Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">An Úireacht</title><author><name type="main">Ní fios</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1903_06_06_04</note>
                         <note type="L">4</note>
                         <note type="B">1903</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1903_06_06_04</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Ní fios</author><title>An Úireacht</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1903</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>An Claidheamh Soluis</span>
<lb n="2"/><span>Áth-Cliath, Meitheamh 6, 1903</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>An Úireacht</span></p>
<lb n="5"/>
<lb n="6"/><p><span>Tá rud úr-ghlé eicínt i n-inntreacht an</span>
<lb n="7"/><span>Ghaedhil nár milleadh le foghluim na</span>
<lb n="8"/><span>nGall, seachas mar tá san nGaedheal ar shugh</span>
<lb n="9"/><span>léigheann na n-eachtrann a dhúthchas as.  Sí</span>
<lb n="10"/><span>an úireacht atá i n-amhrán & i nglór an</span>
<lb n="11"/><span>Mhaolánaigh a thaithnigh le duine atá</span>
<lb n="12"/><span>cleachtach ar ghnás an Bhéarla.  Tá a iomchar</span>
<lb n="13"/><span>& a chuid goití, neamh-chosmhail ar fad leis an</span>
<lb n="14"/><span>ngnás coithigheach, tá a ghlór tíorthamhail thar</span>
<lb n="15"/><span>an ngliogar a cluintear go coitcheanta.  Is</span>
<lb n="16"/><span>amhlaidh tá an sgéal ag daoinibh eile freisin</span>
<lb n="17"/><span>a bhfuil inntreacht na hÉireann glan aca ó</span>
<lb n="18"/><span>smál & ó dhorchughadh an Bhéarla.  Má tá aon</span>
<lb n="19"/><span>rud is mó a chuireas gráin orainn ná rud eile</span>
<lb n="20"/><span>sé an t-aistriughadh é a fheicimíd go minic ó'n</span>
<lb n="21"/><span>mBéarla nuair a bhíos daoine ag cur síos [an]{ar}</span>
<lb n="22"/><span>chúrsaibh an tsaoghail.  Tá an sgéal ciotach go</span>
<lb n="23"/><span>leór ag duine a rachas ag déanamh aithris ar</span>
<lb n="24"/><span>lucht na bpáipéir Béarla faoi n-a gcuid</span>
<lb n="25"/><span>sgéaltaibh.  An lá do b'fhearr do bhí ar </span>
<lb n="26"/><span>Béarlóir ag innsint sgeálta nuadha, go</span>
<lb n="27"/><span>deimhin níor mhór le rádh é, acht ó tá taithighe</span>
<lb n="28"/><span>againn air anois (agus fairíor má tá!) is</span>
<lb n="29"/><span>measa ná sin é.  Innsighmís an sgéal asainn</span>
<lb n="30"/><span>féin nó leigimís dó.</span></p>
<lb n="31"/>
<lb n="32"/><p><span>Tá Paits Ó hIarnáin ar Oileán Árann ina</span>
<lb n="33"/><span>bhárd.  Chum sé amhráin ag cáineadh daoine, &</span>
<lb n="34"/><span>amhráin ag moladh daoine.  Níl cuide do na</span>
<lb n="35"/><span>hamhráin féin ioncháinte, & de dhuine nach</span>
<lb n="36"/><span>bhfuair an iomarca do'n fhoghluim ariamh tá</span>
<lb n="37"/><span>tuilleadh do na hamhráin sin go toghtha.  Níl</span>
<lb n="38"/><span>fhios againn go cruinn cé an rannaidhe Béarla</span>
<lb n="39"/><span>a chuirfimís i gcomórtas le Paits, acht do</span>
<lb n="40"/><span>réir mar chualamar tásg ar Chiplinn déar-</span>
<lb n="41"/><span>faimís go mbéidís comhthrom le chéile, duine</span>
<lb n="42"/><span>ag foillsiughadh spioraid na nGaedheal & an</span>
<lb n="43"/><span>duine eile ag gabháil do ghiúin na nGall.  Ní</span>
<lb n="44"/><span>dheirimíd go bhfuil an oiread foghluim ar Phaits</span>
<lb n="45"/><span>& atá ar an bhfear eile, acht deirimíd gur</span>
<lb n="46"/><span>binne linn rann uaidh ná ó'n gCiplinneach, &</span>
<lb n="47"/><span>bíodh an oiread eile maitheasa ann-san & atá.</span></p>
<lb n="48"/>
<lb n="49"/><p><span>Níl ann acht pleibear do dhuine a cheapas</span>
<lb n="50"/><span>go mbéadh linn dá mbéadh na hÉireannaigh</span>
<lb n="51"/><span>go léir i n-ann gach uile fhocal Béarla</span>
<lb n="52"/><span>aistriughadh, & gach uile chor chainte, & Gaedhilg</span>
<lb n="53"/><span>bhlasda do dhéanamh dhíobh.  Ní bhéadh linn &</span>
<lb n="54"/><span>ní raibh linn, & ní bheidh linn as so amach má</span>
<lb n="55"/><span>bhíonn muid i gcleitheamhnas an aistrighthe, &</span>
<lb n="56"/><span>dhá luaithe dá dtuigimíd sin is amhlaidh is</span>
<lb n="57"/><span>suaimhnighe dhúinn é.  Caithfimíd leigean do'n</span>
<lb n="58"/><span>aithris, casadh ar ais ar Phaits Ó hIarnáin, ar</span>
<lb n="59"/><span>an Maolánach, & ar a leithéidíbh, & an</span>
<lb n="60"/><span>gnás Gaedhealach d'fhoghluim uatha.  Caithfear</span>
<lb n="61"/><span>leigean do ghnás lucht na bpáipéir nuaidheacht</span>
<lb n="62"/><span>freisin.  Ní bhéadh aon chur suas againn féin</span>
<lb n="63"/><span>do nuaidheacht a bhéadh innsighthe i bhfoirm sgéil.</span>
<lb n="64"/><span>Sí inntreacht an Ghaedhilgeóra a chaithfear a</span>
<lb n="65"/><span>shaothrughadh, & ní le léigheann an Bhéarla is</span>
<lb n="66"/><span>ceart a inchinn a líonadh acht an oiread.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

An Úireacht

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

An Úireacht

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
