Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main"/><author><name type="main"/></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">L317
L</note>
                         <note type="L"/>
                         <note type="B"/>
                         <note type="C"/>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>L317
L</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title/><author/><imprint><publisher/><date/></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p><span>
</span>
<lb n="0"/><span>1. A LANNSA THAIDHG.</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>Nuair scríobh Diarmuid Mac Seáin Bhuidhe Mac Carrthaigh</span>
<lb n="3"/><span>an rann san "Cladhaire Iasachta, srl." ag cur síos ar</span>
<lb n="4"/><span>Dhochtúir Whaley, do chuir "Carn Tighearnaigh" bonnlása,</span>
<lb n="5"/><span>nó órnáid leis (? A.D. 1689).</span></p>
<lb n="6"/>
<lb n="7"/><p><span>Diarmuid:</span></p>
<lb n="8"/>
<lb n="9"/><p><span>Cladhaire iasachta stiallas a bhéarsaí is dóigh</span>
<lb n="10"/><span>Chuir leaghadh Dia orainn i mbliadhna le taomaíbh sceóil;</span>
<lb n="11"/><span>In aghaidh pian-bhroide Dhiarmuda i ngéar-scíos bróin</span>
<lb n="12"/><span>Is Tadhg stiallfas an giall age Whaley fós.</span></p>
<lb n="13"/>
<lb n="14"/><p><span>Bonnlása ó "Carn Tighearnaigh."</span></p>
<lb n="15"/>
<lb n="16"/><p><span>A lannsa Thaidhg má's deimhin go mairir-se</span>
<lb n="17"/><span>Beir anall, tá an samhradh ag gairm ort;</span>
<lb n="18"/><span>Déin ar th'aghaidh is aghaidh do thapa leat</span>
<lb n="19"/><span>Is ceartuigh an chiach so ar Dhiarmuid ghreannamhar.</span></p>
<lb n="20"/>
<lb n="21"/><p><span>Féach an cás 'n-a dtárla Banba,</span>
<lb n="22"/><span>Ar díth shuain 'n-a cír thuathail airgthe;</span>
<lb n="23"/><span>Síol Éireann gan aonchion beathadh aca;</span>
<lb n="24"/><span>Díol truaighe is druim ruaigthe ar an eaglais.</span></p>
<lb n="25"/>
<lb n="26"/><p><span>Ní bhfuil easpog árd ná bráthair beannuighthe,</span>
<lb n="27"/><span>Gárdian ná bhárdian ná airchinneach,</span>
<lb n="28"/><span>Deagánach ná biocáire acmhaingeach</span>
<lb n="29"/><span>Ag stiúrughadh an tréad i mbéal na ngallachon.</span></p>
<lb n="30"/>
<lb n="31"/><p><span>Mallacht Dé don té fé ndeara san,</span>
<lb n="32"/><span>Mallacht na naomh agus na n-aingeal dó;</span>
<lb n="33"/><span>Mallacht an Phápa agus na heagailse</span>
<lb n="34"/><span>'S mo mhallacht féin ó phéic an Chairn dó.</span></p>
<lb n="35"/>
<lb n="36"/><p><span>Whaley fallsa cangcrach cealgach,</span>
<lb n="37"/><span>Fadharcaidhe ná foidhnigheann an tAifreann,</span>
<lb n="38"/><span>Is é do rinn draomach damanta</span>
<lb n="39"/><span>Bréagach meabhlach meallta malluighthe.</span>
<lb n="40"/></p>
</div>
<pb n="9"/>
<div><lb n="41"/><p><span>Is leis do cáineadh bláth na Banba;</span>
<lb n="42"/><span>Is é do thionnscain spiúnadh mainistreach;</span>
<lb n="43"/><span>Is é nár fhág acht fásach fada againn</span>
<lb n="44"/><span>Mar a mbíodh órd is guidhe agus aifrinn.</span></p>
<lb n="45"/>
<lb n="46"/><p><span>Ní bhfuil de shúil le cúiteach againn-na</span>
<lb n="47"/><span>Acht Tadhg na Stiall do thriall tar fairrge;</span>
<lb n="48"/><span>Tá Diarmuid fá Dhia mar thaca againn</span>
<lb n="49"/><span>Go mbeidh a rian ar ghiall an allmhuraigh.</span></p>
<lb n="50"/>
<lb n="51"/><p><span>Is mun' dtí Taidhg ag leigheas ár ngalair-na</span>
<lb n="52"/><span>Ag casadh ár gclú, gan chúis do chailleamair,</span>
<lb n="53"/><span>Maithim féin don tsaogal mhalartach</span>
<lb n="54"/><span>Is gabhaim Dia mar liaigh ar m'atuirse.</span></p>
<lb n="55"/>
<lb n="56"/><p><span>Leaghadh an chubhair ar a ndruim úd do choill ár nead</span>
<lb n="57"/><span>'S do chuir mí-chlú ár ndeagh-dhútha síos ar fad;</span>
<lb n="58"/><span>Má's traotúireacht do thuill dúinn-na claidheamh is gad</span>
<lb n="59"/><span>Traotúir ar thraotúir ní hoidhre ceart.</span></p>
<lb n="60"/>
<lb n="61"/><p><span>2. COIS LEASA IS ME GO HUAIGNEACH</span>
<lb n="62"/><span>DO CHUALA CORRUIGHE.</span>
<lb n="63"/><span>(?A.D. 1690)</span>
<lb n="64"/><span>(Ó Murch. vi, 136).</span></p>
<lb n="65"/>
<lb n="66"/><p><span>Cois leasa is me go huaigneach do chuala corruighe</span>
<lb n="67"/><span>Is do chonnarc-sa an spéir-bhean bhreágh bhéasach 'n-a</span>
<lb n="68"/><span>suidhe,</span>
<lb n="69"/><span>A basa dá léasadh 's a méara dá snoighe</span>
<lb n="70"/><span>Is a déara le géire ag baint scéimhe dá gnaoi.</span>
<lb n="71"/></p>
</div>
<pb n="10"/>
<div><lb n="72"/><p><span>Léig feasta 'et ghéar-ghol, a phéarla an chúil duinn</span>
<lb n="73"/><span>Sin chughat do chéile go faobhrach tar tuinn</span>
<lb n="74"/><span>An cúl trupach dréimreach is faobhar air chum siege</span>
<lb n="75"/><span>'S siné an treas Séamus againn in Éirinn 'n-a rígh.</span></p>
<lb n="76"/>
<lb n="77"/><p><span>An Ceangal:</span>
<lb n="78"/><span>Atáid na Géanna Fiadhaine go buaidheartha is iad ag</span>
<lb n="79"/><span>gluaiseacht go tláth</span>
<lb n="80"/><span>Ag siubhal ar na cuanta ag cur tuairisc na mbád;</span>
<lb n="81"/><span>Má chortar go luath iad is dual dóibh sin snámh</span>
<lb n="82"/><span>Is an ghaoth seo anoir dtuaidh libh dbhur bhfuadach don</span>
<lb n="83"/><span>Spáinn!</span></p>
<lb n="84"/>
<lb n="85"/><p><span>3. CUIMHIN, A LEABHAIR GHIL GHRAFANTA.</span>
<lb n="86"/><span>(23 E 15, 217)</span></p>
<lb n="87"/>
<lb n="88"/><p><span>An tAthair Conchubhar Ó Briain cct. (? A.D. 1690) ag cur</span>
<lb n="89"/><span>a bheannachtan chum Toirdealbhach Ó Briain go dútha Aradh</span>
<lb n="90"/><span>i leabhar gheinealaigh Shíl mBriain do fuair ar iasacht ón</span>
<lb n="91"/><span>bhfear gcéadna ag ar fhan an leabhar mar shéad-chómhartha.</span></p>
<lb n="92"/>
<lb n="93"/><p><span>Cuimhin, a leabhair ghil ghrafanta thaithigheas cliar</span>
<lb n="94"/><span>Le suidhtar dearbhtha seanchas ghlan-tsíl mBriain,</span>
<lb n="95"/><span>I gcríochaibh Aradh nuair stadfair ar hallaíbh triath</span>
<lb n="96"/><span>Mo mhíle beannacht do thabhairt do Mhac Uí Bhriain.</span></p>
<lb n="97"/>
<lb n="98"/><p><span>An cuibhreann beannacht so tabhair gan faillighe iad</span>
<lb n="99"/><span>Dá mhnaoi mhaith mharthannaigh mheasardha is flaithchroidheach</span>
<lb n="100"/><span>fial,</span>
<lb n="101"/><span>Bíodh gur d'ealtaibh na Saxan do haithrigheadh iad</span>
<lb n="102"/><span>Is Gaoidhlach fairsing glan scaipeas gan cheasnaí an biadh.</span></p>
<lb n="103"/>
<lb n="104"/><p><span>Scaoil an ghasra bheannacht so ar ghlan-chloinn Bhriain</span>
<lb n="105"/><span>Síolrach sleachta na n-athrach do ghaibh ríoghacht cian</span>
<lb n="106"/><span>Do dhíbir danair ó sheasamh na machaí gcriadh</span>
<lb n="107"/><span>I mbruighin Muighe Tarbh 'n-ar marbhadh mac ríogh is Brian.</span>
<lb n="108"/></p>
</div>
<pb n="11"/>
<div><lb n="109"/><p><span>Mo dhíth má maireann an faraire flaith-chroidheach fial</span>
<lb n="110"/><span>Do dhíonadh Barraigh ón lasair 'n-a ngreadfaidhe iad,</span>
<lb n="111"/><span>Do dhíonadh maise agus maitheas do Mhac Uí Bhriain,</span>
<lb n="112"/><span>I luing na Saxan gur cailleadh le calaois iad!</span></p>
<lb n="113"/>
<lb n="114"/><p><span>Is guirt ghéar liom sliocht Éibhir araid gan ríoghacht,</span>
<lb n="115"/><span>Is guirt ghéar liom a gcuid d'Éirinn ag gallaibh 's a gcíos,</span>
<lb n="116"/><span>Is guirt ghéar liom an fairfhéad so ar eaglais Chríost,</span>
<lb n="117"/><span>Is guirt ghéar liom Toirdéalbhach marbh sa luing!</span></p>
<lb n="118"/>
<lb n="119"/><p><span>4.  AR BHÁS DHONNCHAIDH UÍ BHRIAIN,</span>
<lb n="120"/><span>A.D. 1690.</span>
<lb n="121"/><span>(23 G 24, 445).</span></p>
<lb n="122"/>
<lb n="123"/><p><span>Toirrcheas léin liom éag na mborb-ríogh bhfial</span>
<lb n="124"/><span>Do chosnaimh a gcraobh ar éigceart coigchríoch riamh,</span>
<lb n="125"/><span>Do bhronnadh ar éigse éadach costas slighe is biadh,</span>
<lb n="126"/><span>Is is follamh liom Éire in éagmuis Dhonnchadh Uí Bhriain.</span></p>
<lb n="127"/>
<lb n="128"/><p><span>Mo dhíth mo dheacair an scaipe seo ar ghlan-tsíol mBriain</span>
<lb n="129"/><span>Sinsear sleachta na n-athrach do ghaibh ríoghacht cian</span>
<lb n="130"/><span>Do dhíbir danair ó chasnamh na machaí gcriadh</span>
<lb n="131"/><span>I mbruighin Mhuighe Tarbh 'n-ar marbhadh mac ríogh is iad.</span></p>
<lb n="132"/>
<lb n="133"/><p><span>Mo dhíth ná maireann an faraire flaith ghroidhe fial</span>
<lb n="134"/><span>Ler díonadh Barraigh le lasair le a ngreadfaidhe a gcliabh</span>
<lb n="135"/><span>Do dhíonfadh maitheas is maise do Mhac Uí Bhriain</span>
<lb n="136"/><span>I luing na Sacsan gur cailleadh le cleasaidheacht iad.</span></p>
<lb n="137"/>
<lb n="138"/><p><span>("The Breda" ainm an árthaigh do séideadh ag gallaibh</span>
<lb n="139"/><span>láimh le hInis Píc i gcuan Chorcaighe, nuair a ghaibh The Duke</span>
<lb n="140"/><span>of Marlboro' an chathair, i mbliadhain a 1690).</span></p>
<lb n="141"/>
<lb n="142"/><p><span>(Féach mar an gcéadna an iarracht san uimhir a 3 - do dheallróghadh</span>
<lb n="143"/><span>an scéal go bhfuil an dá nídh meascaithe).</span>
<lb n="144"/></p>
</div>
<pb n="12"/>
<div><lb n="145"/><p><span>5.  ADHMHOLADH AR PHÁRLAIMINT NA MBAN.</span>
<lb n="146"/><span>An tAthair Conchubhar Ó Briain cct. don Athair Domhnall</span>
<lb n="147"/><span>Ó Colmáin, sagart Chnuic Rátha.</span></p>
<lb n="148"/>
<lb n="149"/><p><span>(23 B 36, 347; 23 I 17, 39).</span></p>
<lb n="150"/>
<lb n="151"/><p><span>Mo theastas ar an leabhar so na laoithe lán</span>
<lb n="152"/><span>Aitheanta na n-athrach do b'aoirde cáil,</span>
<lb n="153"/><span>Muna b'aisling an eachtra so scríobhas an fháidh</span>
<lb n="154"/><span>Gur beannuighthe an chaibidil a suidhid na mná.</span></p>
<lb n="155"/>
<lb n="156"/><p><span>Cé chreachadar i bParrthas ár sinsear Ádhamh,</span>
<lb n="157"/><span>Is gur scaipeadar fé scamallaibh ár líne ar lár,</span>
<lb n="158"/><span>Má's dearbhtha go bhfreagraid i ngníomhrtha an pháir</span>
<lb n="159"/><span>Gan amhras do chasadar fá dhlighe na ngrás.</span></p>
<lb n="160"/>
<lb n="161"/><p><span>Cé fada don ghasra síos mar táid</span>
<lb n="162"/><span>Ag sracaireacht an airgid 's a dhíol ar chách,</span>
<lb n="163"/><span>Níl aca-san i Saxana ná in Ínse Fáil</span>
<lb n="164"/><span>Canamhain is measardha 'ná dlighe na ndámh.</span></p>
<lb n="165"/>
<lb n="166"/><p><span>Da dtagraidh an tAradmhach mo ghuidhe go bhfághainn</span>
<lb n="167"/><span>Níor bh'aithreach don eagnach ó thaoibh Chnuic Ráth'</span>
<lb n="168"/><span>Tearman mo Chairn ghil guidhim go hárd</span>
<lb n="169"/><span>Is go bhfaicinn-se 'san eaglais arís an lá.</span></p>
<lb n="170"/>
<lb n="171"/><p><span>Cé dóigh le Bródraic bheith lán de dhlighe</span>
<lb n="172"/><span>Is gur córach a chómhairle nó a rádh sa tír,</span>
<lb n="173"/><span>Dar an fheórainn ní heól dam go dtáinig díobh</span>
<lb n="174"/><span>Cómhairleach mar Dhomhnall i ráidhtibh grinn.</span></p>
<lb n="175"/>
<lb n="176"/><p><span>Molaim-se a Dhomhnaill glórtha caoin do ghuib,</span>
<lb n="177"/><span>Is molfaid thú fós in eólas saoithe suilt,</span>
<lb n="178"/><span>Molaim do ghnó 's badh chóir a scríobhadh i bproint</span>
<lb n="179"/><span>Molfaid síol Eoghain Mhóir is críche Luirc.</span>
<lb n="180"/></p>
</div>
<pb n="13"/>
<div><lb n="181"/><p><span>Bzzzzz1696 17D</span>
<lb n="182"/><span>6.  IS CRÉACHT TINN BHOCHT BHEIR FAGHARTHA.</span>
<lb n="183"/><span>An tAthair Conchubhar Ó Briain cct., A.D. 1696, ar bhás an</span>
<lb n="184"/><span>Athar Feidhlim Mac Carrthaigh, mac Thaidhg an Dúna.</span></p>
<lb n="185"/>
<lb n="186"/><p><span>(23 E 16,403; Ó Murchadha v,225; Egerton 158,30b).</span></p>
<lb n="187"/>
<lb n="188"/><p><span>Is créacht tinn bhocht bheir faghartha mo shúil-se ag bleacht</span>
<lb n="189"/><span>An scéal gheibhim-se má's deimhneach beid úird gan</span>
<lb n="190"/><span>rath,</span>
<lb n="191"/><span>Ré is railltean ní shoillsid a lonnradh ceart</span>
<lb n="192"/><span>Má's faon Feidhlim mac Thaidhg ghil an Dúna i bhfeart.</span></p>
<lb n="193"/>
<lb n="194"/><p><span>An feart 'n-a dtárla an t-árd-fhlaith socair ciallmhar</span>
<lb n="195"/><span>'S an sagart cáidh-ghlic fáilteach focail-dhiadha</span>
<lb n="196"/><span>Canfar gáir, 's is árd ba clos i gciantaibh</span>
<lb n="197"/><span>Is meathfidh bláth ar thárr gach lonnair ghrianda.</span></p>
<lb n="198"/>
<lb n="199"/><p><span>Díoghras na saoithe agus grádh na bhflaith</span>
<lb n="200"/><span>Má síneadh fá líogaibh gan fagháil tar ais</span>
<lb n="201"/><span>Ná caoineadh neach díbh-se gur bás dó bhain</span>
<lb n="202"/><span>Acht Íosa dá dhíon leis go hárd ar Neamh.</span></p>
<lb n="203"/>
<lb n="204"/><p><span>Is neamh-charthannach do bhraithim-se na fáidhe thiar</span>
<lb n="205"/><span>Cé hacmhaingeach i labhairt is i ndántaibh iad</span>
<lb n="206"/><span>Ar chailleamhaint an Charrathaigh re bárr na gcliar</span>
<lb n="207"/><span>Nár chlaiseamair go hatuirseach a ngártha i gcian.</span></p>
<lb n="208"/>
<lb n="209"/><p><span>Is cian liom taisteal an tsagairt i gcill tar lear,</span>
<lb n="210"/><span>An diadhaire feasach i dteangain na saoithe sean,</span>
<lb n="211"/><span>An gliadhaire gasta do cailleadh ar scríobh na n-acht</span>
<lb n="212"/><span>Do b'fhialmhar fairsing ag tabhairt 's ag síneadh an fhliath.</span></p>
<lb n="213"/>
<lb n="214"/><p><span>Flatha Fáil is casmhar brónach bíd</span>
<lb n="215"/><span>Is dearca feádha ag mnáibh le deóra caoidhe,</span>
<lb n="216"/><span>Is tearc atáid le spás gach sógh sa tír</span>
<lb n="217"/><span>Ó leag an bás an Cárrthach cródha i gcill.</span>
<lb n="218"/></p>
</div>
<pb n="14"/>
<div><lb n="219"/><p><span>I gcill nach dearóil tionól saoithe saith</span>
<lb n="220"/><span>Gach taodhm dobróin oilc-gheóin caoidh agus ceast,</span>
<lb n="221"/><span>Feidhlim fleadh-óil cheannóghadh laoithe lear</span>
<lb n="222"/><span>Gaol Uí Eidirsceóil thanóghadh bíodhbha i dtreas.</span></p>
<lb n="223"/>
<lb n="224"/><p><span>I dtreasaibh goile níor coilleadh an fhíor-fhlaith áigh</span>
<lb n="225"/><span>Ba neartmhar cuisle 's nár mhinic i mbruighin ar sráid,</span>
<lb n="226"/><span>Is glan do thuigeadh an crutaire an draoi 's an dáimh,</span>
<lb n="227"/><span>Reachta na righthe 's a ngeineal do scríobh go hÁdhamh.</span></p>
<lb n="228"/>
<lb n="229"/><p><span>Ó Ádhamh gach fine do hoileadh go túrnadh Traoi,</span>
<lb n="230"/><span>Is gach sár-chath nimhe dar chuireadar úr-mhic Phrím,</span>
<lb n="231"/><span>Gach pár glan tuigsiona scribheadar úird is naoimh</span>
<lb n="232"/><span>An árd-fhlaith thuigeadh 's is milis do scrúdadh díbh.</span></p>
<lb n="233"/>
<lb n="234"/><p><span>Díbh-se is measa, a mharcra láidir thiar,</span>
<lb n="235"/><span>An tsaoi ghlan marbh fé leacaibh in áras criadh,</span>
<lb n="236"/><span>Gaol na nGearaltach neartmhar nár stán i ngliaidh,</span>
<lb n="237"/><span>Righthe Chaisil, fir Ealla, is Mac Cárrtha Riabhach.</span></p>
<lb n="238"/>
<lb n="239"/><p><span>Riabhach an bheart gach dreas ó Laoi go Máigh,</span>
<lb n="240"/><span>Is ní cian go meathfaid flatha críche Fáil,</span>
<lb n="241"/><span>Níl iasc ar eas ná breac 'san mBríd le spás</span>
<lb n="242"/><span>Ó hiadhadh san bhfeart i nglas an rí-bhuinneán.</span></p>
<lb n="243"/>
<lb n="244"/><p><span>Buinneán is uchlán 's is tinn do chléir,</span>
<lb n="245"/><span>Coileán ba cheann-árd de dheigh-threibh Gaedhal,</span>
<lb n="246"/><span>Comrád dó in aon áit ní bhfaghainn ar chéill</span>
<lb n="247"/><span>M'uchlán-sa an t-anádh dam deimhin an scéil.</span></p>
<lb n="248"/>
<lb n="249"/><p><span>Scéal gheibhim-se mar dheimhnid do dhubhaidh mo dhreach</span>
<lb n="250"/><span>Céim foillsightheach Feidhlim an Dúna ag meath,</span>
<lb n="251"/><span>Tréan-oidhre Coillte agus Cúirte Geal</span>
<lb n="252"/><span>Scéal deimhneach bheir faghartha mo shúil-se ag bleacht.</span>
<lb n="253"/></p>
</div>
<pb n="15"/>
<div><lb n="254"/><p><span>Bzzzzz1702 18T</span>
<lb n="255"/><span>7. CRUAIDH AN CÁS.</span></p>
<lb n="256"/>
<lb n="257"/><p><span>Nuair do dhíbir Galla-fóirne Eóin Baiste Mac Sleighne,</span>
<lb n="258"/><span>easpog Chorcaighe, Chluana is Ruis, i luing bhig shuaraigh</span>
<lb n="259"/><span>an loch amach ó Chuan Chorcaighe, i mbliadhain a 1702.</span></p>
<lb n="260"/>
<lb n="261"/><p><span>(Ó Reannacháin 81, 44; Ó Murchadha xii, 309).</span></p>
<lb n="262"/>
<lb n="263"/><p><span>Cruaidh an cás 'na dtárla Banba i bpéin</span>
<lb n="264"/><span>I nguaiseacht bháis gan fagháil ar atharrach scéil</span>
<lb n="265"/><span>Acht ruathar námhad fá n-a ballaibh go léir</span>
<lb n="266"/><span>Is ruaig an bháis tar sáile ar eaglais Dé.</span></p>
<lb n="267"/>
<lb n="268"/><p><span>Monuar, níor fágadh árd-fhlaith againn den chléir</span>
<lb n="269"/><span>Do bhuailfeadh lámh ar chách dá gceapadh don tréad;</span>
<lb n="270"/><span>Is níl tuairisc bráthar beárrtha againn sa réim</span>
<lb n="271"/><span>Chum cuain gan chárnadh ag trácht fá dhainid i gcéin.</span></p>
<lb n="272"/>
<lb n="273"/><p><span>Is muar gur feárr an cás 'n-a bhfeicim an séin</span>
<lb n="274"/><span>Má's tuas do chách ar gcáirde sagart an tréad</span>
<lb n="275"/><span>Ní buan san áit seo a gceárd má's dearbh an scéal</span>
<lb n="276"/><span>Tar uair an bháis gan trácht ar Aifreann Dé.</span></p>
<lb n="277"/>
<lb n="278"/><p><span>8.  IS FÁLTA AN TEASTAS.</span></p>
<lb n="279"/>
<lb n="280"/><p><span>Ar éag don bhFalartha Ghorm .i. capall Dhiarmuid Mhic</span>
<lb n="281"/><span>Sheáin Bhuidhe ceann dámhscoile na Blárnan (A.D. 1703).</span></p>
<lb n="282"/>
<lb n="283"/><p><span>(23 G 20, 170; 23 N 32; Ó M. X, 277).</span>
<lb n="284"/><span>Do scríobh Diarmuid féin an chéad iarracht ar bhás na lárach</span>
<lb n="285"/><span>san .i. "Caoinfe mise m'fhalartha" (40 líne); annsan</span>
<lb n="286"/><span>do cheap Donnchadh Ó Murchadha an Phuisín freagra .i.</span>
<lb n="287"/><span>"Mh'atuirse is doiligh liom cloistin do phíonóis-se"</span>
<lb n="288"/><span>(12 líne) agus do scríobh Diarmuid arís "Cé cian me</span>
<lb n="289"/><span>dubhach le cumha" (16 líne); do scríobh Seán Mac Cormaic</span>
<lb n="290"/><span>.i. "Fear One Súl" .i. Registrar na Cúirte, "Dia let</span></p>
</div>
<pb n="16"/>
<div><lb n="291"/><p><span>ghlúin, a rúin is a shearc na saoithe" (20 líne) agus do</span>
<lb n="292"/><span>cheap Diarmuid 16 líne mar fhreagra air-sean "Cé tinn</span>
<lb n="293"/><span>le sealad me, im shean-duine lán de chiach."  Is annsan</span>
<lb n="294"/><span>do cheap Liam Mac Cuirteáin an Dúna 16 líne ar an</span>
<lb n="295"/><span>adhbhar chéadna .i. "Is truagh líom scéal éachtach mo charad</span>
<lb n="296"/><span>uaisle" agus do chuir leis sin rann bhreise; do rinne</span>
<lb n="297"/><span>Diarmuid dhá rann eile "A fhiail-fhir mhúinte, a thionnscain</span>
<lb n="298"/><span>réidhteach ceast" agus thug san rann eile ó Liam "A</span>
<lb n="299"/><span>shuairc-fhir ealadhan dheachtuigheann briathra suilt" rud a</span>
<lb n="300"/><span>thug rann eile ó Dhiarmuid "Ár gcuraidhe tréana léirscrios</span>
<lb n="301"/><span>uainn tar sáil" agus siné an uair a cheap an</span>
<lb n="302"/><span>tAthair Conchubhar Ó Briain ("Carn Tighearnaigh") an</span>
<lb n="303"/><span>dathad líne seo im dhiaidh.  Trí ranna ó Éamonn de bhFál</span>
<lb n="304"/><span>a tháinig i bhfíor-dheire an scéil - tá an t-iomlán le fagháil</span>
<lb n="305"/><span>in "Amhráin Dhiarmada Mac Seáin Bhuidhe Mac Cárrthaigh,"</span>
<lb n="306"/><span>leabhar dar chuir Torna in eagar i mbliadhain a 1916.</span></p>
<lb n="307"/>
<lb n="308"/><p><span>Bzzzzz1703 18T</span>
<lb n="309"/><span>Is fálta an teastas ar charthannacht iarthair Luirc</span>
<lb n="310"/><span>Is go bráth ar phearsanaibh eagailse biaidh 'n-a ghuith,</span>
<lb n="311"/><span>In áit na Falartha ar faithche ná hiarradh spuir</span>
<lb n="312"/><span>Gan sáir-each greanta do thabhairt do ghliadhaire an tsuilt.</span></p>
<lb n="313"/>
<lb n="314"/><p><span>Níor chás dam a aithne ar chaibidil Dhiarmuda</span>
<lb n="315"/><span>Gur bh'fhánach eatortha an aicme do riaradh truip,</span>
<lb n="316"/><span>Clann Chárrthaigh Chaisil, mo dhainid, i gcian tar muir</span>
<lb n="317"/><span>Fáth na ceasta fá ndeara dhó triall 'n-a chois.</span></p>
<lb n="318"/>
<lb n="319"/><p><span>Mar bhárr ar leagadh 's ar leathadh na dtriatha san</span>
<lb n="320"/><span>'N-a n-áit ní fhaicim acht fleascaigh is fiadh-bhodaigh,</span>
<lb n="321"/><span>Is an Bhlárna mhaiseach 'n-ar chleachtaitheach cliara i gcion</span>
<lb n="322"/><span>'N-a fásach ceannaigh á stracadh aca siar is soir.</span></p>
<lb n="323"/>
<lb n="324"/><p><span>Ní nár dot shamhail-se feasta gan rian gan rith</span>
<lb n="325"/><span>Gan áird gan aiteas gan amharc, ar liathadh an fhuilt,</span>
<lb n="326"/><span>Is ní nár dot phearsain cér phearsanta an gliadhaire sibh</span>
<lb n="327"/><span>Beith fánach feacach ar talamh, nó fiar gan fuil.</span></p>
<lb n="328"/>
<lb n="329"/><p><span>Is dána an mhaise dhuit seasamh i ndiaidh do luit,</span>
<lb n="330"/><span>Gan trácht ná taisce, gan talamh ná tighearna agaibh;</span>
<lb n="331"/><span>Is mar bhárr ar eascaine an tseanchaidh thiar gur thuit</span>
<lb n="332"/><span>Smál an eallaigh ar Fhalartha Dhiarmuda!</span>
<lb n="333"/></p>
</div>
<pb n="17"/>
<div><lb n="334"/><p><span>Mo lámh! dá gclaiseadh an faraire fial so abhfus</span>
<lb n="335"/><span>Tásc na Falartha is marbhnadh an riadaire</span>
<lb n="336"/><span>Dáth de Barra go gcaithfeadh dul siar 'n-a rith</span>
<lb n="337"/><span>Le sáith an easpuig de chapall chum Diarmuda.</span></p>
<lb n="338"/>
<lb n="339"/><p><span>Má's dainid má's dochar má's doiligh má's tinn libh-se</span>
<lb n="340"/><span>An Fhalartha Ghorm fá chonaibh 'n-a luing bhriste,</span>
<lb n="341"/><span>Is marg don ollamh nár chosain na gadhair uirthi</span>
<lb n="342"/><span>Is go meastar le Solamh nách moladh go hadhlacan!</span></p>
<lb n="343"/>
<lb n="344"/><p><span>Is mairg do Dhonnchadh mholas go bladhmannach</span>
<lb n="345"/><span>An Fhalartha Ghorm nár coireadh i gcoill ná i gcnoc,</span>
<lb n="346"/><span>Nách faire do bhrostuigh 'n-a fochair go feidhmeannach</span>
<lb n="347"/><span>Ar eagla a croicinn do stolladh gan adhlacain.</span></p>
<lb n="348"/>
<lb n="349"/><p><span>Is mairg don ollamh so im fhochair le ndeimhnighthear</span>
<lb n="350"/><span>Gur capall gan fochall an bonnaire boinn-leathan,</span>
<lb n="351"/><span>Nár cheannuigh ón gclogaire i gCorcaigh a creidhill do bhain</span>
<lb n="352"/><span>Le gairm an phobhail fá chlochaibh dá hadhlacain!</span></p>
<lb n="353"/>
<lb n="354"/><p><span>Fear one-súl go brúighte is Diarmuid fann</span>
<lb n="355"/><span>Is at i nglúin an ughdair bhiadhthas greann,</span>
<lb n="356"/><span>Is gan acht súil le siubhal an Iarla anall</span>
<lb n="357"/><span>Is measa súd 'ná an trú ag an bhfiach san ghleann.</span></p>
<lb n="358"/>
<lb n="359"/><p><span>9.  TÁ AN BHLIADHAIN AG TEACHT LE CALM-THRÁTH</span>
<lb n="360"/><span>CHUGAINN.</span></p>
<lb n="361"/>
<lb n="362"/><p><span>Nuair do cuireadh re hAcht an Phárlaimint ó mhionna chum</span>
<lb n="363"/><span>na hEagailse, A.D. 1709, agus iar scríobhadh na ceathramhan</span>
<lb n="364"/><span>so ag Muiris múinte Ó hEachthigheirnn:</span></p>
<lb n="365"/>
<lb n="366"/><p><span>(23 E 15, 216; 23 I 26, 95; A iv 2, 90).</span></p>
<lb n="367"/>
<lb n="368"/><p><span>Bzzzzz1709c 18T</span>
<lb n="369"/><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="370"/><span>Uzzzzz0201</span>
<lb n="371"/><span>"A Dhia na bhfeart fuair peannaid páis is broid</span>
<lb n="372"/><span>Tug iasc ar easaibh, teacht is trághadh ar muir,</span>
<lb n="373"/><span>Ár gcliar beir leat nó an glas atá ortha bris</span>
<lb n="374"/><span>Ó hiadhadh a gclab le hAcht an Phárlaimint."</span>
<lb n="375"/></p>
</div>
<pb n="18"/>
<div><lb n="376"/><p><span>Uzzzzz0097</span>
<lb n="377"/><span>Tá an bhliadhain ag teacht le calm-thráth chugainn -</span>
<lb n="378"/><span>Bliadhain do gheallas ceart is cáil cothruim,</span>
<lb n="379"/><span>Bliadhain do leagfas reacht an Phárlaimint</span>
<lb n="380"/><span>Ár gcliar do bhasc ó ar na Sácraimint.</span></p>
<lb n="381"/>
<lb n="382"/><p><span>Dá dtrialladh feasta an fear san d'áirithe</span>
<lb n="383"/><span>Ag riar na Breatan - beart na fáistine -</span>
<lb n="384"/><span>Bheadh an chliar so ag leathadh a gclab go gáiriteach</span>
<lb n="385"/><span>'S is dian bheadh laiste ar chlab an Phárlaimint!</span></p>
<lb n="386"/>
<lb n="387"/><p><span>Mar stiall an t-aingeal nasc an árd-aspoil</span>
<lb n="388"/><span>Nó an gliadhaire samh, gach spar is lán-gheata,</span>
<lb n="389"/><span>Níl giabhann glas ná trap dá ndeárnadar</span>
<lb n="390"/><span>Ná stiallfa mac na flatha, an rábaire.</span></p>
<lb n="391"/>
<lb n="392"/><p><span>Cé heasbhathach ár n-eaglais fé dhian-dlighe gall,</span>
<lb n="393"/><span>Is gur achtadar na hallmharaigh ár gcliar fí gheall,</span>
<lb n="394"/><span>Geallaim duit nách fada bheid 'n-a dtighearnaíbh teann</span>
<lb n="395"/><span>Is gur gairid bheidh an tAifreann fé chiarsaíbh ceall.</span></p>
<lb n="396"/>
<lb n="397"/><p><span>10.  DON ATHAIR CONCHUBHAR Ó BRIAIN.</span>
<lb n="398"/><span>Eóin Ó Callanáin, an liaigh, cct. (?A.D. 1709).</span>
<lb n="399"/><span>(23 E 15, 216; 23 I 26, 95; A iv 2, 90).</span></p>
<lb n="400"/>
<lb n="401"/><p><span>Bzzzzz1700obc 18T</span>
<lb n="402"/><span>Uzzzzz0124</span>
<lb n="403"/><span>A ghrian-fhir ghartha ghasta gháiritigh</span>
<lb n="404"/><span>Dfhuil Bhriain na gcreath do cheartuigh Fáil-inis,</span>
<lb n="405"/><span>Mo chiach do chantain chneasta chráibhtheach shuilt</span>
<lb n="406"/><span>Ag triall dom ghar gan tapa acht ráidhteachas!</span></p>
<lb n="407"/>
<lb n="408"/><p><span>Muna dtrialla Mac dil flatha an árd-fhlaithis</span>
<lb n="409"/><span>Ag riar na mbeart 'n-ár measc i dtráth anois,</span>
<lb n="410"/><span>Níl ciall a mheas go bhfaicfeam lá cothruim,</span>
<lb n="411"/><span>Biam mar spreas go teacht don bhráth chugainn!</span>
<lb n="412"/></p>
</div>
<pb n="19"/>
<div><lb n="413"/><p><span>Gach bliadhain ag teacht is measa atá againn</span>
<lb n="414"/><span>Is ár gcliar gan chealla acht bagar báis is broid,</span>
<lb n="415"/><span>'N-a ndiaidh gach seal go gcaithfid trácht tar muir</span>
<lb n="416"/><span>Le riagail reachtmhar Achta an Phárlimint!</span></p>
<lb n="417"/>
<lb n="418"/><p><span>Gídh fíochmhar seal Laoiseach i gcogadh na stiall</span>
<lb n="419"/><span>Ag sír-ghreadadh ar tíorthaibh le foirtille dhian,</span>
<lb n="420"/><span>Níor shíleas go stríocfadh an grogaire liath</span>
<lb n="421"/><span>Gan taoiseach na nGaoidheal nglan i gcothrom Dia.</span></p>
<lb n="422"/>
<lb n="423"/><p><span>Do chím feasta críochnuighthe an donas go dian</span>
<lb n="424"/><span>Na ríoghachta ar fad síoluighthe i ngoradh na ngliadh</span>
<lb n="425"/><span>Is gan aoinne den ríoghraidh sin Chonaire is Bhriain</span>
<lb n="426"/><span>Ar slighe teacht chum tíre acht 'n-a mbochtaibh i gcian!</span></p>
<lb n="427"/>
<lb n="428"/><p><span>Is an fuighlach beag cnaoidhte atá ag cosnamh na n-iath</span>
<lb n="429"/><span>'N-a gcaoiribh fá fhaoil-chonaibh coscartha i gciach</span>
<lb n="430"/><span>Is fá dhaoirse gan scaoileadh go soichid an sliabh,</span>
<lb n="431"/><span>Mo ghuidhe leat go dtígh sin 's a mholadh le Dia!</span></p>
<lb n="432"/>
<lb n="433"/><p><span>11.  BA MHUAR AN MUIREARACH FUINNEAMHAIL</span>
<lb n="434"/><span>FÁILTEACH FIAL.</span></p>
<lb n="435"/>
<lb n="436"/><p><span>An tAthair Conchubhar Ó Briain cct. ar bhás Sheáin Uí Bhriain,</span>
<lb n="437"/><span>a dhearbhráthair féin, d'éag 1718, agus do cuireadh i mBriach.</span></p>
<lb n="438"/>
<lb n="439"/><p><span>(23 G 25, 338).</span>
<lb n="440"/><span>Bzzzzz1718c 18T</span>
<lb n="441"/><span>Uzzzzz0097</span>
<lb n="442"/><span>Ba mhuar an muirearach fuinneamhail fáilteach fial</span>
<lb n="443"/><span>Uasal oinigh i dtighthibh 's i dtábhairne riamh</span>
<lb n="444"/><span>Gan chruas gan cheisneamh gan chrithir gan cháim gan chiach</span>
<lb n="445"/><span>Is ba shuairc an siollaire i gcuideachtain Seán Ó Briain.</span></p>
<lb n="446"/>
<lb n="447"/><p><span>Atáid maithe na tíre ag caoineadh Sheáin go cruaidh -</span>
<lb n="448"/><span>Barraigh na saoithe is síolrach Dháil gCais Tuadhmhan,</span>
<lb n="449"/><span>De ghallaibh níl puínn sa tír ná sáir-fhear suairc</span>
<lb n="450"/><span>Nách dainid ó chroidhe leis fínis Sheáin 'san uaigh.</span>
<lb n="451"/></p>
</div>
<pb n="20"/>
<div><lb n="452"/><p><span>Na bailte 'n-a mbíodh a ghaoilta táid fé ghruaim</span>
<lb n="453"/><span>Is na bailte 'n-ar figheadh a shinsear láimh le Cuan,</span>
<lb n="454"/><span>Na bailte 'n-a thimcheall scaoilid gártha im chluais</span>
<lb n="455"/><span>Fé thearmon Bríde ó síneadh Seán 'san uaigh!</span></p>
<lb n="456"/>
<lb n="457"/><p><span>Atá Carn na saoithe tríd go cásmhar duairc</span>
<lb n="458"/><span>Is ní maise don Mhaoilinn aoibhinn áluinn suain,</span>
<lb n="459"/><span>Níl caise ar an mBríd nár fhill an tráigh magcuaird</span>
<lb n="460"/><span>Is tá galar fám chlí ná díbrid leágha ar bith uaim.</span></p>
<lb n="461"/>
<lb n="462"/><p><span>12.  NUAIR BHÍM-SE MAIDEAN EARRAIGH d'ÉIS</span>
<lb n="463"/><span>MO SHUAIN.</span></p>
<lb n="464"/>
<lb n="465"/><p><span>Rann molta ar dhútha an Bharraigh Mhóir - dútha a shíneann</span>
<lb n="466"/><span>ón gCarn Gheal, ó dheas go béal chuain Eóghain Mhóir</span>
<lb n="467"/><span>(Cuan Chorcaighe).</span></p>
<lb n="468"/>
<lb n="469"/><p><span>(Ó Murchadha vii, 136).</span></p>
<lb n="470"/>
<lb n="471"/><p><span>Bzzzzz1700c 18T</span>
<lb n="472"/><span>Nuair bhím-se maidean Earraigh d'éis mo shuain</span>
<lb n="473"/><span>Suidhim go deas ar Charn tSéamuis tuas,</span>
<lb n="474"/><span>Chím an barc ag teacht go béal an chuain</span>
<lb n="475"/><span>Scaoilim fead ar fad go Béilic uaim.</span></p>
<lb n="476"/>
<lb n="477"/><p><span>13.  MÁ'S Í AN TÍR MÁ'S Í AN TREABH.</span></p>
<lb n="478"/>
<lb n="479"/><p><span>Eoin Ó Callanáin cct. ag labhairt ar son Cairbreach,</span>
<lb n="480"/><span>nuair do mhol an tAthair Conchubhar Ó Briain dútha an</span>
<lb n="481"/><span>Bharraigh Mhóir.  Is follus nár thaitin le hEóin an tAthair</span>
<lb n="482"/><span>Conchubhar do bheith ag sár-mholadh Barracha!  Ba bhreághtha</span>
<lb n="483"/><span>de dhútha Cairbre, dar leis-sean.  Is cosmhail gur tráth</span>
<lb n="484"/><span>éigin roimh 1700 do ceapadh na ranna san, mar do bhí</span>
<lb n="485"/><span>Eoin Ó Callanáin ar leabaidh a bháis 1700.</span></p>
<lb n="486"/>
<lb n="487"/><p><span>(23 E 15, 243).</span></p>
<lb n="488"/>
<lb n="489"/><p><span>Uzzzzz0124</span>
<lb n="490"/><span>Má's í an tír má's í an treabh</span>
<lb n="491"/><span>Ó Bhreatain úir na rinn-dtreallamh</span>
<lb n="492"/><span>Ghlacas tusa mar bharr céime</span>
<lb n="493"/><span>Le linn cosnaimh a gcaithréime,</span></p>
</div>
<pb n="21"/>
<div><lb n="494"/><p><span>Gabh uaim-se an freagra fíor -</span>
<lb n="495"/><span>Do gheabhair é 's ní gan tathaoir;</span>
<lb n="496"/><span>Fada suas ót rádh nach feasach</span>
<lb n="497"/><span>Árd-fhlatha críche Cairbreach.</span></p>
<lb n="498"/>
<lb n="499"/><p><span>Dá mbadh Brian tu, a chléir chneasta</span>
<lb n="500"/><span>Do b'iongna liom an dáil nách forasta</span>
<lb n="501"/><span>Do dhaor-labhair i bhréithir mir</span>
<lb n="502"/><span>In aghaidh shaor-chlann Éibhir.</span></p>
<lb n="503"/>
<lb n="504"/><p><span>Uzzzzz0097</span>
<lb n="505"/><span>14.  GÍDH GURAB UACHTRACH CAIRBRIGH TÍR.</span>
<lb n="506"/><span>An tAthair Conchubhar Ó Briain cct. ar chéim na mBarrach.</span></p>
<lb n="507"/>
<lb n="508"/><p><span>(23 M 14, 322).</span>
<lb n="509"/><span>Gídh gurab uachtrach Cairbrigh tír</span>
<lb n="510"/><span>'S gur mór a dtigheas a réim 's a stór</span>
<lb n="511"/><span>Is follus dá saoithibh gan bhéim</span>
<lb n="512"/><span>Gurab aoirde céim na mBarrach Mór.</span></p>
<lb n="513"/>
<lb n="514"/><p><span>Bíocain trí dtíortha gan onn</span>
<lb n="515"/><span>Tighearnaí seanda i gcríochaibh Chuinn</span>
<lb n="516"/><span>Iarla oirdheirc abhfus is tall</span>
<lb n="517"/><span>Fear cosanta an chongcais dá chluinn.</span></p>
<lb n="518"/>
<lb n="519"/><p><span>Má's maise colna glóire an cheinn</span>
<lb n="520"/><span>Má's maise crainn a bhuinne, a bhláth</span>
<lb n="521"/><span>Má's maise tíre clú agus céim</span>
<lb n="522"/><span>Gradam an tighearna 's a chaithréim.</span></p>
<lb n="523"/>
<lb n="524"/><p><span>Fuireann óir i dtáiplis úir</span>
<lb n="525"/><span>Triaithe Barrach ag áitiughadh</span>
<lb n="526"/><span>Na gcríoch san uaisle rath</span>
<lb n="527"/><span>'S gan puinn uatha dá n-eachradh.</span>
<lb n="528"/></p>
</div>
<pb n="22"/>
<div><lb n="529"/><p><span>Mar d'órduigh an patriarc dá mhac</span>
<lb n="530"/><span>Drúcht na maidne ar thalamh tuar</span>
<lb n="531"/><span>Toradh crann le sochar tréad</span>
<lb n="532"/><span>Mil is céir is cruithneacht cruach</span>
<lb n="533"/><span>An bheannacht san do lean go beacht</span>
<lb n="534"/><span>Clann Israéil mar oidhreacht.</span></p>
<lb n="535"/>
<lb n="536"/><p><span>Iomdha cúirt is caisleán geal</span>
<lb n="537"/><span>Garbhán glas is gleann árd</span>
<lb n="538"/><span>Iomdha cnocán aoibhinn árd</span>
<lb n="539"/><span>Ó Charn Tighearna don Oileán;</span></p>
<lb n="540"/>
<lb n="541"/><p><span>Iomdha file greannmhar géar</span>
<lb n="542"/><span>Fleascach téad is saoi le dán</span>
<lb n="543"/><span>Ó Ráth an Uisce an tSeandúin tiar</span>
<lb n="544"/><span>Go Cluain Molt le riarthar dáimh;</span></p>
<lb n="545"/>
<lb n="546"/><p><span>Iomdha páirc gheal fhairsing úr</span>
<lb n="547"/><span>Mar a mbíodh go súgach sionnaigh ann</span>
<lb n="548"/><span>An coirrfhiadh mór 's an eilit mhaol</span>
<lb n="549"/><span>Míol muighe agus puic na mbeann;</span></p>
<lb n="550"/>
<lb n="551"/><p><span>Iomdha sruth síor-uasal fial</span>
<lb n="552"/><span>Do bhronnas iasc go leór fá'n tír,</span>
<lb n="553"/><span>Breic is bradáin leathana luath</span>
<lb n="554"/><span>Ar gach srothán suairc dá laighead;</span></p>
<lb n="555"/>
<lb n="556"/><p><span>Iomdha abhall-ghort ann fí bhláth,</span>
<lb n="557"/><span>Gáirdín subháilceach sochrach suairc</span>
<lb n="558"/><span>I bhfochair aolbhroig mhínchneis bháin,</span>
<lb n="559"/><span>'S ba follus dá chéile na suidheacháin;</span></p>
<lb n="560"/>
<lb n="561"/><p><span>Iomdha macha bó dá chrúdh</span>
<lb n="562"/><span>Cruacha tiugha agus cairn stóir,</span>
<lb n="563"/><span>Biadh agus deoch dá roinn go fial</span>
<lb n="564"/><span>I mbailtibh riar na mBarrach Mór;</span>
<lb n="565"/></p>
</div>
<pb n="23"/>
<div><lb n="566"/><p><span>Iomdha sailéir luchtmhar lán</span>
<lb n="567"/><span>De leann Mhárta 's de bheóir chaoin</span>
<lb n="568"/><span>Ní gan cider bhíd san am</span>
<lb n="569"/><span>Uisce beatha brannda is fíon</span></p>
<lb n="570"/>
<lb n="571"/><p><span>Dá mbudh toil le grásaibh Dé</span>
<lb n="572"/><span>An Bhríd go léir go mbéadh 'n-a fíon</span>
<lb n="573"/><span>Do bhéaraidís Barraigh í le hól</span>
<lb n="574"/><span>I gceann gach sóirt dá bhfuil sa tír.</span></p>
<lb n="575"/>
<lb n="576"/><p><span>Dútha an Bharraigh ród an ríogh</span>
<lb n="577"/><span>Níor chleachtadar riamh gan deóraidhe;</span>
<lb n="578"/><span>Fearamhail foirtill fial na fir</span>
<lb n="579"/><span>Soirbh ciallmhar cáidh (soithimh).</span></p>
<lb n="580"/>
<lb n="581"/><p><span>'S is Críostamhail cóimhlíontach cóir</span>
<lb n="582"/><span>Fá fhíorchlú chothuighid onóir;</span>
<lb n="583"/><span>Maordha maiseach múinte a mná</span>
<lb n="584"/><span>Féastamhail faisionta i gcómhdháil.</span></p>
<lb n="585"/>
<lb n="586"/><p><span>Leamh ná locartha ní gnáthach iad,</span>
<lb n="587"/><span>Ní chleachtaid gliogar ná glóiriam,</span>
<lb n="588"/><span>An mhaith do ghníd ní maoidhtar leó</span>
<lb n="589"/><span>'S an mhaith do gheibhid admhóid.</span></p>
<lb n="590"/>
<lb n="591"/><p><span>Bzzzzz1720ob 18T</span></p>
<lb n="592"/>
<lb n="593"/><p><span>15.  A MHUIRE NA GCÓMHACHT NGEAL NGLÓRMHAR.</span>
<lb n="594"/><span>(23 K 14, 7 - Script Thaidhg Uí Dhuinnín ag Gleann an</span>
<lb n="595"/><span>Phréacháin).</span></p>
<lb n="596"/>
<lb n="597"/><p><span>A Mhuire na gcómhacht ngeal nglórmhar nár thréig ar</span>
<lb n="598"/><span>dtúis</span>
<lb n="599"/><span>It bhruinnibh cé chómhnuigh mór-Mhac Dé na ndúl,</span>
<lb n="600"/><span>Go dtugaidh dá ró-thoil damh-sa réim 'n-a dhún</span>
<lb n="601"/><span>Fé choimirc a chómhacht is lón sa tsaoghal so dhúinn.</span>
<lb n="602"/></p>
</div>
<pb n="24"/>
<div><lb n="603"/><p><span>A naomh-Mhuire mhaordha 's a bhroingheal d'iomchair</span>
<lb n="604"/><span>An tAon-Mhac san d'aontuigh fáth bhruinnibh túirling,</span>
<lb n="605"/><span>Éighim air me shaoradh is mo chortha mhúchadh -</span>
<lb n="606"/><span>A dhaonnacht ní fhéadfadh a bhuime dhiúltadh!</span></p>
<lb n="607"/>
<lb n="608"/><p><span>A bhainríghin na mbainríghin 's a Mháthair bhúidh,</span>
<lb n="609"/><span>Do leabhair-Íosa i gcrann d'íoc me i bpáis go dubhach;</span>
<lb n="610"/><span>A bhainríghin, a bhonn aoibhinn ghrádhmhar úd</span>
<lb n="611"/><span>Fabhar síoch ót ghamhain chíoch go bhfághair-se dúinn.</span></p>
<lb n="612"/>
<lb n="613"/><p><span>16.  BRONNAIM-SE MH'ANAM DON DALTA SAN.</span>
<lb n="614"/><span>Bronnaim-se m'anam don dalta san Máthair</span>
<lb n="615"/><span>Chríost,</span>
<lb n="616"/><span>Is bronnaim mo mhaitheas do sna lagaibh atá 'n-a dhíth,</span>
<lb n="617"/><span>Bronnaim mo mhallacht don deamhan atá ar mo thí,</span>
<lb n="618"/><span>Is bronnaim mo phearsa don talamh ó dtáinig sí!</span></p>
<lb n="619"/>
<lb n="620"/><p>
<lb n="621"/><span>17.  A GHAISCIDHIGH GÍDH SEARBH DO DHÁN.</span></p>
<lb n="622"/>
<lb n="623"/><p>
<lb n="624"/><span>Bzzzzz1760-63ls 18L</span>
<lb n="625"/><span>GzzzzzL</span>
<lb n="626"/><span>Uzzzzz0201</span>
<lb n="627"/><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="628"/><span>Dán Ristird Mic Gearailt, apostáta brathair d'Órd St Proinnsias</span>
<lb n="629"/><span>ARÉ 24 B 26 186.</span></p>
<lb n="630"/>
<lb n="631"/><p><span>Bzzzzz1685c 17D</span>
<lb n="632"/><span>Uzzzzz0095</span>
<lb n="633"/><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="634"/><span>"A mhacaoimh gídh mór do mheas</span>
<lb n="635"/><span>I bhfoghluim 's i dtabhartas ó Neamh,</span>
<lb n="636"/><span>Is íseal do bhréithre 'san chóir</span>
<lb n="637"/><span>'S is árd do bhéiceach 'san éagcóir."</span></p>
<lb n="638"/>
<lb n="639"/><p><span>Acht tá scéal eile ann .i. gurbh é Oilibhéar dearbhráthair do</span>
<lb n="640"/><span>Risteárd d'iompuig.</span></p>
<lb n="641"/>
<lb n="642"/><p><span>Sidé an freagra a thug an tAthair Conchubhar air:</span></p>
<lb n="643"/>
<lb n="644"/><p><span>Uzzzzz0097</span>
<lb n="645"/><span>A ghaiscidhigh gídh searbh do dhán,</span>
<lb n="646"/><span>Dar mo láimh is doilbheas linn</span>
<lb n="647"/><span>Gan do chroidhe sa chreideamh chóir</span>
<lb n="648"/><span>Is gan an óige i bhfoigse dhíbh!</span>
<lb n="649"/></p>
</div>
<pb n="25"/>
<div><lb n="650"/><p><span>Bláth na hóige do theastuigh uait</span>
<lb n="651"/><span>Créad nár ghluaisis le guth an Úird;</span>
<lb n="652"/><span>Scuir det bhaois a dhuille léith</span>
<lb n="653"/><span>Is gaibh do Chréid ar ndul don úir!</span></p>
<lb n="654"/>
<lb n="655"/><p><span>Créad an aon eaglais do bhí</span>
<lb n="656"/><span>Ó theacht Mhic Muire go Cailbhín?</span>
<lb n="657"/><span>Gurab í atá is bhéas de shíor</span>
<lb n="658"/><span>Gan fagháil ar thuitim le hearraoid.</span></p>
<lb n="659"/>
<lb n="660"/><p><span>Is gur gheall Críost do Pheadair féin</span>
<lb n="661"/><span>Solas creidimh in aonréim</span>
<lb n="662"/><span>Ag lonnradh san eaglais go deó</span>
<lb n="663"/><span>Is gan cómhachta ifrinn dá claochlódh.</span></p>
<lb n="664"/>
<lb n="665"/><p><span>Is muna bréaga gealla Chríost</span>
<lb n="666"/><span>Don eaglais naomhtha, a ghaiscidhigh,</span>
<lb n="667"/><span>Créad fáth chuiris-se suas</span>
<lb n="668"/><span>Don chreideamh atá go bith-bhuan?</span></p>
<lb n="669"/>
<lb n="670"/><p><span>Is ná meas an eaglais do bhí</span>
<lb n="671"/><span>An tan tug Críost an friotal uaidh</span>
<lb n="672"/><span>Go mb'fhéidir is eisean saoir</span>
<lb n="673"/><span>Is é do dhlighidh (?) tar uadhacht.</span></p>
<lb n="674"/>
<lb n="675"/><p><span>Dá ngeallair féin tar ceann do mhná</span>
<lb n="676"/><span>Go lá an bhráth ná déanfá bréag,</span>
<lb n="677"/><span>Dar ndóigh má tá i gcumas díbh</span>
<lb n="678"/><span>Dul tar slighe ní leigfir léi.</span></p>
<lb n="679"/>
<lb n="680"/><p><span>Is ó nách duine bréagach Críost</span>
<lb n="681"/><span>Acht Dia fíor 'n-a gheallaibh rúin,</span>
<lb n="682"/><span>Fúigfidh an eaglais gan cháim</span>
<lb n="683"/><span>Insan cháil 'n-a raibh ar dtúis.</span>
<lb n="684"/></p>
</div>
<pb n="26"/>
<div><lb n="685"/><p><span>Is ó bhí an eaglais folláin fíor</span>
<lb n="686"/><span>Ria dteacht Liútair is Chailbhín,</span>
<lb n="687"/><span>Ní hise acht iad-san do thuit</span>
<lb n="688"/><span>Ó's díobh nách riaghail an gheallamhain.</span></p>
<lb n="689"/>
<lb n="690"/><p><span>Nó cia thug ughdarás dóibh</span>
<lb n="691"/><span>Atharrughadh creidimh do sheanmóir?</span>
<lb n="692"/><span>Eólas gan cumas ag neach</span>
<lb n="693"/><span>Ag ceartughadh creidimh ní córach.</span></p>
<lb n="694"/>
<lb n="695"/><p><span>Mí-rún miorbhaileach ó Dhia</span>
<lb n="696"/><span>Níor bh'athchomair Eisicial</span>
<lb n="697"/><span>Léamh eile neamhshínithe ar imeall ARÉ 24 B 26 186:</span></p>
<lb n="698"/>
<lb n="699"/><p><span>Slat Mhaoise níor bh'arm dháibh</span>
<lb n="700"/><span>Ná bachall Phádraig 'n-a dheas-láimh.</span></p>
<lb n="701"/>
<lb n="702"/><p><span>Is ní mó thug an eaglais dóibh</span>
<lb n="703"/><span>Cumas aithchreidimh do sheanmóir,</span>
<lb n="704"/><span>Acht iad-san ag dul tar a crois</span>
<lb n="705"/><span>Is mallacht 'n-a dtiaraigh ón eaglais!</span></p>
<lb n="706"/>
<lb n="707"/><p><span>Tuig anois, a ghiolla bháin</span>
<lb n="708"/><span>Ó thosach, do chreideamh nách folláin,</span>
<lb n="709"/><span>Gur sinne do lámhuigh an chóir</span>
<lb n="710"/><span>Is gur sibh-se ba dána 'san éagcóir!</span></p>
<lb n="711"/>
<lb n="712"/><p><span>18.  AR BHÁS SHÉAMUS DE RÓISTE, AN DOCHTÚIR.</span>
<lb n="713"/><span>(12 E 24, 156).</span></p>
<lb n="714"/>
<lb n="715"/><p><span>Do dligheadh don eaglais labhairt go lon-chumhra</span>
<lb n="716"/><span>Nó scríobh go grafanta ar mharbhnadh an dochtúra</span>
<lb n="717"/><span>Do bhí 'n-a sheasamh le gallaibh, mar cholbha aca</span>
<lb n="718"/><span>Go fíochmhar feargach flaitheamhail foirtiúnach.</span>
<lb n="719"/></p>
</div>
<pb n="27"/>
<div><lb n="720"/><p><span>Do dligheadh don eaglais sailm le so-dhúthracht</span>
<lb n="721"/><span>Is guidhe na nAifreann le hanam an dochtúra</span>
<lb n="722"/><span>Do bhíodh ag caismirt le gallaibh ag cothughadh a gcirt</span>
<lb n="723"/><span>Is dlighe na n-athrach ar easnamh 'n-a gcolamhra.</span></p>
<lb n="724"/>
<lb n="725"/><p><span>Do dligheadh don eaglais tarmon tsocamhlach</span>
<lb n="726"/><span>Is díon do thabhairt do thaisibh an dochtúra -</span>
<lb n="727"/><span>Saoi do chleachtadh na sagairt do chothughadh istigh</span>
<lb n="728"/><span>Go croidheamhail carthannach ceanamhail crobh-chongantach.</span></p>
<lb n="729"/>
<lb n="730"/><p><span>Mo dhíth, mo dhainid, mo leagadh, mo lot cúige!</span>
<lb n="731"/><span>Dlighe na marbh do thabhairt don dochtúir ghlic -</span>
<lb n="732"/><span>An tí do chleachtadh na mairbh do chomhmúscailt</span>
<lb n="733"/><span>Sínte i dtaisce fé leacaibh na conclúide.</span></p>
<lb n="734"/>
<lb n="735"/><p><span>An Ceangal:</span>
<lb n="736"/><span>Níl truagh ná tréan aosta ná óg 'san chúig,</span>
<lb n="737"/><span>Níl tuaith ná cléir ná órd 'san Mhumhain,</span>
<lb n="738"/><span>Níl uaisle ar Ghaedhil d'aonchine chóir ná dúbhairt</span>
<lb n="739"/><span>Gur mhuar an scéal Séamus de Róiste in úir.</span></p>
<lb n="740"/>
<lb n="741"/><p><span>19.  LÁ DÉARACH D'ÉIGSIBH IS D'OLLAMHAIN TUAIDH.</span>
<lb n="742"/><span>Ar bhás Dhonnchadh Mac Craith, Choill Bhéine.</span></p>
<lb n="743"/>
<lb n="744"/><p><span>Lá déarach d'éigsibh is d'ollamhain tuaidh,</span>
<lb n="745"/><span>Lá bréagach baoghlach gan bhloscadh gan bhuadh,</span>
<lb n="746"/><span>Lá créimneach céasta na gcrosa magcuaird</span>
<lb n="747"/><span>Mar d'éagaimh an daonnacht le Donnchadh suairc.</span></p>
<lb n="748"/>
<lb n="749"/><p><span>Lá éirligh d'éigse agus osna na suadh,</span>
<lb n="750"/><span>Lá faolchon féinne dá dtorchar i nguais,</span>
<lb n="751"/><span>Lá géar-ghuil géar-luit fa goirgeach gruaim</span>
<lb n="752"/><span>An lá déidheanach de laethaibh chuir ár nDonnchadh muar.</span>
<lb n="753"/></p>
</div>
<pb n="28"/>
<div><lb n="754"/><p><span>Lá léirscrios laochradh agus loiscithe luain,</span>
<lb n="755"/><span>Lá céasta do chléir is do bhochtaibh gan tuaith,</span>
<lb n="756"/><span>Lá taodach taomnach stoirme is truaighe,</span>
<lb n="757"/><span>Is lá léin ag an éag do rug Donnchadh uainn.</span></p>
<lb n="758"/>
<lb n="759"/><p><span>Bás Dhonnchadh fa doilbh an scéal don diúic,</span>
<lb n="760"/><span>Bás Dhonnchadh fa docharach an t-éacht san chúig,</span>
<lb n="761"/><span>Bás Dhonnchadh dfhág ollamhain is éigse dubhach,</span>
<lb n="762"/><span>Is dar Gobnait is doircheacht tar Éirinn súd.</span></p>
<lb n="763"/>
<lb n="764"/><p><span>Bás Dhonnchadh lá doircheacht na spéire is cúis,</span>
<lb n="765"/><span>Bás Dhonnchadh fá'r obadar na héisc an tSiúir,</span>
<lb n="766"/><span>Bás Dhonnchadh dfhág toradh gacha déise ar gcúl,</span>
<lb n="767"/><span>Is dar Gobnait is doilbh liom an laoch 'san úir.</span></p>
<lb n="768"/>
<lb n="769"/><p><span>Bás Dhonnchadh do bhochtaibh seo na déarca is pudhair,</span>
<lb n="770"/><span>Bás Dhonnchadh tug scolaibh oilte an léighinn gan chlú,</span>
<lb n="771"/><span>Bás Dhonnchadh do oibrigh an chléir fé chumha</span>
<lb n="772"/><span>Is dar Gobnait is follamh liom dá éis an Mhumhain.</span></p>
<lb n="773"/>
<lb n="774"/><p><span>20.  A ALBA Ó SHEALBHAIS AN RÍ CÓIR-CHIRT.</span></p>
<lb n="775"/>
<lb n="776"/><p><span>An tAthair Conchubhar Ó Briain cct. nuair tháinig Séarlas</span>
<lb n="777"/><span>Stíobhart go hAlbain, A.D. 1719.</span></p>
<lb n="778"/>
<lb n="779"/><p><span>(Ó Murch. xii, 62).</span></p>
<lb n="780"/>
<lb n="781"/><p><span>Bzzzzz1719 18T</span>
<lb n="782"/><span>A Alba ó shealbhais an rí cóir-chirt</span>
<lb n="783"/><span>It cheart-chumas go nglacathar thu i dtrí chróinnibh,</span>
<lb n="784"/><span>Saxa thoir go ngabhair-se le fíor-chómhrac</span>
<lb n="785"/><span>Is geallaim-se gan achrann (duit) ríoghacht Fódla!</span></p>
<lb n="786"/>
<lb n="787"/><p><span>Biaidh eaglais gan dearmad go fíor-ghlórach</span>
<lb n="788"/><span>I salmaibh i saltraibh go caoin ceólmhar,</span>
<lb n="789"/><span>Screadfam-na ar cheannaibh uile go síor-dheórach</span>
<lb n="790"/><span>A thearman ar Gheal-bhile na Tríonóide.</span>
<lb n="791"/></p>
</div>
<pb n="29"/>
<div><lb n="792"/><p><span>Na galla-bhroic do dhearbhuigh go díchórach</span>
<lb n="793"/><span>Gur bhastard thu nár sreabhadh dfhuil an ríogh chródha,</span>
<lb n="794"/><span>Go bhfaiceam-na le harmaibh na nGaoidheal Eóghain</span>
<lb n="795"/><span>Na garbh-thuirc 'n-a spadalaibh i ndraoib bóthair.</span></p>
<lb n="796"/>
<lb n="797"/><p><span>21.  MÁ'S MAC DO MHARS.</span></p>
<lb n="798"/>
<lb n="799"/><p><span>An tAthair Conchubhar Ó Briain cct. i mbliadhain a 1719</span>
<lb n="800"/><span>nuair do scríobh Donnchadh Caoch Ó Mathghamhna ar theacht</span>
<lb n="801"/><span>an Stíobhairt in Albain:</span></p>
<lb n="802"/>
<lb n="803"/><p><span>Uzzzzz0289</span>
<lb n="804"/><span>"Is mac do Mhars an mac so in Albain tuaidh</span>
<lb n="805"/><span>Fear is fearra ar fhearann treascartha an tsluaigh,</span>
<lb n="806"/><span>Macs is clans is glan ar ghallaibh do bhuaidh</span>
<lb n="807"/><span>Rath gach cath don fhlaith go leanaidh go buan!</span></p>
<lb n="808"/>
<lb n="809"/><p><span>Gas is pras i dtreasaibh calma cruadha</span>
<lb n="810"/><span>Do ghlac 'n-a ghlac an ceart do sheasamh gan duadh</span>
<lb n="811"/><span>A Cheap na bhfeart 's a Athair Pharrthais tuas</span>
<lb n="812"/><span>Ó's ceart a cheart, 'n-a cheart go dtagaidh go luath!"</span></p>
<lb n="813"/>
<lb n="814"/><p><span>(23 I 26, 98.  Do fhreagair File Éigin an méid sin arís - ocht línte:</span>
<lb n="815"/><span>"Ó d'éirghidh Mar i néallaibh thuaidh" - 23 I 26, 99; A iv 2, 77a).</span></p>
<lb n="816"/>
<lb n="817"/><p><span>Freagra an Athar Conchubhar air sin:</span>
<lb n="818"/><span>Uzzzzz0097</span>
<lb n="819"/><span>Má's mac do Mhars an mac so in Albain aoird</span>
<lb n="820"/><span>Ní mac do mheath a mhac acht feannaire groidhe,</span>
<lb n="821"/><span>Ag Mars dom mheas ní fheaca i bpearsain an ríogh</span>
<lb n="822"/><span>Mac mar Mhars sa chath mar ghreadadh na gaill.</span></p>
<lb n="823"/>
<lb n="824"/><p><span>Maith an ceart do chlannaibh Alastraim Fhinn</span>
<lb n="825"/><span>A neart do bhrath le ceart mhic Charoluis chaoin,</span>
<lb n="826"/><span>Is neart gan cheart le seal ag gallaibh do bhí</span>
<lb n="827"/><span>Le neart a nglac a cheart do chasadh ar an rígh.</span></p>
<lb n="828"/>
<lb n="829"/><p><span>Ceart is ceart ag Mars mar bhraitheadar gaill</span>
<lb n="830"/><span>Is gan neart ná ceart ná cead chum reatha ag an mbuidhin,</span>
<lb n="831"/><span>Is flaith na bhfear le seal gan flaitheas cé bhí</span>
<lb n="832"/><span>Go ceart 'n-a cheart gan cead do ghasra an fheill.</span>
<lb n="833"/></p>
</div>
<pb n="30"/>
<div><lb n="834"/><p><span>Má bhraitheadar na hAlbanaigh gan dúil 'n-a bhás</span>
<lb n="835"/><span>Carolus do Shaxanaibh ar chonnradh an stáit,</span>
<lb n="836"/><span>Go maithidh-se is maithim-se an chúis sin dáibh</span>
<lb n="837"/><span>Ó ghlacadar go ceanamhail ár bprionns' 'n-a áit.</span></p>
<lb n="838"/>
<lb n="839"/><p><span>22.  MÁ'S DÓCHAS ÁR NDÓCHAS I MBLIADHNA MHEATH.</span>
<lb n="840"/><span>(23 B 38, 22; 23 G 20, 186; 23 I 26, 108; A IV 2, 22b).</span></p>
<lb n="841"/>
<lb n="842"/><p><span>An tAthair Conchubhar Ó Briain do cheap na cheithre ranna</span>
<lb n="843"/><span>so ag cómhairliughadh do Ghaedhlaibh gan dul in éadóchas ar</span>
<lb n="844"/><span>Dhia, agus cé gur chruaidh é a gcás go bhfóirfeadh ortha</span>
<lb n="845"/><span>uair éigin:</span></p>
<lb n="846"/>
<lb n="847"/><p><span>Bzzzzz1720ob 18T</span>
<lb n="848"/><span>Má's dóchas ár ndóchas i mbliadhna mheath</span>
<lb n="849"/><span>Ní dóchas ár ndóchas acht pian abhfad,</span>
<lb n="850"/><span>Bíodh dóchas bhur ndóchais i nDia go beacht</span>
<lb n="851"/><span>Is ná cuir teóra le mór-chumas Thriath na bhFeart.</span></p>
<lb n="852"/>
<lb n="853"/><p><span>Isé dfhóir ar Mhóses ag riar na dtreabh,</span>
<lb n="854"/><span>Isé dfhóir ar Dhomhnall do hiadhadh i gclais,</span>
<lb n="855"/><span>Isé dfhóir ar na hóig-fhir ó phiantaibh seal,</span>
<lb n="856"/><span>Is nár dóghadh i mór-theine a gciabh ná a gcneas.</span></p>
<lb n="857"/>
<lb n="858"/><p><span>Isé dfhóir ar Jóseph 'sa chiach 'n-a raibh,</span>
<lb n="859"/><span>Is tug Jób leis ó chómhachtaibh an diabhail ar fad,</span>
<lb n="860"/><span>Isé mhóidigh go bhfóirfeadh 'n-a ndiaidh, gach neach</span>
<lb n="861"/><span>Do chómhaillfeadh go meódhanach mar iad an reacht.</span></p>
<lb n="862"/>
<lb n="863"/><p><span>Isé dfhógair (uaidh) slóighte na ndiabhal amach,</span>
<lb n="864"/><span>Sódom is Gómor mar iad do leag,</span>
<lb n="865"/><span>Níor mhór leis an fheóirling, cé dian an bhreath</span>
<lb n="866"/><span>'Ná Bródraic do sheóladh 'n-a ndiaidh is Crafts.</span>
<lb n="867"/></p>
</div>
<pb n="31"/>
<div><lb n="868"/><p><span>23.  NÁCH MUAR AN TUAR BÁIS DAM.</span>
<lb n="869"/><span>(23 G 25, 237).</span></p>
<lb n="870"/>
<lb n="871"/><p><span>Nách muar an tuar báis dam gach lá breágh mar thagann</span>
<lb n="872"/><span>Beith ag féachaint san ngráta 's mo dhá chois i</span>
<lb n="873"/><span>nglasaibh</span>
<lb n="874"/><span>Gan éinne beó 'em cháirdibh bheith láimh liom i ngradam</span>
<lb n="875"/><span>Is dá sméidinn-se ar chneámhaire go ngeárrthaidhe mo</span>
<lb n="876"/><span>bhaitheas.</span></p>
<lb n="877"/>
<lb n="878"/><p><span>Is táidh ár n-eaglais bréaghtha 's ár séipéil gan chrích,</span>
<lb n="879"/><span>Clann Pháró go gléasta 's iad 'n-a saetibh 'n-a suidhe,</span>
<lb n="880"/><span>Is gan brígh aca ná éifeacht acht ag séanadh Chuirp Chríost</span>
<lb n="881"/><span>Is Dia geal dár saoradh ar lucht bréag agus feill!</span></p>
<lb n="882"/>
<lb n="883"/><p><span>A Dhia 's a Mhuire Mháthair dfhuiling páis agus peannaid,</span>
<lb n="884"/><span>Is do tháinig let ghrásta spirideálta chum Peadair,</span>
<lb n="885"/><span>Crann geal na páise ar a ndeárnthas thu spalladh</span>
<lb n="886"/><span>Saor sinn ar an náire is ár gcáirde linn neartuigh!</span></p>
<lb n="887"/>
<lb n="888"/><p><span>24.  SIN FOLAMHUGHADH DAOR CLÉIRE.</span></p>
<lb n="889"/>
<lb n="890"/><p>
<lb n="891"/><span>.i. Feartlaoi don Athair Conchubhar Ó Briain.</span>
<lb n="892"/><span>Éamonn de bhFál cct. 1720.</span></p>
<lb n="893"/>
<lb n="894"/><p><span>Ó Dreada 78 (gan ainm); O'Daly MS. 36, 14.</span></p>
<lb n="895"/>
<lb n="896"/><p><span>Bzzzzz1720 18T</span>
<lb n="897"/><span>Uzzzzz0274</span>
<lb n="898"/><span>Sin folamhughadh daor cléire fó iaith Chláir Chuinn</span>
<lb n="899"/><span>Is bochtanughadh tréad mbaoth-ghlic ón ndiadhaire</span>
<lb n="900"/><span>árd ghlinn,</span>
<lb n="901"/><span>Solaschnú caomh cléire is a ngrianán grinn</span>
<lb n="902"/><span>Le Conchubhar séim glé-shnoidhte Ó Briain fá líg.</span>
<lb n="903"/></p>
</div>
<pb n="32"/>
<div><lb n="904"/><p><span>A líog oirdhreic fí'r folachadh ár dtreóraidhe suairc,</span>
<lb n="905"/><span>Bí soirbh leis, níor ghoirgeach an deóraidhe luadhaim;</span>
<lb n="906"/><span>Maoidheamh orainn-na ní deocair dhuit it lóistín uaimh</span>
<lb n="907"/><span>Caoidh poibleach trí an orchra cé cróilighe cruaidh!</span></p>
<lb n="908"/>
<lb n="909"/><p><span>Cruadh-chás doilbh gan fortacht dfhuil Éibhir Fhinn</span>
<lb n="910"/><span>An luath-bhás obann tug osna gach n-aon den bhuidhin,</span>
<lb n="911"/><span>An suadh sámh soirbh do b'fhoirtille tréithe dhíobh</span>
<lb n="912"/><span>In uaigh tráth foilighthe stopadh gach dréachta grinn.</span></p>
<lb n="913"/>
<lb n="914"/><p><span>Greann le gnaoi gaoismhair is béalrádh fial</span>
<lb n="915"/><span>Is meabhair gach fíor-intleachta a chéad-ghrádh riamh,</span>
<lb n="916"/><span>Annsacht dlighe an Choimdhe go n-a théacht fá chriaidh,</span>
<lb n="917"/><span>Is dar leam-sa is tuinn díscthe dá éis Fáil Fiann!</span></p>
<lb n="918"/>
<lb n="919"/><p/>
<lb n="920"/>
<lb n="921"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Carn Tighearnaigh

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Carn Tighearnaigh

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
