Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">An Chamóg.  Cualacht Lúth Chleas na mBan</title><author><name type="main">Cáit Ní Dhonnchadha</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1913_05_10_03</note>
                         <note type="L">03</note>
                         <note type="B">1913</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1913_05_10_03</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Cáit Ní Dhonnchadha</author><title>An Chamóg.  Cualacht Lúth Chleas na mBan</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1913</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>An Chamóg</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Cualacht Lúth Chleas na mBan.</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Ist oidhche Dia Máirt, an naomhadh lá fichead,</span>
<lb n="6"/><span>bhí cruinniughadh cinn na bliadhna de'n chamóig.</span>
<lb n="7"/><span>Do ghaibh Máire de Buitléir ceannas an chruin-</span>
<lb n="8"/><span>nighthe.  Fuaireamair sgéala ón a lán daoinibh</span>
<lb n="9"/><span>dá rádh go raibh an donas ar an aimsir le</span>
<lb n="10"/><span>fliuchar agus nár bhféidir leo teacht, fébh mar</span>
<lb n="11"/><span>ba ró mhian leo.  Ní miste dhúinn tagairt do'n</span>
<lb n="12"/><span>deaghscéal do chuir Seasamh Ó Dobhaileán,</span>
<lb n="13"/><span>feisire, chugainn, agus tá súil againn gur </span>
<lb n="14"/><span>bhfearrde an chamóg é.</span></p>
<lb n="15"/>
<lb n="16"/><p><span>Colásití na gCailíní.</span></p>
<lb n="17"/>
<lb n="18"/><p><span>Bliadhain ó shoin 'sé chéad ghnó do chuireamair</span>
<lb n="19"/><span>romhain ná an chamóg do chur ar bun agus</span>
<lb n="20"/><span>d'fhor-leathanú fan na tuaithe.  Má's eadh, tá</span>
<lb n="21"/><span>eirghthe go maith againn ar an gcomhairle do</span>
<lb n="22"/><span>cheapamair an uair úd, mar le dream daoine</span>
<lb n="23"/><span>do bhí ar bheagán cabhartha.  Do chuireamair ar</span>
<lb n="24"/><span>sgéal i n-iumhail do lucht na mban-choláiste,</span>
<lb n="25"/><span>agus maille leis an sgéal soin, do chuireamair</span>
<lb n="26"/><span>macsamhail de Riaghlachaibh na camóige ag triall</span>
<lb n="27"/><span>ar na daoinibh céadna.  Mar bhárr ar an bhfógra</span>
<lb n="28"/><span>soin d'eirigh ceadreamh eadrainn annso agus</span>
<lb n="29"/><span>lucht na tuaithe i ngach áird.  Thuas i Loch</span>
<lb n="30"/><span>Carmain do chuireamair aithne ar scata ban</span>
<lb n="31"/><span>Ghaedheal do tháinig i gcabhair linn go croidheamhail.</span>
<lb n="32"/><span>Do chuireamair comhairle condae ar bun sa</span>
<lb n="33"/><span>cheanntar soin de bhárr a' chomhfhreagra soin.</span></p>
<lb n="34"/>
<lb n="35"/><p><span>Airgead.</span></p>
<lb n="36"/>
<lb n="37"/><p><span>Tá aon nidh amháin, nó dhá nidh b'fhéidir, dár</span>
<lb n="38"/><span>gcimeád chun deirigh.  Ar éigin tá tarrac ár</span>
<lb n="39"/><span>ndóthain ar airgead againn chun an gnó do</span>
<lb n="40"/><span>chur chun cinn i gceart.  Tá cáirde gann orainn i </span>
<lb n="41"/><span>n-áiteannaibh, cáirde d'fhóirfeadh orainn dá</span>
<lb n="42"/><span>dtoil féin.  Na daoine atá ag saothar linn is</span>
<lb n="43"/><span>beag uain a bhíonn aca chun dul mórthimcheall</span>
<lb n="44"/><span>d'fhonn an chamóg do chraobhsgaoileadh.  Daoine</span>
<lb n="45"/><span>le síor-ghnó a bhfurmhór, agus is beag suim is</span>
<lb n="46"/><span>féidir leo do chur i súgradh an tsaoghail.  Dá </span>
<lb n="47"/><span>mbeadh aon raidhse airgid i dtaisce againn,</span>
<lb n="48"/><span>d'fhéadfaimís seasamh ní b'fhearr do chur sa</span>
<lb n="49"/><span>chamóig agus dá n-éagmuis soin ní'l againn acht</span>
<lb n="50"/><span>an scéal do ghlacadh fébh mar atá sé.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>Craobhsgaoileadh.</span></p>
<lb n="53"/>
<lb n="54"/><p><span>Tá an duthaigh go léir thíos thuas breacaithe</span>
<lb n="55"/><span>go maith againn um an dtaca so acht 'sé is mian</span>
<lb n="56"/><span>linn anois báirí foghanta na camóige do léiriughadh</span>
<lb n="57"/><span>i lár na gcúige, 'se sin, i gCathair na Gaillimhe,</span>
<lb n="58"/><span>shíos i mBéal Feirste, agus thuas sa Chathair ar</span>
<lb n="59"/><span>Bhruach na Laoi.  Do bheimís ag súil le mór-</span>
<lb n="60"/><span>thairbhthe do theacht as an léiriughadh soin.  Do </span>
<lb n="61"/><span>chuirfidhe i n-iumhail do phobal a fheabhas agus a </span>
<lb n="62"/><span>oireamhnaighe tá an chamóg dár mbantracht.</span></p>
<lb n="63"/>
<lb n="64"/><p><span>Timthireacht.</span></p>
<lb n="65"/>
<lb n="66"/><p><span>Do thugas-sa cuaird uaim féin ar cheanntraibh</span>
<lb n="67"/><span>áirithe agus mé ag aeridheacht fé'n dtuaith, agus</span>
<lb n="68"/><span>ar mo thaisteal domh, níor dheineas dearmhad</span>
<lb n="69"/><span>ar an gcamóig i ngach ball dár ghabhas.  Ní</span>
<lb n="70"/><span>hamhlaidh go rabhas ag brath ar aon ana-thoradh</span>
<lb n="71"/><span>do theacht go luath dom shaothar acht do chuireas</span>
<lb n="72"/><span>a síol agus táim ag tnúth leis an mbarra i n-ám</span>
<lb n="73"/><span>tráth.  Níor tógadh an Róimh i n-aon lá amháin,</span>
<lb n="74"/><span>ní mó gur saruigheadh aon ghnó foghanta acht le</span>
<lb n="75"/><span>foidhne agus le haimsir fhada do chaitheamh thar</span>
<lb n="76"/><span>a chionn.  An gnó so atá ar láimh againne, gnó</span>
<lb n="77"/><span>uasal 'seadh é, agus gnó a bhéarfaidh sláinte</span>
<lb n="78"/><span>cuirp agus anma dár mban Gaedheal má leon-</span>
<lb n="79"/><span>uigheann Dia dho dhul ar aghaidh leis an ngluaiseacht</span>
<lb n="80"/><span>atá fé go dtí so.</span></p>
<lb n="81"/>
<lb n="82"/><p><span>Saothar.</span>
<lb n="83"/><span>Tá sé buailte isteach i n-aigne againn nach</span>
<lb n="84"/><span>fuláir dúinn a bheith ag faire chugainn go haireach</span>
<lb n="85"/><span>do réir mar atá fás ag for-leathanughadh ag dul</span>
<lb n="86"/><span>dá ngnó.  Chíthear go bhfuil teideal nua agam dá</span>
<lb n="87"/><span>chur ar an saothar atá ar láimh againn.  Tá </span>
<lb n="88"/><span>ceapaithe againn an saothar soin do leathanughadh</span>
<lb n="89"/><span>ar theacht na haithbhliadhna mar ní mór dúinn</span>
<lb n="90"/><span>sraith súgraidh a leagadh amach a bheidh oireamhnach</span>
<lb n="91"/><span>agus taitneain do gach ban-dream nár measc.</span></p>
<lb n="92"/>
<lb n="93"/><p><span>Ní mór duinn glacadh leis an suidheamh gnótha</span>
<lb n="94"/><span>so thuas má tá sé i ndán dúinn buadh d'fhaghail</span>
<lb n="95"/><span>ar an iasacht.  Dá bhfanfaimis níosa sia ag</span>
<lb n="96"/><span>gabháil sa mhúnlaigh ní bheadh acht báire baoise dá</span>
<lb n="97"/><span>imirt againn.</span></p>
<lb n="98"/>
<lb n="99"/><p><span>Cáit Ní Dhonnchadha.</span>
<lb n="100"/></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

An Chamóg. Cualacht Lúth Chleas na mBan

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

An Chamóg. Cualacht Lúth Chleas na mBan

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
