Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Bearlagair na Saor.

Title
Bearlagair na Saor.
Author(s)
Féach bailitheoir,
Compiler/Editor
Mac Néill, Eoin
Collector
O Luingsigh, Donnchadh
Composition Date
1898
Publisher
Connradh na Gaedhilge

Search Texts

Poetry/Prose
1600 1926

Cuil-Aodha,
i mBaile-Mhúirne,
Contae Chorcaighe.



Chum Fir-Eagair an Irisleabhair.



A dhuine uasail,



Fuaras na focail seo thíos ó dhuine
críonna. Atá timcheall 30 bliadhna ó shoin
do chuireas síos iad go fuadrach agus do lit-
ritheas iad do reir a bhfuama. Ní fheadar
a bhfuil siad cear no caidé brígh atá le
mórán aca, acht tá súil agam go bhfaghair
uain ar iad a mhíniúghadh ins a' cheud uimhir
eile dod' pháipeur. Cuirfir fonn orm chum
tuillidh bhailiughadh, má ritheann leat gan
mé eiteach an uair seo. Do'n Chanamhain
sin go nglaodhtar Béarlagair Na Saor
'seadh iad.



Mise do chara



Donnchadh O Luingsigh.



An 14 lá de Bhealtaine, 1898.




Béarlagair Na Saor.



1. Sead é an cian.
2. Gaba lúd.
3. Seic air do búith.
4. Gaéis gabanta na mbulcáin sead.
5. Searaid ad dháil na cruinne cáine
clútach.
6. Ni tuada dham gur searais aon éis ó
cian bheatha mo luis có neamh-thria-
túil mar a éis thoilínn amhdháil
ansgaoid so.
7. Seó leó a bhearúlám
air ceo na caide
Toghlú airacin na fiaba
a long shuain.


L. 213


8. Toghla giomla faisgia bile an chínn.
9. Nar a sead go seicir a dháil do chíbir.
10. Custrú na fearbach sead ó caoi mar
a gcian.
11. Eis na fearbach eistriú na mbarcann.
12. Searacán air do plaicibh fe na sciathibh
sead ó caoi.
13. Caid.
14. Có neamh-thriathúil.



TRANSLATION.
1. Is fada é an ceadlongadh.
2. Bear do dhéanamh dá réir.
3. Bad character.
4. Flippant blackguard of the unseemly
words.
5 Take thou the hen eggs.
6. I never saw any servant as bad during
my life as thou the person standing
before me at present.
7. Seó leó leinibh …
8. …
9. Nár a fada go bhfaghair bás ar do …
10. …
11. …
12. …
13. Stone.
14. Useless.



[Ní'l aon leigheas againn air. Caithfimidh
a admháil do'n tsaoghal gur chinn sé orainn
cuid mhór — an chuis is mó, b'fhéidir — de'n
chanamhain seo thuas do thuigsint. Ní'lmíd gan
eolus ar an bhfocal “caid” ar aon chumha.
Lá da rabhamar i mbaile mór i gContae na
Gaillimhe, do casadh fear orainn do innis
dúinn gurab é sin an focal Gaedhilge do
thgaidís na sair choiche ar layer nó blind-
ing stone agus go mbíodh a leithéid seo de rádh
aca:
Caid ar chaid;
Caid idir dá chaid,
Agus caid os cionn caid.



Dar leo sain, sin mar badh chír dóibh teach
do dhéanamh nó do thógáil.



B'fhéidir go bhfágainn sain gur focal
ceart “caid.” Ní mar sin, ámh, dá lán
d'fhoclaibh eile atá i mBéarlagair na Saor;
focail nua-dhéanta gan tóin gan ceann
cuid mhór díobh, b'fhéidir. 'Na dhiaidh sin, is
fíor go bhfuil roinn d'fhoclaibh seannda
fíor-Ghaedhilge ann comh maith. Nach ait an
saghas cainte é? F. an I.]



19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Royal Irish Academy
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services