh le</span>
<lb n="3860"/><span>súile foscailte, is é sin lena dtoildheoin féin, agus peacaíonn mórán</span>
<lb n="3861"/><span>acu tríd ainbhios a gcreidimh.  Mar Iúdás díolann cuid acu Críosta</span>
<lb n="3862"/><span>lena namhaid cé go bhfuil fios acu gurb é Dia agus a máistir é.  Ach</span>
<lb n="3863"/><span>mar chinnGhiúdaigh ghní mórán mionnaí mallachtaí agus</span>
<lb n="3864"/><span>blaisféim, sciúirsí agus tairní dhó gan fios goidé atá siad a</span>
<lb n="3865"/><span>dhéanamh, agus mar a dúirt Naomh Pól le murdaróirí Chríosta,</span>
<lb n="3866"/><span>féadamar a rá ann i modh áirithe le a lán de Chríostaidheannadh na</span>
<lb n="3867"/><span>haimsire seo, dá mbeadh eolas acu ar Chríosta, Rí na Glóire, ní</span>
<lb n="3868"/><span>chéasfadh siad é.</span></p>
<lb n="3869"/>
<lb n="3870"/><p><span>180 Anois níl duine ar bith ach duine a chaill ciall a choinsiais</span>
<lb n="3871"/><span>agus a mhothú, níl duine ar an tsaol ag a bhfuil ar Dhia agus ar a</span>
<lb n="3872"/><span>chomharsain nár mhian leis na mífhortúin síoraí seo a ruaigeadh as</span>
<lb n="3873"/><span>an tsaol, más mian leis é féin dhul go flaitheas Dé go brách.  Tá</span>
<lb n="3874"/><span>d'fhiacha ar na haithreacha agus máithreacha teagas a thabhairt dá</span>
<lb n="3875"/><span>gclainn.  Tá d'fhiacha ar máistirí agus máistreasaí teagas a thabhairt</span>
<lb n="3876"/><span>dá seirbhísigh.  Tá d'fhiacha ar an gcomharsanach teagas a</span>
<lb n="3877"/><span>thabhairt dona chomharsanach.  Agus is peacadh agus is coir mhór</span></p>
</div>
<pb n="205"/>
<div><lb n="3878"/><p><span>dhóibh gan a thabhairt.  Tá a n-anam i ngeall, for deir an Spiorad</span>
<lb n="3879"/><span>Naomh gurb éigean dhóibh freagar ar son a n-anamaibh (3 Kings).</span>
<lb n="3880"/><span>Cé go bhfuil fearg Dé lasta le peannaiste síoraí a thabhairt</span>
<lb n="3881"/><span>don Críostaí mícharántach a ligfeas faillí ins an teagas naofa seo a</span>
<lb n="3882"/><span>threorú.  Tá ar an taobh eile ag an té a leanas é luach saothair</span>
<lb n="3883"/><span>speisialta ins an glóir shíoraí le fáil ar son a charántais lena</span>
<lb n="3884"/><span>chomhchréatúir.  An té a theagasas an t-ainbhfiosach i rialacht Dé</span>
<lb n="3885"/><span>agus na hEaglaise, cuidíonn le Críost anamaibh a shlánú.  Níl</span>
<lb n="3886"/><span>beannacht nó trócaire a gealladh dhúinn ins an tsoiscéal nó in áit ar</span>
<lb n="3887"/><span>bith eile sa scrioptúr ar oibreacha an charántais, nach bhfuil geallta</span>
<lb n="3888"/><span>go speisialta dhon té a bheireas an Teagas Críostach dhona</span>
<lb n="3889"/><span>dhreatháir.</span></p>
<lb n="3890"/>
<lb n="3891"/><p><span>Anois, a Chríostaidheannadh, is deimhin gur fearr, gur</span>
<lb n="3892"/><span>mórluaíche agus gur buaine na flaithis nó 181 an talamh.  Is</span>
<lb n="3893"/><span>deimhin arís gur fearr, gur buaine agus gur measúla an t-anam nó</span>
<lb n="3894"/><span>an cholainn.  Ar an ábhar sin is fearr agus is tairbhí an déirce</span>
<lb n="3895"/><span>spioradálta, a bheireas tú uait leis an Teagas Críostach, nó trócaire</span>
<lb n="3896"/><span>nó déirce ar bith teamparálta do riachtanas na colainne.</span></p>
<lb n="3897"/>
<lb n="3898"/><p><span>Ar an ábhar</span></p>
</div>
<pb n="206"/>
<div><lb n="3899"/><p><span>sin, le mur liostáil ins an arm naofa trócaireach seo, agus lena</span>
<lb n="3900"/><span>bheannacht a spreagadh agus a leathadh in mur measc, do thug ár</span>
<lb n="3901"/><span>nAthair Naofa, an Pápa, cumhachta do eaglais na ríochta seo</span>
<lb n="3902"/><span>loghadh a thabhairt dho shealbhán ar bith Críostaidheannadh</span>
<lb n="3903"/><span>Caitliceach a theagasas an Teagas Críostach dhon mhuintir atá in</span>
<lb n="3904"/><span>ainbhfios.</span></p>
<lb n="3905"/>
<lb n="3906"/><p><span>Do-gheobhaidh baill na cuideacht na loghaidh a leanas:</span>
<lb n="3907"/><span>1 - loghadh ginearálta do gach ball ar dhul isteach san ord</span>
<lb n="3908"/><span>2 - loghadh ginearálta do gach ball ag uair a bháis</span>
<lb n="3909"/><span>3 - loghadh ginearálta do gach ball lá gach mí</span>
<lb n="3910"/><span>4 - loghadh seacht mbliana gach am agus gach uair a theagasas</span>
<lb n="3911"/><span>sé an Teagas Críostach.</span></p>
<lb n="3912"/>
<lb n="3913"/><p><span>(Translated from "The Pious Christian", September 1st 1796).</span>
<lb n="3914"/></p>
</div>
<pb n="207"/>
<div><lb n="3915"/><p><span>182 August 15th 1797</span></p>
<lb n="3916"/>
<lb n="3917"/><p><span>Indica mihi quem diligit anima mea, ubi pascas, ubi cubes in</span>
<lb n="3918"/><span>meridie (Cant. 1: 6).</span></p>
<lb n="3919"/>
<lb n="3920"/><p><span>Taispeáin domh, fíorghrá m'anama, cá gcónaíonn tú ag meán lae,</span>
<lb n="3921"/><span>nó cá bhfuil do bheatha shíoraí.</span></p>
<lb n="3922"/>
<lb n="3923"/><p><span>Is iad seo briathra anam an fhíréin tráth a bhíos cuibhreacha</span>
<lb n="3924"/><span>dlútha na colainne agus néaltaí dorcha an bháis dá coinneáil scartha</span>
<lb n="3925"/><span>óna céile Íosa Críost.  Bíonn, cinnte, ag osnaí agus i ndobrón ag</span>
<lb n="3926"/><span>fanacht leis an uair fhortúnach úd a d'osclódh dhi na flaithis chun</span>
<lb n="3927"/><span>go bhfeicfeadh an tsoilse shíoraí a ghránn sí ó chroí. "Indica mihi</span>
<lb n="3928"/><span>quem diligit anima mea etc - taispeán domh cá bhfuil do ionad</span>
<lb n="3929"/><span>cónaithe nó do áit reast síoraí."</span></p>
<lb n="3930"/>
<lb n="3931"/><p><span>In aimhdheoin gach mórgheall a bhíos ag na fíréin i</span>
<lb n="3932"/><span>saibhreas dochríochnaithe na bhflaitheas, bíonn cinnte antoil na</span>
<lb n="3933"/><span>gcéadfaí agus laige na nádúir dhá dtarraingt chum a ngrá a roinn</span>
<lb n="3934"/><span>idir saibhreas cathaitheach neamhbhuan an tsaoil seo agus</span>
<lb n="3935"/><span>saibhreas beobhuan na bhflaitheas, ar modh go ndéarfaí gur mhian</span>
<lb n="3936"/><span>leobh, in aghaidh briathra Dé féin, Dia agus</span></p>
</div>
<pb n="208"/>
<div><lb n="3937"/><p><span>an saol a shásamh ar aon iúl, na flaithis dh'fháil gan scarúint leis an</span>
<lb n="3938"/><span>tsaol - nolumus expoliari sed super vestri.</span></p>
<lb n="3939"/>
<lb n="3940"/><p><span>183 Is féidir a rá gurb í máthair bheannaithe Íosa amháin i measc</span>
<lb n="3941"/><span>créatúr réasúnta an tsaoil a phronn Íosa féin go hiomlán idir corp</span>
<lb n="3942"/><span>agus anam ar Dhia agus ar na flaithis.  Scar sí ó chroí go hiomlán</span>
<lb n="3943"/><span>chomh mór sin ón tsaol agus óna mhaitheas le go raibh sí faoi</span>
<lb n="3944"/><span>dhólás agus i dtuirse tráth a bhí i gcolainn daonna ar talamh, do bhí</span>
<lb n="3945"/><span>sí lán lúcháire agus fáilte roimh an mbás a bhí lena hardú ins na</span>
<lb n="3946"/><span>flaithis agus seilbh a thabhairt di ar ríocht a Mic, searc agus</span>
<lb n="3947"/><span>fíorghrá a hanama. "Indica mihi quem diligit anima mea - taispeán</span>
<lb n="3948"/><span>domh cá gcónaíonn tú, a Íosa Mhic Dé, nó cá bhfuil do reast</span>
<lb n="3949"/><span>síoraí."</span></p>
<lb n="3950"/>
<lb n="3951"/><p><span>Is cothrom an lae seo do-ghní ár Naomh-máthair, an</span>
<lb n="3952"/><span>Eaglais, sollúid ardú na Maighdine Muire ó ghleann na ndeor seo</span>
<lb n="3953"/><span>ina bhfuil mur go ríocht síoraí a Mic Íosa Slánaitheoir, mar a</span>
<lb n="3954"/><span>bhfuair sí cróinn ghlórmhar agus cathaoir ríúil os cionn naomh agus</span>
<lb n="3955"/><span>ban-naomh na bhflaitheas go léir.</span></p>
<lb n="3956"/>
<lb n="3957"/><p><span>Is fíor gur díomhaoin dhomhsa nó do neach a maireann</span>
<lb n="3958"/><span>iarraidh a thabhairt ar</span></p>
</div>
<pb n="209"/>
<div><lb n="3959"/><p><span>onóir nó mórchéim na Maighdine Muire a mhíniú dhaoibh.  Is</span>
<lb n="3960"/><span>deimhin go ndeir Naomh Pól nár chuala cluas, nach bhfaca súil</span>
<lb n="3961"/><span>agus nach féidir le intinn duine cuimsiú an ghlóir atá le fáil ag</span>
<lb n="3962"/><span>naoimh na bhflaitheas.  Goidé mar a fhoilseofar an ardchéim agus</span>
<lb n="3963"/><span>an onóir a bhí le fáil ag an Maighdean ab áille scéimh ar talamh</span>
<lb n="3964"/><span>agus an bhanríon 184 ab airde cumhachta faoi Dhia féin ins an</span>
<lb n="3965"/><span>cúirt ainglí?</span></p>
<lb n="3966"/>
<lb n="3967"/><p><span>Ó a bhanríon na n-aingle, dá mbeadh mo intleacht láidir go</span>
<lb n="3968"/><span>leor, nó mo bhriathra neartmhar chun go mb'fhéidir liom do</span>
<lb n="3969"/><span>shuáilce a mhíniú mar is cóir, ní bheinn choíche tuirse dho do</span>
<lb n="3970"/><span>mholadh, ach de bhrí gur ní seo a sháraíos ar mo lagchumhachta,</span>
<lb n="3971"/><span>glacfaidh mé amháin as lámh sollúid an lae seo a mhíniú in</span>
<lb n="3972"/><span>gearrbhriathra de réir intinn na heaglaise a ordaíos dhúinn moladh</span>
<lb n="3973"/><span>agus buíochas a thabhairt don At Síoraí, ar son gach tíolactha</span>
<lb n="3974"/><span>agus grása a thug sé ina thrócaire don Mhaighdean Muire, atá</span>
<lb n="3975"/><span>againn anseo inniu ina patrún chun leanúint ar a suáilce, agus ina</span>
<lb n="3976"/><span>hadvocate trócaireach ag pléideáil ar nár son ag barra Íosa Críost</span>
<lb n="3977"/><span>ins na flaithis.  Guímist Íosa go dúthrachtach theacht a chuidiú linn,</span>
<lb n="3978"/><span>ní hé amháin ar</span></p>
</div>
<pb n="210"/>
<div><lb n="3979"/><p><span>an uair seo ach fós ag uair chontúirteach an bháis, grása atá mé a</span>
<lb n="3980"/><span>iarraidh ón Spiorad Naomh tríd idirghuí na Maighdean Muire ag rá,</span>
<lb n="3981"/><span>"Ave Maria..."</span></p>
<lb n="3982"/>
<lb n="3983"/><p><span>Le smaoineamh ar rúndhiamhair an lae seo, mar a bhfuil</span>
<lb n="3984"/><span>ardú na Maighdine Muire idir corp agus anam chun na bhflaitheas,</span>
<lb n="3985"/><span>tchíonn muinn le súile nár gcreidimh bean ina máthair agus ina</span>
<lb n="3986"/><span>maighdean ar aon iúl, bean a bhí ina créatúr ar talamh ina banríon</span>
<lb n="3987"/><span>inniu ar na flaithis, bean ag fáil cróinn ghlórmhar shíoraí ón mac a</span>
<lb n="3988"/><span>d'iompair sí féin ina broinn.</span></p>
<lb n="3989"/>
<lb n="3990"/><p><span>Admhaím, 185 a Chríostaithe, gur ní seo atá dothuigse</span>
<lb n="3991"/><span>do-áirithe agamsa ná agaibhse ar modh gur féidir linn a rá le</span>
<lb n="3992"/><span>Naomh Pól, "O altitudo divitearum - ó a dhoimhneacht stóras Dé."</span>
<lb n="3993"/><span>Ach níl againn níos mó le déanamh nó buíochas a thabhairt ónár</span>
<lb n="3994"/><span>gcroí don Athair Síoraí ar son gach mórshuáilce a phronn sé go</span>
<lb n="3995"/><span>fonnmhar fialmhar ar an Maighdean, agus go speisialta fán cróinn</span>
<lb n="3996"/><span>ghlórmhar a chuir sé ar a ceann cothrom an lae seo.</span></p>
<lb n="3997"/>
<lb n="3998"/><p><span>Do tháinig naoi n-ord ainglí na bhflaitheas chun a haraicise</span>
<lb n="3999"/><span>ag seinm</span></p>
</div>
<pb n="211"/>
<div><lb n="4000"/><p><span>amhrán binne agus sailm mholta.  Tráth a chonairc Seraphims agus</span>
<lb n="4001"/><span>Cherubims an Mhaighdean ag éirí suas ón talamh mar réalt na</span>
<lb n="4002"/><span>maidne, mar ghealach nó grian lonrach soilseach, do dalladh iad le</span>
<lb n="4003"/><span>méid a maise agus a scéimhe ar modh gur scairt siad amach ann i</span>
<lb n="4004"/><span>móriontas, "Quae est ista quae adcendit in deserto deliciis afficiens</span>
<lb n="4005"/><span>innisa super delectum suum? - Cé a dhoirt do chuid fola?  Cé hé a spar ar an</span>
<lb n="4006"/><span>croich thú?" D'fhreagair Críosta, "Tá, easumhlaíocht agus tréas</span></p>
</div>
<pb n="316"/>
<div><lb n="4007"/><p><span>na gCríostaidheanna." Ó éistidh leis an briathra seo, ibhse a</span>
<lb n="4008"/><span>dhaoine mífhortúnacha atá ag caitheamh mur saoil agus mur sláinte</span>
<lb n="4009"/><span>ann i bpeacadh agus i gcogadh le mur Slánaitheoir.  Éistigí leis seo,</span>
<lb n="4010"/><span>ibhse nach smachtaíonn mur dteangthacha ó dhamnaíocht, ó</span>
<lb n="4011"/><span>bhlaisféim, cúlchaint agus bréaga, céasann sibh mur nDia.  Éistigí</span>
<lb n="4012"/><span>le na briathra seo, ibhse a bheir réim do amharc mur súl, do</span>
<lb n="4013"/><span>smaointe mur n-intinne, do ghlacaireacht mur lámha in gach</span>
<lb n="4014"/><span>gníomh truaillí drúisiúil madrúil, ibhse a chailleann mur gciall agus</span>
<lb n="4015"/><span>mur gcéadfaí le craos agus brúidiúlacht, ibhse a lucht na sainte, a</span>
<lb n="4016"/><span>bhíos ag meabhrú lá agus oíche chum saibhreas bhréagach an tsaoil</span>
<lb n="4017"/><span>seo do chruinniú, ibhse, a deirim ann i bhfocal, nach stopann ó</span>
<lb n="4018"/><span>chineál ar bith peacaidh a thionsclaíos ...</span>
<lb n="4019"/><span>286 Ann i bhfocal, a Chríostaithe, níl leigheas le fáil níos fearr ar</span>
<lb n="4020"/><span>an bpeacadh seo ar dár thrácht mé nó sacraimint naofa na haithrí</span>
<lb n="4021"/><span>má ghlacthar é leis an ullmhú riachtanach, in éineacht le</span></p>
</div>
<pb n="317"/>
<div><lb n="4022"/><p><span>troscadh, urnaí agus déirce.  Óir is cosúil na peacaí seo orthu dár</span>
<lb n="4023"/><span>thrácht mé leis an diabhal ar a dtráchtann an Slánaitheoir ins an</span>
<lb n="4024"/><span>tsoiscéal nach féidir a dhíbirt gan urnaí in éineacht le troscadh.</span></p>
</div>
<pb n="318"/>
<div><lb n="4025"/><p><span>287  Second Sunday of Lent - On Penance as a Virtue.</span></p>
<lb n="4026"/>
<lb n="4027"/><p><span>Nisi penitentiam egeritis omnes simul peribitis.</span>
<lb n="4028"/><span>Ach mura ndéanaidh sibh an aithrí beidh sibh go léir caillte  (Luke</span>
<lb n="4029"/><span>13:13).</span></p>
<lb n="4030"/>
<lb n="4031"/><p><span>Ní hé amháin go bhfuil dlí Dé dhá ordú dhúinn ach fós tá dlí</span>
<lb n="4032"/><span>na nádúra agus ár réasún féin dhá fhoilsiú dhúinn gur cóir sásamh a</span>
<lb n="4033"/><span>thabhairt in gach peacadh a dearnamar ariamh.  Cá le haghaidh</span>
<lb n="4034"/><span>troscadh na haimsire seo agus gach pian agus gach dócúl eile a</span>
<lb n="4035"/><span>leagthar orainn ach chun comhoibriú le ceart Dé chun a fhearg a</span>
<lb n="4036"/><span>mhaolú?  Chun spiorad na haithrí a leanúint dháiríribh, is éigean</span>
<lb n="4037"/><span>dhúinn tiontú ón bpeacadh ar Dhia ag athrach ár mbeatha, agus ag</span>
<lb n="4038"/><span>seachnadh na sciúirsí a thuilleamar le íobairt agus crá colainne,</span>
<lb n="4039"/><span>agus sin iomlán suáilce na haithrí.</span></p>
<lb n="4040"/>
<lb n="4041"/><p><span>288 Deirim libh, a Chríostaidheanna, go bhfuil</span></p>
</div>
<pb n="319"/>
<div><lb n="4042"/><p><span>suáilce na haithrí roinnte ann i ndá pháirt.  Ar dtús, tiontú an chroí</span>
<lb n="4043"/><span>agus na tola ón bpeacadh chun Dé le sásamh a thabhairt don Rí</span>
<lb n="4044"/><span>glórmhar ar son gach tréas ina raibh muinn coireach ann roimhe</span>
<lb n="4045"/><span>seo.  Le bheith deimhin dhe níl againn ach smaoineamh ar nádúr an</span>
<lb n="4046"/><span>pheacaidh ann féin.  Leis an bpeacadh cuireann muinn fearg ar</span>
<lb n="4047"/><span>Dhia.  Leis an bpeacadh seasann muinn suas go dána in aghaidh a</span>
<lb n="4048"/><span>chumhachta agus dramhlaíonn faoinár gcosa a dhlí bheannaithe.</span>
<lb n="4049"/><span>Leis an bpeacadh briseann muinn gach móid agus gach gealladh a</span>
<lb n="4050"/><span>tugadh ar nár son ag an iomar bhaiste.  Fá dheoidh leis an bpeacadh</span>
<lb n="4051"/><span>ní bheir mur do Dhia ar son gach tíolactha agus gach suáilce a roinn</span>
<lb n="4052"/><span>sé linn go fialmhar ach mailís agus mícharántas.</span></p>
<lb n="4053"/>
<lb n="4054"/><p><span>Anois, a phobail, tar éis an peacadh do dhéanamh níl agaibh</span>
<lb n="4055"/><span>ach aithreachas do dhéanamh nó damnú síoraí dh'fháil.  Mar a deir</span>
<lb n="4056"/><span>an téacs dár thosaigh mé leis, "Mura 289 ndéanaidh sibh an aithrí,</span>
<lb n="4057"/><span>tá sibh go léir caillte." Ag teacht an bháis, feicfidh sibh an</span></p>
</div>
<pb n="320"/>
<div><lb n="4058"/><p><span>fírinne seo go follasach, músclófar mur gcoinsiasa agus líontar mur</span>
<lb n="4059"/><span>n-intinn le uafás ag smaoineamh go bhfuil Dia ceart, agus go</span>
<lb n="4060"/><span>mbainfidh sé éiric as gach peacach nach ndéan an aithrí, go</span>
<lb n="4061"/><span>gcaithfidh sibh an fheoirling dhéanach de na fiacha mór atá oraibh</span>
<lb n="4062"/><span>a dhíol sula bhfaighidh sibh isteach go ríochta na bhflaitheas.</span>
<lb n="4063"/><span>Ar an ábhar sin, más mian linn fearg Dé a mhaolú agus</span>
<lb n="4064"/><span>piantaí síoraí ifrinn a sheachnadh i ndiaidh mur mbáis is éigean</span>
<lb n="4065"/><span>daoibh tortha na haithrí do dhéanamh.  Is iad seo na tortha amháin a</span>
<lb n="4066"/><span>chumhdós sinn ó bhreithiúnas crua agus ó dhamnú síoraí.  Mar sin</span>
<lb n="4067"/><span>déanaimist an aithrí, agus ní baolach dhúinn go brách.  Cé go bhfuil</span>
<lb n="4068"/><span>Dia ceart, tá sé fós lán trócaire, agus is é aimsir ár mbeatha ar an</span>
<lb n="4069"/><span>tsaol seo an aimsir dár chóir dhúinn a thrócaire a agradh ionas go</span>
<lb n="4070"/><span>mb'fhéidir linn piantaí ifrinn a sheachnadh 290 le brí na suáilce</span>
<lb n="4071"/><span>bheannaithe seo na haithrí.</span>
<lb n="4072"/></p>
</div>
<pb n="321"/>
<div><lb n="4073"/><p><span>Ní hé amháin go ndeir Dia linn go bhfuil sé riachtanasach</span>
<lb n="4074"/><span>ach fós bheir sé cuireadh dhúinn theacht chun na haithrí.  Deir an</span>
<lb n="4075"/><span>Slánaitheoir linn, "Má ghní an peacach an aithrí, ní agrófar a</span>
<lb n="4076"/><span>choirthe air." Tiontaígí ar Dhia agus déanaigí aithreachas in mur</span>
<lb n="4077"/><span>lochta agus ní bhíonn siad chun scrios síoraí dhaoibh, ach dá</span>
<lb n="4078"/><span>mbeadh mur bpeacaí chomh dearg le fuil beidh siad chomh geal le</span>
<lb n="4079"/><span>sneachta.</span></p>
<lb n="4080"/>
<lb n="4081"/><p><span>Sin agaibh, a Chríostaidheanna, leigheas mur bpeacaí, an</span>
<lb n="4082"/><span>aithrí a bheireas ibh tríd farraige chontúirteach an tsaoil seo go</span>
<lb n="4083"/><span>longfort na glóire.  Theagas na fáithe an aithrí ins an tseanreacht,</span>
<lb n="4084"/><span>theagas na haspail í ins an reacht nua.  Is leis an aithrí a thosaigh</span>
<lb n="4085"/><span>Eoin Baiste le teacht Chríosta ár dTiarna a fhoilsiú don domhan.  Is</span>
<lb n="4086"/><span>leis an aithrí a thosaigh Críosta é féin an soiscéal beannaithe a</span>
<lb n="4087"/><span>fhoilsiú don 291 tsaol go léir.</span></p>
<lb n="4088"/>
<lb n="4089"/><p><span>Dearcaidh ar an aithrí a rinne Dáiví an rí tar éis titim i</span>
<lb n="4090"/><span>bpeacadh an</span></p>
</div>
<pb n="322"/>
<div><lb n="4091"/><p><span>adhaltranais agus murdair.  Chuir an tAthair Síoraí fáidh chuige le</span>
<lb n="4092"/><span>rabhadh, d'éist sé leis, d'umhlaigh sé dhó agus fuair sé pardún</span>
<lb n="4093"/><span>iomlán ina pheacaí.  Is leor seo le brí agus éifeacht na haithrí a</span>
<lb n="4094"/><span>fhoilsiú dhaoibh óir is deimhin nach dtáinig ár Slánaitheoir Íosa</span>
<lb n="4095"/><span>Críost inár measc le athrach intinne ach leis an caora a cailleadh do</span>
<lb n="4096"/><span>fháil, an duine tinn a leigheas agus le scairtigh ar na peacaigh chum</span>
<lb n="4097"/><span>na haithrí.</span></p>
<lb n="4098"/>
<lb n="4099"/><p><span>Smaoinígí anois goidé a chosain sé do tSlánaitheoir grása na</span>
<lb n="4100"/><span>haithrí a cheannach dhúinn.  Dearcaigí air spartha ar crann na</span>
<lb n="4101"/><span>croiche agus é folaite ó mhullach go lár le cneácha, agus é ag fáil</span>
<lb n="4102"/><span>bháis le geataí na glóire a oscailt dhaoibhse.  Éistigí leis ins an</span>
<lb n="4103"/><span>agony, "Tá tart orm chun na peacaigh do shlánú." Agus má tá aon</span>
<lb n="4104"/><span>dath de ghrá Dé beo in mur gcroíthe nífidh sibh a chosa le dólás</span>
<lb n="4105"/><span>croí 292 agus le deora na haithrí.</span>
<lb n="4106"/><span>Anois dá dtarlódh éinneach i mur measc</span>
<lb n="4107"/><span>neamh-mhothaitheach don carántas éagsúil</span></p>
</div>
<pb n="323"/>
<div><lb n="4108"/><p><span>a rinne ár Slánaitheoir orainn, ar ndóigh go músclódh an chontúirt</span>
<lb n="4109"/><span>ina bhfuil sibh chun mur ndualgas a chomhlíonadh.  Níl agaibh ach</span>
<lb n="4110"/><span>dearcaint ar tinte craosacha ifrinn atá ag feitheamh ar an</span>
<lb n="4111"/><span>neamhaithríoch.  Éistigí le screadfach na n-anam damanta.</span>
<lb n="4112"/><span>Ó a pheacaigh chruamhuineálach buansheasmhach ins na</span>
<lb n="4113"/><span>lochta nach smaoiníonn agus nach dtuigeann goidé an peannaiste</span>
<lb n="4114"/><span>atá ag Dia i do choinne.  Déarfaidh gach anam damanta libh na</span>
<lb n="4115"/><span>briathra seo, "Mar atá sinne inniu, beidh sibhse amárach, iolctha</span>
<lb n="4116"/><span>thíos in ifreann, mura ndéanaidh sibh an aithrí."</span></p>
<lb n="4117"/>
<lb n="4118"/><p><span>Ó a Chríostaidheanna, glacaigí rabhadh in am ó Dhia na</span>
<lb n="4119"/><span>trócaire a dúirt linn nach mian leat bás an pheacaigh ach é tiontú</span>
<lb n="4120"/><span>agus bheith beo, ionas go mb'fhéidir linn ar an tsaol seo aithreachas</span>
<lb n="4121"/><span>a dhéanamh, agus an ghlóir shíoraí 293 do fháil ó do lámh</span>
<lb n="4122"/><span>trócaireach ar an tsaol eile.  Áiméan.</span></p>
</div>
<pb n="324"/>
<div><lb n="4123"/><p><span>An Exortation on the Resurrection of Jesus Christ, 1814.</span></p>
<lb n="4124"/>
<lb n="4125"/><p><span>Is cothrom an lae seo a rinne ár dTiarna Íosa Críosta aiséirí</span>
<lb n="4126"/><span>ón bás scannalach a d'fhulaing sé ar crann na croiche idir murdaróir</span>
<lb n="4127"/><span>agus robaire.  Tar éis bua dh'fháil ar an mbás, smachtaigh sé</span>
<lb n="4128"/><span>cumhachta an diabhail agus ifrinn go huile.  Ní féidir leis an mbás</span>
<lb n="4129"/><span>nó cumhachta na págánaigh, Iúdaigh nó Gentiles bua dh'fháil air</span>
<lb n="4130"/><span>uaidh sin amach.</span></p>
<lb n="4131"/>
<lb n="4132"/><p><span>Níl sollúid ar bith is onóraí nó is lúcháirí ag</span>
<lb n="4133"/><span>Críostaidheannaí an domhain go léir nó sollúid an lae seo, de bhrí</span>
<lb n="4134"/><span>go bhfuil sé ina ghrunda ag ár gcreideamh agus ina stiúr ag ár</span>
<lb n="4135"/><span>ngníomhartha, lenár dtabhairt sábháilte go longfort na glóire.  Is ar</span>
<lb n="4136"/><span>an lá sollúideach seo do ghlac ár dTiarna Íosa Críost aríst an</span>
<lb n="4137"/><span>cholainn 294 údaí a céasadh ar crann na croiche tá trí lá ó shin.</span>
<lb n="4138"/><span>Fuair sí bua ar an namhaid, impireacht ar an mbás, agus bua</span></p>
</div>
<pb n="325"/>
<div><lb n="4139"/><p><span>ar ifreann.  D'oscail sé geataí na bhflaitheas dhó féin mar dhuine</span>
<lb n="4140"/><span>agus don domhan go léir a chreideas agus a umhlaíos dona dhlí</span>
<lb n="4141"/><span>bheannaithe, "Féach, leag mé amach ríochta dhaoibhse mar a leag</span>
<lb n="4142"/><span>mo Athair dhomhsa, preasanta nach féidir a luach a mheas nó a</span>
<lb n="4143"/><span>chuimsiú.  Roinnfidh mé mo ríochta libhse ar na coinníolladh dá</span>
<lb n="4144"/><span>bhfuair mé féin í ón Athair Síoraí." Is deimhin gur fiú nár saothar</span>
<lb n="4145"/><span>cuartú go dúthrachtach goidé na coinníolladh iad seo.  Seo ar tús</span>
<lb n="4146"/><span>mar a dúirt Naomh Pól, "D'umhlaigh sé é féin don mbás, do bhás</span>
<lb n="4147"/><span>na croiche.  Ar an ábhar sin d'ardaigh an tAthair Síoraí é."</span>
<lb n="4148"/><span>Ó na coinníollacha seo a fhásann nár bhfortún síoraí.  Is</span>
<lb n="4149"/><span>éigean dhúinn a bheith umhal, foighdeach, fulaingteach nó is 295</span>
<lb n="4150"/><span>neamhní dhúinn dúil a bheith againn le roinn nó páirt a fháil den</span>
<lb n="4151"/><span>ríochta glórmhar údaí a cheannaigh sé dhúinn.  Is éigean do na</span>
<lb n="4152"/><span>Críostaidheanna an umhlaíocht seo a thaithí ag tarcaisniú a ghlóire</span>
<lb n="4153"/><span>agus a ghníomhartha</span></p>
</div>
<pb n="326"/>
<div><lb n="4154"/><p><span>féin, agus mórmheas a bheith aige ar briathra Dé agus a</span>
<lb n="4155"/><span>chomhchréatúr.</span></p>
<lb n="4156"/>
<lb n="4157"/><p><span>D'íoslaigh Críosta é féin don mbás, mar a deir an soiscéal.</span>
<lb n="4158"/><span>Toirmisceann sé orainn mionnaí agus mallachtaí do thabhairt, nó</span>
<lb n="4159"/><span>díobháil ar bith a dhéanamh do éinneach ar bith dá maireann nó</span>
<lb n="4160"/><span>réim a thabhairt do ainmhianaibh ár gcolainne.  Ordaíonn dhúinn</span>
<lb n="4161"/><span>Domhnach agus laethaibh saoire a chaitheamh go naofa, bheith</span>
<lb n="4162"/><span>umhal do ár n-aithreacha agus do ár máithreacha, grá a bheith</span>
<lb n="4163"/><span>againn ar ár gcomharsain ar son Dé agus ar Dhia ar a shon féin os</span>
<lb n="4164"/><span>cionn an iomláin.</span></p>
<lb n="4165"/>
<lb n="4166"/><p><span>Má dhiúltaíonn sibh umhlaíocht do na haitheanta seo</span>
<lb n="4167"/><span>cuireann sibh go toilteanach glais agus boltaí ar gheataí 296 na</span>
<lb n="4168"/><span>glóire in aghaidh mur n-anama féin óir ní shábhálann sé agus fós ní</span>
<lb n="4169"/><span>thig leis éinneach do shábháil gan an umhlaíocht.</span></p>
<lb n="4170"/>
<lb n="4171"/><p><span>Ar an ábhar sin gach aon dar mian leis roinn a fháil den</span>
<lb n="4172"/><span>aiséirí nó an ghlóir shíoraí údaí atá sé a fhearáilt orainn, is éigean</span>
<lb n="4173"/><span>dó bás a fhulaingt le</span></p>
</div>
<pb n="327"/>
<div><lb n="4174"/><p><span>Críosta más mian leis a bheith beo le Críosta.</span>
<lb n="4175"/><span>Is deimhin gur maith agus gur mórluaíoch na suáilce</span>
<lb n="4176"/><span>troscadh, urnaí, aithrí agus déirce, ach ní bhudh leor iad chun</span>
<lb n="4177"/><span>leanúint go dlúth ar choispeánaí ár Slánaitheora.  Is éigean fós</span>
<lb n="4178"/><span>tarcaisne agus drochmheas, tinneas agus bochtaineacht, éigeart</span>
<lb n="4179"/><span>agus clampar dhaoine santacha fealltacha an tsaoil seo a iompar go</span>
<lb n="4180"/><span>foighdeach, mar a d'iompair Críosta mailís agus cíocras na</span>
<lb n="4181"/><span>nIúdaigh agus na Gentiles a chuir chun báis é.</span></p>
<lb n="4182"/>
<lb n="4183"/><p><span>Má ghní sibh seo, a Chríostaidheanna, gheobhaidh sibh</span>
<lb n="4184"/><span>grása ar an tsaol seo agus glóir ar an tsaol eile.  Gheobhaidh sibh ó</span>
<lb n="4185"/><span>lá an 297 bhreithiúnais amach mur gcorp agus mur n-anam bheith</span>
<lb n="4186"/><span>in éineacht le Críosta thuas i ríochta a Athara ag féachaint ar Dhia</span>
<lb n="4187"/><span>aghaidh ar aghaidh le saol na saol.  Áiméan.</span></p>
</div>
<pb n="328"/>
<div><lb n="4188"/><p><span>On the 3rd Sunday after the Epiphany, March 1814.</span></p>
<lb n="4189"/>
<lb n="4190"/><p><span>Tabhraigí fá ndear ar dtús, a Chríostaidheanna, go labhrann</span>
<lb n="4191"/><span>soiscéal an lae inniu ar leigheas míorúilteach a rinne ár Slánaitheoir</span>
<lb n="4192"/><span>ar dhuine bocht a bhí lán de lobhar, tar éis é theacht anuas ó an</span>
<lb n="4193"/><span>tsliabh ar dar ghnách leis na daoine a theagas do leanadh é.  Chomh</span>
<lb n="4194"/><span>luath is a chuala an duine tinn go raibh an Slánaitheoir ag teacht</span>
<lb n="4195"/><span>anuas ón tsliabh chuaigh sé gan mhoill ina araicis, agus thlig é féin</span>
<lb n="4196"/><span>ar a 298 ghlúine ina láthair ag rá, "A Thiarna, más é do thoil é, tig</span>
<lb n="4197"/><span>leat mise a ghlanadh."</span></p>
<lb n="4198"/>
<lb n="4199"/><p><span>Ní le sláinte amháin dh'fháil ó Íosa Críost a chuaigh sé ina</span>
<lb n="4200"/><span>araicis ach fós le go bhfaigheadh sé cead bheith i gcuideachta agus i</span>
<lb n="4201"/><span>gcomhrá lena chomhchréatúir ar talamh, óir duine ar bith dá</span>
<lb n="4202"/><span>mbeadh air lobhar de réir dhlí na nIúdaigh caithfí ruaigeadh amach</span>
<lb n="4203"/><span>é as cuideachta na ndaoine, agus fós ní raibh</span></p>
</div>
<pb n="329"/>
<div><lb n="4204"/><p><span>cead acu urnaí nó adhradh ar bith a dhéanamh ar aon iúl leobh, ar</span>
<lb n="4205"/><span>modh nach iontach a rá go deachaigh sé ag iarraidh leighis ar ár</span>
<lb n="4206"/><span>dTiarna Íosa Críosta.  Ní luaithe a d'iarr sé an achainí sin nó fuair</span>
<lb n="4207"/><span>sé toradh ón tSlánaitheoir trócaireach a dúirt leis, "Is é mo thoil é,</span>
<lb n="4208"/><span>bí glan," agus ar an spota leigheasadh é ón lobhar.</span></p>
<lb n="4209"/>
<lb n="4210"/><p><span>Deir na haithreacha naofa agus dochtúirí na hEaglaise gur</span>
<lb n="4211"/><span>íomhá 299 ar an lobhar seo an sal agus an peacadh ar anam an</span>
<lb n="4212"/><span>Chríostaí.  Ar tús bheir sé ar siúl uaidh aibíd na ngrása, fágann sé</span>
<lb n="4213"/><span>fuafar é i láthair Dé.  Lagaíonn sé an t-anam, fágann é gan neart ar</span>
<lb n="4214"/><span>bith spioradálta ar modh nach dtig le anam ar bith ar staid peacadh</span>
<lb n="4215"/><span>marfach gníomh ar bith a dhéanamh a thuillfeadh dhó grása Dé nó</span>
<lb n="4216"/><span>an ghlóir shíoraí.  An té atá ar staid an pheacaidh is féidir leis urnaí</span>
<lb n="4217"/><span>do dhéanamh, osnaí agus deora, agus ar an modh sin</span></p>
</div>
<pb n="330"/>
<div><lb n="4218"/><p><span>grása Dé dh'fháil ar ais, ach chomh fada is a bheidh siad ar staid an</span>
<lb n="4219"/><span>pheacaidh ní thig leobh gníomh ar bith do dhéanamh a bheofadh an</span>
<lb n="4220"/><span>t-anam, mar tá sé marbh i láthair Dé agus scartha lena ghrása.</span>
<lb n="4221"/><span>Tar éis an Slánaitheoir an míorúilte seo a dhéanamh ag</span>
<lb n="4222"/><span>leigheas fear na lobhaire, dúirt leis, "Tabhair fá ndear gan seo a inse</span>
<lb n="4223"/><span>do neach a maireann." Ó goidé a umhlaíocht? 300 Cé gur</span>
<lb n="4224"/><span>mhór na míorúilte a d'oibrigh sé ar son na mbochtaibh, cinnte níor</span>
<lb n="4225"/><span>mhian leis glóir nó onóir ar bith dh'fháil i láthair daoine.  Goidé atá</span>
<lb n="4226"/><span>ins an duine darbh fhiú a mholadh?  Níl ann ach laige, easbhaidh</span>
<lb n="4227"/><span>agus peacadh.  Má ghní mur maitheas ar bith is tíolacadh ó Dhia é.</span>
<lb n="4228"/><span>"Goidé atá agat nach bhfuair tú?" mar a deir Naomh Pól, "agus má</span>
<lb n="4229"/><span>fuair tú é cad as dá ndéanfá móráil as amhail is nach bhfuair tú é?"</span>
<lb n="4230"/><span>Cé go gcomhlíonfadh an duine a dhualgas in gach uile chás (agus</span>
<lb n="4231"/><span>faraor cha déan ach fíorbheagán) cinnte deir</span></p>
</div>
<pb n="331"/>
<div><lb n="4232"/><p><span>Críosta linn nach bhfuil ionainn ach seirbhísigh</span>
<lb n="4233"/><span>neamhthairbheacha.</span></p>
<lb n="4234"/>
<lb n="4235"/><p><span>Tráth a chuaigh ár Slánaitheoir go Cafarnáum chas oifigeach</span>
<lb n="4236"/><span>Rómhánach air, ghuigh air ag rá, "Tá mo sheirbhíseach ins an</span>
<lb n="4237"/><span>mbaile ina luí go róthabhartha ins an bpalsy." D'fhreagair an</span>
<lb n="4238"/><span>Slánaitheoir ag rá, "Rachaidh mise 301 leat agus leigheasfaidh mé</span>
<lb n="4239"/><span>é." Dúirt an t-oifigeach, "Ó a Thiarna, ní fiú mise thú theacht</span>
<lb n="4240"/><span>isteach faoi mo dhíon, ach abair an focal amháin agus beidh sé</span>
<lb n="4241"/><span>slán." Taispeánann seo an mórmheas a bhí ag an oifigeach ar</span>
<lb n="4242"/><span>cumhachta ár dTiarna Íosa Críost, cé gur págánach a bhí ann, óir</span>
<lb n="4243"/><span>deir sé, "Má tá agamsa, atá i mo dhuine saolta, oiread seo</span>
<lb n="4244"/><span>cumhachta os cionn seirbhísigh go ndéanfaidh siad mo thoil in gach</span>
<lb n="4245"/><span>uile chás, goidé na cumhachta nach bhfuil aige Mac an Athar Síoraí</span>
<lb n="4246"/><span>le mo sheirbhíseach a leigheas?" Leis sin do labhair Íosa Críosta</span>
<lb n="4247"/><span>leis an mhuintir a bhí ina thimpeall ann i móriontas, "Ní bhfuair mé</span>
<lb n="4248"/><span>an oiread seo creideamh in</span></p>
</div>
<pb n="332"/>
<div><lb n="4249"/><p><span>Iosrael go huile." Cé gur mhór an moladh seo a rinne sé ar an</span>
<lb n="4250"/><span>págánach ba chrua géar an chasaoid í ar na hIúdaigh a bhí ina</span>
<lb n="4251"/><span>thimpeall a dearna sé míorúilte ina measc go laethúil, ar modh gur</span>
<lb n="4252"/><span>dhúirt Íosa Críosta leobh, "Tiocfaidh mórán anoir 302 agus aniar</span>
<lb n="4253"/><span>agus beidh ar féasta in éineacht le Ábraham, le Íosác agus le Iacób i</span>
<lb n="4254"/><span>ríocht na bhflaitheas, agus tligfear oidhrí na ríochta amach ann i</span>
<lb n="4255"/><span>ndorchadas ina mbeidh deora agus díoscarnach fiacla."</span>
<lb n="4256"/><span>Is é sin le rá, a Chríostaidheanna, go dtiocfaidh daoine as</span>
<lb n="4257"/><span>ceithre hardaibh an domhain a thiontófar chun creidimh agus a</span>
<lb n="4258"/><span>gheobhas leis sin glóir na bhflaitheas, ins an am gcéanna go</span>
<lb n="4259"/><span>dtligfear oidhrí na bhflaitheas, mar atá na hIúdaigh, amach ann i</span>
<lb n="4260"/><span>ndorchadas agus go mbeidh go síoraí scartha ó chuideachta</span>
<lb n="4261"/><span>Ábraham, Íosác agus Iacóib atá ina suí inniu ins an glóir.</span>
<lb n="4262"/><span>Dearbhaíonn ár Slánaitheoir Íosa Críost gur lú peannaiste a</span>
<lb n="4263"/><span>bhéarfaidh sé do na págánaigh an lá déanach nó don mhuintir a</span>
<lb n="4264"/><span>chuala trácht</span></p>
</div>
<pb n="333"/>
<div><lb n="4265"/><p><span>ar ainm Chríosta agus a thug tarcaisne dhó, nó do mhuintir a chuala</span>
<lb n="4266"/><span>a aitheanta agus a dhlí dhá mhíniú go minic, 303 agus nár chuir</span>
<lb n="4267"/><span>beann nó aird orthu.</span></p>
<lb n="4268"/>
<lb n="4269"/><p><span>Anois a Chríostaidheanna, goidé atá againn le dhéanamh?</span>
<lb n="4270"/><span>Tá, sinn féin féin a iompar mar chlann umhal do Dhia.  Ní hé</span>
<lb n="4271"/><span>amháin ag creideamh in Íosa Críost, ach fós nár mbeatha a stiúradh</span>
<lb n="4272"/><span>de réir ár gcreidimh.  Má ghní mur seo, ní thligfear go deo sinn</span>
<lb n="4273"/><span>amach ins an dorchadas, ach beidh mur go síoraí síoraí ar féasta in</span>
<lb n="4274"/><span>éineacht le Ábraham, Íosác agus Iacóib.  Is é sin le rá go mbeidh</span>
<lb n="4275"/><span>mur in éineacht le naoimh agus ban-naoimh parthais go huile ag</span>
<lb n="4276"/><span>moladh Dé le saol na saol.  Áiméan.</span></p>
<lb n="4277"/>
<lb n="4278"/><p><span>(Ex exhortationibus Moroni, datum Dunleriae 12 Junii 1814,</span>
<lb n="4279"/><span>J.Heely).</span></p>
</div>
<pb n="334"/>
<div><lb n="4280"/><p><span>304 On the Last Judgement.</span></p>
<lb n="4281"/>
<lb n="4282"/><p><span>Tunc videbunt filium hominis venientem in nube cum potestate</span>
<lb n="4283"/><span>magne et magistate (Luke 21: 27).</span>
<lb n="4284"/><span>An t-am a feicfidh siad Mac an Duine ag teacht i néall maille le</span>
<lb n="4285"/><span>cumhachta rómhór  (Briathra Chríost ag St. Lúcás 21).</span></p>
<lb n="4286"/>
<lb n="4287"/><p><span>Do bhraith ár Naomh-mháthair an Eaglais, atá faoi</span>
<lb n="4288"/><span>stiúraíocht an Spioraid Naoimh ag taispeáint di féin glór Dé amháin</span>
<lb n="4289"/><span>agus soilse síoraí dona chlainn, gurb é an bealach ab fhearr chun</span>
<lb n="4290"/><span>sinne a ullmhú i gcoinne an chéad chuairt de a céile Íosa, dá</span>
<lb n="4291"/><span>dtaispeánfadh sí dhúinn na huafáis a bhí le theacht roimhe lena</span>
<lb n="4292"/><span>chuairt dhéanach: seargfaidh na daoine tríd eagal ag féachaint orthu</span>
<lb n="4293"/><span>agus creathnóidh na haingle ins na flaithis le chomh uafásach</span>
<lb n="4294"/><span>éagsúil agus a agróidh sé a cheart.</span></p>
<lb n="4295"/>
<lb n="4296"/><p><span>Tuigeann ár Naomh-mháthair an Eaglais nach bhfuil ní ins</span>
<lb n="4297"/><span>an domhan níos tairbhí</span></p>
</div>
<pb n="335"/>
<div><lb n="4298"/><p><span>chun sinne a ullmhú de réir casán nár slánaithe, nó nach bhfuil ní</span>
<lb n="4299"/><span>níos tairbhí 305 le grá Dé a lasadh inár gcroí nó eagal ós é a deir</span>
<lb n="4300"/><span>an scrioptúr dhiaga atá ina rúta ag ár gciall.  Caithfidh na daoine a</span>
<lb n="4301"/><span>bhí mífhortúnach ag leanúint anchlaonta na colainne go dtí seo,</span>
<lb n="4302"/><span>agus anois ar mian leobh tiontú go dúthrachtach ar Dhia, tosach tríd</span>
<lb n="4303"/><span>eagal fá fhearg Dé a thuilleamh, mar bhí siad ina</span>
<lb n="4304"/><span>sclábhaidheannadh ag an bpeacadh agus a n-anam ag umhlú go dtí</span>
<lb n="4305"/><span>seo faoi throime a n-anchlaonta.</span></p>
<lb n="4306"/>
<lb n="4307"/><p><span>Tá ní áirithe somhothaithe riachtanasach a tharraingeodh iad</span>
<lb n="4308"/><span>chum an maith a thaithí agus an t-olc a sheachnadh, agus is díobh</span>
<lb n="4309"/><span>seo na comharthaí critheaglacha úd an bhreithiúnais déanach agus</span>
<lb n="4310"/><span>na lasracha tineadh a scriosfas gach namhaid atá ag Dia. "Fac</span>
<lb n="4311"/><span>virtutem timore penae si nondum potes amore justitiae - lean do na</span>
<lb n="4312"/><span>suáilce tríd eagal peannaiste ach mura dtig leat go sea mar ghrá ar</span>
<lb n="4313"/><span>Dhia."</span></p>
<lb n="4314"/>
<lb n="4315"/><p><span>Is ar an ábhar sin a thug an fáidh ríúil aghaidh ar a Athair</span>
<lb n="4316"/><span>Síoraí tar éis é an peacadh do dhéanamh</span></p>
</div>
<pb n="336"/>
<div><lb n="4317"/><p><span>ionas go gcuirfeadh sé eagal an breithiúnais déanach ina chroí le go</span>
<lb n="4318"/><span>mbíodh sé uaidh sin suas domhothaithe do phléisiúr nó do</span>
<lb n="4319"/><span>anchlaonta a cholainne.</span></p>
<lb n="4320"/>
<lb n="4321"/><p><span>306 Is minic a chaith na naoimh aimsir go leor ar an tsaol seo ag</span>
<lb n="4322"/><span>smaoineamh ar an breithiúnas déanach.  Do bhí Naomh Jerome</span>
<lb n="4323"/><span>tórtha do na smaointe seo go coitianta ar modh gur shíl sé go minic</span>
<lb n="4324"/><span>gur chuala sé trumpet an ardaingil ag seinm, ag scairtigh ar na</span>
<lb n="4325"/><span>mairbh chun an bhreithiúnais.  Do bhí Naomh Bearnard ar an modh</span>
<lb n="4326"/><span>gcéanna lán de na smaointe seo agus chaith a bheatha ag</span>
<lb n="4327"/><span>gnáthchuimhniú an bhreithiúnais déanach.  Deir sé, "Is uafásach</span>
<lb n="4328"/><span>liom dearcaint ar éadan an bhreithimh.  Is eagal liom Dia agus na</span>
<lb n="4329"/><span>comharthaí feargacha a bheas ar a ghnúis bheannaithe an lá úd.</span>
<lb n="4330"/><span>Creathnaím go léir nuair a smaoiním ar an ollphéist mhallaithe agus</span>
<lb n="4331"/><span>na leoin chraosacha réidh chum an dream damanta a stróiceadh.</span>
<lb n="4332"/><span>Do thig baspairt orm nuair a smaoiním ar an dorchadas</span></p>
</div>
<pb n="337"/>
<div><lb n="4333"/><p><span>síoraí agus ar an crumhóg beobhuan a bheas a choíche dhá</span>
<lb n="4334"/><span>bpiocadh."</span></p>
<lb n="4335"/>
<lb n="4336"/><p><span>Ó a Dhia, cé hé a bhéarfas do mo shúile loch uisce chun go</span>
<lb n="4337"/><span>silfinn ar an tsaol seo tromchith deora ionas go mb'fhéidir 307</span>
<lb n="4338"/><span>liom deora neamhthairbheacha an tsaoil eile a sheachnadh, agus fós</span>
<lb n="4339"/><span>go seachnóinn díoscarnach na bhfiacla agus na slabhraí</span>
<lb n="4340"/><span>tromfhuathacha a loiscfeas agus a cheanglós go síoraí an dream</span>
<lb n="4341"/><span>damanta gan a gcur chun báis.</span></p>
<lb n="4342"/>
<lb n="4343"/><p><span>Ionas go mb'fhearr a thuigfimist mórchumhachta Chríosta</span>
<lb n="4344"/><span>an lá úd, smaoinímist ar ghleann Josepheth.  Ó is deimhin gurb</span>
<lb n="4345"/><span>éigean dhúinn lá éigin triall ann idir chorp agus anam.  Taibhsímist</span>
<lb n="4346"/><span>dhúinn féin go bhfeic muinn na comharthaí iontacha úd ar a</span>
<lb n="4347"/><span>dtráchtann an scrioptúr ins an ghréin agus ins an ghealaigh, ins an</span>
<lb n="4348"/><span>aer agus in na réalta, ar muir agus ar tír ar feadh an domhain go léir.</span>
<lb n="4349"/><span>Goidé an chuma a mheasann sibh a bheas ar an tsaol nuair a</span>
<lb n="4350"/><span>thiocfas na comharthaí úd?  Nuair a bheas an fharraige</span></p>
</div>
<pb n="338"/>
<div><lb n="4351"/><p><span>mhór ar dearglasadh ag tógáil a tonnaibh in airde, na mórshléibhte</span>
<lb n="4352"/><span>ins an aer ag déanamh tormáin agus fuama éagsúla: nuair a bheas</span>
<lb n="4353"/><span>na heilimintí i gcomhrac agus i gcogadh lena chéile: 308 nuair a</span>
<lb n="4354"/><span>bheas éiclips ar an grian, an talamh ar crith, na réalta ag titim as na</span>
<lb n="4355"/><span>spéarthaí, na tithe agus na caisleáin ag titim, na cathracha móra dhá</span>
<lb n="4356"/><span>slogadh, uaigheacha agus tuambaí na mairbh dá bhfoscailt agus ag</span>
<lb n="4357"/><span>tligean coirp agus cnámha na mairbh astu, na daoine ag fáil bháis le</span>
<lb n="4358"/><span>eagal agus ag éirí gan mhoill chun an bhreithiúnais.</span>
<lb n="4359"/><span>Seo an lá nach bhfeicfidh mur súile ach tinidh agus lasracha,</span>
<lb n="4360"/><span>nach gcluinfidh mur gcluasa ach toirneach agus tormán.  Seo an lá</span>
<lb n="4361"/><span>a stopfas agus a thromós aibhneacha agus sroite, a réabfas</span>
<lb n="4362"/><span>carraigeacha agus clocha.  Seo an lá ina mbeidh  an uile chréatúr</span>
<lb n="4363"/><span>armáilte le cuidiú leis an Rí mórchumhachtach seo díoltas a</span>
<lb n="4364"/><span>dhéanamh ar na peacaigh.</span></p>
<lb n="4365"/>
<lb n="4366"/><p><span>Is leor seo ar ndóigh le</span></p>
</div>
<pb n="339"/>
<div><lb n="4367"/><p><span>thabhairt ar an gcroí is crua ar bith pléascadh le eagal roimhe leis</span>
<lb n="4368"/><span>an lá uafásach seo, cé is beag é le glóir agus cumhachta an</span>
<lb n="4369"/><span>bhreithimh údaí a fhoilsiú.</span>
<lb n="4370"/><span>Cuirfidh Críosta, deir an scrioptúr, na haingle mar</span>
<lb n="4371"/><span>theachtairí roimhe le rábhadh agus fógra a thabhairt don domhan go</span>
<lb n="4372"/><span>huile theacht chun an bhreithiúnais.  Is leor do na teachtairí uailse</span>
<lb n="4373"/><span>seo aon fhocal amháin a rá in ainm an breitheamh seo 309 le</span>
<lb n="4374"/><span>cruinniú a chur a bheoibh agus ar mhairbh ó cheithre ardaibh an</span>
<lb n="4375"/><span>domhain.  Músclóidh aon fhocal amháin ón breitheamh seo na</span>
<lb n="4376"/><span>mairbh atá curtha ins na huaigheacha.</span>
<lb n="4377"/><span>An púdar agus an luaithreán atá gan bhrí gan mhothú leis na</span>
<lb n="4378"/><span>mílte bliain mothóidh an lá úd an trumpet binnghlórach úd a</span>
<lb n="4379"/><span>sheinnfeas na haingle ag rá, "Surgite mortui et venite ad judicium -</span>
<lb n="4380"/><span>éirígí, a mhairbh, agus triallaigí chun an bhreithiúnais."</span>
<lb n="4381"/><span>In aimhdheoin fad gach réigiúin óna chéile chomh luath</span>
<lb n="4382"/><span>agus a sheinnfear an trumpet uafásach úd cruinneoidh clann</span>
<lb n="4383"/><span>Ádhaimh in áit amháin le móimint aimsire le tiontú na boise - in</span>
<lb n="4384"/><span>ictu oculi.</span></p>
</div>
<pb n="340"/>
<div><lb n="4385"/><p><span>Ach dearcaimist anois ar an breitheamh seo agus ar an</span>
<lb n="4386"/><span>domhan go huile ina thimpeall i ngleann Josepheth.  Ó a anam</span>
<lb n="4387"/><span>mhífhortúnach an pheacaigh a chaith a aimsir ariamh le doscaí.</span>
<lb n="4388"/><span>Foscail anois do shúile, agus smaoinigh goidé an modh a</span>
<lb n="4389"/><span>dtaispeánfá tú féin don breitheamh mórchumhachtach feargach seo.</span>
<lb n="4390"/><span>Ibhse, a lucht an uabhair a bhíos ag iarraidh tús suí agus bealaigh,</span>
<lb n="4391"/><span>ní hé amháin in gach áit agus gach cuideachta a suífidh tú ach fós</span>
<lb n="4392"/><span>ag faoisidin agus ag sacraimint na haltóra.</span>
<lb n="4393"/><span>Goidé a éireos dhuit an lá úd?  Goidé an ranca ina gcuirfear</span>
<lb n="4394"/><span>thú?  Ó ní bhíonn céim nó 310 onóir agaibh uaidh seo suas.  Is</span>
<lb n="4395"/><span>uime a mhúsclófar sibh ón codladh fada a bhí oraibh chun</span>
<lb n="4396"/><span>breithiúnas a thabhairt oraibh de réir mur ngníomhartha ar an tsaol</span>
<lb n="4397"/><span>seo.</span>
<lb n="4398"/><span>Ó a pheacaigh bhoicht, goidé a éireos dhuit nuair a fheicfeas</span>
<lb n="4399"/><span>tú Íosa Críosta ina bhreitheamh ort féin agus ar an tsaol go léir,</span>
<lb n="4400"/><span>nuair a chloisfeas tú é a rá na briathra marfacha úd leat, "Ibhse a</span>
<lb n="4401"/><span>lucht na drúise, dhíol sibh mise ar pléisiúr móiminte.  Ibhse</span></p>
</div>
<pb n="341"/>
<div><lb n="4402"/><p><span>a lucht na meisce, a chuireas mur maoin agus mur substainte in mur</span>
<lb n="4403"/><span>gcraos, agus ina dhiaidh sin a chuireann sibh féin ar an ranca</span>
<lb n="4404"/><span>céanna leis an beathach brúidiúil, dhíol sibh mise le ainmhian mur</span>
<lb n="4405"/><span>gcolainne don craos." Tá ní éigin le rá ag an uile shórt peacaigh gur</span>
<lb n="4406"/><span>dhíol siad Íosa Críosta de gheall ar sochar éigin iontach nó pléisiúr,</span>
<lb n="4407"/><span>ach ag fear na mionnaí móra, ó seo an peacach a dhíolas Críosta</span>
<lb n="4408"/><span>gan pléisiúr nó tairbheach.</span></p>
<lb n="4409"/>
<lb n="4410"/><p><span>Is iomdha díoltas a rinne Dia ar na daoine ó thús an tsaoil go</span>
<lb n="4411"/><span>dtí seo ar son a bpeacaí.  Bháigh sé an domhan go léir leis an díle</span>
<lb n="4412"/><span>ach an méid a bhí ins an áirc.  Loisc sé le tinidh as na flaithis 311</span>
<lb n="4413"/><span>Sodom agus Gomorá.  Is minic a scrios sé le pláigh agus gorta</span>
<lb n="4414"/><span>ríochtaí agus náisiúin, cé a dtáinig ó thús an tsaoil nó a dtiocfaidh</span>
<lb n="4415"/><span>go dtína dheireadh níl ach súgradh iontu a gcomórtas leis an lá úd.</span>
<lb n="4416"/><span>Íosa Críosta féin dhá dhearbhú seo dhúinn ag St. Matthew ins an</span>
<lb n="4417"/><span>seachtú caibidil déag, "Erit tunc tribulatio</span></p>
</div>
<pb n="342"/>
<div><lb n="4418"/><p><span>magna qualis non fuit ab initio mundi usque nunc neque fiet."</span>
<lb n="4419"/><span>Cad eile, a Chríostaidheanna?  An bhfuil ní ar bith le fáil a</span>
<lb n="4420"/><span>mhúchfadh na borbthinte úd ifrinn atá dá bhfáil réidh fá chomhair</span>
<lb n="4421"/><span>na bpeacaigh an lá úd?  An bhfuil ní ar bith a d'fhuarfadh na coirí</span>
<lb n="4422"/><span>gaile úd ifrinn nó a mhaolódh na hairm atá dhá líomhadh ag</span>
<lb n="4423"/><span>diabhail ifrinn i gcoinne an dream damanta an lá úd?</span>
<lb n="4424"/><span>Tá, a chairde, aon ní amháin, agus níl ach aon ní mar atá an</span>
<lb n="4425"/><span>aithrí.  Aon deoir amháin ó chroí má shilfear é mar ghrá ar Dhia</span>
<lb n="4426"/><span>agus le fuath ar an bpeacadh, múchfaidh na tinte, fuaróidh na coirí,</span>
<lb n="4427"/><span>tiontóidh gnúis Chríosta ó bheith fraochmhar feargach chun a</span>
<lb n="4428"/><span>bheith soilbhir suáilceach ins an scarúint a dhéanfaidh sé idir na</span>
<lb n="4429"/><span>fíréin agus na peacaigh.</span></p>
<lb n="4430"/>
<lb n="4431"/><p><span>312 Ó a Dhia mórchumhachta, goidé éireos dhúinn go léir?  Má</span>
<lb n="4432"/><span>agraíonn tusa do cheart féin tá muinn caillte go síoraí.</span>
<lb n="4433"/><span>Ar an ábhar sin críochnóidh mé mo chomhrá ag iarraidh aon</span>
<lb n="4434"/><span>achainí amháin</span></p>
</div>
<pb n="343"/>
<div><lb n="4435"/><p><span>tríd do mhórthrócaire don pobal seo agus domh féin atá i mo</span>
<lb n="4436"/><span>pheacach bocht in do láthair - ná tabhair breithiúnas orainn de réir</span>
<lb n="4437"/><span>cruadála do fíorcheart for ní shaorfar aon againn in do láthair.</span>
<lb n="4438"/><span>Admhaím le náire agus confusion dhomh féin go bhfuil mé</span>
<lb n="4439"/><span>ní hé amháin i mo shearbhóntaí gan tairbhe ach fós i mo</span>
<lb n="4440"/><span>dhrochsheirbhíseach, agus ins na smaointe seo ba mhian liom</span>
<lb n="4441"/><span>theacht i láthair do chathaoir breithiúnais, ní mar pheacach le</span>
<lb n="4442"/><span>breithiúnas a thabhairt orm de réir mo ghníomhartha ar an tsaol seo</span>
<lb n="4443"/><span>ach le croí dólásach agus tuirse ionas go bhfaighinn ag uair mo</span>
<lb n="4444"/><span>bháis tríd pháis mo Shlánaitheora Íosa Críosta cróinn na glóire,</span>
<lb n="4445"/><span>grása atá mé a iarraidh dhaoibhse agus domh féin.  Áiméan.</span>
<lb n="4446"/><span>313 (Read the following immediately before you begin "Is minic</span>
<lb n="4447"/><span>a chaith na naoimh aimsir go leor" in page 306).</span></p>
</div>
<pb n="344"/>
<div><lb n="4448"/><p><span>Deir Comhairle Thrionta linn gur le eagal a thiontaíonn Dia</span>
<lb n="4449"/><span>na peacaigh go coitianta.  Tá eagal an Tiarna ina chuidiú mór ní hé</span>
<lb n="4450"/><span>amháin don mhuintir atá ar staid na ngrása ar an uair seo ach fós</span>
<lb n="4451"/><span>don mhuintir atá cinnte claon chum na suáilce a sheachnadh.  Is</span>
<lb n="4452"/><span>iomdha ócáid a thig inár mbealach a bhfuil eagal riachtanasach</span>
<lb n="4453"/><span>ionas go mb'fhéidir linn a sheachnadh.  Is iomdha cathú nach dtig</span>
<lb n="4454"/><span>bua dh'fháil air gan eagal.  Nuair a bhíos ár ngrá ró-anbhann</span>
<lb n="4455"/><span>scairteann muinn ar an eagal naofa le cuidiú léi.  Ar an modh seo</span>
<lb n="4456"/><span>umhlaíonn muinn an bród, gheibh muinn bua ar an leisc nó ár</span>
<lb n="4457"/><span>bhfalsacht nó ár spadántas féin.  Caitheann muinn dea-oibreacha a</span>
<lb n="4458"/><span>stóráil suas, seachnaíonn muinn gogalacht an tsaoil seo, agus ina</span>
<lb n="4459"/><span>dhiaidh seo tá cathuithe an diabhail gan tairbhe aige.</span></p>
<lb n="4460"/>
<lb n="4461"/><p><span>(Dunleer, November 30th 1816)</span></p>
</div>
<pb n="345"/>
<div><lb n="4462"/><p><span>315 On Saint Patrick</span></p>
<lb n="4463"/>
<lb n="4464"/><p><span>Inniu, a chairde, an lá a ordaíonn ár Naomh-mháthair an</span>
<lb n="4465"/><span>Eaglais dhúinn moladh agus buíochas a thabhairt do Dhia ar son a</span>
<lb n="4466"/><span>mhórthrócaire agus a mhórghrása dhúinn ag seoladh an duine naofa</span>
<lb n="4467"/><span>seo inár measc chum an soiscéal a mhíniú agus solas an creideamh</span>
<lb n="4468"/><span>fíor a thabhairt chun an oileáin seo, a bhí go dtí an t-am sin báite in</span>
<lb n="4469"/><span>ainbhios agus i ndorchadas an peacaidh.</span>
<lb n="4470"/><span>Thogh Dia uilechumhachtach an duine naofa seo ó gach aon</span>
<lb n="4471"/><span>eile a bhí ar an tsaol ins an am sin chun obair na trócaire seo a chur</span>
<lb n="4472"/><span>ar bun.  Ach sula dtug Dia cead dhó an tasc pianúil seo a ghlacan</span>
<lb n="4473"/><span>air féin, d'fhág sé é i gcás agus i umhlaíocht ag fulaingt an iomad</span>
<lb n="4474"/><span>triall, crosánacht, cruatán agus bochtaineacht a theacht ina bhealach</span>
<lb n="4475"/><span>ó am go ham.</span>
<lb n="4476"/><span>Rugadh é in Albain.  Is é an t-ainm a bhí ar a athair</span>
<lb n="4477"/><span>Calphurn agus ar a mháthair Conchessa, lánúin rialta chráifeach a</span>
<lb n="4478"/><span>raibh meas agus grá daoine le fáil acu os cionn</span></p>
</div>
<pb n="346"/>
<div><lb n="4479"/><p><span>family ar bith eile a bhí ins an gcomharsanacht chéanna 316</span>
<lb n="4480"/><span>leobh.  Thug siad foghlaim maith agus teagas Críostúil dhó.  Thóg</span>
<lb n="4481"/><span>siad suas é ó bheith ina pháiste in eagla agus i ngrá Dé.  Thug go</span>
<lb n="4482"/><span>laethúil briathra agus sampal maith dhó.</span>
<lb n="4483"/><span>Nuair a bhí sé ina ghasún thóg cuid de na pirates i measc na</span>
<lb n="4484"/><span>náisiún bharbartha atá an taobh tuaidh de Albain, thug siad</span>
<lb n="4485"/><span>leobhtha é agus choinnigh é lena bheith ar aoireacht agus ag</span>
<lb n="4486"/><span>cumhdach eallaigh.  Chomh fada is a bhí sé ina phríosúnach ina</span>
<lb n="4487"/><span>measc, agus ins an oifig tarcaisneach díblí seo, mar atá ag</span>
<lb n="4488"/><span>cumhdach muca agus eallaigh, thug sé lánshiúráltas agus</span>
<lb n="4489"/><span>lándheimhniú ar an naofacht agus ar an ardchéim a bhí sé le bheith</span>
<lb n="4490"/><span>ann lá éigin i dteampall Chríosta, óir bhí sé lán de chreideamh, de</span>
<lb n="4491"/><span>eagla agus de ghrá Dé.  D'éiríodh sé go fonnmhar i bhfad roimh an</span>
<lb n="4492"/><span>lá i measc sneachta, sioc agus fearthainn chum urnaí agus</span>
<lb n="4493"/><span>paidreacha a ofráil suas do Dhia.  Bhí sé mar bhéasa aige Dia do</span>
<lb n="4494"/><span>ghuí céad uair ins an lá agus céad uair ins an oíche.</span>
<lb n="4495"/><span>Tar éis</span></p>
</div>
<pb n="347"/>
<div><lb n="4496"/><p><span>a cheannach ón sclábhaíocht a raibh sé ann 317 ins na tíortha</span>
<lb n="4497"/><span>barbartha seo, thug sé é féin suas go hiomlán do léamh agus do</span>
<lb n="4498"/><span>staideáil an scrioptúir agus údairí dhiaga.  Rinneadh eaglaiseach</span>
<lb n="4499"/><span>dhe agus tar éis traibhléireacht fada a dhéanamh tríd an bhFrainc,</span>
<lb n="4500"/><span>na hIodáilte, an Spáinn agus an Róimh, le ordú agus comhairle Dia</span>
<lb n="4501"/><span>uilechumhachtach rinneadh easpag de faoi an Pápa beannaithe</span>
<lb n="4502"/><span>Celestine a thug cumhachta agus ordú dhó dhul a theagas an</span>
<lb n="4503"/><span>tsoiscéil go hÉirinn.</span></p>
<lb n="4504"/>
<lb n="4505"/><p><span>Tar éis beannacht an Pápa dh'fháil agus a chead a ghlacan</span>
<lb n="4506"/><span>leis, thosaigh sé ar a journey nó a aistear go hÉirinn.  Chan fhurasta</span>
<lb n="4507"/><span>a mhíniú dhaoibh goidé an cruatán, sclábhaíocht, persecution nó</span>
<lb n="4508"/><span>géarleanúint agus bochtaineacht a d'fhulaing an duine naofa agus</span>
<lb n="4509"/><span>an t-aspal beannaithe seo ag iarraidh obair na trócaire seo a chur ar</span>
<lb n="4510"/><span>bun sular éirigh leis a chomhlíonadh.  Ach fá dheireadh le</span>
<lb n="4511"/><span>mórchumhachta Dé ag nach bhfuil ní ar bith dodhéanta, agus le</span>
<lb n="4512"/><span>teagas mórthairbheach an duine naofa seo, an tír seo a bhí</span></p>
</div>
<pb n="348"/>
<div><lb n="4513"/><p><span>go dtí an t-am sin ag déanamh seirbhíse agus ag tabhairt adhradh do</span>
<lb n="4514"/><span>déithe bréagacha gur 318 thoisigh sí ar tortha mórluaíocha a</span>
<lb n="4515"/><span>thabhairt uaithe, agus gurb é an t-ainm a bhí aici uaidh sin amach</span>
<lb n="4516"/><span>'Oileán na Naomh'.</span>
<lb n="4517"/><span>Tháinig na sluaite as gach coirnéal agus as gach aird de an</span>
<lb n="4518"/><span>ríocht ag éisteacht lena theagas.  Bhí an t-óg agus an sean, an lag</span>
<lb n="4519"/><span>agus an láidir, an t-uasal agus an t-íseal, an bocht agus an saibhir</span>
<lb n="4520"/><span>lán de maoin agus de chíocras, i ndúil le baisteadh a ghlacan óna</span>
<lb n="4521"/><span>lámha.  Rinne sé easpaig agus eaglaisigh in gach cúige.  Phronn</span>
<lb n="4522"/><span>maighdeana agus baintrí iad féin ar Dhia, agus ghlacadar ord</span>
<lb n="4523"/><span>crábhaidh orthu féin.  Thug Dia gifte na fáidheadóireacht dó go</span>
<lb n="4524"/><span>líonmhar.  Bhí na mórmhíorúilte a rinne sé chomh iontach coigríúil</span>
<lb n="4525"/><span>sin ar modh go deachaigh luaidreán Naomh Pádraig i bhfad agus i</span>
<lb n="4526"/><span>ngar.</span>
<lb n="4527"/><span>Ann i bhfocal tar éis é a bheith caite le aois agus le</span>
<lb n="4528"/><span>buaireamh intinne ar son Eaglais Chríosta, tar éis friotháileamh Dé</span>
<lb n="4529"/><span>agus na hEaglaise, agus corp naofa a Thiarna a ghlacan fána</span></p>
</div>
<pb n="349"/>
<div><lb n="4530"/><p><span>bhroinn, chodail sé ins an Tiarna, agus hiolcadh é i nDún Phádraig</span>
<lb n="4531"/><span>ins an uaigh chéanna 319 ar hiolcadh Naomh Bríd agus</span>
<lb n="4532"/><span>Colmcille, cúig chéad bliain i ndiaidh Críosta ár Slánaitheoir</span>
<lb n="4533"/><span>theacht chun an tsaoil seo.</span>
<lb n="4534"/><span>Ach anois faraor, an creideamh a chuir an duine naofa seo ar</span>
<lb n="4535"/><span>bun ina measc, tchímid é le iomad tuirse agus dólás croí ag éirí lag</span>
<lb n="4536"/><span>gach aon lá, agus an iomad den phobal coitianta ag sleamhnú uainn</span>
<lb n="4537"/><span>chum na heiriceachta, agus sin uile cionn nach bhfuair siad teagas</span>
<lb n="4538"/><span>maith nó fios ar airteagail a gcreidimh nuair a bhí siad óg.  Ní</span>
<lb n="4539"/><span>bhfeic muid anois daoine chomh scrupallta, chomh teasghrách,</span>
<lb n="4540"/><span>chomh cíocrach nó chomh fonnmhar ag déanamh crábhaidh nó</span>
<lb n="4541"/><span>dea-ghníomhartha agus a bhí siad trí fichid nó ceithre fichid bliain</span>
<lb n="4542"/><span>ó shin.  Ní bhfuil againn anois ach scáile an charghais, na vigil, na</span>
<lb n="4543"/><span>Céadaoine agus an troscadh seach mar a bhí anallód.</span>
<lb n="4544"/><span>Anois an cailín agus an buachaill a rugadh ó aithreacha</span>
<lb n="4545"/><span>caitliceacha, agus nach bhfuair oideas nó eolas in am nó fios a</span>
<lb n="4546"/><span>gcreidimh sula deachaigh siad i seirbhís</span></p>
</div>
<pb n="350"/>
<div><lb n="4547"/><p><span>gall, is mian leobh cead a fháil feoil a ithe sa carghas agus laethaibh</span>
<lb n="4548"/><span>eile troscaidh, agus dá mbeadh siad sa mbaile ag n-a gcuid</span>
<lb n="4549"/><span>aithreacha nó ag n-a máithreacha gur mhaith leobh 320 prátaí</span>
<lb n="4550"/><span>agus scadán a fháil.  Agus tá eagal mhór orm nuair a dhiúltar iad go</span>
<lb n="4551"/><span>dtugann náire nó faitíos orthu cead a ghlacan orthu mar gheall ar</span>
<lb n="4552"/><span>aoibh nó dea-thoil máistir nó máistreasa a ghnóthú dhóibh féin.</span>
<lb n="4553"/><span>Agus an uair a théid siad chomh fada seo, ní gnách leobh stad nó go</span>
<lb n="4554"/><span>séanann siad agus go dtugann siad cúl leis an gcreideamh ar fad</span>
<lb n="4555"/><span>amach, agus díolann siad a gceart ar ríochta Dé mar gheall ar</span>
<lb n="4556"/><span>ghreim bia nó ar bolgam dí, amhail mar a dhíol Éasau lena</span>
<lb n="4557"/><span>dhreatháir Iacób (Gen.25:33).</span></p>
<lb n="4558"/>
<lb n="4559"/><p><span>Tá an duine ó nádúr tórtha chun sócúl agus sásamh a</span>
<lb n="4560"/><span>thabhairt dá cholainn.  Tá an duine ó nádúr tórtha chun grá do</span>
<lb n="4561"/><span>bheith aige ar saibhreas, ar onóir agus ar uachtránacht.  Ach is é do</span>
<lb n="4562"/><span>ghlacfadh an duine naofa agus an cuideachta beannaithe a bhí ina</span>
<lb n="4563"/><span>chuideacht bochtaineacht in áit saibhris, tarcaisne</span></p>
</div>
<pb n="351"/>
<div><lb n="4564"/><p><span>in áit onóra, agus uirísleacht in áit uachtaránacht.  In áit pléisiúr</span>
<lb n="4565"/><span>cathracha agus bailte móra is é a rachadh siad ar uaigneas</span>
<lb n="4566"/><span>sléibhtibh agus fásaigh an áit nach mbeadh de chuideachta 321</span>
<lb n="4567"/><span>acu ach beithígh allta, an áit nach mbeadh de bhia nó de dheoch acu</span>
<lb n="4568"/><span>ach lus na talún agus uisce na bhfuarán.</span>
<lb n="4569"/><span>Tá sé dearfa gurb é grása Dé do neartaigh agus do</span>
<lb n="4570"/><span>threoraigh an duine naofa seo agus naoimh eile a bhí riamh ar an</span>
<lb n="4571"/><span>tsaol ins an mbealach cúng crua do ghabh siad.  Tá sé cinnte go</span>
<lb n="4572"/><span>bhfuil na grása céanna le fáil agaibhse más fiú sibh é dh'fháil, agus</span>
<lb n="4573"/><span>má ghní sibh mur ndícheallt aithris a dhéanamh orthu.  Agus má</span>
<lb n="4574"/><span>deir sibh nach dtig libh aithris díreach a dhéanamh orthu déanaigí</span>
<lb n="4575"/><span>mur ndícheallt an sampal a d'fhág siad agaibh a leanúint chomh</span>
<lb n="4576"/><span>fogas agus a thig libh.  Go speisialta ná leanaigí bealaí ar bith</span>
<lb n="4577"/><span>contráilte don mbealach a lean siadsan.  Má tá rún fírinneach</span>
<lb n="4578"/><span>agaibh mur n-anam do shlánú is éigean daoibh os cionn gach ní</span>
<lb n="4579"/><span>aitheanta Dé agus na hEaglaise do choimheád, sibh féin a iompar</span></p>
</div>
<pb n="352"/>
<div><lb n="4580"/><p><span>go cneasta rialta in gach staid agus in gach gairm inar thoiligh Dia</span>
<lb n="4581"/><span>mur gcur ar an tsaol seo.</span>
<lb n="4582"/><span>Má ghní sibh seo is féidir daoibh misneach agus dóchas do</span>
<lb n="4583"/><span>bheith agaibh go mbeidh sibh rannpháirteach leis na naoimh i</span>
<lb n="4584"/><span>nglóir agus in aoibhneas pharthais - grása atá mé dh'iarraidh</span>
<lb n="4585"/><span>dhaoibh uilig agus domh féin.  Áiméan.</span></p>
<lb n="4586"/>
<lb n="4587"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Seanmóirí John Heely

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Seanmóirí John Heely

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
