Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Éadaighe Ban</title><author><name type="main">Cáit Ní Dhonnchadha</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1914_01_17_08</note>
                         <note type="L">08</note>
                         <note type="B">1914</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1914_01_17_08</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Cáit Ní Dhonnchadha</author><title>Éadaighe Ban</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1914</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Éadaighe Ban.</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>An Clóca.</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Tamall ó shin bhíos ag dul chun Aifrinn ag</span>
<lb n="6"/><span>Léim Uí Dhonnabháin láimh le Sciobairín.</span>
<lb n="7"/><span>Bhí iongnamh orm an clóca Gaedhealach d'fheic-</span>
<lb n="8"/><span>sint dá chaitheamh sa cheantar sin fós.  Thugas</span>
<lb n="9"/><span>fé ndeara gur ag na seanmhná is mó a chaithtear</span>
<lb n="10"/><span>é.  'Sé an clóca soin an t-aon éadach amháin </span>
<lb n="11"/><span>atá fanta againn.  Tá seanchas foghanta ag </span>
<lb n="12"/><span>gabháil leis.  An dream ban do chaitheadh í</span>
<lb n="13"/><span>tá furmhór díobh anois ar shlighe na fírinne.</span>
<lb n="14"/><span>Acht an fhaid do bhíodar abhus do thugadar</span>
<lb n="15"/><span>a saoghal fé chruadhas agus fe anbhroid.</span>
<lb n="16"/><span>An géarleanmhain d'fhuilingeadar is amlaidh</span>
<lb n="17"/><span>do dhein sé a n-árdach a holc agus a chraos</span>
<lb n="18"/><span>an tsaoghail.  An t-aos ban do ghaibh leis an </span>
<lb n="19"/><span>gclóca sin is feidir dúinne feachaint siar</span>
<lb n="20"/><span>ar a gcúrsaí indiu le mórdháil tar meodhan.</span>
<lb n="21"/><span>Gach cruatan do rug ortha dhein sé iad do</span>
<lb n="22"/><span>ghlanadh ó uabhar agus ó urchóide.  Bliadhain</span>
<lb n="23"/><span>nó dhó ó shoin do bhí giúistís ag éisteacht le</span>
<lb n="24"/><span>cúis áirithe dá pléidhe i dTigh na Cúirte i</span>
<lb n="25"/><span>gCorgaigh.  Tháinig sean-bhean ó'n dtuaith i</span>
<lb n="26"/><span>n-áirde chun fiadhnaise a dhéanamh i láthair na</span>
<lb n="27"/><span>cúirte.  An clóca do bhí dá chaitheamh aici.</span>
<lb n="28"/><span>An méid adubhairt sí do thug sí uaithi é chomh</span>
<lb n="29"/><span>modhmhail macánta soin gur ghríosaidh sé an</span>
<lb n="30"/><span>giúistís chun labhairt n-a diaidh.  “Ní raibh aon</span>
<lb n="31"/><span>ghádh aici seo,” ar seisean “an leabhar do</span>
<lb n="32"/><span>thabhairt, agus 'sé truagh an scéil an clóca</span>
<lb n="33"/><span>breagh galánta soin agus an t-aos a chaitheadh</span>
<lb n="34"/><span>é do bheith ag dul ar ceal i nÉirinn.  An t-aos</span>
<lb n="35"/><span>atá ag eirighe suas anois do chuimhneochaidís</span>
<lb n="36"/><span>ar rud na cuimhneochadh gabha ná céardaighe</span>
<lb n="37"/><span>uaireanta.”  Acht ní chothóchadh na bréithre</span>
<lb n="38"/><span>na bráithre.  Ní mó chuireadh comhairle an</span>
<lb n="39"/><span>ghnótha ar thaithighe mara gcabhruigheann ar</span>
<lb n="40"/><span>n-uaisle is lucht le héisteacht sa tí seo linn.</span>
<lb n="41"/><span>Agus ní fheicim aon tslighe go bhféadfadh mná </span>
<lb n="42"/><span>le comhacht is le gustal i nÉirinn a gcomh-</span>
<lb n="43"/><span>shiúracha do riaradh chun a leasadh níosa</span>
<lb n="44"/><span>bhfearr ná iad do chur bun ós cionn leis an</span>
<lb n="45"/><span>saomhnós éadaigh atá ar taithighe aca fé</span>
<lb n="46"/><span>láthair.  Ba dheise go mór a thiocfadh le nár</span>
<lb n="47"/><span>mbantracht an clóca breagh galánta do chaith</span>
<lb n="48"/><span>a sean do thabhairt thar nais mar mhalairt ar</span>
<lb n="49"/><span>na cirteacha gallda a bhíonn umpa agus a</span>
<lb n="50"/><span>súile ar mhargaibh an domhain, d'fhonn gach</span>
<lb n="51"/><span>brille breaille níos dhéisteanaighe ná a</span>
<lb n="52"/><span>chéile d'fhághail mar adhbhar éadaigh.</span></p>
<lb n="53"/>
<lb n="54"/><p><span>Acht le gealadh lae saoirse na hÉireann</span>
<lb n="55"/><span>tá gach aon deallramh le hatharach céille</span>
<lb n="56"/><span>dúinn, agus nuair a bhéarfaidh an lá soin sinn</span>
<lb n="57"/><span>bíodh ar seasamh ar an gcuma gur impuigh</span>
<lb n="58"/><span>ár máithreacha iad féin.  Tá an oighreacht soin</span>
<lb n="59"/><span>go léir nár gcóir-na má's fiú sinn dul n-a</span>
<lb n="60"/><span>sealbh.</span></p>
<lb n="61"/>
<lb n="62"/><p><span>Sid é áireamh an éadaigh nach fuláir a</span>
<lb n="63"/><span>d'fhághail chun an chlóca a dhéanamh:</span></p>
<lb n="64"/>
<lb n="65"/><p><span>Dhá shlait poplín i gcóir an chalaidh.</span>
<lb n="66"/><span>Slat lín éadaigh líneáil.</span>
<lb n="67"/><span>Dhá shlait go leith ribíní.</span></p>
<lb n="68"/>
<lb n="69"/><p><span>Cáit Ní Dhonnchadha.</span>
<lb n="70"/></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Éadaighe Ban

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Éadaighe Ban

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
