DINNSEANCHUS.
PASSAGE WEST.
Ní dócha go bhfuair an Laoideach a chúntas ó na
daoine a bhain leis an áit seo. Do bhí eólus ag na
seandaoine ar an ainm “An Pasáiste,” & ghlaedhidís
ar an sráid uaireanna í. Acht is minicidhe go léir a
thugaidís “An Caladh” 'ná “An Pasáiste” ar an
áit, idir sráid agus paróiste; agus ní ghlaedhidís an
paróiste d'réir “An Phasáiste” in aon chor. Rud
eile, ní ghlaodhtar riamh acht “Bóthar a' Chalaidh” ar
an mbóthar díreach ó Dhubhghlais, tré Bhaile an Róis-
tigh, go dtí “An Caladh” féin. Níor airigh éinne
riamh “Bóthar an Phasáiste” mar ainm air.
M. ua M.
Cill Cearbhaill],
i n-aice le Cill Ruis,
i mí na bhFaoillí, i mbl. a 1905.
A Chara,
Chonnaic mé leitir uait sa “Chlaidheamh” le déidh-
eanaighe, agus bhí tú ag fiafraighe cad é an t-ainm
atá ar Kilmaley i nGaedhilg. 'Sé ainm a airighim-se
ag Gaedhilgeóiríbh ar an mbaile sin ná Cill Mháille,
Seo sean-fhocal atá san dúthaigh seo i dtaobh cúpla
bailte san iarthair cois taobh na fairrge:
“Cill Baithe na gcloch, Fóideire 'gus Ros,
Baile na bPiast agus Fiairdín bocht.”
Cill Baithe, .i. Kilbaha, áit a bhfuil oifig posta.
“Coill Ruis” atá i bhFéilire na Gaedhilge ag cur
Gaedhilge ar Kilrush. Ní “Coill” ámh, acht “Cill
Ruis,” adeirid lucht Gaedhilge. Is ionann é agus
teampull na coille.
Mise do chara,
ART MAG UIDHIR.
Baile Chathail, Diardaoin.
A dhuine gheanamhail,
Tá orm a rádh go bhfuaras do litir … Ní
sgríobhfainn chor a' bith meireach gur shíleas gur
“duine éigin” d'innis an “chuma” sin duit, &, nuair
nár chualas mar sin riamh é, dubhras liom féin go
gcuirfinn chugat é go díreach glan mar chualas é ó
na sean-daoinibh.
Anois, ní ó “duine éigin” chuala mise “Béal Átha
na Muice,” acht ó leith-chéid. Ní'l seanduine i bpar-
áiste Bhéil Átha na Muice nach nglaodhann sin air,
“agus bíodh fhios agat, a dhuine chóir,” déarfaidís liom,
“nach raibh acht aon mhuc amháin ann,” 'dtuigeann tú?
Agus, rud eile, féach céard bhí ag an Dochtúir Mac
Énrí ar “swine fever” sa “gClaidheamh” tamall ó
shoin.
Faoi “Shrath Shalach,” deir tú gur innis bean uasal
duit — cuireann sé sin i gcuimhne dom “dubhairt
bean liom go ndubhairt bean leithe.” Tá sean-aithne
agam ar dhaoinibh ó'n áit sin, a rugadh ann, a chomh-
nuigh liom, a bhí cainnt liom, agus as a mbéalaibh
riamh níor tháinic acht “Srath Salach.” Rud eile,
deamhan mórán Béarla bhí ag an dream ceadna.
Is mise do chara,
PÁDRAIG Ó DOMHNALLÁIN.
[Béal Átha na Muice: Is fíor do Phádraig Ó Domh-
nalláin: Ní raibh acht aon mhuc amháin ann. “Ní
sluagh duine ina aonar.” Cé throidfeadh leis an leith-
chéad seanduine Gaedhealach do fuair Mac Uí Dhomh-
nalláin de chongnamh?
Srath Salach: Tá an ceart ag Mac Uí Dhomhnalláin
annso leis. Do chualas féin mar sin é ó bheirt nó
triúr ó shoin — daoine as Condae na Gaillimhe. Do
chuir an bhean uasal úd amugha mé. Is dócha nach
raibh sí ag éisteacht ró-chruinn nuair a chuala sí an
t-ainm. — S.L.)
FOCLÓIR STAIRIÚIL NA NUA-GHAEILGE (FNG) / THE HISTORICAL DICTIONARY OF MODERN IRISH
ACADAMH RÍOGA NA HÉIREANN (ARÉ) / THE ROYAL IRISH ACADEMY (RIA)
Is cuid de Chartlann FNG de théacsanna Nua-Ghaeilge an ríomhthéacs seo. www.fng.ie
Tá an téacs seo á chur ar fáil faoi Creative Commons Attribution-NonCommercial- NoDerivs 3.0 Unported License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) Ní bheidh FNG ná ARÉ freagrach as úsáid an ríomhthéacs seo.
Dáta: 18/10/11