Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cúrsaí an tSaoghail - Na Gaedhil Óga</title><author><name type="main">Ní fios</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1908_10_17_03</note>
                         <note type="L">03</note>
                         <note type="B">1908</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1908_10_17_03</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Ní fios</author><title>Cúrsaí an tSaoghail - Na Gaedhil Óga</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1908</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Cúrsaí an tSaoghail</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Na Gaedhil Óga.</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Do bhíomar ag trácht i n-áit eile de'n</span>
<lb n="6"/><span>CHLAIDHEAMH an tseachtmhain seo tharainn ar</span>
<lb n="7"/><span>na sean-Ghaedhilgeóiríbh, agus chomh riachtanach</span>
<lb n="8"/><span>'s atá sé iad do thabhairt isteach ins an</span>
<lb n="9"/><span>gConnradh.</span></p>
<lb n="10"/>
<lb n="11"/><p><span>Ba mhaith linn cupla focal a rádh annso</span>
<lb n="12"/><span>an tseachtmhain seo i dtaoibh an Aosa Óig.  Má</span>
<lb n="13"/><span>tá an tAos Óg linn, béidh an báire linn;</span>
<lb n="14"/><span>muna mbéidh an tAog Óg sa gConnradh, is</span>
<lb n="15"/><span>deacair a rádh go mbéidh an bhuaidh againn.  Muna</span>
<lb n="16"/><span>bhfuil a gcroidhthe 's a n-aignidh 'ghá dtreorugahdh</span>
<lb n="17"/><span>agus 'ghá réidhteach ar shlighe an Chonnartha, ní</span>
<lb n="18"/><span>bhéidh siad linn, acht b'fhéidir corr-dhuine anonn</span>
<lb n="19"/><span>'s anall.  Má bhíonn an báire linn amach</span>
<lb n="20"/><span>annso, caithfimíd leagan orainn 's greim</span>
<lb n="21"/><span>d'fhágháil ar na páistíbh.</span></p>
<lb n="22"/>
<lb n="23"/><p><span>Tá faitchíos orainn gur ceist í seo nár</span>
<lb n="24"/><span>ionnsuigh na Craobhacha go maith fós; acht dá</span>
<lb n="25"/><span>luaithe dá ndéanfaidh siad sin, is amhlaidh is</span>
<lb n="26"/><span>fearr é.  Má bhíonn an páiste Gaedhealach beidh</span>
<lb n="27"/><span>an fear nó an bhean Gaedhealach; béidh siad slán</span>
<lb n="28"/><span>ó'n nGalldachas.  Tá sé de dhualgas ar na</span>
<lb n="29"/><span>Craobhachaibh, agus go mór-mhór ar na Coistíbh</span>
<lb n="30"/><span>Ceanntair iarracht dian a dhéanamh chum na</span>
<lb n="31"/><span>páistí a thabhairt isteach sa gConnradh, 's</span>
<lb n="32"/><span>Craobhacha d' “Éire Óg” a chur ar bun.  Áit</span>
<lb n="33"/><span>ar bith a bhfuil múinteóir taistil ag obair is</span>
<lb n="34"/><span>é ar mbaramhail go bhféadfaidhe Craobh nó dhó</span>
<lb n="35"/><span>d' “Éire Óg”  a chur ag obair.</span></p>
<lb n="36"/>
<lb n="37"/><p><span>Ins na bailtíbh is gnáthach go mbíonn páistí</span>
<lb n="38"/><span>sgoile ag rangaibh na Craoibhe, acht ní maith le</span>
<lb n="39"/><span>daoine fásta a bheith ag foghlaim i n-a measg;</span>
<lb n="40"/><span>dá bhrígh sin b'fhéidir Craobh d' “Éire Óg” a</span>
<lb n="41"/><span>chur ar bun do na páistíbh, 's lá ar leith a leagan</span>
<lb n="42"/><span>amach dóibh.  'Nuair a bheadh fhios aca go mba iad</span>
<lb n="43"/><span>féin a bheadh ag riaghalughadh na Craoibhe,</span>
<lb n="44"/><span>thaithneochadh sé go mór leo, mar atá fhios</span>
<lb n="45"/><span>againn ó Chraobhachaibh a cuireadh ar bun, agus</span>
<lb n="46"/><span>atá ag déanamh obair bhreagh ar son an Aosa</span>
<lb n="47"/><span>Óig.</span></p>
<lb n="48"/>
<lb n="49"/><p><span>Ó thárla go bhfuil furmhór na bpáistí ag</span>
<lb n="50"/><span>fóghlaim Gaedhilge ins na sgoileannaibh, ceachtaí</span>
<lb n="51"/><span>cainnte is eadh badh chóir a bheith aca sa gCraoibh;</span>
<lb n="52"/><span>'s d'fhéadfaidhe ceachtaí de'n tseort so a</span>
<lb n="53"/><span>dhéanamh sultmhar greannmhar, meidhreach;</span>
<lb n="54"/><span>amhráin Gaedhilge 's stair na hÉireann ('s go</span>
<lb n="55"/><span>háirithe stair an cheanntair) a mhúineadh chomh</span>
<lb n="56"/><span>maith céadna.  I lámhaibh múinteóra mhaith a</span>
<lb n="57"/><span>mbeadh cion aige ar pháistíbh bh'iongantach an</span>
<lb n="58"/><span>obair a b'fhéidir a dhéanamh 'n-a measg, 's</span>
<lb n="59"/><span>b'ait an toradh bheadh dhá bharr.  Is iad leanbhaí</span>
<lb n="60"/><span>óga na hÉireann ar n-dóchas, acht mar ndéantar</span>
<lb n="61"/><span>a dtreórughadh ar shlighe na nGaedheal ní bhéidh</span>
<lb n="62"/><span>siad Gaedhealach.</span></p>
<lb n="63"/>
<lb n="64"/><p><span>Ní gábhadh dhúinn trácht níos mó air seo,</span>
<lb n="65"/><span>tuigeann ar léightheoiríbh go maith an cheist</span>
<lb n="66"/><span>anois; agus tá súil againn go ndéanfaidhe</span>
<lb n="67"/><span>na Connraitheóirí, go háirithe iad so atá i</span>
<lb n="68"/><span>mbailtíbh móra, iarracht ar Chraobhacha d' “Éire</span>
<lb n="69"/><span>Óg,” a chur ar bun, chum na páistí a Ghaedhea-</span>
<lb n="70"/><span>lughadh i gcroidhe, i n-aigne, agus i dteanga.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cúrsaí an tSaoghail - Na Gaedhil Óga

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cúrsaí an tSaoghail - Na Gaedhil Óga

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
