Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Dánta Aindréis Mhic Cruitín</title><author><name type="main">Aindrias Mac Cruitín</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">L372</note>
                         <note type="L">1</note>
                         <note type="B">1717c 18T</note>
                         <note type="C">Fil.</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>L372</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title>Dánta Aindréis Mhic Cruitín</title><author>Aindrias Mac Cruitín</author><imprint><publisher>Inis: The Clare Champion, 1935</publisher><date>1717c 18T</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p/>
<lb n="0"/>
<lb n="1"/><p><span>Marbhna Sir Donnchaidh mhich Chonchobhair Uí Bhriain, Leim an Eich, AGUS</span>
<lb n="2"/><span>A MHIC, LAOIGHSIGH, D'ÉAG 'SAN BH-FRAINNC.</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>Aindrias MacCruitín rochan</span></p>
<lb n="5"/>
<lb n="6"/><p><span>Annamh-sin a Chláir Lughaidh léir,</span>
<lb n="7"/><span>Ó theacht Lughaidh a gcéin duit uaim,</span>
<lb n="8"/><span>Gan códhnach ceanna d'fhuil Táil.</span>
<lb n="9"/><span>Anndiu cé táir id' chonair cuan.</span></p>
<lb n="10"/>
<lb n="11"/><p><span>Andiu cídh táir id'adhbhadh cuaird is creach,</span>
<lb n="12"/><span>A thuilleadh cáirdeach, cláir-ghil, cuaine Cais,</span>
<lb n="13"/><span>Tugais lá faoi bhláth, bioth-bhuan a meas</span>
<lb n="14"/><span>Is trúpaibh Táil 'na bh-fál ort thuaidh is theas.</span></p>
<lb n="15"/>
<lb n="16"/><p><span>Is caointe a n-éinfheacht sliocht Thail,</span>
<lb n="17"/><span>Sa g-caoineadh cá dáil is truaigh</span>
<lb n="18"/><span>Má's móide ár maoidhte 'na n-diaigh,</span>
<lb n="19"/><span>Nách caoineadh éin-fhir iarraid uainn.</span></p>
<lb n="20"/>
<lb n="21"/><p><span>Is caointe a n-éinfheacht tréan t-sliocht Táil na d-tuagh.</span>
<lb n="22"/><span>'Sa g-caoineadh a n-éagcruith, a Dhé, cá dáil is truaigh,</span>
<lb n="23"/><span>Má's díopa ár n-déine a n-déidh na n-árd fhlaith chuaidh,</span>
<lb n="24"/><span>Nách caoineadh éin-fhir éagaibh áilid uainn.</span></p>
<lb n="25"/>
<lb n="26"/><p><span>Uainn cídh dhlígh siad roimhe riamh,</span>
<lb n="27"/><span>Ar ngáirthe 'na ndiaigh 'sar n-deor,</span>
<lb n="28"/><span>I n-ionad ár ngrod ghlaimh guil,</span>
<lb n="29"/><span>Ba sílte d'fhuil indiu 'na n-deoigh.</span></p>
<lb n="30"/>
<lb n="31"/><p><span>Ba silte fuil go guirt i n-deoigh na bhfláith,</span>
<lb n="32"/><span>'S nách díol grod guil 'nar cuireadhair feodh d'fhuil Chais,</span>
<lb n="33"/><span>Laoich nár luigh tré luige ag laodhadh na leas</span>
<lb n="34"/><span>'Sa dhísle a m-bruith cé chuirfeas Fódla air ais.</span></p>
<lb n="35"/>
<lb n="36"/><p><span>Cé chuirfeas Fódla air ais</span>
<lb n="37"/><span>'Ná d'fhóirfeas a ceas go bráth?</span>
<lb n="38"/><span>Air súil re Banba do bhí,</span>
<lb n="39"/><span>Gur thuit tuislibh tíghe Táil.</span></p>
<lb n="40"/>
<lb n="41"/><p><span>Gur thuit, mo phúdhair uile, t-úir-shliocht Táil na d-triath,</span>
<lb n="42"/><span>'S gur cuireadh i n-úir fá chúmhdach clár i g-criaid,</span>
<lb n="43"/><span>Fir nár chúthail congnamh i láthair gliadh,</span>
<lb n="44"/><span>Níor scuir mo thnúth leat, a úr-bhean áluinn Bhrian,</span></p>
<lb n="45"/>
<lb n="46"/><p><span>Brian cidh bailigheadh gan cúis,</span>
<lb n="47"/><span>A Dhia cad dhean dá n-déis,</span>
<lb n="48"/><span>'S gur cuireadh a bh-flaith c'róin go dís</span>
<lb n="49"/><span>Níor bh-fearta arís á g-crú aindeis.</span></p>
<lb n="50"/>
<lb n="51"/><p><span>D'éis gach doirbhe deirge dao ruathar,</span>
<lb n="52"/><span>Is gach géir-chioth doiligh ar theilg an ghaoth ghuardal,</span>
<lb n="53"/><span>Níor shaoluigh meirg air sheilg na caomh cuaine,</span>
<lb n="54"/><span>Ár n-éarla deise ar theilg an t-éag uatha.</span>
<lb n="55"/></p>
</div>
<pb n="2"/>
<div><lb n="56"/><p><span>Ár n-éarlamh nár mheath cnuas,</span>
<lb n="57"/><span>Da bh-fuigheadh uaisle éacht ó'n m-bás</span>
<lb n="58"/><span>Níor bh-féidir dá seal gan bheith buan,</span>
<lb n="59"/><span>Flaith c'róin gan cuan nach deilbh d'fhás.</span></p>
<lb n="60"/>
<lb n="61"/><p><span>Fás chabharthach na crobhuinge nar caochcas cnó,</span>
<lb n="62"/><span>D'fhág sorathan a saor-bheart go gcléir a g-clódh,</span>
<lb n="63"/><span>D'fhág osgar-bheart dá g-cosanadh an t-éag air bheo,</span>
<lb n="64"/><span>Do bhás brostuighthe, a Dhonnchaidh, níor bhaoghal go fóill.</span></p>
<lb n="65"/>
<lb n="66"/><p><span>Fuille is fuidream ge mian,</span>
<lb n="67"/><span>Tré caithréim rian níor druid clú,</span>
<lb n="68"/><span>Do nós eascon nár sheachain áth,</span>
<lb n="69"/><span>Dob' aiceacht gnáith do'n bhile buaidh.</span></p>
<lb n="70"/>
<lb n="71"/><p><span>Bile buaidh chúladh nár chrain cian,</span>
<lb n="72"/><span>Cisde dlúis cluitheasdach ceannsa ciall,</span>
<lb n="73"/><span>Má's misde an Mhumhain cnúamhala teann-fhlaith is triath,</span>
<lb n="74"/><span>Do dhruid go dlúith dúnta réar scannradh a triall.</span></p>
<lb n="75"/>
<lb n="76"/><p><span>Do druid réar scannrad gan scáth,</span>
<lb n="77"/><span>Dul Donnchadh cé bláit bhias beo,</span>
<lb n="78"/><span>Do nós gach flaithe rathmhar réidh,</span>
<lb n="79"/><span>Nár chaith rae mar rabhradh reo.</span></p>
<lb n="80"/>
<lb n="81"/><p><span>As reo rachmallach réar scamaladh gach taobh do'n tír,</span>
<lb n="82"/><span>No ceo ceangailte bhus fada bhias 'na léan gan líghe,</span>
<lb n="83"/><span>Treon tairise na n-anbhfann mar téarnadh a g-clí,</span>
<lb n="84"/><span>Is ba sceol dainimhe le n-aithri go n-éagaid Gaoidhil.</span></p>
<lb n="85"/>
<lb n="86"/><p><span>Sceol dainimhe na dlighe duais,</span>
<lb n="87"/><span>Is guirt lem chluais nách slighte séis,</span>
<lb n="88"/><span>Ó theas cia dán duanta cás,</span>
<lb n="89"/><span>Siud buille bháis ní cuirthe spéis.</span></p>
<lb n="90"/>
<lb n="91"/><p><span>Ní curtha spéis a saot ná síon go bráth,</span>
<lb n="92"/><span>Ná g-cuir an t-éag do scléipibh scaoilte air chách,</span>
<lb n="93"/><span>'S gur luibh dá aerde gléire, bríghe na bláith,</span>
<lb n="94"/><span>Gur muirt dá éis, 's go d'téid gan scíth air sgát.</span></p>
<lb n="95"/>
<lb n="96"/><p><span>Ó theasduigh ár scáth 's ár scéimh,</span>
<lb n="97"/><span>Tug fa scéird a n-earraibh air scuain,</span>
<lb n="98"/><span>Cia d'ár g-clóinn ná tuigfidh a chás,</span>
<lb n="99"/><span>Mar rug a m-bás ár g-coimric uainn.</span></p>
<lb n="100"/>
<lb n="101"/><p><span>A uain an chirt, is follus dam mar duaidhim tú t'feidhm,</span>
<lb n="102"/><span>'S gur dual toghtha do thobhrann as tuar-chrú tréan,</span>
<lb n="103"/><span>Luath molta dhuit i bh-foclaibh gé chuaid tú i réim,</span>
<lb n="104"/><span>Na duadh t-folairic ní obairid o's suar chúis d'aon.</span></p>
<lb n="105"/>
<lb n="106"/><p><span>Níor mhaoidhte do sheanchuidhe saor</span>
<lb n="107"/><span>D'ár bh'aithne do chraobha anuas,</span>
<lb n="108"/><span>Do mhórdhacht, do mhaith mhéin mian</span>
<lb n="109"/><span>Do chaithréim, do chiall, do chnuas.</span></p>
<lb n="110"/>
<lb n="111"/><p><span>As sceol doirbh deorach is doiligh dáil,</span>
<lb n="112"/><span>Lé'r fógarach meath Fódla go fullas go bráth,</span>
<lb n="113"/><span>Ceap córa agus óirchisde na bh poball mar tá,</span>
<lb n="114"/><span>Géar lóchrann nár leonadh le stoirm na stát.</span></p>
<lb n="115"/>
<lb n="116"/><p><span>Is dá maireadh re saoth na síon stoirm</span>
<lb n="117"/><span>Dá dhéirc ghoirm níor bhaoghal tuirn,</span>
<lb n="118"/><span>Is marg ó n-deachaidh an tonn cailm</span>
<lb n="119"/><span>Géar throm tharraing a gharg duirn.</span></p>
<lb n="120"/>
<lb n="121"/><p><span>Níor caol t-slat chríon ná fiodhbhadh feoidhte fiar,</span>
<lb n="122"/><span>Acht céadar díorach, diona, duthach, dian,</span>
<lb n="123"/><span>Do'n éag, fó ríor, má díoc a cóir do'n chriaidh,</span>
<lb n="124"/><span>Is créim do'n chrích gan Laoighseach beo 'na dhiaigh.</span></p>
<lb n="125"/>
<lb n="126"/><p><span>A n-diaigh Dhonnchaidh mhóir uí Tháil,</span>
<lb n="127"/><span>Is Laoighseach iar d-táim a n-úir,</span>
<lb n="128"/><span>Níor tráth ar g-ceangal, a Dhé,</span>
<lb n="129"/><span>Ar slán feasda, d'á n-éis, fút.</span>
<lb n="130"/></p>
</div>
<pb n="3"/>
<div><lb n="131"/><p><span>D'éis Laoighseach bheith sinte is  Donnchadh a n-uaigh,</span>
<lb n="132"/><span>Éag díse tug taoide na tubaiste air Tua' mhain,</span>
<lb n="133"/><span>Céir díorach na Muimhneach is mogall na m-buad,</span>
<lb n="134"/><span>Is béim díoghla d'fhuil mhíle mar codlaid go buan.</span></p>
<lb n="135"/>
<lb n="136"/><p><span>Is buan an bhord ghoimh gan bháidh</span>
<lb n="137"/><span>Ár n-oncain áigh dul a g-criaidh,</span>
<lb n="138"/><span>'S go m-b'feárr bheith marbh 's ar n-dul leo,</span>
<lb n="139"/><span>'Ná anmhain leath-bheo 'na n-diaigh.</span></p>
<lb n="140"/>
<lb n="141"/><p><span>Dia leat a thriagh-fhlaith lé'r cosanach cíos,</span>
<lb n="142"/><span>'Sréd' dhian-mhac nár bladhantach géar phoirtil a ngéis,</span>
<lb n="143"/><span>Fial t-slat nár fiarad ó thosanaigh aois,</span>
<lb n="144"/><span>Is d'iarrfainn dá bh-fiadainn an Ola do'n dís.</span></p>
<lb n="145"/>
<lb n="146"/><p><span>Dís do bá diangloine dlús,</span>
<lb n="147"/><span>Cá dis ba dile ná'n dias?</span>
<lb n="148"/><span>Oc! cá bh-fuighiom na aithghin dáib?</span>
<lb n="149"/><span>Má's fada géir ar marthaint bhias.</span></p>
<lb n="150"/>
<lb n="151"/><p><span>Dís dob' áille gáire gnúis is gnaoi,</span>
<lb n="152"/><span>Dís nár fánach a n-adhbhaibh dúra an dlighe,</span>
<lb n="153"/><span>Dís nár bheárnach bláith 's tug clú dho'n chrích,</span>
<lb n="154"/><span>'Sis dian- ghoin áir do'n Ádhamh-fhuil úir a n-díth.</span></p>
<lb n="155"/>
<lb n="156"/><p><span>An Ceangal.</span></p>
<lb n="157"/>
<lb n="158"/><p><span>Mo mhíle crádh 's mo chán fá chúig arís,</span>
<lb n="159"/><span>A chill ceann árd Ceall Áth na Súlach shíos.</span>
<lb n="160"/><span>Is fillte fágbhadh id' lár, fá chlúdadh líog,</span>
<lb n="161"/><span>Ár m-brígh 's ár m-bárr le'r cneadhadh gach clúid do'n chrích.</span></p>
<lb n="162"/>
<lb n="163"/><p><span>Críoch gan áird tú, a Chlair Luirc úd do chím,</span>
<lb n="164"/><span>Fá scímle scráb go bráth air chúl do chínn,</span>
<lb n="165"/><span>Ní shílim lá geal d fhághail gan dubhas dibh</span>
<lb n="166"/><span>Ó chríochnaigh an bás do sgallainn dúthchais dinn.</span></p>
<lb n="167"/>
<lb n="168"/><p><span>Ó thígheacht d'ar slánadh sár-fhlaith siur gach saoi.</span>
<lb n="169"/><span>Aois Mhich Mháire an thrath do ciuineadh a gclí,</span>
<lb n="170"/><span>D is M Bheárrtha bhlaith is cúpla C,</span>
<lb n="171"/><span>Is I na dá chuid árd, is V fá thrí - 1717.</span></p>
<lb n="172"/>
<lb n="173"/><p><span>Is do'n mhí má's áil an lá créachta úd do ríomh,</span>
<lb n="174"/><span>'Nar síneadh a bháin-chnis áigh fá clú 'san g-cíll,</span>
<lb n="175"/><span>Scriobh go sámh air sháil na Samhan gan scíth,</span>
<lb n="176"/><span>Da mhin chruis bhláithe bhárr-chas U agus I.</span>
<lb n="177"/><span>26th Novr.</span></p>
<lb n="178"/>
<lb n="179"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="180"/>
<pb n="4"/></p>
<lb n="181"/>
<lb n="182"/><p><span>Marbhna Sir Donnchaidh mhic Chonchobhair Uí Bhriain, ó Léim-an-eich,</span>
<lb n="183"/><span>agus a Mhic Laoighsigh.</span></p>
<lb n="184"/>
<lb n="185"/><p><span>Aindrias Mac Cruitin ro chan.</span></p>
<lb n="186"/>
<lb n="187"/><p><span>Dob' annamh thú a Chláir Lughaidh go h-éigneach,</span>
<lb n="188"/><span>Gan códhnach cian d'fhuil Bhriain mar aodhaire ort,</span>
<lb n="189"/><span>Andiu cé táir go tráighte traochta,</span>
<lb n="190"/><span>Ad' chonair chuan is cuaird i n-éinfheacht.</span></p>
<lb n="191"/>
<lb n="192"/><p><span>Tugais lá gur bh'álainn aobh thú,</span>
<lb n="193"/><span>Gur dubh do bhán tré thádhall gach spéirling,</span>
<lb n="194"/><span>Id' máigh faoi bhláth ó'n Áth go Léim Chon</span>
<lb n="195"/><span>Is trúpaibh Táil 'na bh-fálaibh cléibh ort.</span></p>
<lb n="196"/>
<lb n="197"/><p><span>Is caointe a n-dáil, ochán, a Dhé dhil,</span>
<lb n="198"/><span>Is cá dáil is truaigh ná an cuaine a n-éag-chruith,</span>
<lb n="199"/><span>Má's móide ár g-ciach 'na n-diaigh 'sár n-déine,</span>
<lb n="200"/><span>Mar fánuidhe fuinn fá'n úir i n-éinfheacht.</span></p>
<lb n="201"/>
<lb n="202"/><p><span>Gé dhligh siad uain air uain a chéile</span>
<lb n="203"/><span>D'éis gach ármhaigh airce is éigean,</span>
<lb n="204"/><span>Dá d-tárla do'n táin t-soirbh aonda,</span>
<lb n="205"/><span>Ár ngártha 'sár m-bláith-fhuilt do raobhadh.</span></p>
<lb n="206"/>
<lb n="207"/><p><span>Gidh ainiu ní cruith do'n chéadna,</span>
<lb n="208"/><span>Ní díol grod-ghuil an cuireadh ár g-claonadh,</span>
<lb n="209"/><span>Is silte fuil 'na tuiltibh tréana,</span>
<lb n="210"/><span>Ó's déimhin gur thuit ár d-tuislibh téagair.</span></p>
<lb n="211"/>
<lb n="212"/><p><span>'S gur tóirnéadh is le fóirneart an éaga,</span>
<lb n="213"/><span>Ár leomhain idir óig agus aosda,</span>
<lb n="214"/><span>Mo mhíle púdair, mo liúgh, mo léan-chreach,</span>
<lb n="215"/><span>Do bhí mo shúil go dlúith leat, Éire.</span></p>
<lb n="216"/>
<lb n="217"/><p><span>Mo lá leoin! is geol gan scéimh sin,</span>
<lb n="218"/><span>Cia d'fhóirfeas ód' bhrón-cheas tú, mhéirdreach,</span>
<lb n="219"/><span>Ná thógfeas an ceo so do Ghaodhlaibh?</span>
<lb n="220"/><span>Air m-beith d'ár stór 's ár óirchisd traochta.</span></p>
<lb n="221"/>
<lb n="222"/><p><span>'Sa bailigheadh tráth an Tál-fhuil téadach,</span>
<lb n="223"/><span>'S nách bh-fuil a rádh na bh-fáidhe acht baoisradh.</span>
<lb n="224"/><span>Mo cheist dlúith air úghdair aobhdha,</span>
<lb n="225"/><span>Créad dhéanfan ná déarfam 'na bh-féagmais?</span></p>
<lb n="226"/>
<lb n="227"/><p><span>Ad' foill, a Rí beir brígh do'n bhraon-mhuir,</span>
<lb n="228"/><span>Cé chuirís síos go dís na tréan-tuir</span>
<lb n="229"/><span>Níor bh' fearta dhibh mo laoidh-se bhréagna,</span>
<lb n="230"/><span>'Sa n-óirneadh arís a ríghe 'sa réimeas.</span></p>
<lb n="231"/>
<lb n="232"/><p><span>'S ge h-iomdha trálach, táin is tréada</span>
<lb n="233"/><span>Fuair siad tráth o'n ám go céile,</span>
<lb n="234"/><span>Níor bhuanaigh meirg air sheilg na saor-cheap,</span>
<lb n="235"/><span>Go dul, mo nuar! dá n-uaithne déidheanach.</span>
<lb n="236"/></p>
</div>
<pb n="5"/>
<div><lb n="237"/><p><span>Donnchadh Ua Briain, flaith-thriath na Léime,</span>
<lb n="238"/><span>Is lochrann Dhruimeolaisd nár léanadh</span>
<lb n="239"/><span>Dá bh-fuigheadh uaisle uain ó'n éag do,</span>
<lb n="240"/><span>Do bhéaradh an Rí ceart síneadh saoghal do.</span></p>
<lb n="241"/>
<lb n="242"/><p><span>'S dá bh-fuigheadh fós aon t-sórt do'n daon-fhuil,</span>
<lb n="243"/><span>Cáirde cian ó'n g-criaidh, ná caomhna,</span>
<lb n="244"/><span>Do dhruim beannacht na n-anmhain n-éiglioch,</span>
<lb n="245"/><span>Ba dócha bith-bheodhacht Eilias do.</span></p>
<lb n="246"/>
<lb n="247"/><p><span>Bile buaidh do'n fhiudh dob' aerde,</span>
<lb n="248"/><span>Ó shiligh súgh na siunta saora,</span>
<lb n="249"/><span>Ba gloine gnúis, is ba lonnrach réilruisg,</span>
<lb n="250"/><span>'Sa ba dile dúil ag múchadh méirleach</span></p>
<lb n="251"/>
<lb n="252"/><p><span>Post cúla na cúige do chaomhnadh</span>
<lb n="253"/><span>Fosgach, fiúntach, clúmhail, caithréimeach;</span>
<lb n="254"/><span>Cisde dlúis nár dhún a ghéag gheal,</span>
<lb n="255"/><span>Treabhach, trúpach tionnsganach, tréadach.</span></p>
<lb n="256"/>
<lb n="257"/><p><span>Má's misde dhuinn flaith prionnsa is foénics,</span>
<lb n="258"/><span>Nár airg úird 's nár chúmhdaigh éigceart,</span>
<lb n="259"/><span>Nár chreach a g-cúirt an trú na an tréith-lag,</span>
<lb n="260"/><span>Is luing gan stíuír ár n-duithche a n-éagmais.</span></p>
<lb n="261"/>
<lb n="262"/><p><span>Má's misde fós flaith phór mar é dhul,</span>
<lb n="263"/><span>Do thuit ar n-dóigh is a nglóir i n-éinfheacht,</span>
<lb n="264"/><span>Gé mairfidh go foill 'na lóchrann léighte,</span>
<lb n="265"/><span>I leabhraibh suadh dá luadh idir éigse.</span></p>
<lb n="266"/>
<lb n="267"/><p><span>Do nós Bhriain air dhiadhacht 'sar dhéine</span>
<lb n="268"/><span>Air nos Guaire air uaill 's ar fhéile,</span>
<lb n="269"/><span>Do nós Eoghain air mhórdhacht méine,</span>
<lb n="270"/><span>'S do nós Mhurchaidh air uise 's air éachtaibh.</span></p>
<lb n="271"/>
<lb n="272"/><p><span>A ghrínn fhlaith, gan isle gan aerde,</span>
<lb n="273"/><span>Ní mhaoidhim ort id' ghníomhara do gléire,</span>
<lb n="274"/><span>Do dhírghe, do shaoire, do shéimhe,</span>
<lb n="275"/><span>Ná dhímhne bhí fírinne id' bhréithir.</span></p>
<lb n="276"/>
<lb n="277"/><p><span>Ná gach tabhartas trom is tréithe,</span>
<lb n="278"/><span>Is gloine is glonn d'ár bhronn Mac Dé dhuit,</span>
<lb n="279"/><span>Acht amháin ó táim dot' éileamh,</span>
<lb n="280"/><span>Gur bháith ghin díreach d'fhuigheall na nGaodhal tú.</span></p>
<lb n="281"/>
<lb n="282"/><p><span>'Sa sháir fhir ó sháruigh an t-éag thú,</span>
<lb n="283"/><span>'S gur fhágbhais na táinte go tréith lag</span>
<lb n="284"/><span>Ní curtha cás go bráth 'san t-saoghal so</span>
<lb n="285"/><span>'Na g-cuir an bás air chách do scléipibh.</span></p>
<lb n="286"/>
<lb n="287"/><p><span>De bhríg go d-túrnann tnúth gach tréin fhir,</span>
<lb n="288"/><span>'S go d-téid gach meidhír mar leaghas luibh aer-chnúic,</span>
<lb n="289"/><span>'S gan cruith dá áille, bláth dár féachadh,</span>
<lb n="290"/><span>Nách dtéid do ghnáith mar scát na gréine.</span></p>
<lb n="291"/>
<lb n="292"/><p><span>Ní mhaoidhim fós do mhórdhacht méine,</span>
<lb n="293"/><span>Do chiall, do chonn, do glonn, do chéadfadh,</span>
<lb n="294"/><span>Ní mhaoidhim gairm ná gradam do réime,</span>
<lb n="295"/><span>Ná mbiodh d'fearaibh aoibhne fád' ghéille.</span></p>
<lb n="296"/>
<lb n="297"/><p><span>'S ó's aithne dhom do sheanchas do léir-chur,</span>
<lb n="298"/><span>'S go bh-fuaireas iul do ghlúine ghéag-gheal;</span>
<lb n="299"/><span>A uaithne, fuigheall na taoide tréine,</span>
<lb n="300"/><span>Duadh do ghaoil im' laoi ní dhéanamh.</span></p>
<lb n="301"/>
<lb n="302"/><p><span>De bhrígh nár fhás, do rádh gach éigeas,</span>
<lb n="303"/><span>Fiadhaile feadha ná cárthann cae ionnat,</span>
<lb n="304"/><span>Ach dosaibh díona, dírghe, déigh theast</span>
<lb n="305"/><span>Ar lorg ríghne rígh cheap Regum.</span>
<lb n="306"/></p>
</div>
<pb n="6"/>
<div><lb n="307"/><p><span>Na luadh molta dhuít ní obruim air aon chor,</span>
<lb n="308"/><span>Gé duaimhfainn duit duain mhaiseach dhéanta,</span>
<lb n="309"/><span>S ní duain t-sáis, 'ná phláis, 'ná baosraidh,</span>
<lb n="310"/><span>Acht duain chráidhte, is cháis is éagnaid.</span></p>
<lb n="311"/>
<lb n="312"/><p><span>Cidh d'fáisg dealg társna na n-ae ionnam,</span>
<lb n="313"/><span>Ó rángais faoi fhásaibh an éaga,</span>
<lb n="314"/><span>Síos cráidhte atá an Gall agus an Gaodhal de,</span>
<lb n="315"/><span>Gan t-ármhac id' dhéaghaidh-se dár g-caoimhnadh.</span></p>
<lb n="316"/>
<lb n="317"/><p><span>'S ó thárla an t-ármhach soin déanta</span>
<lb n="318"/><span>'Sa slánadh tré ghlámaibh nách féadhtar,</span>
<lb n="319"/><span>Ní tráth dhuit bheith cádhasach, a Dhé dhil,</span>
<lb n="320"/><span>Air slán feasta ó'n lá sin go h-éagaib</span></p>
<lb n="321"/>
<lb n="322"/><p><span>De bhrígh go m-b'fhearr dúinn bás a n-éinfheacht,</span>
<lb n="323"/><span>'Ná bheith 'na n-deaghaidh go tráighte tréith-lag,</span>
<lb n="324"/><span>Dár g-cárnadh faoi dhásacht gach péine.</span>
<lb n="325"/><span>Dá d-tráctann an phairliment maolac.</span></p>
<lb n="326"/>
<lb n="327"/><p><span>Acht fágam an áit sin is éisteam,</span>
<lb n="328"/><span>Is tráchtam, a Chláir Luirc, air h-éigean,</span>
<lb n="329"/><span>Dot' stolladh idir fhiachlaibh gach faol-chon,</span>
<lb n="330"/><span>Dá d-triallann tar grian t-sleasaibh Thétis.</span></p>
<lb n="331"/>
<lb n="332"/><p><span>Is diachrac d'fág dian achtaibh Dé sibh,</span>
<lb n="333"/><span>Gan tighearna, ná iarla, ná aodhaire ort,</span>
<lb n="334"/><span>Gé tá mo shúil go dlúith led' fhaothamh,</span>
<lb n="335"/><span>Dob' annamh thú, a Chláir Lughaidh, go h-éigneach.</span></p>
<lb n="336"/>
<lb n="337"/><p><span>Aois an Árd-flatha an tráth do téarnaigh,</span>
<lb n="338"/><span>Donnchadh Ua Briain, flaith-thriath na Léime,</span>
<lb n="339"/><span>Míle slán air scáth seacht g-céada,</span>
<lb n="340"/><span>Re seacht lán-bhliadhnaibh diana déaga.</span></p>
<lb n="341"/>
<lb n="342"/><p><span>An seachtmhadh lá lom-chraidhte air éindeich,</span>
<lb n="343"/><span>A d-túis an gheimhridh bhíodhgtha braonaigh,</span>
<lb n="344"/><span>Air m-beith gan tlás faoi bhlát air an saoghal so,</span>
<lb n="345"/><span>Seachtmhogha 'sa seacht cidh seasc mo scéal-sa.</span></p>
<lb n="346"/>
<lb n="347"/><p><span>Crioch.</span></p>
<lb n="348"/>
<lb n="349"/><p><span>Bzzzzz1707 18T</span>
<pb n="10"/></p>
<lb n="350"/>
<lb n="351"/><p><span>Sloinneam saoir-ghéaga síol g-Cais</span></p>
<lb n="352"/>
<lb n="353"/><p><span>AINDRIAS MAC CRUITÍN DO CHUM.</span></p>
<lb n="354"/>
<lb n="355"/><p><span>Sloinneam saoir-ghéaga síol g-Cais,</span>
<lb n="356"/><span>Do dhruim déine agus dúthchais,</span>
<lb n="357"/><span>Treon toirbheartach na máigh fhíonn,</span>
<lb n="358"/><span>Dár mhuigh óirdhearcas Éireann.</span></p>
<lb n="359"/>
<lb n="360"/><p><span>Saer-shíol Chais na ngníomh n-ordhuirc,</span>
<lb n="361"/><span>Dligheidh gach file fíor ionnraic,</span>
<lb n="362"/><span>Tar mhear-shliocht meardha Mhíle,</span>
<lb n="363"/><span>An dealbha do chraobh-scaoileadh.</span></p>
<lb n="364"/>
<lb n="365"/><p><span>An Cas' so d'ár chómh-ainm Tál,</span>
<lb n="366"/><span>Ór chín móir-fhine n-iomlán,</span>
<lb n="367"/><span>Do'n chroibh úir ghéig-leabhair ghil,</span>
<lb n="368"/><span>An chéad fhear fuair cuíng chidhim.</span></p>
<lb n="369"/>
<lb n="370"/><p><span>Tré ar tugadh do san dá bhríg,</span>
<lb n="371"/><span>Is d'fheartaibh deagh-órduighthe an árd-rígh,</span>
<lb n="372"/><span>Crobhuing ro rinne go raith,</span>
<lb n="373"/><span>Dioghluim dian cloinne deagh-mhaith.</span></p>
<lb n="374"/>
<lb n="375"/><p><span>Cidh bhádar do'n chlóinn chéadna,</span>
<lb n="376"/><span>T' ceathrar chaidhe caoin-déadla,</span>
<lb n="377"/><span>Air a ráinidh séan sleachta,</span>
<lb n="378"/><span>Go m-buadh féile is fóirdhearca.</span></p>
<lb n="379"/>
<lb n="380"/><p><span>Gidheadh tárla go m-buaine,</span>
<lb n="381"/><span>Do dhearsgnadh do'n tréan chuaine,</span>
<lb n="382"/><span>Aoin dís grod laochda nár thím,</span>
<lb n="383"/><span>Blod bioth-aodhbha is Caisín.</span></p>
<lb n="384"/>
<lb n="385"/><p><span>Rígh-shíol m-bloid go n-uaill n-ordhruic</span>
<lb n="386"/><span>Iomdha a n-uasal n-abhall-ghuirt,</span>
<lb n="387"/><span>Tré neart gnaoi dhírge guis,</span>
<lb n="388"/><span>Andiu a g-caonruidhe a g-ceannas.</span></p>
<lb n="389"/>
<lb n="390"/><p><span>An dara rámh rathmhar gan bhéim,</span>
<lb n="391"/><span>Ó'r chín clann chalma Choiléin,</span>
<lb n="392"/><span>Go láimh-fhearann Luighdheach gan bhruidh</span>
<lb n="393"/><span>Na d-treallamh d-tiubh tallúid.</span></p>
<lb n="394"/>
<lb n="395"/><p><span>Gabhas Cárthann mac Caisín,</span>
<lb n="396"/><span>A n-eang áluinn fhearainn mhín,</span>
<lb n="397"/><span>Ó Dhroichead neamh-fhuar na n-Each,</span>
<lb n="398"/><span>Go sreabhaibh srith-b-uaimhneach Luimneach.</span></p>
<lb n="399"/>
<lb n="400"/><p><span>Gidh h-iomdha doghruing is deabhadh,</span>
<lb n="401"/><span>Fuair siad mun b-fonn bh-fear leabhair</span>
<lb n="402"/><span>Síol an chinn-bhile calma</span>
<lb n="403"/><span>Ag dídean a n-athardha.</span></p>
<lb n="404"/>
<lb n="405"/><p><span>Caomhnuid riamh gus a leith,</span>
<lb n="406"/><span>Feadh dá chéad bliadhain air mhíle,</span>
<lb n="407"/><span>An tír treabhalta ba líonta air</span>
<lb n="408"/><span>An síol neamh-chrannda neartmar.</span></p>
<lb n="409"/>
<lb n="410"/><p><span>Móide fós a g-ceart cairte,</span>
<lb n="411"/><span>Aosdacht sonn a saor chairte,</span>
<lb n="412"/><span>Ó ré Lughaidh na m-Beann mear</span>
<lb n="413"/><span>Fá lámhaibh súr a sinnsear.</span></p>
<lb n="414"/>
<lb n="415"/><p><span>Deag-shliocht Caisín fá garg gá,</span>
<lb n="416"/><span>'Ghá ngairtear síol árd Aodha,</span>
<lb n="417"/><span>Gid díom dlighthear a g-caithis,</span>
<lb n="418"/><span>Ionnramh saor a rith sheanchais.</span></p>
<lb n="419"/>
<lb n="420"/><p><span>Biodh go léightear gan dóire,</span>
<lb n="421"/><span>A n-aimsir Bhriain Bóroimhe.</span>
<lb n="422"/><span>Gur b'é Mac Liag fa maith lígh</span>
<lb n="423"/><span>Fá h-árd ollamh cian do'n áird-righ.</span></p>
<lb n="424"/>
<lb n="425"/><p><span>Dearbhthar fós diaidh a n-diaigh,</span>
<lb n="426"/><span>Feadh seacht g-céad saoir-bhliadhain,</span>
<lb n="427"/><span>Doin' éinchine go líon d-tais</span>
<lb n="428"/><span>Fá chaoimh fhine sil saoir g-Cais.</span></p>
<lb n="429"/>
<lb n="430"/><p><span>Dá bhrígh sin, a g-ceart fuíghle,</span>
<lb n="431"/><span>Dlíghim cleachta a g-craobh-scaoileadh,</span>
<lb n="432"/><span>Is ríomh an glé ghlún fá seach,</span>
<lb n="433"/><span>Sluagh na séad mhur suaimhneach.</span>
<lb n="434"/></p>
</div>
<pb n="11"/>
<div><lb n="435"/><p><span>Gé h-iomdha file fíre,</span>
<lb n="436"/><span>A réimheas gach rígh líne,</span>
<lb n="437"/><span>Do chuimnigh trí a n-eagar iuil,</span>
<lb n="438"/><span>A g-craobhaidh caig cáirdeamhail.</span></p>
<lb n="439"/>
<lb n="440"/><p><span>Do dhéan dóibh go nuadh andiu</span>
<lb n="441"/><span>Diul na suadh leabar seanda,</span>
<lb n="442"/><span>Dreiseacht dhioghluim díon t-séan Chais dil,</span>
<lb n="443"/><span>Ba séad síordha dá sléachtaibh.</span></p>
<lb n="444"/>
<lb n="445"/><p><span>Fios gach glan ghéige go n-aoibh,</span>
<lb n="446"/><span>D'ár ghléir phreamha do'n úr-chraoibh,</span>
<lb n="447"/><span>Is gaol gach druinge go bh-feas,</span>
<lb n="448"/><span>Do'n aobh chróbhuing dil dileas.</span></p>
<lb n="449"/>
<lb n="450"/><p><span>Leanfar fós glún air ghlún,</span>
<lb n="451"/><span>Liom-sa ní mian mí-ríún,</span>
<lb n="452"/><span>An rígh leomhan nár chlaon seal,</span>
<lb n="453"/><span>'San raon ealdha go h-Éibhear.</span></p>
<lb n="454"/>
<lb n="455"/><p><span>Usaide dhúinn na gan dul seach,</span>
<lb n="456"/><span>Ag ríomh na muirear múirneach,</span>
<lb n="457"/><span>Feabhas mo dhealbh chrínn gan oil,</span>
<lb n="458"/><span>Do'n leabhar choill áird uasail.</span></p>
<lb n="459"/>
<lb n="460"/><p><span>Bile buadha is bleacht bláith,</span>
<lb n="461"/><span>Dhlígheas gan seacha saor cháis,</span>
<lb n="462"/><span>Crann ná críonann mar chrannaibh,</span>
<lb n="463"/><span>Crann is dídhean d' anfannaibh.</span></p>
<lb n="464"/>
<lb n="465"/><p><span>An crann so, gídh crann cuanda,</span>
<lb n="466"/><span>Mhúchas geimhle Gall-chuana,</span>
<lb n="467"/><span>An crann is rígh-dhírge réim,</span>
<lb n="468"/><span>Luingeas a g-cuíng 'sa g-caithréim.</span></p>
<lb n="469"/>
<lb n="470"/><p><span>Gidh chuirfead 'san raon roimhe,</span>
<lb n="471"/><span>Dís deagh-mhianach ionmhuine,</span>
<lb n="472"/><span>A mhac féin is mac a mhic,</span>
<lb n="473"/><span>Níor dhleacht ó chéile a ndeighilt.</span></p>
<lb n="474"/>
<lb n="475"/><p><span>An cead chrann díona do'n dias,</span>
<lb n="476"/><span>Ceann an chaoimh fhine Próinsias,</span>
<lb n="477"/><span>Griobh innealta gan triall trím,</span>
<lb n="478"/><span>Dia dá dhion air gach doghruíng.</span></p>
<lb n="479"/>
<lb n="480"/><p><span>Go mo séan seolta san deilbh,</span>
<lb n="481"/><span>A g-croibh ealdha an óig leinbh,</span>
<lb n="482"/><span>Cidh tá 'na mhion aois mhiochair,</span>
<lb n="483"/><span>Séan d'ár síoladh saoir-ithir.</span></p>
<lb n="484"/>
<lb n="485"/><p><span>Filleam trí gach n-eacht n-aoibhe,</span>
<lb n="486"/><span>Air cheap sár ár saor-chraoibhe,</span>
<lb n="487"/><span>Is leanam d'fhior-bhun a threathan,</span>
<lb n="488"/><span>An crann díona dois leathan.</span></p>
<lb n="489"/>
<lb n="490"/><p><span>Flaith gan dreabhaidh gan dochma,</span>
<lb n="491"/><span>Seán no saoir-bheart saor shochma,</span>
<lb n="492"/><span>Mac do'n ghribh mheardha nár dhocht,</span>
<lb n="493"/><span>D'ár mhín treabh dá tromdhacht.</span></p>
<lb n="494"/>
<lb n="495"/><p><span>Ba chlos a m-bealaib dá m-brighe,</span>
<lb n="496"/><span>Tásg an chuínge chéillidhe,</span>
<lb n="497"/><span>Seaghán saor lé ar sealadh slacht,</span>
<lb n="498"/><span>'S nár chlaon innmhe tré Ghall-smacht.</span></p>
<lb n="499"/>
<lb n="500"/><p><span>Mac Taidhg mic Donnchaidh duasaigh,</span>
<lb n="501"/><span>Fréamha fosaigh fláith chnuasaigh,</span>
<lb n="502"/><span>Mic Taidhg mic Cainmheadha lúinn,</span>
<lb n="503"/><span>Croinn fá croidhe bhreagh crobhuing.</span></p>
<lb n="504"/>
<lb n="505"/><p><span>Cú Mhara nár thímh sleagha,</span>
<lb n="506"/><span>Do b'é athair Coinmhéadhe,</span>
<lb n="507"/><span>Seaghán, le ar h-iomad ara,</span>
<lb n="508"/><span>Athair chuana Conmhara,</span></p>
<lb n="509"/>
<lb n="510"/><p><span>Annso scaraid go ngloine ngreas,</span>
<lb n="511"/><span>An ealbha dár fhoigse bruithreas,</span>
<lb n="512"/><span>Sliocht Shíodha 'san Ros Ruadh rúinn,</span>
<lb n="513"/><span>'Sa g-ceathramha an iubhar áluinn.</span></p>
<lb n="514"/>
<lb n="515"/><p><span>Sliocht Choin Mhara nar ob troid,</span>
<lb n="516"/><span>Annso fós go scéimh scaraid;</span>
<lb n="517"/><span>Sliocht Rátha Laithin go nglé</span>
<lb n="518"/><span>Is bhaile treabh chaoin an t-sléibhe.</span></p>
<lb n="519"/>
<lb n="520"/><p><span>Fá h-é an ceathramha aithireach,</span>
<lb n="521"/><span>Do'n chuire cháidh cleachaisteach,</span>
<lb n="522"/><span>Donnchadh an Ghuirm gha ghéir,</span>
<lb n="523"/><span>Ó úr Bhéal Átha h-eidhnéin.</span></p>
<lb n="524"/>
<lb n="525"/><p><span>Leanam do Mhac Con gan locht,</span>
<lb n="526"/><span>Athair na druinge a dubhairt,</span>
<lb n="527"/><span>Mac Síoda cosgradh cnéadha,</span>
<lb n="528"/><span>Mic Mic Con mic Coinmheádha.</span></p>
<lb n="529"/>
<lb n="530"/><p><span>Ag so Cú na n-éacht n-uaille,</span>
<lb n="531"/><span>Do nós Con na Craobh Ruaidhe,</span>
<lb n="532"/><span>Do réir mar nochtar a g-cein,</span>
<lb n="533"/><span>Do chuir ó chosgar a chaithréim.</span>
<lb n="534"/></p>
</div>
<pb n="12"/>
<div><lb n="535"/><p><span>Ceathrar do'n phriomh-chloinn céadna</span>
<lb n="536"/><span>Ag Mac Con mac Coinmhéadha,</span>
<lb n="537"/><span>A n-éagmuis t-Síoda ró treise,</span>
<lb n="538"/><span>Ó bh-fuil bun na craoibhise.</span></p>
<lb n="539"/>
<lb n="540"/><p><span>Seán an ghabháltais nár ghann,</span>
<lb n="541"/><span>Tadhg treabh ársa agus Domhnall,</span>
<lb n="542"/><span>Is Mathamhuin gan dlúith daille,</span>
<lb n="543"/><span>Ag soin súr na saor clainne.</span></p>
<lb n="544"/>
<lb n="545"/><p><span>Mac Conmara reidh Riabhach,</span>
<lb n="546"/><span>'S air phréamhaidh dá chneis mionnach,</span>
<lb n="547"/><span>Ó'n Seán soin gan díth bh-feadhna,</span>
<lb n="548"/><span>Dhioghluim feadha finneamhna.</span></p>
<lb n="549"/>
<lb n="550"/><p><span>Déigh shliocht Taidhg na d-tacar d-te,</span>
<lb n="551"/><span>Do réir mar scaraid ó chéile.</span>
<lb n="552"/><span>Fá'n bh-fionn-mháigh bh-fionn-bhán mhíochair,</span>
<lb n="553"/><span>Iomdha a ngabhla geinealaigh.</span></p>
<lb n="554"/>
<lb n="555"/><p><span>An treas crann do'n choill céadna,</span>
<lb n="556"/><span>Domhnall dána dreich dhéadla;</span>
<lb n="557"/><span>Ón phréamhaigh an tréad tacach.</span>
<lb n="558"/><span>Sliócht Dhonnchaidh na d-tréan bhratach.</span></p>
<lb n="559"/>
<lb n="560"/><p><span>Sliocht Dhonnchaidh na g-ceann g-comtha</span>
<lb n="561"/><span>Ó Mhathamhain dil dall chonnla,</span>
<lb n="562"/><span>Gríobh nearteamhail fá mioth roinn,</span>
<lb n="563"/><span>An ceathramha flaith do'n phríomh-cloinn.</span></p>
<lb n="564"/>
<lb n="565"/><p><span>Iar ríomh, gan fuigheall réadha,</span>
<lb n="566"/><span>Slioct Mhic con mic Coinmhéadha;</span>
<lb n="567"/><span>Sloinntear tráth 'n-a dhúthaigh Rínn,</span>
<lb n="568"/><span>Deagh-shliocht rann ársa Lochlainn.</span></p>
<lb n="569"/>
<lb n="570"/><p><span>Raith fhíol Lochlainn na d-treas d-tric</span>
<lb n="571"/><span>Sliocht Mhic Con Fhinn, sliocht Philib,</span>
<lb n="572"/><span>Don'n t-séin treibh nár tláth aiceacht,</span>
<lb n="573"/><span>Na céid Fhir tárla a d-tánuisdeacht.</span></p>
<lb n="574"/>
<lb n="575"/><p><span>Mic Mhic Con calma gan ceilg,</span>
<lb n="576"/><span>Mic Lochlainn líoga láimh dheirg,</span>
<lb n="577"/><span>Mic Coinmhéadha mhóir buadha,</span>
<lb n="578"/><span>Fear na g-cóige do cheannsughadh.</span></p>
<lb n="579"/>
<lb n="580"/><p><span>Mic Néill neamh-eagal niata,</span>
<lb n="581"/><span>Mia Con Mara cruith niamhdha,</span>
<lb n="582"/><span>Ó sloinntear go ngloine n-dagh,</span>
<lb n="583"/><span>An treabh fá truime teaghlach.</span></p>
<lb n="584"/>
<lb n="585"/><p><span>Ann so dealuíghid go mblaidh,</span>
<lb n="586"/><span>Sliocht Dhonnchaidh nár thuíll díomblaidh</span>
<lb n="587"/><span>Dá ngairtear go ngraidh ngile,</span>
<lb n="588"/><span>Síol uasail an óirchinne.</span></p>
<lb n="589"/>
<lb n="590"/><p><span>Annso fós go múdha amach</span>
<lb n="591"/><span>Ró scaraid ris an d-teaghlach,</span>
<lb n="592"/><span>Uí Mulchaoin nár coill cuing,</span>
<lb n="593"/><span>Do chloinn mhear caoimhe Moleachluinn</span></p>
<lb n="594"/>
<lb n="595"/><p><span>Áireamh sonn 'san-g-croibh eagair,</span>
<lb n="596"/><span>Domhnall díona déid leabhair,</span>
<lb n="597"/><span>Craobh gan uamhan ghan fala.</span>
<lb n="598"/><span>Deagh-mhac cuana Conmhara.</span></p>
<lb n="599"/>
<lb n="600"/><p><span>Dearbhráthar Con an ága</span>
<lb n="601"/><span>Niall sinnsear síol bh-Flannachadha,</span>
<lb n="602"/><span>Déad glé ghríobhdha nár mheath mil.</span>
<lb n="603"/><span>Air feadh cinn-chriocha Chaisil.</span></p>
<lb n="604"/>
<lb n="605"/><p><span>Mac Domhnaill óirdhearch oile,</span>
<lb n="606"/><span>Mic Eanman brac Bóirimhe,</span>
<lb n="607"/><span>Laoch fhlaith tug loga luatha,</span>
<lb n="608"/><span>Anam troda Tarbh Chluana.</span></p>
<lb n="609"/>
<lb n="610"/><p><span>Mic Aodha feardha fiachda,</span>
<lb n="611"/><span>Mic Eanda, mic Aisiodha,</span>
<lb n="612"/><span>Fir fá h-úrlámh cleachta séis,</span>
<lb n="613"/><span>Ag túrnamh sleachta Thuirgéis.</span></p>
<lb n="614"/>
<lb n="615"/><p><span>Tarla fós go fear fíordha,</span>
<lb n="616"/><span>Do shliocht áluinn Éisiodha,</span>
<lb n="617"/><span>Ealbha do bha sar saoire,</span>
<lb n="618"/><span>'S ba h-ádhbhar le h-íolmhaoine.</span></p>
<lb n="619"/>
<lb n="620"/><p><span>Fá díobh gan crinnc gan cheas,</span>
<lb n="621"/><span>Ó h-Icidhe nár ob leigheas;</span>
<lb n="622"/><span>Is dream fá taca dá d-tráth,</span>
<lb n="623"/><span>Uí Slatra, Uí Ainnle, Uí Aisiadh.</span></p>
<lb n="624"/>
<lb n="625"/><p><span>Mic Síoda nár chruaidh croidhe,</span>
<lb n="626"/><span>An eich bhuádhach bhárr bhuidhe,</span>
<lb n="627"/><span>Do thuill clú dá shliocht a g-céin,</span>
<lb n="628"/><span>Mic Mhaoil Chluithe mic Coiléin.</span></p>
<lb n="629"/>
<lb n="630"/><p><span>Ag so an Coileán céadna,</span>
<lb n="631"/><span>Ó sloinntear na saor treabha,</span>
<lb n="632"/><span>Úr-mhac Uirthile nách náir,</span>
<lb n="633"/><span>Mic Donghuile, mic Ogáin.</span>
<lb n="634"/></p>
</div>
<pb n="13"/>
<div><lb n="635"/><p><span>Mic Atlamhuin catha Guaire,</span>
<lb n="636"/><span>Mic Feargusa flaith uaibh é,</span>
<lb n="637"/><span>Mic Cárthainn nár shaoghalach croidhe,</span>
<lb n="638"/><span>Cá chrobh fá truime toradh.</span></p>
<lb n="639"/>
<lb n="640"/><p><span>Ann so scaraid go ngloine,</span>
<lb n="641"/><span>Cineál diomsach Donghuilé,</span>
<lb n="642"/><span>Fir fhraoch lágha nár aobh oil,</span>
<lb n="643"/><span>Shíol saor Gráda nar chúthail.</span></p>
<lb n="644"/>
<lb n="645"/><p><span>Mic Caisin, mic Cais go mbuaidh,</span>
<lb n="646"/><span>Mic Conaill ain-mhín Eachluaith,</span>
<lb n="647"/><span>Mic Luighdheach chobhthaigh nar dhocht,</span>
<lb n="648"/><span>Onchú fhóghlaigh bh-fear g-Connacht.</span></p>
<lb n="649"/>
<lb n="650"/><p><span>Mic Aongusa nár chagair uilc,</span>
<lb n="651"/><span>Mic Fir feardha flaith Chrib,</span>
<lb n="652"/><span>Mic Mogha, mic Cormaic gan chuíng,</span>
<lb n="653"/><span>Mic Oiliolla óirdhrarc ó Luim.</span></p>
<lb n="654"/>
<lb n="655"/><p><span>Ann so scaoilid ó chéile</span>
<lb n="656"/><span>Cínn bhráithre na caith réime,</span>
<lb n="657"/><span>Siol Eoghain, siol g-Cais is Céin,</span>
<lb n="658"/><span>Leomhain gan aisg 'n-a g-chaithréim.</span></p>
<lb n="659"/>
<lb n="660"/><p><span>Mic Eoghain tairpe Taidhligh,</span>
<lb n="661"/><span>Mic Mogha neartmhar Néid neimhneach,</span>
<lb n="662"/><span>Tréan-fhlaith cidh teilge gan time,</span>
<lb n="663"/><span>Mic Deirg mic Deirghthine.</span></p>
<lb n="664"/>
<lb n="665"/><p><span>Mic Eanda Mhuncaoin ó an Chéis,</span>
<lb n="666"/><span>Mic Laoich Mhóir, mic Mogha Feibhis,</span>
<lb n="667"/><span>Mic Muireadhaigh is mic Eachach,</span>
<lb n="668"/><span>Mic Duach Doinn deagh-eachach.</span></p>
<lb n="669"/>
<lb n="670"/><p><span>Mic Cáirbre luaidh ghlic luisg,</span>
<lb n="671"/><span>Mic Luighaidh Luaighne an Gleann Ruisg,</span>
<lb n="672"/><span>Mic Ionnathmhar dár bh-fiadh Eamhuin,</span>
<lb n="673"/><span>Mic Niadh séada Seaghamhuin.</span></p>
<lb n="674"/>
<lb n="675"/><p><span>Mic Adamhuin, mic Fir Chuirb,</span>
<lb n="676"/><span>Mic Moga meanmnaigh mhíon bhuirb,</span>
<lb n="677"/><span>Mic Cobhthaigh cleacht chaoin gan ceilg,</span>
<lb n="678"/><span>Mic Reachtaigh ríoga Rígh Dheirg.</span></p>
<lb n="679"/>
<lb n="680"/><p><span>Mic Luighdheach léir ghrinn laogh,</span>
<lb n="681"/><span>Mic Eachach óirdhearc fíor fhaobhdha,</span>
<lb n="682"/><span>Mic Oiliolla fá lúthmhar leirg,</span>
<lb n="683"/><span>Mic Airt mic Luighdheach Láimh Dheirg.</span></p>
<lb n="684"/>
<lb n="685"/><p><span>Mic Eachach Úircheas nár Luínn,</span>
<lb n="686"/><span>Mic Luighdheach íodhain Iarduínn,</span>
<lb n="687"/><span>Mic Eanna Deirg, mic Duaich Fhinn,</span>
<lb n="688"/><span>. . . . . . . . . . . . . . . . . .</span></p>
<lb n="689"/>
<lb n="690"/><p><span>Mic Bhreis réir ríoga nár thím,</span>
<lb n="691"/><span>Mic Airt Imligh, mic Feidhlim,</span>
<lb n="692"/><span>Tréin-fhir toirbheartach nár tháir,</span>
<lb n="693"/><span>Mic Roitheachtaigh mic Roáin.</span></p>
<lb n="694"/>
<lb n="695"/><p><span>Mic Fáilbhe, mic Cais Caingne,</span>
<lb n="696"/><span>Mic Aill Deargóid trean tairpe,</span>
<lb n="697"/><span>Mic Muineamhain is mic Cais,</span>
<lb n="698"/><span>Mic Fir Árda fheil folt-chais.</span></p>
<lb n="699"/>
<lb n="700"/><p><span>Mic Roitheachtaigh, mic Rosa ráin,</span>
<lb n="701"/><span>Mic Glais, mic Nuadha deagh-láimh,</span>
<lb n="702"/><span>Mic Eachach Faobhar na Féinne,</span>
<lb n="703"/><span>Mic Conmhaoil na caithréime.</span></p>
<lb n="704"/>
<lb n="705"/><p><span>Go h-Éibhir fada mo luadh,</span>
<lb n="706"/><span>Bláth na flath-churadh fionn-chradh,</span>
<lb n="707"/><span>Sínnsear gach fonn t-sluaigh is threibh,</span>
<lb n="708"/><span>Do shiol mhear chuaine Mhílidh.</span></p>
<lb n="709"/>
<lb n="710"/><p><span>Riomhthar seacht nglúine fha chóig,</span>
<lb n="711"/><span>Ó Éibhear, nár char urchoid,</span>
<lb n="712"/><span>Go n-Ádhamh g-claoin ghníomhach g-crom</span>
<lb n="713"/><span>Do sioramhad nách leansam.</span></p>
<lb n="714"/>
<lb n="715"/><p><span>Ríomhthar fós 'san réim uile,</span>
<lb n="716"/><span>Idir rígh is ró dhuine,</span>
<lb n="717"/><span>Cheathar air chéad duine is dias,</span>
<lb n="718"/><span>Ó'n bh-fear g-céadhna go Próinsias.</span></p>
<lb n="719"/>
<lb n="720"/><p><span>Seacht g-céad déag bliadhain 'sa seacht,</span>
<lb n="721"/><span>Do réir úird agus oidheacht,</span>
<lb n="722"/><span>Ó theacht Mhic Muire ain-bhroinn</span>
<lb n="723"/><span>Gur dealbhadh cruith do'n chaomh-roinn.</span></p>
<lb n="724"/>
<lb n="725"/><p><span>Go ngabhaidh liom-sa is lem' roinn</span>
<lb n="726"/><span>An cheárd ceannsa nách cathan;</span>
<lb n="727"/><span>Is nár leigidh gan dírge liom</span>
<lb n="728"/><span>Gach nidh fíordha dá sloinneam.</span></p>
<lb n="729"/>
<lb n="730"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="731"/></p>
</div>
<pb n="14"/>
<div><lb n="732"/><p><span>Bzzzzz1699 17D</span>
<lb n="733"/><span>Aindrias Mac Cruitín iar n-éag</span>
<lb n="734"/><span>Mhichíl Uí h-Eidhin, 1699.</span></p>
<lb n="735"/>
<lb n="736"/><p><span>Créad ná caoinfinn ó'm chroidhe,</span>
<lb n="737"/><span>Gach flaith conamhail céillíde,</span>
<lb n="738"/><span>D'aicme Gaedhael fá glan méin,</span>
<lb n="739"/><span>Gé bhéinn air easnamh a n-imgcéin?</span></p>
<lb n="740"/>
<lb n="741"/><p><span>Dá bhíthin sin, dlighthear dín,</span>
<lb n="742"/><span>Beith úrchrádhach tré dhul Mhichíl,</span>
<lb n="743"/><span>Flaith déighmhisneach ghan uaillidhe,</span>
<lb n="744"/><span>Frith do ghlain t slisnibh Ghuaire.</span></p>
<lb n="745"/>
<lb n="746"/><p><span>Sliocht Ghuaire na n dual n-óirdhearc,</span>
<lb n="747"/><span>Gé iomdha a n-uasal n-abháll-ghuirt,</span>
<lb n="748"/><span>An táin thonn-loismhear nár thim,</span>
<lb n="749"/><span>Fa gach tóm uisgheal deirín.</span></p>
<lb n="750"/>
<lb n="751"/><p><span>Fá ghnáth dhóibh, gibe oile,</span>
<lb n="752"/><span>Bheith a g-caile a g-cosamhaile,</span>
<lb n="753"/><span>Gan trágha a d-toírbheart a n-dáil,</span>
<lb n="754"/><span>Lán d' oirbheart is danair.</span></p>
<lb n="755"/>
<lb n="756"/><p><span>Tug air Mhicheál fá maith méin,</span>
<lb n="757"/><span>Cosamhail do na coin a g-coiléin,</span>
<lb n="758"/><span>Nár laogh leath-chaithis air lear,</span>
<lb n="759"/><span>Air aitreas a shean 'sa shinnsear.</span></p>
<lb n="760"/>
<lb n="761"/><p><span>Tré theacht Gall fá líonta lom,</span>
<lb n="762"/><span>Ge caill an flaith a dhleacht fhonn,</span>
<lb n="763"/><span>Níor chaill féile na fós,</span>
<lb n="764"/><span>Tréidhe ba dú dá dhualgas.</span>
<lb n="765"/></p>
</div>
<pb n="15"/>
<div><lb n="766"/><p><span>Sliocht Guaire gé mór moltar</span>
<lb n="767"/><span>Air dhaónacht 'sar ard-shochar,</span>
<lb n="768"/><span>Gur fhás an gniomhaidhe glan,</span>
<lb n="769"/><span>Níor bh'ionmhaoidhe an tan san.</span></p>
<lb n="770"/>
<lb n="771"/><p><span>Óir gé sáruighthear go tric</span>
<lb n="772"/><span>Sean-rádh na suadh séis-ghlic,</span>
<lb n="773"/><span>Gur rinneadh tráth le Dia dil</span>
<lb n="774"/><span>Ná tiodhlaicthe uile do shaoithibh.</span></p>
<lb n="775"/>
<lb n="776"/><p><span>Iomláine gach tiodhlaic trom</span>
<lb n="777"/><span>Fuair ó'n g-Coimhdhe go cómh-thróin</span>
<lb n="778"/><span>Sír ar n-éag flatha abhus,</span>
<lb n="779"/><span>Má chonnairc cách ní fhacas.</span></p>
<lb n="780"/>
<lb n="781"/><p><span>Air oinneach, air ádhbhacht, air áigh,</span>
<lb n="782"/><span>Air meanmna is air mhórdháil,</span>
<lb n="783"/><span>Air ghloine, air ghléire, air ghus,</span>
<lb n="784"/><span>Air fuinneamh, air fhéile, aireolus.</span></p>
<lb n="785"/>
<lb n="786"/><p><span>Air mhaothacht, air mhíne, air mhodh,</span>
<lb n="787"/><span>Air chaomhna, air chuímhne, aír crábhadh,</span>
<lb n="788"/><span>Air aobhdhacht, séimhe, air thaise,</span>
<lb n="789"/><span>Air dhaonnacht, 'sair dheagh-mhaise.</span></p>
<lb n="790"/>
<lb n="791"/><p><span>Óir cidh lann leabhar gan luime</span>
<lb n="792"/><span>Air aobhdhacht Liath Liathmhuine,</span>
<lb n="793"/><span>Dá meastaoi a g-cuirthe gan teas,</span>
<lb n="794"/><span>Ba nimh fauilithe a g-coímeas.</span></p>
<lb n="795"/>
<lb n="796"/><p><span>Do nós Brian 'sa t-saoghal tím,</span>
<lb n="797"/><span>Ó chaith é is nár chaigill,</span>
<lb n="798"/><span>Gibé doch maoth mealladh leis,</span>
<lb n="799"/><span>Air Mhícheál ní théad air aithris.</span></p>
<lb n="800"/>
<lb n="801"/><p><span>Bheith cian re cur a theasda,</span>
<lb n="802"/><span>Ó's doras forus feidhm cheasda</span>
<lb n="803"/><span>Fiafruigh do'n truagh is do'n troghach,</span>
<lb n="804"/><span>Do'n uasal is do'n eolach.</span></p>
<lb n="805"/>
<lb n="806"/><p><span>Fiafruigh fós do'n langach lonn,</span>
<lb n="807"/><span>Le air mhian argain anbhfann,</span>
<lb n="808"/><span>Cá'r léig Mícheál mall ná moch,</span>
<lb n="809"/><span>A cheart le duine díomsach.</span></p>
<lb n="810"/>
<lb n="811"/><p><span>Fuair tré ghrásaibh Mic Muire</span>
<lb n="812"/><span>Aidheadh ain gach aon duine,</span>
<lb n="813"/><span>An tan chardaois an túr íodhan,</span>
<lb n="814"/><span>Do chleachtadaois a dhluith leanamhna</span></p>
<lb n="815"/>
<lb n="816"/><p><span>Trér dháileas fein go dian doct</span>
<lb n="817"/><span>Mo ghean do'n íodhain éadrocht,</span>
<lb n="818"/><span>Ní h-iongnadh tríd mo chroidhe cruaidh</span>
<lb n="819"/><span>Níor chomaoin gan cúitiúghadh.</span></p>
<lb n="820"/>
<lb n="821"/><p><span>Mo chaomhthach gan chor gan cháim,</span>
<lb n="822"/><span>Mo chara, mo chúil, mo tompán,</span>
<lb n="823"/><span>Mo lón, mo liaigh, mo leaba,</span>
<lb n="824"/><span>Mo iasacht agus mairleagha.</span></p>
<lb n="825"/>
<lb n="826"/><p><span>'S dá m-beadh gan aon fháth oile,</span>
<lb n="827"/><span>Agam mar chúis éolchaire,</span>
<lb n="828"/><span>Acht nách faicim aon flaith dá éis,</span>
<lb n="829"/><span>A nglan-cháilibh 'n-a choimhéis.</span></p>
<lb n="830"/>
<lb n="831"/><p><span>Naoi m-bladh air nochad gan ón,</span>
<lb n="832"/><span>M. is sé g-céad bliaghan,</span>
<lb n="833"/><span>Ó theacht Mhic Muire go tric</span>
<lb n="834"/><span>Go dul Mhichíl air imirc.</span></p>
<lb n="835"/>
<lb n="836"/><p><span>Go Ceann m-Beára na g-cuan m-bán,</span>
<lb n="837"/><span>A g-cill caomh uasal Chomáin,</span>
<lb n="838"/><span>Gidh fada is buan mar mhéad,</span>
<lb n="839"/><span>A dhul 'san uaigh dá choiméad.</span></p>
<lb n="840"/>
<lb n="841"/><p><span>AN CEANGAL.</span></p>
<lb n="842"/>
<lb n="843"/><p><span>A shaoith éagnaigh saoir Ghéadhaibh an adhmaid úir,</span>
<lb n="844"/><span>Do'n ghlan Ghaodhal-fhuil phríomh aosda ba saidhbhreas suadh,</span>
<lb n="845"/><span>Tighidh fé'n guith d'aoin aontach agus madhmadh liom,</span>
<lb n="846"/><span>Is caoidhim téarnaig Mhichéil dhil Uí h-Eídhin do'n úir.</span></p>
<lb n="847"/>
<lb n="848"/><p><span>Óir dá m-beinn féin ag snígh deár go leaghadh mo shúil,</span>
<lb n="849"/><span>Is tréighid thréan fóm' shír-éighmhe im' shaghdadh anonn,</span>
<lb n="850"/><span>Línn téachta im' chlí chléibh 's gur lóighe air mo liu,</span>
<lb n="851"/><span>Ba díthcéill dom is Michéil Ó h-Eidhin 'san úir.</span>
<lb n="852"/></p>
</div>
<pb n="16"/>
<div><lb n="853"/><p><span>Saoi fhéata, shaoir léigheanda is oighre n-iuil,</span>
<lb n="854"/><span>Fuigheall phréimhe na féile do thúill a chrú,</span>
<lb n="855"/><span>Croidhe caomh-ghlan air aoi aon uilc nár mhéill a chlú'</span>
<lb n="856"/><span>'Sis maoith méalach d'fhíor-Ghaodhlaibh mar deighleadh riu.</span></p>
<lb n="857"/>
<lb n="858"/><p><span>Cá bh-fuíghead laochra fíon crob-dhearg ná proinn gan tnúth</span>
<lb n="859"/><span>Cá bh-fuíghid éigse díol dréachta coim ná clúid?</span>
<lb n="860"/><span>Cá bh-fuighidh an séibe aighnéas air feidhm, 'san thrúch?</span>
<lb n="861"/><span>Do dhrúim déiné Michéil dhil Uí h-Eídhin do'n úir,</span></p>
<lb n="862"/>
<lb n="863"/><p><span>A fhir aonda is dís aobhdha gan póinn is triúr,</span>
<lb n="864"/><span>A n-díol créachta na sléigh géire faghradh ad' chrú,</span>
<lb n="865"/><span>Ó's fíor éin gan íoc péine is oighre ad' dhual,</span>
<lb n="866"/><span>An t-slighe réidh uile do Mhichéil Ó h-Eídhin anonn.</span></p>
<lb n="867"/>
<lb n="868"/><p><span>Críoch.</span></p>
<lb n="869"/>
<lb n="870"/><p><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="871"/><span>Suadh-chunntas Uí h-Eídhin, i. rí Eidhne sonn.</span></p>
<lb n="872"/>
<lb n="873"/><p><span>Tur geal air an gcumhdath re dhá leómhan réimem do'n dath céadna i</span>
<lb n="874"/><span>machaire chroibh-dhearg, clogad air n-osgladh le h-ór ó's an d-túr,</span>
<lb n="875"/><span>agus láimh ag iomcar slóig go m-bhratach n-deirg ó's an g-clogad.</span>
<lb n="876"/><span>Tá an focal faire a Turris fortis mihi dend ag si dearbh air sin.</span></p>
<lb n="877"/>
<lb n="878"/><p><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="879"/><span>Cóitrear geal air bh-feicsin uainn a snódh</span>
<lb n="880"/><span>Is leomhain air ag faire, is buaine a stór</span>
<lb n="881"/><span>Is cóir dá bhathas caith-bheart cruada do'n ór,</span>
<lb n="882"/><span>Is seol fá ghai 'n-a ghlaic ag tuargan ród.</span>
<lb n="883"/></p>
</div>
<pb n="17"/>
<div><lb n="884"/><p><span>Bzzzzz1714 18T</span>
<lb n="885"/><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="886"/><span>MARMHNA AIR BHÁS</span>
<lb n="887"/><span>Shéamuis Mhic Domhnaill,</span>
<lb n="888"/><span>Cill-caoi.</span>
<lb n="889"/><span>D'ÉAG 1714 A.D.</span></p>
<lb n="890"/>
<lb n="891"/><p><span>AINDRIAS MAC CRUITÍN RO CHAN.</span></p>
<lb n="892"/>
<lb n="893"/><p><span>Créad ná caoinfinn mar chách</span>
<lb n="894"/><span>Do ghnídh gol-gháire agus geoin,</span>
<lb n="895"/><span>Mar chluimim anoir 's aniar</span>
<lb n="896"/><span>A n-diaigh triath ársa d'ár d treoin;</span></p>
<lb n="897"/>
<lb n="898"/><p><span>Triath láidir áirse nár fanaidh a g-clú ná a g-céim,</span>
<lb n="899"/><span>Triath tábhachtach tháine do'n úr-fhuil thréan,</span>
<lb n="900"/><span>Triath láidir do ráinig áruis 'sa réim,</span>
<lb n="901"/><span>Is ciach ádhbhail mar fághbhadh 'san úir go faon.</span></p>
<lb n="902"/>
<lb n="903"/><p><span>Úire a chroidhe go h-úir cille.</span>
<lb n="904"/><span>Puir gach milleadh tig do'n bhás,</span>
<lb n="905"/><span>Gídh doilge do'n úir a eimigidh,</span>
<lb n="906"/><span>As úire gach préimh ó'r fhás;</span></p>
<lb n="907"/>
<lb n="908"/><p><span>Fás fial t-slat gan fiadhaile na creachta úd faon,</span>
<lb n="909"/><span>D'fhág liach fhada iachtach is uaill-dúbhach a g-céin,</span>
<lb n="910"/><span>Ráib riartha luct iarrata is tuath-bhrugh tréan,</span>
<lb n="911"/><span>Dáil diachrach do thriath-fhlaithe tuama a éag.</span></p>
<lb n="912"/>
<lb n="913"/><p><span>D'éag Sheamuis oirbheartach uais,</span>
<lb n="914"/><span>Ní h-iongnadh guais d'aithle a bháis,</span>
<lb n="915"/><span>Trom crann torthach tuis,</span>
<lb n="916"/><span>Is athlá h-uair sé an dealg d'fhág;</span></p>
<lb n="917"/>
<lb n="918"/><p><span>Dealg baos biodhtha is beoghain béad,</span>
<lb n="919"/><span>Is créachta fríoth a laoithibh ná a g-comhadaibh dréacht,</span>
<lb n="920"/><span>Do ghread go croidhe mílte do'n sceol do théacht,</span>
<lb n="921"/><span>Mar leagadh líog air ríogh-mhac Mac Domhnaill shéimh fhéil.</span></p>
<lb n="922"/>
<lb n="923"/><p><span>Fhial láim ba foirbhthe fos</span>
<lb n="924"/><span>Do'n choill ársa nár chas,</span>
<lb n="925"/><span>Géar bh' uasal ba h-aoibhinn uis,</span>
<lb n="926"/><span>Buabhall guis ba séimhe snas;</span></p>
<lb n="927"/>
<lb n="928"/><p><span>Ar triatha a mhaoith tímcheall air fhódaibh Fáil,</span>
<lb n="929"/><span>A laighead do bhí t-fíor-fhlaithe Fódla ar fághail,</span>
<lb n="930"/><span>Do leigheasfad díth daoir-bhocht ná d' fóirfeadh dáimh,</span>
<lb n="931"/><span>Is Gaill air tí Gaoidhil 'ghá leodhadh gach lá.</span></p>
<lb n="932"/>
<lb n="933"/><p><span>Lá dóíninne tug thug loma luain,</span>
<lb n="934"/><span>Ó chlár chnuic de bhiodhgadh léim,</span>
<lb n="935"/><span>Dul do'n ghríb n-athardha gan gruaim,</span>
<lb n="936"/><span>Cé leath na tíghe tuatha arm;</span></p>
<lb n="937"/>
<lb n="938"/><p><span>Réim ríog-fhlaithe Cuinn Catha ó'r ghluais is Bhrian,</span>
<lb n="939"/><span>Go léir tímcheall dá innsint gur uaill gach sial go fíor,</span>
<lb n="940"/><span>Is geall deimhnighthe díreach ná luadh-fainn triar,</span>
<lb n="941"/><span>Gan gaol fíre mo laoich-se mágcuaird 'n-a chliaith.</span></p>
<lb n="942"/>
<lb n="943"/><p><span>Cliabh do fuair ceart chumadh ó Dhia,</span>
<lb n="944"/><span>Caomhcliabh 'nár chiapadh nár chróm,</span>
<lb n="945"/><span>Cliabh 'nár cuireadh gloire an óir,</span>
<lb n="946"/><span>Cliabh 'nár fóirneadh cruith is conn;</span></p>
<lb n="947"/>
<lb n="948"/><p><span>Cruith is conn chódhnathach is clann gan cháim,</span>
<lb n="949"/><span>Mádh do mhór-thoghach tabhartais do cheanna na g-ceárd,</span>
<lb n="950"/><span>Fá a chuid do'n domhan fóghalta nár ghann a láimh.</span>
<lb n="951"/><span>Acht mar drithle abhainn rabharta le teann chuid d'fhághail.</span>
<lb n="952"/></p>
</div>
<pb n="18"/>
<div><lb n="953"/><p><span>Dáil an domhan so, fó ríor,</span>
<lb n="954"/><span>Cia tabhsach a bhí óir 'sa mhionn,</span>
<lb n="955"/><span>Chur gach saoir-fhlaithe le fán,</span>
<lb n="956"/><span>Is ochlán lan dom' laoch-fhlaith líom;</span></p>
<lb n="957"/>
<lb n="958"/><p><span>Liom rolla dil gach croinice trí léighinn gan áis,</span>
<lb n="959"/><span>Is crúidhim chogal trí gach dochar thig do théarna a bháis,</span>
<lb n="960"/><span>Dluim tochta dhom gol-fhurta is créachta cháis,</span>
<lb n="961"/><span>Do'n chúis doirbh chuirp choitcheann soin mo laoch air lár.</span></p>
<lb n="962"/>
<lb n="963"/><p><span>Lá sinte fá líogaibh ní lá gan liach,</span>
<lb n="964"/><span>Lá dílinne díopa cé ar bh'árd an ghrian,</span>
<lb n="965"/><span>Lámh líomhtha agus naímhde nár thláith a ngliaidh,</span>
<lb n="966"/><span>Lá aoideste gan aoibhneas níor cháirdeach Dia.</span></p>
<lb n="967"/>
<lb n="968"/><p><span>AN CEANGAL.</span></p>
<lb n="969"/>
<lb n="970"/><p><span>A Dhia shaoruigh gach aoinne dod' dheoin a g-crann,</span>
<lb n="971"/><span>Dian éighim ort dot' daonta 's air Ógh na b-fann,</span>
<lb n="972"/><span>Id' ghrian aol-bhrug má léighthear fláit mór gan meang,</span>
<lb n="973"/><span>Rian réidh-se do Shéamus Mac Domhnaill ann.</span></p>
<lb n="974"/>
<lb n="975"/><p><span>Liaig créime gac créacht-chuire is stór na bh-fann,</span>
<lb n="976"/><span>Fiadh saothair gach séibe s gach geocaigh gann,</span>
<lb n="977"/><span>Sriath faothaimh na h-éigse is róimh a rann,</span>
<lb n="978"/><span>'Sa ndiaigh a éaga ní léir dam cé bheodhfaidh an dram.</span></p>
<lb n="979"/>
<lb n="980"/><p><span>Mian maolaithe maolach ba módhamhrach meabhair,</span>
<lb n="981"/><span>Cian céimnightheach céile gan bhrón gan mheabhal,</span>
<lb n="982"/><span>Rian réime gach tréan-chuire theorann teann,</span>
<lb n="983"/><span>'Sis striall téighle Ghaodhalaibh a leonadh labhairt.</span></p>
<lb n="984"/>
<lb n="985"/><p><span>Fial féata do'n fhéile rinn point is peall,</span>
<lb n="986"/><span>Scian fhaobhrach ná léigfeadh a chóir le Gall,</span>
<lb n="987"/><span>Gliadhaire aobhdha agus laochradh ba bheoda bann,</span>
<lb n="988"/><span>'Sa n-diaidh éachta ba séimhe ná eolaid leabhair.</span></p>
<lb n="989"/>
<lb n="990"/><p><span>A n-diag théarna do'n t'saoghal so is déarach dáil,</span>
<lb n="991"/><span>Do'n chriaidh chéadhna do Shéamus Mac Domhall áigh,</span>
<lb n="992"/><span>Is ciach cléibh liom nách féadaim níos mó do rádh,</span>
<lb n="993"/><span>Ná Dia d'éileam an gléire na glóire d'fhághail.</span></p>
<lb n="994"/>
<lb n="995"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="996"/></p>
</div>
<pb n="19"/>
<div><lb n="997"/><p><span>Bzzzzz1720c 18T</span>
<lb n="998"/><span>Aindrias Mac Cruitín do Nioclás Mac Gormáin.</span></p>
<lb n="999"/>
<lb n="1000"/><p><span>Fada mo thrúth re triall turais,</span>
<lb n="1001"/><span>Bíodh nách d'easbaidh deágh-chonais,</span>
<lb n="1002"/><span>Nách d-tárrnas-sa go dian tric</span>
<lb n="1003"/><span>An triall mall so go minic.</span>
<lb n="1004"/><span>Is minice ba cirte dham gan ríghne tádhall,</span>
<lb n="1005"/><span>Do'n iosta so bheir coimirce agus cuím do lán,</span>
<lb n="1006"/><span>Is nár fionnadh liom im' imtheachtaibh idir saothib Fáil,</span>
<lb n="1007"/><span>Ionad suíghte air dhoirbhe na síne b'fheárr.</span></p>
<lb n="1008"/>
<lb n="1009"/><p><span>Is feárr, dar liom, tígh Niocláis,</span>
<lb n="1010"/><span>Ná brúghaibh mong-fháis mustar,</span>
<lb n="1011"/><span>Fleadhmhar, flaith-fhairsing, fíonmhar,</span>
<lb n="1012"/><span>Tearca h-aoibhe cá chonnarc.</span>
<lb n="1013"/><span>Do chonnarc-sa 's dobh' fuiris dom 'san ngrian-bhrog úd,</span>
<lb n="1014"/><span>Ionad sruithe, suilt is siosma is siansaibh ciuil,</span>
<lb n="1015"/><span>Muirn d'fhile, cuirm tilte, ag triall is truip.</span>
<lb n="1016"/><span>Is longa is lingeadh air choireanaibh gan fiaradh frúmha.</span></p>
<lb n="1017"/>
<lb n="1018"/><p><span>Gan fromhtha ní feastar fíor-fhlaith,</span>
<lb n="1019"/><span>Cidh mhór a ríoghráidh sáruigh,</span>
<lb n="1020"/><span>Gé thig do throímleas a reatha,</span>
<lb n="1021"/><span>Go d-tig a tharadh fá thrí.</span>
<lb n="1022"/><span>Trí nídh le síonúighthear sógh agus séan,</span>
<lb n="1023"/><span>Dlíghe Chríost mar mínígheadh le Pól a réim,</span>
<lb n="1024"/><span>Is díobh ríogha le síor-aoibhne a g-clodh 'sa g-céim,</span>
<lb n="1025"/><span>Is croidhe caoin do chuíbhrígheann gach stór go réidh.</span></p>
<lb n="1026"/>
<lb n="1027"/><p><span>Réim, dá bhrígh sin, dú nGormáin,</span>
<lb n="1028"/><span>Maoidhim folláin gur flaith fíor,</span>
<lb n="1029"/><span>'Sis usaide dúinn dul 'n-a chaithis,</span>
<lb n="1030"/><span>Gurab tearc darab aithne nác maoidheamh,</span>
<lb n="1031"/><span>Ní mhaoidhfinn bheith caoin duit ná ceannsa a g-céill,</span>
<lb n="1032"/><span>'Ná m-bí teacht 'sag ímteacht ó t-árus t-séin,</span>
<lb n="1033"/><span>Acht díopacht na díolán so atá air fhuil Gaodhail,</span>
<lb n="1034"/><span>'Sa laighead fear dá bh'fíor-flatha atá dod' mhéin.</span></p>
<lb n="1035"/>
<lb n="1036"/><p><span>Mian dod' mhianaibh go fosaidh,</span>
<lb n="1037"/><span>Créad a dhíoth a athchlos uaim,</span>
<lb n="1038"/><span>Ó nách d' fhonn uabhair do theachta,</span>
<lb n="1039"/><span>Do ghním air do theastaibh luadh.</span>
<lb n="1040"/><span>Luadh bréige ní déanta gan labhairt air fhiar,</span>
<lb n="1041"/><span>Ag ughaim tréigeadh na caomh-fhlatha is ceangailte ciall,</span>
<lb n="1042"/><span>Cuan réidhte do na cléire agus calaidhthe a rian,</span>
<lb n="1043"/><span>D'ár dual éifeacht aobh-ghlan ó's dearbhtha a thriall.</span></p>
<lb n="1044"/>
<lb n="1045"/><p><span>Air thriall an eachtra tré mhais,</span>
<lb n="1046"/><span>A g-crich Cais na g-cladh g-caomh,</span>
<lb n="1047"/><span>Níor thuill díomdha ná táir,</span>
<lb n="1048"/><span>Dar leat is d'fhíodh ársa a phréamh.</span>
<lb n="1049"/><span>Préamh fhorasda na n-onchon do'n árd-fhuil aoibh,</span>
<lb n="1050"/><span>Do néadh torann teanna a g-coingleacaibh is beodhais na a m-brúighin,</span>
<lb n="1051"/><span>Do'n t-séad bhorradh mháise, o's follus dam do thác gur shín,</span>
<lb n="1052"/><span>Féile fhoirbhthe ionnat codalta níl fáith a mhaoidhimh.</span>
<lb n="1053"/></p>
</div>
<pb n="20"/>
<div><lb n="1054"/><p><span>Maoidheamh fír-fhéile air shliocht Dáire,</span>
<lb n="1055"/><span>Fídh na fréimhe folláine,</span>
<lb n="1056"/><span>Ní dlíghthear d'eolach mar mé,</span>
<lb n="1057"/><span>Do chur róid-teachta a phréimhe.</span>
<lb n="1058"/><span>Réim codarsna cé thoghadar mo mhíle truagh,</span>
<lb n="1059"/><span>'Sa rae solus-ghlan ar dorchacht gur dhisligh an sluagh,</span>
<lb n="1060"/><span>An tréad torann mhear ba tosaibh taca air imnibh Tuadh'an</span>
<lb n="1061"/><span>Má scéimh ortha teacht is oirchios dom' laoidh-se a luadh.</span></p>
<lb n="1062"/>
<lb n="1063"/><p><span>Aon luadh daoibh-se go h-aithgheárr,</span>
<lb n="1064"/><span>Bíodh gurab neamh-nár duit-se,</span>
<lb n="1065"/><span>Gur flaith oirbheartach iomlán,</span>
<lb n="1066"/><span>Sibh gan tur bhráth a d-tuigse,</span>
<lb n="1067"/><span>Sirim tráth gan ghoin gan ghabh, gan baois gan béim,</span>
<lb n="1068"/><span>Is tuille grás gach aon lá dod' dhíon a g-céim,</span>
<lb n="1069"/><span>A soingthe shámh go g-coimeádaidh an ríg thú a réim,</span>
<lb n="1070"/><span>Gé thug do láimh dheas buile báis do nídh dho chréacht.</span></p>
<lb n="1071"/>
<lb n="1072"/><p><span>Do chréacht na h-airce go luaith,</span>
<lb n="1073"/><span>Cuid dá luait do nídh feidhm,</span>
<lb n="1074"/><span>Mar sin, a ghrian-ghathra ghrádhaigh,</span>
<lb n="1075"/><span>Nil liaigh is féarr ná thú féin.</span>
<lb n="1076"/><span>Níl liaigh is feárr d'fhuil a dháimh is fíre fóinnt,</span>
<lb n="1077"/><span>A ghrían-fhlaith ghráidh d'ár gheárr go díorac dóid,</span>
<lb n="1078"/><span>Ná srianadh a d-tráith ó bháthaigh an fhíona d'ol,</span>
<lb n="1079"/><span>Is iadhadh air do láimh nár stan a scaoileadh stóir.</span></p>
<lb n="1080"/>
<lb n="1081"/><p><span>Fád' stór feasda ná bí baoth,</span>
<lb n="1082"/><span>Gé thugais tú féin air aoidhe,</span>
<lb n="1083"/><span>Is tuig tart, cé mór chuaidh,</span>
<lb n="1084"/><span>Gur mairg do-ghnídh uath dá mhaoin.</span>
<lb n="1085"/><span>Uath do mhaoin choidhche ná deilbh a fhlaith,</span>
<lb n="1086"/><span>'S nách uasal fíor aoinneach do theilgeas raith,</span>
<lb n="1087"/><span>Cruaidh do chroidhe, cuibhrigh do misneach is feac,</span>
<lb n="1088"/><span>Is ugaim arís búidnibh Druim Eilighthe leat.</span></p>
<lb n="1089"/>
<lb n="1090"/><p><span>Drúim Eilighghte is dhruim dil</span>
<lb n="1091"/><span>Ionmain a fíd is a féar,</span>
<lb n="1092"/><span>'Sis diol seirce clos um nóin,</span>
<lb n="1093"/><span>Grith gheoin a h-inbhir 'sa h-éin,</span>
<lb n="1094"/><span>Inbhir éisg éin-ghealta is siansach guib,</span>
<lb n="1095"/><span>Fiorthainne a féir glé-ghlais is grianmar cnuic,</span>
<lb n="1096"/><span>Siothluime a craobh aordha 'n-a m-bhíthear puic,</span>
<lb n="1097"/><span>Ba bioth-bhuile, a Dé, a a dh-tréigean ar iasacht suilt.</span></p>
<lb n="1098"/>
<lb n="1099"/><p><span>Sult díombuan níor chartha d'aon</span>
<lb n="1100"/><span>Air aoibhneas nach saoghlac sith,</span>
<lb n="1101"/><span>Is ná fiul do thábhacht 'na réim.</span>
<lb n="1102"/><span>Acht mar cuirthear lá gréine cith.</span>
<lb n="1103"/><span>Cidh dearfad lucht léighinn go cliste nách saoi</span>
<lb n="1104"/><span>Aon fhear gan daoimacht bheith tilte 'n-a chroidhe,</span>
<lb n="1105"/><span>Ní shéanaim acht an méid seo gabh d'éithne mo laoi,</span>
<lb n="1106"/><span>Sin t'fhéile le h-arrde do chiste nó faoi.</span></p>
<lb n="1107"/>
<lb n="1108"/><p><span>Faoi do ghnaith traighte ná h aobh bheith buan</span>
<lb n="1109"/><span>Is smaoin nách áit aithis duit céimnigh air cuaird,</span>
<lb n="1110"/><span>Is gaoil a ghrádh an tácla do théadais cruaidh,</span>
<lb n="1111"/><span>Is bíodh gach tráth tábhactach tréan go Tuadh'ain.</span></p>
<lb n="1112"/>
<lb n="1113"/><p><span>Túis catha agus deire áir</span>
<lb n="1114"/><span>Dlíghthear díbh-sé, a chlann Ghormáin.</span></p>
<lb n="1115"/>
<lb n="1116"/><p><span>Críoc.</span>
<lb n="1117"/></p>
</div>
<pb n="21"/>
<div><lb n="1118"/><p><span>Bzzzzz1738ob 18L</span>
<lb n="1119"/><span>Aindrias Mac Cruitín cct do Dhomhnall mac Eoghain Ruaidh Uí</span>
<lb n="1120"/><span>Shúileabháin.</span></p>
<lb n="1121"/>
<lb n="1122"/><p><span>Dlíghthear d'fhile in gach tráth,</span>
<lb n="1123"/><span>Gan cail a dhuille dhíonbhláth,</span>
<lb n="1124"/><span>'S go bh-fuil 'san uair-se dá buin</span>
<lb n="1125"/><span>Préimh na h-uaisle do leanamhain.</span></p>
<lb n="1126"/>
<lb n="1127"/><p><span>Cíodh tearc díobh le g-cuirthear suím</span>
<lb n="1128"/><span>A bh-file, bh-fis ná a bh-fóghluím,</span>
<lb n="1129"/><span>Mar tharrangair mór-naoimh anall,</span>
<lb n="1130"/><span>Mar tá Colm agus Comhghall,</span></p>
<lb n="1131"/>
<lb n="1132"/><p><span>Adcíd fós na fláith fáig fis,</span>
<lb n="1133"/><span>Do spiorad fháigeamhail oiris,</span>
<lb n="1134"/><span>Claon-dúil na h-uaisle má lé,</span>
<lb n="1135"/><span>Do réir mar fuataid an éigse.</span></p>
<lb n="1136"/>
<lb n="1137"/><p><span>Giodh go n-diúltaid fá seach</span>
<lb n="1138"/><span>Do'n tréad deagh-rúnach tuigseach,</span>
<lb n="1139"/><span>Dlíghid gach aon tráth ó'n n-druing</span>
<lb n="1140"/><span>Ionnramh, iomrádh agus urraim.</span>
<lb n="1141"/></p>
</div>
<pb n="22"/>
<div><lb n="1142"/><p><span>Dlíghthear dómh-sa, ó's fíor so</span>
<lb n="1143"/><span>Air m-beith do'n chuaine chaomh so,</span>
<lb n="1144"/><span>Iar bh'fághail tathadh air a méin,</span>
<lb n="1145"/><span>Díoghluim dhíon-fhlatha dóighreir</span></p>
<lb n="1146"/>
<lb n="1147"/><p><span>Usaide dom gan dul seach,</span>
<lb n="1148"/><span>Gé beinn gan fóill gan fuireach,</span>
<lb n="1149"/><span>Mar tá m'aigne ag teacht linn</span>
<lb n="1150"/><span>Dá dhaingne measgtha m'íntinn.</span></p>
<lb n="1151"/>
<lb n="1152"/><p><span>Giodh ríghinn do riacht mise,</span>
<lb n="1153"/><span>Tar druím na Sionna sreabh-ghlaise,</span>
<lb n="1154"/><span>D'eis air rabhas fá thuaith g-Cais,</span>
<lb n="1155"/><span>Nách d'fhuath d'fhanas a n-éagmais.</span></p>
<lb n="1156"/>
<lb n="1157"/><p><span>Gídh tráth do chím follus</span>
<lb n="1158"/><span>Go bhfuil sonn gan sal othras,</span>
<lb n="1159"/><span>Lán d'fheidhm dlíghe dhírge na mian</span>
<lb n="1160"/><span>Ag dréim re slíghe na sein-rian.</span></p>
<lb n="1161"/>
<lb n="1162"/><p><span>Acht gur mheas me gur folcadh ionn,</span>
<lb n="1163"/><span>Mar chách fá an g-cith coitcheann,</span>
<lb n="1164"/><span>Tug más báir tarbhaidh air a meas,</span>
<lb n="1165"/><span>Gráin mharbhadh air an órd éigeas.</span></p>
<lb n="1166"/>
<lb n="1167"/><p><span>Gabhaim leis mar roinn dom' laoi</span>
<lb n="1168"/><span>Ó uaislibh ceanna Ciaruidhe,</span>
<lb n="1169"/><span>Ní taom nách dlúth-fhosgadh dham</span>
<lb n="1170"/><span>Flath-chraobh clúd-fhostaigh cumhdaigh.</span></p>
<lb n="1171"/>
<lb n="1172"/><p><span>Ceann-adart cine is ceart cáil,</span>
<lb n="1173"/><span>Dion-crann díoghlama deagh-bhláith,</span>
<lb n="1174"/><span>Cé tá gan uaibhre dá bhraith,</span>
<lb n="1175"/><span>Do chrú chuaine na n-árd fhlath.</span></p>
<lb n="1176"/>
<lb n="1177"/><p><span>Ó'Súileabháin nar múigh mionn,</span>
<lb n="1178"/><span>A shlán fá uaislibh Éireann,</span>
<lb n="1179"/><span>Bíodh a n-áireamh rúinn mo roinn,</span>
<lb n="1180"/><span>Nách a n-iomarbhaigh thriallaim.</span></p>
<lb n="1181"/>
<lb n="1182"/><p><span>Gé thugaim trí nídh do'n aoidhe,</span>
<lb n="1183"/><span>Do tar uaisle is ionmhaoidhe,</span>
<lb n="1184"/><span>As síonaicidheacht na n-dámh nglé,</span>
<lb n="1185"/><span>Sinnsearecht, sáimhe is saoire.</span></p>
<lb n="1186"/>
<lb n="1187"/><p><span>Óir mar nar feadaid fuil Mhíleadh</span>
<lb n="1188"/><span>Tar ghuil Éibhir cóimhshíneadh,</span>
<lb n="1189"/><span>Ná fós maicne Oilill uil</span>
<lb n="1190"/><span>Síneadh tar aicme Eoghain.</span></p>
<lb n="1191"/>
<lb n="1192"/><p><span>Mar sin má's fiaghuín leabhar,</span>
<lb n="1193"/><span>Fá h-é fíghnín céim leabhair,</span>
<lb n="1194"/><span>Do ba déig-shinnsear do chloinn</span>
<lb n="1195"/><span>Aodh cobhsaigh Mac Críomhtháin.</span></p>
<lb n="1196"/>
<lb n="1197"/><p><span>'Sa d-taoibh áitigh na saoire,</span>
<lb n="1198"/><span>Admhuid sonn ár sean laoithe,</span>
<lb n="1199"/><span>Má's dearbhadh gach raon go ngus,</span>
<lb n="1200"/><span>Dá shaor-chaomhann an seanchus.</span></p>
<lb n="1201"/>
<lb n="1202"/><p><span>Nách rug an Ghaodhal-fhuil uileach,</span>
<lb n="1203"/><span>A n-daonacht ná a n-árd-oineach,</span>
<lb n="1204"/><span>Éinchéin tar dhualaibh Eochaidh</span>
<lb n="1205"/><span>A n-uaislibh ná a n-deárlacaibh.</span></p>
<lb n="1206"/>
<lb n="1207"/><p><span>Ata Domhnall féin andiu,</span>
<lb n="1208"/><span>Cá dearbhadh is feárr fiaghuin,</span>
<lb n="1209"/><span>Do thaoibh na sáimhe suaimhne,</span>
<lb n="1210"/><span>Dá áiteadh air árd uaisle.</span></p>
<lb n="1211"/>
<lb n="1212"/><p><span>Flaith gan uaill gan bhrón gan bhéim,</span>
<lb n="1213"/><span>Casamhail do na coin an coilein,</span>
<lb n="1214"/><span>Slat déigh-misnigh nár bhloidh,</span>
<lb n="1215"/><span>Fríth do ghlain-slisnighibh Eochaidh.</span></p>
<lb n="1216"/>
<lb n="1217"/><p><span>Cé tá gan oighreacht mar dlíghe,</span>
<lb n="1218"/><span>Mar chaomnadar a aithrigh,</span>
<lb n="1219"/><span>Níor fúig féile na fos,</span>
<lb n="1220"/><span>Tréithe bha dú dá dúthchas.</span></p>
<lb n="1221"/>
<lb n="1222"/><p><span>Is beag aon flaith d'ár síoras</span>
<lb n="1223"/><span>Is curtha 'n-a chosamhlacht,</span>
<lb n="1224"/><span>Fear caithfeach gan claochlódh cruinn,</span>
<lb n="1225"/><span>Chaomnas onóir is acmhuíngh.</span></p>
<lb n="1226"/>
<lb n="1227"/><p><span>Cé mheasaid daoine 'san uair-se,</span>
<lb n="1228"/><span>Nách flaithe ná fíor uaisle,</span>
<lb n="1229"/><span>Nách g-caitheann a maoin mar mhuirt,</span>
<lb n="1230"/><span>Cibé caoi air a g-cnuasaid.</span></p>
<lb n="1231"/>
<lb n="1232"/><p><span>Gidheadh ní h-eadh ní h-amhlaidh</span>
<lb n="1233"/><span>Fíontar flaithe fearamhla,</span>
<lb n="1234"/><span>Acht do dhruim soidhíonadh is sois,</span>
<lb n="1235"/><span>Soclacht soighníomha suaimhnir.</span></p>
<lb n="1236"/>
<lb n="1237"/><p><span>Óir ní fríth a leabar ná a lic,</span>
<lb n="1238"/><span>A g-crann-taibhlibh ná a g-croinic,</span>
<lb n="1239"/><span>Gur molsad fír fhile fis,</span>
<lb n="1240"/><span>Flaith tré mhíochair a mhaithis.</span>
<lb n="1241"/></p>
</div>
<pb n="23"/>
<div><lb n="1242"/><p><span>Ní mholfainn Ó Súileabhain saor,</span>
<lb n="1243"/><span>Do dhruim aobhdhachta is árd-chraobh,</span>
<lb n="1244"/><span>Dá m-bheinn im' ghrinn fhile gíll</span>
<lb n="1245"/><span>Ag deanamh mo dhrithle díthchill.</span></p>
<lb n="1246"/>
<lb n="1247"/><p><span>Ní mholfainn é a h-ucht fola,</span>
<lb n="1248"/><span>Chaomhna clúdh na caom crotha,</span>
<lb n="1249"/><span>Ó's béad búidh fadúghadh fáinne</span>
<lb n="1250"/><span>Na céim ó's cionn m'acfuinne.</span></p>
<lb n="1251"/>
<lb n="1252"/><p><span>Dá bhrígh sin, do dheanam socht,</span>
<lb n="1253"/><span>Bíodh nách d'éad na d'easbaidh duthracht,</span>
<lb n="1254"/><span>Go d-teacht tar Leamhuin a d-tuaid</span>
<lb n="1255"/><span>Dúinn an fharradh an athuair.</span></p>
<lb n="1256"/>
<lb n="1257"/><p><span>AN CEANGAL.</span></p>
<lb n="1258"/>
<lb n="1259"/><p><span>Ní mholfad sib, a bhos-glan bhile, bharr ghlan bríoghach,</span>
<lb n="1260"/><span>Cídh follus dom go foirbhthe gan fán gan fuigheall,</span>
<lb n="1261"/><span>Doimhin t-sruith bhur g-coilithe do'n árd-fhuil aoird</span>
<lb n="1262"/><span>Ionnar foilceadh sibh as rolla lingthe lár na riogh.</span></p>
<lb n="1263"/>
<lb n="1264"/><p><span>Cíodhollamh me chum loirgthe gach árd-fhlaith dhíobh,</span>
<lb n="1265"/><span>Ó'r tonnadh tuile rabharta gan trálach tríbh,</span>
<lb n="1266"/><span>Mogaill mhullaidh bhorba nár fágbhadh a m-bruíghin,</span>
<lb n="1267"/><span>Sochtfad uile a nochtadh sin ná a n-dhála mhaidheamh.</span></p>
<lb n="1268"/>
<lb n="1269"/><p><span>Sochtfad sileadh air fhorastacht ná air aílle bhur ngnaoi,</span>
<lb n="1270"/><span>Cidh dochair dom' sa soineanntacht 'sa sáimhe súigheadh,</span>
<lb n="1271"/><span>Corcair luisne ag borradh ionnaibh tré scáil an aoil,</span>
<lb n="1272"/><span>'S ag foramaid cia aca sin is láidre lígh.</span></p>
<lb n="1273"/>
<lb n="1274"/><p><span>Acht molfad sibh ó locadar bhur g-cáinibh críoch,</span>
<lb n="1275"/><span>Ann bhur bh-forastacht 's na documlibh tárla díbh.</span>
<lb n="1276"/><span>'S gur follus dom gurb óirdhearc bhur trácht a d-tígheas,</span>
<lb n="1277"/><span>Sochtfad ribh go rochtain dom 'n bhur n-dáil arís.</span></p>
<lb n="1278"/>
<lb n="1279"/><p><span>Críoch.</span></p>
<lb n="1280"/>
<lb n="1281"/><p><span>AN FEAR CÉADNA CCT.</span></p>
<lb n="1282"/>
<lb n="1283"/><p><span>Ní misde me air thógbhus d'eolus úghdar árd,</span>
<lb n="1284"/><span>Gan ímtheacht tar órd a g-cóige chumhang an Chláir,</span>
<lb n="1285"/><span>Tráth thuigeas mo stór dá chlódh is mo chúl air lár,</span>
<lb n="1286"/><span>Do ritheas rém' chómhad a g-cóir Uí Shúilleabhain.</span></p>
<lb n="1287"/>
<lb n="1288"/><p><span>S narbh imirc anshógh dom róda thumhas na bh-seadhul,</span>
<lb n="1289"/><span>Is beilithibh móra is móinthibh Mumhan do thrácht,</span>
<lb n="1290"/><span>An t-Sionann forródh do ró gan long gan bád,</span>
<lb n="1291"/><span>Acht druidim fá dheoigh re mac Eoghan Uí Shúilleabháin.</span></p>
<lb n="1292"/>
<lb n="1293"/><p><span>Cisde tho'n phór d'ár chór an chuige a tá,</span>
<lb n="1294"/><span>Nár choigil a stór air dheoradh air dhúr nár air dháimh,</span>
<lb n="1295"/><span>Tráth ba luime dá g-comhachta 's gan Fódla fútha air cháin,</span>
<lb n="1296"/><span>Go h-éasga ba leo acht mór-mhágh Múmhan níor bh-fuláir.</span>
<lb n="1297"/><span>Bile bith-bheo nár bhreodh le múrtha bhláit,</span>
<lb n="1298"/><span>'Sa stoirm na stróic ba cómhla cúmhdaigh air chác.</span></p>
<lb n="1299"/>
<lb n="1300"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="1301"/></p>
</div>
<pb n="25"/>
<div><lb n="1302"/><p><span>Bzzzzz1732 18T</span>
<lb n="1303"/><span>Marbhna air Thomás, mac Ridire an Ghleanna, .i. Tomás Geanncach,</span>
<lb n="1304"/><span>1732.</span></p>
<lb n="1305"/>
<lb n="1306"/><p><span>AINDRIAS MacCRUITIN cct.</span></p>
<lb n="1307"/>
<lb n="1308"/><p><span>Díombuan dlíghead céile do'n Ghleann</span>
<lb n="1309"/><span>Dursan leam nách rádh saobh,</span>
<lb n="1310"/><span>Iar d-teacht duibh néill ós a chionn,</span>
<lb n="1311"/><span>Dursan liom an taom.</span>
<lb n="1312"/><span>Is dursan linn gan fulaing fuinn do chiach is do chás,</span>
<lb n="1313"/><span>A thula ghíll na bh-fuinteadh bh-fianmhar bh-fáis,</span>
<lb n="1314"/><span>Níor churtha suim a d-tugais d'aoibneas riamh 'na n-áit,</span>
<lb n="1315"/><span>Gur thuit ort taoide duibhe is díthe air d-triall Thomáis.</span></p>
<lb n="1316"/>
<lb n="1317"/><p><span>Easbaidh Thomháis fá'n Múmhain móir,</span>
<lb n="1318"/><span>Oí h-iongnadh go deo nach sámh,</span>
<lb n="1319"/><span>Flaith chodhnach oirbeartach aobh,</span>
<lb n="1320"/><span>Nár airg an faon na an fán.</span>
<lb n="1321"/><span>Is fán taidhbhseach ag dáil soillse ag rannaibhan ráil,</span>
<lb n="1322"/><span>Is táid oillte Chlár Chuinn Luirc  a g-ceasaibh gach lá,</span>
<lb n="1323"/><span>Níl fághail foighde a m-bárr m-badhbaibh, a m-bacaigh 'ná a m-bhárd,</span>
<lb n="1324"/><span>Tré bhás dhoimhneach an deagh mhic sin Ghearailt mac Seághain.</span></p>
<lb n="1325"/>
<lb n="1326"/><p><span>Dheagh-mhac Ghearailt mhic Seághain t-saoir,</span>
<lb n="1327"/><span>Ní iongnadh a chaoineadh go truagh,</span>
<lb n="1328"/><span>Do bhara nár fhosaidh a b-puímp,</span>
<lb n="1329"/><span>A losgadh tadhlaice dá bh-fhuar.</span>
<lb n="1330"/><span>Do fuair ó Criost na tadhlaice is aérde tug,</span>
<lb n="1331"/><span>'Sis buaine a maoidheamh a laoi ná léire an-dubh,</span>
<lb n="1332"/><span>Uaill gan phuímp air shaoire is seimhe is sult,</span>
<lb n="1333"/><span>Is uaisle suidhte fírinn féile is fuil.</span></p>
<lb n="1334"/>
<lb n="1335"/><p><span>Do thaoibh fola má's fuil fuil,</span>
<lb n="1336"/><span>Níor tráighteadh taoide gach tobar,</span>
<lb n="1337"/><span>Do bhrúcht gan uaibhre 'n-a chlidh,</span>
<lb n="1338"/><span>Do chrú uasal na n-áird-ríogh,</span>
<lb n="1339"/><span>Ba ríomh baoth dam dá n-deinninn le mearúghadh trácht,</span>
<lb n="1340"/><span>Is fíréag fé na hEireann gan dealughadh im' pháirt,</span>
<lb n="1341"/><span>A d-taoibh déigh-theasda an t-saor-fhlaith do leathnúghad tráth,</span>
<lb n="1342"/><span>Acht a mhaoidheamh d'aon-ghuith nách féadfuinn a shamhlughadh d'fhághail.</span></p>
<lb n="1343"/>
<lb n="1344"/><p><span>Cá dáil bha dóidheannta dúinn</span>
<lb n="1345"/><span>'Na dhiaigh re adhlúith theasda ró,</span>
<lb n="1346"/><span>Is dá m-beadh nách creanta re clú,</span>
<lb n="1347"/><span>Gur cháis tnúith le plannda dá phór.</span>
<lb n="1348"/><span>Pór ionamhail gur cíorbhadh re saoth na síon,</span>
<lb n="1349"/><span>Dól innmhe gach milis ghuirt a nÉirinn aoibh.</span>
<lb n="1350"/><span>Níor dhóith imreas cá n-ionadhfadh an féile suidhe,</span>
<lb n="1351"/><span>A m-brón chuilighthe gur thuiteadar tré aerde a ngníomh.</span></p>
<lb n="1352"/>
<lb n="1353"/><p><span>Gníomhartha Gearóid na cuinne,</span>
<lb n="1354"/><span>Is t-Seághain mhóir na sursuinge,</span>
<lb n="1355"/><span>Cosamhail na coileáin ris an g-coin,</span>
<lb n="1356"/><span>Air Thomas ba curtha a fhiaghain.</span>
<lb n="1357"/><span>Níor bh'fhiaghain seachráin le teamgmhail dá maireadh 'san nGleann,</span>
<lb n="1358"/><span>Acht liaig fhollain na n-dannan shaoire gach am,</span>
<lb n="1359"/><span>A dhian admháil air mhorán do ghasraighe Gall,</span>
<lb n="1360"/><span>Nár fhiar Tomás a dheas-láimh a sparainn na lann.</span>
<lb n="1361"/></p>
</div>
<pb n="26"/>
<div><lb n="1362"/><p><span>Cá lann ba foirtile fos,</span>
<lb n="1363"/><span>Gé glacfadh gan fhos tré luas,</span>
<lb n="1364"/><span>'Na láímh ghluin gan cheas gan chás,</span>
<lb n="1365"/><span>Lámh gan tlás nár chas tré cruas.</span>
<lb n="1366"/><span>Cruadhas a m-bruighin bhiodh bha má bhuadhaigh tar chéad,</span>
<lb n="1367"/><span>Cruadhas 'na chroidhe mhíonla níor chuala aon,</span>
<lb n="1368"/><span>Ua na riogh Muímhneach is cuaine gréag,</span>
<lb n="1369"/><span>'Sis truagh ghoin tínn tríom-sa nárbh uatha an t-éag.</span></p>
<lb n="1370"/>
<lb n="1371"/><p><span>Tré éag chódhnach na cloiche,</span>
<lb n="1372"/><span>Do réar reacht riaghluighthe,</span>
<lb n="1373"/><span>Óm' láimh gan mhéala gan mheing,</span>
<lb n="1374"/><span>Dil dhán deagh-dhéanta dhlíghfinn.</span>
<lb n="1375"/><span>Do dháilfinn tribh fíon-fhlaith nár uainidh uilc,</span>
<lb n="1376"/><span>Is do tháil air chích Chlíodhna agus chuaine chnuic,</span>
<lb n="1377"/><span>Nár fhágbhaidh síol díleas ó'r ghluais a muirt,</span>
<lb n="1378"/><span>Dá m-ba am dham í, dhíoghluim dheagh-dhuana suilt.</span></p>
<lb n="1379"/>
<lb n="1380"/><p><span>Gidheadh ceadna, ní duain fáis,</span>
<lb n="1381"/><span>Acht duain imne agus doláis,</span>
<lb n="1382"/><span>Ba leanta d'fhír-fhile an aire,</span>
<lb n="1383"/><span>Iar n-dul doinmheach ghlan Gearailt.</span>
<lb n="1384"/><span>Geirealtach dá maireadh sin 'sa m-buanáidh artát,</span>
<lb n="1385"/><span>Seabaic bruighean Seanaide fuair clu agus cáil,</span>
<lb n="1386"/><span>Dob' anaireach dom' shamhail-se bheadh suamhnamhail sámh,</span>
<lb n="1387"/><span>Gan a marbhna do dealbadh iar suaimhmughadh dáibh.</span></p>
<lb n="1388"/>
<lb n="1389"/><p><span>Iar suaimhniughadh do'n úigin úir,</span>
<lb n="1390"/><span>Móide an phúir a dhul go luath,</span>
<lb n="1391"/><span>Do bhrígh nár fhágaibh dá éis,</span>
<lb n="1392"/><span>Aithghin a h-Éirinn fhuar.</span>
<lb n="1393"/><span>Fuar chaoinim-se fuigheall na bh-flath bh-fáilteach bh-fial,</span>
<lb n="1394"/><span>Is uaíll intinne a síodh-bhrogaibh áin 'na n-diaigh,</span>
<lb n="1395"/><span>Nuaill timcheall cois Brighde ó'n Máighuigh go sliabh,</span>
<lb n="1396"/><span>'Sis tuar mioraithe rí an Ghleanna ráinn do thriall.</span></p>
<lb n="1397"/>
<lb n="1398"/><p><span>Iar d-triall scarthann le crú Chuirc</span>
<lb n="1399"/><span>Ní bh-fuair teist acht teist oirdhuirc</span>
<lb n="1400"/><span>Acht céilé ba coimhbleacht di,</span>
<lb n="1401"/><span>D'óirbheart d'fhéile agus d'uaisle.</span>
<lb n="1402"/><span>Léigheadh columnaibh gach croinice is fáthach fios,</span>
<lb n="1403"/><span>Is féach forusdacht gach foilceasa táighte ris,</span>
<lb n="1404"/><span>Ba léir follus duit air osgair-bheartaibh t-Seághain anois,</span>
<lb n="1405"/><span>An réim molta re gach sorbh-fhlaith fuair lá 'san lios.</span></p>
<lb n="1406"/>
<lb n="1407"/><p><span>Lios an fhíona lios an óir</span>
<lb n="1408"/><span>Lios na cána 'sa chomh-óil,</span>
<lb n="1409"/><span>Cé gur lios dóláis go muar,</span>
<lb n="1410"/><span>Ó sheal Thomáis do bheith díombuan.</span>
<lb n="1411"/><span>Dá bhliaghain is triochad gan on,</span>
<lb n="1412"/><span>Míle agus seacht g-céad bliadhain,</span>
<lb n="1413"/><span>Ó ghein t-sochar Mac an tláis,</span>
<lb n="1414"/><span>Go theacht dochar loit Thomáis.</span></p>
<lb n="1415"/>
<lb n="1416"/><p><span>Lot Thomáis is torchrádh lem' chroidhe-se a luadh,</span>
<lb n="1417"/><span>Sciollán do'n ghlan-fhás dobh' aoirde cnuas,</span>
<lb n="1418"/><span>Fá'n ochlán do scanáil ní dhlíghim-se duais,</span>
<lb n="1419"/><span>Ó's coímeádtha a g-cill Átha tá a shinnsear uainn.</span></p>
<lb n="1420"/>
<lb n="1421"/><p><span>AN CEANGAL.</span></p>
<lb n="1422"/>
<lb n="1423"/><p><span>A psalm chuiridhe searcacha 'sa shaoitibh óil,</span>
<lb n="1424"/><span>Ó chailleamuir bhúr g-callaire is búr g-cruinn chosbóir,</span>
<lb n="1425"/><span>Taguid tuillte im' fharad-sa agus suíghidh im' chómhair,</span>
<lb n="1426"/><span>Is canam uile marbhna an mhíle mhóir.</span></p>
<lb n="1427"/>
<lb n="1428"/><p><span>Cá rachfaidh filidhe air fairsinge fághail aoidheacht is eoil,</span>
<lb n="1429"/><span>Taisdioluigh na Banban ná ceárduighthe an cheoil,</span>
<lb n="1430"/><span>Do chleachtadh bheith go meanamnach roimhe is 'n-a dheoighuigh,</span>
<lb n="1431"/><span>Air halla an t-suilt, air bhachar ann sin, fíonta is feoil.</span>
<lb n="1432"/></p>
</div>
<pb n="27"/>
<div><lb n="1433"/><p><span>Níor dheacar dam a mharbhna do sgríobh a g-cómhad,</span>
<lb n="1434"/><span>Cabharthach na n-anbhfann is cuím na n-órd,</span>
<lb n="1435"/><span>Pailm bhile beannuighthe nár mhíll a mhóid,</span>
<lb n="1436"/><span>Cé d'eagladar Sasanaig a chloidheamh 'sa dhóid.</span></p>
<lb n="1437"/>
<lb n="1438"/><p><span>Níor pheaca dam dá n-abraim go maoídheamhthach mór,</span>
<lb n="1439"/><span>Gur seasamhach an taca sin ó Bhaoi go Boinn</span>
<lb n="1440"/><span>Is gach air shealbhaidh a leabhar ghlach gur scaoil mar lóch,</span>
<lb n="1441"/><span>Is má mealladh é, ní glachuighthe reacht Íosa ó Phól.</span></p>
<lb n="1442"/>
<lb n="1443"/><p><span>Ó nách anaclar tré pheaca na sinnsear reomhainn,</span>
<lb n="1444"/><span>Is go rachuid seacha a maireann d'fhearaibh críona is óg'</span>
<lb n="1445"/><span>Ó leanais reacht is nár shalachais mar mhíllte an ród,</span>
<lb n="1446"/><span>Mo bheannacht leat go Parathus fá dhíon na n-órd.</span></p>
<lb n="1447"/>
<lb n="1448"/><p><span>Crioch.</span></p>
<lb n="1449"/>
<lb n="1450"/><p><span>Bzzzzz1736 18L</span>
<lb n="1451"/><span>Aindrias Mac Cruitín do Shiobhán ní Mhic Namara,</span></p>
<lb n="1452"/>
<lb n="1453"/><p><span>A.D. 1736.</span></p>
<lb n="1454"/>
<lb n="1455"/><p><span>Gabh mo choimirce, a Shiobáin,</span>
<lb n="1456"/><span>Bíodh gur thuilleas mór mo léan;</span>
<lb n="1457"/><span>Mo chaidreamh géar chian anall</span>
<lb n="1458"/><span>Ní bhiam ní sia ré seachmall.</span></p>
<lb n="1459"/>
<lb n="1460"/><p><span>Ré seachmall srian siar shoir na séith-riath suas,</span>
<lb n="1461"/><span>Go bráth ní bhiam, a fhial-bhean 'sa ghéag gan cruas,</span>
<lb n="1462"/><span>Ag sasadh sian dianbhocht is dréime duas,</span>
<lb n="1463"/><span>Do tharrthaig Dia d'fhian-scoith na féine chuaidh.</span></p>
<lb n="1464"/>
<lb n="1465"/><p><span>Gé chuaidh díogras gach druinge,</span>
<lb n="1466"/><span>Ag díoghluim gach doghruinge,</span>
<lb n="1467"/><span>Ní h-é amháin gan dúl di,</span>
<lb n="1468"/><span>An bhláith mhéir leabhair mhúinte.</span>
<lb n="1469"/></p>
</div>
<pb n="28"/>
<div><lb n="1470"/><p><span>Tí na clár tráighte ná taom tuirse,</span>
<lb n="1471"/><span>Níor fríoth na fann fáilte riomh aon duine,</span>
<lb n="1472"/><span>An díon-ghas d'fhas d'árd-scoith na d-trean ruire,</span>
<lb n="1473"/><span>Ní mhaoidhte tráith málacht ná méin uirthe.</span></p>
<lb n="1474"/>
<lb n="1475"/><p><span>Uirre gan mórdháil gan mhonna</span>
<lb n="1476"/><span>Crábhadh is caoin dúthracht cómhtrom,</span>
<lb n="1477"/><span>Do fhóirneadh gan saoibh líona suilt</span>
<lb n="1478"/><span>San m-bhéith fhoillghníomhach oirdearc.</span></p>
<lb n="1479"/>
<lb n="1480"/><p><span>Acht gidh béar bith bhean nár fhan air mhéin mhir mná,</span>
<lb n="1481"/><span>Da éirde cheart a g-cairt chloinne Éibhir áin,</span>
<lb n="1482"/><span>Réidheas gan seacha deacara daor dhonán,</span>
<lb n="1483"/><span>Is moighnéir flaith lér cheapadh an caoimh lionán.</span></p>
<lb n="1484"/>
<lb n="1485"/><p><span>Lionán ratha rogha mna,</span>
<lb n="1486"/><span>Rath nách lomthar a n-aon lá,</span>
<lb n="1487"/><span>Rath shioth-bhuan nách curtar as,</span>
<lb n="1488"/><span>Rath tré m-buaidhtear gach maitheas.</span></p>
<lb n="1489"/>
<lb n="1490"/><p><span>Math na oth cruinne mar cumasgaid draoithe a g-ceart,</span>
<lb n="1491"/><span>Ba bail gach bruinne gan soirbhraith síor na m-ban,</span>
<lb n="1492"/><span>Cé measaid iomad gur murar le maoidheamh a maith,</span>
<lb n="1493"/><span>Cleath dá g-cúilionn 'ní cuirfidhthear coidhche air ceal.</span></p>
<lb n="1494"/>
<lb n="1495"/><p><span>Ceilt a h-oirdhearcais uile,</span>
<lb n="1496"/><span>'Sa h-ionnracais iomchúibhe,</span>
<lb n="1497"/><span>Ba nár d'éagnaidhe, darleat,</span>
<lb n="1498"/><span>'Sa bh fuil 'san deagh-mnaoi d'oirbheart,</span></p>
<lb n="1499"/>
<lb n="1500"/><p><span>Déigh-bhean dál dálach is díon na dath,</span>
<lb n="1501"/><span>D'adhmad árd ársa nár g-claoidhte a g-cath,</span>
<lb n="1502"/><span>Bráighid-geal bhlaith bháirr-leabhair mhín nár mheath,</span>
<lb n="1503"/><span>Ó's deimhin gur fhás ágh uirthe ná maoidh a maith.</span></p>
<lb n="1504"/>
<lb n="1505"/><p><span>Maith ná maoidhtir air Shióbháin,</span>
<lb n="1506"/><span>Cruth na caoimhe caomh fhaláin,</span>
<lb n="1507"/><span>Dá m-beadh gan fághail di na fir,</span>
<lb n="1508"/><span>Maith 'san m-ban fhlaith na maoidhtír.</span></p>
<lb n="1509"/>
<lb n="1510"/><p><span>Ná maoidheamh sin dúinne air bith thuigeas gan falás tú,</span>
<lb n="1511"/><span>A mhionla mhiochair mhilis gheal fhaláin úir,</span>
<lb n="1512"/><span>Tré sníoghann tuile rith tuigsiona ag teacht fá chlú,</span>
<lb n="1513"/><span>Mo dhíoghrais duit-se go d-tugais tar maith mhnaibh Múmhan.</span></p>
<lb n="1514"/>
<lb n="1515"/><p><span>Do bhrígh go d-tuigim gur sionannta seach cách tú,</span>
<lb n="1516"/><span>Ad' chaoin go g-crithir roimh chuinnighibh críoch lair Lúgh,</span>
<lb n="1517"/><span>Ó imlibh Iorruis go Soininn na slíos-bharc siubhail,</span>
<lb n="1518"/><span>Gach diorma fuilling nach fuiris do síon 'sa d-túg.</span></p>
<lb n="1519"/>
<lb n="1520"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="1521"/></p>
</div>
<pb n="31"/>
<div><lb n="1522"/><p><span>Bzzzzz1738ob 18L</span>
<lb n="1523"/><span>AISDE AGUS DUAIN A N-ONÓIR DO Shamhairle Mac Domhnaill agus dá Bhean</span>
<lb n="1524"/><span>.i. Isibéal, inghean Chriostóra Uí Bhriain, INNIS-TIGH-MEADHON</span></p>
<lb n="1525"/>
<lb n="1526"/><p><span>Aindrias Mac Cruitín ro chan.</span></p>
<lb n="1527"/>
<lb n="1528"/><p><span>Fada mo thnút re triall,</span>
<lb n="1529"/><span>Re duanóg ó taoim im' rannuidhe;</span>
<lb n="1530"/><span>Ní féarr liom a bheith 'na h-uamóg,</span>
<lb n="1531"/><span>Nó mar tá sí.</span>
<lb n="1532"/><span>Ní feárr liom a bheith 'na taisge cumtha clisde,</span>
<lb n="1533"/><span>'Na bheith gan eacht gan uaim,</span>
<lb n="1534"/><span>Ó Ibh'Breacáin go mac Sheamuis</span>
<lb n="1535"/><span>Shaoir Mhic Domhnaill,</span>
<lb n="1536"/><span>Flaith dár dhual a chlu do choimheád,</span>
<lb n="1537"/><span>Mar luadhaid eoluidhe.</span></p>
<lb n="1538"/>
<lb n="1539"/><p><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="1540"/><span>Agus is aineolach an tóisg dom' inneamhail féin do sheanachuidhe agus d'fíor</span>
<lb n="1541"/><span>dána, teacht le dhuanóg ciotaigh crosanta go mac Sheamuis Mhic Domhnaill</span>
<lb n="1542"/><span>tar a bh-fuil d'uaisle agus d'urradhaibh 'san g-cúige, acht dom' chur féin a</span>
<lb n="1543"/><span>n-oireamhain do'n droch nós nár ghnáth a n-Éirinn riamh, mar atá go</span>
<lb n="1544"/><span>bh-feicim gur mó do cion agus do chádhas do gheibh tuata tur teirc-</span>
<lb n="1545"/><span>fheolach, nó baogaire buadharta beig-léighinn, nó nách léir uaim nó aisde</span>
<lb n="1546"/><span>ó uaislibh na críche, ní thráchtaim ar chlann Cháirbre Chinn Chait,</span>
<lb n="1547"/><span>d'ar cheart bheith fuathmhar do'n éigse, d'eagla go nochtfadaois a</span>
<lb n="1548"/><span>n-úir-isle, ná do gheabh seanachaidhe suairc sáir-eolach, nó fear-dána</span>
<lb n="1549"/><span>deárscnuighthe, má dhealbhann duan nó dán déig-dheanta.</span></p>
<lb n="1550"/>
<lb n="1551"/><p><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="1552"/><span>Agus is uime thugas-sa chúghaibh-se,</span>
<lb n="1553"/><span>A shamhain cháidhe chaoin,</span>
<lb n="1554"/><span>Gan fíghe gan fuinneamh,</span>
<lb n="1555"/><span>'Na ludairne leath-shnáth shlím,</span>
<lb n="1556"/><span>Mo laoi leamh liudartha liosta,</span>
<lb n="1557"/><span>Air bheagán grínn,</span>
<lb n="1558"/><span>Mar chidhim an trodaire a g-cionn,</span>
<lb n="1559"/><span>'Sa feasach sámh síos.</span></p>
<lb n="1560"/>
<lb n="1561"/><p><span>A ghaoil na g-curadh bhain urraim,</span>
<lb n="1562"/><span>Do threabha an dá chrích,</span>
<lb n="1563"/><span>'S do shín a g-cumas go h-uile,</span>
<lb n="1564"/><span>Tair leabhar chlár Chuinn,</span>
<lb n="1565"/><span>Níor chuibhe dhuit file mar mise,</span>
<lb n="1566"/><span>Bheith a n-easarant ríbh,</span>
<lb n="1567"/><span>'S ná bí níos faide gan druidim,</span>
<lb n="1568"/><span>A g-ceangal páirt línn.</span></p>
<lb n="1569"/>
<lb n="1570"/><p><span>Ó's díleacht druidte me,</span>
<lb n="1571"/><span>De'n fhoireann a cheapadh dán dín,</span>
<lb n="1572"/><span>Is do léigheas an rolla,</span>
<lb n="1573"/><span>Le a d-tuigthear gach cleath árd-chraoibh,</span>
<lb n="1574"/><span>Is do dhíth tuigsiona,</span>
<lb n="1575"/><span>Lé'r cuireadh air seachrán sínn,</span>
<lb n="1576"/><span>Mar mhílte tuigseach</span>
<lb n="1577"/><span>Nách tuigeann gach aon tráth glínn.</span></p>
<lb n="1578"/>
<lb n="1579"/><p><span>Gidh beag nách ionann,</span>
<lb n="1580"/><span>A chraobh chúmhdaig, air dhá n-dála,</span>
<lb n="1581"/><span>Is fiarán Cinninn</span>
<lb n="1582"/><span>Shuairc shúgaigh re Mac Cártaigh,</span>
<lb n="1583"/><span>Mar chuaidh air eactra</span>
<lb n="1584"/><span>Tair bhruach Eamhna ó'n Laoi léimnigh,</span>
<lb n="1585"/></p>
</div>
<pb n="32"/>
<div><lb n="1586"/><p><span>Tré nách d-tréigfeadh áird-ríg Múgna</span>
<lb n="1587"/><span>A chóimhchéile air,</span>
<lb n="1588"/><span>Nó fiaran Ghofraidh ghuagaigh Uí Dhálaigh</span>
<lb n="1589"/><span>Re flaith Múghna,</span>
<lb n="1590"/><span>Tré nach béarfadh chum gach dála é</span>
<lb n="1591"/><span>Air a chúladh.</span></p>
<lb n="1592"/>
<lb n="1593"/><p><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="1594"/><span>Agus is beag nach ionann mo dháil féin le Samhairle Mac Domhnaill, re cian</span>
<lb n="1595"/><span>do bhliadhnaibh, gan teacht dá fios dá longport cómhnaighthe, do bhrígh nár</span>
<lb n="1596"/><span>chuir giollaidhe agus iarraidh im' choinne, agus an fiarán do rinne sórt</span>
<lb n="1597"/><span>leath-amadán, d'ar bh'ainm Cinnínn, re Cormach Mac Cárthaith, mar</span>
<lb n="1598"/><span>chuaidh air éaládh tré éad go cúige Ulaidh air feadh seacht m-bliadhna,</span>
<lb n="1599"/><span>tré nách díongnad Mac Cárthaigh caoimhtheacht leapthan dho, agus a</span>
<lb n="1600"/><span>chéile posda féin do thréighean.  Nó fós, fiarán Ghofraidh Uí Dhálaigh</span>
<lb n="1601"/><span>le O'Domhnaill air feadh bliadhga, agus gan do chúis fiarán aige acht</span>
<lb n="1602"/><span>nach bhéaradh O'Domhnaill leisé do gnáith air a chulaibh, ag dul a</span>
<lb n="1603"/><span>n-oireachtais dó a g-comhdháilibh choitceann do.</span></p>
<lb n="1604"/>
<lb n="1605"/><p><span>A Dhia láidir, is mor an daille agus an dhith-chéille dhom fhéin nár</span>
<lb n="1606"/><span>thuigeas gur maith an teacht im' éagmais do bhí ag Samhairle Mac Domhnall,</span>
<lb n="1607"/><span>agus a liacht saoith oirdhearc oile re gach ealadhain do bhí in-a</span>
<lb n="1608"/><span>thimcheall, agus fós, mar bhárr air gach anachain fós, me d'fhanamhain air</span>
<lb n="1609"/><span>sgeird Bhreacáin, go minic fá theirce bídh agus díghe, airgead agus</span>
<lb n="1610"/><span>éadach, agus gan dul imeasg uaisle agus oirfideach Cille-caoi mar a</span>
<lb n="1611"/><span>bh-fuighinn ól agus aoibhneas, ceolta agus cluithchidhe.</span></p>
<lb n="1612"/>
<lb n="1613"/><p><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="1614"/><span>Is mór mo dhonas mar chodlas-sa</span>
<lb n="1615"/><span>Air ghuirtín sléibhe,</span>
<lb n="1616"/><span>'S mo phócha follamh gan monadh,</span>
<lb n="1617"/><span>Nó muinighín spré,</span>
<lb n="1618"/><span>Mo chóta ag lomadh is logall</span>
<lb n="1619"/><span>Im' leath-thaoibh clé,</span>
<lb n="1620"/><span>'Sis cóir gur samhail do Ghófraidh,</span>
<lb n="1621"/><span>Nó do Chinninn mé.</span></p>
<lb n="1622"/>
<lb n="1623"/><p><span>Is nár thógbus orm 'san g-conair</span>
<lb n="1624"/><span>Nar múirnín me,</span>
<lb n="1625"/><span>A g-cóisir follus an chrobhaire</span>
<lb n="1626"/><span>Chruth chaoin réidh,</span>
<lb n="1627"/><span>Mo leor do longad,</span>
<lb n="1628"/><span>Gur bh-fogus dom sgruigín scéith,</span>
<lb n="1629"/><span>Is ceolta dhomh' bhrodadh</span>
<lb n="1630"/><span>Cum codalta air cuiltighibh séad.</span></p>
<lb n="1631"/>
<lb n="1632"/><p><span>Aoigh il t-srotha fuair fothragadh</span>
<lb n="1633"/><span>A bh-fuil righ réil,</span>
<lb n="1634"/><span>Do mhor-shliocht Cholla,</span>
<lb n="1635"/><span>Le'r  fothanadh filidhe dréacht,</span>
<lb n="1636"/><span>Ná deoin-se an t-ollamh</span>
<lb n="1637"/><span>Bheith locartha, ó's díobh é,</span>
<lb n="1638"/><span>Is tóig ó mhoghsaine bhodach</span>
<lb n="1639"/><span>Go Cill-caoi mé.</span></p>
<lb n="1640"/>
<lb n="1641"/><p><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="1642"/><span>Sgéal aithristear tré rúin-diamhair air an Mathghamhain tugadh suas air</span>
<lb n="1643"/><span>bhrúid bhiadhthaigh ó fuair anmain, acht air bh-fághail meala ó n-a</span>
<lb n="1644"/><span>thighearna, fo seach, do dhiúltaigh, tug do róghain a bhoill do riagadh</span>
<lb n="1645"/><span>seach scur 'gá diúrnadh</span></p>
<lb n="1646"/>
<lb n="1647"/><p><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="1648"/><span>A shamhail trangmhas dham,</span>
<lb n="1649"/><span>Mar dheimhnighim,</span>
<lb n="1650"/><span>Ní ciall chrosda,</span>
<lb n="1651"/><span>Air bh'faghail gach sóg</span>
<lb n="1652"/><span>I m-bruighin Cill-caoi,</span>
<lb n="1653"/><span>Ní h-éidir m'fhosdadh.</span></p>
<lb n="1654"/>
<lb n="1655"/><p><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="1656"/><span>Scéal aithristear go fáith-chiallach air an Mathghamhain mór dá ghoirtear</span>
<lb n="1657"/><span>Ursa nó Béar, nóch do h-altradh ó do tuismeadh é air bhrúid bhiadhtaig,</span>
<lb n="1658"/><span>mar ba dual do, acht air m-beith 'na pheata ag duine uasal do, tré méid a</span>
<lb n="1659"/><span>cheana air, tug ós cheann coire meala é chum a fromthadh, agus do dhiúltaigh</span>
<lb n="1660"/><span>an beadaidheach go minic dí, gidheadh air mh-blas milse na meala do'n</span>
<lb n="1661"/><span>bhrúid, ba tochadh leis a bhoill do riogadh ó chéile seach dealughadh ria</span>
<lb n="1662"/><span>gan a bheith ag a síor-ól, agus a shamhail céadna theangmhas dhom féin air</span>
<lb n="1663"/><span>uireasbaidh cleachtais, agus air bh-fághail gacha sógh agus gacha sógháile</span>
<lb n="1664"/><span>i g-Cill-caoi, ní ba h-éidir m' fhosdadh uaite.</span>
<lb n="1665"/></p>
</div>
<pb n="33"/>
<div><lb n="1666"/><p><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="1667"/><span>Sgéal aithristear air an Mathgamhain,</span>
<lb n="1668"/><span>An beadaidheach bláith,</span>
<lb n="1669"/><span>Do a-altradh air bhrúid biataigh,</span>
<lb n="1670"/><span>Ó d'fheach se an lá.</span></p>
<lb n="1671"/>
<lb n="1672"/><p><span>Acht air m-blaiseadh m-bliocht meala do,</span>
<lb n="1673"/><span>Tair taoibh naoi d-tráith,</span>
<lb n="1674"/><span>Seach dealugadh leí ba f eárra leis</span>
<lb n="1675"/><span>Dul a meilige an bháis.</span></p>
<lb n="1676"/>
<lb n="1677"/><p><span>A shamhail dhom theangmhuis,</span>
<lb n="1678"/><span>Ná ceiligidh an fáith,</span>
<lb n="1679"/><span>Air n-dearmad m'anacra uile,</span>
<lb n="1680"/><span>A g-crích Bhreacáin</span>
<lb n="1681"/><span>Tré rabharta na maitheasa,</span>
<lb n="1682"/><span>A g-Cill-caoi an stáid.</span></p>
<lb n="1683"/>
<lb n="1684"/><p><span>Ba teallaire gin mairfead me,</span>
<lb n="1685"/><span>'San ríogh-bhruighin áird,</span>
<lb n="1686"/><span>Is ba mhaith theangmuis do Shamhairle,</span>
<lb n="1687"/><span>Is do Bheití an dáíl,</span>
<lb n="1688"/><span>Bheith a d-tearmainn ó'n easgaine</span>
<lb n="1689"/><span>Do rinne Seanán,</span>
<lb n="1690"/><span>Tráth dhearbhas go meathfaid sin,</span>
<lb n="1691"/><span>Go raghaid a m-báith,</span>
<lb n="1692"/><span>Na flaithe sin nách cleachtar</span>
<lb n="1693"/><span>Le filidhe an Chláir.</span></p>
<lb n="1694"/>
<lb n="1695"/><p><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="1696"/><span>Act gé mheasaid tocaidhe tréada, nó lucht saidhbhris, gurab aimid mé, má</span>
<lb n="1697"/><span>ghnídhim dréacht nó dán deagh-bhlas.</span></p>
<lb n="1698"/>
<lb n="1699"/><p><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="1700"/><span>Gidheadh ní air aigne sin do bhím-se,</span>
<lb n="1701"/><span>Do bheir le dúthracht</span>
<lb n="1702"/><span>Deagh-dhán, ó dlíghthear dhíom-sa,</span>
<lb n="1703"/><span>Do ghlan chúpla,</span>
<lb n="1704"/><span>Is do bhrígh nách córa dhómh-sa dealbhadh</span>
<lb n="1705"/><span>'Ná dóibh-sean éisteacht,</span>
<lb n="1706"/><span>Ní iarfad cáirde lae fám' gheallamh dhóibh</span>
<lb n="1707"/><span>Air eagla m' éileamh.</span></p>
<lb n="1708"/>
<lb n="1709"/><p><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="1710"/><span>Bíodh go measaid toicidhe tréada, ceannaighthe, nó lucht aírgead do chur a</span>
<lb n="1711"/><span>bh-fás, gur mór an daille nó an dhíth-céille duan nó dán do dheanamh air</span>
<lb n="1712"/><span>m-beith sásta dhóibh, acht go leabhraid Béarla Sacsanach, agus go d-tig</span>
<lb n="1713"/><span>dhóibh stoc bolláin nó caorach, no deargadh do chur air chnocaibh.</span></p>
<lb n="1714"/>
<lb n="1715"/><p><span>Gidheadh tuigthear dhomh-sa go b-fuilid meallta go ró-mhór, do bhrígh go</span>
<lb n="1716"/><span>raghfaid a d-tréada agus a d-trom-chonach air seachadh amhail ceo samhraidh,</span>
<lb n="1717"/><span>agus go m-beidh an ealadha ré feicsin go bráth.  Bíodh a fhiadhnaise sin air</span>
<lb n="1718"/><span>mhórán do dhuanta agus do dhánta atá re feicsin indiu, agus go n-deachadar</span>
<lb n="1719"/><span>na thoiceacha do bhí ann re línn a n-deanta air ceal, gan luadh 'na iomrádh</span>
<lb n="1720"/><span>do bheith orra.</span></p>
<lb n="1721"/>
<lb n="1722"/><p><span>Air an ádhbhar sin do bhéar féin dán beag do Shamhairle Mac Dómhnall, agus</span>
<lb n="1723"/><span>d' Isibéal, inghean Chriostóra Uí Bhriain, do mhairfios tar éis báis</span>
<lb n="1724"/><span>gach aon againn, mar cuímhniúghadh air a n-uaisle agus air a maitheas, agus</span>
<lb n="1725"/><span>ó nách bh-fuíl tairbhe dhom cáirde d'fhághail faoi, air eagla m'éilighthe do</span>
<lb n="1726"/><span>ceachtar aca, ó gheallas é, agus nách mó dlíghthear dómhsa a dhéanamh 'ná</span>
<lb n="1727"/><span>dóibh-sin fonn fóir-eagnach do bheith orra ré n-a fhághail, agus ré n-a</span>
<lb n="1728"/><span>eisteacht.  Ag so go lathair é.</span></p>
<lb n="1729"/>
<lb n="1730"/><p><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="1731"/><span>Gé meastar le lucht airgead</span>
<lb n="1732"/><span>Do chur a bh-feadhain 'sa bh-fás,</span>
<lb n="1733"/><span>Nó breasal chur air easna muilt</span>
<lb n="1734"/><span>Air thaobh cnuic báin,</span>
<lb n="1735"/><span>Má labhraidh Breatanais,</span>
<lb n="1736"/><span>Nó Béarla blaith,</span>
<lb n="1737"/><span>Gur b'aimid me má dhealbhaim</span>
<lb n="1738"/><span>Dréacht nó dán!</span></p>
<lb n="1739"/>
<lb n="1740"/><p><span>Acht ní air a n-aigne sin</span>
<lb n="1741"/><span>D'fhanaim-se im' aonarán,</span>
<lb n="1742"/><span>Acht rachfad-sa go meanmnach,</span>
<lb n="1743"/><span>Is do bhéar mo dhán,</span>
<lb n="1744"/><span>Do'n fharaire dho shliocht Alasdruim,</span>
<lb n="1745"/><span>Éird na stáid,</span>
<lb n="1746"/><span>Is dá easna cnéis is fearra anois</span>
<lb n="1747"/><span>Air bhéithibh Táil.</span></p>
<lb n="1748"/>
<lb n="1749"/><p><span>Is ó gheallas sin ba maineachna</span>
<lb n="1750"/><span>Dá léiginn lá,</span>
<lb n="1751"/><span>Ó's anairic gach tabhartas</span>
<lb n="1752"/><span>Is pléidhe 'na dheoig</span>
<lb n="1753"/><span>D'eagla go m-beadh Samhairle</span>
<lb n="1754"/><span>Dom' éiliomh tráth,</span>
<lb n="1755"/><span>Is cidh carad dhom gur measa dhom</span>
<lb n="1756"/><span>'Sibéal ná cách.</span>
<lb n="1757"/>
<pb n="34"/></p>
<lb n="1758"/>
<lb n="1759"/><p><span>An Dán.</span></p>
<lb n="1760"/>
<lb n="1761"/><p><span>Dlíghthear d'fhile in gach trát,</span>
<lb n="1762"/><span>Cia chaill an duille díonbhlath,</span>
<lb n="1763"/><span>Is go bh-fuil 'san uair-se dá bhún</span>
<lb n="1764"/><span>Préimh na h-uaisle do leanmhain,</span></p>
<lb n="1765"/>
<lb n="1766"/><p><span>Cia téarc díobh le a g-curtar suím,</span>
<lb n="1767"/><span>A bh-file' bh-fis 'na a bh-fóghluim,</span>
<lb n="1768"/><span>Mar tharaingir mór n-dáimh anall,</span>
<lb n="1769"/><span>Mar ta Colum agus Cómghall.</span></p>
<lb n="1770"/>
<lb n="1771"/><p><span>Do chídh fós na flaith faithe fis,</span>
<lb n="1772"/><span>Do spioraid fáidheamhail oiris,</span>
<lb n="1773"/><span>Claon-dhul na n-uasal má lé,</span>
<lb n="1774"/><span>Do réir mar fuathaid an éigse.</span></p>
<lb n="1775"/>
<lb n="1776"/><p><span>Gidheadh go n-diúltáid fá seach</span>
<lb n="1777"/><span>Do'n tréad airdíon fhuileach,</span>
<lb n="1778"/><span>Dlighid gach aon tráth ó'n druing</span>
<lb n="1779"/><span>Ionnramh, iomrádh agus uirim.</span></p>
<lb n="1780"/>
<lb n="1781"/><p><span>Dlíghthear dhíom-sa, má's fíor so</span>
<lb n="1782"/><span>Air m-beith do'n chuaine caomh so,</span>
<lb n="1783"/><span>Air bh-fághail mil milse air a méin,</span>
<lb n="1784"/><span>Díoghlaim dil díse d'oighréir.</span></p>
<lb n="1785"/>
<lb n="1786"/><p><span>Usaide dhom gan dul seach</span>
<lb n="1787"/><span>Ag maoidheamh an mogall múirneach,</span>
<lb n="1788"/><span>Mar tá m'aigne ag teacht línn,</span>
<lb n="1789"/><span>Daingne measgtha m'íntinn.</span></p>
<lb n="1790"/>
<lb n="1791"/><p><span>Cidh raghainn do ríoghacht mise</span>
<lb n="1792"/><span>D'fhios diongna na díse,</span>
<lb n="1793"/><span>D'eis ár rabhradh fá tuaith g-Cais,</span>
<lb n="1794"/><span>Nách d'fhuath d'fanas 'n-a n-éagmais.</span></p>
<lb n="1795"/>
<lb n="1796"/><p><span>Acht gur mheas me gur folcadh a bh-fíon</span>
<lb n="1797"/><span>Mar cách fá'n g-cith coitcheann,</span>
<lb n="1798"/><span>Do bhéaradh, mar thárla air a meas,</span>
<lb n="1799"/><span>Gráin anma air an órd éigis.</span></p>
<lb n="1800"/>
<lb n="1801"/><p><span>Gídheadh tráth, ó chidhim follus,</span>
<lb n="1802"/><span>Go bh-fuilid sin gan sal othras,</span>
<lb n="1803"/><span>Lán d'fheidhm dlighe dírge na mian,</span>
<lb n="1804"/><span>Ag bréim re slighe sean rian.</span></p>
<lb n="1805"/>
<lb n="1806"/><p><span>Gabhaim leo mar roinn dho'm laoi,</span>
<lb n="1807"/><span>Ó uaisle cip na contae,</span>
<lb n="1808"/><span>Ní baoth gan dlúth-fosgaidh dhom,</span>
<lb n="1809"/><span>Dá chraobh clú fostaidh cluduigh.</span></p>
<lb n="1810"/>
<lb n="1811"/><p><span>Cúpla caomh ceart, connail, caidh,</span>
<lb n="1812"/><span>Dleacht chroinn díoghloma díonbhláth,</span>
<lb n="1813"/><span>Cidh táid gan uabhar dá bhrígh,</span>
<lb n="1814"/><span>Do crú uaisle na n-árd-ríogh.</span></p>
<lb n="1815"/>
<lb n="1816"/><p><span>Caomh-fhuil Cholla nár ob gliadh,</span>
<lb n="1817"/><span>Is Bhriain Banba air aon rian,</span>
<lb n="1818"/><span>Cá pór do b'aoirde ghaibh geall</span>
<lb n="1819"/><span>D'ar ghaibh árd-aoibhneas Éireann?</span></p>
<lb n="1820"/>
<lb n="1821"/><p><span>Fear gan uaill gan taom gan tuire,</span>
<lb n="1822"/><span>Plannda saor-thora Samhairle:</span>
<lb n="1823"/><span>Flaith deigh-mheisnigh gan fioch 'na mhein</span>
<lb n="1824"/><span>Do ghlan shleisnibh Eochaidh Doimhléin.</span></p>
<lb n="1825"/>
<lb n="1826"/><p><span>Cidh cur cúl re h-eang Uladh,</span>
<lb n="1827"/><span>A tnút re treabhadh Tuadh-Mhúmhan.</span>
<lb n="1828"/><span>Níor fhuaigh féile ná fos,</span>
<lb n="1829"/><span>Tréite ba dú dá dhualgas.</span></p>
<lb n="1830"/>
<lb n="1831"/><p><span>Níor fhuaigh fós, cá mór tabhacht,</span>
<lb n="1832"/><span>Múnadh maith ná macántacht,</span>
<lb n="1833"/><span>Míne maith-mhein i n-a mhódh,</span>
<lb n="1834"/><span>Caoineas caitréim 'n-a chrabhadh.</span></p>
<lb n="1835"/>
<lb n="1836"/><p><span>Beag aon fhlaith d'ár shioras</span>
<lb n="1837"/><span>Is ion-churtha 'n-a chosamhlacht,</span>
<lb n="1838"/><span>Flaith cathfeach gan claochlódh,</span>
<lb n="1839"/><span>A g-cuíng caomhnas onóir is acfuinn.</span></p>
<lb n="1840"/>
<lb n="1841"/><p><span>Óir níor frith a leabhar 'na lic,</span>
<lb n="1842"/><span>A g-crainn-taibhlibh 'ná a g-croinic,</span>
<lb n="1843"/><span>Gur moladh le fíor-file fir,</span>
<lb n="1844"/><span>Flaith tré mhiochair a mhaitheas.</span></p>
<lb n="1845"/>
<lb n="1846"/><p><span>Óir ní flaith acht anfhlaith bhloidh,</span>
<lb n="1847"/><span>Fear caithfeas a lá agus a lomradh</span>
<lb n="1848"/><span>Ag cur a maoine tair cheart</span>
<lb n="1849"/><span>Gan árd-aoibhne, gan óirbheart.</span></p>
<lb n="1850"/>
<lb n="1851"/><p><span>Leanann ratha roghadh mná,</span>
<lb n="1852"/><span>Rath nách lomthar a n-aon lá,</span>
<lb n="1853"/><span>Rath síoth-bhuan nách g-cuirtear as,</span>
<lb n="1854"/><span>Rath tré a m-buadhtar gac maitheas.</span></p>
<lb n="1855"/>
<lb n="1856"/><p><span>Pream na sobh le'r shil síth sean,</span>
<lb n="1857"/><span>Tearc ionnamhail d'Isibéal,</span>
<lb n="1858"/><span>Tárla mar chúbhar an chuip,</span>
<lb n="1859"/><span>Aluinn iuil, is ionnraic.</span>
<lb n="1860"/></p>
</div>
<pb n="35"/>
<div><lb n="1861"/><p><span>Scoth ríoghbhan tigh Táil,</span>
<lb n="1862"/><span>Caor de'n fhineamhain fholláin:</span>
<lb n="1863"/><span>Ní mairg le'r aonta a dreach</span>
<lb n="1864"/><span>An bhéith bhárr leabhair Bhrianach.</span></p>
<lb n="1865"/>
<lb n="1866"/><p><span>Gach maith, gach mórdhacht, gach módh</span>
<lb n="1867"/><span>D'ar h-ósnaidh 'san bh-féil mala,</span>
<lb n="1868"/><span>Níor churtha d úghdar a suím,</span>
<lb n="1869"/><span>Ós craobh chúmhdaigh da crobhaing.</span></p>
<lb n="1870"/>
<lb n="1871"/><p><span>Ní mholfainn í a h-ucht fola,</span>
<lb n="1872"/><span>Caomhna clú na caomh-chrotha,</span>
<lb n="1873"/><span>Dá m-beidhinn im' ghrínn-fhile dhil</span>
<lb n="1874"/><span>Air n-déanadh drithre díchill.</span></p>
<lb n="1875"/>
<lb n="1876"/><p><span>Léi, dá bhrígh sin, do dhean socht,</span>
<lb n="1877"/><span>Ní d'éad 'ná deabhaidh dúthracht,</span>
<lb n="1878"/><span>Sochtfad fos le a céile cnis,</span>
<lb n="1879"/><span>A tréithe gé furas d'aithris.</span></p>
<lb n="1880"/>
<lb n="1881"/><p><span>AN CEANGAL.</span></p>
<lb n="1882"/>
<lb n="1883"/><p><span>Ní mholfad sibh, a chrobaing dhile,</span>
<lb n="1884"/><span>Bárr-ghlan buidheach,</span>
<lb n="1885"/><span>Cidh follus dom go foirbhthe,</span>
<lb n="1886"/><span>Gan fán gan fuigheall,</span></p>
<lb n="1887"/>
<lb n="1888"/><p><span>Doimhin t-srúth bhur g-coilithe,</span>
<lb n="1889"/><span>De'n ársa fhuil aoird,</span>
<lb n="1890"/><span>Do foilceadh as rolla língthe,</span>
<lb n="1891"/><span>Lár na ríogh.</span></p>
<lb n="1892"/>
<lb n="1893"/><p><span>Gidh ollamh me chum loirgthe</span>
<lb n="1894"/><span>Gach árd-fhlaith dhibh,</span>
<lb n="1895"/><span>Óir tonnadh tuile rabharta</span>
<lb n="1896"/><span>Gan trálach tríbh,</span>
<lb n="1897"/><span>Mogall mullaidhe barba,</span>
<lb n="1898"/><span>Nar fágbhadh a m-bruidín,</span>
<lb n="1899"/><span>Sochtfad sileadh a nochtadh sin,</span>
<lb n="1900"/><span>'Ná n-dála mhaoidheamh.</span></p>
<lb n="1901"/>
<lb n="1902"/><p><span>Ní mholfad sibh cidh forasa</span>
<lb n="1903"/><span>Táir chách bhur ngnaoi;</span>
<lb n="1904"/><span>Ní mholfad sibh, cidh osgailte</span>
<lb n="1905"/><span>Bhur d-trácht a d-tígheas;</span>
<lb n="1906"/><span>Ní mholfad sibh, cidh h-óirdhearc</span>
<lb n="1907"/><span>Bhur n-dála, a dhís;</span>
<lb n="1908"/><span>Is nách cogal chuirídh a bh-foirse chughaibh,</span>
<lb n="1909"/><span>Ná sráidheach síl.</span></p>
<lb n="1910"/>
<lb n="1911"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="1912"/></p>
</div>
<pb n="36"/>
<div><lb n="1913"/><p><span>Bzzzzz1738ob 18L</span>
<lb n="1914"/><span>UzzzzzAnaithnid</span>
<lb n="1915"/><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="1916"/><span>AG SO CONSPÓID DO BHÍ IDIR Aindrias MacCruitín agus Art Ó Laoghaire, MAR</span>
<lb n="1917"/><span>A DÚBHAIRT ART GO RAIBH AN t-ATHAIR IGNATIUS Ó DONNCHADH 'NA DHUINE</span>
<lb n="1918"/><span>UASAL BEIRTHE MHUNA m-BEITH A MHÁTHAIR DO BHEITH DO MHUINNTIR NIALLÁIN.</span></p>
<lb n="1919"/>
<lb n="1920"/><p><span>ART Ó'LAOGHAIRE CCT.</span></p>
<lb n="1921"/>
<lb n="1922"/><p><span>Gabhaim do láimh an casuist cothrom ciuin glic,</span>
<lb n="1923"/><span>Á labhairt na bh-faidhe, i sámh thlan socair scrúdas,</span>
<lb n="1924"/><span>Rogha na stád-bhan mánla ngorm súileach,</span>
<lb n="1925"/><span>'Sa thóghadh go bráth tar bhráithre an phobail conquest.</span></p>
<lb n="1926"/>
<lb n="1927"/><p><span>Ní bh-fuil cáim air Ignasius Ó'Dhonnchadha suairc,</span>
<lb n="1928"/><span>Ní bh-fuil bár air a g-cáilibh ná socrughadh suadh,</span>
<lb n="1929"/><span>Críth Chlár Luirc ba feárrde an buinne clúmhail buan</span>
<lb n="1930"/><span>Acht fuigheall táill air, ó tharla dho socrúghadh a d-Tua'mhain.</span>
<lb n="1931"/></p>
</div>
<pb n="37"/>
<div><lb n="1932"/><p><span>UzzzzzAindrias MacCruitín</span></p>
<lb n="1933"/>
<lb n="1934"/><p><span>Ní dual nách aithmhéalach Art,</span>
<lb n="1935"/><span>Gidh fíréan ó sé fear fód árd,</span>
<lb n="1936"/><span>Smuain bheith glan uaisle guirt,</span>
<lb n="1937"/><span>Níor chian uaim-se dá múscailt.</span></p>
<lb n="1938"/>
<lb n="1939"/><p><span>Múscailt suain dradhruinge is díopa dán,</span>
<lb n="1940"/><span>Smuainfeas uaim h-uaighneach do laoitibh lán,</span>
<lb n="1941"/><span>Siubhalfaidh uaim duaithnithibh críche an Chláir,</span>
<lb n="1942"/><span>Mar chúmhdach uaim dú-chirt dá ríogha ráin.</span></p>
<lb n="1943"/>
<lb n="1944"/><p><span>Clár leabhar Lughaid Meann,</span>
<lb n="1945"/><span>An eang oirear mhín úir Aodha,</span>
<lb n="1946"/><span>Ní ádhbhar tubha ná truím h-ucht a fuinn,</span>
<lb n="1947"/><span>Dá m-bunadh aon.</span></p>
<lb n="1948"/>
<lb n="1949"/><p><span>Aon dá d-tráchtadh gnáthaibh gaoithe is guth,</span>
<lb n="1950"/><span>Ná béim air ait, a rádh, gan bhrígh gan bhun,</span>
<lb n="1951"/><span>Is léir gur dháil siad dáimh is draoithe guis,</span>
<lb n="1952"/><span>Gan bhréig de bhárr air áigh 's air aoibhne suilt.</span></p>
<lb n="1953"/>
<lb n="1954"/><p><span>Sult ag sealbhadh i n-a g-croidhthibh,</span>
<lb n="1955"/><span>Dá dhearbhadh nách daoite duairc,</span>
<lb n="1956"/><span>Mar athaintear an tór ró a bhruithneadh,</span>
<lb n="1957"/><span>Bruith cá cóir do'n chuire uaith.</span></p>
<lb n="1958"/>
<lb n="1959"/><p><span>Uait cughainn sgríobh á's cuibhe díbh,</span>
<lb n="1960"/><span>'S gur bh'é do ghreann,</span>
<lb n="1961"/><span>A n-uaim shultmhar shaoir,</span>
<lb n="1962"/><span>Gan fioch gan faobhar air pheann.</span></p>
<lb n="1963"/>
<lb n="1964"/><p><span>A ua na bh-fuilteadh bh-fior,</span>
<lb n="1965"/><span>Air fuinne ith na hÉireann treall,</span>
<lb n="1966"/><span>'S ó bhruach na Siona shúigheas im' chuinne,</span>
<lb n="1967"/><span>Bíodh gur léir do ghleann.</span></p>
<lb n="1968"/>
<lb n="1969"/><p><span>Do'n Ghleann na Ruacht róig,</span>
<lb n="1970"/><span>A g-congnamh go léir libh,</span>
<lb n="1971"/><span>A h-ucht gasraidhe an Chláir,</span>
<lb n="1972"/><span>Gabhaim do láimh sibh.</span></p>
<lb n="1973"/>
<lb n="1974"/><p><span>Sibh do chosg go portaibh Ghlinn Ruachta</span>
<lb n="1975"/><span>Is fhile fhoclach fhoise is fhíor-uasal,</span>
<lb n="1976"/><span>A riglibh rosg mo chorp a ngíll uaim-se,</span>
<lb n="1977"/><span>Gé dhlíghfinn fos go portaib grínn Tua'mhan.</span></p>
<lb n="1978"/>
<lb n="1979"/><p><span>Tuadh'mhain tais taoibh leabhar,</span>
<lb n="1980"/><span>Maoine maise mór-shocair,</span>
<lb n="1981"/><span>Maith a máighthe 'sa mín gheabhar,</span>
<lb n="1982"/><span>A coill, a clóidh, 'sa coir thobair.</span>
<lb n="1983"/></p>
</div>
<pb n="38"/>
<div><lb n="1984"/><p><span>Tobair eile fós is gléire tá muineadhaibh Fáil</span>
<lb n="1985"/><span>Tobhar eachta is log na laoch biodh-mbhaidheach bádhaibh,</span>
<lb n="1986"/><span>Tobar éigse d'fhosgladh dréacht na d-tuiltighil d-tadhail,</span>
<lb n="1987"/><span>Socar aolmhagh fosgach féarmhar curaidhe an Chláir.</span></p>
<lb n="1988"/>
<lb n="1989"/><p><span>Clár na scol ní mholfainn féin mar ghníomh,</span>
<lb n="1990"/><span>Acht d'fhánadh tosta an ghotha claon do chím,</span>
<lb n="1991"/><span>Ag táinseadh fola Colla air chéad a chinn,</span>
<lb n="1992"/><span>'S gur bh-fánach follus srotha a fhéin 'sa shíl.</span></p>
<lb n="1993"/>
<lb n="1994"/><p><span>Síol Cholla Dá Chríoch na mogall míonla meardha m-bláith,</span>
<lb n="1995"/><span>Síol socra saoi ba doirbhe truaigh dearbha dáibh,</span>
<lb n="1996"/><span>Síol cosgarach caoin, gan cogal tríd, ba calma cáil,</span>
<lb n="1997"/><span>'Sa g-cúing fhosgach an gaoil, níor dhocarach dóibh, a g-cur</span>
<lb n="1998"/><span>Chonnacht.</span></p>
<lb n="1999"/>
<lb n="2000"/><p><span>Dálaibh drithle dhuit ní dreannuighim tráith,</span>
<lb n="2001"/><span>Do'n táin, gé dhlíghfinn dile is deagh-chroidhe ghnaith,</span>
<lb n="2002"/><span>Acht caradhas is cion is chioth dhoibh teadh luidhin d'fhághail,</span>
<lb n="2003"/><span>Gan táinseamh d'fhine air bith a shearc shaoi sháimh.</span></p>
<lb n="2004"/>
<lb n="2005"/><p><span>A shaoi sháimh shuilt ná buin bheith biadánach,</span>
<lb n="2006"/><span>A slim dhán tur do bhruith na Niallánach,</span>
<lb n="2007"/><span>'S gan fíor-mhádh agat na cuireata ciapala,</span>
<lb n="2008"/><span>Gan cionádh agam re cluiche rian társa.</span></p>
<lb n="2009"/>
<lb n="2010"/><p><span>Tárrsa cidh thárla mór ndórchughadh faon,</span>
<lb n="2011"/><span>A n-árd-cuirim ársa do chosain clú a g-céin,</span>
<lb n="2012"/><span>Ó's ágh do go d-tárla do'n chosgar crú réig,</span>
<lb n="2013"/><span>Ní náireach d'Iognáisius Ó Dhonnchadha an gaol.</span></p>
<lb n="2014"/>
<lb n="2015"/><p><span>A shaoi ghlan tá de'n árd-fhuil bhorramhail bhuan,</span>
<lb n="2016"/><span>Ní dínse fánadh air fheadhaibh do mholadh dluthacht duan,</span>
<lb n="2017"/><span>Is an aois do b'fhearr sliocht ársa Uí Dhonnchadha Mhuair,</span>
<lb n="2018"/><span>Nárbh ísle air bheith táite a d-torcru go d-Tuadh'main.</span></p>
<lb n="2019"/>
<lb n="2020"/><p><span>Ní mhaoidhim fuil Táil ó tharla gur thóg tú uaim,</span>
<lb n="2021"/><span>Ná díormaibh d'fhás ó'n mhághshruith m-brodsiubhail m-buan,</span>
<lb n="2022"/><span>Ná aoin treibh tráth ar fhás air colbhúdh air cuard,</span>
<lb n="2023"/><span>Acht saoir-shliocht ádhbhar álainn Cholla úir cuireadh síos.</span></p>
<lb n="2024"/>
<lb n="2025"/><p><span>Síos ó táid óchán is och chúig uair,</span>
<lb n="2026"/><span>'S ní tríthe táim amháin dom' chothughadh a ngruaim,</span>
<lb n="2027"/><span>Acht fuighlibh fáig dá rád 's dá lomughadh a n-uaim,</span>
<lb n="2028"/><span>Dá aoirde an fás, gur tríthe torlúgh an tuart.</span>
<lb n="2029"/>
<pb n="39"/></p>
<lb n="2030"/>
<lb n="2031"/><p><span>Aindrias Mac Cruitín, cct. AG FREAGAIRT BHRIAIN UÍ CHONCHOBHAIR.</span></p>
<lb n="2032"/>
<lb n="2033"/><p><span>A Bhriain na bagair go baoth,</span>
<lb n="2034"/><span>Is nách eagal le h-aon do ghliadh,</span>
<lb n="2035"/><span>Má's tú is saor churadh siur,</span>
<lb n="2036"/><span>Le caomhna na cúige shiar.</span></p>
<lb n="2037"/>
<lb n="2038"/><p><span>Go g-céad dod' ghairm is dod' ghaois,</span>
<lb n="2039"/><span>Is follus do'n aois a baos,</span>
<lb n="2040"/><span>Cidh h-árd do ghreadar gan gluais,</span>
<lb n="2041"/><span>Níor chuibhe criothruais dod' h-aos.</span></p>
<lb n="2042"/>
<lb n="2043"/><p><span>Cidh lom do bhagara dob' árd,</span>
<lb n="2044"/><span>Bí cuímhneach a sháimh-fhir shuairc,</span>
<lb n="2045"/><span>Is feárr cú chognas an cnámh,</span>
<lb n="2046"/><span>Ná chaitheas re gláim a gruaim.</span></p>
<lb n="2047"/>
<lb n="2048"/><p><span>Dá bhrigh, sin, amhais, mharcaigh bhúidh,</span>
<lb n="2049"/><span>Dá thagara má's tu do thig,</span>
<lb n="2050"/><span>Léig seachad gach bagara baoth,</span>
<lb n="2051"/><span>Aét tagara le gaothaibh glic.</span></p>
<lb n="2052"/>
<lb n="2053"/><p><span>Ná ró mhaoidh mór do dhán,</span>
<lb n="2054"/><span>Má soirbh, má sámh nó saobh,</span>
<lb n="2055"/><span>Iar mheas an tobar ó d-tá,</span>
<lb n="2056"/><span>Ní obaim nách sár-mhaith saor.</span></p>
<lb n="2057"/>
<lb n="2058"/><p><span>Gidh mar buinne dod' mheas,</span>
<lb n="2059"/><span>Dá d-tigidh 'san treas tré bhaois,</span>
<lb n="2060"/><span>Leig suil gan fuar tar ais,</span>
<lb n="2061"/><span>Air uamadh bhur n-aisde arís.</span></p>
<lb n="2062"/>
<lb n="2063"/><p><span>Ná bhíodh do dhán suilt gán snas,</span>
<lb n="2064"/><span>'Ná phruis phrais mar tá anois,</span>
<lb n="2065"/><span>Is gach aon dá luadh leis,</span>
<lb n="2066"/><span>Gur foghar eas fhuar gan fhos.</span></p>
<lb n="2067"/>
<lb n="2068"/><p><span>Cé deacairaide trom do thriall,</span>
<lb n="2069"/><span>Cruibh se, a Bhriain, do bhán,</span>
<lb n="2070"/><span>Gurab an aois leam úcaire léith,</span>
<lb n="2071"/><span>Mar chlúinim go d-téir le dán.</span></p>
<lb n="2072"/>
<lb n="2073"/><p><span>Ná maoidh fós tríthe do thriair,</span>
<lb n="2074"/><span>Is glé chlisde shiarad tír,</span>
<lb n="2075"/><span>'S dá mhionca ráine is gach raon,</span>
<lb n="2076"/><span>Go n-diongnadh aon ionad trír.</span></p>
<lb n="2077"/>
<lb n="2078"/><p><span>Dá dhearbha sin, cia aca is feárr,</span>
<lb n="2079"/><span>Dá maireann dod' dháim amuigh,</span>
<lb n="2080"/><span>Ná tuig go síorfad a síth,</span>
<lb n="2081"/><span>Go bh-fionfad a mbrígh, 'sa m-bruith.</span></p>
<lb n="2082"/>
<lb n="2083"/><p><span>Dá dhearba fós gur tuigthe dhíbh,</span>
<lb n="2084"/><span>Go bh-feicim do laoi, cé dall,</span>
<lb n="2085"/><span>Gan freagra ní léir duit uaim,</span>
<lb n="2086"/><span>A leigeann tar cuan anall.</span></p>
<lb n="2087"/>
<lb n="2088"/><p><span>Créad fá maoidhtídhe druim air druim</span>
<lb n="2089"/><span>Seáfra an ghrinn nar char chródh,</span>
<lb n="2090"/><span>Cé shéanfas na grian-bhrugha air chath,</span>
<lb n="2091"/><span>A mhiannach, a mhaith ná mhod.</span></p>
<lb n="2092"/>
<lb n="2093"/><p><span>Acht mar theid iár ngarbh-shín ngéarr,</span>
<lb n="2094"/><span>Ealtain éin cum bile ruis,</span>
<lb n="2095"/><span>Iar locadh a bháir bhur ndréacht,</span>
<lb n="2096"/><span>Moltar libh Seáfra gan chúis.</span></p>
<lb n="2097"/>
<lb n="2098"/><p><span>Óir is dearbh gur chian ro chlois</span>
<lb n="2099"/><span>Marbhna an griain-fhir nár chas,</span>
<lb n="2100"/><span>Suairc-fhear gan drithle gan drúis,</span>
<lb n="2101"/><span>Bile guis bun fhoclach bras.</span></p>
<lb n="2102"/>
<lb n="2103"/><p><span>Dá mairfeadh Seafrá 'san nGleann,</span>
<lb n="2104"/><span>Is dímhin do'n Ghleann gur díth,</span>
<lb n="2105"/><span>Ní leomhthadh trudaire truaigh</span>
<lb n="2106"/><span>A luidirne curtha gan fíghe,</span></p>
<lb n="2107"/>
<lb n="2108"/><p><span>Is dimhin gur ro bhinn liom,</span>
<lb n="2109"/><span>A g-canair air ghleann na séas,</span>
<lb n="2110"/><span>'Sis fíor go g-creathaim trém' suan,</span>
<lb n="2111"/><span>Ná maireann a bhuadh do ghréas.</span></p>
<lb n="2112"/>
<lb n="2113"/><p><span>Gidheadh níorbh ionrádh dhíbh,</span>
<lb n="2114"/><span>Ná rabhadar tírthe abhus,</span>
<lb n="2115"/><span>Ba cuirthe a cóimeas dod' Gleann,</span>
<lb n="2116"/><span>A n-innmhe, a ngreann 'sa ngus.</span></p>
<lb n="2117"/>
<lb n="2118"/><p><span>Sguir do bhaoth-bhláirnis mhóír,</span>
<lb n="2119"/><span>Níl tabhacht re h-eolaidh anuimh,</span>
<lb n="2120"/><span>'Sis tuigthe as eagar do ghloir,</span>
<lb n="2121"/><span>Nách eagal do'n Bhóirneach sibh.</span>
<lb n="2122"/></p>
</div>
<pb n="40"/>
<div><lb n="2123"/><p><span>Óir cé clé é crotach nó cam,</span>
<lb n="2124"/><span>Is luinneach a lann chuim luit,</span>
<lb n="2125"/><span>'Sis eagal d'fhear builg mhóir,</span>
<lb n="2126"/><span>Go g-cuirfeadh air bóirrcne buid.</span></p>
<lb n="2127"/>
<lb n="2128"/><p><span>Má taoir-se air d-tearnadh ó Chiar</span>
<lb n="2129"/><span>Tanag-sa 'san rian ó Chorc,</span>
<lb n="2130"/><span>Ag sin na h-éiglibh gan fuath,</span>
<lb n="2131"/><span>Éigneas ró luaith me ad' thocht.</span></p>
<lb n="2132"/>
<lb n="2133"/><p><span>Gid a chara an dhil déadh,</span>
<lb n="2134"/><span>Má staidid ort t'éigse shiar,</span>
<lb n="2135"/><span>Ná cagail mise re adlá,</span>
<lb n="2136"/><span>Is geabhad read dhán mar bhiadh.</span></p>
<lb n="2137"/>
<lb n="2138"/><p><span>Acht tráith ná faicsin rem lo,</span>
<lb n="2139"/><span>Má thairngid mise air mo thriall,</span>
<lb n="2140"/><span>Re séad dhán saobh, ainios slím,</span>
<lb n="2141"/><span>Air aithris do sgríbhinn-se a Bhriain.</span></p>
<lb n="2142"/>
<lb n="2143"/><p><span>AN CEANGAL.</span></p>
<lb n="2144"/>
<lb n="2145"/><p><span>A Bhriain mhiochair mhíonla 'sa shearc shaoi shuairc,</span>
<lb n="2146"/><span>Do riaradh gan fiaidhile 'san ngleann Craoibh Ruadh,</span>
<lb n="2147"/><span>Ní fhiadaim do chiapadh re cneas-bhruigheann chruaid</span>
<lb n="2148"/><span>Cé riarfad gach b' athar da m-bainfíor uait.</span></p>
<lb n="2149"/>
<lb n="2150"/><p><span>Uait í Cheir chéim ghlic ná caill do chlú,</span>
<lb n="2151"/><span>Ó bhuailis béim sgéithe ní h-am duit súgh,</span>
<lb n="2152"/><span>Ba dhual duit éacht éigin is annsacht iuil,</span>
<lb n="2153"/><span>Is ní truagh le h-aon t'éighmhe, má feantar tú.</span></p>
<lb n="2154"/>
<lb n="2155"/><p><span>Glaeg is goir ná ceil do cheasonnda,</span>
<lb n="2156"/><span>Má shéanair troid ba geilt air athchlódh dhuit,</span>
<lb n="2157"/><span>Má léightear dhuit tré mheilt do mheath ghlóirthe,</span>
<lb n="2158"/><span>Beidh an teisg gan cheilt air sheilp do sheann tóna.</span></p>
<lb n="2159"/>
<lb n="2160"/><p><span>Ná géill-se tré bhaosradh gur fháisgfis sinn,</span>
<lb n="2161"/><span>Fád' ghéibheanna gleaghartha gártha grínn,</span>
<lb n="2162"/><span>'Ss téinneach air n-éigre lé'r tháitheas ding,</span>
<lb n="2163"/><span>Gurab easba gan t-aonta-sa ód chábla . . .</span></p>
<lb n="2164"/>
<lb n="2165"/><p><span>Agus dá m-béad gan bé air bith go bráth ná brígh,</span>
<lb n="2166"/><span>Acht dáedrigh lé bh-féadfadh a dheárna líghe,</span>
<lb n="2167"/><span>Ní dhéanfad acht spéis bheag do thal do thrír.</span>
<lb n="2168"/><span>'S dá réar sin, sin m'earlis ad' láimh, a Bhriain.</span></p>
<lb n="2169"/>
<lb n="2170"/><p/>
</div>
<pb n="41"/>
<div><lb n="2171"/><p><span>Is fada me a b-péin óm' chéill air fán.</span></p>
<lb n="2172"/>
<lb n="2173"/><p><span>AINDRIAS MacCRUITÍN CCT.</span></p>
<lb n="2174"/>
<lb n="2175"/><p><span>Is fada mé a b-péin óm' chéill air fán,</span>
<lb n="2176"/><span>Le taithneamh do Mheidhb na g-claon chocán,</span>
<lb n="2177"/><span>'S ní fheicim do'n ghréin acht scéin da scáil,</span>
<lb n="2178"/><span>Tré mheasta gur dúbhach léith beo me.</span>
<lb n="2179"/><span>Air sean-fhocal é cuireas ceadta a bh-fháith,</span>
<lb n="2180"/><span>Gur marbh gach aon ná saidheadtar fleadha,</span>
<lb n="2181"/><span>Cár bh-feárra fá chéad dhamh éag a d-tráth,</span>
<lb n="2182"/><span>Ná mairint mar taoim, gan mhaise gan bhrígh,</span>
<lb n="2183"/><span>'Sis cealgach namhadach Cúpid claon,</span>
<lb n="2184"/><span>A n-acharann sínte im' dróluinn.</span></p>
<lb n="2185"/>
<lb n="2186"/><p><span>Dá molainn-se air árd an bán-fhlaith mhín,</span>
<lb n="2187"/><span>Rug barra tar mhnáibh a g-cáil 'sa ngníomh,</span>
<lb n="2188"/><span>Níl tairbhe trácht 'na deághaidh air mhnaoi,</span>
<lb n="2189"/><span>Dár dhealbhuigh an Coimhdhe cómhachtach,</span>
<lb n="2190"/><span>Air a leacain ghil úr tá cúmtha caol,</span>
<lb n="2191"/><span>'S gorm rosc ramhar mar dhrúcht na g-craobh,</span>
<lb n="2192"/><span>A balsam ghob bh-fiú tá fhiúdhantach saor,</span>
<lb n="2193"/><span>Lé'r leagadh gan bhrígh fir chanainn a g-crith,</span>
<lb n="2194"/><span>Is go mairidh go bráth gan cháin do'n dlighe,</span>
<lb n="2195"/><span>Le taithneamh do'n mhionla mhodhmhar.</span></p>
<lb n="2196"/>
<lb n="2197"/><p><span>Is fada 'sis fionn 'sis fann 'sis faon,</span>
<lb n="2198"/><span>Bachallach búclach cúplach claon,</span>
<lb n="2199"/><span>A gorm-folt dluith is lonnrach néamh,</span>
<lb n="2200"/><span>Ó bhaitheas go bonn ag teachtain,</span>
<lb n="2201"/><span>A Athair na n-dúl 'sa Dhúileamh aerd,</span>
<lb n="2202"/><span>B'é an t-aiteas dar liom bheith ag sugradh leí,</span>
<lb n="2203"/><span>Is baluithe cúmhra an túis ag téacht,</span>
<lb n="2204"/><span>Ó fhriotal a beoil mhilis bhuig óig;</span>
<lb n="2205"/><span>Sruinne na g-caor tré chaomhnadh an róis,</span>
<lb n="2206"/><span>'Sa crithir a g-clódh mar aon ris.</span></p>
<lb n="2207"/>
<lb n="2208"/><p><span>Feach banaltra an ghráidh gé'r bh'álainn í,</span>
<lb n="2209"/><span>'San bharra-chas bláith lé'r trághadh an Traoi,</span>
<lb n="2210"/><span>Is Prosarpina air a d-táinig mian,</span>
<lb n="2211"/><span>Tar fearaibh níor cúibhe do'n triur sin.</span>
<lb n="2212"/><span>Gaibh tuigse dá réir, ciodh baotha breágh,</span>
<lb n="2213"/><span>'S ná fuiling fir Éabha a b-péin dod' ghrádh,</span>
<lb n="2214"/><span>Nó tiomáin do'n éag iad daon dul amháin,</span>
<lb n="2215"/><span>Is geallaim-se dhíbh lá garma Chríost,</span>
<lb n="2216"/><span>Gur acháran tréan t-sleacht gléire Gaoidhil,</span>
<lb n="2217"/><span>Má treascarthar poinn do'n mhór-fhuil.</span></p>
<lb n="2218"/>
<lb n="2219"/><p><span>Cá'r bh'iongnadh an gráidhe nó an toiliogh óg,</span>
<lb n="2220"/><span>Bheith tusalach tínn le mian dod' phoig,</span>
<lb n="2221"/><span>Acht buile agus baois air an g-críon scológ,</span>
<lb n="2222"/><span>Mar chluinim nách lámhfaid le labhairt ort,</span>
<lb n="2223"/><span>Nár a miste do chlú-sa, a chúilfhionn chaoin,</span>
<lb n="2224"/><span>A n iomarbhadh súd idir úr is chríon,</span>
<lb n="2225"/><span>Cuirimse id' chúmhdach lúirtheach Chríost,</span>
<lb n="2226"/><span>A casnadh do'n fhás gan gharg ghnás,</span>
<lb n="2227"/><span>'S go bh'feicheam-ne tú fá chlú gan spás,</span>
<lb n="2228"/><span>A n-aiste 'sa n-árus tórtais.</span>
<lb n="2229"/></p>
</div>
<pb n="42"/>
<div><lb n="2230"/><p><span>Dá m-ba file me mór a b-prós nó a n-dán,</span>
<lb n="2231"/><span>Le n-a suidhfinn mo chód mar Homer árd,</span>
<lb n="2232"/><span>Do mholfainn air phoinnt a g-clódh 'sa g-cáil,</span>
<lb n="2233"/><span>An Mhuiriceach ghrádhmhar dhóid-gheal;</span>
<lb n="2234"/><span>Feicimís féach, déin an méid-se amháin,</span>
<lb n="2235"/><span>A ngloine na féach id' conarán,</span>
<lb n="2236"/><span>Ná taithigh bheith a téacht le taobh screabh láin,</span>
<lb n="2237"/><span>Air eagla bhur a m-báis mar narcissus árd,</span>
<lb n="2238"/><span>Má dhearcar go gléir do scéim ó d' scáil,</span>
<lb n="2239"/><span>. . . an dáimh a n-éag sibh.</span></p>
<lb n="2240"/>
<lb n="2241"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="2242"/>
<pb n="45"/></p>
<lb n="2243"/>
<lb n="2244"/><p><span>Fada bhur g-codladh bhur g-ceas</span></p>
<lb n="2245"/>
<lb n="2246"/><p><span>AINDRIAS MacCRUITÍN DO CHUM.</span></p>
<lb n="2247"/>
<lb n="2248"/><p><span>Fada bhur g-codladh bhur g-ceas,</span>
<lb n="2249"/><span>A éigse toghtha gan áird-mheas,</span>
<lb n="2250"/><span>Ó táinig gé máigh na bh-fionn,</span>
<lb n="2251"/><span>Álmhach oirbheartach éichtreann.</span></p>
<lb n="2252"/>
<lb n="2253"/><p><span>Bhur g-codladh fá chodladh saobh,</span>
<lb n="2254"/><span>A dream cneasda na g-cruadh taom,</span>
<lb n="2255"/><span>Ó thréigeabhar, truaigh an gus,</span>
<lb n="2256"/><span>Rainn, duanta agus seanchas.</span></p>
<lb n="2257"/>
<lb n="2258"/><p><span>Ó thréigeabar, tré gruaim ratha,</span>
<lb n="2259"/><span>Caomhnadh suairc na saor fhlatha,</span>
<lb n="2260"/><span>Bhur g-codladh fá tuar tuirse</span>
<lb n="2261"/><span>A thréadh uall-mharbh ionmhuin-se.</span></p>
<lb n="2262"/>
<lb n="2263"/><p><span>Codladh coireach, codladh guirt,</span>
<lb n="2264"/><span>Codladh is docra do mhúscailt,</span>
<lb n="2265"/><span>Cá suan is truime ná sin?</span>
<lb n="2266"/><span>Dosa beidh ag árd-luirge léighinn.</span></p>
<lb n="2267"/>
<lb n="2268"/><p><span>Órd luirge na bh-fial bh-fear bh-fionn,</span>
<lb n="2269"/><span>D'ár dhual áird-cheannas Éirionn,</span>
<lb n="2270"/><span>A d-tréigion is damhna dom, uch!</span>
<lb n="2271"/><span>An tréad oirbheartach uamhnach.</span></p>
<lb n="2272"/>
<lb n="2273"/><p><span>Tréad nár buirmeach, tréad nár thár,</span>
<lb n="2274"/><span>Nár fhaomh buirbe báithmhal,</span>
<lb n="2275"/><span>Cinn na g-cliar g-caomhanta g-cruaidh</span>
<lb n="2276"/><span>Coinnle gaise na Craobh-Ruaidh.</span></p>
<lb n="2277"/>
<lb n="2278"/><p><span>Crann do'n bhoirb-fhiodh úir amhra,</span>
<lb n="2279"/><span>Sinnsior na slógh, síneamhna,</span>
<lb n="2280"/><span>Bláth na n-óg n-armdha n-dátha,</span>
<lb n="2281"/><span>Seár deagh-dhealbhdha dian-cháthach.</span></p>
<lb n="2282"/>
<lb n="2283"/><p><span>Fear deogh d'ár chómhainm Corc,</span>
<lb n="2284"/><span>Grian na-n-airgne n-eannrocht,</span>
<lb n="2285"/><span>Ór ghabhlaigh ríogh-chlanna a bh-fad,</span>
<lb n="2286"/><span>Nách dlígh díom-sa a n-dearmad.</span></p>
<lb n="2287"/>
<lb n="2288"/><p><span>Ar ghabhlaigh ó'n rígh-bhile Ruadh,</span>
<lb n="2289"/><span>Ó's díom dlíghthear an deagh-luadh,</span>
<lb n="2290"/><span>Sloinnfead cé h-iul taidhseach,</span>
<lb n="2291"/><span>Ag ríomh an glún ngeinealach.</span></p>
<lb n="2292"/>
<lb n="2293"/><p><span>Triallfad-sa, ní taom deacrach,</span>
<lb n="2294"/><span>Fá'n g-cloinn mheardha mhaidhm chleachtach,</span>
<lb n="2295"/><span>Lorg fírbheach bh-fionn fhola g-Cuirc,</span>
<lb n="2296"/><span>Do roinn dionn eolchadh amhairc.</span></p>
<lb n="2297"/>
<lb n="2298"/><p><span>Usaide leam a luadh,</span>
<lb n="2299"/><span>Maoidheamh na m-bhoirb-fhear m-bioth-cruaidh,</span>
<lb n="2300"/><span>Ar bh-fághail tréimse dá bh-fios,</span>
<lb n="2301"/><span>Feabhas na réiltean fuaireas.</span></p>
<lb n="2302"/>
<lb n="2303"/><p><span>Budh é mo chead chrann dealbach,</span>
<lb n="2304"/><span>Bláth na féinne Toirdealbhach,</span>
<lb n="2305"/><span>Ceann na g-cliar g-coimh-chlisde g-Cuirc,</span>
<lb n="2306"/><span>Grianda a n-íocfaidh 'sa d-tánaig.</span></p>
<lb n="2307"/>
<lb n="2308"/><p><span>Fear gan nead gan doimh díre</span>
<lb n="2309"/><span>Íoldánach a aimsire,</span>
<lb n="2310"/><span>Mac do'n ghríobh mheardha nár dhocht'</span>
<lb n="2311"/><span>D'ar giall treabhadh dá thromdhacht.</span></p>
<lb n="2312"/>
<lb n="2313"/><p><span>Ní maoidhfear árd-ráth Uaithne,</span>
<lb n="2314"/><span>Riar na dáimhe dorbh luaithe,</span>
<lb n="2315"/><span>Beithir bhadhbhdha an ghaoith ghlóir ghlic</span>
<lb n="2316"/><span>Deagh ua dearbhtha déigh-mhic.</span></p>
<lb n="2317"/>
<lb n="2318"/><p><span>Do chualamar tásg Mhaoileachluinn,</span>
<lb n="2319"/><span>A m-béalaibh suadh is saoir-chearthuinn</span>
<lb n="2320"/><span>Ua na bhfian ar nár luigh scíos,</span>
<lb n="2321"/><span>Céid fhear le'r dialladh troim-chíos.</span></p>
<lb n="2322"/>
<lb n="2323"/><p><span>An míle do ling ós fiodh,</span>
<lb n="2324"/><span>Le bh-frith urraim ar uaislibh,</span>
<lb n="2325"/><span>Rígh-bheithir, cidh thosaidh dhe,</span>
<lb n="2326"/><span>Ríghéin Rosa, mic Uaithne</span></p>
<lb n="2327"/>
<lb n="2328"/><p><span>Mic Maoileachluinn, mic Rudhraighe luinn,</span>
<lb n="2329"/><span>Mic Anadh uall-ghlonnadh áluinn,</span>
<lb n="2330"/><span>Bláith préimhe finn t-sleachta h-Ír,</span>
<lb n="2331"/><span>Nár aobh frasabhra d'éin rígh.</span>
<lb n="2332"/></p>
</div>
<pb n="46"/>
<div><lb n="2333"/><p><span>Mic Donnchaidh, mic Anadh dhil,</span>
<lb n="2334"/><span>Mic Donnchaidh dá throsgaibh,</span>
<lb n="2335"/><span>Triar áireadh dhos do'n choill chaoimh,</span>
<lb n="2336"/><span>Mic Conghalaigh, mic Amhlaoimh.</span></p>
<lb n="2337"/>
<lb n="2338"/><p><span>Mich Maoileachluinn nár chogair uaill,</span>
<lb n="2339"/><span>Gríobh toghtha na bh-flath bh-fíon fuair,</span>
<lb n="2340"/><span>Mic Amhlaoimh mhór-ghlonnaigh mhir,</span>
<lb n="2341"/><span>Nár dhóigh easumhla d'éigsibh.</span></p>
<lb n="2342"/>
<lb n="2343"/><p><span>Mic Lochluinn ná n-deacar n-dian,</span>
<lb n="2344"/><span>Flaith cheann fine agus finn-chliar,</span>
<lb n="2345"/><span>Laoch gusúr fá toghtha tol,</span>
<lb n="2346"/><span>Do thuill cian-chlú dá n-deagh-scol.</span></p>
<lb n="2347"/>
<lb n="2348"/><p><span>Annso dealuighim réim theaghlach,</span>
<lb n="2349"/><span>Síol g-Conchubhair g-Corcomach;</span>
<lb n="2350"/><span>Dream gan chuímhreach, gan chuing,</span>
<lb n="2351"/><span>Ní síol acht cnú do'n chrobhaing.</span></p>
<lb n="2352"/>
<lb n="2353"/><p><span>Mic Maoileachluinn fá nuaidh dreach,</span>
<lb n="2354"/><span>Mic Arga na lann líneach;</span>
<lb n="2355"/><span>Géag úr na saoir-éalamh so,</span>
<lb n="2356"/><span>Ó'r fhás mór ngabhlain n-iomdha.</span></p>
<lb n="2357"/>
<lb n="2358"/><p><span>Uí Thiagharna, uí Arga dhil,</span>
<lb n="2359"/><span>Uí Athasaigh, is úí Thuaithil,</span>
<lb n="2360"/><span>Uí Dhuib-dhá-Bhoirionn nár mhion,</span>
<lb n="2361"/><span>Ó'n m-bile adhbhachtach iodhain.</span></p>
<lb n="2362"/>
<lb n="2363"/><p><span>Mic Samhragáin úir faoiligh,</span>
<lb n="2364"/><span>Dlíghim cuma a g-craobh-scaoileadh;</span>
<lb n="2365"/><span>Uaidh uí Ithfearnáin gan chiadh,</span>
<lb n="2366"/><span>Uí Chuilionnáin is uí Chaisiadh.</span></p>
<lb n="2367"/>
<lb n="2368"/><p><span>Mic Flaithbheartaigh flaith núidhe gá,</span>
<lb n="2369"/><span>Uaidh uí Fhlaithbheartaigh laochdha,</span>
<lb n="2370"/><span>Uí Nialláin, uí Bhraoin, uí Ceit,</span>
<lb n="2371"/><span>A n-áird chrích mheith Árda Mhór chuirid.</span></p>
<lb n="2372"/>
<lb n="2373"/><p><span>Sloinnfead, ní ba deacair dhuibh,</span>
<lb n="2374"/><span>Tar éis Flaithbheartaigh, Dubhruibh,</span>
<lb n="2375"/><span>Gnuis dhealbhdha fá chéile céile,</span>
<lb n="2376"/><span>Ní fhaghaim go leabharda a theaghlaimh.</span></p>
<lb n="2377"/>
<lb n="2378"/><p><span>Mhic Reáchtabhradh do threaghaibh;</span>
<lb n="2379"/><span>Anso dealuighidh a theaghlachaibh;</span>
<lb n="2380"/><span>Uí Bheacháin, uí Mhionáin luibh,</span>
<lb n="2381"/><span>Uí Coindreagáin is uí Chonduibh.</span></p>
<lb n="2382"/>
<lb n="2383"/><p><span>Mic Mic Laoich fá tréine teann,</span>
<lb n="2384"/><span>Mic Duibh, mic Ceallaigh na madhmann,</span>
<lb n="2385"/><span>Mic Baothghallaigh, mic Maoile Duibh,</span>
<lb n="2386"/><span>Ó bh-fuil uí Annracháin sheaghuin.</span></p>
<lb n="2387"/>
<lb n="2388"/><p><span>Mhic Fuiline, mic Seanaigh ghloin,</span>
<lb n="2389"/><span>Ó bh-fuil uí Sheanaigh uasail,</span>
<lb n="2390"/><span>Mic Aimhirgín an chrota chais,</span>
<lb n="2391"/><span>Mic Táil ba cathardha cathais,</span></p>
<lb n="2392"/>
<lb n="2393"/><p><span>Mhic Bruic, mic Conbruic fhéil,</span>
<lb n="2394"/><span>Mic Fraoich, mic Osgair aighmhéil;</span>
<lb n="2395"/><span>Fo ríomh a g-cloinne 'sa d-treabha,</span>
<lb n="2396"/><span>Mór an obair a n-áireamh,</span></p>
<lb n="2397"/>
<lb n="2398"/><p><span>Uí Fhloinn, uí Fhlanchaidh luinn,</span>
<lb n="2399"/><span>Uí Mhearcacháin do'n árd-chloinn,</span>
<lb n="2400"/><span>Uí Ghríobhtha, uí Mhongáin mhir,</span>
<lb n="2401"/><span>Do'n chloinn-si uí Ghealbháin fhinn ghil.</span></p>
<lb n="2402"/>
<lb n="2403"/><p><span>Mac oile do Fhraoch chéadhna,</span>
<lb n="2404"/><span>Cárthann cuana chruith dhéadla,</span>
<lb n="2405"/><span>Níor dhearmadach tar chach línn,</span>
<lb n="2406"/><span>Ó d-tángadar, clann Chruithín.</span></p>
<lb n="2407"/>
<lb n="2408"/><p><span>Mic Meisin, mhic meile oile,</span>
<lb n="2409"/><span>Na n-dámh, na n-dearc liath chruinne;</span>
<lb n="2410"/><span>'N-a réim-se ní thárla don,</span>
<lb n="2411"/><span>Mic Eirc fheil-se, mic Chonchon.</span></p>
<lb n="2412"/>
<lb n="2413"/><p><span>Mhic Neachtain, mic Aodha Chuirb,</span>
<lb n="2414"/><span>Mic Aodha neimhnigh, neamh-bhuirb;</span>
<lb n="2415"/><span>Géag Leathan Ghuineach gnaoi,</span>
<lb n="2416"/><span>Ús gloin do fuair deagh-chlú go bh-fiadháin.</span></p>
<lb n="2417"/>
<lb n="2418"/><p><span>Mic Aibhlithe, mic Meadhruaidh,</span>
<lb n="2419"/><span>Mic Ollamhain fhéil, arm ruaidh,</span>
<lb n="2420"/><span>Gnúis ghealtana nuadhbhog náir,</span>
<lb n="2421"/><span>Mic Deagha dealbha, deagh-láimh,</span></p>
<lb n="2422"/>
<lb n="2423"/><p><span>Go Corc is fada mo luadh,</span>
<lb n="2424"/><span>Bláth na flath-chuire fior-chruaidh;</span>
<lb n="2425"/><span>Mál meanmnach fá trialldha teann,</span>
<lb n="2426"/><span>Sinnsear uí Andha na saor-clann.</span></p>
<lb n="2427"/>
<lb n="2428"/><p><span>Do dhearbhraithribh Chuirc chnodhbha,</span>
<lb n="2429"/><span>Ciar na n-arm-chur bh-fionn chrodha,</span>
<lb n="2430"/><span>Gríobh chuilgneach fá niadha luighe,</span>
<lb n="2431"/><span>Ó chlár chuilgneach Chiaraidhe,</span></p>
<lb n="2432"/>
<lb n="2433"/><p><span>Deagh ar bh-fulang a bh-fad dáil,</span>
<lb n="2434"/><span>Slíocht Chéir choscraigh, chleacht cháigh;</span>
<lb n="2435"/><span>Ní bh-fiú ag leanamhain dá b-préimh,</span>
<lb n="2436"/><span>Dá g-clú, dá g-creacha, dá g-cinéil.</span>
<lb n="2437"/></p>
</div>
<pb n="47"/>
<div><lb n="2438"/><p><span>An treas cnú Conmhac cóir,</span>
<lb n="2439"/><span>Do'n chloinn loinneardha, lán mhóir,</span>
<lb n="2440"/><span>Cia sóisear fá tréin-fhear teann,</span>
<lb n="2441"/><span>An t-óg fhlaith fá laochdha conchlann.</span></p>
<lb n="2442"/>
<lb n="2443"/><p><span>Do chloinn-se Chonmhaic Chlíodhna,</span>
<lb n="2444"/><span>Síor bh-Fearghail na n-áird-ghníómhach,</span>
<lb n="2445"/><span>Síol ngráineamhal, síol cáigh cleachtach</span>
<lb n="2446"/><span>Fá gabhláin iodhain oirbheartach.</span></p>
<lb n="2447"/>
<lb n="2448"/><p><span>Fillfead ar Fhearghus fhial,</span>
<lb n="2449"/><span>Leanfad do'n réim righ-chliar,</span>
<lb n="2450"/><span>Dearc gorm, nós fá h-úr croidhe,</span>
<lb n="2451"/><span>Deagh-mhac Rosa mic Rudhraighe.</span></p>
<lb n="2452"/>
<lb n="2453"/><p><span>Mic Sithrigh, mic Duibh go mbuaidh,</span>
<lb n="2454"/><span>Mic Foghmhair fhír-fheil, arm ruaidh,</span>
<lb n="2455"/><span>Pór rígh-chliar go n-aoibhe,</span>
<lb n="2456"/><span>Mhic Aimirgín fholt chaoimhe.</span></p>
<lb n="2457"/>
<lb n="2458"/><p><span>Mic Síor Láimh, mic Fhinn an áigh</span>
<lb n="2459"/><span>Ríghthibh Éireann gan torchraidh,</span>
<lb n="2460"/><span>Mic Bhratha, mic Labhradha dil,</span>
<lb n="2461"/><span>Mic Cairbre cheannsa, caoimh ghil.</span></p>
<lb n="2462"/>
<lb n="2463"/><p><span>Mic Ollamhain, mic Fhiacha Fhinn,</span>
<lb n="2464"/><span>Treoin Teamhrach na n-iath n-aoibhinn,</span>
<lb n="2465"/><span>Mic Seádna mhoir ghlonnaigh ghlic,</span>
<lb n="2466"/><span>Mic Airtrigh Mhóir; mic Éibhric.</span></p>
<lb n="2467"/>
<lb n="2468"/><p><span>Mic Éibhir Dhuinn, mic Ír áird,</span>
<lb n="2469"/><span>Mic Míle dár bhuidheach báird;</span>
<lb n="2470"/><span>Seanchas na Féinne go beacht,</span>
<lb n="2471"/><span>Do léiridh leirg ainmtheacht.</span></p>
<lb n="2472"/>
<lb n="2473"/><p><span>Ó Ádhamh go Míle mhór,</span>
<lb n="2474"/><span>Má's creidthe tráth gach leaghtar,</span>
<lb n="2475"/><span>Áirmhíghtear gan púdhair a bh-fad,</span>
<lb n="2476"/><span>Cúig fionn ghluine triochad.</span></p>
<lb n="2477"/>
<lb n="2478"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="2479"/>
<pb n="48"/></p>
<lb n="2480"/>
<lb n="2481"/><p><span>Aindrias Mac Inbheatha, cct.</span>
<lb n="2482"/><span>Do Thoirdhealbhach Ó Lochluinn.</span></p>
<lb n="2483"/>
<lb n="2484"/><p><span>Deacair dréim re cineadh Rois,</span>
<lb n="2485"/><span>Is aoirshliocht tréan uaibhreach Fhearguis,</span>
<lb n="2486"/><span>Dream nách gabh asmuilt ó fhir,</span>
<lb n="2487"/><span>An maicne arm-chorcrach suilbhir.</span></p>
<lb n="2488"/>
<lb n="2489"/><p><span>Ré cosnamh Banba na m-beann,</span>
<lb n="2490"/><span>An fhóirneart léidmheach éichtreann,</span>
<lb n="2491"/><span>Dóibh do dlígheadh tar fhóir Fháil </span>
<lb n="2492"/><span>An mír curadh do chongbháil.</span></p>
<lb n="2493"/>
<lb n="2494"/><p><span>Iomdha gan ghó buaidh oile</span>
<lb n="2495"/><span>Do fuair síad gan oirbhire,</span>
<lb n="2496"/><span>Sluagh tairptheach na g-céim d-teann,</span>
<lb n="2497"/><span>D'ár dhual oireachas Éireann.</span></p>
<lb n="2498"/>
<lb n="2499"/><p><span>Mar do thairg lucht na Banba</span>
<lb n="2500"/><span>Sluaigh dáimh, éigse is ollamhna,</span>
<lb n="2501"/><span>Tar cheann chuing riaghla an chirth,</span>
<lb n="2502"/><span>Tar sean-tuinn siar do dhíbirt.</span></p>
<lb n="2503"/>
<lb n="2504"/><p><span>Cruinnighid d'éinmhéin uile,</span>
<lb n="2505"/><span>Mar léightear a sean-fhuighle,</span>
<lb n="2506"/><span>Cineadh Róigh na móireacht lonn,</span>
<lb n="2507"/><span>D'fhurtacht na h-éigse á fhorlonn,</span></p>
<lb n="2508"/>
<lb n="2509"/><p><span>Tugsad uadha d'aimhdheoin cháich,</span>
<lb n="2510"/><span>Clanna Rudhraidhe go m-buaidh g-conáigh,</span>
<lb n="2511"/><span>Congbháil buannachta nár ghann</span>
<lb n="2512"/><span>Do chuaine ealadhan Éireann,</span></p>
<lb n="2513"/>
<lb n="2514"/><p><span>Ó éigsibh, dá bhíthin sin</span>
<lb n="2515"/><span>Tar Féinibh Ínnse Gaoidhil,</span>
<lb n="2516"/><span>Do fuair siad a g-céim nách cruaidh,</span>
<lb n="2517"/><span>Tos ealadhna go n-glan-bhuaidh.</span></p>
<lb n="2518"/>
<lb n="2519"/><p><span>A Thoirdhealbhaigh a chneas slím,</span>
<lb n="2520"/><span>Aoigre na druinge a deirim,</span>
<lb n="2521"/><span>Duit is dual d'fhiadhain na n-dámh,</span>
<lb n="2522"/><span>Oighreacht na cuaine cruthnár.</span></p>
<lb n="2523"/>
<lb n="2524"/><p><span>Dlíghtear dhíne, a bheithir cháidh,</span>
<lb n="2525"/><span>A ursa nách tréith a d-teangmháil,</span>
<lb n="2526"/><span>Ar n-ealadha riot do roinn,</span>
<lb n="2527"/><span>Ó thárlais idh' chnaoi do'n chrobhuing.</span></p>
<lb n="2528"/>
<lb n="2529"/><p><span>Móide is córaide sin,</span>
<lb n="2530"/><span>A cuingidh eachtraigh airm mhir,</span>
<lb n="2531"/><span>Do bhloidh ós árd mar go bh-fuil</span>
<lb n="2532"/><span>'San g-clár reacht-ghlan so Mhumháin.</span></p>
<lb n="2533"/>
<lb n="2534"/><p><span>Le bronnadh seadh ar an dáimh,</span>
<lb n="2535"/><span>Lé furthacht tréith is teannáil,</span>
<lb n="2536"/><span>Lé cur gearsmacht ar an bh-fonn,</span>
<lb n="2537"/><span>Re cosnamh gach laoi gach forlonn.</span></p>
<lb n="2538"/>
<lb n="2539"/><p><span>Lé teasgadh uabhair na d-teann,</span>
<lb n="2540"/><span>Lé fosgadh d-truaigh is anbhfann,</span>
<lb n="2541"/><span>Lé móir-fean géar ar reacht caoin,</span>
<lb n="2542"/><span>Ré g-cruinnfeadh céim na chathaoir.</span></p>
<lb n="2543"/>
<lb n="2544"/><p><span>Lé dúil a g-caidreamh na suadh,</span>
<lb n="2545"/><span>Lé h-éisteacht fuighle deagh-dhruadh,</span>
<lb n="2546"/><span>Lé congbháil riaghla na sean,</span>
<lb n="2547"/><span>B' iomradh a fhialmhair do dhlíghthear.</span></p>
<lb n="2548"/>
<lb n="2549"/><p><span>Do mhúr gidh tairptheach im nóin,</span>
<lb n="2550"/><span>Is iomdha ria g-cuirm g-comháil,</span>
<lb n="2551"/><span>Mórdhail éacht dá luadh gach seal,</span>
<lb n="2552"/><span>Ag trom-dháimh éigse is oirear.</span></p>
<lb n="2553"/>
<lb n="2554"/><p><span>Ceol crot a faoidheadh cháich,</span>
<lb n="2555"/><span>D'áirdeochadh croide ó dhíombáidh,</span>
<lb n="2556"/><span>Is gáir gheocach gach re n-am,</span>
<lb n="2557"/><span>Minic do reodh 'san tearmann.</span></p>
<lb n="2558"/>
<lb n="2559"/><p><span>A mhic Uaithne na n-each seang,</span>
<lb n="2560"/><span>A ursa fileadh Éireann,</span>
<lb n="2561"/><span>Lé comaoinibh sead go dil,</span>
<lb n="2562"/><span>Do leanais saoir-chéim do shínnsir.</span>
<lb n="2563"/></p>
</div>
<pb n="49"/>
<div><lb n="2564"/><p><span>Lé cosnamh cháich a bháir Chas,</span>
<lb n="2565"/><span>Ar mhaith, ar mhéin, ar eolas,</span>
<lb n="2566"/><span>Duitse a n-éacht d-toirbheartach d-truim</span>
<lb n="2567"/><span>Dlígh tar éin neach urraim.</span></p>
<lb n="2568"/>
<lb n="2569"/><p><span>A gnúis fhialtais nár éar neach,</span>
<lb n="2570"/><span>Doiligh linn bhur g-Cáisg dúbhach,</span>
<lb n="2571"/><span>Éag do bhain-chéile chaidhe,</span>
<lb n="2572"/><span>Do Mhumhain is fáth díombáidhe.</span></p>
<lb n="2573"/>
<lb n="2574"/><p><span>Cá h-iongnadh sibh a chneas slím,</span>
<lb n="2575"/><span>Beith tuirseach mar adeirim,</span>
<lb n="2576"/><span>'S gan éinneach d'ár fhás fa seach,</span>
<lb n="2577"/><span>Fád chas-sa gan bheith tuirseach.</span></p>
<lb n="2578"/>
<lb n="2579"/><p><span>Do thréig éasga a deas 'san bh-fonn,</span>
<lb n="2580"/><span>Do mhuigh díle is fearthonn,</span>
<lb n="2581"/><span>A g-cóighidh mhich Dáire Dúinn,</span>
<lb n="2582"/><span>Tré bhás na géige luaidhim.</span></p>
<lb n="2583"/>
<lb n="2584"/><p><span>Air mhnáibh suadh go m-brataibh sróill,</span>
<lb n="2585"/><span>Mo nuar! tré bheartaibh dobróin,</span>
<lb n="2586"/><span>Tig meirtne, cá boichte cás,</span>
<lb n="2587"/><span>Mo léan! is docht an dólás.</span></p>
<lb n="2588"/>
<lb n="2589"/><p><span>Fáth dobroin do leath Mogha,</span>
<lb n="2590"/><span>Bás inghine Dhonuchadha,</span>
<lb n="2591"/><span>An ghéag fhial do shár-fhuil Chais,</span>
<lb n="2592"/><span>Nár lánchar éin chéim díomhais.</span></p>
<lb n="2593"/>
<lb n="2594"/><p><span>Úireasbach bocht, dá bhrígh sin,</span>
<lb n="2595"/><span>Ó theasdaigh a g-craobh dídin,</span>
<lb n="2596"/><span>Úird chráibhtheachta chleachtas cuíng,</span>
<lb n="2597"/><span>Feasda ní feas an doruing.</span></p>
<lb n="2598"/>
<lb n="2599"/><p><span>Marthain dá h-anmain a nglóir,</span>
<lb n="2600"/><span>Ó'n gCoimdhe gé fuair onóir,</span>
<lb n="2601"/><span>Buan mhairfeas a bloidh abus,</span>
<lb n="2602"/><span>Ag cách mar aon sa doilgeas.</span></p>
<lb n="2603"/>
<lb n="2604"/><p><span>Ua na bh-fearchon nár ear truaigh,</span>
<lb n="2605"/><span>Dar léigheadh treimhse an Craobh Ruaidh</span>
<lb n="2606"/><span>Sár-mhac Uaithne na n-arm lonn,</span>
<lb n="2607"/><span>Nár leag aon tuagh a g-camhlonn.</span></p>
<lb n="2608"/>
<lb n="2609"/><p><span>Do cheangail gaol le Síol m-Bloid</span>
<lb n="2610"/><span>Áird-chéim saor nách cás dearmaid,</span>
<lb n="2611"/><span>Gidh líonmhar a cháim chiabh Chas,</span>
<lb n="2612"/><span>Ré áird-thriath Fail do chomhgas.</span></p>
<lb n="2613"/>
<lb n="2614"/><p><span>Sliocht Arga uile fád' smacht,</span>
<lb n="2615"/><span>Gairm sár árdaidh do chomacht,</span>
<lb n="2616"/><span>A chaith leomhain fá tréan troid,</span>
<lb n="2617"/><span>A mbeirt gleoidh ghéar ré námhad.</span></p>
<lb n="2618"/>
<lb n="2619"/><p><span>Ua Mheidhbhe ó Chruachán m-brais,</span>
<lb n="2620"/><span>Ua Chuirc mhóir-éachtaigh airm ghlais,</span>
<lb n="2621"/><span>A ghéag chúmhra ó'n Ráith chair,</span>
<lb n="2622"/><span>Dréim réad chluasa is deacair.</span></p>
<lb n="2623"/>
<lb n="2624"/><p><span>AN CEANGAL.</span></p>
<lb n="2625"/>
<lb n="2626"/><p><span>A ua na bh-fearchon do chleachtadh an Craobh Ruaidh seal,</span>
<lb n="2627"/><span>Buaidh do ghaisge, gur feasach do'n taobh thuaidh, is teas,</span>
<lb n="2628"/><span>Buan do sheasais do thalamh ar thréan t-sluaigh Chais,</span>
<lb n="2629"/><span>'S ag ruagadh Danar níor feacadh do gheagh chruaidh gheal.</span></p>
<lb n="2630"/>
<lb n="2631"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="2632"/></p>
</div>
<pb n="50"/>
<div><lb n="2633"/><p><span>Bzzzzz1714 18T</span>
<lb n="2634"/><span>AINDRIAS MacCRUITÍN, CCT.</span></p>
<lb n="2635"/>
<lb n="2636"/><p><span>Air bhás Dhonnchaidh Uí Lochlainn AD. 1714.</span></p>
<lb n="2637"/>
<lb n="2638"/><p><span>Ochán mar síosadh síol Róigh</span>
<lb n="2639"/><span>Is torchrádh tríom-sa mar táid,</span>
<lb n="2640"/><span>Doiligh dham ár n-aithne a n-iuil,</span>
<lb n="2641"/><span>Gan agam acht liú ar a n-áit.</span></p>
<lb n="2642"/>
<lb n="2643"/><p><span>Is mairg file feasach fíor,</span>
<lb n="2644"/><span>Ná seanchaidhe is searcach séis,</span>
<lb n="2645"/><span>Do mhaireas re sloinneadh a súis,</span>
<lb n="2646"/><span>Is gan súil re a n-aithghin dhá n-déis.</span></p>
<lb n="2647"/>
<lb n="2648"/><p><span>Dá maireadh Athairne aobh,</span>
<lb n="2649"/><span>Ná Dallán daoir-bhreathach druaidh,</span>
<lb n="2650"/><span>Do chaoindís is iomad leo,</span>
<lb n="2651"/><span>Téarnadh síl Róigh do luaidh.</span></p>
<lb n="2652"/>
<lb n="2653"/><p><span>Cá ngabhaidh biataigh ná báírd,</span>
<lb n="2654"/><span>Nách cluintear ós áird a bh-fuaim;</span>
<lb n="2655"/><span>A n-diaigh roighne sleachta Róigh,</span>
<lb n="2656"/><span>Ní áirmhim deoraidh ná druaidh.</span></p>
<lb n="2657"/>
<lb n="2658"/><p><span>Is nár frith a g-cart ná g-clár,</span>
<lb n="2659"/><span>Ar oirbheart, ar ágh ná ar uaill,</span>
<lb n="2660"/><span>Gur fhás d'fhuil ghlan Gaoidheal gléir</span>
<lb n="2661"/><span>Flaith díorma dob' aobhdha duail.</span></p>
<lb n="2662"/>
<lb n="2663"/><p><span>Gé dhlíghfinn chúmha is crádh,</span>
<lb n="2664"/><span>Tré dubhach sleachta ádhbhail Ír</span>
<lb n="2665"/><span>Ní tríotha is dísle mo bhrón,</span>
<lb n="2666"/><span>A n-ísle cidh chóidh a mbrígh.</span></p>
<lb n="2667"/>
<lb n="2668"/><p><span>Act dul sleachta Chuirc na g-cliar</span>
<lb n="2669"/><span>Mac Fearghusa fial mhac Róigh,</span>
<lb n="2670"/><span>Mar táid na cuingibh nár chlaon,</span>
<lb n="2671"/><span>Fúighte faon 'na g-cosair chróigh.</span></p>
<lb n="2672"/>
<lb n="2673"/><p><span>Ré réimheas sian seacht g-cead déag</span>
<lb n="2674"/><span>Do bhliadhnaibh is caogat slán,</span>
<lb n="2675"/><span>Ó teacht Chuirc chleacht chosgrach chruaidh,</span>
<lb n="2676"/><span>Go n-íomad sluaigh dó'n Bhoirinn bháin.</span></p>
<lb n="2677"/>
<lb n="2678"/><p><span>Ní raibh an chríoch cobhsaigh cháidh</span>
<lb n="2679"/><span>Gan chodhnach áigh nó fear gill,</span>
<lb n="2680"/><span>Go dul Donnchadh do'n chrú chian,</span>
<lb n="2681"/><span>Fá chumdach na criadh do'n chill.</span></p>
<lb n="2682"/>
<lb n="2683"/><p><span>Gé tá óg-fhlaith bhos-glan bhúdh</span>
<lb n="2684"/><span>Ar mharthain do'n úr fuil fhír,</span>
<lb n="2685"/><span>Ní h-adhbhar díomdha mo rádh,</span>
<lb n="2686"/><span>Ní mholaim mur dhamhna dín.</span>
<lb n="2687"/></p>
</div>
<pb n="51"/>
<div><lb n="2688"/><p><span>Do bhrígh, tráth leathas anuas,</span>
<lb n="2689"/><span>Is casas ó chnuas go bh-feó,</span>
<lb n="2690"/><span>Bídh go mairfeadh seal faoi bhláith,</span>
<lb n="2691"/><span>Meastar tráith nách bile beo.</span></p>
<lb n="2692"/>
<lb n="2693"/><p><span>Gidheadh a n-eiric t'fhala, a Dhé,</span>
<lb n="2694"/><span>Breagnaidh mé, is bain dom róinn,</span>
<lb n="2695"/><span>Is deonaidh tré dhreas do ghrás,</span>
<lb n="2696"/><span>Athchraobh d'fhás ó chneas an chroinn.</span></p>
<lb n="2697"/>
<lb n="2698"/><p><span>Acht gé chaith rae fada a réim,</span>
<lb n="2699"/><span>Is doiligh déin nár chaith ní is sia,</span>
<lb n="2700"/><span>Fear dob' aobhdha cruth is cáil,</span>
<lb n="2701"/><span>Fear dob' fheárr caomhna is ciall.</span></p>
<lb n="2702"/>
<lb n="2703"/><p><span>D'éis a dheaghluigh re crú Rógh,</span>
<lb n="2704"/><span>Cá bh-fuighidh a mhórdhacht, na mhaith?</span>
<lb n="2705"/><span>Dar leat níor leath-laogh dhá chich</span>
<lb n="2706"/><span>Fa Gaodhal fíre, fá flaith.</span></p>
<lb n="2707"/>
<lb n="2708"/><p><span>Ráinig fós ó'n Chuirc ó'r ghluais,</span>
<lb n="2709"/><span>Mar bhuinne ghluaise ara grás,</span>
<lb n="2710"/><span>Ar m beith gan chealgaib gan chruas,</span>
<lb n="2711"/><span>Nár faomh truaille ná tlás.</span></p>
<lb n="2712"/>
<lb n="2713"/><p><span>Ua Rudhraidhe is Rossa Ruaidh</span>
<lb n="2714"/><span>Ar úrchroidhe 'sar uaisle a méin,</span>
<lb n="2715"/><span>'S ba lór tréith dhírghe is tlás</span>
<lb n="2716"/><span>Da róim aoirde d'fhás a réim.</span></p>
<lb n="2717"/>
<lb n="2718"/><p><span>Fuaras táitibh 'san t-saoi,</span>
<lb n="2719"/><span>Rug annsacht mo chroidhe 'na dhiaigh,</span>
<lb n="2720"/><span>Ní labhraim ar ghloine ná ar ghnúis,</span>
<lb n="2721"/><span>Ós tiodhlaicibh túis tug Dia.</span></p>
<lb n="2722"/>
<lb n="2723"/><p><span>Mar tá triath tromdhacht gan taom,</span>
<lb n="2724"/><span>Fial lonnradh féidhme is iocht,</span>
<lb n="2725"/><span>Tadhbhacht, tuigse is tnúgh,</span>
<lb n="2726"/><span>Bheith bladh chunnail búidh gan briocht.</span></p>
<lb n="2727"/>
<lb n="2728"/><p><span>Iomdha cruth a n-éagcruth uadh,</span>
<lb n="2729"/><span>Is dearcaibh cuanna dá crúdh,</span>
<lb n="2730"/><span>Is tíghthe greadtha ar mionn bhun mear</span>
<lb n="2731"/><span>De druim éaga an mhionn ghloin bhúdh,</span></p>
<lb n="2732"/>
<lb n="2733"/><p><span>Ua na bh'fionn-fhlaith fá maith méin,</span>
<lb n="2734"/><span>Dá chaoineadh ní mé amháin,</span>
<lb n="2735"/><span>'San g-cóigidh, ní fáth ráidh rúin,</span>
<lb n="2736"/><span>An ráibh úr fár gheabh mo láimh.</span></p>
<lb n="2737"/>
<lb n="2738"/><p><span>Éagnach thríd dá truime atá,</span>
<lb n="2739"/><span>Ní h-ionann ó a lán is uaim,</span>
<lb n="2740"/><span>Is nách fonn maoine dom' ró,</span>
<lb n="2741"/><span>Do ním dhé laoithe duaim.</span></p>
<lb n="2742"/>
<lb n="2743"/><p><span>Acht d'fheart ghreidhm tuirse agus cráidh,</span>
<lb n="2744"/><span>Is d'éigion bádh bhruithne, is bróin,</span>
<lb n="2745"/><span>'S dá dhearbhadhgur mhaoith mo mhian,</span>
<lb n="2746"/><span>Ní caoiniomh 'na dhiaigh rém' ló,</span></p>
<lb n="2747"/>
<lb n="2748"/><p><span>Mo gheall, mo chuimirc, mo chuan,</span>
<lb n="2749"/><span>Mo luinne is luan me luim,</span>
<lb n="2750"/><span>Mo cheann fine fola fós,</span>
<lb n="2751"/><span>Mo bhuinne tós, is mo shail buinn.</span></p>
<lb n="2752"/>
<lb n="2753"/><p><span>Is dá m-beadh gan dleacht fháth dom' ghréas,</span>
<lb n="2754"/><span>Crú nách cloinfinn a ghaoth cróidh,</span>
<lb n="2755"/><span>An crann déigh-mheisnigh gan fhíoch,</span>
<lb n="2756"/><span>Fríoth do ghlain-sleisnibh Róigh.</span></p>
<lb n="2757"/>
<lb n="2758"/><p><span>Mhaoidheamh a fhola a h-acht a ghaoil,</span>
<lb n="2759"/><span>Ní thuigim a bh-fuighe, ná bhreis,</span>
<lb n="2760"/><span>Do bhrígh, má seasmhach an crann,</span>
<lb n="2761"/><span>Nách ionchurtha teannta leis.</span></p>
<lb n="2762"/>
<lb n="2763"/><p><span>Óir cidh maith Búrcaigh lé rádh,</span>
<lb n="2764"/><span>Is díoghluim árd fóla Briain,</span>
<lb n="2765"/><span>Lór a rádh gur cleath do'n chraoibh</span>
<lb n="2766"/><span>Nár cealgach le claoine riamh.</span></p>
<lb n="2767"/>
<lb n="2768"/><p><span>Filidheacht ná fuighlibh frás,</span>
<lb n="2769"/><span>Ní chuiriomh mar phlás im' laoidh,</span>
<lb n="2770"/><span>'S ní mó do bhainiomh ré luadh,</span>
<lb n="2771"/><span>Saobh ghotaibh suadha tré'n aoidh.</span></p>
<lb n="2772"/>
<lb n="2773"/><p><span>Léigfead fós gan easba díom</span>
<lb n="2774"/><span>Reic aighníomh, ná teasda a thréith,</span>
<lb n="2775"/><span>Acht amháin, gan líon dréacht luadh,</span>
<lb n="2776"/><span>Gur b-fíor Ghaodhal flaith uasal é.</span></p>
<lb n="2777"/>
<lb n="2778"/><p><span>Biodh nár shealbuigh moch na mall,</span>
<lb n="2779"/><span>Dré dhochmadh Gall fuinn a shean,</span>
<lb n="2780"/><span>Maith an éiric ionnta dhá,</span>
<lb n="2781"/><span>Lonnradh na glóire gur lean.</span></p>
<lb n="2782"/>
<lb n="2783"/><p><span>Acht cidh teasd do'n bheatha cé</span>
<lb n="2784"/><span>Lúghaide is lenn a dhul uain,</span>
<lb n="2785"/><span>Ciodh gur deasgadh díthe an dáil,</span>
<lb n="2786"/><span>Ós feárr nách bás dá ríre fuair,</span>
<lb n="2787"/><span>Brígh, cídh théarnas a ngrás Dé,</span>
<lb n="2788"/><span>Nách bás é éag acht beatha búain.</span></p>
<lb n="2789"/>
<lb n="2790"/><p><span>Dá bhrígh sin, cidh doiligh dúr,</span>
<lb n="2791"/><span>Is dealuighthe Dúnn le ciach,</span>
<lb n="2792"/><span>Ó nár bh-fiu cara ná caomh,</span>
<lb n="2793"/><span>Beidh eanaire saor ní is sia.</span>
<lb n="2794"/></p>
</div>
<pb n="52"/>
<div><lb n="2795"/><p><span>Seacht g-cead deag bliadhain go beacht,</span>
<lb n="2796"/><span>Le háireamh, is seacht fá dhó,</span>
<lb n="2797"/><span>Ó theacht Mhic Muire a g-clí,</span>
<lb n="2798"/><span>Do dháiligh síth dá gach slógh,</span></p>
<lb n="2799"/>
<lb n="2800"/><p><span>Seacht sian laet'bh fada fós,</span>
<lb n="2801"/><span>Ria d-teachtain do'n fhóghmhar mhoch,</span>
<lb n="2802"/><span>Go cumhdach a chuirp fó chriadh,</span>
<lb n="2803"/><span>Tug cumhadh im' chliabh-sa, is och.</span></p>
<lb n="2804"/>
<lb n="2805"/><p><span>Críoch.</span></p>
<lb n="2806"/>
<lb n="2807"/><p>
<lb n="2808"/><span>A Chláir eochair-mhilis, mhothardha na mion sreabh m-bláith,</span>
<lb n="2809"/><span>Is sámh socair thig do lomadh dhuit fád' ghrian-fhlaith gráidh,</span>
<lb n="2810"/><span>Fál foiris fuilt na crobhuinge dár ghiallais páirt,</span>
<lb n="2811"/><span>Is slán othruis luit is tugtha dhuit fá Dhia go brách.</span>
<lb n="2812"/></p>
</div>
<pb n="53"/>
<div><lb n="2813"/><p><span>Bzzzzz1728 18T</span>
<lb n="2814"/><span>Créad fa n-uaibhrid a chéile</span></p>
<lb n="2815"/>
<lb n="2816"/><p><span>AINDRIAS MacCRUITÍN RO CHAN.</span></p>
<lb n="2817"/>
<lb n="2818"/><p><span>Créad fa n-uaibhrid a chéile,</span>
<lb n="2819"/><span>An uaisle is an fhir fhéile?</span>
<lb n="2820"/><span>Dá chraoibh gan chríne gan chrith,</span>
<lb n="2821"/><span>Do chine mhir mhín Mhíleadh.</span></p>
<lb n="2822"/>
<lb n="2823"/><p><span>Cidh fá n-uaibhrid cuanta a cheile tais?</span>
<lb n="2824"/><span>Fuigheall na h-uaisle is tuaim na féile frais,</span>
<lb n="2825"/><span>Dá craoibh gan cruas nách buailfidh béim tar ais,</span>
<lb n="2826"/><span>Do'n ríogh-fhuil thuaigh, 's do chuaine caomh dhil Chais.</span></p>
<lb n="2827"/>
<lb n="2828"/><p><span>Caomh-fhuil Chais d'ár bhuidheach báird,</span>
<lb n="2829"/><span>Is sliocht ainmhear áirdh mhic Róigh,</span>
<lb n="2830"/><span>Cá treabha d'fhuil Ghaoidhil Ghlais,</span>
<lb n="2831"/><span>Ar fhuinneamh ná ar uaill ba mo?</span></p>
<lb n="2832"/>
<lb n="2833"/><p><span>Is mór mo thnúth do'n chúpla riamh 's mo bháigh,</span>
<lb n="2834"/><span>Le cómhachta an úird ó dhlúith Dia na ngrás;</span>
<lb n="2835"/><span>Ba stór dom umhail a g-cúige cian an Chláir,</span>
<lb n="2836"/><span>An ógluid úr, 'sa cuingidh ciallmhar cáigh.</span></p>
<lb n="2837"/>
<lb n="2838"/><p><span>Cuingid nár chuibhe beith cruaidh,</span>
<lb n="2839"/><span>Do súgh cíche na Craobh Ruaidh,</span>
<lb n="2840"/><span>Mar fhás gan truaillneadh gan t-sal,</span>
<lb n="2841"/><span>Go mó séan uaire 'na nóchar.</span></p>
<lb n="2842"/>
<lb n="2843"/><p><span>Ó's nóchar milis é, cuirim fé bhrataigh na n-órd,</span>
<lb n="2844"/><span>'S go ró bh-feicidh se a mhic 'na d-tréad meardha a m-bród,</span>
<lb n="2845"/><span>Ó's dó do cineadh an bhé mhiochair, shéim gheanamhail óg,</span>
<lb n="2846"/><span>Go deoigh gur silidh séin, Isibéal Ní Caithiosaigh dhó.</span></p>
<lb n="2847"/>
<lb n="2848"/><p><span>Dóibh ar aon theas croidhe,</span>
<lb n="2849"/><span>Ó dhlighim dreas dom deagh-laooidh,</span>
<lb n="2850"/><span>Nárb lúghaide a m-boire séimhe,</span>
<lb n="2851"/><span>Mar táim orra a g-cóimhéile.</span></p>
<lb n="2852"/>
<lb n="2853"/><p><span>Éiliomh druaidh dualgasa deachtamhail diún,</span>
<lb n="2854"/><span>Éadach nuachair, fuair mo shean róin riamh,</span>
<lb n="2855"/><span>Ó'n bh-Féin ó'r ghluais, an stuaidhre flaitheamhail fial,</span>
<lb n="2856"/><span>'S creacht do chuaidh má g-cuard gan cneasughadh air Bhrian.</span></p>
<lb n="2857"/>
<lb n="2858"/><p><span>Le Brian go h-am chuibhe,</span>
<lb n="2859"/><span>Dhe réir úird na séin-fhile,</span>
<lb n="2860"/><span>'S le a chéile dreach náir dil,</span>
<lb n="2861"/><span>Ní dhlighim fadáil fuighligh.</span></p>
<lb n="2862"/>
<lb n="2863"/><p><span>Fadáil fuighill gé dhlighim, no duanta diú,</span>
<lb n="2864"/><span>Is teannáil fuinn ag gríosadh luaid mo phínn,</span>
<lb n="2865"/><span>Mar anair dhaoibh, a dhís, dréacht uasal ghrínn,</span>
<lb n="2866"/><span>Acht tré theas ghrádh tríom, ní sgríobh go h-uair iomchuibhe.</span></p>
<lb n="2867"/>
<lb n="2868"/><p><span>Ní sgríobhar go h-am oile,</span>
<lb n="2869"/><span>Acht téarma na h-aimsire,</span>
<lb n="2870"/><span>Fár aintaidh an fial fuinn,</span>
<lb n="2871"/><span>Brian 'sa chéile a n-aon chuíng.</span></p>
<lb n="2872"/>
<lb n="2873"/><p><span>Fó chuíng na cléire is naomhtha brígh agus beart,</span>
<lb n="2874"/><span>Tar cuimhin béil, ba léir a sgríbhinn bheacht,</span>
<lb n="2875"/><span>Ó aois Mhic Dé, go h-aontaigh ar n-díse a g-ceart,</span>
<lb n="2876"/><span>Mile saor. seacht g-cead, seacht d-trí 'sa seacht.</span>
<lb n="2877"/></p>
</div>
<pb n="54"/>
<div><lb n="2878"/><p><span>Bzzzzz1738ob 18L</span>
<lb n="2879"/><span>AINDRIAS MacCRUITÍN CCT.</span></p>
<lb n="2880"/>
<lb n="2881"/><p><span>Do Mháire, inghean Uí Ghráda bain-chéile Thoirdealbhaigh Uí Lochluinn.</span></p>
<lb n="2882"/>
<lb n="2883"/><p><span>Créad nách canfuinn cúpla bhéarsa ar aisde thúta;</span>
<lb n="2884"/><span>Ó's léir gur leamhas dúinn-ne ar dhréacht díle tádhall,</span>
<lb n="2885"/><span>Do'n t-séaghain t-searcaigh t-súil-mhear, dhéadla ghasda ghnúis-gheal,</span>
<lb n="2886"/><span>Bhéil-ghlic mhéala bhuidh cheart, mhéin miochair mhnámhail.</span>
<lb n="2887"/><span>Is dá m-beinn air fad a n-úr-sruth na Naoi m-Ban n-ait air n-ionnladh,</span>
<lb n="2888"/><span>Ba dréim tar ceart dom chunntas na caom luide thrácht,</span>
<lb n="2889"/><span>Air mhéin, air mhaise, air mhúnladh, air shéimhe, airthaise, air thionngnadh,</span>
<lb n="2890"/><span>Air éifeacht, beart, 's air iomchar chéille is air cháil.</span></p>
<lb n="2891"/>
<lb n="2892"/><p><span>Taid déata is daingne dúla na séala a n-aice a n-dúbhairt me,</span>
<lb n="2893"/><span>Ag téacht isteach na siuntaibh go saor tuilte sámh,</span>
<lb n="2894"/><span>Nár thaobhuigh macnas múirne an aobhghlan aruid ur-ghlan,</span>
<lb n="2895"/><span>Maoitibh meara múchta, na méin léimhe mná,</span>
<lb n="2896"/><span>Acht tréithe is teasda tnútha bheith dréim lé dleacht a dúthchais,</span>
<lb n="2897"/><span>A bh-féile, bh-feacht, 'sa bh-fiuntas, cá séad fine feárr?</span>
<lb n="2898"/><span>Is téígle thaise thromdha, mar aon re cneastacht chonnla,</span>
<lb n="2899"/><span>Is éigion aire air íonnrámh gach faon cuire fán.</span></p>
<lb n="2900"/>
<lb n="2901"/><p><span>Dá m-béinn im' fhile rusa do léighfinn gloine a gluise,</span>
<lb n="2902"/><span>Do réir mar shuig an Dúiliomh go deagluighthe a dáil,</span>
<lb n="2903"/><span>Is néamh an lile ag lonnradh, mar aon ré crithre connla,</span>
<lb n="2904"/><span>'N-a h-éadan iodhain úr-ghlan is scéimh druite scáil.</span>
<lb n="2905"/><span>Caomh-chorp cailce cúmtha dá ngéillid mama mionnradh;</span>
<lb n="2906"/><span>Is déad gan alt gan fhonnsa, gan aerde gan fhán,</span>
<lb n="2907"/><span>'S gur thréigion truime is túirse d'aon a meirtne smúide,</span>
<lb n="2908"/><span>Bréithre briochta a búidh ghuibe, séis mhilis d'fhághail.</span></p>
<lb n="2909"/>
<lb n="2910"/><p><span>Tá craobh-fholt crathach cúplach, dréim neach daithte dlúith tiugh,</span>
<lb n="2911"/><span>Peárlach baclach búclach, táerse go trácht,</span>
<lb n="2912"/><span>Is gléire ghlaise an drúchta ré n-éirghe maidin t-samhraidh</span>
<lb n="2913"/><span>'N-a réim-ruisg rachtmhar ramhra is réaltannach ráil.</span>
<lb n="2914"/><span>Léire, is luige, is lúithe na méar is fuide fionn-chrobh,</span>
<lb n="2915"/><span>Séime, is singe, is úire 'n-a saor bhruinne sámh,</span>
<lb n="2916"/><span>'S do réir mo thuigse is mhiula, níor raoba air dhlighe an dúile,</span>
<lb n="2917"/><span>Dá léigidh duine a rún lé idir ghlaodh choiligh is lá.</span>
<lb n="2918"/></p>
</div>
<pb n="55"/>
<div><lb n="2919"/><p><span>A chraobh gan mheath gan mhúchadh, do phréimh na n-aithreach n-úra,</span>
<lb n="2920"/><span>Dá ngéilleadh treabha is trúpaibh tréan-ruire is táin,</span>
<lb n="2921"/><span>Is bláith an aiceacht dhúmh-sa, beith dréim réad theasda mhusgladh,</span>
<lb n="2922"/><span>Is éigse maithe an chúigidh dá leághadh dhuit gach lá.</span>
<lb n="2923"/><span>Acht mar aerde meas do'n dúthaigh, gan bhéim, gan bhrath, gan bhrúgha ar bith,</span>
<lb n="2924"/><span>Do chéile leaptha cúmhdaigh caomh-luite cáir,</span>
<lb n="2925"/><span>A Dhé bheir ne ar an dúladh, is réidheas gach deacra dúra,</span>
<lb n="2926"/><span>Léig mar aisge liom-sa, go saoghlaighthear slán.</span></p>
<lb n="2927"/>
<lb n="2928"/><p><span>A ghéag do'n chasna chúmhra, ní dead ná d'easbaidh dúthracht,</span>
<lb n="2929"/><span>Fár thréigeas seach do dhún-sa, na téacht tric id' dháil,</span>
<lb n="2930"/><span>Go léighfinn mar ba dú dhom, craobh do sean go h-úmhal duit,</span>
<lb n="2931"/><span>Sgéalta ceana cúmtha dréicht dhile is dáin,</span>
<lb n="2932"/><span>Acht creidhm is ceas na cúige, do shaoghad trém' chneas anonn me,</span>
<lb n="2933"/><span>'S do léig a ngalar dúbhach mise, téiglighthe tláith,</span>
<lb n="2934"/><span>Gabh féin a chara connla an sgeal go leathach líomsa,</span>
<lb n="2935"/><span>Ó's d'éigion leara is lionn duibh gan mé t'fhios gach lá.</span></p>
<lb n="2936"/>
<lb n="2937"/><p><span>AN T-AMHRÁN CEANGAIL.</span></p>
<lb n="2938"/>
<lb n="2939"/><p><span>Is nár liom mo ráidhte gan longadh do luaidh,</span>
<lb n="2940"/><span>Do'n bhláth luid ó thárla nách cogal don' Chruaich,</span>
<lb n="2941"/><span>Ó's ágh dom go d-tánag ar lorg na n-druaidh,</span>
<lb n="2942"/><span>Nách dán maith tá ag Máire ní Donnchaidh uaim.</span></p>
<lb n="2943"/>
<lb n="2944"/><p><span>Críoch.</span></p>
<lb n="2945"/>
<lb n="2946"/><p>
<lb n="2947"/><span>MEIRGE NÓ SUAITHCHIONTAS UÍ LOCHLUINN BÓIRNE</span></p>
<lb n="2948"/>
<lb n="2949"/><p><span>A g-campa Uí Lochluinn dob' fhollus a m-bláth-brat sróil,</span>
<lb n="2950"/><span>A g-ceann gach troda, le cosnamh do láthair gleo,</span>
<lb n="2951"/><span>Sean dair thorthach ar g-cosnamh le mal go cóir,</span>
<lb n="2952"/><span>Is anncoir gorm fá choraibh do chábla óir.</span></p>
<lb n="2953"/>
<lb n="2954"/><p><span>Bzzzzz1738ob 18L</span>
<lb n="2955"/><span>UzzzzzAindreas MacCruitín</span>
<lb n="2956"/><span>Aindreas MacCruitín, do chum Air bás Uilliam</span></p>
<lb n="2957"/>
<lb n="2958"/><p><span>Is é do bhás Uilliam do chealg me,</span>
<lb n="2959"/><span>Is d'fhág Baisgineach gan greann tar h-éis,</span>
<lb n="2960"/><span>Is na gártha ag céadhta fear againn,</span>
<lb n="2961"/><span>An tráth bhrathamaoid ár g-ceann-suilt réig;</span>
<lb n="2962"/><span>Árd-fhuil triatha Banba lán d'anfadh,</span>
<lb n="2963"/><span>Tré léanta an sgéil,</span>
<lb n="2964"/><span>Bládh na m-Brianach g-calma, mac Samairle,</span>
<lb n="2965"/><span>Agus clann Mhic Céin.</span></p>
<lb n="2966"/>
<lb n="2967"/><p><span>'S do b'annam leat-sa, a chara dhil,</span>
<lb n="2968"/><span>Dul ó Aifreann go teampall prayers,</span>
<lb n="2969"/><span>Uch! m' anacra an gharbh leac air d'asnacha,</span>
<lb n="2970"/><span>Is tú a d-teannta ag daoil;</span>
<lb n="2971"/><span>Ccá ngabhann neart do rathacha,</span>
<lb n="2972"/><span>Ná an labhairt suilt bhí id' cheann-sa a n-dé?</span>
<lb n="2973"/><span>Le go n-abaraid faoi ghlasaibh cip,</span>
<lb n="2974"/><span>Go daingean druidthe fann gan réim.</span>
<lb n="2975"/></p>
</div>
<pb n="58"/>
<div><lb n="2976"/><p><span>Bliádhain ghlan is go taca so,</span>
<lb n="2977"/><span>Do ghlachais galar cóím is cléibh,</span>
<lb n="2978"/><span>Do meath dá d-trian an arabhair,</span>
<lb n="2979"/><span>Is d'aistrigh air dhuíbheacht an spéir;</span>
<lb n="2980"/><span>Níor fhan gabhail air iasg a bh-fairrge,</span>
<lb n="2981"/><span>Ag sin slata is líonta a bh-fraoch,</span>
<lb n="2982"/><span>Ní gnáthach grian ag spalpadh orainn,</span>
<lb n="2983"/><span>Ag sin anfadh air an d-tuinn is faobhar.</span></p>
<lb n="2984"/>
<lb n="2985"/><p><span>Ba lannamar do sheasam-sa</span>
<lb n="2986"/><span>Air fhaithche amuigh nó a lathair éacht,</span>
<lb n="2987"/><span>'S gach ar ghlacais-se dho'n airgead so,</span>
<lb n="2988"/><span>Gur scaipis-se 'san tábhairne tar éis,</span>
<lb n="2989"/><span>Air aisde suilt, air aigeantacht,</span>
<lb n="2990"/><span>Do b' fhéarra clú, cáil is méinn,</span>
<lb n="2991"/><span>Is do shamailt-se níl eatortha,</span>
<lb n="2992"/><span>Is do meathadar ó Chlár go Léim.</span></p>
<lb n="2993"/>
<lb n="2994"/><p><span>Mo chreach! mo bhuinne fada singil,</span>
<lb n="2995"/><span>Gasda clisde géag ghlan leabhair,</span>
<lb n="2996"/><span>'S gurab a bh-fearann Cille leagamuir-ne,</span>
<lb n="2997"/><span>Fear is file dhéanfhadh greann;</span>
<lb n="2998"/><span>Ceol ba binne ag teacht, na fiddle,</span>
<lb n="2999"/><span>Cuach air bile is éanlaith air crann,</span>
<lb n="3000"/><span>'Sis leat-sa ár nguidhthe air fad go h-uile,</span>
<lb n="3001"/><span>Go Parrathas Mhic Dé gach am.</span></p>
<lb n="3002"/>
<lb n="3003"/><p><span>Críoch.</span></p>
<lb n="3004"/>
<lb n="3005"/><p><span>AINDRIAS MacCRUITÍN, CCT., LEIS AN ATHAIR SEÁGHAIN UA FINN,</span>
<lb n="3006"/><span>.I. LE N-A MNAOI THIGHE.</span></p>
<lb n="3007"/>
<lb n="3008"/><p><span>A dúr-bhean chráidhte an árus aoibhinn ait,</span>
<lb n="3009"/><span>Do dhiultuigh dom páirt gan fáth is an oidhche ag teacht,</span>
<lb n="3010"/><span>Dar liom, a Sheághain, is nár mar sgríobhaidh stair,</span>
<lb n="3011"/><span>Is gur fionn atair, is tá fhios ag Dia nách h-eadh.</span></p>
<lb n="3012"/>
<lb n="3013"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="3014"/></p>
</div>
<pb n="59"/>
<div><lb n="3015"/><p><span>Bzzzzz1794ob 18D</span>
<lb n="3016"/><span>UzzzzzMuiris Ó Gormáin</span>
<lb n="3017"/><span>Cumaoin uaim ar sliocht Cathaoir.</span></p>
<lb n="3018"/>
<lb n="3019"/><p><span>Cumaoin uaim ar sliocht Chathaoir,</span>
<lb n="3020"/><span>Laochraidh Laighean na d-tréan tacar,</span>
<lb n="3021"/><span>Fine is féile a g-crich Banbha,</span>
<lb n="3022"/><span>Beithre beodha cath-chalma.</span></p>
<lb n="3023"/>
<lb n="3024"/><p><span>Ó's díobh sin le luadh anois,</span>
<lb n="3025"/><span>Tomás óg mhac Seamuis,</span>
<lb n="3026"/><span>Mo chuairt féin 'n-a dháil go dian,</span>
<lb n="3027"/><span>An saoir-fhear sáimh 'sa fír-fhial.</span></p>
<lb n="3028"/>
<lb n="3029"/><p><span>Dáire Barrach na g-comhlann g-cruadh,</span>
<lb n="3030"/><span>Mhac Chathaoir chathaig na d-trom-shluagh,</span>
<lb n="3031"/><span>Is dá ghéaga geinealuid go beacht,</span>
<lb n="3032"/><span>Tomás uasal na n-déigh bheart.</span></p>
<lb n="3033"/>
<lb n="3034"/><p><span>Tomás Ó Gormán an chrotha chaoimh,</span>
<lb n="3035"/><span>Mhac Séamuis shuaithnidh na n-árd-ghníomh,</span>
<lb n="3036"/><span>Mhic Donnchaidh an mhúir mheadhraigh,</span>
<lb n="3037"/><span>Mhic Maoileachlainn an mhóir-theaghlaigh.</span></p>
<lb n="3038"/>
<lb n="3039"/><p><span>Mhic Donnchaidh ó'n Moin Mhóir,</span>
<lb n="3040"/><span>Do fuair ó éigsibh onóir,</span>
<lb n="3041"/><span>Agh riar cliar is aois gach ciuil,</span>
<lb n="3042"/><span>'Sa cathughadh fann-bhocht le deagh-rún.</span></p>
<lb n="3043"/>
<lb n="3044"/><p><span>Is gairid lá ag lucht an toighe,</span>
<lb n="3045"/><span>Mur a m-bí tú do chomhnuidhe,</span>
<lb n="3046"/><span>'S do bhriathra blasda binne,</span>
<lb n="3047"/><span>Go d-tóigfeadh dobrón is doghruinge.</span></p>
<lb n="3048"/>
<lb n="3049"/><p><span>Is mo chrú Chathaoir Mhóir do'n fhial,</span>
<lb n="3050"/><span>Mo Thomás óg go móir-mhiadh,</span>
<lb n="3051"/><span>D'ar cheart féile is eineach,</span>
<lb n="3052"/><span>Ceap na fréimhe dob' onórach.</span></p>
<lb n="3053"/>
<lb n="3054"/><p><span>Chuaidh do chlú thoir is tiar,</span>
<lb n="3055"/><span>A bh fogas duibh 'sa n-eidirchian,</span>
<lb n="3056"/><span>Tré h-féile, h-eineach is h-aoibh,</span>
<lb n="3057"/><span>A ghéag geineadh ó'n órchraoibh,</span></p>
<lb n="3058"/>
<lb n="3059"/><p><span>Do thoiligh Dia dá ghrása</span>
<lb n="3060"/><span>Go bh-fuair sibh céile díongmhálta,</span>
<lb n="3061"/><span>'S go m-biadh oighre díleas dleacht,</span>
<lb n="3062"/><span>Is triath ó m-Bairrche dod' fhréimh-shliocht.</span></p>
<lb n="3063"/>
<lb n="3064"/><p><span>Go Lúndain má tá bhur d-triall,</span>
<lb n="3065"/><span>Dia bhur g-coimhdeacht gach éin rian,</span>
<lb n="3066"/><span>Dia bhur n-dídean ar muir 's air tír,</span>
<lb n="3067"/><span>A ghnúis aobhdha gan tathaoir.</span></p>
<lb n="3068"/>
<lb n="3069"/><p><span>Do fuair sise céim tar mnaibh,</span>
<lb n="3070"/><span>Alicia ghruaidh-dhearg dreach-náir,</span>
<lb n="3071"/><span>An stáid-bhean, air áille, air scéim,</span>
<lb n="3072"/><span>A n-eagna, d-tuigse, 'sa n-déigh-mhéin.</span>
<lb n="3073"/></p>
</div>
<pb n="60"/>
<div><lb n="3074"/><p><span>Bzzzzz1738c 18L</span>
<lb n="3075"/><span>UzzzzzAodh Buidhe Mac Cruitín</span>
<lb n="3076"/><span>AODH BUIDHE MAC CRUITÍN, CCT.</span></p>
<lb n="3077"/>
<lb n="3078"/><p><span>Air bhás Aindriais Mhic Cruitín.</span></p>
<lb n="3079"/>
<lb n="3080"/><p><span>Ní buan brón go bás ollaimh,</span>
<lb n="3081"/><span>Truagh an cás a d-Tuadh'uin,</span>
<lb n="3082"/><span>Móide is léan a leagadh,</span>
<lb n="3083"/><span>De thíg éag na h-ealuídhne.</span></p>
<lb n="3084"/>
<lb n="3085"/><p><span>Cia dár d-teangaidh anois bhias</span>
<lb n="3086"/><span>'Na chodhnach ó dh'éag Aindrias,</span>
<lb n="3087"/><span>Ná teagasg na n-Ogham n-docht,</span>
<lb n="3088"/><span>Le mór ghrádh is le dúthracht.</span></p>
<lb n="3089"/>
<lb n="3090"/><p><span>Ba file gan bhrón gan mheabhail,</span>
<lb n="3091"/><span>Ba h-é an saoi suadhamhail,</span>
<lb n="3092"/><span>An dán uaidh sin ba bínn blas,</span>
<lb n="3093"/><span>Ó sé ba bhuime do'n eolas.</span></p>
<lb n="3094"/>
<lb n="3095"/><p><span>Ba h-é an t-éigeas saor sotail,</span>
<lb n="3096"/><span>Dealbhthóir na n-dubh-fhocal,</span>
<lb n="3097"/><span>A sé do ghealas an glór dubh,</span>
<lb n="3098"/><span>Ba lór a fheabhas d'ollamh.</span></p>
<lb n="3099"/>
<lb n="3100"/><p><span>É ba sgribhneoir sgagtha,</span>
<lb n="3101"/><span>Ba léighteoir fíor-ghlan foghlamtha,</span>
<lb n="3102"/><span>Ba séanchaidhe sáir-riaghlach saor,</span>
<lb n="3103"/><span>Seasamhach sáir-mhianach soiléir.</span></p>
<lb n="3104"/>
<lb n="3105"/><p><span>Níor mhór dá mhianach 'san tír,</span>
<lb n="3106"/><span>Do lean riaghail Mhic Cruitín;</span>
<lb n="3107"/><span>Níor cham an seanchas saor,</span>
<lb n="3108"/><span>Anamh na bh-feannachas bh-fíor-chlaon.</span></p>
<lb n="3109"/>
<lb n="3110"/><p><span>Dearbhráthair do'n eagna áird,</span>
<lb n="3111"/><span>An seanchas ráid ríogh-bhaird,</span>
<lb n="3112"/><span>Má déantar í gan forbhás,</span>
<lb n="3113"/><span>Is bráthair í do'n úghdarás.</span></p>
<lb n="3114"/>
<lb n="3115"/><p><span>Do lean Aindrias géin dobhair,</span>
<lb n="3116"/><span>An dáimh díreach tré riaghail,</span>
<lb n="3117"/><span>Gach duain gach dán do rinne,</span>
<lb n="3118"/><span>Ba le ceart cruaidh céilidhe.</span></p>
<lb n="3119"/>
<lb n="3120"/><p><span>Do lean Aindrias air d-túis,</span>
<lb n="3121"/><span>An eagna a sé iomthúis;</span>
<lb n="3122"/><span>'Sa chéim níor shalach abhus,</span>
<lb n="3123"/><span>Go n-dearna bealach go flaitheas.</span></p>
<lb n="3124"/>
<lb n="3125"/><p><span>AN CEANGAL.</span></p>
<lb n="3126"/>
<lb n="3127"/><p><span>Níl dáimh léigheanta a g-Clár Chéin, ná urradhaibh eoil,</span>
<lb n="3128"/><span>Ná sás déanta láin-dréachta a bh-filidheacht chóir,</span>
<lb n="3129"/><span>Ná lámh léar-chur áird scéalta ár g-curaidhe a g-clódh,</span>
<lb n="3130"/><span>'S ná trácht aon 's gan Aindréas Mac Cruitín beo.</span></p>
<lb n="3131"/>
<lb n="3132"/><p><span>Críoch.</span>
<lb n="3133"/></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Dánta Aindréis Mhic Cruitín

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Dánta Aindréis Mhic Cruitín

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
