EASY LESSONS IN IRISH.
EXERCISE CXI.- (Continued).
650. An leat an capall úd? Ní liom
é, is le Domhnall O'Connaill é. Nach leis
an láir so? Ní leis; is le Nóra an láir
agus an t-uan. Atá caora ag Úna, acht ní
léithi an chaora so. Is leis an bhfear sin an
leabhar so atá agam anois. Ní linn an áít
so, is le Brighid agus lé n-a
fear í. Ceannuigh uaim an t-asal so, is
liom é. Ca mheud atá air? Is beag an
teach é sin. Is beag, is le Nóra é. Feuch
Aodh agus Eoghan, an leo an áit so? Ní
leo, is linn é. Ní'l áit ná teach agam
anois, bhí áit dheas agaus teach breagh agam
fad ó, agus bhí caoi mhaith orm, acht anois
atáim bocht.
EXERCISE CXVII.
651. Cia leis … As cia
leis an áit? Cia leis an páisde sin?
652. Féin mé féin, tú féin,
sé féin; liom féin, leat féin, etc.
652.
mo thír féin,
do bhean féin,
a cheann féin,
a súil féin
ar dteach féin
bhur n-áit féin
a bpáisde féin
654. Is maith an tsúil atá ag an
bhfear sin. Is folláin an áit í so. Is linn
féin ar dtír féin. Nach libh féin bhur dtír
féin? Is línn, go deimhin; acht ní'l teach
ná tír againn anois, atámuid ar seachrán ó
n-ar dtír féin. Bhí sinn saidhbhir fad ó, acht
atámuid bocht anois. Cá raibh Domhnall
indé? Bhí sé ar an aonach. Cia an
t-aonach? Aonach Bhaile an Átha. An raibh
capall aige? Bhí, agus thug sé capall eile
a bhaile leis, acht ní leis féin an capall
sin. Chuaidh Art a bhaile indiu.
EXERCISE CXIII.
656. In sentences like is fear maith é,
is maith an fear é, the is is often omitted
in short exclamations, as
maith an fear = (is maith an fear tú)
maith an buachaill
maith an cailín.
fear maith é sin.
bean mhaith í súd!
658.
An bhfaca tú é?
Ní fhaca mé í.
An bhfaca tú an stól?
An bhfuair sé an mhin? Fuair sé ins
an móla í,
Chonnaic sé síos ar an mbóthar iad.
659. An bhfuil aithne agat ar an bhfear
so? Atá aithna mhaith agam air, chonnaic
mé é indé. An bhfuil an sgilling sin agat?
Ní'l, thug mé do Dhiarmuid í. An bhfuilmid
saidhbhir? Ni'l a fhios agam, is linn an áit
so, an teach, an talamh, an capall so, an
t-asal beag sin, agus an bhó úd shuas ar an
gcnoc. Cá bhfuil an bhó? Ní fhaca mé í ó
mhaidin. Feuch í! shuas
ag an tobar, atá sí ag ól an uisge. An bhfuil
Diarmuid astigh? Feuch é féin 'na shuidhe
ins an gcathaoir. Nach maith an
páisde é, bail ó Dhia air?
EXERCISE CXVIV.
661. is liom an leabhar sin
662. is le Cormac an capall
Is maith liom an áit sin
Ní maith liom sin.
An maith leat dul a bhaile
nach maith libh an t-iasg so?
663. So is fear leo uisge ioná
bainne.
664. Is fearr liom fíon iná bainne.
Is fearr dom fíon ioná bainne
Nach fearr duit é?
Nach fearr leat é?
Cia fearr leat, laoidh nó sgeul?
Ioná, than is usually shortened
to ná.
666. We never say fear sean, beann droch, áit dheagh,
but seanfhear, droch-bhean, deagh-áit, or fear aosta,
bean olc, áit mhaith.
668. Tabhair dhom an sean-tuirne sin
agus an olann. Nach fearr leat an túirne
nuadh? Ní fear, is fearr liom an sean-
túirne. Ní droch-thúirne é so
An fearr leat an talamh ná an t-airgead?
Ní fhuair Tomás an capall maith, fuair sé
an droch-chapall. Is maith le Nóra an fheoil
úr, is fearr linne an fheoil ghuirt.
Is fearr leo arán ná feoil. Ní fearr leis
an gcapall feur ná coirce. Nach fearr do
Niall an t-uisge so; is fearr leis an fíon
láidir. An maith leat an fíon so? fuair
mé uait feiné. Is maith liom é, go deimhin;
acht is fearr do an bainne. Cia fearr
leat bád nó long? Is fearr liom bad
beag. Ní maith dhuit an aimsir fhuar so, a
Dhiarmuid, acht is maith leat í.
CXV.
670. Instead of bhí mé, bhí tú, &c., the
older and proper forms are -
1. do bhidheas
2. do bhidhis
3. do bhí(sé,sí)
1. do bhidheamar,
2. do bhídheabhar
3. do bhiadheadar
671. And in the same way, instead of
ní raibh mé, &c.
an/ní/nach/go
1. rabhas
2. rabhais
3 raibh
1. rabhamar
2. rabhabhar
3. rabhadar
672.
an rabhais ar an aonach?
Do bhidheas
An raibh Art agus Cormac leat?
Ní rabhadar.
FOCLÓIR STAIRIÚIL NA NUA-GHAEILGE (FNG) / THE HISTORICAL DICTIONARY OF MODERN IRISH
ACADAMH RÍOGA NA HÉIREANN (ARÉ) / THE ROYAL IRISH ACADEMY (RIA)
Is cuid de Chartlann FNG de théacsanna Nua-Ghaeilge an ríomhthéacs seo. www.fng.ie
Tá an téacs seo á chur ar fáil faoi Creative Commons Attribution-NonCommercial- NoDerivs 3.0 Unported License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) Ní bheidh FNG ná ARÉ freagrach as úsáid an ríomhthéacs seo.
Dáta: 18/10/11