Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Na Ceanntair Ghaedhealacha.  I gCairbre.</title><author><name type="main">Peadar Ó hAnnracháin</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1911_11_18_01</note>
                         <note type="L">01</note>
                         <note type="B">1911</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1911_11_18_01</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Peadar Ó hAnnracháin</author><title>Na Ceanntair Ghaedhealacha.  I gCairbre.</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1911</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Na Ceanntair Ghaedhealacha.</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>I gCairbre.</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Tosnú beag b'eadh an tosnú so do rinne-</span>
<lb n="6"/><span>eamar an lá fé dheire i Midhros ach tosnú maith</span>
<lb n="7"/><span>b'eadh é.  Do-chuaidh an sagart paróisde lem'</span>
<lb n="8"/><span>chois go dtí na tighthe agus do labhair sé go</span>
<lb n="9"/><span>ciallmhar le na daoinibh mar gheall ar an ngnó</span>
<lb n="10"/><span>do bhí an siubhal againn.  Thug sé mar</span>
<lb n="11"/><span>cómhairle dhóibh Gaedhilg do labhairt le na gcloinn</span>
<lb n="12"/><span>agus thugadar geallamhaint go ndéanfaidís.</span>
<lb n="13"/><span>Bhí cuid aca ghá rádh go raibh na leanbhaí ró-óg</span>
<lb n="14"/><span>agus bhí cuid eile ag ceapadh go raibh a gclann</span>
<lb n="15"/><span>féin ró-chríona.  Is mó sórd leith-sgéil bhíonn</span>
<lb n="16"/><span>ag daoinibh nuair gheibhtear locht ar a gcuid</span>
<lb n="17"/><span>gnótha.  Bhí a sgar féin de na leath-sgéalaibh</span>
<lb n="18"/><span>sin ag an dream so a raibh  baint againn leo</span>
<lb n="19"/><span>i Midhros.  Ach bhíodar go léir ar aon aigne</span>
<lb n="20"/><span>linn gur mhór an náire an Ghaedhilg do leigint</span>
<lb n="21"/><span>uainn.  Níor cheapadar san go bhfuigheadh sí</span>
<lb n="22"/><span>bás go bráth san áit sin, agus leanbhaí aca ná</span>
<lb n="23"/><span>raibh seacht bhfocal di aca na mbéalaibh.  Féach</span>
<lb n="24"/><span>ar sin anois!  Bhí daoine ortha a dubhairt</span>
<lb n="25"/><span>linn go raibh a leanbhaí féin ag foghluim na</span>
<lb n="26"/><span>teangan ar sgoil, agus dar ndóigh ná raibh</span>
<lb n="27"/><span>aon amhras ná go mbeidh sí go breagh aca ar</span>
<lb n="28"/><span>ball.  Ach amás ní bheidh muna mbíonn cabhair</span>
<lb n="29"/><span>le fághail sa bhaile aca.  Thóg sé tamall maith</span>
<lb n="30"/><span>orainn an sgéal do mhíniú dhóibh, agus brigh na</span>
<lb n="31"/><span>geallamhna do bhí ghá tabhairt aca uatha do chur</span>
<lb n="32"/><span>i n-iúil dóibh ar eagla go gceapfaidís ná raibh</span>
<lb n="33"/><span>eadrainn ach cómhrádh beag gnáthach.  D'fhágamar</span>
<lb n="34"/><span>cárta beag in gach tigh agus chuireamar na luighe</span>
<lb n="35"/><span>ar dhuine den aos óg i ngach ceann aca a raibh</span>
<lb n="36"/><span>breacaighthe ar an gcárta san do léigh foth-</span>
<lb n="37"/><span>uair agus na sean daoine do choraighe chun</span>
<lb n="38"/><span>leanamhaint dá réir.  Ní raibh mórán</span>
<lb n="39"/><span>Gaedhilge ar an gcárta agus bhí sí de mheabhair</span>
<lb n="40"/><span>ag a bhfurmhór an túisge d'airigheadar í.  Ní</span>
<lb n="41"/><span>raibh aon duine aca ná dubhairt “Amén a</span>
<lb n="42"/><span>Thighearna” nuair do-chualadar an focal deir-</span>
<lb n="43"/><span>eanach den phaidir bhig do bhí air.  (Beidh a raibh</span>
<lb n="44"/><span>sa chárta san fé chló sa Chlaidheamh).</span></p>
<lb n="45"/>
<lb n="46"/><p><span>Bhéarfar duaiseann an bhliadhain seo</span>
<lb n="47"/><span>chugainn do na daoinibh is fearr a mbeidh an</span>
<lb n="48"/><span>teanga ag a gcloinn, agus do hinnseadh an</span>
<lb n="49"/><span>méid sin dóibh.  Do chuireadar ana spéis</span>
<lb n="50"/><span>san ghnó.  Sa treo san do chomhnuigheann</span>
<lb n="51"/><span>Pádruig Ó Conaill, múinteóir teasdil, agus</span>
<lb n="52"/><span>bhíodh seisean ag innsint dóibh go raghadh an</span>
<lb n="53"/><span>sagart ag triall ortha lá éigin chun cosg do chur</span>
<lb n="54"/><span>leis an mBéarla ann.  Is fearr go mór dul</span>
<lb n="55"/><span>mar sin go dtí gach tigh ná bheith ag tabhairt</span>
<lb n="56"/><span>comhairle do phobal ó árdán, Gheall an sagart</span>
<lb n="57"/><span>féin Pádruig Ó hAonghusa go raghaidh sé ag</span>
<lb n="58"/><span>triall ar anáit sin ó am go ham chun féachaint</span>
<lb n="59"/><span>i ndiaidh na hoibre seo thosnaigh sé an lá fé</span>
<lb n="60"/><span>dheire.</span></p>
<lb n="61"/>
<lb n="62"/><p><span>Tá tuille ar siubhal aige sa pharóisde mar</span>
<lb n="63"/><span>mhaithe leis an nGaedhilg.  Léigheann sé na</span>
<lb n="64"/><span>gníomhartha agus an soisgéal agus na paidreacha</span>
<lb n="65"/><span>tar éis Aifrinn as Gaedhilg gach re Domhnach.</span>
<lb n="66"/><span>Annsan bíonn Pádruigh Ó Conaill ullamh tar</span>
<lb n="67"/><span>éis Aifrinn chun seanmóin do léigh' do na</span>
<lb n="68"/><span>sean-daoinibh le hais an tseipéil.  Thug an</span>
<lb n="69"/><span>sagart “Seanmóin as Trí Fichid” an Athar</span>
<lb n="70"/><span>Peadar do Phádruig chuige sin blaidhain ó shoin,</span>
<lb n="71"/><span>agus is clos dom go mbíonn pobal maith aige</span>
<lb n="72"/><span>uaireanta.  Deireann cuid de na daoinibh gur</span>
<lb n="73"/><span>deise leo go mór na seanmóintí Gaedhilge sin</span>
<lb n="74"/><span>ná an sórd eile agus gan ach tuatach ag a</span>
<lb n="75"/><span>léigh dhóibh d'taobh amuigh de shéipéal.  Má ba</span>
<lb n="76"/><span>dheise mar sin iad ba dhá dheise a bheidís an</span>
<lb n="77"/><span>sagart a bheadh Gaedhilge líomhtha aige dhá</span>
<lb n="78"/><span>dtabhairt uaidh agus é 'n sheasamh ar an altóir.</span></p>
<lb n="79"/>
<lb n="80"/><p><span>Tá an sagart so ag déanamh a dhíchill, pé</span>
<lb n="81"/><span>sgéal é, agus beidhmíd ag súil le toradh maith</span>
<lb n="82"/><span>mór de bhárr a shaothair ar ball.</span></p>
<lb n="83"/>
<lb n="84"/><p><span>Peadar Ó hAnnracháin.</span></p>
<lb n="85"/>
<lb n="86"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Na Ceanntair Ghaedhealacha. I gCairbre.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Na Ceanntair Ghaedhealacha. I gCairbre.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
