Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">The Irishman's Treasure: Gaduighe a' fághail bháis</title><author><name type="main">Anaithnid</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">L358</note>
                         <note type="L">1</note>
                         <note type="B">1836 19L</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>L358</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title>The Irishman's Treasure: Gaduighe a' fághail bháis</title><author>Anaithnid</author><imprint><publisher>B.Á.C.: P.Dixon Hardy</publisher><date>1836 19L</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p/>
<lb n="0"/>
<lb n="1"/><p><span>Is minic do chuir mé athchuiníghe chum an Tiarna, go bhfaighinn bás go</span>
<lb n="2"/><span>síothchánta air mo leaba féin, agus beagán do cháirde diadhaithe bheith am</span>
<lb n="3"/><span>thímchíoll, do ghuífeadh chum Dé am fhochair agus do chuirfeadh misneach orm</span>
<lb n="4"/><span>le léigheamh na ngeallamhna beannaighthe atá annsa m-Bíobla.  Agus isé mo</span>
<lb n="5"/><span>thuairim go ma mhian le gach aon duine diadhaithe bás d'fhághail air an</span>
<lb n="6"/><span>slíghe céadna: ach, feach cad í an deifir atá idir sin agus an cás do</span>
<lb n="7"/><span>thasbánann éféin dúinn annsa sgéal beag so!  Biothamhnach dá chur chum báis,</span>
<lb n="8"/><span>agus Slánatóir an Domhain dá chur chum báis le n'ais!  'Se a gcás an cás is</span>
<lb n="9"/><span>truaidhbhéile le fághail - iad araon a gcruadh-phianta báis, - ach ní a</span>
<lb n="10"/><span>seómra ciuin cluthar, ná a lár a gcáirde grádhmhara: ní sheadh, ach air</span>
<lb n="11"/><span>shliabh, táirneálta suas air chrois, le soighidiuirídhe borba 'na</span>
<lb n="12"/><span>ttímchioll, agus iad nochdaighthe os cómhair an tsluadh do bhailigh chum na</span>
<lb n="13"/><span>háite, cuid aca chum feuchainn air an gceusadh, agus tuille aca le réasúin</span>
<lb n="14"/><span>eile.  Do bhí cathair Ierúsalem an uair sin lán do dhaoine do tháinigh ó</span>
<lb n="15"/><span>gach taobh do'n dúthaidh chum solamna na cásga; agus is cosamhuil gur</span>
<lb n="16"/><span>bhailigh buídhean gan áiriomh díobh chum an radhairc seo do fheicsinn, go</span>
<lb n="17"/><span>mórmhór ó bhí Iosa ameasg an lucht bhí le ceusadh.  Ach a lár na neite</span>
<lb n="18"/><span>mí-fhábharacha so do rineadh obair cómh hiongantach is do chonairc duine nó</span>
<lb n="19"/><span>aingiol riamh.  Chum do ttuigfimíd é seo ní 's feárr, tugaimís fá n-deara</span>
<lb n="20"/><span>air ttúis,</span>
<lb n="21"/><span>1.  An gaduíghe a'fághail bháis.</span>
<lb n="22"/></p>
</div>
<pb n="2"/>
<div><lb n="23"/><p><span>Créatúir gráineamhuil iseadh gaduíghe.  A deir Dia féin nách féidir leis dul</span>
<lb n="24"/><span>go flathas.  A ríoghacht Rúisia díbearthar gach gaduíghe amach as an ttír,</span>
<lb n="25"/><span>agus a Sacsona crochdar é.  Daorann dlígh Dé agus duine lucht</span>
<lb n="26"/><span>gaduigheachta, agus fós, is mór díobh atá ann gach aon tír.  O, is</span>
<lb n="27"/><span>truaidhbhéileach an tasbánadh é seo air nádúir an duine, mar tugann sé le</span>
<lb n="28"/><span>feicsinn dúinn an mhillteacht do chuaidh sé a n'olcas ó chruthaidh Dia air</span>
<lb n="29"/><span>ttúis é!  Atá mórán daoine 'na n-gaduighthe air neithe móra, cuid eile air</span>
<lb n="30"/><span>neithe suaracha.  Robálann cuid aca Dia as a onóir; cuid eile aca Críost as</span>
<lb n="31"/><span>a Dhiadhacht; goideann daoine cuid a gcómharsan, agus baineann daoine eile</span>
<lb n="32"/><span>dhíobh féin sonus annsa tsaoghal so, agus flathas annsa tsaoghal eile.</span></p>
<lb n="33"/>
<lb n="34"/><p><span>An gaduíghe seo bhí dá'cheusadh, do bhris sé an t-ochtmhadh h-Aithine, "Ná</span>
<lb n="35"/><span>déan goid."  Do sháruigh sé dligh na ríoghachta, do rug lámh an chirt air,</span>
<lb n="36"/><span>agus do bhí sé anuairsin a'díol as a dhroich ghníomhartha.  d'fhan a</span>
<lb n="37"/><span>chroídhe cruaidh gan aithreachus go ttí uair a bháis; níor rug aon chneadh</span>
<lb n="38"/><span>cóinsiais gréim air 'anam attaobh a ndeárna sé, ná ní raibh aon eagla air a</span>
<lb n="39"/><span>ttaobh aon phionóis do bhí roimhe.  Ní raibh ach dó nó trí uairibh idir</span>
<lb n="40"/><span>é agus is an tsíorruigheacht, agus fós ní raibh aon dúil aige é féin do</span>
<lb n="41"/><span>ollamhúghadh chum dul a láthair Dé.  Nách sgannramhuil an cás é seo!  Ba</span>
<lb n="42"/><span>chóir go n-árdóghach sé ár ttruadhbhéil do dhaoine bhíos daor chum báis! Tá</span>
<lb n="43"/><span>dligh Shacsana go ró mhillteach a bpaointídhe áirighthe, agus fós atá mórán</span>
<lb n="44"/><span>trócaire measgaidhthe tríd; mar is beag do dhaoine daorthar chum báis nách</span>
<lb n="45"/><span>bhfaghann tamall aimsire idir an mbreathamhantas agus an chroich.  Dá bhrígh</span>
<lb n="46"/><span>sin, bíon uain aig an bhfear daor air dhul isteach a n-uaigneas a phríosúin,</span>
<lb n="47"/><span>agus smaoineamh annsan air a pheacaidhe iomadamhla.  Is féidir leis lucht</span>
<lb n="48"/><span>Eaglaise nó daoine diadhaithe bheith aige ansan, chum slígh na síothchána</span>
<lb n="49"/><span>agus beatha síorruidhe a mhúineadh dho, agus gan amhrus, annsa gcás</span>
<lb n="50"/><span>truaidhbhéileach sin, is iomdha duine iaras agus gheibheas trócaire Dé.  Ach</span>
<lb n="51"/><span>ní léighimíd go raibh aon chaedh do'n tsórt so aig an ngaduighe bhocht.  An</span>
<lb n="52"/><span>úsáid do fuair Mac Dé ó'n ccúirt, má's cómhartha é air a nós ghnáthach,</span>
<lb n="53"/><span>do bhí a thriail, a dhaoradh, agus a chur chum báis a n'-aon lá amháin.</span></p>
<lb n="54"/>
<lb n="55"/><p><span>An gaduighe cruadh-chroídheach so, ní shé amháin ná raibh aithreachus a</span>
<lb n="56"/><span>pheacaidhe air, a ttosach a phianta air an gcrois, ach do rin sé magadh fé</span>
<lb n="57"/><span>an Slánathóir 'san ám gcéadna.  Tá so sgríobhtha go follus annsa mBíobla, ó</span>
<lb n="58"/><span>bheirt úghdar.</span>
<lb n="59"/></p>
</div>
<pb n="3"/>
<div><lb n="60"/><p><span>A deir Naomh Maitiu, "Gur ceusadh beirt ghaduighthe ionna fhochair, duine aca</span>
<lb n="61"/><span>air a láimh dheis agus duine eile air a láimh chlé;  agus an mhuinntir do</span>
<lb n="62"/><span>ghabhadh thairis, do bhídís a' maga fé, ag crothadh a gcinn, agus ag rádh,</span>
<lb n="63"/><span>Má's tusa Mac Dé, tar anuas do'n chrois; agus na hard-shagairt mar an</span>
<lb n="64"/><span>gcéadna a' magadh fé, a bhfochair na sgríobhuidhthe agus na sinnsir, dá</span>
<lb n="65"/><span>rádh, Do shábháil sé daoine eile, agus ní féidir leis é féin a shábháil.</span>
<lb n="66"/><span>Má sé Righ Israel é, tagadh sé anuas do'n chrois, agus creidfimíd é.  Do</span>
<lb n="67"/><span>chuir sé a mhuinín a nDia:  saorach sé anois é, má's áil leis é, mar</span>
<lb n="68"/><span>adúbhairt sé, Is mise Mac Dé.  Agus na gaduighthe do crochadh a n'fhochair,</span>
<lb n="69"/><span>thugadar an (tarcuisne) chéadna dho." (C.27.)  A deir Naomh Marcus mar an</span>
<lb n="70"/><span>gcéadna, "Na daoine do chrochadh a n'fhochair, (go) ttugadar aithis do" -</span>
<lb n="71"/><span>Tasbánann so dhúinn mórchruadhas chroídhe an duine.  Go deimhin, a cháirde, an</span>
<lb n="72"/><span>fear do rin sugra mar sin leis an mbás, agus thug tarcuisne do'n</span>
<lb n="73"/><span>t-Slánathóir a lár a phianta báis air an ccrois, ba dheacair linn géille go</span>
<lb n="74"/><span>saorfaidhe ó Ifrionn é, ach breithnigh ard-chómhacht agus truaidhbhéil Dé!</span>
<lb n="75"/><span>Fé mar do dhruid an bás leis, do bhog a chroidhe; do thoisigh sé air</span>
<lb n="76"/><span>ghuidhe, d'iar sé trócaire air Chríost.  Do bhí cás truaidhbhéileach a choirp</span>
<lb n="77"/><span>fábharach chum leas a anama, bhí sé a n-áit ionna raibh guith an t-Slánathóra</span>
<lb n="78"/><span>air a chómhghar.  Ní cosamhuil go bhfeacaidh sé Críost riamh roimhe sin:</span>
<lb n="79"/><span>ach do chonairc sé anuairsin é agus do chualaidh sé é ag cur an ímpídhe seo</span>
<lb n="80"/><span>suas chum Dé, "Athair, maith dhóibh, mar ní'l fhios aca cad do dheinid</span>
<lb n="81"/><span>siad."  Do chualaidh sé é a fágainn slán agá mhathair, dá rádh, "A bhean,</span>
<lb n="82"/><span>feuch do mhac;" agus do chualaidh sé é a' tabhairt a mháthar suas dá</span>
<lb n="83"/><span>dheisciobal dhíleas, chum a bheith fé na chúram agus fé na chion: "A mhic,</span>
<lb n="84"/><span>(ar seision,) feuch do mháthair." - Dob'fhéidir gur ghoill so air an</span>
<lb n="85"/><span>ngaduighe, agus gur bhog sé a chroídhe, nó b'fhéidir go ttug Dia chum</span>
<lb n="86"/><span>aithreachuis é a slígh eigin eile.  Tá mórán daoine bochta mí-fhoirtiúnacha</span>
<lb n="87"/><span>mar an ngaduighe seo, nách bhfuil a sligh chum clos tráchta air Chríost,</span>
<lb n="88"/><span>agus air thrócaire, agus air shlánúghadh anama.  Ní taithídhe leó dul</span>
<lb n="89"/><span>annsna háitionna 'na mbíon trácht air Chríost, - Fóraoir! tógann neithe</span>
<lb n="90"/><span>eile suas a smaointe; siúbhluid siad casán eile; fanaid siad amach ó thigh</span>
<lb n="91"/><span>na núrnaighthe.  Ní'l aon rud is neamh-ghnáithídhe leó ná feuchainn</span>
<lb n="92"/><span>annsa mbíobla.  Ní'l aon rud do thuirsígheann inntinn an pheacaigh dána</span>
<lb n="93"/><span>chómh mór le seanamóin bríoghmhar fírinneach a chlos, a' tasbánadh a cháil</span>
<lb n="94"/><span>féin do, a' priocadh a chóinsiais, agus ag cur a pheacaidhe</span></p>
</div>
<pb n="4"/>
<div><lb n="95"/><p><span>go léir os cómhair a 'shúl, annsa ngné is measa agus is anacraidhe.</span>
<lb n="96"/><span>An fear Eaglaise do thabharfaidh a leithéid seo do sheanamóinte uaidh, do </span>
<lb n="97"/><span>chídhfidh sé athrúghadh ionna phobal a gcionn seacht mbliadhain.  Glacfaidh</span>
<lb n="98"/><span>cuid aca aithreachus agus creidiomh, agus iompóghaidh cuid eile aca uaidh</span>
<lb n="99"/><span>air fad, agus loirgeoid siad teagasg is millse dhóibh.  Dá' bhrígh seo, tá</span>
<lb n="100"/><span>mórán d'ár ccómh-chréatúirighe nách ccloiseann choídhche aon nídh chum</span>
<lb n="101"/><span>eagla Dé do chur ortha.  Go deimhin ba cheart slígh eigin a cheapadh chum</span>
<lb n="102"/><span>bochdáin tréigthe do fhághail amach, nách ggcualaidh riamh focal na</span>
<lb n="103"/><span>beatha.  Tá ceart mór aca air ár ttruaidhbhéil, mar atáid siad a' dul amúgha</span>
<lb n="104"/><span>do uiriosba eóluis.  Is iomdha duine aca do tugthar suas ó 'na nóige chum</span>
<lb n="105"/><span>céird an pheaca.  Ní bhfaghaid cion ná moladh ó na muintir, ach anuair bhí'd</span>
<lb n="106"/><span>siad clisde air mhallaightheoireacht.  Níor hinnseadh dhóibh riamh an</span>
<lb n="107"/><span>oibliogáid atá ortha chum Dé agus duine: mairid siad amháin chum bheith a'</span>
<lb n="108"/><span>goid, a marbhadh, agus a' léirsgrios.  Dá bhrígh sin, ní hiongna go mbeidh</span>
<lb n="109"/><span>droich-bhearta dá ndéanadh, agus lucht a ndéanta iomadamhuil; ár ttighthe</span>
<lb n="110"/><span>dá robáil, ár mbailte lán do urchóid, agus na príosúin líonta.  Is féidir</span>
<lb n="111"/><span>le lucht ceannais bheith a' déanadh dlighthe, agus le lucht airm bheith a'</span>
<lb n="112"/><span>faire; breitheamhuin bheith a' daoradh, agus ag cur dian-phionóis air</span>
<lb n="113"/><span>dhroch dhaoine; ach chum teacht air phréimh an uilc, tugthar aighidh na</span>
<lb n="114"/><span>bpeacach air Uan Dé, do thógas peacuidhe an domhain; bhéaraidh sé sin</span>
<lb n="115"/><span>croídhe nuadh dhóibh agus spirid ceart, is annsan séanfaid siad an peaca</span>
<lb n="116"/><span>go brách.</span></p>
<lb n="117"/>
<lb n="118"/><p><span>A ttaobh iompóghadh an ghaduighe seo chum Dé air an gcrois, ó's rud é do</span>
<lb n="119"/><span>thagraid mórán daoine, mar neartúghadh air a ttuairim féin, iaraim ort, a</span>
<lb n="120"/><span>léightheoir, smaoineamh air na neithe déarfaidh mé leat anois.</span></p>
<lb n="121"/>
<lb n="122"/><p><span>Pé háit ionna mbíon aithreachus fírinneach air son peaca tugann sé leis</span>
<lb n="123"/><span>toradh dá réir.  Creidiomh an ghaduíghe seo, cé ná raibh ann ach fás uair a'</span>
<lb n="124"/><span>chloig, do bhí sé ard-thorthamhuil.  Do dheimhnigh sé go raibh an duine</span>
<lb n="125"/><span>iompaighthe le Críost; agus cé go madh mhion, ann féin, gach poínte do'n</span>
<lb n="126"/><span>deimhniúghadh so, fós atá sé ard-bhríoghmhar chum a thasbánadh dhúinn ná</span>
<lb n="127"/><span>sábhálann Críost aon duine ionna pheacuidhe, ach ó na pheacuidhe.</span></p>
<lb n="128"/>
<lb n="129"/><p><span>1.  Air ttúis , d'admhuigh sé a choir, go hosgailte, agus mar an gcéadna</span>
<lb n="130"/><span>ceart a dhaortha.</span></p>
<lb n="131"/>
<lb n="132"/><p><span>2.  Do thug sé forfhrógra agus achmusán dá chómh-pheacach. - "Nách bhfuil</span>
<lb n="133"/><span>eagla Dé ort, (ar seision) agus tú fé an daor-bhreith</span></p>
</div>
<pb n="5"/>
<div><lb n="134"/><p><span>chéadna? agus sinn (araon) go deimhin le ceart.  "cómh maith is go</span>
<lb n="135"/><span>ndéarfach sé, 'Bfuil fonn ort fanamhuinn croidhe-chruaidh go deire?  Nách</span>
<lb n="136"/><span>bhfuil aon eagla ort roimh Dhia, agus tu le dul 'na láthair gan mhaill?  O</span>
<lb n="137"/><span>smaoinigh air do chrích déaghnach!</span></p>
<lb n="138"/>
<lb n="139"/><p><span>3.  Do chosain sé clú mhasluighthe Chríost, "Ní dheárna an fear so aon</span>
<lb n="140"/><span>olc," (ar seision.)  Mar sin adúbhairt Píoláid, an fear do thug breathamhnus</span>
<lb n="141"/><span>air; agus do ghlaodhaigh air bháisín uisge, agus do nigh a lámha os cómhair</span>
<lb n="142"/><span>an phobuil, dá rádh, "Táimse neimhchionntach a gcuid fola an duine chirt</span>
<lb n="143"/><span>seo."  Mar sin adúbhairt Iúdas Iscáriot, an fear do dhíol é.  "Do pheacaidh</span>
<lb n="144"/><span>mise, (ar seision,) do bhrígh gur dhíol mé fuil neimh-chionntach."</span></p>
<lb n="145"/>
<lb n="146"/><p><span>4. d'admhuigh sé a chreidiomh a gcómhacht agus a nglóire Chríost; ag cur</span>
<lb n="147"/><span>a ghuídhe 'na láthair, agus dá admháil mhar Thiarna agus mar Rígh: - "A</span>
<lb n="148"/><span>Thiarna, (ar seision,) cuímhnigh ormsa anuair thiocfaidh tú chum do</span>
<lb n="149"/><span>ríoghachta (féin)."  Dob' iongantach an móimiont é seo a mbeatha an</span>
<lb n="150"/><span>t-Slánathóra, agus do thug an gaduighe dho, anuairsin, onórúghadh thar a</span>
<lb n="151"/><span>ttug aonduine eile air talamh, nách mór. Do dhíol ceann dá dheisciobail féin</span>
<lb n="152"/><span>é, do shéan ceann eile é, agus do thréig an chuid eile é agus theitheadar.</span>
<lb n="153"/><span>Do bhi an t-árd shagart agus na sgríobhuighthe dá cháineadh, gramuisg an</span>
<lb n="154"/><span>phobuil a' magadh fé, agus an duine bocht so, lán do aithreachus a</span>
<lb n="155"/><span>pheacuídhe, ag guídhe chuige mar Shlánathóir ard-ghlórmhar ag iaradh</span>
<lb n="156"/><span>trócaire air, agus áit ionna ríoghacht. Tá an deifrígheacht go ró iongantach.</span></p>
<lb n="157"/>
<lb n="158"/><p><span>II.  Anois iompuíghmís ár smaointe chum an t-Slánathóra a' fághail bháis.</span></p>
<lb n="159"/>
<lb n="160"/><p><span>Cad é an toradh thug sé air an ainniseoir bhi air crochadh le na thaobh?</span>
<lb n="161"/><span>Cad é an freagra thug sé air a athchuingidh?  "Adúbhairt Iosa leis,</span>
<lb n="162"/><span>A deirimse leat go fírinneach, go mbeidh 'tu am fhochair a niugh a</span>
<lb n="163"/><span>bparrathas."  Isé seo go díreach an rud dob'fhéidir a mheas ó'n té úd gurab</span>
<lb n="164"/><span>é a chroidhe suigheachán na trócaire.  Tá cúig neithe annsa bhfreagra so:</span></p>
<lb n="165"/>
<lb n="166"/><p><span>1. Tasbánadh glórmhar air ullamhacht Chríost a' freagairt úrnaighthe.</span></p>
<lb n="167"/>
<lb n="168"/><p><span>Níor choingbhidh sé an peacach bocht aithrígheach so aon mhóimiont amháin</span>
<lb n="169"/><span>a namhrus.  Cómh maith is go gcuirfeadh Críost an t-athchuingidh ionna</span>
<lb n="170"/><span>bheul, chum méid a thrócaire féin do</span></p>
</div>
<pb n="6"/>
<div><lb n="171"/><p><span>thasbánadh agus a thoil chum peacaigh a shábháil; chum misnigh a chur air</span>
<lb n="172"/><span>ghach naon do léighfeadh an sgéal, é féin do lorg, agus chum gach peacach</span>
<lb n="173"/><span>ceann dána d'fhágbháil gan aon leithsgéal.  Nách ttuigeann sibh é seo, a</span>
<lb n="174"/><span>cháirde? O!  Iompuíghidh é chum leas bhúr nanama.</span></p>
<lb n="175"/>
<lb n="176"/><p><span>2. Tugann sé tasbánadh breádh dhúinn air shlígh na slánaighthe.</span></p>
<lb n="177"/>
<lb n="178"/><p><span>Anuair tugadh dho'n pheacach bhocht an párdún d'iar sé, ní raibh aon</span>
<lb n="179"/><span>achmusán leis, ná aon trácht ar chúrsa olc a shaoghail roimhe sin.  Ba</span>
<lb n="180"/><span>phárdún Rígh é. - saor, iomlán.  Do chímíd ann, so-léiriughadh ró-bhreádh</span>
<lb n="181"/><span>air an bhéarsa so, "Feuchaighidh chughamsa, agus bídhidh slánuighthe." Dob'</span>
<lb n="182"/><span>é seo athnuadhchann sgéil an fhir ó Israel a'fághail bháis ó nimh, agus</span>
<lb n="183"/><span>le feuchainn air an athair-nimhe práis, fuair sé leighios gan mhoill.</span>
<lb n="184"/><span>Gearrann so amach preumh gach éilimh air na flathais a ttaobh</span>
<lb n="185"/><span>deagh-oibreacha saoghalta, agus deimhnigheann sé fírinne an tsoísgéil, gur</span>
<lb n="186"/><span>thabharthus slánúghadh; agus cé go bhfuil Neamh ceannuighthe mar</span>
<lb n="187"/><span>oighreacht do lucht fír-chreidimh, fós ní le haon mhaith do rineamairne,</span>
<lb n="188"/><span>ach le fuil mhórluach Chríost, an té atá a' tairgsinn agus a' tabhairt na</span>
<lb n="189"/><span>hoighreachta so, anaisge, do ghach anam do loirgeas í.</span></p>
<lb n="190"/>
<lb n="191"/><p><span>3. Tugann an nídh seo deimhniughadh iongantach air chómhacht an tSlánathóra.</span></p>
<lb n="192"/>
<lb n="193"/><p><span>Do sciob sé peacach as lámha an ábhairseóra, anuair bhí a lámha féin</span>
<lb n="194"/><span>ceangailte air an gcrois.  Do bhuadhaigh sé air an mbás air theórainn a</span>
<lb n="195"/><span>ríoghachda féin.  Thug sé beatha síorruídhe uaidh anuair bhí sé féin a'</span>
<lb n="196"/><span>fághail bháis.  Thug sé ríoghacht uaidh, anuair bhí sé féin a' fulang</span>
<lb n="197"/><span>pionóis mar dhuine chionntach;  agus le buadh ghlórmhar do rug sé ceann do</span>
<lb n="198"/><span>chómharthaidhe a láimh uachdaraidh leis go Parrathas.  O Íosa</span>
<lb n="199"/><span>bheannaighthe!  A thiarna chómhachtaidh!  Cia shé an duine lag gur gádh</span>
<lb n="200"/><span>dho eagla bheith air 'anam a chur air t'iontaoibh?</span></p>
<lb n="201"/>
<lb n="202"/><p><span>4. Tasbánann focail Iosa an easgaigheacht ionna bhféadann Dia anam</span>
<lb n="203"/><span>d'ullamhúghadh chum na bhflathas.</span></p>
<lb n="204"/>
<lb n="205"/><p><span>"ANIUGH (ar seision,) beidh tú am' fhochair a bparrathas."  Do bhí sé</span>
<lb n="206"/><span>anuairsin a ngoireacht beagán uairibh do dhul gréine fé, sé sin deire lae</span>
<lb n="207"/><span>na n-Iúdach, agus fós, do bheith seisean ullamh!  Ba luaith an fás bhí aig</span>
<lb n="208"/><span>grása Dé 'na chroidhe; ba ghairid go raibh sé aibidh.  Ba ghairid go raibh a</span>
<lb n="209"/><span>sholus lag 'na ghrian ghléigeal</span></p>
</div>
<pb n="7"/>
<div><lb n="210"/><p><span>aige! O, nách obann an aisdriúghadh bhí aige, ó'n gcrois go ttí an</span>
<lb n="211"/><span>gcoróin; ó phionós go glóire; ó theórannta ifrinn go sólás na bhflathas!  O</span>
<lb n="212"/><span>Cad é an liúgh áthais bhí air fuaid na cathrach air Neamh a ttaobh na</span>
<lb n="213"/><span>hoibre seo an Uile-chómhachtaidh! Cad é mar do chrith Ifrionn le buile ag</span>
<lb n="214"/><span>feicsinn an té bhí a' dul isteach annsa lasair, sgiobtha chum siubhail uatha</span>
<lb n="215"/><span>agus istigh a bparrathas a mbeagán aimsire!  Is aoirde an bheart í seo ná</span>
<lb n="216"/><span>iompóghadh Sháuil bhuirb féin.  Le breithniúghadh an sgéil seo, cia shé</span>
<lb n="217"/><span>do mheasfaidh go brách aon ghníomh a bheith ró dheachair do'n Tiarna?</span></p>
<lb n="218"/>
<lb n="219"/><p><span>5. Tugann so deimhniúghadh air an bhfírinne glórmhar úd, go ttéid anamnacha</span>
<lb n="220"/><span>lucht fír-chreidimh go flathas, láithreach tar éis bháis: deillte ó'n</span>
<lb n="221"/><span>gcorp, agus a bhfochair an Tiarna.  Ní raibh aon trácht air anam an fhir</span>
<lb n="222"/><span>seo 'dhul aon tsuim laothanta, nó seachtmhainídhe, nó blianta, go</span>
<lb n="223"/><span>purgadóireacht.  O ní raibh!  Bhi sé 'na pheacach mhór gan amhrus, ach fós</span>
<lb n="224"/><span>ní raibh gádh aige le haon rud ach fuil Chríost a chur le na chroidhe,</span>
<lb n="225"/><span>chum é ghlanadh ó 'n uile pheaca; agus cé ná raibh aon aithine aige air</span>
<lb n="226"/><span>roimhe sin, níor iar sé air aon duine eile labhairt 'na pháirt; do labhair</span>
<lb n="227"/><span>sé féin, ceann air aighidh, le Críost, agus d'éirigh leis go glórmhar:</span>
<lb n="228"/><span>agus faid is do mhairfidh Bíobla Dé, beidh an méid seo do sgéal an ghaduighe</span>
<lb n="229"/><span>mar shómpla, agus a shonus fé dheire mar urrúdhas, nách bhfuil aon duine</span>
<lb n="230"/><span>do loirgeoidh an Tiarna, nách bhfaighidh é.  Moladh agus glóire leis an</span>
<lb n="231"/><span>Slánathóir go deó.  Amen.</span></p>
<lb n="232"/>
<lb n="233"/><p><span>Cómhrádh air an sgéal so.</span>
<lb n="234"/><span>1. Gach maith dá bhfuil annsa duine, isé saothar Dé é.</span>
<lb n="235"/><span>'San ám gcéadna go raibh an Tiarna Iosa a' tabhairt párdúin do pheacach,</span>
<lb n="236"/><span>agus ag cur misnigh air le geallamhuinn pharrathais, do bhí peacach eile a</span>
<lb n="237"/><span>gcómh-chómhgar do, a' fághail bháis ionna chuid cionnta agus aindeise go</span>
<lb n="238"/><span>léir.  Air son a pheaca, níor chuir sé osna as; níor shil sé deoir; níor</span>
<lb n="239"/><span>chuir sé aon athchuingidh amháin chum Dé; d'fhan sé air nós charraig</span>
<lb n="240"/><span>leac-adhra, fuar, cruaidh, agus gan mothúghadh.  Cás sgannramhuil!  Cad do</span>
<lb n="241"/><span>leanfadh dhá' leithéid ach fearg agus díoghaltas, trioblóid agus anngar!</span>
<lb n="242"/><span>Peacach a'fághail bháis gan aithreachus!  Radharc do bhainfeadh gol as</span>
<lb n="243"/><span>aingiol.  Cad é an chúis nár labhair sé le Críost, mar do rin an fear</span>
<lb n="244"/><span>eile?  Cad</span></p>
</div>
<pb n="8"/>
<div><lb n="245"/><p><span>a déarfaimíd do rin an deifrígheacht?  Roimh a bpionós do bhí a gcroidhe</span>
<lb n="246"/><span>cruaidh;  agus tar éis a gcur air an gcrois féin, do rineadar araon magadh</span>
<lb n="247"/><span>fé Chríost.  Cia rin an deifir eadartha araon?  Cia bhog an croidhe,</span>
<lb n="248"/><span>dhúisigh an t'eagla, agus tharruing athchuingídh ó dhuine aca?  An é Sátan?</span>
<lb n="249"/><span>An é an peacach eile? nó an é tarcuisne an phobuil?  O ní sheadh; ach grása</span>
<lb n="250"/><span>séanmhar, soillseach, naomhtha Dé; agus gan an grása céanna ní</span>
<lb n="251"/><span>hiompóghfaidhe aon pheacach go deó, do mhairfimís go léir agus</span>
<lb n="252"/><span>do gheóbhaimís bás ionnar gcionnta.  "Ní háil libh teacht chúghamsa," a deir</span>
<lb n="253"/><span>Críost: tá námhadas daingean a gcoinne Dé a gcroidhe ghach naon;  iarann sé</span>
<lb n="254"/><span>cómhacht an Tiarna toil peacaidh do fhághail chum a bheith sábháilte; ní mór</span>
<lb n="255"/><span>lámh an Uile-chómhachtaidh chum peacach a thabhairt go ttí Críost.  O!</span>
<lb n="256"/><span>mar a nglacaidh Dia truadh dhúinn, agus ár gcroidhthe do shónsáil, atá ár gcás</span>
<lb n="257"/><span>tubaisteach.  A léightheóir, bí buidheach nách a n-Ifrionn atá tú.  Bí</span>
<lb n="258"/><span>buidheach má bhraitheann tú aon mhian chum an t-Slánathóra.  Glac mar</span>
<lb n="259"/><span>chómhartha maithiosa é.  Tabhair aireachus do;  cothaigh é;  déin gach nídh</span>
<lb n="260"/><span>do órduigh Dia chum é 'neartúghadh.  Dá laigeacht a thosach, isé saothar Dé</span>
<lb n="261"/><span>é; dá bhrigh sin bíoch súil agat le na iomláine.</span></p>
<lb n="262"/>
<lb n="263"/><p><span>An nídh do thoisigh grása Dé,</span>
<lb n="264"/><span>Gan amhrus críochnóghaidh sé:</span>
<lb n="265"/><span>An dreám do chreideann ionna mhac,</span>
<lb n="266"/><span>Ní thréigfidh Dia iad go brách.</span></p>
<lb n="267"/>
<lb n="268"/><p><span>2. Tá dóthchus slánaighthe dhúinn an fhaid mhairimíd.</span>
<lb n="269"/><span>Tá daoine ann, do bhíonn cómh holc san, gur deacair a mheas go slánóghfar a</span>
<lb n="270"/><span>nanam; ach ní féidir leó bheith níos siadh ó mhuinín slánaighthe ná bhí an</span>
<lb n="271"/><span>gaduíghe seo.  Ní'l aon pheacach ró fhada ó lámh na trócaire; dá bhrígh sin</span>
<lb n="272"/><span>ba cheart díthchioll a dhéana le gach aon dreám, air iad a thabhairt chum</span>
<lb n="273"/><span>aithreachuis.  Má fhéadann tú dul go ttí duine daor chum báis, cuir a</span>
<lb n="274"/><span>pheacuidhe a gcuimhne dho, tabhair frógra dho air bhaoghal 'anama, corruigh</span>
<lb n="275"/><span>suas é chum dul air sgáth Iosa Críost, an té atá ábalta air é 'shábháil go</span>
<lb n="276"/><span>hiomlán.  Má's féidir leat dul ttí leaba bháis aon tseann-pheacach, tabhair</span>
<lb n="277"/><span>frógra dhosan mar an gcéadna, b'fhéidir nách bhfuil aon mhuinín le beith as,</span>
<lb n="278"/><span>ach mar na ngaduighe air an gcrois, ach nar sin féin, labhair leis, feuch</span>
<lb n="279"/><span>a' bhféadfá teacht air a chóinsias, bain de an fíoraontacht cám ann a bhfuil</span>
<lb n="280"/><span>a mhuinín féin, osguil do na seómraidhe fallsachda tá a bhfolach istigh</span>
<lb n="281"/><span>ionna chroidhe cruaidh</span></p>
</div>
<pb n="9"/>
<div><lb n="282"/><p><span>cuiripe.  Muna bhféada tú é 'tharrang ó na dhroich staid, cuir a n-úil do</span>
<lb n="283"/><span>gur baoghal damaint síorruídhe dá anam.  Cuir sgannra an Tiarna ós a choinne</span>
<lb n="284"/><span>go hiomlán.  Iar air, a nainm Chríost síothcháin a lorg air Dhia; air aon</span>
<lb n="285"/><span>chás, déin do dhíthchioll chum é thabhairt go suigheachán na trócaire.</span></p>
<lb n="286"/>
<lb n="287"/><p><span>3. Caithfidh an uile pheacach aithreachus a pheacuidhe a ghlacadh, nó a</span>
<lb n="288"/><span>bheith caillte go deó.</span></p>
<lb n="289"/>
<lb n="290"/><p><span>Dob' fhéidir do'n leabhar beag so teacht chum súl nó cluais dhuine eigin</span>
<lb n="291"/><span>daor chum a chrochda; agus ná'r chóir, a dhuine mhí-fhoirtiúnaigh, go</span>
<lb n="292"/><span>gcuirfeadh sé misneach ort a léigheamh nó a chlos, go bhfuair gaduighe</span>
<lb n="293"/><span>trócaire a' fághail bháis do?  Do thug a pheacuidhe chum na croiche é; do</span>
<lb n="294"/><span>ghlac sé aithreachus annsan, agus do rug an Slánathóir go flathas é.  Do </span>
<lb n="295"/><span>thug do pheacuidhesi mar an gcéadna chum príosúin agus breitheamhantuis thu;</span>
<lb n="296"/><span>is gairid go mbeidh tú annsa gcroich aca; agus muna n'iompuighidh tú chum Dé</span>
<lb n="297"/><span>uatha, béarfaid leó thu go hifrionn. - Annsan leanann an síorruidheacht,</span>
<lb n="298"/><span>breitheamhantas Dé, agus teine gan múcadh.  O a pheacaigh, déin deabhadh</span>
<lb n="299"/><span>agus iar maitheamhnas!  Anois atá dorrus na trócaire osguilte.  ANOIS atá an</span>
<lb n="300"/><span>Slánathóir ag cromadh a chluais, agus a' fuirreach le'd athchuingidh.  ANOIS</span>
<lb n="301"/><span>atá dóchus duit; ach a mbeagán laethe nó bfhéidir a mbeagán uairibh, beidh</span>
<lb n="302"/><span>lá na grása sgartha leat.  Iaraim ort anois, gréim daingean a bhreith air</span>
<lb n="303"/><span>dhóthchus déaghnach an pheacaigh.  Iompuigh chum an Tiarna:  admhuigh do</span>
<lb n="304"/><span>pheacaidhe; tabhair cúiteamh do ghach naon dá'r rin tú díobháil, má</span>
<lb n="305"/><span>fhéadann tú; iar trócaire go hárd air Dhia; bíodh súil agad le maitheamhnas</span>
<lb n="306"/><span>air son Iosa Críost amháin.  Muna bhfuil flathas le fághail ach le hobair</span>
<lb n="307"/><span>saoghalta, tá an sgéal a leathtaoibh, ní féidir leat dul ann; ach má tá sí</span>
<lb n="308"/><span>le fághail an aisge aig gach naon do chuireann a mhuinín a n-Iosa Críost,</span>
<lb n="309"/><span>atá dóchus duitse fós.  O ná leig codhla air do shúile go bhfaighidh tú an</span>
<lb n="310"/><span>freagra so ó'n Slánathóir: "Beidh tú am fhochair a bparrathas."</span></p>
<lb n="311"/>
<lb n="312"/><p><span>4. Is ró chóntúbharthach peacamhuil an bheart, curam an anama do chur air</span>
<lb n="313"/><span>gcúl go lá an bháis.</span></p>
<lb n="314"/>
<lb n="315"/><p><span>Is baoghal liom go mbíon daoine ann do iompuigheann sgéal an ghaduighe chum</span>
<lb n="316"/><span>a ndamanta féin.  A deir siad, "Ná'r chualaidh tú mar do mhaith Críost do'n</span>
<lb n="317"/><span>ghaduighe air an gcrois?  Fuair sé sin trócaire fé dheire, agus cad é an</span>
<lb n="318"/><span>fáth nach bhfaighmísne í? - Cad is gádh aon deithineas a bheith orruinn?</span>
<lb n="319"/><span>Cad</span></p>
</div>
<pb n="10"/>
<div><lb n="320"/><p><span>é an chúis ná leanfaimís tamall beag eile a sult an tsaoghail seo?  Cad é</span>
<lb n="321"/><span>an chúis?  Iniósfadsa sin díbh.  Do cuireadh beirt ghaduighthe chum báis a</span>
<lb n="322"/><span>bhfochair Chríost, agus fuair duine aca bás mar do mhair sé; agus má thugan</span>
<lb n="323"/><span>sibhse failíth a leas bhúr nanama anois, is cosamhla dhíbh bás d'fhághail</span>
<lb n="324"/><span>mar eisean ná mar an bhfear eile.  Chum ná glacfadh aon duine éadóchus, tá</span>
<lb n="325"/><span>an cúntas so tabhartha dhúinn air aon phearsa amháin do fuair slánúghadh</span>
<lb n="326"/><span>anama air an uair dhéaghanach;  agus ní'l aguinn ach cúntas air an t'aon</span>
<lb n="327"/><span>phearsa amháin annsa tsligh sin, chum ná beidh aon duine ró dhána.  Iaraim</span>
<lb n="328"/><span>orraibh smaoineamh air na neithe seo.  Ní fhiafruighim díbh, an bitheamhnaigh</span>
<lb n="329"/><span>sibh, nó lucht breug, nó luch briste na saoire?  Tá súil agam nách sheadh.  Ní</span>
<lb n="330"/><span>mó fhiafruighim, an lucht meisge, nó mionna mór, nó stríopachuis sibh?  Tá</span>
<lb n="331"/><span>súil agam nách sheadh.  Daoine do'n tsórt so, tá cómhartha dubh an diabhail</span>
<lb n="332"/><span>socruighthe ortha; ach dob' fhéidir dhíbhse bheith saor ós na coir ghrána</span>
<lb n="333"/><span>so, agus fós a bheith annsa tslígh dhírigh chum léirsgris síorruídhe.</span>
<lb n="334"/><span>B'fhéidir dhíbh a bheith macánta, deigh-mhéinneach grádhmhar, agus fé chion</span>
<lb n="335"/><span>na ndaoine, agus fós a' maireachdain gan grádh Dé, gan dóchus; sloighidhthe</span>
<lb n="336"/><span>suas a slighte an tsaoghail, gan aon mheas air an sligh go Neamh.  A</span>
<lb n="337"/><span>cháirde mo chroidhe, a' ttuigeann sibh bhúr gcás:  A' ttug aon charad frógra</span>
<lb n="338"/><span>dhíbh air bhúr staid pheacamhuil? - Ar mhúin aon duine dhíbh bhúr</span>
<lb n="339"/><span>n-oibliogáid chum Críost? -  Iaran sé sin bhur gcroidhe.  Le creidiomh ionna</span>
<lb n="340"/><span>ainim beidh bhúr nanam sábháilte.  O a pheacaigh!  Cuir uait do ghnótha</span>
<lb n="341"/><span>dímhaoine, agus tair, ad chréatúir chionntach uirriosbach, chum an té go</span>
<lb n="342"/><span>bhfuil an uile nídh air a chumas, agus iar cabhair air.  Ní mór tú shábháil</span>
<lb n="343"/><span>air nós an ghaduighe, nó ní féidir tú 'shábháil air aon chor.  d'iar</span>
<lb n="344"/><span>seisean, agus do fuair sé.  Do chuir sé a mhuinín a n-Iosa Críost, agus ní</span>
<lb n="345"/><span>dheighidh sé amúgha.</span></p>
<lb n="346"/>
<lb n="347"/><p><span>A Chríosdaighthe cearta:  A lucht an deigh-chreidimh! Do labharfainn libhse</span>
<lb n="348"/><span>beagán focal a ndeire an chómhrádh so.  Bíodh misneach maith aguibh.</span>
<lb n="349"/><span>Eistighidh liom anois:</span></p>
<lb n="350"/>
<lb n="351"/><p><span>5.  Má thasbáin Críost an uiread sin grás' agus cómhachta a bhfábhar dhuine</span>
<lb n="352"/><span>do chaith a shaoghal a seirbhís an diabhail, an dóigh libh go ttréigfidh sé</span>
<lb n="353"/><span>sibhse atá dá leanmhuinn féin, agus 'na sheirbhís le mórán bliadhain?  A'</span>
<lb n="354"/><span>ttréigean Iosa a sheirbhísigh díleasa anuair bhíd siad críona, lag, caite?</span>
<lb n="355"/><span>O díbrigh go brách a leithéid sin do smaoineamh mí-onóireach!  Feuch, tá</span>
<lb n="356"/><span>sé a' labhairt díbh annsna flathais; tá sé ag ullamhúghadh áite dhíbh;  tá</span>
<lb n="357"/><span>sé a' fuirreach libh, chum sibh a ghlaca isteach.  Deinigh deabhadh chum</span>
<lb n="358"/><span>teagmhála air, agus bíodh so mar abhrán aguibh ansa tslíghe:</span>
<lb n="359"/></p>
</div>
<pb n="11"/>
<div><lb n="360"/><p><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="361"/><span>Tá tobar glórmhar naomhtha lán,</span>
<lb n="362"/><span>le fuil mhórluach mhic Dé;</span>
<lb n="363"/><span>Gach anam bhíos dá níghe annsan,</span>
<lb n="364"/><span>O'n bpeaca glanfar é.</span></p>
<lb n="365"/>
<lb n="366"/><p><span>Ba thobar é do'n ghaduighe bhocht,</span>
<lb n="367"/><span>Chuir áthas air a chroidhe:</span>
<lb n="368"/><span>Is cé go bhfuilimse cómh holc,</span>
<lb n="369"/><span>O nigh mé ann, A Dhia!</span></p>
<lb n="370"/>
<lb n="371"/><p><span>A Uain mhic Dé, ní chaillfigh t'fuil</span>
<lb n="372"/><span>Go brách a neart 's a brígh,</span>
<lb n="373"/><span>Nó go mbeidh t'eaglais fuasgailte</span>
<lb n="374"/><span>O pheaca go síorruidhe.</span></p>
<lb n="375"/>
<lb n="376"/><p><span>O chonairc mé, tríd an gcreideamh fíor,</span>
<lb n="377"/><span>An sruith ó d'chneadhaibh a'tigheacht,</span>
<lb n="378"/><span>Isé mo dhán do ghrádh 's do chion,</span>
<lb n="379"/><span>Go ttéidh mé 'san tsíorruidheacht.</span></p>
<lb n="380"/>
<lb n="381"/><p><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="382"/><span>The Long Accent, or síne fada.</span></p>
<lb n="383"/>
<lb n="384"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

The Irishman's Treasure: Gaduighe a' fághail bháis

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

The Irishman's Treasure: Gaduighe a' fághail bháis

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
