Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main"/><author><name type="main">0446</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">L213</note>
                         <note type="L">1</note>
                         <note type="B">1819 19T</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2017</date><idno>L213</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title/><author>0446</author><imprint><publisher/><date>1819 19T</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="0"/><span>MACHTNUIG GO MAIH AIR,</span>
<lb n="1"/><span>NO</span>
<lb n="2"/><span>LEIRSMUAINTE AIR</span>
<lb n="3"/><span>Fhirine Mhor an Chreidiv Chriosduvuil,</span>
<lb n="4"/><span>DO GACH LA ANSO MIOY.</span></p>
<lb n="5"/>
<lb n="6"/><p><span>SGRIOVHA ROIVE SEO A MBEARLA LE</span></p>
<lb n="7"/>
<lb n="8"/><p><span>RISTARD CHALLENOR, D.D.</span>
<lb n="9"/><span>Agus Aistriyhe go Gaoyailge le</span>
<lb n="10"/><span>PADRUIG DIN, A GCEAPACHUINN</span></p>
<lb n="11"/>
<lb n="12"/><p><span>CLOYVUAILTE LE</span>
<lb n="13"/><span>SEAYAN A'CAOY</span>
<lb n="14"/><span>LEAVAR REICHEOIR A GCLUAIN-MEALA,</span>
<lb n="15"/><span>AOIS AN TIARNA,</span>
<lb n="16"/><span>1819</span>
<lb n="17"/></p>
</div>
<pb n="3"/>
<div><lb n="18"/><p><span>COVAIRLEACHA</span></p>
<lb n="19"/>
<lb n="20"/><p><span>CHUN TAIRVE DO VAINT AS NA</span></p>
<lb n="21"/>
<lb n="22"/><p><span>LEIRSMUAINTE DO LEANAN.</span></p>
<lb n="23"/>
<lb n="24"/><p><span>1. TOIG aimsir agus ait aireavnach chun macht-</span>
<lb n="25"/><span>nav, agus dun doras do chroiye chov maih 'sas feidir</span>
<lb n="26"/><span>leat anaiy an tsaol, agus a churaim agus a yraya</span>
<lb n="27"/><span>mearuiyhalach.</span></p>
<lb n="28"/>
<lb n="29"/><p><span>2.  Cuir hu feina laihir De le creideav beoy, aig</span>
<lb n="30"/><span>machtnav mar do lionan se neav agus talv le na</span>
<lb n="31"/><span>Voryacht dochoimsihe, no do chovnuiyean se le na</span>
<lb n="32"/><span>chailiyeachtuiye uile astiy a vfior larr tanama.</span>
<lb n="33"/><span>Sleacht tu fein ion spioraid an fhianuise, chun an</span>
<lb n="34"/><span>Tiarna ardchovachtach so d'ayra: dein ioybirt diot</span>
<lb n="35"/><span>fein go hiomlan do, agus iar go huval pardun air</span>
<lb n="36"/><span>adtaov do chionnta riav anaiy.</span></p>
<lb n="37"/>
<lb n="38"/><p><span>3.  Iar le durhacht agus le huvluiyeacht a hoillse</span>
<lb n="39"/><span>agus a yrasa, ionus go ndeanfeach firinne vor a</span>
<lb n="40"/><span>Hoivsgeil oibriuy tromya air tanam, chun go vfoy-</span>
<lb n="41"/><span>luimeoyfa go ceart eagla do veih roive agus e yrayu.</span>
<lb n="42"/></p>
</div>
<pb n="4"/>
<div><lb n="43"/><p><span>Covairleacha, etc.</span></p>
<lb n="44"/>
<lb n="45"/><p><span>4.  Leayaig go stuidearha agus go aireach trom ya</span>
<lb n="46"/><span>caibidiol an lae.  Tavair amm dod tanam marana do</span>
<lb n="47"/><span>yeanav air gach niye do leayfe tu; agus dein breis</span>
<lb n="48"/><span>marana go prionnsapalta air gach poinnte is mo do</span>
<lb n="49"/><span>choroig tu.</span></p>
<lb n="50"/>
<lb n="51"/><p><span>5.  Chun go mbeich do leayheoracht cosvulach le</span>
<lb n="52"/><span>urnniye na hinntine, dein dihchiol air smuainte eigin</span>
<lb n="53"/><span>oireavnach dod chuisboir do haruint as do vachtnaiv,</span>
<lb n="54"/><span>le graya agus eagla De do chorruiye, suas ion tanam;</span>
<lb n="55"/><span>no dochus iona vor vaiheas, baochus air son a haiy-</span>
<lb n="56"/><span>laiciye; fuaih don bpeaca, agus a leiheidiye sin: osguil</span>
<lb n="57"/><span>do chroiye an oiread is feidir leat dona smuainte seo,</span>
<lb n="58"/><span>ionus go ndeanfeach na suvailciye mora riochtanach</span>
<lb n="59"/><span>so breis preiv do yavail ann.</span></p>
<lb n="60"/>
<lb n="61"/><p><span>6.  Criochnuig do vachtnaiv le aigne naovha do</span>
<lb n="62"/><span>veaha do leasuy, aig deanav deivin go particularha</span>
<lb n="63"/><span>air na lagachair is mo iona dtuilean tu ann, agus go</span>
<lb n="64"/><span>daingean aig gealuint uait fein tosnny leis an aigne</span>
<lb n="65"/><span>seo do chuir a gcrich air gach ocaid do dtuilfeach amach</span>
<lb n="66"/><span>do heacht ad choir an la san.</span></p>
<lb n="67"/>
<lb n="68"/><p><span>7.  Smuainaig go minic air feag an lae air phriov </span>
<lb n="69"/><span>phoinntiye do vachtnaiv; air eagla go robalfeach do</span>
<lb n="70"/><span>navuid tanam o'n siol naovha so, le a chuir diachuir</span>
<lb n="71"/><span>ort gach ar leayis agus ar vachtnuiyis do yearmad.</span>
<lb n="72"/></p>
</div>
<pb n="5"/>
<div><lb n="73"/><p><span>MACHTNUIG GO MAIH AIR</span>
<lb n="74"/><span>NO</span>
<lb n="75"/><span>LEIRSMUAINTE AIR</span>
<lb n="76"/><span>FHIRINE MHOR Etc.</span></p>
<lb n="77"/>
<lb n="78"/><p><span>CAIBIDIOL 1</span></p>
<lb n="79"/>
<lb n="80"/><p><span>Air Riachtanus an Leirsmuaineav.</span></p>
<lb n="81"/>
<lb n="82"/><p><span>AN CHEAD LA.</span></p>
<lb n="83"/>
<lb n="84"/><p><span>SMUAINAIG, ar dtuis, na focuil seo an Fhaig</span>
<lb n="85"/><span>Jeremias: "le huaigneas ata an talav go huile an</span>
<lb n="86"/><span>fhasach, mar na fuil aon duine do smuainean iona</span>
<lb n="87"/><span>chroiye" Jer.12.v.2.  Agus smuainaig cred e chov</span>
<lb n="88"/><span>fior is ta, gur le huireasba smuaineav air fhirine vor</span>
<lb n="89"/><span>na criostulachd priov ayvar ar nuile go leir.  Faraoir!</span>
<lb n="90"/><span>is ro anav do smuainean an chuid is mo do na daoine</span>
<lb n="91"/><span>air a gcead thuis, na air a gcriockyeanach: ni smuain-</span>
<lb n="92"/><span>ean siad ce he hug so tsaol iad, na cred chuige; na</span>
<lb n="93"/><span>machtnav air an tsioruiyeacht san ann a vfuil siad air</span>
<lb n="94"/><span>vruach titim.  Trid seo ata an uile niye iona vfuil siad</span>
<lb n="95"/><span>daleanvuint talvuiye agus saolta, chov maih is da</span>
<lb n="96"/><span>mo don mbeaha so avain do cruiyhuiyag iad, no a</span>
<lb n="97"/><span>veih ann do ynaih.  Bas, beiheavnus, flaiheavnus</span>
<lb n="98"/><span>agus ihfrion ni yeanan acht began corruiye orha, mar</span>
<lb n="99"/><span>na tugan siad amm doiv fein chun sanncail go doivin</span>
<lb n="100"/><span>iona nanamnacha le meon leirsmuaineay tromyuiye.</span>
<lb n="101"/><span>Rihean siad air ayaiy le na suile dunta go dti duivai-</span>
<lb n="102"/><span>gein dorcha na siorruiyeacht avgurach, agus an san</span>
<lb n="103"/><span>aseay do hosnuiyid air smuaineav, an uair do fhayaid</span>
<lb n="104"/><span>siad; iad fein sloigihe ansonait vioyfhortunach san,</span>
<lb n="105"/><span>ait na fayaig a gnuiv bas go brach, agus na muchfaig</span>
<lb n="106"/><span>a dteine.  Uch! m'anam bocht, tavuir aire nach e</span>
<lb n="107"/><span>seo do chas so.</span>
<lb n="108"/></p>
</div>
<pb n="6"/>
<div><lb n="109"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, nach feidir sin do hav-</span>
<lb n="110"/><span>ail gan aihne veih aguin air Yia, agus e yrayu os</span>
<lb n="111"/><span>ceann an uile niye.  Anois ni feidir lin aihne veih</span>
<lb n="112"/><span>air, na e yrayu mar is coir, gan covna an leirsmuai-</span>
<lb n="113"/><span>neav.  Se seo do nochtas duin mhiheas doihchoimse</span>
<lb n="114"/><span>an Vih ardchovachtach so: a sgeiv naovha, a yray</span>
<lb n="115"/><span>siorruiye duin; agus an uile havartaisiye dar vronn</span>
<lb n="116"/><span>se orin ne a chreaturiye neavhuileavnach agus neav-</span>
<lb n="117"/><span>bhuiyeachusach ni yeinid uile, faraoir! acht began</span>
<lb n="118"/><span>corruiye orin gan leirsmuaineav tromyuiye.  An uile</span>
<lb n="119"/><span>niye da vfuil tiompchioll orin, na flaihios, an talav,</span>
<lb n="120"/><span>agus an uile chreatuir da vfuil ann, ni stauid do ynaih</span>
<lb n="121"/><span>acht aig craovsgaoile De yuin, agus aig tavairt cuire</span>
<lb n="122"/><span>yuin e yrayu.  Acht gan leirsmuaineav, atamid boyar</span>
<lb n="123"/><span>don ylor so chreatuiriye an dovain uile, is cosvuil sin</span>
<lb n="124"/><span>leis an muintir na vfuil suile aco agus na feicean; na</span>
<lb n="125"/><span>vfuil cluasa aco agus na cloiean.  Uch! cred e vead</span>
<lb n="126"/><span>na diovala do hagan do uireasba aihne cheart a veih</span>
<lb n="127"/><span>air Yia, noch is se tora an leirsmuaineav ynaiheavuil!</span>
<lb n="128"/><span>Nach a dtaov an reasuin seo ata an saol go leir lan</span>
<lb n="129"/><span>do vallahachd; agus do osgulniyean ihfrion go far-</span>
<lb n="130"/><span>saing a yeill, aig sloga gan crioch gan aireav, clann</span>
<lb n="131"/><span>vioyfhortunach Adam, mar ata Dia dearmudha, "mar</span>
<lb n="132"/><span>na fuil aon aihne air Yia air talav."  O see 4. v. 1.</span></p>
<lb n="133"/>
<lb n="134"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, chun ar nanamnacha</span>
<lb n="135"/><span>do havail: caihfemid aihne veih aguin orin fein mar</span>
<lb n="136"/><span>an gceana: caihfemid aihne veih aguin air ar navgur</span>
<lb n="137"/><span>agus ar dtruailiheacht, chun go mbeihmis uval agus</span>
<lb n="138"/><span>neavyochusach ionuin fein; caihfemid aihne veih a-</span>
<lb n="139"/><span>guin air ar gclaonta agus ar bpaisuin mioyrialta, ionus</span>
<lb n="140"/><span>go dtroidfamis na naiy, agus go mbuayfamis orha;</span>
<lb n="141"/><span>caihfemid stuidear agus faire yeanav air inntin ar</span>
<lb n="142"/><span>gcroiyeacha fein, ionus na tuitfamis anso feaca, agus</span>
<lb n="143"/><span>na codlomis san mbas.  Agus cionus is feidir linn an</span>
<lb n="144"/><span>teolus uile riachtanach so, an eagnuiyeacht so na naov</span></p>
</div>
<pb n="7"/>
<div><lb n="145"/><p><span>do veih aguin gan covna an leirsmuaineav laeheavuil?</span>
<lb n="146"/><span>Uch! cred e chov mioy fhortunach is ta an vuinntir</span>
<lb n="147"/><span>iona, vfuil eolus an uile niye eile aco, agus ata na</span>
<lb n="148"/><span>strainseiriye orha fein!  Guiymid da vriye sin go lae-</span>
<lb n="149"/><span>heavail N. Austin, Domine, Noverimte, Domine,</span>
<lb n="150"/><span>Noverim me.  A Hiarna, tavair dam grasa chun tusa</span>
<lb n="151"/><span>d'aihint?  A Hiarna, tavair dam grasa chun me fein</span>
<lb n="152"/><span>d'aihint; agus deinamid ar ndihchiol chun an da eo-</span>
<lb n="153"/><span>luis riachtanach so dfoyluim le leirsmuaineav ynai-</span>
<lb n="154"/><span>heavuil.</span></p>
<lb n="155"/>
<lb n="156"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Chun go ndeanfa-</span>
<lb n="157"/><span>mis eagla fhirineach De d'oiluint an ar nanamnacha,</span>
<lb n="158"/><span>noch is se tosach an eagna fhirineach; agus sin fein</span>
<lb n="159"/><span>do vrosdu air hliye na Suvailciye; caihfemid mar an</span>
<lb n="160"/><span>gceana machtnav go tromyuihe air yraineavlacht an</span>
<lb n="161"/><span>feaca, agus air an vfuaih ata aige Dia yo; air an</span>
<lb n="162"/><span>diovail uahfasach do yeanan an peaca don anam, agus</span>
<lb n="163"/><span>iomaduvlacht ar bpeacuiye fein go speisialta; air</span>
<lb n="164"/><span>neavhairve, air avgur agus air chealgaireacht an tsaoil,</span>
<lb n="165"/><span>air an gcompord agus an sonus do vainean le beaha</span>
<lb n="166"/><span>yiaya; air yioracht na haimsire, agus faid uahfasach</span>
<lb n="167"/><span>na siorruiyeachta; air chinnteacht agus neavchinn-</span>
<lb n="168"/><span>teacht an vais agus air na smuainte do veig aguin</span>
<lb n="169"/><span>aimsir ar mbais; air uivir beg na vfiorean, etc.  Uch!</span>
<lb n="170"/><span>A Chriostaiyhe, na deinamis failliye dona meoin</span>
<lb n="171"/><span>vora so ar slanaiyhe! do bo e leirsmuaineav air an</span>
<lb n="172"/><span>vfirine seo do rin moran naoiv; do haruin na peacaig</span>
<lb n="173"/><span>ho vo on a mallahacht.  O cred e an tromhuan mar-</span>
<lb n="174"/><span>vhach iona mbion an tanam san ann, na musgul-</span>
<lb n="175"/><span>uiyean le fohrom mor na firine uahfasach so, bas,</span>
<lb n="176"/><span>breiheavnus, ihfrion, siorruiyeacht?</span></p>
<lb n="177"/>
<lb n="178"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Air aihreachus searv</span>
<lb n="179"/><span>gan tairve an dreamm damanta; da ndaora fein</span>
<lb n="180"/><span>ad-taov andihceile air feag a saoil, gan aon chuivne air</span>
<lb n="181"/><span>na neihe seo, iona gcaihfe siad cuivneav orha anios</span>
<lb n="182"/><span>air feag na siorruiyeachta.  Truaileaynaig yihceile do</span></p>
</div>
<pb n="8"/>
<div><lb n="183"/><p><span>ho sin ne iad, do vi ar naimsir aguin roive seo, an tan</span>
<lb n="184"/><span>le smuaineav air an tsiorruiyeacht yona so, do bfeidir</span>
<lb n="185"/><span>lin a veih saor uaihe!  tairgag go saor duin solasiye</span>
<lb n="186"/><span>doihchriochnaihe na vflaiheas, an tan do yeanfeach</span>
<lb n="187"/><span>began machtnar orha, sin do chuirsan tsliye air heilv</span>
<lb n="188"/><span>hiorruiye dfaiyail duin fein orha.  Acht, faraoir!  ni</span>
<lb n="189"/><span>smuaineoymis an uair sin; agus anois ata se ro yean-</span>
<lb n="190"/><span>ach.  O m'anam, foylaim si cial ona mioyfhortun</span>
<lb n="191"/><span>sud; smuainaig an la so a gad so, air neihe vain-</span>
<lb n="192"/><span>ean led hihchain siorruiye: smuainaig go maih air</span>
<lb n="193"/><span>do chrioch yeanach; machtnaig air fhirine vor an</span>
<lb n="194"/><span>tsoivsgeil.  Caihfe tu ceachtar aco smuaineav orha</span>
<lb n="195"/><span>anios no na yiayso, an tan na deanfaig smuaineav</span>
<lb n="196"/><span>orha acht avain covna havairt chun do vioyfhortun</span>
<lb n="197"/><span>do veaduy air feag na siorruiyeachta.</span></p>
<lb n="198"/>
<lb n="199"/><p><span>CAIB II.</span></p>
<lb n="200"/>
<lb n="201"/><p><span>Air chrioch ar gcruiyhu.</span></p>
<lb n="202"/>
<lb n="203"/><p><span>AN DARA LA.</span></p>
<lb n="204"/>
<lb n="205"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis a anam chriostavuil, na</span>
<lb n="206"/><span>ravuis anso tsaol air aon chor roinn bliayanta o hoin,</span>
<lb n="207"/><span>agus na raiv an do vih acht fior neavniye.  Ata a</span>
<lb n="208"/><span>ngiorhacht do she vile bliayain caite don saol, le iom-</span>
<lb n="209"/><span>aduvlacht gniovarha agus seannsalacha an gach aon</span>
<lb n="210"/><span>nasiun, agus ca ravuis si air feag na haimsire sin go</span>
<lb n="211"/><span>leir? faraoir! do vi tu sloigaihe a nduivaigean doivin</span>
<lb n="212"/><span>neavniye, go doihchoimsiyhe nivus suaruiye na an</span>
<lb n="213"/><span>creatuir is taire air talv, agus cad do bfeidir leatso</span>
<lb n="214"/><span>yeanav le fanvuint ann?  Foyluim da vriye Sin tu</span>
<lb n="215"/><span>fein d'uvluy, giy be tairve, ata agad O naduir no O</span>
<lb n="216"/><span>yrasa, oir uait fein neavniye a seay hu; agus gach</span>
<lb n="217"/><span>a vfuil agad os ceann neavniyhe do fuair tu e air ias-</span>
<lb n="218"/><span>acht o'd Chruiyheoir.  Uch! a hruaileanaig vocht,</span>
<lb n="219"/><span>cad 'ta agad tri iona mbeihfa tairseach de? no cad e</span>
<lb n="220"/><span>ionar feidir leat do chuid fein do ylaoch de, acht neav-</span>
<lb n="221"/><span>niye, agus peaca, noch is measa na neavniye.</span>
<lb n="222"/></p>
</div>
<pb n="9"/>
<div><lb n="223"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Mar do huirling laiv uile chovach-</span>
<lb n="224"/><span>tach De anuas go dti an bpoll doivin sin neavniye, agus mar do</span>
<lb n="225"/><span>harraing tusa amach as, agus mar do hug duit an vih seo ata</span>
<lb n="226"/><span>agad anios, is ro haihneavuiye agus iomlaine do vfuil sa tsaol</span>
<lb n="227"/><span>sofheicsiona so, oireavnach chun aihne veih air Yia agus e yrya-</span>
<lb n="228"/><span>uy anso, agus toisgihe do honus siorruiye an fhochuir na yiay</span>
<lb n="229"/><span>so.  Tavair onoir agus ayra do vor vaiheas De, do hoisg on uile</span>
<lb n="230"/><span>hoirruiyeacht an vih seo duit, roiv na miluin eile noch dfag se na</span>
<lb n="231"/><span>yiag, iona raiv teidiol chov maih chun bih veih aco is do vi agad-</span>
<lb n="232"/><span>so.  Feuch reovad anso tsiorruiyeacht doihchoimsihe sin ionar</span>
<lb n="233"/><span>cruiyhuigag tusa di, agus advail go baochusach, na fuil tuis na</span>
<lb n="234"/><span>deire air an ngrayaata aige Dia yuit, acht go rochtuin O hior-</span>
<lb n="235"/><span>ruiyeacht go siorruiyeacht.</span></p>
<lb n="236"/>
<lb n="237"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Iar na mbeih cruiyhuighe</span>
<lb n="238"/><span>yuit le Dia na nuile chovachta, agus iar nglaca do uile</span>
<lb n="239"/><span>vih uaig, le ceart an uile hediol gur leis fein tu; agus</span>
<lb n="240"/><span>go vfuil d'oibligaid ort ioybirt do yeanav chun a heir-</span>
<lb n="241"/><span>vise dod chovachta go hiomlan, dod cheadfayaiv agus</span>
<lb n="242"/><span>dod huigse; agus ata tu cionntach an eigcheart ro</span>
<lb n="243"/><span>eagchaoineach, chov minic is do harcuisniyean tu</span>
<lb n="244"/><span>aon phairt dod vih, le e usaid aig leanvuin diovaoineas</span>
<lb n="245"/><span>agus peaca.  Uch! m'anam bocht, cred e chov anav do</span>
<lb n="246"/><span>smuainiymuir air seo?  cred e luiyad d'ar smuainte,</span>
<lb n="247"/><span>d'ar mbrearha agus d'ar ngniovarha hugamuir don te</span>
<lb n="248"/><span>sin, ar gcead huis, agus da vriye sin d'ar choir a veih</span>
<lb n="249"/><span>na chrioch yeanach air ar ngniovarha uile?  Bioch</span>
<lb n="250"/><span>iongantas ort a dtaov masla chov mor; bioch aihrea-</span>
<lb n="251"/><span>chus ort agus leasuig do veaha.</span></p>
<lb n="252"/>
<lb n="253"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Go rin Dia, an te</span>
<lb n="254"/><span>hug do vih yuit, agus do chruiyhuig an uile niye eile</span>
<lb n="255"/><span>da vfuil sa tsaol sofaeicsiona so chun do heirvis si,</span>
<lb n="256"/><span>tusa do chruiyhu yo fein avain.  Ni he go raiv aon</span>
<lb n="257"/><span>riachtanas aige leatso, na gur feidir leis aon vreis na</span>
<lb n="258"/><span>meaduy dfail uait air a honus; acht chun go dtavar-</span>
<lb n="259"/><span>feach se a yrasa yuit anso tsaolso, agus solasiye do-</span>
<lb n="260"/><span>chriochnaiyhe a rioyachta anso tsaol ata le teacht. -</span>
<lb n="261"/><span>Bioch uahvas ort, a anam criostavuil adtaov mor vaihios</span>
<lb n="262"/><span>do Chruiheora, ad yeanav so chun crioch chov</span></p>
</div>
<pb n="10"/>
<div><lb n="263"/><p><span>onoireach san, agus os do Yia cruiyhuigag tu, bioch</span>
<lb n="264"/><span>naire ort adtaov tu fein do hasav le aon niye eile ni-</span>
<lb n="265"/><span>vus lughana Dia; foyluim da vriye sin fuaih a veih</span>
<lb n="266"/><span>don uile niye ata talvuiye agus aimsirya, mar neihe</span>
<lb n="267"/><span>faoi do harcuisne, agus nach fiu iad go dtavarfa taih-</span>
<lb n="268"/><span>neav doiv.  Bioch doilyios ort adtaov do yihceile</span>
<lb n="269"/><span>go dti so, agus an chuis is mo don gcine yaona, do</span>
<lb n="270"/><span>chahan a laohiv le saovhacht yihceile a gcuraim</span>
<lb n="271"/><span>neavhocuir tiomchioll bregain phintealha agus fior</span>
<lb n="272"/><span>huarachus, agus na smuainean acht go ro anav air an</span>
<lb n="273"/><span>gcuis vor ionar chuige avain do hangadar anso tsaol.</span></p>
<lb n="274"/>
<lb n="275"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Gur chuige hug do</span>
<lb n="276"/><span>Chruiyheoir an uile chovachta agus chaliyeachta ana-</span>
<lb n="277"/><span>ma yuit, do hoil, do veavuir, do huigsint, agus an</span>
<lb n="278"/><span>uile cheadfayaiv agus pairt do choirp mar an oiread</span>
<lb n="279"/><span>san gleas chun teacht chun na criche seo do chruiyhu,</span>
<lb n="280"/><span>chun usaid do yeanav diov air feag do chovnuiyhe</span>
<lb n="281"/><span>anso saol diombuan so an servis De, agus chun tu ha-</span>
<lb n="282"/><span>vairt chun seilv siorruiye dfail air fein, an suaivneas</span>
<lb n="283"/><span>fiorvilis a rioyacht beannuiyhe.  Uch! m'anam, na'r</span>
<lb n="284"/><span>iompuiymuir buinsgionn na tavarhaisiye seo go huile</span>
<lb n="285"/><span>ar Gcruiyheora?  Dein trocuire orin, O Hiarna,</span>
<lb n="286"/><span>dein trocuire orin, tavair pardun duin an ar gcurha</span>
<lb n="287"/><span>go dti so, agus tavair duin grasa chun tosnuy anios</span>
<lb n="288"/><span>chun a veih cialvar a gcoir na siorruiyeachta.</span></p>
<lb n="289"/>
<lb n="290"/><p><span>CAIB. III</span></p>
<lb n="291"/>
<lb n="292"/><p><span>Air haiyliociye De.</span></p>
<lb n="293"/>
<lb n="294"/><p><span>AN TRIVU LA.</span></p>
<lb n="295"/>
<lb n="296"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, m'anam, cred e liacht</span>
<lb n="297"/><span>agus cred e vead d'oibligadiye si do vor hrocuire</span>
<lb n="298"/><span>De.  Do smuain se ort o huis na siorruiyeachta. -</span>
<lb n="299"/><span>Na beannachtuiye agus na tavarhaisiye uile seo, noch</span>
<lb n="300"/><span>do vronn se ort gach amm, do viodar toisgihe aige</span>
<lb n="301"/><span>yuit on uile hiorruiyeacht; asiad uile fah a yraya</span>
<lb n="302"/><span>siorruiye duitsi.  An feidir go dtavarfeach Dia chov</span></p>
</div>
<pb n="11"/>
<div><lb n="303"/><p><span>covachtach, an te is ro aoirde agus is ro naovha, do</span>
<lb n="304"/><span>chovnuiyean anso tsiorruiyeacht, taihneav dod lei-</span>
<lb n="305"/><span>heid do phiast vocht feachavuil na talvan?  An feidir,</span>
<lb n="306"/><span>m'anam, go mbeich ait agadso an inntin De on uile</span>
<lb n="307"/><span>hiorruiyeacht; agus na beich a inntin siorruiye sin</span>
<lb n="308"/><span>aon vomeid gan smuaineav ortsa?  Uch, a anacreoir</span>
<lb n="309"/><span>vocht, cred e an buiyeachus do yavuissi leis na haov!</span>
<lb n="310"/><span>cred e chov deanach is do hosna tu air e sin do</span>
<lb n="311"/><span>yrayuy, do yrayaig tusa o'n uile hiorruiyeacht?  cred</span>
<lb n="312"/><span>e chov anav is do smuainean tu air an te sin, do vion</span>
<lb n="313"/><span>aig sior smuaiueav ortsa?</span></p>
<lb n="314"/>
<lb n="315"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Nach e avain go dtug</span>
<lb n="316"/><span>Dia yuit le cruiyhu tanam agus do chorp, le na gcov-</span>
<lb n="317"/><span>achta agus le na gcaillyeachtuiye uile, agus an aon</span>
<lb n="318"/><span>fhocul, gach a vfuil agad agus gibe hu; acht fos go</span>
<lb n="319"/><span>gcoimeadan iad gach momead tri vaiheas a chosnaiv</span>
<lb n="320"/><span>noch is cosvuil le cruiyhu siorynaih; oir do reir mar</span>
<lb n="321"/><span>na'r vfeidir le aon niye acht le na laiv chovachtach</span>
<lb n="322"/><span>an vih seo havairt duitsi, mar an gceayna ni vfiad-</span>
<lb n="323"/><span>feach aon neach acht e tu choimead gan file har nais</span>
<lb n="324"/><span>air do chead neavniye; noch ionar ve do chrioch so</span>
<lb n="325"/><span>e, da mo niye e go dtaraingeoch Dia aon vomead</span>
<lb n="326"/><span>avain a laiv covachtach uait.  A Pheacuig voicht,</span>
<lb n="327"/><span>cred fa na'r smuain tusa air seo, an uair a vi tu led</span>
<lb n="328"/><span>hiorchorha aig cuir coga air do Yia; agus e sin le na</span>
<lb n="329"/><span>yraya neavchompraiduil d'oiyhe agus do la aig</span>
<lb n="330"/><span>faire ortsa?  Cionus a fuair tusa ionut fein chov</span>
<lb n="331"/><span>minic, agus air faid na haimsire fearg da chuir air sin,</span>
<lb n="332"/><span>do choimead snaihe do veaha iona laiv, agus le nar</span>
<lb n="333"/><span>vfeidir leis gach aon vomead tu vruya chun neavniye,</span>
<lb n="334"/><span>no tu chahav as diay do chinn go hihfrion?  O! go</span>
<lb n="335"/><span>mbeannuiyaig an uile creatuir a hrocuire go brach,</span>
<lb n="336"/><span>a dtaov foiyne chov fada linn.</span></p>
<lb n="337"/>
<lb n="338"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Air hairve doveasda ar</span>
<lb n="339"/><span>vfuasgulha, lenar haor Dia sin o'n bpeaca, agus O</span>
<lb n="340"/><span>ihfrion tuarasdal ceart an feaca.  Uch! m'anam</span></p>
</div>
<pb n="12"/>
<div><lb n="341"/><p><span>bocht, do veihmis caillte go brach, muna mbeich gur</span>
<lb n="342"/><span>yrayaig an Cruiyheoir agus an Tiarna ardchovach-</span>
<lb n="343"/><span>tach so sinn chov mor san tri ionar hug se e fein suas</span>
<lb n="344"/><span>go toilhionach chun an vas bo hriobloidiye agus bo</span>
<lb n="345"/><span>harcuisniye air an gcrois chun ar vfuasgulha.  "Ni</span>
<lb n="346"/><span>vfuil graya is mo na so, aig aon neach, na a anam</span>
<lb n="347"/><span>fein do havairt air son a charaid," N. EON.15. v.13.</span>
<lb n="348"/><span>Acht, O Hiarna charhanach, do hug do yraya hu ni-</span>
<lb n="349"/><span>vus mo go mor na so, le bas dfail air son na muinn-</span>
<lb n="350"/><span>tire seo, do vi na navuid varvhach agad trid an bpeaca;</span>
<lb n="351"/><span>le bas dfail air son na dtruaileanaig vioynadurha san</span>
<lb n="352"/><span>na smuaineochacht go ro anav air vaochus do yavail</span>
<lb n="353"/><span>leat air son do yraya, agus na beich an oiread fos</span>
<lb n="354"/><span>le truay aco dod hriobloidiye, na aon notus do ho-</span>
<lb n="355"/><span>guint diov.  Oh chriostaiyhe! ceaco is mo iona</span>
<lb n="356"/><span>mbeig iongantas orin na haov, Tiarna mor covach-</span>
<lb n="357"/><span>tach neav agus tavun (an te na fuil an dovan uile a</span>
<lb n="358"/><span>gcompraid leis acht fior neavniye no fos nivus luya</span>
<lb n="359"/><span>na neavniye) dfeicsint aig fail vais air chrois air son</span>
<lb n="360"/><span>a leiheidiye do phiastaiye grainuvla mar sinne; no</span>
<lb n="361"/><span>iad so dfeicsint do chreidean an fhirine uahvasach</span>
<lb n="362"/><span>so, gan aon notus aco da hoguint don ngraya doih-</span>
<lb n="363"/><span>choimsihi seo, niye do veig na chuis cheart uahvais</span>
<lb n="364"/><span>aige daoine agus aige aingil air feag na siorruiy-</span>
<lb n="365"/><span>eachta.</span></p>
<lb n="366"/>
<lb n="367"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Cred e vead d'oibli-</span>
<lb n="368"/><span>gaid ata aige Dia orin adtaov sin do ylaoch go dti an</span>
<lb n="369"/><span>gcreideav firineach, roiv an oiread san do viliuin</span>
<lb n="370"/><span>dfag se na yiag a noircheadas agus a sgaile an vais.</span>
<lb n="371"/><span>Uch! a nanamnacha bochta, cred e chov truayveileach</span>
<lb n="372"/><span>is e a gcas, dall mar ataid siad air aihne veih air Iosa</span>
<lb n="373"/><span>Criost, na air a cheile naovha an Teampol Catilcioch</span>
<lb n="374"/><span>firineach?  Cred e luiyad do smuainean siad air Yia,</span>
<lb n="375"/><span>na air an mbeaha hiorruiye?  Cred e luiyad na heag-</span>
<lb n="376"/><span>la na an vuairt coinsias le na rihean siad o pheaca</span>
<lb n="377"/><span>go peaca, agus do fhaiyaid bas go neavaihriyeach? -</span></p>
</div>
<pb n="13"/>
<div><lb n="378"/><p><span>Oh! is iongantach e mor vaiheas De, do chosg sinne</span>
<lb n="379"/><span>o huitim an a leiheid sin do vioyfhortun, ce go rugag</span>
<lb n="380"/><span>agus gur toigag sin ameasg daoine do mealag le ear-</span>
<lb n="381"/><span>raid!  no, o vi se do vioyay orin, mar ar gcovarsain,</span>
<lb n="382"/><span>imeacht air seachran o vroinn ar mahar, do haraing</span>
<lb n="383"/><span>sin tri na vor hrocuire amach as geill na hulapheiste,</span>
<lb n="384"/><span>agus do hug leis sin go dti na chroy fein, an teampol</span>
<lb n="385"/><span>catilce.  Go mbeannuiyhar go brach ar nDia, adtaov</span>
<lb n="386"/><span>a hrocuire go huile.  O!  cred e an seun doveasda,</span>
<lb n="387"/><span>Dia fein, le covna grasa gairm ar slanaiyhe, a veih</span>
<lb n="388"/><span>mar Ahair aguin agus a Heampol naovha mar Vahair;</span>
<lb n="389"/><span>a veih aig ca hav an veaha diombuan so a gcuivdeach ta</span>
<lb n="390"/><span>heunvur aon cheile aon vic De; a veih go laehavuil</span>
<lb n="391"/><span>rannphairteach iona hacramenti, na tobaracha bean-</span>
<lb n="392"/><span>nuiyhe sin a yrasa naovha; a veih aig maireachtuin</span>
<lb n="393"/><span>agus aig fail vais a gcuman na naov, etc.  "Oh, is</span>
<lb n="394"/><span>beannuiyhe iad an vuintir iona vfuil an Tiarna mar</span>
<lb n="395"/><span>Yia aco."  Ps.143.</span></p>
<lb n="396"/>
<lb n="397"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Anam chriostavuil,</span>
<lb n="398"/><span>gi be duine hu, air airdreiveas aonda De duitsi; cred</span>
<lb n="399"/><span>e liacht grasa hug se yuit o vlianta do leanabuiyeacht.</span>
<lb n="400"/><span>Cred e liacht mioyfhortun o'nar chosain se hu. -</span>
<lb n="401"/><span>Nach fada an fhoiyne ata aige leat, air feag na haim-</span>
<lb n="402"/><span>sire 'nar yearra se amach moran eile iona bpeacuiye?</span>
<lb n="403"/><span>Na fuil na miliuin anios da losga an ihfrion air son</span>
<lb n="404"/><span>peacuiye is luya go mor na rinnissi?  Machtnaig air</span>
<lb n="405"/><span>an bonntaisdiye do fuair tusa har na milte: a liacht</span>
<lb n="406"/><span>tairve saolta, a liacht caraid, deiyhlainte, etc., an</span>
<lb n="407"/><span>fhaid dfagag moran eile do bfearra na tusa a mboch-</span>
<lb n="408"/><span>tanocht agus a naingise.  Oh!  iongnaig maiheas</span>
<lb n="409"/><span>dolavarha do Yia yuitsi: bioch uahvas agus buairt</span>
<lb n="410"/><span>ort adtaov do vioynaduir riav: bioch se d'aigne agut</span>
<lb n="411"/><span>feasda gan sosa veih ort go brach aig gavail baochuis</span>
<lb n="412"/><span>leis, agus aig nuovuy ainime.</span>
<lb n="413"/></p>
</div>
<pb n="14"/>
<div><lb n="414"/><p><span>CAIB. IV.</span></p>
<lb n="415"/>
<lb n="416"/><p><span>Air Voryacht agus Oibligadiye an Chriostuiye.</span></p>
<lb n="417"/>
<lb n="418"/><p><span>AN CEARHU LA.</span></p>
<lb n="419"/>
<lb n="420"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Gach aon chriostaiye do</span>
<lb n="421"/><span>reir naduir, agus 'san vead gur duine e, gur ab e an</span>
<lb n="422"/><span>creatuir is ro vreayha e do chreatuiriye an tsaol seo,</span>
<lb n="423"/><span>lan do huigsint agus do reasun; deanta do chorp ata</span>
<lb n="424"/><span>iongantach na yeantus, agus d'anam spioraidalta agus</span>
<lb n="425"/><span>dovarvha, cruiyhuiyhe chun iovay agus cosvulacht</span>
<lb n="426"/><span>De, agus oireavnach chun e healvu go siorruiye:</span>
<lb n="427"/><span>saiyvreayhe le toil haor; agus ardaiyhe aige na</span>
<lb n="428"/><span>Chruiyheoir chun moryacht tiarna agus maiyistir air</span>
<lb n="429"/><span>an uile chreaturiye eile, air hon na fuil orduiyhe yo</span>
<lb n="430"/><span>teagvail le na honus an aon cheann diov acht anso</span>
<lb n="431"/><span>Chruiyheoir avain.  Oh! m'anam, ar huigis go dti so</span>
<lb n="432"/><span>moryacht do nadura?  Nach ro vinic, mar na beay-</span>
<lb n="433"/><span>huiyaig vruideavla, na'r fheachuis nivus siay na an</span>
<lb n="434"/><span>tavav so, se sin, na neihe saolta corparha so?  Nach</span>
<lb n="435"/><span>ro vinic do rin tu sglavuiye diot fein do chreaturiye,</span>
<lb n="436"/><span>do rinag chun tusa do hervail.</span></p>
<lb n="437"/>
<lb n="438"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Go vfuil gach aon</span>
<lb n="439"/><span>chriostaiye tri yrasa De, agus 'san vead gur criost-</span>
<lb n="440"/><span>aiye, tri hacrament an vaisdiye ardaiyhe chun a veih</span>
<lb n="441"/><span>rannphairteach leis an naduir yiaya, agus na leanav</span>
<lb n="442"/><span>ceanna aige Dia, an eiyre aige Dia, agus na chov-</span>
<lb n="443"/><span>eiyre le Criost.  Ata se deanta iona heampol don te</span>
<lb n="444"/><span>is ro aoirde, naovchoisrighe le croha fuil Chriost,</span>
<lb n="445"/><span>agus le olla veannuiyhe a yrasa: agus glacan se anso</span>
<lb n="446"/><span>namm gceayna ceart agus tediol firineach air rioy-</span>
<lb n="447"/><span>eacht siorruiye: O! anam chriostavuil, a rin tu riav</span>
<lb n="448"/><span>fos aon vachtnav avain tromya air vead no honora so</span>
<lb n="449"/><span>le nar harduiyag tu aimsir do vaisdiye?  cionus a rin</span>
<lb n="450"/><span>do veaha covfhreagra don onoir seo?  O leiniv</span>
<lb n="451"/><span>fhlaiheavnuis, cad faid do veih tu ad sglavuiye aig an</span>
<lb n="452"/><span>saol?</span>
<lb n="453"/></p>
</div>
<pb n="15"/>
<div><lb n="454"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Do reir mar ata mory-</span>
<lb n="455"/><span>acht an chriostuiye go ro vor, mar an gceayna ata</span>
<lb n="456"/><span>na hoibligaidiye do vainean leis an moryacht so nivus</span>
<lb n="457"/><span>mo na mar do huigean urvor na gcriostuiyhe iad. -</span>
<lb n="458"/><span>Ata na hoibligaidiye seo an aon fhocul angealunacha</span>
<lb n="459"/><span>ar mbaistiye.  An cheud choinyiol, air na rinag tri</span>
<lb n="460"/><span>Vaisde sin do ylaca asteach ameasg muintir De, a se</span>
<lb n="461"/><span>sin creideav:  Do rin ministir Chriost sin do hasdail</span>
<lb n="462"/><span>aige tobar na baisdiye air gach aon airtiogail dar</span>
<lb n="463"/><span>gcreideav; agus a haiya gach aon cheist, dfhreaguir-</span>
<lb n="464"/><span>uiymuir le beul ar naihreacha agus ar maihreacha</span>
<lb n="465"/><span>baisdiye, "credim" Cred e mar ata do chreideav, O</span>
<lb n="466"/><span>m'anam?  An vfuil se oireavnach do reir na ngeal-</span>
<lb n="467"/><span>avnacha so hugais uait?  An Vfuil se daingean gan</span>
<lb n="468"/><span>mearuy?  An Vfuil se generalta an sliye gan a veih</span>
<lb n="469"/><span>naireach adtaov teagusg do Vaiyistir naovha, na do</span>
<lb n="470"/><span>riaylacha a shoivsgeil?  Ar heasbean se e fein an do</span>
<lb n="471"/><span>gniovarha?  No an vfuil tu air an dreamm san iona</span>
<lb n="472"/><span>dtugan ambeaha an teiyheach da gcreideav, air na</span>
<lb n="473"/><span>ndeanan an tapsaol gearan, Tit.l.16.  "Advuiyid</span>
<lb n="474"/><span>siad eolus do veih aco air Yia, giyeay seunaid a</span>
<lb n="475"/><span>ngniovarha e?"</span></p>
<lb n="476"/>
<lb n="477"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Go rinamuir aimsir</span>
<lb n="478"/><span>ar mbaistiye diultu sollamanta don dial, agus da uile</span>
<lb n="479"/><span>oibreacha, agus da uile phoimp.  Ar vachtnuiymuir</span>
<lb n="480"/><span>riav go tromya air an diultu so, no a dtuigamid mar</span>
<lb n="481"/><span>is ceart a oibligaidiye?  Agus fos ata ar dteidiol chun</span>
<lb n="482"/><span>eiyriyeacht ar Nahair naovha caillte aguin air an</span>
<lb n="483"/><span>amm gceayna iona mbiymid fallsa don ngealavuint</span>
<lb n="484"/><span>naovha so.  Oh! m'anam, may yuiltuiyis don Dial,</span>
<lb n="485"/><span>tavair aire agcahav do Veaha go vfanhar a vfad uaig.</span>
<lb n="486"/><span>Tavair aire gan a Veih ad sglavuiye aige nivus siay</span>
<lb n="487"/><span>leis an bpeaca.  Diultaig da uile oibreacha, oibreacha</span>
<lb n="488"/><span>an doircheadas: na faiyeach se as so suas aon niye</span>
<lb n="489"/><span>ionut, iona neileoch se e mar gurab e a chuid fein e,</span></p>
</div>
<pb n="16"/>
<div><lb n="490"/><p><span>agus da vriye sin go neileoch se mar an gceayna tu fein.  Glac</span>
<lb n="491"/><span>grain da phoimp yiovaoin, deavra fallsa onora, dioblas ainchai-</span>
<lb n="492"/><span>hiov, neavniye an tsaol agus caiheavaimsire pheacayla, le na</span>
<lb n="493"/><span>mealan se saoltanaig vochta iona liontain: agus, maya huitean</span>
<lb n="494"/><span>amach go vfaiyir si coire aon amm chun a veih pairteach ansna</span>
<lb n="495"/><span>neihe suaracha so, abuir leat fein na focuil seo N. Austin, "Cead</span>
<lb n="496"/><span>'ta agadso le deaneav le poimp an diail, noch do yuiltuiyis?"</span></p>
<lb n="497"/>
<lb n="498"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Gur cluduiyag gach naon aguin</span>
<lb n="499"/><span>aimsir ar mbaistiye, do reir foiriomraiyte seannda an Teampoil</span>
<lb n="500"/><span>Chatilce, le eadach ban, noch do hug ministir Chriost duin leis</span>
<lb n="501"/><span>na focuil seo, "Glac an teadach ban so, noch is eigin duit do</span>
<lb n="502"/><span>vreih leat gan spota gan salchar as coinne sioychain breiheavnuis</span>
<lb n="503"/><span>Chriost."  Anamnacha seunvara do chovlionan an oibligaid seo!</span>
<lb n="504"/><span>Cred e vead an chompoird doiv san tsaolso e, Cred e vead an</span>
<lb n="505"/><span>tsolais agus an tsasav doiv e aimsir a mbais an roba na neav-</span>
<lb n="506"/><span>chionntacht so do choimead neavhruailiyhe!  Acht, O a neav-</span>
<lb n="507"/><span>chionntacht baistiye! cred e an tamm iona dteangvomid leat anso</span>
<lb n="508"/><span>naimsir vioyfhavarach so?  O a yaileacht agus yihceile chloinne</span>
<lb n="509"/><span>Adam, do sgaran chovbog san le saiyvreas neavveasduil.  Fara-</span>
<lb n="510"/><span>oir! m'anam bocht, nach e do vioyfhortun so e?  O luahig chun</span>
<lb n="511"/><span>salchar uahvasach na bpeacuiye seo do ylana yiot le deoracha</span>
<lb n="512"/><span>aihriye, noch mar a ndeinfir beid siad mar aiyint hiorruiye air</span>
<lb n="513"/><span>lasaracha neavhrochuireach ihfrinn.</span></p>
<lb n="514"/>
<lb n="515"/><p><span>CAIB. V.</span></p>
<lb n="516"/>
<lb n="517"/><p><span>Air Neavniye an Tsaol.</span></p>
<lb n="518"/>
<lb n="519"/><p><span>AN CUIGVU LA.</span></p>
<lb n="520"/>
<lb n="521"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Air na focuil seo an fhir bo ro eag-</span>
<lb n="522"/><span>naiye.  Eccles.l. "Diovaoineas na Ndiovaoinis, agus diovaoin-</span>
<lb n="523"/><span>eas an uile niye."  Agus machtnaig cred e chov fior yiovaoin is 'ta</span>
<lb n="524"/><span>na neihe seo uile, noch do loirgiyan saoltanaig veallta le moran</span>
<lb n="525"/><span>duhracht.  Onoir, saiyvreas, agus plesuir saolta, nivfuil annta</span>
<lb n="526"/><span>acht bregain pheintalha, do vion cosvulach tamol amach uainn</span>
<lb n="527"/><span>mar gur niye eigin iad, acht nivfuil aon tsubstainnt firiueach</span>
<lb n="528"/><span>annta; agus anait sasav agus solas tavachtach, ni veirid leo aon</span>
<lb n="529"/><span>niye acht sort compord suarach air feag momead, iar na lean-</span>
<lb n="530"/><span>vuint le moran curaim, neavhocuracht, eagluiye agus triob-</span>
<lb n="531"/><span>loidiye aigne.  Uch! a vregain go deivan, noch nach tuisge do</span>
<lb n="532"/><span>hilean a ngrayheoriye breih orha, na leiyean siad air nos an</span>
<lb n="533"/><span>dteataig anso speir, agus fagan siad a lava folav.  O! cred e</span>
<lb n="534"/><span>chov ceart is do chuir an faige riyheavail a gcosvulacht maiheas</span>
<lb n="535"/><span>agus solasiye saolta, le taiyreav?  Dormierunt somnum suum agus</span>
<lb n="536"/><span>nihil inverunt omnes viri divitiarum in munibus suis. Ps. 75</span></p>
</div>
<pb n="17"/>
<div><lb n="537"/><p><span>Do chodladar amach a gcodla geara, agus anuair do yuisiydar ni</span>
<lb n="538"/><span>vfaiyean siad aon niye iona lava dona neihe seo uile, noch do hil-</span>
<lb n="539"/><span>adar iona dtaiyreav a veih na seilv.  O!  a chloinn na ndaoine,</span>
<lb n="540"/><span>ca faid do veih siv a ngraya le neavniye, agus aig rih andiay</span>
<lb n="541"/><span>eihig?  Ps.4.</span></p>
<lb n="542"/>
<lb n="543"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Air an rayteachus san N. Austin,</span>
<lb n="544"/><span>L.1.Confes. c.1.  "Do chruiyhe tu sinn, O Hiarna duit fein,</span>
<lb n="545"/><span>agus ni vfaiyaig ar gcroiyeacha soracht no go socroid siad ionut</span>
<lb n="546"/><span>so, agus machtnaig gur hug ar Gcruiyheoir mor chovachtach</span>
<lb n="547"/><span>anam onoireach duin, deanta do reir iovay fein, agus cosvuil leis,</span>
<lb n="548"/><span>spioraidalta, agus dovarvha; noch da vriy sin ni vfiad faig a ho-</span>
<lb n="549"/><span>nus dfail go brach ion neihe saolta seannsalach.  Ni vfaiyaig,</span>
<lb n="550"/><span>m'anam, ata tuigsint agus toil agad, oireavnach chun machtnav do</span>
<lb n="551"/><span>do yeanav air an mbreayhacht ardchovachtach agus air an vfirine</span>
<lb n="552"/><span>ardchovachtach, agus chun an taon vaih ro-ard doihchoimsihe do</span>
<lb n="553"/><span>healvu; agus gach niye fe navun, ni fiu e tusa.  Oh! bioch se</span>
<lb n="554"/><span>d'aigne agad da vriye sin gan tu fein do chor nivus siay agus do</span>
<lb n="555"/><span>spioraid do chaiheav, aig rih mar leanav andiay na vfeila cain</span>
<lb n="556"/><span>seo; acht os riochtanach duit sonus do lorg; loirg e, anainim</span>
<lb n="557"/><span>De, ait avfuil se le fail, se sin, an sliye na suvailciye agus na</span>
<lb n="558"/><span>diagantacht, agus ni an sna cosain leataoiveach do hreoruiyean</span>
<lb n="559"/><span>chun miofhortun siorruiye.</span></p>
<lb n="560"/>
<lb n="561"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Air yireacht an uile holaisiye saolta.</span>
<lb n="562"/><span>Ata laohe an duine go ro yairid.  ata an saol is siay nivus luya na</span>
<lb n="563"/><span>momead, agcompraid leis an tsiorruiyeacht.  "Mileay bliayain</span>
<lb n="564"/><span>a raiyarc De, (se sin anso vfirine cheart) nivfuil annta acht mar</span>
<lb n="565"/><span>an la ane dimhig hart."  Ps.89.  Faraoir! na teasbeanan sam-</span>
<lb n="566"/><span>plaiye laoheavuil duin, go vfuilmid anso aniuv agus imiyhe ama-</span>
<lb n="567"/><span>reach; agus nach tuisge as raiyarc sin na as aigne mar an gceay-</span>
<lb n="568"/><span>na: oir chov luach is do vioymid anso nuay, chaoinid an vuintir</span>
<lb n="569"/><span>dfagamid ion ar ndiag nivus mo orrin.  "Ata on nuile fheoil mar</span>
<lb n="570"/><span>ar vfeur, (arso an faige, Isa.40) agus nivfuil ann a uile ytoire</span>
<lb n="571"/><span>acht mar vlaih na talvan."   Agus cred e sin, acht aig fas go brea-</span>
<lb n="572"/><span>ya air maidin agus aig meach am hrahnona?  O! cred e chov</span>
<lb n="573"/><span>fior is do chuirean N. Seum, 4. ar mbeaha a gcosvulacht le gal no</span>
<lb n="574"/><span>diotach tannuiye, noch do sgaipean leis an gcead phuih gaoihe,</span>
<lb n="575"/><span>agus na feicamid nivus mo ye?  Cred e chov ceart is do chuirean</span>
<lb n="576"/><span>Solav, Eagna, c.5, agcompraid e le sgail, no le eitiol ein, no le</span>
<lb n="577"/><span>soiyead o'n mboya, na fagan aon varc iona yiag?  Oh! cred e</span>
<lb n="578"/><span>chovdihceile is 'ta duinne ar gcroiyeacha do cheangal leis na</span>
<lb n="579"/><span>neihe do chaihfamid d'fhaguint ionar ndiag chov luach?</span></p>
<lb n="580"/>
<lb n="581"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Cred e an chrioch ata anois air na</span>
<lb n="582"/><span>daoine mora san an tsaol, na prionnsaiye covachtach san, na taois-</span></p>
</div>
<pb n="18"/>
<div><lb n="583"/><p><span>aig visneavula san, na riaylaheoriye cialvara san</span>
<lb n="584"/><span>luacht na sgeive breayha san, etc. noch do rin teas-</span>
<lb n="585"/><span>beana mora orha fein cead bliayain o hoin.  Faraoir!</span>
<lb n="586"/><span>ataid siad uile marv agus imiyhe, agus anios is beg no</span>
<lb n="587"/><span>is ro anav do chaoivnean aon duine orha, no is air ei-</span>
<lb n="588"/><span>gin ata a fhios go raiv a leiheidiye do yaoine riav</span>
<lb n="589"/><span>air an saol.  A se seo go firineach ar gcas ne a mbea-</span>
<lb n="590"/><span>gan bliayanta.  Oh! a haoltanaig, tugaig eisdeacht</span>
<lb n="591"/><span>air feag aon vomead avaiu don muintir sin dimig</span>
<lb n="592"/><span>reoiv, do ylaoyan orrivsi ambriarha an fhir eagnach</span>
<lb n="593"/><span>ona dtuamuiye doivne, ait a vfuil fuiyeall a luaihrean</span>
<lb n="594"/><span>measgahe leis an gcre choitchianta.  Memonto Judi-</span>
<lb n="595"/><span>cii mai sic enim erit et tuum: mihi heri, tibi hodie.</span>
<lb n="596"/><span>(Eccles c.38).  Caoivnig cred e ar gcrioch ne: ase</span>
<lb n="597"/><span>ur gchrioch so e mar an gceayna luach: dob e ar</span>
<lb n="598"/><span>gcai ne ane e, a se ur gcas so amareach e.  Do vioy-</span>
<lb n="599"/><span>muirne tamaol go meiyrach air an saol; do vioymuir</span>
<lb n="600"/><span>og, ladair agus slainteavuil mar ata sivsi anios, agus</span>
<lb n="601"/><span>nior chaoinuiymuir acht chov beg livsi air an gcrioch</span>
<lb n="602"/><span>so ion a vfuilmid anios: mar sivsi, do hugamuir graya</span>
<lb n="603"/><span>ar gcroiyeacha dona suarachaisiye agus dona bregain</span>
<lb n="604"/><span>sin, na'r vfeidir lin do healvu air feag aon vomead.</span>
<lb n="605"/><span>agus mar yeall orha san do rinamuir failliye don</span>
<lb n="606"/><span>tsiorruiyeacht.  Anacroiriye gan chial do bo sinne</span>
<lb n="607"/><span>iad, dobfearr linn a veih 'nar sglavuiyhe aige saol</span>
<lb n="608"/><span>mealltach, aige creatuiriye eagacha diombuan, noch</span>
<lb n="609"/><span>do hreig sin chov luach, na ar Dtiarna agus ar Maiy-</span>
<lb n="610"/><span>istir do heirvail, os an fhochuir na faiyean aon niye</span>
<lb n="611"/><span>bas, agus na treigean ambeaha na ambas go brach an</span>
<lb n="612"/><span>vuintir na treigean e.  O! a chriostaiybe, glacamid</span>
<lb n="613"/><span>an furogray so.  Deineach miofhortun an oiread san</span>
<lb n="614"/><span>do yaoine eile cial do vuna yuinne, na ceangaluiy-</span>
<lb n="615"/><span>mid ar gcroiyeacha leis an saol dona so; na tuiga-</span>
<lb n="616"/><span>mid go vfuil aon niye fior hairveach, acht an niye ata</span>
<lb n="617"/><span>siorruiye.</span>
<lb n="618"/></p>
</div>
<pb n="19"/>
<div><lb n="619"/><p><span>CAIB. VI.</span></p>
<lb n="620"/>
<lb n="621"/><p><span>Air an seun ataan Dia heirvail.</span></p>
<lb n="622"/>
<lb n="623"/><p><span>AN SEVU LA.</span></p>
<lb n="624"/>
<lb n="625"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis.  Air na focuil seo an fhaig</span>
<lb n="626"/><span>Isaias, "Abuir leis an duine fioraonda go vfuil go</span>
<lb n="627"/><span>maih,"  (Isai.3).  Agus machtnaig cred a liacht bonn-</span>
<lb n="628"/><span>taiste tairvheach noch iona gcuirean an focal beag so</span>
<lb n="629"/><span>"go maih" a gcuivne dona fiorein agus do yeivanion</span>
<lb n="630"/><span>doiv anso tsaolsa agus an so tsiorruiyeacht.  Onoir,</span>
<lb n="631"/><span>saiyvreas agus plesuir na neihe is mo iona dtugan an</span>
<lb n="632"/><span>saol greann doiv: acht nivfuil siad le fail anso nait</span>
<lb n="633"/><span>a loirgiyean an saol iad, acht avain an servis De. -</span>
<lb n="634"/><span>An feidir aon onoir air talav a veih a gcompraid leis</span>
<lb n="635"/><span>sin a veih na heirviseach, na charaid, na leanav cean-</span>
<lb n="636"/><span>na aige Riye mor na vflaiheas?  Anam don tsort so,</span>
<lb n="637"/><span>is onoiriye e a lahair De agus na naingil, na an tim-</span>
<lb n="638"/><span>pire is mo sa dovan.  Ata se na leanav aig an Ahair</span>
<lb n="639"/><span>siorruiye, na cheile aig an Mac siorruiye, na heampol</span>
<lb n="640"/><span>aig an Spioraid siorruiye, an eiyre air rioyeacht na</span>
<lb n="641"/><span>vflaiheas, agus na yearvrahir agus na chomraduiye</span>
<lb n="642"/><span>dona haingil.  O! m'anam, bioch onoir don tsort so</span>
<lb n="643"/><span>na chuisboir aig ad vian so.</span></p>
<lb n="644"/>
<lb n="645"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Gur an servis De ata an</span>
<lb n="646"/><span>saiyvreas ro fhirineach le fail, ni hiad do ynaih go</span>
<lb n="647"/><span>deivan na neihe saolta san ata fe iomad euraim agus</span>
<lb n="648"/><span>eaglaiye; noch ata go lashavuil fe lan contavartiye;</span>
<lb n="649"/><span>agus na fuil aireavnach chun an chroiye do hasav, acht</span>
<lb n="650"/><span>oirchisde doihchoimse yrasa De, uoch is e siol na gloire</span>
<lb n="651"/><span>hiorruiye; tavarhas an Spioraid Naoiv; graya De;</span>
<lb n="652"/><span>ion aon fhocal, Dia fein, an te nach feidir leis an saol</span>
<lb n="653"/><span>go leir e vaint don anam, muna mbeih se chov dona</span>
<lb n="654"/><span>dall san is e yiobir, uaig le peaca marv.  Cuir na cheann</span>
<lb n="655"/><span>so, oireachus aihiruil De as ceann na vfiorein; go vfuil</span>
<lb n="656"/><span>a huile do ynaih aig faire orha chun a maiheasa; go</span>
<lb n="657"/><span>vfuil a aingil do ynaih na gcommhiye as a gceann</span></p>
</div>
<pb n="20"/>
<div><lb n="658"/><p><span>anairde chun iad do yardail doiyche agus do la, (Ps.33</span>
<lb n="659"/><span>v.38).  Do reir mar a duvairt se roive seo le Abraham</span>
<lb n="660"/><span>Gen.15.  "Gur ab e fein andionuiheoir, agus a luacht</span>
<lb n="661"/><span>saohair ro vor."  'Se a nduine mainntearha e, agus an</span>
<lb n="662"/><span>duine mainntearha is ro fhearr, shiopeir a nanama, do</span>
<lb n="663"/><span>hreoruiyean iad amach ona phaistiur iongantach go</span>
<lb n="664"/><span>dti toibreacha uisge na beaha.  Ata graya aige yoiv</span>
<lb n="665"/><span>nivus mo na graya aon ahair, na fos, an vahair is gray-</span>
<lb n="666"/><span>vara: Isa.49.v.15,16.  An aon fhocal, 'se Dia an</span>
<lb n="667"/><span>uile niye don mainntir ata eaglach roive.  O! m'an-</span>
<lb n="668"/><span>am, na loirg aon tsaiyvreas eile da valairt.  Na bioch</span>
<lb n="669"/><span>eagla ort aon niye do chailiunt acht e.  Maya vion</span>
<lb n="670"/><span>se sin agad, ni feidir le aon niye tu yeanav anacrach;</span>
<lb n="671"/><span>acht da eagmuis, ni feidir le aon niye tu yeanav</span>
<lb n="672"/><span>seunvar.</span></p>
<lb n="673"/>
<lb n="674"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Air na plesuir ata le fail</span>
<lb n="675"/><span>ambeaha yevoideach; an sasav, an sihchain agus an</span>
<lb n="676"/><span>solas an choinnsias vaih, noch do chuirean an fear</span>
<lb n="677"/><span>eagnach a gcosvulacht le feasda siorvuan: compoird</span>
<lb n="678"/><span>an Spioraid Naoiv; suil luhyaireach ua siorruiyeacht</span>
<lb n="679"/><span>heunvar, tar eis, ar dtearmo do chaiheav 'san ngleann-</span>
<lb n="680"/><span>so na ndeor; air an ndochus naovha a gcoimirce</span>
<lb n="681"/><span>agus a vforaire De, agus toiliyeacht iomlan anso nuile</span>
<lb n="682"/><span>niye le na hoil naovha san.  Os na toibreacha so ri-</span>
<lb n="683"/><span>hean a leiheidiye sin do chompoird, nach feidir le</span>
<lb n="684"/><span>saoltanaig a huigsint, oir na fuil aon fhios aco cad</span>
<lb n="685"/><span>do vainean leo; plesuir fior ylana agus spioraidalta,</span>
<lb n="686"/><span>noch do vheillsiyean crosa an tsaolseo go huile,</span>
<lb n="687"/><span>do hugan solas dolavarha duin aimsir an vais, agus blas</span>
<lb n="688"/><span>airiyhe air aoivneas siorruiye fhlaihunais.  Acht, ad</span>
<lb n="689"/><span>taov na huile phlesuir saolta, mar an saol fein ataid</span>
<lb n="690"/><span>siad fallsa agus mealltach; measgaihe do ynaih le niye</span>
<lb n="691"/><span>eigin searv; agus lan do neaohocaracht, iar na lean-</span>
<lb n="692"/><span>vuint le buairt aigne, agus criochnuiyid fe yeire a</span>
<lb n="693"/><span>ndolas siorruiye.</span>
<lb n="694"/></p>
</div>
<pb n="21"/>
<div><lb n="695"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Air an raiteachas san</span>
<lb n="696"/><span>ar Slanaiheoir, "Ata aon niye avain riochtanach." -</span>
<lb n="697"/><span>(Lucas.10.v.41).  Agus cad e an taon niye sin, O</span>
<lb n="698"/><span>m'anam, noch avain do yeanfaig seunvar tu anso agus</span>
<lb n="699"/><span>na yiay so?  Ata, Dia do hervail, agus slahar yaiy-</span>
<lb n="700"/><span>riyre do yeanav don tsiorruiyeacht.  Nivfuil anso</span>
<lb n="701"/><span>nuile aimsir acht nivus luya ua neavniye a gcompraid</span>
<lb n="702"/><span>don tsiorruiyeacht.  Is mar sin ata an uile churaim</span>
<lb n="703"/><span>saolta agcompraid do churam na siorruiyeachta.  'Se</span>
<lb n="704"/><span>seo, go deivan, an taon ynoih; maya hugair aire yo</span>
<lb n="705"/><span>so, ata an uile niye go maih: maya yeinir failliye</span>
<lb n="706"/><span>ye, ata un uile niye caillte, agus caillte go brach. -</span>
<lb n="707"/><span>Adtaov an uile niye eile do veich na riochtanas ort</span>
<lb n="708"/><span>san tsaolso, tavair eisdeacht aris dod Hhanaiheoir,</span>
<lb n="709"/><span>Matt.6.v.33.  "Iaraig air dtuis rioyeacht De agus a</span>
<lb n="710"/><span>fhioraontachd, agus do yeova siv na huile neihe seo</span>
<lb n="711"/><span>an fhochuir."  Cuivnaig da vriye sin, m'anam, o's</span>
<lb n="712"/><span>air heirvis De yeanav, ata an sonus saolta agus sior-</span>
<lb n="713"/><span>ruiye le fail, curam do yeanav de feasta har gach niye.</span>
<lb n="714"/><span>Is mar seo avain do hangoir le compord eigin anso;</span>
<lb n="715"/><span>is mar seo avain do hugfir go dti sonus siorruiye na</span>
<lb n="716"/><span>yiay so.</span></p>
<lb n="717"/>
<lb n="718"/><p><span>CAIB. VII.</span></p>
<lb n="719"/>
<lb n="720"/><p><span>Air an Mbas.</span></p>
<lb n="721"/>
<lb n="722"/><p><span>AN SEACHTVU LA.</span></p>
<lb n="723"/>
<lb n="724"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Na fuil aon niye nivus</span>
<lb n="725"/><span>siurailte na an bas, Ata se orduiyhe don uile yuine</span>
<lb n="726"/><span>bas dfail aon uair avain, agus na yiay san breiheav-</span>
<lb n="727"/><span>nus.  Ata an breihuntas generalta, ata se le tavairt</span>
<lb n="728"/><span>air chlainn uile Adam; ni yeanfaig saiyvreas na</span>
<lb n="729"/><span>neart, na eagna, na covachta uile an tsaolseo aon</span>
<lb n="730"/><span>neach do haora o'n mbreih choitchion so.  O chead</span>
<lb n="731"/><span>vomead dar saol, atamid aig deanav deihanis chun an</span></p>
</div>
<pb n="22"/>
<div><lb n="732"/><p><span>vais; tugan gach aon vomead nivus giorra duin e. -</span>
<lb n="733"/><span>Tiocfaig an la, tiocfaig go siurailte, agus aige Dia</span>
<lb n="734"/><span>avain 'ta fhios cred e luahacht an tan na feicamid go</span>
<lb n="735"/><span>brach an oiyche.  No tiocfaig an oiyche an tan na</span>
<lb n="736"/><span>feicamid go brach an vaidean air na vaireach.  Tioc-</span>
<lb n="737"/><span>faig an la go ro chinnte, an tan do chaihfe tusa,</span>
<lb n="738"/><span>m'anam; slan fada d'fhaguint aig an saol mealltach</span>
<lb n="739"/><span>so, agus aige an uile niye d'ar yrayis ann, agus fos</span>
<lb n="740"/><span>aige do chorp fein, companach aonair do veaha: agus</span>
<lb n="741"/><span>do haisdiol do yeanav chun duihe strainnseurha; ait</span>
<lb n="742"/><span>na teasbeanaig na neihe is mo yrayis anso, acht mar</span>
<lb n="743"/><span>yiotach: foylaim da vriye sin fuaih a veih don saol</span>
<lb n="744"/><span>dona so agus da holasiye uile, os eigean duit iad</span>
<lb n="745"/><span>d'fhaguint chov luach, gibe aco yeanfir no na dean-</span>
<lb n="746"/><span>fir.</span></p>
<lb n="747"/>
<lb n="748"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Do reir mar na fuil aon</span>
<lb n="749"/><span>niye is siurailte agus is doihsheachanta na an bas;</span>
<lb n="750"/><span>mar an gceayna nivfuil aon niye is neavhiurailte na</span>
<lb n="751"/><span>an aimsir, an ait, an tsliye, agus gach uile yne eile</span>
<lb n="752"/><span>chovarhuiyeas ar mbas.  "O m'anam, (arso N. Proin-</span>
<lb n="753"/><span>sias de Sales) is eigeau duit fos sgarvuint leis an</span>
<lb n="754"/><span>gcorp so, acht ca hoin hiocfaig an la san?  Ce aco anso</span>
<lb n="755"/><span>ngeivre, no anso tsavra?  anso chahair, na anso tuaih?</span>
<lb n="756"/><span>do la, no d'aoiyche?  ambeih se go hoban, noa vfaiy-</span>
<lb n="757"/><span>atu notus?  a mbeih se d'amm agad tfaoisadin go yea-</span>
<lb n="758"/><span>nav?  a mbeig covna tahair spioraidalta agad?" -</span>
<lb n="759"/><span>Faroir!  nivfuil aon fhios chuige agad air na neihe</span>
<lb n="760"/><span>seo uile; acht ata se deivneach, go gcaihfe tu bas</span>
<lb n="761"/><span>dfail, agus san, mar is gnaiheach do huitean amach,</span>
<lb n="762"/><span>avfad nivus tuisge na hilir.</span></p>
<lb n="763"/>
<lb n="764"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Adtaov an vais a veih</span>
<lb n="765"/><span>chov siurailte sin agus an tamm agus an tsliye chov</span>
<lb n="766"/><span>neavhiurailte sin; n'ar chompord beg da vfaiyeach</span>
<lb n="767"/><span>duine bas nivus miniciye na aon uair avain, an sliye,</span>
<lb n="768"/><span>da mbeich se do vfiofhortun air bas dfail aon uair</span></p>
</div>
<pb n="23"/>
<div><lb n="769"/><p><span>avain go holc; go mbeidir leis an locht do leasuy le</span>
<lb n="770"/><span>nivus mo oireachus do yeanav an dara huair.  Acht,</span>
<lb n="771"/><span>faraoir! ni feidir linn bas dfail acht aon uair avain;</span>
<lb n="772"/><span>agus chov luach is do chuirfamid ar gcois air an dtaov</span>
<lb n="773"/><span>astig do yeataiye na siorruiyeachta, nivfuil aon fhail</span>
<lb n="774"/><span>casa aguin har nais.  Maya fhaiymid bas aon uair</span>
<lb n="775"/><span>avain go maih, beiy se go brach go maih: acht maya</span>
<lb n="776"/><span>vion se aon uair avain go holc, beiy se go holc go</span>
<lb n="777"/><span>siorruiye!  O! vomead uahvasach, is ort ata an tsior-</span>
<lb n="778"/><span>ruiyeacht doihchriochnuiyhe aig braih, O Hiarna</span>
<lb n="779"/><span>veannuiyhe ollaig sin don uair chineavnach san.</span></p>
<lb n="780"/>
<lb n="781"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Air yihceile agus</span>
<lb n="782"/><span>yailleacht urvor na ndaoine, ce go vfeicion siad go</span>
<lb n="783"/><span>laoheavuil duine eigin da gcaraid, da ndaoine mainn-</span>
<lb n="784"/><span>teara, no da gcovarsain da sgiuba chun siuvail aig an</span>
<lb n="785"/><span>mbas, agus san go ro vinic a larr misnig a noige, go</span>
<lb n="786"/><span>ro vinic le bas oban, ce fos go dtuigid do ynaih an</span>
<lb n="787"/><span>bas a veih avfad uaihe; chov maih is na treiseach</span>
<lb n="788"/><span>soiyde an vais, ata aig titim air gach taov diov, iad-</span>
<lb n="789"/><span>san mar an gceayna, an a namm fein, no chov maih</span>
<lb n="790"/><span>is da mbeich nivus mo siurailteacht aco fein dul uaig</span>
<lb n="791"/><span>na mar do vi aige moran eile.  A haoltanaig gan</span>
<lb n="792"/><span>chial.  Cred fa na osgalan siv ur suile?  Cred fa</span>
<lb n="793"/><span>iona dtuigean siv div fein a veih saor o iaracht an</span>
<lb n="794"/><span>vais, an tan nach feidir liv an oiread is aon la avain</span>
<lb n="795"/><span>do yealuint div fein mar fhaid air ur mbeaha?  Ca</span>
<lb n="796"/><span>liacht duine do yeovaig bas roiv chriochnu na mioy</span>
<lb n="797"/><span>seo, ata chov og, chov slainteavuil, agus chov laidir</span>
<lb n="798"/><span>livsi?  Ce na vfuil fios aig na beich sivsi don uivir</span>
<lb n="799"/><span>sin?  Oh! a chriostaiyhe, tugaig aire na tugfuiye</span>
<lb n="800"/><span>gan fhios orriv.  Cuiraig ur dtiy an orduy; agus as</span>
<lb n="801"/><span>so suas teihig o'n bpeaca, an taon olc do yeanan an</span>
<lb n="802"/><span>bas sgarvruil.  Mairig do ynaih leis an aigne sin</span>
<lb n="803"/><span>ionar vaih aimsir ur mbais.  Le na valairt a yeanav,</span>
<lb n="804"/><span>is ionan e is ur gcredeav agus ur reasun do heuna.</span>
<lb n="805"/></p>
</div>
<pb n="24"/>
<div><lb n="806"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Air staid agus chuna</span>
<lb n="807"/><span>an chuirp hruailliyhe seo aguin, chov luach is do</span>
<lb n="808"/><span>Veih mid tar eis Vais: faraoir! iompuiyean se gan</span>
<lb n="809"/><span>Voill mioynehach, stifnalta fuahvur agus criheag-</span>
<lb n="810"/><span>lach; an sliye gur ab air eigin dfoiyneoch an charaid</span>
<lb n="811"/><span>is giorra yuin a ngaol aon oiyche avain do chahav da</span>
<lb n="812"/><span>aire an aon tseomra leis, nivus luya na san, luiye an</span>
<lb n="813"/><span>aon leaba leis.  Agus iompuiyean se chov luach san</span>
<lb n="814"/><span>chun breuntais agus truaillihacht, gur ab iad a</span>
<lb n="815"/><span>fhior yaolta fein is tuisge adeir e vreih a mach as an dtiy,</span>
<lb n="816"/><span>agus e chur go doivin fe healv, chun na galareoch se</span>
<lb n="817"/><span>an speir.  Acht cred iad an chuivdeachta, cred iad na</span>
<lb n="818"/><span>feihioveorriye do heagvuiyean leis ann?  Piastuiye</span>
<lb n="819"/><span>agus cnoiyeacha.  Doiv seo o a yuine, ata tu aig</span>
<lb n="820"/><span>ollavuy feasda, an fhaid ata tu aig biayu do choirp;</span>
<lb n="821"/><span>as iad so Veig mar eiyreacht agad, no fos as iad</span>
<lb n="822"/><span>yeunfaig ciyriyhe diov fein ort.  Gi be niye hu aniuv</span>
<lb n="823"/><span>maireach beiy tu ad Viay aige piastuiye.  Oh! a</span>
<lb n="824"/><span>haoltanaig, ata lan do yraya div fein no do chreatu-</span>
<lb n="825"/><span>riye eile, agus trid sin go ro vinic aig brise ur ngeal-</span>
<lb n="826"/><span>unacha le Dia; deonaig, machtnav do yeanav, air</span>
<lb n="827"/><span>feag momead, air an staid iona mbeih sivse agus iad</span>
<lb n="828"/><span>san seannsalta go luach, agus do chioyfa sivluiyad an</span>
<lb n="829"/><span>reasuin ata agaiv graya havairt dona carnaoilaig</span>
<lb n="830"/><span>pheintalha so, noch do heas beanan go ro luach</span>
<lb n="831"/><span>cred iad fein, agus criochnuiyid ambreantus agus a</span>
<lb n="832"/><span>moraghachd.  Leiymid go dtainea leiheid sin d'ais-</span>
<lb n="833"/><span>truiy aigne air N. Proinsias Borgia le linn contonos</span>
<lb n="834"/><span>mioynehach an veanimpire Isabella dfeicsint tar eis a</span>
<lb n="835"/><span>bais, iar na feicsint do began roive sin lan do voryacht</span>
<lb n="836"/><span>agus do vreayhucht, an sliye gur ylac se fuaih hiorruiye</span>
<lb n="837"/><span>don saolso, agus aigne heunvar chun ioybirt do yeanav</span>
<lb n="838"/><span>de fein go brach aris an servis an Riye sin na faiyaig</span>
<lb n="839"/><span>bas go siorruiye.  Deineach machtnav don tsort so sinne</span>
<lb n="840"/><span>do chorruiye suas chun a leiheid d'aigne veih aguin.</span>
<lb n="841"/></p>
</div>
<pb n="25"/>
<div><lb n="842"/><p><span>CAIB. VIII.</span></p>
<lb n="843"/>
<lb n="844"/><p><span>Air na smuainte veig aguin aimsir ar mbais.</span></p>
<lb n="845"/>
<lb n="846"/><p><span>AN TOCHDVU LA.</span></p>
<lb n="847"/>
<lb n="848"/><p><span>SMUAINAIG air dtuis, Anam chriostavuil, cred</span>
<lb n="849"/><span>iad do smuainte uair do vais, adtaov an tsaol seo</span>
<lb n="850"/><span>agus a uile vaheas diombuan, onoir neavhair veach,</span>
<lb n="851"/><span>saiyvreas fallsa, agus pleasuir vealltach.  Faraoir!</span>
<lb n="852"/><span>beig do chuid si don saol criochnaiyhe an tan san;</span>
<lb n="853"/><span>iompoig se sios suas as covair do huile, agus tosnoiy</span>
<lb n="854"/><span>tu air fheicsint go soleir, neavniye na neihe sin uile</span>
<lb n="855"/><span>le nar cheangail tu do chroiye anso.  Cionus do har-</span>
<lb n="856"/><span>cuisneoir an uair sin an uile onoir agus yradaim saol-</span>
<lb n="857"/><span>ta, an tan do chioyfe tu hu fein air vruacb na huayi</span>
<lb n="858"/><span>ait na deanfe na piastaiye aon eadaryeiyilt idir an</span>
<lb n="859"/><span>riye agus an duine bocht.  Cred e luiyead na suime</span>
<lb n="860"/><span>veig agad an uair sin air veas na ndaoine, na Cuiv-</span>
<lb n="861"/><span>neoig as san suas go brach aris ort?  Cionus an uair</span>
<lb n="862"/><span>sin do ylacfir grain dod haiyvreas noch is eigean</span>
<lb n="863"/><span>duit anios fhaguint ad yiag, an tan na beig do heilv</span>
<lb n="864"/><span>agad ach se troihe do halv, coifin agus easline? cred</span>
<lb n="865"/><span>e chov fuahvar is do veig an uile pleasuir saolta yuit</span>
<lb n="866"/><span>an uair sin, noch da fheavus na tavarfeach go brach</span>
<lb n="867"/><span>aon chompord firineach duit, agus anios aig imeacht</span>
<lb n="868"/><span>uait agus aig leiya mar yiotach as do chovair, Uch!</span>
<lb n="869"/><span>m'anam bocht, maranaig anios air na smuainte do veig</span>
<lb n="870"/><span>agad gan avrus uair do vais: is mar seo, agus is mar</span>
<lb n="871"/><span>seo avain, do veih tu as dainnseur a veih meallta aig</span>
<lb n="872"/><span>an saol fealltach so.</span></p>
<lb n="873"/>
<lb n="874"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Cred iad do smuainte</span>
<lb n="875"/><span>an tan san adtaov do pheacuiye, an tan do hairaing-</span>
<lb n="876"/><span>eofar an curtin le na rin tu led yray yuit fein go</span>
<lb n="877"/><span>glic diochiolach grainuvlacht agus malis do chorha</span>
<lb n="878"/><span>dfollach, agus cuirfur as covair do huile iad na ngne</span>
<lb n="879"/><span>fhirineach, an tan do heasbeanaig moran neihe,</span></p>
</div>
<pb n="26"/>
<div><lb n="880"/><p><span>noch do chuirise a dtuigsint duit fein a veih suarach</span>
<lb n="881"/><span>no neavchionntach, iad fein as do chovir fe ahru</span>
<lb n="882"/><span>daihe mar chorha mora grainulva: antan na beig an</span>
<lb n="883"/><span>coinsias fallsa san do cheapais duit fein, agus fe na</span>
<lb n="884"/><span>ndeanta fe na fhollach gavail har moran neihe an</span>
<lb n="885"/><span>tfaoisidiniye mar gur eadrom agus suarach iad, noch</span>
<lb n="886"/><span>na'r nivsis tri naire no na'r vaih leat a hregean, abal-</span>
<lb n="887"/><span>ta nivus siay air fhoiyne leis fein air heacht don</span>
<lb n="888"/><span>mbas.  Oh! cred e an pian, cred e an triobloid, cred</span>
<lb n="889"/><span>iad na caihuiye uahvasach eadochuis do haraingeoig</span>
<lb n="890"/><span>a leiheid sin do rayarc air pheacach le linn bais do?</span>
<lb n="891"/><span>foylaim si m'anam, aire havairt duit anamm, agus mar</span>
<lb n="892"/><span>sin coisg uait fein miof hortun chov mor.</span></p>
<lb n="893"/>
<lb n="894"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Agus tavair fa ndeara</span>
<lb n="895"/><span>nivus fearr staid yolasach an pheacaig air uair a vais,</span>
<lb n="896"/><span>an tan na mbeig an uile niye aig iompoy na choine,</span>
<lb n="897"/><span>agus gibe taov na vfeachan se aig iara aon tsuaivneas</span>
<lb n="898"/><span>an compord ni feidir leis e fhail.  As covair a huile</span>
<lb n="899"/><span>do chioyean se armail vor da pheacuiye fein deanta suas,</span>
<lb n="900"/><span>al ahair nive da hiolrach fein, do leanan go dluih ye,</span>
<lb n="901"/><span>agus aig tavairt amus air le na gcovfhorsuiye, moh-</span>
<lb n="902"/><span>uiyean se heana fein greamana an chnuiv choinsias</span>
<lb n="903"/><span>sin na eagfe go brach, noch a veig na pheanaid sior-</span>
<lb n="904"/><span>suiye aig an dreamm damanta.  O! cred e chov</span>
<lb n="905"/><span>ahusach is do chrohfeach se ye an chuivdeachta hriob-</span>
<lb n="906"/><span>loideach so, nivfuil aon fhuasguilt le fail: - is</span>
<lb n="907"/><span>mein leo gan sgarvuint leis.  Maya fheachann har</span>
<lb n="908"/><span>nais air a veaha, aig lorg deayobair eigin chun a</span>
<lb n="909"/><span>chuir agcoine an armail seo da pheacuiye; mo nuar!</span>
<lb n="910"/><span>do chioyean se an vaih do rin se go vfuil chov neav-</span>
<lb n="911"/><span>eifeachtach, chov suarach san, na fuil aon vuinin aige</span>
<lb n="912"/><span>as chun na sgaluiyiv do veayachain anuas, maya cuir-</span>
<lb n="913"/><span>fuiye a gcoine a chorha iomadavuil e.  Beig a chuid</span>
<lb n="914"/><span>urnuiyhe fos, a fhaoisidiniye, agus a chomaoineacha</span>
<lb n="915"/><span>aig preaba na choine, agus aig casaoid leis a dtaov a</span>
<lb n="916"/><span>spaidavlacht yona agus a harcuisne diavaslaiyhach</span></p>
</div>
<pb n="27"/>
<div><lb n="917"/><p><span>dona meoin vora so a hlanaiyhe.  Ni yeanan rayarc</span>
<lb n="918"/><span>air an uile niye tiomchiol air, a vean, chlann, a cha-</span>
<lb n="919"/><span>raid, a vaoin haolta, noch do yrayaig se nivus mo na</span>
<lb n="920"/><span>Dia, aon tsuaivneas air acht meadav air a hriobloid.</span>
<lb n="921"/><span>Agus cred e an miof hortun is mo air, na leigan triob-</span>
<lb n="922"/><span>loidiye a hinios do marana eiseachlach do yeanav air</span>
<lb n="923"/><span>an ngnoy is prainuvla agus is deocuvla, se sin, iom-</span>
<lb n="924"/><span>poy firineach iomlan air Yia, tar eis cleachta fada an</span>
<lb n="925"/><span>pheaca.  O! cred e chov fior 'sas feidir leis na pea-</span>
<lb n="926"/><span>caig briarha an Sgrivneoir duanta diaya do raya leo</span>
<lb n="927"/><span>fein, "do huinig dolaisiye an vais am hiomchiol agus</span>
<lb n="928"/><span>do fuair pianta ihfriun me."  (Ps.114).  O! cred e an</span>
<lb n="929"/><span>pian dolavarha do e fein dfeicsint aig trial gan voill</span>
<lb n="930"/><span>chun na siorruiyeachta, ait doihchoimsihe agus doih-</span>
<lb n="931"/><span>chriochnaihe, fairge gan teora, na treisig an marnei-</span>
<lb n="932"/><span>lach bocht go brach go dti an gcuan a siay uaig di -</span>
<lb n="933"/><span>agus an oiread san do reasun a veih aige eagla veih</span>
<lb n="934"/><span>air go mbeig yo na siorruiyeacht avgurach!</span></p>
<lb n="935"/>
<lb n="936"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, m'anam, cred iad na</span>
<lb n="937"/><span>smuainte veig agad air uair do vais adtaov servis De,</span>
<lb n="938"/><span>tairve na suvailciye agus an devoid; cred e chov</span>
<lb n="939"/><span>taihneavach is dfeachaig sliye na suvailciye yuit anu-</span>
<lb n="940"/><span>air sin?  cred an duil do veig agad an uair sin, go</span>
<lb n="941"/><span>leanfa an cosan suvailcioch san.  O! cred e an com-</span>
<lb n="942"/><span>pord don duine aig fail vais mareachdoin go maih?</span>
<lb n="943"/><span>cred e an tahus do e fein dfeicsint anios aige crioch</span>
<lb n="944"/><span>a hriobloidiye agus a yainseir, e fein dfail aige</span>
<lb n="945"/><span>geatuiye an tsuavneas siorruiye, an tsioychuin</span>
<lb n="946"/><span>siorruiye, tar cis coga fada avrusach.  Ni misde yo</span>
<lb n="947"/><span>anios teachd anuas go savalta ona hur aireachuis agus</span>
<lb n="948"/><span>a hocracht do ylaca yo fein go brach an rioyeacht</span>
<lb n="949"/><span>ahar.  O! cred e an pleasuir, cred e an solas feach-</span>
<lb n="950"/><span>uint asteach anso tsiorruiyeacht veannuiyhe!  "O</span>
<lb n="951"/><span>cred e chov taihneavach avfianuise De bas a naoiv." -</span>
<lb n="952"/><span>(Ps.115).  "Och! go vfaiyaig m'anam bas na vfiorein,</span>
<lb n="953"/><span>agus go raiv mo chrioch so mar a gcrioch siud." -</span></p>
</div>
<pb n="28"/>
<div><lb n="954"/><p><span>Numb.53.  A chriostuiyhe, maya is maih liv bas na</span>
<lb n="955"/><span>vfiorein dfail, nivfuil aon tsliye is siurailte chun bas</span>
<lb n="956"/><span>maih dfail na deayveaha do leanvuint.</span></p>
<lb n="957"/>
<lb n="958"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, No fos tavair fa ndea-</span>
<lb n="959"/><span>ra os na machtnaiv reivraiyte air an mbas, cnram</span>
<lb n="960"/><span>iomlan do yeanav air feag de veaha tu fein d'ollavu</span>
<lb n="961"/><span>don mbas.  Nivfuil aon niye is luya na an tsiorruiy-</span>
<lb n="962"/><span>eacht aig braih air vas maih dfail, maya fhaiymid</span>
<lb n="963"/><span>droih vas, atamid caillte, agus caillte go brach.  Oir</span>
<lb n="964"/><span>do reir na tangamuir anso tsaol chun aon niye eile</span>
<lb n="965"/><span>acht chun sin fein do chuir an or duy don tsiorruiy-</span>
<lb n="966"/><span>eacht, da vriye sin, ni misde yuin a raya a firine, na</span>
<lb n="967"/><span>tangamuir anso tsaol chun aon niye eile acht chun a</span>
<lb n="968"/><span>fhoyluim cionus bas maih dfail.  'Se seo an leasan</span>
<lb n="969"/><span>mor is ceart duin uile do veavruya.  Faraoir! maya</span>
<lb n="970"/><span>vioymid an eagmuis an tan do ylaoyfar sin, chun</span>
<lb n="971"/><span>triayalach, mioyay siorruiye tri riochtanus is crioch</span>
<lb n="972"/><span>duin.  Oh! cad e chov deacuir a fhoyluim an niye</span>
<lb n="973"/><span>sin do yeanav go maih, noch nach feidir a yeanav acht</span>
<lb n="974"/><span>aon uair avain.</span></p>
<lb n="975"/>
<lb n="976"/><p><span>CAIB. IX.</span></p>
<lb n="977"/>
<lb n="978"/><p><span>Air an mbreiheavnus aonda tar eis Bais.</span></p>
<lb n="979"/>
<lb n="980"/><p><span>AN NAOIVU LA.</span></p>
<lb n="981"/>
<lb n="982"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Nach tuisge sgaran an</span>
<lb n="983"/><span>tanam leis an gcorp na tughar e gan violl a lahair an</span>
<lb n="984"/><span>vreihiv, chun cuntas do havairt an a veaha go huile,</span>
<lb n="985"/><span>don uile niye da'r smuainne se, da nduvairt na da</span>
<lb n="986"/><span>rin se, air feag na haimsire hug se anso chorp, agus</span>
<lb n="987"/><span>chun breiheavnuis havairt air da reir.  Oir tuigamid</span>
<lb n="988"/><span>o'n soivsgeul do reir sampla Dives agus Lazarus, go</span>
<lb n="989"/><span>dtughar breiheavnus aonda air anam gach naon air</span>
<lb n="990"/><span>a momead tar eis bais, agus go ndeanfar an vreach</span>
<lb n="991"/><span>cheayna do neartuy aig an mbreiheavnus generalta</span></p>
</div>
<pb n="29"/>
<div><lb n="992"/><p><span>an la deunach.  A Chriostuiyhe, cionnus ata ur gcon-</span>
<lb n="993"/><span>taisiye le Dia?  cad a veich siv abalta air a raya air</span>
<lb n="994"/><span>ua son fein, da nglaovfuiye siv a nocht go dti an</span>
<lb n="995"/><span>mbarra?  dobfeidir gur ab e ur gcas e.  Cuivnig go</span>
<lb n="996"/><span>dtugfe ur Dtiarna an uair is luya do hilean siv e; -</span>
<lb n="997"/><span>tugaig aire da vriye sin a veih ollav do ynaih.</span></p>
<lb n="998"/>
<lb n="999"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Cred e chov puinnteal-</span>
<lb n="1000"/><span>ha, chov daoryailach is do veig an breiheavnus so, ait</span>
<lb n="1001"/><span>nach feidir leis anglor diovaoin is luya a veih gan-</span>
<lb n="1002"/><span>fhios o huile an vreihiv.  O! cred e liacht malla-</span>
<lb n="1003"/><span>hachd do airviyhe do hiocfaig anso chun soluis, an</span>
<lb n="1004"/><span>tan d'aistreofar an follach do cheilean anios an chuid</span>
<lb n="1005"/><span>is mo d'ar bpeacyiye o huile an tsaol, agus fos o'n ar</span>
<lb n="1006"/><span>suile fein; agus deanfar stair iomlan ar mbeaha do</span>
<lb n="1007"/><span>nochta as ar gcoivir.  A Yia vaih! ce veig abalta</span>
<lb n="1008"/><span>air an rayarc uahvasach so dfoiyneav? anso havarfar</span>
<lb n="1009"/><span>an tanam bocht chun cuntais cruaig adtaov an uile</span>
<lb n="1010"/><span>niye da rin se, agus dfag se gan deanav air feag na</span>
<lb n="1011"/><span>haimsire hug se anso chorp sovarvhach so; cionus</span>
<lb n="1012"/><span>do rin se covoibriuy le smuainte diaya; cad e an tairve</span>
<lb n="1013"/><span>do vain se as grasa De; cad e an sochur do vain se</span>
<lb n="1014"/><span>as na sacramenti do ylac se; as focal De do leayaig</span>
<lb n="1015"/><span>se ne do chuala se; cad e an bontaisde do vain se as</span>
<lb n="1016"/><span>an tsliye fhavaruil ion ar hocraig Dia na nuile cho-</span>
<lb n="1017"/><span>vachta e; cionus do rin se usaid dona taiylaiciye -</span>
<lb n="1018"/><span>hug se do; fiu a yeayoibreacha meayfar iad; a ur-</span>
<lb n="1019"/><span>nuiyhe, a hroisgiye, a yeire, an inntin le nar rin se</span>
<lb n="1020"/><span>iad, an tsliye ion ar chovlion se iad; meayfar iad go</span>
<lb n="1021"/><span>leir, ni an sealuiye caluiseach breiheavnuis an tsaol,</span>
<lb n="1022"/><span>acht an scaluiye ceart De.  Uch! cred e liacht dar</span>
<lb n="1023"/><span>ngniovarha veig gan meayachtuin annta, do reir mar</span>
<lb n="1024"/><span>a deir Dan 5.  "Do meayag hu anso scala agus fuair</span>
<lb n="1025"/><span>ag tuair fhior vegan meayachuin.  O! na eiyre chun</span>
<lb n="1026"/><span>breiheavnuis led heirviseach, O Hiarna, mar nach</span>
<lb n="1027"/><span>fioraonda aon neach beo ad tfiaynais."  Ps.142.</span>
<lb n="1028"/></p>
</div>
<pb n="30"/>
<div><lb n="1029"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Air chaliyeacht onoir-</span>
<lb n="1030"/><span>each an vrehiv iona gcaihfamid dul da lahair.  Ata</span>
<lb n="1031"/><span>se eagua go doihchoimsihe, agus da vriye sin ni fei-</span>
<lb n="1032"/><span>dir e veala; ata se covachtach go doichoimsihe, agus</span>
<lb n="1033"/><span>da vriye sin ni feidir cuir na choine; ata se ceart go</span>
<lb n="1034"/><span>doihchoimsihe, agus da vriye sin tavarfe se do gach</span>
<lb n="1035"/><span>naon do reir oibreacha.  Nivfuil aon fhavur le fail</span>
<lb n="1036"/><span>an la so; ata aimsir na luachta agus na haihriye</span>
<lb n="1037"/><span>fhiorineach anios imiyhe.  O! a chriostuiyhe, smuain-</span>
<lb n="1038"/><span>aig go maih air anios, anf haid as se ur la so is feidir</span>
<lb n="1039"/><span>liv ur bpeacuiye do ylana yiv le deoracha aihriye; -</span>
<lb n="1040"/><span>agus mar seo iad dfollach o huile an Vreihiv seo; is</span>
<lb n="1041"/><span>feidir liv anios a lava aiv do cheangal suas le urnuiye</span>
<lb n="1042"/><span>uval, is feidir liv imeacht ona cheart go dti cuirt a</span>
<lb n="1043"/><span>hrocuire, agus a chuir diachuir air an vreach ata ur</span>
<lb n="1044"/><span>naiya do sgrios amach; acht an la san, beiy se neav-</span>
<lb n="1045"/><span>hrocuireach.  Beig ur nurnaiyhe agus ur ndeoracha</span>
<lb n="1046"/><span>an uair sin ro yeanach.</span></p>
<lb n="1047"/>
<lb n="1048"/><p><span>Smuainaig, anso ceauhu hait, Air an gcompord ro</span>
<lb n="1049"/><span>vor do ylacuig anamnacha na vfiorein an la san o</span>
<lb n="1050"/><span>chuivdeachta a ndeayoibreacha do veig na dtiomchiol</span>
<lb n="1051"/><span>air gach taov mar chosaint daingean dochlaoite, agus</span>
<lb n="1052"/><span>chun a navuid ihfrionda do choimead uaihe. -</span>
<lb n="1053"/><span>O! m'anam, tugamid aire cuivdeachta don tsord so</span>
<lb n="1054"/><span>do huileav duin fein agcoir na huaire sin, iona dtav-</span>
<lb n="1055"/><span>arfar an vreach siorruiye orrin.  As siad so an char-</span>
<lb n="1056"/><span>aid go deivin na treigfaig sin aimsur an vais, agus do</span>
<lb n="1057"/><span>phledalaig ar gcas aig an mbarra, ait na beig aon</span>
<lb n="1058"/><span>veas air aon deaychaint eile.</span></p>
<lb n="1059"/>
<lb n="1060"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Cred e an staid vocht</span>
<lb n="1061"/><span>iona mbion an peacach na tugan aire a leheid sin do</span>
<lb n="1062"/><span>stor deayoibreacha do chuir suas do fein aig seasav</span>
<lb n="1063"/><span>anios as covair a vreihiv.  O! cred e mar ata an uile</span>
<lb n="1064"/><span>niye da chuir a dtuisgint do an vreach yobronach ata</span>
<lb n="1065"/><span>anios chun titim air a cheann ciontach?  Gibe taov</span></p>
</div>
<pb n="31"/>
<div><lb n="1066"/><p><span>da vfeachuin se ni fheicean se aon niye do chair-</span>
<lb n="1067"/><span>feach compord air; acht, air an gcontrayacht an</span>
<lb n="1068"/><span>uile niye do hugan covna chun a phianta agus a uah-</span>
<lb n="1069"/><span>vas do veaduy.  Do chiyean se fe vonn a chosa ihfri-</span>
<lb n="1070"/><span>on beal osguilte chun e hloga sios; air an dtaov</span>
<lb n="1071"/><span>huas de cheann breiheav feargach air inntin blaoma</span>
<lb n="1072"/><span>amach na choine aig tavairt breiheavus nach feidir</span>
<lb n="1073"/><span>do yairm har nais do yamuint hiorruiye air anam. -</span>
<lb n="1074"/><span>Do chiyean se air haov a lava deise a aingiol cuiv-</span>
<lb n="1075"/><span>deachta, anios da hregint; agus air haov a lava cle</span>
<lb n="1076"/><span>na diail, a navuid neavhrocuireach, reig ollav chun e</span>
<lb n="1077"/><span>sgioba leo, agus gan aon fhonn moille orha acht aig</span>
<lb n="1078"/><span>fanvuint le tavairt na breihe.  Maya fheachuin se air</span>
<lb n="1079"/><span>an dtaov hiar de do chiyean se saol mealltach, anios</span>
<lb n="1080"/><span>aig imeacht uaig; maya fheachuin se roive amach,</span>
<lb n="1081"/><span>ni hanguiyean leis acht siorruiyeacht sgavruil; astig</span>
<lb n="1082"/><span>ann, mohuiyean se cealgaiv do fhulangha an choin-</span>
<lb n="1083"/><span>sias chiontaig; agus air an uile haov de do chiyean</span>
<lb n="1084"/><span>se armail do ainviyaig uahvasach, a pheacuiye fein,</span>
<lb n="1085"/><span>nivus criheagluiye yo anios na liontain ihfrinn.  A</span>
<lb n="1086"/><span>Yia vaih, saor me o Veih go brach rannphairteach an</span>
<lb n="1087"/><span>a leihid do Viofhortun.</span></p>
<lb n="1088"/>
<lb n="1089"/><p><span>Smuainaig, anso sevu hait, Chun go gcoisgfamis</span>
<lb n="1090"/><span>breiheavnus De o huitim go tromm orrin tar eis bais,</span>
<lb n="1091"/><span>go gcaihfamid aire havairt air feag ar mbeaha anios.</span>
<lb n="1092"/><span>breiheavnus do havairt orrin fein agus sin fein do</span>
<lb n="1093"/><span>smachtuy le aihriye fhirineach do yeanav air son</span>
<lb n="1094"/><span>ar bpeacuiye.  Is mar seo agus is mar seo avain, do</span>
<lb n="1095"/><span>stopamid diultas De, ata lasda tri nar bpeacuiye. -</span>
<lb n="1096"/><span>Leanamid covairle an te do veig na vreiheav orrin,</span>
<lb n="1097"/><span>do ylaoyan orrin uile chun a veih aig faire agus aig</span>
<lb n="1098"/><span>urnuiye do ynaih, an sliye go mfin sin a veih saor os</span>
<lb n="1099"/><span>na dainseir uahvasach so, agus seasav le dochas as co-</span>
<lb n="1100"/><span>vair Mac an Duine.  (Luke 21.v.36.)  Oh! bioch</span>
<lb n="1101"/><span>an breiheavnus so do ynaih as coine ar suile: macht-</span></p>
</div>
<pb n="32"/>
<div><lb n="1102"/><p><span>nuiymid go laoheavuil air an gcontas san do chaihfamid fos do</span>
<lb n="1103"/><span>havairt uain la eile.  Na deinamid dearmad go brach go vfuil</span>
<lb n="1104"/><span>suil huas do chiyean an uile niye; go vfuil cluas do chloisean</span>
<lb n="1105"/><span>an uile niye; go vfuil laiv do sgriovan sios ar nuile smuainte,</span>
<lb n="1106"/><span>ar mbrearha, agus ar ngiovarha an leavar mor an chontais, go</span>
<lb n="1107"/><span>nimiyean ar ngniovarha uile tri ar lava ne go dti lava De; -</span>
<lb n="1108"/><span>na neihe deantar anso naimsir, na imiyean siad leis an aimsir,</span>
<lb n="1109"/><span>acht go mbeid an tar eis an uile aimsir a veih imiyhe.  Monuar!</span>
<lb n="1110"/><span>na fuil cial aig na daoine, agus an fhirine seo do huigsint, agus</span>
<lb n="1111"/><span>curam duhrachtach do yeanav air a veih an orduy da gcrioch</span>
<lb n="1112"/><span>yeanach!  (Deut.32).</span></p>
<lb n="1113"/>
<lb n="1114"/><p><span>CAIB. X.</span></p>
<lb n="1115"/>
<lb n="1116"/><p><span>Air La an chontais vor.</span></p>
<lb n="1117"/>
<lb n="1118"/><p><span>AN DEIHVU LA.</span></p>
<lb n="1119"/>
<lb n="1120"/><p><span>SMUAINAIG air dtuis, Nach feidir aon niye do veih nivus</span>
<lb n="1121"/><span>sgavrula na an tuairisg do hugan an scriptuir duin air la an</span>
<lb n="1122"/><span>chontais deanaig, mar aon leis na nile neihe uahvasach do imeoig</span>
<lb n="1123"/><span>roive.  An yrian dorcha, an yealach chov dearg le fuil, na raelte</span>
<lb n="1124"/><span>gan solus, agus cosvuilach chun titim o'n speir; an talv air</span>
<lb n="1125"/><span>crih le crihtalvan eagsavuil, an fhairge aig at agus aig buihre</span>
<lb n="1126"/><span>le stoirmeacha neavchoitchianta, na helementi uile air buair-</span>
<lb n="1127"/><span>eav, agus an dovan uile go mioyorduiyhe.  "La an Tiarna, (arso</span>
<lb n="1128"/><span>an faig Joel, Caib.2.) la doircheadas agus anaiyhe, la sgamuil</span>
<lb n="1129"/><span>agus mor-yaoihe.  As covair a aiya teine leirsgriosach, agus</span>
<lb n="1130"/><span>na yiag lasarachu loisgreayain.  Crihig an talv le na linn, agus</span>
<lb n="1131"/><span>aistreoig na flaihios as a chovair.  Beig an yrian agus an yea-</span>
<lb n="1132"/><span>lach fe yoircheadas, agus na raelte gan solus."  Agus adeir an</span>
<lb n="1133"/><span>faige Sophonias, c.1.  "An la san, la feirge, la trioboide agus</span>
<lb n="1134"/><span>pianta la, miofhortuin agus avguir, la doircheadas agus anaiyhe</span>
<lb n="1135"/><span>la ceoy agus mor yaoihe."  An feidir le aon niye a veih nivus</span>
<lb n="1136"/><span>sgeivlula na an tuarisg seo?  Och! cad iad na smuainte veig</span>
<lb n="1137"/><span>an uair sin aig an bpeacach bocht, do chiyean na covarhuiye seo</span>
<lb n="1138"/><span>uile aig bagairt air! faraoir! feochfe se go hiomlan le eagla, aig</span>
<lb n="1139"/><span>suil leis na neihe dobronach san do leanfaig na covarhuiye uah-</span>
<lb n="1140"/><span>vasach so.</span></p>
<lb n="1141"/>
<lb n="1142"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Air heacht an lae yeanaig, le orduy</span>
<lb n="1143"/><span>De, deanfaig teine veig air buile mar huile vorb an saol uile do</span>
<lb n="1144"/><span>losga, agus a vfuil ann; ni vfaiyaig aon niye dul saor uaihe. -</span>
<lb n="1145"/><span>Ca mbeig, O haoltanaig, ur bpalais oiryeirc, ur sioychain phleas-</span>
<lb n="1146"/><span>urha, ur ngardiniye; ur dtobaracha, agus ur dtiyhe breayha sav-</span>
<lb n="1147"/><span>ra? ca mbeig ur gcuid oir, airgid agus pearluiye mor chostas-</span></p>
</div>
<pb n="33"/>
<div><lb n="1148"/><p><span>avla, etc.  Faraoir! an uile niye dar yrayaig siv an ur gcroiy-</span>
<lb n="1149"/><span>eacha anso saolso, loisgfar na luaihrean air a momead iad; chun</span>
<lb n="1150"/><span>neavniye an uile niye dar yraiyaig siv do heasbaint div, agus ur</span>
<lb n="1151"/><span>ndihceile fein aig tavairt taihneav do sgaihe yeallrahech, dona</span>
<lb n="1152"/><span>leiheidiye do vregain pheintalha.  Foylaim da vriye sin m'anam,</span>
<lb n="1153"/><span>graiu do veih agad air an saol agus air a uile vaiheas, os eigean</span>
<lb n="1154"/><span>don uile niye criochnu ion luaihrean agus ion diotach; agus</span>
<lb n="1155"/><span>cuir stor suas duit fein ansna flaihios, do veig avain saor o'n</span>
<lb n="1156"/><span>teine yeanach so.</span></p>
<lb n="1157"/>
<lb n="1158"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, air heacht chriochnu an tsaol seo</span>
<lb n="1159"/><span>anios seidfe an tardaingiol an trumpeid deanach, agus ardoig</span>
<lb n="1160"/><span>a yuih aig raya, "Surgite mortui!" eiyriyaig a varriv agus tu-</span>
<lb n="1161"/><span>guig chun breiheavnus: guih do chloisfar air an amm gceane</span>
<lb n="1162"/><span>air fuaid an dovain uile, do hreisig na flaihios is aoirde, agus</span>
<lb n="1163"/><span>do raiyaig sios go dti an duivaigean is iochtaruiye an ihfrion.  Le</span>
<lb n="1164"/><span>lian na guihe seo, air an momead le covachta De na nuile chu-</span>
<lb n="1165"/><span>vachta, eiyreoig clann Adam uile ona dtosach go dti na ndeire</span>
<lb n="1166"/><span>o'n luaihrean, agus caihfe gach anam dul asteach iona chorp</span>
<lb n="1167"/><span>fein aris, gan sgarvuint le na cheile air feag na siorruiyeachta.</span>
<lb n="1168"/><span>O m'anam! deinach an trumpeid seo fuaim do ynaih ad chluasa.</span>
<lb n="1169"/><span>O tavair aire sgeivle an tsumons so do stopa o hrumpeid mor an</span>
<lb n="1170"/><span>Spioraid Naoiv, do ylaoyan ort le beal an apsdail, "Muisguil a</span>
<lb n="1171"/><span>yuine ata ad cholla, agus eiyrig os na mairiv, (se sin o vas an</span>
<lb n="1172"/><span>pheaca), agus do vearfe Criost solus duit.  Is mar seo le veih</span>
<lb n="1173"/><span>pairteach anso gcead eiseiriye, do veih tu an orduy an amm ag</span>
<lb n="1174"/><span>coine na huaire uah vasach san, an tan na beig aimsir aun nivus</span>
<lb n="1175"/><span>mo."  (Apoc.10).  Is mar seo do veih tu saor o'n dara bas.</span></p>
<lb n="1176"/>
<lb n="1177"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Air an deifir iongantach do veig</span>
<lb n="1178"/><span>aimsir an vreiheavnuis generalta so, idir choirp na vfiorein agus</span>
<lb n="1179"/><span>coirp na mallaiyheoriye.  Eiyreoig na fiorein a gcoirp ro haih-</span>
<lb n="1180"/><span>neavach, nivus cliaralta na na raelte nivus solasvuire na an</span>
<lb n="1181"/><span>yrian, dovarvha agus dof hulangha; acht na mallaiyheoriye,</span>
<lb n="1182"/><span>eiyreoid a gcoirp oireavnach da ngniovarha, truailiyhe, duv,</span>
<lb n="1183"/><span>criheaglach, agus an gach aon sort sliye grainuil agus bra-</span>
<lb n="1184"/><span>cach, dovarvha gan avrus, acht ni chun aon chrioch do valairt</span>
<lb n="1185"/><span>pianta siorruide dfulang.  Cred e an peanos dolavarha dona</span>
<lb n="1186"/><span>anammacha dona san iad dforsail asteach iona leiheidiye sin do</span>
<lb n="1187"/><span>aonabluiye salcha chun a veih da ndamuint yaora do phriosun</span>
<lb n="1188"/><span>fuahvur vreuntach ihfrinn!  Oh! tavairsi aire, m'anam, do chorp</span>
<lb n="1189"/><span>do choimead glan anios o hruailiheacht pheacuiye na colna air</span>
<lb n="1190"/><span>eagla go mbeich se la eile fos mar veaduy air do viofhortun sior-</span>
<lb n="1191"/><span>ruiye.</span></p>
<lb n="1192"/>
<lb n="1193"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Air an sasav agus an solas</span>
<lb n="1194"/><span>do veig air anammacha na vfiorein dul asteach na gcuirp fein aris,</span>
<lb n="1195"/><span>niye iona raiv iara mar seo air le fada d'aimsir: cred e mead an</span></p>
</div>
<pb n="34"/>
<div><lb n="1196"/><p><span>yraya le na gcuirfe siad failte roiv na coivphairtiyhe</span>
<lb n="1197"/><span>sin iona nuile haohar, iona nuile hriobloidiye agus</span>
<lb n="1198"/><span>chraynaisiye, agus anios toisgihe, le veih rannphair-</span>
<lb n="1199"/><span>teach angloire fhlaiheavnuis, chun breis meaduy do</span>
<lb n="1200"/><span>veih air a sonus siorruiye.  Acht O! cred e mead</span>
<lb n="1201"/><span>na mallachduiye uahvasach do havairfe anamnacha na</span>
<lb n="1202"/><span>mallaiheoriye ya gcoirp le linn a dteagvala yobro-</span>
<lb n="1203"/><span>nach!  A chonabluig vallaihe, dearfaig an tanam,</span>
<lb n="1204"/><span>an chun tusa phlesail, an chun tainvianta bruideavla</span>
<lb n="1205"/><span>do hasav, do chaileaso solasiye siorruiye na vflaiheas?</span>
<lb n="1206"/><span>Uch! a anacroir, chun plesuir salach momead, do</span>
<lb n="1207"/><span>yamuin mise tusa agus me fein go siorruiye.  O a</span>
<lb n="1208"/><span>chonabluig vallaihe fa hri, is ceart, go mbeihfaso o's</span>
<lb n="1209"/><span>tu cuis mo yamuint si, ad phairtiye agamso an miof-</span>
<lb n="1210"/><span>hortun siorruiye.  Ach na'r chirte yuitse, a anam</span>
<lb n="1211"/><span>vioyavarach, a veih mile uair ad valluy aig ad chorp</span>
<lb n="1212"/><span>fein, oir dob e do ynoy, agus do vi se ad chovachta a</span>
<lb n="1213"/><span>paisiuin agus a hainvianta bruideavla do smachtu do</span>
<lb n="1214"/><span>reir rial reasuin agus creidiv, agus is avla rin tu air</span>
<lb n="1215"/><span>son sasav beag momead, sglavuiye diot fein dod inn-</span>
<lb n="1216"/><span>tiniye miorialta, agus da yeasga san, ihfrion do huil-</span>
<lb n="1217"/><span>eav duit fein agus dod chorp?  Oh! a chriostuiyhe,</span>
<lb n="1218"/><span>deinamid cial dfoyluim le machtnav air viofhortun</span>
<lb n="1219"/><span>daon eile.</span></p>
<lb n="1220"/>
<lb n="1221"/><p><span>CAIB. XI.</span></p>
<lb n="1222"/>
<lb n="1223"/><p><span>Air La an vreiheavnuis generalta.</span></p>
<lb n="1224"/>
<lb n="1225"/><p><span>AN TAONVU A DEAG.</span></p>
<lb n="1226"/>
<lb n="1227"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, chov luach is do veig na</span>
<lb n="1228"/><span>mairiv uile tar eis eiyriyhe, go gcruinneoid le cheile</span>
<lb n="1229"/><span>gan voill go dti an ait toisghe chun an vreiheavnuis</span>
<lb n="1230"/><span>deanach, angleann Josaphat do reir raiyteachus choit-</span>
<lb n="1231"/><span>chianta na ndaoine, laiv le Jerusalem, araiyarc Shliav</span>
<lb n="1232"/><span>Olivet agus Sliav Calvary, ait ionar yoirt ar Dtiarna</span></p>
</div>
<pb n="35"/>
<div><lb n="1233"/><p><span>roive seo a chuid fola chun ar vfuasgulha.  Cred e</span>
<lb n="1234"/><span>vead an raiyairc, feachuint anso air chlann vor Adam</span>
<lb n="1235"/><span>uile an covhionol doairve sin don uile nasiuin, aim-</span>
<lb n="1236"/><span>sir agus rannc, na seasav le cheile gan aon deifir idir</span>
<lb n="1237"/><span>an duine saiyvir na an duine bocht, idir an duine mor</span>
<lb n="1238"/><span>na an duine beag, idir an maiyistir na an seirviseach,</span>
<lb n="1239"/><span>idir an prionnsa agus an fomosuiye; acht avain an</span>
<lb n="1240"/><span>deifir ata idir na deayoine agus na droihyaone, noch</span>
<lb n="1241"/><span>do veig cagsavlach agus siorruiye.  Monuar! cred</span>
<lb n="1242"/><span>e chov suarach is e an figiuir do yeanfe Alexander</span>
<lb n="1243"/><span>na Caesar an tan san, na aon eile dona gaisgiyaig</span>
<lb n="1244"/><span>vora na seanaimsire, ionar chuir anainim avain crih</span>
<lb n="1245"/><span>air nasiuin go hiomlan?  Ata anios na prionnsaiye</span>
<lb n="1246"/><span>mor covachtach san iona raiv an saol roive seo fe na</span>
<lb n="1247"/><span>smacht anios air aon rannc leis na sglavuiyhe is taire</span>
<lb n="1248"/><span>do vi aco, agus dob fhearra leo mile uair na iompar-</span>
<lb n="1249"/><span>eodis raiv an tslat rioya, na an choroin do chaiheav.</span></p>
<lb n="1250"/>
<lb n="1251"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait,  Air dona mairiv a veih</span>
<lb n="1252"/><span>cruinniyhe a vfochuir a cheile, tuirlingeoig an brei-</span>
<lb n="1253"/><span>heav covachtach anuas os na flaihios lan do yloire</span>
<lb n="1254"/><span>agus do voryacht, cuirteariye na fhlaiheas uile agus na</span>
<lb n="1255"/><span>huird aingliye go hiomlan na hiompchioll.  O! cred e</span>
<lb n="1256"/><span>mead an deifir do veig idir a chead teachd agus an da-</span>
<lb n="1257"/><span>ra teachd so?  Do vi a chead teachd lan do cheann-</span>
<lb n="1258"/><span>sacht agus do uvluiyeacht, mar dob e sin ar la ne,</span>
<lb n="1259"/><span>ionar haine se chun sinne dfuasguilt le na hrocuire:</span>
<lb n="1260"/><span>acht aig an dara teachd, a se a la san e, an tan do</span>
<lb n="1261"/><span>armailfe se a fein le uahvais uile a chirt naovha, chun</span>
<lb n="1262"/><span>dioyaltus do yeanav air na pheacuig yona, do bo</span>
<lb n="1263"/><span>chuis le na hrocuire yrioysuy chun feirge, le breih-</span>
<lb n="1264"/><span>eavnus deanach do havairt orha da ndamuint go</span>
<lb n="1265"/><span>siorruiye.  A pheacaig viofhortunach, cionus a veih</span>
<lb n="1266"/><span>siv abalta air heasav as a chovair, chun a chontanos</span>
<lb n="1267"/><span>feargach dfoiyneav?  Oh! sin e an uair do veicfe</span>
<lb n="1268"/><span>amach aig iara air na sleivte agus na cairgeacha ti-</span></p>
</div>
<pb n="36"/>
<div><lb n="1269"/><p><span>tim oriv agus siv dfollach o ynuis an te sin ata na</span>
<lb n="1270"/><span>huiye iona chahaoir, agus o'n Uan.  Ni he sin fein,</span>
<lb n="1271"/><span>acht fos cuirfe avarc air an mbreiheav dioyaltach so a</span>
<lb n="1272"/><span>leiheid sin do sgeivle agus duahvas air an mor chov-</span>
<lb n="1273"/><span>hionol so, go mfearr liv mile uair ur gcinn chiontach</span>
<lb n="1274"/><span>dfollach anihfrion iochtarach, na seasav vianuise a</span>
<lb n="1275"/><span>chontanos feargach, acht nivfuil aon imeacht uaig,</span>
<lb n="1276"/><span>caihfe siv e heasav amach.</span></p>
<lb n="1277"/>
<lb n="1278"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Go mbeig crann riyhe-</span>
<lb n="1279"/><span>eavuil na croise as coivir an vreihiv, aig soillsiuy ni-</span>
<lb n="1280"/><span>vus solusvaire na an yrian, chun compord na ndeay-</span>
<lb n="1281"/><span>aoine, agus chun trioboid agus dobron dolavarha na</span>
<lb n="1282"/><span>ndroihyaoine, adtaov luiyad na tairve do vaineadar</span>
<lb n="1283"/><span>as tavarhas doveasda a vfuasgulha.  Anso do chioyfe</span>
<lb n="1284"/><span>siad go soleir cred e vead dfulang Dia air son a slan-</span>
<lb n="1285"/><span>aihe; cred e vead a yraya yoiv, an graya doihchoim-</span>
<lb n="1286"/><span>sihe neavchompraiduil sin, noch do hug anuas e o</span>
<lb n="1287"/><span>hioychain a yloire, agus do cheangail e don chrois. -</span>
<lb n="1288"/><span>O! cred e mar do chionntoiy siad anios a gcalca-</span>
<lb n="1289"/><span>hacht fein anso pheaca, andailleacht agus a mioyna-</span>
<lb n="1290"/><span>duir!  O! cred e mar do yeanfaig an chros ylorvur</span>
<lb n="1291"/><span>so, as coivir an dovain uile, ceart vreiheavnus De,</span>
<lb n="1292"/><span>agus siorruiyeacht phianta ihfrinn dfoillsiuy: oir,</span>
<lb n="1293"/><span>cred e is luya na miof hortun siorruiye is peanos go</span>
<lb n="1294"/><span>leor dona an oiread d'ainrianiacht anso nolc, tar eis</span>
<lb n="1295"/><span>an oiread graya.</span></p>
<lb n="1296"/>
<lb n="1297"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Le orduy an vreihiv</span>
<lb n="1298"/><span>ardchovachtach, noch iona ngeilfar do gad voill, toy-</span>
<lb n="1299"/><span>far seirvisaig De amach as larr an vor chovhionoil</span>
<lb n="1300"/><span>seo, agus socrofar le onoir iad air haov a laiv deise:</span>
<lb n="1301"/><span>air feay na haimsire iona mbeig na mallaiyheoriya,</span>
<lb n="1302"/><span>mar aon leis na spioraidiye mallaiyhe le nar hoigadar</span>
<lb n="1303"/><span>pairt, da ndiobirt chun taov na laiv cle le miochlu ro</span>
<lb n="1304"/><span>vor.  O! a yeiyilt uahvasach hiorruiye tar eis a</span>
<lb n="1305"/><span>yeanav ni hangvoig an da chovhionol vora so le na</span></p>
</div>
<pb n="37"/>
<div><lb n="1306"/><p><span>cheile go brach aris.  Agus husa m'anam, ca silean</span>
<lb n="1307"/><span>tu seasav an la ud?  Ce aco don da chovhionol so</span>
<lb n="1308"/><span>iona mbeih tu iona measg?  Ata do roya anios agad:</span>
<lb n="1309"/><span>toig anios da vriye sin an ait is fearr, na bainfar diot</span>
<lb n="1310"/><span>go siorruiye.  Imig anios as ceart larr Babylon,</span>
<lb n="1311"/><span>diultaig anios do rialacha fallsa, do gach nos mallaihe,</span>
<lb n="1312"/><span>agus caiheav aimsire peacavla saoltanaig, deiyail tu</span>
<lb n="1313"/><span>fein anamm leis na droih yaoine chun na beiyfa pair-</span>
<lb n="1314"/><span>teach ion a ndamuint hiorruiye.</span></p>
<lb n="1315"/>
<lb n="1316"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Cred iad smuainte</span>
<lb n="1317"/><span>yaoine mora an tsaol an tan san, cred e an cu-</span>
<lb n="1318"/><span>hach, cred e an formad, cred e an pian searv agus an</span>
<lb n="1319"/><span>mearuy do veig air a nanamnacha, an uair do chioyfe</span>
<lb n="1320"/><span>siad na boicht an spioraid, na daoine ceannsa agus</span>
<lb n="1321"/><span>uiriosle do vi tarcuisneach na suile si an fhaid</span>
<lb n="1322"/><span>do viodar anso tslalso, anios onoiriyhe agus ardaiyhe as</span>
<lb n="1323"/><span>coivir an dovain go leir, agus iad fein fe vasla ro vor.</span>
<lb n="1324"/><span>Eist le na ngearan, do reir mar adeir an fear eagnach,</span>
<lb n="1325"/><span>(Wisd.5).  As siad so an vuintir iona rinamuirne</span>
<lb n="1326"/><span>fonoid agus maga diov.  Bo sinne na anacreoiriye</span>
<lb n="1327"/><span>gan chial, do hilamuir iad sud a veih air buile air feag</span>
<lb n="1328"/><span>ambeaha, agus a gcrioch yeanach gan onoir.  Feach</span>
<lb n="1329"/><span>mar ataid siad anios aimhihe ameasg clann De, agus</span>
<lb n="1330"/><span>leis na naoiv iona souus siorruiye.  Ergo erravimus</span>
<lb n="1331"/><span>via veritatis.  Faroir! tar eis gach niye, sinne fein</span>
<lb n="1332"/><span>na daoine do vi meallta; sinne do rih go moifhortu-</span>
<lb n="1333"/><span>nach an tsliye vunsgionn.  Agus do viodar sud cial-</span>
<lb n="1334"/><span>var go fiorineach aig deanav an roya do bfearr, ce</span>
<lb n="1335"/><span>na'r hug moran compoird sa tsaolso yoiv, do hug tei-</span>
<lb n="1336"/><span>diol doiv anios air holasiye dochriochnaihe.</span></p>
<lb n="1337"/>
<lb n="1338"/><p><span>Smuainaig, anso sevu hait, Cred e vead a veig pi-</span>
<lb n="1339"/><span>anta agus triohloidiye na mallaiyheoriye da veaduy</span>
<lb n="1340"/><span>an uair dfosglofar leavar an choinsias an tan dfoill-</span>
<lb n="1341"/><span>seofar corha a mbeaha go leir go publiye as coivir an</span>
<lb n="1342"/><span>dovain uile.  A pheacuig voicht, cred iad do smua-</span></p>
</div>
<pb n="38"/>
<div><lb n="1343"/><p><span>inte an tan do nochtfar na ngne cheart iad as coine</span>
<lb n="1344"/><span>suile an tsaol uile, aingil agus daoine, maih agus olc,</span>
<lb n="1345"/><span>chun do naire hiorruiye si, na corha san, noch do ri-nis</span>
<lb n="1346"/><span>si go ro phriovaideach, agus n'ar vaih leat go</span>
<lb n="1347"/><span>mbeich a vfios aig aon neach, air son an tsaol uile;</span>
<lb n="1348"/><span>an vallahacht san noch do huigis a veih fuilliyhe le</span>
<lb n="1349"/><span>uaigneas na hoiyche agus an doircheadas, agus 'nar</span>
<lb n="1350"/><span>hilis duit fein na beich a vfios aig ad charaid na aig</span>
<lb n="1351"/><span>ad yaoine mainnteara go brach, na oibreacha mall-</span>
<lb n="1352"/><span>aiyhe san noch, do bfeidir na faiyfa o'd chroiye a ad-</span>
<lb n="1353"/><span>vail do aon duine avain, 'ta fe an uile oibligaidiye</span>
<lb n="1354"/><span>do yliye De run siorvuan do choimead.  Uch! a</span>
<lb n="1355"/><span>chriostuiyhe, ata se ion ur gcovachta anios siv fein</span>
<lb n="1356"/><span>do haora o'n dtriobloid yobronach so le aihriye fhiri-</span>
<lb n="1357"/><span>neach agus faoisidin noch da valairt is eigean div fos</span>
<lb n="1358"/><span>la eile dfulang.</span></p>
<lb n="1359"/>
<lb n="1360"/><p><span>CAIB. XII.</span></p>
<lb n="1361"/>
<lb n="1362"/><p><span>Air an mbreiheavnus deanach air na Fiorein agus na</span>
<lb n="1363"/><span>Peacuig.</span></p>
<lb n="1364"/>
<lb n="1365"/><p><span>AN DARA LA DEAG.</span></p>
<lb n="1366"/>
<lb n="1367"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Mar do chriochnofar an</span>
<lb n="1368"/><span>triayail vor so le breiheavnus foillsihach deanach aig</span>
<lb n="1369"/><span>saorana ndeayaoine, agus aig daora na mallaiyheor-</span>
<lb n="1370"/><span>iye.  Agus air dtuis, iompoig an breiheav ardchov-</span>
<lb n="1371"/><span>achtach e fein air na fiorein le contonos milis gray-</span>
<lb n="1372"/><span>vur, aig tavairt coire doiv asteach an arus seunvur an</span>
<lb n="1373"/><span>tsolais hiorruiye: "Gluaisig a lucht beannuiyhe ma-</span>
<lb n="1374"/><span>harsa, gavaig chuyaiv eiyreachd na rioyachda ata air na</span>
<lb n="1375"/><span>holvuy yiv o hosach an dovain."  (Mat.25.v.34).</span>
<lb n="1376"/><span>O a choire heunvar!  Is seunvar, is seunvarfa hri an</span>
<lb n="1377"/><span>vuintir 'nar fiu iad an breiheavnus comporduil sin do</span>
<lb n="1378"/><span>chlos! cred e an sasav dolavarha, cred e vead an tso-</span>
<lb n="1379"/><span>lais agus an phleasuir do chuirfe a chlos air na crea-</span></p>
</div>
<pb n="39"/>
<div><lb n="1380"/><p><span>tuiriye beannuiyhe san?  "Ataim lionta le luahchair,</span>
<lb n="1381"/><span>arso an faige riyheavuil, air an sgeala luachaireach</span>
<lb n="1382"/><span>do chuala, go vfuilmid chun dul asteach a dtiy an</span>
<lb n="1383"/><span>Tiarna Ps.121.  Acht O! cred e an founad, cred e</span>
<lb n="1384"/><span>an cuhach, agus an valis do vohoig na mallaiyheoriye</span>
<lb n="1385"/><span>aig clos an choire seo, an tan do chioyfe siad moran</span>
<lb n="1386"/><span>da ndaoine mainteara da nglaoch chun seilv dfail air</span>
<lb n="1387"/><span>an rioyeacht siorruiye sin do valartuiydar le na ndih-</span>
<lb n="1388"/><span>ceile agus le na ndailleacht fein, air lasaracha ihfrinn?</span></p>
<lb n="1389"/>
<lb n="1390"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Agus machtnaig air do</span>
<lb n="1391"/><span>hocracht air an mbreiheavnus seunvar so.  "Gluasig</span>
<lb n="1392"/><span>a lucht beannuiyhe maharsa, etc." (dearfaig an Breih-</span>
<lb n="1393"/><span>eav) gluasig o yleann na ndeor, ait ionar tasdalag agus</span>
<lb n="1394"/><span>ionar crayag siv air feag tamail le orduy mo hoile si,</span>
<lb n="1395"/><span>go ati rioyeacht na solais dochriochnuiyhe, ait na beig</span>
<lb n="1396"/><span>cuva na dolas orriv nivus mo: gluaisaig o'n ait yio-</span>
<lb n="1397"/><span>bearha so, ait iona raiv siv aig osnaoil agus aig gearan</span>
<lb n="1398"/><span>tamal sliye o'n ur nduihe naovha, ur mbaile siorruiye,</span>
<lb n="1399"/><span>ait a dtangvo siv le mian ur gcroiyeach go hiomlan</span>
<lb n="1400"/><span>chun breis do chuir air ur seun: ait a mbeih siv dur</span>
<lb n="1401"/><span>sasav go brach le iomaduvlacht mo hiye si, agus aig</span>
<lb n="1402"/><span>ol go brach aige tobar na beaha.  Eiyriyaig, a fhiorein</span>
<lb n="1403"/><span>mo chroiye, ata an geivre anios imiyhe, na tuilhiye</span>
<lb n="1404"/><span>agus na stoirmeacha harriv, eiyriyaig agus gluaisaig.</span>
<lb n="1405"/><span>O a veannacht generalta agus siorruiye! cred e an</span>
<lb n="1406"/><span>fuaih ata aige m'anam bocht air an uile honas eile aig</span>
<lb n="1407"/><span>suil go mbeich rannphairteach na yiay so anso mbean-</span>
<lb n="1408"/><span>nacht naovha so?</span></p>
<lb n="1409"/>
<lb n="1410"/><p><span>Smuainaig anso trivu hait, Mar d'iompoig an Breih-</span>
<lb n="1411"/><span>eav mor chovachtach, tar eis coire havairt dona fiorein</span>
<lb n="1412"/><span>go dti na rioyeacht glorvur, a aiya air na mallaiheoriye</span>
<lb n="1413"/><span>air haov a laiv chle, le teine iona huile, agus sgeivle</span>
<lb n="1414"/><span>iona chontanas, blaomha se amach na gcoine breih-</span>
<lb n="1415"/><span>eavnus uahvasach andamaint hiorruiye ansna focuil</span>
<lb n="1416"/><span>seo: Imiyaig naimsi a yreamm mallaiyhe ion lasaracha</span></p>
</div>
<pb n="40"/>
<div><lb n="1417"/><p><span>siorruiye ata ollav don dial agus da aingil."  A anam-</span>
<lb n="1418"/><span>nachha criostavla, meayaigiye go maih gach focul don</span>
<lb n="1419"/><span>mbreiheavnus uahvasach so.  Imiyaig uaim si agus o</span>
<lb n="1420"/><span>holasiye mo rioyeacht.  O a vallacht uahvasadh! O</span>
<lb n="1421"/><span>a yeiyilt cruayalach!  O yiobirt hiorruiye! ce 'nar</span>
<lb n="1422"/><span>feidir leis d'innsint, ce 'nar feidir leis a havairt fe</span>
<lb n="1423"/><span>ndeara cad e veih sgarha go brach le Dia, ar gcead</span>
<lb n="1424"/><span>huis agus ar gcrioch yeannach, ar maiheas vor</span>
<lb n="1425"/><span>ard-chovachtach!  A Anacroriye, do chuirean began</span>
<lb n="1426"/><span>suime anios andia do chailuint leis an bpeaca marv,</span>
<lb n="1427"/><span>cad do yearfe siv an uair sin liv fein, an tan do yaor-</span>
<lb n="1428"/><span>far siv chun diobirt hiorruiye uaig, chun a veih ya</span>
<lb n="1429"/><span>lorg go siorruiye, agus tar eis sin gan teagvail leis</span>
<lb n="1430"/><span>go brach ion aon da chailiyeachtuiye, acht avain iona</span>
<lb n="1431"/><span>cheart diultach, do veayfaig go trom oriv air feag na</span>
<lb n="1432"/><span>siorruiyeachta!  Acht toiguig notus ca raiya siv an</span>
<lb n="1433"/><span>uair do chaihfe siv imeacht o yia; faraoir! asteach</span>
<lb n="1434"/><span>ion teine hiorruiye, chun beaha gan bas dfail go</span>
<lb n="1435"/><span>brach do chaiheav ann, chun bas gan crioch go</span>
<lb n="1436"/><span>brach dfulang ann, a gcuivdeachta an dial agus aingil,</span>
<lb n="1437"/><span>doiv seo iona rin sivsi sglavuiyhe div fein, agus</span>
<lb n="1438"/><span>do yeanfaig anios, gan toirmeasg, a gcruayalacht neav-</span>
<lb n="1439"/><span>hrocuireach do chuir a vforsa oriv go brach.</span></p>
<lb n="1440"/>
<lb n="1441"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Air an mallacht uah-</span>
<lb n="1442"/><span>vasach generalta san, noch do chuirean an vreih cheart</span>
<lb n="1443"/><span>acht uahvasach so a dtuigsint.  Imiyaig uaimsi a yram</span>
<lb n="1444"/><span>mallaiyhe, dearfe en Breiheav ardchovachtach; chov</span>
<lb n="1445"/><span>maih is da ndearfeach se, imiyaig, sgaraig liomsa,</span>
<lb n="1446"/><span>acht imiyeach mo vallacht liv.  Do havarfin so mo</span>
<lb n="1447"/><span>veannacht div, acht nior ail liv i; mallacht ur roya,</span>
<lb n="1448"/><span>agus beig an vallacht san mar eiyriyeacht hiorruiye</span>
<lb n="1449"/><span>aguiv.  Leanfe si div go dluih mar chulaiy cailaig</span>
<lb n="1450"/><span>air feag na siorruiyeachta uile, treise si asteach go</span>
<lb n="1451"/><span>dti ur vfior ionahar agus cuardoiy si fior smior ur</span>
<lb n="1452"/><span>gcnava.  Mallacht air ur suile, gan an flosga is luya</span></p>
</div>
<pb n="41"/>
<div><lb n="1453"/><p><span>don solus comporduil dfeicsint go brach!  Mallacht</span>
<lb n="1454"/><span>air ur gcluasa, chun a veih aig eisdeacht go siorruiye</span>
<lb n="1455"/><span>le sgreadaig agus eagcaoin sgeivluvla!  Mallacht air</span>
<lb n="1456"/><span>ur mblas, chun a veih go deo searv le dumblas dra-</span>
<lb n="1457"/><span>guin!  Mallacht air ur mohuy, agus air gach ball d'ur</span>
<lb n="1458"/><span>gcorp, chun a veih go brach d'ur losga agus gan doiy</span>
<lb n="1459"/><span>choiyhe anso teine sin na muchfaig go brach!  Mall-</span>
<lb n="1460"/><span>acht air ur mbola, chun a veih do ynaih craiyte le bo-</span>
<lb n="1461"/><span>laiye breuna phoill ihfrinn!  Mallacht air ur dtuigsint,</span>
<lb n="1462"/><span>gan a veih soillsihe go brach le haon tsoillse fiorine!</span>
<lb n="1463"/><span>Mallacht air ur meavair, chun a veih do ynaih aig</span>
<lb n="1464"/><span>marana air heirviyeacht an aihireachus anntrahuil</span>
<lb n="1465"/><span>agus neavhairveach, air yioreacht agus yiovaoineas</span>
<lb n="1466"/><span>na bplesuir dimig!  Mallacht air ur ndiolsmuaineay,</span>
<lb n="1467"/><span>chun a veih go brach, aig sior vachtnav air viofhortuin</span>
<lb n="1468"/><span>laihreach agus le teacht.  Mallacht air ur dtaoil, cal-</span>
<lb n="1469"/><span>cuiyhe anso nolc, stracaiyhe o cheile iona viriv leis na</span>
<lb n="1470"/><span>milte mian eagsavlach agus contrarya, agus neava-</span>
<lb n="1471"/><span>balta air aou vian diov do chuir a vforsa!  Mallacht</span>
<lb n="1472"/><span>fa yeoiy, air ur nanam go hiomlan, chun a veih mar</span>
<lb n="1473"/><span>ihfrion do fein go siorruiye?  A yia viah, na raiv</span>
<lb n="1474"/><span>se do viofhortun orrin go brach an vallacht uahva-</span>
<lb n="1475"/><span>sach so do huileav!</span></p>
<lb n="1476"/>
<lb n="1477"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Mar do rachaig na</span>
<lb n="1478"/><span>fiorcin gan voill, tar eis na breihe havairt, asteach an</span>
<lb n="1479"/><span>seilv au rioyeacht siorruiye sin, ata ollav aige Dia fe</span>
<lb n="1480"/><span>choivir na mainntire seo do yeanan a heirvis, ait na</span>
<lb n="1481"/><span>fuil sliye do yobron, na crioch le solais.  Acht a gcas</span>
<lb n="1482"/><span>na mallaiyheoriye, osgulaig an talv gan voill agus</span>
<lb n="1483"/><span>sloigfe iad uile sios le chelie avfochuir na ndiavail do</span>
<lb n="1484"/><span>veall iad, go poll duiviogain, agus dunfar na geatuiye,</span>
<lb n="1485"/><span>gan osguilt go brach, brach aris.  Is se seo crioch an</span>
<lb n="1486"/><span>uile haiyse saolta; 'se seo crioch an uile pleasuir</span>
<lb n="1487"/><span>corparha.  "O! is niye rovaoylach tuitim a lavuiv an</span>
<lb n="1488"/><span>De veo."  (Heb.10.v.31).</span>
<lb n="1489"/></p>
</div>
<pb n="42"/>
<div><lb n="1490"/><p><span>CAIB. XIII.</span></p>
<lb n="1491"/>
<lb n="1492"/><p><span>Air Ihfrionn.</span></p>
<lb n="1493"/>
<lb n="1494"/><p><span>AN TRIVU LA DEAG.</span></p>
<lb n="1495"/>
<lb n="1496"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Do reir mar adeir an sgrivin</span>
<lb n="1497"/><span>diaya, "na feaca suil, na cuala cluas, agus na'r smuain</span>
<lb n="1498"/><span>croiye aon duine, na neihe ata ollav aige Dia don</span>
<lb n="1499"/><span>dreamm do yrayeas e," 1 Cor.2.v.9, mar sin is</span>
<lb n="1500"/><span>feidir linn a raya le firine a gcas phianta ihfrinn,</span>
<lb n="1501"/><span>nach feidir le teanga aon duine air an saol so a gcuir</span>
<lb n="1502"/><span>a dtuigsint, na croiye smuaineav orha.  Beanna-</span>
<lb n="1503"/><span>hacht, do reir mar adeir diayairiye, aseay staid ro haihniovach</span>
<lb n="1504"/><span>gan crioch go brach, lan don uile vai-</span>
<lb n="1505"/><span>heas, gan aon fiuc uilc.  Da vriye sin os contrarya</span>
<lb n="1506"/><span>don mbeannahacht ata an damnay, is eigean do veih</span>
<lb n="1507"/><span>na yilean siorruiye don uile niye ata olc, gan aon</span>
<lb n="1508"/><span>fiuc don maih measguihe leis, gan an luiydu na an</span>
<lb n="1509"/><span>suaivneas is luya, gan an flosga is luya do chompord,</span>
<lb n="1510"/><span>sgarvuint iomlan leis an uile honus, agus dorchadas</span>
<lb n="1511"/><span>an uile viofhortun.</span></p>
<lb n="1512"/>
<lb n="1513"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Aris go haonda cred e</span>
<lb n="1514"/><span>damnay, agus ca liacht agus ca vead miofhortun do</span>
<lb n="1515"/><span>vainean leis; beaha aig fail vais, no fos bas na veaha;</span>
<lb n="1516"/><span>priosun dorcha, doinnsiun fuahvar; ceangal lavaiv</span>
<lb n="1517"/><span>agus cosa ion slavraiye siorruiye; duihe sgavruil</span>
<lb n="1518"/><span>agus avgurach; loch teine agus brimstun; poll duiv-</span>
<lb n="1519"/><span>iogain; lasaracha loisgreayain, oillphiast do ynaih</span>
<lb n="1520"/><span>aig cognav; piast na caillfar go brach; corp da hior</span>
<lb n="1521"/><span>losga agus gan doya choiyche mohuy do ynaih fris-</span>
<lb n="1522"/><span>ailte chun fulang; tart na muchfar go brach; gol,</span>
<lb n="1523"/><span>eagcaoin agus diosgay fiacul siorruiye; gan aon</span>
<lb n="1524"/><span>chuivdeachta acht diail, agus mallaiyheoriye damanta</span>
<lb n="1525"/><span>iad uile grainuil, agus mallachtoireacht air a cheile,</span>
<lb n="1526"/><span>iad uile grainuil agus mallachtoireacht air Yia; spior-</span>
<lb n="1527"/><span>aidiye do ynaih an eugcruas agus abpianta bais; fos</span></p>
</div>
<pb n="43"/>
<div><lb n="1528"/><p><span>ni hangvaoid go deo leis an mbas san, noch d'iaraid</span>
<lb n="1529"/><span>le mor yurhachd; diobharha o ynuis De go dti duihe</span>
<lb n="1530"/><span>dearmuid; grainulach agus fe fhonvoid aige Dia</span>
<lb n="1531"/><span>agus aige na naoiv; gan aon neach chun compord</span>
<lb n="1532"/><span>do chuir orha, na truayveil do ylaca yoiv; gonta go</span>
<lb n="1533"/><span>dti an gcroiye le triobloid adtaov an tsenuis chailte;</span>
<lb n="1534"/><span>agus bruiyte le dolas adtaov a miofhortun laihreach;</span>
<lb n="1535"/><span>agus na morpheanuidiye seo uile siourruiye, gan an</span>
<lb n="1536"/><span>dochus is luya le crioch, na sgis, na laghaisde.  Seo</span>
<lb n="1537"/><span>an tuarasguvail yairid, tarainghe an chuid is mo ye o</span>
<lb n="1538"/><span>fhocul fhirineach De, air an miofhortun do vainean</span>
<lb n="1539"/><span>le damnay siorruiye: 'se seo, "an cupan searv san</span>
<lb n="1540"/><span>iona gcaihfe peacuig an dovuin uile e ol."  Ps.7.</span></p>
<lb n="1541"/>
<lb n="1542"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Go vfuil Dia na chailiy-</span>
<lb n="1543"/><span>eachtuiye uile dochoimsihe; mar ata ion a chovachta,</span>
<lb n="1544"/><span>ion a eagna, ion a vaiheas, etc. is mar sin da cheart</span>
<lb n="1545"/><span>dioltach mar an gceana.  Ata se na yia anihfrionn</span>
<lb n="1546"/><span>chov maih is ta a vflaiheavnus.  Do reir mead a yraya,</span>
<lb n="1547"/><span>a hrocuire agus a fhoiyne anso, is feidir linn mead a</span>
<lb n="1548"/><span>fheirge agus a yioltas a gcoine na bpeacaig neavaih-</span>
<lb n="1549"/><span>riyeach do havus.  Le na vaiheas docriochnuiyhe do</span>
<lb n="1550"/><span>haraing se iad as neavniye; do choimead agus</span>
<lb n="1551"/><span>do hug suas iad air feag tamoil vaih; ni he avain gur</span>
<lb n="1552"/><span>huirlin se o hioychan a yloire, agus e fein dfulang do</span>
<lb n="1553"/><span>cheahgal do chrois sganalach chun a slanuy siorruiye;</span>
<lb n="1554"/><span>acht fos do haor se iad go minic os na dainnseir</span>
<lb n="1555"/><span>do vi go laeheavnil tiompchiol orha; dfoiyue le na</span>
<lb n="1556"/><span>ngir-reis agus le na meirliochus ynaiheavuil: is aig glaoch</span>
<lb n="1557"/><span>go grasuil orha chun na haihriye air feag na haim-</span>
<lb n="1558"/><span>sire.  Oh! cad e chov ceart is d'iompuiyean a</span>
<lb n="1559"/><span>fhoiyne masluiyhe chov fada, fe yeire chun feirge;</span>
<lb n="1560"/><span>a hrocuire fe yeire chun ceart; agus beig an milte</span>
<lb n="1561"/><span>mairg go brach air na anacroiriye bochta san do vo-</span>
<lb n="1562"/><span>hoig meaychuin uahvasach laiv dioltuis an De veo</span>
<lb n="1563"/><span>orha fein go siorruiye.</span>
<lb n="1564"/></p>
</div>
<pb n="44"/>
<div><lb n="1565"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Agus a gcas go dtuig-</span>
<lb n="1566"/><span>fa nivus fearr cred e ihfrionn; meavruig an taigne</span>
<lb n="1567"/><span>duine bocht tinn aig luiye air a leaba, da losga le</span>
<lb n="1568"/><span>fiavrus plaige, mar aon le iomaduvlacht pianta air a</span>
<lb n="1569"/><span>chorp go hiomlan; a cheann aig asguilt o cheile, a</span>
<lb n="1570"/><span>huile chun eitiol 'amach as, a fhiacla aig gearra cheile</span>
<lb n="1571"/><span>le buile tinnis, a haov lan do yreamana uahvasach, a</span>
<lb n="1572"/><span>vrolach air dearg lasa, a yoille da straca le treiyid</span>
<lb n="1573"/><span>eagsvalach, a yeaga pianta le dahacha, agus gach alt</span>
<lb n="1574"/><span>na chorp lan don nguyta: a chroiye da hior losga le</span>
<lb n="1575"/><span>buairt pheanuideach, agus e aig bpeice amach aig</span>
<lb n="1576"/><span>iara braon beag uisge chun a heanga fhuara.  An</span>
<lb n="1577"/><span>feidir smuaineav air aon niye nivus miofhortunaiye?</span>
<lb n="1578"/><span>agus fos niosim duit, na fuil anso acht pictuir neav-</span>
<lb n="1579"/><span>chriochnuiyhe agcomoray dona vfulangiyed an dream</span>
<lb n="1580"/><span>damanta go siorruiye; ait ambeid siad mar ioybirt</span>
<lb n="1581"/><span>offralta suas chun ceart De, ciomailte go hiomlan le</span>
<lb n="1582"/><span>salan teine, agus aig fulang an ceadfayaiv agus an</span>
<lb n="1583"/><span>baill a gcoirp uile agus an cailiyeachtuiye a nanama</span>
<lb n="1584"/><span>uile, pianta ro eagsavlach.</span></p>
<lb n="1585"/>
<lb n="1586"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Ce gur truayveileach</span>
<lb n="1587"/><span>e staid an duine voicht tinn ionar lavaramuir anios</span>
<lb n="1588"/><span>air, air a hon san dobfeidir leis roint eigin suaivnis</span>
<lb n="1589"/><span>no compord dfail; Leaba vaih chun luiye uirhe, ca-</span>
<lb n="1590"/><span>raid vaih chun misnig do chuir air no chun covyoil-</span>
<lb n="1591"/><span>yios do yeanav leis, coinsias maih chun dochus do</span>
<lb n="1592"/><span>havairt do, toil sasda le graya De, agus fa yeoya,</span>
<lb n="1593"/><span>tuisgint airiyhe go vfaiya se laghaisde go luach ona</span>
<lb n="1594"/><span>phianta, no go mbeih crioch, le na veaha.  Acht niv-</span>
<lb n="1595"/><span>fuil aon chuid diov so aig an dreamm damanta. -</span>
<lb n="1596"/><span>Loch no poll ihfrinn is leaba yoiv, da losga le teine</span>
<lb n="1597"/><span>agus brimstun, is iad ceanguilte sios di le slavraiyc</span>
<lb n="1598"/><span>siorruiye.  'Siad a gcuivdeachta diail gan trocuire,</span>
<lb n="1599"/><span>no neihe is measa na diail, pairtiyhe mioyavarach a</span>
<lb n="1600"/><span>bpeacuiye fein.  A gcoinsias go crach da chogna</span></p>
</div>
<pb n="45"/>
<div><lb n="1601"/><p><span>aige peist na eugfe go siorruiye.  A dtoil fuahvar do</span>
<lb n="1602"/><span>Yia, agus aig sior struglail gan tairve anaiya a hoile</span>
<lb n="1603"/><span>naovha.  Agus chun a ndamnay do veaduy go hiom-</span>
<lb n="1604"/><span>lan, iad a ndeadochus teagvail go brach le crioch no</span>
<lb n="1605"/><span>laghaisde ona bpianta.  A Yia Vaih! cred e na</span>
<lb n="1606"/><span>deanfeach duine cialvnr chun e fein do haora o'n</span>
<lb n="1607"/><span>oiread is aon oiyche avain o phianta an tsaol seo?</span>
<lb n="1608"/><span>agus cavfuil an san ar gcreideav agus ar reasun, an</span>
<lb n="1609"/><span>uair na deinamid aon dihchiol da luiyad chun sin fein</span>
<lb n="1610"/><span>do haora o oiyche uahvasach na lasaracha neavhro-</span>
<lb n="1611"/><span>cuireach ihfrinn.</span></p>
<lb n="1612"/>
<lb n="1613"/><p><span>CAIB. XIV.</span></p>
<lb n="1614"/>
<lb n="1615"/><p><span>Air phianta an taov amuiy an Ihfrionn</span></p>
<lb n="1616"/>
<lb n="1617"/><p><span>AN CEARHU LA DEAG.</span></p>
<lb n="1618"/>
<lb n="1619"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Air an tuarusgvail do hugan</span>
<lb n="1620"/><span>Naov Job duin air ihfrionn; (Job.10), an tan</span>
<lb n="1621"/><span>do ylaoyan se air talv doircheadas, agus fuilaiyhe le</span>
<lb n="1622"/><span>doircheadas an vais; duihche avguir agus doirchea-</span>
<lb n="1623"/><span>das gan orduy air bih acht uahvas siorruiye."  An so</span>
<lb n="1624"/><span>rioyeacht ceoyach so, nivfuil grian, gealach, na rael-</span>
<lb n="1625"/><span>tean le feicsint ann; na an solas is luya do hoillse</span>
<lb n="1626"/><span>comporduil, na fos an flosga is luya ni fheicfar go</span>
<lb n="1627"/><span>brach ann.  Ata an teine do loisgean ann, contrarya</span>
<lb n="1628"/><span>do naduir teine an taolseo, duv agus dorcha, agus ni</span>
<lb n="1629"/><span>hugan aon tsolus dona mallaiheoiriye abpianta, acht</span>
<lb n="1630"/><span>avain muna vfeicadis meihe eigin sgavrula chun a</span>
<lb n="1631"/><span>miofhortun do veaduy.  A Chriostuiyhe, cad bo</span>
<lb n="1632"/><span>yoih liv, da dtavarfuiye, breiheavuus orriv an chuid</span>
<lb n="1633"/><span>eile d'ar laohe 'ta le teacht do chaiheav a ndoinn-</span>
<lb n="1634"/><span>sinn eigin uahvasach no a bpoll doivin fc halv, ait na</span>
<lb n="1635"/><span>feiceach siv an solus go brach?  na'r roya an bas fein</span>
<lb n="1636"/><span>roiv ieihid de pheanos?  agus cad e an eifeacht e</span>
<lb n="1637"/><span>seo a gcomoray don oiyche hiorruiye iona gcaihfe an</span></p>
</div>
<pb n="46"/>
<div><lb n="1638"/><p><span>dreamm damanta veih da caiheav?  Do bo yobronach</span>
<lb n="1639"/><span>an staid iona raiv muintir na Egypte, an tan do vi</span>
<lb n="1640"/><span>a rioyeacht go leir fuilaiyhe le doircheadas uahva-</span>
<lb n="1641"/><span>sach air feag tri la, do yeasga ceo chov tiuv san an</span>
<lb n="1642"/><span>sliye go mohoyfuiye le laiv e.  Acht do bo yairid,</span>
<lb n="1643"/><span>go raiv deire leis an miofhortun so, agus go raiv</span>
<lb n="1644"/><span>siad fe chompord le linn an tsoluis do easa orha. -</span>
<lb n="1645"/><span>Ni mar sin donna mallaiyheoriye an ihfrionn, ni veig</span>
<lb n="1646"/><span>maidean tar eis a noiyche go brach, na suil aco le</span>
<lb n="1647"/><span>eiryiye an lae.</span></p>
<lb n="1648"/>
<lb n="1649"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Go mbeig sgeivle na</span>
<lb n="1650"/><span>hoiyche siorruiye seo meaduiyhe gan teora leis an</span>
<lb n="1651"/><span>gceol criheaglach do chloisig na mallaiyheoriye ana-</span>
<lb n="1652"/><span>cracha bochta so anso naitriov yolasach so; ni he</span>
<lb n="1653"/><span>malairt mallachduiye agus diaahios uahvasach, garoid</span>
<lb n="1654"/><span>vaslahach na bpeannuidoiriye, agus buihre, osnaiye</span>
<lb n="1655"/><span>agus sgreadaig lucht na bepannuidiye, siurdan na</span>
<lb n="1656"/><span>slavraiye, builliye na sgiursiye, etc.  Agus chun go</span>
<lb n="1657"/><span>dtiucfeach na ceadfayaiv eile asteach chun a gcuid</span>
<lb n="1658"/><span>don miofhortun, beig an bolay go rach da vucha</span>
<lb n="1659"/><span>suas le gal deisdeanach na ndoinnesiun ihfrionnda so,</span>
<lb n="1660"/><span>agus le breuntas dofhulaingha na gconabluiye leah</span>
<lb n="1661"/><span>yreoiyte seota air fiucha ann.  Beig an blas bruiyte</span>
<lb n="1662"/><span>le ocras agus tart ciocrach, agus an mohuy le teine</span>
<lb n="1663"/><span>dofhulangha.</span></p>
<lb n="1664"/>
<lb n="1665"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Nach feidir aon phian-</span>
<lb n="1666"/><span>ta corparha, noch is feidir linn dfulang so tsaolso, a</span>
<lb n="1667"/><span>veih nivus iongantuiye na duine losga beo; acht,</span>
<lb n="1668"/><span>monuar!  nivful aon chompraid idir losga anso agus</span>
<lb n="1669"/><span>losga an ihfrionn.  Nivfuil ion ar  dteinne uile air an</span>
<lb n="1670"/><span>saolso acht lasaracha peintalha, maya cuirhar iad a</span>
<lb n="1671"/><span>gcomoray le teine ihfrinn.  Do rin ag teine an tsaol</span>
<lb n="1672"/><span>seo chun ar servis ne, agus chun ar gcompord; do</span>
<lb n="1673"/><span>cruiyhuiyag teine ihfrinn chun a veih mar oirnis</span>
<lb n="1674"/><span>yaoryail do yioltus De air na peacaig.  Ni feidir le</span></p>
</div>
<pb n="47"/>
<div><lb n="1675"/><p><span>teine an tsaolseo fanvuint air lasa do ynaih gan a veih</span>
<lb n="1676"/><span>da coimead beo le niye eigin soloisgihe anait a</span>
<lb n="1677"/><span>cheile, noch do sgaipean agus do yoiytear go luach:</span>
<lb n="1678"/><span>ni mar siu do heine ihfrinn, ata air na aiyaint le annail</span>
<lb n="1679"/><span>an Dia fheargaig, ni iaran si aon chovna chun i choi-</span>
<lb n="1680"/><span>mead lasda acht an peaca; agus coimeadan san beo i</span>
<lb n="1681"/><span>gan meach gan doiy go siorruiye.  O halchair uah-</span>
<lb n="1682"/><span>vasach an pheaca, noch is leor yaochuin chun teine</span>
<lb n="1683"/><span>hiorruiye do choimead beo lasda! ni rochtain teine an</span>
<lb n="1684"/><span>tsaolseo acht an corp; rochtain teine ihfrinn an tanam</span>
<lb n="1685"/><span>fein, agus lionan e le pianta ro vor.  Uch! a pheacaig</span>
<lb n="1686"/><span>ce aguiv uile fhiadfe an losga siorruiye seo dfoiyneav.</span></p>
<lb n="1687"/>
<lb n="1688"/><p><span>Smuaineag, anso cearhu hait, Agus chun go dtuig-</span>
<lb n="1689"/><span>famis nivus fearr cred e an sort pianta ata anihfrionn,</span>
<lb n="1690"/><span>eist le aisling ro fhirineach, do rcir raiyteachus N.</span>
<lb n="1691"/><span>Teresa, Cap.32, da beaha, La da ravas so (arso an</span>
<lb n="1692"/><span>naov) aig raya m'urnuiy, do fuaras mc fein go hoban</span>
<lb n="1693"/><span>a nihfrionn, ni fheadar me cionus tugag ann me; acht</span>
<lb n="1694"/><span>tuigaim gur ve toil ar Dtiarna go vfeicin an ait do vi</span>
<lb n="1695"/><span>ollav aig na diail dam ann, agus noch do heill me lem'</span>
<lb n="1696"/><span>pheacuiye.  Gach ar harla yam anso, nior heasaig se</span>
<lb n="1697"/><span>acht tamal beg; air hon da mairfin moran blianta, ni</span>
<lb n="1698"/><span>chreidim go vfiiadfin e yearmad.  Silim gur chosvu-</span>
<lb n="1699"/><span>lach le beal bacuis an dul asteach do vi ann, ro iosol,</span>
<lb n="1700"/><span>ro chovang, agus ro yorcha.  Do bo chosvuil an talv</span>
<lb n="1701"/><span>le munloch, ro halach, ro vreun, dofhulangha, agus</span>
<lb n="1702"/><span>lan do iomad peisteoga grainuvla.  Aige crioch na</span>
<lb n="1703"/><span>haite seo, do vi ait airiyhe ollav ann mar hort cupard</span>
<lb n="1704"/><span>beag ion ballay, ait ar cahag me fein, agus faisgag</span>
<lb n="1705"/><span>suas go daingean ann me.  Anios air hon gur uahva-</span>
<lb n="1706"/><span>suiye ann fein gach a nduvairt mise na mar do niosas</span>
<lb n="1707"/><span>e; fos dimeoch se mar phlesur a gcompraid le gach</span>
<lb n="1708"/><span>ar fhulang me anso chupard san; do vi an pian so</span>
<lb n="1709"/><span>chov uahvasach san na fuil aon vriarha abalta air an</span></p>
</div>
<pb n="48"/>
<div><lb n="1710"/><p><span>chuid is luya ye donoisaint.  Do vohuiyess m'anam aig losga a</span>
<lb n="1711"/><span>dteine chov aynahvar san na fuilim abalta air e chuir a dtuig-</span>
<lb n="1712"/><span>sint; do yavus tri phianta ro eagsavlach, do reir breiheavnus</span>
<lb n="1713"/><span>dochtuiriye, noch is feidir a fhulang go corparya anso tsaiso,</span>
<lb n="1714"/><span>do yeasga crapa suas m'fheiheacha, avfochuir moran pianta eile</span>
<lb n="1715"/><span>eagsavlach - acht bo neavniye iad so uile a gcompraid do nar</span>
<lb n="1716"/><span>fhulang me ann sud, mar aon leis an smuaineav sgavruil, na</span>
<lb n="1717"/><span>beich, crioch na sosa go brach leis, agus nivfuil anso fein acht</span>
<lb n="1718"/><span>beg an agcompraid don bpian iona mbion an tanam ann; is</span>
<lb n="1719"/><span>doih lei go vfuil se tachtuiyhe, go vfuil se muchda, agus eiyriy-</span>
<lb n="1720"/><span>ean a leiheid sin do hriobloid agus do pheanos chov uahvasach</span>
<lb n="1721"/><span>san air an sliye nach feidir e aihris.  Ata se ro veg a raya, go</span>
<lb n="1722"/><span>dtuigean an tanam e fein a veih gearrha agus stracaiyhe o cheile</span>
<lb n="1723"/><span>iona phiosaiye; mar cuirean an savlso cruayail e gin o'n taor</span>
<lb n="1724"/><span>amuiy a dtuigsint, do vi chun leirsgrios do yeanav air; glyeay</span>
<lb n="1725"/><span>is annso ata se da varvuy fein, agus da straca fein iona phiosaiye</span>
<lb n="1726"/><span>o cheile.  A nios agcas na teine ionveonach agus an teadochus</span>
<lb n="1727"/><span>dolavarha san, noch do hagan chun iomlaine na bpianta uahvasach</span>
<lb n="1728"/><span>doariovha do chuir le cheile, advuiyaim na fuil me abalta air e</span>
<lb n="1729"/><span>innsint.  Ni fheaca me an te do vi am phiana; acht do fuaras mc</span>
<lb n="1730"/><span>fein am losga, agus air an amm gceayna, am yearra agus mar go</span>
<lb n="1731"/><span>mbein am straca am phiosaiye.  Ni raiv an dochas is luya air chom-</span>
<lb n="1732"/><span>pord dfail an ait chov criheaglach leis; ni raiv an oiread fos is suiye</span>
<lb n="1733"/><span>na seasav ann; caihag asteach a bpoll sa mballa me; agus na bal-</span>
<lb n="1734"/><span>laiye criheighlach so dunta suas air na priosunaig vochta, agus fais-</span>
<lb n="1735"/><span>gean agus muchan iad.  Nivfuil ann acht doircheadas tuiv gan aon</span>
<lb n="1736"/><span>fiuc soluis measguihe leis; agus fos nivfuil fios agam cionus ata,</span>
<lb n="1737"/><span>agus air hon na fuil aon tsolas ann, do chioyean duine gach aou</span>
<lb n="1738"/><span>niye is pianuvla don rayarc. - Air hon go vfuil tiomchiol se bliayna</span>
<lb n="1739"/><span>e huit so amach ata me yaihris anso; ataim anios fein aig sgriov</span>
<lb n="1740"/><span>air chov chriheaglach san, go vfuil mo chuid fola air crihfhuara</span>
<lb n="1741"/><span>an m'fheiheacha, an sliye gibe sort tribloid no pianta dfulanguiy-</span>
<lb n="1742"/><span>aim anios, mar a ndeanfad acht glaoch chun mo smuainte gach</span>
<lb n="1743"/><span>ar fhualanguiyeas an uair sin, ni mo liom na fior neavniye gach</span>
<lb n="1744"/><span>ar feidir a fhulang anso?  Sin e raiyteachus an naoiv, niye ionar</span>
<lb n="1745"/><span>ceart machtnav air le stuidear.  Ni fulair o vi a leiheidiye sin do</span>
<lb n="1746"/><span>phianta uahvasach ollav disi, da raiv a beaha ona cliavan chov</span>
<lb n="1747"/><span>neavchionntach san, acht avain began do neavniye an tsaol do</span>
<lb n="1748"/><span>lean si air feag tamoil beg, gur ro sgeivluil do veig an cas aig na</span>
<lb n="1749"/><span>peacaig la eile.</span></p>
<lb n="1750"/>
<lb n="1751"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Na fuil aon neach beo iona vfuil</span>
<lb n="1752"/><span>cial aige, do veich toilhionach air son impiriocht an dovain uile, a</span>
<lb n="1753"/><span>veih da yoiy mar N Lauras air roastin, no da roasta air feag leah</span>
<lb n="1754"/><span>ualre le teine vail, air hon go mbeich se deivneach teacht saor le na</span>
<lb n="1755"/><span>veaha.  Na fos, cavfuil an fear do raiyeach a gcontavairt a veur do</span></p>
</div>
<pb n="49"/>
<div><lb n="1756"/><p><span>choimead ion lasair coinnle air feag leah cheahru uaire air son aon</span>
<lb n="1757"/><span>dualgas saolta?  cavfuil an san tuigsint urvor na Gcriostuiyhe, do</span>
<lb n="1758"/><span>leigean orha a chreideav go vfuil ihfrionn onn, tar eis sin, do</span>
<lb n="1759"/><span>vaircan gan eagla gan sgim air feag blianta le cheile an cionnta</span>
<lb n="1760"/><span>an pheacnca vairv, agus a gcontavairt gach momead air huitim</span>
<lb n="1761"/><span>anso teine uahvasach siorruiye seo, is gan nivus mo na leahad</span>
<lb n="1762"/><span>ruibe, se sin, snaihe caol na beaha neavchinnte, idir ananamnacha</span>
<lb n="1763"/><span>agus siorruiyeacht viofhortunach?  A Yia vaih! saor sin o'n</span>
<lb n="1764"/><span>dailleacht viofhortunach so, o'n dihceile agus o'n mbuile dainn-</span>
<lb n="1765"/><span>searach so!</span></p>
<lb n="1766"/>
<lb n="1767"/><p><span>CAIB. XV.</span></p>
<lb n="1768"/>
<lb n="1769"/><p><span>Air phianta an taov astiy an Ihfroinn.</span></p>
<lb n="1770"/>
<lb n="1771"/><p><span>AN CUIGVU LA DEAG.</span></p>
<lb n="1772"/>
<lb n="1773"/><p><span>Smuainaig, air dtuis, Go vfuil pianta ihfrinn, mar aon leis na</span>
<lb n="1774"/><span>peannuidiye eile air an taov amuiy ata aun, uahvasach go deivin,</span>
<lb n="1775"/><span>acht nivfuil aon chomoray aco le pianta inveonach an anama</span>
<lb n="1776"/><span>an Paena damni sin, no cailuint hiorruiye De, agus gach uile</span>
<lb n="1777"/><span>vaiheas eile; an triobloid eagsavlach san, noch do leanan an</span>
<lb n="1778"/><span>chailuint seo; an doilyios truaynta an aihreachus searv gan</span>
<lb n="1779"/><span>tairve sin, mar aon le eadochus agus buile siorruiye.  An tiom-</span>
<lb n="1780"/><span>aduvlacht don uile hort peannuidiye uahvasach a gcovacha agus</span>
<lb n="1781"/><span>a gcailiyeachtaiye inveonach an auama, is mo iad go mor na aon</span>
<lb n="1782"/><span>sort peannuid is feidir a fhulang ionsa chorp.</span></p>
<lb n="1783"/>
<lb n="1784"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Go haonda air phian na cailiovna</span>
<lb n="1785"/><span>san, noch do reir breiheavnus na ndiayairiye, ase is mo do phianta</span>
<lb n="1786"/><span>ihfrinn; ce gur deacuir le saoltanaig a huigsint cionus dobfeidir</span>
<lb n="1787"/><span>sin a veih.  Faraoir! ata peacuig vochta chov neavhuigsionach</span>
<lb n="1788"/><span>san air an tsonus siorruiye, agus chov doivin sin tomha ion</span>
<lb n="1789"/><span>neihe an tsaolseo, da mealla fein le iomad do chreaturiye</span>
<lb n="1790"/><span>dioambuan an tsaolseo noch do hoigean suas a smuainte o</span>
<lb n="1791"/><span>vaiheas oiryeirc De, a geas nach feidir leo a huigsint go</span>
<lb n="1792"/><span>vfuil an chailuint seo De chov mor agus chov sgavruil do phian</span>
<lb n="1793"/><span>is do huigean na naviv agus servisig De, ata air na stiuruy</span>
<lb n="1794"/><span>le colus nivus fearr: adeir siad uile go vfuil; acht beig an</span>
<lb n="1795"/><span>cas aco da valairt an uair do yeoivid siad iad fein an ihfrionn.</span>
<lb n="1796"/><span>An san, a seay do veid siad cinnte tri vead a morphianta fein,</span>
<lb n="1797"/><span>cred e an miofhurtun doiv a ndia do chailuint; e chailuint go</span>
<lb n="1798"/><span>hiomlan, e chailuint gan gairm har nais, e chailuint go siorruiye,</span>
<lb n="1799"/><span>e chailuint ann fein, e chailuint ann a chreaturiye uile, a veih</span>
<lb n="1800"/><span>diobrha go siorruiye uaig sin, do vi mar aon vorhonus aco, mar</span></p>
</div>
<pb n="50"/>
<div><lb n="1801"/><p><span>chrioch yeanach agus vorvaiheas oiryeirc, agus mar</span>
<lb n="1802"/><span>hobur ro lionvur an uile vaiheas; agus ion a sin do</span>
<lb n="1803"/><span>chailuint, gach uile niye ata maih do chailuint; agus</span>
<lb n="1804"/><span>san go brach.  Chov fada is do vion na peacuig anso</span>
<lb n="1805"/><span>tsaolso, bion siad rannphairteach a moran sliyte ion</span>
<lb n="1806"/><span>maiheas De, "noch do chuirean diachuir air a yrian</span>
<lb n="1807"/><span>eiyriye air an maih agus air an olc, agus dfearhuinion</span>
<lb n="1808"/><span>air na deaydoine agus air na drohyaoine."  An uile</span>
<lb n="1809"/><span>niye da vfuil taihneavach anso tsaolso, agus an uile</span>
<lb n="1810"/><span>niye da vfuil solasach a gcreaturiye, an uile niye da</span>
<lb n="1811"/><span>vfuil comporduil ambeaha, ambeaha an sliye airiyehe,</span>
<lb n="1812"/><span>is pairt don maiheas yiaya iad uile; ni iongna da</span>
<lb n="1813"/><span>vriye sin na tuigfeach an peacach, an fhaid do vion se</span>
<lb n="1814"/><span>an oiread san sliyte rannphairteach ion maiheas De,</span>
<lb n="1815"/><span>air feig cursa a haol cred e a veih sgarha go hiomlan</span>
<lb n="1816"/><span>agus go siorruiye leis.  Acht an ihfrionn, faraoir!</span>
<lb n="1817"/><span>beig a fhios aig na anacroiriye dona so tri chailuint a</span>
<lb n="1818"/><span>ndia, guar chailadar mar an gceayna an uile hort</span>
<lb n="1819"/><span>maiheas no compord, noch do fuaradar roive seo ion</span>
<lb n="1820"/><span>a chreaturiye, anios iona nait sin faiycan said an uile</span>
<lb n="1821"/><span>niye aig iompoya iona gcoine, agus gan aon tsliyn</span>
<lb n="1822"/><span>aco chun smuainte uahvasach na cailiov na so do chuir</span>
<lb n="1823"/><span>as a naigne; noch do vion laihreach do ynaih ann,</span>
<lb n="1824"/><span>agus do stracan aid le pianta dolavarha.</span></p>
<lb n="1825"/>
<lb n="1826"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Go mbeig gach aon</span>
<lb n="1827"/><span>anam damanta mar ihfrionn do fein, agus beig a nih-</span>
<lb n="1828"/><span>frionn fein go haiyrihe aige na chovachta agus aige</span>
<lb n="1829"/><span>na chailiyeachtuiye uile go haonaranach.  Beig an</span>
<lb n="1830"/><span>veavair go brach da piana tria a veih aig sior veavruy</span>
<lb n="1831"/><span>gan sosa a caiheav aimsire dihceile, a daileacht, agus</span>
<lb n="1832"/><span>a buile roive sin adtaov solaisiye siorruiye na vflaiheas</span>
<lb n="1833"/><span>do chailuint, an phairge heunvar san do bfeidir le a</span>
<lb n="1834"/><span>veih aice iona seilv go saoraideach, agus noch ata</span>
<lb n="1835"/><span>anios ion seilv moran de daoine muinteara, air son</span>
<lb n="1836"/><span>pleasur suarach gan tairve na'r heasaig acht momead,</span></p>
</div>
<pb n="51"/>
<div><lb n="1837"/><p><span>agus na'r fhag aon niye iona yiag acht salchar an</span>
<lb n="1838"/><span>pheaca, agus doilyios an choinsias chionntaig; no</span>
<lb n="1839"/><span>air son creiduint veg eigin, no suarachas onora,</span>
<lb n="1840"/><span>la 'nar chaill si a hoirchisde agus a honoir uile, agus</span>
<lb n="1841"/><span>tri iona vfuil si anios go bocht miofhurtunach tarcuis-</span>
<lb n="1842"/><span>nach, bruyte fe chosa go siorruiye aige diail vaslahach.</span>
<lb n="1843"/><span>Oh! cred e a breigheavnus an uair sin air an saol diom-</span>
<lb n="1844"/><span>buan so, agus air a uile yiovaoineas vealltach, an tan</span>
<lb n="1845"/><span>tar eis a veih na miliuin do viliuin bliayanta anihfri-</span>
<lb n="1846"/><span>onn, le feachuin har nais o'n tsiorruiyeacht dochoim-</span>
<lb n="1847"/><span>sihe, gan air eigin do smuaineoiy si ionsa naimsir</span>
<lb n="1848"/><span>fhada san air an tamol beg san do hug si air an saol;</span>
<lb n="1849"/><span>cuirfe si an aimsir agus an tsiorruiyeacht a gcomoray</span>
<lb n="1850"/><span>le na cheile, na pleasuir dimig agus na pianta laihreach,</span>
<lb n="1851"/><span>an suavailce agus an duvailce, flaiheavnus agus ihfrionn.</span></p>
<lb n="1852"/>
<lb n="1853"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Go mbeig a ihfrionn</span>
<lb n="1854"/><span>fein aige tuigsint an dreamm damanta mar an gceayna,</span>
<lb n="1855"/><span>ion a veih sgarha go brach le solus na firine, ion a</span>
<lb n="1856"/><span>veih do ynaih aig tavairt breiheavnuis fallsa diavas-</span>
<lb n="1857"/><span>lahach air Yia agus air a cheart naovha, chun mor</span>
<lb n="1858"/><span>veaduy air avgur na tuigsiona fein; agus aig sior</span>
<lb n="1859"/><span>varana air na pianta, laihreach agus le teacht, gan a</span>
<lb n="1860"/><span>veih abalta air feag momead marana yeanav air aon</span>
<lb n="1861"/><span>niye eile; da vriye sin, ata na pianta uile agus fe leih</span>
<lb n="1862"/><span>da'r eigin don dreamm damanta dfulang go siorruiye,</span>
<lb n="1863"/><span>do ynaih as coivir suile a dtuigsiona: agus mar sin</span>
<lb n="1864"/><span>gach momead fulanguiyean siad ualach dofhulangha</span>
<lb n="1865"/><span>na siorruiyeacht viofhortunach.</span></p>
<lb n="1866"/>
<lb n="1867"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, O a si toil ainrianta</span>
<lb n="1868"/><span>an pheacuig is ro chionntaiye, da vriye sin, fulan-</span>
<lb n="1869"/><span>geoig an covachta san an anama breis do vorphianta</span>
<lb n="1870"/><span>da reir: aig sior lorg an niye na faiyig go brach, agus</span>
<lb n="1871"/><span>do ynaih aig iara teihe o'n niye do ehaihfe si dfhulang</span>
<lb n="1872"/><span>go siorruiye.  Uch! cred e an tiara gan tairve, cred</span>
<lb n="1873"/><span>e an mian diovaoin do veig aice go ynaih, an fhaid</span></p>
</div>
<pb n="52"/>
<div><lb n="1874"/><p><span>do veih si fe an mallacht siorruiye sin gan teagvail</span>
<lb n="1875"/><span>go brach le aon niye da luiyad dona neihe diaran si:</span>
<lb n="1876"/><span>Oh! ce ionar feidir leis daihris an vuirbe uahva-</span>
<lb n="1877"/><span>sach le iona mbeig toil na mallaiheoriye seo toighe</span>
<lb n="1878"/><span>chun De, cinnte mar ataid siad don seun dochoimsihe</span>
<lb n="1879"/><span>ata ion a veih iona heilv; acht faraoir!  faiyean siad</span>
<lb n="1880"/><span>do ynaih laiv dofheicsiona do yibiriyean iad har nais,</span>
<lb n="1881"/><span>no fos, faiyean siad iad fein ceanguilte sios go dain-</span>
<lb n="1882"/><span>gean le slavruiye siorruiye, aig struglail gan tairve</span>
<lb n="1883"/><span>anaiy na lava nach feidir leo stopa, agus neavabalta</span>
<lb n="1884"/><span>air yul aon fine air aiya chun seilv dfail air an niye sin</span>
<lb n="1885"/><span>iona mbeig a mian buarha da iara; trid sin sgreadad</span>
<lb n="1886"/><span>siad amach ansna milte diaahuis; trid sin bion an</span>
<lb n="1887"/><span>tanam da straca ona cheile iona phiosuiye le armail</span>
<lb n="1888"/><span>vor do phaisuin uahvasach ainrianta buile, formaid,</span>
<lb n="1889"/><span>fuaihe, eadochuis, etc.  Ata na pianta so chailiyeacht</span>
<lb n="1890"/><span>ionveonach an anama air na fheihiov leis an bpeist</span>
<lb n="1891"/><span>sin an choinsias na eugfe go brach, noch do yeanfe</span>
<lb n="1892"/><span>sior chognay peannuideach air na mallaiheoriye seo;</span>
<lb n="1893"/><span>se sin, doiyios siorruiye, aihreachus searv gan tairve</span>
<lb n="1894"/><span>do vion do ynaih aig straca a nanamnacha eadochuis.</span>
<lb n="1895"/><span>A Iosa vilis, saor sin ona leiheid do iomaduvlacht uile</span>
<lb n="1896"/><span>uahvasach.</span></p>
<lb n="1897"/>
<lb n="1898"/><p><span>CAIB. XVI.</span></p>
<lb n="1899"/>
<lb n="1900"/><p><span>Air an Siorruiyeacht viofhortunach.</span></p>
<lb n="1901"/>
<lb n="1902"/><p><span>AN SEVU LA DEAG.</span></p>
<lb n="1903"/>
<lb n="1904"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Gur ab e as ceann an uile</span>
<lb n="1905"/><span>niye do yeanan ihfrionn dofhulangha, siorruiyeacht</span>
<lb n="1906"/><span>a phianta.  A Si an tsiorruiyeacht do veaduiyean go</span>
<lb n="1907"/><span>dochoimsihe iad uile agus gach aon diov fe leih; a se</span>
<lb n="1908"/><span>seo an niye searv do yeanan gach aon deor don chu-</span>
<lb n="1909"/><span>pan san do yioltus De chov dofhulangha noch iona</span>
<lb n="1910"/><span>gcaihfe peacaig an dovain e ol.  Da mbeich aon do-</span>
<lb n="1911"/><span>chus go mbeich crioch aon amm le miofhortun an</span></p>
</div>
<pb n="53"/>
<div><lb n="1912"/><p><span>dreamm damanta, air hon gun a gceann miluin do</span>
<lb n="1913"/><span>viluin bliayanta e, ni veich ihfrionn mar ihfrionn</span>
<lb n="1914"/><span>nivus siay, mar do veich compord eigin ann.  Acht</span>
<lb n="1915"/><span>adtaov na bpianta dolavarha so uile do veih siorruiye,</span>
<lb n="1916"/><span>chov fada is veig Dia na Yia, gan an dochus is luya</span>
<lb n="1917"/><span>le crioch dfeicsint orha.  O! a se seo an pian is ro</span>
<lb n="1918"/><span>uahvasuiye leis an dreamm damanta.  O! hiorruiy-</span>
<lb n="1919"/><span>eacht, hiorruiyeacht, cred e luiyad d'eagla ata aige</span>
<lb n="1920"/><span>saoltanaig reovad anios!  Cred e chov sgavruil is</span>
<lb n="1921"/><span>do veih tu doiv la eile fos, an uair do yeovaid siad iad</span>
<lb n="1922"/><span>fein sloigaiyhe ion do yoiviogain uahvasach, chun a</span>
<lb n="1923"/><span>veih ann go brach mar vuta agus mar varc don uile</span>
<lb n="1924"/><span>hoiyead do cheart dioltas De!</span></p>
<lb n="1925"/>
<lb n="1926"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Maya vion aon oiyche</span>
<lb n="1927"/><span>avain yairid chov fada chov mall san le duine bocht</span>
<lb n="1928"/><span>ion fiavrus teinntiye; maya chaihcan agus maya</span>
<lb n="1929"/><span>ionntuiyean se fein, agus gan aon tsuavneas dfail an</span>
<lb n="1930"/><span>aon ait; maya chovairiovuiyean se gach uair, agus</span>
<lb n="1931"/><span>mian miofhoiyneach chov mor san aige an vaidean</span>
<lb n="1932"/><span>dfeicsint, noch na tavarfe do acht began suaivneas no</span>
<lb n="1933"/><span>compord; da vriye sin ni fulair gur ro uahvasach e</span>
<lb n="1934"/><span>faid na siorruiyeachta, aig losga le pianta ionveonach</span>
<lb n="1935"/><span>agus an taov amuiy infrinn.  Ni cheaneoch aon duine</span>
<lb n="1936"/><span>iona mbeich cial aige rioyeacht saol ta air son luiye air</span>
<lb n="1937"/><span>leaba vog air feag deih mbliayana gan elyriye yi. -</span>
<lb n="1938"/><span>Uch! cred e mead an viofhortun da vriye sin a veih</span>
<lb n="1939"/><span>ceanguilte sios do leaba teine agus brimstun, ni air</span>
<lb n="1940"/><span>feag deih mbliayana avain, na fos air feag deih mile</span>
<lb n="1941"/><span>uair deih, acht air feag an oiread ceadha mile do viliuin</span>
<lb n="1942"/><span>miliuin is 'ta do vraonaiv uisge ansa vfairge, no cainha-</span>
<lb n="1943"/><span>oini ansa naeyar, ion aon fhocul, air feag siorruiyeacht</span>
<lb n="1944"/><span>dochoimsihe.</span></p>
<lb n="1945"/>
<lb n="1946"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Agus chun a havairt fe</span>
<lb n="1947"/><span>ndeara nivus fearr cred ean tsiorruiyeacht so, tuig</span>
<lb n="1948"/><span>duit fein, da mbeich aon don dreamm damanta gan</span></p>
</div>
<pb n="54"/>
<div><lb n="1949"/><p><span>sile acht aon deor avain ono huil andeire gach aon</span>
<lb n="1950"/><span>vile bliayain, no go silfeach se an oiread deoracha is</span>
<lb n="1951"/><span>do lionfeach na fhirge, cred e uahvas faid aimsire sul</span>
<lb n="1952"/><span>do veich avla?  Nivfuil crioch fos le se vile blioyain</span>
<lb n="1953"/><span>o hosach an dovain; mar sin ni veich se deoracha</span>
<lb n="1954"/><span>silte fos aige an chead duine don dreamm damanta.</span>
<lb n="1955"/><span>Agus fos, O hiorruiyeacht uahvasach! tiocfe an aim-</span>
<lb n="1956"/><span>sir go deivan, an tan 'nar feidir le haon dona mallai-</span>
<lb n="1957"/><span>yheoriye seo ata anios anihfrionn, a raya le fiorine,</span>
<lb n="1958"/><span>do reir aon deor avain do hile anaiy gach aon vile</span>
<lb n="1959"/><span>bliayain, go mbeich an oiread deoracha silte aige is</span>
<lb n="1960"/><span>do vaiyfeach an dovan uile, agus do lionfeach suas an</span>
<lb n="1961"/><span>tsliye dochoimsihe ata idir neav agus talv.  Agus bo</span>
<lb n="1962"/><span>ro heunvar do veich se da mbeich deire le veih air a</span>
<lb n="1963"/><span>phianta an san.  Acht faraoir! tar eis na miliuin do vili-</span>
<lb n="1964"/><span>uin miliuin seo, beiy se chov fada o chrioch a viofhortuin</span>
<lb n="1965"/><span>is do vi se an chead la damnuiyag e.  Airig na yiay</span>
<lb n="1966"/><span>so maya is toil leat, an oiread cead mile do viliuin</span>
<lb n="1967"/><span>bliayanta 'sas feidir leat do smuaineav; no fos, cuir a</span>
<lb n="1968"/><span>gcas go mbeich aiya na talvan uile fuilaiyhe le figiu-</span>
<lb n="1969"/><span>riye; dein suas maya fhiaduir an tiomlan dochoim-</span>
<lb n="1970"/><span>sihe blianta so, agus ansan meadaig an suimm bliay-</span>
<lb n="1971"/><span>anta san leis an oiread eile chov minic, agus meadaig</span>
<lb n="1972"/><span>aris an tsuimm do yeoivir amach leis an oiread ceayna,</span>
<lb n="1973"/><span>agus an san aige deire an iomlain vor san, sgriv sios,</span>
<lb n="1974"/><span>aig seo tosach na siorruiyeachta!  O hiorruiyeacht</span>
<lb n="1975"/><span>uahvasach! ion feidir na bion eagla rovad aige an</span>
<lb n="1976"/><span>muintir do chreidean duit?  ion feidir ion vuintir</span>
<lb n="1977"/><span>do vion eaglach rovad, go mbeich se do yanacht annta</span>
<lb n="1978"/><span>an peaca yeanav?</span></p>
<lb n="1979"/>
<lb n="1980"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Go mbeich sort com-</span>
<lb n="1981"/><span>pord eigin aig an dreamm damanta anso tsiorruiy-</span>
<lb n="1982"/><span>eacht so, da vfaiyeach a bpianta, mar phianta an tsaol-</span>
<lb n="1983"/><span>seo, roinn sosa no laghasde.  Acht faraoir, beig a</span>
<lb n="1984"/><span>bpianta do ynaih mar a cheile; ni fvaiyean an fiav-</span></p>
</div>
<pb n="55"/>
<div><lb n="1985"/><p><span>rus siorruiye seo aon tsuaivneas choiyche.  Oir do</span>
<lb n="1986"/><span>reir mar a vion a bpeacuiye do ynaih mar a cheile</span>
<lb n="1987"/><span>agus geata na trocuire agus an pharduin go siorruiye</span>
<lb n="1988"/><span>dunta na gcoine, mar sin fanfe peannos a bpeacuiye,</span>
<lb n="1989"/><span>go brach ion aon tsliye avain chruayalach, gan an</span>
<lb n="1990"/><span>maiheavnachus na an laghaisde is luya.  Ni vfuair</span>
<lb n="1991"/><span>an glutairiy saiyvir ion ihfrionn (Luke 16) an oiread</span>
<lb n="1992"/><span>is aon deor avain uisge fos, ce gur duhrachtach d'iar</span>
<lb n="1993"/><span>se e, na ni vfaya se e go brach air feay na siorrui-</span>
<lb n="1994"/><span>yeachta.  Na ni yeanfe faid na haimsire na mallai-</span>
<lb n="1995"/><span>heoiriye seo tahaiyheaah air na mor phianta so dfulang</span>
<lb n="1996"/><span>nivus sof hulangha, na taihiye agus cleachta iad do</span>
<lb n="1997"/><span>chruayuy na gcoir; acht tar eis miliuin do viliuin</span>
<lb n="1998"/><span>bliayanta beig a bpianta chov frisailta, agus a mohuy</span>
<lb n="1999"/><span>'san tsliye cheayna do reir mar a vi an cead la.  O</span>
<lb n="2000"/><span>Yia vor! ce fhiadfe do laiv dioltais dfoiyneav?  O!</span>
<lb n="2001"/><span>a uilc uahvasach an pheanca vairv, do chuirean an</span>
<lb n="2002"/><span>lasair hiorruiye seo tri heine.</span></p>
<lb n="2003"/>
<lb n="2004"/><p><span>CAIB. XVII.</span></p>
<lb n="2005"/>
<lb n="2006"/><p><span>Air na Flaihios.</span></p>
<lb n="2007"/>
<lb n="2008"/><p><span>AN SEACHTVU LA DEAG.</span></p>
<lb n="2009"/>
<lb n="2010"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Maya vion ceart de chov</span>
<lb n="2011"/><span>uahvasach san agcoir a navuid, is mo na san go mor</span>
<lb n="2012"/><span>a veig a hrocuire, a vaiheas agus a libraltacht a gcoir</span>
<lb n="2013"/><span>favar do yeanav da yaone muintearha.  Trocuire</span>
<lb n="2014"/><span>agus maiheas asiad a chailiyeachtuiye ceana, is annta</span>
<lb n="2015"/><span>is mo do ylacan se taihneav: "ata a hrocuire (arso an</span>
<lb n="2016"/><span>faige riyheavuil, (Ps.144) as ceann a oibreacha uile."</span>
<lb n="2017"/><span>Cred e mor vreayhacht da vriye sin ata anso rioy-</span>
<lb n="2018"/><span>eacht naovha so, noch tri na vor vaiheas ata ollav</span>
<lb n="2019"/><span>aige fe choir a chlainn yrayach, chun a haiyvreas, a</span>
<lb n="2020"/><span>yloire agus a voryacht dfoillsiuya go siorruiye. -</span></p>
</div>
<pb n="56"/>
<div><lb n="2021"/><p><span>Rioyeacht do cheanaig Mac De fein duin, ni le luacht</span>
<lb n="2022"/><span>nivus luya na le na chuid fola ro naovha.  Nivfuil</span>
<lb n="2023"/><span>aon iongna da vriye sin go ndearfeach an tapsdal,</span>
<lb n="2024"/><span>I.Cor.2.v.9.  "Na feaca suil, na cuala cluas, agus</span>
<lb n="2025"/><span>na'r smuain croiye aon duine, na neihe ata ollav aige</span>
<lb n="2026"/><span>Dia don dreamm do yrayeas e."  Ni iongna go ndear-</span>
<lb n="2027"/><span>feach diayairiye avfavar na beannahacht so, "gur</span>
<lb n="2028"/><span>staid siorruiye vreaya iomlan i, lionta leis an uile</span>
<lb n="2029"/><span>niye ata maih gan an tolc is luya measguiyhe leis,"</span>
<lb n="2030"/><span>maiheas generalta agus ro lionvar le breayhacht, aig</span>
<lb n="2031"/><span>liona go bruach fairsinge vor ar mianguis agus ar</span>
<lb n="2032"/><span>nduil, agus go siorruiye ar savail o'n uile eagla no</span>
<lb n="2033"/><span>dainseur uireasba no aistriuy.  Oh! "is annso, do</span>
<lb n="2034"/><span>reir mar adeir an fear duanta, Ps.35, do veig seirvi-</span>
<lb n="2035"/><span>saig De lionta le iomaduvlacht do holais teay De,</span>
<lb n="2036"/><span>agus do olfaid as tuille a phlesuir; fos as tobar na</span>
<lb n="2037"/><span>beaha 'ta aige, agus do rihean uaig asteach iona na-</span>
<lb n="2038"/><span>namnacha seunvara air feag saol na saol.</span></p>
<lb n="2039"/>
<lb n="2040"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Air son go vfuil an rioy-</span>
<lb n="2041"/><span>eacht naovha so lionta go iomaduil leis an uile niye</span>
<lb n="2042"/><span>is feidir a veih maih agus taihneavach, fos ata aon</span>
<lb n="2043"/><span>vaih avain ardchovachtach ann, le veih aig avarc air</span>
<lb n="2044"/><span>le veih a ngraya leis agus iona heilv a seay ata aoiv-</span>
<lb n="2045"/><span>neas comporduil fiorineach an anama, agus a se sin</span>
<lb n="2046"/><span>Dia fein, iona mbion an dreamm beannuiyhe do hior</span>
<lb n="2047"/><span>aig feachuin air aiya air aiya, agus le machtnav air a</span>
<lb n="2048"/><span>vreayhacht docheiomsihe, bian siad tri heine le lasair</span>
<lb n="2049"/><span>aingliye graya agus le dluihcheangal ro ylan ro yra-</span>
<lb n="2050"/><span>yach, tri na naistriuyhar iad an sliye cosvulach le</span>
<lb n="2051"/><span>Dia fein, do reir mar do aistriyean an pras no an</span>
<lb n="2052"/><span>tiaran anso vforneis an tan do yeanan an teine dul</span>
<lb n="2053"/><span>trid go fior iomlan, cailean se a naduir fein, agus</span>
<lb n="2054"/><span>tagan chun a veigh na lasair agus na heine go huile.</span>
<lb n="2055"/><span>Oh! a chreaturiye heunvara, cad is feidir a feih d'uir-</span>
<lb n="2056"/><span>easba oriv chun ur solasiye dforliona, sivsi ata an seilv</span></p>
</div>
<pb n="57"/>
<div><lb n="2057"/><p><span>fhiorineach iomlan De, tobar ro lionvar don uile</span>
<lb n="2058"/><span>vaih, sivsi iona vfuil air an taov amuiy agus air an</span>
<lb n="2059"/><span>taov astiy div fairge dochoimsihe don seun siorruiye?</span>
<lb n="2060"/><span>O! a vor vaiheas gan teora ar ndia, do hugan da heir-</span>
<lb n="2061"/><span>visig mar luachtsaohair air son a veih dilis do maiheas</span>
<lb n="2062"/><span>chov mor, ni aon niye nivus luya na e fein, solasiye</span>
<lb n="2063"/><span>dochriochnuiyhe na maingil.  O! an feidir na saseoig</span>
<lb n="2064"/><span>san tu, m'anam, chun tu yeanav seunvar, noch do</span>
<lb n="2065"/><span>do yeanan Dia fein seunvar?</span></p>
<lb n="2066"/>
<lb n="2067"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Air yloire agus air</span>
<lb n="2068"/><span>vreayhacht Jerusalem naovha, noch do chuirean an</span>
<lb n="2069"/><span>Scrioptuir dia diaya chun oireavuint d'ar lagachair,</span>
<lb n="2070"/><span>agcompraid e leis na neihe is mo do yraymid anso</span>
<lb n="2071"/><span>tsaolso.  Air do N. Eon anso teasbeana diaya a veih</span>
<lb n="2072"/><span>aig tavairt tuarsguvail na caharachnaovha so duin,</span>
<lb n="2073"/><span>adeirse go vfuil a ballaiye deunta do chlocha uaisle,</span>
<lb n="2074"/><span>agus a sraide do or fior ylan ro hoillseach; ata uisge</span>
<lb n="2075"/><span>na beaha mar avuin aig rih trid na sraide seo, chov</span>
<lb n="2076"/><span>deallrahach le croisdol aig teacht amach o chahaoir</span>
<lb n="2077"/><span>De; agus air vruach na havun so ata aig fas ann crann</span>
<lb n="2078"/><span>na beaha; ni veig ann aon oiyche, na aon yrian na</span>
<lb n="2079"/><span>gealach, agus beig an Tiarna Dia mar holus ann go</span>
<lb n="2080"/><span>brach.  O a Jerusalem naovha!  O cred e chov glor-</span>
<lb n="2081"/><span>vur is iad na neihe deirhar ad haovso a chahir De?. -</span>
<lb n="2082"/><span>Acht cred e an tiongna? oir o hugan Dia duin ait</span>
<lb n="2083"/><span>chov breaya chov onoireach san anso hios, anso nait</span>
<lb n="2084"/><span>diobarha so, sgiavuiye le grian, gealach, agus raelte,</span>
<lb n="2085"/><span>lionta agus coruiyhe le iomad sort dochoimsihe do</span>
<lb n="2086"/><span>phlannduiye, do vlaihe, do chrainn, agus do chrea-</span>
<lb n="2087"/><span>turiye beo don uile hord, iad uile cavarhach don duine;</span>
<lb n="2088"/><span>deirim, o rin se chov iomaduil sin na neihe seo uile</span>
<lb n="2089"/><span>havairt duin anso ngleann so na ndeor, agus ion</span>
<lb n="2090"/><span>rioyeacht an vais; cred e mor vreayhacht mar sin ar</span>
<lb n="2091"/><span>naitreav siorruiye a dtalav na mbeo?  O ata se chov</span>
<lb n="2092"/><span>fial chov maih seo da navuid, aig tavairt aitreav chov</span></p>
</div>
<pb n="58"/>
<div><lb n="2093"/><p><span>taihneaveach chov breaya doiv; cad e da vriye sin</span>
<lb n="2094"/><span>nar ceart da yaoine muintearha agus da heirvisig suil</span>
<lb n="2095"/><span>veih aco dfail uaig ion a rioyeacht naovha, ann ar</span>
<lb n="2096"/><span>mein leis, agus le nar mein leis a vorgacht agus a</span>
<lb n="2097"/><span>yloire dfoillsiuy doiv go siorruiye ion feasda doih-</span>
<lb n="2098"/><span>criochnuihe, ata ollav ann aige da fhiorein?  Go</span>
<lb n="2099"/><span>mbeannuiye an uile chreatuir a vor vaiheas go brach.</span></p>
<lb n="2100"/>
<lb n="2101"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Air lucht covnuiyhe</span>
<lb n="2102"/><span>naovha an rioyeacht beannuihe seo, na milliuin do</span>
<lb n="2103"/><span>viliuin d'aingil, air na lavran an faig Dovnald, air na</span>
<lb n="2104"/><span>fheusint De na nuile chovachta yo ion aisling, adeir</span>
<lb n="2105"/><span>linn, Dan.7  "Go raiv mile do viltiv aig ministralachd</span>
<lb n="2106"/><span>do; agus deih mile uair deih mile do heasaig as a</span>
<lb n="2107"/><span>choine; na covhionoil doihchoimsihe do naoiv agus</span>
<lb n="2108"/><span>agus do vartirig, agus seirvisig eile De dfearuiv agus</span>
<lb n="2109"/><span>do vnaiv croinaiyhe as an uile nasiun, treive agus</span>
<lb n="2110"/><span>teangacha; agus as a gceann uile, an Vaiydean</span>
<lb n="2111"/><span>Vuire mahair De, banrioyain na naoiv agus na nain-</span>
<lb n="2112"/><span>gil; ata an uivir doairiovhe.  Acht O! ce nar feidir</span>
<lb n="2113"/><span>leis suil a veih aige seilv seunvur na cuivdeachta so</span>
<lb n="2114"/><span>dfail?  ataid siad uile go ro onoireach, ro ylorvur,</span>
<lb n="2115"/><span>ro chialvar, ro naovha, ataid siad uile don vfuil rioyavuil,</span>
<lb n="2116"/><span>iad uile na riyhe agus na mbanrioyniye, iad uile na</span>
<lb n="2117"/><span>gclainn agus na neiyriyhe aig an Dia ro ard: maisuil</span>
<lb n="2118"/><span>agus og go brach, coroiniyhe le coroin vreaya ylorvur</span>
<lb n="2119"/><span>hiorruiye agus aig soillsiuy nivus solusvuire na an</span>
<lb n="2120"/><span>yrian, ata angraya agus a gcarhnaacht da cheile nivus</span>
<lb n="2121"/><span>mo na mar is feidir a smuaineav; nivfuil aco uile acht</span>
<lb n="2122"/><span>aon chroiye avain, aon toil avain, agus aon anam</span>
<lb n="2123"/><span>avain, mar sin ata solas agus sasav gach aon diov mea-</span>
<lb n="2124"/><span>duiye chov minic is ata anamnacha naovha agus aingil</span>
<lb n="2125"/><span>ansna flaihios, leis an dtainneav dolavarha do ylacan</span>
<lb n="2126"/><span>gach aon diov ion seun a cheile go huile.  A Chrios-</span>
<lb n="2127"/><span>tuiyhe, deinamid aihris air a suvailciye anso, ionus go</span>
<lb n="2128"/><span>dtiocfamis na yiay so go dti na gcuivdeachta heunvar,</span></p>
</div>
<pb n="59"/>
<div><lb n="2129"/><p><span>agus a veih na vfochuir aig sinniv go siorruiye avrain</span>
<lb n="2130"/><span>sior Sion chun De.</span></p>
<lb n="2131"/>
<lb n="2132"/><p><span>Smuainaig, anso cuignu hait, Gur ab e do yeanan</span>
<lb n="2133"/><span>solasiye ha vflhaiheas agus seun na vfiorein go hiomlan</span>
<lb n="2134"/><span>vor na siorruiyeacht a sonuis, agus an deivniu agus</span>
<lb n="2135"/><span>an tsavaltacht fhiorineach noch do healvuiyean siad,</span>
<lb n="2136"/><span>go vfuil a senn go brach dluihcheanguilte le siorrui-</span>
<lb n="2137"/><span>yeacht De, chov fada is do veih Dia na Yia, beid</span>
<lb n="2138"/><span>siad an fhochuir ion a rioyeacht naovha.  O! m'anam,</span>
<lb n="2139"/><span>cred e chov comporduil, chov taihneavach feachuin</span>
<lb n="2140"/><span>reovad asteach anso tsiorruiyeacht vor fhada so, agus</span>
<lb n="2141"/><span>ansan tu fein do yearmad au so raiyarc seunvur so na</span>
<lb n="2142"/><span>siorruiyeacht dochriochnuiyhe; O! beannuig do Yia,</span>
<lb n="2143"/><span>do ollvuig na solasiye siorruiye seo mar luachtsaohair</span>
<lb n="2144"/><span>air son seirvis chov beg; agus toisgihe duitsi o'n uile</span>
<lb n="2145"/><span>hiorruiyeacht; na ni yeanfe faid vor na siorruiyeachta</span>
<lb n="2146"/><span>so na solasiye seo miohaihneavach na fadalach adtuov</span>
<lb n="2147"/><span>a veih avfad na seilv; oir, do reir mar is fairge gan</span>
<lb n="2148"/><span>teora don uile niye maih Dia, agus a chaliyeachtuiye</span>
<lb n="2149"/><span>diaya, oirchisde dochaite, dochriochnuihe, do chom-</span>
<lb n="2150"/><span>poird; mar sin beig seun na maintire seo do healvoig</span>
<lb n="2151"/><span>go siorruiye e do ynaih frisailte, do ynaih nuay. -</span>
<lb n="2152"/><span>Tavair de vriye sin, a anam criostaviul masla don uile</span>
<lb n="2153"/><span>niye ata talvuiye agus temporalta agus diultaig diov,</span>
<lb n="2154"/><span>agus o'n uair seo tosnaig do haisdiol chun rioyeacht</span>
<lb n="2155"/><span>glorvur; naovha agus siorruiye.  An san do yeovir an</span>
<lb n="2156"/><span>uile niye dar feidir led chroiye duil do chuir ann,</span>
<lb n="2157"/><span>onoir siorruiye, oirchisde dochoimsihe, solasiye</span>
<lb n="2158"/><span>ro ylan agus dochriochnuihe, beaha, slainte, sgeiv gan</span>
<lb n="2159"/><span>meach go brach, etc.  O! 'se seo avain do vaile fiori-</span>
<lb n="2160"/><span>neach, talav na mbeo.</span>
<lb n="2161"/></p>
</div>
<pb n="60"/>
<div><lb n="2162"/><p><span>CAIB. XVIII.</span></p>
<lb n="2163"/>
<lb n="2164"/><p><span>Air Uivir veg na vfiorein.</span></p>
<lb n="2165"/>
<lb n="2166"/><p><span>AN TOCHTVU LA DEAG.</span></p>
<lb n="2167"/>
<lb n="2168"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Air na focuil seo chriost:</span>
<lb n="2169"/><span>"Is mo duine glaoyte acht is beg toyhar," noch do</span>
<lb n="2170"/><span>chuirean fiorine vor uahvasach a dtuigsint duin, aih-</span>
<lb n="2171"/><span>risde go minic le beal na fiorine fein, chun peacaig</span>
<lb n="2172"/><span>neaveaglach do vusguil suas as a gcodla trom san ion</span>
<lb n="2173"/><span>ar haltuig a navuid iad chun suain.  Aig seo ceann</span>
<lb n="2174"/><span>dona leasuin seo do chraovsgaoil se duin mar fhuin-</span>
<lb n="2175"/><span>demead don eagnuiyeacht chriostavuil ion a hear-</span>
<lb n="2176"/><span>moin diaya air an sliav, ait andeir se linn, N. Matt.</span>
<lb n="2177"/><span>7.v.13,14.  "Imhiy a sdeach an dorus cuvang,</span>
<lb n="2178"/><span>oir is fairsing e an dorus, agus is leahan e an tsliye</span>
<lb n="2179"/><span>do hreoruiyeas chun damanta, agus is mor a heid</span>
<lb n="2180"/><span>a sdeach trid.  O! is cuvang e an dovus, agus is caol e</span>
<lb n="2181"/><span>an tsliye do hreoruiyeas chun na beaha, is beag</span>
<lb n="2182"/><span>do yeiv eolus air."  Fos a deir se anso searmoin ceayna</span>
<lb n="2183"/><span>linn, "nach e gach uile neach adeir liomsa, A Hiarna,</span>
<lb n="2184"/><span>a Hiarna, do rachas a sdeach sa rioyeacht naovha,</span>
<lb n="2185"/><span>acht an te do niye toil maharsa ata air neav, viz. Le</span>
<lb n="2186"/><span>covfhreagra fiorineach le dliye De, agus a Hoivsgeil.</span>
<lb n="2187"/><span>Gan so deivniyean se duin na beig aon tairve duin</span>
<lb n="2188"/><span>miorvuiltiye do yeanav ion ainim.  As mo daoine a</span>
<lb n="2189"/><span>deuraiy liom air an la ud, (an vreiheavnuis) "A</span>
<lb n="2190"/><span>Hiarna, nach ad hainimsi do rinamuir tarraingear-</span>
<lb n="2191"/><span>hacht, agus ad hainimsi do heilgamuir amach na dea-</span>
<lb n="2192"/><span>vain, agus do rinamuir iomad miorvuilta; agus an san</span>
<lb n="2193"/><span>adveoya misi yoiv, na'r aihin me riav iad; im-</span>
<lb n="2194"/><span>hiye uaim a luchd deunta na heugcora."  A Yia</span>
<lb n="2195"/><span>vaih! cred e an chrioch do veig orrinne, maya vion</span>
<lb n="2196"/><span>an vuintir seo do niye miorvuilte ad hainim diobarha</span>
<lb n="2197"/><span>o'd rioyeacht siorruiye?</span></p>
<lb n="2198"/>
<lb n="2199"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Cred e liacht sliye iona</span></p>
</div>
<pb n="61"/>
<div><lb n="2200"/><p><span>ndeivnihar no na gcuirhar a dtuigsint duin anso</span>
<lb n="2201"/><span>sean tiomnay an fhirine uahvasach so; don uile yuine</span>
<lb n="2202"/><span>dar chovnaig air an saol nior savalag gan baya le</span>
<lb n="2203"/><span>uisge na dilean acht ochtar, viz. Naoh agus a vuintir;</span>
<lb n="2204"/><span>dona se chead mile do chlainn Israel do hainig as</span>
<lb n="2205"/><span>talav na Egypt fe choimirce Mhaois, nior yeavaig as-</span>
<lb n="2206"/><span>deach ion Canaan, talv na gealuvna acht avain</span>
<lb n="2207"/><span>beirt, Joshua agus Caleb; niye na gcuirean an taps-</span>
<lb n="2208"/><span>dal N. Pol, mar chompraid duinne na criostuiyhe na</span>
<lb n="2209"/><span>samplaiye seo, 1 Cor.10.  Chun na criche ceayna,</span>
<lb n="2210"/><span>cuirean an faig Isaias, Caib.24, v.13,14.  a gcosvu-</span>
<lb n="2211"/><span>lacht an vuintir seo do hiocfe saor o yioltus De, leis</span>
<lb n="2212"/><span>an uivir oraisdiye dfanan air an gcrann tar eis na</span>
<lb n="2213"/><span>dtorhaiye do vailiuya, no leis an mbeagan crahain</span>
<lb n="2214"/><span>fionnuiriye faiyhar air na fineavuin tar eis foyvair vaih</span>
<lb n="2215"/><span>do yeanav, Uch!  A Chriostuiyhe, eistig an san, agus</span>
<lb n="2216"/><span>uvluiyaig do ylor ur Slanaiheora an tan adeir liv</span>
<lb n="2217"/><span>N. Luc.13,v.23.  "Deanaig ur ndihchiol air yul</span>
<lb n="2218"/><span>asteach sa doras cuvang: oir a deirim liv, is mo</span>
<lb n="2219"/><span>daoine iarfas dul asteach, agus nach feidir leo:" da</span>
<lb n="2220"/><span>vriye, maya yeanan urvor na gcriostuiyhe suarachus</span>
<lb n="2221"/><span>saohir air yul asteach, air a hon san, ni yeinid siad</span>
<lb n="2222"/><span>a ndihchiol le na vforsa go hiuile; ni vion siad da-</span>
<lb n="2223"/><span>riyre aig iara dul asteach, agus da vriye siu ni vfaiy-</span>
<lb n="2224"/><span>aid siad cead dul asteach, go brach.  Eist aris le eag-</span>
<lb n="2225"/><span>la agus crih leis an apsdol N. Peadair, an tan do nio-</span>
<lb n="2226"/><span>sean duin, mas air eigin do haorhar an firaon, ca hait</span>
<lb n="2227"/><span>a dteasbeana an peacach no an duine neavyiaga e</span>
<lb n="2228"/><span>fein?" (1 Ep. Caib.4.v.18).  Oh m'anam!  "tuga-</span>
<lb n="2229"/><span>mid aire da vriye sin, (adeir an tapsdol ceayna linn,)</span>
<lb n="2230"/><span>le deayoibreacha ar ngairm agus ar dtoya do yeanav</span>
<lb n="2231"/><span>diongvalta," 2 Pead.1 10, agus ma imheoig daoine</span>
<lb n="2232"/><span>eile na sluaite go hihfrionn, bioch se daigne aguinne</span>
<lb n="2233"/><span>gan dul leo mar chuivdeachta.</span></p>
<lb n="2234"/>
<lb n="2235"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Air huairim na naha-</span></p>
</div>
<pb n="62"/>
<div><lb n="2236"/><p><span>reacha naovha air an niye seo, le feicsint ion a sgrivin;</span>
<lb n="2237"/><span>acht moran nivus mo iona mbeaha aihriye; agus is</span>
<lb n="2238"/><span>anso neagla san vreiheavnus De, do vairadar agus</span>
<lb n="2239"/><span>do fuaradar bas, air do vi a fhios aco e veih contrarya do</span>
<lb n="2240"/><span>vreiheavnus na ndaoine.  A Chriostuiyhe, tugamidne</span>
<lb n="2241"/><span>nivus fearr fe ndeara tuair rim chlainn seo an tsoluis,</span>
<lb n="2242"/><span>na tuigsint huarrach yihceile gan vriye na saoltanaig</span>
<lb n="2243"/><span>veallta, a deir go hard, "sihchain agus savaltacht,</span>
<lb n="2244"/><span>an tan do vion leirsgrios oban chun titim ar a gcinn."</span>
<lb n="2245"/><span>O! tavair aire an uair seo don naov mor Eon Chry-</span>
<lb n="2246"/><span>ostom, aon do yochtuiriye prionnsapalta Heampoil</span>
<lb n="2247"/><span>De, do rin gnaih haihiye aig stuidear air an scriop-</span>
<lb n="2248"/><span>tuir, agus spioraid De go speisilata da stiuruy chun e</span>
<lb n="2249"/><span>huigsint; tavair aire, deirim, don gcainnt adeirse le</span>
<lb n="2250"/><span>firine a gceann da hearmointiye do phobul Chonstan-</span>
<lb n="2251"/><span>tinople, an uair sin ard chahir an dovain uile, iona</span>
<lb n="2252"/><span>raiv moran ceadha do vilte criostuiyhe na gcovuuiye</span>
<lb n="2253"/><span>innte, da raiv a mbeaha do reir gach aon deavra chov</span>
<lb n="2254"/><span>taihneavach chov rialta le ar mbeaha ne.  "Ca vead is</span>
<lb n="2255"/><span>doih liv, ar se, veig savalta anso chahir seo? an niye</span>
<lb n="2256"/><span>ataim chun a innsint div cuirfe se sgeivle orriv; acht</span>
<lb n="2257"/><span>air a hon san is eigean dam e lavairt.  As an oiread</span>
<lb n="2258"/><span>san do vilte, is air eigin a veig cead diov saor; agus</span>
<lb n="2259"/><span>fos ata contavairt air an meid sin fein!" sin e raiy-</span>
<lb n="2260"/><span>teachus an naoiv seo.  Agus avfuilmid ne, m'anam,</span>
<lb n="2261"/><span>ion aon dainseur a veih air an muintir is mo? a vfuil</span>
<lb n="2262"/><span>ar mbeaha chov deayhamplach san, is go dtavarhach</span>
<lb n="2263"/><span>aon dochus reasunta duin, mar a mbeig acht beagan</span>
<lb n="2264"/><span>mar sin saor, go mbeihmisne air an gcovhionol seun-</span>
<lb n="2265"/><span>vur san?</span></p>
<lb n="2266"/>
<lb n="2267"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Air hon na deir an</span>
<lb n="2268"/><span>scriopuir na na haihreach naovha aonrod adtaov uivir</span>
<lb n="2269"/><span>veg na vfiorein; ata an fhirini seo le tuigsint go so-</span>
<lb n="2270"/><span>leir, maya chuiramid beaha choitchiantacht na gcri-</span>
<lb n="2271"/><span>ostuiyhe a gcompraid le soivsgeul chriost, agus le</span></p>
</div>
<pb n="63"/>
<div><lb n="2272"/><p><span>naiheanta naovha.  "Mas aill leat an veaha hiorruiye</span>
<lb n="2273"/><span>cfail, arso ar Dtiarna, Matt.19.17. coimead na haih-</span>
<lb n="2274"/><span>eanta:" nivfuil aon tsliye eile chuige.  Agus aig seo</span>
<lb n="2275"/><span>an chead uihne agus an uihne is mo diov uile, "Is</span>
<lb n="2276"/><span>eigean duit do Hiarna Dia do yrayu led chroiye go</span>
<lb n="2277"/><span>hiomlan, led anam go hiomlen, led neart go hiomlan."</span>
<lb n="2278"/><span>Matt.22.37.  Anios cred e luiyead ata do choimea-</span>
<lb n="2279"/><span>dan an aihne seo?  Is fuiris a raya le coitchiantacht</span>
<lb n="2280"/><span>na Criostuiyhe, go ngraymid Dia le nar gcroiye go</span>
<lb n="2281"/><span>hiomlan; acht cred egnahav ar mbeaha go hiomlan;</span>
<lb n="2282"/><span>na faiyean graya an duine air fein, gloire yoivaoin;</span>
<lb n="2283"/><span>plesiur na colna, etc. air gach aon ocaid tosach dfail</span>
<lb n="2284"/><span>roiv Yia?  Mas mar seo e, is diovaoin a raya "go</span>
<lb n="2285"/><span>ngraymid e as ceann an uile niye."  Agus fos nivfuil</span>
<lb n="2286"/><span>aon tsavail gan an graya so.  Machtnaig go maih air</span>
<lb n="2287"/><span>seo.  Da eugmuis sin, adeir an tapsdol N. Seum,</span>
<lb n="2288"/><span>Caib.4.v.4. gibe duine veig na charaid aig an saol</span>
<lb n="2289"/><span>so, deanan se navuid De ye sein; agus N. Eon,</span>
<lb n="2290"/><span>Epist.1. Caib.2.v.15.  "maya yrayan aon neach air</span>
<lb n="2291"/><span>bih an saol, nivfnil graya an Ahar ann?   Agus adeir</span>
<lb n="2292"/><span>Criost fein, "nach feidir linn da vayistir do heirvail,"</span>
<lb n="2293"/><span>(Matt.6.v.24).  Cionus is feidir linn mar sin a huigsint</span>
<lb n="2294"/><span>go vfaymid beaha vioyrialta urvor na muintir seo do</span>
<lb n="2295"/><span>ylaoyan criostuiyhe orha fein (na bion do stuidear aco</span>
<lb n="2296"/><span>acht an saol so do hasav, agus iad fein do chuir an</span>
<lb n="2297"/><span>oireavuint da rialacha fallsa, da chleachta peacuvla,</span>
<lb n="2298"/><span>agus da neavniye vealltach) do chovaontuy leis an</span>
<lb n="2299"/><span>suil ata aco le rioyeacht na vflaiheas dfail, ait nach</span>
<lb n="2300"/><span>feidir dfail gan cruayail vor do yeanav orrin fein, le</span>
<lb n="2301"/><span>diultuy don saol peacuvail seo, agus le beaha seuntach</span>
<lb n="2302"/><span>orrin fein agus le smachtu na colna.</span></p>
<lb n="2303"/>
<lb n="2304"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Cred e mor vead na</span>
<lb n="2305"/><span>ndroih chleachta do vion ameasg urvor na vfior chri-</span>
<lb n="2306"/><span>ostuiye deaychredveach, agus as saon tavairdo vreih-</span>
<lb n="2307"/><span>eavnus air a gcrich na yiay so?  Cred e luiyad do vion</span></p>
</div>
<pb n="64"/>
<div><lb n="2308"/><p><span>seasvach go fiorineach anaiy meas saolta, agus anaiy eagla urch-</span>
<lb n="2309"/><span>oideach roiv rayteachus an tsaol?  Faraoir; cred a liacht daoine</span>
<lb n="2310"/><span>do yiultuiyeas da leas anama siorruiye do yeanav adtaov an eagla</span>
<lb n="2311"/><span>vaillaihe seo, le nar fearr leo grasa De chailbuint na onoir fallsa</span>
<lb n="2312"/><span>agus meas an tsaolseo!  Cred e liacht don muintir seo da rin aya</span>
<lb n="2313"/><span>agus fortun an tsaolseo iad do arduy as ceann rannc a gcovchov-</span>
<lb n="2314"/><span>arsa, do vaireas do ynaih ion staid damnay, le aigne vallaihe gan</span>
<lb n="2315"/><span>cuir suos go brach le aihis o aon duine, agus do yeanan roya da</span>
<lb n="2316"/><span>nonoir saolta roiv a gcoinsias!  Daoine dona, le iad fein do ha-</span>
<lb n="2317"/><span>vairt anuas anios chun geile dona rialacha fallso na saoltanaig</span>
<lb n="2318"/><span>veallta so, do veig fos da mbruya fe chosa diail vaslahach air feig</span>
<lb n="2319"/><span>na siorruiyeachta: Cred e luiyead do vaiyistiriye muinntire</span>
<lb n="2320"/><span>do vion dihchiolach curamach tiomchioll na ndaoine do vion fa na</span>
<lb n="2321"/><span>gcomruiye, chun aire havairt gan uireasba covairle na teagusg a</span>
<lb n="2322"/><span>veih do riochtanus orha, gan iad a veih failliyheach ion a ndevoid,</span>
<lb n="2323"/><span>etc. agus gan aon niye sganalach na peacuvlpch do veih a vfalach</span>
<lb n="2324"/><span>na measg do yeasga a neavhuim no a spaiduvlacht san; agus fos</span>
<lb n="2325"/><span>deivniyean an topsdal duin, maya yeanan aon neach neavhuim</span>
<lb n="2326"/><span>ion curam a vuintire gur mease e na ainchriostuiye.  (I.Tim.5.</span>
<lb n="2327"/><span>v.3).  Cred e luiyead aiharacha agus maiharacha hugan aire go</span>
<lb n="2328"/><span>fiorineach a gclann do havairt suas ona noige aneagla De, agus</span>
<lb n="2329"/><span>fuah fhiorineach do chuir a dtuigsint doiv do veih aco ona lean-</span>
<lb n="2330"/><span>abuiyeacht don bpeaca har gach uile olc.  Uch! cred e an da-</span>
<lb n="2331"/><span>muint dubulta do haraingeoig urvor na ndaoine orha fein le ioy-</span>
<lb n="2332"/><span>birt do yeanav do anamnacha a gclainne don diaval agus don</span>
<lb n="2333"/><span>saol, noch 'nar vfuiris doiv iad do havairt suas chun na vflaihios!</span>
<lb n="2334"/><span>Fa yeoiy, gan gach aon staid beaha daireav go haonda, na fuil</span>
<lb n="2335"/><span>se soleir, go mbion eagcoir, neavylaineacht, culchaint, etc. aig</span>
<lb n="2336"/><span>riaylu ion gach ait ameasg Criostuiyhe, agus go vfuil an meid</span>
<lb n="2337"/><span>diov so do vairean suas le riaylhacha an tsoivsgeil go fior veg?</span>
<lb n="2338"/><span>A Yia vaih! dein trocuire orrin, agus tavair duin grasa a veih</span>
<lb n="2339"/><span>air an mbeagan, ionus go mbeihmis air an muintir do veig savalta.</span></p>
<lb n="2340"/>
<lb n="2341"/><p><span>CAIB. XIX.</span></p>
<lb n="2342"/>
<lb n="2343"/><p><span>Air an bpeaca Marv.</span></p>
<lb n="2344"/>
<lb n="2345"/><p><span>AN NAOIVU LA DEAG.</span></p>
<lb n="2346"/>
<lb n="2347"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Na fuil air talv, na fos a nihfrionn</span>
<lb n="2348"/><span>fein, aon ainviyeach nivus criheagluiye, nivus sailuiye agus nivus</span>
<lb n="2349"/><span>grain uvla na an peaca; ainviye do vi ua chead veiratus aig an</span>
<lb n="2350"/><span>diaval; no chun lavairt nivus cirte, ahair an diavail agus ihfrinn.</span>
<lb n="2351"/><span>Ni raiv sa saol uile aon chreatuir nivus taihneavuiye, nivus</span>
<lb n="2352"/><span>breayha, nivus iomlaine lionta leis an uile hort laiylaiciye do</span></p>
</div>
<pb n="65"/>
<div><lb n="2353"/><p><span>naduir agus do yrasa, na mar do vi an taingeal lonrach san,</span>
<lb n="2354"/><span>Lucifer, agus a chuivdeachta; air a hon san do rin aon pheaca</span>
<lb n="2355"/><span>avain marv, agus san le smuaineav, iad do aistriuy ion aon vo-</span>
<lb n="2356"/><span>mead iona ndiavail yrana, na nanacroiriye mallaihe fior chri-</span>
<lb n="2357"/><span>heaghlach agus deisdeanach do Yia agus do yaoine.  Cred e an</span>
<lb n="2358"/><span>chrich, is doih livsi, do havarfe an peaca air an duine, noch na</span>
<lb n="2359"/><span>fuil ann acht luaihrean agus luah, maya vuchan se chov salach</span>
<lb n="2360"/><span>san raeltion na vflaiheas?  Dob e an tanviye seo, an peaca, do</span>
<lb n="2361"/><span>yeobir ar gcead sinnsir amach as parahus; agus do yaor iad san</span>
<lb n="2362"/><span>agus a sliocht chun miof hortuin doairiovhe, agus chun bas tem-</span>
<lb n="2363"/><span>poralta agus siorruiye.  Dob e an peaca do vayaig an dovan le</span>
<lb n="2364"/><span>uisge na dilean; agus do lionan go locheavuil ihfrionn le mill-</span>
<lb n="2365"/><span>uin danamnacha bochta, chun a veih na naiyant do lasaracha</span>
<lb n="2366"/><span>siorruiye.  A Yia vaih! saor sin o'n olc uahvasach so.</span></p>
<lb n="2367"/>
<lb n="2368"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Gur ab e an peaca bas an anama. -</span>
<lb n="2369"/><span>Oir do reir mar a se an tanam beaha an chuirp, agus da vriye</span>
<lb n="2370"/><span>sin ata an corp san marv ona nimhiyean an tanam, agus an tanam</span>
<lb n="2371"/><span>san marv, noch trid an bpeaca marv do chailean Dia agus</span>
<lb n="2372"/><span>a yrasa.  Maya vion da vriye sin, corp marv ona nimhiyean</span>
<lb n="2373"/><span>an tanam as chov fuahvur agus chov criheaglach san gur</span>
<lb n="2374"/><span>beg dfoiyneoch luiye aon oiyche avain ion aon leaba le na</span>
<lb n="2375"/><span>leiheid do chimraduiye leabhan, cionus is feidir a pheacuig</span>
<lb n="2376"/><span>voicht, go vfaiya tusa do ynaih conablach d'anam diompar</span>
<lb n="2377"/><span>ad hiompchioll marv leis an bpeaca marv.  noch ata ni-</span>
<lb n="2378"/><span>vus fuahvara agus nivus criheagluiye?  Oh! iar air yia do huile</span>
<lb n="2379"/><span>d'osguilt chun go vheicfa do staid iargnoyhach fein, chun go</span>
<lb n="2380"/><span>vfuayhoyfa an tainviye ihfrionda, an peaca, noch doilis chov</span>
<lb n="2381"/><span>fada ad vrollach, agus noch is cuis fhirineach dod viofhortun</span>
<lb n="2382"/><span>uile.</span></p>
<lb n="2383"/>
<lb n="2384"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, cad do chailean tanam leis an</span>
<lb n="2385"/><span>bpeaca, agus do hairviyean se chun cuiteay do yeanav anso</span>
<lb n="2386"/><span>chailvuint seo.  Cailean se grasa De, an saiyvreas is mo, agus</span>
<lb n="2387"/><span>tri na chailvuint seo cailean se Dia fein.  Cailean se coimirce</span>
<lb n="2388"/><span>aihairuil agus muinntearus De, cailean se mor onoir leiniv De</span>
<lb n="2389"/><span>agus ceile Chriost, cailean se ceart agus teidiol air rioyeacht</span>
<lb n="2390"/><span>siorruiye; bion sc sgarha o uile haiylaiciye an Spioraid Naov,</span>
<lb n="2391"/><span>robalta o luacht a veaha go hiomlan; bion se na leanv ihfrinn,</span>
<lb n="2392"/><span>agus na sglavuiye aige an diaval, seal vuiyhe aige go spioraidal-</span>
<lb n="2393"/><span>ta, agus mar aon leis cionntach chun damuint hiorruiye; agus</span>
<lb n="2394"/><span>sin adtairviyean se leis an bpeaca; "mar a se tuarasdul an phea-</span>
<lb n="2395"/><span>ca an bas."  Rom.6.  Bas an anama anso, agus an dara Bas</span>
<lb n="2396"/><span>na yiay so.  Uch! a pheacuig yona, osguluiyaig ur suile chun</span>
<lb n="2397"/><span>feicsint, agus bioch doilyios orriv adtaov ur ndailleacht yobro-</span>
<lb n="2398"/><span>nach aig malartuy De air an diaval, agus flaiheavnus air ih-</span>
<lb n="2399"/><span>frionn.</span>
<lb n="2400"/></p>
</div>
<pb n="66"/>
<div><lb n="2401"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Go vfuil an peaca fu-</span>
<lb n="2402"/><span>ahvur agus grainuil go dochoimsihe a lahair De, mar</span>
<lb n="2403"/><span>ata se go dochoimsihe anaiy a vaiheas ardchovach-</span>
<lb n="2404"/><span>tach.  Fuahuiyean se e le fuaih hiorruiye agus rioch-</span>
<lb n="2405"/><span>tanach, agus ni feidir leis gan fuaih do veih aige yo</span>
<lb n="2406"/><span>do ynaih nivus luya na mar is feidir leis stad o veih</span>
<lb n="2407"/><span>na Yia.  Uime sin da mbeich an duine is fioraonda</span>
<lb n="2408"/><span>air talv chov miofgortunach san is titim anso pheaca</span>
<lb n="2409"/><span>marv is luya, do veich se air an amm gceayna iona</span>
<lb n="2410"/><span>navuid aige Dia; agus da vfaiyeach bas anso staid</span>
<lb n="2411"/><span>sin, do vohoyach se go cinnte meayachuin ceart yiol-</span>
<lb n="2412"/><span>tus De air feag na siorruiyeachta.  Uch! a chriost-</span>
<lb n="2413"/><span>uiyhe, na bioymis go brach chov mor san air buile</span>
<lb n="2414"/><span>dul a gcontavairt coga do chuir air yia.  Faraoir!</span>
<lb n="2415"/><span>cred e liacht agus cred e uahvasuiyc na mbreiheav-</span>
<lb n="2416"/><span>nuis do leagan se go laeheavuil air an bpeaca, agus</span>
<lb n="2417"/><span>air na peacuig?  Cred e liacht daoine mar hasav na</span>
<lb n="2418"/><span>bpeacuiye do sgiobhar don saol amblaih a noige le</span>
<lb n="2419"/><span>bas oban neavollavuiyhe?  cred e liacht daoine dfaiy-</span>
<lb n="2420"/><span>ean bas aneadochus?  cred e liacht daoine tar eis af-</span>
<lb n="2421"/><span>haid aimsire do vion siad aig masluy grasa De, dfag-</span>
<lb n="2422"/><span>har an staid vallaihe, a gcruaychroiyeacht, an breih-</span>
<lb n="2423"/><span>eavnus is measa agus is uahvasuihe do bfeidir?  O!</span>
<lb n="2424"/><span>crihamid air smuaineav air viofhortun chov mor. -</span>
<lb n="2425"/><span>bioymid cinnte nach feidir aon viofhortun a veih</span>
<lb n="2426"/><span>chov mor le titim a bpeaca marv, agus gur mo do na-</span>
<lb n="2427"/><span>vuid duin sin fein, agus go ndeanamid nivus mo dio-</span>
<lb n="2428"/><span>vala duin fein le toil do havairt d'aon pheaca avain</span>
<lb n="2429"/><span>marv, na mar is feidir le daoine an tsaol uile, agus le</span>
<lb n="2430"/><span>diavail ihfrinn do yeanav duin, air hon go gcurfedis</span>
<lb n="2431"/><span>uile a gcovanta mallaihe le na cheile chun a ndihchioll</span>
<lb n="2432"/><span>diovala do yeanav; oir an meid is feidir leo yeanav,</span>
<lb n="2433"/><span>an fhaid na geilamid don bpeaca, ni feidir leis an ta-</span>
<lb n="2434"/><span>nam do yortuy: air an avarsan, sin fein le toil do ha-</span>
<lb n="2435"/><span>vairt don bpeaca marv do haraingion bas uahva-</span>
<lb n="2436"/><span>sach siorruiye air an nanamnacha fein.  A Yia viah!</span></p>
</div>
<pb n="67"/>
<div><lb n="2437"/><p><span>na leig duin go brach e veih chov dall san, is go mbei-</span>
<lb n="2438"/><span>hmis 'nar murdreiriye air ar nanamnacha fein.</span></p>
<lb n="2439"/>
<lb n="2440"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, O m'anam, agus</span>
<lb n="2441"/><span>crioh le sgavra an rayuirc uahvasach iomaduvlach</span>
<lb n="2442"/><span>san do chorha anaiy De, le nar rin tu a fhearg do</span>
<lb n="2443"/><span>chorruiye go minic air feag cursa iomlan do veaha.</span>
<lb n="2444"/><span>Faraoir!  ata se ro fhior, nach tuisge do haine tu</span>
<lb n="2445"/><span>chun reasun co veih agad, na hreigis do riye agus do</span>
<lb n="2446"/><span>Yia, an te 'nar chaihis go seunvar laohe do neav-</span>
<lb n="2447"/><span>chionntacht fe sgiahean a choimirce aihairavuil? -</span>
<lb n="2448"/><span>Uch! cred e chov luach is do rihis air siuval o'n</span>
<lb n="2449"/><span>ahair is ro fhearr, agus mar an leanav dioblasach aig</span>
<lb n="2450"/><span>caiheav do hubstoint a nduihe strainnseurha, aig iara</span>
<lb n="2451"/><span>go deichceile d'ainvian do hasav le le crotal na muc?</span>
<lb n="2452"/><span>machtnaig an san; a ngeireacht tanama, air vlianta</span>
<lb n="2453"/><span>do veaha go huile; agus feach cred e iomaduvlacht</span>
<lb n="2454"/><span>na mallahacht ion smuainte, ion briarha, agus ion</span>
<lb n="2455"/><span>gniovarha dfoillseoig iad fein as coivir do huile:</span>
<lb n="2456"/><span>feuch cred e chov fada is 'ta tu ad sportail fein go</span>
<lb n="2457"/><span>neavchuramach air vruach dioviogain uahvasach, is</span>
<lb n="2458"/><span>gan nivus mo na leahad ruibe gruaige idir tanam</span>
<lb n="2459"/><span>agus ihfrionn.  Bioch buairt agus dobron ort ad-</span>
<lb n="2460"/><span>taov do yihceile go dti so; iongnaig agus ayraig</span>
<lb n="2461"/><span>mor vaiheas De; agus anios, ion chuid is luya ye,</span>
<lb n="2462"/><span>bioch aigne yingvalta agad gan diultu da hrocuire.</span></p>
<lb n="2463"/>
<lb n="2464"/><p><span>CAIB. XX.</span></p>
<lb n="2465"/>
<lb n="2466"/><p><span>Air an bpeacach d'ahiompuiyeas.</span></p>
<lb n="2467"/>
<lb n="2468"/><p><span>AN FIHCHIDVU LA.</span></p>
<lb n="2469"/>
<lb n="2470"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Maya ata aon pheaca</span>
<lb n="2471"/><span>avain marv chov grainuil sin do choir anaiy mory-</span>
<lb n="2472"/><span>acht ardchovachtach De, mar do chioymid anso chai-</span>
<lb n="2473"/><span>biodal deanach; maya ata gach aon pheaca don tsort</span></p>
</div>
<pb n="68"/>
<div><lb n="2474"/><p><span>san chov fuahvar san a lahir De, agus mar vas do</span>
<lb n="2475"/><span>anam an pheacaig viofhortunach san ata cionntach</span>
<lb n="2476"/><span>ann: cad e ar dtuarim do staid yona na bpeacaig</span>
<lb n="2477"/><span>d'ahiompuiyeas, se sin, na criostuiyhe sin ata aig</span>
<lb n="2478"/><span>sior huitim aris agus aris eile aon sort avain peaca marv,</span>
<lb n="2479"/><span>tar eis a vhaoisadin ynaiheach, agus a ngealuvnacha</span>
<lb n="2480"/><span>dingvalta chun a mbeaha leasuy?  Faraoir! ni feidir</span>
<lb n="2481"/><span>gan a huigsint, le hiad do leanvuint beaha don tsort</span>
<lb n="2482"/><span>so, go vfuil siad aig cuir stoir mallachta suas doiv</span>
<lb n="2483"/><span>fein agcoine la na feirge; agus go dtarnaigeoid do</span>
<lb n="2484"/><span>reir gach aon deavra, luach no mall, dioltus uahva-</span>
<lb n="2485"/><span>sach anuas air a gcinn fein!  Oir, a naiy gach aon</span>
<lb n="2486"/><span>ahiompay ata agcorha da veaduy, agus a staid yean-</span>
<lb n="2487"/><span>ach nivus measa na a gcead staid.</span></p>
<lb n="2488"/>
<lb n="2489"/><p><span>Smuainaig anso dara hait, Air an diombaochus, an</span>
<lb n="2490"/><span>meirliochus, an diaahis, iona mbion an peacach d'ahiom-</span>
<lb n="2491"/><span>puiyeas cionntach, chov minic is tar eis a hioychana</span>
<lb n="2492"/><span>do yeanav, do chasan se air nos an vadra air an aisiog.</span>
<lb n="2493"/><span>Ata se cionntach anso mioynaduir is mo adtaov grasa</span>
<lb n="2494"/><span>a hioychana le Dia do hailtair fe na chosa, le na rinag</span>
<lb n="2495"/><span>began roive sin e ardach o aoileach an pheaca, agus</span>
<lb n="2496"/><span>fos amach as geill ihfrinn, agus le trocuire ariyhe e</span>
<lb n="2497"/><span>havairt chun caradas De, chun onora leinv De agus</span>
<lb n="2498"/><span>chum a veih an eiyre avflaiheavnus.  Ata se cionn-</span>
<lb n="2499"/><span>tach ion meirliochus hairr adtaov a yealuvnacha d'ing-</span>
<lb n="2500"/><span>valta le De ion fhaoisadin do vrise.  Ata se cionn-</span>
<lb n="2501"/><span>tach ion diaahis sganalach do voryacht De, adtaov</span>
<lb n="2502"/><span>Dia do yiobirt ona anam, tar eis coire do havairt do</span>
<lb n="2503"/><span>ann, agus an Dial do leigean a sdeach anait, agus</span>
<lb n="2504"/><span>so tar eis leor huigsint agus eolus an da hliye veih</span>
<lb n="2505"/><span>aige.  A Yia vaih! leis an dovan go leir do chuir a</span>
<lb n="2506"/><span>gcomoray leat bo ro vor an masla e; an tan is luya na</span>
<lb n="2507"/><span>graine guiniye na flaihios, agus a uile chovachta, an</span>
<lb n="2508"/><span>talv agus an fhairge, agus gach avfuil annta, maya</span>
<lb n="2509"/><span>cuirhar agcomoray leat iad.  Cred e mar sin is</span></p>
</div>
<pb n="69"/>
<div><lb n="2510"/><p><span>eigean duin a huigsint adtaov an diovail neavchom-</span>
<lb n="2511"/><span>praiduil do yeanan an peacach d'ahiompuiyeas duitse</span>
<lb n="2512"/><span>an uair do hreigean se hu, agus do yeanan roya don</span>
<lb n="2513"/><span>dial!</span></p>
<lb n="2514"/>
<lb n="2515"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Air an gcontavairt</span>
<lb n="2516"/><span>uahvasach iona mbion an peacach d'ahiompuiyeas go</span>
<lb n="2517"/><span>laehavuil o chloiyeav an chirt diaya veih air crocha</span>
<lb n="2518"/><span>as ceann a chinn cionn tach, corruiyhe go laehavuil</span>
<lb n="2519"/><span>le na vioynaduir agus le na ndochvunay.  Faraoir!</span>
<lb n="2520"/><span>atamid uile sovaroha.  Nivfuil fios an lae na an uair</span>
<lb n="2521"/><span>aguin do chuirfe crioch orrin; maya hugan an bas</span>
<lb n="2522"/><span>amus orrrin an staid pheaca marv, mar na miliuin</span>
<lb n="2523"/><span>eile, beihmid caillte gan fuasguil go brach.  Mar sin</span>
<lb n="2524"/><span>maya is buile aon amm an tsiorruiyeacht do chuir a</span>
<lb n="2525"/><span>gcontavairt le toil do havairt don bpeaca marv; nach</span>
<lb n="2526"/><span>mo na san go mor fearg do chuir air Yia le sior a-</span>
<lb n="2527"/><span>hiompuiyhe, agus le veih aig tavairt tarciusne da yrasa</span>
<lb n="2528"/><span>agus da hrocuire?  Uch! cred e iomaduvlacht na</span>
<lb n="2529"/><span>nanamnacha do meallag mar seo go dti an bpoll uah-</span>
<lb n="2530"/><span>vasach san an avgair siorruiye, ait na faiyeas an</span>
<lb n="2531"/><span>phiast bas go brach, agus na muchfar an teine?  Mal-</span>
<lb n="2532"/><span>laiheoriye miofhortunach, ni raiv do yuil aco iad fein</span>
<lb n="2533"/><span>do yamuint acht an oiread le aon ne aguinne: acht</span>
<lb n="2534"/><span>ni feidir Dia do vealla.</span></p>
<lb n="2535"/>
<lb n="2536"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Air olc eile, 'nar ceart</span>
<lb n="2537"/><span>don bpeacach do vion aig sior ahiompoy anso pheaca</span>
<lb n="2538"/><span>ceayna, a veih lan eaglach roive, neavyisleacht a aih-</span>
<lb n="2539"/><span>riye roive sin.  Oir, le firine, cad e an deavra ata go</span>
<lb n="2540"/><span>vfuil a yoilyias agus a aigne chun a veaha do leasuy</span>
<lb n="2541"/><span>mar d'iaran Dia, an tan, a se an duine ceayna e tar</span>
<lb n="2542"/><span>eis an oiread san faoisadiniye yeanav?  croiyevruy</span>
<lb n="2543"/><span>fiorineach aseay doilyios archovachtach, le na vfuah-</span>
<lb n="2544"/><span>uiyean an taihriyeach a pheaca as ceann an uile olc</span>
<lb n="2545"/><span>eile, le inntin iomlan, agus le aigne yingvalta gan</span>
<lb n="2546"/><span>casa air go brach aris.  Anios cred e an deavra ata</span></p>
</div>
<pb n="70"/>
<div><lb n="2547"/><p><span>go vfuahuiyean an peacach d'ahuiteas an peaca go</span>
<lb n="2548"/><span>fiorineach as ceann an uile olc, le aigne yingvalta a</span>
<lb n="2549"/><span>veaha leasuy, an uair is fuiris leis, air an gcead hemt-</span>
<lb n="2550"/><span>ashun casa aris air.</span></p>
<lb n="2551"/>
<lb n="2552"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Air an leiyeas agus</span>
<lb n="2553"/><span>na meoin le na gcoimeadfar sin on olc ur choideach</span>
<lb n="2554"/><span>so ahiompoy anso pheaca marv.  Air dtuis na ocaidiye</span>
<lb n="2555"/><span>dainnseurach do heachuint do haraing, no ata cosvu-</span>
<lb n="2556"/><span>lach do haraingeoch ansna peaciliye ceayna sin gan</span>
<lb n="2557"/><span>an taireachus so, teihe o ocaidiye an pheaca, ni veig</span>
<lb n="2558"/><span>aon tairve ansna inntiniye is lardire chun ar mbeaha</span>
<lb n="2559"/><span>do leasuy, mar do chioymid go laohavuil aig titim</span>
<lb n="2560"/><span>amach go dona, oir, "an te yrayeas an dainnseur</span>
<lb n="2561"/><span>caillfar e ann," (Eccl.3).  Ni ceart aon churam saolta</span>
<lb n="2562"/><span>do chuir a gcomoray le curam na siorruiyeachta; is</span>
<lb n="2563"/><span>eigean duin sgarvaint le laiv no le suil nivus tuisge</span>
<lb n="2564"/><span>na chailfamis ar nanamnacha.  Covna eile eifeacht-</span>
<lb n="2565"/><span>ach anaiy ahiompuiyhe, dihchiol duhrachtach do yea-</span>
<lb n="2566"/><span>nav le urnuiye yiaya agus le glaea na sacramenti go</span>
<lb n="2567"/><span>minic air yeiystaid, air an inntin yona do vealan sinn</span>
<lb n="2568"/><span>chun file aris do chosg; diultuy go croga do chead</span>
<lb n="2569"/><span>naduir an uilc; dihchiol do yeanav ion gach uile sliye</span>
<lb n="2570"/><span>is feidir air ollavuiyeacht mallaihe an pheaca do</span>
<lb n="2571"/><span>yearra amach noch dfag na peacuiye roive seo anso</span>
<lb n="2572"/><span>nanam.  Uch! cad e chov deacair caislean do cho-</span>
<lb n="2573"/><span>suint, ait a mbeich an navuid a seily na gcuilvaluiye,</span>
<lb n="2574"/><span>agus cuivdeachta laidir astiy aige, ollav chun na</span>
<lb n="2575"/><span>ngeataiye d'osguilt do?  An trivu leiyeas agus an</span>
<lb n="2576"/><span>leiyeas is prionnsipalta anaiy ahiompuiyhe, an taih-</span>
<lb n="2577"/><span>riyeach do veih dihchiolach air spioraid fior aihriye</span>
<lb n="2578"/><span>d'oileavuint iona chroiye, a yoilyios a dtaov a phea-</span>
<lb n="2579"/><span>caiye d'ahnochuint go laehavuil, agus a chorha go</span>
<lb n="2580"/><span>leir roive sin dadvail do yia le triobloid anama; an</span>
<lb n="2581"/><span>trocuire sin dfoyne leis chov fada, d'iongna agus</span>
<lb n="2582"/><span>d'ayra, agus graya agus meas as ceann an uile haiy-</span></p>
</div>
<pb n="71"/>
<div><lb n="2583"/><p><span>vreas do veih do yrasa na sioychana san le nar tarain-</span>
<lb n="2584"/><span>gag amach e as an oiread miofhurtun: a iara air Yia</span>
<lb n="2585"/><span>go laehavuil le diogrios anama e hoguint as an saol</span>
<lb n="2586"/><span>nivus tuisge na leicfeach so yo bas dfail nivus mo anso</span>
<lb n="2587"/><span>pheaca marv.  A Yia vaih, deonaig an aigne seo</span>
<lb n="2588"/><span>do ynaih do veih aig ar nanamnacha!  Amen.</span></p>
<lb n="2589"/>
<lb n="2590"/><p><span>CAIB. XXI.</span></p>
<lb n="2591"/>
<lb n="2592"/><p><span>Air ndeanav Aihriye 'nar bpeacuiye.</span></p>
<lb n="2593"/>
<lb n="2594"/><p><span>AN CHEAD LA FIHCIOD.</span></p>
<lb n="2595"/>
<lb n="2596"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Air na focuil seo Chriost,</span>
<lb n="2597"/><span>Luke 13.v.3.5.  "Mar an deanfe siv an aihriye</span>
<lb n="2598"/><span>caillfar siv uile."  Feuch anso rial choitchion; na ni</span>
<lb n="2599"/><span>yeanan ar dtiarna aon neach do haora o'n oibligaid.</span>
<lb n="2600"/><span>Ata an ainriye da vriye sin riochtanach, air dtuis, don</span>
<lb n="2601"/><span>muintir ata cionntach a bpeaca marv.  Faraoir! is</span>
<lb n="2602"/><span>eigean dona leheidiye seo aihriye do yeanav iona</span>
<lb n="2603"/><span>bpeacuiye, no losga air a son go siorraiye peacuig</span>
<lb n="2604"/><span>vochta, is dobronach e a staid! ataid siad aig sugra</span>
<lb n="2605"/><span>air fhior vruach ihfrinn, agus gach aon vomead titean</span>
<lb n="2606"/><span>duine eigin diov sios anso bpoll duiviogain; agus an</span>
<lb n="2607"/><span>feidir go mbeihdis neaveaglach neavchuramach fe</span>
<lb n="2608"/><span>yainnseur chov mor agus chov follas?  cred fa da vriye</span>
<lb n="2609"/><span>sin na greamuiyean siad grasa na haihriye, an taon</span>
<lb n="2610"/><span>phlannc do havalaig iad tar eis lanngvrise; an taon</span>
<lb n="2611"/><span>chovna is fearr chun slanuy a nanama?  2ndly, Ata</span>
<lb n="2612"/><span>an aihriye riochtanach don muintir seo, ce na tugan</span>
<lb n="2613"/><span>a gcoinsias cionntach laihreach iad, air a hon san,</span>
<lb n="2614"/><span>do vi cionntach a gcursa a mbeaha roive sin ion a leh-</span>
<lb n="2615"/><span>eidiye do chorha marvhach.  Uch! A Chriostuiyhe,</span>
<lb n="2616"/><span>ata aon pheaca avain marv na chuis go leor duin chun</span>
<lb n="2617"/><span>aihriye yeanav airfeag ar mbeaha go leir: agus cionus</span>
<lb n="2618"/><span>is feidir linn nivus luya yeanav ma vachtnaymid cred</span></p>
</div>
<pb n="72"/>
<div><lb n="2619"/><p><span>e an peaca marv; cred e a veih fe vreiheavnus damuint</span>
<lb n="2620"/><span>hiorruiye; agus gan fios a veih go fiorineach go brach</span>
<lb n="2621"/><span>air an mbreiheavnus so veih sgriosta amach; na fuil</span>
<lb n="2622"/><span>so na chuis go leor vor chun a chuir d'obligaid orrin</span>
<lb n="2623"/><span>do veih aig deanav aihriye air feag ar mbeaha?  An</span>
<lb n="2624"/><span>feidir linn a raya le firine go mbeihmid savalta, na</span>
<lb n="2625"/><span>fos an vuintir seo (agus ase Dia iona vfuil fios aige</span>
<lb n="2626"/><span>cred e luiyad diov ann) na tugan a gcoinsisa cionn-</span>
<lb n="2627"/><span>tach iad ion aon pheaca marv air feag cursa ambeaha</span>
<lb n="2628"/><span>uile, ni ceart doiv a huigsint air a hon san iad a veih</span>
<lb n="2629"/><span>saor oibligaid na haihriye yeanav; adtaov na bpeac-</span>
<lb n="2630"/><span>uiye do rinadar go neavfhiosach doiv fein, no iad san</span>
<lb n="2631"/><span>ion ar huit daoine eile annta tri na gcionnta san;</span>
<lb n="2632"/><span>"mar ni eidir aon neach ce aco graya no grain De</span>
<lb n="2633"/><span>huilean se."  (Eccl.8.9). cuis eile, mar na fuil aon lei-</span>
<lb n="2634"/><span>yeas nivus fearr anaiy an pheaca na beaha aihriye,</span>
<lb n="2635"/><span>oir buayfaig an peaca orrin anait a cheile mar a</span>
<lb n="2636"/><span>gcoisgfur e le ar dtoil do yiultu, le craynus, agus le</span>
<lb n="2637"/><span>aihriye.</span></p>
<lb n="2638"/>
<lb n="2639"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Adtaov sliye na haih-</span>
<lb n="2640"/><span>riye yeanav, is eigean riaylacha fe leih do yeanav do</span>
<lb n="2641"/><span>yaoine airiyhe.  An vuintir seo iona vfuil se do</span>
<lb n="2642"/><span>viofhortun orha a veih air staid peaca marv, no ata</span>
<lb n="2643"/><span>muchda go doivin a gcleachda aon tsort avain no</span>
<lb n="2644"/><span>nivus mo do pheacuiye marvu, niye is dobronuiye go</span>
<lb n="2645"/><span>mor, chov luach is d'osguluiyean a suile chun an tain-</span>
<lb n="2646"/><span>viye ihfrionnda do hugan siad leo na dtiomchiol do</span>
<lb n="2647"/><span>havairt fe ndeara, mar an leanv dioblasach, is ceart</span>
<lb n="2648"/><span>doiv eiyriye gan voill chun casa air a naihir.  Ioybirt</span>
<lb n="2649"/><span>iomlan do yeanav air chroiye uval doilyiosach, a se, as</span>
<lb n="2650"/><span>ceann an uile niye, d'iaran Dia orha; a se seo is</span>
<lb n="2651"/><span>ceart do veih mar fhuindeamead da naihriye uile; gan</span>
<lb n="2652"/><span>so ni fiu aon rod craynuisiye corparha.  Nior cheart</span>
<lb n="2653"/><span>dona leiheidiye sin do pheacuig aon tsuaivneas do</span>
<lb n="2654"/><span>havairt doiv fein no go ndeanfadis a sihchain le Dia;</span></p>
</div>
<pb n="73"/>
<div><lb n="2655"/><p><span>bo cheart doiv a bpeacuiye do veih do ynaih as coivir</span>
<lb n="2656"/><span>a suile.  Bo cheart da gcead smuainte air maidin do</span>
<lb n="2657"/><span>veih air a miofhortun adtaov a veih chov fada o Yia</span>
<lb n="2658"/><span>is ata siad, na sglavuiyhe aig an dial, agus an staid</span>
<lb n="2659"/><span>chosvulach a veih mar chomraduiyhe aige ion avgur</span>
<lb n="2660"/><span>siorruiye; bo ceart doiv a leiheidiye ceayna do smu-</span>
<lb n="2661"/><span>ainte veigh aco a stoiyche: an tan bo cheart doiv a</span>
<lb n="2662"/><span>leabhacha do niye le deora, mar an taihriyeach Davi.</span>
<lb n="2663"/><span>Chov minic is do heasbeanan siad iad fein a vfiaynuise</span>
<lb n="2664"/><span>De aig raya a nurnuiyhe, is le spioraid an phublicain</span>
<lb n="2665"/><span>uval bo cheart doiv e, aig tuigsint doiv fein nach fiu</span>
<lb n="2666"/><span>iad a suile do hoguint suas chun na vflaiheas na feach-</span>
<lb n="2667"/><span>uin air altoir De, agus mar aon leis, aig buala a nuchta,</span>
<lb n="2668"/><span>aig raya, "A Hiarna bi trocuireach ormsa an peacach."</span>
<lb n="2669"/><span>Is mar seo do yeovaid trocuire go cinnte o Aihair</span>
<lb n="2670"/><span>na trocuire.</span></p>
<lb n="2671"/>
<lb n="2672"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Tar eis don bpeacach</span>
<lb n="2673"/><span>dihchiol do yeanav chun sihchain do yeanav le Dia do</span>
<lb n="2674"/><span>vasla se, le aihreachus fiorineach agus le faoisadin</span>
<lb n="2675"/><span>iona pheacuiye, ni ceart do a huigsint e fein a veih</span>
<lb n="2676"/><span>saor o huile aihriye yeanav; chov maih is na beich</span>
<lb n="2677"/><span>aon fhiaca anios air le diol le ceart De, na aon oibligaid</span>
<lb n="2678"/><span>air sasav do havairt na pheacuiye, le oibreacha aihriye,</span>
<lb n="2679"/><span>agus torhuiye maihe na haihriye do heasbaint.  Bo</span>
<lb n="2680"/><span>ro vor agus bo yainnseurach an neavhuigsint e sin. -</span>
<lb n="2681"/><span>Na ni ceart do veih go hiomlan sasda leis fein adtaov</span>
<lb n="2682"/><span>an breiheavnus aihriye do chuirean an toide faoisadin</span>
<lb n="2683"/><span>air do chovliona, noch is baolach, gur ab anav do vion</span>
<lb n="2684"/><span>na leor yaoehnin chun ceart De do hasav go hiomlan.</span>
<lb n="2685"/><span>Monuar! da dtuigfeach peacuig go fior cheart cred a</span>
<lb n="2686"/><span>an masla uahvasach do fhaiyean Dia leis an bpeaca</span>
<lb n="2687"/><span>marv mar is eigean do aihriyaig chearta do huigsint,</span>
<lb n="2688"/><span>do yeanfadis aihriye ion ahray hliye na deanan moran</span>
<lb n="2689"/><span>eile; do veihdis nivus duhrachtuiye aig smachtu a</span>
<lb n="2690"/><span>gcolain pheacuil fein le deayoibreacha aihriye agus</span></p>
</div>
<pb n="74"/>
<div><lb n="2691"/><p><span>mar seo aig tavairt sasav compraiduil do Yia ion pea-</span>
<lb n="2692"/><span>cuiye a mbeaha roive sin.</span></p>
<lb n="2693"/>
<lb n="2694"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu ait, Gur ab os na haihrea-</span>
<lb n="2695"/><span>cha naovha agus dochtuiriye an Teampoil is fearr</span>
<lb n="2696"/><span>dfoyluimoymid an tsliye cheart chun aihriye yeanav</span>
<lb n="2697"/><span>air son ar bpeacuiye, is niye o riaylacha boga fallsa</span>
<lb n="2698"/><span>na saoltanaig, na o haihuiye moran do aihriyaig na</span>
<lb n="2699"/><span>haimsire seo.  Eistimid da vriye sin le soillse an Team-</span>
<lb n="2700"/><span>poill, agus leanamid a gcovairle air an gcuis phrain-</span>
<lb n="2701"/><span>each so.  Do vuin Dia fein sin, arso Naov Cyprian</span>
<lb n="2702"/><span>(L. de Lapsis) cred e an tsliye 'nar ceart duin trocuire</span>
<lb n="2703"/><span>d'iara air.  Adeir se fein linn, "Iompuiyuig ormsa</span>
<lb n="2704"/><span>le nur gcroiye go hiomlan, le trosga, le gol agus cu-</span>
<lb n="2705"/><span>vaiy."  (Joel.2).  Bioch mead ar ndolais chov mor le</span>
<lb n="2706"/><span>uahvas ar bpeacuiye; is eigean duin urnuiye do raya</span>
<lb n="2707"/><span>go duhrachtach; is eigean duin an la do chahav aig</span>
<lb n="2708"/><span>golchas, agus an oiyche aig faire agus aig caoine, aig</span>
<lb n="2709"/><span>sile deora aihriye do ynaih.  "Bo cheart don urlarr</span>
<lb n="2710"/><span>fuillihe le luaih veih mar leaba aguin; ar vfalach</span>
<lb n="2711"/><span>eadach ruin, etc.  Tar eis culaiy Chriost do chahav</span>
<lb n="2712"/><span>din nior cheart duin aon eadach saoltach do lorg; is</span>
<lb n="2713"/><span>eigeanduin ar naimsir do chahav anios andeayoib-</span>
<lb n="2714"/><span>reacha, le na nglanfuiye din ar bpeacuiye.  Is eigean</span>
<lb n="2715"/><span>duin deirc do havairt uain go minic, le na saorfaiye</span>
<lb n="2716"/><span>ar nanamnacha o'n mbas."  Sin e raiyteachus Naov</span>
<lb n="2717"/><span>Cyprian, le na dtagan Naov Pacian leis ion a chovair-</span>
<lb n="2718"/><span>leacha air an aihriye.  "Maya ylaoyan aon duine hu</span>
<lb n="2719"/><span>go dti tobar an ionnlait, caihfe tu diultu dona leihei-</span>
<lb n="2720"/><span>diye sin do chompoird.  Maya hugan aon neach cuire</span>
<lb n="2721"/><span>yuit go dti cuirm no feasta, caihfe tu a raya gur don</span>
<lb n="2722"/><span>muintir sen na raiv se do viofhortun orha a ndia do</span>
<lb n="2723"/><span>chailuint ata a leiheidiye sin oireavnach.  Do phea-</span>
<lb n="2724"/><span>cuiyeas so anaiya an Tiarna, agus ataim agcontavairt</span>
<lb n="2725"/><span>a veih caillte go siorruiye.  Cad ata agamso le deanav</span>
<lb n="2726"/><span>le feastuiye tar eis dam masla havairt dam Yia?  Is</span></p>
</div>
<pb n="75"/>
<div><lb n="2727"/><p><span>eigean duit dul aig feachuint na mbocht, is eigean</span>
<lb n="2728"/><span>duit urnuiyhe na mbainntreacha d'iara, is eigean duit</span>
<lb n="2729"/><span>tu fein do hleachta aige cosa na sagairt, is eigean</span>
<lb n="2730"/><span>duit eadaruiye an Teampoil d'iara, is eigean duit</span>
<lb n="2731"/><span>gach uile veon do hasdail do choisgach tu o yamuint</span>
<lb n="2732"/><span>hiorruiye."  Agus adeir N. Ambrose anso dara leavar</span>
<lb n="2733"/><span>do leavar na haihriye, Caib.10. "An feidir le aon</span>
<lb n="2734"/><span>neach do huigsint go vfuil se aig deanav aihriye an</span>
<lb n="2735"/><span>fhaid do vion se aig tavairt sasav da ainvian aig rih</span>
<lb n="2736"/><span>andiay onora, an fhaid do vion se aig deanav carrus</span>
<lb n="2737"/><span>aig ol fion, etc.  Is eigead don aihriyeach fiorineach</span>
<lb n="2738"/><span>diultu don saol, an aimsir riochtanach chun codlata</span>
<lb n="2739"/><span>do yiorruy, e hoirmeasg le nosnuiye, agus e yearra</span>
<lb n="2740"/><span>gairid le nurnuiyhe."  Agus adeir N. Caesaries o</span>
<lb n="2741"/><span>Arles, Hom.8.  "Chov minic is do raiymid aig fios-</span>
<lb n="2742"/><span>ruy na ndaoine tinne, no na bpriosunaig, no sihchain</span>
<lb n="2743"/><span>do yeanav idir eascharaid; chov minic is do nimid</span>
<lb n="2744"/><span>trosga na laohe orduiyhe aig an Teampol, deirc do</span>
<lb n="2745"/><span>havairt dona boicht do yavan har ar ndoirse, etc.;</span>
<lb n="2746"/><span>leo so agus le na leiheidiye do oibreacha glan tar go lao-</span>
<lb n="2747"/><span>havuil din ar bpeacuiye eadroma; acht ni leor so avain</span>
<lb n="2748"/><span>d'ar dtrom chorha; is eigean duin as a cheann so</span>
<lb n="2749"/><span>deora agus gearain truaiyveileach do chuir na vfo-</span>
<lb n="2750"/><span>chuir, troisgiye fada, agus deirc vor mas acfuin duin."</span>
<lb n="2751"/><span>Mar seo, mar adeir an naov ceayna linn, Hom. 1. -</span>
<lb n="2752"/><span>"Le craynaisiye laihreach a seay choisgfar an brei-</span>
<lb n="2753"/><span>heavnus bais siorruiye na yiay so; is mar seo leis an</span>
<lb n="2754"/><span>gciontach d'uvluy a seay glanfar an cionta; agus leis</span>
<lb n="2755"/><span>an gcruayail hoilhionach so, do luiydomid fearg an</span>
<lb n="2756"/><span>vreihiv uahvasach.  Diolan na hoibreacha gearra aih-</span>
<lb n="2757"/><span>riye seo na fiacha mora so, noch da neugmuis na dean-</span>
<lb n="2758"/><span>feach losga siorruiye go brach do yiol."  A Chrios-</span>
<lb n="2759"/><span>tuiyhe, leanamid a gcleachta na stiuraheoriye mor-</span>
<lb n="2760"/><span>eoluis seo.</span>
<lb n="2761"/></p>
</div>
<pb n="76"/>
<div><lb n="2762"/><p><span>CAIB. XXII</span></p>
<lb n="2763"/>
<lb n="2764"/><p><span>Adtaov na Haihriye do chuir air Cairde.</span></p>
<lb n="2765"/>
<lb n="2766"/><p><span>AN DARA LA FIHCHIOD.</span></p>
<lb n="2767"/>
<lb n="2768"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Do chealagoireacht an</span>
<lb n="2769"/><span>Diail go huile, le na mealan se peacuig vochta chun</span>
<lb n="2770"/><span>na ndiovail hiorruiye, nivfuil aon chuid diov nivus</span>
<lb n="2771"/><span>dainnseuriye na so, le na gcuirean se diachuir orha</span>
<lb n="2772"/><span>a naihriye do chuir o aimsir go haimsir, no do dti an</span>
<lb n="2773"/><span>tamm na beig tuile aimsire aco.  Faraoir! do mealag</span>
<lb n="2774"/><span>na milte agus na miliun anamnachabochta mar seo</span>
<lb n="2775"/><span>chun lasaracha siorruiye, noch iona raiv an oiread</span>
<lb n="2776"/><span>fonn orha gan iad fein do yamuint le bas dfail sa bpea-</span>
<lb n="2777"/><span>ca marv is 'ta air aon naon, aguivsi anios; acht le</span>
<lb n="2778"/><span>cuir na haihriye air cairde, do fuair an bas breih orha</span>
<lb n="2779"/><span>tri vreiheavnus ceart De an uair is luya do hiladar e,</span>
<lb n="2780"/><span>agus aig fail vais mar do vairada do hugag le ceart an</span>
<lb n="2781"/><span>briheavnuis chun an dara bais siorruiye orha; ana-</span>
<lb n="2782"/><span>croiriye dona, na creidfeach a Mbreiheav fiorineach,</span>
<lb n="2783"/><span>do hugan covairle go minic doiv anso soivsgeul faire</span>
<lb n="2784"/><span>yeanav, agus adeir leo, mar a hdeanfid go dtiocfe se</span>
<lb n="2785"/><span>fein an aimsir is luya do veig cuivne aco air.  Uch!</span>
<lb n="2786"/><span>cred e chov uahvasach agus chov choitchianta iad a</span>
<lb n="2787"/><span>leiheidiye seo do vas gan ulvuya.</span></p>
<lb n="2788"/>
<lb n="2789"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Air an danacht vor san</span>
<lb n="2790"/><span>na bpeacuig, do chuirean a sihchain le Dia feargach</span>
<lb n="2791"/><span>air cairde o aimsir go haimsir, aig duna a gcluasa a</span>
<lb n="2792"/><span>gcoine a yloir, le na nglaoyan se iad anios, agus aig</span>
<lb n="2793"/><span>diultu seilv do havairt iona gcroiyeacha yo ait a sea-</span>
<lb n="2794"/><span>suiyean agus a mbuilean se.  Faraoir! maya harrain-</span>
<lb n="2795"/><span>giyean se e fein uaihe, ata an mioyay go deo orha. -</span>
<lb n="2796"/><span>Cionus a fhaiyean siad annta fein an san an oiread</span>
<lb n="2797"/><span>san tarcuisne do havairt do?  Nach maiheas doch-</span>
<lb n="2798"/><span>oimsihe, uirisleacht dolavarha iona vorgacht ardcho-</span>
<lb n="2799"/><span>vachtach a veih aig glaoch na ndiag an uair do vion</span></p>
</div>
<pb n="77"/>
<div><lb n="2800"/><p><span>siad san aig rih chun siuvail uaig, agus da vforsail le</span>
<lb n="2801"/><span>durhacht, is gan aon rod le breih aige leis, chun casa</span>
<lb n="2802"/><span>air, noch a se an aon vaih, agus an aon honus e?  Cad</span>
<lb n="2803"/><span>e mar sin nach eaglach doiv ona na cheart, maya</span>
<lb n="2804"/><span>yiultuiyean siad go antoileavuil agus go drochvuinte</span>
<lb n="2805"/><span>da hrocuire?  Cionus a fhaiyean siad do yanacht</span>
<lb n="2806"/><span>annta fein a smuaineav go mbeig an aimsir ata le</span>
<lb n="2807"/><span>teacht air an orduya fein, grasa nivus mo do yealuint</span>
<lb n="2808"/><span>doiv fein na yiay so na iad so do vasluiyean siad anios?</span>
<lb n="2809"/><span>A ne na fuil fios aco gur ab e Dia avain maiyistir na</span>
<lb n="2810"/><span>haimsire agus na ngrasa; agus do reir a vreiheavnus</span>
<lb n="2811"/><span>ceart, go vfaiyean an vuintir seo do vasluiyean e mar</span>
<lb n="2812"/><span>seo, le lavairt go generalta, bas iona bpeacuiye? -</span>
<lb n="2813"/><span>Oh!, ata se ro chinte, an te do yeall pardun don</span>
<lb n="2814"/><span>bpeacach d'iompuiyean air go fiorineach le aihriye</span>
<lb n="2815"/><span>cheart, na'r yeall se aimsir na mor yrasa don muintir</span>
<lb n="2816"/><span>do chuirean an aihriye air cairde.</span></p>
<lb n="2817"/>
<lb n="2818"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Air yihcheile mor na</span>
<lb n="2819"/><span>bpeacuig seo do chuirean an aihriye air cairde go dti</span>
<lb n="2820"/><span>aimsir eigin eile, a muinin go m'fhusa yoiv i yeanav</span>
<lb n="2821"/><span>na yiay so: oir ata se soleir o reasun agus a hampla,</span>
<lb n="2822"/><span>da fhaid do chuirean siad an obair seo air cairde, gur</span>
<lb n="2823"/><span>ab heay is deacara i havairt chun cinn.  Agus cionus</span>
<lb n="2824"/><span>is feidir e veigh da valairt, oir leis an moill yainnseu-</span>
<lb n="2825"/><span>rach so, agus le veih aig cuir peaca a gceann peaca</span>
<lb n="2826"/><span>eile, bion a ndroihchleachta go laohavuil aig neartuy,</span>
<lb n="2827"/><span>covachta an diril as a gceann aig meaduy, agus</span>
<lb n="2828"/><span>Dia na nuile chovachta, noch do chorruiyhar go</span>
<lb n="2829"/><span>lachavuil chun feirge nivus mo na cheile, bion se a</span>
<lb n="2830"/><span>nait a cheile nivus sparaluiye air a yrasa, an sliye go</span>
<lb n="2831"/><span>mbion siad nivus neavynahuiye agus nivus neavfhor-</span>
<lb n="2832"/><span>suvla; no fe yeire le veih tahaiheach air yiultuy do yrasa</span>
<lb n="2833"/><span>De, titean siad an staid yona yall agus chruaychroiy-</span>
<lb n="2834"/><span>each, an bohar farsaing chun neavaihriye yeanach.</span></p>
<lb n="2835"/>
<lb n="2836"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Air vuile eagsavlach</span></p>
</div>
<pb n="78"/>
<div><lb n="2837"/><p><span>na muintire seo do chuirean an aihriye air cairde a</span>
<lb n="2838"/><span>ndochus i yeanav an leaba an vais, le inntin cluain</span>
<lb n="2839"/><span>do imirt air cheart De aig fanvuint sa pheaca air feag</span>
<lb n="2840"/><span>a saol go leir; agus an san aig teacht chun sihchana</span>
<lb n="2841"/><span>le Dia, an uair nach feidir leo peacuy nivus siay. -</span>
<lb n="2842"/><span>Anacroiriye miofhortunach, na tuigean, "nagavan</span>
<lb n="2843"/><span>Dia sgige chuige: oir giy be ni shiolchuireas neach,</span>
<lb n="2844"/><span>a se an ni ceayna vainfas se." (Gal.6.v.6).  A si</span>
<lb n="2845"/><span>an rial generalta i, gur do reir mar do vaireas duine,</span>
<lb n="2846"/><span>a seay do fhaiyean se bas.  Rial chov generalta san,</span>
<lb n="2847"/><span>na fuil aguin anso sgriobtuir go leir acht aon tsampla</span>
<lb n="2848"/><span>avain air yuine do fuair bas maih tar eis beaha vall-</span>
<lb n="2849"/><span>aihe, viz. biheavnach na lava deise: sampla chov</span>
<lb n="2850"/><span>aonaranach san an gach aon sort sliye, a gcas na</span>
<lb n="2851"/><span>tugan aon tsort misnig dona peacuig seo 'nar meon</span>
<lb n="2852"/><span>leo eayloy o cheart De, le aihriye leaba an vais. -</span>
<lb n="2853"/><span>Uch! cred e chov uahvasach deocuvail do phea-</span>
<lb n="2854"/><span>cach aig fail vais, do haihuig cleachta an pheaca le</span>
<lb n="2855"/><span>faid vor aimsire, tri na mbion se do mar gur</span>
<lb n="2856"/><span>ahnaduir e, an taistriuy fiorineach croiye sin do veih</span>
<lb n="2857"/><span>aige, an doilyios agus anfuaih ceart san air an bpeaca</span>
<lb n="2858"/><span>as ceann an uile olc eile, an graya De sin as ceann</span>
<lb n="2859"/><span>an uile niye, noch na'r smuain se riav air air feag a</span>
<lb n="2860"/><span>veaha uile, agus ata a nios an chuid is luya ye</span>
<lb n="2861"/><span>ro riochtanach.  Uch! cred e chov mealltach go ro vi-</span>
<lb n="2862"/><span>nic do vion na deora so do hilean peacuig aig fail</span>
<lb n="2863"/><span>vais, mar do chioymid a gcas an riye Antiochus,</span>
<lb n="2864"/><span>do vi lan do vor eagla roiv sgeivle an vais ni na rin aon</span>
<lb n="2865"/><span>tairve yo a lahair an vreihiv chirt da vead deora do</span>
<lb n="2866"/><span>hil se.  Agus maya ata an oiread san dainseur, fos</span>
<lb n="2867"/><span>an uair do hiltar deora go hiomaduil, cionus do veig</span>
<lb n="2868"/><span>an cas, mar is gnahach do huitean amach, an uair</span>
<lb n="2869"/><span>do veig laigeacht agus neav-vohuya aig cuir air le mead,</span>
<lb n="2870"/><span>a hinios, no pianta agus triobloidiye an chuirp agus</span>
<lb n="2871"/><span>an aigne chov mor san an sliye na leigean do aon</span></p>
</div>
<pb n="79"/>
<div><lb n="2872"/><p><span>varana tromya do yeanav air an ngnoy is ro phrain-</span>
<lb n="2873"/><span>uvla air bih?  Oir maya vion tinios beag cinn na</span>
<lb n="2874"/><span>leor chuis chun sin do chosg o gan a veih abalta air</span>
<lb n="2875"/><span>ar nurnuiye do raya go duhrachtach, cred e mar sin</span>
<lb n="2876"/><span>uahvasuiye phianta agus triobloidiye an vais?  Ni</span>
<lb n="2877"/><span>iongna da vriye sin, na beich acht fior vegan meas aig</span>
<lb n="2878"/><span>na naoiv agus aig seirvisig De air aihriye leaba an</span>
<lb n="2879"/><span>vais; go speisialta, mar do do chioymid go lachavuil</span>
<lb n="2880"/><span>samplaiye air an muintir seo do heasbeanan na cov-</span>
<lb n="2881"/><span>arhuiye aihriye is mo an uair do vion siad a ndain-</span>
<lb n="2882"/><span>seur bais, acht a siad na daoine ceayna iad fos mar</span>
<lb n="2883"/><span>a viodar roive sin.  O a Chriostuiyhe, na deaneach</span>
<lb n="2884"/><span>raiyteachus fallsa agus bladarach na saoltanaig sinn</span>
<lb n="2885"/><span>do veala, noch do lavaran go favarach abpairt na</span>
<lb n="2886"/><span>muintire seo tar eis a mbeaha do chaiheav anso phea-</span>
<lb n="2887"/><span>ca, do yeanan sort teasbeana aihriye aimsir a mbais.</span>
<lb n="2888"/><span>Deinamid crih le sgarva ro vor adtaov staid yobro-</span>
<lb n="2889"/><span>nach na nanamnacha neavhuig sionach san, agus</span>
<lb n="2890"/><span>smuainiymid gur ro vor an deifir ata idir vreiheavnus</span>
<lb n="2891"/><span>De agus breiheavnus na ndaoine.</span></p>
<lb n="2892"/>
<lb n="2893"/><p><span>CAIB. XXIII.</span></p>
<lb n="2894"/>
<lb n="2895"/><p><span>Air an Aimsir agus air an tsiorruiyeacht.</span></p>
<lb n="2896"/>
<lb n="2897"/><p><span>AN TRIVU LA FIHCHIOD.</span></p>
<lb n="2898"/>
<lb n="2899"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Cred e chov mor hair-</span>
<lb n="2900"/><span>veach mar niye i an aimsir, noch is gnahach linn do</span>
<lb n="2901"/><span>chuiheav mar niye na'r vfiu aonrod.  A si an aimsir</span>
<lb n="2902"/><span>miosur ar mbeaha, agus do reir mead dar naimsir do</span>
<lb n="2903"/><span>chailamid, cailamid an oiread ceayna d'ar mbeaha</span>
<lb n="2904"/><span>go surailte.  Do hug Dia ar naimsir duin chun go</span>
<lb n="2905"/><span>dtoillfamis an tsiorruiyeacht: agus nivfuil aon vo-</span>
<lb n="2906"/><span>mead d'ar naimsir nach feidir linn a veih aig</span>
<lb n="2907"/><span>obair, agus nach feidir linn saiyvreas dochoim-</span>
<lb n="2908"/><span>sihe do chuir suas duin fein a gcoir siorruiyeacht</span></p>
</div>
<pb n="80"/>
<div><lb n="2909"/><p><span>heunvar: Ni liay momead mor hairveach diov so da</span>
<lb n="2910"/><span>gcailamid na cailamid an oiread ceyana do hiorrui-</span>
<lb n="2911"/><span>yeachtuiye.  A si an aimsir seo a laihir an aimsir</span>
<lb n="2912"/><span>cheart chun oibre, a si avain an aimsir 'nar feidir linn</span>
<lb n="2913"/><span>a raya gur ab i ar gcuid fein i, agus aige Dia avain ata</span>
<lb n="2914"/><span>fios ca faid do veih si avla.  Ata si gairid, eitioluiyean</span>
<lb n="2915"/><span>si chun siuvail gan voill, agus aon uair avain do vion</span>
<lb n="2916"/><span>si imiyhe, ni feidir i ylaoch har nais; an momead</span>
<lb n="2917"/><span>ceayna iona vfuilmid aig sgriov an line seo ata se aig</span>
<lb n="2918"/><span>imheacht uain, is go brach, brach gan casa aris.  Ata</span>
<lb n="2919"/><span>gach aon uair aig rih air eigin uain gan stad aon vo-</span>
<lb n="2920"/><span>mead avain, no go sloigfar sios e a nduiviogain doch-</span>
<lb n="2921"/><span>oimsihe na siorruiyeachta; agus ni liay uair na mo-</span>
<lb n="2922"/><span>mead diov so cailltar, na bion caillte go brach, is gan</span>
<lb n="2923"/><span>aon fhail air iad do leiyeas.  Foyluim as so suas, O</span>
<lb n="2924"/><span>m'anam meas fiorineach do veih agad air an aimsir</span>
<lb n="2925"/><span>laihreach, foyluim usaid vaih do yeanav di, le veih aig</span>
<lb n="2926"/><span>deanav deayoibreacha.</span></p>
<lb n="2927"/>
<lb n="2928"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Ad anam chriossavuil,</span>
<lb n="2929"/><span>cred iad na marana do yeanfir aimsir do vais, adtaov</span>
<lb n="2930"/><span>mor hairve na haimsire seo ata tu yiombail anios. -</span>
<lb n="2931"/><span>Cred e na tavairfa an uair sin air chuid dona huairiv</span>
<lb n="2932"/><span>seo do chaihan tu anios le neavniye agus anso pheaca?</span>
<lb n="2933"/><span>Oh! cred e an pian uahvasach do veig aig straca</span>
<lb n="2934"/><span>anam an pheacaig aig fail vais do, an tan do chioyfe</span>
<lb n="2935"/><span>se e fein air vruach siorruiyeacht avgarach, na milte</span>
<lb n="2936"/><span>uair beig iara aige, gan aon tairve, air aon la avain,</span>
<lb n="2937"/><span>no fos aon uair avain don aimsir do chaihse, agus gan</span>
<lb n="2938"/><span>a veih aige acht an neart agus an tslainte cheayna</span>
<lb n="2939"/><span>do vi aige roive sin, chun e chahav a ngraya De, agus aig</span>
<lb n="2940"/><span>deanav aihriye fiorineach iona pheacuiye.  Oh! a</span>
<lb n="2941"/><span>haoltanaig, cred fah da vriye sin a vfuil siv chov dall</span>
<lb n="2942"/><span>is gan a fheicsint gur fiu aon uair avain dona huairiv</span>
<lb n="2943"/><span>seo do yiombilean siv go laohavuil nivus mo na deih</span>
<lb n="2944"/><span>mile saol.</span>
<lb n="2945"/></p>
</div>
<pb n="81"/>
<div><lb n="2946"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Cred iad na smuainte</span>
<lb n="2947"/><span>veig aig an dreamm damanta an ihfrionn adtaov</span>
<lb n="2948"/><span>mor hairve na haimsire, an uair a veig an uile aimsir caite:</span>
<lb n="2949"/><span>cred e chov dobronach searv is do chaseoysiad air</span>
<lb n="2950"/><span>feag na siorruiyeachta; na huairiv seo uile na lache,</span>
<lb n="2951"/><span>na mioysa agus blainta do lualag doiv tri vor vaiheas</span>
<lb n="2952"/><span>a Gcruiyheora, air feag spasas a mbeaha, le deayusaid</span>
<lb n="2953"/><span>do yeanav diov, go gcosaneoch iad o'n miofhortuin</span>
<lb n="2954"/><span>san ann a vfuil siad anios fe yaoryamuint gan foir-</span>
<lb n="2955"/><span>hean: agus go mfeidir leo iad fein do yeanav seun-</span>
<lb n="2956"/><span>vur go siorruiye agus go dochaimsihe; acht, faraoir!</span>
<lb n="2957"/><span>ni yeanfadis obair an fhaid do vi aimsir aco, an fhaid</span>
<lb n="2958"/><span>do vi solus an lac as a gcovair; hainig an oiyche, an</span>
<lb n="2959"/><span>oiyche uahvasach siorruiye anios, ann a vfuil se</span>
<lb n="2960"/><span>ro yeanaoh chun oibre, agus iona mbeih siad air feay na</span>
<lb n="2961"/><span>haimsire ceayna aig daora a ndihceile agus a malla-</span>
<lb n="2962"/><span>hacht fein an uair do viodar air an saol, adtaov dro-</span>
<lb n="2963"/><span>husaid do yeanav da naimsir morluach?  Oh! a</span>
<lb n="2964"/><span>Chriostuiyhe, bimidne cialvar tri na ndihceile siud. -</span>
<lb n="2965"/><span>Acht cred iad na smuainte do veig aig na fiorein a</span>
<lb n="2966"/><span>vflaiheavnus do reir ur dtuairim adtaov na haimsire</span>
<lb n="2967"/><span>morluach so?  Le fiorine, da mbeidir le na staid</span>
<lb n="2968"/><span>heunvur aon niye mar yolas do luail orha, nivfuil aon</span>
<lb n="2969"/><span>sort niye is mo do chaseoch na hanamnacha naovha</span>
<lb n="2970"/><span>so na cailuint aon chuid dona momeadiye seo, n'ar</span>
<lb n="2971"/><span>chaiheadar go tairveach; an uair do chioyfesiad go</span>
<lb n="2972"/><span>soleir ion soillse De, cred e an mor vreis dochoimsihe</span>
<lb n="2973"/><span>do yloire agus do heun do bfeidir leo veih aco le</span>
<lb n="2974"/><span>deiyusaid do yeanav dona momeadiye morluach so.</span></p>
<lb n="2975"/>
<lb n="2976"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Do reir mar ata an</span>
<lb n="2977"/><span>uilc aimsir gairid agus mar d'imiyean go luach chun</span>
<lb n="2978"/><span>siuvail mar sin ata an uile holasiye, onoir, haiyvreas,</span>
<lb n="2979"/><span>agus phlesuir saolta gairid, neavchinnte, agus diom-</span>
<lb n="2980"/><span>buan.  An tsiorruiyeacht avain, agus an vaih no an</span>
<lb n="2981"/><span>tolc ata innte, ata go fior havachtach, mar ata gan</span></p>
</div>
<pb n="82"/>
<div><lb n="2982"/><p><span>chrich, gan aistriuy, gan chompraid, gan aon phiuc</span>
<lb n="2983"/><span>uilc measguihe le na maih, na compord le na huilc. -</span>
<lb n="2984"/><span>O! neavniye an uile onoir saolta, noch is eigean do</span>
<lb n="2985"/><span>chuir anso choifin chov luach.  O! cred e chov luach</span>
<lb n="2986"/><span>is dimiyean gloire an tsaolseo!  Is mo began bliainta</span>
<lb n="2987"/><span>na mar is feidir le haon neach a yealuint do fein;</span>
<lb n="2988"/><span>agus tar eis sin, a pheacuig voicht, cred e an chrich</span>
<lb n="2989"/><span>do veig ort?  Faraoir! deanfaig na piastuiye oirlioch</span>
<lb n="2990"/><span>air do chorp, agus diavail neavhrocuireach air tanam</span>
<lb n="2991"/><span>neavaihriyeach.  Deanfaig do charaid haolta tu year-</span>
<lb n="2992"/><span>mad: na clocha fein air na rinis tainim do yearra is</span>
<lb n="2993"/><span>gairid ad yiaig na beig a huairisg orha.  O! 'cred e</span>
<lb n="2994"/><span>chov fior is e an rayteachus san, "Diovaoineas na</span>
<lb n="2995"/><span>ndiovaoinis, agus diovaoineas an uile niye: acht Dia</span>
<lb n="2996"/><span>yrayuy agus e sin avain do heroail!  (Kempis).  Is mar</span>
<lb n="2997"/><span>seo avain do veihmid cialvar don tsiorruiyeacht; ni-</span>
<lb n="2998"/><span>vfuil acht dihceile anso nuile chial eile.</span></p>
<lb n="2999"/>
<lb n="3000"/><p><span>CAIB. XXIV.</span></p>
<lb n="3001"/>
<lb n="3002"/><p><span>Air Yia a veih taihreach.</span></p>
<lb n="3003"/>
<lb n="3004"/><p><span>AN CEARHU LA FIHCHIOD.</span></p>
<lb n="3005"/>
<lb n="3006"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Go vfuil Dia an gach ait,</span>
<lb n="3007"/><span>"Maya rachaim suas air neav, arso an Fear duanta,</span>
<lb n="3008"/><span>Ps.138, ata tu ann: Maya rachaim sion go hihfrionn</span>
<lb n="3009"/><span>ata tu ann."  Lionan se neav agus talav, agus nivfuil</span>
<lb n="3010"/><span>aon sort creatuir cruiyhihe na fuil so go fiorineach</span>
<lb n="3011"/><span>agus go hiomlan laihreach ann.  Is ann do vairamid,</span>
<lb n="3012"/><span>is ann do chorruiymid, is ann ata ar vfior mbih.  Do</span>
<lb n="3013"/><span>reir mar do hagvuiyean na haoula gach ait da ngavan</span>
<lb n="3014"/><span>siad leis an aiyer do vion na dtiomchioll air gach taov</span>
<lb n="3015"/><span>diov; agus hagvuiyean na heisg aig snav anso vfairge</span>
<lb n="3016"/><span>an gach ait leis an uisge, is mar sin duinne, gi be ait</span>
<lb n="3017"/><span>ambiymid, gi be ait angavamid le Dia; ata se ar vfo-</span></p>
</div>
<pb n="83"/>
<div><lb n="3018"/><p><span>chuir do ynaih, ata se nivus dluh laihreach ion ar na-</span>
<lb n="3019"/><span>namnach, na mar ata ar nanamnacha ion ar gcoirp. -</span>
<lb n="3020"/><span>Faraoir!  cred e chov anav is do smuainiymuir air seo,</span>
<lb n="3021"/><span>agus fos is alt dar gcreideav e, ann ar teagusguiyag</span>
<lb n="3022"/><span>sin o'n vfior chliavan: deinamid dihchiol air a veih</span>
<lb n="3023"/><span>do ynaih an fhochuir sin, do vion do ynaih nar vfo-</span>
<lb n="3024"/><span>chuirne.</span></p>
<lb n="3025"/>
<lb n="3026"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Le Dia veih an gach ait</span>
<lb n="3027"/><span>go vfeicion sinne gi be ait ambeihmid.  Go vfuil ar</span>
<lb n="3028"/><span>ngniovharha uile deanta as a chovair; ni feidir le ar</span>
<lb n="3029"/><span>smuainte, na fos na hinntinniyea agus meoin uaigneach</span>
<lb n="3030"/><span>ar gcroiyheacha a veih a vfalach ona huil do chiyean</span>
<lb n="3031"/><span>an uile niye.  Is neavhairveach don bpeacach a veih</span>
<lb n="3032"/><span>da vladuray fein ion a chionnta, mar an duine ainhri-</span>
<lb n="3033"/><span>anach na dtrachtan an fear eagnach air, Eccl.23.</span>
<lb n="3034"/><span>"Go vfuil doirheadas am hiomchioll, agus ballaiye</span>
<lb n="3035"/><span>am fhallach, agus ni fheicion aon neach me, ce roive</span>
<lb n="3036"/><span>na mbeich eagla orm?  Faraoir! is solusvuire suile</span>
<lb n="3037"/><span>an Tiarna go dochoimsihe na soillse na greine;" aon</span>
<lb n="3038"/><span>doircheadas, aon sgamuil, aon vallaiye na curtiniye</span>
<lb n="3039"/><span>ni vfayeach an rayarc gear so do choimead amach,</span>
<lb n="3040"/><span>noch do chioyean go soleir fior cheart larr an anama.</span>
<lb n="3041"/><span>Agus ni iongna go vfeicioch se go soleir gach a nga-</span>
<lb n="3042"/><span>van trid, ait a mbion se fein do ynaih.</span></p>
<lb n="3043"/>
<lb n="3044"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Go vfuil Dia, do vion</span>
<lb n="3045"/><span>ion gach ait agus anso nuile niye, ion gach aon ait go</span>
<lb n="3046"/><span>hiomlan agus go slan, oir ata se go sofheicse; ata se</span>
<lb n="3047"/><span>ion gach ait le voryacht go leir, le na chaliyeachtuiye</span>
<lb n="3048"/><span>go leir, le na haihniovuiyeacht go leir.  Ata mar sin</span>
<lb n="3049"/><span>aguin astiy ionuin, m'anam.  Tiarna dochoimsihe</span>
<lb n="3050"/><span>agus Cruiyheoir an uile niye, ata siorruiye, ro vor,</span>
<lb n="3051"/><span>ro chovachtach, na vih an fein; agus atamidne astiy anso</span>
<lb n="3052"/><span>mbih dochoimsihe seo; gibe ait a rachamid ata se ar</span>
<lb n="3053"/><span>vfochuir! ata se ion gach aon ait le na vorchovachta,</span>
<lb n="3054"/><span>do na vfuil an uile niye geile, cred e mar sin is baol</span></p>
</div>
<pb n="84"/>
<div><lb n="3055"/><p><span>da yaoine muintearha?  Ata se ion gach aon ait le</span>
<lb n="3056"/><span>na cheart dochoimsihe; cionus mar sin is feidir le na</span>
<lb n="3057"/><span>navuid dul uaig?  Ata se ion gach aon ait go maih</span>
<lb n="3058"/><span>dochoimsihe da chlainn, is mo a yraya agus a yiogras</span>
<lb n="3059"/><span>doiv na mar is feidir leis an mahair is tenderalta veih</span>
<lb n="3060"/><span>aice ya leanv; bion se aig faire as a gceann le na</span>
<lb n="3061"/><span>airdreiveas; deanan a eagna go hiongantach gach</span>
<lb n="3062"/><span>niye do chuir a norduy chun a mor vaiheasa; cred e</span>
<lb n="3063"/><span>an mor chompord mar sin, is eigean don smuaineav</span>
<lb n="3064"/><span>so air Yia a veih laihreach do havairt da heirvisig</span>
<lb n="3065"/><span>agus don muintir seo do eaglan agus do yrayean go</span>
<lb n="3066"/><span>fiorineach e! -</span></p>
<lb n="3067"/>
<lb n="3068"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Adtaov Dia veih ion</span>
<lb n="3069"/><span>gach aon ait, go niaran se orrin ne notus do hoguint</span>
<lb n="3070"/><span>de e veih laihreach.  An feidir aon chuis boir a veih</span>
<lb n="3071"/><span>nivus chunn sin do havairt aire yo?  agus da vriye sin</span>
<lb n="3072"/><span>an feidir go mbeihmidne chov miofhortunach dall san</span>
<lb n="3073"/><span>is a veih dar meala fein le gach suarrachus da dtagan</span>
<lb n="3074"/><span>ion ar sliye, agus aig deanav neavhuin iomlan don</span>
<lb n="3075"/><span>mbreayhacht agus don maiheas ardchovachtach? agus</span>
<lb n="3076"/><span>na bioch aon chas orrin go brach adtaov a veih an</span>
<lb n="3077"/><span>aonar, O ata an Vih hiorruiye sin do ynaih ion ar</span>
<lb n="3078"/><span>gcuivdeachta, avarc agus seilv air a se yeanan seun</span>
<lb n="3079"/><span>siorruiye na naingiol.  Air honna feicamid e le suile</span>
<lb n="3080"/><span>an choirp, nivfuil se nivus luya laihreach.  Agus na</span>
<lb n="3081"/><span>fuil suile nivus onoiriye astiy ionuin, viz. suile ar</span>
<lb n="3082"/><span>dtuigseana, noch le covna an chreidiv diaya ata oir-</span>
<lb n="3083"/><span>eavnach agus eolguiseach mar is ceart doiv chun macht-</span>
<lb n="3084"/><span>nav air Yia, do ynaih laihreach ion ar gceart larr? -</span>
<lb n="3085"/><span>Oh! is ann ata an suaivneas is meillse le fail; nivfuil</span>
<lb n="3086"/><span>acht neavniye anso nuile chaiheav aimsire eile gcom-</span>
<lb n="3087"/><span>oray leis.</span></p>
<lb n="3088"/>
<lb n="3089"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Adtaov Dia veih laih-</span>
<lb n="3090"/><span>reach ion gach ait go niaran orrin sin fein d'iompar</span>
<lb n="3091"/><span>air an dtaov astiy agus air an dtaoy amuiy anso tsliye</span></p>
</div>
<pb n="85"/>
<div><lb n="3092"/><p><span>d'oirean don muintir ata dig seasav as a choivir.  Fi-</span>
<lb n="3093"/><span>aynuise duine iona vfuil meas aguin air, ni beg e chun</span>
<lb n="3094"/><span>cosg do chuir orrin o aon niye suarach na mioyeis-</span>
<lb n="3095"/><span>greideach do deanav: agus na deanfe moryacht do-</span>
<lb n="3096"/><span>choimsihe De, an te na vfuil na prionnsaiye is mo</span>
<lb n="3097"/><span>air talv nivus luaya na neavniye agcompraid yo, sin</span>
<lb n="3098"/><span>do choimead anso mbannuvlacht phearsa agus anso nuirm</span>
<lb n="3099"/><span>ionveonach san noch do haieoch a huile?  na'r</span>
<lb n="3100"/><span>cheart duin sin fein do uvluy chun neavniye as covair</span>
<lb n="3101"/><span>an diayacht dochoimsihe seo.  Acht, O a Yia vaih,</span>
<lb n="3102"/><span>cred e chov fada is tamidne o'n inntin seo chov minic</span>
<lb n="3103"/><span>is do vion se do yanacht ionuin peacuy a lahair do</span>
<lb n="3104"/><span>vorchovachta, agus citiol a neadan do voryacht ard-</span>
<lb n="3105"/><span>chovachtach?  Uch! m'anam bocht, cred e mar veich</span>
<lb n="3106"/><span>naire orrin fios do veih aig na daoine ariyhe seo iona</span>
<lb n="3107"/><span>mbiymid aig iara meas uaihe?  Do veihmis aig fail</span>
<lb n="3108"/><span>vais le buairt agus naire da gcraovsgaoilfuiye iad don</span>
<lb n="3109"/><span>saol go leir.  Bo cheart go mbeihmis go ro neav-</span>
<lb n="3110"/><span>hoilionach adtaov ar gcaheav aimsire suaracha agus</span>
<lb n="3111"/><span>diovaoine, air hon a veih neavchionntach, do nochta</span>
<lb n="3112"/><span>do huile ar gcovarsa.  Agus cred fa na tuigamid go</span>
<lb n="3113"/><span>vfuil suil ar Ndia covachtach do chiyean an uile niye</span>
<lb n="3114"/><span>aig feachuint orrin do ynaih, noch do chiyean go cli-</span>
<lb n="3115"/><span>aralta an uile niye is priovaidiye do vion ion ar gcroiy-</span>
<lb n="3116"/><span>eacha?  Cred fa na mach tnuiymid, le fios ar ndroih smuainte</span>
<lb n="3117"/><span>do veih aige Dia, gur mo do naire e, gur mo</span>
<lb n="3118"/><span>do chailuint e da nonoir cheart, na da gcraovsgaoil-</span>
<lb n="3119"/><span>fuiye iad le glor trumpeid air fuaid an dovain go leir.</span></p>
<lb n="3120"/>
<lb n="3121"/><p><span>Smuainaig, anso sevu hait, Adtaov Dia veih ion</span>
<lb n="3122"/><span>gach aon ait, go niaran se ion gach aon ait ar ngraya:</span>
<lb n="3123"/><span>ata se ion gach ait taihniovach go dochoimsihe, sgia-</span>
<lb n="3124"/><span>vach go dochoimshe, maih go dochoimsihe, breaya go</span>
<lb n="3125"/><span>dochoimsihe: agus, gi be ait a vfuilmid, ata se maih</span>
<lb n="3126"/><span>go dochoimsihe duin.  Cred fa da vriye sin na gray-</span>
<lb n="3127"/><span>mid e? "Dia graya a seay e arso N. Eon 1.4."  Ata</span></p>
</div>
<pb n="86"/>
<div><lb n="3128"/><p><span>an Dia graya so agus ro yrayach do ynaih 'nar vfo-</span>
<lb n="3129"/><span>chuir, agus do ynaih ionuin; cred fa na rihamid go</span>
<lb n="3130"/><span>na hrocuire?  Is teine e do loisgean do ynaih, ata</span>
<lb n="3131"/><span>an teine seo a vfior larr ar nanama; cionus da vriye</span>
<lb n="3132"/><span>sin na mohuiymid nivus mo da lasaracha? ata mar na</span>
<lb n="3133"/><span>seasuiymid laiv le.  Ata mar na coimeadamid ar nan-</span>
<lb n="3134"/><span>amnacha aige baile, aig tavairt aire don loisdineach</span>
<lb n="3135"/><span>covachtach san ata iona chovnuiye astiy ionuin; acht</span>
<lb n="3136"/><span>leigean doiv imeacht air seachran do ynaih andiay</span>
<lb n="3137"/><span>breagain huaracha saolta.  O Convertere anima mea,</span>
<lb n="3138"/><span>in requiem tuam! Ps.144.  Iompoig hu fein, m'an-</span>
<lb n="3139"/><span>am, os na breagain saolta do choimeadan tu a'd yia,</span>
<lb n="3140"/><span>agus cas air sin do aon honus fiorineach, agus glac do</span>
<lb n="3141"/><span>huaivneas ann go brach.</span></p>
<lb n="3142"/>
<lb n="3143"/><p><span>CAIB. XXV.</span></p>
<lb n="3144"/>
<lb n="3145"/><p><span>Air phais Chriost; agus air dtuis. air ar Slanaiheoir</span>
<lb n="3146"/><span>a ngardin Gethsemane.</span></p>
<lb n="3147"/>
<lb n="3148"/><p><span>AN CUIGVU LA FIHCHIOD.</span></p>
<lb n="3149"/>
<lb n="3150"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Mar do huirlin Mac De</span>
<lb n="3151"/><span>anuas os na flaihis, agus do chludaig e fein le ar</span>
<lb n="3152"/><span>ndaonacht ne, chun go mbeich mar hagart agus mar</span>
<lb n="3153"/><span>ioybirt aguinne, agus chun go noffralach se e fein</span>
<lb n="3154"/><span>suas mar ioybirt folluil don ahair siorruiye air son ar</span>
<lb n="3155"/><span>bpeacuiye, dob e a hoil tosnuy le na phais le allus</span>
<lb n="3156"/><span>fola agus le dolas eagsavlach, a ngardin Gethsema-</span>
<lb n="3157"/><span>ni an oiyche roiv a vas.  Anso, iar fhaguint na coda</span>
<lb n="3158"/><span>eile da yeisgiobail tamal uaig, agus aig tavairt Phea-</span>
<lb n="3159"/><span>dair Sheumuis agus Eoin leis, noch do vi roive sin</span>
<lb n="3160"/><span>na vfianuiyhe air a aistriuy glorvur air hliav Thabor,</span>
<lb n="3161"/><span>do hosna se air nochta yoiv an doilyios marvhach san,</span>
<lb n="3162"/><span>eagla agus dobron do luig air a chroiye.  "Ata m'an-</span>
<lb n="3163"/><span>am (ar se) dobronach go dti an mbas."  Matt.26.</span></p>
</div>
<pb n="87"/>
<div><lb n="3164"/><p><span>38.  "Se sin le dobron do havarfeach bas dam anios,</span>
<lb n="3165"/><span>mar a gcoimeadfin me fein beo chun tuile dfulang air</span>
<lb n="3166"/><span>ur son sa.  A Iosa vilis, cad e is cuis leis seo?  Na'r</span>
<lb n="3167"/><span>lavair tu amach go deanach aig lovairt air do phais,</span>
<lb n="3168"/><span>agus an mian do vi agad chun tuile dfulang air ar son.</span>
<lb n="3169"/><span>"Ata baisde agam le na mbaisfar me agus cred e</span>
<lb n="3170"/><span>vead cuivriyhear me no go gcriochnuiyhar e?"  (Luc.</span>
<lb n="3171"/><span>12.50).  Cred e an chuis da vriye sin na vfuil an do-</span>
<lb n="3172"/><span>bron so ort?  nach tusa do hug neart agus misneach</span>
<lb n="3173"/><span>dona martirig, an sliye na'r staonadar fe na pianta bo</span>
<lb n="3174"/><span>vo?  agus an vfuil tu fein eaglach anios?  Acht, O</span>
<lb n="3175"/><span>Hiarna yrayach, tuigim go ceart gur ve do roya fein</span>
<lb n="3176"/><span>geile chov fada san is an doilyios marvhach so do</span>
<lb n="3177"/><span>leigean ort fein; is chun mo heagusg so, agus chun</span>
<lb n="3178"/><span>go vfuilangeoyfa breis ar vead dam.  Ayraim tu fe an</span>
<lb n="3179"/><span>dobron so (maya cheaduiyhar dam a leheid do ylaoch</span>
<lb n="3180"/><span>air) ni nivus luya na agcahaoir gloire; mar is annso</span>
<lb n="3181"/><span>is fearr do hugaim fe ndeara do yraya doihchoimsihe</span>
<lb n="3182"/><span>dam.</span></p>
<lb n="3183"/>
<lb n="3184"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Na'r vfeidir le ar slan-</span>
<lb n="3185"/><span>aiheoir, noch ionar healvuig a anam do ynaih a varc</span>
<lb n="3186"/><span>naovha na diayachta, an dobron agus an doilyias</span>
<lb n="3187"/><span>ro vor so veih air, mar a mbeich mar a stad se na caili-</span>
<lb n="3188"/><span>yeachtuiye do vi idir an phairt bo chovachtuiye agus</span>
<lb n="3189"/><span>an phairt bo laige da anam; agus trid sin dfag an</span>
<lb n="3190"/><span>phairt bo laige fe na dolaisiye seo, na eagluiye, agus</span>
<lb n="3191"/><span>na pianta uahvasach san noch is gnahach do haraing-</span>
<lb n="3192"/><span>iyean an oiread san do vor uilc go nadurach air yuine.</span>
<lb n="3193"/><span>Da vriye sin ata se riochtanach go machtnomis air</span>
<lb n="3194"/><span>anso chov maih le gach pairt eile da phais, aig fulang</span>
<lb n="3195"/><span>anso tsliye cheayna mar gur duine so varvha e, na</span>
<lb n="3196"/><span>mbeich corp tenderalta lag aige, agus e fe chuing ar</span>
<lb n="3197"/><span>bpianta agus ar navgur ne go leir ion gach aon tsliye</span>
<lb n="3198"/><span>acht avain an peaca.  Mar seo, nar go mbeich duil an</span>
<lb n="3199"/><span>cuivdeachta aige (niye is nadurach do yobron agus do</span></p>
</div>
<pb n="88"/>
<div><lb n="3200"/><p><span>eagla,) adeir se la na yeisgiobail, "fanuigiye si ann so</span>
<lb n="3201"/><span>agus deanuig faire am fhocuir si." Matt.26.38</span>
<lb n="3202"/><span>Ni fulair no is ro vor an tiongantas do vi air an triar</span>
<lb n="3203"/><span>absdail seo aig clos an sgeil nuay so ona maiyistir,</span>
<lb n="3204"/><span>agus e fheicsint miynehach go hiomlan, agus ion alus</span>
<lb n="3205"/><span>fuar le triobloid ro vor.  Agus tusa, a Iosa vilis, is</span>
<lb n="3206"/><span>ro vor an truay hu fe na tuilhiye dolais, an tan do cuirag</span>
<lb n="3207"/><span>tu anso ruchta bocht san is do veih aig lorg compord</span>
<lb n="3208"/><span>air do yeisgiobail vochta, is gur tusa do hugach com-</span>
<lb n="3209"/><span>pord agus neart do ynaih doivsin.  Uch! cred e lui-</span>
<lb n="3210"/><span>yad do heirvis a yeanfaig a gcuivdeachta duitse anios</span>
<lb n="3211"/><span>air feay na haimsire na vfuil siad san na gcodla is tusa</span>
<lb n="3212"/><span>air an amm gceayna lan do yoilyios folla, agus do ri-</span>
<lb n="3213"/><span>hig chun suivail uait an uair do vearfas hu chun tu</span>
<lb n="3214"/><span>cheasa air son a bpeacuiye.</span></p>
<lb n="3215"/>
<lb n="3216"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Mar do chuaig ar Sla-</span>
<lb n="3217"/><span>naiheoir grayach fe an doilyios agus an dobron so aig</span>
<lb n="3218"/><span>urnuiye, an taon choimirce surailte fe an uile hriob-</span>
<lb n="3219"/><span>loidiye, an taon chloiyeav cosanta la an choga.  Acht</span>
<lb n="3220"/><span>toig notus, m'anam, cred e an uvluiyeacht le nar yuig</span>
<lb n="3221"/><span>se chun a Ahair siorruiye, agus sleachtuiyhe an vfior</span>
<lb n="3222"/><span>halv; cred e mor vead a yuhracht, "Le eive ard agus</span>
<lb n="3223"/><span>deora, arso an tabsdal, Heb.5.v.7. agus foyluim aih-</span>
<lb n="3224"/><span>ris do yeanav air.  Anso nurnuiye seo do yeill se</span>
<lb n="3225"/><span>chov fada san an sliye gur luail se don bpairt bo laige</span>
<lb n="3226"/><span>da anam guiye chun Ahar aig iara cupan a year phaisc</span>
<lb n="3227"/><span>do hoguint uaig: acht an san air a momead a duvairt</span>
<lb n="3228"/><span>se, "na bioch se mar is toil leamsa, acht mar is aill</span>
<lb n="3229"/><span>leatsa."  Chun a heasbeant duinne fe an uile hriob-</span>
<lb n="3230"/><span>loidiye agus chrosa gur ceart duin ar dtoil go hiomlan</span>
<lb n="3231"/><span>do uvluy do hoil De.</span></p>
<lb n="3232"/>
<lb n="3233"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Mar do rin ar Slanai-</span>
<lb n="3234"/><span>heoir stad fe yo da urnuiye chun dul aig fiosruy a</span>
<lb n="3235"/><span>yeisgiobail, acht do fuair iad gach amm iona gcodla.</span>
<lb n="3236"/><span>Uch! m'anam, nach e seo do chas so mar na absdail,</span></p>
</div>
<pb n="89"/>
<div><lb n="3237"/><p><span>a veih ad chodla, se sin, aig maireachtuin an staid</span>
<lb n="3238"/><span>leisguil haoltach?  Do chaih do Hlanaiheoir a veaha</span>
<lb n="3239"/><span>go leir aig saoharuy do hlanaihe si, agus a vfuil se</span>
<lb n="3240"/><span>fhulang anios, is air do honsa dfulanguiyean se e. -</span>
<lb n="3241"/><span>Uch! bioch truay agad anios an chuid is luya ye da</span>
<lb n="3242"/><span>staid miochomporduil, an fhaid do leigean an Tahair</span>
<lb n="3243"/><span>siorruiye air gan eisdeacht le nurnuiyhe, agus air an</span>
<lb n="3244"/><span>taov eile, an fhaid ata a yeisgiobail ro chodlatach</span>
<lb n="3245"/><span>chun aon aire havairt do!  Anso staid yolasach so,</span>
<lb n="3246"/><span>do heasbean aingiol os na Flaihis e fein do chun com-</span>
<lb n="3247"/><span>pord do chun air chompord na naingiol.  O! cred e</span>
<lb n="3248"/><span>an uvluiyeacht! acht cred e an sort compord is doih</span>
<lb n="3249"/><span>leat do hug an taingiol so leis?  ni he a valairt go</span>
<lb n="3250"/><span>deivan, acht aig cuir toil a Ahair a dtuigsint do,</span>
<lb n="3251"/><span>agus da iara go huval air a nainim neav agus talvan</span>
<lb n="3252"/><span>gan staona siar o roint le peacuig vochta, tri na yraya</span>
<lb n="3253"/><span>dochoimsihe, an fhuasguilt iomaduil sin, air son a</span>
<lb n="3254"/><span>dtanga se sa tsaol; agus easonoir agus pianta aon lae</span>
<lb n="3255"/><span>avain dfulang a vfavar slanuy na cine daona, agus air</span>
<lb n="3256"/><span>son an yloire siorruiye agus an onoir do yeovach an</span>
<lb n="3257"/><span>Diayacht tri gach a vfulangeoch se.  Deineach a lei-</span>
<lb n="3258"/><span>heid ceayna do vachtnav air hoil De, air a vor onoir</span>
<lb n="3259"/><span>agus a yloire, agus maiheas tanama fein, compord do</span>
<lb n="3260"/><span>chuir ortsa mar an gceayna fe do hriobloidiye agus do</span>
<lb n="3261"/><span>chrosa fein: ni feidir aon chompord do veih nivus</span>
<lb n="3262"/><span>eifeachtaiye.</span></p>
<lb n="3263"/>
<lb n="3264"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait.  Air an duirpheanuid</span>
<lb n="3265"/><span>bais dfulang ar Slanaiheoir ion anam air feag a urnu-</span>
<lb n="3266"/><span>iye an oiyche seo.  Is feidir linn pianta agus triob-</span>
<lb n="3267"/><span>loidiye anama do vreihnuy, do reir an chrich uah-</span>
<lb n="3268"/><span>vasach do harainguiydar air a chorp, le e chuir anson</span>
<lb n="3269"/><span>alus fola ro iongantach san, an sliye gur lion an</span>
<lb n="3270"/><span>talv do vi fe le fuil.  Iosa vilis, ce chualaig riav a</span>
<lb n="3271"/><span>leiheid seo do yuirpheanuid bais?  Acht cad do</span>
<lb n="3272"/><span>huigean tusa, m'anam, do vi na chuis fhirineach aige</span></p>
</div>
<pb n="90"/>
<div><lb n="3273"/><p><span>na hriobloidiye uile, agus aige na pianta geara do</span>
<lb n="3274"/><span>Hlanaiheora?  Go prionnsapalta na tri ayvar so:</span>
<lb n="3275"/><span>air dtuis, avarc firineach solusvar air a raiv le fulang</span>
<lb n="3276"/><span>aig air feag cursa iomlan a phaise; agcas go raiv</span>
<lb n="3277"/><span>gach sort miochlu agus pianta da raiv na yiay san</span>
<lb n="3278"/><span>aige le fulang anait a cheile, anios go huile as coi-</span>
<lb n="3279"/><span>vir suile anama, mar aon le gach aihis agus tarcuisne</span>
<lb n="3280"/><span>eile do yeovach se na vfochuir; da yeasga san dful-</span>
<lb n="3281"/><span>ang se a phais year go huile fe yo, uair diov o la-</span>
<lb n="3282"/><span>vaiv a navuid, agus an dara uair ona huairim ro holus-</span>
<lb n="3283"/><span>far ro huigsionach fein air gach a raiv aig le fulang.</span>
<lb n="3284"/><span>Acht cred fa, a Iosa yrayach, a vfulanguigean tu na</span>
<lb n="3285"/><span>pianta sa an ahuair?  Ni feidir le aon neach me</span>
<lb n="3286"/><span>fhreagra acht do yraya avain.  Cuis eile do hug cov-</span>
<lb n="3287"/><span>na chun pianta ar Slanaiheoir do veaduy, avarc so-</span>
<lb n="3288"/><span>leir air pheacniye an tsaol go huile o huis go deire. -</span>
<lb n="3289"/><span>Ata corha agus mallaiheacht uahvasach na cine daona</span>
<lb n="3290"/><span>go leir anios da gcuir na leih chun iad do ylana</span>
<lb n="3291"/><span>amach le na chuid fola.  Uch cred e chov grainuil,</span>
<lb n="3292"/><span>chov criheaglach is do vi na hainviyaig ihfrionda so</span>
<lb n="3293"/><span>a suile ar Slaniheora, an te sin avain na raiv fios</span>
<lb n="3294"/><span>ceart aige air a nuahvasuiyeacht, le avarc cliaralta do</span>
<lb n="3295"/><span>veih aige do ynaih air an moryacht dochoimsihe a</span>
<lb n="3296"/><span>veih fe vasla aco.  O Hiarna, cred e mead mor is</span>
<lb n="3297"/><span>do vi mo pheacuiye si rannphairteach anso rayarc dob-</span>
<lb n="3298"/><span>ronach so?  Cred e mead faraoir! do chovna hugadar</span>
<lb n="3299"/><span>chun do phianta agus do yoilyios do veaduy?  An</span>
<lb n="3300"/><span>trivu cuis do veadaig pianta agus doilyios ar Slanai-</span>
<lb n="3301"/><span>heoir, an tuigsint do vi aige air luiyad na usaide</span>
<lb n="3302"/><span>do yeanfeach na fior Chriostuiyhe do gach a vfulang-</span>
<lb n="3303"/><span>eoch se; a ndaileacht agus cruayacht a gcroiyheacha</span>
<lb n="3304"/><span>dfeicsint, tri na niompoydis an leiyeas naovha so</span>
<lb n="3305"/><span>chun niv varvhach, agus a fhuil mor luach do haltair</span>
<lb n="3306"/><span>fe na gcosa: cailuint hiorruiye an oiread san do vi-</span>
<lb n="3307"/><span>liuin anamnacha dfeicsint, tar eis go vfaiyeach se fein</span></p>
</div>
<pb n="91"/>
<div><lb n="3308"/><p><span>bas air a son; agus an uivir veg diov so, do veich</span>
<lb n="3309"/><span>saor o vas siorruiye tri hora a phais agus a vais.  An</span>
<lb n="3310"/><span>tan do rih na smuainte duvach doilyiosach so ananam</span>
<lb n="3311"/><span>ar Vfuasgulheora, do huit se andurpheanuid marv-</span>
<lb n="3312"/><span>hach, agus dforsail uaig na sruihchain fola so.  A</span>
<lb n="3313"/><span>Chriostuiyhe, bioch truayveil aguiv anios do hriob-</span>
<lb n="3314"/><span>loidiye ur Slanaiheoir, agus bioch aigne yingvalta</span>
<lb n="3315"/><span>gan buairt do chuir air anam tenderalta go brach aris</span>
<lb n="3316"/><span>leis an bpeaca.</span></p>
<lb n="3317"/>
<lb n="3318"/><p><span>CAIB. XXVI.</span></p>
<lb n="3319"/>
<lb n="3320"/><p><span>Air an Slanaheoir a Gcuirt Chaiphas.</span></p>
<lb n="3321"/>
<lb n="3322"/><p><span>AN SEVU LA FIHCHIOD.</span></p>
<lb n="3323"/>
<lb n="3324"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, air eiyriye dar Slanai-</span>
<lb n="3325"/><span>heor on Urnuiye, tar eis a eagluiye do vaiyistiriy-</span>
<lb n="3326"/><span>eacht, do hainig se go dti na yeisgiobail, da innsint</span>
<lb n="3327"/><span>doiv anios codla leo agus a suaivneas do ylaca, gur</span>
<lb n="3328"/><span>hainig a uair fein, agus go raiv an tretuir covgurach</span>
<lb n="3329"/><span>doiv.  Acht, a Hiarva vilis, ca hoin do ylacuirsi do</span>
<lb n="3330"/><span>huaivneas na yeanfe tu codla?  Ni yeanfir go dti</span>
<lb n="3331"/><span>codla deaneach an vais air leaba chruaig na croise. -</span>
<lb n="3332"/><span>Machtnuiyaig, a chriostuiyhe, le suile ur nanamnacha,</span>
<lb n="3333"/><span>air an misneach agus ollavuiyeacht do heasbeanuin ur</span>
<lb n="3334"/><span>Slanaiheoir air an ocaid seo chun fulang air ur sonsa,</span>
<lb n="3335"/><span>le e yimeacht air aiya chun go dteagveoch leis an tre-</span>
<lb n="3336"/><span>tu ir agus le na chuivdeachta: feuch cred e an cheann-</span>
<lb n="3337"/><span>sacht le na nglacan se pog fhallsa na sihchana.  Agus</span>
<lb n="3338"/><span>fos chun a heasbaint go soleir na raiv aon chovachta</span>
<lb n="3339"/><span>air talv abalta air e yavail, acht le na hoil haor fein, le</span>
<lb n="3340"/><span>da fhocul, Ego sum, "Mise e," do leag se chun talvan</span>
<lb n="3341"/><span>anuas an covhionol mor go leir do hainig chun e ya-</span>
<lb n="3342"/><span>vail, is iad aig titim siar andiay a gcuil air an ait. -</span>
<lb n="3343"/><span>Na yiay san do hug se suas e fein doiv: agus iar na</span>
<lb n="3344"/><span>cheangal doiv, do harainguiydar leo e air fad tri gach</span></p>
</div>
<pb n="92"/>
<div><lb n="3345"/><p><span>achran go dti an gcahair, air feay na haimsire a yeis-</span>
<lb n="3346"/><span>giobail da hreigint, do rihadar chun siuvail, da fha-</span>
<lb n="3347"/><span>guint sin idir lavaiv a navuid, do hug leo e lahair An-</span>
<lb n="3348"/><span>nas, ahair ceile an aird hagairt, ait ar hug seirviseach</span>
<lb n="3349"/><span>dana drohvuinte masla yo le e vuala le bas air eadan</span>
<lb n="3350"/><span>naovha.  As san do hoigadar leo e go dti cuirt Chai-</span>
<lb n="3351"/><span>phas, ait a raiv na haird hagairt agus sinnsir an phobuil</span>
<lb n="3352"/><span>cruiniyhe a vfochuir a cheile, aig suil leis an bpriosu-</span>
<lb n="3353"/><span>nach nuay so dfeicsint as a gcovair, agus iad air aigne</span>
<lb n="3354"/><span>e varvu le coir no eugcoir.  Lean so do Hhlanaiheoir,</span>
<lb n="3355"/><span>m'anam, gach aon choisgeim don tsliye, treighe anios</span>
<lb n="3356"/><span>aiga yaoine muintearha go leir: machtnaig anios air</span>
<lb n="3357"/><span>an uan naovha ceannsa so ameasg na mactiriye, cio-</span>
<lb n="3358"/><span>crach so, fe an uile hort sgige agus drochvuna; acht</span>
<lb n="3359"/><span>feuch nivus siay air le suile do huigsiona; meavraig</span>
<lb n="3360"/><span>ionn veon anama, agus feuch an solas agus an sasav do</span>
<lb n="3361"/><span>ylacan se aig covaontuy le toil Ahar, agus aig fulang</span>
<lb n="3362"/><span>air do honsa; agus foyluim as san sampla san a leiheid</span>
<lb n="3363"/><span>ceayna do veon do veigh agadso fe do hriobloidiye</span>
<lb n="3364"/><span>agus do phianta fein.</span></p>
<lb n="3365"/>
<lb n="3366"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Nach tuisge tugag ar</span>
<lb n="3367"/><span>Dtiarna go dti cuirt Chaiphas an tard hagart, ait a raiv</span>
<lb n="3368"/><span>mor chovhionol an Sanhedrim cruniyhe avfochuir a</span>
<lb n="3369"/><span>cheile, acht air a momead tar eis failte harcuisnuil do</span>
<lb n="3370"/><span>chuir roive, do hosnuiydar air e hriayil, agus na fia-</span>
<lb n="3371"/><span>nuiyhe fallsa do vi chun fianeiyeacht do yeanav na</span>
<lb n="3372"/><span>choine do ylaoch asteach.  Acht feachuig air air-</span>
<lb n="3373"/><span>dreiveas De, feachuig air fhorsa na firine, agus an</span>
<lb n="3374"/><span>Uan iongantach neavchiontach so De: da vead e ma-</span>
<lb n="3375"/><span>lis na cuirte mallaihe seo; agus a vfianuiyhe, daoine</span>
<lb n="3376"/><span>gan onoir gan choinsias, air a hon son ni raiv aon</span>
<lb n="3377"/><span>vriye yoiv ion gach a mfeidir leo do chuir na leih, no</span>
<lb n="3378"/><span>ni hagach a vfianeiyeacht le cheile, niye do rin a</span>
<lb n="3379"/><span>sgealuiyeacht gan tavacht.  Acht an feay d'ayra tu a</span>
<lb n="3380"/><span>airdreiveas, feuch agus iongnaig ceansacht agus fioyne</span></p>
</div>
<pb n="93"/>
<div><lb n="3381"/><p><span>do Hlanaheoir, do vi aig eisdeacht go ciuin le gach</span>
<lb n="3382"/><span>droihusaid agus masla do hugadar na fianuiyhe fallsa</span>
<lb n="3383"/><span>so yo, aig tavairt le tuigsint go fiorineach leis an tas-</span>
<lb n="3384"/><span>dail seo go raiv se roint eigin nivus mo na duine,</span>
<lb n="3385"/><span>do fuair mar seo ann fein a veih sihchanta suavneaseach</span>
<lb n="3386"/><span>an feay do vi a chreiduint agus a veaha fe an oiread</span>
<lb n="3387"/><span>tarcuisne agus mioychlu.  An tan do saruiyag mar</span>
<lb n="3388"/><span>seo malis navuid ar Slanaiheoir, d'eiyrig an tard-ha-</span>
<lb n="3389"/><span>gart na heasav agus diar se air a nainim an De veo a</span>
<lb n="3390"/><span>nisint do ar ve Criost Mac De e?  Le onoir don</span>
<lb n="3391"/><span>ainim vor naovha san, do rin ar dtiarna advail holla-</span>
<lb n="3392"/><span>munta air an vfiorine, chun a heasbaint duinne ata ya</span>
<lb n="3393"/><span>leanvuint leis an sampla so, anuair do ylaoyfar sin</span>
<lb n="3394"/><span>chun a leiheid do hriayril, gan naire do veih orrin go</span>
<lb n="3395"/><span>brach na haov san na a chreidiv.  Air sin, do sdrac</span>
<lb n="3396"/><span>Caiphas a chuid eadaig, aig raya go hard blaspheim!</span>
<lb n="3397"/><span>Agus a duvradar uile go dtoillean se e chuir chun bais.</span>
<lb n="3398"/><span>Acht tusa, m'anam, lavair amach contrarya, leis na</span>
<lb n="3399"/><span>haingal agus le fiorein De go huile, Rev.iv.v.12.</span>
<lb n="3400"/><span>"An Tuan do marvuiyag is fiu e covachta, agus dia-</span>
<lb n="3401"/><span>yacht, agus eagna, agus neart, agus onoir, agus gloire,</span>
<lb n="3402"/><span>agus beannacht dfail, o'n uile chreatuiriye go sior-</span>
<lb n="3403"/><span>ruiye."</span></p>
<lb n="3404"/>
<lb n="3405"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Nach luaihe tugag an</span>
<lb n="3406"/><span>vreih eagcorach san air ar Slanaiyheoir leis an</span>
<lb n="3407"/><span>mor chovhionol, na hosnuiydar gan voill le cruayalach</span>
<lb n="3408"/><span>neavchoitchianta da vuala is da vasluy, mar a veich</span>
<lb n="3409"/><span>deavain vallaihe ihfrinn, is ni mar yaoine, agus</span>
<lb n="3410"/><span>do hugadar do gach aon sort drohusaid, builliye, tarcu-</span>
<lb n="3411"/><span>isne, agus dia-ahuis.  Feuch m'anam, mar do chahean</span>
<lb n="3412"/><span>na coin ihfrionda so a seiliye air aiya naovha do Hla-</span>
<lb n="3413"/><span>naiheoir, agus a raomuiye salacha do chaheav air an</span>
<lb n="3414"/><span>eadan naovha san ait a suiyean breayhacht agus mor-</span>
<lb n="3415"/><span>yacht: feuch mar do yoirnid e, mar do yavuid da</span>
<lb n="3416"/><span>gcosa air agus mar do vuailid e le cuhach gan trocuire,</span></p>
</div>
<pb n="94"/>
<div><lb n="3417"/><p><span>an feay na vfuil a lavaiv ceanguilte air a dtaov hiar</span>
<lb n="3418"/><span>de, is gan e abalta air aon iaracht avain do chosaint</span>
<lb n="3419"/><span>de fein, na aon duine muinteara aige ann do ylan-</span>
<lb n="3420"/><span>fheach aiya, na aon chovna eile havairt do.  Feuch</span>
<lb n="3421"/><span>mar do chuirid falach air aiya le preaban eigin salach,</span>
<lb n="3422"/><span>agus an san tri fhonoid (chov maih is da mo faig</span>
<lb n="3423"/><span>breige e, no mealltoir) le linn gach aon iaracht, deir-</span>
<lb n="3424"/><span>adis leis a havus ce vuail e: a neugmuis moran eile</span>
<lb n="3425"/><span>aihis dfulang se le foiyne agus le misneach dochloiyte.</span></p>
<lb n="3426"/>
<lb n="3427"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Do gach ar fhulang</span>
<lb n="3428"/><span>ar Slanaiheoir a gcuirt Chaiphas, nior yeavaig aonrod</span>
<lb n="3429"/><span>chov mor tri na chroiye, le titim yainsairach Pheadair,</span>
<lb n="3430"/><span>ard cheann na neasboil, agus an te fuair na priovlei-</span>
<lb n="3431"/><span>diye agus an tuydaras bo vo uaig.  An te, tar eis a</span>
<lb n="3432"/><span>vuiyeav an oiyche cheayna san, a gcas go dtreigfeach</span>
<lb n="3433"/><span>na deisgiobail eile a maiyistir, na treigfeach se fein go</span>
<lb n="3434"/><span>brach e: agus gur tuisge do yeovach se bas an fho-</span>
<lb n="3435"/><span>chuir na heunfeach se e; tar eis sin feuch air laigeacht</span>
<lb n="3436"/><span>agus yiombuaineacht naduir na duine: le glor cailin</span>
<lb n="3437"/><span>gan eifeacht, do heun se a vaiyistir, fos e yeanav ya</span>
<lb n="3438"/><span>uair agus tri huaire, agus nivus mo na san do yearva</span>
<lb n="3439"/><span>se agus d'iar se e fein do yamuint maya vi aon aihne</span>
<lb n="3440"/><span>riav aige air a nduine.  Iosa vilis! cred e an duine?</span>
<lb n="3441"/><span>O Hiarna, feuch ormsa, agus neartaig me lead yrasa,</span>
<lb n="3442"/><span>na seunfe mise hu mar an gceayna.  A se an cheud</span>
<lb n="3443"/><span>chuis do vi le titim Pheaduir, taiyse agus danuiyeacht</span>
<lb n="3444"/><span>phriovaideach as a neart fein.  An dara cuis an neav-</span>
<lb n="3445"/><span>huim do rin se do chovairle ar Slanaiheoir, veih na</span>
<lb n="3446"/><span>chodla an uair bo cheart do veih aig faire agus aig</span>
<lb n="3447"/><span>urnuiyhe.  An trivu cuis, le e ya chuir fein a ndain-</span>
<lb n="3448"/><span>seur le rih asteach a ndroih chuivdeachta.  Tavair</span>
<lb n="3449"/><span>aire na fuil na tri chuis ceayna le cuir ad leih si, ad</span>
<lb n="3450"/><span>haruint mar an gceayna chun an Tiarna do heuna</span>
<lb n="3451"/><span>agus fos e cheusa leis an bpeaca.  Foyluim aihris do</span>
<lb n="3452"/><span>yeanav air aihreachus aosga an aibsdail seo, do chuaig</span></p>
</div>
<pb n="95"/>
<div><lb n="3453"/><p><span>amach gan voill tar eis do titim, agus do yiol go gear</span>
<lb n="3454"/><span>dolasach; niye, deirhar, do chleacht se air feag a</span>
<lb n="3455"/><span>haoyail na yiay san chov minic is do chloiseach se an</span>
<lb n="3456"/><span>coileach aig glaoch.</span></p>
<lb n="3457"/>
<lb n="3458"/><p><span>Smuanaig, anso cuigvu hait, Mar do chuaig an tard-</span>
<lb n="3459"/><span>hagard agus na sgriobuye a vaile chun a suan do ylaca</span>
<lb n="3460"/><span>tar eis breiheavnas bais do havairt air ar Slanaiheoir,</span>
<lb n="3461"/><span>da fhaguint sin a lavaiv na muintire na'r leig do aon</span>
<lb n="3462"/><span>tsuan do ylaca.  O! cred e uahvasuiye na hoiyche do</span>
<lb n="3463"/><span>chaih ar Dtiarna a measg an scata maillaihe sin,</span>
<lb n="3464"/><span>do rin aris go minic, chun a gcruayalhacht fein agus ma-</span>
<lb n="3465"/><span>lis a maiyistiriye do hasav, gach aon sort mioyhrocuire</span>
<lb n="3466"/><span>agus neavcharanacht do yeanav air do reir mar</span>
<lb n="3467"/><span>do rinadar roive sin an uair a vi a maiyistiriye a lahir,</span>
<lb n="3468"/><span>aig tavairt an uile hort drohusaid do agus masla</span>
<lb n="3469"/><span>dia ahuiseach.  An sliye gur feidir linn a yeivniu le firi-</span>
<lb n="3470"/><span>ne na beig fios go brach go la an vreiheavnuis air leach</span>
<lb n="3471"/><span>fhualang ar Slanaiheoir an oiyche sin.  Dfhoiyne se</span>
<lb n="3472"/><span>le cuinas leis an drohusaid sin go leir; agus an uair</span>
<lb n="3473"/><span>sin fein, an fhaid ata siad san da vasluy san, ata se</span>
<lb n="3474"/><span>sin aig guiye air a son san, agus aig gavail a leihsgeil</span>
<lb n="3475"/><span>le naihir, aous aig ohfrail suas a chrosa agus a hriob-</span>
<lb n="3476"/><span>loidiye mar hasav iona bpeacuiye.  Iosa vilis, tavair</span>
<lb n="3477"/><span>duin grasa chun aihris do yeanav ort.</span></p>
<lb n="3478"/>
<lb n="3479"/><p><span>CAIB. XXVII.</span></p>
<lb n="3480"/>
<lb n="3481"/><p><span>Ar Slanaiheoir da havairt as covair Philate agus</span>
<lb n="3482"/><span>Herod.</span></p>
<lb n="3483"/>
<lb n="3484"/><p><span>AN CEACHVTU LA FIHCHIOD.</span></p>
<lb n="3485"/>
<lb n="3486"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Cred e chov much air</span>
<lb n="3487"/><span>maidin, ce fada dfanadar suas, do hagvuiyid an tard-</span>
<lb n="3488"/><span>hagart so agus a chomraiduiyhe ion mallaiheacht le</span>
<lb n="3489"/><span>na cheile aig cruinniuy mor chovhionol don sanhe-</span>
<lb n="3490"/><span>drim, agus an san aris aig cuir na ceiste ceayna air</span></p>
</div>
<pb n="96"/>
<div><lb n="3491"/><p><span>ar Slanaiheoir, da iarhuiye ye, "ar ve Mac de e?"</span>
<lb n="3492"/><span>agus aig tavairt an fhreagra ceayna orha, niye do</span>
<lb n="3493"/><span>neartaig a mbreih roive sin.  Air a hon san do huig-</span>
<lb n="3494"/><span>adar na'r vaih yoiv an vreih seo do chuir a gcrich</span>
<lb n="3495"/><span>gan ccad Phentius sic Pilate an riayluiyheoir, adtaov</span>
<lb n="3496"/><span>iad a veih fe riayluya impiriyeacht na Roiva, do aon-</span>
<lb n="3497"/><span>tuiydar air e vreih leo go dti Pilate, agus le nuydaras</span>
<lb n="3498"/><span>san e cheusa; sort bais do hionsguin a malis mar</span>
<lb n="3499"/><span>roya, mar bo he air an amm san bo sganaluiye agus</span>
<lb n="3500"/><span>bo neavonoiriye, oir ni hughuiye do aon neach e</span>
<lb n="3501"/><span>acht do feaymanaig diveasda agus do choirheoiriye</span>
<lb n="3502"/><span>publiye; agus bo chruayaluiye, mar bo vas fada mall</span>
<lb n="3503"/><span>e, fe na pianta bo yeire agus bo ionvohuiyhe.  Gluais</span>
<lb n="3504"/><span>anios, a anam chriostavuil, agus machtnuig air do</span>
<lb n="3505"/><span>Hlanaiheoir do reir mar do luaihuiyhar e tri na sraid-</span>
<lb n="3506"/><span>iona air fad, le na lavaiv ceanguilte, o heay an ard-</span>
<lb n="3507"/><span>hagairt go dti cuirt Philate, an mor chovhionol an</span>
<lb n="3508"/><span>sanhedrim tiomchioll air; agus a ministeirriye mall-</span>
<lb n="3509"/><span>aihe aig craovsgaole go hard air imheacht doiv, gur</span>
<lb n="3510"/><span>anios ata a vealltoireacht go leir da yeanav follus, a</span>
<lb n="3511"/><span>vreagchravay da nochta, agus e fein cionntach an</span>
<lb n="3512"/><span>dia ahais.  Feuch mar yeinid an sluay diudanach so cuir</span>
<lb n="3513"/><span>le na cheile aig tavairt covna ya navuid anios, ce go</span>
<lb n="3514"/><span>rinadar began roive, sin e advail agus d'onoru mar</span>
<lb n="3515"/><span>fhaige, da leanvuint le gairoid vaslahach, da harcuis-</span>
<lb n="3516"/><span>niuy air feay na sliye, agus aig tavairt an uile hort</span>
<lb n="3517"/><span>miochlu agus aihis do.</span></p>
<lb n="3518"/>
<lb n="3519"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Agus tavair fe ndeara</span>
<lb n="3520"/><span>Breiheav na mbeo agus na mairv, na heasav le na la-</span>
<lb n="3521"/><span>vaiv ceanguilte mar choirheoir as coivir riayluiyheoir</span>
<lb n="3522"/><span>suarach; agus feuch air an gcuis anios nivus siay. -</span>
<lb n="3523"/><span>An uair do hug an tard-hagart agus prionsaiye na</span>
<lb n="3524"/><span>ndaoine suas e, agus pilate a yiarhuiye cad do vi aco</span>
<lb n="3525"/><span>le cuir na leih, ni rinadar aon sgrupol do vasla agus do</span>
<lb n="3526"/><span>viheisd nuay do havart do aig cuir gach droih niye na</span></p>
</div>
<pb n="97"/>
<div><lb n="3527"/><p><span>leih; da raya gur yuine urchoide agus buayearha</span>
<lb n="3528"/><span>yeanav e, tretuir agus meirlioh don chriochsmacht,</span>
<lb n="3529"/><span>do choisg dioluiyeacht do yeanav le Caesas sic, agus e fein</span>
<lb n="3530"/><span>chuir suas mar riye na nguidaig.  Toig notus uair</span>
<lb n="3531"/><span>eile dfoiyne dochlaoiyte do Hlanaiheior aig eisdeacht</span>
<lb n="3532"/><span>go suaivneasach le gach niye fallsa da'r chuiradar na</span>
<lb n="3533"/><span>leih; air voh go raiv iongantas air an riayluiyheoir</span>
<lb n="3534"/><span>go mbfeidir le aon neach foiyne do veih aige fe an</span>
<lb n="3535"/><span>oiread droihusaid aig iara e yaora chun an vais bo</span>
<lb n="3536"/><span>veasa.  Giyeay o chonarc se go sofheicsiona tri</span>
<lb n="3537"/><span>vreigriocht go leir an ardhag irt agus na sgriobuiye,</span>
<lb n="3538"/><span>do lavair se adtaov an tsuaivneas so a vfavar ar Sla-</span>
<lb n="3539"/><span>naiheoir; le roint marana do yeanav air an vfocul</span>
<lb n="3540"/><span>riye; agus air fhail iomlan sasas do air an bpoinnte</span>
<lb n="3541"/><span>sin, an uair a cuirag a dtuigsint do nach leis an saolso</span>
<lb n="3542"/><span>do vain rioyeacht ar Slanaiheoir, agus do vriye sin na</span>
<lb n="3543"/><span>raiv diovlach do chriochsmacht Caesar, uime sin do</span>
<lb n="3544"/><span>hil se e leigean chun siuvail.  Iongnaig forsa na neav-</span>
<lb n="3545"/><span>chiontacht, noch do vog croiye an eircaduig, agus an</span>
<lb n="3546"/><span>duine is measa do yaoine, mar philate: agus deivnig</span>
<lb n="3547"/><span>duit fein le lavairt general, gur fearr mile uair do</span>
<lb n="3548"/><span>chruiyhu air do neavchiontacht foiyne agus suaivneas,</span>
<lb n="3549"/><span>na diovail do yeanav anaiy na diovala, agus cosaint</span>
<lb n="3550"/><span>vaslahach agus yaroideach do yeanav.</span></p>
<lb n="3551"/>
<lb n="3552"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Air do Philate a veih</span>
<lb n="3553"/><span>cinnte do neavchiontacht ar Slanaiheoir, agus duil-</span>
<lb n="3554"/><span>vur air e leigean chun siavail, do chuir na prionnsaiye</span>
<lb n="3555"/><span>maliseach agus na duine meallta toirmiosg air; agus</span>
<lb n="3556"/><span>da vriye sin air huigsint do gur duine do vuintir Gha-</span>
<lb n="3557"/><span>lilee ar Slanaiheoir, gur fe uydaras Herod riayluiyheoir</span>
<lb n="3558"/><span>Ghalilee do vi se, uime sin chun e fein do haora o vi-</span>
<lb n="3559"/><span>lean agus chun a veigh sgarha le na niaratus san, do</span>
<lb n="3560"/><span>hiomain se e go dti Herod.  Coimead cuivdeachta led</span></p>
</div>
<pb n="98"/>
<div><lb n="3561"/><p><span>Yia, O m'anam, trid an bpaird nuayso ya phais, agus</span>
<lb n="3562"/><span>toig notus da cheansacht neavchomyraiduil an feay</span>
<lb n="3563"/><span>do yavan se tri na sraidiv, covhionoil vor vaslahach</span>
<lb n="3564"/><span>air gach taov de, agus iad go gairoideach aig tavairt</span>
<lb n="3565"/><span>drohusaid agus mor aihis do.  Do ai ahas mor air He-</span>
<lb n="3566"/><span>rod le lin e heacht, andochus go vfeiceoch se miorvuil-</span>
<lb n="3567"/><span>te eigin, agus da vriye sin do chuir se mile ceist air,</span>
<lb n="3568"/><span>fhaid do vi prionsaiye na nguiduig le malis hiorvuan</span>
<lb n="3569"/><span>da vasluy aris agus aris, agus aig cuir gach aon droih niye</span>
<lb n="3570"/><span>na leih; ach do vi ar dtiarna suaivneachus air</span>
<lb n="3571"/><span>feay na haimsire, na ni haiseoch curialtacht yiovaoin</span>
<lb n="3572"/><span>Herod, na aon niye yeanav do chuirfeach diachuir air</span>
<lb n="3573"/><span>an bprionsa so e haora on mbas san do iar se go</span>
<lb n="3574"/><span>ro yuhrachtach, mar a se do vi orduiyhe os na flaihis mar</span>
<lb n="3575"/><span>an taon tsliye ar vfuasgulha.  Go mbeannuiye an uile</span>
<lb n="3576"/><span>chreaturiye a vor vaiheas go brach.</span></p>
<lb n="3577"/>
<lb n="3578"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, An uair na saseoch ar</span>
<lb n="3579"/><span>Slanaiheoir curialtacht Herod le miorvuilte do yeanav</span>
<lb n="3580"/><span>air a chovairle, do ylac se fearg vor na haov, agus do</span>
<lb n="3581"/><span>smuain se air sasav do vaint de le fonoid agus masla,</span>
<lb n="3582"/><span>agus aig tavairt orduy e chludach le eadach ban tri</span>
<lb n="3583"/><span>harcuisne air, mar chota amadain na bfeidir mar riye</span>
<lb n="3584"/><span>breige; agus anso gculaih san do chuir har nais aris go</span>
<lb n="3585"/><span>dti Pilate e le covhionol mor maslahach na hiomchioll</span>
<lb n="3586"/><span>do reir mar a vi aig teachd do, na sgriobuiye agus na</span>
<lb n="3587"/><span>pairisinig mar chinn orha.  Seasaig le uahvas aig fea-</span>
<lb n="3588"/><span>chuint air eagna siorruiye an Ahair da vaslu mar seo,</span>
<lb n="3589"/><span>mar amadan; agus foyluim as so gan buairt do ylaca</span>
<lb n="3590"/><span>adtaov breiheavnus an tsaol na veih eaglash roive.</span></p>
<lb n="3591"/>
<lb n="3592"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, An uair do chonarc</span>
<lb n="3593"/><span>Pilate ar Slanaiheoir da havairt har nais chuige aris,</span>
<lb n="3594"/><span>do hionnsgain se sliye eile chun e havairt saor an</span>
<lb n="3595"/><span>sliye na tavarfeach air an amm gceayna aon chuis</span></p>
</div>
<pb n="99"/>
<div><lb n="3596"/><p><span>cainnte na aihis don ard hagart agus do ard chinn na</span>
<lb n="3597"/><span>nguiduig.  Do bo e nos an nasuin sin air la sollaman-</span>
<lb n="3598"/><span>ta a gcaisg (noch d'onoradar an la ceayna san) a</span>
<lb n="3599"/><span>gcuivne don la fuasguluiyag iad o sglavacht na Egipte,</span>
<lb n="3600"/><span>aon choirheoir avain do leigean saor uaihe, gibe duine</span>
<lb n="3601"/><span>air a dtiocfeach na daoine le cheile d'iara; da vriye</span>
<lb n="3602"/><span>sin, do bo vaih le Pilate an ocaid do heacht na hliye</span>
<lb n="3603"/><span>anios, do chuir se mar cheist orha, ce aco don mbeirt,</span>
<lb n="3604"/><span>do havairfadis saor, ar Slanaiheoir air haov, agus Bar-</span>
<lb n="3605"/><span>abas, coirheoir publiye, biheavnach agus murdareir air</span>
<lb n="3606"/><span>an dtaov eile; do vi se cinnte go mbfearr leo Uan</span>
<lb n="3607"/><span>neavchiontach De do haora, na Barabas an cloiyre</span>
<lb n="3608"/><span>fior choirheoir is measa do bfeidir a veih, do haora o'n</span>
<lb n="3609"/><span>bpeanos do hoill se.  Oh! Philate, is ro uahvasach an</span>
<lb n="3610"/><span>tarcuisne do hugais anso do Vac De, an tan do leigean</span>
<lb n="3611"/><span>tu ort favar do yeanav do!  Cad e seo!  a gcaihfe</span>
<lb n="3612"/><span>Tiarna na beaha agus na dovarvhacht, riye na vflaih-</span>
<lb n="3613"/><span>eas, seasav a gcomoray leis an te is measa do yaoine,</span>
<lb n="3614"/><span>leis an gcloiyre coirheora publiye is measa d'ar mbfei-</span>
<lb n="3615"/><span>dir a fheicsint?  A gcaihfar e fhaguint fe roya an</span>
<lb n="3616"/><span>tsluay vallaihe seo, ce aco don mbeirt an fear is fearr,</span>
<lb n="3617"/><span>agus ce aco is mo huilean bas dfail?  O a uvluiyeacht</span>
<lb n="3618"/><span>neavchompraiduil mo Hlanaiheoir!  O a riye na</span>
<lb n="3619"/><span>gloire, cred e chov iosiol do chromuis chun mise do</span>
<lb n="3620"/><span>hoguint o'n aoileach!</span></p>
<lb n="3621"/>
<lb n="3622"/><p><span>Smuainaig, anso sevu hait, Maya bo vasla dofhu-</span>
<lb n="3623"/><span>langha ar Slanaheoir do chuir a gcomoray le Barabas,</span>
<lb n="3624"/><span>cred e yearfamid leis an roya so no cred e an ainim</span>
<lb n="3625"/><span>do havarfamid air do hoig na daoine dala so, an uair do</span>
<lb n="3626"/><span>hoydar Barabas roiv Chriost, agus diaradar Criost do</span>
<lb n="3627"/><span>cheusa agus Barabas do leigiut saor uaihe.  O! m'an-</span>
<lb n="3628"/><span>am, feuch anso nuvluiyeacht iongantach so mo Hiar-</span>
<lb n="3629"/><span>na, cred e chov doivin, chov dainseurach is do vi</span></p>
</div>
<pb n="100"/>
<div><lb n="3630"/><p><span>cneay na taiyse, noch na'r vfeidir a leiyeas acht le na</span>
<lb n="3631"/><span>leiheid sin do uvluiyeacht ro vor!  O! feuch maya ta</span>
<lb n="3632"/><span>do huil leiyiste fos.  Sgrudaig hu fein mar an gceayna,</span>
<lb n="3633"/><span>mar a vfuil tu chov minic ciontach mar na Giuduig</span>
<lb n="3634"/><span>yalla aig deanav roya do Bharabas roiv do Hlanaiheoir,</span>
<lb n="3635"/><span>led' chul d'iompoy leis air son meas beag saolta, no</span>
<lb n="3636"/><span>plesur salach momead?  Maya rinis, is luya dod</span>
<lb n="3637"/><span>leihsgeul is feidir do yavail na a leihsgeul sud, mar</span>
<lb n="3638"/><span>ata a fhios agad gur ab e Tiarna an uile yloire e, anso</span>
<lb n="3639"/><span>namm gceayna na ndeanan tu geirleamuint air leis</span>
<lb n="3640"/><span>an bpeaca; acht na dtaov sud, da mbeich a fhios aco</span>
<lb n="3641"/><span>gur abe do vi aco, ni hoyfadis go brach Barabas roive.</span></p>
<lb n="3642"/>
<lb n="3643"/><p><span>CAIB. XXVIII.</span></p>
<lb n="3644"/>
<lb n="3645"/><p><span>Ar Slanaiheoir da sgiursail aig an Bpiolloir, agus da</span>
<lb n="3646"/><span>choronoinuy le Deilgniye.</span></p>
<lb n="3647"/>
<lb n="3648"/><p><span>AN TOCHTVU LA FICHIOD.</span></p>
<lb n="3649"/>
<lb n="3650"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Mar ata na Giudaig fos</span>
<lb n="3651"/><span>aig lavairt amach anaiy ar dtiarna, agus an sliye veill-</span>
<lb n="3652"/><span>teach yrochvuinte aig iara cead e cheusa air an gcrois;</span>
<lb n="3653"/><span>do hionsgain Pilate sliye eile chun e leigint uaig</span>
<lb n="3654"/><span>saor, se sin le na miohrocuireacht san do hasav aig</span>
<lb n="3655"/><span>tavairt orduydoiv e sgiursail go cruayalach.  O!</span>
<lb n="3656"/><span>Philete sic, is cruayalach e do hrocuire! ion mar seo do</span>
<lb n="3657"/><span>heasbeanair uirm don te adeir tu, ata neavchiontach?</span>
<lb n="3658"/><span>A ne seo do cheartso? acht iaran ar bpeacuiye, O</span>
<lb n="3659"/><span>m'anam, go dtavarfuiye a leiheid seo do yroihusaid</span>
<lb n="3660"/><span>do Hiarna na gloire; agus a leiheid seo do pheanos</span>
<lb n="3661"/><span>mioyrasavuil tarcuisneach do havairt do, noch na tug-</span>
<lb n="3662"/><span>huiye do aen neach ach do sglaovayhe coitchianta no</span>
<lb n="3663"/><span>dopheacuig ro vora is ro yiovesda, agus na tughuiye</span>
<lb n="3664"/><span>air aon chuntas do lucht aitriv cahir na Rova.  Sea-</span>
<lb n="3665"/><span>saig si agus feuch, m'anam, cred e an tsliys deantar</span></p>
</div>
<pb n="101"/>
<div><lb n="3666"/><p><span>an vreih seo do chuir a vforsa.  Feuch mar do lav-</span>
<lb n="3667"/><span>uiyid na saiydiuriye fola an Tuan so De, mar do</span>
<lb n="3668"/><span>nochtuid e da chuid eaduig, agus e cheangal go dain-</span>
<lb n="3669"/><span>gean do phioloir cloihche.  Feuch mar do vuailaid air</span>
<lb n="3670"/><span>air a yromm naovha agus air a yuaiie iomadevlacht</span>
<lb n="3671"/><span>do vuiliye, agus do sgiursiye.  Feuch mar do</span>
<lb n="3672"/><span>do rihean an fhuil amach air gach taov de, Fuch mar</span>
<lb n="3673"/><span>ata a chorp go leir stracaiyhe, gearrha le na neav-</span>
<lb n="3674"/><span>hrocuireacht, agus an fheoil sgarha ona cheile asteach</span>
<lb n="3675"/><span>go dti na fior chnavna.  Feuch mar ata a navuid air</span>
<lb n="3676"/><span>feay na haimsire aig tavairt gach aon sort tarcuisne</span>
<lb n="3677"/><span>yo, agus lan dahus adtaov a phianta; is e sin air an</span>
<lb n="3678"/><span>amm gceyna, le na huile toighe anairde chun na</span>
<lb n="3679"/><span>vflaiheas, aig ohfrail suas gach a vfuil se fhulang air</span>
<lb n="3680"/><span>son a bpeacuiye sin, agus peacuiye an tsaol go leir. -</span>
<lb n="3681"/><span>Oh!  pheacuig, toigaig notus ceart anios d'ur Vfuas-</span>
<lb n="3682"/><span>gulheoir, agus feuchuig ion a chorp mionyearrha,</span>
<lb n="3683"/><span>stracuiyhe, malis an pheaca, agus foyluimuiyaig grain</span>
<lb n="3684"/><span>do veih air an ainviye ihfrionda so, noch do hug</span>
<lb n="3685"/><span>Mac De chun na dtriobloidiye agus na byianta so uile.</span></p>
<lb n="3686"/>
<lb n="3687"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Mar do rin na cloiyriye</span>
<lb n="3688"/><span>fola so leis an sgiursail neavhrocuireach so aon chneay</span>
<lb n="3689"/><span>avain o cheann go cois da chorp ar Slanaiheoir, do</span>
<lb n="3690"/><span>sgaoiladar e fe yeire don bpiolloir, da fhaguint fe fein</span>
<lb n="3691"/><span>chun covna do havairt do fein aig cuir a chuid eadaig</span>
<lb n="3692"/><span>uime chov maih is dfiad se.  Oh! Chriostuiyhe, bioch</span>
<lb n="3693"/><span>truay aguiv anios do staid hreighe ur Slanaiheoir, niv-</span>
<lb n="3694"/><span>fuil duine aige do havarfeach laiv chonganta yo chun</span>
<lb n="3695"/><span>a lait asguilte do cheangal suas, na chun an fhuil do</span>
<lb n="3696"/><span>stopa ata aig rih na tuilhiye asta.  O teiygiye da</span>
<lb n="3697"/><span>laihair anios, agus tairgiygiye yo gi be servis is feidir</span>
<lb n="3698"/><span>liv; targiygiye an chuid is luya ye covna havairt do</span>
<lb n="3699"/><span>aig cuir a chuid eaduig uime chun a luit glosa dfa-</span>
<lb n="3700"/><span>lach o fhuacht na speire.  Acht O! cad e chov garv is</span></p>
</div>
<pb n="102"/>
<div><lb n="3701"/><p><span>'ta neahedaiye olainne seo le na yromm tinn loitihe;</span>
<lb n="3702"/><span>faraoir! anait aon tsuaivneas na compord do havairt</span>
<lb n="3703"/><span>do, is avla veaduiyid a chneaya, le veigh aig ciomilt</span>
<lb n="3704"/><span>diov.</span></p>
<lb n="3705"/>
<lb n="3706"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Gur ab air eigin do hug</span>
<lb n="3707"/><span>na saiyduiriye fola aon amm staid d'ar Slanaiheoir tar</span>
<lb n="3708"/><span>eis a sgiursala an tan do oibrig an dial annta sort eile</span>
<lb n="3709"/><span>peanos do havairt do na'r chualag riav roive sin air a</span>
<lb n="3710"/><span>leiheid do o hoinfanuas: agus dob e sin sport mioy-</span>
<lb n="3711"/><span>rasuil do yeanav doiv fein da choroinuy mar riye. -</span>
<lb n="3712"/><span>Uime sin do stracadar na ndiag e go dti cuirt an</span>
<lb n="3713"/><span>Phraetorium, agus aig cruiniuy an armail uile le</span>
<lb n="3714"/><span>cheile, do nochtadar go fiochvar aris achuid eaduig</span>
<lb n="3715"/><span>de, noch do vi aig ceangal anios le na chorp loitihe</span>
<lb n="3716"/><span>le cneaya; do chuiradar na huiye e air vinnsi no air</span>
<lb n="3717"/><span>stol, do chaihadar sean eadach ceirteach purpar tiom-</span>
<lb n="3718"/><span>chioll air, do chasadar air a cheile deilgniye fada,</span>
<lb n="3719"/><span>cruay, geara, agus dfasgadar iad anuas air a cheann</span>
<lb n="3720"/><span>beannuiyhe, do chuiradar raoid no cana iona laiv mar</span>
<lb n="3721"/><span>shlat riyheavuil; an san tri fhonoid, aig teacht na</span>
<lb n="3722"/><span>nduine auait a cheile, aig luba a ngluine as a choivir</span>
<lb n="3723"/><span>le failte yroihveasduil.  "Failte reovad a riye na</span>
<lb n="3724"/><span>Nguiduig."  Do chaihadar seiliye air eadan, do yoir-</span>
<lb n="3725"/><span>naydar e, agus aig toguint an chana no an raoiv as a</span>
<lb n="3726"/><span>laiv, is da vuala anso cheann leis, air an moh sin aig</span>
<lb n="3727"/><span>tiomaint na dtairniye nivus doivne asteach, is an</span>
<lb n="3728"/><span>fhuil air an amm gceayna aig rih go farsing anuas le</span>
<lb n="3729"/><span>gach lot do vi air ona bpoinntiye geara.  A Iosa vilis,</span>
<lb n="3730"/><span>cad dearfamid anso, no ce aco an tiongantas is mo</span>
<lb n="3731"/><span>aguin le tavairt fe ndeara, mailis ministeiriye an Dial,</span>
<lb n="3732"/><span>no do charhanacht neavchompraiduil si, noch do</span>
<lb n="3733"/><span>chuir diachuir ort a leiheid do viochlu agus do phianta</span>
<lb n="3734"/><span>neavchoithianta dfulaug air son peacuig mionadurha.</span>
<lb n="3735"/><span>Go mbeannuiyhar do vor vaiheas go brach.</span>
<lb n="3736"/></p>
</div>
<pb n="103"/>
<div><lb n="3737"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Mar do hil Pilate</span>
<lb n="3738"/><span>anios go mbeich buile agus malis na ngiuduig sasda,</span>
<lb n="3739"/><span>air voh na iarfadis nivus mo bas ar Slanaiheoir, tar</span>
<lb n="3740"/><span>eis a fheicsint cad a vead na miohrocuire agus an di-</span>
<lb n="3741"/><span>veas do heasbeanag do chun geite da nainvian diol-</span>
<lb n="3742"/><span>tach, do hoig se leis e mar a vi se le na choroin deilg-</span>
<lb n="3743"/><span>niye air a cheann, agus a phurpar ceirteach air a</span>
<lb n="3744"/><span>ynaile, agus o ait ard do heasbain se e dona daoine</span>
<lb n="3745"/><span>aig raya Ecce homo, "feuch an duine."  Feuch cred</span>
<lb n="3746"/><span>e an tsliae iona lavahar e anios. stad da vriye sin o</span>
<lb n="3747"/><span>veih aig lorg a vais nivus siay.  Glac truayveil da</span>
<lb n="3748"/><span>chorp mionycarrha o cheann go cois.  Acht feuch si</span>
<lb n="3749"/><span>a anam criostavuil air an duine le sort eile suile do</span>
<lb n="3750"/><span>valairt suile na mallaiheoriye cruaychroiyeach so. -</span>
<lb n="3751"/><span>Agus feuch ced e an staid ar hug do pheacuiye si agus</span>
<lb n="3752"/><span>a chareanacht dochoimsihe fein e.  Feuch air a</span>
<lb n="3753"/><span>chean coroinuiyhe le deilgniye geara, aig dul triy na</span>
<lb n="3754"/><span>oisinniye naovha le pian eagsavlach air gach uon</span>
<lb n="3755"/><span>taov.  Feuch air aiya gneveillte le duv agus gorm,</span>
<lb n="3756"/><span>agus e go leir salach le seiliye agus fuil.  Feuch air</span>
<lb n="3757"/><span>a chorp go hiomlan gearrha stracuiyhe le cordaiye</span>
<lb n="3758"/><span>agus sgiursiye; agus anios cludaiyhe le eadach garo-</span>
<lb n="3759"/><span>cruaig, ceirteach, aig coimilt da luit agus gach aon vo-</span>
<lb n="3760"/><span>mead da meaduy; agus an san feuch suas agus macht-</span>
<lb n="3761"/><span>nuiy air ion cahaoir a yloire, agus feuch cred e an</span>
<lb n="3762"/><span>sasav is feidir leat do havairt do adtaov e fein do</span>
<lb n="3763"/><span>uirisliu chov iongantach san le graya yuitsi.  Ni iar-</span>
<lb n="3764"/><span>an se nivus mo ort na aihris do yeanav air a fhoiyne</span>
<lb n="3765"/><span>agus air a uvluiyeacht.  Feuch, da vriye sin, cad e</span>
<lb n="3766"/><span>an tsliye a ndean fe tu taihiye dona leasuin seo.</span>
<lb n="3767"/></p>
</div>
<pb n="104"/>
<div><lb n="3768"/><p><span>CAIB. XXIX.</span></p>
<lb n="3769"/>
<lb n="3770"/><p><span>Ar Slanaiheoir aig iompar a Chroise, agus da</span>
<lb n="3771"/><span>cheangal di.</span></p>
<lb n="3772"/>
<lb n="3773"/><p><span>AN NAOIVU LA FIHCHIOD.</span></p>
<lb n="3774"/>
<lb n="3775"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, Na'r luiyduig malis na</span>
<lb n="3776"/><span>ngiuduig ion aon tsliye aig feachuint air Uan De aig</span>
<lb n="3777"/><span>tavairt a chuid fola air son peacuiye an tsaol, acht iad</span>
<lb n="3778"/><span>gan sosa aig bpeiue amach go hard ion sliye chuloid-</span>
<lb n="3779"/><span>each yrochvuinte da iara e cheusa; do yeile Pilate</span>
<lb n="3780"/><span>fe yeire yoiv, agus a naiya a choiustas fein, do hug</span>
<lb n="3781"/><span>se breiheavnus air ar Slanaiheoir chun bas na croise.</span>
<lb n="3782"/><span>Oh! Chriostuiyhe, an raiv se riav do viofhortun or-</span>
<lb n="3783"/><span>riv tri veatacht da hort tarcuisne do havairt dur Sla-</span>
<lb n="3784"/><span>naiheoir agus da heagusg, agus diultuy do reir cleach-</span>
<lb n="3785"/><span>ta ua mbeaha do riaylacha an tsoivsgeil, le eagla roiv</span>
<lb n="3786"/><span>raiyteachus an tsaol?  Nach ry vinic do rin temtas-</span>
<lb n="3787"/><span>hun nivus luya na eagla caradas Caesar do chailiunt,</span>
<lb n="3788"/><span>a chuir diachuir orriv si Mac De do cheuaa aris! -</span>
<lb n="3789"/><span>Bioch buairt agus doilyios oriv da vriye sin agus</span>
<lb n="3790"/><span>deinig aihriye.</span></p>
<lb n="3791"/>
<lb n="3792"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Mar do ylac ar Slanai-</span>
<lb n="3793"/><span>heoir leuvluiyeacht iomlan, le carhanacht, agus le</span>
<lb n="3794"/><span>suaivneasan vreih bais sao, ce eagcoireach o Philate,</span>
<lb n="3795"/><span>air a namm gceayna do vi si ro cheart o'n Ahair sior-</span>
<lb n="3796"/><span>ruiye agus riochtanach le baiya ar slanuny me.  Air</span>
<lb n="3797"/><span>don mbreih veih tavarha air, do nochtag aris e gan</span>
<lb n="3798"/><span>noill da eadach purpar, agus cuirag a chuid eadaig</span>
<lb n="3799"/><span>fein uime, agus cros fhada vor, nivus troime na fhiad-</span>
<lb n="3800"/><span>feach fear d'iompar, air a yuaile loitihe cneayach;</span>
<lb n="3801"/><span>agus da viheavnach mar chuineachta aige, agus iad</span>
<lb n="3802"/><span>le ceusa an fhochuir, chun an tarrangaire sin do</span>
<lb n="3803"/><span>yeanav firineach, "leis na mallaiheoriy do measag e."</span>
<lb n="3804"/><span>(Isai.53).  Taguig anios, a anamnacha devoideach,</span></p>
</div>
<pb n="105"/>
<div><lb n="3805"/><p><span>agus feuchaig air ur Dtiarna aig imheacht anso siuv-</span>
<lb n="3806"/><span>aloid yeanach so.  Imiyean fear roive anso tsliye aig</span>
<lb n="3807"/><span>craovsgaoile go hard na gcurha agus an dia-ahuis do</span>
<lb n="3808"/><span>chuiradar a leih an choirheoir seo na'r cualag tracht</span>
<lb n="3809"/><span>riav air; an san leanaid na saiydiuriye agus lucht a</span>
<lb n="3810"/><span>varvuihhe e, le teadaracha, casuir, tarniye, etc., na</span>
<lb n="3811"/><span>ndiag sin imiyean go mallchromha ar nard hagart agus</span>
<lb n="3812"/><span>ar noiybirt, e go huile bruyte agus lan dfuil, biheav-</span>
<lb n="3813"/><span>nach air gach taov de, agus an chros air a yuaile, e ya</span>
<lb n="3814"/><span>taruint leis coisgeim air choisgeim; na sagairt, na</span>
<lb n="3815"/><span>sgriobuiye, agus covhionol coitchean na ndaoine go</span>
<lb n="3816"/><span>leir na yiag agus na hiomchioll air gach taov, da vas-</span>
<lb n="3817"/><span>luya, da chaineay, agus aig leavyaire as a choine; na</span>
<lb n="3818"/><span>crochuiriye mioyhrocuireach aig gavail da gcosa</span>
<lb n="3819"/><span>air, da vuala aig cuir deihanis air.  Oh! Chriostuiy-</span>
<lb n="3820"/><span>he, anios an chuid is luya ye glacuig truayveil do</span>
<lb n="3821"/><span>hriobloidiye, agus phianta ur Slanaiheoir, agus na</span>
<lb n="3822"/><span>meaduiyaig ualach leis an bpeaca.</span></p>
<lb n="3823"/>
<lb n="3824"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Air an Dtiarna beann-</span>
<lb n="3825"/><span>uiyhe aig iompar a chroise tri na sraideana air feag</span>
<lb n="3826"/><span>tamail le triobloid agus pian dolavarha, mar do huit</span>
<lb n="3827"/><span>se fe yeire fe an ualach, is gan e abalta air e yiompar</span>
<lb n="3828"/><span>nivns siay.  Na bioch iongantas ort na haov so,</span>
<lb n="3829"/><span>m'anam, air a vfochuir ualach a chroise veih mar veay-</span>
<lb n="3830"/><span>chuin air a chorp tuirseach, lan do luit air gach ball</span>
<lb n="3831"/><span>de, agus caite lag tri chailuint an oiread san fola; do</span>
<lb n="3832"/><span>leag a Ahair naovha air a yuaile ualach eile nivus dof-</span>
<lb n="3833"/><span>hulangha, viz. se sin ualach trom pheacuiye an tsaol.</span>
<lb n="3834"/><span>Oh! Chriostuiyhe, is fe an ualach dofhulangha so do</span>
<lb n="3835"/><span>huitean ur Slanaiheoir agus do heiyean se a laige. -</span>
<lb n="3836"/><span>Na ni vfaiyean se aon tsuaivneas on ualach neavhro-</span>
<lb n="3837"/><span>cuireach so o Shimon o Cyrene, do forsalag chun na</span>
<lb n="3838"/><span>croise diompar a chovna yo, acht ni ar iompar se aon</span>
<lb n="3839"/><span>chuid do ualach ar mallahacht ne, noch do leag an</span>
<lb n="3840"/><span>Tahair naovha anuas air a Vac grayach chun iad do</span></p>
</div>
<pb n="106"/>
<div><lb n="3841"/><p><span>ylana amach le na chuid fola agus le na vas.  O vaih-</span>
<lb n="3842"/><span>eas dochoimsihe an Ahar!  O charhanacht do choim-</span>
<lb n="3843"/><span>sihe an Vic! a yeanav agus fhulang an oiread san</span>
<lb n="3844"/><span>don bpeacach dona.  O, m'anam, tavair aire go brach</span>
<lb n="3845"/><span>aris gan a veih misynadurha do Yia chov grayach.</span></p>
<lb n="3846"/>
<lb n="3847"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, An uair do hainig ar</span>
<lb n="3848"/><span>Slanaiheoir anios go dti sliav Calvary go tuirseach</span>
<lb n="3849"/><span>lag, do leanadar ministeiriye ihfrinn da vasluy agus</span>
<lb n="3850"/><span>aig deanav gearleanuint chruayalach gan sosa air;</span>
<lb n="3851"/><span>agus mar varr air a pheanos do huit amach gur ynah-</span>
<lb n="3852"/><span>ach a havairt dona coirheoriye do veich da gcuir chun</span>
<lb n="3853"/><span>bais, deoch neartuiyhe fion, measguiyhe le myrrh,</span>
<lb n="3854"/><span>ach do rinadar domblas do veasga leis an deoch</span>
<lb n="3855"/><span>do hugadar do san, na yiay san do nochtadar go mioy-</span>
<lb n="3856"/><span>rasavuil a chuid eadaig de, do vi air an amm san</span>
<lb n="3857"/><span>ceanguilte go daingean da luit, aig osguil aris a</span>
<lb n="3858"/><span>chneaya go leir, agus da heasbaint nochtaiyhe fe fhu-</span>
<lb n="3859"/><span>acht agus naire do chovhionol mor daoine.  Drid a</span>
<lb n="3860"/><span>vfogas do anios m'anam, agus feuch air aig dorta chiud</span>
<lb n="3861"/><span>fola go frisailte le graya yuitsi.  O feuch mar do</span>
<lb n="3862"/><span>huitean se air a yluine an fhaid ata an chros da cuir</span>
<lb n="3863"/><span>a norduy, agus mar d'ohfralan se e fein suas da Ahair</span>
<lb n="3864"/><span>siorruiye mar ioybirt aig dorta a chuid fola chun a</span>
<lb n="3865"/><span>fhearg do laguy do lasag tri na'r bpeacuiye ne.</span></p>
<lb n="3866"/>
<lb n="3867"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Air don chrois a veih</span>
<lb n="3868"/><span>sinte air an dtalav, do hinadar ar Vfuasgulheoir air</span>
<lb n="3869"/><span>a faid, noch mar uan ceannsa na'r chuir na gcoine. -</span>
<lb n="3870"/><span>Agus air dtuis do haraing a laiv yeis go dti an ait</span>
<lb n="3871"/><span>do vi toisgihe chun i cheangal di, do hiomainadar le na</span>
<lb n="3872"/><span>gcasuir tairnge mor gcar tri na yearrna, aig oibriuy</span>
<lb n="3873"/><span>roive tri na feiheacha, agus na cnavna go bpolan trid</span>
<lb n="3874"/><span>aiymud cruaig na croise.  Air an amm gceayna, do</span>
<lb n="3875"/><span>chlaon an corp go hiomlan air an taov deas aig geile</span>
<lb n="3876"/><span>don chneay agus dona feiheacha go nadurach, ach bo</span>
<lb n="3877"/><span>yairid dfagag avla e, an uair do rug na buisteiriye</span></p>
</div>
<pb n="107"/>
<div><lb n="3878"/><p><span>miohrocuireach so gan voill air a laiv eile, agus do</span>
<lb n="3879"/><span>stracadar i go forsavuil air an taov cle chun i do</span>
<lb n="3880"/><span>cheangal le tairnge mor garv eile don ait do vi tois-</span>
<lb n="3881"/><span>gihe di.  An san aig straca a chosa anuas, do chean-</span>
<lb n="3882"/><span>galuiydar a ya broiy naovha le tairnge don aiymud</span>
<lb n="3883"/><span>mar an gceayna; agus so go leir leis an oiread san</span>
<lb n="3884"/><span>forsa cruayalach, go meastar gur stracag a chorp go</span>
<lb n="3885"/><span>leir moran har ceart, agus e chuir as ionad ion moran</span>
<lb n="3886"/><span>baill, tri veih da haruint is da hine, do reir mar adeir</span>
<lb n="3887"/><span>an faige riyeavuil, "Do vainadar mo lavaiv agus mo</span>
<lb n="3888"/><span>chosa, d'airiovuiydar mo chnavna go leir," Ps.21.</span>
<lb n="3889"/><span>Oh! Chriostuiyhe, maya vion crapa no polla aon</span>
<lb n="3890"/><span>fheih avain, maya vion aon chnav avain do veih as</span>
<lb n="3891"/><span>ionad, ce fior veg e, chov mor san do phian, cad e ar</span>
<lb n="3892"/><span>dtuairim dona pianta dfulang ar Slanaiheoir ion a</span>
<lb n="3893"/><span>chorp do vi as ionad ion gach ball de; cad e ar</span>
<lb n="3894"/><span>dtuairim don ar fhulang se an tan do pollag a lavaiv</span>
<lb n="3895"/><span>agus a chosa, ait a dtagvuiyean an oiread san feih-</span>
<lb n="3896"/><span>eacha, snahuiye feola, agus cnavna le na cheile, le</span>
<lb n="3897"/><span>tairngiye mora geara?  O! na teiyeach sosa orrin go</span>
<lb n="3898"/><span>brach o veih aig iongna, aig ayra, agus aig grayu a</span>
<lb n="3899"/><span>hrocuire.</span></p>
<lb n="3900"/>
<lb n="3901"/><p><span>CAIB. XXX.</span></p>
<lb n="3902"/>
<lb n="3903"/><p><span>Air Slanaiheoir air an Gcrois.</span></p>
<lb n="3904"/>
<lb n="3905"/><p><span>AN DEIHU LA FIHCHIOD.</span></p>
<lb n="3906"/>
<lb n="3907"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, an uair do cheangal na</span>
<lb n="3908"/><span>murdereiye fola so ar Slanaiheoir go daingean don</span>
<lb n="3909"/><span>chrois, do hosnuiydar air e arduy anairde anso speir.</span>
<lb n="3910"/><span>O! cad e an yair do rinadar a navuid anios, an uair</span>
<lb n="3911"/><span>do chonarcadar e as as ceann na ndaoine? cred e an</span>
<lb n="3912"/><span>diavasluy le nar chuiradar failte roive? air feay na</span>
<lb n="3913"/><span>haimsire ata a vahair yobronach agus caraid yovoi-</span>
<lb n="3914"/><span>deach eile gonta tri na groiye aig feachuint air. -</span></p>
</div>
<pb n="108"/>
<div><lb n="3915"/><p><span>Fe yeire do leigadar cos na croise titim sios anso</span>
<lb n="3916"/><span>bpoll do rinadar di, an tuilse do hugadar di, do chuir</span>
<lb n="3917"/><span>se pian uahvasach air chorp loitihe ar Slanaiheoir,</span>
<lb n="3918"/><span>agus do veadaig se luit a lalaiv agus a chosa.  Agus</span>
<lb n="3919"/><span>anso sliye seo e air crocha anso speir, fe phianta agus</span>
<lb n="3920"/><span>hriobloidiye eagsavlach, meayachuin a choirp go leir</span>
<lb n="3921"/><span>anuas air a lavaiv agus air a chosa pollha, le na vfuil</span>
<lb n="3922"/><span>a phianta do ynaih da meaduy; gan aon ait aige air</span>
<lb n="3923"/><span>na leagfeach se a cheann, ach air yeilgniye; gan aon</span>
<lb n="3924"/><span>leaba aiga chorp tuirseach loitihe, ach aiymud cruaig</span>
<lb n="3925"/><span>na croise.</span></p>
<lb n="3926"/>
<lb n="3927"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, Air charhanacht doch-</span>
<lb n="3928"/><span>oimsihe ar Slanaiheoir, agus air valis neavchompraid-</span>
<lb n="3929"/><span>uil a navuid.  Do veic se amach go hard a larr a phi-</span>
<lb n="3930"/><span>anta, aig raya, "Ahair maih yoiv, mar na fuil fios aco</span>
<lb n="3931"/><span>cad 'ta siad a yeauav."  Is iad san aig drana is aig</span>
<lb n="3932"/><span>crahay a gcinn as a choivir, aig raya, "Ah! tusa do</span>
<lb n="3933"/><span>leagfeach teampol De, agus do hoigfeach aris e ion</span>
<lb n="3934"/><span>tri la, savail anios tu fein.  Maya is tu Mac De, tair</span>
<lb n="3935"/><span>anuas don chrois."  A vfochuir mile eile do hort mas-</span>
<lb n="3936"/><span>la agus dia-ahuis do hugadar do, ni hiad avain na</span>
<lb n="3937"/><span>daoine coitchianta agus na saiydiuriye, ach fos na</span>
<lb n="3938"/><span>hard hagairt, na sgriobuiye agus sinnsear na ngiu-</span>
<lb n="3939"/><span>duig do hug do iad, noch d'eist agus dfoiyne se leo</span>
<lb n="3940"/><span>le sihchain agus le ciuncas.  Ach, O! ce ar feidir</span>
<lb n="3941"/><span>leis dinnisintcred e an curam ionveonach do vi air</span>
<lb n="3942"/><span>anam naovha, fhaid aimsire seo go leir do vi se air</span>
<lb n="3943"/><span>crocha air an gcrois?  A smuainte sihchana linne,</span>
<lb n="3944"/><span>a urniyhe duin, pianta agus triobloidiye iouveon a</span>
<lb n="3945"/><span>anama, agus solas dolavarha an phairt covach-</span>
<lb n="3946"/><span>ach de, a ngloire Ahar, noch do yeovach se trid an fhuasguilt</span>
<lb n="3947"/><span>iomaduil sin, noch do vi se fein a roinnt an uair sin le</span>
<lb n="3948"/><span>peacuig vochta.</span></p>
<lb n="3949"/>
<lb n="3950"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, air an bpairt do vi aig</span>
<lb n="3951"/><span>an maiydean naovha muire adtriobloidiye agus a</span></p>
</div>
<pb n="109"/>
<div><lb n="3952"/><p><span>bpianta a Mic; agus cred e chov fior is do vi deiv-</span>
<lb n="3953"/><span>nihe anso an tairaingriocht san Shimon naovha, go</span>
<lb n="3954"/><span>bpollhach cloiyeava hanam fos."  O! cred e an dolas</span>
<lb n="3955"/><span>marvhach do luig air anam tenderalta a vahar ro yray-</span>
<lb n="3956"/><span>ach, an uair do vi si na fineiy sul air feag cursa iomlan</span>
<lb n="3957"/><span>phaise a Mhic grayach, do yrayaig si le graya neav-</span>
<lb n="3958"/><span>chompraiduil, air gach uile eigcheart, masla, agus</span>
<lb n="3959"/><span>pianta da'r fhulang se.  Uch! a vaiydean naovha is</span>
<lb n="3960"/><span>feidir linn a raya le firine, go rin na sgiursiye, na</span>
<lb n="3961"/><span>deilgniye agus na tairngiye do chuaiy tri fheoil do</span>
<lb n="3962"/><span>vic, lot chov doivin ion do chroiye geanamnuiye si;</span>
<lb n="3963"/><span>agus na'r feidir le aon sort niye ach le miorvuilte avain</span>
<lb n="3964"/><span>tu choimead beo fe an oiread do vor phianta?  Acht</span>
<lb n="3965"/><span>O! cred e an lot doivin do vohuiyis ad tanam, an</span>
<lb n="3966"/><span>uair do chuir do Vac aig fail vais do, do chomraiye</span>
<lb n="3967"/><span>air a yeisgiobal grayach Naov Eon, aig tavairt mac</span>
<lb n="3968"/><span>Zebedee mar valairt duit si anait Vic De?  A Vaiy-</span>
<lb n="3969"/><span>dean veannuiyhe, advalamid le ahus tu ad vahair</span>
<lb n="3970"/><span>aguin ne, d'uachtuiyag duin uile a bearsain N. Eoin.</span>
<lb n="3971"/><span>O tri nar fhulanguiyis go hiomlan, cuivnig orrine</span>
<lb n="3972"/><span>clann vocht diobarha Eva as coivir cahaoir na ngrasa.</span>
<lb n="3973"/><span>A Chriostuiyhe, foyluimiyig na leasuin iongantach</span>
<lb n="3974"/><span>do vuinean si yiv aige bon na croise, foyluimuiyig a</span>
<lb n="3975"/><span>creideav laidir, agus a dochus fiorineach; foyluim-</span>
<lb n="3976"/><span>uiyig a toiliyeacht iomlan le toil De, a foiyne, agus</span>
<lb n="3977"/><span>a misneach.  O! foyluimuiyig uaihe graya veih do</span>
<lb n="3978"/><span>Iosa, agus fuaih a veih aguiv don bpeaca, cuis fhiori-</span>
<lb n="3979"/><span>neach gach ar fhulang se go hiomlan.</span></p>
<lb n="3980"/>
<lb n="3981"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Mar ata gach niye</span>
<lb n="3982"/><span>anios deavrach chun iomyoy anaiy ar Dtiarna grayach.</span>
<lb n="3983"/><span>Leigean Ahair air e yearmad; adtaov a vahair veih</span>
<lb n="3984"/><span>laihie fe phian dolasach teiyean se tri na chroiye. -</span>
<lb n="3985"/><span>Adtaov a absdail fein, do yiol duine aco e, do heun</span>
<lb n="3986"/><span>duine eile aco e, do hreigadar go leir e; a charaid</span>
<lb n="3987"/><span>agus an vuintir seo is mo na rin se maih yoiv, agus do</span></p>
</div>
<pb n="110"/>
<div><lb n="3988"/><p><span>leiyeas se go miorvuilteach, anios ceachtar aco aig</span>
<lb n="3989"/><span>cuir le na navuid, no an chuid is luya ye naire orha e</span>
<lb n="3990"/><span>advail; a navaid aig leimrig le ahus agus da vasluy.</span>
<lb n="3991"/><span>Meaychuin a chorp fein meaduiyean se a phianta. -</span>
<lb n="3992"/><span>Acht a se niye is mo do chuirean triobloid air, mion-</span>
<lb n="3993"/><span>aduir na gcriostuiyhe dfeicsint, luiyad an tairve do</span>
<lb n="3994"/><span>vainfedis as a vas, agus as a phais, agus cailuint</span>
<lb n="3995"/><span>hiorruiye an oiread anamnacha fuasgulha le na chuid</span>
<lb n="3996"/><span>fola mor luach.  Uch! a Iosa vilis, na leig dam a</span>
<lb n="3997"/><span>veigh air, an uaivir vioyavarach san: na leig dam a</span>
<lb n="3998"/><span>veih chov mioyfhortunach san is covna havairt dod</span>
<lb n="3999"/><span>navuid ad cheusa leis an bpeaca.</span></p>
<lb n="4000"/>
<lb n="4001"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Air an leasun do hu-</span>
<lb n="4002"/><span>gan ar Slanaiheoir duin le na vrearha deanach air an</span>
<lb n="4003"/><span>gcrois; air dtuis, graya agus carhanacht iomlan da</span>
<lb n="4004"/><span>navuid, le guiye air a son, agus a leahsgeal do yavail</span>
<lb n="4005"/><span>le Nahair siorruiye, "Ahair, maih yoiv, mar na fuil</span>
<lb n="4006"/><span>fios aco cad ata siad a yeanav."  O! foyluimuiymid</span>
<lb n="4007"/><span>an leasun riochtanach so on ar vfuas gulheoir aig fail</span>
<lb n="4008"/><span>vais do, gray veih don muintir seo dfuahuiyean sin</span>
<lb n="4009"/><span>agus do yeanan gearleanuint orrin agus graya veih</span>
<lb n="4010"/><span>yoiv; agus a nait a lochtuiye veaduy, a leihsgeul do</span>
<lb n="4011"/><span>yavail, agus iad do chuir a leih a neavhuigsint.  O!</span>
<lb n="4012"/><span>ored e chov fior is ata agcas gach aon pheacaig, "niv-</span>
<lb n="4013"/><span>fuil a fhios aige cad ata se yeanav," da mbeich ni</span>
<lb n="4014"/><span>veich se go brach chov dana is eitiol a neadan a Vor-</span>
<lb n="4015"/><span>yacht dochoimsihe; ni veich se go brach chov mor</span>
<lb n="4016"/><span>san air buile is diulta dona flaihios air huarachus, agus</span>
<lb n="4017"/><span>e fein do chaiheav sios leis a ndoivaigein do hreoy-</span>
<lb n="4018"/><span>vuiyeas go hihfrionn.  Anso dara hait, foyluim tairve</span>
<lb n="4019"/><span>an aistriu aosga fiorineach o'n bpeaca, agus an fha-</span>
<lb n="4020"/><span>oisidin uval an ar bpeacuiye, anso loya iomlan do hug</span>
<lb n="4021"/><span>ar Slanaiheoir don mbiheavnach aihriyeach.  "Amen,</span>
<lb n="4022"/><span>deirim leat, an la so go mbeih tu am fhochuir a bpara-</span>
<lb n="4023"/><span>hus," anso trivu hait, foyluim devoidiyeacht yrayvur a</span></p>
</div>
<pb n="111"/>
<div><lb n="4024"/><p><span>veih don maiydean vuire, molha yuin go leir aiga</span>
<lb n="4025"/><span>Mac a bpearsuin N. Eoin, "Feuch air do vahair,"</span>
<lb n="4026"/><span>anso cearhu hait, foyluim mor vead triobloid ionveo-</span>
<lb n="4027"/><span>nach anam do Hlanaiheoir, os na focuil seo, "mo</span>
<lb n="4028"/><span>Yia, mo Yia, cred fa nar hreigis me? Faraoir! ni le</span>
<lb n="4029"/><span>aon reasun eile, ach chun na treig fuiye an duine</span>
<lb n="4030"/><span>bocht peacavuil; anso cuigvu hait, o'n vfocul san Iosa</span>
<lb n="4031"/><span>da cheusa, "Ata tart orm," toig notus don da hart</span>
<lb n="4032"/><span>uahvasach do vi air ar Slanaiheoir air an gcrois tart</span>
<lb n="4033"/><span>diov corparha adtaov a hrosga fada, a yavail tri an</span>
<lb n="4034"/><span>oiread pianta agus an oiread fola do yorta; an tart</span>
<lb n="4035"/><span>eile spioraidalta ion anam trid an duil yuhrachtach</span>
<lb n="4036"/><span>do vi aige ion ar maiheas agus ar slanuy ne.  Acht, O</span>
<lb n="4037"/><span>anacroiriye viohrocuireach, na tavairfeach aon rod</span>
<lb n="4038"/><span>uaiv chun a hart corparha do vucha acht vineigir. -</span>
<lb n="4039"/><span>Nivus miohrocuiriye na san na peacuig, noch, anait a</span>
<lb n="4040"/><span>hart spioraidalta, do vucha, le buiyeachus agus le dia-</span>
<lb n="4041"/><span>gantacht, na tugan uaihe acht domblas agus vineigir</span>
<lb n="4042"/><span>an pheaca agus na mallahacht! anso sevu hait, Os na</span>
<lb n="4043"/><span>focuil seo ar Slanaiheoir aig fail vais do, "ata se cri-</span>
<lb n="4044"/><span>ochnuiyhe," foyluim ahas do veih ort a dtaov obair</span>
<lb n="4045"/><span>iomlan fuasguilt an duine a veih a nios criochnuiyhe;</span>
<lb n="4046"/><span>figuiriye agus taraingaireacht an dliye covlionta;</span>
<lb n="4047"/><span>agus an sgriov-lava do vi 'nar gcoine go hiomlan glan</span>
<lb n="4048"/><span>amach le fuil ar Vfuasgulheoir, anso seachtvu hait,</span>
<lb n="4049"/><span>Os na focuil deanacha so ar Dtiarna aig fail vais do,</span>
<lb n="4050"/><span>"Ahair, ion do lavaiv toirvirim mo spioraid, foyluim</span>
<lb n="4051"/><span>a mbeaha agus a mbas tu fein go hiomlan do chuir air</span>
<lb n="4052"/><span>chomruiye De.  Is seunvur iad an vuintir do varan-</span>
<lb n="4053"/><span>nuiyean go maih air na leasuin seo do vuinean a Mai-</span>
<lb n="4054"/><span>yistir covachtach doiv o chahaoir na croise.</span>
<lb n="4055"/></p>
</div>
<pb n="112"/>
<div><lb n="4056"/><p><span>CAIB. XXXI.</span></p>
<lb n="4057"/>
<lb n="4058"/><p><span>Air Vas ar Slanaiheoir.</span></p>
<lb n="4059"/>
<lb n="4060"/><p><span>AN TAONVU LA DEAG AIR fHIHCHIOD.</span></p>
<lb n="4061"/>
<lb n="4062"/><p><span>SMUAINAIG, air dtuis, An uair a duvairt ar</span>
<lb n="4063"/><span>Dtiarna na focuil deanach so, "Ahair, ion do lavaiv</span>
<lb n="4064"/><span>toirvirim mo spioraid," le guih ard lidir; aig claona</span>
<lb n="4065"/><span>a chinn anuas aig uvluy go hiomlan le toil Ahar, agus</span>
<lb n="4066"/><span>le carhanacht iomlan duinne na peacuig vochta, nar</span>
<lb n="4067"/><span>haraig se ion so rochta so pog na sihchana yuin, di-</span>
<lb n="4068"/><span>mig a anam fior ylan as agus mar sin do chriochna</span>
<lb n="4069"/><span>se e veaha anso saolso, noch, ona fhior hosach go dti</span>
<lb n="4070"/><span>anios na raiv aon vomead saor gan a veih fe iomad</span>
<lb n="4071"/><span>fulang agus triobloidiye air ar son ne.  Rih anios,</span>
<lb n="4072"/><span>m'anam, go dti Tuasgulheoir agus eiyre go dti e go</span>
<lb n="4073"/><span>misneavuil, tavair pog do chosa naovha, tavair fe</span>
<lb n="4074"/><span>ndeara a yeaga mioyneheach covrig go stuidearha a</span>
<lb n="4075"/><span>luit go leir, agus caoin do pheacuiye, mar is air a son</span>
<lb n="4076"/><span>dfulang se iad.</span></p>
<lb n="4077"/>
<lb n="4078"/><p><span>Smuainaig, anso dara hait, A bpais ar Slanaiheoir,</span>
<lb n="4079"/><span>air fhiorine na vfocuil seo a duvairt se fein air ocaid</span>
<lb n="4080"/><span>eile, "An te uvloig e fein ardofar e agus feuch adtaov</span>
<lb n="4081"/><span>mar d'uvluig ar Dtiarna e fein do vas na croise, gur</span>
<lb n="4082"/><span>onorag agus arduiyag e anso namm gceayna le Na-</span>
<lb n="4083"/><span>hair siorruiye.  Agus san an moran sliyte: oir, air</span>
<lb n="4084"/><span>feay na haimsire do vi se air an gcrois, do chaill an</span>
<lb n="4085"/><span>yrian a solus air feay tri huaire; agus aimsir a vais da</span>
<lb n="4086"/><span>crih an talav, do sgoilt na caraigeacha, agus d'osguil</span>
<lb n="4087"/><span>na tuambuiye, brat an teampoil do vi air chrocha as</span>
<lb n="4088"/><span>coivir an sanctuary do roab se o uachdar go hiochdar.</span>
<lb n="4089"/><span>Do chuir na hiongantaisiye seo a leiheid sin d'uah-</span>
<lb n="4090"/><span>vas air na daoine, d'miydar a vaile aig buala a nuchta;</span>
<lb n="4091"/><span>agus d'advail an Centurian, captaen na ngarda go</span>
<lb n="4092"/><span>publiye, gur ve Mac De go fiorineach an fear so do</span>
<lb n="4093"/><span>cheasadar.  Bioch ahus ort, a anam criostavuil, bas</span></p>
</div>
<pb n="113"/>
<div><lb n="4094"/><p><span>do Hlanaiheoir dfeicsint mar seo onoruiyhe!  Agus</span>
<lb n="4095"/><span>foyluim fe an uile niye dochus do chuir a Ndia, do</span>
<lb n="4096"/><span>aistreaig malis do navuid go hiomlan chun tonora agus</span>
<lb n="4097"/><span>do hairve fe yeire: suig sios anios aige bun na croise,</span>
<lb n="4098"/><span>agus an san air do stuidear.</span></p>
<lb n="4099"/>
<lb n="4100"/><p><span>Smuainaig, anso trivu hait, Agus airig ion taigne,</span>
<lb n="4101"/><span>an iomaduvlacht agus liacht do gach sort pianta, triob-</span>
<lb n="4102"/><span>loidiye agus masla dfulang do Hlanaiheoir duit si,</span>
<lb n="4103"/><span>ona yul asteach a ngairdin Gethsemani, go dti na</span>
<lb n="4104"/><span>fhail vais air an gcrois.  Tavair fe ndeara iad andiay</span>
<lb n="4105"/><span>cheile ceann air cheann, agus do choyfir na raiv aon</span>
<lb n="4106"/><span>phairt da chorp naovha (noch bo haihneavuiye da</span>
<lb n="4107"/><span>mbeidir, agus air an amm gceayna bo ro henderalta</span>
<lb n="4108"/><span>agus bo ro vo aireachtuin pian har aon chorp saor)</span>
<lb n="4109"/><span>saor ona phian fein fe leih.  A cheann coroinuiyhe</span>
<lb n="4110"/><span>le deilgniye; a eadan salach le seiliye, is bruiyte</span>
<lb n="4111"/><span>agus duv agus gorm  builliye: a yruaig agus fheasog</span>
<lb n="4112"/><span>stuihte agus stracuiyhe, a veul forhaca le domblas agus</span>
<lb n="4113"/><span>vineigir; a yuaile bruiyte le meaychuin na croise, a</span>
<lb n="4114"/><span>lavaiv agus a chosa pollha le tairngiye, a chorp</span>
<lb n="4115"/><span>go hiomlan caite le alus fola, mionyearrha agus os-</span>
<lb n="4116"/><span>guilte suas le corduiye agus sgiursiye; a yeaga go</span>
<lb n="4117"/><span>lagtuirseach, agus bainte amach as an ionad go hiom-</span>
<lb n="4118"/><span>lan air an gcrois.  Gach ar fhulang se ion anam ni</span>
<lb n="4119"/><span>raiv se aon phiuc nivus luya; acht fos nivus mo go</span>
<lb n="4120"/><span>doihchoimsihe na fhulang se iona chorp.  Is fineiy</span>
<lb n="4121"/><span>air seo an doilyios gear san do chuir a bpianta bais e</span>
<lb n="4122"/><span>anso ngardin, is fineiy air seo an eagcaoin yobronach</span>
<lb n="4123"/><span>san air an gcrois, "Mo Yia, mo Yia, cred fa nar</span>
<lb n="4124"/><span>hreigis me!"  Dfulang se fos ion a chreiduint (niye</span>
<lb n="4125"/><span>is daoire do yuine go minic na a veaha) le fiaynuisiye</span>
<lb n="4126"/><span>fallsa, agus cainseoracht uahvasach agus go leor do</span>
<lb n="4127"/><span>yroih churha do chuir na leih.  Dfulang se ion onoir</span>
<lb n="4128"/><span>leis an uile hort casachan eagcorach agus masla.  Dfu-</span>
<lb n="4129"/><span>lang se ion a vaiheas, a veih stripalta go mioyrasuil da</span></p>
</div>
<pb n="114"/>
<div><lb n="4130"/><p><span>chuid, eadaig, agus air crocha nochtuiyhe air an gcrois.</span>
<lb n="4131"/><span>Dfulang se ion a charaid, le hiad go leir da hreigin;</span>
<lb n="4132"/><span>is gan tracht air voran eile dfulang se, noch is gna-</span>
<lb n="4133"/><span>hach ro phianuil dfuil agus dfeoil, viz. mioynaduir na</span>
<lb n="4134"/><span>muintire seo dar rin se miorvuiltiye na vfavar, cov-</span>
<lb n="4135"/><span>yair a navuid le ahus adtaov a phianta, a dtarcuisne</span>
<lb n="4136"/><span>da yeisgiobail, etc.  Agus ion sna triobloidiye seo</span>
<lb n="4137"/><span>go leir, do yiultaig se air fein na compoird seo is</span>
<lb n="4138"/><span>ro ynaihach leis do havairt da heirvisig fe na gcrosa;</span>
<lb n="4139"/><span>agus noch do yeanach pianta is mo na martireach ni</span>
<lb n="4140"/><span>he avain sofhulangha, acht go ro vinic milis agus com-</span>
<lb n="4141"/><span>porduil.  Acht ni cheadoch se aon chompord eile yo</span>
<lb n="4142"/><span>fein acht san do hoil Ahar a yeanav, agus ar vfuasguilt</span>
<lb n="4143"/><span>ne do cheanach.</span></p>
<lb n="4144"/>
<lb n="4145"/><p><span>Smuainaig, anso cearhu hait, Ce he dfulang so go</span>
<lb n="4146"/><span>leir?  Agus do chioyfir gur ab e Mac siorruiye De;</span>
<lb n="4147"/><span>cov-chovachtach agus chov-hubstaintuil le Nahair;</span>
<lb n="4148"/><span>Tiarna agus Cruiyheoirmor nive agus talvan, dochoim-</span>
<lb n="4149"/><span>sihe a gcovachta, dochoimsihe a neagna, dochoimsihe</span>
<lb n="4150"/><span>ion a uile chaliyeachtuiye iomlan haihneavach.  Acht</span>
<lb n="4151"/><span>ce air son a vfulanguiyean se so go leir?  Air son</span>
<lb n="4152"/><span>duine bocht, piast anacrach na talvan, air son na</span>
<lb n="4153"/><span>bpeacuig vionadurha, treatuiriye da Ahair siorruiye,</span>
<lb n="4154"/><span>agus do fein; air son na ngiudaig cheayna so do cheus</span>
<lb n="4155"/><span>e; air ar son ne na aingiscoriye bochta, na gavan ion</span>
<lb n="4156"/><span>chuid is mo aguin go brach baochus leis na haov, na</span>
<lb n="4157"/><span>fos an oiread is smuaineav do yeanav air ar fhulang</span>
<lb n="4158"/><span>se.  O! cred e chov iongantach is ata tu, O Hiarna</span>
<lb n="4159"/><span>ion do uile hliyte, acht nivfuil tu ion aon tsliye nivus</span>
<lb n="4160"/><span>iongantuiye na ata tu ion sliyte do hrocuire!  O!</span>
<lb n="4161"/><span>cred e mar do yeanan an phais seo ar vfuasgulheoir</span>
<lb n="4162"/><span>maise agus aileacht do chuir go hiomlan air chailiy-</span>
<lb n="4163"/><span>eachtuiye De?  Is anso do chioymid a vaiheas agus</span>
<lb n="4164"/><span>a charhanacht dochoimsihe, adtaov e fein do</span>
<lb n="4165"/><span>yluih cheangal lin, agus bas dfulang air ar son.  Is anso</span></p>
</div>
<pb n="115"/>
<div><lb n="4166"/><p><span>do chioymid a hrocuire gan teora, aig toguint ar miof-</span>
<lb n="4167"/><span>hortun ne air fein, agus aig fulang na mbuiliye do</span>
<lb n="4168"/><span>hoill ar bpeacuiye.  Is anso do chioymid eagna ion-</span>
<lb n="4169"/><span>gantach a airdreiveas, aig osguilt tobaracha na beaha</span>
<lb n="4170"/><span>duinne le na vas fein.  Is anso dfoyluimomid eagla</span>
<lb n="4171"/><span>roiv a cheart noch do huit chov trom air a Vac fein,</span>
<lb n="4172"/><span>na rin acht e fein do chludach a gcosvulacht peacuig,</span>
<lb n="4173"/><span>chun go dtavarfeach se sasav air son ar bpeacuiye ne.</span>
<lb n="4174"/><span>O! cred e crich na bpeacuig na yiay so mar a ndeanfe</span>
<lb n="4175"/><span>siad dioltas a chirt do chosg uahe anios, le iompoy air</span>
<lb n="4176"/><span>a hrocuire laihreach agus a sihchain do yeanav.</span></p>
<lb n="4177"/>
<lb n="4178"/><p><span>Smuainaig, anso cuigvu hait, Ion fulang do Hla-</span>
<lb n="4179"/><span>naiheoir, mailis dochoimsihe, grainuvlacht neavchom-</span>
<lb n="4180"/><span>praiduil an pheaca marv, noch na fiadfuiye a ylana</span>
<lb n="4181"/><span>acht le fuil morluach Vic De.  Seo ceann dona leas-</span>
<lb n="4182"/><span>uin phrionnsapalta is maih led Hlanaiheoir a leayav</span>
<lb n="4183"/><span>duit o'n gcrois; ni feidir leat e hasav nivus fearr na</span>
<lb n="4184"/><span>le machtnav do yeanav go maih air an leasun mor so.</span>
<lb n="4185"/><span>O! na bi chov mioynadurha san go brach aris is e</span>
<lb n="4186"/><span>cheasa leis an bpeaca marv.  O! na leig don ainviye</span>
<lb n="4187"/><span>sin maireachtuin ionut, oir chun e sin do hreasguirt,</span>
<lb n="4188"/><span>dfulaingeoch Criost e fein do chuir chun bais.</span></p>
<lb n="4189"/>
<lb n="4190"/><p><span>CHUN AN LEIYHEORA,</span></p>
<lb n="4191"/>
<lb n="4192"/><p><span>LE taihneav don Leavar beg so do yavus orm an</span>
<lb n="4193"/><span>ram so e aistriuy o vearla go gaoyailge, oir tuigim</span>
<lb n="4194"/><span>gur ro vor an vaih do yeanfeach se ameasg daoine</span>
<lb n="4195"/><span>tuaihe, le e leayeav doiv anios agus aris; do rineas</span>
<lb n="4196"/><span>dihchioll air e sgriov chov sohuigse is do bfeidir, an</span>
<lb n="4197"/><span>sliye na beich se deocuvail do aon duine do huigfeach</span>
<lb n="4198"/><span>gaoyailge go maih no do leayfeach bearla.  Do vi a</span>
<lb n="4199"/><span>fhios agam da sgriovhuin e do reir mar d'orduiyean</span>
<lb n="4200"/><span>Uydair eolgaiseach na gaoyailge, gur ro veig do veich</span>
<lb n="4201"/><span>abalta air an leavar, so do leayeav, da vriy sin dfagus</span></p>
</div>
<pb n="116"/>
<div><lb n="4202"/><p><span>amuiy gach cruayfhocul agus cruay-hliye chun gaoy-</span>
<lb n="4203"/><span>ailge do sgriov aig suil go mbeich se soleayte do gach</span>
<lb n="4204"/><span>Sgolaire tuaiyhe.  O's le inntin maiheas do yeanav</span>
<lb n="4205"/><span>dona Criostuiyhe neaveolgaiseach do aisteay me an</span>
<lb n="4206"/><span>leavar so tuigim na beig se do yanacht na do neav-</span>
<lb n="4207"/><span>charhanacht ion aon duine e lochtay, adtaov a veih</span>
<lb n="4208"/><span>contrarya don seann nos.  Anios covairlim dona</span>
<lb n="4209"/><span>haihaireacha agus do maihaireacha a chuir diachuri air</span>
<lb n="4210"/><span>a gclann (ma is Sgolairiye iad) a leiheid seo do chean-</span>
<lb n="4211"/><span>ach agus caibiodiol de do leayeav go minic do vuintir</span>
<lb n="4212"/><span>an tiye: ataim deivneach le covna De go ndeanfe se</span>
<lb n="4213"/><span>moran tairve, go stopa se moran mallahacht, go dta-</span>
<lb n="4214"/><span>varfe se covna chun gloire De do veadu agus go</span>
<lb n="4215"/><span>dtoillfe se beannacht siorvuan doiv sin agus daonsa le</span>
<lb n="4216"/><span>saol na saol.</span></p>
<lb n="4217"/>
<lb n="4218"/><p><span>RIAYLACHA DO VEAHA CHRIOSTAVUIL.</span></p>
<lb n="4219"/>
<lb n="4220"/><p><span>Le tavairt fe ndeara aige an muintir seo go leir ata</span>
<lb n="4221"/><span>duilvar air an sonus siorruiye do haohru doiv fein.</span></p>
<lb n="4222"/>
<lb n="4223"/><p><span>1.  Socruig an tanam aigne yingvalta gan toil do</span>
<lb n="4224"/><span>havairt don pheaca marv air aon sort contas.  A si</span>
<lb n="4225"/><span>an aigne seo fior fhuindimead an veaha yiaya; an te</span>
<lb n="4226"/><span>na rin so, nior hosna se fos air heirvis De.  Gan an</span>
<lb n="4227"/><span>aigne seo is dihceile vor do aon duine a huigsint go</span>
<lb n="4228"/><span>vfuil se aig mareachtuin go devoideach, na go vfaiya</span>
<lb n="4229"/><span>se bas naovha.</span></p>
<lb n="4230"/>
<lb n="4231"/><p><span>2.  Chun go dtavarfa covna yuit fein chun an aigne</span>
<lb n="4232"/><span>seo do choimead, bi duhrachtach chun an nile ocaid</span>
<lb n="4233"/><span>dainnseurach do heachuint, se sin le raya, droih chuiv-</span>
<lb n="4234"/><span>deachta, leavarha neavrialta no truailiyhe, sugarhuiye</span>
<lb n="4235"/><span>mioyvanuvla, etc.  "Oir an te yrayeas an dainnseur</span>
<lb n="4236"/><span>caillfar ann e."</span></p>
<lb n="4237"/>
<lb n="4238"/><p><span>3.  Dein faire air uile smuainte do chroiye, agus</span></p>
</div>
<pb n="117"/>
<div><lb n="4239"/><p><span>diultaig do chead chorruiye an pheaca; coimead gar-</span>
<lb n="4240"/><span>da air do cheadfayaiv agus air tinntin, chun na tioc-</span>
<lb n="4241"/><span>feach an navaid tri na bealuiye seo chun amus do hav-</span>
<lb n="4242"/><span>airt air tanam.  Na dein neavhuim do chorha bega,</span>
<lb n="4243"/><span>air eagla go dtuitfa a nait a cheile a gcorha nivus mo.</span></p>
<lb n="4244"/>
<lb n="4245"/><p><span>4.  Diultaig do yiovaointas, oir a se preav an uile</span>
<lb n="4246"/><span>vallahacht e, agus bi deivneach na tavarfeibeaha yiov-</span>
<lb n="4247"/><span>aoin criostuiye go brach go flaihis De.</span></p>
<lb n="4248"/>
<lb n="4249"/><p><span>5.  Na dein dearmad go brach air aon chontas dod</span>
<lb n="4250"/><span>urnuiyhe maidine agus trahnona.  Air maidin smu-</span>
<lb n="4251"/><span>ainaig do ynaih air chead torhaiye an lae do chuir a</span>
<lb n="4252"/><span>laihir De, le do chead smuainte do havairt do.  Ohfrail</span>
<lb n="4253"/><span>suas do gniovarha an lae go leir agus a dtosach gach</span>
<lb n="4254"/><span>gniov da ndeinfir ohfrail suas aris do e.  Gi be aco aig</span>
<lb n="4255"/><span>ihe no aig ol do veir, arso N. Pol.(I.Cor.10.v.8).</span>
<lb n="4256"/><span>no gi be niye do yeinfir, dein gach uile niye chun</span>
<lb n="4257"/><span>gloire De.</span></p>
<lb n="4258"/>
<lb n="4259"/><p><span>6.  Le linn turnuiyhe traihnona, dein sgruda coin-</span>
<lb n="4260"/><span>sias laohavuil ad ylaoch fein chun contais cionus do</span>
<lb n="4261"/><span>chaihis an la; agus gi be peacuiye do yeavair amach,</span>
<lb n="4262"/><span>dein dihchioll air iad do ylana amach le deora aihriye</span>
<lb n="4263"/><span>sul do luiyfe tu air an leaba.  Ce a vfuil fios aige nach</span>
<lb n="4264"/><span>i taoiyche yeanach i?  Air yulsa leaba yuit cuivnig</span>
<lb n="4265"/><span>air an uaiy; socruig hu fein chun codlata ion sih-</span>
<lb n="4266"/><span>chain led Yia, agus ma yuisaiyir anso noiyche, arduig</span>
<lb n="4267"/><span>do smuainte chuige sin, ata do ynaih aig faire ortsa.</span></p>
<lb n="4268"/>
<lb n="4269"/><p><span>7.  A neaymuis turnuiyhe maidine agus trahona,</span>
<lb n="4270"/><span>cuir a leih taoiv amm eigin don la chun urnuiye, go</span>
<lb n="4271"/><span>ro speisalta urnuiye na hinntine, le caint ionveon-</span>
<lb n="4272"/><span>ach tanama le Dia, aon vaiheas fiorineach ardchov-</span>
<lb n="4273"/><span>achtach.  A larr do ynoihe saolta coimead ta fein</span>
<lb n="4274"/><span>chov maih 'sas feidir leat a laihir De, agus ardaig</span>
<lb n="4275"/><span>tinntin chuige go minic le briarha eigin gearra de-</span>
<lb n="4276"/><span>voideach.  Leayig leavarha spioraidalta go minic,</span>
<lb n="4277"/><span>mar litireacha no teachtairiye os na flaihis chuyad;</span></p>
</div>
<pb n="118"/>
<div><lb n="4278"/><p><span>agus ma luaylan tacfuin saolta yuit e eiyre gach aon</span>
<lb n="4279"/><span>la go dti ioybirt naovha an aihfrinn.</span></p>
<lb n="4280"/>
<lb n="4281"/><p><span>8.  Eiyrig go dti na sacramenti an chuid as luya ye</span>
<lb n="4282"/><span>uair sa mioy, agus tavair aire cheart tu fein d'olvuy</span>
<lb n="4283"/><span>yoiv go fior vaih.</span></p>
<lb n="4284"/>
<lb n="4285"/><p><span>9.  Bioch devoid vor agad do phais Chriost, agus</span>
<lb n="4286"/><span>machtnaig go minic air gach ar fhuliang se.</span></p>
<lb n="4287"/>
<lb n="4288"/><p><span>10.  Bi go haihrihe devoideach da Vahair naovha;</span>
<lb n="4289"/><span>toig i mar vahair duit fein, agus iar air gach ocaid a</span>
<lb n="4290"/><span>coimirce agus a hurnuiyhe; acht a vochuir gach niye</span>
<lb n="4291"/><span>eile dein aihiris air a suvailciye.</span></p>
<lb n="4292"/>
<lb n="4293"/><p><span>11.  Na leig aon la hart gan gniov eigin croiyevruy</span>
<lb n="4294"/><span>dohfrail suas mar hasav ad pheacuiye; agus dein dioh-</span>
<lb n="4295"/><span>chiol air spioraid aihriye do veih ion tanam.</span></p>
<lb n="4296"/>
<lb n="4297"/><p><span>12.  Tavair air gan a veih ciontach ion graya an</span>
<lb n="4298"/><span>duine air fein do navuid is mo; agus dein cruaytan</span>
<lb n="4299"/><span>ort fein go minic led'hoil fein do heuna agus le</span>
<lb n="4300"/><span>smachtu na colna; cuivnig na fuil rioyeacht na</span>
<lb n="4301"/><span>vflaiheas le fail, acht le cruaytan.  N. Matt.11.v.12.</span></p>
<lb n="4302"/>
<lb n="4303"/><p><span>13.  Tavair deire uait do rair tacfuin, "Oir breih-</span>
<lb n="4304"/><span>eavnus gan trocuire air an te na deanan trocuire." -</span>
<lb n="4305"/><span>(N. Seum.2.v.13). Bioch meas mor agad air yeirc</span>
<lb n="4306"/><span>spioraidalta, led'yiohchiol do yeanav air pheacuig</span>
<lb n="4307"/><span>viofhortunach do chovairluy chun na haihriye; agus</span>
<lb n="4308"/><span>chun na criche sin, caoin go lavhavuil a bpeacuiye a</span>
<lb n="4309"/><span>lahair De.</span></p>
<lb n="4310"/>
<lb n="4311"/><p><span>14.  Bi aireach ion gach duite do vainean led hliye</span>
<lb n="4312"/><span>beaha, mar caihfe tu contas do havairt la eile fos don</span>
<lb n="4313"/><span>Maiyister mor san, d'ordaig do gach aon aguin a</span>
<lb n="4314"/><span>ylaoch fein ameasg a vuintire.</span></p>
<lb n="4315"/>
<lb n="4316"/><p><span>15. "Ion toibreacha go leir cuivnig air do chrioch</span>
<lb n="4317"/><span>deanach agus ni yeanfe tu peaca go brach."  Eccl.</span>
<lb n="4318"/>
<pb n="1"/></p>
<lb n="4319"/>
<lb n="4320"/><p><span>Machtnaigh go maith air;</span>
<lb n="4321"/><span>nó,</span>
<lb n="4322"/><span>Leirsmaointe ar fhírinne mhór an</span>
<lb n="4323"/><span>Chreidimh Chríostamhail,</span>
<lb n="4324"/><span>do gach lá in so míodh.</span></p>
<lb n="4325"/>
<lb n="4326"/><p/>
<lb n="4327"/>
<lb n="4328"/><p><span>Scríobhtha roimhe seo i mBéarla le</span>
<lb n="4329"/><span>Risteárd Challenor, D.D.</span>
<lb n="4330"/><span>agus aistrithe go Gaedhilge le</span>
<lb n="4331"/><span>Pádraig Din, i gCeapach Chuínn.</span></p>
<lb n="4332"/>
<lb n="4333"/><p>
<lb n="4334"/><span>Clódhbhuailte le</span>
<lb n="4335"/><span>Seán A'Caoy</span>
<lb n="4336"/><span>Leabhar Reictheóir i gCluain Meala</span></p>
<lb n="4337"/>
<lb n="4338"/><p><span>aois an Tiarna</span>
<lb n="4339"/><span>1819</span>
<lb n="4340"/></p>
</div>
<pb n="3"/>
<div><lb n="4341"/><p><span>Comhairleacha chun tairbhe do bhaint as na</span>
<lb n="4342"/><span>léirsmaointe do leanann.</span></p>
<lb n="4343"/>
<lb n="4344"/><p><span>1. Tóg aimsir agus áit oireamhnach chun macht-</span>
<lb n="4345"/><span>amh agus dún doras do chroídhe chómh maith 'sis féidir</span>
<lb n="4346"/><span>leat i n-aghaidh an tsaogháil, agus a chúraim agus a ghrádha</span>
<lb n="4347"/><span>mearathalach.</span></p>
<lb n="4348"/>
<lb n="4349"/><p><span>2. Cuir thú féin i lathair Dé le creideamh beo, ag</span>
<lb n="4350"/><span>machtnamh mar do líonann sé neamh agus talamh le na</span>
<lb n="4351"/><span>Mhórdhacht dochoímsithe, nó do chómhnuígheann sé le na</span>
<lb n="4352"/><span>cháilidheachtaí uile istigh i bhfíor lár t-anma.</span>
<lb n="4353"/><span>Sléacht tú féin in spioraid in a fhíadhnaise chun an</span>
<lb n="4354"/><span>Tiarna árdchumhachtach so d'adhradh: dein íodhbairt díot</span>
<lb n="4355"/><span>féin go h-iomlán dó, Agus íarr go h-umhal párdún air</span>
<lb n="4356"/><span>i dtaobh do chionnta riamh i n-aghaidh.</span></p>
<lb n="4357"/>
<lb n="4358"/><p><span>3. Iarr le dúthracht agus le h-úmhlaidheacht a shoillse</span>
<lb n="4359"/><span>agus a ghrása, ionnas go ndéanfadh fírinne mhór a</span>
<lb n="4360"/><span>Shuibhscéil oibriúghadh tromdha ar t-anam, chun go bhfogh-</span>
<lb n="4361"/><span>laimeófá go ceart eagla do bheith roimhe agus é ghrádhúghadh.</span>
<lb n="4362"/></p>
</div>
<pb n="4"/>
<div><lb n="4363"/><p><span>4. Léaghaigh go stuidéartha agus go h-aireach trom dha</span>
<lb n="4364"/><span>caibidil an lae.  Tabhair am dod t-anam marana do</span>
<lb n="4365"/><span>dhéanamh ar gach nídh do léaghfaidh tú; agus dein breis</span>
<lb n="4366"/><span>marana go prínseabálta ar gach poinnte is mó do</span>
<lb n="4367"/><span>chorraigh tú.</span></p>
<lb n="4368"/>
<lb n="4369"/><p><span>5. Chun go mbeidh do léightheóireacht cosmhalach le</span>
<lb n="4370"/><span>urnuighthe na h-intinne, dein dícheall ar smaointe éigin</span>
<lb n="4371"/><span>oireamhnach dod chuspóir do tharraint as do mhachtnaimh</span>
<lb n="4372"/><span>le grádha agus eagle Dé do chorruighe suas in t-anam;</span>
<lb n="4373"/><span>nó dóchas ina mhór mhaitheas, buídheachas ar son a thíodh-</span>
<lb n="4374"/><span>laicí; fuath don bpeaca, agus a leithéidí sin: oscail</span>
<lb n="4375"/><span>do chroídhe an oiread is féidir leat do na smaointe seo,</span>
<lb n="4376"/><span>ionnas go ndéanfadh na súbháilcí móra ríachtanach</span>
<lb n="4377"/><span>so breis préimh do ghabháil ann.</span></p>
<lb n="4378"/>
<lb n="4379"/><p><span>6. Críochnaigh do mhachtnaimh le aigne naomhtha do</span>
<lb n="4380"/><span>bheatha do leasúghadh, ag déanamh deimhin go páirticiúlártha</span>
<lb n="4381"/><span>ar na lagachair is mó ina dtoileann tú ann, agus go</span>
<lb n="4382"/><span>daingean ag geallamhaint uait féin tosnúghadh leis an aigne</span>
<lb n="4383"/><span>seo do chuir i gcrích ar gach ocáid do dtuitfeadh amach</span>
<lb n="4384"/><span>do theacht id chómhair an lá san.</span></p>
<lb n="4385"/>
<lb n="4386"/><p><span>7. Smaoinigh go minic ar feadh an lae ar phríomh </span>
<lb n="4387"/><span>phonntí do mhachtnaimh; ar eagla go robálfadh do</span>
<lb n="4388"/><span>namhaid t-anam ón síol naomhtha so, le chuir d'fhíachaibh</span>
<lb n="4389"/><span>ort gach ar léighis agus ar mhachtnuighis do dhearmad.</span>
<lb n="4390"/>
<pb n="5"/></p>
<lb n="4391"/>
<lb n="4392"/><p><span>Machnaigh go maith air,</span>
<lb n="4393"/><span>nó</span>
<lb n="4394"/><span>léirsmaointe ar</span>
<lb n="4395"/><span>fhírinne mhór etc.</span></p>
<lb n="4396"/>
<lb n="4397"/><p><span>CAIBIDIL I</span></p>
<lb n="4398"/>
<lb n="4399"/><p><span>Ar Riachtanas an Léirsmaoineamh.</span>
<lb n="4400"/><span>An Chéad Lá.</span></p>
<lb n="4401"/>
<lb n="4402"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, na focail seo an fháidh</span>
<lb n="4403"/><span>Jeremias: "Le h-uaigneas atá an talamh go h-uile ina</span>
<lb n="4404"/><span>fhásach, mar ná fuil aon duine do smaoineann ina</span>
<lb n="4405"/><span>chroidhe" Jer.12.V.2 Agus smaoinigh créad é chómh</span>
<lb n="4406"/><span>fíor is tá, gur le h-uireasba smaoineamh ar fhírinne mhór</span>
<lb n="4407"/><span>na Críostamhlacht príomh ádhbhar ár n-uilc go léir. Faraoir!</span>
<lb n="4408"/><span>Is ró annamh do smaaoineann an chuid ís mo do na daoine</span>
<lb n="4409"/><span>ar a gcéad thúis, ná ar a gcríoch dhéanach: ní smaoin-</span>
<lb n="4410"/><span>eann siad cé hé thug so tsaol íad, ná créad chuige; ná</span>
<lb n="4411"/><span>machtnamh ar an tsíoraidheacht san ann a bhfuil siad ar</span>
<lb n="4412"/><span>bhruach tuitim.  Tríd seo atá an uile nídh ina bhfuil siad</span>
<lb n="4413"/><span>dá leanamhaint talamhuighe agus saolta, chómh maith is dá</span>
<lb n="4414"/><span>mo don mbeatha seo amháin do cruthaíodh iad, nó a</span>
<lb n="4415"/><span>bheith ann do ghnáith.  Bás, breitheamhnas, flaitheamhnas</span>
<lb n="4416"/><span>agus ifreann ní dhéanann ach beagán corruíghe ortha, mar</span>
<lb n="4417"/><span>ná tugann siad am dóibh féin chun súncáil go doimhin</span>
<lb n="4418"/><span>ina n-anamnacha le meadhón léirsmaoineamh tromaídhe (tromdha).</span>
<lb n="4419"/><span>Ritheann siad ar aghaidh le na súile dúnta go dtí duibhea-</span>
<lb n="4420"/><span>geán dorcha na síoraidheachta amhgarach, agus annsan is</span>
<lb n="4421"/><span>eadh do thosnuighíd ar smaoineamh, an uair do fhaighid</span>
<lb n="4422"/><span>siad iad féinsloigthe in san áit mhíodhfhortúnach san,</span>
<lb n="4423"/><span>áit ná faighfidh a gcnuimh bás go brách, agus ná múchfaidh</span>
<lb n="4424"/><span>a dteine.  Uch! m'anam bocht, tabhair aire nach é</span>
<lb n="4425"/><span>seo do chás-so.</span>
<lb n="4426"/></p>
</div>
<pb n="6"/>
<div><lb n="4427"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, nách féidir sinn do shábh-</span>
<lb n="4428"/><span>áil gan aithne bheith agaínn ar Dhia, agus é a ghrádhúghadh os</span>
<lb n="4429"/><span>cionn an uile nídh. Anois ní féidir linn aithne bheith</span>
<lb n="4430"/><span>air, ná é ghrádhughadh mar is cóir gan cúnamh an léirsmaoi-</span>
<lb n="4431"/><span>neamh.  Sé seo do nochtas dúinn maitheas dochoimse</span>
<lb n="4432"/><span>an Bhith árdchumhachtach so; a scéimh naomhtha; a ghrádh</span>
<lb n="4433"/><span>síoraidhe dúinn; agus an uile thabhartaisí dar bhronn</span>
<lb n="4434"/><span>sé orainne a chréatúirí neamh-thuilleamhnach agus neamh-</span>
<lb n="4435"/><span>bhuídheachasach, ní dhéinid uile, faraoir!  ach beagán</span>
<lb n="4436"/><span>corruighe orainn gan léirsmaoineamh tromdhaidhe.  An uile</span>
<lb n="4437"/><span>nídh dá bhfuil timpeall orainn, na flaitheas, an talamh,</span>
<lb n="4438"/><span>agus an uile chreatúir dá bhfuil ann, ní stadid do ghnáth</span>
<lb n="4439"/><span>ach ag craobhscaoile Dé dhúinn, agus ag tabhairt cuireadh</span>
<lb n="4440"/><span>dhúinn é ghrádhúghadh.  Ach gan léirsmaoineamh, atáimíd bodhar</span>
<lb n="4441"/><span>don ghór so a chreatúirí an domhain uile, is cossmhail sinn</span>
<lb n="4442"/><span>leis an muinntir `na bhfuil súile acu agus ná feiceann; 'na</span>
<lb n="4443"/><span>bhfuil cluasa acu agus ná cloiseann.  Uch! Créad é mhéad</span>
<lb n="4444"/><span>na díobhála do thagann do uireasbaa aithne cheart a bheith</span>
<lb n="4445"/><span>ar Dhia, noch is sé toradh an léirsmaoineamh ghnáthamhail!</span>
<lb n="4446"/><span>Nách i dtaobh an réasúin seo atá an saol go léir lán</span>
<lb n="4447"/><span>do mhalluightheacht; agus do oscaluigheann ifreann go fair-</span>
<lb n="4448"/><span>sing a ghéill, ag slogaadh gan críoch gan áireamh; clann</span>
<lb n="4449"/><span>mhíodhfhortúnach Adam, mar atá Dia dearmadta, "mar</span>
<lb n="4450"/><span>ná fuil aon aithne ar Dhia ar talamh"  O see 4.V.1.</span></p>
<lb n="4451"/>
<lb n="4452"/><p><span>Smaoinigh, in so tríomhadh h-áit, chun ár n-anamnacha</span>
<lb n="4453"/><span>do shábháil; caithfimíd aithne bheith againn orainn féin, mar</span>
<lb n="4454"/><span>an gcéadna: caithfimíd aithne bheith againn ar ár n-amhgar</span>
<lb n="4455"/><span>agus ar ár dtruailidheacht, chun go mbeidhmís umhal agus</span>
<lb n="4456"/><span>neamhdhóchasach ionainn féin; caithfimíd aithne bheith a-</span>
<lb n="4457"/><span>gainn ar ár gclaonta agus ár bpaisiúin míodhríaghalta, ionnas</span>
<lb n="4458"/><span>go dtroidfimís 'na n-aghaidh agus go mbuadhfaimís ortha;</span>
<lb n="4459"/><span>caithfimíd stuidéar agus faire dheanamh ar intinn ár</span>
<lb n="4460"/><span>gcroidheacha féin, ionnas ná tuitfimis in so pheacadh agus</span>
<lb n="4461"/><span>ná codlómaís san mbás.  Agus cionnas is féidir linn an</span>
<lb n="4462"/><span>t-eolas uile ríachtanach so, an eagnaidheacht so na naomh</span></p>
</div>
<pb n="7"/>
<div><lb n="4463"/><p><span>do bheith againn gan cúnamh an léirsmaoineamh laethamhail?</span>
<lb n="4464"/><span>Uch! Créad é chómh míodh fhortúnach is tá an mhuinntear</span>
<lb n="4465"/><span>ina bhfuil eolas an uile nídh eile acu, agus atá 'na</span>
<lb n="4466"/><span>stróinséirí ortha féin!  Guidhmíd dá bhrídh sin go lae-</span>
<lb n="4467"/><span>theamhail le N. Austin, Domine, Noverimte, Domine,</span>
<lb n="4468"/><span>Noverim me; A Thiarna, tabhair dom grása chun tusa</span>
<lb n="4469"/><span>d'aithint?  A Thiarna tabhair dom grása chun mé féin</span>
<lb n="4470"/><span>d'aithint; agus deinimíd ár ndícheall chun an dá eo-</span>
<lb n="4471"/><span>lais riachtanach so d'fhoghlaim le léirsmaoineamh ghnáth-</span>
<lb n="4472"/><span>amhail.</span></p>
<lb n="4473"/>
<lb n="4474"/><p><span>Smaoinigh, in so ceathramhadh h-áit, chun go ndéanfai-</span>
<lb n="4475"/><span>mís eagla fhírinneach Dé d'oileamhaint in ár n-anamnacha,</span>
<lb n="4476"/><span>noch is sé tosach an eagna fhírinneach; agus sinn féin</span>
<lb n="4477"/><span>do bhrostúghadh ar shlíghe na Súbháilcí: caithfmíd mar an</span>
<lb n="4478"/><span>gcéadna machtnamh go tromdhaidhe ar ghráineamhlacht an</span>
<lb n="4479"/><span>pheacadh, agus ar an bhfuath atá aige Dia dhó; ar an</span>
<lb n="4480"/><span>díobháil uathbhásach do dhéanann an peacadh don anam, agus</span>
<lb n="4481"/><span>iomadamhlacht ár bpeacaí féin go speisíalta; ar</span>
<lb n="4482"/><span>neamhthairbhe, ar amhgar agus ar chealgaireacht an tsaoil,</span>
<lb n="4483"/><span>ar an gcompórd agus an sonas do bhaineann le beatha</span>
<lb n="4484"/><span>dhiadha; ar ghiorracht na haimsire agus faid uathbhásach</span>
<lb n="4485"/><span>na síoraidheachta; ar chinnteacht agus neamhchínn-</span>
<lb n="4486"/><span>teacht an bháis agus ar na smaointe do bheidh againn</span>
<lb n="4487"/><span>aimsir ár mbáis; ar uimhir beag na bhfíréin, etc.  Uch!</span>
<lb n="4488"/><span>A Chríostaídhthe, ná deinimís faillighe do na meadhóin</span>
<lb n="4489"/><span>mhóra so ár slánuighthe!  Do ba é léirsmaoineamh ar an</span>
<lb n="4490"/><span>bhfírinne seo do rinne morán naoimh; do tharraing na peacaigh</span>
<lb n="4491"/><span>ba mhó ón a malluightheacht.  O créad é an tromshuan mar-</span>
<lb n="4492"/><span>bhthach in a mbíonn an t-anam san ann, ná múscal-</span>
<lb n="4493"/><span>aíonn le fothrom mór na fírinne uathbhásach so, bás,</span>
<lb n="4494"/><span>breitheamhnas, ifreann, síorraidheacht?</span></p>
<lb n="4495"/>
<lb n="4496"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh h-ait, ar aithreachas searbh</span>
<lb n="4497"/><span>gan tairbhe an dream damanta; dá ndaoradh féin i</span>
<lb n="4498"/><span>dtaobh a nddíthchéille ar feadh a saoghail, gan aon chuimhne ar</span>
<lb n="4499"/><span>na neithe seo ina gcaithfidh siad cuimhneamh ortha anois</span>
<lb n="4500"/><span>ar feadh na síorraidheachta.  Truailleánaigh díthchéillídhe do</span></p>
</div>
<pb n="8"/>
<div><lb n="4501"/><p><span>ba sinne iad, do bhí ar n-aimsir againn roimhe seo, an tan</span>
<lb n="4502"/><span>le smaoineamh ar an tsíorraidheacht dhona so, do bfhéidir</span>
<lb n="4503"/><span>linn a bheith saor uaidh!  Táirgeadh go saor dúinn sóláisí</span>
<lb n="4504"/><span>dochríochnaithe na bhflaitheas, an tan do dhéanfadh</span>
<lb n="4505"/><span>beagán machtnamh ortha sin do chuir san tslíghe ar sheilbh</span>
<lb n="4506"/><span>shíorraidhe d'fhágháil dúinn féin ortha.  Acht, faraoir! Ní</span>
<lb n="4507"/><span>smaoineomaís an uair sin; agus anois atá sé ró dhéan-</span>
<lb n="4508"/><span>ach.  O m'anam, foghlaim si cíall ón a míodhhfhortún</span>
<lb n="4509"/><span>súd; smaoinigh an lá so a gat sa, ar na neithe bhain-</span>
<lb n="4510"/><span>eann led shíocháin síorraidhe: smaoinigh go maith ar</span>
<lb n="4511"/><span>do chríoch dhéanach; machtnaigh ar fhírinne mhór an</span>
<lb n="4512"/><span>tsuíbhscéil.  Caithfidh tú ceachtar acu smaoineamh ortha</span>
<lb n="4513"/><span>anois nó na dhiaidhso, an tan na déanfaidh smaoineamh</span>
<lb n="4514"/><span>ortha ach amháin cúnamh thabhairt chun do mhíodhfhortún</span>
<lb n="4515"/><span>do mhéadúghadh ar feadh na síorraidheachta.</span></p>
<lb n="4516"/>
<lb n="4517"/><p><span>CAIB II</span>
<lb n="4518"/><span>Ar Chríoch ár gCruthúghadh.</span></p>
<lb n="4519"/>
<lb n="4520"/><p><span>An Dara Lá</span></p>
<lb n="4521"/>
<lb n="4522"/><p><span>Smaoinigh ar dtúis, a anam chríostamhail, ná</span>
<lb n="4523"/><span>rabhais in so tsaol ar aon chor roinn bliadhanta ó shoin,</span>
<lb n="4524"/><span>agus ná raibh ann do bhith ach fíor neimhnídh.  Atá a</span>
<lb n="4525"/><span>ngiorracht do sé mhíle bliadhain caithte don saol le iom-</span>
<lb n="4526"/><span>adamhlacht gníomhartha agus sóinseálacha in ngach aon</span>
<lb n="4527"/><span>náisiún, agus cá rabhais se ar feadh na haimsire sin go</span>
<lb n="4528"/><span>léir?  Faraoir! do bhí tú sloigthe i nduibheagéan doimhin</span>
<lb n="4529"/><span>neimhnídh, go dochuimmmsighthe ní bhus suaraíghe ná an</span>
<lb n="4530"/><span>créatúir is táire ar talamh, agus cad do bfhéidir leatsa</span>
<lb n="4531"/><span>dhéanamh le fanamhaint ann?  Foglaim dá bhrígh sin tú</span>
<lb n="4532"/><span>féin d'umhlúghadh, gidh bé tairbbhe atá agat ó nadúir nó ó</span>
<lb n="4533"/><span>ghrása, óir uait féin neimhnídh is eadh thú; agus gach</span>
<lb n="4534"/><span>a bhfuil agat os cionn neimhnídh do fuair tú é ar ias-</span>
<lb n="4535"/><span>acht ó'd Chruthuightheoir. Uch! A thruailleánaigh bhocht,</span>
<lb n="4536"/><span>cad tá agat trí ina mbeidhfeá taidhbhseach de? nó cad é</span>
<lb n="4537"/><span>inar féidir leat do chuid féin do ghlaoch de, ach neimh-</span>
<lb n="4538"/><span>nídh, agus peaca, noch is measa ná neimhnídh.</span>
<lb n="4539"/></p>
</div>
<pb n="9"/>
<div><lb n="4540"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, mar do thuirling láimh uile chumhach-</span>
<lb n="4541"/><span>tach Dé anuas go dtí an bpoll doimhin sin neimhnídh, agus mar do</span>
<lb n="4542"/><span>tharraing tuse amach as, agus mar do thug duit an bhith seo atá</span>
<lb n="4543"/><span>agat anois, is ró thaithneamhaighe agus is iomláine dá bhfuil so tsaol</span>
<lb n="4544"/><span>sofheicsiona so, oireamhnach chun aithne a bheith ar Dhia agus é ghrádh-</span>
<lb n="4545"/><span>ughadh annso, agus toiscthe do shonas síorraidhe ina fhochair 'na dhiaidh</span>
<lb n="4546"/><span>so.  Tabhair onóir agus adhradh do mhór mhaitheas Dé, do thoisc ón uile</span>
<lb n="4547"/><span>shíorraidheacht an bhith seo duit, roimh na milliúin eile noch d'fhág sé</span>
<lb n="4548"/><span>'na dhiaidh, ina raibh teideal chómh maith chun bith a bheith acu is</span>
<lb n="4549"/><span>do bhí agat-sa.  Féach romhat in so tsíorraidheacht dochuimsighthe sin</span>
<lb n="4550"/><span>inar cruthuigheadh tusa di, agus admháil go buídheachasach ná fuil túis</span>
<lb n="4551"/><span>ná deireadh ar an ngrádhatá aige Dia dhuit, ach go rochtain ó shíor-</span>
<lb n="4552"/><span>raidheacht go síorraidheacht.</span></p>
<lb n="4553"/>
<lb n="4554"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh h-áit, iar na mbeith cruthuighthe</span>
<lb n="4555"/><span>dhuit le Dia na n-uile chumhachta, agus iar nglacadh do uile</span>
<lb n="4556"/><span>bhith uaidh, le ceart an uile theideal gur leis féin tú; agus</span>
<lb n="4557"/><span>go bhfuil d'oibliogáid ort íodhbairt do dhéanamh chun a sheirr-</span>
<lb n="4558"/><span>bhíse, dod chumhachta go h-iomlán, dod chéaddfadhaíbh agus</span>
<lb n="4559"/><span>dod thuigse; agus atá tú cionntach i n-éigceart ró </span>
<lb n="4560"/><span>éagcaoineach, chómh minic is do tharcaisnuígheann tú</span>
<lb n="4561"/><span>aon pháirt dod bhith, le é úsáid ag leanamhain díomhaoineas</span>
<lb n="4562"/><span>agus peacadh.  Uch! m'anam bocht, créad é chómh annamh do</span>
<lb n="4563"/><span>smaoínuíghmear ar seo?  Créad é laighead d'ár smaointe,</span>
<lb n="4564"/><span>d'ár mbréithre agus d'ár ngníomhartha thugamar don té</span>
<lb n="4565"/><span>sin, ár gcéad thúis, agus dá bhrígh sin d'ár chóir a bheith</span>
<lb n="4566"/><span>'na chríoch dhéanach ar ár ngníomhartha uile?  Bíodh</span>
<lb n="4567"/><span>iongantas ort i dtaobh masladh chómh mór; bíodh aithrea-</span>
<lb n="4568"/><span>chas ort agus leasaigh do bheatha.</span></p>
<lb n="4569"/>
<lb n="4570"/><p><span>Smaoinigh, insa ceathramhadh h-áit, go rinne Dia, an té</span>
<lb n="4571"/><span>thug do bhith dhuit, agus do chruthaigh an uile nídh eile</span>
<lb n="4572"/><span>dá bhfuil sa tsaol so fheicsiona so chun do sheirbhís se,</span>
<lb n="4573"/><span>tusa do chruthúghadh dhó féin amháin.  Ní h-é go raibh aon</span>
<lb n="4574"/><span>riachtanas aige leatsa, ná gur féidir leis aon bhreis ná</span>
<lb n="4575"/><span>méadúghadh d'fháil uait ar a shonas; ach chun go dtabhar-</span>
<lb n="4576"/><span>fadh sé a ghrása dhuit in so tsaolso, agus sóláisí do-</span>
<lb n="4577"/><span>chríochnuighthe a ríoghachta in sa tsaol atá le teacht.</span></p>
<lb n="4578"/>
<lb n="4579"/><p><span>Bíodh uathbhás ort, a anam críostamhail, idtaobh mór </span>
<lb n="4580"/><span>mhaitheas do Chruthuightheóra, ad dhéanamh so chun críoch chomh</span></p>
</div>
<pb n="10"/>
<div><lb n="4581"/><p><span>onórach san, agus ós do Dhia cruthuigheadh tú, bíodh</span>
<lb n="4582"/><span>náire ort i dtaobh tú féin do shásamh le aon nídh eile ní-</span>
<lb n="4583"/><span>bhus lúghaná Dia; foghlaim dá bhrígh sin fuath a bheith</span>
<lb n="4584"/><span>don uile nídh átá talmhaidhe agus aimseardha, mar neithe</span>
<lb n="4585"/><span>faoi do tharcaisne, agus nách fiú iad go dtabharfá taith-</span>
<lb n="4586"/><span>neamh dóibh.  Bíodh doilgheas ort i dtaobh do dhíchéille</span>
<lb n="4587"/><span>go dtí so, agus an chuid is mo don gcine dhaonna, do</span>
<lb n="4588"/><span>chaitheann a laethibh le saobhthacht dhíchéille, i gcúraim</span>
<lb n="4589"/><span>neamhshochair timpeall bréagáin phéinteálta agus fíor </span>
<lb n="4590"/><span>shuarachas, ag ná smaoineann ach go ró annamh ar an</span>
<lb n="4591"/><span>gcúis mhór inar chuige amháin do thángadar inso tsaol.</span></p>
<lb n="4592"/>
<lb n="4593"/><p><span>Smaoinigh inso cúigeadh h-áit, gur chuige thug do</span>
<lb n="4594"/><span>Chruthuightheóir an uile chumhachta agus cáilidheachta ana-</span>
<lb n="4595"/><span>ma dhuit, do thoil, do mheabhair, do thuigsint, agus an</span>
<lb n="4596"/><span>uile chéadfidhaibh agus páirt do choirp, mar an oiread</span>
<lb n="4597"/><span>san gléas chun teacht chun na críche seo do chruthúghadh,</span>
<lb n="4598"/><span>chun úsáid do dhéanamh díobh ar feadh do chomhnaithe</span>
<lb n="4599"/><span>inso saol díombuan so in seirbhís Dé agus chun tú tha-</span>
<lb n="4600"/><span>bhairt chun seilbh síorraídhe d'fháil ar féin, in suaimhneas</span>
<lb n="4601"/><span>fírmhilis a ríoghacht beannuighthe. Uch! m'anam inar</span>
<lb n="4602"/><span>iompuighmar bunosgcionn na tabharthaisí seo go huile</span>
<lb n="4603"/><span>ár gCruthuightheóra? Déin trocaire orainn. O Thiarna,</span>
<lb n="4604"/><span>dein trocaire orainn, tabhair pardún dúinn in ár gcoirthe</span>
<lb n="4605"/><span>go dtí so, agus tabhair dúinn grása chun tosnúghadh anois</span>
<lb n="4606"/><span>chun a bheith ciallmhar i gcóir na síorraidheachta.</span></p>
<lb n="4607"/>
<lb n="4608"/><p><span>CAIB III</span>
<lb n="4609"/><span>Ar Thiodhlaicídhe Dé</span>
<lb n="4610"/><span>An tríomhadh lá</span></p>
<lb n="4611"/>
<lb n="4612"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, m'anam, créad é liacht</span>
<lb n="4613"/><span>agus créad é mhéad d'oibliogáidí-se do mhór thrócaire</span>
<lb n="4614"/><span>Dé. Do smaoin sé ort ó thuis na síorraidheachta.</span>
<lb n="4615"/><span>Na beannachtaí agus na tabharthaisí uile seo, noch</span>
<lb n="4616"/><span>do bhronn sé ort gach am, do bhíodar toiscthe aige</span>
<lb n="4617"/><span>dhuit ón uile shíorraidheacht; is íad uile fáth a ghrádh</span>
<lb n="4618"/><span>síorraidhe duitse.  An féidir go dtabharfadh Dia chómh</span></p>
</div>
<pb n="11"/>
<div><lb n="4619"/><p><span>cumhachtach an té is ró airde agus ró naomhtha, do</span>
<lb n="4620"/><span>chomhuigheann inso tsíorraidheacht, taithneamh dod lei-</span>
<lb n="4621"/><span>théid do phíast bhocht pheacamhail na talmhan?  Anféidir,</span>
<lb n="4622"/><span>m'anam, go beidh áit agatsa in intinn Dé ón uile</span>
<lb n="4623"/><span>shíorraidheacht, agus ná beidh a intinn síorraidhe sin</span>
<lb n="4624"/><span>aon mhóiméid gan smaoineamh ortsa?  Uch, a anacróir</span>
<lb n="4625"/><span>bhocht, créad é an buidheachas do ghabhais-se leis 'na thaobh!</span>
<lb n="4626"/><span>créad é chómh déanach is do thosnaigh tú ar é sin do</span>
<lb n="4627"/><span>ghrádhúghadh, do ghrádhaigh tusa ón uile shíorraidheacht?  Créad</span>
<lb n="4628"/><span>é chómh annamh is do smaoineann tú ar an té sin, do bhíonn</span>
<lb n="4629"/><span>ag síor smaoineamh ortsa?</span></p>
<lb n="4630"/>
<lb n="4631"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, nách é amháin go dtug</span>
<lb n="4632"/><span>Dia dhuit le cruthúghadh t-anam agus do chorp, le na gcumh-</span>
<lb n="4633"/><span>achta agus le na gcáilidheachtaí uile agus in aon</span>
<lb n="4634"/><span>fhocal, gach a bhfuil agat agus gibé thú: ach fós go</span>
<lb n="4635"/><span>gcoimeádann gach móiméad tri mhaitheas a chosnaimh</span>
<lb n="4636"/><span>noch is cosmhail le cruthúghadh síorghnáth: óir do réir mar</span>
<lb n="4637"/><span>nár bhféidir le aon nídh ach le na láimh chumhachtach</span>
<lb n="4638"/><span>an bhith seo thabhairt duitse, mar an gcéadna ní bhféad-</span>
<lb n="4639"/><span>feadh aon neach ach é tú choimead gan filleadh thar n-ais</span>
<lb n="4640"/><span>ar do chéad neimhnídh; noch inar bhé do chríoch sa</span>
<lb n="4641"/><span>é, dá mba nídh é go dtaraingeódh Dia aon mhóiméad</span>
<lb n="4642"/><span>amháin a láimh cumhachtach uait. A Pheacaigh bhoicht,</span>
<lb n="4643"/><span>créad fá nár smaoin tusa ar seo, an uair a bhí tú led</span>
<lb n="4644"/><span>shíorchoirthe ag cuir cogadh ar do Dhia; agus é sin le na</span>
<lb n="4645"/><span>ghrádh neamhchompráideamhail d'oidhche agus do lá ag</span>
<lb n="4646"/><span>faire ortsa?  Cionnas a fuair tusa ionat féin chómh</span>
<lb n="4647"/><span>minic, agus ar feadh na haimsire, fearg do chuir air sin,</span>
<lb n="4648"/><span>do choimeád snáithe do bheatha in a láimh, agus le nar</span>
<lb n="4649"/><span>bhféidir leis gach aon mhóiméad tú bhrúgh chun neimhnídh,</span>
<lb n="4650"/><span>nó tú chaitheamh as diaidh do chinn go hifreann?  O! go</span>
<lb n="4651"/><span>mbeannuighidh an uile chréatúir a thrócaire go brách,</span>
<lb n="4652"/><span>i dtaobh foidhne chómh fada linn.</span></p>
<lb n="4653"/>
<lb n="4654"/><p><span>Smaoinigh insa tríomhadh h-áit, ar thairbhe domheasta ár</span>
<lb n="4655"/><span>bhfuascalta, le nar shaor Dia sinn ó'n bpeacadh, agus Ó</span>
<lb n="4656"/><span>ifreann, tuarastal ceart an pheacaidh.  Uch! m'anam</span></p>
</div>
<pb n="12"/>
<div><lb n="4657"/><p><span>bocht, do bheidhmís caillte go brách, muna mbeith gur</span>
<lb n="4658"/><span>ghrádhaigh an Cruthuightheóir agus an Tiarna árdchumhach-</span>
<lb n="4659"/><span>tach so sinn chómh mór san trí inar thug sé é féin suas</span>
<lb n="4660"/><span>go toilteanach chun an bás ba thriobloidíghe agus ba</span>
<lb n="4661"/><span>tharcaisníghe ar an gcrois chun ár bhfuascalta.  "Ní</span>
<lb n="4662"/><span>bhfuil grádh is mó ná so, ag aon neach, ná a anam</span>
<lb n="4663"/><span>féin do thabhairt ar son a charaid," N. Eóin.15.V.13.</span>
<lb n="4664"/><span>Ach O Thiarna charthanach, do thug do ghrádh thú ní-</span>
<lb n="4665"/><span>bhus mó go mór ná so, le bás d'fháil ar son na muinn-</span>
<lb n="4666"/><span>tire seo, do bhí 'na namhaid mharbhach agat tríd an bpeacadh;</span>
<lb n="4667"/><span>le bás d'fhail ar son na dtruailleánaigh míodhnádúrtha san</span>
<lb n="4668"/><span>ná smaoineóchadh go ró annamh ar bhuídheachas do ghabháil</span>
<lb n="4669"/><span>leat ar son do ghrádh, agus ná beith an oiread fós</span>
<lb n="4670"/><span>le truadh acu dod thrioblóidí, ná aon nótus do thó-</span>
<lb n="4671"/><span>gaint díobh.  O a Chríostaidhthe! céacu is mó ina</span>
<lb n="4672"/><span>mbeidh iongantas orainn 'na thaobh, Tiarna mór cumhach-</span>
<lb n="4673"/><span>tach neamh agus talamh (an té ná fuil an domhan uile i</span>
<lb n="4674"/><span>gcompráid leis ach fíor neimhnídh nó fós níbhus lugha</span>
<lb n="4675"/><span>ná neimhnídh) d'fheicsint ag fáil bháis ar chrois ar son</span>
<lb n="4676"/><span>a leithéidí do phiastaí gráineamhla mar sinne; nó</span>
<lb n="4677"/><span>iad so d'fheicsint do chreideann an fhírinne uathbásach</span>
<lb n="4678"/><span>so, gan aon notus acu dá thógaint don ngrádh doch-</span>
<lb n="4679"/><span>uimsighthe seo, nídh do bheidh 'na chúis cheart uathbháis</span>
<lb n="4680"/><span>aige daoine agus aige aingil ar feadh na síorraidh-</span>
<lb n="4681"/><span>eachta.</span></p>
<lb n="4682"/>
<lb n="4683"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, créad é méad d'oiblio-</span>
<lb n="4684"/><span>gáid atá aige Dia orainn i dtaobh sinn do ghlaoch go dtí an</span>
<lb n="4685"/><span>gcreideamh fírinneach, roimh an oiread san do mhilliúin</span>
<lb n="4686"/><span>d'fhág sé 'na dhiaidh i ndoircheadas agus i scáile an bháis.</span>
<lb n="4687"/><span>Uch! a n-anamnacha bochta, créad é chómh truaighmhéileach</span>
<lb n="4688"/><span>is é a gcás, dall mar atáid siad ar aithne bheith ar Iosa</span>
<lb n="4689"/><span>Críost, ná ar a chéile naomhtha an Teampall Chatoiliceach</span>
<lb n="4690"/><span>fhírinneach?  Créad é laighead do smaoineann siad ar Dhia,</span>
<lb n="4691"/><span>ná ar an mbeatha shíorraidhe?  Créad é laighead na heag-</span>
<lb n="4692"/><span>la nó an bhuairt coinsias le na ritheann siad ó pheaca</span>
<lb n="4693"/><span>go peaca, agus do fhaighid bás go neamhaithrígheach?</span></p>
</div>
<pb n="13"/>
<div><lb n="4694"/><p><span>Oh! is iongantach é mór mhaitheas Dé, do chosc sinne</span>
<lb n="4695"/><span>O thuitim in a leithéid sin do mhíodhfhortún, cé go rugadh</span>
<lb n="4696"/><span>agus gur tógadh sinn imeasg daoine do mealladh le ear-</span>
<lb n="4697"/><span>ráid!  Nó, O bhí sé de mhíodhádh orainn, mar ár gcómharsain,</span>
<lb n="4698"/><span>imeacht ar seachrán ó bhroinn ár mathar, do tharraing</span>
<lb n="4699"/><span>sinn trí na mhór thrócaire amach as géill (gíalla) na hollphéiste,</span>
<lb n="4700"/><span>agus do thug leis sinn go dtí na chroidhe féin, an Teampall</span>
<lb n="4701"/><span>Chatoilice.  Go mbeannuighthear go brách ár nDia, i dtaoibh</span>
<lb n="4702"/><span>a thrócaire go huile.  O! Créad é an séan domheasta,</span>
<lb n="4703"/><span>Dia féin, le cúnamh grása gairm ar slánuighthe, a bheith</span>
<lb n="4704"/><span>mar Athair againn agus a Theampall naomhtha mar Mháthair;</span>
<lb n="4705"/><span>a bheith ag cai theamh an bheatha diombuan sa i gcuideach-</span>
<lb n="4706"/><span>ta shéanmhar aon chéile aon mhic Dé; a bheith go laetheamhail</span>
<lb n="4707"/><span>rannpháirteach in a shácramintí, na toibreacha bean-</span>
<lb n="4708"/><span>nuighthe sin a ghrása naomhtha; a bheith ag maireachtain</span>
<lb n="4709"/><span>agus ag fáil bháis i gCumann na Naomh, etc. "Oh, is</span>
<lb n="4710"/><span>beannuighthe iad an mhuinntir ina bhfuil an Tiarna mar</span>
<lb n="4711"/><span>Dhia acu". Ps.143.</span></p>
<lb n="4712"/>
<lb n="4713"/><p><span>Smaoinigh, insa cúigeadh h-áit, a Anam críostamhail,</span>
<lb n="4714"/><span>gi bé duine thú, ar árdreimheas aonda Dé duitse: créad</span>
<lb n="4715"/><span>é líacht grása thug sé dhuit ó bhlianta do leanbaidheacht.</span>
<lb n="4716"/><span>Créad é líacht míodhfhortún ó'nar chosain sé thú.</span>
<lb n="4717"/><span>Nach fada an fhoidhne atá aige leat, ar feadh na haim-</span>
<lb n="4718"/><span>sire 'nar gheárradh sé amach morán eile ina bpeacaí?</span>
<lb n="4719"/><span>Ná fuil na milliúin anois dá loscadh in ifreann ar son</span>
<lb n="4720"/><span>peacaí is lúgha go mór ná rinnisse?  Machtnaigh</span>
<lb n="4721"/><span>ar na buntáistí do fuair tusa thar na mílte: a líacht</span>
<lb n="4722"/><span>tairbhe saolta, a liacht caraid, deaghshláinte, etc., an</span>
<lb n="4723"/><span>fhaid d'fhágadh morán eile do bfhearra ná tusa i mboch-</span>
<lb n="4724"/><span>tanacht agus i naindeise.  Oh! iongnaigh maitheas</span>
<lb n="4725"/><span>dolabhartha do Dhia dhuitse: bíodh uathbhás agus buairt</span>
<lb n="4726"/><span>ort i dtaobh do mhíodhnádúir riamh: bíodh sé d'aigne agat</span>
<lb n="4727"/><span>feasta gan sos a bheith ort go brách ag gabháil buidheachais</span>
<lb n="4728"/><span>leis, agus ag naomhúghadh a ainme.</span>
<lb n="4729"/></p>
</div>
<pb n="14"/>
<div><lb n="4730"/><p><span>CAIB IV</span>
<lb n="4731"/><span>Ar Mhórdhacht agus Oibliogáidí an Chríostaídhe.</span></p>
<lb n="4732"/>
<lb n="4733"/><p><span>An Ceathramhadh Lá.</span></p>
<lb n="4734"/>
<lb n="4735"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, gach aon chríostaidhe do</span>
<lb n="4736"/><span>réir nádúir, agus 'san mhéad gur duine é, gurab é an</span>
<lb n="4737"/><span>créatúir is ró bhreághtha é do chréatúirí an tsaol seo,</span>
<lb n="4738"/><span>lán do thuigsint agus do réasún; déanta do chorp atá</span>
<lb n="4739"/><span>iongantach 'na dhéantús, agus d'anam spioradálta agus</span>
<lb n="4740"/><span>domharbhtha, cruthuighthe chun íomhágh agus cosmhalacht</span>
<lb n="4741"/><span>Dé, agus oireamhnach chun é shealbhú go síorraidhe:</span>
<lb n="4742"/><span>saidhbhrighthe le toil shaor; agus árdaighthe aige na</span>
<lb n="4743"/><span>Chruthuightheóir chun mórdhacht, tiarna agus máighistir ar</span>
<lb n="4744"/><span>an uile chréatúirí eile, ar shon na fuil órduighthe dhó</span>
<lb n="4745"/><span>teagmháil le na shonas in aon cheann díobh ach inso</span>
<lb n="4746"/><span>Chruthuightheóir amháin. Oh! m'anam, ar thuigis go dtí so</span>
<lb n="4747"/><span>mórdhacht do nádúra? Nách ró mhinic, mar na bea-</span>
<lb n="4748"/><span>thaidhigh bhrúideamhla, nár fhéachais níbhus sia ná an</span>
<lb n="4749"/><span>talamh so, sé sin, na neithe saolta corpardha so?  Nách</span>
<lb n="4750"/><span>ró mhinic do rinne tú sclábhaidhe díot féin do chréatúirí,</span>
<lb n="4751"/><span>do rinneadh chun tusa do sheirbheáil.</span></p>
<lb n="4752"/>
<lb n="4753"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-ait, go bhfuil gach aon</span>
<lb n="4754"/><span>chríostaidhe trí ghrása Dé, agus 'san mhéad gur críost-</span>
<lb n="4755"/><span>aidhe, trí shacramaint an bhaiste árduighthe chun a bheith</span>
<lb n="4756"/><span>rannpháirteach leis an náduír dhiadha, agus 'na leanbh</span>
<lb n="4757"/><span>ceanna aige Dia, ina oidhre aige Dia, agus 'na chómh-</span>
<lb n="4758"/><span>oidhre le Críost.  Atá sé déanta ina theampall don té</span>
<lb n="4759"/><span>is ró airde, naomh choisrighthe le crothadh fuil Chríost,</span>
<lb n="4760"/><span>agus le ola bheannuighthe a ghrása: agus glacann sé insa</span>
<lb n="4761"/><span>nam gcéadna ceart agus teideal fírinneach ar ríogh-</span>
<lb n="4762"/><span>acht síorraidhe: O! anam chríostamhail, a rinne tú riamh</span>
<lb n="4763"/><span>fós aon mhachtnamh amháin tromdha ar mhéad na honóra so</span>
<lb n="4764"/><span>le nar harduigheadh tú aimsir do bhaiste?  Cionnas a rinne</span>
<lb n="4765"/><span>do bheatha cómhfhreagra don onóir seo?  O a leinbh</span>
<lb n="4766"/><span>fhlaitheamhnais, cá faid do bheidh tú id sclábhaídhe ag an</span>
<lb n="4767"/><span>saol?</span>
<lb n="4768"/></p>
</div>
<pb n="15"/>
<div><lb n="4769"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh h-áit, do réir mar atá mórdh-</span>
<lb n="4770"/><span>acht an chríostaidhe go ró mhór, mar an gcéadha atá</span>
<lb n="4771"/><span>na hoibliogáidí do bhaineann leis an mórdhacht so níbhus</span>
<lb n="4772"/><span>mó ná mar do thuigeann urmhór na gcríostaidhthe iad.</span>
<lb n="4773"/><span>Atá na h-oibliogáidí seo in aon fhocal i ngeallamhnacha</span>
<lb n="4774"/><span>ár mbaiste.  An Chéad choingeall, ar na rinneadh trí</span>
<lb n="4775"/><span>bhaiste sinn do ghlacadh isteach imeasc muinntir Dé, is é</span>
<lb n="4776"/><span>sin creideamh: Do rinne ministir Chríost sinn do thástáil</span>
<lb n="4777"/><span>aige tobar na baiste ar gach aon airteagal dár</span>
<lb n="4778"/><span>gcreideamh: agus i n-aghaidh gach aon cheist, d'fhreagr-</span>
<lb n="4779"/><span>uighmear le béal ár nathaireacha agus ár máithreacha</span>
<lb n="4780"/><span>baistigh, "creidim".  Créad é mar atá do chreideamh, O</span>
<lb n="4781"/><span>m'anam?  An bhfuil sé oireamhnach do réir na ngeall-</span>
<lb n="4782"/><span>amhnacha so thugais uait? An bhfuil sé daingean gan</span>
<lb n="4783"/><span>meardhúghadh? An Bhfuil sé geinearálta in a slíghe gan a bheith</span>
<lb n="4784"/><span>náireach idtaobh teagusc do mháighistir naomhtha, ná do</span>
<lb n="4785"/><span>riaghlacha a shuíbhscéil?  Ar theasbáin sé é féin in do</span>
<lb n="4786"/><span>gníomhartha?  Nó an bhfuil tú ar an dream san ina</span>
<lb n="4787"/><span>dtugann ambeatha an téitheach dá gcreideamh, ar na</span>
<lb n="4788"/><span>ndéanann an t-apstal gearán, Tit.1.16.  "Admhuighid</span>
<lb n="4789"/><span>siad eolas do bheith acu ar Dhia, gidheadh séanaid a</span>
<lb n="4790"/><span>ngníomhartha é?"</span></p>
<lb n="4791"/>
<lb n="4792"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit go rinneamar, aimsir</span>
<lb n="4793"/><span>ár mbaiste, diúltú sollamhanta don diabhal, agus dá uile</span>
<lb n="4794"/><span>oibreacha, agus dá uile phoimp.  Ar mhachtnuighmear</span>
<lb n="4795"/><span>riamh go tromdha ar an diúltú so; nó a dtuigimíd mar</span>
<lb n="4796"/><span>is ceart a oibliogáidí?  Agus fós atá ár dteideal</span>
<lb n="4797"/><span>chun oidhridheacht ár n-Athair naomhtha caillte againn ar an</span>
<lb n="4798"/><span>am gcéadna ina mbímíd fallsa don ngeallamhaint</span>
<lb n="4799"/><span>naomhtha so. Oh! m'anam, mádh dhiúltaighis don Diabhal,</span>
<lb n="4800"/><span>tabhair aire i gcaitheamh do bheatha go bhfanfir i bhfad uaidh.</span>
<lb n="4801"/><span>Tabhair aire gan a bheith id sclábhaidhe aige níbhus sía</span>
<lb n="4802"/><span>leis an bpeaca.  Diúltaigh dá uile oibreacha, oibreacha</span>
<lb n="4803"/><span>an doircheadas: ná faigheadh sé as so suas aon nídh</span>
<lb n="4804"/><span>ionat, ina néileóchadh sé é mar gurab é a chuid féin é,</span></p>
</div>
<pb n="16"/>
<div><lb n="4805"/><p><span>agus dá bhrígh sin go néileóchadh sé mar an gcéadna tú féin.  Glac</span>
<lb n="4806"/><span>gráin dá phoimp dhíomhaoin, deámhramh (deallradh) fallsa onóra, díoblas ainchai-</span>
<lb n="4807"/><span>theamh, neimhnídh an tsaol agus caitheamh aimsire pheacamhla, le na</span>
<lb n="4808"/><span>meallann sé saoltánaigh bhochta in a líontáin: agus mádh thuiteann</span>
<lb n="4809"/><span>amach go bhfaighir-se cuireadh aon am chun a bheith páirteach insna</span>
<lb n="4810"/><span>neithe suaracha so, abair leat féin na focail seo N. Auistín, "Céad</span>
<lb n="4811"/><span>atá agatsa le déanamh le poimp an diabhail, noch do dhiúltuighis?</span></p>
<lb n="4812"/>
<lb n="4813"/><p><span>Smaoinigh inso cúigeadh háit, gur clúduígheadh gach n-aon againn</span>
<lb n="4814"/><span>aimsir ár mbaiste, do réir foiriomráidhte seanda an Teampaill</span>
<lb n="4815"/><span>Chatoilice, le éadach bán, noch do thug ministir Chríost dúinn leis</span>
<lb n="4816"/><span>na focail seo, "Glac an t-éadach bán so, noch is éigin duit do</span>
<lb n="4817"/><span>bhreith leat gan spota gan salchar ós coinne suídheachán breitheamhnais</span>
<lb n="4818"/><span>Chríost".   Anamnacha séanmhara do chomhlíonann an oibliogáid seo!</span>
<lb n="4819"/><span>Créad é mhéad an chompóird dóibh san tsaolso é, Créad é mhéad an</span>
<lb n="4820"/><span>tsóláis agus an tsásamh dóibh é aimsir a mbáis, an róba na neamh-</span>
<lb n="4821"/><span>chionntacht so do choimeád neamh thruaillighthe! Acht,  O a neamh-</span>
<lb n="4822"/><span>chionntacht baistídhe! Créad é an t-am ina dteangmháimíd leat in so</span>
<lb n="4823"/><span>n-aimsir mhíodh-fhábharach so? O a dhailleacht agus dhíthchéille chloinne</span>
<lb n="4824"/><span>Adam, do scarann chomh bog san le saibhreas neamhmheastamhail.  Fara-</span>
<lb n="4825"/><span>oir! m'anam bocht, nach é do mhíodhfhortún so é?  O luathaigh chun</span>
<lb n="4826"/><span>salchar uathbhásach na bpeacaídhe seo do ghlanadh dhíot le deóracha</span>
<lb n="4827"/><span>aithríghe, noch mar a ndéinfir beid síad mar adhaint shíorraidhe air</span>
<lb n="4828"/><span>lasracha neamhthrócaireach ifrinn.</span></p>
<lb n="4829"/>
<lb n="4830"/><p><span>CAIB V</span>
<lb n="4831"/><span>Ar neimhnídh an Tsaol.</span></p>
<lb n="4832"/>
<lb n="4833"/><p><span>An cúigeadh Lá</span></p>
<lb n="4834"/>
<lb n="4835"/><p><span>Smaoinigh ar dtúis ar na focail seo an fhir ba ró eag-</span>
<lb n="4836"/><span>naídhe.  Eccles.1. "Díomhaoineas na ndíomhaoinis agus díomhaoin-</span>
<lb n="4837"/><span>eas an uile nídh".  Agus machtnaigh créad é fíor dhíomhaoin ís tá</span>
<lb n="4838"/><span>na neithe seo uile, noch do loirgigheann saoltánaigh mheallta le morán</span>
<lb n="4839"/><span>dúthracht.  Onóir, saidhbhreas, agus pléisiúir saolta, níbhfuil ionnta</span>
<lb n="4840"/><span>ach bréagáin phéinteálta, do bhíonn cosmhalach tamall amach uainn</span>
<lb n="4841"/><span>mar gur nídh éigin íad, acht níbhfuil aon tsubstainnt fírinneach</span>
<lb n="4842"/><span>ionnta agus in áit sásamh agus sólás tábhachtach, ní bheirid leo aon</span>
<lb n="4843"/><span>nídh ach sórt compórd suarach ar feadh móiméad, íar na lean-</span>
<lb n="4844"/><span>amhaint le morán cúraim neamhthrócaireach, eaglaídhe agus tríob-</span>
<lb n="4845"/><span>lóidídhe aigne. Uch! a bhréagáin go deimhin, noch nách túisce do</span>
<lb n="4846"/><span>shíleann a ngrádhthóirídhe breith ortha, ná leághann siad ar nós an</span>
<lb n="4847"/><span>deataigh in so spéir, agus fágann síad a lámha folamh. O! créad é</span>
<lb n="4848"/><span>chómh ceart is do chuir an fáidhe ríoghamhail i gcosmhalacht maitheas</span>
<lb n="4849"/><span>agus sólásaidhe saolta, le taidhreamh? Dormierunt somnum suum et</span>
<lb n="4850"/><span>nihil invenerunt omnes viri divitiarum in manibus suis. Ps.75.</span></p>
</div>
<pb n="17"/>
<div><lb n="4851"/><p><span>Do chodladar amach a gcodladh geárra, agus anuair do dhúisíodar ní</span>
<lb n="4852"/><span>bhfaigheann síad aon nídh in a lámha do na neithe seo uile, noch do shíl-</span>
<lb n="4853"/><span>eadar ina dtaidhbhreamh a bheith 'na seilbh.  O a chloinn na ndaoine,</span>
<lb n="4854"/><span>cá faid do bheith sibh i ngrádh le neimhídh agus ag rith i ndiaidh</span>
<lb n="4855"/><span>éithigh? Ps.4.</span></p>
<lb n="4856"/>
<lb n="4857"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, ar an ráidhteachas san N. Austin,</span>
<lb n="4858"/><span>L.1.Confes.c.l.  "Do chruthaigh tú sinn, O a Thiarna duit féin,</span>
<lb n="4859"/><span>agus ní bhfaighidh ár gcroídheacha socracht nó go socróchaid síad ionnat-</span>
<lb n="4860"/><span>sa, agus machtnaigh gur thug ár gCruthuightheóir mór chumhachtach</span>
<lb n="4861"/><span>anam onórach dúinn; déanta do réir a íomhádh féin, agus cosmhail leis,</span>
<lb n="4862"/><span>spioradálta agus domharbhtha; noch dá bhrígh sin ní bhféadfaidh a sho-</span>
<lb n="4863"/><span>nas d'fháil go brách in neithe saolta seansalach.  Ní bhfaighidh,</span>
<lb n="4864"/><span>m'anam, atá tuigsint agus toil agat oireamhnach chun machtnamh do</span>
<lb n="4865"/><span>do dhéanamh air an mbreághthacht árdchúmhachtach agus ar an bhfírinne</span>
<lb n="4866"/><span>árdchumhachtach, agus chun an t-aon mhaith ro-árd dochuimsighthe do</span>
<lb n="4867"/><span>shealbhú; agus gach nídh fé na bhun, ní é tusa.  Oh! bíodh sé</span>
<lb n="4868"/><span>d'aigne agat dá bhrígh sin gan tú féin do chor níos sia agus do</span>
<lb n="4869"/><span>spiorad do chaitheamh, ag rith mar leanbh indiaidh na bhféilea cáin</span>
<lb n="4870"/><span>seo; acht ós riachtanach duit sonas do lorg; loirg é, i n-ainm</span>
<lb n="4871"/><span>Dé, áit a bhfuil sé le fáil, sé sin in slighe na súbháilcídhe agus na</span>
<lb n="4872"/><span>diadhachta, agus ní in sna cosáin leataobhach do threoruigheann</span>
<lb n="4873"/><span>chun míodhfhortún síorraídhe.</span></p>
<lb n="4874"/>
<lb n="4875"/><p><span>Smaoinigh, iso tríomhadh h-áit, ar ghiorracht an uile shóláis saolta.</span>
<lb n="4876"/><span>Atá laethe an duine go ró ghairid.  Atá an saol is sia níos lugha ná</span>
<lb n="4877"/><span>móiméad, i gcomparáid leis an tsíorraidheacht.  "Míle bliadhain</span>
<lb n="4878"/><span>i radharc Dé (sé sin in so bhfírinne cheart) ní bhfuil ionta ach mar</span>
<lb n="4879"/><span>an lá indé d'imthigh thart". Ps.89. Faraoir! ná taisbeánann sam-</span>
<lb n="4880"/><span>plaí laetheamhail dúinn, go bhfuilimíd anso indiú agus imthighthe amá-</span>
<lb n="4881"/><span>rach; agus nách túisce as radharc sin ná as aigne mar an gcéad-</span>
<lb n="4882"/><span>na: óir chomh luath is do bhídhmíd annsa n-uaigh, chaoinid an mhuintir</span>
<lb n="4883"/><span>d' fhágamaíd i nár ndiaidh, níos mó orainn.  Atá an uile fheóil mar</span>
<lb n="4884"/><span>an bhféar, (arsa an fáidh, Isa.40) agus níbhfuil in a uile ghlóire</span>
<lb n="4885"/><span>ach mar bhláith na talmhan."  Agus créad é sin acht ag fás go breá-</span>
<lb n="4886"/><span>gh ar maidin agus ag imeacht am thráthnóna? O! créad é chómh</span>
<lb n="4887"/><span>fíor is do chuireann N. Séam,4. ár mbeatha i gcosmhalacht le gal nó</span>
<lb n="4888"/><span>deatach tanaídhe, noch do scaipeann leis an gcéad phuith gaoithe</span>
<lb n="4889"/><span>agus ná feicimíd níos mó dhe? Créad é chómh ceart is do chuireann</span>
<lb n="4890"/><span>Solamh, (Eagna, C.5.) i gcomparáid é le scáil, nó le</span>
<lb n="4891"/><span>eiteall éin nó le saighead ón mbogha, ná fágann  mharc ina dhiaidh?  Oh! créad é</span>
<lb n="4892"/><span>chómh díthchéile is 'tá dúinne ár gcroídheacha do cheangal leis na</span>
<lb n="4893"/><span>neithe do chaithfimíd d'fhágaint in ár ndiaidh chomh luath?</span></p>
<lb n="4894"/>
<lb n="4895"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, créad é an chríoch atá anois ar na</span>
<lb n="4896"/><span>daoine móra san an tsaol, na prionnsaí cumhachtach san na taois-</span></p>
</div>
<pb n="18"/>
<div><lb n="4897"/><p><span>igh mhisneamhla san, na riaghlaitheóirí cíallmhara san,</span>
<lb n="4898"/><span>lucht na scéimhe breághtha san, etc. noch do rinn tais-</span>
<lb n="4899"/><span>beánadh móra ortha féin céad bliadhain ó shoin.  Faraoir!</span>
<lb n="4900"/><span>atáid siad uile marbh imthighthe, agus anois is beag nó</span>
<lb n="4901"/><span>is ró annamh do chuimhníonn aon duine ortha, nó is ar eí-</span>
<lb n="4902"/><span>gin atá a fhios go raibh a leitheidí do dhaoine riamh</span>
<lb n="4903"/><span>ar an saol. 'Sé seo go fírinneach ár gcás-ne i mbea-</span>
<lb n="4904"/><span>gán bliadhanta.  Oh! a shaoltánaigh tugaidh éisteacht</span>
<lb n="4905"/><span>ar feadh aon mhóiméad amháin don muintir sin d'imthigh</span>
<lb n="4906"/><span>rómhaibh, do ghlaodhann oraibh-se i mbríathra an fhir eagnach</span>
<lb n="4907"/><span>óna dtuamaí doimhne, áit a bhfuil fuígheall a luaithreán</span>
<lb n="4908"/><span>meascaithe leis an gcré choithcheannta.  Memento Judi-</span>
<lb n="4909"/><span>cii mei sic enim erit et tuum: mihi heri, tibi hodie.</span>
<lb n="4910"/><span>(Eccles.C.38).  Cuimhnigh créad é ár gcríoch-ne: isé</span>
<lb n="4911"/><span>bhúr gcríoch so é mar an gcéadna (go) luath: dob é ár</span>
<lb n="4912"/><span>gcaoine indé é, isé bhúr gcas-sa amárach é.  Do bhío-</span>
<lb n="4913"/><span>bharne tamall go meidhreach ar an saol; do bhíomar óg,</span>
<lb n="4914"/><span>láidir, agus sláinteamhail mar atá sibh-se anois, agus</span>
<lb n="4915"/><span>ní chúimhníobhar ach chomh beag libhse ar an gcríoch</span>
<lb n="4916"/><span>so in a bhfuilimíd anois: mar sibh-se, do thugamair grádh</span>
<lb n="4917"/><span>ár gcroídheacha do na suarachaisí agus do na bréagáin</span>
<lb n="4918"/><span>sin 'nar bhféidir linn do shealbhúghadh ar feadh aon mhóiméad,</span>
<lb n="4919"/><span>agus mar gheall ortha san do rinneamar faillíghe don</span>
<lb n="4920"/><span>tsíorraídheacht.  Anacróirídhe (anacróirí) gan chiall do ba</span>
<lb n="4921"/><span>sinne íad, dob fheárr linn a bheith 'nár scálabhuighthe aige saol</span>
<lb n="4922"/><span>mealltach, aige creatúirí éagacha díombuan, noch</span>
<lb n="4923"/><span>do thréig sinn chómh luath, ná ár Dtiarna agus ár Maigh-</span>
<lb n="4924"/><span>istir do sheirbheáil, ós an fhochair (ós ina fhochair) ná faigheann aon nídh</span>
<lb n="4925"/><span>bás, agus ná tréigeann i mbeatha ná i mbás go brách an</span>
<lb n="4926"/><span>mhuintir ná tréigeann é. O! a Chríostaidhthe, glacaimíd</span>
<lb n="4927"/><span>an forfhógra so.  Deineadh míofhortún an oiread san</span>
<lb n="4928"/><span>do dhaoine eile, cíall do mhúineadh dhúinne, ná ceangaluigh-</span>
<lb n="4929"/><span>míd ár gcroídheacha leis an saol dona so; ná tuigi-</span>
<lb n="4930"/><span>míd go bhfuil aon nídh fíor thairbheach, acht an nídh atá</span>
<lb n="4931"/><span>síorraídhe.</span>
<lb n="4932"/></p>
</div>
<pb n="19"/>
<div><lb n="4933"/><p><span>CAIB VI</span>
<lb n="4934"/><span>Ar an séan atá ar Dia sheirbeáil.</span></p>
<lb n="4935"/>
<lb n="4936"/><p><span>An Séú Lá.</span></p>
<lb n="4937"/>
<lb n="4938"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis ar an focail seo an fháidh</span>
<lb n="4939"/><span>Isaias,  "Abair leis an duine fíréanta go bhfuil go</span>
<lb n="4940"/><span>maith", (Isai.3).  Agus machtnaig créad é líacht bun-</span>
<lb n="4941"/><span>táiste tairbheach noch ina gcuireann an focal beag so</span>
<lb n="4942"/><span>"go maith" i gcuimhne do na fíréin agus do dheimhnigheann</span>
<lb n="4943"/><span>dóibh inso tsaol agus in so tsiorraídheacht.  Onóir,</span>
<lb n="4944"/><span>saidhbhreas agus pléisiúir na neithe is mo ina dtugann an</span>
<lb n="4945"/><span>saol greann doibh: acht ní bhfuil siad le fáil anso náit</span>
<lb n="4946"/><span>a loirgigheann an saol iad, acht amháin in seirbhís Dé.</span>
<lb n="4947"/><span>An féidir aon onóir ar talamh a bheith i gcomparáid leis</span>
<lb n="4948"/><span>sinn a bheith 'na sheirbhíseach, 'na charaid, 'na leanbh cean-</span>
<lb n="4949"/><span>na aige Rí mór na bhflaitheas?  Anam do tsórt so,</span>
<lb n="4950"/><span>is onóraighe é i láthair Dé agus na n-aingil, ná an t-im-</span>
<lb n="4951"/><span>pire is mó sa domhan.  Atá sé na leanbh ag an Athair</span>
<lb n="4952"/><span>síorraidhe, 'na chéile ag a Mac síorraidhe, 'na theampall</span>
<lb n="4953"/><span>ag an Spioraid síorraidhe, an oidhre ar ríoghacht na</span>
<lb n="4954"/><span>bhflaitheas, agus 'na dhéarbhráthair agus 'na chomrádaídhe</span>
<lb n="4955"/><span>do na h-aingil. O! m'anam, bíodh onóir don tsórt so</span>
<lb n="4956"/><span>'na chuspóir ag dod mhian-sa.</span></p>
<lb n="4957"/>
<lb n="4958"/><p><span>Smaoinigh, insa dara h-áit, gur in seirbhís Dé atá an</span>
<lb n="4959"/><span>saidhbhreas ró fhírinneach le fagháil, ní h-íad do ghnáth go</span>
<lb n="4960"/><span>deimhin na neithe saolta san atá fé iomad cúraim agus</span>
<lb n="4961"/><span>eaglaidhe; noch atá go laetheamhail fé lán contabhairtí;</span>
<lb n="4962"/><span>agus na fuil oireamhnach chun an chroídhe do shásamh, acht</span>
<lb n="4963"/><span>óirchiste do chuimse ghrása Dé, noch is é síol na gloíre</span>
<lb n="4964"/><span>shíorraidhe; tabharthas an Spioraid Naoimh; grádh Dé;</span>
<lb n="4965"/><span>in aon fhocal, Dia féin, an té nach féidir leis an saol</span>
<lb n="4966"/><span>go léir é bhaint don anam, muna mbeidh sé chomh dona</span>
<lb n="4967"/><span>dall san is é dhíbear uaidh le peacadh marbh.  Cuir 'na cheann</span>
<lb n="4968"/><span>so oireachas aithreamhail Dé ós ceann na bhfíréin; go bhfuil</span>
<lb n="4969"/><span>a h-uile do ghnáth ag faire, ortha chun a mhaitheasa; go</span>
<lb n="4970"/><span>bhfuil a aingil do ghnáth na gcómhnaidhe ós a gceann</span></p>
</div>
<pb n="20"/>
<div><lb n="4971"/><p><span>ináirde chun íad do ghárdáil d'oidhche agus do ló (Ps.33</span>
<lb n="4972"/><span>V.38).  Do réir mar adabhairt sé roimhe seo le Abraham</span>
<lb n="4973"/><span>Gen.15. "Gurb é féin a ndíonuightheóir, agus a luacht</span>
<lb n="4974"/><span>saothair ró mhór". 'Sé a nduine muinnteartha é, agus an</span>
<lb n="4975"/><span>duine muinnteartha is ró fheárr, shípéir a n-anama, do</span>
<lb n="4976"/><span>threóruigheann íad amach ona phaistiúr iongantach go</span>
<lb n="4977"/><span>dtí toibreacha uisce na beatha.  Atá grádh aige dhoibh</span>
<lb n="4978"/><span>níos mó ná grádh aon athair, ná fós, an mháthair is grádh-</span>
<lb n="4979"/><span>mhara: Isa.49.v.15,16.  In aon fhocal, 'sé Dia an</span>
<lb n="4980"/><span>uile nídh do muinntir atá eaglach roimhe. O! m'an-</span>
<lb n="4981"/><span>am ná loirg aon tsaidhbhreas eile dá mhalairt.  Ná bíodh</span>
<lb n="4982"/><span>eagla ort aon nídh do chailleamhaint acht é.  Mádh bhíonn</span>
<lb n="4983"/><span>sé sin agat, ní féidir le aon nídh tú dhéanamh anacrach;</span>
<lb n="4984"/><span>acht dá éagmais, ní féidir le aon nídh tú dhéanamh</span>
<lb n="4985"/><span>séanmhar.</span></p>
<lb n="4986"/>
<lb n="4987"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, ar na pléisiúir atá le fagháil</span>
<lb n="4988"/><span>i mbeatha dheabhóideach: an sásamh, an síocháin agus an</span>
<lb n="4989"/><span>sólás in choinnsías mhaith, noch do chuireann an fear</span>
<lb n="4990"/><span>eagnach i gcosmhalach le féasta síorbhuan: compóird</span>
<lb n="4991"/><span>an Spioraid Naoimh; súil lúthgháireach  na síorraidheacht</span>
<lb n="4992"/><span>shéanmhar, tar éis ár dtéarma do chaitheamh 'san ngleann-</span>
<lb n="4993"/><span>so na ndeor; ar an ndochas naomhtha i gcoimirce</span>
<lb n="4994"/><span>agus i bhforaire Dé, agus toilidheacht iomlán inso nuile</span>
<lb n="4995"/><span>nídh le na thoil naomhtha san.  Os na toibreacha ri-</span>
<lb n="4996"/><span>theann a leith<é>'eid<í>'i sin do chomp<ó>'oird, nach féidir le</span>
<lb n="4997"/><span>saoltánaigh a thuigsint, óir nach fuil aon fhios acu cad</span>
<lb n="4998"/><span>do bhaineann leo; pléisiúr fíor ghlana agus spioradálta,</span>
<lb n="4999"/><span>noch do mhilsígheann crosa an tsaolseo go huile, do </span>
<lb n="5000"/><span>thugann sólás dolabhartha dúinn aimsir an bháis, agus blas</span>
<lb n="5001"/><span>áirighthe ar aoibhneas síorraídhe fhlaitheamhnas.  Acht, i</span>
<lb n="5002"/><span>dtaobh na huile phléisiúir saolta, mar an saol féin atáid</span>
<lb n="5003"/><span>siad fallsa agus mealltach; meascuighthe do ghnáith le nídh</span>
<lb n="5004"/><span>éigin searbh; agus lán do neamhshocracht, iar na lean-</span>
<lb n="5005"/><span>amhaint le buairt aigne, agus críochnuighid fé dheireadh a</span>
<lb n="5006"/><span>ndólás síorraidhe.</span>
<lb n="5007"/></p>
</div>
<pb n="21"/>
<div><lb n="5008"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, ar an ráidhteachas san</span>
<lb n="5009"/><span>ár Slánuightheóir, "Atá aon nídh amháin riachtanach".</span>
<lb n="5010"/><span>(Lúcas 10.v.41).  Agus cad é an t-aon nídh sin, O</span>
<lb n="5011"/><span>m'anam, noch amháin do dhéanfaidh séanmhar anso agus</span>
<lb n="5012"/><span>'na dhiaidh so?  Atá Dia do sheirbheáil, agus soláthar dái-</span>
<lb n="5013"/><span>ríre do dhéanamh don tsíorraidheacht.  Ní bhfuil inso</span>
<lb n="5014"/><span>n-uile aimsir ach níos lugha ná neimhnídh i gcomparáid</span>
<lb n="5015"/><span>don tsíorraidheacht.  Is mar sin atá an uile chúraim</span>
<lb n="5016"/><span>saolta i gcomparáid do chúram na síorraídheachta.  'Sé</span>
<lb n="5017"/><span>seo, go deimhin, an t-aon ghnó; mádh thugair aire dho</span>
<lb n="5018"/><span>so, atá an uile nídh go maith: mádh dheinir faillíghe</span>
<lb n="5019"/><span>dhe, atá an uile nídh caillte, agus caillte go brách.</span>
<lb n="5020"/><span>I dtaobh an uile nídh eile do bheadh 'na riachtanas ort</span>
<lb n="5021"/><span>san tsaol so, tabhair éisteacht arís dod Shlánuightheóir,</span>
<lb n="5022"/><span>Matt.6.V.33.  "Iarraigh ar dtúis ríoghacht Dé agus a</span>
<lb n="5023"/><span>fhíoraontacht, agus do gheobhadh sibh na h-uile neithe seo</span>
<lb n="5024"/><span>in a fhochair".  Cuímhnigh dá bhrígh sin, m'anam, as</span>
<lb n="5025"/><span>ar sheirbís Dé 'dhéanamh, atá an sonas saolta agus síor-</span>
<lb n="5026"/><span>raídhe le fagháil, cúram do dhéanamh de feasta thar gach nídh.</span>
<lb n="5027"/><span>Is mar seo amháin do thángair le compórd éigin anso;</span>
<lb n="5028"/><span>is mar seo amháin do thiocfar go dtí sonas síorraidhe 'na</span>
<lb n="5029"/><span>dhiaidh so.</span></p>
<lb n="5030"/>
<lb n="5031"/><p><span>CAIB VII</span>
<lb n="5032"/><span>Ar an mBás</span></p>
<lb n="5033"/>
<lb n="5034"/><p><span>An seachtamhadh Lá</span></p>
<lb n="5035"/>
<lb n="5036"/><p><span>Smaoinigh ar dtúis, ná fuil aon nídh nibhus</span>
<lb n="5037"/><span>siúrálta ná an bás, atá sé órduighthe don uile dhuine</span>
<lb n="5038"/><span>bás d'fhagáil aon uair amháin, agus ná dhiaidh san breitheamh-</span>
<lb n="5039"/><span>nas.  Atá an breitheamhantas geinearálta, atá sé le tabhairt</span>
<lb n="5040"/><span>ar chlainn uile Adam; ní déanfaidh saidhbhreas ná</span>
<lb n="5041"/><span>neart, ná eagna, ná chumhachta uile an tsaolseo aon</span>
<lb n="5042"/><span>neach do shaoradh ó'n mbreith choitcheann so.  O chéad</span>
<lb n="5043"/><span>mhóiméad dár saol, atáimíd ag déanamh deithneas chun an</span></p>
</div>
<pb n="22"/>
<div><lb n="5044"/><p><span>bháis: tugann gach aon mhóiméad ní bhus giorra dúinn é. -</span>
<lb n="5045"/><span>Tiocfaidh an lá, tiocfaidh go siúrálta, agus aige Dia</span>
<lb n="5046"/><span>amháin 'tá fhios créad é luathacht an tan ná feicimíd go</span>
<lb n="5047"/><span>bráth an oidhche.  Nó tiocfaidh an oidhche an tan ná</span>
<lb n="5048"/><span>feicimíd go brách an mhaidean ar na mháireach.  Tioc-</span>
<lb n="5049"/><span>faidh an lá go ro chinnte, an tan do cháithfé tusa</span>
<lb n="5050"/><span>m'anam slán fada d'fhágaint ag an saol mealltach</span>
<lb n="5051"/><span>so, agus aige an uile nídh d'ár ghrádhais ann, agus fós</span>
<lb n="5052"/><span>aige do chorp féin, compánach aonair do bheathadh: agus</span>
<lb n="5053"/><span>do thaisteal do dhéanamh chun dúithche strainnséartha; áit</span>
<lb n="5054"/><span>ina taisbeánaigh na neithe ís mo ghrádhais anso, acht mar</span>
<lb n="5055"/><span>dheatach: foghlaim dá bhrígh sin fuath a bheith don saol</span>
<lb n="5056"/><span>dona so agus dá shólásaídh uile, ós éigin duit íad</span>
<lb n="5057"/><span>d'fhágaint chómh luath, gibé acu dhéanfear nó ná déan-</span>
<lb n="5058"/><span>fear.</span></p>
<lb n="5059"/>
<lb n="5060"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, do réir mar ná fuil aon</span>
<lb n="5061"/><span>nídh is siúrálta agus is do-sheachanta ná an bás;</span>
<lb n="5062"/><span>mar an gcéadna ní bhfuil aon nídh ís neamhshiúrálta ná</span>
<lb n="5063"/><span>an aimsir, an áit, an tslíghe, agus gach uile ghné eile</span>
<lb n="5064"/><span>a chomharthuígheas ár mbás.  O m'anam, (arsa N. Proin-</span>
<lb n="5065"/><span>sias de Sales) is éigean duit fós scaramhaint leis an</span>
<lb n="5066"/><span>gcorp so, acht cathain  thiocfaidh an lá san?  Cé acu inso</span>
<lb n="5067"/><span>ngeimhreadh, nó inso tsamhradh? insa chathair, nó insa tuaith?</span>
<lb n="5068"/><span>do ló, nó d'oidhche?  A mbeidh sé go h-obann, nó a bhfaigh-</span>
<lb n="5069"/><span>fidh tú nótus? a mbeidh sé d'am agad t-fhaoisdin do dhea-</span>
<lb n="5070"/><span>namh? a mbeidh cúnamh t-athair spioradálta agat?</span>
<lb n="5071"/><span>Faraoir! ní bhfuil aon fhios chuige agat ar na neithe</span>
<lb n="5072"/><span>seo uile: ach atá sé deimhneach, go gcaithfe tú bás</span>
<lb n="5073"/><span>d'fhágháil, agus san mar is gnáthach do thuiteann amach,</span>
<lb n="5074"/><span>i bhfad níos túisce ná shílir.</span></p>
<lb n="5075"/>
<lb n="5076"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh h-áit, i dtaobh an bháis a bheith</span>
<lb n="5077"/><span>chomh siúrálta sin agus an t-am agus an tslíghe chomh</span>
<lb n="5078"/><span>neamhshiúralta sin; n'ár chompórd beag dá bhfaigheadh</span>
<lb n="5079"/><span>duine bás níos minicí ná aon uair amháin, an slíghe,</span>
<lb n="5080"/><span>dá mbeádh sé do mhíofhortún air bás d'fhagháil aon uair</span></p>
</div>
<pb n="23"/>
<div><lb n="5081"/><p><span>amháin go h-olc; go mbfhéidir leis an locht do leasúghadh le</span>
<lb n="5082"/><span>níos mo aireachas do dhéanamh an dara h-uair.  Acht,</span>
<lb n="5083"/><span>faraoir! ní féidir linn bás d'fhagháil ach aon uair amhain;</span>
<lb n="5084"/><span>agus chomh luath is do chuirfimíd ár gcois ar an dtaobh</span>
<lb n="5085"/><span>istigh do gheataídhe na síorraídheachta, ní bhfuil aon fhaill</span>
<lb n="5086"/><span>casadh againn thar n-ais.  Mádh fhaighmíd bás aon uair</span>
<lb n="5087"/><span>amháin go maith, beidh sé go brách go maith: acht mádh</span>
<lb n="5088"/><span>bhíonn sé aon uair amháin go h-olc, beidh sé go h-olc go</span>
<lb n="5089"/><span>síorraídhe!  Ó! a mhóiméad uathbhásach, is ort atá an tsíor-</span>
<lb n="5090"/><span>raídheacht dochríochnuighthe ag braith, O a Thiarna</span>
<lb n="5091"/><span>bheannuighthe ullmhuighidh sinn don uair chinneamhnach san.</span></p>
<lb n="5092"/>
<lb n="5093"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, ar dhíthchéille agus</span>
<lb n="5094"/><span>dhailleacht fhormhór na ndaoine, cé go bhfeiceann siad go</span>
<lb n="5095"/><span>laetheamhail duine éigin dá gcaraid, dá ndaoine muinn-</span>
<lb n="5096"/><span>teardha, nó dá gcomharsain dá sciobadh chun siúbhail ag an</span>
<lb n="5097"/><span>mbás, agus san go ró mhinic i lár meisnigh a n-óige, go</span>
<lb n="5098"/><span>ró mhinic le bás obann, cé fós go dtuigid do ghnáth</span>
<lb n="5099"/><span>an bás a bheith i bhfad uatha; chomh maith ís ná tsroisfeadh</span>
<lb n="5100"/><span>saighde an bháis, atá ag tuitim ar gach taobh díobh, iad-</span>
<lb n="5101"/><span>san mar an gcéadna, in a n-am féin, nó chómh maith</span>
<lb n="5102"/><span>is dá mbeadh nibhus mó siúráltacht acu féin dul uaidh</span>
<lb n="5103"/><span>ná mar do bhí aige morán eile.  A shaoltánaigh gan</span>
<lb n="5104"/><span>chiall.  Créad fá ná oscalann sibh bhúr súile?  Créad fá</span>
<lb n="5105"/><span>ina dtuigeann sibh díbh féin a bheith saor ó iarracht an</span>
<lb n="5106"/><span>bháis, an tan nách féidir libh an oiread is aon lá amháin</span>
<lb n="5107"/><span>do gheallamhaint díbh féin mar fhaid ar bhúr mbeatha?  Cá</span>
<lb n="5108"/><span>liacht daoine do gheobhaidh bás roimh chríochnúghadh na míodh</span>
<lb n="5109"/><span>seo, atá chomh óg, chómh sláinteamhail, agus chómh láidir</span>
<lb n="5110"/><span>libhse?  Cé 'na' bhfuil fios aige ná beadh sibhse don uimhir</span>
<lb n="5111"/><span>sin?  Oh! a Chríostaidhthe, tugaidh aire ná tiocfaidh</span>
<lb n="5112"/><span>gan fhios oraibh.  Cuiridh bhúr dtigh i n-órdughadh; agus as</span>
<lb n="5113"/><span>so suas teithidh ó'n bpeaca, an t-aon olc do dhéanann an</span>
<lb n="5114"/><span>bás scannramhail.  Mairidh do ghnáith leis an aigne sin</span>
<lb n="5115"/><span>inar mhaith  aimsir bhúr mbáis.  Le na mhalairt a dhéanamh</span>
<lb n="5116"/><span>is ionann é is bhúr gcreideamh agus bhúr réasún do shéanadh.</span>
<lb n="5117"/></p>
</div>
<pb n="24"/>
<div><lb n="5118"/><p><span>Smaoinigh inso cúigeadh h-áit, ar staid agus chuna</span>
<lb n="5119"/><span>an chuirp thruaillighthe seo againn, chomh luath is</span>
<lb n="5120"/><span>do bheidhmíd tar éis bháis: faraoir! iompuígheann sé gan</span>
<lb n="5121"/><span>mhoill míghnéitheach stifneálta, fuathmhar agus critheag-</span>
<lb n="5122"/><span>lach; in slíghe gurb ar éigin d'foidhneóchadh an charaid</span>
<lb n="5123"/><span>is giorra dhúinn i ngaol aon oidhche amháin do chaitheamh dá</span>
<lb n="5124"/><span>aire in aon tseomra leis, níos lugha ná san, luighe in</span>
<lb n="5125"/><span>aon leaba leis. Agus iompuígheann sé chómh luath san</span>
<lb n="5126"/><span>chun bréantais agus truaillídheacht, gur ab iad a fhíor </span>
<lb n="5127"/><span>ghaolta féin is túisce adeir é bhreith a mach as an dtigh,</span>
<lb n="5128"/><span>agus é chur go doimhin fé thalamh, chun ná galareóchadh sé</span>
<lb n="5129"/><span>an spéir.  Ach créad iad an choimhdeachta, créad iad na</span>
<lb n="5130"/><span>feitheamhóirí do theagmhuígheann leis ann?  Piastaí agus</span>
<lb n="5131"/><span>cnuimheacha.  Dóibh seo ó a dhuine, atá tú ag</span>
<lb n="5132"/><span>ullamhúghadh féasta, an fhaid atá tú ag beathúghadh do choirp;</span>
<lb n="5133"/><span>is iad so bheidh mar oidhreacht agat, nó fós is iad</span>
<lb n="5134"/><span>dhéanfaidh oidhrighthe díobh féin ort.  Gibé a ghní thú indiu,</span>
<lb n="5135"/><span>amárach beidh tú id bhiadh aige piastaí.  Oh! a</span>
<lb n="5136"/><span>shaoltánaigh, atá lán do ghrádh dibh féin nó do chréatu-</span>
<lb n="5137"/><span>irídhe eile agus tríd sin go ro mhinic ag briseadh bhúr ngeall-</span>
<lb n="5138"/><span>amhnacha le Dia; deonaigh machtnamh do dhéanamh, ar</span>
<lb n="5139"/><span>feadh móiméad, ar an staid ina mbeidh sibhse agus iad</span>
<lb n="5140"/><span>san sóinseálta go luath agus do chíodhfe sibhlaighead an</span>
<lb n="5141"/><span>réasúin atá agaibh grádh thabairt do na carnaoiligh</span>
<lb n="5142"/><span>phéinteálta so, noch do thais beánann go ró luath</span>
<lb n="5143"/><span>créad iad féin, agus críochnuighid i mbréantanas agus a</span>
<lb n="5144"/><span>morgthacht.  Léighmíd go dtánigh a leithéid sin d'ais-</span>
<lb n="5145"/><span>triúghadh aigne ar N. Proinsías Borgia le linn conntanós</span>
<lb n="5146"/><span>míghnéitheach an bhainimpire Isabella d'fheiscint tar éis a</span>
<lb n="5147"/><span>báis, iar na feicsint dó beagán roimhe sin  lán do mhórdhacht</span>
<lb n="5148"/><span>agus do bhreághthacht, ann slíghe gur ghlac sé fuath shíorraídhe</span>
<lb n="5149"/><span>don saol so agus aigne shéanmhar chun íodhbairt do dhéanamh</span>
<lb n="5150"/><span>de féin go brách arís in seirbhís an Rí sin ná faighaigh</span>
<lb n="5151"/><span>bás go síorraídhe.  Déinfeadh machtnamh don tsórt so sinne</span>
<lb n="5152"/><span>do chorraíghe suas chun a leithéid d'aigne bheith againn.</span>
<lb n="5153"/>
<pb n="25"/></p>
<lb n="5154"/>
<lb n="5155"/><p><span>CAIB VIII</span>
<lb n="5156"/><span>Ar na smaointe a bheidh againn aimsir ár mbáis.</span></p>
<lb n="5157"/>
<lb n="5158"/><p><span>An t-Ochtamhadh Lá.</span></p>
<lb n="5159"/>
<lb n="5160"/><p><span>Smaoinigh ar dtúis, a Anam Chríostamhail, créad</span>
<lb n="5161"/><span>iad do smaointe uair do bháis, idtaobh an tsaol seo</span>
<lb n="5162"/><span>agus a uile mhaitheas diombuan, onóir neamhthairbheach,</span>
<lb n="5163"/><span>saidhbhreas fallsa, agus pléisiúir mhealltach.  Faraoir!</span>
<lb n="5164"/><span>beidh do chuid-se don saol críochnuighthe an tan san;</span>
<lb n="5165"/><span>iompóidh sé síos suas ós comhair do shúile, agus tosnóidh</span>
<lb n="5166"/><span>tú ar fheicsint go soléir neamhnídh na neithe sin uile</span>
<lb n="5167"/><span>le nar cheangail tú do chroídhe anso.  Cionnas do thar-</span>
<lb n="5168"/><span>caisneóchair an uair sin an uile onóir agus ghradaim saol-</span>
<lb n="5169"/><span>ta, an tan do chífe tú thú féin ar bhruach na huaighe</span>
<lb n="5170"/><span>áit ná déanfaidh na piastaídhe aon eadairdheighilt idir an</span>
<lb n="5171"/><span>Rí agus an duine bocht.  Créad é laighead na suime</span>
<lb n="5172"/><span>bheidh agat an uair sin ar mheas na ndaoine, ná cuimh-</span>
<lb n="5173"/><span>neóidh as san suas go brách arís ort?  Cionnas an uair</span>
<lb n="5174"/><span>sin do ghlacfir gráin dod shaidhbhreas noch is éigean</span>
<lb n="5175"/><span>duit anois fhághaint id dhiaidh, an tan ná beidh do sheilbh</span>
<lb n="5176"/><span>agat ach sé troighthe do thalamh, coifin agus eisléine?  Créad</span>
<lb n="5177"/><span>é chomh fuathmhar is do bheidh an uile pléisiúir saolta dhuit</span>
<lb n="5178"/><span>an uair sin, noch dá fheabhas ná tabharfadh go brách</span>
<lb n="5179"/><span>aon chompórd fírinneach duit agus anois ag imeacht</span>
<lb n="5180"/><span>uait agus ag leaghadh mar dheatach ós do chómhair, Uch!</span>
<lb n="5181"/><span>m'anam bocht, maranaigh anois ar na smaointe do bheidh</span>
<lb n="5182"/><span>agat gan amhras uair do bháis: is mar seo, agus is mar</span>
<lb n="5183"/><span>seo amháin, do bheidh tú as dainnséar ó bheith meallta ag</span>
<lb n="5184"/><span>an saol fealltach so.</span></p>
<lb n="5185"/>
<lb n="5186"/><p><span>Smaonigh, inso dara h-áit, créad iad do smaointe an</span>
<lb n="5187"/><span>tan san idtaobh do pheacaidhe, an tan do tharaing-</span>
<lb n="5188"/><span>eófar an cuirtín le na rinne tú led ghrádh dhuit féin go</span>
<lb n="5189"/><span>glic dícheallach gráineamhlacht agus mailís do choirthe</span>
<lb n="5190"/><span>d'fholach, agus cuirfear ós comhair do shúile iad na ngné</span>
<lb n="5191"/><span>fhírinneach, an tan do thaisbeánaigh morán neithe,</span></p>
</div>
<pb n="26"/>
<div><lb n="5192"/><p><span>noch do chuiris-se i dtuigsint duit féin a bheith suarach</span>
<lb n="5193"/><span>nó neamhchionntach, iad féin ós do chomhair fé athrú datha</span>
<lb n="5194"/><span>mar choirthe móra gráineamhla: an tan ná beidh an</span>
<lb n="5195"/><span>coinsias fallsa san do cheapais duit féin, agus fé na</span>
<lb n="5196"/><span>ndéantá fé na folach gabháil thar morán neithe in</span>
<lb n="5197"/><span>tfhaoisdinídhe mar gur éadrom agus suarach iad, noch</span>
<lb n="5198"/><span>'nar ghnídhis trí náire nó nár mhaith leat a thréigean, ábal-</span>
<lb n="5199"/><span>ta níbhus sía ar fhoidhne leis féin ar theacht don</span>
<lb n="5200"/><span>mbás.  Oh! créad é an pian, créad é an trioblóid, créad</span>
<lb n="5201"/><span>iad na cathuighthe uathbhásach éadochais do tharraingeochaidh</span>
<lb n="5202"/><span>a leithéid sin do radharc ar pheacach le linn báis dó?</span>
<lb n="5203"/><span>Foghlaim-se m'anam, aire thabhairt dut anam, agus mar sin</span>
<lb n="5204"/><span>coisc uait féin mífhortún chomh mór.</span></p>
<lb n="5205"/>
<lb n="5206"/><p><span>Smaoinigh, inso dara háit, agus tabhair fá ndeara</span>
<lb n="5207"/><span>níos fearr staid dhólásach an pheacaigh ar uair a bháis,</span>
<lb n="5208"/><span>an tan na mbeidh an uile nídh ag iompódh na choinne</span>
<lb n="5209"/><span>agus gibé taobh ina bhféachann sé ag iarraidh aon tsuaimhneas</span>
<lb n="5210"/><span>nó compórd ní féidir leis é fhagháil.  Os cómhair a shúile</span>
<lb n="5211"/><span>do chídheann sé armáil mhor dá pheacaídhe féin déanta suas,</span>
<lb n="5212"/><span>al. athair neimhe dá shíolrach féin, do leanann go dlúth dhe</span>
<lb n="5213"/><span>agus ag tabhairt amas air le na gcómhfhórsaídhe, moth-</span>
<lb n="5214"/><span>uigheann sé cheana féin greamanna an chnuimh choinsias</span>
<lb n="5215"/><span>sin ná éagfaí go brách, noch a bheidh na pheanaid síor-</span>
<lb n="5216"/><span>raidhe ag an dream damanta.  O! créad é chómh</span>
<lb n="5217"/><span>áthasach is do chrothfadh sé dhe an choimhdeachta thriob-</span>
<lb n="5218"/><span>lóideach so, níbhfuil aon fhuascailt le fagháil: is</span>
<lb n="5219"/><span>mian leo gan scarmhaint leis.  Mádh fhéachann thar</span>
<lb n="5220"/><span>n-ais ar a bheatha, ag lorg deaghobair éigin chun a</span>
<lb n="5221"/><span>chuir i gcoinne an armáil seo dá pheacaídhe; mo nuar!</span>
<lb n="5222"/><span>do chídheann sé an mhaith do rinne sé, go bhfuil chomh neamh-</span>
<lb n="5223"/><span>eífeachtach, chomh suarach san, ná fuil aon mhuinghín aige</span>
<lb n="5224"/><span>as chun na scálaidhíbh do mheáchain anuas, mádh chuir-</span>
<lb n="5225"/><span>faí i gcoinne a choirthe iomadamhail é.  Beidh a chuid</span>
<lb n="5226"/><span>urnuighthe fós, a fhaoisdinídhe, agus a chomaoineacha</span>
<lb n="5227"/><span>ag preabadh na choinne, agus ag casaoid leis i dtaobh a</span>
<lb n="5228"/><span>spaideamhlacht dhona agus a tharcaisne diamhasluightheach</span></p>
</div>
<pb n="27"/>
<div><lb n="5229"/><p><span>dona meadhóin mhóra so a shlánuighthe.  Ní dhéanann radharc</span>
<lb n="5230"/><span>ar an uile nídh timcheall air, a bhean, a chlann, a cha-</span>
<lb n="5231"/><span>raid, a mhaoin shaolta, noch do ghrádhaigh sé níos mó ná</span>
<lb n="5232"/><span>Dia, aon tsuaimhneas air acht méadú ar a thrioblóid.</span>
<lb n="5233"/><span>Agus créad é an mífhortún is mo air, ná leigeann triob-</span>
<lb n="5234"/><span>lóidídhe a thinneas dó, marana éifeachtach do dhéanamh ar</span>
<lb n="5235"/><span>an ngnó is práinneamhla agus is dócamhla, sé sin iom-</span>
<lb n="5236"/><span>pódh fírinneach iomlán ar Dhia, tar éis cleachta fada an</span>
<lb n="5237"/><span>pheacadh.  O! créad é chomh fíor 'sis féidir leis na pea-</span>
<lb n="5238"/><span>caigh briathra an scríobhnóir duanta diadha do rádh leo</span>
<lb n="5239"/><span>féin, "do tháinig dólásaídhe an bháis im thimcheall,</span>
<lb n="5240"/><span>agus do fuair pianta ifrinn mé" (Ps.114). O! créad é an</span>
<lb n="5241"/><span>pian dolabhartha dó, é féin d'fheicsint ag triall gan mhoill</span>
<lb n="5242"/><span>chun na síorraídheachta, áit dochuimsighthe agus do-</span>
<lb n="5243"/><span>chríochnuighthe, fairrge gan teora, ná tsroisfidh an máirnéa-</span>
<lb n="5244"/><span>lach bocht go brách go dtí an gcuan is sia uaidh di</span>
<lb n="5245"/><span>agus an oiread san do réasún a bheith aige eagla bheith</span>
<lb n="5246"/><span>air go mbeidh dhó na síorraídheacht amhgarach!</span></p>
<lb n="5247"/>
<lb n="5248"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, m'anam, créad iad na</span>
<lb n="5249"/><span>smaointe bheidh agat ar uair do bháis idtaobh seirbhís Dé,</span>
<lb n="5250"/><span>tairbhe na súbháilcídhe agus an deabhóid: créad é chomh</span>
<lb n="5251"/><span>taithneamhach is d'fhéachaigh slíghe na súbháilcídhe dhuit an</span>
<lb n="5252"/><span>uair sin?  Créad an dúil do bheidh agat an uair sin, go</span>
<lb n="5253"/><span>leanfá an cosán súbháilceach san.  O! créad é an com-</span>
<lb n="5254"/><span>pórd don duine ag fagháil bháis maireachtain go maith?</span>
<lb n="5255"/><span>Créad é an t-áthas dó, é féin d'fheicsint anois aige críoch</span>
<lb n="5256"/><span>a thriobhóididhe agus a dhainnséir, é féin d'fhagháil aige</span>
<lb n="5257"/><span>geataídhe an tsuaimhneas síorraidhe, an tsíocháin</span>
<lb n="5258"/><span>síorraidhe, tar éis cogadh fada amhrasach.  Ní misde dhó</span>
<lb n="5259"/><span>anois teacht anuas go sábhálta óna thúr fhaireachais agus</span>
<lb n="5260"/><span>a shocracht do ghlacadh dhó féin go brách in ríoghacht a</span>
<lb n="5261"/><span>athair.  O! créad é an pléisiúr, créad é an sólás féach-</span>
<lb n="5262"/><span>aint isteach inso tsíorraídheacht bheannuighthe!  "Ó</span>
<lb n="5263"/><span>créad é chomh taithneamhach i bhfiadhnaise Dé bás a naoimh".</span>
<lb n="5264"/><span>(Ps.115). "Och! go bhfaighigh m'anam bás na bhfíréin,</span>
<lb n="5265"/><span>agus go raibh mo chríoch-sa mar a gcríoch siúd."</span></p>
</div>
<pb n="28"/>
<div><lb n="5266"/><p><span>(Numb.53).  A Chríostaídhthe, mádh is maith libh bás na</span>
<lb n="5267"/><span>bhfíréin d'fhagháil, níbhfuil aon tslíghe is siúrálta chun bás</span>
<lb n="5268"/><span>maith d'fhagháil ná deaghbheathadh do leanamhaint.</span></p>
<lb n="5269"/>
<lb n="5270"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, nó fós tabhair fá ndea-</span>
<lb n="5271"/><span>ra ós na machtnaimh réamhráidhte ar an mbás, cúram</span>
<lb n="5272"/><span>iomlán do dheanamh ar feadh do bheatha, tú féin d'ullamhúghadh</span>
<lb n="5273"/><span>don mbás.  Níbhfuil aon nídh is lugha ná an tsíorraidh-</span>
<lb n="5274"/><span>eacht ag braith ar bás maith d'fhagháil, mádh fhaighmíd</span>
<lb n="5275"/><span>droch bhás, atáimíd caillte, agus caillte go brách.  Óir</span>
<lb n="5276"/><span>do réir na tángamar inso tsaol chun aon nídh eile</span>
<lb n="5277"/><span>acht chun sinn féin do chuir i n-ór dúghadh don tsíorraídh-</span>
<lb n="5278"/><span>eacht, dá bhrígh sin, ní miste dhúinn a rádh i fírinne, ná</span>
<lb n="5279"/><span>tángamair inso tsaol chun aon nídh eile acht chun a</span>
<lb n="5280"/><span>fhoghlaim cionnas bás maith d'fhaghail.  "Sé seo an leasún</span>
<lb n="5281"/><span>mór ís ceart dúinn uile do mheabhrúghadh.  Faraoir! mádh</span>
<lb n="5282"/><span>bhíomaíd i n-éagmais an tan do ghlaodhfar sinn chun</span>
<lb n="5283"/><span>trialach, míodhádh síorraídhe trí riachtanas is críoch</span>
<lb n="5284"/><span>dúinn.  Oh! cad é chomh deacair a fhoghlaim an nídh</span>
<lb n="5285"/><span>sin do dhéanamh go maith, noch nach féidir a dhéanamh acht</span>
<lb n="5286"/><span>aon uair amháin.</span></p>
<lb n="5287"/>
<lb n="5288"/><p><span>CAIB IX</span>
<lb n="5289"/><span>Ar an mbreitheamhnas aonda tar éis Báis.</span></p>
<lb n="5290"/>
<lb n="5291"/><p><span>An naomhadh Lá.</span></p>
<lb n="5292"/>
<lb n="5293"/><p><span>Smaoinigh ar dtúis, nach túisce sgarann an</span>
<lb n="5294"/><span>t-anam leis an gcorp ná tugtar é gan mhoill i láthair an</span>
<lb n="5295"/><span>bhreithimh, chun cuntas do thabhairt ann a bheatha go huile,</span>
<lb n="5296"/><span>don uile nídh dár smaoineadh sé, dá ndubhairt ná dá</span>
<lb n="5297"/><span>rinne sé, ar feadh na haimsire thug sé inso chorp, agus</span>
<lb n="5298"/><span>chun breitheamhnais thabhairt air dá réir.  Óir tuigimíd</span>
<lb n="5299"/><span>ó'n suíbhscéal do réir sampla Dives agus Lazarus, go</span>
<lb n="5300"/><span>dtugtar breitheamhnas aonda ar anam gach naon ar</span>
<lb n="5301"/><span>a' móiméad tar éis báis agus go ndéanfar an bhreath</span>
<lb n="5302"/><span>chéadna do neartú ag an mbreitheamhnas geinearálta</span></p>
</div>
<pb n="29"/>
<div><lb n="5303"/><p><span>an lá déanach. A Chríostaídhthe, cionnas atá bhúr gcunn-</span>
<lb n="5304"/><span>taisídhe le Dia?  Cad a bheidh sibh ábalta ar a rádh ar</span>
<lb n="5305"/><span>bhúr son féin, dá nglaodhfaí sibh anocht go dtí an</span>
<lb n="5306"/><span>mbarra?  dobfhéidir gur ab é bhúr gcás é. Cuimhnigh go</span>
<lb n="5307"/><span>dtiocfe bhúr dTiarna an uair is lúgha do shíleann sibh é;</span>
<lb n="5308"/><span>tugaidh aire dá bhrígh sin bheith ullamh do ghnáth.</span></p>
<lb n="5309"/>
<lb n="5310"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, créad é chomh poínnteál-</span>
<lb n="5311"/><span>ta, chomh daordhálach is do bheidh an breitheamhnas so, áit</span>
<lb n="5312"/><span>nach féidir leis anglór díomhaoin is lúgha a bheith gan</span>
<lb n="5313"/><span>fhios ó shúile an bhreithimh.  O! créad é liacht malluigh-</span>
<lb n="5314"/><span>theacht do áirmhighthe do thiocfaidh anso chun solais, an</span>
<lb n="5315"/><span>tan d'aistreofar an folach do cheileann anois an chuid</span>
<lb n="5316"/><span>is mó d'ár bpeacaídhe ó shúile an tsaol, agus fós ó'n ár</span>
<lb n="5317"/><span>súile féin; agus déanfar stair iomlán ár mbeatha do</span>
<lb n="5318"/><span>nochta ós ár gcómhair.  A Dhia mhaith! cé bheidh ábalta</span>
<lb n="5319"/><span>ar an radharc uathbhásach so d'fhoidhneamh?  Ansa<n> thabharfar</span>
<lb n="5320"/><span>an t-anam bocht chun cunntais cruaidh idtaobh an uile</span>
<lb n="5321"/><span>nídh dá rinne sé, agus d'fhág sé gan déanamh ar feadh na</span>
<lb n="5322"/><span>haimsire thug sé inso chorp somharbhthach so; cionnas do </span>
<lb n="5323"/><span>rinne sé comhoibriúghadh le smaointe diadha; cad é an tairbhe</span>
<lb n="5324"/><span>do bhain sé as grása Dé; cad é an sochar do bhain sé</span>
<lb n="5325"/><span>as na sácraimintí do ghlac sé; as focal Dé do léighigh sé</span>
<lb n="5326"/><span>nó do chuala sé; cad é an buntáiste do bhain se as</span>
<lb n="5327"/><span>an tslíghe fhábharamhail in ar shocraigh Dia na nuile chu-</span>
<lb n="5328"/><span>mhachta é; cionnas do rinne sé úsáid dona tíodhlaicídhe</span>
<lb n="5329"/><span>thug sé dó; fiú a dheaghoibreacha meádhfar íad; a ur-</span>
<lb n="5330"/><span>nuighthe, a throiscighthe, a dhéire, an inntin le nar</span>
<lb n="5331"/><span>rinne sé iad, an tslíghe in ar chomhlíon sé iad; meádhfar iad go</span>
<lb n="5332"/><span>léir, ní in seálaídhe calaoiseach breitheamhnais an tsaol,</span>
<lb n="5333"/><span>acht in scálaídhe ceart Dé.  Uch! créad é líacht dár</span>
<lb n="5334"/><span>ngníomhthartha bheidh gan meádhachain ionnta, do réir mar</span>
<lb n="5335"/><span>a deir Dan.5. "Do meádhadh thú inso scála agus fuair-</span>
<lb n="5336"/><span>eadh túar fhíor bheagán meádhachain.  O! ná éirigh chun</span>
<lb n="5337"/><span>breitheamhnais led sheirbhíseach, Ó a Thiarna, mar nach</span>
<lb n="5338"/><span>fíréanta aon neach beo id tfhiadhnais." Ps.142.</span>
<lb n="5339"/></p>
</div>
<pb n="30"/>
<div><lb n="5340"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, ar cháilidheacht onór-</span>
<lb n="5341"/><span>ach an bhreithimh ina gcaithfimíd dul dá láthair.  Atá</span>
<lb n="5342"/><span>sé eagnaighe go dochuímsighthe, agus dá bhrígh sin ní féi-</span>
<lb n="5343"/><span>dir é mhealladh; atá sé cumhachtach go dochuimsighthe, agus</span>
<lb n="5344"/><span>dá bhrígh sin ní féidir cuir na choinne; atá sé ceart go</span>
<lb n="5345"/><span>dochuimsighthe, agus dá bhrígh sin tabharfaidh sé do gach</span>
<lb n="5346"/><span>naon do réir oibreacha.  Níbhfuil aon fhabhar le fagháil</span>
<lb n="5347"/><span>an lá so;  atá aimsir na luachta agus na haithrighe</span>
<lb n="5348"/><span>fhíreannach anois imthighthe. O! a Chríostaídhthe, smaoin-</span>
<lb n="5349"/><span>igh go maith air anois, anf haid is sé bhúr lá sa , is</span>
<lb n="5350"/><span>féidir libh bhúr bpeacaídhe do ghlanadh dhíbh le deoracha aithrighe;</span>
<lb n="5351"/><span>agus mar seo íad d'fholach ó shúile an Bhreithimh seo; is</span>
<lb n="5352"/><span>féidir libh anois a lámha do cheangal suas le úrnuighthe</span>
<lb n="5353"/><span>úmhal, is féidir libh imeacht óna cheart go dtí cúirt</span>
<lb n="5354"/><span>a thrócaire agus a chuir d'fhiachaibh air an bhreath atá 'bhúr</span>
<lb n="5355"/><span>naghaidh do scrios amach; ach an lá san, beidh sé neamh-</span>
<lb n="5356"/><span>thrócaireach.  Beidh bhúr núrnuighthe agus bhúr ndeóracha</span>
<lb n="5357"/><span>an uair sin ró dhéanach.</span></p>
<lb n="5358"/>
<lb n="5359"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, ar an gcompórd ró </span>
<lb n="5360"/><span>mhór do ghlacaigh anamnacha na bhfíréin an lá san ó</span>
<lb n="5361"/><span>choimhdeachta a ndeaghoibreacha do bheidh na dtimcheall</span>
<lb n="5362"/><span>ar gach taobh mar chosaint daingean dochlaoite, agus</span>
<lb n="5363"/><span>chun a namhaid ifreannda do choimeád uatha.</span></p>
<lb n="5364"/>
<lb n="5365"/><p><span>Ó! m'anam, tugaimíd aire coimhdeachta don tsórt so</span>
<lb n="5366"/><span>do thuilleamh dúinn féin igcóir na huaire sin, ina dtabh-</span>
<lb n="5367"/><span>arfar an bhreath síorraidhe orainn.  Is iad so an char-</span>
<lb n="5368"/><span>aid go deimhin ná tréigfidh sinn aimsir an bháis, agus do</span>
<lb n="5369"/><span>phléideálfaidh ár gcás ag an mbarra, áit na beidh aon</span>
<lb n="5370"/><span>mheas ar aon deaghchaint eile.</span></p>
<lb n="5371"/>
<lb n="5372"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, créad é an staid bhocht</span>
<lb n="5373"/><span>ina mbíonn an peacach ná tugann aire a leithéid sin do</span>
<lb n="5374"/><span>stór deaghoibreacha do chuir suas dó féin ag seasamh</span>
<lb n="5375"/><span>anois os cómhair a bhreithimh.  Ó! créad é mar atá an uile</span>
<lb n="5376"/><span>nídh dá chuir i dtuiscint dó an bhreath dhobhrónach atá</span>
<lb n="5377"/><span>anois chun titim ar a cheann ciontach?  Gibé taobh</span></p>
</div>
<pb n="31"/>
<div><lb n="5378"/><p><span>dá bhféachann sé ní fheiceann sé aon nídh do chuir-</span>
<lb n="5379"/><span>feadh compórd air; acht, ar an gcontrárdhacht, an</span>
<lb n="5380"/><span>uile nídh do thugann cúnamh chun a phianta agus a uath-</span>
<lb n="5381"/><span>bhás do mhéadúghadh.  Do chídheann sé fé bhonn a chosa ifre-</span>
<lb n="5382"/><span>ann; béal oscailte chun é shlogadh síos; ar an dtaobh</span>
<lb n="5383"/><span>shuas dá cheann, breitheamh feargach ar intinn bladhmadh</span>
<lb n="5384"/><span>amach na choinne ag tabhairt breitheamhnas nach féidir</span>
<lb n="5385"/><span>do ghairm thar nais do dhamaint shíorraídhe ar  anam.</span></p>
<lb n="5386"/>
<lb n="5387"/><p><span>Do chídheann sé ar thaobh a láimhe deise a aingeal choimh-</span>
<lb n="5388"/><span>deachta anois dá thréigint: agus ar thaobh a láimhe clé</span>
<lb n="5389"/><span>na diabhail, a namhaid neamhthrócaireach, réidh ullamh chun é</span>
<lb n="5390"/><span>sciobadh leo, agus gan aon fhonn moille ortha ach ag</span>
<lb n="5391"/><span>fanamhaint le tabhairt na breithe.  Mádh fhéachann sé ar</span>
<lb n="5392"/><span>an dtaobh thiar de do chídheann sé saol mealltach anois</span>
<lb n="5393"/><span>ag imeacht uaidh; mádh fhéachann sé roimhe amach,</span>
<lb n="5394"/><span>ní theangmhuigheann leis ach síorraídheacht scannramhail; istigh</span>
<lb n="5395"/><span>ann, mothuigheann sé cealgaibh do fhulangtha an choin-</span>
<lb n="5396"/><span>sias chiontaigh; agus ar an uile thaobh de do chídheann</span>
<lb n="5397"/><span>sé armáil do ainmhídhthe uathbhásach, a pheacaídhe féin,</span>
<lb n="5398"/><span>níos critheaglaídhe dhó anois ná líontáin ifrinn.  A</span>
<lb n="5399"/><span>Dhia mhaith, saor mé ó bheith go brách rannpháirteach in</span>
<lb n="5400"/><span>a leithéid do mhífhortún.</span></p>
<lb n="5401"/>
<lb n="5402"/><p><span>Smaoinigh, inso séú háit, chun go gcoiscfimís</span>
<lb n="5403"/><span>breitheamhnas Dé ó thuitim go trom orainn tar éis báis,</span>
<lb n="5404"/><span>go gcaithfimíd aire thabhairt ar feadh ár mbeatha anois,</span>
<lb n="5405"/><span>breitheamhnas do thabhairt orainn féin agus sinn féin do</span>
<lb n="5406"/><span>smachtúghadh le aithrighe fhírinnach do dhéanamh ar son</span>
<lb n="5407"/><span>ár bpeacaídhe.  Is mar seo agus is mar seo amháin, do</span>
<lb n="5408"/><span>stopamaíd díoltas Dé atá lasta trí nár bpeacaídhe.</span>
<lb n="5409"/><span>Leanamaíd comhairle an té do bheidh na bhreitheamh orainn,</span>
<lb n="5410"/><span>do ghlaodhann orainn uile chun a bheith ag faire agus ag</span>
<lb n="5411"/><span>urnuighe do ghnáth, in slíghe go mfhiú sinn a bheith saor ós</span>
<lb n="5412"/><span>na dainnséir uathabhásach so, agus seasamh le dóchas ós có-</span>
<lb n="5413"/><span>mhair Mac an Duine (Luke 21.V.36.).  Oh! bíodh</span>
<lb n="5414"/><span>an breitheamhnas so do ghnáth os coinne ár súla: macht-</span></p>
</div>
<pb n="32"/>
<div><lb n="5415"/><p><span>nuighmíd go laetheamhail ar an gcunntas san do chaithfimíd fós do</span>
<lb n="5416"/><span>thabhairt uainn lá eile.  Ná déinimíd dearmad go brách go bhfuil</span>
<lb n="5417"/><span>súil thuas do chídheann an uile nídh; go bhfuil cluas do chloiseann</span>
<lb n="5418"/><span>an uile nídh; go bhfuil láimh do scríobhann síos ár nuile smaointe,</span>
<lb n="5419"/><span>ár mbréithre, agus ár ngníomhartha in leabhar mór an chunntais; go</span>
<lb n="5420"/><span>nimthigheann ár ngníomhartha uile trí ár lámha nó go dtí lámha Dé;</span>
<lb n="5421"/><span>na neithe déantar inso naimsir ná imigheann siad leis an aimsir,</span>
<lb n="5422"/><span>ach go mbeid ann tar éis an uile aimsir a bheith imthighthe.  Monuar!</span>
<lb n="5423"/><span>ná fuil ciall ag an daoine, agus an fhírinne seo do thuigsint, agus</span>
<lb n="5424"/><span>cúram dúthrachtach do dhéanamh ar a bheith in órdúghadh dá gcríoch</span>
<lb n="5425"/><span>dhéanach! (Deut.32).</span></p>
<lb n="5426"/>
<lb n="5427"/><p><span>CAIB. X.</span>
<lb n="5428"/><span>Ar Lá an chunntais mhór</span></p>
<lb n="5429"/>
<lb n="5430"/><p><span>An Deichmhadh Lá.</span></p>
<lb n="5431"/>
<lb n="5432"/><p><span>Smaoinigh ar dtúis, nách féidir aon nídh do bheith nibhus</span>
<lb n="5433"/><span>scannramhla ná an tuairisc do thugann an scrioptúir dúinn ar lá an</span>
<lb n="5434"/><span>chunntais déanaigh, mar aon leis na nuile neithe uathbhásach do imeóidh</span>
<lb n="5435"/><span>roimhe.  An ghrian dorcha, an ghealach chomh dearg le fuil, na réalta</span>
<lb n="5436"/><span>gan solas agus cosmhalach chun titim ó'n spéir; an talamh ar</span>
<lb n="5437"/><span>crith le crithtalmhan éagsamhail, an fhairge ag at agus ag búithreadh</span>
<lb n="5438"/><span>le stoirmeacha neamhchoitcheannta, na heilimintí uile ar buaidhr-</span>
<lb n="5439"/><span>eamh, agus an domhan uile go míodhórduighthe.  "Lá an Tiarna" (arsa</span>
<lb n="5440"/><span>an fáidh Joel, caib.2) "lá doircheadas agus anaithe, lá scamaill</span>
<lb n="5441"/><span>agus mór-ghaoithe.  Os cómhair a aghaidh teine léirscriosach, agus</span>
<lb n="5442"/><span>na dhiaidh lasaracha loiscreacháin.  Crithfidh an talamh le na linn</span>
<lb n="5443"/><span>agus aistreóidh na flaitheas os a chómhair.  Beidh an ghrian agus an</span>
<lb n="5444"/><span>ghealach fé dhoircheadas, agus na réalta gan solas."  Agus adeir an</span>
<lb n="5445"/><span>fáidh Sophonias, C.1. "An lá san, lá feirge, lá trioblóide agus</span>
<lb n="5446"/><span>pianta, lá mífhortúin agus amhgair, lá doircheadas agus anaithe</span>
<lb n="5447"/><span>lá ceoidh agus mór ghaoithe."  An féidir le aon nídh a bheith nibhus</span>
<lb n="5448"/><span>sceimhleamhla ná an tuaraisc seo?  Och! Cad iad na smaointe bheidh</span>
<lb n="5449"/><span>an uair sin ag an bpeacach bocht, do chídheann na comharthaidhe seo</span>
<lb n="5450"/><span>uile ag bagairt air!  Faraoir!  feóchfaidh sé go h-iomlán le eagla, ag</span>
<lb n="5451"/><span>súil leis na neithe dobrónach san do leanfaidh na comharthaidhe uath-</span>
<lb n="5452"/><span>bhásach so.</span></p>
<lb n="5453"/>
<lb n="5454"/><p><span>Smaoinigh, insa dara h-áit, ar theacht an lae dhéanaigh, le órdúghadh</span>
<lb n="5455"/><span>Dé, déanfaidh teine a bheidh ar buile mar thuile bhorb, an saol uile do</span>
<lb n="5456"/><span>loscadh, agus a bhfuil ann; ní bhfaighigh aon nídh dul saor uaithe.</span>
<lb n="5457"/><span>Cá mbeidh, O a shaoltánaigh, bhúr bpaláis oirdheirc, bhúr suíocháin</span>
<lb n="5458"/><span>phléisiúrtha, bhúr ngáirdínidhe; bhúr dtobaracha, agus bhur dtighthe</span>
<lb n="5459"/><span>breághtha saidhbhre?  Cá mbeidh bhúr gcuid óir, airgid agus péarlaídhe</span>
<lb n="5460"/><span>mór chostas-</span></p>
</div>
<pb n="33"/>
<div><lb n="5461"/><p><span>amhla, etc.  Faraoir! an uile nídh dár ghrádhaigh sibh in bhúr gcroídh-</span>
<lb n="5462"/><span>eacha inso saolso, loiscfear na luaithreán ar an móiméad iad: chun</span>
<lb n="5463"/><span>neimhnídh an uile nídh dár ghrádhaigh sibh do theasbáint díbh, agus</span>
<lb n="5464"/><span>bhúr ndíthcheílle féin ag tabhairt taithneamh do scátha dheallruightheach</span>
<lb n="5465"/><span>dona leithéidídhe do bhréagáin phéinteálta.  Foghlaim dá bhrígh sin</span>
<lb n="5466"/><span>m'anam, gráin do bheith agat ar an saol agus ar a uile mhaitheas, ós</span>
<lb n="5467"/><span>éigean don uile nídh críochnúghadh in luaithreán agus in deatach: agus</span>
<lb n="5468"/><span>cuir stór suas duit féin insna flaitheas, do bheidh amháin saor ó'n</span>
<lb n="5469"/><span>teine dhéanach so.</span></p>
<lb n="5470"/>
<lb n="5471"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, ar theacht chríochnúghadh an tsaol seo</span>
<lb n="5472"/><span>anois séidfidh an tardaingeal an truimpeíd déanach agus árdóchaidh</span>
<lb n="5473"/><span>a ghuth ag rádh, "Surgite mortui!" Éirghidh a mhairbh agus ti-</span>
<lb n="5474"/><span>gidh chun breitheamhnas: guth do chloisfear ar an am gcéadna</span>
<lb n="5475"/><span>ar fuaid an domhain uile, do shroisfídh na flaitheas is aoirde, agus</span>
<lb n="5476"/><span>do raghaigh síos go dtí an dubhaigéan is iochtaraighe in ifreann.  Le</span>
<lb n="5477"/><span>linn na gutha seo, ar an móiméad le cumhachta Dé na n-uile chu-</span>
<lb n="5478"/><span>mhachta, eiróchaidh clann Adam uile óna dtosach do dtí na ndeireadh</span>
<lb n="5479"/><span>ó'n luaithreán, agus caithfe gach anam dul isteach ina chorp</span>
<lb n="5480"/><span>féin arís, gan scaramhaint le na chéile ar feadh na síorraídheachta.</span>
<lb n="5481"/><span>Ó m'anam! Déanaigh an truimpéid seo fuaim do ghnáth id chluasa.</span>
<lb n="5482"/><span>O tabhair aire sceimhle an tsumons so do stopadh, ó thruimpéid mór an</span>
<lb n="5483"/><span>Spioraid Naoimh, do ghlaodhann ort le béal an apstail, "Múscail a</span>
<lb n="5484"/><span>dhuine atá id chodladh, agus éirigh ós na mairbh, (sé sin ó bhás an</span>
<lb n="5485"/><span>pheaca,) agus do bhéarfe Críost solas duit.  Is mar seo le bheith</span>
<lb n="5486"/><span>páirteach inso gcéad eiséirghe, do bheidh tú in órdúghadh in am i</span>
<lb n="5487"/><span>gcoinne na huaire uath bhásach san, an tan ná beidh aimsir ann nibhus</span>
<lb n="5488"/><span>mó." (Apoc.10).  Is mar seo do bheidh tú saor ó'n dara bás.</span></p>
<lb n="5489"/>
<lb n="5490"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, ar an deifir iongantach do bheidh</span>
<lb n="5491"/><span>aimsir an bhreitheamhnais geinearálta so, idir choirp na bhfíréin agus</span>
<lb n="5492"/><span>coirp na malluightheóirídhe.  Éireóchaidh na fíréin i gcoirp ró </span>
<lb n="5493"/><span>thaithneamhach nibhus clíarálta ná na réalta nibhus solasmhara ná an</span>
<lb n="5494"/><span>ghrian, domharbhtha agus dof hulangtha; ach na malluightheóirídhe</span>
<lb n="5495"/><span>éireóchaidh i gcoirp oireamhnach dá ngníomhartha, truailluighthe, dubh,</span>
<lb n="5496"/><span>critheaglach, agus in gach aon sórt slighe gráineamhail agus bro-</span>
<lb n="5497"/><span>cach, domharbhtha gan amhras, acht ní chun aon chríoch, do mhalairt,</span>
<lb n="5498"/><span>pianta síorraídhe dfhulang.  Créad é an pianós dolabhartha dona</span>
<lb n="5499"/><span>anamnacha dona san, iad dfhórsáil isteach ina leithéidídhe sin do</span>
<lb n="5500"/><span>chonablaigh salacha, chun a bheith dá ndamaint, dhaoradh do phriosún</span>
<lb n="5501"/><span>fuathmhar bhréantach ifrinn!  Oh! tabhairse aire, m'anam, do chorp</span>
<lb n="5502"/><span>do choimeád glan anois ó thruaillídheacht pheacaídhe na colna, ar</span>
<lb n="5503"/><span>eagla go mbeadh sé lá eile fós mar mhéadúghadh ar do mhífhortún síor-</span>
<lb n="5504"/><span>raidhe.</span></p>
<lb n="5505"/>
<lb n="5506"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, ar an sásamh agus an sólás do </span>
<lb n="5507"/><span>bheidh ar anamnacha na bhfíréin dul isteach na gcoirp féin arís,</span>
<lb n="5508"/><span>nidhe ina raibh iarraidh mar seo air le fada d'aimsir: créad é méad an</span></p>
</div>
<pb n="34"/>
<div><lb n="5509"/><p><span>ghrádha le na gcuirfe siad fáilte roimh na cómhpháirtidhthe</span>
<lb n="5510"/><span>sin ina nuile shaothar, ina nuile thrioblóidídhe agus</span>
<lb n="5511"/><span>chrádhnaisídhe, agus anois toiscithe, le bheith rannpháir-</span>
<lb n="5512"/><span>teach inglóire fhlaitheamhnais, chun breis méadúghadh do</span>
<lb n="5513"/><span>bheith ar a sonas síorraídhe.  Ach O!  créad é méad</span>
<lb n="5514"/><span>na mallachtaídhe uathbhásach do thabhairfidh anamnacha na</span>
<lb n="5515"/><span>malluightheóirídhe dhá gcoirp le linn a dteagmhála dhobró-</span>
<lb n="5516"/><span>nach!  A chonablaigh mhalluighthe, déarfaidh an tanam,</span>
<lb n="5517"/><span>an chun tusa phléasáil, an chun tainmhianta brúideamhla</span>
<lb n="5518"/><span>do shásamh, do chailleas-sa sóláisídh síorraídhe na bhflaitheas?</span>
<lb n="5519"/><span>Uch! a anacróir, chun pléisiúir salach móiméad, do</span>
<lb n="5520"/><span>dhamain mise tusa agus mé féin go síorraídhe.  Ó a</span>
<lb n="5521"/><span>chonablaigh mhalluighthe fá thrí, is ceart go mbeithfeása (ó's</span>
<lb n="5522"/><span>tú cúis mo dhamaint se) id pháirtí agamsa in mí-</span>
<lb n="5523"/><span>fhortún síorraídhe.  Ach ná'r chirte dhuitse, a anam</span>
<lb n="5524"/><span>mhíamharach, a bheith míle uair id mhallughadh ag id chorp</span>
<lb n="5525"/><span>féin, óir dob é do ghnó, agus do bhí sé id chumhachta a</span>
<lb n="5526"/><span>paisiúin agus a hainmhianta brúideamhla do smachtú do</span>
<lb n="5527"/><span>réir riaghal, réasúin agus creidimh, agus is amhla rinne tú ar</span>
<lb n="5528"/><span>son sásamh beag móiméad, sclábhaídhe díot féin, dod in-</span>
<lb n="5529"/><span>tinnídhe míríalta, agus dá dheasca san, ifreann do thuill-</span>
<lb n="5530"/><span>eamh duit féin agus dod chorp?  Oh a Chríostaidhthe,</span>
<lb n="5531"/><span>deanaimíd cíall dfhoghlaim le machtnamh ar mhífhortún</span>
<lb n="5532"/><span>daoine eile.</span></p>
<lb n="5533"/>
<lb n="5534"/><p><span>CAIB XI</span>
<lb n="5535"/><span>Ar Lá an Bhreitheamhnais Geinearálta</span></p>
<lb n="5536"/>
<lb n="5537"/><p><span>An tAonmhadh Lá Déag</span></p>
<lb n="5538"/>
<lb n="5539"/><p><span>Smaoinigh ar dtúis, chomh luath is do bheidh na</span>
<lb n="5540"/><span>mairbh uile tar éis éirghe, go gcruinneochaid le chéile</span>
<lb n="5541"/><span>gan mhoill go dtí an áit toiscthe chun an bhreitheamhnais</span>
<lb n="5542"/><span>déanach, ingleann Josaphat do réir ráidhteachas choit-</span>
<lb n="5543"/><span>cheann na ndaoine, láimh le Jerusalem, i radharc Shliabh</span>
<lb n="5544"/><span>Olivet agus Sliabh Calvary, áit inar dhoirt ár dTiarna</span></p>
</div>
<pb n="35"/>
<div><lb n="5545"/><p><span>roimhe seo a chuid fola chun ár bhfuascalta.  Créad é</span>
<lb n="5546"/><span>mhéad an radhairc, féachaint anso ar chlann mhór Adam</span>
<lb n="5547"/><span>uile an comhthionól doáirimhthe sin don uile náisiúin, aim-</span>
<lb n="5548"/><span>sir agus rannc, na seasamh le chéile ga aon deifir idir</span>
<lb n="5549"/><span>an duine saidhbhir ná an duine bocht, idir an duine mór</span>
<lb n="5550"/><span>ná an duine beag, idir an maighistir ná an seirbhíseach,</span>
<lb n="5551"/><span>idir an prionnsa agus an fómósaidhe ach amháin an</span>
<lb n="5552"/><span>deifir atá idir na deaghdhaoine agus na drochdhaoine, noch</span>
<lb n="5553"/><span>do bheidh éagsamhlach agus síorraídhe.  Monuar! créad</span>
<lb n="5554"/><span>é chomh suarach is é an figiúir do dhéanfe Alexander</span>
<lb n="5555"/><span>nó Caesar an tan san, ná aon eile dona gaiscidhigh</span>
<lb n="5556"/><span>mhóra na seanaimsire, inar chuir a nainm amháin crith</span>
<lb n="5557"/><span>ar náisiúin go hiomlán?  Atá anois na prionnsaí</span>
<lb n="5558"/><span>mór cumhachtach san ina raibh an saol roimhe seo fé na</span>
<lb n="5559"/><span>smacht anois ar aon rannc leis na sclábhaidhthe is táire</span>
<lb n="5560"/><span>do bhí acu, agus dob fhearra leo míle uair ná iompar-</span>
<lb n="5561"/><span>ódís riamh an tslat ríoghdha, ná an choróin do chaitheamh.</span></p>
<lb n="5562"/>
<lb n="5563"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, ar dona mairbh a bheith</span>
<lb n="5564"/><span>cruinnighthe i bhfochair a chéile, tuirlingeoidh an brei-</span>
<lb n="5565"/><span>theamh cumhachtach anuas ós na flaithis lán do ghlóire</span>
<lb n="5566"/><span>agus do mhórdhacht, cúirtéaraídhe na bhflaitheas uile agus na</span>
<lb n="5567"/><span>hoird ainglidhe go hiomlán na thimpcheall.  Ó! créad é</span>
<lb n="5568"/><span>méad an deifir do bheidh idir a' chéad teacht agus an da-</span>
<lb n="5569"/><span>ra teacht so?  Do bhí a chéad teacht lán do cheann-</span>
<lb n="5570"/><span>sacht agus do umhluigheacht, mar dob é sin ár lá ne,</span>
<lb n="5571"/><span>inar tháinigh sé chun sinne dfhuascailt le na thrócaire:</span>
<lb n="5572"/><span>ach ag an dara teacht, i sé a lá san é, an tan do</span>
<lb n="5573"/><span>armálfaidh sé é féin le uathbháis uile a chirt naomhtha, chun</span>
<lb n="5574"/><span>díoghaltas do dhéanamh ar na pheacaigh dhona, do ba</span>
<lb n="5575"/><span>chúis le na thrócaire ghríosúghadh chun feirge, le breith-</span>
<lb n="5576"/><span>eamhnas déanach do thabhairt ortha dá ndamaint go</span>
<lb n="5577"/><span>síorraídhe.  A pheacaigh mhífhortunach, cionnas a bheidh</span>
<lb n="5578"/><span>sibh ábalta ar sheasamh os a chómhair, chun a chonntanós</span>
<lb n="5579"/><span>feargach d'fhoidhneamh?  Oh! sin é an uair do bhéicfe</span>
<lb n="5580"/><span>amach ag iarraidh ar na sléibhte agus na cairrgeacha ti-</span></p>
</div>
<pb n="36"/>
<div><lb n="5581"/><p><span>tim oraibh agus sibh d'fholach ó ghnúis an té sin atá na</span>
<lb n="5582"/><span>shuídhe ina chathaoir, agus ó'n Uan.  Ní hé sin féin</span>
<lb n="5583"/><span>ach fós cuirfe amharc ar an mbreitheamh díoghaltach so a</span>
<lb n="5584"/><span>leithéid sin do sceimhle agus duathbhás ar an mór ar an mór chomh-</span>
<lb n="5585"/><span>thionól so, go mfheárr libh míle uair bhúr gcinn</span>
<lb n="5586"/><span>chionntach d'fholach inifreann íochtarach, ná seasamh <i> bhfíadhnaise</span>
<lb n="5587"/><span>a chonntanós feargach, ach níbhfuil aon imeacht uaidh,</span>
<lb n="5588"/><span>caithfe sibh é sheasamh amach.</span></p>
<lb n="5589"/>
<lb n="5590"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, go mbeidh crann ríogh-</span>
<lb n="5591"/><span>amhail na croise ós comhair an bhreithimh, ag soillsiúghadh ni-</span>
<lb n="5592"/><span>bhus solasmhara ná an ghrian, chun compórd na deagh-</span>
<lb n="5593"/><span>dhaoine, agus chun trioblóid agus dobrón dolabhartha na</span>
<lb n="5594"/><span>ndrochdhaoine, idtaobh laighead na tairbhe do bhaineadar</span>
<lb n="5595"/><span>as tabhartas domheasta a bhfuascalta.  Ansa do chídhfe</span>
<lb n="5596"/><span>siad go soiléir créad é mhéad dfhulaing Dia ar son a slán-</span>
<lb n="5597"/><span>uighthe; créad é mhéad a ghrádh dhóibh, an grádh dochuims-</span>
<lb n="5598"/><span>ighthe neamhchompráideamhail sin, noch do thug anuas é ó</span>
<lb n="5599"/><span>shuidheachán a ghlóire, agus do cheangail é don chrois.</span></p>
<lb n="5600"/>
<lb n="5601"/><p><span>Ó! créad é mar do chionntóidh síad anois a gcalca-</span>
<lb n="5602"/><span>thacht féin inso pheacadh, andailleacht agus a míodhná-</span>
<lb n="5603"/><span>dúir!  Ó! créad é mar do dhéanfaidh an chros ghlórmhar</span>
<lb n="5604"/><span>so, os comhair an domhain uile, ceart bhreitheamhnas Dé</span>
<lb n="5605"/><span>agus síorraidheacht phianta ifrinn d'fhoillsiúghadh: óir,</span>
<lb n="5606"/><span>créad é is lúgha ná mífhortún síorraídhe is pianós go</span>
<lb n="5607"/><span>leor dona  oiread d'ainshríantacht insa nolc, tar éis</span>
<lb n="5608"/><span>an oiread grádh.</span></p>
<lb n="5609"/>
<lb n="5610"/><p><span>Smaoinigh inso ceathramhadh háit, le órdúghadh an bhreithimh</span>
<lb n="5611"/><span>árdchumhachtach, noch ina ngéillfear dó gad mhoill togh-</span>
<lb n="5612"/><span>far seirbhísigh Dé amach as lár an mhór chomhthionóil</span>
<lb n="5613"/><span>seo, agus socrófar le onóir iad ar thaobh a láimh deise:</span>
<lb n="5614"/><span>ar feadh na haimsire ina mbeidh na malluightheóirídhe,</span>
<lb n="5615"/><span>mar aon leis na spioradaídhe malluighthe le nar thógadar</span>
<lb n="5616"/><span>páirt, dá ndíbirt chun taobh na láimhe clé le míchlú ró </span>
<lb n="5617"/><span>mhór.  Ó! a dheighilt uathbhásach shíorraídhe, tar éis a</span>
<lb n="5618"/><span>dhéanamh ní theangmhóchaidh an dá chomhthionól mhóra so le na</span></p>
</div>
<pb n="37"/>
<div><lb n="5619"/><p><span>chéile go brách arís.  Agus thusa m'anam, cá síleann</span>
<lb n="5620"/><span>tú seasamh an lá úd?  Cé acu don dá chómhthionól so</span>
<lb n="5621"/><span>ina mbeith tú ina measc?  Atá do rogha anois agat:</span>
<lb n="5622"/><span>togh anois dá bhrígh sin an áit is feárr, ná bainfear díot</span>
<lb n="5623"/><span>go síorraídhe.  Imthigh anois as ceartlár Babylón,</span>
<lb n="5624"/><span>diúltaigh anois do ríaghalacha fallsa, do gach nós malluighthe,</span>
<lb n="5625"/><span>agus caitheamh aimsire peacamhla saoltánaigh, deighil tú</span>
<lb n="5626"/><span>féin inam leis na drochdhaoine chun ná beidhfeá páir-</span>
<lb n="5627"/><span>teach in a ndamaint shíorraídhe.</span></p>
<lb n="5628"/>
<lb n="5629"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, créad iad smaointe</span>
<lb n="5630"/><span>dhaoine móra an tsaol an tan san, créad é an cu-</span>
<lb n="5631"/><span>thach, créad é an formad, créad é an pían searbh agus an</span>
<lb n="5632"/><span>mearúghadh do bheidh ar a nanamnacha, an uair do chíodhfe</span>
<lb n="5633"/><span>siad na boicht in spioraid, na daoine ceannsa agus</span>
<lb n="5634"/><span>úirísle do bhí tarcaisneach na súla se an fhaid do </span>
<lb n="5635"/><span>bhíodar inso tsaolso, anois onóruighthe agus árduighthe os</span>
<lb n="5636"/><span>cómhair an domhain go léir, agus iad féin fé mhasla ró mhór.</span>
<lb n="5637"/><span>Éist le na ngearán, do réir mar adeir an fear eagnach,</span>
<lb n="5638"/><span>(Wisd.5). "Is siad so an mhuinntir ina rinneamairne</span>
<lb n="5639"/><span>fonóid agus magadh díobh.  Ba sinne na anacróirí</span>
<lb n="5640"/><span>gan chíall, do shíleamair iad súd a bheith ar buile ar feadh</span>
<lb n="5641"/><span>a mbeatha, agus a gcríoch déanach gan onóir.  Féach</span>
<lb n="5642"/><span>mar atáid síad anois ainmnighthe  imeasc clann Dé, agus</span>
<lb n="5643"/><span>leis na naoimh ina sonas síorraídhe."  Ergo erravimus</span>
<lb n="5644"/><span>a via veritatis.  Faraoir! tar éis gach nídh, sinne féin</span>
<lb n="5645"/><span>na daoine do bhí meallta; sinne do rith go mífhortú-</span>
<lb n="5646"/><span>nach an tslíghe bhunsgcionn.  Agus do bhíodar súd ciall-</span>
<lb n="5647"/><span>mhar go fírinneach ag déanamh an rogha do bfhearr, cé</span>
<lb n="5648"/><span>ná'r thug morán compóird sa tsaol dhóibh, do thug tei-</span>
<lb n="5649"/><span>deal dóibh anois ar shólásaídhe dochríochnuighthe.</span></p>
<lb n="5650"/>
<lb n="5651"/><p><span>Smaoinigh, inso séú háit, créad é mhéad a bheidh pi-</span>
<lb n="5652"/><span>anta agus trioblóidídhe na malluightheóirídhe dá mhéadúghadh</span>
<lb n="5653"/><span>an uair dfhosclófar leabhar an choinsias an tan d'fhoill-</span>
<lb n="5654"/><span>seofar coirthe a mbeatha go léir go poiblídhe os comhair an</span>
<lb n="5655"/><span>domhain uile.  A pheacaigh bhoicht, créad iad do smao-</span></p>
</div>
<pb n="38"/>
<div><lb n="5656"/><p><span>inte an tan do nochtfar na ngné cheart iad os coinne</span>
<lb n="5657"/><span>súile an tsaol uile, aingil agus daoine, maith agus olc</span>
<lb n="5658"/><span>chun do náire shíorraídhe se, na coirthe san, noch do ri-</span>
<lb n="5659"/><span>nnis se go ró phríobháideach, agus ná'r mhaith leat go</span>
<lb n="5660"/><span>mbeadh a bhfios ag aon neach ar son an tsaol uile;</span>
<lb n="5661"/><span>an mhallathacht san noch do thuigis a bheith foilighthe le</span>
<lb n="5662"/><span>uaigneas na hoidhche agus an doircheadas, agus nár</span>
<lb n="5663"/><span>shílis duit féin ná beadh a bhfios ag ad charaid ná ag</span>
<lb n="5664"/><span>ad dhaoine muinnteara go brách, na oibreacha mall-</span>
<lb n="5665"/><span>uighthe sin noch do bfhéidir ná faighfeá ó'd chroidhe a ad-</span>
<lb n="5666"/><span>mháil do aon duine amháin, atá fé an uile oibliogaídídhe</span>
<lb n="5667"/><span>do dhlíghe Dé rún síorbhuan do choimeád.  Uch! a</span>
<lb n="5668"/><span>Chríostaídhthe, atá sé in bhúr gcumhachta anois sibh féin</span>
<lb n="5669"/><span>do shaoradh ó'n trioblóid dhobrónach so le aithrighe fhíri-</span>
<lb n="5670"/><span>nneach agus faoisdin, noch dá mhalairt is éigean díbh fós</span>
<lb n="5671"/><span>lá eile dfhulang.</span></p>
<lb n="5672"/>
<lb n="5673"/><p><span>CAIB  XII</span>
<lb n="5674"/><span>Ar an mbreitheamhnas déanach ar na fíréin agus na</span>
<lb n="5675"/><span>Peacaigh.</span></p>
<lb n="5676"/>
<lb n="5677"/><p><span>An Dara Lá Déag</span></p>
<lb n="5678"/>
<lb n="5679"/><p><span>Smaoinigh ar dtúis, mar do chríochnófar an</span>
<lb n="5680"/><span>triail mhór so le breitheamhnas foillsightheach déanach ag</span>
<lb n="5681"/><span>saoradh na ndeaghdhaoine, agus ag daoradh na malluightheóir-</span>
<lb n="5682"/><span>ídhe.  Agus ar dtúis, iompóidh an breitheamh ardchumh-</span>
<lb n="5683"/><span>achtach é féin ar na fíréin le conntanós milis grádh-</span>
<lb n="5684"/><span>mhar, ag tabhairt cuireadh dóibh isteach in áras séanmhar an</span>
<lb n="5685"/><span>tsolais shíorraídhe: "Gluaisidh a lucht beannuighthe ma-</span>
<lb n="5686"/><span>tharsa, gabhaidh chughaibh oidhreacht na ríoghachta atá ar </span>
<lb n="5687"/><span>na hullamhúghadh dhíbh O thosach an domhain."  (Mat.25.V.34).</span>
<lb n="5688"/><span>Ó a chuireadh shéanmhar!  Is séanmhar, is séanmhar fá thrí</span>
<lb n="5689"/><span>an mhuintir 'nar fiú iad an breitheamhnas compórdúil sin do</span>
<lb n="5690"/><span>chlos!  Créad é an sásamh dolabhartha, créad é mhéad an tsó-</span>
<lb n="5691"/><span>láis agus an phléisiúir, do chuirfe a chlos ar na créa-</span></p>
</div>
<pb n="39"/>
<div><lb n="5692"/><p><span>túirídhe beannuighthe san?  "A táim líonta le luathgháir,</span>
<lb n="5693"/><span>arsa an fáidh ríoghamhail, ar an scéala luathgháireach</span>
<lb n="5694"/><span>do chuala, go bhfuilimíd chun dul isteach i dtigh an</span>
<lb n="5695"/><span>Tiarna," Ps.121. Ach O! créad é an founad, créad é</span>
<lb n="5696"/><span>an cuthach, agus an mhailís do mhothóchaidh na malluightheóirídhe</span>
<lb n="5697"/><span>ag clos an chuireadh seo, an tan do chídhfe síad morán</span>
<lb n="5698"/><span>da ndaoine muinnteara dá nglaoch chun seilbh dfhagháil ar</span>
<lb n="5699"/><span>an ríoghacht síorraídhe sin do mhalartuigheadar le na ndíth-</span>
<lb n="5700"/><span>chéille agus le na ndailleacht féin, ar lasaracha ifrinn?</span></p>
<lb n="5701"/>
<lb n="5702"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, agus machtnaigh ar do</span>
<lb n="5703"/><span>shocracht ar an mbreitheamhnas séanmhar so, "Gluaisidh</span>
<lb n="5704"/><span>a lucht beannuighthe matharsa, etc. (déarfaidh an Breith-</span>
<lb n="5705"/><span>eamh) gluaisidh ó ghleann na ndeór, áit inar tástáladh agus</span>
<lb n="5706"/><span>inar crádhadh sibh ar feadh tamaill le órdúghadh mo thoile se,</span>
<lb n="5707"/><span>go dtí ríoghacht na sóláis dochríochnuighthe, áit ná beidh</span>
<lb n="5708"/><span>cumha ná dólás oraibh nibhus mó: gluaisidh ó'n áit dhí-</span>
<lb n="5709"/><span>beartha so, áit ina raibh sibh ag osnaíghil agus ag gearán</span>
<lb n="5710"/><span>tamall slíghe ó'n bhúr ndúiche naomhtha, bhúr mbaile síorraídhe,</span>
<lb n="5711"/><span>áit go dteangmhóidh sibh le mian bhúr gcroidheacha go hiomlán</span>
<lb n="5712"/><span>chun breis do chuir ar bhúr séan: áit a mbeadh sibh dbhúr</span>
<lb n="5713"/><span>sásamh go brách le iomadamhlacht mo thighe se, agus ag</span>
<lb n="5714"/><span>ól go brách aige tobar na beatha.  Éirghidh, a fhíréin</span>
<lb n="5715"/><span>mo chroídhe, atá an geimhreadh anois imthighthe, na tuilthe</span>
<lb n="5716"/><span>agus na stoirmeacha tharaibh, éirighidh agus gluaisidh.</span>
<lb n="5717"/><span>O a bheannacht geinearálta agus síorraídhe! Créad é an</span>
<lb n="5718"/><span>fuath atá aige m'anam bocht ar an uile shonas eile ag</span>
<lb n="5719"/><span>súil go mbeadh rannpháirteach na dhiaidh so inso mbean-</span>
<lb n="5720"/><span>nacht naomhtha so?</span></p>
<lb n="5721"/>
<lb n="5722"/><p><span>Smaoinigh inso tríomhadh háit, mar d'iompóchaidh an Breith-</span>
<lb n="5723"/><span>eamh mór chumhachtach, tar éis cuireadh thabhairt dona fíréin</span>
<lb n="5724"/><span>go dtí na ríoghacht glórmhar, a aghaidh ar na malluightheóirídhe</span>
<lb n="5725"/><span>ar thaobh a láimh chlé, le teine ina shúile, agus sceimhle</span>
<lb n="5726"/><span>ina chonntanós, bladhmfaidh sé amach ina gcoinne breith-</span>
<lb n="5727"/><span>eamhnas uathbhásach andamaint shíorraídhe insna focail</span>
<lb n="5728"/><span>seo: "Imthighidh uaimse a dhream malluighthe in lasaracha</span></p>
</div>
<pb n="40"/>
<div><lb n="5729"/><p><span>síorraídhe atá ullamh don diabhal agus dá aingil."  A anam-</span>
<lb n="5730"/><span>nacha críostamhla, meádhaigidh go maith gach focal don</span>
<lb n="5731"/><span>mbreitheamhnas uathbhásach so.  Imthighidh uaim se agus ó</span>
<lb n="5732"/><span>shóláisídhe mo ríoghacht.  Ó a mhallacht uathbhasach!  O</span>
<lb n="5733"/><span>a dheighilt cruadhálach! O dhíbirt shíorraídhe! Cé 'nar</span>
<lb n="5734"/><span>féidir leis d'innsint, cé 'nar féidir leis a thabhairt fé</span>
<lb n="5735"/><span>ndeara cad é bheith scartha go brách le Dia, ár gcéad</span>
<lb n="5736"/><span>thúis agus ár gcríoch dhéanach, ár maitheas mhór ard-</span>
<lb n="5737"/><span>chumhachtach!  A anacróirídhe, do chuireann beagán</span>
<lb n="5738"/><span>suime anois inDia do chaillúint leis an bpeacadh marbh,</span>
<lb n="5739"/><span>cad do dhéarfe sibh an uair sin libh féin, an tan do dhaor-</span>
<lb n="5740"/><span>far sibh chun díbirt shíorraídhe uaidh, chun a bheith dhá</span>
<lb n="5741"/><span>lorg go síorraídhe, agus tar éis é sin gan teagmháil leis</span>
<lb n="5742"/><span>go brách in aon dá cháilídheachtaídhe, acht amháin ina</span>
<lb n="5743"/><span>cheart díoltach, do mheádhfaidh go trom oraibh ar feadh na</span>
<lb n="5744"/><span>síorraídheachta! Acht tógaidh notus cá raibh sibh an</span>
<lb n="5745"/><span>uair do chaithfe sibh imeacht O Dhia; faraoir! isteach</span>
<lb n="5746"/><span>in teine shíorraídhe, chun beatha gan bás d'fhagháil go</span>
<lb n="5747"/><span>brách, do chaitheamh ann, chun bás gan chríoch go</span>
<lb n="5748"/><span>brách dfhulang ann, i gcoimhdeachta an diabhal agus  aingil,</span>
<lb n="5749"/><span>dóibh seo ina rinne sibhse sclábhaidhthe díbh féin, agus do </span>
<lb n="5750"/><span>dhéanfaidh anois, gan toirmeasc, i gcruadhálacht neamh-</span>
<lb n="5751"/><span>thrócaireach do chuir i bhfórsa oraibh go brách.</span></p>
<lb n="5752"/>
<lb n="5753"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, ar an mallacht uath-</span>
<lb n="5754"/><span>bhásach geinearálta san, noch do chuireann an bhreith cheart,</span>
<lb n="5755"/><span>acht uathbhásach so a dtuigsint.  Imthighidh uaimse a dhream</span>
<lb n="5756"/><span>malluighthe, déarfaidh an Breitheamh ardchumhachtach; chomh</span>
<lb n="5757"/><span>maith is dá ndéarfadh sé imthighidh, scaraidh liomsa,</span>
<lb n="5758"/><span>acht imthigheadh mo mhallacht libh.  Do thabharfainn so mo</span>
<lb n="5759"/><span>bheannacht díbh, ach níor áil libh í; mallacht bhúr rogha</span>
<lb n="5760"/><span>agus beidh an mhallacht san mar oidhreacht shíorraídhe</span>
<lb n="5761"/><span>agaibh.  Leanfaidh sí dhíbh go dlúth mar chulaith éadaigh</span>
<lb n="5762"/><span>ar feadh na síorraídheachta uile; tsroisfidh sí isteach go</span>
<lb n="5763"/><span>dtí bhúr bhfíor ionathar agus cuardóchaidh sí fíor smior bhúr</span>
<lb n="5764"/><span>gcnámha.  Mallacht ar bhúr súile, gan an flosca is lúgha</span></p>
</div>
<pb n="41"/>
<div><lb n="5765"/><p><span>don solus compórdúil dfheicsint go brách!  Mallacht</span>
<lb n="5766"/><span>ar bhúr gcluasa, chun a bheith ag éisteacht go síorraídhe</span>
<lb n="5767"/><span>le screadaigh agus eégcaoin sceimhleamhla!  Mallacht ar</span>
<lb n="5768"/><span>bhúr mblas, chun a bheith go deo searbh le domblas dra-</span>
<lb n="5769"/><span>gúin!  Mallacht ar bhúr mothúghadh, agus ar gach ball d'bhúr</span>
<lb n="5770"/><span>gcorp, chun a bheith go brách d'bhúr loscadh agus gan dóughadh</span>
<lb n="5771"/><span>choidhche inso teine sin ná múchfaí go brách!  Mall-</span>
<lb n="5772"/><span>acht ar bhúr mboladh, chun a bheith do ghnáth cráidhte le bo-</span>
<lb n="5773"/><span>laidhthe bréana phoill ifrinn!  Mallacht ar bhúr dtuigsint,</span>
<lb n="5774"/><span>gan a bheith soillsighthe go brách le haon tsoillse fírinne!</span>
<lb n="5775"/><span>Mallacht ar bhúr meabhair, chun a bheith do ghnáth ag</span>
<lb n="5776"/><span>marana ar sheirbhidheacht an aithreachas antráthamhail</span>
<lb n="5777"/><span>agus neamhthairbheach, ar ghiorracht agus dhímhaoineas</span>
<lb n="5778"/><span>na bpléisiúir d'imthigh!  Mallacht ar bhúr ndíolsmaoineadh,</span>
<lb n="5779"/><span>chun a bheith go brách ag síor mhachtnamh ar mhífhortúin</span>
<lb n="5780"/><span>láithreach agus le teacht.  Mallacht ar bhúr dtoil, cal-</span>
<lb n="5781"/><span>cuighthe insa nolc, stracuighthe ó chéile ina mhíribh leis na</span>
<lb n="5782"/><span>mílte mian éagsamhlach agus contrártha agus neamhá-</span>
<lb n="5783"/><span>balta ar aon mhian díobh do chuir i bhfórsa!  Mallacht</span>
<lb n="5784"/><span>fá dheoidh, ar bhúr nanam go hiomlán, chun a bheith mar</span>
<lb n="5785"/><span>ifreann dó féin go síorraídhe?  A Dhia mhaith, ná raibh</span>
<lb n="5786"/><span>sé do mhífhortún orainn go brách an mhallacht uathbhá-</span>
<lb n="5787"/><span>sach so do thuilleamh!</span></p>
<lb n="5788"/>
<lb n="5789"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, mar do rachaigh na</span>
<lb n="5790"/><span>fíréin gan mhoill, tar éis na breithe thabhairt, isteach in</span>
<lb n="5791"/><span>seilbh an ríoghacht síorraídhe sin, atá ullamh aige Dia fé</span>
<lb n="5792"/><span>chómhair na muinntire seo do dhéanann a sheirbhís, áit ná</span>
<lb n="5793"/><span>fuil slíghe do dhobrón, ná críoch le sóláis.  Ach i gcás</span>
<lb n="5794"/><span>na malluightheóirídhe, osclóidh an talamh gan mhoill agus</span>
<lb n="5795"/><span>sloigfidh iad uile síos le chéile ibhfochair na ndiabhail do</span>
<lb n="5796"/><span>mheall iad, go poll duibheagáin, agus dúnfar na geataídhe,</span>
<lb n="5797"/><span>gan oscailt go brách, brách arís.  Is sé seo críoch an</span>
<lb n="5798"/><span>uile thaidhbhse saolta; 'sé seo críoch an uile pléisiúir</span>
<lb n="5799"/><span>corpartha. "O! is nídh róbhaoghlach tuitim i lámhaibh an Dé</span>
<lb n="5800"/><span>bheo. (Heb.10.V.31).</span>
<lb n="5801"/></p>
</div>
<pb n="42"/>
<div><lb n="5802"/><p><span>CAIB XIII</span>
<lb n="5803"/><span>Ar Ifreann</span></p>
<lb n="5804"/>
<lb n="5805"/><p><span>An Tríomhadh Lá Déag</span></p>
<lb n="5806"/>
<lb n="5807"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, do réir mar deir an scríbhinn</span>
<lb n="5808"/><span>díadha, "ná faca súil, ná cuala cluas, agus ná'r smaoin</span>
<lb n="5809"/><span>croidhe aon duine, na neithe atá ullamh aige Dia don</span>
<lb n="5810"/><span>dream do ghrádhas é." Cor.2.V.9, mar sin is</span>
<lb n="5811"/><span>féidir linn a rádh le fírinne i gcás phianta ifrinn,</span>
<lb n="5812"/><span>nach féidir le teanga aon duine ar an saol so a gcuir</span>
<lb n="5813"/><span>i dtuigsint, ná croidhe smaoineamh ortha.  Beanna-</span>
<lb n="5814"/><span>cht, do réir mar adeir diadhairídhe, iseadh staid ró </span>
<lb n="5815"/><span>thaithneamhach gan críoch go brách, lán don uile mhai-</span>
<lb n="5816"/><span>theas, gan aon phioc oilc.  Dá bhrígh sin ós contrártha</span>
<lb n="5817"/><span>don mbeannadhacht atá an damnadh, is éigean do bheith</span>
<lb n="5818"/><span>na dhíleann síorraídhe don uile nídh atá olc, gan aon</span>
<lb n="5819"/><span>phioc don maith meascuighthe leis, gan an laghdúghadh ná an</span>
<lb n="5820"/><span>suaimhneas is lúgha, gan an flosca is lúgha do chompórd,</span>
<lb n="5821"/><span>scaramhaint iomlán leis an uile shonas, agus dorchadas</span>
<lb n="5822"/><span>an uile mhífhortún.</span></p>
<lb n="5823"/>
<lb n="5824"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, arís go haonda, créad é</span>
<lb n="5825"/><span>damnadh, agus cá liacht agus cá mhéad mífhortún do</span>
<lb n="5826"/><span>bhaineann leis; beatha ag fagháil bháis, nó fós bás na bheatha;</span>
<lb n="5827"/><span>príosún dorcha, doinnsiún fuathmhar; ceangal lámhaibh</span>
<lb n="5828"/><span>agus cosa in slabhraídhe síorraídhe; dúiche scannramhail</span>
<lb n="5829"/><span>agus amhgarach: loch teine agus briomstún; poll duibh-</span>
<lb n="5830"/><span>eagáin; lasracha loiscrecháin; ollphiast do ghnáth</span>
<lb n="5831"/><span>ag cognamh; piast ná caillfear go brách; corp dá shíor </span>
<lb n="5832"/><span>loscadh agus gan dóghadh choidhche, mothúghadh do ghnáth fris-</span>
<lb n="5833"/><span>eálta chun fulang; tart ná múchfar go brách; gol,</span>
<lb n="5834"/><span>éagcaoin agus díoscadh fiacal síorraídhe: gan aon</span>
<lb n="5835"/><span>choimhdeachta acht diabhail, agus malluightheóirídhe damanta,</span>
<lb n="5836"/><span>iad uile gráiniúil, agus mallachtóireacht ar a chéile</span>
<lb n="5837"/><span>iad uile gráiniúil agus mallachtóireacht ar Dhia; spior-</span>
<lb n="5838"/><span>aidí do ghnáth i néagcruas agus i bpianta báis; fós</span></p>
</div>
<pb n="43"/>
<div><lb n="5839"/><p><span>ní theangmhaíd go deo leis an mbás san, noch d'iarraid</span>
<lb n="5840"/><span>le mór dhúthracht; díbeartha ó ghnuis Dé go dtí dúiche</span>
<lb n="5841"/><span>dearmaid; gráiniúlach agus fé fhonmhóid aige Dia</span>
<lb n="5842"/><span>agus aige na naoimh: gan aon neach chun compórd</span>
<lb n="5843"/><span>do chuir ortha, ná truaighmhéil do ghlacadh dhóibh; gonta go</span>
<lb n="5844"/><span>dtí an gcroidhe le trioblóid idtaobh an tsonais chaillte;</span>
<lb n="5845"/><span>agus brúighte le dólás idtaobh a mífhortún láithreach;</span>
<lb n="5846"/><span>agus na mórpheannaidídhe seo uile síorraídhe, gan an</span>
<lb n="5847"/><span>dóchas is lúgha le críoch, ná scíos, ná laghaisde.?  Seo</span>
<lb n="5848"/><span>an tuarascbháil ghairid, tarraingthe, an chuid is mó dhe, ó</span>
<lb n="5849"/><span>fhocal fhírinneach Dé, ar an mífhortún do bhaineann</span>
<lb n="5850"/><span>le damnadh síorraídhe: 'sé seo, "an cupán searbh san</span>
<lb n="5851"/><span>ina gcaithfidh peacaigh an domhain uile é ól." Ps.7.</span></p>
<lb n="5852"/>
<lb n="5853"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, go bhfuil Dia na chailídh-</span>
<lb n="5854"/><span>eachtaidhthe uile dochuimsighthe: mar atá in a chumhachta,</span>
<lb n="5855"/><span>in a eagna, in a mhaitheas, etc. is mar sin dá cheart</span>
<lb n="5856"/><span>díoltach mar an gcéadna.  Atá sé na Dhia in ifreann</span>
<lb n="5857"/><span>chomh maith is tá i bhflaitheamhnas.  Do réir méad a ghrádh,</span>
<lb n="5858"/><span>a thrócaire agus a fhoidhne anso, is féidir linn méad a</span>
<lb n="5859"/><span>fheirge agus a dhíoltas i gcoinne na bpeacaigh neamhaith-</span>
<lb n="5860"/><span>rígheach do thomhas.  Le na mhaitheas dochríochnuighthe do</span>
<lb n="5861"/><span>tharraing sé iad as neimhnídh; do choimeád agus do </span>
<lb n="5862"/><span>thug suas iad ar feadh tamall mhaith; ní hé amháin gur</span>
<lb n="5863"/><span>thuirling sé ó shuídhchán a ghlóire, agus é féin dfhulang, do</span>
<lb n="5864"/><span>cheangal do chrois scannalach chun a slánúghadh síorraídhe:</span>
<lb n="5865"/><span>ach fós do shaor sé iad go minic ós na dainnséir do </span>
<lb n="5866"/><span>bhí go laetheamhail timpcheall ortha; d'fhoidhne le na ngior-</span>
<lb n="5867"/><span>rais agus le na méirleachas ghnáthamhail: is ag glaoch</span>
<lb n="5868"/><span>go grásúil ortha chun na haithríghe ar feadh na haim-</span>
<lb n="5869"/><span>sire.  Oh! cad é chomh ceart is d'iompuígheann a</span>
<lb n="5870"/><span>fhoidhne masluighthe chomh fada, fé dheireadh chun feirge;</span>
<lb n="5871"/><span>a thrócaire fé dheireadh chun ceart; agus beidh na mílte</span>
<lb n="5872"/><span>mairg go brách ar na anacróirídhe bochta san do mho-</span>
<lb n="5873"/><span>thóidh meádhchain uathbhásach láimh díoghaltais an Dé bheo</span>
<lb n="5874"/><span>ortha féin go síorraídhe.</span>
<lb n="5875"/></p>
</div>
<pb n="44"/>
<div><lb n="5876"/><p><span>Smaoinigh, inso ceatharamhadh háit, agus i gcás go dtuig-</span>
<lb n="5877"/><span>feadh nibhus fearr créad é ifreann: meabhraigh in taigne</span>
<lb n="5878"/><span>duine bocht tinn ag luighe ar a leaba, dá loscadh le</span>
<lb n="5879"/><span>fiabhras pláighe, mar aon le iomadamhlacht pianta ar a</span>
<lb n="5880"/><span>chorp go hiomlán: a cheann ag oscailt ó chéile, a</span>
<lb n="5881"/><span>shúile chun eiteal amach as, a fhiacla ag gearradh  chéile</span>
<lb n="5882"/><span>le buile tinnis, a thaobh lán do ghreamanna uathbhásash, a</span>
<lb n="5883"/><span>bhrollach ar dearg lasadh, a ghoile dá stracadh le treighid</span>
<lb n="5884"/><span>éagsamlach, a ghéaga pianta le dathacha, agus gach alt</span>
<lb n="5885"/><span>na chorp lán don ngúta: a chroidhe dá shíor loscadh le</span>
<lb n="5886"/><span>buairt pheannaideach, agus é ag béiceadh amach ag</span>
<lb n="5887"/><span>iarraidh braon beag uisce chun a theanga fhuaradh.  An</span>
<lb n="5888"/><span>féidir smaoineamh ar aon nídh nibhus mífhortúnaíghe?</span>
<lb n="5889"/><span>agus fós 'neósaim duit, ná fuil anso ach peictiúir neamh-</span>
<lb n="5890"/><span>chríochnuighthe i gcomóradh dona bhfulangaighead an dream</span>
<lb n="5891"/><span>damanta go síorraídhe; áit ambeid síad mar íodhbairt</span>
<lb n="5892"/><span>ofrálta suas chun cheart Dé, cimilte go hiomlán le</span>
<lb n="5893"/><span>salann teine, agus ag fulang in céadfadhaíbh agus in</span>
<lb n="5894"/><span>baill a gcoirp uile, agus in cáilidheachtaídhe a nanama</span>
<lb n="5895"/><span>uile, pianta ró éagsamhlach.</span></p>
<lb n="5896"/>
<lb n="5897"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, cé gur truaighmhéileach</span>
<lb n="5898"/><span>é staid an duine bhoicht tinn inar labharamar anois</span>
<lb n="5899"/><span>air, ar a shon dobfhéidir leis roinnt éigin suaimhnis</span>
<lb n="5900"/><span>nó compórd d'fhagháil: Leabadh mhaith chun luighe uirthe, ca-</span>
<lb n="5901"/><span>raid mhaith chun misnigh do chuir air nó chun cómhdhoil-</span>
<lb n="5902"/><span>gheas do dhéanamh leis, coinsias maith chun dóchas do</span>
<lb n="5903"/><span>thabhairt dó, toil sásta le grádh Dé, agus fá dheoidh,</span>
<lb n="5904"/><span>tuiscint áirighthe go bhfaighfeadh sé lacáiste go luath óna</span>
<lb n="5905"/><span>phianta, nó go mbeidh críoch le na bheatha.  Ach níbhfuil</span>
<lb n="5906"/><span>aon chuid díobh so ag an dream damanta.</span>
<lb n="5907"/><span>Loch nó poll ifrinn is leaba dhóibh, dá loscadh le teine</span>
<lb n="5908"/><span>agus briomstún, is íad ceangailte síos di le slabhraídhe</span>
<lb n="5909"/><span>síorraídhe. 'Síad a gcuimhdeachta diabhail gan trócaire,</span>
<lb n="5910"/><span>nó neithe is measa ná diabhail, páirtídhe míodhámharach a</span>
<lb n="5911"/><span>bpeacaídhe féin.  A gcoinsías go brách dá chognadh</span></p>
</div>
<pb n="45"/>
<div><lb n="5912"/><p><span>aige péist ná éagfe go síorraídhe.  A dtoil fuathmhar do</span>
<lb n="5913"/><span>Dhia, agus ag síor strugláil gan tairbhe inaghaidh a thoile</span>
<lb n="5914"/><span>naomhtha.  Agus chun a ndamnadh do mhéadúghadh go hiom-</span>
<lb n="5915"/><span>lán, iad indéadóchas teagmháil go brách le críoch nó</span>
<lb n="5916"/><span>lacáiste óna bpianta.  A Dhia Mhaith! Créad é ná</span>
<lb n="5917"/><span>déanfadh duine ciallmhar chun é féin do shaoradh ó'n</span>
<lb n="5918"/><span>oiread is aon oidhche amháin ó phianta an tsaol seo?</span>
<lb n="5919"/><span>Agus cábhfuil ansan ár gcreideamh agus ár réasún, an</span>
<lb n="5920"/><span>uair ná déanaimíd aon díthcheall dá laighead chun sinn féin</span>
<lb n="5921"/><span>do shaoradh ó oidhche uathbhásach na lasaracha neamhthró-</span>
<lb n="5922"/><span>caireach ifrinn.</span></p>
<lb n="5923"/>
<lb n="5924"/><p><span>CAIB XIV</span>
<lb n="5925"/><span>Ar phianta an taobh amuigh in ifrionn.</span></p>
<lb n="5926"/>
<lb n="5927"/><p><span>An ceathramhadh Lá Déag.</span></p>
<lb n="5928"/>
<lb n="5929"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, ar an tuarascbháil do </span>
<lb n="5930"/><span>thugann Naomh Job dúinn ar ifrionn, (Job,10) an tan</span>
<lb n="5931"/><span>do ghlaodhann sé air "talamh doircheadas agus folaighthe le</span>
<lb n="5932"/><span>doircheadas an bháis; dúiche amhgair agus doirchea-</span>
<lb n="5933"/><span>das gan ordúghadh ar bith ach uathbhás síorraídhe". Ansa</span>
<lb n="5934"/><span>ríoghacht ceódhach so, níbhfuil grian, gealach, ná réal-</span>
<lb n="5935"/><span>tann le feicsint ann; ná an solas is lúgha do shoillse</span>
<lb n="5936"/><span>compórdúil, ná fós an flosca is lúgha ní fheicfear go</span>
<lb n="5937"/><span>brách ann.  Atá an teine do loisceann, contrártha</span>
<lb n="5938"/><span>do nádúir teine an tsaolseo, dubh agus dorcha, agus ní</span>
<lb n="5939"/><span>thugann aon tsolus dona malluightheóirídhe ibpianta, acht</span>
<lb n="5940"/><span>amháin muna bhfeicfidís neithe éigin scannramhla chun a</span>
<lb n="5941"/><span>mífhortún do mhéadúghadh.  A Chríostaidhthe, cad ba</span>
<lb n="5942"/><span>dhóigh libh, dá dtabharfaídhe, breitheamhnas oraibh an chuid</span>
<lb n="5943"/><span>eile d'ár laethe atá le teacht do chaitheamh i ndoinn-</span>
<lb n="5944"/><span>siún éigin uathbhásach nó i bpoll doimhin fé thalamh áit ná</span>
<lb n="5945"/><span>feicfeadh sibh an solus go brách?  Ná'r rogha an bás féin</span>
<lb n="5946"/><span>roimh a leithéid do phianós?  Agus cad é an éifeacht é</span>
<lb n="5947"/><span>seo i gcomóradh don oídhche shíorraidhe ina gcaithfe an</span></p>
</div>
<pb n="46"/>
<div><lb n="5948"/><p><span>dream damanta bheith dá caitheamh? Do ba dhobrónach</span>
<lb n="5949"/><span>an staid ina raibh muinntir na Égypte, an tan do bhí</span>
<lb n="5950"/><span>a ríoghacht go léir foilighthe le doircheadas uathbhá-</span>
<lb n="5951"/><span>sach ar feadh trí lá, do deasca ceó chomh tiubh san in</span>
<lb n="5952"/><span>slíghe go mothófaí le láimh é.  Ach do ba ghairid</span>
<lb n="5953"/><span>go raibh deireadh leis an mífhortún so, agus go raibh</span>
<lb n="5954"/><span>siad fé chompórd le linn an tsoluis do chasadh ortha.</span>
<lb n="5955"/><span>Ní mar sin dona malluightheóirídhe in ifrionn, ní bheidh</span>
<lb n="5956"/><span>maidean tar éis a noídhche go brách, ná súil acu le</span>
<lb n="5957"/><span>éirghe an lae.</span></p>
<lb n="5958"/>
<lb n="5959"/><p><span>Smaoinigh, inso dara háit, go mbeidh sceimhle na</span>
<lb n="5960"/><span>hoidhche síorraídhe seo méaduighthe gan teora leis an</span>
<lb n="5961"/><span>gceol critheaglach do chloisfidh na malluightheóirídhe ana-</span>
<lb n="5962"/><span>cracha bochta so inso náitreabh dhólásach so; ní hé</span>
<lb n="5963"/><span>malairt mallachtaídhe agus diaaithis uathbhásach, gáróid</span>
<lb n="5964"/><span>mhasluightheach na peannadóirídh, agus búireadh, osnaí</span>
<lb n="5965"/><span>agus screada lucht na bpeannaidídhe, siúrdán na</span>
<lb n="5966"/><span>slabhraídhe, buillídhe na sciúrsaídhe etc.  Agus chun go</span>
<lb n="5967"/><span>dtiocfadh na céadfadhaíbh eile isteach chun a gcuid</span>
<lb n="5968"/><span>don mífhortún, beidh an boladh go brách dá mhúchadh</span>
<lb n="5969"/><span>suas le gal déisteanach na ndoinnsiún ifreannta so,</span>
<lb n="5970"/><span>agus le bréantas dofhulangtha na gconablaíghe leath </span>
<lb n="5971"/><span>dhreoite seotá ar fiuchadh ann.  Beidh an blas brúighte</span>
<lb n="5972"/><span>le ocras agus tart cíocrach; agus an mothúghadh le teine</span>
<lb n="5973"/><span>dofhulangtha.</span></p>
<lb n="5974"/>
<lb n="5975"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, nach féidir aon phian-</span>
<lb n="5976"/><span>ta corpartha, noch is féidir linn dfhulang so tsaolso, a</span>
<lb n="5977"/><span>bheith níbhus iongantaíghe ná duine loscadh beo: acht</span>
<lb n="5978"/><span>monuar! níbhfuil aon chomparáid idir loscadh anso agus</span>
<lb n="5979"/><span>loscadh in ifrionn.  Níbhfuil in ár dteine uile ar an</span>
<lb n="5980"/><span>saolso acht lasaracha péinteálta, mádh cuirthear iad i</span>
<lb n="5981"/><span>gcomóradh le teine ifrinn.  Do rinn eadh teine an tsaol-</span>
<lb n="5982"/><span>seo chun ár seirbhís-ne agus chun ár gcompórd; do</span>
<lb n="5983"/><span>cruthuígheadh teine ifrinn chun a bheith mar oirnéis</span>
<lb n="5984"/><span>dhaordháil do dhíoltas Dé ar na peacaigh.  Ní féidir le</span></p>
</div>
<pb n="47"/>
<div><lb n="5985"/><p><span>teine an tsaolseo fanamhaint ar lasadh do ghnáth gan a bheith</span>
<lb n="5986"/><span>dá coimeád beó le nídh éigin soloiscighthe ináit a</span>
<lb n="5987"/><span>chéile, noch do scaipeann agus do dhóightear go luath:</span>
<lb n="5988"/><span>ní mar sin do theine ifrinn, atá ar na adhaint le anáil</span>
<lb n="5989"/><span>an Dia fheargaigh, ní iarrann sí aon chúnamh chun í choi-</span>
<lb n="5990"/><span>meád lasta acht an peacadh; agus coimeádann san beó í</span>
<lb n="5991"/><span>gan meath, gan dóghadh go síorraídhe.  O 'shalachair uath-</span>
<lb n="5992"/><span>bhásach an pheacadh, noch is leor dhóthain chun teine</span>
<lb n="5993"/><span>shíorraídhe do choimeád beo lasta!  Ní rochtain teine an</span>
<lb n="5994"/><span>tsaolseo acht an corp; rochtain teine ifrinn an tanam</span>
<lb n="5995"/><span>féin, agus líonann é le pianta ró mhór.  Uch! a pheacaigh</span>
<lb n="5996"/><span>cé agaibh uile fhéadfaidh an loscadh síorraídhe seo d'fhoidhneamh.</span></p>
<lb n="5997"/>
<lb n="5998"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, agus chun go dtuig-</span>
<lb n="5999"/><span>fimís níos fearr créad é an sórt pianta atá inifrionn,</span>
<lb n="6000"/><span>éist le aisling ró fhírinneach, do réir ráidhteachas N.</span>
<lb n="6001"/><span>Teresa, Cap.32, dá beatha, "Lá dá rabhas sa (arsa an</span>
<lb n="6002"/><span>naomh) ag rádh m'úrnuighthe, do fuaras mé féin go hobann</span>
<lb n="6003"/><span>i nifrionn, ní fheadar mé cionnas tugadh ann mé ach</span>
<lb n="6004"/><span>tuigim gur bhé toil ár dTiarna go bhfeicfinn an áit do bhí</span>
<lb n="6005"/><span>ullamh ag na diabhail dam ann, agus noch do thuill mé lem'</span>
<lb n="6006"/><span>pheacaídhe.  Gach ar tharla dham anso, níor sheasaigh sé</span>
<lb n="6007"/><span>ach tamall beag; ar shon dá mairfínn morán blianta, ní</span>
<lb n="6008"/><span>chreidim go bhféadfainn é dhearmad.  Sílim gur cosmha-</span>
<lb n="6009"/><span>lach le béal bacúis an dul isteach do bhí ann, ró íseal,</span>
<lb n="6010"/><span>ró chumhang, agus ró dhorchadh.  Do ba chosmhail an talamh</span>
<lb n="6011"/><span>le múnlach, ró shalach, ró bhréan, dofhulangtha, agus</span>
<lb n="6012"/><span>lán do iomad péisteoga gráineamhla.  Aige críoch na</span>
<lb n="6013"/><span>háite seo, do bhí áit áirighthe ullamh ann mar shórt cupard</span>
<lb n="6014"/><span>beag in balla, áit ar caitheadh mé féin, agus fáisceadh</span>
<lb n="6015"/><span>suas go daingean ann mé.  Anois ar shon gur uathbhá-</span>
<lb n="6016"/><span>saighe ann féin gach a ndubhairt mise ná mar do 'neósas</span>
<lb n="6017"/><span>é: fós d'imtheóch sé mar phléisiúr i gcomparáid le gach</span>
<lb n="6018"/><span>ar fhulang mé inso chupard san; do bhí an pian so</span>
<lb n="6019"/><span>chomh uathbhásach san n'a fuil aon bhriartha ábalta ar an</span></p>
</div>
<pb n="48"/>
<div><lb n="6020"/><p><span>chuid is lúgha dhe doneosaint.  Do mhothuigheas m'anam ag loscadh i</span>
<lb n="6021"/><span>dteine chomh adhfhuathmhar san ná fuilim ábalta ar é chuir i dtuig-</span>
<lb n="6022"/><span>sint; do ghabhas trí phianta ró éagsamhlach, dó réir breitheamhnas</span>
<lb n="6023"/><span>dochtúirídhe, noch is féidir a fhulang go corpardha inso tsaoso,</span>
<lb n="6024"/><span>do dheasca crapadh suas m'fhéitheacha, i bhfochair morán pianta eile</span>
<lb n="6025"/><span>éagsamhlach - acht ba neimhnídh iad so uile i gcomparáid do nar</span>
<lb n="6026"/><span>fhulang mé ann súd, mar aon leis an smaoineamh scannramhail, ná</span>
<lb n="6027"/><span>beadh, críoch ná sosa go brách leis, agus níbhfuil anso féin acht</span>
<lb n="6028"/><span>beag in gcomparáid don bpian ina mbíonn an tanam ann; is</span>
<lb n="6029"/><span>dóigh lei go bhfuil sé tachtuighthe, go bhfuil sé múchta agus éirigh-</span>
<lb n="6030"/><span>eann a leithéid sin do thrioblóid agus do phianós chomh uathbhásach</span>
<lb n="6031"/><span>san ar an slíghe nach féidir a aithris.  Atá sé ró bheag a rádh, go</span>
<lb n="6032"/><span>dtuigeann an t-anam é féin a bheith gearrtha agus stracuighthe ó chéile</span>
<lb n="6033"/><span>ina phíosaídhe; mar cuireann an samhailso cruadháil éigin ón taor</span>
<lb n="6034"/><span>amuigh i dtuigsint, do bhí chun léirscrios do dhéanamh air; gidheadh</span>
<lb n="6035"/><span>is anso atá sé dá mharbhúghadh féin, agus dá stracadh féin ina phíosaídhe</span>
<lb n="6036"/><span>ó chéile.  A nois i gcás na teine inmheadhónach agus an téadóchas</span>
<lb n="6037"/><span>dolabhartha san, noch do thagann chun iomláine na bpianta uathbhásach</span>
<lb n="6038"/><span>doáirimhe do chuir le chéile, admhuighim ná fuil mé ábalta ar é</span>
<lb n="6039"/><span>innsint.  Ní fhaca mé an té do bhí am phianadh: ach do fuaras mé</span>
<lb n="6040"/><span>féin am loscadh, agus ar an am gcéadna am ghearradh agus mar go</span>
<lb n="6041"/><span>mbeinn am stracadh am phíosaídhe.  Ní raibh an dóchas is lúgha ar chom-</span>
<lb n="6042"/><span>pórd d'fhagháil in áit chomh critheaglach leis: ní raibh an oiread fós is suídhe</span>
<lb n="6043"/><span>nó seasamh ann: caitheadh isteach i bpoll sa mballa mé; agus na bal-</span>
<lb n="6044"/><span>laí critheaglach so dúnta suas ar na príosúnaigh bhochta, agus fáis-</span>
<lb n="6045"/><span>ceann agus múchann iad.  Ní bhfuil ann ach doircheadas tiubh gan aon</span>
<lb n="6046"/><span>phioc soluis meascuighthe leis: agus fós níbhfuil fios agam cionnas atá,</span>
<lb n="6047"/><span>agus ar shon ná fuil aon tsolus ann, do chídheann duine gach aon</span>
<lb n="6048"/><span>nídh is pianamhla don radharc.  Ar shon go bhfuil timcheall sé bliadhna</span>
<lb n="6049"/><span>ó thuit so amach atá mé dháaithris anso; atáim anois féin ag scríobh</span>
<lb n="6050"/><span>ar chómh chritheaglach san, go bhfuil mo chuid fola ar crithfhuaradh</span>
<lb n="6051"/><span>in m'fhéitheacha, in slíghe gibé sórt trioblóid nó pianta dfhulanguigh-</span>
<lb n="6052"/><span>im anois, mar a  ndéanfad acht glaoch chun mo smaointe gach</span>
<lb n="6053"/><span>ar fhulanguigheas an uair sin, ní mó liom ná fíor neimhnídh gach</span>
<lb n="6054"/><span>ar féidir a fhulang anso"  Sin é ráidhteachas au naoimh, nídh inar</span>
<lb n="6055"/><span>ceart machtnamh air le stuidéar.  Ní fuláir ó bhí a leithéidídhe sin do</span>
<lb n="6056"/><span>phianta uathbhásach ullamh disi, da raibh a beatha ona cliabhán chomh</span>
<lb n="6057"/><span>neamhchionntach san, acht amháin beagán do neimhnídh an tsaol do</span>
<lb n="6058"/><span>lean sí ar feadh tamaill bheag, gur ró sceimhleamhail do bheidh an cás ag na</span>
<lb n="6059"/><span>peacaigh lá eile.</span></p>
<lb n="6060"/>
<lb n="6061"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, ná bhfuil aon neach beo ina bhfuil</span>
<lb n="6062"/><span>ciall aige, do bheadh toilteanach ar son impireacht an domhain uile, a</span>
<lb n="6063"/><span>bheith dá dhóghadh mar N. Labhrás air róistín, nó dá róstadh ar feadh leath </span>
<lb n="6064"/><span>uaire le teine mhall, ar shon go mbeadh sé deimhneach teacht saor le na</span>
<lb n="6065"/><span>bheatha.  Ná fós, cábhfuil an fear do raghadh i gcontabhairt a mhéar do</span></p>
</div>
<pb n="49"/>
<div><lb n="6066"/><p><span>choimeád in lasair coinnle ar feadh leath-cheathramhadh uaire ar son aon</span>
<lb n="6067"/><span>dualgas saolta?   Cábhfuil in san tuigsint fhurmhór na gCríostaidhthe, do</span>
<lb n="6068"/><span>leigeann ortha a chreideamh go bhfuil ifrionn ann, tar éis sin, do</span>
<lb n="6069"/><span>mhaireann gan eagla gan scím ar feadh blianta le chéile in cionnta</span>
<lb n="6070"/><span>an pheaca mhairbh, agus i gcontabhairt gach móiméad ar thuitim</span>
<lb n="6071"/><span>inso teine uathbhásach síorraídhe seo, is gan nibhus mó ná leithead</span>
<lb n="6072"/><span>ruibe, sé sin, snáithe caol na beatha neamhchinnte, idir ananamnacha</span>
<lb n="6073"/><span>agus síorraídheacht mhífhortúnach?  A Dhia mhaith! saor sinn ó'n</span>
<lb n="6074"/><span>dailleacht mhífhortúnach so, ó'n díthchéille agus ó'n mbuile dainn-</span>
<lb n="6075"/><span>séarach so!</span></p>
<lb n="6076"/>
<lb n="6077"/><p><span>CAIB XV</span>
<lb n="6078"/><span>Ar phianta an taobh istigh in Ifrionn.</span></p>
<lb n="6079"/>
<lb n="6080"/><p><span>An cúigeadh Lá Déag.</span></p>
<lb n="6081"/>
<lb n="6082"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, go bhfuil píanta ifrinn, mar aon leis na</span>
<lb n="6083"/><span>peannaidídhe eile ar an taobh amuigh atá ann, uathbhásach go deimhin,</span>
<lb n="6084"/><span>ach níbhfuil aon chomóradh acu le pianta inmheadhónach an anama,</span>
<lb n="6085"/><span>an Paena damni sin, nó cailleamhaint shíorraídhe Dé, agus gach uile</span>
<lb n="6086"/><span>mhaitheas eile; an triobloíd éagsamhlach san, noch do leanann an</span>
<lb n="6087"/><span>chailleamhaint seo; an doilgheas truaghánta in aithreachas searbh gan</span>
<lb n="6088"/><span>tairbhe sin, mar aon le éadóchas agus buile síorraídhe.  An tioma-</span>
<lb n="6089"/><span>damhlacht don uile shórt peannaidídhe uathbhásach i gcumhachta agus</span>
<lb n="6090"/><span>i gcáilidheachtaídhe inmheadhónach an anama, is mó íad go mór ná aon</span>
<lb n="6091"/><span>sórt peannaid is féidir a fhulang insa chorp.</span></p>
<lb n="6092"/>
<lb n="6093"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, go haonda ar phian na cailleamhna</span>
<lb n="6094"/><span>san, noch do réir breitheamhnas na ndiadhairídhe, is é is mó do phianta</span>
<lb n="6095"/><span>ifrinn; cé gur deacair le saoltánaigh a thuigsint cionnas dobfhéidir</span>
<lb n="6096"/><span>sin a bheith.  Faraoir! atá peacaigh bhochta chomh neamhthuigseanach</span>
<lb n="6097"/><span>san ar an tsonas síorraídhe, agus chomh doimhin tomtha in</span>
<lb n="6098"/><span>neithe an tsaolseo, dá mealladh féin le iomad do chreatúirídhe</span>
<lb n="6099"/><span>diombuan an tsaolseo, noch do thógann suas a smaointe ó</span>
<lb n="6100"/><span>mhaitheas oirdheirc Dé, i gcás nách féidir leo a thuigsint go</span>
<lb n="6101"/><span>bhfuil an chailleamhaint seo Dé chomh mór agus chomh scannramhail do phian</span>
<lb n="6102"/><span>is do thuigeann na naomhaibh agus seirbhísigh Dé, atá ar na stiúrúghadh</span>
<lb n="6103"/><span>le eolas níos fearr: adeir síad uile go bhfuil; ach beidh an</span>
<lb n="6104"/><span>cás acu dá mhalairt an uair do gheobhaid siad iad féin in ifrionn.</span>
<lb n="6105"/><span>An san, i seadh do bheid síad cinnte trí mhéad a mhórphianta féin,</span>
<lb n="6106"/><span>créad é an mífhortún dóibh a nDia do chailleamhaint; é chailleamhaint go</span>
<lb n="6107"/><span>hiomlán, é chailleamhaint gan gairm thar nais, é chailleamhaint go síorraídhe,</span>
<lb n="6108"/><span>é chailleamhaint ann féin, é chailleamhaint ann a chreatúirídhe uile, a bheith</span>
<lb n="6109"/><span>díbeartha go síorraídhe uaidh sin, do bhí mar aon mhórshonas acu, mar</span></p>
</div>
<pb n="50"/>
<div><lb n="6110"/><p><span>chríoch dhéanach agus mhórmhaitheas oirdheirc, agus mar</span>
<lb n="6111"/><span>thobar ró líonmhar an uile mhaitheas; agus ina sin do</span>
<lb n="6112"/><span>chailleamhaint, gach uile nídh atá maith do chailleamhaint; agus</span>
<lb n="6113"/><span>san go brách.  Chómh fada is do bhíonn na peacaigh anso</span>
<lb n="6114"/><span>tsaolso, bíonn síad rannpháirteach i morán slíghte in</span>
<lb n="6115"/><span>maitheas Dé, "noch do chuireann d'fhíachaibh ar a' ghrian</span>
<lb n="6116"/><span>éirghe ar an maith agus ar on olc, agus dfhearthaineann</span>
<lb n="6117"/><span>ar na deaghdhaoine agus ar na drochdhaoine".  An uile</span>
<lb n="6118"/><span>nídh dá bhfuil taithneamhach inso tsaolso agus an uile</span>
<lb n="6119"/><span>nídh dá bhfuil sólásach i gcréatúraídhe, an uile nídh dá</span>
<lb n="6120"/><span>bhfuil compórdamhail imbeatha, in slíghe áirighthe,</span>
<lb n="6121"/><span>is páirt don maitheas dhiadha iad uile: ní iongna dá</span>
<lb n="6122"/><span>bhrígh sin ná tuigfeadh an peacach, an fhaid do bhíonn sé</span>
<lb n="6123"/><span>an oiread san slighte rannpháirteach in maitheas Dé,</span>
<lb n="6124"/><span>ar feadh cúrsa a shaol, créad é a bheith scartha go hiomlán</span>
<lb n="6125"/><span>agus go síorraídhe leis.  Acht in ifrionn, faraoir!</span>
<lb n="6126"/><span>beidh a fhios ag na anacróirídhe dona so trí chailleamhaint a</span>
<lb n="6127"/><span>nDia gur chailleadar mar an gcéadna an uile shórt</span>
<lb n="6128"/><span>maitheas nó compórd, noch do fuaradar roimhe seo in</span>
<lb n="6129"/><span>a chréatúirídhe, anois ina náit sin faigheann siad an uile</span>
<lb n="6130"/><span>nídh ag iompódh ina gcoinne, agus gan aon tslíghe</span>
<lb n="6131"/><span>acu chun smaointe uathbhásach 'na cailleamh na so do chuir</span>
<lb n="6132"/><span>as a naigne; noch do bhíonn láithreach do ghnáth ann,</span>
<lb n="6133"/><span>agus do stracann iad le píanta dolabartha.</span></p>
<lb n="6134"/>
<lb n="6135"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, go mbeidh gach aon</span>
<lb n="6136"/><span>anam damanta mar ifreann dó féin, agus beidh a ni-</span>
<lb n="6137"/><span>freann féin go háirighthe aige na chumhachta agus aige</span>
<lb n="6138"/><span>na cháilidheachtaídhe uile go haonaránach.  Beidh an</span>
<lb n="6139"/><span>mheabhair go brách da pianadh trí a bheith ag síor mheabhrúghadh</span>
<lb n="6140"/><span>gan sosa a caitheamh aimsire díthchéille, a dailleacht, agus</span>
<lb n="6141"/><span>a buile roimhe sin idtaobh sólásaídhe síorraídhe na bhflaitheas</span>
<lb n="6142"/><span>do chailleamhaint, an fhairge shéanmhar san do bfhéidir léi a</span>
<lb n="6143"/><span>bheith aici in a seilbh go saoráideach, agus noch atá</span>
<lb n="6144"/><span>anois in seilbh morán dá daoine muinnteartha, ar son</span>
<lb n="6145"/><span>pléisiúr suarach gan tairbhe ná'r sheasaigh acht móiméad,</span></p>
</div>
<pb n="51"/>
<div><lb n="6146"/><p><span>agus nár fhág aon nídh ina dhiaidh ach salchar an</span>
<lb n="6147"/><span>pheaca, agus doilgheas an choinsias chionntaigh; nó</span>
<lb n="6148"/><span>ar son creideamhaint bheag éigin, nó suarachas onóra</span>
<lb n="6149"/><span>le 'nar chaill sí a hóirchiste agus a honóir uile agus</span>
<lb n="6150"/><span>trí in a bhfuil sí anois go bocht mífhortúnach tarcais </span>
<lb n="6151"/><span>neach, brúite fé chosa go síorraídhe aige diabhail mhasluightheach.</span>
<lb n="6152"/><span>O! créad é a breitheamhnas an uair sin ar an saol diom-</span>
<lb n="6153"/><span>buan so, agus ar an uile dhíomhaoineas mhealltach, an tan</span>
<lb n="6154"/><span>tar éis a bheith na milliúin do mhilliúin bliadhanta inifri-</span>
<lb n="6155"/><span>onn, le féachain thar nais ó'n tsíorraídheacht dochuim-</span>
<lb n="6156"/><span>sighthe, gur ar éigin do smaoineóidh sí in sa naimsir</span>
<lb n="6157"/><span>fhada san ar an tamall beag san do thug sí ar an saol;</span>
<lb n="6158"/><span>cuirfe sí an aimsir agus an tsíorraídheacht i gcomóradh</span>
<lb n="6159"/><span>le na chéile, na pléisiúir dimthigh agus na pianta láithreach,</span>
<lb n="6160"/><span>an subháilce agus an dubháilce, flaitheamhnas agus ifreann.</span></p>
<lb n="6161"/>
<lb n="6162"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, go mbeidh a ifreann</span>
<lb n="6163"/><span>féin aige tuigsint an dream damanta mar an gcéadna,</span>
<lb n="6164"/><span>in a bheith scartha go brách le solus na fírinne, in a</span>
<lb n="6165"/><span>bheith do ghnáth ag tabhairt breitheamhnas fallsa diamhas-</span>
<lb n="6166"/><span>luightheach ar Dhia agus ar a cheart naomtha, chun mór </span>
<lb n="6167"/><span>mhéadúghadh ar amhgar na tuigseana féin; agus ag síor </span>
<lb n="6168"/><span>mharana ar na pianta láithreach agus le teacht, gan a</span>
<lb n="6169"/><span>bheith ábalta ar feadh móiméad marana dhéanamh ar aon</span>
<lb n="6170"/><span>nídh eile: dá bhrígh sin, atá na pianta uile agus fé leith</span>
<lb n="6171"/><span>dá'r éigin don dream damanta d'fhulang go síorraídhe,</span>
<lb n="6172"/><span>do ghnáth ós cómhair súile a dtuigseana: agus mar sin</span>
<lb n="6173"/><span>gach móiméad fulanguígheann siad ualach dofhulangtha</span>
<lb n="6174"/><span>na síorraídheacht mífhortúnach.</span></p>
<lb n="6175"/>
<lb n="6176"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, O i sí toil ainrianta</span>
<lb n="6177"/><span>an pheacaigh is ró chionntaighe, dá bhrígh sin fulan-</span>
<lb n="6178"/><span>góidh an cumhachta san an anama breis do mhórphianta</span>
<lb n="6179"/><span>dá réir: ag síor lorg an nídh ná faghfaigh go brách, agus</span>
<lb n="6180"/><span>do ghnáth ag iarraidh teitheadh ó'n nídh do chaithfidh sí dfulang</span>
<lb n="6181"/><span>go síorraídhe.  Uch! créad é an tiarraidh gan tairbhe, créad</span>
<lb n="6182"/><span>é an mian díomhaoin do bheidh aice do ghnáth, an fhaid</span></p>
</div>
<pb n="52"/>
<div><lb n="6183"/><p><span>do bheidh sí fé an mallacht síorraídhe sin gan teagmháil</span>
<lb n="6184"/><span>go brách le aon nídh dá laighead dona neithe d'iarrann sí:</span>
<lb n="6185"/><span>Oh! cé inar féidir leis daithris an bhoirbe úathbhá-</span>
<lb n="6186"/><span>sach le 'na mbeidh  toil na malluightheóirídhe seo tóigthe</span>
<lb n="6187"/><span>chun Dé, cinnte mar atáid siad don séan dochuimsighthe</span>
<lb n="6188"/><span>atá ina bheith ina sheilbh; ach faraoir! faigheann siad do</span>
<lb n="6189"/><span>ghnáth láimh dofheicseana do dhíbrigheann iad thar nais,</span>
<lb n="6190"/><span>nó fós, faigheann siad iad féin ceangailte síos go dain-</span>
<lb n="6191"/><span>gean le slabhraídhe síorraídhe, ag strugláil gan tairbhe</span>
<lb n="6192"/><span>inaghaidh na lámha nach féidir deo stopadh, agus neamhábalta</span>
<lb n="6193"/><span>ar dhul aon phioc ar aghaidh chun seilbh dfhagháil ar an nídh sin</span>
<lb n="6194"/><span>ina mbeidh a mian buartha dá iarraidh; tríd sin screadaid</span>
<lb n="6195"/><span>siad amach ansna mílte diaaithis; tríd sin bíonn an</span>
<lb n="6196"/><span>tanam dá stracadh óna chéile ina phíosaídhe le armáil</span>
<lb n="6197"/><span>mhór do phaisiúin uathbhásach ainrianta buile, formaid,</span>
<lb n="6198"/><span>fuaithe, éadóchais, etc.  Atá na pianta so cháilidheacht</span>
<lb n="6199"/><span>inmheadhónach an anama ar na fheitheamh leis an bpéist</span>
<lb n="6200"/><span>sin an choinsias ná éagfaidh go brách, noch do dhéanfaidh</span>
<lb n="6201"/><span>síor chognamh peannaideach ar na malluightheóirídhe seo;</span>
<lb n="6202"/><span>sé sin, doilgheas síorraídhe, aithreachas searbh gan tairbhe</span>
<lb n="6203"/><span>do bhíonn do ghnáth ag stracadh a nanamnacha éadochais.</span>
<lb n="6204"/><span>A Iosa mhilis, saor sinn óna leithéid do iomadamhlacht uilc</span>
<lb n="6205"/><span>uathbhásach.</span></p>
<lb n="6206"/>
<lb n="6207"/><p><span>CAIB XVI</span>
<lb n="6208"/><span>Ar an Síorraídheacht mhífhortúnach.</span></p>
<lb n="6209"/>
<lb n="6210"/><p><span>An sémhadh Lá Déag.</span></p>
<lb n="6211"/>
<lb n="6212"/><p><span>Smaoinigh ar dtúis, gurab é os cionn an uile</span>
<lb n="6213"/><span>nídh do dhéanann ifreann dofhulangtha, síorraidheacht</span>
<lb n="6214"/><span>a phianta.  I sí an tsíorraídheacht do mhéaduígheann go</span>
<lb n="6215"/><span>dochuimsighthe iad uile agus gach aon díobh fé leith; i sé</span>
<lb n="6216"/><span>seo an nídh searbh do dhéanann gach aon deor don chu-</span>
<lb n="6217"/><span>pán san do dhíoltas Dé chomh dofhulangtha noch ina</span>
<lb n="6218"/><span>gcaithfidh peacaigh an domhain é ól.  Dá mbeadh aon dó-</span>
<lb n="6219"/><span>chas go mbeadh críoch aon am le mífhortún an</span></p>
</div>
<pb n="53"/>
<div><lb n="6220"/><p><span>dream damanta, ar shon gur i gceann miliúin do</span>
<lb n="6221"/><span>mhiliúin bliadhanta é, ní bheadh ifreann mar ifreann</span>
<lb n="6222"/><span>nibhus sia, mar do bheadh compórd éigin ann.  Acht</span>
<lb n="6223"/><span>idtaobh na bpianta dolabhartha so uile do bheith síorraídhe,</span>
<lb n="6224"/><span>chomh fada is bheidh Dia 'na Dhia, gan an dóchas is lúgha</span>
<lb n="6225"/><span>le críoch dfheicsint ortha.  O! i sé seo an pian is ró </span>
<lb n="6226"/><span>uathbhásaíghe leis an dream damanta.  O! 'Shíorraídh-</span>
<lb n="6227"/><span>eacht, 'shíorraídheacht, créad é laighead d'eagla atá aige</span>
<lb n="6228"/><span>saoltánaigh romhat anois!  Créad é chomh scannramhail is do </span>
<lb n="6229"/><span>bheidh tú dóibh lá eile fós, an uair do gheobhaid siad iad féin</span>
<lb n="6230"/><span>sloigighthe in do dhuibheagáin uathbhásach, chun a</span>
<lb n="6231"/><span>bheith ann go brách mar bhuta agus mar mharc don uile</span>
<lb n="6232"/><span>shaighead do cheart díoltas Dé!</span></p>
<lb n="6233"/>
<lb n="6234"/><p><span>Smaoinigh, inso dara háit, mádh bhíonn aon oidhche</span>
<lb n="6235"/><span>amháin ghairid chomh fada, chomh mall san le duine bocht</span>
<lb n="6236"/><span>in fiabhras teintighe; mádh chaitheann agus mádh</span>
<lb n="6237"/><span>ionntuigheann sé féin, agus gan aon tsuaimhneas dfhagháil in</span>
<lb n="6238"/><span>aon áit; mádh chomhairmhuígheann sé gach uair, agus</span>
<lb n="6239"/><span>mian mífhoidhneach chomh mór san aige an mhaidean</span>
<lb n="6240"/><span>dfheicsint, noch ná tairbhe dó ach beagán suaimhneas nó</span>
<lb n="6241"/><span>compórd; dá bhrígh sin ní fuláir gur ró uathbhásach é</span>
<lb n="6242"/><span>faid na síorraídheachta, ag loscadh le pianta inmheadhonach</span>
<lb n="6243"/><span>agus an taobh amuigh ifrinn.  Ní cheannóchadh aon duine ina</span>
<lb n="6244"/><span>mbeadh ciall aige ríoghacht saol ta ar son luighe ar</span>
<lb n="6245"/><span>leaba bhog ar feadh deich mbliadhna gan éirghe dhi.</span>
<lb n="6246"/><span>Uch! créad é méad an mhífhortún dá bhrígh sin a bheith</span>
<lb n="6247"/><span>ceangailte síos do leaba teine agus briomstún, ní ar</span>
<lb n="6248"/><span>feadh deich mbliadhna amháin, ná fós ar feadh deich míle</span>
<lb n="6249"/><span>uair deich, ach ar feadh an oiread céadta míle do mhiliúin</span>
<lb n="6250"/><span>miliúin is atá do bhraonaibh uisce insa bhfairge, nó cáith-</span>
<lb n="6251"/><span>níní insa naedhear, in aon fhocal, ar feadh síorraídheacht</span>
<lb n="6252"/><span>dochuimsighthe.</span></p>
<lb n="6253"/>
<lb n="6254"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, agus chun a thabhairt fé</span>
<lb n="6255"/><span>ndeara nibhus fearr créad éan tsíorraidheacht so, tuig</span>
<lb n="6256"/><span>duit féin, dá mbeadh aon don dream damanta gan</span></p>
</div>
<pb n="54"/>
<div><lb n="6257"/><p><span>sileadh ach aon deor amháin óna shúil indeireadh gach aon</span>
<lb n="6258"/><span>mhíle bliadhain, nó go silfeadh sé an oiread deoracha is</span>
<lb n="6259"/><span>do líonfadh an fhairge, créad é uathbhás faid aimsire sul</span>
<lb n="6260"/><span>do bheadh amhlaidh?  Ní bhfuil críoch fós le sé mhíle bliadhain</span>
<lb n="6261"/><span>ó thosach an domhain; mar sin ní bheadh sé deoracha</span>
<lb n="6262"/><span>silte fós aige an chéad duine don dream damanta.</span>
<lb n="6263"/><span>Agus fós, O a shíorraidheacht uathbhásach!  Tiocfaidh an aim-</span>
<lb n="6264"/><span>sir go deimhin, an tan 'nar féidir le haon dona mallui-</span>
<lb n="6265"/><span>ghtheóirídhe seo atá anois in ifrionn, a rádh le fírinne,</span>
<lb n="6266"/><span>do réir aon deor amháin do shileadh inaghaidh gach aon mhíle</span>
<lb n="6267"/><span>bliadhain, go mbeadh an oiread deoracha silte aige is</span>
<lb n="6268"/><span>do bhádhfadh an domhan uile, agus do líonfadh suas an</span>
<lb n="6269"/><span>tslíghe dochuimsighthe atá idir neamh agus talamh.  Agus ba</span>
<lb n="6270"/><span>ró shéanmhar do bheadh sé dá mbeadh deireadh le bheith ar a</span>
<lb n="6271"/><span>phianta ansan.  Acht faraoir! tar éis na miliúin do mhili-</span>
<lb n="6272"/><span>úin miliúin seo beidh sé chomh fada ó chríoch a mhífhortuin</span>
<lb n="6273"/><span>is do bhí sé an chéad lá damnuigheadh é.  Áirigh 'na dhiaidh</span>
<lb n="6274"/><span>so mádh is toil leat, an oiread céad míle do mhiliúin</span>
<lb n="6275"/><span>bliadhanta 'sis féidir leat do smaoineamh; nó fós, cuir i</span>
<lb n="6276"/><span>gcás go mbeadh aghaidh na talmhan uile foilighthe le figiú-</span>
<lb n="6277"/><span>raídhe: déin suas mádh fhéidir an tiomlán dochuim-</span>
<lb n="6278"/><span>sighthe blianta so, agus ansan, méadaigh an suim bliadh-</span>
<lb n="6279"/><span>anta san leis an oiread eile chomh minic, agus méadaigh</span>
<lb n="6280"/><span>arís an tsuim do gheóibhir amach leis an oiread chéadna,</span>
<lb n="6281"/><span>agus an san aige deireadh an iomlán mhór san, scríobh síos,</span>
<lb n="6282"/><span>ag seo tosach na síorraídheachta!  O Shíorraídheacht</span>
<lb n="6283"/><span>uathbhásach! An féidir ná bíonn eagla romhat aige an</span>
<lb n="6284"/><span>muinntir do chreideann duit?  An féidir an mhuinntir do </span>
<lb n="6285"/><span>bhíonn eaglach romhat, go mbeadh sé do dhánacht ionnta</span>
<lb n="6286"/><span>an peaca dhéanamh?</span></p>
<lb n="6287"/>
<lb n="6288"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, go mbeadh sórt com-</span>
<lb n="6289"/><span>pórd éigin ag an dream damanta inso tsíorraídh-</span>
<lb n="6290"/><span>eacht so, dá bhfaghadh a bpianta, mar phianta an tsaol-</span>
<lb n="6291"/><span>seo, roinn sosa nó lacáiste.  Ach faraoir, beidh a</span>
<lb n="6292"/><span>bpianta do ghnáth mar a chéile; ní bhfaigheann an fiabh-</span></p>
</div>
<pb n="55"/>
<div><lb n="6293"/><p><span>ras síorraídhe seo aon tsuaimhneas choidhche.  Óir do</span>
<lb n="6294"/><span>réir mar a bhíonn a bpeacaídhe do ghnáth mar a chéile,</span>
<lb n="6295"/><span>agus geata na trócaire agus an phárdúin go síorraídhe</span>
<lb n="6296"/><span>dúnta na gcoinne, mar sin fanfaidh pianós a bpeacaídhe</span>
<lb n="6297"/><span>go brách in aon tslíghe amháin chruadhálach, gan an</span>
<lb n="6298"/><span>maitheamhnachas ná an lacáiste is lúgha.  Ní bhfuair</span>
<lb n="6299"/><span>an glutaire saidhbhir in ifrionn (Luke 16) an oiread</span>
<lb n="6300"/><span>is aon deor amháin uisce fós, cé gur dúthrachtach d'iarr</span>
<lb n="6301"/><span>sé é, ná ní bhfaghaigh sé é go brách ar feadh na síorraí-</span>
<lb n="6302"/><span>dheachta.  Ná ní dhéanfaidh faid na haimsire, na malluigh-</span>
<lb n="6303"/><span>theóirídhe seo taithíghtheach ar na mór phianta so dfhulang</span>
<lb n="6304"/><span>nibhus sof hulangtha, ná taithíghe agus cleachtadh iad do</span>
<lb n="6305"/><span>chruadhúghadh 'na gcóir; acht tar éis miliúin do mhiliúin</span>
<lb n="6306"/><span>bliadhanta beidh a bpianta chomh friseálta, agus a mothúghadh</span>
<lb n="6307"/><span>'san tslíghe chéadna do réir mar a bhí an chéad lá.  O</span>
<lb n="6308"/><span>a Dhia mhór!  Cé fhéadfadh do láimh díoghaltais d'fhoidhneamh? O!</span>
<lb n="6309"/><span>a uilc uathbhásach an pheacadh mhairbh, do chuireann an</span>
<lb n="6310"/><span>lasair shíorraídhe seo trí theine.</span></p>
<lb n="6311"/>
<lb n="6312"/><p><span>CAIB. XVII</span>
<lb n="6313"/><span>Ar na Flaitheas</span></p>
<lb n="6314"/>
<lb n="6315"/><p><span>An Seachtmhadh Lá Déag</span></p>
<lb n="6316"/>
<lb n="6317"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, mádh bhíonn ceart Dé chomh</span>
<lb n="6318"/><span>uathbhásach san igcomhair a námhaid, is mó ná san go mór</span>
<lb n="6319"/><span>a bheidh a thrócaire, a mhaitheas agus a liobráltacht i gcómhair</span>
<lb n="6320"/><span>fabhar do dhéanamh dá dhaoine muinnteardha.  Trócaire</span>
<lb n="6321"/><span>agus maitheas isiad a cháilídheachtaídhe ceana, is ionnta</span>
<lb n="6322"/><span>is mó do ghlacann sé taithneamh: "atá a thrócaire (arsa an</span>
<lb n="6323"/><span>fáidh ríoghamhail, (Ps.144) os ceann a oibreacha uile."</span>
<lb n="6324"/><span>Créad é mór bhreághacht dá bhrígh sin atá inso ríogh-</span>
<lb n="6325"/><span>acht naomhtha so, noch trí na mhór mhaitheas atá ullamh</span>
<lb n="6326"/><span>aige fé chómhair a chlainn ghrádhach, chun a shaidhbhreas, a</span>
<lb n="6327"/><span>ghlóire agus a mhórdhacht dfhoillsiúghadh go síorraídhe.</span></p>
</div>
<pb n="56"/>
<div><lb n="6328"/><p><span>Ríoghacht do cheannaigh Mac Dé féin dúinn, ní le luacht</span>
<lb n="6329"/><span>nibhus lúgha ná le na chuid fola ró naomhtha.  Níbhfuil</span>
<lb n="6330"/><span>aon iongnadh dá bhrígh sin go ndéarfadh an tapstal,</span>
<lb n="6331"/><span>1.Cor.2.v.9. "Ná faca súil, ná cuala cluas, agus</span>
<lb n="6332"/><span>nár smaoin croidhe aon duine, na neithe atá ullamh aige</span>
<lb n="6333"/><span>Dia don dream do ghrádheas é."  Ní iongnadh go ndéar-</span>
<lb n="6334"/><span>fadh diadhaire ibhfabhar na beannuightheacht so, "gur</span>
<lb n="6335"/><span>staid síorraídhe bhreágh iomlán í, líonta leis an uile</span>
<lb n="6336"/><span>nídh atá maith gan an tolc is lúgha meascuighthe leis,"</span>
<lb n="6337"/><span>maitheas geinearálta agus ró líonmhar le breághthacht, ag</span>
<lb n="6338"/><span>líonadh go bruach fairsinge mhór ár miangais agus ár</span>
<lb n="6339"/><span>ndúil, agus go síorraídhe ár sábháil ó'n uile eagla nó</span>
<lb n="6340"/><span>dainnséar uireasba nó aistriúghadh.  Oh! "is annso, do</span>
<lb n="6341"/><span>réir mar adeir an fear duanta, Ps.35, do bheidh seirbhí-</span>
<lb n="6342"/><span>sigh Dé líonta le iomadamhlacht do shóláis toigh Dé</span>
<lb n="6343"/><span>agus do ólfaid as tuile a phléisiúir; fós as tobar na</span>
<lb n="6344"/><span>beatha atá aige, agus do ritheann uaidh isteach in a na-</span>
<lb n="6345"/><span>namnacha séanmhara ar feadh saol na saol.</span></p>
<lb n="6346"/>
<lb n="6347"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, ar son go bhfuil an ríogh-</span>
<lb n="6348"/><span>acht naomhtha so líonta go iomadamhail leis an uile nídh</span>
<lb n="6349"/><span>is féidir a bheith maith agus taithneamhach, fós atá aon</span>
<lb n="6350"/><span>mhaith amháin ardchumhachtach ann, le bheith ag amharc air,</span>
<lb n="6351"/><span>le bheith i ngrádh leis agus ina sheilbh i seadh atá aoibh-</span>
<lb n="6352"/><span>neas compórdamhail fírinneach an anama agus i sé sin</span>
<lb n="6353"/><span>Dia féin, in a mbíonn an dream beannuighthe do shíor</span>
<lb n="6354"/><span>ag féachain air aghaidh ar aghaidh, agus le machtnamh ar a</span>
<lb n="6355"/><span>bhreághthacht dochuimsighthe, bíonn siad trí theine le lasair</span>
<lb n="6356"/><span>ainglidhe grádh agus le dlúithcheangal ró ghlan ró ghrá-</span>
<lb n="6357"/><span>dhach, trí na naistrighthear iad in slíghe cosmhalach le</span>
<lb n="6358"/><span>Dia féin, do réir mar do aistrigheann an prás nó an</span>
<lb n="6359"/><span>tiarann inso bhfornéis an tan do dhéanann an teine dul</span>
<lb n="6360"/><span>tríd go fíor iomlán, cailleann sé a nádúir féin, agus</span>
<lb n="6361"/><span>tagann chun a bheith 'na lasair agus 'na theine go huile.</span>
<lb n="6362"/><span>Oh! a chréatúirídhe shéanmhara, cad is féidir a bheith d'uir-</span>
<lb n="6363"/><span>easba oraibh chun bhúr sólásaídhe d'fhorlíonadh, sibhse atá in seilbh</span></p>
</div>
<pb n="57"/>
<div><lb n="6364"/><p><span>fhírinneach iomlán Dé, tobar ró líonmhar don uile</span>
<lb n="6365"/><span>mhaith, sibhse in a  bhfuil ar an taobh amuigh agus ar an</span>
<lb n="6366"/><span>taobh istigh díbh, fairge dochuimsighthe don séan síorraídhe?</span>
<lb n="6367"/><span>O! a mhór mhaitheas gan teóra ár nDia, do thugann dá sheir-</span>
<lb n="6368"/><span>bhísigh mar luachtsaothair ar son a bheith dílis do maitheas</span>
<lb n="6369"/><span>chomh mór, ní aon nídh nibhus lúgha ná é féin, sólásaídhe</span>
<lb n="6370"/><span>dochríochnuighthe na maingil.  O! an féidir ná sásóchaidh</span>
<lb n="6371"/><span>san tú, m'anam, chun tú dhéanamh séanmhar, noch do do </span>
<lb n="6372"/><span>dhéanann Dia féin séanmhar?</span></p>
<lb n="6373"/>
<lb n="6374"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, ar ghlóire agus ar</span>
<lb n="6375"/><span>bhreághthacht Jerusalem naomhtha, noch do chuireann an</span>
<lb n="6376"/><span>Scrioptúir diadha chun oireamhaint d'ár lagachair,</span>
<lb n="6377"/><span>igcomparáid é leis na neithe is mó do ghrádhmaíd inso</span>
<lb n="6378"/><span>tsaolso.  Air do N. Eoin inso Teasbánadh diadha a bheith</span>
<lb n="6379"/><span>ag tabhairt tuarascbháil na cathrachnaomhtha so dúinn,</span>
<lb n="6380"/><span>a deir sé go bhfuil a ballaí déanta do chlocha uaisle,</span>
<lb n="6381"/><span>agus a sráide do ór fíor ghlan ró shoillseach: atá uisce</span>
<lb n="6382"/><span>na beatha mar abhainn ag rith tríd na sráide seo, chomh</span>
<lb n="6383"/><span>deallruightheach le criostal ag teacht amach ó chathaoir</span>
<lb n="6384"/><span>Dé; agus ar bhruach na habhann so atá ag fás ann crann</span>
<lb n="6385"/><span>na beatha: ní bheidh ann aon oidhche, ná aon ghrian ná</span>
<lb n="6386"/><span>gealach, agus beidh an Tiarna Dia mar sholus ann go</span>
<lb n="6387"/><span>brách.  O a Jerusalem naomhtha! O créad é chomh glór-</span>
<lb n="6388"/><span>mhar is iad na neithe deirtear id thaobhsa a chathair Dé?</span>
<lb n="6389"/><span>Acht créad é an tiongnadh?  Óir ó thugann Dia dúinn áit</span>
<lb n="6390"/><span>chomh breágh chomh onórach san anso thíos, inso náit</span>
<lb n="6391"/><span>díbeartha so, sciamhuighthe le grian, gealach, agus réalta,</span>
<lb n="6392"/><span>líonta agus cóirighthe le iomad sórt dochuimsighthe do</span>
<lb n="6393"/><span>phlanndaídhe, do bhlátha, do chrainn, agus do chréa-</span>
<lb n="6394"/><span>túraídhe beo don uile shórt, iad uile cabharthach don duine;</span>
<lb n="6395"/><span>deirim, ó rinne sé chomh iomadamhail sin na neithe seo uile</span>
<lb n="6396"/><span>thabhairt dúinn inso ngleann so na ndeór, agus in</span>
<lb n="6397"/><span>ríoghacht an bháis; créad é mór bhreághthacht mar sin</span>
<lb n="6398"/><span>ár náitreabh síorraídhe i dtalamh na mbeo?  O atá sé chomh</span>
<lb n="6399"/><span>fial chomh maith seo dá námhaid, ag tabhairt áitreabh chomh</span></p>
</div>
<pb n="58"/>
<div><lb n="6400"/><p><span>taithneamhach chomh breágh dóibh; cad é dá bhrígh sin</span>
<lb n="6401"/><span>nár ceart dá dhaoine muinnteartha agus dá sheirbhísigh súil</span>
<lb n="6402"/><span>'bheith acu dfhagháil uaidh in a ríoghacht naomhtha, in ar</span>
<lb n="6403"/><span>mian leis agus le nar mian leis a mhórdhacht agus a</span>
<lb n="6404"/><span>ghlóire dfhoillsiúghadh dóibh go síorraídhe in féasta do-</span>
<lb n="6405"/><span>chríochnuighthe, atá ullamh ann aige dá fhíréin?  Go</span>
<lb n="6406"/><span>mbeannuigh an uile chréatúir a mhór mhaitheas go brách.</span></p>
<lb n="6407"/>
<lb n="6408"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, ar lucht comhnuighthe</span>
<lb n="6409"/><span>naomhtha an ríoghacht beannuighthe seo, na miliúin do</span>
<lb n="6410"/><span>mhiliúin d'aingil, ar na labhrann an fáidh Dómhnall, ar na</span>
<lb n="6411"/><span>fheicsint Dé na nuile chumhachta dhó in aisling, a deir</span>
<lb n="6412"/><span>linn, Dan 7 "Go raibh míle do mhíltibh ag ministreálacht</span>
<lb n="6413"/><span>dó; agus deich míle uair deich míle do sheasaigh ós a</span>
<lb n="6414"/><span>choinne: 'na comthionól dochuimsighthe do naoimh agus</span>
<lb n="6415"/><span>do mhairtírigh, agus seirbhísigh eile Dé dfhearaibh agus</span>
<lb n="6416"/><span>do mhnáibh cruinnuighthe as an uile náisiún, treibhe agus</span>
<lb n="6417"/><span>teangacha; agus os a gceann uile, an Mhaighdean</span>
<lb n="6418"/><span>Mhuire máthair Dé, bainríoghain na naoimh agus na nain-</span>
<lb n="6419"/><span>gil; atá an uimhir doáirimhe.  Acht O!  Cé nár féidir</span>
<lb n="6420"/><span>leis súil a bheith aige seilbh séanmhar na coimhdeachta so</span>
<lb n="6421"/><span>dfhagháil? atáid síad uile go ró onórach, ró ghlórmhar, ró </span>
<lb n="6422"/><span>chiallmhar, ró naomhtha, atáid siad uile don bhfuil ríoghamhail,</span>
<lb n="6423"/><span>iad uile 'na ríghthe agus 'na bainríoghnaídhe iad uile 'na</span>
<lb n="6424"/><span>gclainn agus 'na noidhreadha ag an Dia ró árd: maiseamhail</span>
<lb n="6425"/><span>agus óg go brách, corónuighthe le coróin bhreághtha ghlórmhar</span>
<lb n="6426"/><span>shíorraídhe, agus ag soillsiúghadh nibhus solusmhara ná an</span>
<lb n="6427"/><span>ghrian, atá a ngrádh agus a gcarthanacht dá chéile nibhus</span>
<lb n="6428"/><span>mó ná mar is féidir a smaoineadh; níbhfuil acu uile acht</span>
<lb n="6429"/><span>aon chroidhe amháin, aon toil amháin, agus aon anam</span>
<lb n="6430"/><span>amháin, mar sin atá sólás agus sásamh gach aon díobh méa-</span>
<lb n="6431"/><span>duighthe chomh minic is atá anamnacha naomhtha agus aingil</span>
<lb n="6432"/><span>insna flaitheas, leis an dtaithneamh dolabhartha do ghlacann</span>
<lb n="6433"/><span>gach aon díobh in séan a chéile go huile.  A Chríos-</span>
<lb n="6434"/><span>taidhthe déanaimíd aithris ar a súbháilcídhe anso, ionnas go</span>
<lb n="6435"/><span>dtiocfamaís 'na dhiaidh so go dtí na gcoimhdeachta shéanmhar,</span></p>
</div>
<pb n="59"/>
<div><lb n="6436"/><p><span>agus a bheith na bhfhochair ag seineamh go síorraídhe amhráin</span>
<lb n="6437"/><span>síor Sion chun Dé.</span></p>
<lb n="6438"/>
<lb n="6439"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, gurab é do dhéanann</span>
<lb n="6440"/><span>sólásaídhe ha bhflaitheas agus séan na bhfíréin go hiomlán</span>
<lb n="6441"/><span>mhór ná síorraídheacht a sonais, agus an deimhniúghadh agus</span>
<lb n="6442"/><span>an tsábháltacht fhírinneach noch do shealbhuígheann siad,</span>
<lb n="6443"/><span>go bhfuil a séan go brách dlúithcheangailte le síorraí-</span>
<lb n="6444"/><span>dheacht Dé, chomh fada is do bheidh Dia 'na Dhia.  Beid siad</span>
<lb n="6445"/><span>in a fhochair in a ríoghacht naomhtha.  O! m'anam,</span>
<lb n="6446"/><span>créad é chomh compórdamhail, chomh taithneamhach féachain</span>
<lb n="6447"/><span>romhat isteach inso tsíorraídheacht mhór fhada so, agus</span>
<lb n="6448"/><span>ansan tú féin do dhearmad an so radharc séanmhar so na</span>
<lb n="6449"/><span>síorraídheacht dochríochnuighthe: O! beannaigh do Dhia,</span>
<lb n="6450"/><span>do ullmhaigh na sólásaídhe síorraídhe seo mar luachtsaothair</span>
<lb n="6451"/><span>ar son seirbhís chomh beag, agus toiscithe duitse ó'n uile</span>
<lb n="6452"/><span>shíorraídheacht: ná ní dhéanfe faid mhór na síorraídheachta</span>
<lb n="6453"/><span>so na sólásaídhe seo míthaithneamhach ná fadálach idtaobh</span>
<lb n="6454"/><span>a bheith i bhfad 'na seilbh; óir, do réir mar is fairge gan</span>
<lb n="6455"/><span>teora don uile nídh maith Dia, agus a cháilídheachtaídhe</span>
<lb n="6456"/><span>diadha, óirchiste dochaite, dochríochnuighthe, do chom-</span>
<lb n="6457"/><span>póird; mar sin beidh séan na muinntire seo do shealbhóchaidh</span>
<lb n="6458"/><span>go síorraídhe é do ghnáth friseálta, do ghnáth nuadh.</span>
<lb n="6459"/><span>Tabhair da bhrígh sin, a anam críostamhail masla don uile</span>
<lb n="6460"/><span>nídh atá talmhaídhe agus temporálta agus diúltaigh díobh,</span>
<lb n="6461"/><span>agus ó'n uair seo tosnaigh do thaisteal chun ríoghacht</span>
<lb n="6462"/><span>glórmhar, naomhtha agus síorraídhe.  Ansan do gheobhair an</span>
<lb n="6463"/><span>uile nídh dar féidir led chroidhe dúil do chuir ann,</span>
<lb n="6464"/><span>onóir síorraídhe, óirchiste dochuimsighthe, sólásaídhe ró </span>
<lb n="6465"/><span>ghlan agus dochríochnuighthe, beatha, sláinte, scéimh gan</span>
<lb n="6466"/><span>meath go brách, etc. O! 'sé seo amháin do bhaile fíri-</span>
<lb n="6467"/><span>nneach, talamh na mbeo.</span>
<lb n="6468"/></p>
</div>
<pb n="60"/>
<div><lb n="6469"/><p><span>CAIB XVIII</span>
<lb n="6470"/><span>Ar uimhir bheag na bhFíréin.</span></p>
<lb n="6471"/>
<lb n="6472"/><p><span>An tOchtmhadh Lá Déag</span></p>
<lb n="6473"/>
<lb n="6474"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, ar na focail seo Chríost:</span>
<lb n="6475"/><span>"Is mó duine glaoidhte ach is beag toghthar," noch do</span>
<lb n="6476"/><span>chuireann fírinne mhór uathbhásach i dtuigsint dúinn, aith-</span>
<lb n="6477"/><span>riste go minic le béal na fírinne féin, chun peacaigh</span>
<lb n="6478"/><span>neamheaglach do mhúscail suas as a gcodladh trom san in</span>
<lb n="6479"/><span>ar thaltaigh a námhaid iad chun suain.  Ag seo ceann</span>
<lb n="6480"/><span>do na leasúin seo do chraobhscaoil sé dúinn mar fhun-</span>
<lb n="6481"/><span>daiméid don eagnuigheacht chríostamhail in a shear-</span>
<lb n="6482"/><span>móin diadha ar an sliabh, áit in adeir sé linn, N. Matt.</span>
<lb n="6483"/><span>7.v.13,14.  "Imthigh i steach an doras cumhang,</span>
<lb n="6484"/><span>óir is fairsing é an doras, agus is leathan é an tslíghe</span>
<lb n="6485"/><span>do threoruigheas chun damanta, agus is mór a théid i </span>
<lb n="6486"/><span>steach tríd.  O! is cumhang é an doras, agus is caol é</span>
<lb n="6487"/><span>an tslíghe do threoruigheas chun na beatha, is beag do </span>
<lb n="6488"/><span>gheibh eolas air".  Fós adeir sé inso searmóin céadna</span>
<lb n="6489"/><span>linn, "nách é gach uile neach adeir liomsa, a Thiarna,</span>
<lb n="6490"/><span>a Thiarna, do rachas isteach sa ríoghacht naomhtha,</span>
<lb n="6491"/><span>ach an té do nídh toil matharsa atá ar neamh, viz. Le</span>
<lb n="6492"/><span>comhfhreagra fírinneach le dlighe Dé, agus a Shuíbhscéil.</span>
<lb n="6493"/><span>Gan so deimhnígheann sé dúinn ná beidh aon tairbhe dúinn</span>
<lb n="6494"/><span>míorbhailtídhe do dhéanamh in a ainm.  Is mó daoine a</span>
<lb n="6495"/><span>déarfaidh liom ar an lá úd (an bhreitheamhnais) "A</span>
<lb n="6496"/><span>Thiarna, nach id hainmse do rinneamar tairngir-</span>
<lb n="6497"/><span>eacht agus id hainmse do theilgeamar amach na dea-</span>
<lb n="6498"/><span>mhain, agus do rinneamar iomad miorbhailte: agus an </span>
<lb n="6499"/><span>san admhóchaidh mise dhóibh, ná'r aithin mé riamh iad; im-</span>
<lb n="6500"/><span>thighidhe uaim a lucht déanta na héagcóra:"  A Dhia</span>
<lb n="6501"/><span>mhaith!  Créad é an chríoch do bheidh orainne, mádh bhíonn</span>
<lb n="6502"/><span>an mhuinntir seo, do ghní miorbhailte id hainm díbeartha</span>
<lb n="6503"/><span>ó'd ríoghacht síorraídhe?</span></p>
<lb n="6504"/>
<lb n="6505"/><p><span>Smaoinigh, inso dara háit, créad é liacht slíghe ina</span></p>
</div>
<pb n="61"/>
<div><lb n="6506"/><p><span>ndeimhnighthear nó 'na gcuirtear i dtuigsint dúinn insa Sean </span>
<lb n="6507"/><span>Tiomna an fhírinne uathbhásach so: don uile dhuine</span>
<lb n="6508"/><span>dár chomhnaigh ar an saol níor sábháladh gan bádhadh le</span>
<lb n="6509"/><span>uisce na díleann acht ochtar, viz. Noah agus a mhuintir;</span>
<lb n="6510"/><span>do na sé chéad míle do chlainn Israel do tháinig as</span>
<lb n="6511"/><span>talamh na Egypt fé choimirce Mhaois, níor dheabhaigh ? is-</span>
<lb n="6512"/><span>teach in Canaan, talamh na geallamhna acht amháin</span>
<lb n="6513"/><span>beirt, Joshua agus Caleb; nídh 'na gcuireann an taps-</span>
<lb n="6514"/><span>tal N. Pól, mar chomparáid dúinne na críostaidhthe na</span>
<lb n="6515"/><span>samplaídhe seo, 1 Cor.10.  Chun na críche céadna, cuireann</span>
<lb n="6516"/><span>an fáidh Isaias, Caib.24,v.13,14. i gcosmh-</span>
<lb n="6517"/><span>alacht an mhuintir seo do thiocfe saor ó dhíoltas Dé, leis</span>
<lb n="6518"/><span>an uimhir oraistídhe dfhanann ar an gcrann tar éis na</span>
<lb n="6519"/><span>dtorthaí do bhailiúghadh, nó leis an mbeagán cratháin</span>
<lb n="6520"/><span>fíonúirídhe faightear ar na fineamhain tar éis fóghmhar mhaith</span>
<lb n="6521"/><span>do dhéanamh, Uch! a Chríostaidhthe éistigh an san, agus</span>
<lb n="6522"/><span>umhluíghidhe do ghlór bhúr Slánuightheóra an tan adeir libh,</span>
<lb n="6523"/><span>N. Luc.13.v.23.  "Déanaidh bhúr ndíthcheall ar dhul</span>
<lb n="6524"/><span>isteach sa doras cumhang: óir adeirim libh, is mó</span>
<lb n="6525"/><span>daoine iarrfas dul isteach, agus nach féidir leo": dá</span>
<lb n="6526"/><span>bhrígh, mádh dhéanann urmhór na gcríostaidhthe suarachas</span>
<lb n="6527"/><span>saothair ar dhul isteach, ar a shon san, ní dhéanaid siad</span>
<lb n="6528"/><span>a ndíthcheall le na bhfórsa go huile; ní bhíonn siad dá-</span>
<lb n="6529"/><span>iríre ag iarraidh dul isteach, agus dá bhrígh sin, ní bhfaigh-</span>
<lb n="6530"/><span>id siad cead dul isteach, go brách.  Éist arís le eag-</span>
<lb n="6531"/><span>la agus crith leis an apstal N. Peadair, an tan do 'neó-</span>
<lb n="6532"/><span>sann dúinn, más ar éigin do shaorthar an fíréin, cá háit</span>
<lb n="6533"/><span>a dtaisbeanfaidh an peacach nó an duine neamhdhiadha é</span>
<lb n="6534"/><span>féin? (1 Ep.Caib.4,v.18). Oh m'anam! "tuga-</span>
<lb n="6535"/><span>imíd aire dá bhrígh sin (adeir an tapstal céadna linn),</span>
<lb n="6536"/><span>le deaghoibreacha ár ngairm agus ár dtogha do dhéanamh</span>
<lb n="6537"/><span>diongbhálta", 2 Pead.1.10. agus má imtheóchaidh daoine</span>
<lb n="6538"/><span>eile 'na sluaite go hifrionn, bíodh sé daigne againne</span>
<lb n="6539"/><span>gan dul leo mar choimhdeachta.</span></p>
<lb n="6540"/>
<lb n="6541"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, ar thuairim na naith-</span></p>
</div>
<pb n="62"/>
<div><lb n="6542"/><p><span>reacha naomhtha ar an nídh seo, le feicsint in a scríbhinn;</span>
<lb n="6543"/><span>acht morán nibhus mó ina mbeatha aithrighe; agus is</span>
<lb n="6544"/><span>insa neagla 'san bhreitheamhnas Dé, do mhaireadar agus do </span>
<lb n="6545"/><span>fuaradar bás, ar do bhí a fhios acu é bheith contrártha do</span>
<lb n="6546"/><span>bhreitheamhnas na ndaoine.  A Chríostaidhthe, tugaimídne</span>
<lb n="6547"/><span>nibhus fearr fé ndeara tuair im chlainn seo an tsoluis,</span>
<lb n="6548"/><span>ná tuigsint shuarach dhíthchéille gan bhrígh na saoltánaigh</span>
<lb n="6549"/><span>mheallta, adeir go hard "Síothcháin agus sábháltacht,</span>
<lb n="6550"/><span>an tan do bhíonn léirscrios obann chun tuitim ar a gcinn".</span>
<lb n="6551"/><span>O! tabhair aire an uair seo don naomh mór Eoin Chry-</span>
<lb n="6552"/><span>sostom, aon do dhochtúirídhe prinseabálta Theampaill</span>
<lb n="6553"/><span>Dé, do rinne gnáth thaithighe ag stuidéar ar an scriop-</span>
<lb n="6554"/><span>túir, agus spioraid Dé go speisialta dá stiúrúghadh chun é</span>
<lb n="6555"/><span>thuigsint: tabhair aire, deirim, don gcaint adeirsé le</span>
<lb n="6556"/><span>fírinne i gceann dá shearmóintídhe do phobal Chonstan-</span>
<lb n="6557"/><span>tinople, an uair sin, ard chathair an domhain uile, ina</span>
<lb n="6558"/><span>raibh morán céadta do mhílte críostaidhthe 'na gcomhnaídhe</span>
<lb n="6559"/><span>innte, dá raibh a mbeatha do réir gach aon deamhramha chomh</span>
<lb n="6560"/><span>taithneamhach chomh riaghalta le ár mbeatha ne.  "Cá mhéad is</span>
<lb n="6561"/><span>dóigh libh, ar sé, bheidh sábhálta inso chathair seo?  An nídh</span>
<lb n="6562"/><span>atáim chun a innsint díbh cuirfidh sé sceimhle oraibh; acht</span>
<lb n="6563"/><span>ar a shon san is éigean dam é labhairt.  As an oiread</span>
<lb n="6564"/><span>san do mhílte, is ar éigin a bheidh céad díobh saor;  agus</span>
<lb n="6565"/><span>fós atá contabhairt ar an méid sin féin!"  Sin é ráidh-</span>
<lb n="6566"/><span>teachas an naomh seo.  Agus abhfuilmíd ne, m'anam,</span>
<lb n="6567"/><span>in aon dainnséar a bheith ar an muinntir is mó?  A' bhfuil</span>
<lb n="6568"/><span>ár mbeatha chomh deaghshamplach san, is go dtabharfadh</span>
<lb n="6569"/><span>aon dóchas réasúnta dúinn, mar a mbeidh acht beagán</span>
<lb n="6570"/><span>mar sin saor, go mbeimísne ar an gcomhthionól séan-</span>
<lb n="6571"/><span>mhar san?</span></p>
<lb n="6572"/>
<lb n="6573"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, ar shon ná deir an</span>
<lb n="6574"/><span>scrioptúir ná na haithreacha naomhtha aonrud idtaobh uimhir</span>
<lb n="6575"/><span>bheag na bhfíréin; atá an fhírinne seo le tuigsint go soi-</span>
<lb n="6576"/><span>léir, mádh chuirimíd beatha choitcheanntacht na gCrí-</span>
<lb n="6577"/><span>ostaidhthe i gcomparáid le súibhscéal Chríost, agus le</span>
<lb n="6578"/><span>na</span></p>
</div>
<pb n="63"/>
<div><lb n="6579"/><p><span>aitheanta naomhtha.  "Más áil leat an bheatha shíorraídhe</span>
<lb n="6580"/><span>cfhagháil", arsa ár dTiarna, Matt.19.17. coimeád na haith-</span>
<lb n="6581"/><span>eanta;" níbhfuil aon tslíghe eile chuige.  Agus ag seo</span>
<lb n="6582"/><span>an chéad aithne agus an aithne is mó díobh uile, "Is</span>
<lb n="6583"/><span>éigin duit do Thiarna Dia do ghrádhúghadh led chroidhe go</span>
<lb n="6584"/><span>hiomlán, led anam go hiomlán, led neart go hiomlán."</span>
<lb n="6585"/><span>(Matt.22.37.)  Anois créad é laighead atá do choimeá-</span>
<lb n="6586"/><span>dann an aithne seo?  Is fuiris a rádh le coitcheanntacht</span>
<lb n="6587"/><span>na Críostaidhthe go ngrádhamaíd Dia le nár gcroidhe go</span>
<lb n="6588"/><span>hiomlán; acht créad égnáthamh ár mbeatha go hiomlán;</span>
<lb n="6589"/><span>ná faigheann grádh an duine air féin, glóire dhíomhaoin,</span>
<lb n="6590"/><span>pléisiúr na colna, etc. ar gach aon ócáid tosach dfhagháil</span>
<lb n="6591"/><span>roimh Dhia?  Más mar seo é, is díomhaoin a rádh "go</span>
<lb n="6592"/><span>ngrádhamaíd é os ceann an uile nídh."  Agus fós níbhfuil</span>
<lb n="6593"/><span>aon tsábháil gan an grádh so.  Machtnaig go maith air</span>
<lb n="6594"/><span>so.  Dá éagmais sin, adeir an tapstal N. Séam,</span>
<lb n="6595"/><span>Caib 4.v.4. gibé duine bheidh 'na charaid ag an saol</span>
<lb n="6596"/><span>so, déanann sé namhaid Dé dhe féin: agus N. Eoin,</span>
<lb n="6597"/><span>Epist.1.Caib.2.v.15 "mádh ghrádhann aon neach ar</span>
<lb n="6598"/><span>bith an saol, níbhfuil grádh an Athar ann?  Agus adeir</span>
<lb n="6599"/><span>Críost féin "nach féidir linn dá mhaighistir do sheirbheáil."</span>
<lb n="6600"/><span>(Matt.6.v.24).  Cionnas ís féidir linn mar sin a thuigsint</span>
<lb n="6601"/><span>go bhfaighmíd beatha mhíriaghalta urmhór na muinntire seo do</span>
<lb n="6602"/><span>ghlaodhann Críostaidhthe ortha féin (ná bíonn do stuidéar acu</span>
<lb n="6603"/><span>ach an saol so do shásamh, agus iad féin do chuir in</span>
<lb n="6604"/><span>oireamhaint dá riaghalacha fallsa dá chleachta peacamhla,</span>
<lb n="6605"/><span>agus dá neimhnídh mhealltach) do chomhaontúghadh leis an</span>
<lb n="6606"/><span>súil atá acu le ríoghacht na bhflaitheas dfhagháil, áit nach</span>
<lb n="6607"/><span>féidir dfhagháil gan cruadháil mhór do dhéanamh orainn féin, le</span>
<lb n="6608"/><span>diúltúghadh don saol peacamhail seo, agus le beatha séantach</span>
<lb n="6609"/><span>orainn féin agus le smachtúghadh na colna.</span></p>
<lb n="6610"/>
<lb n="6611"/><p><span>Smaoinigh inso cúigeadh háit, créad é mór mhéad na</span>
<lb n="6612"/><span>ndroch chleachta do bhíonn imeasc urmhór na bhfíor chrí-</span>
<lb n="6613"/><span>ostaidhthe deaghchreidmheach, agus as san tabhairdo bhreith-</span>
<lb n="6614"/><span>eamhnas ar a gcrích 'na dhiaidh so.  Créad é laighead do bhíonn</span></p>
</div>
<pb n="64"/>
<div><lb n="6615"/><p><span>seasmhach go fírinneach inaghaidh meas saolta, agus inaghaidh eagla</span>
<lb n="6616"/><span>urchóideach roimh ráidhteachas an tsaol?  Faraoir, créad é liacht daoine</span>
<lb n="6617"/><span>do dhiúltuígheas dá leas anama síorraídhe do dhéanamh idtaobh an eagla</span>
<lb n="6618"/><span>mhalluighthe seo, le nar fearr leo grása Dé chailleamhaint ná onóir</span>
<lb n="6619"/><span>fallsa agus meas an tsaolseo!  Créad é liacht don muinntir seo do rinne</span>
<lb n="6620"/><span>ádh agus fortún an tsaol seo iad do ardúghadh os ceann rannc a gcomhcho-</span>
<lb n="6621"/><span>mharsa, do mhaireas do ghnáth in staid damnadh, le aigne mhalluighthe</span>
<lb n="6622"/><span>gan cuir suas go brách le aithis ó aon duine, agus do dhéanann rogha dá</span>
<lb n="6623"/><span>nonóir saolta roimh a gcoinsias!  Daoine dona, le iad féin do tha-</span>
<lb n="6624"/><span>bhairt anuas anois chun géilleadh dona riaghalacha fallsa na</span>
<lb n="6625"/><span>saoltánaigh mheallta so, do bheidh fós dá mbrúghadh fé chosa diabhail</span>
<lb n="6626"/><span>mhasluightheach ar feadh na síorraídheachta: Créad é laighead do</span>
<lb n="6627"/><span>mhaighistrídhe muinntire do bhíonn dícheallach cúramach timcheall na</span>
<lb n="6628"/><span>ndaoine do bhíonn fá na gcoimríghe, chun aire thabhairt gan uireasba</span>
<lb n="6629"/><span>comhairle ná teagasc a bheith do riachtanas ortha, gan iad a bheith</span>
<lb n="6630"/><span>failligheach in a ndeabhóid etc. agus gan aon nídh scannalach ná</span>
<lb n="6631"/><span>peacamhlach do bheith i bhfolach 'na measc do dheasca a neamhshuim</span>
<lb n="6632"/><span>nó a spaideamhlacht san; agus fós deimhnígheas an tapstal dúinn, mádh</span>
<lb n="6633"/><span>dhéanann aon neach neamhshuim in cúram a mhuinntire gur measa é ná</span>
<lb n="6634"/><span>ainchríostaídhe (1.Tim.5.v.3).  Créad é laighead aithreacha agus</span>
<lb n="6635"/><span>máithreacha thugann aire go fírinneach a gclann do thabhairt suas</span>
<lb n="6636"/><span>óna nóige ineagla Dé, agus fuath fhírinneach do chuir i</span>
<lb n="6637"/><span>dtuigcint dóibh do bheith acu óna leanbhaíocht, don bpeaca, thar</span>
<lb n="6638"/><span>gach uile olc.  Uch! Créad é an damaint dúbalta do tharraingeóchaidh</span>
<lb n="6639"/><span>urmhór na ndaoine ortha féin le iodhbairt do dhéanamh do anamnacha</span>
<lb n="6640"/><span>a gclainne don diabhal agus don saol, noch 'nar bhfuiris dóibh</span>
<lb n="6641"/><span>iad do thabhairt suas chun na bhflaitheas!  Fá dheoidh, gan</span>
<lb n="6642"/><span>gach aon staid beatha dáireamh go haonda, ná fuil sé soiléir, go</span>
<lb n="6643"/><span>mbíonn éagcóir, neamhglaineacht, cúlchaint, etc. ag riaghlúghadh</span>
<lb n="6644"/><span>in gach áit imeasc Críostaidhthe, agus go bhfuil an méid</span>
<lb n="6645"/><span>díobh so do mhaireann suas le riaghalacha an tsuíbhscéil go fíor bheag?</span>
<lb n="6646"/><span>A Dhia mhaith! déin trócaire orainn, agus tabhair dúinn grása a bheith</span>
<lb n="6647"/><span>ar an mbeagán, ionnas go mbeimís ar an muinntir do bheidh sábhálta.</span></p>
<lb n="6648"/>
<lb n="6649"/><p><span>CAIB. XIX</span>
<lb n="6650"/><span>Ar an bPeacadh Marbh.</span>
<lb n="6651"/><span>An naomhadh Lá Déag</span></p>
<lb n="6652"/>
<lb n="6653"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, ná fuil ar talamh, ná fós i nifrionn</span>
<lb n="6654"/><span>féin, aon ainmhídheach nibhus critheaglaighe, nibhus salaíghe agus</span>
<lb n="6655"/><span>nibhus gráin eamhla ná an peaca; ainmhidhe do bhí 'na chéad bheireatas</span>
<lb n="6656"/><span>ag an diabhal; nó chun labhairt nibhus cirte, athair an diabhail agus</span>
<lb n="6657"/><span>ifrinn.  Ní raibh sa saol uile aon chréatúir nibhus taithneamhaighe,</span>
<lb n="6658"/><span>nibhus breághtha, nibhus iomláine líonta leis an uile shórt</span>
<lb n="6659"/><span>taidhlaicídhe do</span></p>
</div>
<pb n="65"/>
<div><lb n="6660"/><p><span>nádúir agus do ghrása, ná mar do bhí an taingeal lonrach san,</span>
<lb n="6661"/><span>Lucifer, agus a choimhdeachta; ar a shon san do rinne aon pheaca</span>
<lb n="6662"/><span>amháin marbh, agus san le smaoineamh, iad do aistriúghadh in aon mhó-</span>
<lb n="6663"/><span>iméad ina ndiabhail ghránna, na nanacróirídhe malluighthe fíor chri-</span>
<lb n="6664"/><span>theaglach agus déisteanach do Dhia agus do dhaoine.  Créad é an</span>
<lb n="6665"/><span>chríoch, is dóigh libhse, do thabharfaidh an peaca ar an duine, noch</span>
<lb n="6666"/><span>ná fuil ann acht luaithreán agus luaith, mádh mhúchann sé chomh salach</span>
<lb n="6667"/><span>san réaltann na bhflaitheas?  Dob é an tainmhídhe seo, an peaca, do</span>
<lb n="6668"/><span>dhíbir ár gcéad sinnsir amach as párrthas, agus do dhaor iad san</span>
<lb n="6669"/><span>agus a sliocht chun mífhortún doáirimhe, agus chun bás tem-</span>
<lb n="6670"/><span>porálta agus síorraídhe.  Dob é an peaca do bhádhaigh an domhan le</span>
<lb n="6671"/><span>uisce na díleann; agus do líonann go laetheamhail ifrionn le mil-</span>
<lb n="6672"/><span>iúin danamnacha bochta, chun a bheith 'na nadhaint do lasracha</span>
<lb n="6673"/><span>síorraídhe.  A Dhia mhaith! Saor sinn ó'n olc uathbhásach so.</span></p>
<lb n="6674"/>
<lb n="6675"/><p><span>Smaoinigh, inso dara háit, gurb é an peaca bás an anama.</span>
<lb n="6676"/><span>Óir do réir mar i sé an tanam beatha an choirp, agus dá bhrígh</span>
<lb n="6677"/><span>sin atá an corp san marbh óna nimthigheann an tanam, agus an tanam</span>
<lb n="6678"/><span>san marbh, noch tríd an bpeaca marbh do chailleann Dia agus</span>
<lb n="6679"/><span>a ghrása.  Mádh bhíonn dá bhrígh sin, corp marbh óna nimthigheann</span>
<lb n="6680"/><span>an tanam as chomh fuathmhar agus chomh critheaglach san gur</span>
<lb n="6681"/><span>beag dfhoidhneóchadh luighe aon oidhche amháin in aon leaba le na</span>
<lb n="6682"/><span>leithéid do chomrádaídhe leapan, cionnas is féidir a pheacaigh</span>
<lb n="6683"/><span>bhoicht, go bhfaighigh tusa do ghnáth conablach d'anam diompar</span>
<lb n="6684"/><span>id thimpcheall marbh leis an bpeaca marbh, noch atá ni-</span>
<lb n="6685"/><span>bhus fuathmhara agus nibhus critheaglaighe?  Oh! iarr ar Dhia do shúile</span>
<lb n="6686"/><span>d'oscailt chun go bhfeicfeá do staid iarghnódhach féin, chun go</span>
<lb n="6687"/><span>bhfuathófá an tainmhídhe ifreannta, an peaca, noch doilis chomh</span>
<lb n="6688"/><span>fada id bhrollach, agus noch is cúis fhírinneach dod mhífhortún</span>
<lb n="6689"/><span>uile.</span></p>
<lb n="6690"/>
<lb n="6691"/><p><span>Smaoinigh, insa tríomhadh háit, cad do chailleann tanam leis an</span>
<lb n="6692"/><span>bpeaca, agus do thairbhígheann sé chun cúiteamh do dhéanamh inso</span>
<lb n="6693"/><span>chailleamhaint seo.  Cailleann sé grása Dé, an saidhbhreas is mó, agus</span>
<lb n="6694"/><span>trí na chailleamhaint seo cailleann sé Dia féin.  Cailleann sé coimirce</span>
<lb n="6695"/><span>aithreamhail agus muinntearas Dé, cailleann sé mór ónoir leinbh Dé</span>
<lb n="6696"/><span>agus céile Chríost, cailleann sé ceart agus teideal ar ríoghacht</span>
<lb n="6697"/><span>síorraídhe; bíonn sé scartha ó uile thíolaicídhe an Spioraid Naomh,</span>
<lb n="6698"/><span>robálta ó luacht a bheatha go hiomlán; bíonn sé 'na leanbh ifrinn</span>
<lb n="6699"/><span>agus 'na sclabhaí aige an diabhal, seal bhuighthe aige go spioradál-</span>
<lb n="6700"/><span>ta, agus mar aon leis cionntach chun damaint shíorraídhe; agus</span>
<lb n="6701"/><span>sin adtairbhigheann sé leis an bpeaca; "mar is é tuarastal an phea-</span>
<lb n="6702"/><span>ca an bás." Rom.6.  Bás an anama anso, agus an dara Bás</span>
<lb n="6703"/><span>'na dhiaidh so.  Uch! a pheacaigh dhona, oscluighigh bhúr súile chun</span>
<lb n="6704"/><span>feicsint, agus bíodh doilgheas oraibh idtaobh bhúr ndailleacht dhobró-</span>
<lb n="6705"/><span>nach ag malartúghadh Dé ar an diabhal, agus flaitheamhnas ar i-</span>
<lb n="6706"/><span>frionn.</span>
<lb n="6707"/></p>
</div>
<pb n="66"/>
<div><lb n="6708"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathrmhadh háit, go bhfuil an peaca fu-</span>
<lb n="6709"/><span>athmhar agus gráiniúil go dochuimsighthe i láthair Dé, mar</span>
<lb n="6710"/><span>atá sé go dochuimsighthe inaghaidh a mhaitheas ardchumhach-</span>
<lb n="6711"/><span>tach.  Fuathuigheann sé é le fuath shíorraídhe agus riach-</span>
<lb n="6712"/><span>tanach, agus ní féidir leis gan fuath do bheith aige dhó</span>
<lb n="6713"/><span>do ghnáth nibhus lúgha ná mar is féidir leis stad ó bheith</span>
<lb n="6714"/><span>'na Dhia.  Uime sin dá mbeadh an duine is fíréannta</span>
<lb n="6715"/><span>ar talamh chomh mífhortúnach san is titim inso pheaca</span>
<lb n="6716"/><span>marbh is lúgha, do bheadh sé ar an am gcéadna ina</span>
<lb n="6717"/><span>námhaid aige Dia: agus dá bhfaigheadh bás inso staid</span>
<lb n="6718"/><span>sin do mhothóchadh sé go cinnte meádhchain ceart dhíol-</span>
<lb n="6719"/><span>tas Dé ar feadh na síorraídheachta.  Uch! a Chríost-</span>
<lb n="6720"/><span>aidhthe ná bhíodhmís go brách chomh mór san ar buile</span>
<lb n="6721"/><span>dul i gcontabhairt cogadh do chuir ar Dhia. Faraoir!</span>
<lb n="6722"/><span>créad é liacht agus créad é uathbhásaighe na mbreitheamh-</span>
<lb n="6723"/><span>nais do leagann sé go laetheamhail ar an bpeaca, agus</span>
<lb n="6724"/><span>ar na peacaigh?  Créad é liacht daoine, mar shásamh 'na</span>
<lb n="6725"/><span>bpeacaídhe, do sciobtar don saol imbláith a nóige le</span>
<lb n="6726"/><span>bás obann neamhullmhaithe?  Créad é liacht daoine d'fhaigh-</span>
<lb n="6727"/><span>eann bás inéadóchas?  Créad é líacht daoine tar éis af-</span>
<lb n="6728"/><span>haid aimsire do bhíonn siad ag maslúghadh grása Dé, dfhág-</span>
<lb n="6729"/><span>thar an staid mhalluighthe, i gcruadhchroidheacht, an breith-</span>
<lb n="6730"/><span>eamhnas is measa agus is uathbhásaíghe do bfhéidir?  O!</span>
<lb n="6731"/><span>critheamaíd ar smaoineamh ar mhífhortún chomh mór; -</span>
<lb n="6732"/><span>bíodhmíd cinnte nach féidir aon mhífhortún a bheith</span>
<lb n="6733"/><span>chmh mór le titim i bpeaca marbh, agus gur mó do na-</span>
<lb n="6734"/><span>mhaid dúinn sinn féin, agus go ndéanaimíd nibhus mó dío-</span>
<lb n="6735"/><span>bhála dúinn féin le toil do thabhairt d'aon pheaca amháin</span>
<lb n="6736"/><span>marbh, ná mar is féidir le daoine an tsaol uile, agus le</span>
<lb n="6737"/><span>diabhail ifrinn do dhéanamh dúinn, ar shon go gcuirfidís</span>
<lb n="6738"/><span>uile a gconganta malluighthe le na chéile chun a ndíthcheall</span>
<lb n="6739"/><span>díobhála do dhéanamh: óir an méid is féidir leo dhéanamh,</span>
<lb n="6740"/><span>an fhaid ná géillimíd don bpeaca, ní féidir leis an ta-</span>
<lb n="6741"/><span>nam do ghortúghadh: ar an ábharsan, sinn féin le toil do tha-</span>
<lb n="6742"/><span>bhairt don bpeaca marbh do tharrainguígheann bás uathbhá-</span>
<lb n="6743"/><span>sach síorraídhe ar ár nanamnacha féin.  A Dhia mhaith!</span></p>
</div>
<pb n="67"/>
<div><lb n="6744"/><p><span>Ná leig dúinn go brách é bheith chomh dall san, is go mbei-</span>
<lb n="6745"/><span>mís 'nár murdraerídhe ar ár nanamnacha féin.</span></p>
<lb n="6746"/>
<lb n="6747"/><p><span>Smaoinigh, inso cuigeadh háit, O m'anam agus</span>
<lb n="6748"/><span>crioth le scannradh an radhairc uathbhásach iomadamhlach san</span>
<lb n="6749"/><span>do choirthe inaghaidh Dé, le nar rinne tú a fhearg do</span>
<lb n="6750"/><span>chorruíghe go minic ar feadh cúrsa iomlán do bheatha.</span>
<lb n="6751"/><span>Faraoir! atá sé ró fhíor, nach túisce do tháinigh tú</span>
<lb n="6752"/><span>chun réasún do bheith agat, ná thréigis do ríghe agus do</span>
<lb n="6753"/><span>Dhia, an té 'nar chaithis go séanmhar laethe do neamh-</span>
<lb n="6754"/><span>chionntacht fé scíatháin a choimirce aithireamhail?</span>
<lb n="6755"/><span>Uch! Créad é chomh luath is do rithis ar siubhal ó'n</span>
<lb n="6756"/><span>athair is ró fhearr, agus mar an leanbh díoblasach ag</span>
<lb n="6757"/><span>caitheamh do shubstaint i ndúiche strainnséartha, ag iarraídh</span>
<lb n="6758"/><span>go díthchéille d'ainmhían do shásamh le crotal na muc?</span>
<lb n="6759"/><span>Machtnaigh ansan; i ngéireacht tanama, ar bhlianta</span>
<lb n="6760"/><span>do bheatha go huile; agus féach créad é iomadamhlacht</span>
<lb n="6761"/><span>na malluightheacht in smaointe, in briartha, agus in</span>
<lb n="6762"/><span>gníomhartha d'fhoillseóchaidh iad féin os cómhair do shúile:</span>
<lb n="6763"/><span>féach créad é chomh fada is 'tá tú ad spórtáil féin go</span>
<lb n="6764"/><span>neamhchúramach ar bhruach duibheagáin uathbhásach, is</span>
<lb n="6765"/><span>gan nibhus mó ná leithead ruibe gruaige idir tanam</span>
<lb n="6766"/><span>agus ifrionn.  Bíodh buairt agus dobrón ort i</span>
<lb n="6767"/><span>dtaobh do dhíthchéille go dtí so: iongnaigh agus adhraigh</span>
<lb n="6768"/><span>mór mhaitheas Dé; agus anois, an chuid is lúgha dhe,</span>
<lb n="6769"/><span>bíodh aigne dhiongbhálta agat gan diúltú dá thrócaire.</span></p>
<lb n="6770"/>
<lb n="6771"/><p><span>CAIB XX</span>
<lb n="6772"/><span>Ar an bPeacach d'ath-iompuígheas.</span>
<lb n="6773"/><span>An Fichidmhadh Lá.</span></p>
<lb n="6774"/>
<lb n="6775"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, mádh atá aon pheaca</span>
<lb n="6776"/><span>amháin marbh chomh gráiniúil sin do choir inaghaidh mórdh-</span>
<lb n="6777"/><span>acht ardchumhachtach Dé, mar do chímíd insa chai-</span>
<lb n="6778"/><span>bidil déanach; mádh 'tá gach aon pheaca don tsórt</span></p>
</div>
<pb n="68"/>
<div><lb n="6779"/><p><span>san chomh fuathmhar san i láthair Dé, agus mar bhás do</span>
<lb n="6780"/><span>anam an pheacaigh mhífhortúnach san atá cionntach</span>
<lb n="6781"/><span>ann: Cad é ár dtuairim do staid dhona na bpeacaigh</span>
<lb n="6782"/><span>d'aithiompuigheas, 'sé sin, na críostaidhthe sin atá ag síor </span>
<lb n="6783"/><span>thuitim arís agus arís eile  aon sórt amháin peaca</span>
<lb n="6784"/><span>marbh, tar éis a bhfaoistin ghnáthach, agus a ngeallamhnacha</span>
<lb n="6785"/><span>diongbhálta chun a mbeatha a leasúghadh?  Faraoir!  Ní féidir</span>
<lb n="6786"/><span>gan a thuigsint, le hiad do leanmhaint beatha don tsórt</span>
<lb n="6787"/><span>so go bhfuil siad ag cuir stóir mallachta suas dóibh</span>
<lb n="6788"/><span>féin igcoinne lá na feirge; agus go dtarraingeoid do</span>
<lb n="6789"/><span>réir gach aon deamhra, luath nó mall, díoltas uathbhá-</span>
<lb n="6790"/><span>sach anuas ar a gcinn féin!  Óir, i naghaidh gach aon</span>
<lb n="6791"/><span>athiompódh atá a gcoirthe dá mhéadughadh, agus a staid dhéan-</span>
<lb n="6792"/><span>ach nibhus measa ná a gcéad staid.</span></p>
<lb n="6793"/>
<lb n="6794"/><p><span>Smaoinigh inso dara háit, ar an díombuídheachas, an</span>
<lb n="6795"/><span>méirleachas, an diaaithis, ina mbíonn an peacach d'athiom-</span>
<lb n="6796"/><span>puigheas cionntach, chomh minic is tar éis a shíodhchána</span>
<lb n="6797"/><span>do dheanamh, do chasann sé ar nós an mhadra ar an aiseag.</span>
<lb n="6798"/><span>A tá sé cionntach inso míodhnádúir is mó idtaobh grása</span>
<lb n="6799"/><span>a shíothchána le Dia do shaltair fé na chosa, le na rinneadh</span>
<lb n="6800"/><span>beagán roimhe sin é árdach ó aoileach an pheaca, agus</span>
<lb n="6801"/><span>fós amach as géill ifrinn, agus le trócaire áirighthe é</span>
<lb n="6802"/><span>thabhairt chun caradas Dé, chun onóra leinbh Dé, agus</span>
<lb n="6803"/><span>chun a bheith in oidhre a bhflaitheamhnas.  Atá sé cionn-</span>
<lb n="6804"/><span>tach in méirleachas tháir idtaobh a gheallamhnacha diong-</span>
<lb n="6805"/><span>bhálta le Dé in' fhaoistin, do bhriseadh.  Atá sé cionn-</span>
<lb n="6806"/><span>tach in diaaithis scannalach do mhórdhacht Dé, idtaobh</span>
<lb n="6807"/><span>Dia do dhíbirt óna anam, tar éis cuireadh do thabhairt dó</span>
<lb n="6808"/><span>ann, agus an diabhal do leigean i steach ináit, agus</span>
<lb n="6809"/><span>so tar éis leor thuigsint agus eolas an dá shlíghe 'bheith</span>
<lb n="6810"/><span>aige.  A Dhia mhaith!  Leis an domhan go léir do chuir i</span>
<lb n="6811"/><span>gcomóradh leat ba ró mhór an masla é: an tan is lugha ná</span>
<lb n="6812"/><span>gráinne gainimhe na flaitheas, agus a uile chumhachta, an</span>
<lb n="6813"/><span>talamh, agus an fhairge, agus gach abhfuil ionnta, mádh</span>
<lb n="6814"/><span>cuirthear igcomóradh leat iad.  Créad é mar sin is</span></p>
</div>
<pb n="69"/>
<div><lb n="6815"/><p><span>éigean dúinn a thuigsint idtaobh an díobháil neamhchom-</span>
<lb n="6816"/><span>paráidiúil do dhéanann an peacach d'athiompuigheas duitse</span>
<lb n="6817"/><span>an uair do thréigeann sé thú, agus do dhéanann rogha don</span>
<lb n="6818"/><span>diabhal!</span></p>
<lb n="6819"/>
<lb n="6820"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, ar an gcontabhairt</span>
<lb n="6821"/><span>uathbhásach ina mbíonn an peacach d'athiompuigheas go</span>
<lb n="6822"/><span>laetheamhail ó chlaidheamh an chirt diadha bheith ar crochadh</span>
<lb n="6823"/><span>os ceann a chinn cionn tach, corruighthe go laetheamhail</span>
<lb n="6824"/><span>le na mhínádúir agus le na ndrochmhúineadh.  Faraoir!</span>
<lb n="6825"/><span>atáimíd uile somharbhtha.  Níbhfuil fios an lae ná an uair</span>
<lb n="6826"/><span>againn do chuirfe críoch orainn; mádh thugann an bás</span>
<lb n="6827"/><span>amas orainn in staid pheaca marbh, mar na miliúin</span>
<lb n="6828"/><span>eile, beimíd caillte gan fuascail go brách.  Mar sin,</span>
<lb n="6829"/><span>mádh is buile aon am, an tsíorraidheacht do chuir i</span>
<lb n="6830"/><span>gcontabhairt le toil do thabhairt don bpeaca marbh; nach</span>
<lb n="6831"/><span>mó ná san go mór fearg do chuir ar Dhia le síor a-</span>
<lb n="6832"/><span>thiompuighthe, agus le bheith ag tabhairt tarcaisne dá ghrása</span>
<lb n="6833"/><span>agus dá thrócaire?  Uch! créad é iomadamhlacht na</span>
<lb n="6834"/><span>nanamnacha do mealladh mar seo go dtí an bpoll uath-</span>
<lb n="6835"/><span>bhásach san an amhgair síorraídhe, áit ná faighas an</span>
<lb n="6836"/><span>phíast bás go brách, agus ná múchfar an teine?  Mal-</span>
<lb n="6837"/><span>luightheóraidhthe mífhortúnach, ní raibh do dhúil acu iad féin</span>
<lb n="6838"/><span>do dhamaint acht an oiread le aoin ne againne: acht</span>
<lb n="6839"/><span>ní féidir Dia do mhealladh.</span></p>
<lb n="6840"/>
<lb n="6841"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, ar olc eile, 'nar ceart</span>
<lb n="6842"/><span>don bpeacach do bhíonn ag síor athiompódh inso pheaca</span>
<lb n="6843"/><span>céadna, a bheith lán eaglach roimhe, neamhdhísleacht a aith-</span>
<lb n="6844"/><span>righe roimhe sin.  Óir, le fírinne, cad é an deamhra atá go</span>
<lb n="6845"/><span>bhfuil a dhoilgheas agus a aigne chun a bheatha do leasúghadh</span>
<lb n="6846"/><span>mar d'iarrann Dia, an tan i sé an duine céadna é tar</span>
<lb n="6847"/><span>éis an oiread san faoistinídhe dhéanamh?  Croidhebhrughadh</span>
<lb n="6848"/><span>fírinneach iseadh doilgheas ardchumhachtach le na bhfuath </span>
<lb n="6849"/><span>uigheann an taithrigheach a pheaca os ceann an uile olc</span>
<lb n="6850"/><span>eile, le intinn iomlán, agus le aigne dhiongbhálta gan</span>
<lb n="6851"/><span>casadh air go brách aris.  Anois créad é an deamhra atá</span></p>
</div>
<pb n="70"/>
<div><lb n="6852"/><p><span>go bhfuathuigheann an peacach d'aththuiteas in peaca go</span>
<lb n="6853"/><span>fírinneach os ceann an uile olc, le aigne dhiongbhálta a</span>
<lb n="6854"/><span>bheatha a leasúghadh, an uair is fuiris leis ar an gcéad thempt-</span>
<lb n="6855"/><span>áisiún casadh arís air?</span></p>
<lb n="6856"/>
<lb n="6857"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, ar an leigheas agus</span>
<lb n="6858"/><span>na meadhóin le na gcoimeádfar sinn ón olc ur chóideach</span>
<lb n="6859"/><span>so athiompódh inso pheaca marbh.  Ar dtúis na ócáidí</span>
<lb n="6860"/><span>dainnséarach do sheachaint, do tharraing, nó atá cosmha-</span>
<lb n="6861"/><span>lach do tharraingeóchadh insna peacaídhe céadna sinn gan</span>
<lb n="6862"/><span>an taireachas so, teitheadh ó ócáidí an pheaca, ní bheidh</span>
<lb n="6863"/><span>aon tairbhe insna intinnídhe is láidre chun ár mbeatha</span>
<lb n="6864"/><span>do leasúghadh, mar do chímíd go laethamhail ag titim</span>
<lb n="6865"/><span>amach go dona, óir "an té ghrádhas an dainnséar</span>
<lb n="6866"/><span>caillfear é ann", (Eccl.3).  Ní ceart aon chúram saolta</span>
<lb n="6867"/><span>do chuir i gcomóradh le cúram na síorraídheachta:  is</span>
<lb n="6868"/><span>éigean dúinn scarúint le láimh nó le súil nibhus túisce</span>
<lb n="6869"/><span>ná chaillfimís ár nanamnacha.  Cúnamh eile éifeacht-</span>
<lb n="6870"/><span>ach inaghaidh athiompuighthe, dithcheall dúthrachtach do dhéa-</span>
<lb n="6871"/><span>namh le urnuíghe dhiadha agus le glacadh na sácraimintí go</span>
<lb n="6872"/><span>minic ar dheaghstaid ar an intinn dhona do mheallann sinn</span>
<lb n="6873"/><span>chun filleadh arís do chosc: diúltúghadh go cróga do chéad</span>
<lb n="6874"/><span>nádúir an uilc: díthcheall do dhéanamh in gach uile slíghe</span>
<lb n="6875"/><span>is féidir ar ullmhaidheacht malluighthe an pheaca do</span>
<lb n="6876"/><span>ghearradh amach noch dfhág na peacaídhe roimhe seo inso</span>
<lb n="6877"/><span>nanam.  Uch! cad é chomh deacair caisleán do cho-</span>
<lb n="6878"/><span>saint, áit a mbeadh an námhaid i seilbh na gcúilbhealaighe,</span>
<lb n="6879"/><span>agus coimhdeachta láidir istigh aige, ullamh chun na</span>
<lb n="6880"/><span>ngeataídhe d'oscailt dó?   An tríomhadh leigheas agus an</span>
<lb n="6881"/><span>leigheas is prionnseabálta inaghaidh athiompuighthe, an taith-</span>
<lb n="6882"/><span>righeach do bheith dithcheallach ar spioraid fíor aithríghe</span>
<lb n="6883"/><span>d'oileamhaint in a chroidhe, a dhoilgheas idtaobh a phea-</span>
<lb n="6884"/><span>caidhe d'athnuachaint go laetheamhail, agus a choirthe go</span>
<lb n="6885"/><span>léir roimhe sin dadmháil do Dhia le trioblóid anama; an</span>
<lb n="6886"/><span>trócaire sin d'fhoidhne leis chomh fada, d'iongnadh agus</span>
<lb n="6887"/><span>d'adhradh, agus grádha agus meas os ceann an uile shaidh-</span></p>
</div>
<pb n="71"/>
<div><lb n="6888"/><p><span>bhreas do bheith do ghrása na síothchána san le nar tarrain-</span>
<lb n="6889"/><span>geadh amach é as an oiread mífhortún: a iarraidh ar Dhia</span>
<lb n="6890"/><span>go laetheamhail le díograis anama é thógaint as an saol</span>
<lb n="6891"/><span>nibhus túisce ná leigfeadh sé dhó bás dfháil nibhus mó inso</span>
<lb n="6892"/><span>pheaca marbh.  A Dhia mhaith, deonaigh an aigne seo,</span>
<lb n="6893"/><span>do ghnáth do bheith ag ár nanamnacha!  Amen.</span></p>
<lb n="6894"/>
<lb n="6895"/><p><span>CAIB XXI</span>
<lb n="6896"/><span>Ar ndéanamh Aithrighe 'nár bPeacaidhe.</span></p>
<lb n="6897"/>
<lb n="6898"/><p><span>An chéad lá fichead.</span></p>
<lb n="6899"/>
<lb n="6900"/><p><span>Smaoinigh ar dtúis, ar na focail seo Chríost,</span>
<lb n="6901"/><span>Luke 13.v.3.5. "Mar a ndéanaidh sibh an aithrighe</span>
<lb n="6902"/><span>caillfear sibh uile".  Féach anso riaghal choitcheann: ná ní</span>
<lb n="6903"/><span>dhéanann ár dTiarna aon neach do shaoradh ó'n oibliogáid.</span>
<lb n="6904"/><span>Atá an aithrighe dá bhrígh sin riachtanach, ar dtúis, don</span>
<lb n="6905"/><span>muinntir atá cionntach i bpeaca marbh.  Faraoir! is</span>
<lb n="6906"/><span>éigean dona leithéidí seo aithríghe do dhéanamh in a</span>
<lb n="6907"/><span>bpeacaídhe, nó loscadh ar a son go síorraídhe: peacaigh</span>
<lb n="6908"/><span>bhochta, is dobrónach é a staid!  Atáid síad ag súgradh</span>
<lb n="6909"/><span>ar fhíor bhruach ifrinn, agus gach aon mhóiméad titeann</span>
<lb n="6910"/><span>duine éigin díobh síos inso bpoll duibheagáin: agus an</span>
<lb n="6911"/><span>féidir go mbeidís neamheaglach neamhchúramach fé</span>
<lb n="6912"/><span>dhainnséar chomh mór agus chomh follus?  Créad fá dá bhrígh</span>
<lb n="6913"/><span>sin ná greamuigheann siad grása na haithrighe, an taon</span>
<lb n="6914"/><span>phlannc do shábhálaigh iad tar éis longbhriseadh; an taon</span>
<lb n="6915"/><span>chúnamh is fearr chun slánughadh a nanama?  2ndly, atá</span>
<lb n="6916"/><span>an aithrighe riachtanach don muinntir seo, cé ná tugann</span>
<lb n="6917"/><span>a gcoinsias cionntach láithreach iad, ar a shon san, do </span>
<lb n="6918"/><span>bhí cionntach i gcúrsa a mbeatha roimhe sin in a leith-</span>
<lb n="6919"/><span>éidí do choirthe marbhthach.  Uch! A Chríostaidhthe</span>
<lb n="6920"/><span>atá aon pheaca amháin marbh 'na chúis go leor dúinn chun</span>
<lb n="6921"/><span>aithrighe dhéanamh ar feadh ár mbeatha go léir: agus cionnas</span>
<lb n="6922"/><span>is féidir linn, níbhus lúgha dhéanamh má mhachtnuighmíd créad</span></p>
</div>
<pb n="72"/>
<div><lb n="6923"/><p><span>é an peaca marbh; créad éa bheith fé bhreitheamhnas damaint</span>
<lb n="6924"/><span>shíorraídhe; agus gan fios a bheith go fírinneach go brách</span>
<lb n="6925"/><span>ar an mbreitheamhnas so bheith scriosta amach; ná fuil</span>
<lb n="6926"/><span>so 'na chúis go leor mhór chun a chuir d'oibliogáid orainn</span>
<lb n="6927"/><span>do bheith ag déanamh aithrighe ar feadh a mbeatha?  An</span>
<lb n="6928"/><span>féidir linn a rádh le fírinne go mbeidhmíd sábhálta, ná</span>
<lb n="6929"/><span>fós an mhuinntir seo (agus isé Dia in a bhfuil fios aige</span>
<lb n="6930"/><span>créad é laighad díobh ann) ná tugann a gcoinsías cionn-</span>
<lb n="6931"/><span>tach iad in aon pheaca marbh ar feadh cúrsa ambeatha</span>
<lb n="6932"/><span>uile, ní ceart dóibh a thuigsint ar a shon san iad a bheith</span>
<lb n="6933"/><span>saor ó oibliogáid na haithrighe dhéanamh; i dtaobh na bpeac-</span>
<lb n="6934"/><span>aidhe do rinneadar go neamhfhiosach dóibh féin, nó iad san</span>
<lb n="6935"/><span>in ar thuit daoine eile ionnta trí na gcionnta san;</span>
<lb n="6936"/><span>"mar ní fheadair aon neach cé acu grádh nó gráin Dé</span>
<lb n="6937"/><span>thuilleann sé" (Eccl.8.9), cúis eile, mar ná fuil aon lei-</span>
<lb n="6938"/><span>gheas nibhus fearr inaghaidh an pheaca ná beatha aithrighe,</span>
<lb n="6939"/><span>óir buadhfaidh an peaca orainn ináit a chéile mar a</span>
<lb n="6940"/><span>gcoiscfear é le ár dtoil do dhiúltúghadh, le crádhnas, agus le</span>
<lb n="6941"/><span>aithrighe.</span></p>
<lb n="6942"/>
<lb n="6943"/><p><span>Smaoinigh, insa dara háit, i dtaobh slíghe na haith-</span>
<lb n="6944"/><span>righe dhéanamh, is éigean ríaghalacha fé leith do dhéanamh do</span>
<lb n="6945"/><span>dhaoine áirighthe.  An mhuinntir seo ina bhfuil sé do</span>
<lb n="6946"/><span>mhífhortún ortha a bheith ar staid peaca marbh, nó atá</span>
<lb n="6947"/><span>múchta go doimhin i gcleachta aon tsórt amháin  nó</span>
<lb n="6948"/><span>níos mó do pheacaidhe marbhtha, nídh is dobrónaíghe go</span>
<lb n="6949"/><span>mór, chomh luath is d'oscluigheann a súile chun an tain-</span>
<lb n="6950"/><span>mhídhe ifreannta do thugann siad leo 'na dtiomcheall do</span>
<lb n="6951"/><span>thabhairt fé ndeara, mar an leanbh díoblásach, is ceart</span>
<lb n="6952"/><span>dóibh éirighe gan mhoill chun casadh ar a nathair.  Iodhbairt</span>
<lb n="6953"/><span>iomlán do dheanamh ar chroidhe umhal doilgheasach, i sé, os</span>
<lb n="6954"/><span>ceann an uile nídh, d'iarrann Dia ortha; i sé seo is</span>
<lb n="6955"/><span>ceart do bheith mar fhundaiméad dá naithrighe uile; gan</span>
<lb n="6956"/><span>so ní fiú aon rud crádhnaisídhe corpartha.  Níor cheart</span>
<lb n="6957"/><span>dona leithéidí sin do pheacaigh aon tsuaimhneas do</span>
<lb n="6958"/><span>thabhairt dóibh féin nó go ndéanfaidís a síothcháin le Dia;</span></p>
</div>
<pb n="73"/>
<div><lb n="6959"/><p><span>ba cheart dóibh a bpeacaídhe do bheith do ghnáth ós cómhair</span>
<lb n="6960"/><span>a súile.  Ba cheart dá gcéad smaointe ar maidin do</span>
<lb n="6961"/><span>bheith ar a mífhortún idtaobh a bheith chomh fada ó Dhia</span>
<lb n="6962"/><span>is atá siad, 'na sclábhaithe ag an diabhal agus an staid</span>
<lb n="6963"/><span>chosmhalach a bheith mar chomhrádaidhthe aige in amhgar</span>
<lb n="6964"/><span>síorraídhe; ba cheart dóibh a leithéidí céadna do sma-</span>
<lb n="6965"/><span>ointe bheith acu i stoidhche: an tan ba cheart dóibh a</span>
<lb n="6966"/><span>leapthacha do níghe le deora, mar an taithrigheach Daví.</span>
<lb n="6967"/><span>Chomh minic is do theasbánann siad iad féin i bhfiadhnaise</span>
<lb n="6968"/><span>Dé ag rádh a nurnuighthe, is le spioraid an phoibleacáin</span>
<lb n="6969"/><span>umhal ba cheart dóibh é, ag tuigsint dóibh féin nach fiú</span>
<lb n="6970"/><span>iad a súile do thógaint suas chun na bhflaitheas ná féach-</span>
<lb n="6971"/><span>ain ar altóir Dé, agus mar aon leis, ag bualadh a nuchta,</span>
<lb n="6972"/><span>ag rádh, "A Thiarna bí trócaireach ormsa an peacach."</span>
<lb n="6973"/><span>Is mar seo do gheobhaid trócaire go cinnte ó Athair</span>
<lb n="6974"/><span>na trócaire.</span></p>
<lb n="6975"/>
<lb n="6976"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, tar éis don bpeacach</span>
<lb n="6977"/><span>díthcheall do dhéanamh chun síothcháin do dhéanamh le Dia do</span>
<lb n="6978"/><span>mhaslaidh sé, le aithreachas fírinneach agus le faoisdin</span>
<lb n="6979"/><span>in a pheacaidhe, ní ceart dó a thuigsint é féin a bheith</span>
<lb n="6980"/><span>saor ó thuilleadh aithrighe dhéanamh; chomh maith is ná beadh</span>
<lb n="6981"/><span>aon fhiaca anois air le díol le ceart Dé, ná aon oibliogáid</span>
<lb n="6982"/><span>air sásamh do thabhairt 'na pheacaídhe, le oibreacha aithrighe,</span>
<lb n="6983"/><span>agus torthaí maithe na haithrighe do theasbáint.  Ba</span>
<lb n="6984"/><span>ró mhór agus ba dhainnséarach an neamhthuigsint é sin. -</span>
<lb n="6985"/><span>Ná ní ceart dó bheith go hiomlán sásta leis féin idtaobh</span>
<lb n="6986"/><span>an breitheamhnas aithrighe do chuireann an toide faoistin</span>
<lb n="6987"/><span>air do chomhlíonadh, noch is baolach, gur ab annamh do bhíonn</span>
<lb n="6988"/><span>'na leór dhóthain chun ceart Dé do shásamh go hiomlán.</span>
<lb n="6989"/><span>Monuar! Dá dtuigfeadh peacaigh go fíor cheart créad é</span>
<lb n="6990"/><span>an masla uathbhásach do fhaigheann Dia leis an bpeaca</span>
<lb n="6991"/><span>marbh mar is éigean do aithrighigh chearta do thuigsint,</span>
<lb n="6992"/><span>do dhéanfaidís aithrighe in athrú shlíghe 'na déanann morán</span>
<lb n="6993"/><span>eile; do bheidís níos dúthrachtaighe ag smachtú a</span>
<lb n="6994"/><span>gcolainn pheacúil féin le deaghoibreacha aithrighe agus</span></p>
</div>
<pb n="74"/>
<div><lb n="6995"/><p><span>mar seo ag tabhairt sásamh comparáideamhail do Dhia in pea-</span>
<lb n="6996"/><span>caidhe a mbeatha roimhe sin.</span></p>
<lb n="6997"/>
<lb n="6998"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathrú áit, gur ab ós na haithrea-</span>
<lb n="6999"/><span>cha naomhtha agus dochtúirí an Teampaill is fearr</span>
<lb n="7000"/><span>d'fhoghlamómaíd an tslighe cheart chun aithrighe dhéanamh</span>
<lb n="7001"/><span>ar son ár bpeacaidhe, is nídh ó riaghalacha boga fallsa</span>
<lb n="7002"/><span>na saoltánaigh ná ó thaithighe morán do aithrighigh na</span>
<lb n="7003"/><span>haimsire seo.  Éistimíd dá bhrígh sin le soillse an Team-</span>
<lb n="7004"/><span>paill agus leanamaíd a gcomhairle ar an gcúis phráinn-</span>
<lb n="7005"/><span>each so.  "Do mhúin Dia féin sinn, arsa Naoimh Cyprian</span>
<lb n="7006"/><span>(L. de Lapsis) "créad é an tslíghe 'nar ceart dúinn trocaire</span>
<lb n="7007"/><span>d'iarraidh air".  Adeir sé féin linn "Iompuighidh ormsa</span>
<lb n="7008"/><span>le bhur gcroidhe go hiomlán le troscadh, le gol agus cu-</span>
<lb n="7009"/><span>mhaidh." (Joel.2).  Bíodh méad ár ndóláis chomh mór le</span>
<lb n="7010"/><span>uathbhás ár bpeacaídhe; is éigean dúinn urnuighe do rádh</span>
<lb n="7011"/><span>go dúthrachtach; is éigean dúinn an lá do chaitheamh ag</span>
<lb n="7012"/><span>golchás, agus an oidhche ag faire agus ag caoineadh, ag</span>
<lb n="7013"/><span>sileadh deora aithrighe do ghnáth.  "Ba cheart don urlár</span>
<lb n="7014"/><span>foilighthe le luaith bheith mar leaba againn; ár bhfolach</span>
<lb n="7015"/><span>éadach róin, etc.  Tar éis culaidh Chríost do chaitheamh</span>
<lb n="7016"/><span>dínn níor cheart dúinn aon éadach saoltach do lorg; is</span>
<lb n="7017"/><span>éigeandúinn ár naimsir do chaitheamh anois indeaghoib-</span>
<lb n="7018"/><span>reacha, le na nglanfaí dínn ár bpeacaidhe.  Is éigean</span>
<lb n="7019"/><span>dúinn déirc do thabhairt uainn go minic, le na saorfaí</span>
<lb n="7020"/><span>ár n-anamnacha ó'n mbás."  Sin é ráidhteachas Naomh</span>
<lb n="7021"/><span>Cyprian, le na dtagann Naomh Pacian leis in a chomhair-</span>
<lb n="7022"/><span>leacha ar an aithrighe.  "Mádh ghlaodhann aon duine thú</span>
<lb n="7023"/><span>go dtí tobar an ionnailt, caithfe tú diúltú dona leithéi-</span>
<lb n="7024"/><span>dí sin do chompóird.  Mádh thugann aon neach cuireadh</span>
<lb n="7025"/><span>dhuit go dtí cuirm nó féasta, caithfe tú a rádh gur don</span>
<lb n="7026"/><span>muinntir san 'na raibh sé do mhífhortún ortha a nDia do</span>
<lb n="7027"/><span>chailleamhaint atá a leithéidí sin oireamhnach.  Do phea-</span>
<lb n="7028"/><span>cuigheas sa inaghaidh an Tiarna, agus atáim igcontabhairt</span>
<lb n="7029"/><span>a bheith caillte go síorraídhe.  Cad atá agamsa le déanamh</span>
<lb n="7030"/><span>le féastaidhe tar éis dam masla thabhairt dam Dhia?  Is</span></p>
</div>
<pb n="75"/>
<div><lb n="7031"/><p><span>éigean duit dul ag féachaint na mbocht, is éigean</span>
<lb n="7032"/><span>duit urnuighthe na mbaintreacha d'iarraidh, is éigean duit</span>
<lb n="7033"/><span>tú féin do shléachtadh aige cosa na sagairt, is éigean</span>
<lb n="7034"/><span>duit eadarghuidhe an Teampaill d'iarraidh.  Is éigean duit</span>
<lb n="7035"/><span>gach uile meadhon do thástáil do choiscfeadh tú ó dhamaint</span>
<lb n="7036"/><span>shíorraídhe."  Agus adeir N. Ambrose inso dara leabhar</span>
<lb n="7037"/><span>do leabhar na haithrighe, Caib.10.  "An féidir le aon</span>
<lb n="7038"/><span>neach do thuigsint go bhfuil sé ag déanamh aithrighe an</span>
<lb n="7039"/><span>fhaid do bhíonn sé ag tabhairt sásamh dá ainmhian, ag rith</span>
<lb n="7040"/><span>i ndiaidh onóra, an fhaid do bhíonn sé ag déanamh cearrbhas,</span>
<lb n="7041"/><span>ag ól fíon etc.  Is éigead don aithrigheach fírinneach</span>
<lb n="7042"/><span>diúltú don saol, an aimsir riachtanach chun codlata</span>
<lb n="7043"/><span>do ghiorrúghadh, é thoirmeasc le nosnaí, agus é ghearradh</span>
<lb n="7044"/><span>gairid le hurnuighthe."  Agus adeir N. Caesaries O</span>
<lb n="7045"/><span>Arles, Hom.8. "Chomh minic ís do raghmáid ag fios-</span>
<lb n="7046"/><span>rúghadh na ndaoine tinne, nó na bpríosúnaigh, nó síothcháin</span>
<lb n="7047"/><span>do dhéanamh idir eascharaid: chomh minic is do nídhmíd</span>
<lb n="7048"/><span>troscadh na laethe órduighthe ag an Teampall, déirc do</span>
<lb n="7049"/><span>thabhairt dona boicht do ghabhann thar ár ndoirse, etc.;</span>
<lb n="7050"/><span>leo so agus le na leithéidí do oibreacha glantar go lae-</span>
<lb n="7051"/><span>theamhail dínn ár bpeacaidhe éadroma; acht ní leor so amháin</span>
<lb n="7052"/><span>d'ár dtrom choirthe; is éigean dúinn os a cheann so</span>
<lb n="7053"/><span>deora agus gearáin truaighmhéileach do chuir 'na bhfo-</span>
<lb n="7054"/><span>chair, troscaidhe fada, agus déirc mhór más acfuinn dúinn".</span>
<lb n="7055"/><span>Mar seo, mar adeir an naomh céadna linn, Hom.1.</span>
<lb n="7056"/><span>"Le crádhnaisidhe láithreach i seadh choiscfear an brei-</span>
<lb n="7057"/><span>theamhnas báis síorraídhe 'na dhiaidh so: is mar seo leis an</span>
<lb n="7058"/><span>gcionntach d'umhlúghadh i seadh glanfar an cionnta; agus leis</span>
<lb n="7059"/><span>an gcruadháil thoilteanach so, do laighdóimíd fearg an</span>
<lb n="7060"/><span>bhreithimh uathbhásach.  Díolann na hoibreacha gearra aith-</span>
<lb n="7061"/><span>righe seo na fiacha móra so, noch dá néagmais ná déan-</span>
<lb n="7062"/><span>fadh loscadh síorraídhe go brách do dhíol."  A Chríos-</span>
<lb n="7063"/><span>taidhthe, leanfaimíd i gcleachta na stiúrthóirí mór </span>
<lb n="7064"/><span>eolais seo.</span>
<lb n="7065"/></p>
</div>
<pb n="76"/>
<div><lb n="7066"/><p><span>CAIB XXII</span>
<lb n="7067"/><span>I dtaobh na hAithrighe do chur ar Cáirde</span></p>
<lb n="7068"/>
<lb n="7069"/><p><span>An Dara Lá Fichead.</span></p>
<lb n="7070"/>
<lb n="7071"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, Do chealgóireacht an</span>
<lb n="7072"/><span>Diabhail go huile, le na meallann sé peacaigh bhochta chun</span>
<lb n="7073"/><span>na ndíobháil shíorraídhe, níbhfuil aon chuid díobh nibhus</span>
<lb n="7074"/><span>dainnséaraighe ná so, le na gcuireann sé diachair ortha</span>
<lb n="7075"/><span>a naithrighe do chuir ó aimsir go haimsir, nó go dtí an</span>
<lb n="7076"/><span>tam ná beidh tuilleadh aimsire acu.  Faraoir! do mealladh</span>
<lb n="7077"/><span>na mílte agus na milliúin anamnachabochta mar seo</span>
<lb n="7078"/><span>chun lasracha síorraídhe, noch ina raibh an oiread</span>
<lb n="7079"/><span>fonn ortha gan iad féin do dhamaint le bás dfhagháil 'sa bpea-</span>
<lb n="7080"/><span>ca marbh is 'tá ar aon naon agaibhse anois: acht le</span>
<lb n="7081"/><span>cuir na haithrighe ar cáirde, do fuair an bás breith ortha</span>
<lb n="7082"/><span>trí bhreitheamhnas ceart Dé an uair is lughadh do shíleadar é,</span>
<lb n="7083"/><span>agus ag fagháil bháis mar do mhaireada do thugadh, le ceart an</span>
<lb n="7084"/><span>breitheamhnais chun an dara báis síorraídhe ortha; ana-</span>
<lb n="7085"/><span>cróirídhe dona, ná creidfeadh a mBreitheamh fírinneach,</span>
<lb n="7086"/><span>do thugann comhairle go minic dóibh inso suibhscéal faire</span>
<lb n="7087"/><span>dhéanamh, agus adeir leo, mura ndéanfaid go dtiocfe sé</span>
<lb n="7088"/><span>féin an aimsir is lugha do bheidh cuimhne acu air.  Uch!</span>
<lb n="7089"/><span>créad é chomh uathbhásach agus chomh choitcheannta iad a</span>
<lb n="7090"/><span>leithéidí seo do bháis gan ullmhúghadh.</span></p>
<lb n="7091"/>
<lb n="7092"/><p><span>Smaoinigh, inso dara háit, ar an dánacht mhór san</span>
<lb n="7093"/><span>na bpeacaigh, do chuireann a síothcháin le Dia feargach</span>
<lb n="7094"/><span>ar cáirde ó aimsir go haimsir, ag dúnadh a gcluasa i</span>
<lb n="7095"/><span>gcoinne a ghlóir, le na nglaodhann sé iad anois, agus ag</span>
<lb n="7096"/><span>diúltú seilbh do thabhairt in a gcroidheacha dhó, áit a sea-</span>
<lb n="7097"/><span>suigheann agus a mbuaileann sé.  Faraoir! mádh tharrain-</span>
<lb n="7098"/><span>gigheann sé é féin uatha, atá an míádh go deo ortha.</span>
<lb n="7099"/><span>Cionnas a fhaigheann siad ionnta féin an san an oiread</span>
<lb n="7100"/><span>san tarcaisne do thabhairt dó?  Nach maitheas doch-</span>
<lb n="7101"/><span>uimsighthe, úirísleacht dolabhartha in a mhórdhacht ardchu-</span>
<lb n="7102"/><span>mhachtach a bheith ag glaodhach 'na ndiaidh an uair do bhíonn</span></p>
</div>
<pb n="77"/>
<div><lb n="7103"/><p><span>siad san ag rith chun siubhail uaidh, agus dá bhfórsáil le</span>
<lb n="7104"/><span>dúthracht, is gan aon rud le breith aige leis, chun casadh</span>
<lb n="7105"/><span>air, noch is é an aon mhaith, agus an aon shonas é?  Cad</span>
<lb n="7106"/><span>é mar sin nach eaglach dóibh ón a na cheart, mádh</span>
<lb n="7107"/><span>dhiúltuigheann siad go antoileamhail agus go drochmhúinte</span>
<lb n="7108"/><span>dá thrócaire?  Cionnas a fhaigheann siad do dhánacht</span>
<lb n="7109"/><span>ionnta féin a smaoineamh go mbeidh an aimsir atá le</span>
<lb n="7110"/><span>teacht ar an ordúghadh féin, grása nibhus mó do gheallamhaint</span>
<lb n="7111"/><span>dóibh féin 'na dhiaidh so, ná iad so do mhasluigheann siad anois?</span>
<lb n="7112"/><span>An é ná fuil fios acu gur ab é Dia amháin maighistir na</span>
<lb n="7113"/><span>haimsire agus na ngrása; agus do réir a bhreitheamhnas</span>
<lb n="7114"/><span>ceart, go bhfaghann an mhuinntir seo do mhasluigheann é mar</span>
<lb n="7115"/><span>seo, le labhairt go geinearálta, bás in a bpeacaidhe?</span>
<lb n="7116"/><span>Oh! atá sé ró chinnte, an té do gheall párdún don</span>
<lb n="7117"/><span>bpeacach d'iompuigheann air go fírinneach le aithrighe</span>
<lb n="7118"/><span>cheart, nár gheall sé aimsir ná mór ghrása don muinntir</span>
<lb n="7119"/><span>do chuireann an aithrighe ar cáirde.</span></p>
<lb n="7120"/>
<lb n="7121"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, ar dhíthchéille mór na</span>
<lb n="7122"/><span>bpeacaigh seo do chuireann an aithrighe ar cáirde go dtí</span>
<lb n="7123"/><span>aimsir éigin eile, i muinghín go m'fhusa dhóibh í dhéanamh</span>
<lb n="7124"/><span>'na dhiaidh so: óir atá sé soiléir ó réasún agus ó shampla,</span>
<lb n="7125"/><span>dá fhaid do chuireann siad an obair seo ar cáirde, gur</span>
<lb n="7126"/><span>ab sheadh is deacra í thabhairt chun cinn.  Agus cionnas</span>
<lb n="7127"/><span>is féidir é bheith dá mhalairt, óir leis an moill dhainnséa-</span>
<lb n="7128"/><span>rach so, agus le bheith ag cuir peaca i gceann peaca</span>
<lb n="7129"/><span>eile, bíonn a ndroichchleachta go laetheamhail ag neartúghadh</span>
<lb n="7130"/><span>cumhachta an diabhail os a gceann ag méadughadh, agus</span>
<lb n="7131"/><span>Dia na nuile chumhachta, noch do chorruightar go</span>
<lb n="7132"/><span>laetheamhail chun feirge níbhus mó ná 'chéile, bíonn sé i</span>
<lb n="7133"/><span>náit a chéile nibhus sparálaighe ar a ghrása, in slíghe go</span>
<lb n="7134"/><span>mbíonn siad níos neamhghnáthuighe agus níos neamhfhór-</span>
<lb n="7135"/><span>samhla; nó fé dheireadh le bheith taithigheach ar dhiúltúghadh do ghrása,</span>
<lb n="7136"/><span>titeann siad in staid dhona dhall agus chruadhchroidh-</span>
<lb n="7137"/><span>each, an bóthar farsaing chun neamhaithrighe dhéanach.</span></p>
<lb n="7138"/>
<lb n="7139"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, ar bhuile éagsamhlach</span></p>
</div>
<pb n="78"/>
<div><lb n="7140"/><p><span>na muinntire seo do chuireann an aithrighe ar cáirde i</span>
<lb n="7141"/><span>ndóchas í dhéanamh ar leaba an bháis, le intinn cluain</span>
<lb n="7142"/><span>do imirt ar cheart Dé ag fanamhaint sa pheaca ar feadh</span>
<lb n="7143"/><span>a saol go léir; agus ansan ag teacht chun síothchána</span>
<lb n="7144"/><span>le Dia, an uair nach féidir leo peacúghadh nibhus sia.</span>
<lb n="7145"/><span>Anacróiridhe mífhortúnach, ná tuigeann, "nágabhann</span>
<lb n="7146"/><span>Dia scige chuige: óir gidh bé ní shíolchuireas neach,</span>
<lb n="7147"/><span>is é an ní céadna bhainfeas sé." (Gal.6.v.6).  I sí</span>
<lb n="7148"/><span>an riaghal geinearálta í, gur do réir mar do mhaireas duine,</span>
<lb n="7149"/><span>is eadh do fhaigheann sé bás.  Riaghal chomh geinearálta san,</span>
<lb n="7150"/><span>ná fuil againn anso scrioptúir go léir acht aon tsampla</span>
<lb n="7151"/><span>amháin ar dhuine do fuair bás maith tar éis beatha mhall-</span>
<lb n="7152"/><span>uighthe, viz. bitheamhnach na lámha deise: sampla chomh</span>
<lb n="7153"/><span>aonaránach san i ngach aon sórt slíghe, i gcás ná</span>
<lb n="7154"/><span>tugann aon tsórt misnigh do na peacaigh seo 'nar mian</span>
<lb n="7155"/><span>leo éalódh ó cheart Dé, le aithrighe leaba an bháis.</span>
<lb n="7156"/><span>Uch! créad é chomh uathbhásach dócamhail do phea-</span>
<lb n="7157"/><span>cach ag fagháil bháis, do thaithgh cleachta an pheaca le</span>
<lb n="7158"/><span>faid mhór aimsire, trí na mbíonn sé dó, mar gur</span>
<lb n="7159"/><span>athnádúir é, an taistriúghadh firinneach croidhe do bheith</span>
<lb n="7160"/><span>aige, an doilgheas agus anfuaith ceart san ar an bpeaca</span>
<lb n="7161"/><span>os ceann an uile olc eile, an grádh Dé sin os ceann</span>
<lb n="7162"/><span>an uile nídh, noch ná'r smaoin sé riamh air ar feadh a</span>
<lb n="7163"/><span>bheatha uile, agus atá a nois an chuid is lugha dhe ró </span>
<lb n="7164"/><span>riachtanach.  Uch! créad é chomh mealltach go ró mhi-</span>
<lb n="7165"/><span>nic do bhíonn na deora so do shileann peacaigh ag fagháil</span>
<lb n="7166"/><span>bháis, mar do chímíd i gcás an ríghe Antiochus, do </span>
<lb n="7167"/><span>bhí lán do mhór eagla roimh sceimhle an bháis nídh ná rinne aon</span>
<lb n="7168"/><span>tairbhe dhó i lathair an bhreithimh chirt dá mhéad deora do</span>
<lb n="7169"/><span>shil sé.  Agus mádh atá an oiread san dainnséar, fós</span>
<lb n="7170"/><span>an uair do shiltear deora go hiomadamhail, cionnas do bheidh</span>
<lb n="7171"/><span>an cás, mar is gnáthach do thuiteann amach, an uair do </span>
<lb n="7172"/><span>bheidh laigeacht agus neamhmhothúghadh ag cuir air le méad</span>
<lb n="7173"/><span>a thinneas, nó phianta agus trioblóidídhe an chuirp agus</span>
<lb n="7174"/><span>an aigne chomh mór san an slíghe ná leigeann dó aon</span></p>
</div>
<pb n="79"/>
<div><lb n="7175"/><p><span>marana tromdha do dhéanamh ar an ngnó is ro phráinn-</span>
<lb n="7176"/><span>eamhla ar bith?  Óir mádh bhíonn tinneas beag cinn 'na</span>
<lb n="7177"/><span>leor chúis chun sinn do chosc ó gan a bheith ábalta ar</span>
<lb n="7178"/><span>ár nurnuighe do rádh go dúthrachtach, créad é mar sin</span>
<lb n="7179"/><span>uathbhásaighe phianta agus trioblóidídhe an bháis?  Ní</span>
<lb n="7180"/><span>iongnadh dá bhríghe sin, ná beadh acht fíor bheagán meas ag</span>
<lb n="7181"/><span>na naoimh agus ag seirbhísigh Dé ar aithrighe leaba an</span>
<lb n="7182"/><span>bháis; go speisialta, mar do chímíd go laetheamhail</span>
<lb n="7183"/><span>samplaídhe ar an muinntir seo do theasbánann na comh-</span>
<lb n="7184"/><span>arthaídhe aithrighe is mó an uair do bhíonn siad i ndainn-</span>
<lb n="7185"/><span>séar báis, acht is iad na daoine céadna iad fós mar</span>
<lb n="7186"/><span>a bhíodar roimhe sin.  O a Chríostaidhthe, ná déanadh</span>
<lb n="7187"/><span>ráidhteachas fallsa agus bladarach na saoltánaigh sinn</span>
<lb n="7188"/><span>do mhealladh, noch do labharann go fabharach i bpáirt na</span>
<lb n="7189"/><span>muinntire seo tar éis a mbeatha do chaitheamh inso phea-</span>
<lb n="7190"/><span>ca, do dhéanann sórt teasbánadh aithrighe aimsir a mbáis.</span>
<lb n="7191"/><span>Déanaimíd crith le scannradh ró mhór idtaobh staid dhobró-</span>
<lb n="7192"/><span>nach na nanamnacha neamhthuigseanach san, agus</span>
<lb n="7193"/><span>smaoinighmíd gur ró mhór an deifir atá idir bhreitheamhnas</span>
<lb n="7194"/><span>Dé agus breitheamhnas na daoine.</span></p>
<lb n="7195"/>
<lb n="7196"/><p><span>CAIB. XXIII</span></p>
<lb n="7197"/>
<lb n="7198"/><p><span>Ar an Aimsir agus ar an tSíorraídheacht.</span></p>
<lb n="7199"/>
<lb n="7200"/><p><span>An Tríomhadh Lá Fhichead</span></p>
<lb n="7201"/>
<lb n="7202"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, créad é chomh mór thair-</span>
<lb n="7203"/><span>bheach mar nídh í an aimsir, noch is gnáthach linn do</span>
<lb n="7204"/><span>chaitheamh mar nídh ná'r bhfhiú aonrud.  Is í an aimsir</span>
<lb n="7205"/><span>míosúr ár mbeatha, agus do réir méad dár naimsir do</span>
<lb n="7206"/><span>chaillimíd, caillimíd an oiread céadna d'ár mbeatha</span>
<lb n="7207"/><span>go súráilte.  Do thug Dia ár naimsir dúinn chun go</span>
<lb n="7208"/><span>dtuillfimís an tsíorraídheacht; agus ní bhfuil aon mhói-</span>
<lb n="7209"/><span>méad d'ár naimsir nach féidir linn a bheith ag</span>
<lb n="7210"/><span>obair, agus nach féidir linn saidhbhreas do chuim-</span>
<lb n="7211"/><span>sighthe do chuir suas dúinn féin i gcóir síorraídheacht</span></p>
</div>
<pb n="80"/>
<div><lb n="7212"/><p><span>shéanmhar: Ní lia móiméad mór thairbheach díobh so dá</span>
<lb n="7213"/><span>gcailleamaíd ná cailleamaíd an oiread céadna do shíorraí-</span>
<lb n="7214"/><span>dheachtaídhe.  Is í an aimsir seo i láithir an aimsir</span>
<lb n="7215"/><span>cheart chun oibre, i sí amháin an aimsir 'nar féidir linn</span>
<lb n="7216"/><span>a rádh gur ab í ár gcuid féin í, agus aige Dia amháin atá</span>
<lb n="7217"/><span>fios cá faid do bheidh sí amhlaidh.  Atá sí gairid, eitealuigheann</span>
<lb n="7218"/><span>sí chun siubhail gan mhoill, agus aon uair amháin do bhíonn</span>
<lb n="7219"/><span>sí imthighthe , ní feidir í ghlaoch thar nais; an móiméad</span>
<lb n="7220"/><span>céadna in a bhfuilmíd ag scríobh an líne seo atá sé ag</span>
<lb n="7221"/><span>imtheacht uainn, is go brách, brách gan casadh arís.  Atá</span>
<lb n="7222"/><span>gach aon uair ag rith ar éigin uainn gan stad aon mhói-</span>
<lb n="7223"/><span>méad amháin, nó go sloigfear síos é i nduibheagáin doch-</span>
<lb n="7224"/><span>uimsighthe na síorraídheachta; agus ní lia uair ná mói-</span>
<lb n="7225"/><span>méad díobh so cailltear, ná bíonn caillte go brách, is gan</span>
<lb n="7226"/><span>aon fhaill ar iad do leigheas.  Foghlaim as so suas, O</span>
<lb n="7227"/><span>m'anam, meas fírinneach do bheith agat ar an aimsir</span>
<lb n="7228"/><span>láithreach, foghlaim úsáid mhaith do dhéanamh di, le bheith</span>
<lb n="7229"/><span>ag déanamh deaghoibreacha.</span></p>
<lb n="7230"/>
<lb n="7231"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, id anam chríostamhail,</span>
<lb n="7232"/><span>créad iad na marana do dhéinfir aimsir do bháis, idtaobh</span>
<lb n="7233"/><span>mór thairbhe na haimsire seo atá tú 'dhíomail anois.</span>
<lb n="7234"/><span>Créad é ná tabharfá an uair sin ar chuid dona húairibh</span>
<lb n="7235"/><span>seo do chaitheann tú anois le neimhnídh agus ansa pheaca?</span>
<lb n="7236"/><span>Oh! créad é an pian uathbhásach do bheidh ag stracadh</span>
<lb n="7237"/><span>anam an pheacaigh ag fagháil bháis dó, an tan do chífe</span>
<lb n="7238"/><span>sé e féin ar bhruach síorraídheacht amhgarach, na mílte</span>
<lb n="7239"/><span>uair beidh iarraidh aige, gan aon tairbhe, ar aon lá amháin,</span>
<lb n="7240"/><span>nó fós aon uair amháin don aimsir do chaithsé, agus gan</span>
<lb n="7241"/><span>a bheith acht an neart agus an tsláinte chéadna do </span>
<lb n="7242"/><span>bhí aige roimhe sin, chun é chaitheamh i ngrádh Dé, agus ag</span>
<lb n="7243"/><span>déanamh aithrighe fírinneach ina pheacaidhe.  Oh! a</span>
<lb n="7244"/><span>shaoltánaigh, créad fáth dá bhríghe sin a bhfuil sibh chomh dall</span>
<lb n="7245"/><span>is gan a fheicsint gur fiú aon uair amháin dona huairibh</span>
<lb n="7246"/><span>seo do dhíombaileann sibh go laetheamhail nibhus mó ná deich</span>
<lb n="7247"/><span>míle saol.</span>
<lb n="7248"/></p>
</div>
<pb n="81"/>
<div><lb n="7249"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, créad iad na smaointe</span>
<lb n="7250"/><span>bheidh ag an dream damanta in ifreann i dtaobh mór </span>
<lb n="7251"/><span>thairbhe na haimsire, an uair a bheidh an uile aimsir caite:</span>
<lb n="7252"/><span>créad é chomh dobrónach searbh is do chásóchadhsiad ar</span>
<lb n="7253"/><span>feadh na síorraídheacht; na huairibh seo uile, na laethe,</span>
<lb n="7254"/><span>na míosa agus blianta do lamháladh dóibh trí mhór mhaitheas</span>
<lb n="7255"/><span>a gCruthuightheora, ar feadh spásas a mbeatha, le deaghúsáid</span>
<lb n="7256"/><span>do dhéanamh díobh, go gcosnóchadh iad ó'n mífhortúin</span>
<lb n="7257"/><span>san in a bhfuil siad anois fé dhaordhamaint gan fóir-</span>
<lb n="7258"/><span>ithin; agus go m'fhéidir leo iad féin do dhéanamh séan-</span>
<lb n="7259"/><span>mhar go síorraídhe agus go do chuimsighthe: acht, faraoir!</span>
<lb n="7260"/><span>Ní dhéanaidís obair an fhaid do bhí aimsir acu, an fhaid</span>
<lb n="7261"/><span>do bhí solas an lae os a gcómhair; tháinig an oidhche, an</span>
<lb n="7262"/><span>oidhche uathbhásach síorraídhe anois, in a bhfuil sé ró </span>
<lb n="7263"/><span>dhéanach chun oibre, agus in a mbeidh siad ar feadh na</span>
<lb n="7264"/><span>haimsire céadna ag daoradh a ndíthchéille agus a mallui-</span>
<lb n="7265"/><span>gheacht féin an uair do bhíodar ar an saol, idtaobh dro-</span>
<lb n="7266"/><span>chúsáid do dhéanamh dá naimsir mórluach?  Oh! a</span>
<lb n="7267"/><span>Chríostaidhthe, bímídne ciallmhar trí na ndíthchéille siúd.</span>
<lb n="7268"/><span>Acht créad iad na smaointe do bheidh ag na fíréin i</span>
<lb n="7269"/><span>bhflaitheamhnas do réir bhúr dtuairim idtaobh na haimsire</span>
<lb n="7270"/><span>mórluach so?  Le fírinne, dá m'fhéidir le na staid</span>
<lb n="7271"/><span>shéanmhar aon nídh mar dhólás do lamháil ortha, níbhfuil aon</span>
<lb n="7272"/><span>sórt nídh is mó do chásóchadh na hanamnacha naomhtha</span>
<lb n="7273"/><span>so ná cailleamhaint aon chuid do na móiméidí seo, n'ár</span>
<lb n="7274"/><span>chaitheadar go tairbheach; an uair do chífesiad go</span>
<lb n="7275"/><span>soiléir in soillse Dé, créad é an mór bhreis dochuimsighthe</span>
<lb n="7276"/><span>do ghlóire agus do shéan do bféidir leo bheith acu le</span>
<lb n="7277"/><span>deaghúsáid do dhéanamh dona móiméidídhe mórluach so.</span></p>
<lb n="7278"/>
<lb n="7279"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathrú háit, do réir mar atá an</span>
<lb n="7280"/><span>uile aimsir gairid agus mar d'imthigheann go luath chun</span>
<lb n="7281"/><span>siubhail mar sin atá an uile shólásaídhe, onóir, shaibhreas,</span>
<lb n="7282"/><span>agus phléisiúir saolta gairid, neamhchinnte agus diom-</span>
<lb n="7283"/><span>buan.  An tsíorraídheacht amháin, agus an mhaith nó an</span>
<lb n="7284"/><span>tolc atá innte, atá go fíor thábhachtach, mar atá gan</span></p>
</div>
<pb n="82"/>
<div><lb n="7285"/><p><span>chrích gan aistriúghadh gan chompráid, gan aon phiuc</span>
<lb n="7286"/><span>uilc meascaithe le na maith, ná compórd le na huilc.</span>
<lb n="7287"/><span>O! neimhnídh an uile onóir saolta, noch is éigean do</span>
<lb n="7288"/><span>chuir anso choifin chomh luath.  O!  créad é chomh luath</span>
<lb n="7289"/><span>is d'imthigheann glóire an tsaolseo!  Is mó beagán blianta</span>
<lb n="7290"/><span>ná mar is féidir le haon neach a gheallamhaint dó féin;</span>
<lb n="7291"/><span>agus tar éis sin, a pheacaigh bhoicht, créad é an chrích do </span>
<lb n="7292"/><span>bheidh ort?  Faraoir! déanfaidh na piastaidhe éirleach</span>
<lb n="7293"/><span>ar do chorp, agus diabhail neamhthrócaireach ar tanam</span>
<lb n="7294"/><span>neamhaithrígheach.  Déanfaidh do charaid shaolta tú dhear-</span>
<lb n="7295"/><span>mad: na clocha féin ar na rinnis tainm do ghearradh is</span>
<lb n="7296"/><span>gairid id dhiaidh ná beidh a thuairisc ortha. O! créad é</span>
<lb n="7297"/><span>chomh fíor is eadh an ráidhteachas san, "Díomhaoineas na</span>
<lb n="7298"/><span>ndíomhaoinis, agus díomhaoineas an uile nídh: acht Dia</span>
<lb n="7299"/><span>ghrádhúghadh agus é sin amháin do sheirbheáil!" (Kempis). Is mar</span>
<lb n="7300"/><span>seo amháin do bheimíd ciallmhar don tsíorraídheacht; ní-</span>
<lb n="7301"/><span>bhfuil acht díthchéille inso nuile chiall eile.</span></p>
<lb n="7302"/>
<lb n="7303"/><p>
<lb n="7304"/><span>CAIB  XXIV</span>
<lb n="7305"/><span>Ar Dhia a bheith táithreach.</span></p>
<lb n="7306"/>
<lb n="7307"/><p><span>An ceatharamhadh Lá Fichead.</span></p>
<lb n="7308"/>
<lb n="7309"/><p><span>Smaoinigh, ardtúis, go bhfuil Dia in gach áit.</span>
<lb n="7310"/><span>"Mádh rachaim suas ar neamh, arsa an Fear Duanta,</span>
<lb n="7311"/><span>Ps.138, atá tú ann: Mádh rachaim síos go hifreann</span>
<lb n="7312"/><span>atá tú ann."  Líonann sé neamh agus talamh, agus níbhfuil</span>
<lb n="7313"/><span>aon sórt creatúir cruthuighthe ná fuil sé go fírinneach</span>
<lb n="7314"/><span>agus go hiomlán láithreach ann.  Is ann do mhairimíd,</span>
<lb n="7315"/><span>is ann do chorruighmíd, is ann atá ár bhfíor mbith.  Do</span>
<lb n="7316"/><span>réir mar do theagmhuigheann na héanlaith gach áit dá ngabhann</span>
<lb n="7317"/><span>siad leis an aidhéar do bhíonn 'na dtimcheall ar gach taobh</span>
<lb n="7318"/><span>díobh; agus theagmhuígheann na héisc ag snámh inso bhfairge</span>
<lb n="7319"/><span>in gach áit leis an uisce, is mar sin dúinne, gi bé áit</span>
<lb n="7320"/><span>ambímíd, gi bé áit angabhamaíd le Dia; atá sé ár bhfo-</span></p>
</div>
<pb n="83"/>
<div><lb n="7321"/><p><span>chair do ghnáth, atá sé nibhubhus dlúth láithreach in ár na-</span>
<lb n="7322"/><span>namnacha ná mar atá ár nanamnacha in ár gcoirp.</span>
<lb n="7323"/><span>Faraoir! créad é chomh annamh is do smaoinighmair ar seo,</span>
<lb n="7324"/><span>agus fós is alt dár gcreideamh é, in ar teagascuigheadh</span>
<lb n="7325"/><span>sinn ón bhfíor chliabhán: deinimíd díthcheall ar a bheith</span>
<lb n="7326"/><span>do ghnáth ina fhochair sin, do bhíonn do ghnáth 'nár bhfo-</span>
<lb n="7327"/><span>chair ne.</span></p>
<lb n="7328"/>
<lb n="7329"/><p><span>Smaoinigh, inso dara háit, le Dia bheith in gach áit</span>
<lb n="7330"/><span>go bhfeiceann sinne gi bé áit ambeimíd.  Go bhfuil ár</span>
<lb n="7331"/><span>ngníomhartha uile déanta os a chómhair; ní féidir le ár</span>
<lb n="7332"/><span>smaointe, ná fós na hintinnídhe agus meadhóin uaigneach</span>
<lb n="7333"/><span>ár gcroidheacha a bheith i bhfolach óna shúil do chíonn</span>
<lb n="7334"/><span>an uile nídh.  Is neamhthairbheach don bpeacach a bheith</span>
<lb n="7335"/><span>dá bhladaradh féin in a chionnta, mar an duine ainshri-</span>
<lb n="7336"/><span>anach 'na dtráchtann an fear eagnach air, Eccl.23.</span>
<lb n="7337"/><span>"Go bhfuil doircheadas am thimcheall, agus ballaidhe</span>
<lb n="7338"/><span>am bhfolach, agus ní bhfeiceann aon neach mé, cé roimhe</span>
<lb n="7339"/><span>'na mbeadh eagla orm?  Faraoir! is solasmhaire súile</span>
<lb n="7340"/><span>an Tiarna go dochuimsighthe ná soillse na gréine; aon</span>
<lb n="7341"/><span>dorchadas, aon scamaill, aon bhallaidhe ná cuirtínídhe</span>
<lb n="7342"/><span>ní bhfaigheadh an radharc géar so do choimeád amach,</span>
<lb n="7343"/><span>noch do chíonn go soiléir fíor cheart lár an anama.</span>
<lb n="7344"/><span>Agus ní iongnadh go bhfeiceadh sé go soiléir gach a nga-</span>
<lb n="7345"/><span>bhann tríd, áit a mbíonn sé féin do ghnáth.</span></p>
<lb n="7346"/>
<lb n="7347"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, go bhfuil Dia, do bhíonn</span>
<lb n="7348"/><span>in gach áit agus inso nuile nídh, in gach aon áit go</span>
<lb n="7349"/><span>hiomlán agus go slán, óir atá sé go sofheicse; atá sé</span>
<lb n="7350"/><span>in gach áit le mhórdhacht go léir, le na cailídheachtaídhe</span>
<lb n="7351"/><span>go léir, le na hathniamhaidheacht go léir.  Atá mar sin</span>
<lb n="7352"/><span>againn istigh ionainn, m'anam, Tiarna dochuimsighthe</span>
<lb n="7353"/><span>agus Cruthuightheoir an uile nídh, atá síorraidhe, ró mhór, ró </span>
<lb n="7354"/><span>chumhachtach, 'na bhith ann féin; agus atámaídne istigh inso</span>
<lb n="7355"/><span>mbith dochuimsighthe seo; gibé áit a rachamaíd atá sé  ár</span>
<lb n="7356"/><span>bhfochair!  Atá sé in gach aon áit le na mhórchumhachta,</span>
<lb n="7357"/><span>dó, 'na bhfuil an uile nídh géilleadh, créad é mar sin is baol</span></p>
</div>
<pb n="84"/>
<div><lb n="7358"/><p><span>dá dhaoine muinnteartha?  Atá sé in gach áit le</span>
<lb n="7359"/><span>na cheart dochuimsighthe; cionnas mar sin is féidir le na</span>
<lb n="7360"/><span>námhaid dul uaidh?  Atá sé in gach aon áit go maith</span>
<lb n="7361"/><span>dochuimsighthe dá chlainn, is mó a ghrádh agus a dhíogras</span>
<lb n="7362"/><span>dóibh ná mar is féidir leis an máthair is tenderálta bheith</span>
<lb n="7363"/><span>aici dhá leanbh; bíonn sé ag faire os a gceann le na</span>
<lb n="7364"/><span>ardréimeas; déanann a eagna go hiongantach gach</span>
<lb n="7365"/><span>nídh do chuir i nordúghadh chun a mór mhaitheasa; créad é</span>
<lb n="7366"/><span>an mór chompórd mar sin, is éigean don smaoineamh</span>
<lb n="7367"/><span>so ar Dhia a bheith láithreach do thabhairt dá sheirbhísigh</span>
<lb n="7368"/><span>agus don muinntir seo do eaglann agus do ghrádhann go</span>
<lb n="7369"/><span>fírinneach é!</span></p>
<lb n="7370"/>
<lb n="7371"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, idtaobh Dia bheith in</span>
<lb n="7372"/><span>gach aon áit go niarrann sé orainn ne notus do thógaint</span>
<lb n="7373"/><span>de é bheith láithreach.  An féidir aon chus póir a bheith</span>
<lb n="7374"/><span>nibhus  chun sinn do thabhairt aire dhó?  Agus dá bhrígh</span>
<lb n="7375"/><span>sin an féidir go mbeimídne chomh mífhortúnach dall san</span>
<lb n="7376"/><span>is a bheith dár mealladh féin le gach suarachas dá dtagann</span>
<lb n="7377"/><span>in ár slíghe, agus ag déanamh neamhshuim iomlán don</span>
<lb n="7378"/><span>mbreághthacht agus don maitheas ardchumhachtach?  Agus</span>
<lb n="7379"/><span>ná bíodh aon chás orainn go brách idtaobh a bheith in</span>
<lb n="7380"/><span>aonar, O atá an Bhith shíorraídhe sin do ghnáth in ár</span>
<lb n="7381"/><span>gcoimhdeachta, amharc agus seilbh air, is é dhéanann séan</span>
<lb n="7382"/><span>síorraídhe na naingeal.  Ar shonná feicimíd é le súile</span>
<lb n="7383"/><span>an choirp, níbhfuil sé nibhus lúgha láithreach.  Agus ná</span>
<lb n="7384"/><span>fuil súile nibhus onóirighe istigh ionainn, viz. súile ár</span>
<lb n="7385"/><span>dtuigseanna, noch le cúnamh an chreidimh diadha atá oir-</span>
<lb n="7386"/><span>eamhnach agus eolgaiseach mar is cheart dóibh chun macht-</span>
<lb n="7387"/><span>namh ar Dhia, do ghnáth láithreach in ár gceart lár?</span>
<lb n="7388"/><span>Oh! is ann atá an suaimhneas is milse le fáil; níbhfuil</span>
<lb n="7389"/><span>acht neimhnídh inso nuile chaitheamh aimsire eile i gcom-</span>
<lb n="7390"/><span>óradh leis.</span></p>
<lb n="7391"/>
<lb n="7392"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, idtaobh a bheith láith-</span>
<lb n="7393"/><span>reach in gach áit go niarrann orainn sinn féin d'iompar</span>
<lb n="7394"/><span>ar an dtaobh istigh agus ar an dtaobh amuígh inso tslíghe</span></p>
</div>
<pb n="85"/>
<div><lb n="7395"/><p><span>d'oireann don muinntir atá dag seasamh os a chomhair.  Fi-</span>
<lb n="7396"/><span>adhnaise duine ina bhfuil meas againn air.  Ní beag é chun</span>
<lb n="7397"/><span>cosc do chuir orainn ó aon nídh suarach ná mídheis-</span>
<lb n="7398"/><span>créideach do dhéanamh: agus ná déanfaidh mórdhacht do-</span>
<lb n="7399"/><span>chuimsighthe Dé an té 'na bhfuil na prionnsaídhe is mó</span>
<lb n="7400"/><span>ar talamh nibhus lúgha ná neamhnídh igcompráid dhó, sin</span>
<lb n="7401"/><span>do choimeád inso mbanamhlacht phearsa agus inso</span>
<lb n="7402"/><span>nurraim inmheadhonach san noch do sháióchadh a shúile?  Ná'r</span>
<lb n="7403"/><span>cheart dúinn sinn féin do umhlúghadh chun neimhnídh os comhair</span>
<lb n="7404"/><span>an diadhacht dochuimsighthe seo.  Acht, O a Dhia mhaith,</span>
<lb n="7405"/><span>créad é chomh fada is táimídne ó'n intinn seo chomh minic</span>
<lb n="7406"/><span>is do bhíonn sé do dhánacht ionainn peacúghadh i láthair do</span>
<lb n="7407"/><span>mhór chumhachta, agus citeal i néadan do mhórdhacht ard-</span>
<lb n="7408"/><span>chumhachtach?  Uch! M'anam bocht, créad é mar bheadh</span>
<lb n="7409"/><span>náire orainn fios do bheith ag na daoine áirighthe seo ina</span>
<lb n="7410"/><span>mbímíd ag iarraidh meas uatha?  Do bheimís ag fágháil</span>
<lb n="7411"/><span>bháis le buairt agus náire dá gcraobhscaoilfídhe iad don</span>
<lb n="7412"/><span>saol go léir.  Ba cheart go mbeimís go ró neamh-</span>
<lb n="7413"/><span>thoilteanach idtaobh ár gcaitheamh aimsire suaracha</span>
<lb n="7414"/><span>agus díomhaoine, ar shon a bheith neamhchionntach, do nochtadh</span>
<lb n="7415"/><span>do shúile ár gcomharsa.  Agus créad fá ná tuigimíd go</span>
<lb n="7416"/><span>bhfuil súil ár nDia cumhachtach do chíonn an uile nídh</span>
<lb n="7417"/><span>ag féachaint orainn do ghnáth, noch do chíonn go clí-</span>
<lb n="7418"/><span>arálta an uile nídh is príobháidíghe do bhíonn in ár gcroidh-</span>
<lb n="7419"/><span>eacha?  Créad fá ná machtnuíghmíd, le fios ár ndroich-</span>
<lb n="7420"/><span>smaointe do bheith aige Dia, gur mó do náire é, gur mó</span>
<lb n="7421"/><span>do chailliúint é dá nónóir cheart, ná dá gcraobhscaoil-</span>
<lb n="7422"/><span>fídhe iad le glór truimpéid ar fud an domhain go léir.</span></p>
<lb n="7423"/>
<lb n="7424"/><p><span>Smaoinigh, inso séú háit, idtaobh Dia bheith in</span>
<lb n="7425"/><span>gach aon áit, go niarrann sé in gach aon áit ár ngrádh:</span>
<lb n="7426"/><span>atá sé in gach áit taithneamhach go dochuimsighthe, scia-</span>
<lb n="7427"/><span>mhach go dochuimsighthe, maith go dochuimsighthe, breágh</span>
<lb n="7428"/><span>go dochuimsighthe: agus, gi bé áit a bhfuilmíd, atá sé maith</span>
<lb n="7429"/><span>go dochuimsighthe dúinn.  Créad fá dá bhrígh sin ná grádh-</span>
<lb n="7430"/><span>maíd é?  "Dia, grádh i seadh é," arsa N. Eóin 1.4."  Atá</span></p>
</div>
<pb n="86"/>
<div><lb n="7431"/><p><span>an Dia grádh so agus ró ghrádhach do ghnáth 'nár bhfo-</span>
<lb n="7432"/><span>chair agus do ghnáth ionainn; créad fá na rithimíd go</span>
<lb n="7433"/><span>na thrócaire?  Is teine é do loisceann do ghnáth, atá</span>
<lb n="7434"/><span>an teine seo i bhfíor lár ár nanama; cionnas dá bhrígh</span>
<lb n="7435"/><span>sin ná mothuighmíd nibhus mó dá lasracha?  Atá mar ná</span>
<lb n="7436"/><span>seasuighmíd láimh léi.  Atá mar ná coimeádaimíd ár nan-</span>
<lb n="7437"/><span>amnacha aige baile, ag tabhairt aire don lóistíneach</span>
<lb n="7438"/><span>cumhachtach san atá in a chomhnaidhe istigh ionainn: acht</span>
<lb n="7439"/><span>leigeann dóibh imeacht ar seachrán do ghnáth indiaidh</span>
<lb n="7440"/><span>bréagáin shuaracha saolta, O Convertere anima mea,</span>
<lb n="7441"/><span>in requiem tuam! Ps.144.  Iompoigh thú féin, m'an-</span>
<lb n="7442"/><span>am, ós na bréagáin saolta do choimeádann tú ó'd Dhia,</span>
<lb n="7443"/><span>agus cas air sin do aon shonas fírinneach, agus glac do</span>
<lb n="7444"/><span>shuaimhneas ann go brách.</span></p>
<lb n="7445"/>
<lb n="7446"/><p><span>CAIB XXV</span>
<lb n="7447"/><span>Ar Pháis Chríost; agus ar dtúis, ar ár Slánuightheóir</span>
<lb n="7448"/><span>a ngáirdín Gethsemane.</span></p>
<lb n="7449"/>
<lb n="7450"/><p><span>An Cúigeadh Lá Fichead</span></p>
<lb n="7451"/>
<lb n="7452"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, mar do thuirling Mac Dé</span>
<lb n="7453"/><span>anuas ós na flaithis, agus do chlúdaigh é féin le ár</span>
<lb n="7454"/><span>ndaonacht ne, chun go mbeadh mar shagart agus mar</span>
<lb n="7455"/><span>iodhbairt againne, agus chun go nofráladh sé é féin</span>
<lb n="7456"/><span>suas mar iodhbairt folamhail don athair síorraídhe ar son ár</span>
<lb n="7457"/><span>bpeacaídhe, dob é a thoil tosnúghadh le na pháis le allas</span>
<lb n="7458"/><span>fola agus le dólás éagsamhlach, i ngáirdín Gethsema-</span>
<lb n="7459"/><span>ne an oidhche roimh a bhás.  Anso, iar fhágaint na coda</span>
<lb n="7460"/><span>eile dá dheisceabail tamall uaidh, agus ag tabhairt Phea-</span>
<lb n="7461"/><span>dair, Sheamais agus Eoin leis, noch do bhí roimhe sin</span>
<lb n="7462"/><span>'na bhfiadhnaise ar a aistriúghadh glórmhar ar Shliabh Thabor,</span>
<lb n="7463"/><span>do thosnaigh sé ar nochtadh dhóibh an doilgheas marbhthach san,</span>
<lb n="7464"/><span>eagla agus dobrón do luigh ar a chroidhe. "Atá m'an-</span>
<lb n="7465"/><span>am, (ar sé) dobrónach go dtí an mbás." Matt.26.38.</span></p>
</div>
<pb n="87"/>
<div><lb n="7466"/><p><span>'Sé sin le dobrón do thabharfadh bás dom anois,</span>
<lb n="7467"/><span>mara gcoimeádfainn mé féin beo chun tuilleadh d'fhulang ar</span>
<lb n="7468"/><span>bhúr son sa.  A Iosa mhilis, cad é is cúis leis seo?  Ná'r</span>
<lb n="7469"/><span>labhair tú amach go déanach ag labhairt ar do pháis,</span>
<lb n="7470"/><span>agus an mian do bhí agat chun tuilleadh dfhulang ar ár son.</span>
<lb n="7471"/><span>"Atá baisteadh agam le na mbaistfear mé agus créad é</span>
<lb n="7472"/><span>mhéad cuibhrighthear mé go gcríochnuighthear é." (Luc.</span>
<lb n="7473"/><span>12.50). Créad é an chúis dá bhrígh sin 'na bhfuil an do-</span>
<lb n="7474"/><span>brón ort?  nach tusa do thug neart agus misneach</span>
<lb n="7475"/><span>do na mairtírigh, in slíghe nár staonadar fé na pianta ba</span>
<lb n="7476"/><span>mhó?  Agus an bhfuil tú féin eaglach anois? Acht O,</span>
<lb n="7477"/><span>a Thiarna ghrádhach, tuigim go ceart gur bhé do rogha féin</span>
<lb n="7478"/><span>géilleadh chomh fada san is an doilgheas marbhthach so do</span>
<lb n="7479"/><span>leigean ort féin: is chun mo theagasc so, agus chun</span>
<lb n="7480"/><span>go bhfulangeoghfá breis ar mhéad dom.  Adhraim tú fé an</span>
<lb n="7481"/><span>dobrón so (mádh cheaduighthear dom a leithéid do ghlaoch</span>
<lb n="7482"/><span>air) nídh nibhus lúgha ná igcathaoir glóire; mar is annso</span>
<lb n="7483"/><span>is fearr do thugaim fé ndeara do ghrádh dochuimsighthe</span>
<lb n="7484"/><span>dom.</span></p>
<lb n="7485"/>
<lb n="7486"/><p><span>Smaoinigh, inso dara háit, ná'r bhfhéidir le ár Slán-</span>
<lb n="7487"/><span>uightheóir, noch inar shealbhuigh a anam do ghnáth amharc</span>
<lb n="7488"/><span>naomhtha na diadhachta, an dobrón agus an doilgheas ró </span>
<lb n="7489"/><span>mhór so bheith air, mar a mbeadh mar a stad sé na cáilí-</span>
<lb n="7490"/><span>dheachtaídhe do bhí idir an pháirt ba chumhachtaíghe agus</span>
<lb n="7491"/><span>an pháirt ba laige dá anam; agus tríd sin dfhág an</span>
<lb n="7492"/><span>pháirt ba laige fé na dóláisídhe seo, na eaglaidhe agus</span>
<lb n="7493"/><span>na pianta uathbhásach san noch is gnáthach do tharraing-</span>
<lb n="7494"/><span>igheann an oiread san do mhór uilc go nádúrach ar dhuine.</span>
<lb n="7495"/><span>Dá bhrígh sin atá sé riachtanach go machtnómaís air</span>
<lb n="7496"/><span>anso chomh maith le gach páirt eile dá pháis, ag fulang</span>
<lb n="7497"/><span>anso tslíghe chéadna mar gur duine somharbhtha é, 'na</span>
<lb n="7498"/><span>mbeadh corp tenderálta lag aige, agus é fé chuing ár</span>
<lb n="7499"/><span>bpianta agus ár namhgar ne go léir in gach aon tslíghe,</span>
<lb n="7500"/><span>acht amháin an peaca.  Mar seo, mar go mbeadh dúil in</span>
<lb n="7501"/><span>coimhdeachta aige (nídh is nádúrach do dhobrón agus do</span></p>
</div>
<pb n="88"/>
<div><lb n="7502"/><p><span>eagla) adeir sé le na dheisceabail "fanaigidh se ann </span>
<lb n="7503"/><span>so, agus déanaidh faire im fhochair se." Matt.26.38.</span>
<lb n="7504"/><span>Ní fuláir nó is ró mhór an tiongantas do bhí ar an triúr</span>
<lb n="7505"/><span>abstail seo ag clos an scéil nuadh so óna maighistir,</span>
<lb n="7506"/><span>agus é fheicsint míghnéitheach go hiomlán, agus in allas</span>
<lb n="7507"/><span>fuar le trioblóid ró mhór.  Agus tusa, a Iosa mhilis, is ró </span>
<lb n="7508"/><span>mhór an truagh, thú fé na tuilthídhe dóláis, an tan do cuireadh</span>
<lb n="7509"/><span>tú inso riochta bocht san is do bheith ag lorg compórd</span>
<lb n="7510"/><span>ar do dheisciobail bhochta, is gur tusa do thugadh com-</span>
<lb n="7511"/><span>pórd agus neart do ghnáth dóibhsin.  Uch! créad é lai-</span>
<lb n="7512"/><span>ghead do sheirbhís a dhéanfaidh a gcoimhdeachta duitse anois,</span>
<lb n="7513"/><span>ar feadh na haimsire 'na bhfuil siad san 'na gcodladh, is tusa</span>
<lb n="7514"/><span>ar an am gcéadna lán do dhoilgheas fola, agus do ri-</span>
<lb n="7515"/><span>thfidh chun siubhail uait an uair do bhéarfas thú chun tú</span>
<lb n="7516"/><span>chéasadh ar son a bpeacaídhe.</span></p>
<lb n="7517"/>
<lb n="7518"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, mar do chuaidh ár Slá-</span>
<lb n="7519"/><span>nuightheoir grádhach fé an doilgheas agus an dobrón so ag</span>
<lb n="7520"/><span>urnuighe, an taon choimirce súráilte fé an uile thriob-</span>
<lb n="7521"/><span>lóidídhe, an taon chlaidheamh cosanta lá an chogadh.  Acht</span>
<lb n="7522"/><span>tóg nótus, m'anam, créad é an úmhlaidheacht le nar ghuídh</span>
<lb n="7523"/><span>sé chun a Athair síorraídhe agus sléachtuighthe in bhfíor </span>
<lb n="7524"/><span>thalamh; créad é mór mhéad a dhúthracht, "Le éighmhe ard agus</span>
<lb n="7525"/><span>deora," arsa an t-abstal, Heb.5.v.7 agus foghlaim aith-</span>
<lb n="7526"/><span>ris do dhéanamh air.  Anso nurnuighe seo do ghéill sé</span>
<lb n="7527"/><span>chomh fada san in slíghe gur lamháil sé don bpáirt ba laige</span>
<lb n="7528"/><span>dá anam guidhe chun Dé ag iarraidh cupán a ghéar pháise</span>
<lb n="7529"/><span>do thógaint uaidh: acht ansan ar a móiméad adubhairt</span>
<lb n="7530"/><span>sé, "ná bíodh sé mar is toil liomsa, acht mar is áil</span>
<lb n="7531"/><span>leatsa."  Chun a theasbáint dúinne fé an uile thriob-</span>
<lb n="7532"/><span>lóidídhe agus chrosa gur ceart dúinn ár dtoil go hiomlán</span>
<lb n="7533"/><span>do umhlúghadh do thoil Dé.</span></p>
<lb n="7534"/>
<lb n="7535"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, mar do rinne ár Slanui-</span>
<lb n="7536"/><span>ghtheóir stad fé dhó dá urnuighe chun dul ag fiosrúghadh a</span>
<lb n="7537"/><span>dheisceabail, acht do fuair iad gach am ina gcodladh.</span>
<lb n="7538"/><span>Uch! m'anam, nach é seo do chás sa mar na abstail,</span></p>
</div>
<pb n="89"/>
<div><lb n="7539"/><p><span>a bheith id chodladh, sé sin, ag maireachtain in staid</span>
<lb n="7540"/><span>leisceamhail shaoltach?  Do chaith do Shlánuightheoir a bheatha</span>
<lb n="7541"/><span>go léir ag saothrúghadh do shlánaithe se, agus a bhfuil sé</span>
<lb n="7542"/><span>'fhulang anois, is ar do shonsa d'fhulanguigheann sé é.</span>
<lb n="7543"/><span>Uch! bíodh truagh agat anois an chuid is lúgha dhe dá</span>
<lb n="7544"/><span>staid míchompórdamhail, an fhaid do leigeann an tAthair</span>
<lb n="7545"/><span>síorraídhe air gan éisteacht le núrnuighthe, agus ar an</span>
<lb n="7546"/><span>taobh eile, an fhaid atá a dheisceabail ró chodlatach</span>
<lb n="7547"/><span>chun aon aire thabhairt dó!  Inso staid dhólásach so,</span>
<lb n="7548"/><span>do theasbáin aingeal ós na Flaithis é féin dó chun com-</span>
<lb n="7549"/><span>pórd dó chun ar chompórd na naingeal.?  O! créad é</span>
<lb n="7550"/><span>an umhlaidheacht!  Acht créad é an sórt compórd ís dóigh</span>
<lb n="7551"/><span>leat do thug an taingeal so leis?  Ní hé a mhalairt go</span>
<lb n="7552"/><span>deimhin, acht ag cuir toil a Athair i dtuigsint dó,</span>
<lb n="7553"/><span>agus dá iarraidh go humhal air i nainm neamh agus talmhan</span>
<lb n="7554"/><span>gan staonadh siar ó roinnt le peacaigh bhochta, trí na ghrádh</span>
<lb n="7555"/><span>dochuimsighthe, an fhuascailt iomadamhail sin, ar son a</span>
<lb n="7556"/><span>dtáinigh sé sa tsaol; agus easonóir agus pianta aon lae</span>
<lb n="7557"/><span>amháin dfhulang i bhfabhar slánúghadh na cine daonna, agus ar son</span>
<lb n="7558"/><span>an ghlóire síorraídhe agus an onóir do gheobhadh an</span>
<lb n="7559"/><span>Diadhacht trí gach a bhfulangóchadh sé.  Déineadh a lei-</span>
<lb n="7560"/><span>théid céadna do mhachtnamh ar thoil Dé, ar a mhór onóir</span>
<lb n="7561"/><span>agus a ghlóire, agus maitheas tanama féin, compórd do</span>
<lb n="7562"/><span>chuir ortsa mar an gcéadna fé do thrioblóidídhe agus do</span>
<lb n="7563"/><span>chrosa féin: ní féidir aon chompórd do bheith nibhus</span>
<lb n="7564"/><span>éifeachtaighe.</span></p>
<lb n="7565"/>
<lb n="7566"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, ar an dúrpheannaid</span>
<lb n="7567"/><span>báis dfhulang ár Slánuightheóir ina anam ar feadh a urnu-</span>
<lb n="7568"/><span>ighe an oidhche seo.  Is féidir linn pianta agus triob-</span>
<lb n="7569"/><span>lóidídhe a anama do bhreithniúghadh, do réir an chrích uath-</span>
<lb n="7570"/><span>bhásach do tharrainguíghdar ar a chorp, le é chuir inso</span>
<lb n="7571"/><span>nallus fola ró iongantach san, an slíghe gur líon an</span>
<lb n="7572"/><span>talamh do bhí fé le fuil.  Iosa mhilis, cé chuala riamh a</span>
<lb n="7573"/><span>leithéid seo do dhúrpheannaid báis?  Acht cad do</span>
<lb n="7574"/><span>thuigeann tusa, m'anam, do bhí 'na chúis fhírinneach aige</span></p>
</div>
<pb n="90"/>
<div><lb n="7575"/><p><span>na thrioblóidídhe uile, agus aige na pianta géara do</span>
<lb n="7576"/><span>Shlánuightheóra?  Go prionnsupálta na trí adhbhar so:</span>
<lb n="7577"/><span>ar dtúis amharc fírinneach solasmhar ar a raibh le fulang</span>
<lb n="7578"/><span>aige ar feadh cúrsa iomlán a pháise; igcás go raibh</span>
<lb n="7579"/><span>gach sórt míchlú agus pianta dá raibh 'na dhiaidh san</span>
<lb n="7580"/><span>aige le fulang ináit a chéile, anois go huile os co-</span>
<lb n="7581"/><span>mhair súile a anama, mar aon le gach aithis agus tarcaisne</span>
<lb n="7582"/><span>eile do gheobhadh sé 'na bhfhochair; dá dheasca san dfhul-</span>
<lb n="7583"/><span>aing sé a pháis ghéar go huile fé dhó, uair díobh ó lá-</span>
<lb n="7584"/><span>mhaibh a námhaid, agus an dara uair óna thuairim ró sholas-</span>
<lb n="7585"/><span>mhar ró thuigseanach féin ar gach a raibh aige le fulang.</span>
<lb n="7586"/><span>Acht créad fá, a Iosa ghrádhach, a bhfulanguigheann tú na</span>
<lb n="7587"/><span>pianta sa in athuair?  Ní féidir le aon neach mé</span>
<lb n="7588"/><span>fhreagra acht do ghrádh amháin.  Cúis eile do thug cú-</span>
<lb n="7589"/><span>namh chun pianta ár Slánuightheoir do mhéadúghadh, amharc soi-</span>
<lb n="7590"/><span>léir ar pheacaidhe an tsaol go huile ó thúis go deireadh.</span>
<lb n="7591"/><span>Atá coirthe agus malluightheacht uathbhásach na cine daonna</span>
<lb n="7592"/><span>go léir anois dá gcuir 'na leith iad do ghlanadh</span>
<lb n="7593"/><span>amach le na chuid fola.  Uch! créad é chomh gráiniúil,</span>
<lb n="7594"/><span>chomh critheaglach is do bhí na hainmhidhigh ifreannda so</span>
<lb n="7595"/><span>i súile ár Slánuightheora, an té sin amháin 'na raibh fios</span>
<lb n="7596"/><span>ceart aige ar a nuathbhásaidheacht, le amharc cliarálta do</span>
<lb n="7597"/><span>bheith aige do ghnáth ar an mórdhacht dochuimsighthe a</span>
<lb n="7598"/><span>bheith fé mhasla acu.  O a Thiarna, créad é méad mór is do </span>
<lb n="7599"/><span>bhí mo pheacaidhe se rannpháirteach inso radharc dob-</span>
<lb n="7600"/><span>rónach so? Créad é méad faraoir! do chúnamh thugadar</span>
<lb n="7601"/><span>chun do phianta agus do dhoilgheas domhéadúghadh?  An</span>
<lb n="7602"/><span>tríú cúis do mhéadaigh pianta agus doilgheas ár Slánui-</span>
<lb n="7603"/><span>ghtheoir, an tuigsint do bhí aige ar laighead na úsáide do </span>
<lb n="7604"/><span>dhéanfadh na fíor Chríostaidhthe do gach a bhfulang-</span>
<lb n="7605"/><span>eochadh sé; a ndailleacht agus cruadhacht a gcroidheacha</span>
<lb n="7606"/><span>dfheicsint, trí na niompóidís an leigheas naomhtha so</span>
<lb n="7607"/><span>chun neimh mharbhthach, agus a fhuil mór luach do shaltair</span>
<lb n="7608"/><span>fé na gcosa: cailliúint shíorraídhe an oiread san do mhi-</span>
<lb n="7609"/><span>liúin anamnacha dfheicsint, tar éis go bhfaigheadh sé féin</span></p>
</div>
<pb n="91"/>
<div><lb n="7610"/><p><span>bás ar a son; agus an uimhir bheag díobh so do bheadh</span>
<lb n="7611"/><span>saor ó bhás síorraídhe trí thoradh a pháis agus a bháis.  An</span>
<lb n="7612"/><span>tan do rith na smaointe dubhach doilgheasach so i nanam</span>
<lb n="7613"/><span>ár bhFuascaltheora, do thuit sé indúrpheannaid marbh-</span>
<lb n="7614"/><span>thach, agus dfhórsáil uaidh na srutháin fola so.  A</span>
<lb n="7615"/><span>Chríostaidhthe, bíodh truaighmhéil agaibh anois do thriob-</span>
<lb n="7616"/><span>lóidídhe bhúr Slánuightheoir, agus bíodh aigne dhiongbhálta</span>
<lb n="7617"/><span>gan buairt do chuir ar a anam tenderálta go brách arís</span>
<lb n="7618"/><span>leis an bpeaca.</span></p>
<lb n="7619"/>
<lb n="7620"/><p><span>CAIB  XXVI</span>
<lb n="7621"/><span>Ar an Slánuightheoir a gCúirt Chaiphas</span></p>
<lb n="7622"/>
<lb n="7623"/><p><span>An Seú Lá Fichead</span></p>
<lb n="7624"/>
<lb n="7625"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, ar éirghe dár Slánuigh-</span>
<lb n="7626"/><span>theoir ón Urnuighe, tar éis a eaglaídhe do mhaighistiridh-</span>
<lb n="7627"/><span>eacht, do tháinig sé go dtí na dheisceobail dá innsint</span>
<lb n="7628"/><span>dóibh anois codladh leo agus a suaimhneas do ghlacadh, gur</span>
<lb n="7629"/><span>tháinig a uair féin, agus go raibh an tréatúir comhgarach</span>
<lb n="7630"/><span>dóibh.  Acht, a Thiarna mhilis, cathain do ghlacairse do</span>
<lb n="7631"/><span>shuaimhneas, 'na dhéanfaidh tú codladh?  Ní déanfair go dtí</span>
<lb n="7632"/><span>codladh déanach an bháis ar leaba chruaidh na croise.</span>
<lb n="7633"/><span>Machtnuighidh, a Chríostaidhthe, le súile bhúr nanamnacha,</span>
<lb n="7634"/><span>ar an misneach agus ullamhaidheacht do theasbánann bhúr</span>
<lb n="7635"/><span>Slánuightheoir ar an ócáid seo chun fulang ar bhúr sonsa,</span>
<lb n="7636"/><span>le é dhimtheacht ar aghaidh chun go dteagmhóchadh leis an tréa-</span>
<lb n="7637"/><span>túir agus le na coimhdeachta: féach créad é an cheann-</span>
<lb n="7638"/><span>sacht le na nglacann sé póg fhallsa na síothchána.  Agus</span>
<lb n="7639"/><span>fós chun a theasbáint go soiléir ná raibh aon chumhachta</span>
<lb n="7640"/><span>ar talamh ábalta ar é ghabháil, acht le na thoil shaor féin, le</span>
<lb n="7641"/><span>dá fhocal, Ego sum, "Mise é", do leag se chun talmhan</span>
<lb n="7642"/><span>anuas an comhthionól mór go léir do tháinig chun é gha-</span>
<lb n="7643"/><span>bháil, is iad ag titim siar indiaidh a gcúil ar an áit.</span>
<lb n="7644"/><span>'Na dhiaidh san do thug sé suas é féin dóibh; agus iar na</span>
<lb n="7645"/><span>cheangal dóibh, do tharrainguigheadar leo é ar fad tri gach</span></p>
</div>
<pb n="92"/>
<div><lb n="7646"/><p><span>achrann go dtí an gcathair, ar feadh na haimsire, a dheis-</span>
<lb n="7647"/><span>ceabail dá thréigint, do ritheadar chun siubhail, dá fhá-</span>
<lb n="7648"/><span>gaint sin idir lámhaibh a námhaid, do thug leo é i láthair An-</span>
<lb n="7649"/><span>nas, athair céile an ardshagairt, áit ar thug seirbhíseach</span>
<lb n="7650"/><span>dána drochmhúinte masla dhó le é bhualadh le bas ar a éadan</span>
<lb n="7651"/><span>naomhtha.  As san do thógadar leo é go dtí cúirt Chai-</span>
<lb n="7652"/><span>phas, áit a raibh na hardshagairt agus sinnsir an phobail</span>
<lb n="7653"/><span>cruinnighthe i bhfochair a chéile, ag súil leis an bpríosú-</span>
<lb n="7654"/><span>nach nuadh so dfheicsint os a gcomhair, agus iad ar aigne</span>
<lb n="7655"/><span>é mharbhúghadh le cóir nó éagcóir.  Lean se do Shlánuightheoir,</span>
<lb n="7656"/><span>m'anam, gach aon choiscéim don tslíghe, tréigthe anois</span>
<lb n="7657"/><span>aga dhaoine muinnteartha go léir: machtnaigh anois ar</span>
<lb n="7658"/><span>an uan naomhtha ceannsa so imeasc na mactírídhe cío-</span>
<lb n="7659"/><span>crach so, fé an uile shórt scige agus drochmhúineadh; acht</span>
<lb n="7660"/><span>féach nibhus sia air le súile do thuigseana: meabhraigh</span>
<lb n="7661"/><span>inmheadhón  anama, agus féach an sólás agus an sásamh do</span>
<lb n="7662"/><span>ghlacann sé ag comhaontúghadh le toil a Athar, agus ag fulang</span>
<lb n="7663"/><span>ar do shonsa: agus foghlaim as an sampla san a leithéid</span>
<lb n="7664"/><span>céadna do mheán do bheidh agatsa fé do thrioblóidídhe</span>
<lb n="7665"/><span>agus do phianta féin.</span></p>
<lb n="7666"/>
<lb n="7667"/><p><span>Smaoinigh, inso dara háit, nach túisce tugadh ár</span>
<lb n="7668"/><span>dTiarna go dtí cúirt Chaiphas an tard shagart,</span>
<lb n="7669"/><span>áit a raibh mór chomhthionól an Sanhedrin cruinnighthe ibhfochair a</span>
<lb n="7670"/><span>chéile, acht ar a' móiméad tar éis fáilte tharcaisneamhail do</span>
<lb n="7671"/><span>chuir roimhe do thosnuigheadar ar é thriáil, agus na fia-</span>
<lb n="7672"/><span>dhnuidhthe fallsa do bhí chun fiadhnuidheacht do dhéanamh 'na</span>
<lb n="7673"/><span>choinne do ghlaoch isteach.  Acht féachaidh ar ar-</span>
<lb n="7674"/><span>dréimeas Dé, féachaidh ar fhórsa na fírinne, agus an</span>
<lb n="7675"/><span>uan iongantach neamhchionntach so Dé: dá mhéad é mai-</span>
<lb n="7676"/><span>lís na cúirte malluighthe seo; agus a  bhfiadhnuidhthe, daoíne</span>
<lb n="7677"/><span>gan onóir gan choinsias, ar a shon san ní raibh aon</span>
<lb n="7678"/><span>bhrígh dhóibh in gach a m'fhéidir leo do chuir 'na leith, nó</span>
<lb n="7679"/><span>ní thagadh a bhfiadhnuidheacht le chéile, nídh do rinne a</span>
<lb n="7680"/><span>scéalaidheacht gan tábhacht.  Acht ar feadh d'adhradh tú a</span>
<lb n="7681"/><span>ardréimeas, féach agus iongnaigh ceannsacht agus foidhne</span></p>
</div>
<pb n="93"/>
<div><lb n="7682"/><p><span>do Shlánuightheoir, do bhí ag éisteacht go ciúin le gach</span>
<lb n="7683"/><span>drochúsáid agus masla do thugadar na fiadhnuidhthe fallsa</span>
<lb n="7684"/><span>so dhó, ag tabhairt le tuigsint go fírinneach leis an tás-</span>
<lb n="7685"/><span>táil seo go raibh sé roinnt éigin nibhus mó ná duine, do </span>
<lb n="7686"/><span>fuair mar seo ann féin a bheith síothchánta suaimhneasach</span>
<lb n="7687"/><span>an feadh do bhí a chreidiúint agus a bheatha fé an oiread</span>
<lb n="7688"/><span>tarcuisne agus míchlú.  An tan do sáruigheadh mar</span>
<lb n="7689"/><span>seo mailís námhaid ár Slánuightheoir, d'éirigh an tard-sha</span>
<lb n="7690"/><span>gart 'na sheasamh agus d'iarr sé air i nainm an Dé bheo a</span>
<lb n="7691"/><span>ninsint dó arbh é Chríost Mac Dé é?  Le onóir don</span>
<lb n="7692"/><span>ainm mhór naomhtha san, do rinne ár dTiarna admháil sholla </span>
<lb n="7693"/><span>mhanta ar an bhfírinne, chun a theasbáint dúinne atá dhá</span>
<lb n="7694"/><span>leanamhaint leis an sampla so, anuair do ghlaodhfar sinn</span>
<lb n="7695"/><span>chun a leithéid do thriall, gan náire do bheith orainn go</span>
<lb n="7696"/><span>brách 'na thaobh san ná a chreidimh.  Ar sin, do strac</span>
<lb n="7697"/><span>Caiphas a chuid éadaigh, ag rádh go hard blasphéim!</span>
<lb n="7698"/><span>Agus a dubhradar uile go dtuilleann sé é chuir chun báis.</span>
<lb n="7699"/><span>Acht tusa, m'anam, labhair amach contrárdha, leis na</span>
<lb n="7700"/><span>haingil agus le fíréin Dé go huile, Rev.iv.v.12.</span>
<lb n="7701"/><span>"An tuan do marbhuigheadh is fiú é cumhachta, agus dia-</span>
<lb n="7702"/><span>dhacht agus eagna, agus neart, agus onóir, agus glóire,</span>
<lb n="7703"/><span>agus beannacht d'fháil, ó'n uile chréatúirídhe go síor-</span>
<lb n="7704"/><span>raídhe."</span></p>
<lb n="7705"/>
<lb n="7706"/><p><span>Smaoinigh inso tríomhadh háit, nach luaithe tugadh an</span>
<lb n="7707"/><span>bhreith éagcórach san ar ár Slánuightheoir leis an mór </span>
<lb n="7708"/><span>chomhthionól, 'na thosnuighdar gan mhoill le cruadhálacht</span>
<lb n="7709"/><span>neamhchoitcheannta dá bhualadh ís dá mhaslúghadh, mar a bheadh</span>
<lb n="7710"/><span>deamhain mhalluighthe ifrinn, is ní mar dhaoine, agus do </span>
<lb n="7711"/><span>thugadar dó gach aon sórt drochúsáid, buillidhe taircu-</span>
<lb n="7712"/><span>isne, agus dia-aithis.  Féach m'anam, mar do chaitheann</span>
<lb n="7713"/><span>na coin ifrionnda so a seilidhe ar aghaidh naomhtha do Shlá-</span>
<lb n="7714"/><span>nuightheoir, agus a réamaidhe salacha do chaitheamh ar an</span>
<lb n="7715"/><span>éadan naomhtha san áit a suidheann breághthacht agus mór-</span>
<lb n="7716"/><span>dhacht: féach mar do dhoirnid é, mar do ghabhaid dá</span>
<lb n="7717"/><span>gcosa air agus mar do bhuailid é le cuthach gan trócaire,</span></p>
</div>
<pb n="94"/>
<div><lb n="7718"/><p><span>an feadh 'na bhfuil a lámhaibh ceangailte ar a dtaobh thiar</span>
<lb n="7719"/><span>de, is gan é ábalta ar aon iarracht amháin do chosaint</span>
<lb n="7720"/><span>de féin, ná aon duine muinnteartha aige ann do ghlan-</span>
<lb n="7721"/><span>fadh a aghaidh, ná aon chongnamh eile thabhairt dó.  Féach</span>
<lb n="7722"/><span>mar do chuirid folach ar a aghaidh le preabán éigin salach,</span>
<lb n="7723"/><span>agus an san trí fhonóid (chomh maith ís dá ma fáidh</span>
<lb n="7724"/><span>bréige é, nó mealltóir) le linn gach aon iarracht déar-</span>
<lb n="7725"/><span>aidís leis a thomhas cé bhuail é: i néagmais morán eile</span>
<lb n="7726"/><span>aithis d'fhulang sé le foidhne agus le misneach dochloidhte.</span></p>
<lb n="7727"/>
<lb n="7728"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh háit, do gach ar fhulang</span>
<lb n="7729"/><span>ár Slánuightheoir i gcúirt Chaiphas níor dheabhaigh aonrud</span>
<lb n="7730"/><span>chomh mór trí na chroidhe, le titim dhainnséarach Pheadair,</span>
<lb n="7731"/><span>ardcheann na naspail, agus an té fuair na priobhléi-</span>
<lb n="7732"/><span>didhe agus an tughdarás ba mhó uaidh.  An té, tar éis a</span>
<lb n="7733"/><span>mhaoidheamh an oidhche chéadna san i gcás go dtréigfeadh</span>
<lb n="7734"/><span>na deisceabail eile a maighistir, ná tréigfeadh sé féin go</span>
<lb n="7735"/><span>brách é; agus gur túisce do gheobhadh sé bás in a fho-</span>
<lb n="7736"/><span>chair ná shéanfadh sé é; tar éis sin féach ar laigeacht</span>
<lb n="7737"/><span>agus dhiombuaineacht nádúir an duine: le glór cailín</span>
<lb n="7738"/><span>gan éifeacht, do shéan sé a mhaighistir, fós é dhéanamh dhá</span>
<lb n="7739"/><span>uair agus trí huaire, agus nibhus mó ná san do dhearbhaigh</span>
<lb n="7740"/><span>sé agus d'iarr sé é féin do dhamaint mádh bhí aon aithne</span>
<lb n="7741"/><span>riamh aige ar a nduine.  Iosa mhilis! Créad é an duine?</span>
<lb n="7742"/><span>O a Thiarna, féach ormsa, agus neartaigh mé led' ghrása,</span>
<lb n="7743"/><span>nó séanfe mise thú mar an gcéadna.  I sé an chéad</span>
<lb n="7744"/><span>chúis do bhí le titim Pheadair, taidhbhse agus dánaidheacht</span>
<lb n="7745"/><span>phríobháideach as a neart féin.  An dar cúis an neamh-</span>
<lb n="7746"/><span>shuim do rinne sé do chomhairle ár Slánuightheoir, bheith 'na</span>
<lb n="7747"/><span>chodladh an uair ba cheart dó bheith ag faire agus ag</span>
<lb n="7748"/><span>urnuighthe.  An tríomhadh cúis, le é dhá chuir féin i ndainn-</span>
<lb n="7749"/><span>séar le rith isteach i ndroch choimhdeachta.  Tabhair</span>
<lb n="7750"/><span>aire ná bhfuil na trí chúis chéadna le cuir id leith-se, ad</span>
<lb n="7751"/><span>tharraint mar an gcéadna chun an Tiarna do shéanadh</span>
<lb n="7752"/><span>agus fós é chéasadh leis an bpeaca.  Foghlaim aithris do</span>
<lb n="7753"/><span>dhéanamh ar aithreachas éascaidh an apstail seo do chuaidh</span></p>
</div>
<pb n="95"/>
<div><lb n="7754"/><p><span>amach gan mhoill tar éis dó tuitim, agus do ghoil go géar</span>
<lb n="7755"/><span>dólásach; nídh, deirtear do chleacht sé ar feadh a</span>
<lb n="7756"/><span>shaoghail 'na dhiaidh san chomh minic is do chloisfeadh sé an</span>
<lb n="7757"/><span>coileach ag glaoch.</span></p>
<lb n="7758"/>
<lb n="7759"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh háit, mar do chuaidh an tard-</span>
<lb n="7760"/><span>shagart agus na scríobhaidhthe a bhaile chun a suan do ghlacadh</span>
<lb n="7761"/><span>tar éis breitheamhnas báis do thabhairt ar ár Slánuightheoir,</span>
<lb n="7762"/><span>dá fhágaint sin i lámhaibh na muinntire ná'r leig dó aon</span>
<lb n="7763"/><span>tsuan do ghlacadh.  O! créad é uathbhásaídhe na hoidhche do</span>
<lb n="7764"/><span>chaith ár dTiarna i measc an scata malluighthe sin, do </span>
<lb n="7765"/><span>rinne arís go minic, chun a gcruadhálthacht féin agus mai-</span>
<lb n="7766"/><span>lís a maighistirídhe do shásamh gach aon sórt míthrócaire</span>
<lb n="7767"/><span>agus neamhcharthannacht do dhéanamh air do réir mar do </span>
<lb n="7768"/><span>rinneadar roimhe sin an uair a bhí a maighistirídhe i láthair,</span>
<lb n="7769"/><span>ag tabhairt an uile shórt drochúsáid dó agus masla dia </span>
<lb n="7770"/><span>aithiseach.  In slíghe gur féidir linn a dheimhniú le fíri-</span>
<lb n="7771"/><span>nne ná beidh fios go brách go lá an bhreitheamhnais ar leath</span>
<lb n="7772"/><span>a fhulang ár Slánuightheoir an oidhche sin.  D'fhoidhnigh sé</span>
<lb n="7773"/><span>le ciúineas leis an drochúsáid sin go léir; agus an uair</span>
<lb n="7774"/><span>sin féin, an fhaid atá siad san dá mhaslúghadh san, atá sé</span>
<lb n="7775"/><span>sin ag guidhe ar a son san, agus ag gabháil a leithscéil</span>
<lb n="7776"/><span>le nathair, agus ag ofráil suas a chrosa agus a thriob-</span>
<lb n="7777"/><span>lóididhe mar shásamh ina pheacaidhe.  Iosa mhilis, tabhair</span>
<lb n="7778"/><span>dúinn grása chun aithris do dhéanamh ort.</span></p>
<lb n="7779"/>
<lb n="7780"/><p><span>CAIB. XXVII.</span></p>
<lb n="7781"/>
<lb n="7782"/><p><span>Ar Slánuightheoir dá thabhairt os comhair</span>
<lb n="7783"/><span>Philate agus Herod.</span></p>
<lb n="7784"/>
<lb n="7785"/><p><span>An ceachtmhadh Lá Fichead</span></p>
<lb n="7786"/>
<lb n="7787"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, créad é chomh moch ar</span>
<lb n="7788"/><span>maidin, cé fada dfhanadar suas, do theagmhuighid an tard-</span>
<lb n="7789"/><span>shagart so agus a chomrádaidhthe in malluigheacht le</span>
<lb n="7790"/><span>na chéile ag cruinniughadh mór chomhthionól don Sanhe-</span>
<lb n="7791"/><span>drim, agus an san arís ag cuir na ceiste céadna ar</span></p>
</div>
<pb n="96"/>
<div><lb n="7792"/><p><span>ár Slánuightheoir, dá fhiafruighe dhe, "ar bhé Mac Dé é?"</span>
<lb n="7793"/><span>agus ag tabhairt an fhreagra céadna ortha, nídh do</span>
<lb n="7794"/><span>neartaigh a mbreith roimhe sin.  Ar a shon san do thuig-</span>
<lb n="7795"/><span>eadar ná'r mhaith dhóibh an bhreith seo do chur i gcrích</span>
<lb n="7796"/><span>gan cead Phontius Pilate an Riaghaluightheoir, idtaobh</span>
<lb n="7797"/><span>iad a bheith fé raghlughadh impireacht na Róimhe, do aon-</span>
<lb n="7798"/><span>tuighdar ar é bhreith leo go dtí Pilate, agus le nughdarás</span>
<lb n="7799"/><span>san é chéasadh; sórt báis do thionsgain a mailís mar</span>
<lb n="7800"/><span>rogha, ba hé ar an am san ba scannalaighe agus</span>
<lb n="7801"/><span>ba neamhonóraighe, óir ní thugthaidhe do aon neach é</span>
<lb n="7802"/><span>acht do feadhmannaigh dímheasta agus do coirtheoiridhe</span>
<lb n="7803"/><span>poiblídhe; agus ba chruadhálaighe, mar ba bhás fada mall</span>
<lb n="7804"/><span>é, fé na pianta ba ghéire agus ba ionmhothuighthe.  Gluais</span>
<lb n="7805"/><span>anois, a anam Chríostamhail, agus machtnaigh ar do</span>
<lb n="7806"/><span>Shlánuightheoir do réir mar do luathuighthear é trí na sráid-</span>
<lb n="7807"/><span>eanna ar fad, le na lámhaibh ceangailte, ó thoigh an ard </span>
<lb n="7808"/><span>shagairt go dtí cúirt Philate, an mór chomhthionól an</span>
<lb n="7809"/><span>Sanhedrim timcheall air; agus a ministéiridhe mall-</span>
<lb n="7810"/><span>uighthe ag craobhscaoileadh go hard ar imtheacht dóibh, gur</span>
<lb n="7811"/><span>anois atá a mhealltóireacht go léir dá dhéanamh follas, a</span>
<lb n="7812"/><span>bhréagchrábhadh dá nochtadh, agus é féin cionntach i ndia </span>
<lb n="7813"/><span>aithis.  Féach mar dhéinid an sluagh diúdánach so cuir</span>
<lb n="7814"/><span>le na chéile ag tabhairt congnamh dhá námhaid anois, cé go</span>
<lb n="7815"/><span>rinneadar beagán roimhe sin é admháil agus d'onórú mar</span>
<lb n="7816"/><span>fháidh, dá leanamhaint le gáróid mhasluightheach, dá tharcais-</span>
<lb n="7817"/><span>niughadh ar feadh na slíghe. agus ag tabhairt an uile shórt</span>
<lb n="7818"/><span>míchlú agus aithis dó.</span></p>
<lb n="7819"/>
<lb n="7820"/><p><span>Smaoinigh, inso dara háit, agus tabhair fé ndeara</span>
<lb n="7821"/><span>Breitheamh na mbeo agus na mairbh, 'na sheasamh le na lá-</span>
<lb n="7822"/><span>mhaibh ceangailte mar choirtheoir os comhair riaghluightheoir</span>
<lb n="7823"/><span>suarach; agus féach ar an gcúis anois nibhus sia.</span>
<lb n="7824"/><span>An uair do thug an tard-shagart agus prionnsaidhe na</span>
<lb n="7825"/><span>ndaoine suas é, agus Pilate á fhiarthuighe cad do bhí acu</span>
<lb n="7826"/><span>le cuir 'na leith, ní rineadar aon scrupal do mhasla agus do</span>
<lb n="7827"/><span>mhítheist nuadh do thabhairt dó ag cur gach aon droch nídh 'na</span></p>
</div>
<pb n="97"/>
<div><lb n="7828"/><p><span>leith; dá rádh gur dhuine urchóide agus buadhartha</span>
<lb n="7829"/><span>dhéanamh é, tréatúir agus méirleach don chríochsmacht,</span>
<lb n="7830"/><span>do choisc díolaidheacht do dhéanamh le Caesar, agus é féin</span>
<lb n="7831"/><span>chuir suas mar rí na nGiudaigh.  Tóg notus uair</span>
<lb n="7832"/><span>eile d'fhoidhne dochlaoidhte do Shlánuightheoir ag éisteacht</span>
<lb n="7833"/><span>go suaimhneasach le gach nídh fallsa dá'r chuireadar 'na</span>
<lb n="7834"/><span>leith; ar mhódh go raibh iongantas ar an riaghluightheoir</span>
<lb n="7835"/><span>go mbfhéidir le aon neach foidhne do bheith aige fé an</span>
<lb n="7836"/><span>oiread drochúsáid ag iarraidh é dhaoradh chun an bháis ba</span>
<lb n="7837"/><span>mheasa.  Gidheadh ó chonarc sé go sofheicseana trí</span>
<lb n="7838"/><span>bhréigriocht go léir an ardshag airt agus na scríobhaidhthe,</span>
<lb n="7839"/><span>do labhair sé idtaobh an tsuaimhneas so i bhfabhar ár Slá-</span>
<lb n="7840"/><span>nuightheóir; le roinnt marana do dhéanamh ar an bhfocal</span>
<lb n="7841"/><span>rí; agus ar fháil iomlán sásasdh dó ar an bpoinnte</span>
<lb n="7842"/><span>sin, an uair a cuireadh i dtuigsint dó nach leis an saolso</span>
<lb n="7843"/><span>do bhain ríoghacht ár Slánuightheoir, agus dá bhrígh sin ná</span>
<lb n="7844"/><span>raibh díobhálach do chríochsmacht Caesar, uime sin do</span>
<lb n="7845"/><span>shíl sé é leigean chun siubhail.  Iongnaigh fórsa na neamh-</span>
<lb n="7846"/><span>chionntacht, noch do bhog croidhe an eiricigh, agus an</span>
<lb n="7847"/><span>duine is measa do dhaoine, mar Philate; agus deimhnigh</span>
<lb n="7848"/><span>duit féin le labhairt geinearál, gur fearr míle uair do</span>
<lb n="7849"/><span>chruthughadh air do neamhchionntacht foidhne agus suaimhneas,</span>
<lb n="7850"/><span>ná díobháil do dhéanamh inaghaidh na díobhála, agus cosaint</span>
<lb n="7851"/><span>mhasluigheach agus gháróideach do dhéanamh.</span></p>
<lb n="7852"/>
<lb n="7853"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh háit, ar do Philate a bheith</span>
<lb n="7854"/><span>cinnte do neamhchionntacht ár Shlánuightheóir, agus dúil-</span>
<lb n="7855"/><span>mhear ar é leigean chun siubhail, do chuir na prionnsaidhe</span>
<lb n="7856"/><span>mailíseach agus na duine meallta toirmeasc air; agus</span>
<lb n="7857"/><span>dá bhrígh sin ar thuigsint dó gur duine do mhuinntir Gha-</span>
<lb n="7858"/><span>lilee ár Slánuightheoir, gur fé úghdarás Herod riaghluightheoir</span>
<lb n="7859"/><span>Ghalilee do bhí sé, uime sin chun é féin do shaoradh ó mhi-</span>
<lb n="7860"/><span>lleán agus chun a bheith scartha le na niarratas san, do</span>
<lb n="7861"/><span>thiomáin sé é go dtí Herod.  Coimeád coimhdeachta led'</span></p>
</div>
<pb n="98"/>
<div><lb n="7862"/><p><span>Dhia, O m'anam, tríd an bpáirt nuadhso dhá pháis, agus</span>
<lb n="7863"/><span>tóg nótus dá cheannsacht neamhchompráidiúil an feadh</span>
<lb n="7864"/><span>do ghabhann sé trí na sráidibh, comhthionól mhór mhasluightheach</span>
<lb n="7865"/><span>ar gach taobh de, agus iad go gáróideach ag tabhairt</span>
<lb n="7866"/><span>drochúsáid agus mór aithis dó.  Do aí áthas mór ar He-</span>
<lb n="7867"/><span>rod le linn é theacht, indóchas go bhfeicfeadh sé miorbhuil-</span>
<lb n="7868"/><span>te éigin agus dá bhríghmíle ceist air, fhaid</span>
<lb n="7869"/><span>do bhí prionnsaídhe na nGiúddaigh le mailís shíorbhuan</span>
<lb n="7870"/><span>dá mhaslúghadh arís agus arís, agus ag cuír gach</span>
<lb n="7871"/><span>aon droichnídh 'na leith; acht do bhí ár dTiarna</span>
<lb n="7872"/><span>suaimhneasach ar feadh na h-aimsire, ná ní shásóchadh</span>
<lb n="7873"/><span>cúirialtacht dhíomhaoin Herod, ná aon</span>
<lb n="7874"/><span>nídh dhéanamh do chuirfeadh d'fhíachaibh ar an</span>
<lb n="7875"/><span>bprionnsa so é shaoradh ón mbás san do iarr sé go</span>
<lb n="7876"/><span>ró dhúthrachtach, mar is é do bhí órduighthe ós na</span>
<lb n="7877"/><span>flaithis mar an t-aon tslíghe ár bhfuascaltha.</span>
<lb n="7878"/><span>Go mbeannuighthe an uile chréatúirídhe a mhór mhaitheas</span>
<lb n="7879"/><span>go brách.</span></p>
<lb n="7880"/>
<lb n="7881"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, an uair ná sásóch-</span>
<lb n="7882"/><span>adh ár Slánuightheóir cúirialtacht Herod le míorbhail-</span>
<lb n="7883"/><span>te do dhéanamh ar a chómhairle, do ghlac sé fearg</span>
<lb n="7884"/><span>mhór'na thaobh, agus do smaoin sé ar sásamh do</span>
<lb n="7885"/><span>bhaint de le fonómhaid (fonóid) agus masla agus ag</span>
<lb n="7886"/><span>tabhairt órdúghadh é chlúdach le éadach bán trí</span>
<lb n="7887"/><span>tharcaisne air, mar chóta amadáin nó b'fhéidir mar</span>
<lb n="7888"/><span>rí bréige; agus inso gculaith san do chuir tharnais</span>
<lb n="7889"/><span>arís go dtí Pilate é le cómhthionól mór masluigheach</span>
<lb n="7890"/><span>'na thimcheall do réir mar a bhí ag teacht dó na</span>
<lb n="7891"/><span>scríobhaidhthe agus na phairisínigh mar chinn ortha.</span>
<lb n="7892"/><span>Seasaigh le uathbhás ag féachaint ar eagna síorraídhe</span>
<lb n="7893"/><span>an Athair dá mhaslúghadh mar so, mar amadán;</span>
<lb n="7894"/><span>agus foghlaim as so gan buairt do ghlacadh idtaobh</span>
<lb n="7895"/><span>breitheamhnas an tsaol ná bheith eaglach roimhe.</span></p>
<lb n="7896"/>
<lb n="7897"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh h-áit, an uair do chonarc</span>
<lb n="7898"/><span>Pilate ár Slánuightheóir dá thabhairt thar n-ais chuige</span>
<lb n="7899"/><span>arís, do thionnscain sé slighe eile chun é thabhairt</span>
<lb n="7900"/><span>saor an slíghe ná tabharfadh ar an am gcéadna</span>
<lb n="7901"/><span>aon chúis</span></p>
</div>
<pb n="99"/>
<div><lb n="7902"/><p><span>cainnte ná aithis don árdshagart agus</span>
<lb n="7903"/><span>do árdchinn na nGiúdaigh.  Do ba é nós an náisiúin</span>
<lb n="7904"/><span>ar lá sollamhanta i gCáisc (noch d'onóradar an lá</span>
<lb n="7905"/><span>céadna san) i gcuimhne don lá a fuascaluigheadh</span>
<lb n="7906"/><span>iad ó sclábhacht (sclábhaídheacht) na Égipte, aon</span>
<lb n="7907"/><span>choirtheóir amháin do leigeann saor uaithe, gidh bé</span>
<lb n="7908"/><span>duine ár a dtiocfadh na daoine le chéile d'iarraidh;</span>
<lb n="7909"/><span>dá bhrígh sin, do ba mhaith le Pilate ócáid a theacht</span>
<lb n="7910"/><span>'na shlíghe anois, do chuir sé mar cheist ortha, cé</span>
<lb n="7911"/><span>acu don mbeirt do thabharfaidís saor, ár</span>
<lb n="7912"/><span>Slánuightheóir ar thaobh, agus Barabas, coirtheóir</span>
<lb n="7913"/><span>puiblídhe, bitheamhnach agus murdaraer ar an</span>
<lb n="7914"/><span>dtaobh eile; do bhí sé cinnte go m'fheárr leo Uan</span>
<lb n="7915"/><span>neamh-chionntach Dé do shaoradh, ná Barabas an</span>
<lb n="7916"/><span>cladhaire, fíor, choircheóir is measa do b'fhéidir a</span>
<lb n="7917"/><span>bheith, do shaoradh ón bpianós do thuill sé.  Oh! a</span>
<lb n="7918"/><span>Philate, is ró uathbhásach an tarcaisne do thugais anso</span>
<lb n="7919"/><span>do Mhac Dé, an tan do leigeann tú ort fabhar do</span>
<lb n="7920"/><span>dhéanamh dó! Cad é seo! a'gcaithfe (gcaithfidh)</span>
<lb n="7921"/><span>Tiarna na beatha agus na domharbhacht, Rí na</span>
<lb n="7922"/><span>bhflaitheas, seasamh i gcomóradh leis an té is measa</span>
<lb n="7923"/><span>do dhaoine leis an gcladhaire coirtheóra puiblídhe</span>
<lb n="7924"/><span>is measa d'arbh fhéidir a fheicsint?</span>
<lb n="7925"/><span>A' gcaithfear é fhágaint fé rogha an tsluagh mhall-</span>
<lb n="7926"/><span>uighthe seo, cé acu don mbeirt an fear is feárr, agus</span>
<lb n="7927"/><span>cé acu is mó thuilleann bás d'fhagháil?  O a</span>
<lb n="7928"/><span>umhlaídheacht neamhchompráideamhail mo Shlánuightheóir!</span>
<lb n="7929"/><span>O a Rí na glóire, créad é chómh íseal do chromais</span>
<lb n="7930"/><span>chun mise do thógaint ón aoileach!</span></p>
<lb n="7931"/>
<lb n="7932"/><p><span>Smaoinigh, inso sé ú h-áit, mádh ba mhasla do fhulang-</span>
<lb n="7933"/><span>tha ár Slánuightheóir do chuir i gcomóradh le Barabas,</span>
<lb n="7934"/><span>créad é dhéarfaimíd air do thóg na daoine dalla</span>
<lb n="7935"/><span>so, an uair do thoghadar Barabas Roimh Chríost, agus</span>
<lb n="7936"/><span>d'airradar Críost do chéasadh agus Barabas do leigint</span>
<lb n="7937"/><span>saor uatha.  O m'anam, féach inso n-umhlaídheacht</span>
<lb n="7938"/><span>iongantach so mo Thiarna, créad é chómh doimhín</span>
<lb n="7939"/><span>chómh dainnséarach is do bhí</span></p>
</div>
<pb n="100"/>
<div><lb n="7940"/><p><span>cneadh na taidhbhse, noch nár bhféidir a leigheas acht le na</span>
<lb n="7941"/><span>leithéid sin do umhlaidheacht ró mhór!  O féach mádh tá do shúil</span>
<lb n="7942"/><span>leighiste fós.  Scrúdaigh thú féin mar an gcéadna, mar</span>
<lb n="7943"/><span>a bhfuil tú chómh minic cionntach mar na Giúdaigh</span>
<lb n="7944"/><span>dhalla ag déanamh rogha do Bharabas roimh do</span>
<lb n="7945"/><span>Shlánuightheóir, led' chúl d'iompódh leis ar son</span>
<lb n="7946"/><span>meas beag saolta, nó pléisiúr salach móiméad?</span>
<lb n="7947"/><span>Mádh rinnis, is lúghadh dod leithscéal is féidir do</span>
<lb n="7948"/><span>ghabháil ná a léithscéal súd, mar atá a fhios agat</span>
<lb n="7949"/><span>gurab é Tiarna an uile ghlóire é, inso n-am</span>
<lb n="7950"/><span>gcéadna 'na ndéanann tú géirleanamhaint air leis</span>
<lb n="7951"/><span>an bpeaca; acht `na dtaobh súd, dá mbeadh a</span>
<lb n="7952"/><span>fhios acu gurab é do bhí acu, ní thoghfaidís go</span>
<lb n="7953"/><span>brách Barabas roimhe.</span></p>
<lb n="7954"/>
<lb n="7955"/><p>
<lb n="7956"/><span>CAIB. XXVIII.</span>
<lb n="7957"/><span>Ar Slánuightheóir dá sciúrsáil ag an bPiolloir,</span>
<lb n="7958"/><span>agus dá chorónúghadh le Deilgníghe.</span></p>
<lb n="7959"/>
<lb n="7960"/><p><span>An t-Ochtamhadh Lá Fichead</span></p>
<lb n="7961"/>
<lb n="7962"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, mar atá na Giúdaigh fós</span>
<lb n="7963"/><span>ag labhairt amach i n-aghaidh ár dTiarna, agus an slíghe mhillteach</span>
<lb n="7964"/><span>dhrochmhúinte ag iarraidh céad é chéasadh ar an gcrois;</span>
<lb n="7965"/><span>do thionscain Pilate slíghe eile chun é leigint uaidh</span>
<lb n="7966"/><span>saor, sé sin le na mí-throcaireacht san do shásamh ag</span>
<lb n="7967"/><span>tabhairt órdúghadh dóibh é sciúrsáil go cruadhálach.  O!</span>
<lb n="7968"/><span>Philate, is cruadhálach é do thrócaire!  An mar seo do</span>
<lb n="7969"/><span>thaisbeánthar urraim don té, adeir tú, atá neamhchiontach?</span>
<lb n="7970"/><span>An é seo do cheartsa?  Acht iarrann ár bpeacaigh, O</span>
<lb n="7971"/><span>m'anam, go dtabharfaídhe a leithéid</span>
<lb n="7972"/><span>seo do dhroch úsáid do Thiarna na glóire; agus a</span>
<lb n="7973"/><span>leithéid seo do phianós mí-ghrásamhail tarcaisneach do</span>
<lb n="7974"/><span>thabhairt dó, noch ná tugaídhe do aon neach ach do</span>
<lb n="7975"/><span>sclábhaidhthe coitcheannta nó do pheacaigh ró mhóra</span>
<lb n="7976"/><span>is ró mhí-mheasta, agus ná tugtaídhe ar aon chúntas</span>
<lb n="7977"/><span>do lucht áitreibh cathair na Rómha.  Seasaidh-se agus</span>
<lb n="7978"/><span>féach, m'anam, créad é an tslíghe déantar</span></p>
</div>
<pb n="101"/>
<div><lb n="7979"/><p><span>an breith seo do chuir i bhfórsa.  Féach mar do lámh-</span>
<lb n="7980"/><span>uíghid na saighdiúirídhe fola an t-Uan so Dé, mar do</span>
<lb n="7981"/><span>nochtaid é dá chuid éadaigh, agus é a cheangal go</span>
<lb n="7982"/><span>daingean do phiolóir cloiche.  Féach mar do bhualaid</span>
<lb n="7983"/><span>air ar a dhrom naomhtha agus ar a ghuaille (ghuailne)</span>
<lb n="7984"/><span>iomadamhlacht do bhuillídhe (bhuillí), agus do</span>
<lb n="7985"/><span>sciúirídhe.  Féach do ritheann an fhuil amach ar</span>
<lb n="7986"/><span>gach taobh de, Féach mar atá a chorp go léir stracuighthe,</span>
<lb n="7987"/><span>geárrtha le na neamhthrócaireacht, agus an fheoil</span>
<lb n="7988"/><span>scartha ón a chéile isteach go dtí na fíor cnámhna</span>
<lb n="7989"/><span>(cnámha).  Féach mar atá a námhaid ar feadh na</span>
<lb n="7990"/><span>h-aimsire ag tabhairt gach aon sórt tarcaisne dhó, agus</span>
<lb n="7991"/><span>lán d'áthas i dtaobh a phíanta; is é sin ar an am</span>
<lb n="7992"/><span>gcéadna, le na shúile tóigthe (tógtha) i n-áirde</span>
<lb n="7993"/><span>chun na bhflaitheas, ag ofráil suas gach a bhfuil sé</span>
<lb n="7994"/><span>(ag) fhulang ar son a bpeacaídhe sin, agus peacaídhe</span>
<lb n="7995"/><span>an tsaol go léir.  Oh! pheacaigh, tógaidh notus</span>
<lb n="7996"/><span>ceart anois d'bhúr bhFuascalthóir, agus féachaigh</span>
<lb n="7997"/><span>in a chorp miongheárrtha, stracuighthe, mailís an pheaca</span>
<lb n="7998"/><span>agus foghlamuighidh grám do bheith ar an ainmhídhe</span>
<lb n="7999"/><span>ifreanda so, noch do thug Mac Dé chun na dtrioblóidídhe</span>
<lb n="8000"/><span>agus na bpianta so uile.</span></p>
<lb n="8001"/>
<lb n="8002"/><p><span>Smaoinigh, inso dar h-áit, mar do rinn na cladhairídhe</span>
<lb n="8003"/><span>Fola so leis an sciúrsáil neamhthrócaireach so aon</span>
<lb n="8004"/><span>Chneadh amháin ó cheann go cois do chorp ár Slánuigh-</span>
<lb n="8005"/><span>theóir, do scaoileadar é fé dheireadh don bpiolóir,</span>
<lb n="8006"/><span>dá fhágaint fé féin chun chúnamh do thabhairt dó</span>
<lb n="8007"/><span>féin ag cuir a chuid éadaigh uime chómh maith is</span>
<lb n="8008"/><span>d'fhéad sé.  Oh! a Chríostaidhthe, bíodh truagh agaibh</span>
<lb n="8009"/><span>anois do staid thréigthe bhúr Slánuightheóir, Ní bhfuil</span>
<lb n="8010"/><span>duine aige do thabharfadh láimh chonganta (cúnta)</span>
<lb n="8011"/><span>dhó chun a loit oscailte do cheangal suas, ná chun</span>
<lb n="8012"/><span>an fhuil do stopadh atá ag rith 'na tuiltídhe (thuilte)</span>
<lb n="8013"/><span>asta.  O téighgí dá láthair anois agus tairgígí an</span>
<lb n="8014"/><span>chuid is lúghadh dhe cúnamh thabhairt do ag cuir</span>
<lb n="8015"/><span>a chuid éadaigh uime chun a luit glasa d'fholach ó</span>
<lb n="8016"/><span>fhuacht na spéire.  Acht O! cad é chómh garbh is</span></p>
</div>
<pb n="102"/>
<div><lb n="8017"/><p><span>atá na h-éadaíghe olainne seo le na dhrom tinn loitithe;</span>
<lb n="8018"/><span>faraoir! i n-áit aon tsuaimhneas ná compórd do</span>
<lb n="8019"/><span>thabhairt dó, is amhlaidh mhéaduighid a chneadha, le</span>
<lb n="8020"/><span>bheith ag cuimilt (cimilt) díobh.</span></p>
<lb n="8021"/>
<lb n="8022"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh h-áit, gurab ar eígin do</span>
<lb n="8023"/><span>thug na saighdiúirídhe fola aon am staid d'ár Slánuig-</span>
<lb n="8024"/><span>hteóir tar eís a sciúrsála an tan do oibrigh an</span>
<lb n="8025"/><span>díabhal ionnta sórt eile pianós do thabhairt dó nár</span>
<lb n="8026"/><span>chualadh riamh roimhe sin ar a leithéid ná ó shoin</span>
<lb n="8027"/><span>anuas: agus dobé sin spórt mí-ghrásamhail do</span>
<lb n="8028"/><span>dhéanamh dóibh féin dá chorónúghadh mar Rí.  Uime</span>
<lb n="8029"/><span>sin do stracadar 'na ndiaidh é go dtí cúirt an</span>
<lb n="8030"/><span>Phraetorium, agus ag cruinniúghadh an armáil uile</span>
<lb n="8031"/><span>le chéile, do nochtadar go fíochmhar arís a chuid</span>
<lb n="8032"/><span>éadaigh de, noch do bhí ag ceangal anois le na</span>
<lb n="8033"/><span>chorp loitithe le cneadha; do chuireadar 'na shuidhe</span>
<lb n="8034"/><span>é ar bhínnse nó ar stól, do chaitheadar sean éadach</span>
<lb n="8035"/><span>ceirteach purpar timcheall air, do chasadar ar a chéile</span>
<lb n="8036"/><span>deilgníghe fada, cruadh géara, agus d'fháscadar</span>
<lb n="8037"/><span>iad anuas ar a cheann beannuighthe, do chuireadar</span>
<lb n="8038"/><span>raoid (reed) nó cana in a láimh mar shlat</span>
<lb n="8039"/><span>ríoghamhail (ríghtheamhail); ansan tré fhonómhaid, ag</span>
<lb n="8040"/><span>teacht 'na nduine in áit a chéile, ag lúbadh a nglúine</span>
<lb n="8041"/><span>ós a chómhair le fáilte droch-mheastamhail, `Fáilte</span>
<lb n="8042"/><span>rómhat a Rí na nGuídaigh' Do chaitheadar seilídhe</span>
<lb n="8043"/><span>ar a éadan, do dhornadar (dhoirnígheadar) é,</span>
<lb n="8044"/><span>agus ag tógaint an chana nó an raoid (reed) as a</span>
<lb n="8045"/><span>láimh, is dá bhualadh ansa cheann leis, ar an módh</span>
<lb n="8046"/><span>sin ag tiomáint na dtairgnídhe (tairngí) nibhus (níos)</span>
<lb n="8047"/><span>doimhne isteach, is an fhuil ar an am gcéadna ag</span>
<lb n="8048"/><span>rith go fairsing anuas le gach lot do bhí</span>
<lb n="8049"/><span>air ón a bpionntídhe géara.  A Iosa mhilis, cad déarf-</span>
<lb n="8050"/><span>aimíd anso, nó cé acu an t-iongantas is mó againn</span>
<lb n="8051"/><span>le tabhairt fé ndéara, mailis ministéirídhe an Diabhal,</span>
<lb n="8052"/><span>nó do charthannacht neamhchompráideamhail-se, noch</span>
<lb n="8053"/><span>do chuir d'fhiachaibh (diachair) ort a leithéid do</span>
<lb n="8054"/><span>mhí-chlú agus do phianta neamhchoitcheannta d'fhulang</span>
<lb n="8055"/><span>ar son peacaigh mí-nádúrtha.  Go mbeannuighthear</span>
<lb n="8056"/><span>do mhór mhaitheas go brách.</span>
<lb n="8057"/></p>
</div>
<pb n="103"/>
<div><lb n="8058"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, mar do shíl Pilate</span>
<lb n="8059"/><span>anois go mbeadh buile agus mailís na nGuídaigh sásta,</span>
<lb n="8060"/><span>ar mhó ná fhiafraidís ní bhus mó bás ár Slánuightheóir,</span>
<lb n="8061"/><span>tar éis a fheicsint cad é mhéad na mí-thrócaire agus an</span>
<lb n="8062"/><span>dímheas do theasbánadh dó chun géilleadh dá n-ainmhian</span>
<lb n="8063"/><span>díoltach, do thóg sé leis é mar a bhí sé le na choróin</span>
<lb n="8064"/><span>deilgníghe ar a cheann, agus a phurpar ceirteach ar</span>
<lb n="8065"/><span>a ghualille (a ghuailne), agus O áit árd do theasbáin</span>
<lb n="8066"/><span>sé é do na daoine ag rádh Ecce homo, "féach an</span>
<lb n="8067"/><span>duine".  Féach créad é an tslíghe in a lámhuighthar</span>
<lb n="8068"/><span>é anois, stad dá bhrígh sin ó bheith ag lorg a bháis</span>
<lb n="8069"/><span>ní bhus sia.  Glac truaighmhéil dá chorp miongheárrtha</span>
<lb n="8070"/><span>ó cheann go cois.  Acht féach-se a anam críostamhail</span>
<lb n="8071"/><span>ar n duine le sórt eile súile do mhalairt súile na</span>
<lb n="8072"/><span>malluightheóirídhe cruadhchroídheach so.  Agus féach</span>
<lb n="8073"/><span>créad é an staid ar thug do pheacaídhe-se agus a</span>
<lb n="8074"/><span>charthannacht dochuimsighthe féin é.  Féach ar a</span>
<lb n="8075"/><span>cheann corónuighthe le deilgníghe géara ag dul</span>
<lb n="8076"/><span>trí na uisinnídhe (uiseanna) naomhtha le pian éagsamhlach</span>
<lb n="8077"/><span>ar gach aon taobh.  Féach ar a aghaidh gné-mhillte</span>
<lb n="8078"/><span>le dubh agus gorm, agus é go léir salach le seilídhe</span>
<lb n="8079"/><span>agus fuil.  Féach ar a chorp go h-iomlán geárrtha</span>
<lb n="8080"/><span>stracuighthe le éadach garbh, cruaidh, ceirteach, ag</span>
<lb n="8081"/><span>cuimilt dá luit agus gach aon mhóiméad dá méadúghadh;</span>
<lb n="8082"/><span>agus ansan féach suas agus machtnuigh air in</span>
<lb n="8083"/><span>cathaoir a ghlóire, agus féach créad é an sásamh</span>
<lb n="8084"/><span>is féidir leat do thabhairt dó idtaobh é féin do</span>
<lb n="8085"/><span>uirísliúghadh chómh iongantach san le grádh dhuitse.</span>
<lb n="8086"/><span>Ní iarrann sé ní bhus mó ort ná aithris do dhéanamh</span>
<lb n="8087"/><span>ar a fhoidhne agus ar a umhlaídheacht.  Féach, dá</span>
<lb n="8088"/><span>bhrígh sin cad é an tslíghe a ndéanfe tú taithíghe</span>
<lb n="8089"/><span>do na leasúin seo.</span>
<lb n="8090"/></p>
</div>
<pb n="104"/>
<div><lb n="8091"/><p><span>CAIB. XXIX</span></p>
<lb n="8092"/>
<lb n="8093"/><p><span>Ar Slánuightheóir ag iompar a Chroise agus</span>
<lb n="8094"/><span>dá cheangal dí.</span></p>
<lb n="8095"/>
<lb n="8096"/><p><span>An naomhadh Lá Fichead</span></p>
<lb n="8097"/>
<lb n="8098"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, nár laighdaigh mailís na nGiúdaigh</span>
<lb n="8099"/><span>in aon tslíghe ag féachaint ar Uan Dé ag tabhairt</span>
<lb n="8100"/><span>a chuid fola ar son peacaídhe an tsaol, acht iad</span>
<lb n="8101"/><span>gan sosa ag béiceadh amach go h-árd ín slíghe</span>
<lb n="8102"/><span>challóideach dhrochmhúinte dá iarraidh é a chéasadh:</span>
<lb n="8103"/><span>do ghéilleadh Pilate fé dheireadh dhóibh, agus i n-aghaidh</span>
<lb n="8104"/><span>a choinsías féin, do thug sé breitheamhnas ar ár</span>
<lb n="8105"/><span>Slánuightheóir chun bás na croise.  Oh! a Chríostaidhthe,</span>
<lb n="8106"/><span>an raibh sé ríamh do mhí-fhortún oraibh trí</span>
<lb n="8107"/><span>mheathacht dá shórt, tarcaisne do thabhairt</span>
<lb n="8108"/><span>d'bhur Slánuightheóir agus dá theagasc, agus diúltúghadh</span>
<lb n="8109"/><span>do réir cleachta bhúr mbeatha do riaghalacha an tsuibhscéil,</span>
<lb n="8110"/><span>le eagla roimh ráidhteachas an tsaol? Nach rí-</span>
<lb n="8111"/><span>mhinic do rinn teamtaísiún níbhus lúghadh ná eagla</span>
<lb n="8112"/><span>caradas Caesar do chailleamhaint, a chuir diachair</span>
<lb n="8113"/><span>(d'fhiachaibh) oraibh-se, Mac Dé do chéasadh arís!</span>
<lb n="8114"/><span>Bíodh buairt agus doilgeas oraibh dá bhrígh sin agus</span>
<lb n="8115"/><span>déanaidh aithrighe.</span></p>
<lb n="8116"/>
<lb n="8117"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, mar do ghlac ár Slán-</span>
<lb n="8118"/><span>uightheóir le umhlaídheacht iomlán, le carthannacht,</span>
<lb n="8119"/><span>agus le suaimhneas an bhreith báis san, cé éagcórach</span>
<lb n="8120"/><span>O Philate, ar an am gcéadna do bhí-se ró cheart ón</span>
<lb n="8121"/><span>Athair síorraídhe agus riachtanach le h-aghaidh ár</span>
<lb n="8122"/><span>Slánúghadh-ne.  Ar don mbreith a bheith tabhartha</span>
<lb n="8123"/><span>air, do nochtadh arís é gan mhoill dá éadach purpar,</span>
<lb n="8124"/><span>agus cuireadh a chuid éadaigh féin uime, agus cros</span>
<lb n="8125"/><span>fhada mhór, níbhus (níos) troime ná fhéadfadh fear</span>
<lb n="8126"/><span>d'iompar, ar a ghuaille (a ghuailne) loitithe cneadh </span>
<lb n="8127"/><span>ach; agus dá bhitheamhnach mar choinnleachta</span>
<lb n="8128"/><span>(choimhdeachta) aige, agus íad le céasadh in a fhochair,</span>
<lb n="8129"/><span>chun an tarngaire sin do dhéanamh fírinneach,</span>
<lb n="8130"/><span>"leis na malluightheóirídhe do measadh é." (Isai.53).</span>
<lb n="8131"/><span>Tagaidh anois, a anamnacha deabhóideach,</span></p>
</div>
<pb n="105"/>
<div><lb n="8132"/><p><span>agus féachaidh ar bhúr dTiarna ag intheacht anso siúbh-</span>
<lb n="8133"/><span>lóid dhéanach so.  Imthigheann fear roimh inso tslíghe ag</span>
<lb n="8134"/><span>craobhscaoileadh go h-árd na gcortha agus</span>
<lb n="8135"/><span>nár nár cualadh trácht ríamh air: ansan leanaid</span>
<lb n="8136"/><span>na saighdiúirídhe agus lucht a mharbhuighthe é, le</span>
<lb n="8137"/><span>téadracha, casúir, tairngí, etc. 'na ndiaidh sin imthigh-</span>
<lb n="8138"/><span>eann go mallchromtha ár n-árdshagart agus</span>
<lb n="8139"/><span>ár n-íodhbairt, é go h-uile brúighte agus lán d'fhuil,</span>
<lb n="8140"/><span>bitheamhnach ar gach taobh de, agus an chros ar a</span>
<lb n="8141"/><span>ghuaille, é dhá tarraingt leis coiscéim ar choiscéim;</span>
<lb n="8142"/><span>na sagairt, na scríobhaidhthe, agus cómhthionól coitch-</span>
<lb n="8143"/><span>eann na ndaoine go léir 'na dhiaidh agus 'na thimcheall</span>
<lb n="8144"/><span>ar gach taobh, dá mhaslúghadh, dá cháineadh, agus ag</span>
<lb n="8145"/><span>leamh-gháire ós a choinne; na crochairídhe mí-thrócair-</span>
<lb n="8146"/><span>each ag gabháil dá gcosa air, dá bhualadh ag cuir</span>
<lb n="8147"/><span>deithneas air. Oh! a Chríostaidhthe, anois an chuid is</span>
<lb n="8148"/><span>lúghadh dhe glacaigh truaighmhéil do thrioblóidídhe, agus</span>
<lb n="8149"/><span>phianta bhúr Slánuightheóir, agus ná méaduighidh ualach</span>
<lb n="8150"/><span>leis an bpeaca.</span></p>
<lb n="8151"/>
<lb n="8152"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh h-áit, ar ár dTiarna</span>
<lb n="8153"/><span>beannuighthe ag iompar a chroise trí na sráideanna</span>
<lb n="8154"/><span>ar feadh tamaill le trioblóid agus pian dolabhartha,</span>
<lb n="8155"/><span>mar do thuit sé fé dheireadh fé an ualach, is gan é</span>
<lb n="8156"/><span>ábalta ar é dh'iompar níbhus sia.  Ná bíodh iongantas</span>
<lb n="8157"/><span>ort 'na thaobh so, m'anam, air i bhfochair ualach a</span>
<lb n="8158"/><span>chroise bheith mar mhéadhachain ar a chorp tuirseach,</span>
<lb n="8159"/><span>lán do luit ar gach ball de, agus caithte lag trí</span>
<lb n="8160"/><span>chailleamhaint an oiread san fola; do leag a Athair</span>
<lb n="8161"/><span>naomhtha ar a ghuaille ualach eile níbhus (níos)</span>
<lb n="8162"/><span>doffhulangtha, viz. Sé sin ualach trompheacaídhe an</span>
<lb n="8163"/><span>tsaol.  Oh! a Chríostaidhthe, is fé an ualach do-</span>
<lb n="8164"/><span>fhulangtha so do thuiteann bhúr Slánuightheóir agus do</span>
<lb n="8165"/><span>théigheann sé i laige.  Ná ní bhfaigheann sé aon</span>
<lb n="8166"/><span>tsuaimhneas ón ualach neamhthrócaireach so ó</span>
<lb n="8167"/><span>Shimón O Cyrene, do fórsáladh chun na croise</span>
<lb n="8168"/><span>d'iompar i chúnamh dhó, acht ní ar iompar sé aon</span>
<lb n="8169"/><span>chuid do ualach ar malluigheacht-ne, noch do leag</span>
<lb n="8170"/><span>an t-Athair naomhtha anuas air a Mhac grádhach</span>
<lb n="8171"/><span>chun iad do</span></p>
</div>
<pb n="106"/>
<div><lb n="8172"/><p><span>ghlanadh amach le na chuid fola agus le na bhás.  O mhaith-</span>
<lb n="8173"/><span>eas dochuimsighthe an Athair!  O a charthannacht do chuim-</span>
<lb n="8174"/><span>sighthe an Mhic! A dhéanamh agus a fhulang an oiread san</span>
<lb n="8175"/><span>don bpeacadh dona.  O m'anam, tabhair aire go brách</span>
<lb n="8176"/><span>arís gan a bheith mínádúrtha do Dhia chómh grádhach.</span></p>
<lb n="8177"/>
<lb n="8178"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, an uair do tháinigh</span>
<lb n="8179"/><span>ár Slánuightheóir anois go dtí Sliabh Calvary go tuirseach</span>
<lb n="8180"/><span>lag, do leanadar ministéirídhe ifrinn dá mhaslúghadh</span>
<lb n="8181"/><span>agus ag déanamh géirleanamhaint chruadhálach gan sosa</span>
<lb n="8182"/><span>air; agus mhar bhárr ar a phianós do thuit gur ghnátha-</span>
<lb n="8183"/><span>ch a thabhairt do na coirtheóirídhe do bheadh dá gcuir</span>
<lb n="8184"/><span>chun báis, deoch neartuighthe, fíon meascuighthe le</span>
<lb n="8185"/><span>myrrh, acht do thugadar dó san, 'na dhiaidh san do</span>
<lb n="8186"/><span>nochtadar go mí-ghrásamhail a chuid éadaigh de, do</span>
<lb n="8187"/><span>bhí ar an am san ceangailte go daingean dá luit,</span>
<lb n="8188"/><span>ag oscail aris a chneadha go léir, agus dá theasbáint</span>
<lb n="8189"/><span>nochtuighthe fé fhuacht agus náire do chómhthionól</span>
<lb n="8190"/><span>mór daoine. Druid i bhfogas dó anois m'anam, agus</span>
<lb n="8191"/><span>féach air ag dortadh a chuid fola go friseáilte le</span>
<lb n="8192"/><span>grádh dhuitse.  O féach mar do thuiteann sé ar a</span>
<lb n="8193"/><span>ghlúine an fhaid atá an chros dá cur i n-órdúgh-</span>
<lb n="8194"/><span>adh, agus mar d'ofrálann sé é féin suas dá</span>
<lb n="8195"/><span>Athair síorraídhe mar íodhbairt ag dortadh a chuid</span>
<lb n="8196"/><span>fola chun a fhearg do lagúghadh do lasadh trí nár</span>
<lb n="8197"/><span>bpeacaídhe-ne.</span></p>
<lb n="8198"/>
<lb n="8199"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh h-áit, ar do chrios a bheith</span>
<lb n="8200"/><span>sínte ar an dtalamh, do shíneadar ár bhfuascailtheóir</span>
<lb n="8201"/><span>ar a faid, noch mar uan ceannsa nár chuir 'na</span>
<lb n="8202"/><span>gcoinne.  Agus ar dtúis do tharraing a láimh dheis</span>
<lb n="8203"/><span>go dtí an áit do bhí toiscithe chun í cheangal dí,</span>
<lb n="8204"/><span>do thiománadar le na gcasúir tairnge mór géar trí</span>
<lb n="8205"/><span>na dheárna, ag oibriúghadh roimhe trí na f<é>'eitheacha,</span>
<lb n="8206"/><span>agus na chámhna go bpollann tríd adhmaid cruaidh</span>
<lb n="8207"/><span>na croise.  Ar an am gcéadna, do chlaon an corp go</span>
<lb n="8208"/><span>h-iomlán ar an taobh deas aige géilleadh don chneadh</span>
<lb n="8209"/><span>agus do na feitheacha go nádúrach, ach ba gharaid</span>
<lb n="8210"/><span>d'fhágadh amhlaidh é, an uair do rug na búistéirídhe</span></p>
</div>
<pb n="107"/>
<div><lb n="8211"/><p><span>mí-throcaireach so gan mhoill ar a láimh eile, agus</span>
<lb n="8212"/><span>do stracadar í go fórsamhail ar an taobh clé chun</span>
<lb n="8213"/><span>í do cheangal le tairnge mór garbh eile don áit do</span>
<lb n="8214"/><span>bhí toiscithe di.  Ansan ag stracadh a chosa anuas,</span>
<lb n="8215"/><span>do cheangluighdar a dhá brágha (bráighde) naomhtha</span>
<lb n="8216"/><span>le tairnge don adhmaid mar an gcéadna: agus so go</span>
<lb n="8217"/><span>léir leis an oiread san fórsa cruadhálach, go meastar</span>
<lb n="8218"/><span>gur stracadh a chorp go léir morán thar ceart, agus</span>
<lb n="8219"/><span>é chuir as ionad in mórán baill, trí bheith dá tharrain-</span>
<lb n="8220"/><span>gt ís dá shíneadh, do réir mar adeir an fáidhe ríghtheamh-</span>
<lb n="8221"/><span>ail (ríoghamhail), "Do bhaineadar mo lámhaibh agus</span>
<lb n="8222"/><span>mo chosa, d'áirmhíghdar mo chnámhna go léir", Ps.21.</span>
<lb n="8223"/><span>Oh! a Chríostaidhthe, mádh bhíonn crapadh nó polladh</span>
<lb n="8224"/><span>aon fhéith amháin, mádh bhíonn aon chnámh amháin</span>
<lb n="8225"/><span>do bheith as ionad, cé fíor bheag é, chómh mór san</span>
<lb n="8226"/><span>do phían, cad é ár dtuairim do na píanta d'fhulang</span>
<lb n="8227"/><span>ár Slánuightheóir in a chorp do bhí as ionad in gach</span>
<lb n="8228"/><span>ball de; cad é ár dtuairim do'nar fhulang sé an</span>
<lb n="8229"/><span>tan do polladh a lámhaibh agus a chosa, áit a</span>
<lb n="8230"/><span>dteagmhúigheann an oiread san féitheacha, snáthaídhe</span>
<lb n="8231"/><span>(snátha) feola, agus cnámhna le na chéile, le tairngídhe</span>
<lb n="8232"/><span>(tairngí) móra géara?  O ná téigheadh sosa orainn go</span>
<lb n="8233"/><span>brách ó bheith ag iongnadh, ag adhradh, agus grdh-</span>
<lb n="8234"/><span>úghadh a thrócaire.</span></p>
<lb n="8235"/>
<lb n="8236"/><p><span>CAIB. XXX.</span></p>
<lb n="8237"/>
<lb n="8238"/><p><span>Ar Slánuightheóir ar an gCrois.</span></p>
<lb n="8239"/>
<lb n="8240"/><p><span>An Deichmhadh Lá Fichead.</span></p>
<lb n="8241"/>
<lb n="8242"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, an uair do cheangal na murdraerí</span>
<lb n="8243"/><span>fola so ár Slánuightheóir go daingean don chrois do</span>
<lb n="8244"/><span>thosnuighdar ar é árdúghadh I n-áirde inso spéir.</span>
<lb n="8245"/><span>O! Cad é an gháir do rineadar a námhaid anois, an</span>
<lb n="8246"/><span>uair do chonarcadar é ós ceann na ndaoine?  Créad é</span>
<lb n="8247"/><span>an diamhaslúghadh le nar chuireadar fáilte roimhe?  Ar</span>
<lb n="8248"/><span>feadh na h-aimsire atá a mhathair dobrónach agus</span>
<lb n="8249"/><span>caraid deabhóideach eile gonta trí na gcroídhe ag</span>
<lb n="8250"/><span>féachaint air.</span></p>
</div>
<pb n="108"/>
<div><lb n="8251"/><p><span>Fé dheireadh do leigeadar cos na croise</span>
<lb n="8252"/><span>tuitim síos inso bpoll do rinneadar di, an</span>
<lb n="8253"/><span>tuisleadh do thugadar di, do chuir sé pian uathbhásach</span>
<lb n="8254"/><span>ar chorp loitithe ár Slánuightheóir, agus do mhéadaigh</span>
<lb n="8255"/><span>sé luit a lámhaibh agus a chosa.  Agus inso slíghe seo,</span>
<lb n="8256"/><span>é ar chrochadh inso spéir, fé phianta agus thrioblóidídhe</span>
<lb n="8257"/><span>eagsamhlach, meádhachain a choirp go léir anuas ar</span>
<lb n="8258"/><span>a lámhaibh agus ar a chosa polltha, le na bhfuil</span>
<lb n="8259"/><span>a phianta do ghnáth dá méadúghadh; gan aon áit aige</span>
<lb n="8260"/><span>ar na leagfadh sé a cheann, ach ar deilgníghe; gan</span>
<lb n="8261"/><span>aon leaba ag a chorp tuirseach loitithe, ach adhmád</span>
<lb n="8262"/><span>cruaidh na croise.</span></p>
<lb n="8263"/>
<lb n="8264"/><p><span>Smaoinigh, inso dar h-áit, ar charthannacht dochui-</span>
<lb n="8265"/><span>msighthe ár Slánuightheóir, agus ar mhailís neamhchomprá-</span>
<lb n="8266"/><span>ideamhail a námhaid.  Do bhéic sé amach go h-árd</span>
<lb n="8267"/><span>i lár a phianta, ag rádh "Athair maith dhóibh, mar ná</span>
<lb n="8268"/><span>fuil fios acu cad tá siad a dhéanamh." Is iad san ag</span>
<lb n="8269"/><span>drannadh is ag crathadh (crothadh) a gcínn ós a chómhair</span>
<lb n="8270"/><span>agrádh, Ah! Tusa do leagfadh teampall Dé agus</span>
<lb n="8271"/><span>do thógfadh arís é in trí lá, sábháil anois tú féin.</span>
<lb n="8272"/><span>Mádh is tú Mac Dé, tair anuas don chrois: i bhfochair</span>
<lb n="8273"/><span>míle eile do shórt masla agus dia-aithis do thugadar</span>
<lb n="8274"/><span>dó, ní h-iad amháin na daoine coitcheannta agus na</span>
<lb n="8275"/><span>saighfiúirídhe, acht fós na h-árdshagairt, na scríobhaidhthe</span>
<lb n="8276"/><span>agus sinnsear na nGiúdaigh do thug dó íad, noch d'éist</span>
<lb n="8277"/><span>agus d'fhoidne sé leo le síothcháin agus le ciúnas.</span>
<lb n="8278"/><span>Acht, O! cé ar féidir leis d'innsint créad é an cúram</span>
<lb n="8279"/><span>inmheadhonach do bhí ar a anam naomhtha, fhaid</span>
<lb n="8280"/><span>aimsire seo go léir do bhí sé ar crochadh ar</span>
<lb n="8281"/><span>an gcrois?  A smaointe síothchana linne, a urnuighthe</span>
<lb n="8282"/><span>dúinn, pianta agus trioblóidídhe inmheádhón a anamas</span>
<lb n="8283"/><span>agus solas dolabhartha an pháirt cumhachtach de,</span>
<lb n="8284"/><span>i nglóire a Athar, noch do gheobhadh sé tríd an fhuascailt</span>
<lb n="8285"/><span>iomadamhail sin, noch do bhí sé féin a'roinnt an uair</span>
<lb n="8286"/><span>sin le peacaigh bhochta.</span></p>
<lb n="8287"/>
<lb n="8288"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh h-áit, ar an bpáirt do bhí</span>
<lb n="8289"/><span>ag an maighdean naomhtha Muire I dtrioblóidídhe agus</span>
<lb n="8290"/><span>i</span></p>
</div>
<pb n="109"/>
<div><lb n="8291"/><p><span>bpíanta a Mic; agus créad é chómh fíor is do bhí</span>
<lb n="8292"/><span>deimhnighthe anso an tarngaireacht san Shimon naomh-</span>
<lb n="8293"/><span>tha "go bpollfadh claídheamh a h-anam fós".  O! Créad</span>
<lb n="8294"/><span>é an dólás marbhthach do luigh ar anam tenderálta</span>
<lb n="8295"/><span>a mháthar ró ghrádhach, an uair do bhí sí 'na fínné</span>
<lb n="8296"/><span>(fiadhnéidh) súl ar feadh cúrsa iomlán pháise a</span>
<lb n="8297"/><span>Mic ghrádhach, do ghrádhaigh sí le grádh neamhchomp-</span>
<lb n="8298"/><span>ráideamhail, ar gach uile éigceart, masla, agus píanta</span>
<lb n="8299"/><span>dár fhulang sé.  Uch! a Mhaighdean naomhtha, is féidir</span>
<lb n="8300"/><span>linn a rádh le fírinne, go rinn na sciúirsídhe, na</span>
<lb n="8301"/><span>deilgníghe agus na tairngídhe do chuaidh trí fheóil do</span>
<lb n="8302"/><span>Mhic, lot chómh doimhin in do chroídhe geanmnaídhe-se</span>
<lb n="8303"/><span>; agus nár féidir le aon sórt nídh ach le míorbhailte</span>
<lb n="8304"/><span>amháin tú choimead beó fé an oiread do mhór phíanta?</span>
<lb n="8305"/><span>Acht O! créad é an lot doimhin do mhothuíghis id</span>
<lb n="8306"/><span>t-anam, an uair do chuir do Mhac, ag fágháil bháis dó,</span>
<lb n="8307"/><span>do chomraigh ar a dheisceabal grádach Naomh Eóin,</span>
<lb n="8308"/><span>ag tabhairt Mac Zebedee mar mhalairt duit-se in áit</span>
<lb n="8309"/><span>Mhic Dé?  A Mhaighdean bheannuighthe, admhálaimíd</span>
<lb n="8310"/><span>le áthas tú id mháthair againne, d'udhachtuigheadh</span>
<lb n="8311"/><span>dúinn uile i bpearsain N. Eóin.  O trí nár fhulanguighis</span>
<lb n="8312"/><span>go h-iomlán, cuimhnigh orainne clannbhocht díbeartha</span>
<lb n="8313"/><span>Éva ós cómhair cathaoir na ngrása.  A Chríostaidhthe,</span>
<lb n="8314"/><span>foghlamuighidh na leasúin iongantach do mhúineann</span>
<lb n="8315"/><span>sí dhíbh aige bun na croise, foghlamuíghidh a</span>
<lb n="8316"/><span>creideamh láidir, agus a dóchas fírinneach; foghlam-</span>
<lb n="8317"/><span>uighidh a toilídheacht iomlán le toil Dé, a foidhne,</span>
<lb n="8318"/><span>agus a misneach.  O! foghlamuighidh uaithe grádh a</span>
<lb n="8319"/><span>bheith do Iosa, agus fuaith a bheith agaibh don bpeaca,</span>
<lb n="8320"/><span>cúis fhírinneach gach ar fhulang sé go h-iomlán.</span></p>
<lb n="8321"/>
<lb n="8322"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, mar atá gach nídh</span>
<lb n="8323"/><span>anois deámhrach (deallrach) chun iompódh i n-aghaidh</span>
<lb n="8324"/><span>ár dTiarna grádhach.  Leigeann a Athair air é dhearmad;</span>
<lb n="8325"/><span>i dtaobh a mháthair a bheith i láthair fé phian dólásach,</span>
<lb n="8326"/><span>téigheann sé trí na croídhe.  I dtaobh a abstal féin,</span>
<lb n="8327"/><span>do dhíol duine acu é, do shéan duine eile acu é, do</span>
<lb n="8328"/><span>thréigeadar go léir é; a charáid agus an mhuinntir seo</span>
<lb n="8329"/><span>is mó ná rinn sé maith dhóibh, agus do</span></p>
</div>
<pb n="110"/>
<div><lb n="8330"/><p><span>leigheas sé go míorbhailteach, anois ceachtar acu ag cuir le na námhaid</span>
<lb n="8331"/><span>, nó an chuid is lúghadh dhe náire ortha é admháil;</span>
<lb n="8332"/><span>a námhaid ag léimrig le áthas agus dá mhaslúghadh.</span>
<lb n="8333"/><span>Meadhachain a chorp féin méaduigheann sé a phianta.</span>
<lb n="8334"/><span>Acht is é nídh is mó do chuireann trioblóid air, mí-nádúir</span>
<lb n="8335"/><span>na gCríostaidhthe d'fheicsint, laighead an tairbhe do</span>
<lb n="8336"/><span>bhainfidís as a bhás agus as a pháis, agus cailleamhaint</span>
<lb n="8337"/><span>shíorraídhe an oiread anamnacha fuascaltha le na</span>
<lb n="8338"/><span>chuid fola mórluach.  Uch! a Iosa mhilis, ná leig dom</span>
<lb n="8339"/><span>a bheith ar an uimhir mhí-ádhmharach</span>
<lb n="8340"/><span>san: ná leig dom a bheith chómh mí-fhortúnach san is</span>
<lb n="8341"/><span>cúnamh thabhairt dod námhaid id chéasadh leis an bpeaca.</span></p>
<lb n="8342"/>
<lb n="8343"/><p><span>Smaoinigh, inso cuigeadh h-áit, ar an leasún do</span>
<lb n="8344"/><span>thugann ár Slánuightheóir dúinn le na bhréithre déanach</span>
<lb n="8345"/><span>ar an gcrois; ar dtúis, grádh agus carthannacht iomlán</span>
<lb n="8346"/><span>dá námhaid, le guidhe ar a son, agus a leithscéil</span>
<lb n="8347"/><span>do ghabháil le n'Athair síorraídhe, "a Athair, maith dhóibh,</span>
<lb n="8348"/><span>mar ná fuil fios acu cad atá siad a dhéanamh".  O!</span>
<lb n="8349"/><span>foghlamuímíd an leasún riachtanach so ón ár</span>
<lb n="8350"/><span>bhFuascailtheóir ag fágháil bháis dó, grádh a bheith don</span>
<lb n="8351"/><span>muinntir seo d'fhuathnigheann sinn agus do dhéanann</span>
<lb n="8352"/><span>géirleanamhaint orainn agus grádh bheith dhóibh;</span>
<lb n="8353"/><span>agus i n-áit a lochtaídhe a mhéadúghadh, a leithscéal</span>
<lb n="8354"/><span>do ghabháil, agus iad do chuir i leith a neamhthuigsint.</span>
<lb n="8355"/><span>O! Créad é chómh fíor is atá i gcás gach aon pheacaigh,</span>
<lb n="8356"/><span>"Ní bhfuil a fhios aige cad atá sé dhéanamh", dá</span>
<lb n="8357"/><span>mbeadh, ní bheadh sé go brách chómh dána is eiteal</span>
<lb n="8358"/><span>i n-éadan a Mhórdhacht dochuimsighthe; ní bheadh</span>
<lb n="8359"/><span>sé go brách chómh mór san ar buile is diúltúghadh</span>
<lb n="8360"/><span>do na flaitheas ar shuarachas, agus é féin do chaitheamh</span>
<lb n="8361"/><span>síos leis i nduibheigéin do threóruígheas go h-Ifreann.</span>
<lb n="8362"/><span>Anso dara h-áit, foghlaim tairbhe an aistriúghadh</span>
<lb n="8363"/><span>éascaidh fírinneach ón bpeaca, agus an fhaoistin umhal</span>
<lb n="8364"/><span>in ár bpeacaídhe, inso loghadh iomlán do thug ár</span>
<lb n="8365"/><span>Slánuightheóir don mbitheamhnach aithrígheach. "Amen,</span>
<lb n="8366"/><span>deirim leat, an lá so, go mbeidh tú im fhochair i</span>
<lb n="8367"/><span>bPárathas (i bPárthas)," inso tríomhadh h-áit, foghlaim</span>
<lb n="8368"/><span>deabhóideacht grádhmhar a</span></p>
</div>
<pb n="111"/>
<div><lb n="8369"/><p><span>bheith don Maighdean Mhuire, molta dhúinn go léir ag a</span>
<lb n="8370"/><span>Mac i bpearsain N. Eóin, "Féach ar do mhathair",</span>
<lb n="8371"/><span>inso ceathramhadh h-áit,</span>
<lb n="8372"/><span>foghlaim mór mhéad trioblóid inmheadhonach anam do</span>
<lb n="8373"/><span>Shlánuightheóir, ós na focail seo, `mo Dhia, mo Dhia, créad</span>
<lb n="8374"/><span>fáth nár thréigis mé? Faraoir! Ní le aon reasún eile,</span>
<lb n="8375"/><span>ach chun ná tréigfídhe an duine bocht peacamhail.</span>
<lb n="8376"/><span>Inso cúigeadh h-áit, ón bhfocal san Iosa dá cheasadh</span>
<lb n="8377"/><span>(dhó), "Atá tart orm", tóg notus don dá thart uathbhásach</span>
<lb n="8378"/><span>do bhí ar ár Slánuightheóir ar an gcrois; tart díobh</span>
<lb n="8379"/><span>corportha i dtaobh a throscadh fada, a ghabháil trí an</span>
<lb n="8380"/><span>oiread pianta agus an oiread fola do dhortadh; an tart</span>
<lb n="8381"/><span>eile spioradálta in a anam tríd an dúil dhuthrachtach</span>
<lb n="8382"/><span>do bhí aige in ár maitheas agus ár slánúghadh-ne.</span>
<lb n="8383"/><span>Acht, O  a anacróirídhe mhí-thrócaireach, ná tabharfadh</span>
<lb n="8384"/><span>aon rud uaibh chun a thart corpartha do mhúchadh</span>
<lb n="8385"/><span>acht vinéigir (bhinéigir).  Ni bhus (níos) mí-thrócairíghe</span>
<lb n="8386"/><span>ná san na peacaigh, noch i n-áit a thart spioradálta,</span>
<lb n="8387"/><span>do mhúchadh le buidheachas agus le diadhantacht,</span>
<lb n="8388"/><span>ná tugann uatha acht domblas agus vineigir an pheaca</span>
<lb n="8389"/><span>agus na malluightheacht! inso séú h-áit, ós na</span>
<lb n="8390"/><span>focail seo ár Slánuightheóir ag fágháil bháis dó, "atá</span>
<lb n="8391"/><span>sé críochnuighthe", foghlaim áthas do bheith ort i dtaobh</span>
<lb n="8392"/><span>obair iomlán fuascailt an duine a bheith anois</span>
<lb n="8393"/><span>críochnuíghthe; figiúirídhe agus tairngaireacht an</span>
<lb n="8394"/><span>an dlíghe cómhlíonta; agus an scríobh-lámha (scríbhinn)</span>
<lb n="8395"/><span>do bhí 'nár gcoinne go h-iomlán glan amach le fuil</span>
<lb n="8396"/><span>ár bhFuascailtheóir, inso seachtmhadh h-áit, ós na</span>
<lb n="8397"/><span>focail déanacha so ár dTiarna ag fágháil bháis dó,</span>
<lb n="8398"/><span>`Athair, in do lámhaibh toirbhirím mo spioraid, foghlaim,</span>
<lb n="8399"/><span>i mbeatha agus i mbás, tú féin go h-iomlán do chuir ar chomruighe</span>
<lb n="8400"/><span>Dé.  Is séanmhar iad an mhuinntir do mharnuigheann go</span>
<lb n="8401"/><span>maith ar na leasúin seo do mhúineann a Maightir</span>
<lb n="8402"/><span>cumhachtach dóibh ó chathaoir na croise.</span>
<lb n="8403"/></p>
</div>
<pb n="112"/>
<div><lb n="8404"/><p><span>CAIB. XXXI</span></p>
<lb n="8405"/>
<lb n="8406"/><p><span>Ar bhás ár Slánuightheóir.</span></p>
<lb n="8407"/>
<lb n="8408"/><p><span>An t-aonmhadh Lá Déag ar Fichead.</span></p>
<lb n="8409"/>
<lb n="8410"/><p><span>Smaoinigh, ar dtúis, an uair adubhairt ár dTiarna</span>
<lb n="8411"/><span>na focail déanach so, "Athair, in do lámhaibh toirbhirim</span>
<lb n="8412"/><span>mo spioraid," le guith árd láidir; ag claonadh a chinn</span>
<lb n="8413"/><span>anuas ag umhlúghadh go h-iomlán le toil a Athar,</span>
<lb n="8414"/><span>agus le carthannacht iomlán dúinne na peacaigh bhochta,</span>
<lb n="8415"/><span>'nár thairigh sé in so riochta so póg na síothcháin dhúinn,</span>
<lb n="8416"/><span>d'imthigh a anam fíor ghlan as agus mar sin do</span>
<lb n="8417"/><span>chríochnaigh sé a bheatha inso saol so, noch ón a</span>
<lb n="8418"/><span>fhíor thosach go dtí anois ná raibh aon mhóimead saor</span>
<lb n="8419"/><span>gan a bheith fé iomad fulang agus trioblóidídhe ar ár</span>
<lb n="8420"/><span>son-ne.  Rith anois, m'anam, go dtí t'fhuascailtheóir</span>
<lb n="8421"/><span>agus eirghe go dtí é go misneamhail, tabhair póg dá</span>
<lb n="8422"/><span>chosa naomhtha, tabhair fé ndeara a ghéaga mí-ghnéitheach</span>
<lb n="8423"/><span>, cómhairigh go stuidéartha a luit go léir agus caoin do</span>
<lb n="8424"/><span>pheacaídhe, mar is ar a son d'fhulang sé iad.</span></p>
<lb n="8425"/>
<lb n="8426"/><p><span>Smaoinigh, inso dara h-áit, I bpáis ár Slánuightheóir,</span>
<lb n="8427"/><span>ar fhírinne na bhfocail seo adubhairt sé féin do bhás na</span>
<lb n="8428"/><span>croise, gur onóradh agus árduíghadh é inso n-am</span>
<lb n="8429"/><span>gcéadna le n'Athair síorraídhe.  Agus san in mórán slighte</span>
<lb n="8430"/><span>: Oir ar feadh na h-aimsire do bhí sé ar an gcrois,</span>
<lb n="8431"/><span>do chaill an ghrían a solas ar feadh trí h-uaire;</span>
<lb n="8432"/><span>agus aimsir a bháis do crith an talamh, do scoilt na</span>
<lb n="8433"/><span>carraigeacha, agus d'oscail na tuambaídhe, brat an</span>
<lb n="8434"/><span>teampaill do bhí ar chrochadh ós cómhair an sanctuary,</span>
<lb n="8435"/><span>do réab sé ó úachtar go h-íochtar.  Do chuir na h-iongan-</span>
<lb n="8436"/><span>taisídhe seo a leithéid sin d'uathbhás ar na daoine,</span>
<lb n="8437"/><span>d'imthigheadar a bhaile ag bualadh a n-uchta; agus</span>
<lb n="8438"/><span>d'admháil an Centurian, captaen na ngarda go puibídhe</span>
<lb n="8439"/><span>, gurbh é Mac Dé go fírinneach an fear so do chéasadar.</span>
<lb n="8440"/><span>Bíodh áthas ort, a anam críostamhail, bás</span></p>
</div>
<pb n="113"/>
<div><lb n="8441"/><p><span>do Shlanuightheóir d'fheicsint mar seo onóruighthe! Agus</span>
<lb n="8442"/><span>foghlaim fé an uile nídh dóchas do chuir i nDia, do</span>
<lb n="8443"/><span>aistrighigh mailís do námhaid go h-iomlán chun t'onóra agus</span>
<lb n="8444"/><span>do thairbhe fé dheireadh: suigh síos aige bun na croise,</span>
<lb n="8445"/><span>agus ansan ar do stuidéar.</span></p>
<lb n="8446"/>
<lb n="8447"/><p><span>Smaoinigh, inso tríomhadh h-áit, agus áirmhigh in t'aigne</span>
<lb n="8448"/><span>an iomadamhlacht agus líacht do gach sórt píanta,</span>
<lb n="8449"/><span>trioblóidídhe agus masla d'fhulang do Shlánuightheóir</span>
<lb n="8450"/><span>duit-se, ón a dhul isteach i ngáirdín Gethsemani, go dtí</span>
<lb n="8451"/><span>na fhágháil bháis ar an gcrois.  Tabhair fé ndeara iad</span>
<lb n="8452"/><span>i ndiaidh a chéile, ceann ar cheann, agus do chífir</span>
<lb n="8453"/><span>ná raibh aon pháirt dá chorp naomhtha (noch ba thaithneamh-</span>
<lb n="8454"/><span>aíghe dá m'fhéidir, agus ar an am gcéadna ba ró</span>
<lb n="8455"/><span>thenderálta agus ba ró mhó aireachtaint pian thar</span>
<lb n="8456"/><span>aon chorp saor) saor óna phian féin fé leith.  A cheann</span>
<lb n="8457"/><span>corónuighthe le deilgníghe; a éadan salach le seilídhe</span>
<lb n="8458"/><span>, is brúighte agus dubh agus gorm (le) buillídhe; a</span>
<lb n="8459"/><span>ghruaig agus a fheasóg stuithte (stoithte) agus stracuighthe</span>
<lb n="8460"/><span>, a bhéal foracan le domblas agus bhinéigir; a ghuaille</span>
<lb n="8461"/><span>(a ghualine) brúighte le meádhachain na croise, a lámhaibh</span>
<lb n="8462"/><span>agus a chosa pollta le tairngídhe, a chorp go h-iomlán</span>
<lb n="8463"/><span>caithte le allas fola, miongheárrtha agus oscailte suas</span>
<lb n="8464"/><span>le córdaídhe agus sciúirsídhe; a ghéaga go lagtuirseach,</span>
<lb n="8465"/><span>agus bainte amach as a n-ionad go h-iomlán ar an</span>
<lb n="8466"/><span>gcrois.  Gach ar fhulang sé in a anam</span>
<lb n="8467"/><span>ní raibh sé aon phiuc níbhus lúghadh; acht fós níbhus</span>
<lb n="8468"/><span>(níos) mó go dochuimsighthe ná fhulang sé in a chorp.</span>
<lb n="8469"/><span>Is fiadhnéidh (fínné) ar seo an doilgheas géar san</span>
<lb n="8470"/><span>do chuir i bpianta báis é inso ngáirdín, is fiadhnéidh</span>
<lb n="8471"/><span>ar seo an éagcaoin dhobrónach san ar an gcrois,</span>
<lb n="8472"/><span>"Mo Dhia, mo Dhia, créad fá nar thréigis mé!" D'fhulang</span>
<lb n="8473"/><span>sé fós in a chreideamhaint (nídh is daoire do dhuine</span>
<lb n="8474"/><span>go minic na a bheatha) le fiadhnaisídhe fallsa, agus</span>
<lb n="8475"/><span>cáinseóireacht uathbhásach agus go leór do dhroch chortha</span>
<lb n="8476"/><span>dá chuir 'na leith. D'fhulang sé in a onóir leis an</span>
<lb n="8477"/><span>uile shórt casachán éagcorach agus masla.  D'fhulang</span>
<lb n="8478"/><span>sé in a mhaitheas, a bheith stripeálta go mí-ghrásamhail</span>
<lb n="8479"/><span>dá</span></p>
</div>
<pb n="114"/>
<div><lb n="8480"/><p><span>chuid éadaigh, agus ar crochadh nochtuighthe ar</span>
<lb n="8481"/><span>an gcrois.  D'fhulang sé in a charaid, le h-iad go</span>
<lb n="8482"/><span>léir dá thréigin; is gan trácht ar mhorán eile d'fhulang</span>
<lb n="8483"/><span>sé, noch is gnáthach ró phianamhail d'fhuil agus d'fheoil,</span>
<lb n="8484"/><span>viz. mí-nádúir na muinntire seo dár rinn sé míorbhailtídhe</span>
<lb n="8485"/><span>'na bhfabhar, cómhgháir a námhaid le áthas i dtaobh a</span>
<lb n="8486"/><span>phianta, a dtarcaisne dá dheisceabail, etc.  Agus in sna</span>
<lb n="8487"/><span>trioblóidídhe seo go léir, do dhiúltaigh sé ar féin na</span>
<lb n="8488"/><span>compóird seo is ró ghnáthach leis do thabhairt dá sheirbhísigh</span>
<lb n="8489"/><span>fé na gcrosa; agus noch do dhéanadh píanta is mó ná</span>
<lb n="8490"/><span>mairtíreach ní h-é amháin sofhulangtha, acht go ró mhinic</span>
<lb n="8491"/><span>milis agus compórdamhail.  Acht ní cheadóchadh sé aon</span>
<lb n="8492"/><span>chompórd eile dhó féin acht san do thoil a Athar a</span>
<lb n="8493"/><span>dhéanamh, agus ár bhfuascailt-ne do cheannach.</span></p>
<lb n="8494"/>
<lb n="8495"/><p><span>Smaoinigh, inso ceathramhadh h-áit, cé h-é d'fhulang so</span>
<lb n="8496"/><span>go léir?  Agus do chífir gurab é Mac síorraídhe Dé; comh-</span>
<lb n="8497"/><span>chumhachtach agus comh-shubstainteamhail le n'Athair;</span>
<lb n="8498"/><span>Tiarna agus Cruthuightheóir neimhe agus talmhan,</span>
<lb n="8499"/><span>dochuimsighthe i gcumhachta, dochuimsighthe i n-eagna,</span>
<lb n="8500"/><span>dochuimsighthe in a uile chaillídheachtaídhe iomlán</span>
<lb n="8501"/><span>thaithneamhach.  Acht cé ar son a bhfulanguígheann sé</span>
<lb n="8502"/><span>so go léir?  Ar son duine bocht, píast anacrach na</span>
<lb n="8503"/><span>talmhan, ar son na bpeacaigh mhí-nádúrtha, tréatuirídhe</span>
<lb n="8504"/><span>dá Athair síorraídhe, aga do féin; ar son na nGiúdaigh</span>
<lb n="8505"/><span>chéadna so do chéas é; ar ár son-ne na aingceiseóir-</span>
<lb n="8506"/><span>ídhe (aindeiseóirí) bochta, ná gabhann an chuid is mó</span>
<lb n="8507"/><span>againn go brách baochas (buídheachas) leis 'na thaobh, ná</span>
<lb n="8508"/><span>fós an oiread is smaoineamh do dhéanamh ar ar fhulang</span>
<lb n="8509"/><span>sé.  O! créad é chómh iongantach is atá tú, O a Thiarna</span>
<lb n="8510"/><span>in do uile shlighte, acht ní bhfuil tú in aon tslíghe</span>
<lb n="8511"/><span>níbhus iongantaíghe ná atá tú in slighte do throcaire!</span>
<lb n="8512"/><span>O! créad é mar do dhéanann an pháis seo ár bhFuascail-</span>
<lb n="8513"/><span>theóir maise agus áilleacht do chuir go h-iomlán ar</span>
<lb n="8514"/><span>cháilídheachtaídhe Dé? Is anso do chímíd</span>
<lb n="8515"/><span>a maitheas agus a charthannacht dochuimsighthe, i dtaobh é féin do</span>
<lb n="8516"/><span>dhlúith-cheangal linn, agus bás d'fhulang ar ár son.</span>
<lb n="8517"/><span>Is anso do chímíd</span></p>
</div>
<pb n="115"/>
<div><lb n="8518"/><p><span>a thrócaire gan teora, ag tógaint ár míf-</span>
<lb n="8519"/><span>hortún ne ar féin, agus ag fulang na mbuillídhe do</span>
<lb n="8520"/><span>thuill ár bpeacaídhe.  Is anso do chímíd eagna iongan-</span>
<lb n="8521"/><span>tach a áirdréimheas (áirdreimeas), ag oscailt tobaracha</span>
<lb n="8522"/><span>(toibreacha) na beatha dúinne le na bhás féin.  Is anso</span>
<lb n="8523"/><span>d'fhoghlamómaíd eagla roimh a cheart noch do thuit</span>
<lb n="8524"/><span>chómh trom ar a Mhac féin, ná rinn acht é féin do</span>
<lb n="8525"/><span>chlúdach i gcosmhalacht peacaigh, chun go dtabharfadh</span>
<lb n="8526"/><span>sé sásamh ar son ár bpeacaídhe-ne.  O! créad é crich</span>
<lb n="8527"/><span>na bpeacaigh 'na dhiaidh so mar a ndéanfe síad díoghaltas</span>
<lb n="8528"/><span>a chirt do chosc uatha anois, le iompódh ar a thrócaire</span>
<lb n="8529"/><span>láithreach agus a síothcháin do dhéanamh.</span></p>
<lb n="8530"/>
<lb n="8531"/><p><span>Smaoinigh, inso cúigeadh h-áit, in fulang do Shlánuightheóir,</span>
<lb n="8532"/><span>mailís dochuimsighthe, gráineamhlacht neamhchompráid-</span>
<lb n="8533"/><span>eamhail an pheaca marbh, noch ná féadfaídhe a ghlanadh</span>
<lb n="8534"/><span>acht le fuil mórluach Mhic Dé.  Seo ceann do na leasúin</span>
<lb n="8535"/><span>phrionnsapálta is maith led Shlánuightheóir a léaghamh</span>
<lb n="8536"/><span>duit ón gcrois; ní féidir leat é shásamh nibhus feárr ná</span>
<lb n="8537"/><span>le machtnamh do dhéanamh go maith ar an leasún mór</span>
<lb n="8538"/><span>so.  O! ná bí chómh mi-nádúrtha san go brách arís is é</span>
<lb n="8539"/><span>chéasadh leis an bpeaca marbh.  O! ná leig don ainmhídhe</span>
<lb n="8540"/><span>sin maireachtaint ionat, óir chun é sin do threascairt</span>
<lb n="8541"/><span>d'fhulaingódh Críost é féin do chuir chun báis.</span></p>
<lb n="8542"/>
<lb n="8543"/><p><span>Chun an Léightheóra,</span></p>
<lb n="8544"/>
<lb n="8545"/><p><span>Le taithneamh do leabhar beag so do ghabhas orm an t-am</span>
<lb n="8546"/><span>so é aistriúghadh O Bhéarla go Gaodhailge, óir tuigim gur</span>
<lb n="8547"/><span>ró mhór an mhaith do dhéanfadh sé imeasc daoine</span>
<lb n="8548"/><span>tuaithe, le é léaghamh dóibh anois agus arís: do rineas</span>
<lb n="8549"/><span>dithcheall ar é scríobh chómh sothuigse is dob fhéidir,</span>
<lb n="8550"/><span>in slíghe ná beadh sé dócamhail do aon duine do</span>
<lb n="8551"/><span>thuigfeadh Gaodhailge go maith nó do léaghfadh Béarla.</span>
<lb n="8552"/><span>Do bhí a fhios agam dá scríobhfainn é do réir mar</span>
<lb n="8553"/><span>d'órduígheann úghdair eólgaiseach na Gaodhhailge, gur</span>
<lb n="8554"/><span>ró bhig do bheadh ábalta ar an leabhar so do</span>
<lb n="8555"/><span>léagamh, dá bhrígh sin d'fhágas</span></p>
</div>
<pb n="116"/>
<div><lb n="8556"/><p><span>amuigh gach cruadh-fhocal agus cruadh-shlíghe chun Gaodh-</span>
<lb n="8557"/><span>ailge do scríobh ag súil go mbeadh sé soléighte do gach</span>
<lb n="8558"/><span>scoláire tuaithe.  O's le intinn maitheas do dhéanamh</span>
<lb n="8559"/><span>do na Críostaidhthe neamh-eólgaiseach do aistrigh mé an</span>
<lb n="8560"/><span>leabhar so tuigim ná beidh sé do dhánacht ná do neamh-</span>
<lb n="8561"/><span>charthannacht in aon duine é lochtúghadh, i dtaobh a bheith</span>
<lb n="8562"/><span>contrárdha don sean nós.  Anois cómhairlíghim do na</span>
<lb n="8563"/><span>h-aithreacha agus do maithreacha a chuir diachuir ar</span>
<lb n="8564"/><span>a gclann (má is scoláirídhe iad) a leithéid seo do chean-</span>
<lb n="8565"/><span>nach agus</span>
<lb n="8566"/><span>caibidil de do léaghamh go minic do mhuintir an tíghe:</span>
<lb n="8567"/><span>atáim deimhneach le cúnamh Dé go ndéanfe sé morán</span>
<lb n="8568"/><span>tairbhe, go stopaigh sé morán malluígheacht, go dtabharfe</span>
<lb n="8569"/><span>sé cúnamh chum glóire Dé do mhéadughadh agus go</span>
<lb n="8570"/><span>dtuillfeadh sé beannacht síorbhuan dóibh sin agus</span>
<lb n="8571"/><span>d'aon-sa le saol na saol.</span></p>
<lb n="8572"/>
<lb n="8573"/><p>
<lb n="8574"/><span>Riaghlacha do Bheatha Chríostamhail</span></p>
<lb n="8575"/>
<lb n="8576"/><p><span>Le tabhairt fé ndeara aige an muinntir seo go léir atá</span>
<lb n="8577"/><span>dúilmhear ar an sonas síorraídhe do shaothrúghadh dóibh</span>
<lb n="8578"/><span>féin.</span></p>
<lb n="8579"/>
<lb n="8580"/><p><span>1. Socraigh in t'anam aigne dhiongbhálta gan toil do</span>
<lb n="8581"/><span>thabhairt don pheaca marbh ar aon sórt cunntas. Is í an</span>
<lb n="8582"/><span>aigne seo fíor fhuindiméad (fhundaiméid) an bheatha dhíadha</span>
<lb n="8583"/><span>; an té ná rinn so, níor thosnaigh sé fós ar sheirbhís Dé.</span>
<lb n="8584"/><span>Gan an aigne seo is díthchéile mhór do aon duine a</span>
<lb n="8585"/><span>thuigsint go bhfuil sé bás naomhtha.</span></p>
<lb n="8586"/>
<lb n="8587"/><p><span>2. Chun go dtabharfaí cúnamh dhuit féin chun an aigne</span>
<lb n="8588"/><span>seo do choimead, bí dúthrachtach chun an uile ócáid</span>
<lb n="8589"/><span>dainnséarach do sheachaint, sé sin le rádh, droch</span>
<lb n="8590"/><span>choimhdeachta, leabhra neamh-riaghalta nó truaillighthe,</span>
<lb n="8591"/><span>súgarthaídhe mí-bhanamhala, etc. "Oir an té ghrádhas</span>
<lb n="8592"/><span>an dainnséar caillfear ann é."</span></p>
<lb n="8593"/>
<lb n="8594"/><p><span>3.  Dein faire ar uile smaointe do chroídhe, agus</span></p>
</div>
<pb n="117"/>
<div><lb n="8595"/><p><span>diúltaigh do chéad chorruighe an pheaca; coimead gar-</span>
<lb n="8596"/><span>da ar do chéadfadhaíbh agus ar t'intinn, chun ná tioc-</span>
<lb n="8597"/><span>fadh an namhaid trí na bealaíghe seo chun amas do thabh-</span>
<lb n="8598"/><span>airt ar t'anam.  Ná dein neamhshuim do chortha (choirthe)</span>
<lb n="8599"/><span>beaga ar eagla go dtuitfeá i n-áit a chéile i gcortha</span>
<lb n="8600"/><span>níbhus (níos) mó.</span></p>
<lb n="8601"/>
<lb n="8602"/><p><span>4. Diúltaigh do dhíomaointeas, óir is é préamh an uile</span>
<lb n="8603"/><span>mhalluigheacht é, agus bí deimhneach ná tabharfaídhe</span>
<lb n="8604"/><span>beatha dhiomhaoin críostaídhe go brách go flaithis Dé.</span></p>
<lb n="8605"/>
<lb n="8606"/><p><span>5. Ná dein dearmad go brách, ar aon chunntas, dod</span>
<lb n="8607"/><span>urnuighthe maidine agus tráthnóna.  Ar maidin smaoin-</span>
<lb n="8608"/><span>igh do ghnáth ar chéad torthaídhe an lae do chuir i</span>
<lb n="8609"/><span>láthair Dé, le do chéad smaointe do thabhairt dó.  Ofráil</span>
<lb n="8610"/><span>suas dó gníomhartha an lae go léir agus i dtosach gach</span>
<lb n="8611"/><span>gníomh dá ndéinfir ofráil suas arís dó é.  Gídh bé acu</span>
<lb n="8612"/><span>ag ithe nó ag ól do bheir, arsa N. Pól (1Cor.10.V.8).</span>
<lb n="8613"/><span>nó gídh bé nídh do dhéinfir, dein gach uile nídh chun</span>
<lb n="8614"/><span>glóire Dé.</span></p>
<lb n="8615"/>
<lb n="8616"/><p><span>6. Le linn t'urnuighthe tráthnóna, dein scrúdadh coinsías</span>
<lb n="8617"/><span>laethamhail 'od ghlaodhach féin chun cunntais, cionnas</span>
<lb n="8618"/><span>do chaithis an lá; agus gídh bé peacaídhe do gheobhair</span>
<lb n="8619"/><span>amach dein díthcheall ar iad do ghlanadh amch le</span>
<lb n="8620"/><span>deóra aithríghe sul do luighfe tú ar an leaba.  Cé a</span>
<lb n="8621"/><span>bhfuil fíos aige nach í t'oidhche dhéanach í? Ar dhul</span>
<lb n="8622"/><span>sa leaba dhuit cuimhnigh ar an uaigh; socraigh thú</span>
<lb n="8623"/><span>féin chun codlata (codalta) in síothcháin led Dhia, agus</span>
<lb n="8624"/><span>mádh dhúisuíghir inso n-oidhche, árdaigh</span>
<lb n="8625"/><span>do smaointe chuige sin, atá do ghnáth ag faire ortsa.</span></p>
<lb n="8626"/>
<lb n="8627"/><p><span>7. I n-éagmais t'urnuighthe maidine agus tráthnóna, cuir</span>
<lb n="8628"/><span>i leath-taoibh am éigin don lá chun urnuíghe, go ró</span>
<lb n="8629"/><span>speisialta urnuighe na h-intinne, le cainnt in mheadhona-</span>
<lb n="8630"/><span>ch t'anam le Dia, aon mhaitheas firinneach ardchumh-</span>
<lb n="8631"/><span>tach.  I lár do ghnóithe (ghnótha) saolta coimead</span>
<lb n="8632"/><span>tú féin chómh maith is id féidir i láthair Dé, agus</span>
<lb n="8633"/><span>árdaigh t'intinn chuige go minic le bríathra éigin</span>
<lb n="8634"/><span>geárra deabhóideach.  Léaghaidh leabhra spioradálta</span>
<lb n="8635"/><span>go minic mar litreacha nó teachtairídhe ós na flaithis</span>
<lb n="8636"/><span>chugat;</span></p>
</div>
<pb n="118"/>
<div><lb n="8637"/><p><span>agus mádh lamhálann (lúálan) t'acmhainn</span>
<lb n="8638"/><span>saolta dhuit é, éirghe gach aon lá go dtí íodhbairt</span>
<lb n="8639"/><span>naomhtha an aifrinn.</span></p>
<lb n="8640"/>
<lb n="8641"/><p><span>8. Éirigh go dtí na sácraimintí, an chuid is lúghadh dhe</span>
<lb n="8642"/><span>uair sa mhíodh, agus tabhair aire cheart tú féin d'ullmh-</span>
<lb n="8643"/><span>ughadh dhóibh go fíor mhaith.</span></p>
<lb n="8644"/>
<lb n="8645"/><p><span>9. Bíodh deabhóid mhór agat do pháis Chríost, agus machtnaigh</span>
<lb n="8646"/><span>go minic ar gach ar fhulaing sé.</span></p>
<lb n="8647"/>
<lb n="8648"/><p><span>10. Bí go h-áithrighthe deabhóideach da Mhathair naomhtha;</span>
<lb n="8649"/><span>tóg í mar mathair duit féin, agus íarr ar gach ócáid</span>
<lb n="8650"/><span>a coimirce agus a h-urnuighthe; acht i bhfochair</span>
<lb n="8651"/><span>gach nídh eile dein aithris ar a súbhaílcídhe.</span></p>
<lb n="8652"/>
<lb n="8653"/><p><span>11. Ná leig aon lá thart gan gníomh éigin croídhe bhrúgh-</span>
<lb n="8654"/><span>adh d'Ofráil suas mar shásamh id pheacaídhe; agus</span>
<lb n="8655"/><span>dein díthcheall ar spioraid aithrighe do bheith in t'anam.</span></p>
<lb n="8656"/>
<lb n="8657"/><p><span>12. Tabhair aire, gan a bheith cionntach in grádh an duine</span>
<lb n="8658"/><span>ar féin, do námhaid is mó; agus dein cruadhtan ort</span>
<lb n="8659"/><span>féin go minic led' thoil féin do shéanadh agus le smacht-</span>
<lb n="8660"/><span>ughadh na colna: cuimhnigh ná fuil ríoghacht na</span>
<lb n="8661"/><span>bhflaitheas le fágháil, acht le cruadhtan, N. Matt. II.V.12.</span></p>
<lb n="8662"/>
<lb n="8663"/><p><span>13. Tabhair déirc uait do réir t'acmhainn, "Oir breitheamh-</span>
<lb n="8664"/><span>nas gan trócaire ar an té ná déanann `trocaire"</span>
<lb n="8665"/><span>(N. Seam 2.V.13). Bíodh meas mór agat ar dhéirc spiorad-</span>
<lb n="8666"/><span>álta, led' dhíthcheall do dhéanamh ar pheacaigh mhí-</span>
<lb n="8667"/><span>fhortúnach do chómhairliúghadh chun na h-aithríghe;</span>
<lb n="8668"/><span>agus chun na críche sin, caoin go laetheamhail a</span>
<lb n="8669"/><span>bpeacaídhe i láthair Dé.</span></p>
<lb n="8670"/>
<lb n="8671"/><p><span>14. Bí aireach in gach diúité do bhaineann led shlíghe</span>
<lb n="8672"/><span>beatha, mar caithfe tú cunntas do thabhairt lá eile</span>
<lb n="8673"/><span>fós don Maighistir mór san, d'órdaigh do gach aon</span>
<lb n="8674"/><span>againn a ghlaodhach féin i measc a mhuinntire</span></p>
<lb n="8675"/>
<lb n="8676"/><p><span>15. "In t'oibreacha go léir cuimhnigh ar do chríoch</span>
<lb n="8677"/><span>déanach agus ní dhéanfe tú peaca go brách." Eccl.</span>
<lb n="8678"/><span>Finis</span></p>
<lb n="8679"/>
<lb n="8680"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Machtnuig go Maih air

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Machtnuig go Maih air

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
