DÉANTUS LÍON-ÉADAIGH FAD Ó SHOIN.
'N-a dhiaidh seo bhí acra eile aca
a dtabharadh siad "olbha" mar ainm air.
Bhí sé déanta do adhmad agus iarann ar an
dóigh seo: — Giota d'iarann éadtrom trí
troighthe go leith ar fad agus fá tuairim
dhá orlach go leith ar leithead agus é déanta
leath-chruinn; annsoin giota adhmad a luighe
taobh istigh do seo a bheireadh siad teanga an
olbha air agus annsoin cos adhmaid. Tharr-
aingeochadh siad an líon fríd seo le sórt
cíoradh thabhairt do le deireadh an leochain
bhaint as. 'N-a ndhiaidh seo bhí obair an
taistil ghairbh agus an taistil mhín; agus
i ndiadh glanadh ná dtaisteal seo líon
leobhtha bheireadh siad air. Annsoin thois-
oscadh obair an túirne le é sníomh.
Bhí acra eile déanta d'adhmad leis an
líon a chrochadh air; bheireadh siad cuigeal
mar ainm air. Bhí sé gléasta 'sa túirne agus
chongbhochadh sé an líon os comhar na ban-
abairsighe. Ar an dóigh seo ba bhrathach le
na daoine an líon-éadach a dhéanamh ins an
bhaile againn féin an méad a bhí 'iarraidh
ortha féin le n-a chaitheamh. Acht i ndiaidh é
shníomh ba bhrathach leó an snáth thabhairt go dtí
an margadh agus é dhíol mar ghníthear leis an
líon anois acht le i bhfad níos mó tairbheas
ins an am sin sular ghlac déantúis-
Shacsan áit ar ndéantús féin. Cuirthear
chum an fhíghdeóra an snáth leis an lioní
éadach do dhéanamh agus ní bhfuil móran
aithearrach ar an dóigh do-ghní siad é agus an
dóigh do-ghníthear an phlainín.
SEAGHÁN MAC AN ULTAIGH.
FOCLÓIR STAIRIÚIL NA NUA-GHAEILGE (FNG) / THE HISTORICAL DICTIONARY OF MODERN IRISH
ACADAMH RÍOGA NA HÉIREANN (ARÉ) / THE ROYAL IRISH ACADEMY (RIA)
Is cuid de Chartlann FNG de théacsanna Nua-Ghaeilge an ríomhthéacs seo. www.fng.ie
Tá an téacs seo á chur ar fáil faoi Creative Commons Attribution-NonCommercial- NoDerivs 3.0 Unported License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) Ní bheidh FNG ná ARÉ freagrach as úsáid an ríomhthéacs seo.
Dáta: 18/10/11