Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Éire - Na Lochlannaigh</title><author><name type="main">Conán Maol</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1905_06_03_05</note>
                         <note type="L">05</note>
                         <note type="B">1905</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1905_06_03_05</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Conán Maol</author><title>Éire - Na Lochlannaigh</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1905</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Éire</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Léigheachta do léigh Conán Maol</span>
<lb n="4"/><span>do</span>
<lb n="5"/><span>Ghaedhealaibh Lonndain, 1903-4.</span></p>
<lb n="6"/>
<lb n="7"/><p><span>An Seachtmhadh Ceann Déag.</span></p>
<lb n="8"/>
<lb n="9"/><p><span>Na Lochlannaigh.</span></p>
<lb n="10"/>
<lb n="11"/><p><span>Lá dhá raibh Carl Magnus, impire na hAlmáine, ar</span>
<lb n="12"/><span>imeall-bhórdaibh na Frainnce chonnaic sé uaidh amach ar</span>
<lb n="13"/><span>fairrge long fá sheol dhubh.  D'aithin sé gur bha leis na</span>
<lb n="14"/><span>Lochlannachaibh long an tseoil dhuibh agus dubharthas gur</span>
<lb n="15"/><span>ghoil sé ag machtnamh dó ar an gcruadhtan do dhéanfadh</span>
<lb n="16"/><span>na Lochlannaigh úd do'n Chreidheamh Chríostaidhe.  Tá</span>
<lb n="17"/><span>deallramh na fírinne ar an scéal.  Do b'é Carl</span>
<lb n="18"/><span>Magnus an fear do b'intinneamhla le n-a linn féin,</span>
<lb n="19"/><span>agus bhí tuairim aige cad do b'iad an saghas daoine na</span>
<lb n="20"/><span>Lochlannaigh.  Noruéig, Suéidigh, is Danair, do b'eadh</span>
<lb n="21"/><span>iad, agus Págántacht a gcreideamh.  Bhí a ndéithe féin</span>
<lb n="22"/><span>aca, Tor is Odin is Fréa, agus a thuilleadh.  Do b'iad na</span>
<lb n="23"/><span>máirnéalaigh do b'fhearr le fágháil iad.</span></p>
<lb n="24"/>
<lb n="25"/><p><span>Chomhnuighdis 'na mbuidheantaibh cois na fairrge ar</span>
<lb n="26"/><span>an dtaobh thoir thuaidh de mhór-thír na hEorpa, ó'n dtír</span>
<lb n="27"/><span>Fó-Thuinn as soin ó thuaidh go dtí Iath na Lic-oighre.</span></p>
<lb n="28"/>
<lb n="29"/><p><span>Toisc go raibh a slighe mbeatha gann-chruaidh ar mhuir</span>
<lb n="30"/><span>is tír, d'fhagadh na leanbhaí laga boga bás agus ní</span>
<lb n="31"/><span>mhaireadh aca acht an fireannach is an baineannach</span>
<lb n="32"/><span>láidir folláin.</span></p>
<lb n="33"/>
<lb n="34"/><p><span>Dá réir sin fir chalma do bhí ins na Lochlannachaibh,</span>
<lb n="35"/><span>cnámha garbha aca, féasóg is gruaig fhada ortha, an</span>
<lb n="36"/><span>chuid ba mhó aca fionn glas-shúileach, agus a n-aighthe crón</span>
<lb n="37"/><span>ó sháile is síon.  Gidh go raibh cruth garg ortha, is</span>
<lb n="38"/><span>féachaint fhiadháin ionnta, mar sin féin bhí eolas leo</span>
<lb n="39"/><span>féin aca, agus bhí saoir-luinge is saoir-seoil ortha nár</span>
<lb n="40"/><span>sáruigheadh chum bád iascaigh nó bhasc cogaidh do</span>
<lb n="41"/><span>dhéanamh is do ghleasadh.</span></p>
<lb n="42"/>
<lb n="43"/><p><span>Bhí gaibhne cruinne aca leis do ghnídheadh an lúireach</span>
<lb n="44"/><span>is an claidheamh cruaidh faobhrach sa cheardchain, agus gidh</span>
<lb n="45"/><span>gur bheag é a gcuid léighinn ná a n-eolas ar cheol, ar</span>
<lb n="46"/><span>a shon soin bhí sean-dánta aca, is scéalta breaghdha ar</span>
<lb n="47"/><span>ghaiscidheachaibh do tháinig rómpa, is ar dhéithibh fá</span>
<lb n="48"/><span>dhraoidheacht i gcuasaibh mara, agus i measc cheoigh is</span>
<lb n="49"/><span>shneachtaidh sa tuaiscirt.</span></p>
<lb n="50"/>
<lb n="51"/><p><span>Ní bhíodh aon rí ar Lochlannachaibh, acht bhíodh gach</span>
<lb n="52"/><span>buidhean aca fá Cheann Cuain, agus do b'eisean do</span>
<lb n="53"/><span>réidhtigheadh eatortha.</span></p>
<lb n="54"/>
<lb n="55"/><p><span>Do thárluigh ins an ochtmhadh aois dár dTighearna gur</span>
<lb n="56"/><span>cheap na Cinn Cuain cáin do chur ar iasc is adhmad, is</span>
<lb n="57"/><span>iarainn, agus d'éirigh iomarbháidh is achrann idir Lochlann-</span>
<lb n="58"/><span>achaibh 'na thaobh soin.  D'fhéach cuid aca amach fá'n</span>
<lb n="59"/><span>bhfairrge.  “Tá an mhuir fairsing,” ar siad-san.  “Ní</span>
<lb n="60"/><span>dhíolfam cáin acht baileochám í, mar tá saidhbhreas ins</span>
<lb n="61"/><span>na tíorthaibh laisteas dínn, agus téidhmís dhá iarraidh.”</span>
<lb n="62"/><span>“Is maith é,” arsa cách, agus níor shéid aon leoithne gaoithe</span>
<lb n="63"/><span>i dtuaidh 'na dhiaidh súd nár thiomáin barcanna na</span>
<lb n="64"/><span>Lochlannach fá bholg-sheolaibh ag treabhadh ó dheas ar</span>
<lb n="65"/><span>lorg saidhbhris.</span></p>
<lb n="66"/>
<lb n="67"/><p><span>Bhuaileadar an Fhrainnc is an Spáinn is sciobadar</span>
<lb n="68"/><span>leo gach nídh luachmhar do chas ortha, agus thugadar a</span>
<lb n="69"/><span>n-aghaidh a bhaile.  Ghabh sainnt na Cinn Cuain chomh</span>
<lb n="70"/><span>maith nuair do chonnacadar na tabharthasaí do thug an</span>
<lb n="71"/><span>chuid eile leo.  “Rachamuid-ne ar an dturas gcéadna</span>
<lb n="72"/><span>leis,” do ráidh na Cinn Cuain agus as soin amach ar feadh</span>
<lb n="73"/><span>dhá chéad bliadhan níor éirigh aon namhaid leis na</span>
<lb n="74"/><span>ciantaibh ba fhíochmhaire 'ná an Lochlannach.  Bhuail sé</span>
<lb n="75"/><span>Sasana, thiar, thuaidh, is theas, agus i gcionn tamaill chuir</span>
<lb n="76"/><span>sé fá chois an tír sin, agus thug trí rí dhi i ndiaidh a chéile,</span>
<lb n="77"/><span>rud nach raibh sé 'na chumas a dhéanamh le hÉirinn gidh</span>
<lb n="78"/><span>gur chuir sé chuige go dian is go dán.</span></p>
<lb n="79"/>
<lb n="80"/><p><span>Conán Maol.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Éire - Na Lochlannaigh

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Éire - Na Lochlannaigh

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
