Seoda na Sean
1. Giotaí ar n-a mbaint as
Litridheacht na hÉireann.
I.
Ní féidir an teanga do
dhíbirt gan an lucht dár teanga í do
dhíbirt.
— Seathrún Céitinn
(circ. 1570-1650)
Is “amhlaidh do bhí Éire 'n-a ríogh-
acht ar leith léi féin, amhail domhan
mbeag, agus na huaisle agus na hollamhain
do bhí innti i n-allóid,” do “chumadar
breitheamhnas, léigheas, filidheacht, agus
ceol, agus riaghalacha cinnte riu, do bheith
ar bun i nÉirinn.”
— Id.
“... An staraidhe chuireas roimhe
tuarsgabháil foirne ar bioth dá mbí i
gcrích do chur síos, dleaghair dó a
dteist féin do thabhairt ortha, idir olc
agus maith.”
— Id.
“Ní bhí dúithche san mbioth gan
daosgar-shluagh .... gidheadh ní
hioncháinte an chríoch go huile ar a
son.”
— Id.
“Ní ar fhuath ná ar ghrádh druinge
ar bioth seach a chéile, ná ar fhuráileamh
aon duine, ná de shúil re sochar
d'fhaghbháil uaidh, chuirim romham stair
na hÉireann do sgríobhadh, acht de
bhrígh gur mheasas ná bh'oircheas comh-
onóraighe na hÉireann de chrích, agus comh-
uaisle gach foirne dár áitigh í, do dhul
i mbáthadh gan luadh ná iomrádh do
bheith ortha.”
— Id.
“Dá dtugaidís [staraidhthe na nua-
Ghall] ... a bhfíor-theist ar Éireann-
achaibh, ní fheadar créad as nach cuir-
fidís i gcoimhmheas re haon chineadh
san Eoraip iad i dtrí neithibh, mar
atá, i ngaisgeamhlacht, i léigheanntacht,
agus i n-a mbeith daingean i san gcreid-
eamh Catoiliceach.”
— Id.
“... Measaim gurab córa creid-
eamhaint do sheanchus Éireann ioná do
sheanchus aon chríche eile san Eoraip.”
— Id.
“Tugaid sgríbhne” leabhair do réir
Dubhaltaigh Mhic Fhirbisigh: “do mhór-
ughadh glóire Dé agus do dhéanamh iúil do
chách i gcoitchinne.”
— Dubhaltach Mac Firbisigh
(circ. 1585-1670).
“Ní aithnighid aicme Ghaedheal
Banba, buime a macaomh,
'S ní aithnigheann Éire iad-san, —
Téidhid re chéile as a gcruthaibh.”
— Fearflatha Ó Gnímh
(circ. 1562).
“Buaidh saor-Éire 'n-a Sacsain!”
— Id.
“A Thríonóid 'gá dtá an chumhacht
An mbiaidh an dream so choidhche
ar deoraidheacht,
Ní is sia ó chathar-lios Chuinn
Nó an mbiaidh an t-ath-aoibhneas
againn?”
— Id.
“Do threasgair an saoghal is shéid an
ghaoth mar smál,
Alasdrom, Saesar, 's an mhéid sin a
bhí 'n-a bpáirt;
Tá an Teamhair 'n-a féar, is féach an
Traoi mar tá, —
Is na 'Sasanaigh féin do b'fhéidir go
bhfuighidís bás!”
— Fíle éigin.