Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Bruidhean Chéise Chorainn II</title><author><name type="main">Máire ní Eadhra</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1906_05_26_04</note>
                         <note type="L">04</note>
                         <note type="B">1906</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1906_05_26_04</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Máire ní Eadhra</author><title>Bruidhean Chéise Chorainn II</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1906</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Bruidhean Chéise Chorainn.</span>
<lb n="2"/><span>(sean-sgéal)</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="5"/>
<lb n="6"/><p><span>Is annsin do chuir an inghean ba</span>
<lb n="7"/><span>sine a lámh timcheall Ghuill a fhad do</span>
<lb n="8"/><span>bhí sé ag baint a gceann agus a gcoiméad</span>
<lb n="9"/><span>beathadh do'n bheirt eile.  Do</span>
<lb n="10"/><span>thionntuigh Goll léithi dá haindeoin agus</span>
<lb n="11"/><span>chuir a dhá lámh fhada i n-a timcheall-</span>
<lb n="12"/><span>sa go dtugadar caraidheacht chródha</span>
<lb n="13"/><span>ghlac-láidir dá chéile ar feadh na</span>
<lb n="14"/><span>huaire sin agus go dtug Goll aon chor</span>
<lb n="15"/><span>curata calma amháin do'n chailligh agus</span>
<lb n="16"/><span>gur threasgair ar lár agus ar lán-talamh</span>
<lb n="17"/><span>í.  Cheangail sé go daingean do-</span>
<lb n="18"/><span>sgaoilte le iallachaibh sgéithe í agus nocht</span>
<lb n="19"/><span>a chlaidheamh le n-a cosgairt agus a</span>
<lb n="20"/><span>cnámh-ghearradh acht dubhairt sí: —</span></p>
<lb n="21"/>
<lb n="22"/><p><span>“A laoich nár leoineadh ariamh agus</span>
<lb n="23"/><span>nár loic i gcath ná i gcomhlann, cuirim</span>
<lb n="24"/><span>mo chorp agus m'anam ar chomairce do</span>
<lb n="25"/><span>ghoile agus do ghaisge.  B'fhearr Fionn</span>
<lb n="26"/><span>agus an Fhiann duit go hiomlán gan fuil</span>
<lb n="27"/><span>ar aon-neach dhíobh agus leigim faoi na</span>
<lb n="28"/><span>déithibh a ádhraim go gcomhlíonfadh</span>
<lb n="29"/><span>duit a n-abruighim.”</span></p>
<lb n="30"/>
<lb n="31"/><p><span>Is annsin do sgaoil sé an ceangal</span>
<lb n="32"/><span>do'n chailligh agus chuaidh siad rómpa go</span>
<lb n="33"/><span>dtí an cnoc a raibh an Fhiann ceang-</span>
<lb n="34"/><span>ailte agus Fionn i n-a gcuideachta.</span></p>
<lb n="35"/>
<lb n="36"/><p><span>“Sgaoiltear d'Fheargus Finn-bhéil,”</span>
<lb n="37"/><span>arsa Goll, “agus d'aos ealadhan na</span>
<lb n="38"/><span>Féinne ar dtús.”</span></p>
<lb n="39"/>
<lb n="40"/><p><span>“Agus sgaoiltear d'Fhionn agus d'Oisín</span>
<lb n="41"/><span>agus do naoi macaibh fichead Mhórna agus do'n</span>
<lb n="42"/><span>Fhéinn go coitcheann o shoin amach.”</span></p>
<lb n="43"/>
<lb n="44"/><p><span>Do sgaoil an chailleach dhíobh amhlaidh</span>
<lb n="45"/><span>sin.  D'éirigh an Fhiann go hobann</span>
<lb n="46"/><span>amach as an uaimh in' éis sin agus do shuidh</span>
<lb n="47"/><span>siad le taobh na tulcha.  D'fhéach</span>
<lb n="48"/><span>Feargus Finn-bhéil, file na bhFiann, ar</span>
<lb n="49"/><span>Gholl agus ghabh dá mholadh faoi'n ghníomh</span>
<lb n="50"/><span>do rinne sé.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>Níorbh' fhada dhóibh mar sin go bhfaca-</span>
<lb n="53"/><span>dar chuca an duine aisteach droch-chumtha</span>
<lb n="54"/><span>agus an t-arrachtach éigcéillidhe, .i. sean-</span>
<lb n="55"/><span>chailleach cnaptha stronctha ruicneach</span>
<lb n="56"/><span>risíneach go rachadh mion-ubhall nó</span>
<lb n="57"/><span>mór-áirne i n-achrann i ngach ribe de</span>
<lb n="58"/><span>na malaíbh garbha ghlas-liatha do bhí</span>
<lb n="59"/><span>uirthi; súile silteacha sramacha ar lasadh</span>
<lb n="60"/><span>i n-a ceann; srón mhór ghrom ghlais-</span>
<lb n="61"/><span>leathan os cionn a béil dhuibh dhroch-</span>
<lb n="62"/><span>dhealbhaigh, agus fiacla gránda míofara</span>
<lb n="63"/><span>congalta i n-a craos-bhéal; lámha</span>
<lb n="64"/><span>caola cruadh-chuisleannacha agus iongain</span>
<lb n="65"/><span>fhada fíor-nimhneach uirthi; liúrach</span>
<lb n="66"/><span>daingean do-bhriste uirthi; claidheamh</span>
<lb n="67"/><span>clais-leathan colg-dhíreach le n-a</span>
<lb n="68"/><span>sliasaid agus sgiath mhór mhíleadhta ar a</span>
<lb n="69"/><span>dhruim aici.</span></p>
<lb n="70"/>
<lb n="71"/><p><span>Tháinig sí i láthair Fhinn faoi'n chuma</span>
<lb n="72"/><span>sin agus do chuir faoi gheasaibh é a sáith</span>
<lb n="73"/><span>de chomhrac éin-fhir do thabhairt di.</span></p>
<lb n="74"/>
<lb n="75"/><p><span>“Éirigh, a mhic,” arsa Fionn le</span>
<lb n="76"/><span>Oisín, “agus cosg dhúinn an chailleach</span>
<lb n="77"/><span>úd.”</span></p>
<lb n="78"/>
<lb n="79"/><p><span>“Ní thig liom,” arsa Oisín, “l'éis</span>
<lb n="80"/><span>a bhfuair mé d'olc agus de mhasladh ó na</span>
<lb n="81"/><span>cailleachaibh cheana.  Is í seo Iarnan</span>
<lb n="82"/><span>Ní Chonaráin ag tigheacht le n-a deirbh-</span>
<lb n="83"/><span>shiúracha a dhíoghailt.”</span></p>
<lb n="84"/>
<lb n="85"/><p><span>Agus is amhlaidh d'eitigh Oisín agus</span>
<lb n="86"/><span>Osgar agus Conán agus Diarmaid Ó Duibhne</span>
<lb n="87"/><span>agus maithe na Féinne comhrac na caill-</span>
<lb n="88"/><span>ighe do dhéanamh gur dhubhairt Fionn</span>
<lb n="89"/><span>go rachadh sé féin do chomhrac léithi.</span>
<lb n="90"/><span>Is ansin adubhairt Goll mac Mórna:</span></p>
<lb n="91"/>
<lb n="92"/><p><span>“A Fhinn,” ar seisean, “ní fheileann</span>
<lb n="93"/><span>duit comhrac caillighe, agus rachad féin</span>
<lb n="94"/><span>do chomhrac léithi, óir ‘Is ann dearbh-</span>
<lb n="95"/><span>uigheann an cara an uair is mó a</span>
<lb n="96"/><span>easbhaidh.’”</span></p>
<lb n="97"/>
<lb n="98"/><p><span>Is annsin d'éirigh Goll go ndeachaidh</span>
<lb n="99"/><span>sé i n-aircis na caillighe.  Rinne sé</span>
<lb n="100"/><span>comhrac mear meanmnach míleadhta</span>
<lb n="101"/><span>mórdhálach gan fios faitchís ná eagla</span>
<lb n="102"/><span>ag ceachtar aca ar a chéile.  Acht cibé</span>
<lb n="103"/><span>sgéal é, chuir Goll a lámh i gcuibhreach</span>
<lb n="104"/><span>a sgéithe agus thug a cholg nimhneach amach</span>
<lb n="105"/><span>go dtug urchar dhi gan caime gan</span>
<lb n="106"/><span>claonadh gur chuir sé thrí n-a sgéith agus</span>
<lb n="107"/><span>thrí chroidhe na caillighe go dtí an</span>
<lb n="108"/><span>taobh thall é.  Is amhlaidh fuair an</span>
<lb n="109"/><span>chailleach bás ar an láthair sin.</span></p>
<lb n="110"/>
<lb n="111"/><p><span>Chuaidh Goll go dtí Céis an Chorainn</span>
<lb n="112"/><span>i n-éis inghean Chonaráin mhic Imideil</span>
<lb n="113"/><span>a mharbhadh agus rinne an bhruidhean a</span>
<lb n="114"/><span>dhóghadh agus thug na huile mhaitheasa fuair</span>
<lb n="115"/><span>sé innti d'Fhiannaibh Éireann.  Thug</span>
<lb n="116"/><span>Fionn in' éis sin a inghean do Gholl,</span>
<lb n="117"/><span>.i. Caemh chnéis-gheal, agus is í do rug an</span>
<lb n="118"/><span>mac oirdhearc dhó .i. Fed mac Guill</span>
<lb n="119"/><span>mic Mórna, agus do marbadh leis an</span>
<lb n="120"/><span>bhFéinn é i gcionn a sheacht mbliadhain</span>
<lb n="121"/><span>déag ar an ráith chéadna.</span></p>
<lb n="122"/>
<lb n="123"/><p><span>Máire ní Eadhra.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Bruidhean Chéise Chorainn II

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Bruidhean Chéise Chorainn II

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
