AITHRIS AR CHRÍOST

AN CHÉAD LEABHAR

CAIBIDIOL A H-AON.

LEAN CRÍOST AGUS TABHAIR DRUIM LÁMHA
LE BAOIS AN TSAOGHAIL.

1. An t-é a leanann Mise ní shiúbhlann sé sa doircheacht,
adeir an Tighearna. Bréithre Chríost iad san. Cuirid
siad i n-úil dúinn, má's maith linn bheith gan doircheacht
ná daille intinne, nách foláir dúinn, i n-ár mbeatha
agus i n-ár mbéasaibh, aithris a dhéanamh ar Chríost
féin.

Bímís, d'á bhrígh sin, ag síor-mhachtnamh ar bheatha
Íosa Críost.

2. Tá buadh ag an dteagasg a thugann Críost uaidh
ar theagasg na naomh go léir, agus an t-é go mbéadh
an intinn cheart aige gheóbhadh sé biadh spioradálta sa
teagasg san.

Ach ráinígheann d'á lán daoine bheith ag éisteacht go
minic leis an Soisgéal agus ná cuirid siad puinn
suime ann, toisg gan intinn Chríost a bheith acu.

Ach an t-é gur mian leis bréithre Chríost do thuisgint
i gceart, agus le sochar, ní foláir dó a dhícheall a
dhéanamh chun a bheatha ar fad do chur ar aon dul le
beatha Chríost.

3. Cad é an tairbhe dhuit bheith ábalta ar labhairt go
léigheanta ar an dTríonóid, má's duine gan úmhluigh-
eacht tú agus go gcuireann tú fearg ar an dTríonóid?

Is deimhin nách briathra doimhne a dheineann naomh
ná fíoraon de dhuine; ach gur beatha mhaith a tharraing-
eann grádh Dé ar dhuine.

B'fhearr liom an aithrighe bheith am' chroídhe 'ná mé
bheith ábalta ar a dh'innsint cad é an nídh aithrighe.

Dá mbéadh an Bíobla go léir de ghlan mheabhair
agat, agus ráidhte na n-ollamh go léir, cad é an tairbhe
dhuit é gan grádh Dé agus grásta Dé a bheith agat?

Baois gach baoise agus baois ar fad iseadh gach nídh
ach amháin grádh thabhairt do Dhia agus a thoil do dhéanamh.

Sidí an chiall is aoirde, neamhshuim do chur sa tsaoghal
so agus rígheacht na bhflathas do shaothrú.

4. Baois, d'á bhrígh sin, iseadh dúil a chur i saidh-
bhreas agus bheith ag brath air, mar raghaidh sé ar neamhnídh.

Baois iseadh dúil a chur i n-onóir, agus bheith ag ruith
i ndiaigh na h-uaisleachta.

Baois iseadh toil a thabhairt do dhrúis, dúil a chur
sa rud a chuirfidh pianta ifrinn ort ar ball.

Baois iseadh dúil a chur i saoghal fada dh'fhagháil,
agus gan dúil a chur i saoghal fóghanta chaitheamh.

Baois iseadh féachaint chun na beatha so ar fad, agus
gan cuimhneamh i n-aon chor ar an mbeatha atá rómhainn.

Baois iseadh mian ár gcroídhe do chur ins na neithibh
atá ag imtheacht uainn ar cos-anáirde, agus gan
brostú chun na h-áite 'n-a mbeidh aoibhneas síoruidhe
againn, agus go bhfanfaidh sé againn.

5. Cuimhnigh go minic ar an sean-fhocal úd: Ní
bhíonn an tsúil sásta le n-a bhfeiceann sí, ná an chluas
le n-a n-airigheann sí. Breithnigh, d'á bhrígh sin,
ar conus a chimeádfair do chroídhe ó ghrádh dos na

neithibh a chítear, agus ar conus a dh'iompóchair ar
na neithibh ná feictear. Óir, an mhuintir a leanann
sásamh a ndroch mhian sailighid siad a gcoinsias, agus
caillid siad grásta Dé.

CAIBIDIOL A DÓ.

ÚMHLUIGHEACHT AIGNE.

1. Is é nádúr an duine dúil a bheith aige i n-eolus; ach
cad é an tairbhe eolus gan eagla Dé?

An duine bocht tuatha a dheineann réir Dé, is fearr
go mór atá an sgéal aige 'ná ag ollamh an uabhair a
thugann faillighe ann féin agus é ag faire ar ghluais-
eacht na spéartha.

An t-é a chuireann aithne cheart air féin, tuigeann
sé a shuaraighe féin, agus ní chuireann moladh ó dhaoine
aon áthas air.

Dá mbéadh eolus agam ar a bhfuil de neithibh sa
domhan agus gan mé bheith ar staid na ngrást, cad
é an tairbhe dhéanfadh sé dhom i láthair Dé, a thabharfaidh
breith orm do réir mo ghníomhartha?

2. Cuir uait an dúil mhór san i n-eolus. Tá mórán
fill agus mórán dul amú aigne sa dúil sin.

Is maith le lucht eoluis go mbeifí ag féachaimt
suas chúcha agus ag moladh a n-eagna.

Tá mórán rudaí ná deineann eolus ortha aon tairbhe
do'n anam.

Agus tá an duine sin go mór gan chiall a thugann
aire d'aon neithibh eile ach dos na neithibh a dheineann
tairbhe anama dhó.

Ní thugann mórán focal sásamh méinne; ach cuireann
beatha mhaith suaimhneas ar an aigne; agus tugann an
coinsias glan mainighin mhór do dhuine as Dia.

3. D'á mhéid é t'eolus agus d'á fheabhas, iseadh is
déine an bhreith a tabharfar ort mura mbeidh do bheatha
naomhtha do réir t'eoluis.

Ná bíodh mór-is-fiú ort, d'á bhrígh sin, mar gheall ar
chéird ná ar ealadhain, ach bíodh eagla ort mar gheall
ar an eolus atá fághalta agat.

Má thuigeann tú ad' aigne go bhfuil a lán neithe ar
eolus agat agus go dtuigeann tú iad maith go leór,
bíodh 'fhios agat, leis, go bhfuil a lán eile neithe agus
ná fuil aon eolus agat ortha.

Ná bí uaibhreach mar gheall ar t'eolus, ach admhuigh
t'aineolus. Cad chuige go gcurfá-sa thú féin roimh
aoinne, agus go bhfuil mórán daoine níos léigheanta
'ná thú agus níos oilte ar an ndlíghe 'ná thú?

Má's maith leat rud éigin tairbheach a dh'fhoghluim
agus a bheith ar eolus agat, ná h-iarr go gcurfí aithne
ort 'ná go gcurfí suim ionat.

4. Sidí an fhoghluim is aoirde agus is tairbhíghe,
fíor-aithne ar dhuine féin agus uirísleacht.

Eagna mhór agus fíoraontacht iseadh gan aon
mhaoidheamh a dhéanamh asainn féin, agus meas mór
maith a bheith againn ar an bhfear thall i gcómhnuidhe.

Bíodh go bhfeicfeá peaca ag duine eile 'á dhéanamh
os cómhair do shúl, nó coir throm éigin, níor cheart
duit a mheas gur fearr tú féin 'ná é, mar ní fheadaraís
cad é an fhaid a bheifeá féin ar dheagh-staid.

Táimíd go léir lag; ach tuig-se ná fuil aoinne níos
laige 'ná thú féin.

CAIBIDIOL A TRÍ.

TEAGASG Ó'N BHFÍRINNE.

1. Is séanmhar an t-é a gheibheann teagasg ó'n
bhfírinne féin, an t-é ná faigheann an teagasg tré
sholuídíbh agus tré ghuthanaibh a d'imthigheann, ach ó'n
bhfírinne mar atá sí.

Cuireann ár dtuairim féin agus ár gciall féin amú
sinn go minic, agus ní puinn a chíd siad.

Cad é an tairbhe mórán aighnis i dtaobh neithe doimhne
dorcha ná beidh orainn freagairt ionta lá an bhreith-
eamhantais, pé 'cu bheidh eólus againn ortha nó ná
beidh?

Is leamh an gnó dhúinn faillighe a thabhairt ins na
neithibh atá tairbheach, riachtanach, agus cúram a
dhéanamh de neithibh baoithe, díobhálacha. Tá súile
againn agus ní fheicimíd.

2. Agus cad é sin dúinne cad a bhaineann le téar-
maibh suadh?

An t-é go labhrann an Briathar Síoruidhe leis, tá
sé saor ó n-a lán tuairimí.

Ó'n aon Bhriathar atá gach uile nídh, agus labhraid
siad go léir an t-Aon san, agus is é sin an Tosach a
labhrann linne.

Gan É ní tuigtear ná ní breithnightear i gceart.

An t-é gur b' aon nídh amháin leis gach nídh, agus
do tharraingeann gach nídh chun aon nídh amháin, agus a
chíonn gach nídh i n-aon nídh amháin, ní'l bac air bheith
seasamhach 'n-a chroídhe agus bheith ar a shuaimhneas i
lathair Dé.

Ó, a Dhia na fírinne, aontuigh mé leat féin i ngrádh
shíoruidhe!

Bím go minic tuirseach ó bheith ag léigheadh a lán
neithe agus ag éisteacht le n-a lán neithe, agus gur
b'ionat-sa atá mo dhúil agus mo mhian go léir.

Éisteadh gach lucht teagaisg; bíodh gach nídh cruth-
uighthe ciúin ad' láthair, agus labhair-se féin liom at'
aonar.

3. D'á aontuightheacht a bheidh duine ann féin agus
d'á shimplidheacht a bheidh sé i n' aigne, iseadh is mó agus
is aoirde na neithe a thuigfidh sé gan duadh, mar tagann
solus tuisgiona chuige ó'n áit thuas.

An t-é go mbíonn an aigne ghlan, shimplidhe, shocair
aige, ní suaithtear é nuair a thagann mórán oibreacha
air, mar deineann sé iad go léir i n-onóir do Dhia,
agus deineann sé dícheall ar gan aon chreideamhaint a
lorg dó féin d'á mbárr.

Cá bhfuil an t-é a dheineann cosg ná ceataighe dhuit
níos mó 'ná mar a dheinid na mianta gan smacht atá
istigh at' chroídhe féin?

Socaruigheann an Críostaidhe fíoraonta, istigh i n'
aigne, i láthair Dé ar dtúis, na h-oibreacha atá aige
le déanamh os cómhair daoine.

Ansan, i n-inead iad-san 'ghá tharrang-san chun
ainmhianta baoise, lúbfaidh seisean iad-san chun deagh-
bhreitheamhantais.

Cá bhfuil an t-é is géire a chaitheann troid 'ná an
t-é atá a d'iarraidh smacht do chur air féin?

Agus siné an gnó ba cheart a bheith againne 'á
dhéanamh, ag buachtaint orainn féin agus ag fagháil
lámh-uachtair orainn féin i n-aghaidh an lae, agus ag
cur breise ar ár bhfeabhas.

4. Ní'l feabhas ionainn ar an saoghal so gan olcas

éigin ag gabháil leis, agus ní'l breithniú dá ndeinimíd
gan dul amú éigin ag gabháil leis.

Cuir aithne go h-úmhal ort féin. Is cruinne de
shlíghe chun Dé dhuit é 'ná bheith ag breithniú go doimhinn
ar ealadhantaibh.

Ní cóir locht fhagháil ar léigheann, ná ar aon eolus
réidh atá tairbheach ann féin agus órdnuighthe ó Dhia,
ach is ceart i gcómhnuidhe tosach a thabhairt do'n choin-
sias ghlan agus do'n bheatha fhíoraonta.

Ach tá daoine ann agus is mó acu eolus do
chruinniú 'ná beatha mhaith do chaitheamh. D'á bhrígh sin
bíd siad ag dul amú go minic agus is beag má bhíonn
aon tsochar ó n-a saothar.

5. Ó, dá ndeintí oiread díchill ar na dobhailcíbh a
dhíbirt agus ar na sobhailcíbh do shaothrú, agus a dein-
tear ar cheisteanaibh do chur, ní bhéadh oiread uilc ná
oiread droch shampla ameasg daoine agus 'tá, agus
bhéadh smacht níos fearr i mainistiríbh.

Go deimhin, nuair a thiocfaidh lá an bhreitheamhantais
ní fiafróchthar dínn cad a léigheamair, ach fiafróchthar
dínn cad a dheineamair. Agus ní fiafróchthar dínn ar
labhramair go maith, ach fiafróchthar dínn ar chaitheamair
ár mbeatha go diadha.

Innis an méid seo dhom. Na maighistirí móra agus
na h-uaisle léighinn úd go léir go raibh aithne mhaith
agat ortha an fhaid a bhíodar beó, agus gur mhór a gcáil
i bhfoghluim, cá bhfuil siad anois?

Tá daoine eile 'n-a n-inead anois, ag fagháil an
airgid a bhí acu d'á fhagháil, agus ní fheadar an gcuimh-
nighid siad i n-aon chor ortha. An fhaid a bhíodar beó
bhí meas éigin ortha, ach ní thráchtann aoinne anois
ortha.

6. Ó! Nách tapaidh a dh'imthigheann glóire an tsaoghail

seo! Is truagh ná raibh a mbeatha do réir a n-eoluis.
Dá mbéadh, ní h-i n-aistear a bhéadh an léigheann ná
an fhoghluim.

Cad é a bhfuil de dhaoine d'á gcailleamhaint tré
eolus bhaoth an tsaoghail, agus gan puínn suime acu i
seirbhís Dé!

Agus, ó's túisge leó bheith mór, dar leó, 'ná bheith
úmhal, cuireanm a mbaothaireacht féin ar neamhnídh iad.

Is é an duine mór i gceart an t-é go bhfuil grádh
mór do Dhia aige.

Duine mór i gceart iseadh an t-é atá suarach dar
leis féin, agus ná cuireann suim san onóir is aoirde.

Duine ciallmhar i gceart iseadh an t-é a mheasann
ná fuil ach salachar i neithibh an tsaoghail seo go léir
seachas Críost a dh'fhagháil.

Duine fíor-léigheanta iseadh an t-é a dheineann
toil Dé agus do shéanann a thoil féin.

CAIBIDIOL A CEATHAIR.

FÉACHAINT RÓMHAINN.

1. Ní ceart géilleadh do gach focal ná do gach
bagairt; ach an rud do mheádh go h-aireach agus go
fadaradhnach do réir Dé.

Monuar! is minic gur túisge linn an t-olc a
chreideamhaint i dtaobh duine eile, agus do rádh 'n-a
thaobh, 'ná an mhaith, táimíd chómh lag san.

Ach ní ghéillid daoine fíoraonta do gach sgéal, mar
tuigid siad laige an duine, a thugthacht chun an uilc,
agus chun díobhála dhéanamh le caint.

2. Is mór an chiall gan bheith obann i ngníomh, ná ró
cheanndána ag seasamh ár mbreitheamhantais féin.

Agus is mór an chiall, leis, gan caint gach aoinne
do chreideamhaint, agus gan an rud a chloisimíd, nó
a chreidimíd, do sgaoileadh láithreach isteach i gcluais
duine eile.

Glac cómhairle ó fhear chiallmhar choinsiasach, agus bí
níos tugtha chun eoluis fhagháil ó dhuine is fearr 'ná
thu, 'ná chun do rian féin a leanmhaint.

Deineann beatha mhaith duine eagnaidhe do réir Dé,
agus oilte ar a lán neithe.

D'á uirísle a bheidh duine ann féin, agus d'á iomláine
a chuirfidh sé a thoil le toil Dé, iseadh is eagnaighe
agus is suaimhneasaighe a bheidh sé ins gach nídh.

CAIBIDIOL A CÚIG

LÉIGHEADH NA SGRÍBHINNE DIADHA.

1. An fhírinne is ceart do lorg sa Sgríbhinn Diadha
agus ní h-uaisleacht cainte.

Leis an intinn le n-ar deineadh an Sgríbhinn Diadha
iseadh is ceart an Sgríbhinn Diadha go léir do léigheadh.

Ní guntacht focal is ceart dúinn a lorg sa
Sgríbhinn Diadha, ach tairbhe.

Is ceart dúinn bheith chómh toiltheanach chun leabhar
simplidhe diadha do léigheadh agus bheimís dá mba
leabhair dhoimhne árda iad.

Ná cuireadh úghdarás an sgríbhneóra seirbhthean ort
pé beag mór an éirim litireachta atá aige; ach deineadh

dúil sa bhfírinne thú tharrang chun an leabhair do
léigheadh.

Ná fiafraigh cé dubhairt a leithéid seo, ach éist leis
an nídh a deirtear.

Imthighid na daoine, ach fanann fírinne an Tighearna
ann do shíor. Labhrann Dia linn i mórán slighte,
gan féachaint do dhuine seachas a chéile.

Deineann ár bhfiafraightheacht féin ceataighe dhúinn
i léigheadh an Sgríbhinn Diadha nuair is áil linn sgrúdadh
agus breithniú dhéanamh ar an rud is ceart dúinn a
sgaoileadh thorainn.

Má's maith leat tairbhe bhaint as an Sgríbhinn Diadha
léigh é go h-úmhal agus go simplidhe agus go dílis,
agus ná h-iar choídhche ainim léighinn a bheith ort.

Fiafraigh go fonnamhar i dtaobh bréithre na Naomh
agus éist leó go ciúin; agus ná cuireadh soluídí na
sean aon tseirbhthean ort, mar ní gan fáth a labharthar
iad.

CAIBIDIOL A SÉ.

DÚIL AINSHRIANTA.

1. Aon uair a chuireann an duine dúil ainshrianta
i rud tagann buaireamh air láithreach.

Ní bhíonn suaimhneas choídhche ar fhear an uabhair, ná
ar fhear na sainte. An t-é atá úmhal agus an t-é atá
gan dúil i saidhbhreas tá mórán suaimhnis aigne acu.

An duine ná fuil básuighthe go h-iomlán fós, i
n'aigne féin, curtar cath air go luath agus buaidhtear
air i neithibh beaga suaracha.

An t-é atá lag 'n-a chráibhtheacht agus claon, fós,
dos na neithibh a thaithneann leis an gcolainn, is ana

dheacair dó é féin do tharrang ar fad ó mhianaibh an
tsaoghail seo.

Agus d'á bhrígh sin bíonn gruaim air go minic nuair
a tharraingeann sé é féin uatha; agus is fuiriste
fearg a chur air má bhíonn aoinne ag cur 'n-a choinnibh.

2. Ach má shásuigheann sé a mhian beidh a choinsias 'á
dhaoradh láithreach go trom, toisg gur ghéill sé do'n
droch mhian nár thug dó i n-aon chor an sásamh a bhí
uaidh.

D'á bhrígh sin is le cur i gcoinnibh ár ndroch mhian atá
suaimhneas aigne dáiríribh le fagháil againn, agus ní
le géilleadh dhóibh.

Agus ní h-i gcroídhe an duine cholnaidhe atá an
suaimhneas le fagháil, ná i gcroídhe an duine go bhfuil
a mhian ins na neithibh atá lasmuich dhé, ach sa chroídhe
go bhfuil a mhian i neithibh spioradálta.

CAIBIDIOL A SEACHT.

SEACHAIN AN MHAINIGHIN BHAOTH AGUS AN
T-UABHAR.

1. Is baoth an t-é a chuireann a mhainighin as daoine,
ná as aon rud cruthuighthe.

Ná bíodh ceann-fé ort i dtaobh seirbhíse dhéanamh
do'n fhear thall, tré ghrádh d' Íosa Críost, ná i dtaobh
bheith at' dhuine bhocht i radharc an tsaoghail seo.

Ná bíodh do sheasamh ort féin, ach bíodh do mhainighin
go seasamhach a' Dia.

Dein do dhícheall féin agus cabhróchaidh Dia leat.

Ná bíodh do mhainighin as t'eolus féin ná a' gastacht

aon duine beó, ach amháin a' grásta Dé; mar is é Dia
do chabhruigheann le lucht na h-úmhluigheachta agus
do leagann ar lár lucht an uabhair.

2. Ná dein maoidheamh a' saidhbhreas má tá saidhbhreas
agat; ná as do cháirdibh má táid siad cómhachtach; ach
bíodh do mhaoidheamh as Dia, ó 's É a thugann dúinn gach
aon rud, agus gur mian leis É féin a thabhairt dúinn
thar gach aon rud.

Ná bí maoidhteach má's fear mór tú, nó fear breagh,
agus go bhféadfadh taom breóiteachta an mhéid agus
an bhreághthacht do lot.

Ná glac sásamh mar gheall ar t'éirim aigne, ná ar do
ghéarchúis, le h-eagla go gcurfá mí-shásamh ar Dhia,
agus gur b'é Dia a thug duit pé deaghthréithe atá ionat.

3. Ná meas gur fearr tú 'ná daoine eile, le h-eagla
go mb' fhéidir go bhfeicfeadh Dia gur measa thú
'ná iad; mar chíonn Dia cad 'tá istigh sa duine.

Ná glac mór-is-fiú mar gheall ar do dheagh-
oibreachaibh, óir ní mar a bhreithnighid daoine a bhreith-
nigheann Dia, agus an rud a thaithneann le daoine is
minic ná taithneann sé le Dia.

Má tá aon nídh fóghanta ionat, creid go bhfuil nídh
is fearr 'ná é i ndaoinibh eile, i dtreó go gcimeád-
fair thú féin úmhal.

Má mheasann tú gur fearr gach aoinme 'ná thú féin,
ní dhéanfaidh sé blúire díobhála dhuit; ach má mheasann
tú gur fearr tú féin 'ná oiread agus aoinne amháin,
déanfaidh san díobháil mhór duit.

Bíonn suaimhneas i gcómhnuidhe ag an t-é atá úmhal,
ach sa chroídhe 'n-a bhfuil an t-uabhar ní bhíonn ach formad
agus fearg go minic.

CAIBIDIOL A h-OCHT.

SEACHAIN IOMAD MUINTEARTHAIS.

1. Ná nocht t'aigne do gach aoinne, ach innis do chás
do dhuine atá ciallmhar agus go bhfuil eagla Dé air.

Ná bí puinn i gcómhluadar le daoinibh óga ná le
daoine iasachta.

Ná bí ag plámás le daoine saidhbhre, agus ná bíodh
dúil agat bheith i bhfochair daoine móra.

Dein cómhluadar le daoine atá úmhal, simplidhe,
diadha, deagh-bhéasach, agus dein na neithe a théigheann chun
fíoraontachta.

Ná bí mór le h-aon mhnaoi, ach iarr ar Dhia mná fógh-
anta an domhain a chur ar a leas.

Ná h-iarr bheith muinteartha le h-aoinne ach le Dia
agus le h-aingealaibh Dé, agus cimeád tú féin ó aith-
eantas daoine.

Tá orainn carthanacht a thabhairt do chách uile, ach ní
rud fóghanta iomad muintearthais.

Ráinígheann uaireanta go mbíonn duine taith-
neamhach, mar gheall ar a dheagh-chlú, nuair ná bíonn
aithne air, agus ansan, nuair a thagann sé i radharc
daoine, ná taithneann sé le h-aoinne.

Measaimíd uaireanta go gcuirimíd áthas ar dhaoine
le bheith 'n-a bhfochair, agus is amhlaidh, i n'inead san,
a bhímíd ag cur seirbhthin ortha nuair a thugaid siad fé
ndeara ár mí-bhéasa.

CAIBIDIOL A NAOI.

BHEITH ÚMHAL AGUS FÉ SMACHT.

1. Nídh ana mhór iseadh bheith fé smacht; maireachtaint
fé láimh uachtaráin, agus gan duine bheith ar a thoil
féin.

Is neamhchontabharthaighe go mór do dhuine bheith fé
smacht 'ná daoine bheith fé smacht aige.

A lán des na daoine atá fé smacht, ní le grádh do
Dhia is mó atáid siad amhlaidh, ach tré éigean. Bíonn
a leithéidí i bpéin, agus ag gearán gan puínn cúise.
Agus ní thiocfaidh saoirse aigne chúcha go n-úmhluighid
siad iad féin ó chroídhe go h-iomlán ar son Dé.

Ruith anso agus ruith ansúd; ní'l suaimhneas le
fagháil agat ach i n-úmhluigheacht dhílis fé smacht uacht-
aráin. Tá mórán meallta ó bheith ag machtnamh ar
áiteanaibh seachas a chéile agus ag aistiriú.

2. Is fíor gur mian le gach duine beart a dhéanamh
do réir a mheóin féin agus dridim leis na daoine atá ar
aon aigne leis.

Ach má tá Dia i n-ár bhfochair ní mór dhúinn, anois
a's airís, ár meón féin do sgaoileadh uainn ar son
tairbhe na síothchána.

Cé 'tá chómh h-eolgaiseach san gur féidir dó gach aon
rud a bheith ar eolus go h-iomlán aige?

D'á bhrígh sin ná bíodh iomad iontaoibhe agat as do
mheón féin; ach bí ollamh le fonn chun éisteacht le meón
daoine eile.

Má's maith é do mheón-sa, agus má dheineann tú an
meón san do sgaoileadh uait ar son Dé, agus meón

duine eile do leanmhaint, beidh tairbhe mór agat as
san.

3. Óir d'airigheas go minic gur neamhchontabhar-
thaighe éisteacht le cómhairle agus í ghlacadh 'ná cómh-
airle thabhairt.

Do thuitfeadh amach, leis, go mb'fhéidir go mbéadh
ceart ar gach taobh; ach cómhartha uabhair agus stailce
iseadh gan géilleadh do dhuine eile nuair ba cheart
géilleadh dhó.

CAIBIDIOL A DEICH.

SEACHAIN IOMAD CAINTE.

1. Seachain collóid daoine; óir is díobhálach an rud
bheith ag gabháil do ghnóthaíbh saoghalta, bíodh gur le
h-intinn mhacánta a déanfaí é.

Óir is fuiriste sinn a thruailliú le baois, agus
greim a bhreith orainn.

Is minic a bhíos i gcuideachtain agus gur bh'fhearr
liom ná beinn, agus ag caint agus gur bh'fhearr liom
go n-éistfinn.

Cad 'n-a thaobh dúinn bheith chómh tugtha chun labhartha
agus chun cainte le n-a chéile, agus gur b'anamh a
thagaimíd uaidh gan aithreachas?

Tá an dúil sin sa chaint againn mar bímíd a d'iarraidh
sóláis fhagháil ó n-a chéile sa chómhrádh. Bíonm fiche rud
ag déanamh buartha dhúinn agus is maith linn ár n-aigne
dh'osgailt.

Is maith linn bheith ag cuimhneamh agus ag trácht ar
na neithibh a thaithneann go mór linn, agus ar na

neithibh a bhíonn, dar linn, ag gabháil i n-ár gcoinnibh
go mór.

2. Ach foraoir! is minic gur baoth an gnó dhúinn
sin, agus gur folamh. Mar ní ró bheag an lot a dhein-
eann an sólás daona san, atá lasmuich dhínn, ar shólás
Dé laistigh ionainn.

D'á bhrígh sin ní mór dhuínn bheith ag guidhe chun Dé
agus ag faire, sar a n-imtheóch' an aimsir uainn gan
tairbhe.

Má's maith leat labhairt, agus nach misde é, labhair
chun fíoraontachta.

Droch thaithighe, agus neamhshuim i leas ár n-anama,
iseadh fé ndeara dhúinn gan cosg a chur le n-ár mbéal.

Sa n-am gcéadna deineann cómhrádh diadha, ar
neithibh diadha, tairbhe anama, agus ní tairbhe beag é,
go mór mór do dhaoine atá ar aon mheón agus ar aon
aigne le chéile i láthair Dé.

CAIBIDIOL A h-AONDÉAG.

BREIS SÍOTHCHÁNA AGUS BREIS DUTHRACHTA.

1. Do thiocfadh linn mórán síothchána bheith againn dá
mb'áil linn cimeád ó chainteanaibh agus ó ghnóthaíbh
daoine eile, agus ó neithibh ná baineann linn.

Conus is féidir síothcháin a bheith aon fhaid aimsire ag
duine a bhíonn sáidhte i ngnó agus i gcúram daoine
eile? ag duine a bhíonn coitchianta ag tabhairt aire
do neithibh atá lasmuich dhé, agus ná cruinnigheann a
chiall ach go h-olc agus go h-anamh chun féachaint isteach
i n'aigne féin?

Is aoibhinn do lucht an chroídhe shingil é, mar beidh
mór-chuid síothchána acu.

2. Cad 'n-a thaobh go raibh cuid des na naoimh chómh
fíoraonta agus chómh maith chun machtnaimh?

Mar do bhreithnigheadar go dlúth ar conus iad féin
do chimeád ó gach mian saoghalta, ansan d'fhéadadar
gach féith 'n-a gcroídhe a thabhairt do Dhia agus iad
féin do chimeád gan cheangal.

Tá greim ró dhaingean ag ár n-ainmhiantaibh orainne,
agus deinid neithean tsaoghail seo iomad buartha dhúinn.

Is anamh a bhuaidhmíd i gceart ar oiread agus aon
ainmhian amháin, agus ní dheinimíd dul ar aghaidh i
n-aghaidh an lae i bhfíoraontacht. Fágann san neamh-
shuimeamhail, patfhuar sinn.

3. Dá mbéadh ár ngrádh dhúinn féin marbh i gceart
ionainn agus gan greim ar chroídhe orainn ag aon
nídh saoghalta, ansan iseadh dh'fhéadfaimís neithe diadha
do thuisgint agus taithighe éigin a dhéanamh de mhacht-
namh dhiadha.

Is é an cosg go léir agus an cosg is mó orainn,
ná fuilimíd saor ó dhroch mhiantaibh agus ó dhroch dhúil,
agus ná deinimíd aon iarracht ar dhul ar bhóthar fhíor-
aonta na naomh.

Ansan, nuair a ghabhann aon rud beag i n-ár gcoinn-
ibh, tuiteann an lug ar an lag againn láithreach, agus
siúd ag lorg sóláis saoghalta sinn.

6. Dá seasuighmís an cath mar a dhéanfadh fir chródha,
ní baoghal ná go bhfeicfimís cabhair Dé ag teacht
chúghainn ó neamh.

Mar tá Dia ollamh ar chabhrú leis an muintir atá
ag troid agus go bhfuil a mainighin acu as a ghrásta,
ó is É féin a chuirfeadh an ócáid chun troda i n-ár
dtreó ionus go mbuadhfaimís.

Mura ndeinimíd ach na gnóthaí seo a chítear, chun ár
bhfíoraontachta do chur ar aghaidh, ní fada go mbeimíd
gan fíoraontacht.

Ach leigimís faobhar na tuagha ar an bpréimh. Gearr-
aimís ár ndroch mhianta ó'n bpréimh, agus ansan beidh
aigne shuaimhneasach againn.

5. Dá ndeinimís aon droch mhian amháin do chur ar
neamhnídh gach aon bhliadhain, níor bh'fhada go mbeimís
gan locht.

Ach anois is é a mhalairt sin a bhíonn againn go
minic. Is minic gur mó an bheannuightheacht a bhí ionainn
an chéad lá a dh'iompuigheamair ar Dhia 'ná mar a
gheibhmíd ionainn féin tar éis mórán bliadhanta,
b'fhéidir, a bheith caithte againn i ngairm cráibh-
theachta.

Ag dul i méid i n-aghaidh an lae ba cheart do'n
bheannuightheacht a bheith, ach anois, is gníomh mór é,
dar linn, má dheineann duine beagán d'á chéad bhean-
nuightheacht do chimeád.

Dá mb'áil linn bheith beagáinín dian orainn féin
i dtusach na h-oibre, do thiocfadh gach aon rud saor-
áideach go leór chúghainn 'n-a dhiaigh san, agus bhéadh
áthas orainn.

Is deacair seana-bhéas do chur uainn. Is deacra
'ná san gabháil i gcoinnibh ár dtoile féin.

Ach mura mbeirir buadh ar neithibh suaracha, cathain
a bhéarfair buadh ar neithibh móra?

Cuir i gcoinnibh do thoile féin ó thosach. Buaidh ar
dhroch bhéas le béas fóghanta. Dein mar sin nó beidh
an sgéal ag dul i ndeacracht ort i ndiaigh ar
ndiaigh.

Ó, dá dtuigfeá at' aigne cad é an suaimhneas a
churfá i n-áirighthe dhuit féin agus cad é an t-áthas a

churfá ar dhaoine eile le d' dheagh-iomchar, ní mheasaim ná
go mbéadh dúil níos mó agat dul ar aghaidh sa bhfíor-
aontacht.

CAIBIDIOL A DÓDHÉAG.

TAIRBHE AN MÍ-SHÉIN.

1. Rud tairbheach dúinn iseadh trioblóidí a theacht
orainn uaireanta, agus neithe bheith ag gabháil i n-ár
gcoinnibh. Cuirid neithe de'n tsórd san fhiachaint
ar dhuine cuimhneamh air féin agus a thuisgint gur i
ndúthaigh iasachta atá sé ar an saoghal so, agus nách
ceart dó aon mhainighin a bheith aige as aon nídh saogh-
alta.

Rud tairbheach dúinn iseadh daoine bheith ag labhairt
i n-ár gcoinnibh agus ag fagháil mórán locht orainn,
bíodh go ndeinimíd an mhaith, do réir ár n-intinne.
Deineann rud de'n tsórd san tairbhe dhúinn go minic
mar cimeádann sé úmhal sinn agus cimeádann sé ó
bhaois sinn.

Mar, nuair ná faighmíd ó dhaoine, lasmuich, ach cáin-
eadh agus tromaidheacht, loirgimíd teistiméireacht ó
Dhia laistigh.

2. Ba cheart do'n duine, d'á bhrígh sin, bheith chómh
greamuighthe sin ar Dhia nách gádh dhó puinn sóláis a
dh'iarraidh ar dhaoine.

Nuair a thagann buaireamh ar an nduine fíoraonta,
nó cath ó'n áirseóir, nó droch smuínte, ansan iseadh
thuigeann sé cad é an gádh atá aige le Dia, agus nách
féidir dó aon nídh fóghanta dhéanamh gan Dia bheith
aige.

Bíonn sé go brónach an uair sin, ag glaodhach agus
ag guidhe, mar gheall ar na pianta aigne a bhíonn air.

Ansan iseadh bhíonn seirbhthean air mar gheall ar
bheith beó, agus ba mhaith leis go dtiocfadh an bás air,
agus go sgarfadh anam le colainn aige, agus go
mbéadh sé i bhfochair Chríost.

Ansan, leis, iseadh thuigeann sé i gceart nách féidir
do'n duine socaracht iomlán ná suaimhneas iomlán
a bheith aige ar an saoghal so.

CAIBIDIOL A TRÍ-DÉAG.

GAN GÉILLEADH DO CATHAÍBH AN DIABHAIL.

1. An fhaid a bheimíd ar an saoghal ní féidir dúinn
bheith gan buaireamh ná gan cathana ó'n áirseóir.

Uime sin atá sgríobhtha i n-Iób: Ní'l i mbeatha an
duine ar an dtalamh so ach cath.

Ba cheart do gach duine d'á bhrígh sin, na cathana atá
le teacht air féin a bheith ag déanamh buartha dhó, agus
bheith ag faire agus ag cur a ghuidhe suas chun Dé, le
h-eagla go bhfaigheadh an mac mallachtain lom air
agus go meallfadh sé é. Ní chodlann an mac mallachtain
choídhche, ach é ag gabháil timcheall ag cuardach féachaint
cé gheóbhadh sé le slogadh.

Ní'l aoinne chómh fíoraonta ná chómh naomhtha san ná
tagann cathana air uaireanta. Ní féidir dúinn bheith
saor ar fad uatha.

2. Ach tá tairbhe mór go minic, do'n duine, ins na
cathanaibh. Úmhluighid siad é, agus glanaid siad é,
agus múinid siad ciall dó, bíodh gur mór an cruadh-
tan iad, agus gur trom.

B'éigean dos na naoimh go léir gabháil tré mórán
cathana agus tré mórán trioblóidí, agus iad a chur
díobh, le tairbhe dhóibh féin.

Agus an mhuintir nár fhéad na cathana do sheasamh,
do thuiteadar ó ghrásta Dé, agus dheineadar aimhleas
a n-anama.

Níl aon órd chómh beannuighthe ná aon áit chómh h-uaig-
neach san ná fuil cathana agus mí-shásamh aigne le
fagháil ann.

3. Ní'l aon bhreith ag an nduine, an fhaid is beó ar
an saoghal so dhó, ar bheith saor ar fad ó chathanaibh,
mar is ionainn féin atá adhbhar na gcathana, de bhrígh
gur i gcolnaidheacht a geineadh sinn.

Nuair a bhíonn cath curtha dhínn againn tagann cath
eile orainn, agus nuair a bhíonn trioblóid curtha
dhínn againn tagann trioblóid eile orainn. Beidh
rud éigin againn i gcómhnuidhe le fulang, mar gheall
ar an ndíobháil a dhein peaca an tsínsir dúinn.

Tá mórán daoine a bhíonn a d'iarraidh imtheacht ós
na cathanaibh, agus is amhlaidh a seóltar isteach níos
daingine ionta iad.

Ní thabharfaidh teitheadh, gan a thuille, an buadh dhúinn;
ach le foidhne agus le fíor-úmhluigheacht gheóbhaimíd
buadh ar ár namhaid go léir.

4. An t-é ná cuireann 'n-a gcoinnibh ach ó'n dtaobh
amuich agus d'fhágann an phréamh gan stathadh, ní dhéan-
faidh sé puinn tairbhe, ní h-eadh, ach fillfidh an cath
níos géire air, agus beidh an sgéal níosa mheasa aige.

I ndiaigh ar ndiaigh, le foidhne agus le fadaraige,
agus Dia ag cabhrú leat, iseadh is fearr a gheóbhair
buadh, agus ní le d' ghruamdhacht ná le d' mhí-shástacht
féin.

Glac cómhairle go minic i n-am an chatha; agus ná bí

dian ar an t-é go mbeidh cath 'á chur air, ach bí cneasta
leis, fé mar ba mhaith leat a bheifí leat féin.

5. Bun-chúis na ndroch chathana go léir an aigne
ghuagach atá ionainn, agus luighead ár mainighne as
Dia.

Ar nós luinge gan stiúir a bhíonn d'á caitheamh
anonn 's anall le neart na dtonn, sin mar a thagaid
na cathana ar an nduine a bhíonn guagach agus ná bíonn
seasamhach sa rud a cheap sé dhó féin.

Trialann an teine an t-iarann, agus trialann an
cath an fíoraon.

Ní fheadramair go minic cad 'tá ar ár gcumas, ach
taisbeánann an cath cad é an saghas sinn.

6. Ní foláir faire, ámhthach, go mór mór i dtosach
an chatha. An uair sin iseadh is usa an buadh dh'fhagháil
ar an namhaid, nuair ná leigtear dó teacht thar dorus
na h-aigne isteach, ach bheith 'n-a choinnibh lasmuich de'n
tairsigh chómh luath agus a bhuaileann sé an chéad bhuille.
Uime sin adubhairt duine éigin:

"Coisg tosach an uilc. Beidh an leigheas ro dhéanach
nuair a bheidh an t-olc neartuighthe leis an ríghneas."

Mar ní thagann ar dtúis ach an smuíneamh. Ansan
tagann samhlaidheacht láidir. Ansan taithneamh. Ansan
corruighe na fola. Agus ansan toil.

Mar sin, i ndiaigh ar ndiaigh, gheibheann an namhaid
mhalluighthe seilbh go h-iomlán, toisg ná cuirtear 'n-a
choinnibh ó thosach.

Agus d'á fhaid a deintear faillighe de chur 'n-a
choinnibh iseadh is mí-mhisneamhla a bheidh an duine, i
n-aghaidh an lae, agus iseadh is treise a bheidh an namhaid.

7. Tá daoine agus i dtosach a ndeigh-bheatha iseadh
thagaid na cathana is truime ortha. Tá daoine eile
agus i ndeire na deigh-bheatha a thagaid siad ortha.

Agus tá daoine agus bíonn an sgéal go h-olc acu i
gcaitheamh a mbeatha go léir.

Tá daoime agus ní thagann ortha ach cathana éad-
troma, le leamhnú Dé, a mheádhann, do réir a mhór-
eagna agus a mhór-chirt, nádúr an duine agus cumas
an duine, agus a riarann gach nídh roim ré chun leasa
anama na bhfíoraon.

8. D'á bhrígh sin ní ceart dúinn tuitim i n-éadóchas
nuair a thagann cath orainn. Is amhlaidh is ceart dúinn
ár nguidhe do chur suas chun Dé níos dúthrachtaighe,
sinn féin do chaitheamh suas ar Dhia ó is É do dheónfaidh
sinn a thabhairt saor a' gach guais le n-a chabhair. Mar
adeir Naomh Pól: cuirfidh Sé an cath chun cinn ar
chuma 'n-a bhféadfaimíd an cath do sheasamh.

Úmhluighmís, d'á bhrígh sin, ár gcroídhe agus ár
n-aigne fé láimh Dé i ngach cath agus i ngach trioblóid,
mar tabharfaidh Sé saor lucht na h-úmhluigheachta agus
ardóchaidh Sé iad.

9. Is iad na cathana agus na trioblóidí a thais-
beánann cad é an dul ar aghaidh atá déanta ag duine
i bhfíoraontacht. Is leó is fearr a tuilltear luacht
saothair agus is ionta is fearr a nochtthar sobhailce.

Ní mór le rádh é duine bheith diadha dúthrachtach nuair
ná bíonn aon rud ag cur air, ach má bhíonn sé foidh-
neach seasamhach i n-am cruadhtain, is maith an cómh-
artha é go bhfuil an duine sin abhfad ar aghaidh i bhfíor-
aontacht.

Tá daoine agus cosantar iad ar chathanaibh móra, agus
buaidhtear ortha go minic, i n-aghaidh an lae, i gcath-
anaibh suaracha. Úmhluigheann san iad. Múineann
san dóibh conus gan aon iontaoibh a bheith acu as a
neart féin i neithibh móra, toisg iad a bheith chómh lag i
neithibh suaracha.

CAIBIDIOL A CEATHAIR-DÉAG.

SEACHAIN BREITHEAMANTAS OBANN.

1. Iompuigh do shúil ort féin agus ná bac do ghnó
do chómharsan a bhreithniú. Nuair a bhíonn duine ag
leagadh a bhreitheamhantais ar ghnó a chómharsan bíonn a
shaothar i n-aistear, bíonn dearmhad air go minic,
agus is fuiriste dhó peaca dhéanamh. Ach nuair a bhíonn
duine ag machtnamh agus ag breithniú air féin bíonn
toradh ar a shaothar i gcómhnuidhe.

Fé mar a thaithneann rud le n-ár gcroídhe, sin mar
a bheirimíd breith air go minic, agus teipeann fíor
bhreith orainn mar gheall ar ár mbáidh féin.

Dá mba ná béadh de dhúil againn choídhche ach Dia, ní
chuirfeadh caismirt ár ndúile féin buaireamh orainn
mar a chuireann.

2. Ach bíonn, go minic, rud éigin i bhfolach istigh
ionainn, nó ag teacht crosta orainn lasmuich, agus
tarraingeann sé i leith-taoibh sinn.

Tá a lán daoine agus is é a dtoil féin a bhíonn uatha
ins na neithibh a dheinid siad, agus ní bhíonn fhios acu
gur b'é. Bíd siad go síothach suaimhneasach socair an
fhaid a bhíonn gach aon rud ag gluaiseacht do réir a
dtoile agus a n-aigne. Ach má ghluaisid neithe ar a
mhalairt de chuma siúd tré chéile aigne ortha láithreach.

Deifrigheacht aigne agus toile fé ndear go minic
coímhsgar idir cháirdibh agus idir chómharsanaibh, idir
mhanachaibh agus idir dhaoinibh diadha.

3. Is deacair sgaramhaint le seana nós, agus i
gcoinnibh a thoile iseadh do seóltar duine bun os cionn
le n-a thuisgint féin.

Má's mó do sheasamh ar do thuisgint agus ar do thionn-
scal féin 'ná ar an bhfíoraontacht a chuireann fhiachaint
ar dhuine bheith úmhal d' Íosa Críost, ní bhfaghaidh t'aigne
solus ó Dhia ach go mall agus go h-anamh, óir is maith le
Dia sinn a bheith úmhal dó féin go h-iomlán, agus ár
ngrádh do Dhia do bheith os cionn gach tuisgiona.

CAIBIDIOL A CÚIG-DÉAG.

OIBREACHA A DEINTEAR TRÉ GHRÁDH DO DHIA.

1. Ní ceart aon olc a dhéanamh ar son aon nídh ar
bith, ná le grádh d'aon duine. Ach is ceart, uaireanta,
chun tairbhe do dhuine bhéadh 'n-a ghátar, nídh fóghanta
dh'fhágáilt go fonnamhar, gan déanamh, nó rud éigin ab
fhearr 'ná é do dhéanamh i n'inead.

Mar nuair a deintear mar sin, ní cuirtear an
gníomh fóghanta ar neamhnidh. Is amhlaidh a deintear
gníomh níos fearr dé.

Gan grádh Dé ann ní'l aon tairbhe sa ghníomh sofheicse,
ach aon rud a deintear le grádh do Dhia, is cuma cad
é a luighead ná a shuaraigheacht, tairbhe agus toradh ar
fad iseadh é. Is mó go mór ag Dia an grádh le n-a
ndeineann duine gníomh 'ná an gníomh féin.

2. Is gníomh mór an grádh mór. Is gníomh mór
an gníomh a deintear go maith.

Deintear an gníomh go maith nuair is mó ag an t-é
a dheineann é tairbhe an phobuil 'ná a thoil féin.

Meastar go minic go mbíonn grádh do Dhia i ngníomh,
agus ní h-é a bhíonn ann ach grádh claon, mar bíonn
mian an duine féin ann, agus dúil a thoile féin, agus

súil le tuarasdal, agus súil le tairbhe dhó féin, agus
ní ró fhuiriste iad do chimeád as.

3. An t-é go bhfuil grádh ceart, dílis, do Dhia aige,
ní fhéachann sé choídhche chun a thairbhe féin i n-aon nídh ar
bith. Ní bhíonn uaidh ach go dtabharfaí glóire do Dhia
ins gach aon nídh. Ní lúgha 'ná mar a bhíonn aon fhormad
aige le h-aoinne, mar ní bhíonn aon dúil aige i n-aon rud
a chuirfeadh áthas air féin. Ní h-áthas dó féin a bhíonn
uaidh, ach an t-aoibhneas atá le fagháil i nDia, ó 'sé
Dia is maith thar gach maitheas.

Ní thugann sé creideamhaint aon mhaitheasa d'aon
duine, ach admhuigheann sé gur ó Dhia gach maitheas, gur
b'é Dia an tobar as a dtagann gach nídh, gur b'é Dia
sólás agus suaimhneas síoruidhe na naomh.

Ó, an t-é go mbéadh 'n-a chroídhe aige an léas is
lúgha d'fhíor-ghrádh Dé, do chífeadh sé go soiléir cad é
mar ná fuil i neithibh saoghalta ar fad ach folamhas.

CAIBIDIOL A SÉ-DÉAG.

CUIR SUAS LE LOCHTAIBH DAOINE EILE.

1. Neithe nách féidir le duine a leigheas, ann féin
nó i ndaoinibh eile, is ceart dó cur suas leó go foidh-
neach go dtí go leighsidh Dia iad. Abair leat féin go
mb'fhéidir gur fearr mar sin iad, i dtreó go dtrialfaí
thú agus go ndéanfá an fhoidhne, mar gan san ní mór
an gus a bheidh i n-ár luacht saothair.

Ba cheart duit, ámhthach, i gcás de'n tsórd, bheith
coitchianta 'ghá iarraidh ar Dhia cabhrú leat i dtreó go
bhféadfá an fulang a dhéanamh le deagh-chroídhe.

2. Nuair a bheidh labhartha agat le duine uair nó dhó
agus ná géillfidh sé dhuit, sgaoil leis; ná dein
aighneas leis. Fág an sgéal go léir fé Dhia, ionus go
ndéanfaí a thoil, agus go bhfaghadh Sé an onóir is dual
ó n-a sheirbhísigh go léir, ó's dó is eól conus an t-olc
d'iompáil chun maitheasa.

Ceap at' aigne go gcuirfir suas leis na lochtaibh
atá i ndaoinibh eile, pé saghas iad, mar bíodh 'fhios agat
go bhfuil mórán neithe ionat féin go gcaithid daoine
eile cur suas leó.

Mura féidir leat tú féin a dhéanamh chómh maith agus
ba mhaith leat é, conus is féidir duit duine eile dhéanamh
chómh maith agus ba mhaith leat é?

3. Is ana mhaith linn daoine eile do chur ar a leas,
agus fós ní fonn linn ár leas féin do dhéanamh!

Is mian linn smacht ana dhian a chur ar an bhfear
thall, agus ní maith linn féin aon smacht a dh'fhulang.

Bíonn diombádh orainn iomad saoirse bheith ag an
bhfear thall, agus ba mhaith linn go bhfaighmís féin gach
nídh a dh'iarraimíd.

Is maith linn ceangal dlighthe bheith ar dhaoine eile,
agus ní fhuilingimíd aon cheangal do chur orainn féin.

Is léir, as san, nách sa mhig chéadna a mheághaimíd ár
gcómharsa agus sinn féin.

Dá mbéadh gach aoinne gan aon locht, cad a bhéadh
againn le fulang ó dhaoinibh eile ar son Dé?

4. Ach anois, tá neithe riartha ag Dia i dtreó go
bhfoghlumóchaimíd conus ualaí a chéile d'iomchar, mar
ní'l aoinne gan locht; ní'l aoinne gan ualach air; ní'l
aoinne ábalta ar sheasamh i n'aonar; ní'l eolus a
dhóithin dó féin ag aoinne. Ní foláir dúinn ualaí a
chéile d'iomchar, sólás a thabhairt d'á chéile, cabhrú le
n-a chéile, a chéile do theagasg agus do chómhairliú.

Nuair a bhíd neithe ag gabháil i gcoinnibh dhuine,
ámthach, iseadh chítear an fhíoraontacht atá ann.

Óir, ní duine do lagú a dheineann neithe de'n tsórd
san, ach a thaisbeáint cad é an saghas é.

CAIBIDIOL A SEACHT-DÉAG.

BEATHA AN MHANAIGH.

1. Ní foláir duit a dh'fhoghluim conus tú féin do
bhriseadh agus do bhrúghadh síos i n-a lán neithe, má's
maith leat síothcháin agus deagh-mhéinn a bheith idir thú
agus daoine eile.

Ní rud suarach i n-aon chor maireachtaint i main-
istir, nó i bpobul, agus do chómhluadar ann a bheith
gan locht, agus leanmhaint dílis ann go bás.

Is aoibhinn do'n t-é do chaithfidh beatha mhaith ann,
agus do chríochnóchaidh a bheatha go maith ann.

Má's maith leat seasamh go maith agus dul ar aghaidh
go maith, tuig at' aigne ná fuil ionat ach díbearthach
i ndúthaigh iasachta, ar an saoghal so.

Má's maith leat beatha dhiadha do chaitheamh, ní foláir
duit bheith at' amadán ar son Chríost.

2. Ní mór le rádh an aibíd agus bearradh an chinn
seachas atharú béas agus smachtú ainmhian go h-iomlán.
Siné a dheineann manach maith de dhuine.

An t-é a loirgeóchaidh aon nídh eile ach Dia amháin
agus leas a anama féin, ní bheidh aige choídhche ach
buaireamh agus trioblóid aigne.

Agus an t-é ná beidh coitchianta 'ghá ísliú féin níos
ísle 'ná aoinne eile, agus 'ghá chur féin fé bhun gach
aoinne eile, ní fada a bheidh suaimhneas aige.

3. Ní chun bheith at' rígh a tháinís anso, ach chun
bheith fé smacht. Chun bheith ag obair agus ag fulang
a tugadh anso thú, agus ní chun bheith ag caint ar do
shuaimhneas.

Trialtar daoine anso fé mar a trialtar an t-ór
sa teine.

Ní féidir d'aoinne an áit seo do sheasamh mura
mian leis, ó chroídhe, é féin d'úmhlú go h-iomlán ar son
Dé.

CAIBIDIOL A h-OCHT-DÉAG.

SAMPLA NA N-ATHARACH NAOMTHA.

1. Tabhair fé ndeara na h-Aithreacha Naomhtha, an
sampla solusmhar a thugaid siad dúinn. Ionta súd
a chítear an fhíoraontacht i gceart, agus an creideamh
uasal. Is neamhnídh nách mór a ndeinimíd-ne seachas
ar dheineadar súd.

Cad 'tá i n-ár mbeatha-ne i n-aon chor, foraoir,
seachas a mbeatha súd!

Bhíodar 'n-a gcáirdibh naomhtha ag Críost agus dhein-
eadar seirbhís an Tighearna fé thart agus fé ocras,
fe fhuacht agus fé easba éadaigh, ag obair go cruaidh
agus ag fulang tuirse agus easba codlata, ag
déanamh úrnuighthe agus ag machtnamh ar neithibh bean-
nuighthe, agus a namhaid 'ghá gcrádh go dian agus ag
tabhairt tarcuisne dhóibh coitchianta.

2. Féach na h-Aspoil agus na Mairtireacha agus na
Confessóirí agus na Maighdineacha, na daoine go
léir do lean rian Chríost; ó, cad iad na pianta agus
na trioblóidí a dh'fhuilingeadar! Thugadar fuath d'á

n-anam féin ar an saoghal so i dtreó go mbéadh an
bheatha shíoruidhe acu ar an saoghal eile.

Ó, nach dian dochraideach an bheatha do chaith na
h-Aithreacha Naomhtha sa bhfásach! nách fada agus nách
dian na cathana a chuireadar díobh! nách géar an
céasadh a fuaradar ó'n namhaid! nách minic, dúth-
rachtach, a chuireadar a nguidhe suas chun Dé! nách
cruaidh an tréaghnas a dheineadar! nách mór an dúil
a bhí acu sa bhfíoraontacht! nách cuthaigh an troid a
dheineadar chun a n-ainmhian féin do chur fé chois! nách
glan agus nách díreach a chimeádadar a n-aigne chun Dé!

Bhídís ag obair i gcaitheamh an lae, agus ansan do
thugaidís a lán de'n oídhche ag rádh úrnuighthe, bíodh ná
stadadh a n-aigne ó ghuidhe chun Dé an fhaid a bhídís ag
obair sa lá.

3. Níor chaitheadar aon phioc d'á n-aimsir gan tairbhe.
Ba ghairid leó gach uair a' chloig d'á dtugaidís ag
cómhrádh le Dia, agus gheibhdís a leithéid de shólás sa
chómrádh san go ndeinidís dearmhad d'á gcuid bídh a
chaitheamh nuair ba ghádh é.

Thugaidís druim lámha le saidhbhreas, le teidiolaibh,
le h-onóraibh, le cáirdibh, le gaoltaibh. Níor fhan aon
dúil acu i n-aon rud saoghalta. Ar éigin a thógaidís
na neithe a bhíodh riachtanach chun iad a chimeád beó.
Ba dhólás leó riachtanas na colna féin do fhreagairt.

Bhíodar dealbh go leór chómh fada le saidhbhreas an
tsaoghail seo, ach bhíodar ana shaidhbhir i ngrásta Dé
agus i bhfíoraontacht. Le féachaint ortha bhíodar i
n-easnamh, ach ní raibh aon easnamh ortha laistigh.
Bhí grásta agus sólás ó Dhia acu go líonmhar agus
go flúirseach.

4. Bhíodar iasachta ar an saoghal so, ach bíodar muin-
teartha go maith ag Dia.

Ba neamhnídh iad 'n-a súilibh féin, agus bhíodar gan
mheas i súilibh an tsaoghail, ach ba mhór le rádh iad i
súilibh Dé agus ba ghrádhmhar.

I bhfíor-úmhluigheacht iseadh sheasuigheadar. Fé fhíor-
smacht iseadh mhaireadar. I ngrádh Dé agus i bhfad-
fhulang iseadh shiúbhluigheadar. Mar gheall air sin
iseadh chuadar ar aghaidh, i n-aghaidh an lae, i bhfíoraon-
tacht, agus do fuaradar na grásta móra ó Dhia.

Táid siad againn mar shampla do lucht beatha riagh-
alta do chaitheamh, agus ba chóir go ndéanfadh a sampla
san sinn do spriocadh chun dul ar aghaidh níos mó
'ná mar a dhéanfadh sampla daoine failligheacha sinn
a tharrang siar.

5. Ó, cad é an dúthracht a bhí ins na daoine riaghalta
go léir nuair a cuireadh an bheatha riaghalta ar bun ar
dtúis!

Cad é an dílse i n-úrnuighthibh! cad é an formad
féachaint cia b'fhearr a dhéanfadh gnó Dé! cad é an
dílse úmhluigheachta, agus an uraim do'n uachtarán agus
do'n riaghail, a bhí ins gach aoinne!

Tá rian a gcos súd le feisgint fós agus tais-
beánann an rian gur dhaoine fíoraonta, naomhtha iad,
agus gur throideadar go seasamhach, agus sa troid
sin dóibh gur ghabhadar de chosaibh sa tsaoghal so.

Ach anois, meastar gur obair mhór é má staonann
duine ó'n riaghail do bhriseadh; má fhéadann duine cur
suas gan neamhfhoidhne leis an rud a ghlac sé air féin le
n-a thoil mhacánta.

6. Á, cad é an patfhuaire agus an neamhshuim atá
ionainn agus a rádh go gcaillimíd chómh tapaidh an
dúthracht a bhíonn ionainn ag tosnú dhúinn, i dtreó nách
fada go mbímíd cortha d'ár saoghal le mairbhitíghe
agus le patfhuaire!

Is mór an truagh fás na fíoraontachta bheith 'n-a
chodladh ionat, agus a bhfuil os cómhair do shúl de
shampla na bhfíoraon.

CAIBIDIOL A NAOI-DÉAG.

GNÓTHAÍ AN DEIGH-MHANAIGH.

1. Ba cheart na sobhailcí go léir a bheith le fagháil i
mbeatha an deigh-mhanaigh, agus ba cheart dó bheith chómh
maith laistigh, fé shúil Dé, agus a dh'fhéachann sé las-
muich, fé shúilibh daoine.

Ní h-eadh, ach ba cheart dó bheith níos fearr go mór
laistigh 'ná mar a chítear lasmuich é bheith, mar is é Dia
a chíonn sinn laistigh, agus ba cheart dúinn eagla bheith
againn roime n-a shúil, pé áit 'n-a mbímíd, agus bheith
chómh glan leis an aingeal os a chómhair.

Ba cheart dúinn ár rún diongmhálta d'athnuachaint
gach aon lá, agus ár ndíogras do spriocadh, chómh maith
agus dá mb'é sin an chéad lá againn ag iompáil ar
Dhia, agus a rádh le Dia:

"Cabhruigh liom, a Thighearna Dia, sa ghnó so atá
curtha rómham agam chun do sheirbhíse naomhtha. Tabhair
dhom tosnú indiu dáiríribh, mar ní'l ach neamhnídh i n-a
bhfuil déanta go dtí so agam."

2. Do réir mar a chuirfimíd rómhainn iseadh do
raighmíd ar aghaidh, agus an t-é a bheartuigheann dul ar
aghaidh go maith ní foláir dó bheith ana dhícheallach.

Agus má's fíor é go dteipeann go minic ar an
nduine go bhfuil an rún diongmhálta aige, cad tá le
h-imtheacht ar an nduine ná deineann aon rún ach go
h-anamh nó go lag?

Is mó cuma 'n-a dtréigeann duine a rún diong-
mhálta, agus an tréigean is suaraighe is anamh ná
deineann sé díobháil.

Is ar ghrásta Dé atá rún diongmhálta an fhíoraoin
ag brath, agus ní h-ar eagna an duine féin. Agus is
a' Dia atá a mhainighin ag an bhfíoraon, pé gnó a ghabhann
sé ar láimh.

Óir, "Labraidh duine, innisidh Dia," agus ní h-ag
an nduine atá ceapadh a shlíghe féin.

3. Má leigimíd gnáth-obair ar lár uair fhánach, tré
chráibhtheacht nó chun tairbhe bráthar, tiocfaimíd suas
leis an obair 'n-a dhiaigh san. Ach má leigtear an
obair ar lár le neamh-fhonn nó le faillighe, ní
locht beag é sin, agus mothóchthar díobhálach é. Ach
pé dícheall a dhéanfaimíd beimíd beagán i ndiaigh
lámha i n-a lán neithe.

Tá sé ceart againn, ámhthach, i gcómhnuidhe, gnó éigin
áirighthe do chur rómhainn, go mór mór, i gcoinnibh na
neithe is mó a bhíonn ag cur cosg linn i ngnó Dé.

Ní foláir dúinn féachaint chúghainn féin go maith agus
sinn féin do chur i dtreó, ó'n dtaobh amuich agus ó'n
dtaobh istigh, mar tá orainn dul ar aghaidh ó'n dtaobh
amuich agus ó'n dtaobh istigh.

4. Mura féidir leat t'aigne chimeád ar Dhia i
gcómhnuidhe, dein é uaireanta. Dein é ar maidin
agus um thráthnóna.

Cuir rómhat ar maidin cad a dhéanfair. Ansan,
um thráthnóna, féach conus atá sé déanta agat; féach
conus a chaithis an lá, i mbriathar, i ngníomh, agus i
smuíneamh. Ins na trí neitibh sin iseadh is mó, b'fhéidir,
a bheidh rud déanta agat i n-aghaidh Dé nó i n-aghaidh do
chómharsan.

Fáisg suas tú féin mar a dhéanfadh fear i n-aghaidh

mhalluightheachta an diabhail. Smachtuigh craos, agus
tiocfaidh smachtú gach ainmhian eile níos saoráidighe
chúghat.

Ná bí choídhche díomhaoin ar fad. Bí i gcómhnuidhe
ag léigheadh leabhair, nó ag sgrí', nó ag guidhe chun Dé,
nó ag machtnamh, nó ag déanamh ruda éigin a bheidh
tairbheach do'n teaghlach.

Ní foláir, ámhthach, oibreacha corpartha do ghlacadh
le breitheamhantas. Ní mar a chéile a dh'oirid siad
do gach aoinne.

5. Ná deintear os cómhair an phobuil neithe nách
gnáth. Is fearr démhóid nách gnáth do dhéanamh i n-uaig-
neas 'ná é dhéanamh os cómhair daoine.

Ach seachain agus ná bhí ríghin leis na gnáth-oibreach-
aibh agus chun tosaigh le d' dhémhóidíbh féin. Dein ar
dtúis, go dúthrachtach agus go dílis, na gnáth-oibreacha
atá ceangailte ort a dhéanamh, agus ansan, má bhíonn
uain agat air, dein tú féin a shásamh ar do dhémhóid
féin.

Ní oireann an obair chéadna do gach aon duine. Is
fearr a thiocfaidh an obair seo do dhuine agus an obair
eile úd do dhuine eile.

Agus i dtaobh oireamhnaighe aimsire, bíonn obair
seachas a chéile oireamhnach. Tá obair is fearr a thaith-
neann le duine lá saoire, agus obair is fearr a thaith-
neann le duine lá nách saoire.

Ní h-iad na h-oibreacha céadna a dh'oireann dúinn
i n-am an chatha agus i n-aimsir suaimhnis agus síoth-
chána.

Ní h-é an machtnamh céadna is maith linn a dhéanamh
nuair a bhíonn dólás orainn agus nuair a bhíonn sólás
ó Dhia orainn.

6. Nuair a thagann lá saoire mór orainn ba cheart

dúinn ár bhfonn ins na deagh-oibreacha d' athnuachaint,
agus impidhe na naomh a dh'iarraidh.

Ba cheart dúinn ár rún diongmhálta do dhéanamh
ó fhéile go féile, chómh maith agus dá mbeimís le
h-imtheacht as an saoghal an uair sin, agus dul chun na
féile síoruidhe.

Ba cheart dúinn, d'á bhrígh sin, bheith 'ghár n-ollmhú
féin i n-aimsir démhóide, agus bheith níos démhóidighe
i n-ár gcómhrádh, agus gach dualgas do chómhlíonadh níos
dílse, ó's daoine sinn atá ag súil le n-ár dtuarasdal
a dh'fhagháil go luath ó Dhia.

7. Ansan, má curtar righneas orainn, tuigimís
i n-ár n-aigne gur b'amhlaidh ná fuilimíd ollamh i gceart
agus nách fiú sinn fós go dtabharfaí dhúinn an ghlóire
mhór a nochtfar ionainn nuair a thiocfaidh an t-am,
agus deinimís dícheall ar sinn féin d'ollmhú níos
fearr i gcóir an lae sin.

Is aoibhinn do'n tseirbhíseach san, adeir an Sois-
géalaidhe Lúcás, a gheóbhfar ag déanamh na faire nuair
a thiocfaidh an Tighearna. Go deimhin adeirim libh,
cuirfidh sé os cionn a mhaoine go léir é.

CAIBIDIOL A FICHE.

SANNTUIGH UAIGNEAS AGUS CIÚNAS.

1. Loirg am oireamhnach chun bheith at' aonar duit
féin, agus cuimhnigh go minic ar thabharthaistíbh Dé.

Cuir uait neithe greannmhara. Ná léigh an leabhar a
chimeádfadh ar siúbhal tú, ach léigh an leabhar a chuirfidh
cathú ort mar gheall ar do pheacaíbh.

Má chimeádann tú thú féin ó iomad cainte agus ó chómh-
luadar diomaoin, agus, n-a teannta san, ó bheith ag
éisteacht le sgéaltaibh agus le ráflaíbh, beidh do
dhóithin mór aimsire agat chun bheith ag machtnamh ar
Dhia.

Dhein na naoimh ba mhó, chómh maith agus d'fhéadadar
é, iad féin a chimeád ó chómhluadar daoine agus iad
féin a thabhairt suas do Dhia i n-uaigneas.

2. Seo focal adubhairt Seneca: "Gach uair d'ár
chuadhas ameasg daoine ba mheasa de dhuine mé ag
teacht uatha dhom." Tuigimíd an nídh sin nuair a
dheinimíd a lán cainte.

Is usa bheith ciúin ar fad 'ná gan an iomad a rádh.

Is usa fanmhaint sa bhaile, a gan fhios, 'ná do dhuine
aireachas ceart a thabhairt dó féin lasmuich.

An t-é, d'á bhrígh sin, gur mian leis dul i leith na
spioradáltachta, ní foláir dó imtheacht i leith-taoibh
ó'n sluagh, i n-aonfheacht le h-Íosa Críost.

Ní'l aoinne ó bhaoghal ag teacht os cómhair daoine ach
an t-é gur b'é a dhúil bheith i n'aonar.

Ní'l aoinne ó bhaoghal 'n-a chaint ach an t-é gur mian
leis éisteacht.

Ní'l aoinne ó bhaoghal i n'uachtarán ach an t-é gur mian
leis bheith fé smacht.

Ní'l aoinne ó bhaoghal ag órdú ach an t-é go bhfuil
fhios aige conus úmhlú.

3. Ní'l aoinne ó bhaoghal i n-áthas ach an t-é go bhfuil
coinsias maith aige.

Ní raibh na naoimh riamh gan eagla Dé ortha, pé méid
a bhíodar ó bhaoghal. Agus pé grásta a bhí acu nó
pé sobhailcí móra a bhí ionta, níor fhág san iad gan
bheith go h-ana úmhal agus go h-ana aireach ortha féin.

Nuair a mheasann an droch dhuine go bhfuil sé ó

bhaoghal is le h-uabhar agus le buirbe a mheasann sé é,
agus deineann sé amadán dé féin sa deire.

Ná meas choídhche go bhfuilir ó bhaoghal an fhaid a
bheidh tú ar an saoghal so, bíodh gur manach fóghanta
thú, dar leat, nó díthreabhach dílis.

4. Na daoine is aoirde cáil is minic gur b'iad is
ísle a thuiteann, toisg iomad iontaoibhe a bheith acu
asta féin.

Uime sin tá a lán daoine agus is é a leas gan bheith
saor ar fad ó chathanaibh, ach an namhaid a bheith ag cur
ortha go minic, i dtreó ná beidís ró dheimhnightheach d'iad
a bheith ó bhaoghal, le h-eagla go dtiocfadh uabhar ortha,
agus le h-eagla, leis, go leigfidís dóibh féin dul i
ndiaigh sóláis an tsaoghail seo.

Ó, nách áluinn an coinsias a bhéadh ag duine dá mba
ná loirgeóchadh sé choídhche sólás neambuan an tsaoghail
seo, dá mba ná cuirfeadh sé aon tsuim i n-aon chor sa
tsaoghal so! Dá mbéadh sé gearrtha amach glan ó
bhuaireamh neamhthairbheach an tsaoghail seo, agus gan
de mhachtnamh 'n-a chroídhe ach Dia agus leas a anama
féin i gcóir na síoruidheachta! Cad é an suaimhneas
aigne a bhéadh aige.

5. Ní'l aoinne oireamhnach do'n tsólás a thagann ó
Dhia ach an t-é a dheineann taithighe maith de'n aithrighe
naomhtha.

Má's maith leat an aithrighe cheart a bheith at' chroídhe
agat, eirigh isteach at' sheómra féin agus fág gleó an
tsaoghail lasmuich, mar atá sgríobhtha: Deinidh an aith-
righe istigh i nbhúr seómraíbh. Gheóbhair istigh at'
sheómra an rud a chaillfir go minic lasmuich.

Taithnfidh an seómra leat má dheineann tú taithighe
d'fhanmhaint ann. Má dheineann tú taithighe d'fhan-
mhaint as, tiocfaidh fuath agat dó.

Má thugann tú mar bhéas duit féin ó thosach fan-
mhaint at' sheómra agus cómhnuidhe ann, tiocfaidh grádh
agat dó mar a bhéadh ag duine d'á chara dhílis, agus
gheóbhair sólás ana mhór ann.

I gciúnas agus i socaracht iseadh théigheann an Críos-
taidhe diadha ar aghaidh, agus iseadh dh'fhoghlumuigheann sé
na neithe diamhara atá sa Sgribtiúir.

6. I gciúnas agus i suaimhneas iseadh gheibheann sé
na frasa deór a dheineann a anam do níghe agus
do ghlanadh gach oídhche, i dtreó go mbíonn sé níos
taithneamhaighe i láthair Dé do réir mar a bhíonn
sé níos deighilte amach ó'n saoghal agus ó ghleó an
tsaoghail.

An t-é dh'imthigheann ó n-a cháirde agus ó n-a mhuintir,
le grádh do Dhia, tagann Dia agus na h-aingil chuige
mar chuideachtain.

Is fearr bheith i n-uaigneas agus aire thabhairt do
dhuine féin 'ná faillighe a thabhairt i nduine féin agus
ansan mírbhuiltí móra do dhéanamh.

Rud ana mhaith do'n mhanach iseadh gan dul os cómhair
daoine ach go h-anamh; cimeád ó shúilibh daoine, agus
a shúile féin do chimeád ó fhéachaint ar chách.

7. Cad ab áil leat ag féachaint ar nídh nách dleaghthach
duit a bheith agat? Tá an saoghal agus a mhianta ag
imtheacht chun siúbhail.

Tarraingid do dhroch mhianta amach tú. Ach nuair
a bheidh an tráth san imthighthe cad a thabharfair leat abhaile
ach ualach ar do choinsias agus tré chéile aigne?

Is minic a dheineann dul amach fé áthas teacht abhaile
fé bhrón. Agus deineann oídhche shúgach maidion
bhrónach.

Deineann gach áthas corpartha tosnú suairc, ach is
goin agus bás a dheire.

Cad tá le feisgint i n-aon bhall eile agat ná fuil le
feisgint anso agat?

Féach an spéir agus an talamh agus na dúile go
léir. Is díobh san atá gach nídh déanta.

8. Cá bhfuil le feisgint i n-aon bhall agat aon nídh
a mhairfidh abhfad fé luighe na gréine?

B'fhéidir gur dóich leat go bhfaighir sásamh aigne.
Ní bhfaighir.

Dá bhfeicfeá an saoghal go léir cad a chífeá ach neamh-
nídh?

Féach suas chun Dé na glóire ins na flathais. Iarr
ar Dhia na peacaí agus an fhaillighe atá déanta agat
do mhaitheamh duit.

Fág neithe baoithe ag daoine baoithe agus féach féin
chun an ghnótha a thug Dia le déanamh duit.

Eirigh isteach at' sheómra agus dún an dorus ort
féin, agus glaoidh chúghat do chara dílis, Íosa Críost.

Fan i n'fhochair sin at' sheómra, mar ní'l an suaimh-
neas céadna agat le fagháil i n-aon áit eile.

Dá bhfantá gan dul amach agus gan éisteacht leis na
ráflaíbh, d'fhanfadh an tsíothcháin agus an suaimhneas
aigne níb' fhearr agat. Ach ó's mian leat uaireanta
sgéalta nua d'aireachtaint ní foláir duit buaireamh
aigne dh'fhulang d'á bhárr.

CAIBIDIOL A h-AON A'S FICHE.

DÓLÁS CROÍDHE.

1. Má's maith leat aon dul ar aghaidh a dhéanamh at'
shlígh chun Dé cimeád tú féin i n-eagla Dé. Ná bí ró

thugtha do d'thoil féin. Cimeád do chéadfadha go léir
fé smacht. Ná tabhair srian do mhórtais bhaoth.

Bíodh dólás croídhe agat agus beidh tú démhóideach
go maith.

Tagann a lán tairbhe a' dólás croídhe, agus is é an
neamhaireachas a loiteann an tairbhe sin.

Is mór an iongnadh a rádh go bhféadfadh an duine
áthas iomlán a bheith air choídhche, ar an saoghal so, agus
a fhios aige gur ar díbirt atá sé, agus go bhfuil oiread
san neithe chun díobhála anama dhéanamh dó.

2. Éagantacht croídhe, agus neamhshuim ins na
peacaíbh atá déanta againn, fé ndeara dhúinn gan na
gearánta atá ar ár n-anam do mhothú; agus bímíd
go minic ag gáirí nuair ba cheart gur ag gol a bheimís.

Ní bhíonn fíor-shaoirse ná fíor-áthas ach san áit 'n-a
mbíonn eagla Dé agus coinsias maith.

Is séanmhar an t-é fhéadann gach cosg agus gach dul
amú do dhíbirt uaidh, agus é féin a chimeád dlúithte
le Dia i ndólás naomhtha croídhe.

Is séanmhar an t-é a dhíbireann uaidh aon nídh a chuir-
feadh smól ná ualach ar a choinsias.

Troid go fearamhail. Buadhfaidh deagh-nós ar dhroch
nós duit.

3. Má's eól duit-se conus leigint do dhaoine
a ngnó féin a dhéanamh, leigfid siad-san duit-se do
ghnó féin a dhéanamh.

Ná tarraing ort gnó an fhir thall, agus ná h-eirigh i
n-achran i ngnóthaíbh na n-uasal.

Cimeád do shúil ort féin ar dtúis i gcómhnuidhe agus
tabhair duit féin tosach cómhairle, thar do cháirdibh go
léir.

Mhá's rud é ná fuil báidh ag daoine leat ná bíodh
buairt 'n-a thaobh san ort. Ach cuireadh so buairt ort

gan tú bheith chómh maith ná chómh h-aireach ort féin agus
ba cheart do dhuine dhémhóideach a bheith i seirbhís Dé.

Is tairbhighe agus is neamhchontabharthaighe do'n duine
gan mórán sóláis a bheith aige ar an saoghal so, mar le
sólás corpartha go mór mór.

Má táimíd gan sólás ó Dhia, nó má's anamh a gheibhmíd
é, is sinn féin fé ndear é, mar ní loirgimíd dólás
croídhe, agus ní chuirimíd uainn sólás baoth an tsaoghail
seo.

4. Tuig at' aigne nách fiú thú sólás ó Dhia dh'fhagháil,
ach gur mórán dóláis atá tuillte agat.

Nuair a bhíonn an dólás croídhe ceart ar dhuine mar
gheall ar a pheacaíbh ní chuireann sólás an tsaoghail go
léir air ach seirbhthean agus diombádh.

Gheibheann an Críostaidhe fóghanta i gcómhnuidhe
adhbhar a dhóithin chun buartha agus chun guil. Mar,
cuimhnigheadh sé air féin nó cuimhnigheadh sé ar a chómh-
arsain, tuigfidh sé i n'aigne ná fuil aoinne beó ar an
saoghal so gan rud le fulang aige; agus dá ghéire a
mhachtnamh iseadh is géire a dhólás.

Is iad ár bpeacaí agus ár ndroch chleachta is adhbhar
dleaghthach dóláis againn, mar táimíd chómh fillte
sin ionta gur b'anamh a dh'fhéadaimíd cuimhneamh i
gceart ar neithibh diadha.

5. Dá machtnuightheá níos mó ar do bhás 'ná ar fhaid
do shaoghail, ní baoghal ná go ndéanfá do leas níos
dícheallaighe 'ná mar a dheineann tú.

Agus rud eile; dá machtnuightheá i gceart ar phian-
taibh ifrinn, nó ar phiantaibh purgadóireachta, creidim
go bhfuilingeóchthá go fonnamhar gach dólás agus gach
cruadhtan oibre, agus ná cuirfeadh aon anródh eagal
ort.

Ach ní bheirid na neithe sin greim ar chroídhe orainn.

Is iad na neithe a chuireann sólás orainn a thaithneann
linn, agus fágann san fuar failligheach sinn i dtaobh ár
n-anama.

6. Is minic gur b'é folamhas na h-aigne, tré easba
machtnaimh, fé ndeara do'n cholainn bhocht bheith chómh
gluaireánach.

Bí ag guidhe chun an Tighearna d'á bhrígh sin, 'ghá iar-
raidh air dólás croídhe a thabhairt duit. Abair leis
mar adubhairt an Fáidh: Cothuigh mé, a Thighearna, le
h-arán na ndeór, agus tabhair mo dheoch dom i ndeó-
raibh go fial.

CAIBIDIOL A DÓ AGUS FICHE.

MACHTNAMH AR MHÍ-FHORTIÚN AN DUINE.

1. Pé ball 'n-a bhfuilir, agus pé ball 'n-a ngeóbhair,
is duine gan áird tú mura n-iompuighir ar Dhia.

Cad chuige dhuit buaireamh a bheith ort nuair ná
h-eirígheann leat do réir do thoile?

Cá bhfuil an t-é go bhfuil gach aon rud chun a thoile
féin aige? Ní mise é, ná tusa, ná aon duine eile beó
ar an saoghal.

Ní'l aon duine ar an saoghal gan trioblóid éigin air,
nó guais éigin, dá mb'é an rí é, nó an Pápa.

Cé h-é an t-é is fearr go bhfuil an sgéal aige? An
t-é atá ábalta ar rud a dh'fhulang ar son Dé.

2 Tá a lán daoine gan chiall agus deirid siad:
Féach; nách breagh an saoghal ag an nduine úd é; nách
saidhbhir, nách mór, nách cómhachtach, nách uasal atá sé!

Ach cuimhnigh-se ar shaidhbhreas na bhflathas, agus chífir
gur neamhnídh na neithe saoghalta san go léir. Ní

féidir deimhin a dhéanamh díobh, agus is cúram iad,
agus an t-é go mbíd siad aige bíonn eagal air, coit-
chianta, go gcaillfeadh sé iad.

Ní h-i bhflúirse de mhaitheasaíbh an tsaoghail atá áthas
an duine. Ní beag dó an chuíbhsacht.

Bheith i bpéin iseadh bheith ar an saoghal i n-aon chor.

Dá mhéid dúil a bhíonn ag duine i neithibh spiorad-
álta iseadh is mó a chuireann a bheatha ar an saoghal
so seirbhthean air, mar iseadh is fearr a thuigeann sé
agus iseadh is soiléire a chíonn sé claonta agus truaill-
ightheacht an duine.

Óir is seirbhthean mór agus is pian mhór do'n
Chríostaidhe fhíoraonta a bheith air bheith ag ithe agus ag
ól, ag luighe chun codlata agus ag eirighe, ag dul chun
oibre agus ag stad, agus ag freagairt do gach dual-
gas eile d'á mbaineann le nádúr an duine ar an
saoghal so, nuair is é rud ba mhian leis féin 'ná bheith
sgartha leó go léir agus bheith saor ó an uile shaghas
peaca.

3. Is fíor gur b' ualach trom ar an nduine spiora-
dálta riachtanaisí na colna ar an saoghal so. Uime
sin iseadh iarrann an Fáidh go ndéanfaí é dh'fhuasgailt
uatha: Fuasgail mé óm' riachtanaisíbh, a Thighearna,
adeir an Fáidh.

Ach is mairg do'n mhuintir ná tuigeann an mí-
fhortiún atá ortha, agus is mairg níos mó do'n mhuintir
a bhíonn i ngrádh leis an mí-fhortiún, i ngrádh le
truaillightheacht na beatha so.

Mar tá daoine ann atá chómh mór san i ngrádh leis
an saoghal so (bíodh gurb' ar éigin fhéadaid siad
maireachtaint, ag obair go cruaidh nó a d'iarraidh na
déarca) gur chuma leó cad a dhéanfadh rígheacht na
bhflathas dá bhféadaidís fanmhaint anso i gcómhnuidhe.

4. Ó, a dhaoine gan mheabhair, gan chreideamh i nbhúr
gcroídhe, is daingean atáthaoi sáidhte sa tsaoghal so
nuair nách féidir libh aon bhlas fhagháil ach ar neithibh
colnaidhe.

Ach ar ball iseadh bheidh an donas ar fad oraibh, nuair
a thuigfidh sibh gráinneamhlacht agus folamhas na neithe
sin d'ár thugabhair an grádh go léir.

Ní mar sin do naoimh Dé agus do cháirdibh démhóid-
eacha Chríost; níor chuireadar suim ins na neithibh a
thabharfadh sólás corpartha dhóibh, ach do thugadar
greann ar fad do'n tsólás shíoruidhe, agus chuireadar
a ndúil go h-iomlán sa mhaith shíoruidhe.

Chuaidh a ndúil agus a mian go léir suas chun an
mhaitheasa shíoruidhe ná feictear, i dtreó ná féadfadh
greann ar mhaitheas shofheicse iad do tharrang síos go
h-ifrean.

Ná caill, a bhráthair, do mhainighin as dul ar aghaidh i
neithibh spioradálta. Tá an uair agus an aimsir agat
fós.

5. Cad ab áil leat ag cur do dheagh-rúin ar cáirde?
Eirigh, agus tosnuigh láithreach, agus abair: Anois an
t-am chun gnímh; anois an t-am chun troda; anois an
t-am ceart chun mo leasa dhéanamh.

Nuair a bhíonn pian agus trioblóid ort, siné an
t-am chun luacht saothair.

Ní foláir duit gabháil tré theine agus tré uisge sar
a dtiocfair chun an tsobhailcis.

Gan éigean a dhéanamh ort féin ní bhéarfair buadh
ar na h-ainmhiantaibh.

An fhaid a bheidh an cholann direóil seo againn
le h-iomchar, ní fhéadfaimíd bheith gan pheaca, ná
maireachtaint gan dochar gan dólás.

Ba ró mhaith linn bheith saor ó gach peanaid, ach ó

chailleamair ár neamhchiontacht leis an bpeaca, do
chailleamair, leis, gach fíor-shólás.

Ní foláir dúinn d'á bhrígh sin, ciall a bheith againn
agus feitheamh go dtagaidh trócaire Dé chúghainn, agus
go sloigfear an bheatha mharbh so sa bheatha bheó, nuair
a bheidh deire le réim an pheaca ar fad.

6. Ó, cad é mar ná fuil sa duine ar fad ach easba
nirt agus tugthacht do'n pheaca!

Tú ag cur do pheacaí síos i bhfaoisdin indiu, agus
amáireach tú ag déanamh na bpeacaí céadna airís!

Tú ceapaithe anois ar iad a sheachaint, agus i gcionn
uair a' chloig tú 'ghá ndéanamh chómh maith agus ná béadh
aon cheapadh déanta agat ar iad a sheachaint!

Is maith an ceart dúinn, d'á bhrígh sin, sinn féin
d'úmhlú agus gan aon mhaoidheamh a dhéanamh asainn
féin, ó táimíd chómh lag, chómh guagach.

Agus an rud go bhfuaramair mórán d'á dhuadh, agus ná
fuaramair é ach ar éigin agus tré ghrásta Dé, is féidir
é chailleamhaint i n-aon neómat amháin le corp faillighe.

7. Cad é an deire a bhéarfaidh sinn i n-aon chor agus
a rádh go bhfuilimíd chómh faillightheach chómh luath sa lá?

Is olc an sgéal againn é má's amhlaidh a mheasaimíd
suidhe síos agus suaimhneas do ghlacadh, chómh maith
agus dá mba síothcháin agus socaracht a bhéadh againn,
agus gan aon rud i bhfuirm naomhthacht bheatha le feis-
gint fós ionainn sa chuma 'n-a mairimíd.

Ba ró mhaith an bhail orainn dá gcuirtí isteach i sgoil
na nóbhíseach sinn airís agus béasa maithe do mhúineadh
dhúinn, le súil go mb'fhéidir go raghadh feabhas orainn
agus go ndéanfaimís leas ár n-anama níos fearr.

CAIBIDIOL A TRÍ A'S FICHE.

CUIMHNIGH AR AN MBÁS.

1. Is ró ghearr go mbeidh deire leat anso. Féach
conus a bheidh an sgéal agat san áit eile. Duine anso
indiu, agus é imthighthe gan tuairisg amáireach.

Agus nuair a bhíonn sé imthighthe a' radharc ní fada
go mbíonn sé imthighthe a' cuimhne.

Ó, nách mairbhiteach dúr é croídhe an duine! É ag
cuimhneamh coitchianta ar an saoghal so, agus ná
cuimhnigheann sé i n-aon chor ar an saoghal eile!

Ba cheart duit gach gníomh agus gach smuíneamh a
dheineann tú do dhéanamh díreach mar a dhéanfá é dá
mbeitheá chun báis d'fhagháil an neómat so.

Dá mbéadh do choinsias ar dheagh-staid ní bhéadh puinn
eagla agat roimis an mbás.

B'fhearra dhuit na peacaí do chur uait ná bheith ag
teitheadh ó'n mbás.

Ní'lir ollamh indiu? An amhlaidh is dóich leat go
mbeidh tú ollamh amáireach?

Lá gan deimhne iseadh an lá amáireach. Cá bh'fhios
duit an dtiocfadh an lá amáireach ort i n-aon chor?

2. Cad é an tairbhe maireachtaint abhfad nuair ná
téighmíd puinn i bhfeabhas?

Á, ní chuireann saoghal fada feabhas ar dhaoine i
gcómhnuidhe. Is minic ná deineann sé ach na peacaí
do mhéadú.

Is truagh chráidhte ná deinimíd oiread agus aon lá
amháin do chaitheamh mar ba cheart ar an saoghal so.

Tá a lán daoine agus bíd siad ag cóimhreamh na
mbliadhan atá ó iompuigheadar ar Dhia, ach is minic ná

bíonn puinn tairbhe anama as na bliadhantaibh go
léir.

Rud sgannramhail iseadh bás d'fhagháil, ach b' fhéidir
gur chontabharthaighe go mór saoghal fada dh'fhagháil.

Molaim-se an t-é go mbíonn uair a bháis coitchianta
os cómhair a shúl aige, agus d'ollmhuigheann é féin chun
báis gach aon lá a dh'eirigheann air.

An bhfeacaís riamh duine ag fagháil bháis? Bíodh
'fhios agat go gcaithfir-se an tslíghe chéadna ghabháil.

3. Nuair a bheidh an mhaidion agat ceap at' aigne
ná mairfir go tráthnóna. Nuair a thiocfaidh an tráth-
nóna ort ná geall duit féin go bhfeicfir an mhaidin
airís.

Bí ollamh i gcómhnuidhe, agus caith do shaoghal i dtreó
ná féadfaidh an bás teacht ort agus gan tú ollamh.

Tagann an bás go h-obann agus a gan fhios ar a lán
daoine. Mar ní fios cad é an uair a thiocfaidh Mac
an Duine.

Nuair a thiocfaidh an uair dheirineach san, féachfaidh
do shaoghal go léir ar a mhalairt de chuma dhuit seachas
mar fhéachann sé anois. Ansan iseadh bheidh a chathú ort
go rabhais chómh fuar, chómh faillightheach.

4. Molaim-se an t-é atá ag déanamh a dhíchill anois
chun a shaoghail do chaitheamh mar a thaithnfidh leis, an
uair sin, é bheith caithte aige.

Neamhshuim fírinneach sa tsaoghal so; mian dílis
chun dul ar aghaidh ins na sobhailcíbh; grádh do bheith fé
smacht; obair chruaidh chun aithrighe; tugthacht chun
géilleadh d'uachtarán, toil dhuine féin do thréigean;
an uile shaghas cruadhtain a dh'fhulang tré ghrádh do
Chríost; sin neithe agus an t-é a dhéanfaidh iad ní
misde dhó súil a bheith aige le bás naomhtha d'fhaghail.

Tá ar do chumas mórán neithe fóghanta dhéanamh an

fhaid atá an tsláinte agat. Nuair imtheóchaidh an
tsláinte, ámhthach, ní fheadar cad fhéadfair a dhéanamh.

Ní chuireann easba sláinte feabhas ach ar bheagán.
Agus is anamh naomhtha lucht taistil tíortha.

5. Ná bí ag brath ar do cháirdibh ná ar do ghaoltaibh,
agus ná cuir leas t'anama ar cáirde. Dearómhadfar
thú níos túisge 'ná is dóich leat é.

Is fearra dhuit tairbhe dhéanamh duit féin anois, i
n-am, agus maith do chur rómhat, 'ná bheith ag brath ar
dhaoinibh eile chun tairbhe dhéanamh duit tar éis do bháis.

Mura ndeinir féin rud ar mhaithe le t'anam anois,
cé dhéanfaidh cúram díot ar ball?

Is mór is fiú an t-am atá agat anois. Anois lá
an tslánuighthe. Anois an t-am a glacfar.

Ach foraoir géar, is truagh ná deineann tú úsáid
níos fearr de'n rud a cheannóchadh dhuit an bheatha
shíoruidhe! Tiocfaidh an t-am 'n-a mbeidh dúil agat aon
lá amháin, ní h-eadh, ach aon uair a'chluig amháin, a
dh'fhagháil chun aithrighe, agus ní fheadar an bhfaighir é.

6. Ó, a chara mo chroídhe, cad í an chontabhairt as a
bhféadfair thú féin a dh'fhuasgailt, cad é an sgannra
ó n-a shaorfair thú féin, má bhíonn eagla anois do
ghnáth ort, agus sgáth roimis an mbás.

Beartuigh anois maireachtaint ar chuma a thabhar-
faidh dhuit áthas a bheith ort, i n-inead sgannra, nuair
a thiocfaidh uair do bháis.

Foghluim anois bás d'fhagháil ó'n saoghal, agus tos-
nóchair an uair sin ar bheith beó i bhfochair Chríost.

Foghluim anois conus neamhshuim do chur ins gach nídh,
i dtreó go mbeidh neart agat an uair sin ar dhul ag
triall ar an Slánuightheóir gan aon rud ad' tharrang
siar.

Smachtuigh do cholann anois le h-aithrighe, i dtreó

go bhféadfair do mhainighin a bheith agat as Dia an uair
sin go láidir.

7. Á, a amadáin, cad chuige dhuit bheith 'ghá chuimh-
neamh go mairfir abhfad, agus gan deimhin agat ar
oiread agus aon lá amháin!

Cad a bhfuil de dhaoine do mealladh, agus gur
stracadh anam a' colainn acu gan choinne!

Cad é a mhinicighe a dh'airighis conus mar a thuit an
fear so le claidheamh; mar a bádhadh an fear eile úd;
mar a thuit fear eile agus gur briseadh a mhuineál;
mar a thacht an biadh fear eile; conus mar a thuit an
t-anam a' duine eile agus é ag spórt.

Fuair duine bás le teine, duine eile le faobhar,
duine eile le pláigh, duine eile le foghail. Mar sin
dóibh. An bás ag teacht ortha go léir sa deire, agus
ansan, an duine imthighthe glan mar imtheóchadh an
sgáil!

8. Cé chimeádfaidh aon chuimhne ort-sa tar éis do
bháis? Agus cé chuirfidh paidir le t'anam?

Dein anois é, dein féin anois, a mhic mo chroídhe, pé
rud a dh'fhéadfair a dhéanamh, mar ní fios duit lá do
bháis, ná ní fios duit cad 'tá le h-imtheacht ort tar
éis do bháis.

An fhaid atá uain agat air, bailigh duit féin an
saidhbhreas a mhairfidh go deó.

Ná cuimhnigh ar aon nídh ach ar leas t'anama. Ná
cuir suim i n-aon rud ach i ngnó Dé.

Dein daoine muinteartha dhuit féin anois des na
naoimh, ag tabhairt onóra dhóibh ar son Dé agus ag
déanamh aithrise ar a ngníomharthaibh, i dtreó, nuair a
bheir ag fágaint an tsaoghail seo, go nglacfaid siad
thú isteach ins na tighthibh síoruidhe.

9. Bí, ar an saoghal so, ad' dheóraidhe agus ad'

dhuine iasachta ná baineann gnóthaí an tsaoghail seo
leis.

Cimeád do chroídhe sgurtha agus ag féachaint suas
chun Dé, mar ní cathair bhuan atá agat anso.

Stiúruigh do ghuidhe agus t'osnadh agus do dheór
chun na h-áite úd gach lá, i dtreó go mbeidh tuillte
agat t'anam do dhul saor ag triall ar an Slánuigh-
theóir nuair a thiocfaidh an bás ort. Amen.

CAIBIDIOL A CEATHAIR A'S FICHE.

AN BHREITH, AGUS PIAN AN PHEACA.

1. Ins gach nídh féach cad é an deire a bheidh air, agus
conus a sheasóchair i láthair an Bhreithimh. Breitheamh
ró cheart iseadh é. Ní féidir aon nídh do cheilt air.
Ní féidir É bhreabadh. Ní ghlacfaidh Sé aon leathsgéal.
Tabharfaidh Sé breith do réir an chirt.

Ó, a pheacaigh mhí-fhortiúnaigh gan chiall, cad é an
freagra a bheidh agat-sa le tabhairt ar Dhia na glóire
nuair a bheid do pheacaí go léir os cómhair a shúl?
Tusa, go gcuireann fearg i ngnúis duine sgannra
ort uaireanta!

Cad chuige ná féachann tú chúghat féin i gcóir an
lae sin na breithe, nuair ná féadfaidh aoinne pléidh
ná cosaint a dh'fhagháil ó aoinne eile, toisg go mbeidh
a dhóithin de chúram do gach aoinne 'n-a chás féin?

Tá toradh ar do shaothar anois. Glacfar do dheóra.
Éistfear le t'osnadh. Tá cúiteamh agus glanadh at'
dhólás.

2. Tá cúiteamh mór maith ag an nduine foidhneach 'á

dhéanamh 'n-a phurgadóireacht. Nuair a deintear
díobháil dó is mó a ghoilleann peaca a chómharsan air
'ná a dhíobháil féin. Nuair a gabhtar 'n-a choinnibh ní
dheineann sé ach an gníomh do mhaitheamh agus guidhe ar
an namhaid. Má dheineann sé díobháil iarrann sé maith-
eamhnachas go tapaidh. Is túisge truagh aige do dhuine
'ná fearg aige chun duine. Bíonn sé ana dhian air
féin chun ainmhianta na colna do chimeád fé chois.

Is fearr na peacaí do ghlanadh dhínn anois, agus na
n-ainmhianta do ghearradh amach, 'ná iad a chimeád i
gcóir an tsaoghail eile le glanadh.

Is fíor go meallaimíd sinn féin leis an ngreann
ró mhór so atá againn ar ár gcolainn.

3. Cad eile a bheidh chun na teine úd do chothú ach
do pheacaí?

D'á mhéid a spárálfair thú féin anois, agus d'á
mhéid a ghéillfir do'n cholainn, iseadh is mó a bheidh le
dóghadh ionat ar ball.

Ins na neithibh 'n-ar dhein duine an peaca iseadh is
mó a bheidh a phian. Beid lucht leisge d'á bpriocadh
ansúd le bearaibh teine. Beid lucht meisge agus
craois d'á ngearradh le tart agus le h-ocras.

Beid lucht drúise agus pléisiúir clúdaithe ansúd
le bréantas agus le pic agus le ruibh ar lasadh. Agus
beid lucht an fhormaid ann agus iad ag ualfartaigh,
mar bhéadh madraí uilc, le droch aigne.

4. Ní'l aon droch bhéas ná beidh a phian féin ansúd
air. Beid lucht an uabhair fé an uile shaghas náire ann.
Beidh uathbhás easnaimh ar lucht na sainte.

Is déine a bheidh aon uair a' chluig amháin de'n phian
úd ansúd 'ná mar a bhéadh céad bliadhan anso de'n
aithrighe is cruadha.

Ní'l sos ná suaimhneas ansúd choídhche, do'n druing

damanta, ná aon bhlúire sóláis. Ní mar sin dúinn
anso; bíonn sos le fagháil ó'n obair is cruadha, agus
gheibhimíd sólás ó n-ár gcáirdibh, ó am go h-am.

Bíodh eagla agus dólás ort anois mar gheall ar do
pheacaíbh, i dtreó go mbeidh tú ar láimh shábhála, i bhfoch-
air na bhfíoraon, lá an bhreitheamhantais.

Mar, an uair sin iseadh sheasóchaid na fíoraoin go
fíor dhaingean i n-aghaidh na muintire a bhíodh 'á
mbrúghadh agus 'ghá gcur fé chois.

An uair sin iseadh bheidh 'n-a sheasamh chun breithe thabh-
airt an t-é atá anois go h-úmhal fé bhreith daoine.

An uair sin iseadh bheidh meanmna ag an nduine
mbocht úmhal, agus lucht an uabhair ag crith ins gach aon
bhall.

5. An uair sin iseadh do chífar ná raibh duine sa
domhan so dob fhearr ciall 'ná an t-é a dh'fhoghluim
conus bheith i n'amadán agus fé tharcuisne ar son
Chríost.

An uair sin iseadh gheóbhfar áthas as gach cruadhtan
a fuilingeadh le foidhne, agus a chaithfidh an éagcóir
a béal do dhúnadh.

An uair sin iseadh bheidh áthas ar an ndémhóideach agus
gruaim ar an ndíthchreideamhach.

An uair sin iseadh bheidh aiteas ar an bhfeóil a
dh'fhuiling cruadhtan, níos mó 'ná mar a bhéadh uirthi
dá mba ar shódhluistíbh a cothóchthaí riamh í.

An uair sin iseadh do thaithnfidh an t-éadach garbh,
agus do dhoircheóchaidh an t-éadach mín.

An uair sin iseadh gheóbhaidh an bothán bocht moladh
ná faghaidh an caisleán órtha.

An uair sin iseadh bheidh an fhoidhne sheasamhach níos
tairbhighe 'ná cómhacht an domhain go léir.

An uair sin iseadh gheóbhaidh fíor-úmhluigheacht

d'uachtarán creideamhaint níos aoirde 'ná mar a
gheóbhaidh gliocas an tsaoghail seo go léir.

6. An uair sin iseadh chuirfidh coinsias fóghanta,
glan, níos mó áthais ar an t-é go mbeidh sé aige 'ná
mar a chuirfeadh léighean agus eagnaidheacht an domhain
air.

An uair sin iseadh mheághfaidh neamhshuim i saidhbhreas
níos truime 'ná a raibh de stór riamh ag lucht saoghal-
thachta.

An uair sin iseadh bheidh níos mó sóláis agat a
h-úrnuighthe démhóideacha 'ná a' biadh deigh-bhlasta.

An uair sin iseadh bheidh níos mó áthais ort mar gheall
ar fhanmhaint ciúin 'ná mar gheall ar mhórán cainte
dhéanamh.

An uair sin iseadh bheid gníomhartha beannuighthe
níos mó le rádh 'ná focail bhreaghtha líonmhara.

An uair sin iseadh bheidh an bheatha dhian agus an
aithrighe chruaidh níos sólásaighe 'ná aoibhneas an tsaoghail
seo go léir.

Tabhair mar bhéas duit féin neithe suaracha d'fhulang
anois i dtreó ná beidh ort neithe móra dh'fhulang ar
ball.

Triail thú féin anso féachaint cad fhéadfair a
dh'fhulang ansúd.

Mura féidir leat na pianta beaga dh'fhulang, conus
fhéadfair na pianta síoruidhe dh'fhulang ar ball?

Má chuireann pian bheag ar buile thú anois, cad is
dóich leat a dhéanfaidh pian ifrinn leat ar ball?

Bíodh 'fhios agat nách féidir duit an dá aoibhneas a
bheith agat, aoibhneas an tsaoghail seo agus aoibhneas
na bhflathas i bhfochair Chríost 'n-a dhiaigh so.

7. Dá mbeitheá tar éis do shaoghail go léir a chaith-
eamh, go dtí an lá so, i n-onóir agus i bpléisiúr, cad

é an tairbhe bhéadh ann duit dá gcaithfeá bás d'fhagháil
an neómat so?

Baois, d'á bhrígh sin, baois iseadh gach aon rud, ach
amháin grádh thabhairt do Dhia agus a thoil do dhéanamh.

Óir, an t-é a thugann grádh ó n-a chroídhe go
h-iomlán do Dhia, ní h-eagal leis bás, ná pian, ná
breitheamhantas, ná ifrean, mar osgalann an grádh
iomlán san an bóthar chun Dé dhó gan aon teip.

Ach an t-é go bhfuil greann ar an bpeaca aige agus
dúil aige sa pheaca, ní h-aon iongnadh eagla bheith aige
roimis an mbás agus roimis an mbreitheamhantas.

Is maith an rud, ámhthach, mura bhfuil grádh do Dhia
ábalta ar thú chimeád ó'n olc, eagla ifrinn féin a
bheith ábalta ar thú chimeád uaidh.

Ach an t-é a chuireann eagla Dé i leith-taoibh uaidh ní
fhéadfaidh sé seasamh abhfad ar an slíghe chóir. Ní fada
go mbeidh sé 'n-a líon ag an áirseóir.

CAIBIDIOL A CÚIG A'S FICHE.

ÁR MBEATHA AR FAD DO LEASÚ DÁIRÍRIBH.

Bí go h-aireach agus go dúthrachtach i seirbhís Dé,
agus fiafraigh díot féin go minic cad a thug anso
isteach thú, agus cad chuige gur thréigis an saoghal.

Nách chun maireachtaint do Dhia a dheinis é, agus chun
bheith at' dhuine spioradálta?

Dein dícheall, d'á bhrígh sin, ar bheith chómh maith agus
is féidir duit bheith, mar ní fada go bhfaighir luacht do
shaothair. Ansan ní bheidh dólás ná eagla le teacht
ad' ghaor a thuille.

Déanfair roinnt bheag saothair anois, agus ansan
beidh suaimhneas breagh fada agat, agus aoibhneas
síoruidhe.

Má bhíonn tusa dílis dúthrachtach sa n-obair, ní
baoghal ná go mbeidh Dia dílis, agus fial, sa chúiteamh.

Bíodh do mhainighin go láidir agat go mbéarfair
buadh; ach ná dein deimhin ar fad dé, le h-eagla go
dtiocfadh díomhaointcas ort agus mór-is-fiú.

2. Bhí duine ann agus bhíodh sé go minic i bpráinn
agus i mbuairt aigne go mór, a mhainighin as Dia aige
agus ansan sgannra air le h-eagla go mb'fhéidir
ná leanfadh sé dílis do Dhia i gcómhnuidhe. Lá agus
an buaireamh ana dhian air do leig sé é féin ar a
ghlúinibh ar aghaidh altórach áirighthe. "Ó!" ar seisean,
i n'aigne, "dá mbéadh fhios agam go leanfainn dílis!"
Le n-a linn sin do mhothuigh sé an freagra ó Dhia istigh
'n-a chroídhe: "Agus dá mbéadh an fios san agat cad
a dhéanfá? Dein anois an rud a dhéanfá an uair sin
agus beidh an sgéal go maith agat."

Tháinig sólás agus suaimhneas ar a aigne láith-
reach. Chuir sé a thoil le toil Dé, agus d'imthigh an
buaireamh. Chuir sé suas do bheith ag cuardach féach-
aint cad a bhí le h-imtheacht air féin, agus ní raibh uaidh
feasta ach a fhios a bheith aige cad ba mhó ba thoil le Dia,
agus conus a chuirfeadh sé toil Dé chun cinn i dtosach
agus i ndeire gach deagh-ghnímh.

3. Bíodh do mhainighin a' Dia agat, adeir an Fáidh,
agus dein an mhaith, agus cómhnuigh ar an dtalamh agus
cothóchaidh a shaidhbhreas tú.

Tá aon nídh amháin a chimeádann a lán daoine siar
ó leas a n-anama dhéanamh. Is é nídh é 'ná an obair
a bheith, dar leó, ró chruaidh, nó an cath a bheith ró dhian.

Agus ansan, an mhuintir a thugann a n-aghaidh gan

staonadh ar chruadhtan na h-oibre, agus a dheineann
dícheall ar an lámh uachtair fhagháil ar gach nídh atá 'n-a
gcoinnibh, siniad is fearr a dheincann leas a n-anama.

Mar, nuair a gheibheann duine an lámh uachtair air
féin agus nuair a smachtuigheann sé é féin, siné uair
is fearr a dheineann sé leas a anama agus is mó a
thuilleann sé grásta ó Dhia.

4. Ach is mó a bhíonn ag duine 'ná mar a bhíonn ag
duine eile le smachtú agus le cur fé chois.

Ach an t-é a bheidh dícheallach, dúthrachtach, bíodh go
bhfuil mórán droch mhianta aige le smachtú, déanfaidh sé
an bheart níos fearr, agus raghaidh sé ar aghaidh i mbeann-
uightheacht níos tiúgha, 'ná duine eile ná fuil na droch
mhianta san aige, ach atá righin, mairbhiteach, i ngnó a
anama.

Tá dhá nídh a chabhruigheann go mór chun leasa anama;
tarrang siar go neartmhar ó'n ndroch nídh go bhfuil
duine tugtha dhó ó dhúthchas, agus ansan, an mhaith atá
i n-easnamh orainn do shaothrú go dícheallach.

Níor mhiste dhuit, leis, aire thabhairt do'n nídh seo. An
locht a chíonn tú sa bhfear thall agus a chuireann seirbh-
thean ort, féach a' bhfuil sé ionat féin, agus leighis
ionat féin é.

5. Ansan, bain leas t'anama as gach aon rud. Má
chíonn tú tréithe maithe sa bhfear thall, saothruigh ionat
féin iad ar do dhícheall. Ach má chíonn tú droch thréith,
seachain aithris ar an ndroch thréith. Má dheinis cheana
an aithris sin seachain í feasta.

Fé mar atá do shúil-se ar chách, bíodh 'fhios agat go
bhfuil súil chách ort.

Ó, nách aoibhinn, aiteasach an rud bráithre dh'fheis-
gint diadha, démhóideach, deagh-iomchair, úmhal do'n
riaghail! Nách dúbhach agus nách dubrónach an rud iad a

dh'fheisgint ag siúbhal go neamhriaghalta, agus ná
deinid siad an obair a thug isteach anso iad!

Nách díobhálach an rud faillighe a thabhairt i ngnó ár
ngairme féin, agus ár n-aigne thabhairt do rud ná
baineann linn!

Cuimhnigh ar an nídh a chuiris rómhat, agus leig do
shúil ar íomhágh an tSlánuightheóra ar an gCrois Chéasta.

Ní h-iongnadh náire bheith ort nuair fhéachann tú ar
bheatha Íosa Críost. Níor dheinis dícheall fós ar
aithris níos fearr a dhéanamh air, bíodh gur fada i ngnó
Dé thú.

An manach a thugann mar bhéas dó féin taithighe
dhéanamh de bheith 'ghá oibiriú féin i mbeatha ró naomhtha
agus i bPáis an Tighearna, gheóbhaidh sé ann go flúir-
seach na neithe a bheidh riachtanach dó, nó ag teastubháil
uaidh, agus ní gádh dhó dul lasmuich d'Íosa chun aon
nídh níos fearr do lorg.

Ó, dá dtagadh an Slánuightheóir, ar a Chrois Chéasta,
isteach i n-ár gcroídhe, nách tapaidh a bhéadh ár ndóithin
léighinn againn!

7. Glacann an manach imnídheach gach nídh a
h-órduighthear dó, agus cuireann sé suas leis.

Ní bhíonn ach buaireamh ar muin buairimh ag an manach
faillightheach, patfhuar, agus guais ag brúghadh air ó'n
uile thaobh. Tá sé gan sólás istigh, agus ní'l cead-
uighthe dhó sólás do lorg lasmuich.

An manach ná maireann fé smacht is baoghal dó
aimhleas mór.

An t-é a bheidh a d'iarraidh suaimhnis agus a d'iarraidh
dul ó'n riaghail beidh sé i gcómhnuidhe i dtrioblóid.
Beidh rud éigin i gcómhnuidhe ag cur feirge air.

8. Conus a mhairid na manaigh eile seo go léir atá
dúnta isteach fé smacht daingean? Is anamh a

théighid siad amach. Mairid siad go h-uaigneach. Ní
fóghanta é a mbiadh. Bíonn éadach garbh ortha.
Deinid siad a lán oibre. Ní labhraid siad puinn.
Ní chodlaid siad puinn. Eirighid siad moch. Deinid
siad úrnuighthe fada. Léighid siad a lán. Agus
cuirid siad an uile shaghas smachta ortha féin.

Féach na Cartúisínigh, agus na Cistersínigh, agus
manaigh agus mná riaghalta eile, mórán acu, conus
mar a dh'eirighid siad gach aon oídhche chun cantainne
salm a dhéanamh chun an Tighearna.

Ba náireach an bheart duit-se, d'á bhrígh sin, bheith ann-
leisgeamhail san obair bheannuighthe, agus na daoine
naomhtha san go léir ag moladh Dé le fonn.

9. Ó, nách truagh aon nídh eile bheith le déanamh againn
ach bheith ag moladh an Tighearna Dia ó n-ár gcroídhe
agus ó n-ár mbéal go h-iomlán!

Ó, dá mba nár ghádh dhuit choídhche ithe ná ól ná codladh
dhéanamh, ach neart a bheith dhuit ar bheith i gcómhnuidhe
ag moladh Dé, ach amháin nuair a bhéadh gnó spiorad-
álta nó foghluim agat le déanam; nách aoibhinn a
bhéadh an saoghal agat seachas mar atá anois, nuair
atá ort riachtanaisí líonmhara an chuirp d'fhriothálamh.

Is truagh gan na riachtanaisí sin tógtha uainn i
dtreó ná béadh orainn a thógaint ach biadh an anama,
an biadh ná blaisimíd ach go ró anamh.

10. Nuair a bhíonn duine i dtreó ná bíonn aon
bheann aige ar aon nídh cruthuighthe seachas a chéile, ansan
iseadh thosnuigheann sé ar bheann a bheith i gceart aige
ar Dhia. Ansan, leis, iseadh bheidh sé lán tsásta le pé
rud a thuitfidh amach.

An uair sin ní chuirfidh flúirse áthas air, ná ní chuir-
fidh ganachúise mí-shásamh air, mar fágfaidh sé é féin
agus gach nídh eile fé Dhia ar fad, le lán mhainighin,

mar is é Dia a chuid an tsaoghal. Mar ní théigheann
aon rud chun báis ná ar neamhnídh ó Dhia, óir tá gach nídh
beó dhó, ag déanamh a thoile ar leagadh súl, gan rígh-
neas.

11. Cuimhnigh i gcómhnuidhe ar an bhfoircheann, agus
ar conus mar ná filleann an aimsir a cailltear.

Ní'l an fhíoraontacht le fagháil agat gan imníomh
agus aireachas.

Má thosnuigheann tú ar bheith patfhuar tosnóchair ar
bheith go h-olc.

Ach má dheineann tú dícheall ar bheith imnídheach tioc-
faidh suaimhneas mór ort, agus ní mhothóchair aon
chruadas san obair, mar beidh grásta Dé agat agus
grádh do'n mhaith.

An t-é atá dúthrachtach, imnídheach, tá sé ollamh do
pé rud a thiocfaidh air.

Is mó de ghníomh cur i gcoinnibh droch mhian agus
dobhailcí 'ná allus mór a chur díot ag déanamh oibre.

An t-é ná seachnóchaidh na peacaí beaga tuitfidh sé,
i ndiaigh ar ndiaigh, ins na peacaíbh móra.

Beidh áthas ort i gcómhnuidhe um thráthnóna má bhíonn
an lá caithte go tairbheach agat.

Bí ag faire ort féin. Bí ad' spriocadh féin. Bí
ad' chómhairliú féin. Pé rud a dhéanfaidh aoinne eile
ná tabhair faillighe ionat féin.

Le bheith dian ort féin iseadh dhéanfair leas t'anama.
Amen.

AN TARNA LEABHAR.

CAIBIDIOL A h-AON.

A FÉACH ISTEACH AT' AIGNE FÉIN.

1. Istigh ionaibh atá rígheacht Dé, adeir an Tighearna.
Iompuigh thú féin, ó chroídhe go h-iomlán, ar an
dTighearna. Fág at' dhiaigh an saoghal mí-fhortiúnach
so agus gheóbhaidh t'aigne suaimhneas.

Foghluim conus neamhshuim a chur i n-a bhfuil las-
muich dhíot, agus aire thabhairt d'á bhfuil laistigh agus
chífir go dtiocfaidh rígheacht Dé ionat.

Mar is é rud rígheacht Dé 'ná síothcháin agus áthas
sa Spioraid Naomh, rud ná tugtar do'n droch dhuine.

Tiocfaidh Críost ag triall ort, agus taisbeánfaidh
Sé a shólás féin duit, má bhíonn an teaghlach istigh ollamh
i gceart agat dó.

Laistigh iseadh atá an ghlóire a thaithneann leis, agus
an órnáid go léir, agus laistigh a ghlacann Sé sásamh
ionta.

Is minic a thagann Sé chun an t-é go mbíonn a mhacht-
namh laistigh ann féin; is milis a chómhrádh leis an
nduine sin; is aoibhinn an sólás a thugann Sé dhó; is
mór an suaimhneas aigne a thugann Sé dhó; is uathbhásach an
muintearthas a bhíonn eatartha.

2. Ó, a Chríostaidhe dhílis, ollmhuigh t'anam agus do
chroídhe do'n Chéile seo, ionus go dtiocfadh Sé chúghat
agus go bhfanfadh Sé ionat istigh.

Sidí agat a chaint féin: Má tá grádh ag aoinne dhómh-
sa cimeádfaidh sé mo bhriathar, agus tiocfaimíd ag
triall air, agus déanfaimíd cómhnuídhe i n'fhochair.

Leig Críost isteach, d'á bhrígh sin, agus cimeád an
chuid eile go léir amach.

An fhaid a bheidh Críost agat beidh tú saidhbhir. Beidh
do dhóithin ann. Déanfaidh Sé soláthar duit, agus
déanfaidh Sé tairbhe dhuit, agus ní bheidh aon bheann
agat ar dhaoine.

Téigheann atharú ar dhaoine go tiugh, agus caillid
siad orainn; ach fanann Críost ann do shíor, 'n-a
thaca láidir againn go deire.

3. Ní cóir iomad iontaoibhe bheith as an nduine. Tá
sé lag agus tiocfaidh an bás air, pé maith atá ann, pé
cion atá air. Má ghabhann sé i n-ár gcoinnibh anois
a's airís, ní cóir puinn buartha dhéanamh d'á bhárr.

An t-é atá leat indiu b'fhéidir go mbéadh sé ad'
choinnibh amáireach, agus an t-é atá ad' choinnibh indiu
b'fhéidir go mbéadh sé leat amáireach. Iompuighid
siad go minic, ar nós na gaoithe.

Bíodh do sheasamh ar fad ar Dhia. Bíodh grádh agat
dó agus eagla agat roimis. Is É a dhéanfaidh freag-
airt duit, agus déanfaidh Sé dhuit an rud is fearra
dhuit.

Ní'l cathair bhuan agat anso, agus pé áit 'n-a mbeidh
tú ní'l ionat ach deóraidhe iasachta, agus ní bheidh
suaimhneas go deó agat mura mbeidh t'aigne dlúithte
le Críost.

4. Cad chuige dhuit bheith ag féachaint timcheall ort
anso? Ní h-anso atá inead do shuaimhnis. Ar neamh
atá do chómhnuidhe le bheith. Ná tuig go bhfuil agat
'á dhéanamh ar an saoghal so ach ag cur na slíghe
dhíot.

Tá gach nídh ag imtheacht, agus tusa ag imtheacht leó.

Tabhair aire agus ná ceangalaidís díot le h-eagla
go mbéarfaí greim ort agus ná raghfá as.

Bíodh do mhachtnamh ar Dhia atá thuas, agus do ghuidhe
chun Críost do ghnáth.

Mura bhfuil ar do chumas machtnamh ar na neithibh
árda a bhaineann le Dia, bí ag machtnamh ar Pháis Chríost.
Bí ag cuimhneamh ar a chréachtaibh agus ar a chneádhaibh.

Má dheineann tú dlúth-mhachtnamh ar chréachtaibh agus
ar chneádhaibh naomhtha an tSlánuightheóra Íosa Críost,
gheóbhair sólás mór ad' thrioblóidíbh féin. Má tugtar
tarcuisne dhuit ní ghoillfidh sé ort. Má deintear
cúlchaint ort ní chuirfir puinn suime ann.

5. Do tugadh tarcuisne do Chríost féin nuair a bhí
Sé ar an saoghal. Do thréigeadh a cháirde agus a dhaoine
muinteartha É nuair a bhíodh Sé i ngéibhinn agus fé
easonóir.

Ba thoil le Críost guais agus easonóir a dh'fhulang,
agus cé h-é thusa go ndéanfá gearán?

Bhíodh daoine ag cúlchaint ar Chríost agus ag cur 'n-a
choinnibh, agus b'áil leat-sa gur cheart gach aoinne bheith
go maith dhuit agus go muinteartha leat!

Conus a bheidh luacht saothair le fagháil agat as
t'fhoidhne, mura mbeidh aon nídh ag gabháil ad' choin-
nibh?

Mura maith leat cur suas le toirmeasg, conus
fhéadfair bheith ad' chara ag Críost?

Dein fulang mar aon le Críost, agus ar son Chríost,
má's maith leat bheith i réim i bhfochair Chríost.

6. Dá dtigeadh leat aon radharc amháin fhagháil ar aigne
Chríost ó'n dtaobh istigh, agus beagáinín d'á dhian-
ghrádh do bhlaiseadh, ní chuirfeá suim ar bith i neithibh an
tsaoghail seo. Ba chuma leat cé'cu leat nó ad'
choinnibh a bheidís. Is amhlaidh a bhéadh áthas ort nuair
a tabharfaí easonóir duit. Tugann grádh Chríost
meas uiríseal do dhuine air féin.

An duine a dh'fhéachann laistigh, agus go bhfuil grádh
aige d'Íosa agus do'n fhírinne, agus go bhfuil a
chroídhe féin folamh ó gach dúil ainmheasardha, is féidir
do'n duine sin iompáil chun Dé, agus eirighe go h-árd
os a chionn féin, sa spioraid, agus bheith ar a shuaimh-
neas go tairbheach.

7. An t-é ná tuigeann neithe mar a deirtear iad a
bheith, ná mar a meastar iad a bheith, ach mar atáid ionta
féin, duine eagnaidhe iseadh é sin, do réir na fírinne;
duine nár múineadh ó dhaoine ach do múineadh ó Dhia.

An t-é gur b'eól dó é féin do sheóladh ó'n dtaobh
istigh d'á aigne, agus gan speóis aige ins na neithibh
atá lasmuich dhé, ní gádh dhó bheith choídhche gan a dhóithin
d'am agus d'inead chun oibreacha diadha dhéanamh.

Ní fada an mhoill ar dhuine de'n tsórd san a mhacht-
namh do chruinniú, mar ní sgaoileann sé a aigne
amach go h-iomlán choídhche ar na neithibh a bhíonn las-
muich dhé.

Ní chuireann obair lasmuich d'á aigne cosg le n-a
mhachtnamh. Tagann sé isteach le gach nídh fé mar a
thagann gach nídh air.

An t-é a chimeádann a aigne féin ar dheagh-réir, ní
chuireann sé suim i ngothaíbh daoine eile.

Do réir mar a tharraingeann duine air neithe ná
baineann leis iseadh chuirid na neithe sin amú é.

8. Dá mbéadh t'aigne féin ar dheagh-réir agat, agus í
glan ó ainmhiantaibh, do raghadh gach aon rud chun tairbhe
agus chun leasa anama dhuit.

Cuireann a lán neithe seirbhthean agus buaireamh ort
fós, toisg gan do mheón féin a bheith básuighthe i gceart
agat agus tú gearrtha amach ó'n saoghal so ar fad.

Grádh do neithibh cruthuighthe iseadh is mó a dheineann
truailliú agus toirmeasg do chroídhe an duine.

Má dhiúltuigheann tú do shólás ó'n dtaobh amuich, beidh
ar do chumas machtnamh at' aigne ar shólás na bhflathas,
agus beidh sólás agus aiteas agat ó'n dtaobh istigh.

CAIBIDIOL A DÓ.

ÚMHLUIGH THÚ FÉIN.

1. Ná bac puinn cé bheidh leat ná cé bheidh at'
choinnibh, ach dein togha an aireachais go mbeidh Dia
leat ins gach nídh a dhéanfair.

Bíodh an coinsias go maith agat agus ní baoghal
duit ná go gcosnóchaidh Dia thú.

An t-é go mbeidh Dia 'gá chosaint ní fhéadfaidh
mailís aon duine díobháil a dhéanamh dó.

Má fhéadann tusa éisteacht agus rud a dh'fhulang,
dein deimhin dé go bhfeicfir cabhair Dé ag teacht chúghat.

Chíonn Dia féin an t-am ceart agus an módh ceart
chun tú thabhairt saor. D'á bhrígh sin fág thú féin fé
Dhia.

Is ag Dia atá cabhrú linn agus sinn a thabhairt saor
ó gach mearbhall.

Is minic gur fearr-de sinn é, agus gur mór an
t-úmhlú orainn é, má chíonn daoine eile ár ndroch
thréithe, agus má cháinid siad iad.

2. Nuair úmhluigheann duine é féin mar gheall ar a
dhroch thréithibh, maoluigheann sé an fhearg a chuirid siad
ar dhaoine eile chuige, agus sásuigheann sé iad.

Is é an duine úmhal a gheibheann cosaint ó Dhia, agus
saoradh. Is é a gheibheann grádh ó Dhia, agus sólás.
Is chuige a chromann Dia é féin. Is dó a thugann Dia

a ghrásta. Nuair a h-íslíghtear é árduigheann Dia
é chun na glóire.

Do'n duine úmhal iseadh do nochtann Dia a rún.
Tarraingeann Dia chuige féin, go caoin agus go grádh-
mhar, an duine úmhal.

Nuair a gheibheann an duine úmhal tarcuisne, bíonn
an tsíothcháin i n'aigne, mar is ar Dhia atá a sheasamh
agus ní h-ar an saoghal so.

Ná meas go bhfuil aon phioc de leas t'anama
déanta agat i gceart go dtí go mbeidh tú níos ísle
at' shúilibh féin 'ná aon duine eile.

CAIBIDIOL A TRÍ.

AN DUINE FÓGHANTA SÍOTHCHÁNTA.

1. Cimeád tú féin síothchánta ar dtúis, agus ansan
beidh ar do chumas daoine eile do tharrang chun na
síothchána.

Is mó an tairbhe a dheineann duine síothchánta 'ná
mar a dheineann fear na foghluma go léir.

Nuair a bhíonn duine fóghanta síothchánta ann, tarr-
aingeann sé gach aon rud chun maitheasa.

Nuair a bhíonn fear teasaidhe ann, tarraingeann sé
gach aon rud chun uilc. Agus is fuiriste leis an t-olc
do chreideamhaint.

An t-é a bhíonn síothchánta i gceart ní bhíonn droch
amhras aige ar aoinne, ach an t-é a bhíonn do-shásta i
n'aigne, neamhfhoidhneach, bíonn droch amhras aige ar
gach aoinne. Ní thugann sé suaimhneas dó féin ná
d'aoinne eile.

Abrann sé an focal nár cheart dó a rádh, agus
fágann sé gan déanamh an rud ba mhaith dhó a dhéanamh.

Chíonn sé an rud atá ceangailte ar dhuine eile a
dhéanamh, agus tugann sé faillighe sa rud atá cean-
gailte air féin a dhéanamh.

Bí imnídheach at' ghnó féin ar dtúis. Ansan b'fhéidir
nár mhisde dhuit bheith imnídheach i ngnó do chómharsan.

2. Is eól duit go maith conus do leathsgéal féin a
ghabháil, agus an deabhramh is fearr do chur ar do
ghníomharthaibh, agus ní h-áil leat aon leathsgéal a
ghlacadh ó dhuine eile.

Ba mhó de'n cheart a bhéadh agat dá ndeinteá thú féin
do dhaoradh agus do bhráthair a shaoradh.

Fuiling le cách má's maith leat go ndéanfadh cách
fulang leat.

Féach féin gur fada uait fós fíor-charthanacht agus
fíor-úmhluigheacht. An t-é go mbíonn siad san aige
ní ghlacann sé fearg ná fíoch chun aoinne ach chuige féin.

Ní cóir buidheachas a bheith ort mar gheall ar thú bheith
síothchánta le daoine fóghanta cneasta. Taithneann san
le gach aoinne do réir nádúra. Taithneann an tsíoth-
cháin le gach aoinne, agus bíonn grádh ag daoine do'n
mhuintir a réidhtigheann leó.

Ach maireachtaint go síothchánta i bhfochair daoine
stuacacha, crostálta, ainshrianta, agus iad ag gabháil i
n-ár gcoinnibh; sin grásta mór ó Dhia. Sin gníomh
uasal.

3. Tá daoine ann a chimeádann iad féin go síoth-
chánta agus a bhíonn síothchánta le gach aoinne eile.
Agus tá daoine ann ná fágann síothcháin acu féin ná
ag aoinne eile a theangbhuigheann leó. Crádhaid
siad daoine eile, ach crádhaid siad iad féin níos mó
'ná mar a chrádhaid siad aoinne.

Tá daoine ann, leis, a chimeádann iad féin i síoth-
cháin, agus a dheineann dícheall ar dhaoinibh eile do
tharrang chun na síothchána.

Ach pé síothcháin a dh'fhéadfaimíd a bheith againn ar an
saoghal grána so, is le rudaí dh' fhulang go foidhneach a
bheidh sí againn, agus ní le gan neithe ghabháil 'n-ár
gcoinnibh.

An t-é is fearr eolus ar conus fulang a dhéanamh,
siné an t-é is fearr go mbeidh síothcháin aige. Tá buadh
aige sin air féin. Tá smacht ar an saoghal aige. Tá
caradas Chríost aige. Agus beidh neamh mar oighreacht
aige.

CAIBIDIOL A CEATHAIR.

AIGNE GHLAN AGUS INTINN DÍREACH.

1. Sin dá sgiathán le n-a dtógtar an duine suas
go h-árd os cionn neithe saoghalta, aigne ghlan agus
intinn díreach.

Chun Dé atá triall na h-intinne atá díreach. Beir-
eann an croídhe glan greim ar Dhia, agus blaiseann
sé Dia.

Ní chuirfidh aon ghníomh fóghanta aon chlóic ort má
bhíonn do chroídhe istigh glan ó ghrádh chlaon.

An fhaid ná loirgeóchair agus ná beidh uait ach toil
Dé agus tairbhe do chómharsan, beidh t'aigne féin saor.

Dá mbéadh do chroídhe féin díreach bhéadh gach nídh
d'ár chruthuigh Dia 'n-a sgáthán bheatha agat agus 'n-a
leabhar naomh-theagaisg.

An nídh is suaraighe agus is lúgha d'ár chruthuigh Dia
taisbeánann sé mór-mhaitheas Dé.

2. Dá mbéadh maitheas agus glaine i gceart ad'
chroídhe, do chífeá gach nídh gan chosg, agus do thuigfeá
gach nídh go maith.

Sroiseann an croídhe glan neamh agus ifrean.

Fé mar atá gach duine laistigh iscadh thabharfaidh sé
a bhreith lasmuich.

3. Má tá aoibhneas ar an dtalamh so, is ag fear an
chroídhe ghlain atá sé.

Agus má tá guais agus buaireamh ann, is ag an
ndroch choinsias atá aithne ortha.

Fé mar a bhaineann an teine an mheirg de'n iarann,
'ghá lasadh tríd agus tríd, sin mar a glantar ó mhairbh-
itighe an duine a dh'iompuigheann go h-iomlán ar Dhia,
agus mar a deintear duine nua dhé.

4. Nuair a thosnuigheann duine ar bheith patfhuar
cuireann beagán oibre eagal air, agus is maith leis
sólás a dh'fhagháil lasmuich dhé féin.

Ach nuair a thosnuigheann sé ar an lámh uachtair
fhagháil air féin i gceart, agus ar ghluaiseacht i slíghe
Dé go fearamhail, ansan ní chuireann sé puinn suime
ins na neithibh a mheas sé ar dtúis a bheith chómh triob-
lóideach.

CAIBIDIOL A CÚIG.

BREITNIÚ AR DHUINE FÉIN.

1. Ní ceart dúinn iomad iontaoibhe bheith againn
asainn féin, mar bíonn grásta Dé i n-easnamh orainn,
agus bíonn ciall i n-easnamh orainn.

Ní'l ach beagán soluis ionainn, agus caillimíd an
beagán san go luath le faillighe.

Is minic, leis, ná tugaimíd fé ndeara go bhfuilimíd
chómh dall laistigh.

Is minic a dheinimíd an t-olc, agus ansan deinimíd
olc is measa 'ná é 'ghár gcosaint féin.

Tagann fearg orainn, agus measaimíd gur díogras
do Dhia a bhíonn orainn.

Cáinimíd locht i n-ár gcómharsain, agus ní cháinimíd
locht is measa 'ná é ionainn féin.

Mothuighmíd luath go leór, agus meághmíd, an rud
a thugann duine eile le fulang dúinn, agus ní chuir-
imíd aon tsuim sa rud a thugaimíd-ne le fulang do
dhuine eile.

An t-é a mheághfadh a ghníomh féin i gceart, bhéadh a
mhalairt de chúram air seachas bheith ag breith bhreithe ar
ghníomh duine eile.

2. Is mó ag fear an mhachtnaimh aire thabhairt dó
féin 'ná aire thabhairt d'aon nídh eile, agus an t-é a
thugann an aire cheart dó féin is uiriste dhó gan labh-
airt ar dhaoine eile.

Ní bheidh tú choídhche at' fhear mhachtnuightheach, dhé-
mhóideach, mura n-éistir do bhéal i dtaobh ghnótaí an fhir
thall agus do shúil a dhainginiú ort féin ar fad.

Má bhíonn t' aire ar fad ort féin agus ar Dhia ní
chuirfir mórán suime ins na neithibh a chífir lasmuich
dhíot.

Cá mbíonn tú nuair ná bíonn tú ad' láthair féin?
Agus nuair a bhíonn gach aon rud siúbhalta agat, cad
é an tairbhe dhuit é má bhíonn faillighe tabhartha agat
ionat féin?

Má's mian leat síothcháin a bheith agat agus aondacht
fhírinneach, ní foláir duit gach nídh cile chur i leith-taoibh
uait, agus tú féin amháin do chimeád os cómhair do
shúl.

3. Ansan raghaidh tú ar aghaidh go tiugh, má chimeád-
ann tú thú féin ó ghnóthaíbh an tsaoghail seo.

Má bhíonn beann agat ar aon nídh saoghalta, ámhthach,
raghaidh tú i ndiaigh lámha go tiugh.

Ná meas go bhfuil aon nídh mór, ná maith, ná árd, ná
taithneamhach, ach amháin Dia féin, nó nídh éigin a bhain-
eann le Dia.

Meas ná fuil ach neamhnídh i n-aon tsólás a gheibh-
eann tú as aon nídh cruthuighthe.

An Críostaidhe go bhfuil an grádh ceart do Dhia aige,
ní'l aon mheas aige ar aon nídh is lúgha 'ná Dia.

Ní'l sólás aigne ná fíor-áthas croídhe le fagháil ach
amháin Dia, Dia na glóire, Dia atá gan teóra, Dia
atá ins gach uile áit.

CAIBIDIOL A SÉ.

ÁTHAS Ó CHOINSIAS GHLAN.

1. Is é an coinsias glan glóire an deagh-dhuine.
Bíodh an coinsias glan agat, agus beidh áthas ort i
gcómhnuidhe.

Is féidir do'n t-é go bhfuil an coinsias glan aige
mórán a dh'fhulang, agus mórán áthais a bheith air i
n-aimhdheóin cruadhtain.

Nuair ná bíonn an coinsias glan, bíonn eagla ar
an nduine, agus buaireamh.

An t-é go mbíonn an coinsias glan aige codlann sé
go sámh. Ní bhíonn a choinsias ag déanamh buartha dhó.

Ná bíodh áthas ort choídhche ach nuair a bheidh gníomh
fóghanta déanta agat.

Ní bhíonn áthas ceart choídhche ar an ndroch dhuine.
Ná ní bhíonn suaimhneas aigne air. Óir, Ní'l suaimh-
neas le fagháil ag an aicme mhalluighthe, adeir an
Tighearna.

Agus má deirid: Taimíd ar ár socaracht. Ní'l
aon droch nídh le teacht orainn. Cé a leómhfaidh díobh-
áil a dhéanamh dúinn? ná creid iad. Mar eireóch-
aidh fearg Dé go h-obann chúcha, agus dísgeóchthar a
saothar, agus raghaid a mbearta ar neamhnídh.

2. Ní deacair do dhuine, nuair a bhíonn grádh Dé
aige, glóire do mhothú i dtrioblóidíbh. Siní glóire
na Croise Céasta.

Glóire dhíombuan iseadh an ghlóire a thugaid daoine
dh'á chéile.

Bíonn dólás ag gabháil i gcómhnuidhe le glóire an
tsaoghail.

Istigh 'n-a gcoinsias féin a bhíonn glóire na bhfíor-
aon, agus ní h-i mbéalaibh daoine.

Ó Dhia a thagann aoibhneas na bhfíoraon, agus is é
Dia is bun leis. Agus is ar an bhfírinne sheasuigheann
a n-áthas.

An t-é go mbíonn dúil aige sa ghlóire shíoruidhe,
ní bhíonn suim aige i nglóire an tsaoghail seo.

Agus an t-é do loirgeann glóire an tsaoghail, nó
do chuireann suim 'n-a leithéid, is maith an cómhartha
san ná fuil an grádh ceart aige do'n ghlóire
shíoruidhe.

Tá suaimhneas mór i gcroídhe an duine gur cuma
leis cé'cu moladh nó cáineadh a gheibheann sé.

Is uiriste suaimhneas aigne bheith ar an t-é go bhfuil
an coinsias glan aige.

Ní chuirfidh thú mholadh tuille naomhthachta ort, ná
ní chuirfidh thú cháineadh olcas ort.

Taoi'n tú mar ataoi'n tú, agus ní féidir thú dhéanamh
níos mó 'ná mar a chíonn Dia thú bheith.

Féach féin cad é an saghas tú istigh at' chroídhe féin,
agus is cuma dhuit cad déarfaid daoine at' thaobh.

Chíonn an duine do ghnúis, ach chíonn Dia do chroídhe.

Chíonn an duine do ghníomh, ach meághann Dia an
intinn atá agat.

An gníomh fóghanta dhéanamh i gcómhnuidhe, agus gan
bheith ró mhaoidhteach; sin mar a dheineann an Críost-
aidhe úmhal.

Gan sólás do ghlacadh ó aon nídh cruthuighthe; sin mar
a dheineann an t-é go bhfuil an croídhe glan aige agus
an mhainighin cheart as Dia aige.

4. An t-é ná loirgeann moladh ó dhaoine, is léir go
bhfuil sé 'ghá fhágaint féin fé Dhia ar fad. Óir ní h-é
an t-é a mholann é féin is maith, ach an t-é a gheibheann
moladh ó Dhia.

Siúbhal i bhfochair Dé laistigh; gan grádh a bheith aige
d'aon nídh lasmuich; sin mar a dheineann an Críost-
aidhe a dheineann machtnamh.

CAIBIDIOL A SEACHT.

GRÁDH D'ÍOSA TAR GACH NÍDH.

1. Is aoibhinn do'n t-é go bhfuil 'fhios aige cad é an
nídh grádh bheith aige d'Íosa, agus gan spéis a bheith aige
ann féin, ar son Íosa.

Ní foláir gach grádh eile do thréigean ar son an
Ghrádha so, mar is é toil Íosa go ngrádhfaí É féin tar
gach nídh.

Grádh claon, díombuan iseadh grádh do nídh cruth-
uighthe. Grádh dílis seasamhach iseadh grádh Íosa.

An t-é a chlaoidhfidh le neithibh cruthuighthe, tuitfidh sé
leó. An t-é a chlaoidhfidh le h-Íosa, seasóchaidh sé go
deó.

Tabhair grádh d'Íosa, agus bíodh Sé 'n-a dhuine mhuin-
teartha agat, agus nuair a thabharfaidh gach aoinne
druim lámha leat, ní sgarfaidh Sé leat, ach fanfaidh
Sé agat, agus tabharfaidh Sé saor thú sa deire.

Caithfir sgaramhaint leis an saoghal go léir sa deire,
pé olc maith leat é.

2. Cimeád tú féin i bhfochair Íosa, at' bheatha agus
at' bhás, agus bíodh do sheasamh air, mar is É féin
amháin a dh'fhéadfaidh fóirithint ort nuair a chaillfidh gach
aoinne eile ort.

Is é meón Íosa ná fuilingeóchaidh Sé grádh bheith
agat d'aoinne eile. Ní foláir leis do chroídhe bheith
aige féin ar fad, agus É bheith 'n-a shuidhe istigh ann ar
nós an ríogh.

Dá mb'eól duit do chroídhe bheith folamh i gceart
agat ó gach nídh cruthuighthe, ní baoghal ná go mbéadh
Íosa chun cómhnuidhthe ann agat.

Gheóbhair amach ar ball, aon ghrádh a thugais do
dhaoinibh agus nár thugais d'Íosa, go bhfuil sé imthighthe
gan tairbhe uait.

Ná bí ag brath ar ghuagán gaoithe mar theannta;
mar féar iseadh gach feóil, agus tuiteann a glóire
mar a thuiteann bláth an fhéir.

Meallfar thú go luath má 's ó n-a bhféachaint a bhreith-
nigheann tú daoine.

Óir, má loirgeann tú sólás agus tairbhe dhuit féin
i ndaoinibh eile, chífir go mbeidh easnamh ort go
minic.

Mura mbeidh uait ach Íosa ins gach uile nídh, ní baoghal
ná go mbeidh Íosa le fagháil agat.

Ach má's tú féin a bheidh uait, is tú féin a gheóbhair,
agus is duit féin is measa.

Mar, an t-é ná loirgeann Íosa, is mó an díobháil
a dheineann sé dhó féin 'ná mar fhéadfadh an saoghal
go léir agus a namhaid go léir a dhéanamh dó.

CAIBIDIOL A h-OCHT.

DLÚTH MHUINTEARTHAS LE h-ÍOSA.

1. Nuair a bhíonn Íosa láithreach bíonn gach nídh go
maith, agus ní feictear deacaracht i n-aon rud. Ach
nuair ná bíonn Íosa láithreach bíonn gach aon rud
cruaidh.

Nuair ná bíonn Íosa ag labhairt linn laistigh, ní
bhíonn i sólás ach seirbhthean. Ach má labhrann Íosa
oiread agus aon fhocal amháin, laistigh, mothuightear
sólás breagh.

Nár eirigh Máire Magdelén láithreach ó'n áit 'n-a
raibh sí ag gol, nuair a dubhairt Marta léi: Tá an
Máighistir anso, agus tá Sé ag glaodhach ort.

Is aoibhinn an tráth nuair a ghlaodhann Íosa ar dhuine
ó shile deór chun áthais spioradálta.

Nách seirgthe, tur, a bhíonn tú nuair ná bíonn Íosa
agat! Nách baoth, folamh, a bhíonn tú nuair a bhíonn
dúil agat i rud éigin lasmuich d'Íosa!

Nách mó de dhonas é sin 'ná dá gcaillteá an domhan
go léir?

2. Cad é an tairbhe dhuit an domhan go léir gan Íosa
bheith agat?

Is ifrean bheith gan Íosa. Is flathas aoibhinn Íosa
bheith ag duine.

Má bhíonn Íosa agat ní féidir d'aon namhaid díobháil
a dhéanamh duit.

An t-é a gheibheann Íosa, gheibheann sé saidhbhreas
tairbheach, maitheas atá os cionn gach maitheasa.

Agus an t-é a chailleann Íosa cailleann sé an
iomad ar fad, cailleann sé níos mó 'ná dá gcailleadh
sé an domhan go léir.

Ní'l aoinne chómh dealbh leis an t-é atá ag maireacht-
aint gan Íosa, agus ní'l aon duine chómh saidhbhir
leis an t-é go bhfuil Íosa aige.

3. Eolus mór iseadh a fhios a bheith ag duine conus
cómhrádh dhéanamh le h-Íosa; agus tá ciall ana mhór ag
an t-é go bhfuil 'fhios aige conus Íosa do chimeád aige.

Bí úmhal, síothchánta, agus beidh Íosa agat.

Bí démhóideach, suaimhneasach, agus fanfaidh Íosa
agat.

Tá ar do chumas Íosa do dhíbirt uait go mear, agus
a ghrásta do chailleamhaint, má iompuigheann tú chun
neithe saoghalta.

Agus má dheineann tú É dhíbirt uait agus É chaill-
eamhaint, cé chuige go ruithfir, agus cé bheidh 'n-a dhuine
mhuinteartha agat ansan?

Is deacair duit maireachtaint gan duine muin-
teartha, agus mura mbeidh Íosa 'n-a dhuine mhuin-
teartha tar chách agat, beidh tú go dólásach agus go
h-uaigneach.

Is leamh an obair duit, d'á bhrígh sin, do mhainighin
a bheith agat as aon duine eile, ná áthas a dh'fhagháil i
n-aon duine eile.

B' fhearra dhuit go mór an saoghal go léir a bheith
at' choinnibh 'ná fearg do chur ar Íosa.

As a bhfuil de cháirdibh an tsaoghal agat, d'á bhrígh
sin, bíodh Íosa, i gcómhnuidhe, 'n-a chara fé leith agat.

4. Bíodh grádh agat dóibh go léir ar son Íosa, ach
bíodh grádh agat d' Íosa ar a shon féin.

Is d'Íosa Críost amháin is ceart grádh fé leith a
thabhairt, mar is É amháin is maith agus is dílis, tar
chách eile.

Tá ceangailte ort grádh bheith agat do chách uile, idir
charaid agus namhaid, ar son Íosa, agus i n-Íosa. Agus
tá ceangailte ort bheith ag guidhe chun Íosa ar a son
go léir, ionus go gcuirfidís aithne air agus go mbéadh
grádh acu dhó.

Ná h-iarr choídhche moladh fé leith dhuit féin ná grádh
fé leith. Is do Dhia amháin is dual na neithe sin, mar
ní'l ann ach aon Dia amháin.

Ná bíodh dúil agat go mbéadh cion ró mhór ag duine
eile ort. Agus ná bíodh cion ró mhór agat ar aoinne.
Ach bíodh Íosa ionat féin agus ins gach deaghdhuine
agat.

5. Bí glan, saor, ad' chroídhe agus ad' aigne, gan
greim ag aon nídh cruthuighthe ort.

Ní foláir duit bheith nochtaidhthe, agus croídhe glan a
bheith agat, i láthair Dé, má's maith leat caoi bheith agat
ar a thuisgint cad é an sólás atá sa Tighearna.

Agus go deimhin ní thiocfaidh san leat choídhche mura
ndeinidh grásta Dé teacht ort ar dtúis agus tú
tharrang chun Dé; i dtreó go sgaoilfeá uait gach aoinne
eile agus go mbeitheá at' aonar ag Dia.

Mar nuair a thagann grásta Dé chun an duine, bíonn
ar chumas an duine aon nídh is maith leis a dhéanamh.
Ach nuair a dh'imthigheann grásta Dé uaidh, ní bhíonn

ann ach duine bocht dealbh, lag, agus gan i n-áirighthe
dhó ach bualadh.

Ansan féin ní cóir dó dul i n-éadóchas ná a mhisneach
do chailleamhaint. Is ceart dó a thoil do chur le toil
Dé, agus gach nídh a dh'fhulang fé mar a thiocfaidh sé,
i n-onóir d'Íosa, mar tagann an ghrian i ndhiaigh na
fearthana; agus tagann an samhradh i ndiaigh an gheimh-
ridh; agus an lá i ndiaigh na h-oídhche; agus an ciúnas
i ndiaigh na gaoithe.

CAIBIDIOL A NAOI.

EASBA GACH SÓLÁIS.

1. Ní deacair neamhnídh dhéanamh de shólás saogh-
alta nuair a bhíonn sólás Dé againn.

Ach is nídh mór, nídh ana mhór, ana dheacair, do dhuine
sólás ó Dhia agus sólás ó dhaoine bheith i n-easnamh i
n-aonfheacht air; bheith toiltheanach, i n-onóir do Dhia,
chun sórd díbirte croídhe a dh'fhulang, agus gan aon
nídh a dhéanamh ar son duine féin, ná cuimhneamh ar
luacht saothair dhuine féin.

Cad é an iongnadh tú bheith soilbhir démhóideach an
fhaid a bhíonn grásta Dé ag cabhrú leat chuige? Taith-
neann an tráth san le gach aoinne.

Tá marcaigheacht shuairc ag duine an fhaid is é grásta
Dé atá 'ghá iomchar.

Agus nuair is é Dia a bhíonn ag iomchar duine agus
ag déanamh eoluis dó, cad é an iongnadh ná mothuigh-
eann an duine sin ualach?

2. Is ana mhaith linn adhbhar sóláis a bheith againn,

agus is ró dheacair leis an nduine é féin do chur uaidh
féin.

Do rug an mairtireach naomhtha Labhrás buadh ar
an saoghal, agus do sgar sé le n-a shagart naomhtha.
Níor dhein sé ach neamhnídh do shólás an tsaoghail, agus
tré n-a ghrádh do Chríost d'fhuiling sé an t-árd shagart
Sicstus do thógáilt uaidh, bíodh go raibh ana chion aige
air.

Do bhuaidh sé, le n-a ghrádh do Chríost, ar a ghrádh do
dhuine. Do thogh sé toil Dé roim shólás daona.

Ar an gcuma gcéadna foghluim-se conus sgara-
mhaint le caraid éigin dílis, tré d' ghrádh do Dhia.

Agus má thréigeann do chara thú ná bí ró bhuartha
mar gheall air sin. Caithfimíd go léir sgaramhaint le
n-a chéile sa deire.

3. Ní foláir do'n duine bheith ag troid 'n-a choinnibh
féin go cruaidh, agus ar feadh mórán aimsire, sar a
mbeidh 'fhios aige i gceart conus smacht a chur air féin,
agus a chroídhe do tharrang ar fad chun Dé.

Nuair a bhíonn seasamh dhuine air féin ní deacair
dó sleamhnú chun sóláis daona.

Ach an t-é go mbíonn an grádh ceart aige do
Chríost, agus an dúil cheart aige ins na sobhailcíbh, ní
chromann sé chun sóláis daona ná chun aoibhnis na
beatha so. Is túisge leis deagh-oibreacha cruadha do
dhéanamh, cruadhtain agus annró dh'fhulang, le grádh
do Chríost.

4. D'á bhrígh sin, nuair a thabharfaidh Dia sólás
spioradálta dhuit, glac é agus bí buidheach. Ach bíodh
'fhios agat nách tusa do thuill é, ach gur tabharthas ó Dhia
é.

Ná bíodh mór-is-fiú ort mar gheall air, ná mórtais,
ná uabhar. Ach úmhluigh thú féin mar gheall air, agus

tabhair breis aireachais duit féin ins gach nídh d'á
ndéanfair. Bíodh sgáth agus eagal ort, mar imtheóchaidh
an tráth san, agus tiocfaidh tráth an chatha agus an
chruadhtain.

Nuair a tógfar uait an sólás, ná tuiteadh an lug ar
an lag agat. Fuiling an t-easnamh go h-úmhal, agus
fan le casadh an tsóláis ort. Tá ar chumas Dé sólás
is mó 'ná é thabhairt airís duit.

Ní chuireann rud de'n tsórd san aon iongnadh ar
dhaoine go bhfuil taithighe acu ar shlíghe Dé. Ins na
naoimh móra, agus ins na fáidhibh, sa tsean-aimsir,
dheineadh sólás agus dólás uanuigheacht ar a chéile go
minic ar an gcuma san.

5. Deireadh duine acu, nuair a bhíodh an sólás aige:
Dubhart liom féin, i lár na flúirse a bhí agam, Ní
thiocfaidh buaireamh orm choídhche.

Ach nuair a tógadh uaidh an grásta do labhair sé airís:
D'iompuighis uaim do ghnúis, ar seisean le Dia, agus
tháinig buaireamh orm.

Ach, tríd a's tríd, ní théigheann sé i n-éadóchas. Is
amhlaidh a ghlaodhann sé níos déine ar Dhia: Ort-sa, a
Thighearna, a bheidh mé ag glaodhach, adeir sé, agus chun
mo Dhia iseadh chuirfead mo ghuidhe.

Fé dheire gheibheann sé toradh a ghuidhe agus innseann
sé go bhfaigheann: Tá éistithe ag Dia liom, adeir sé,
agus tá truagh tagaithe aige dhom. Tá an Tighearna
'n-a chabhair agus 'n-a chongnamh agam.

Conus san?- Tá mo dhólás iompuighthe chun sóláis
agat, adeir sé, agus tá áthas curtha am' thimcheall
agat.

Má's mar sin a bhí an sgéal ag na naoimh móra ní
ceart do dhaoinibh bochta mar sinne tuitim i n-éadóchas
má leigtear dúinn bheith tamall díograsach agus

tamall patfhuar, mar bíonn an Spioraid ag teacht
agus ag imtheacht do réir intinne a thoile féin. Uime
sin adeir Iób naomhtha: Tagann Tú chuige go moch,
agus trialann Tú é go h-obann.

6. Cad air, d'á bhrígh sin, gur ceart dom mo sheasamh
a bheith agam ach ar Dhia? Agus cad as gur ceart dom
mo mhainighin a bheith agam ach a' mór-thrócaire Dé
amháin agus as a ghrásta naomhtha?

Óir, bíodh daoine fóghanta am' thimcheall, agus
bráithre démhóideacha, agus cáirde dílse, agus leabhair
bheannuighthe, agus sgríbhinní breaghtha, agus cantainn
aoibhinn salm, is ró bheag an tairbhe dhom iad go léir
nuair a bhíonn sólás na ngrást imthighthe uaim, agus gan
fágtha agam ach mo dhealbhas féin.

Ní'l aon leigheas ag duine an uair sin ach an fhoidhne,
agus a thoil do chur go h-úmhal le toil Dé.

7. Níor casadh orm riamh fós aon duine a bhí chómh
diadha, chómh démhóideach san, nár mhothuigh sé uaireanta
sólás an ghrásta ag imtheacht uaidh, agus maolú ag
teacht ar a dhíogras.

Agus ní raibh aon naomh a fuair árdú agus soillsiú
spioradálta, nár cuireadh cathana cruadha air roimis
sin nó 'n-a dhiaigh san.

Mar, an t-é ná fuilingeann cruadhtan agus triob-
lóid le grádh do Dhia, ní thuilleann sé na neithe doimhne
a bhaineann le Dia do thaisbeáint dó.

Is gnáth, nuair a thagann an cath, ná bíonn ann ach
cómhartha ar an sólás a thagann 'n-a dhiaigh.

Mar, is do'n mhuintir a trialtar sa chath atá an
sólás geallta: Is do'n t-é a bhéarfaidh buadh, ar
Seisean, a thabharfad biadh de chrann na beatha.

8. Tugtar, leis, sólás ó Dhia i dtreó go mbéadh
an duine níos treise chun an chatha do sheasamh. Ansan

tagann an cath air, i dtreó ná glacfadh sé uabhar mar
gheall ar an sólás.

Ní'l an diabhal 'n-a chodladh, agus tá an cholann
beó fós. D'á bhrígh sin bí-se ollamh i gcómhnuidhe do'n
chath. Táid do namhaid ar do chlí agus ar do dheis,
agus ní'l aon tsuaimhneas agat le fagháil uatha.

CAIBIDIOL A DEICH.

BUIDHEACHAS AR DHIA MAR GHEALL AR A GHRÁSTA.

1. Is chun oibre dhéanamh do rugadh thu. Cad chuige
dhuit, mar sin, bheith a d'iarraidh suaimhnis?

Cuir rómhat fulang a dhéanamh níos mó 'ná sólás a
dh'fhagháil. Cuir rómhat an chros a dh'iomchar níos mó
'ná áthas a bheith ort.

Ní h-aon démhóideacht duit sólás do lorg. Ní'l
aoinne de mhuintir an tsaoghail nár mhaith leis sólás
agus áthas spioradálta dh'fhagháil dá bhféadadh sé é.

Mar, is mó go mór an t-aoibhneas atá i sólás
spioradálta 'ná mar atá i n-aon phléisiúr saoghalta,
'na i n-aon phléisiúr a bhaineann leis an gcolainn.

Mar, is neamhnídh, nó is salachar, gach pléisiúr
saoghalta. Pléisiúr spioradálta, ámhthach, is as na
sobhailcíbh a dh'fhásann sé, agus is é Dia a chuireann
isteach i gcroídhe an duine é, agus ní'l aon phléisiúr
eile uasal, glan, ach é.

Ní féidir d'aoinne, ámhthach, an sólás spioradálta
san ó Dhia a bheith aige i gcómhnuidhe, do réir mar is
maith leis, mar ní bhíonn am an chatha abhfad gan teacht.

2. Tá dhá nídh a chuireann i gcoinnibh an tsóláis

spioradálta go mór, is iad san iomad sriain d'á
leigint leis an aigne, agus iomad iontaoibhe as duine
féin.

Is maith a dheineann Dia é nuair a thugann Sé grásta
an tsóláis do'n duine, ach is olc a dheineann an duine
é nuair ná tugann sé buidheachas an tsóláis sin ar
fad do Dhia, agus É mholadh mar gheall air.

Siné cúis ná féadaid tabharthaistí na ngrást ruith
chúghainn, mar ní bhímíd buidheach de Dhia mar gheall
ortha, agus ní admhuighmíd gur ó Dhia amháin a gheibhmíd
iad.

Óir, tabharfar na grásta i gcómhnuidhe do'n t-é a
bhéarfaidh buidheachas mar gheall ortha, agus an rud a
tugtar do'n duine úmhal cimeádfar ó fhear an uabhair é.

3. Ní h-áil liom sólás a bhainfeadh díom dólás
croídhe, agus ní'l lorg agam ar dhlúth-mhachtnamh a
tharraingeóchadh mé chun uabhair, b'fhéidir.

Óir ní naomhtha gach árd; ná ní maith gach milis. Ná
ní glan gach dúil; ná ní h-ionmhuin le Dia i gcómhnuidhe
an nídh is ionmhuin linne.

Is áil liom, agus glacaim, an grásta d'úmhlóchaidh
mé agus d'fhágfaidh eagla Dé orm i gcómhnuidhe, agus
d'fhágfaidh mé níos tugtha chun mé féin do thréigean.

An t-é go bhfuil teagasg faghálta aige ó bhronnadh
na ngrást air, agus smachtú ó tharrang na ngrást
uaidh, ní baoghal go mbeidh buidheachas aon mhaitheasa
aige air féin. Admhóchaidh sé ná fuil ann féin ach
duine bocht dealbh, lom.

Tabhair do Dhia an nídh is le Dia, agus cimeád agat
féin an nídh is leat féin. 'Sé sin, tabhair buidheachas
do Dhia mar gheall ar a ghrásta, agus tuig ná fuil
agat féin ach an peaca, agus ná fuil ag dul duit ach
an pionós is dual do'n pheaca.

4. Cuir thú féin i gcómhnuidhe san áit is ísle, agus
tabharfar duit an áit is aoirde. Is le chéile a ghabhaid
siad. Ní bhíonn árd gan íseal. Ní bhíonn bárr gan
bun faoi. Agus is ar an mbun a sheasuigheann an
bárr.

Na naoimh is aoirde os cómhair Dé is iad is ísle
os cómhair a n-aigne féin. Agus d'á mhéid a nglóire
iseadh is mó a n-úmhluigheacht. Bíd siad lán de'n
fhírinne agus de'n ghlóire spioradálta, agus ansan
ní bhíonn aon bheann acu ar ghlóire fholamh an tsaoghail
seo.

Bíd siad greamuighthe go daingean ar Dhia, agus
ansan ní bhíonn aon tslíghe 'n-a gcroídhe do mhór-is-fiú.

Agus an mhuintir a thuigeann gur ó Dhia gach uile
nídh, pé tabharthas a bhíonn faghálta acu ní loirgid siad
glóire ó n-a chéile mar gheall air, ach loirgid siad an
ghlóire atá ó Dhia amháin. Is áil leó go molfaí Dia
os cionn gach uile nídh, ionta féin agus ins na naoimh
go léir, agus sin a mbíonn uatha choídhche.

5. Bí-se buidheach nuair a tugtar an beagán duit,
agus tuillfir go dtabharfaí an mórán duit.

Ní h-eadh, ach glac an beagán 'n-a mhórán, agus glac
an suarachas 'n-a thabharthas fé leith.

Féach chun mórdhachta an t-É a thugann duit an tabh-
arthas, agus chífir nách tabharthas beag ná tabharthas
suarach aon nídh a thugann Sé dhuit. Ní beag aon nídh
a gheibhtear ó Dhia na glóire.

Dá mb' iad na pionóisí féin iad, a chuireann Sé
orainn, is ceart dúinn bheith buidheach dé mar gheall
ortha. Is chun leasa ár n-anama a chuireann Sé chúgh-
ainn gach nídh de'n tsórd san d'á leigeann Sé chúgh-
ainn.

An t-é n-ar mian leis grásta Dé chimeád, bíodh sé

buidheach de bhárr a bhfaghann sé; foidhneach nuair a
tógtar uaidh é; ag guidhe go dtabharfaí thar n-ais dó
é; úmhal, aireach, le h-eagla go gcaillfeadh sé é.

CAIBIDIOL A h-AONDÉAG.

A LUIGHEAD DAOINE A THUGANN GRÁDH DO
CHROIS ÍOSA.

1. Tá ag Íosa anois a lán daoine go bhfuil grádh acu
do rígheacht Íosa ar neamh, ach fíor-bheagán daoine gur
fonn leó Cros Íosa d'iomchar; a lán atá ag lorg
sóláis, fíor-bheagán atá tugtha do thrioblóidíbh a
dh'fhulang; alán gur maith leó suidhe chun búird i bhfochair
Íosa, fíor-bheagán gur maith leó troscadh dhéanamh i
bhfochair Íosa.

Is maith le gach aoinne bheith séanmhar i bhfochair Íosa.
Ní'l ach beagán gur maith leó pianta dh'fhulang ar a shon.

Is maith le n-a lán Íosa do leanmhaint chómh fada
le briseadh an aráin; ach ní'l puinn gur maith leó dul
chómh fada le cailís na Páise dh 'ól.

Molann a lán a mhírbhuiltí. Ní thaithneann tarcuisne
na croise le puinn.

Tá a lán agus bíonn grádh acu d'Íosa an fhaid ná
gabhann aon rud 'n-a gcoinnibh. Bíd siad 'á mholadh
agus ag breith bhuidheachais leis an fhaid a bíd siad ag
fagháil sóláis uaidh.

Ach má cheileann Sé É féin ortha beagán, agus má
fhágann Sé iad ar feadh tamaill, siúd ag gearán iad
agus ag cásamh, nó ag tuitim i n-éadóchas ar fad.

2. An mhuintir, ámhthach, nách ar son an tsóláis a

tugtar dóibh a bhíonn grádh acu d'Íosa, ach ar son Íosa
féin, is ag breith bhuidheachais leis a bhíd siad, pé 'cu
dólás nó sólás a tugtar dóibh.

Agus dá mb'é a thoil naomhtha gan aon bhlúire sóláis
a thabhairt choídhche dhóibh, ní thabharfaidís choídhche dhó ach
moladh agus buidheachas.

3. Ó, cad ná féadann grádh d'Íosa dhéanamh, nuair
a bhíonn sé glan ó ghrádh do dhuine féin nó ó bheith ar
mhaithe le duine féin.

An mhuintir a bhíonn coitchianta ag lorg sóláis, cad
'tá ionta ach lucht tuarastail do lorg?

Nách grádh dhóibh féin, níos mó 'ná do Chríost, atá ag
an muintir a bhíonn ag féachaint i gcómhnuidhe chun a
dtairbhe féin nó chun a sochair féin?

Cá bhfuil an duine le fagháil atá ollamh ar sheirbhís Dé
dhéanamh i n-aisge?

4. Is fánach le fagháil duine chómh spioradálta san
go bhfuil sé lom ó gach nídh.

Cá bhfuil an duine le fagháil atá gan beann ar
shaidhbhreas, agus lom, i n'aigne, ó gach nídh cruthuighthe?
Is fada anonn a luach, chómh fada le h-imeallaibh an
domhain.

Tugadh duine uaidh a chuid an tsaoghal; is neamhnídh
fós é.

Deineadh duine aithrighe mhór; ní'l ann fós ach
suarachas.

Foghlumuigheadh duine iomláine gach eoluis; ní puinn
atá déanta aige fós.

Bíodh fíoraontacht mhór aige, agus díogras, agus
démhóideacht ar lasadh; tá mórán i n-easnamh air fós.
Tá i n-easnamh fós air an nídh is mó n-a bhfuil gádh
aige leis.

Cad é an nídh é sin? Tar éis gach uile nídh a

thréigean dó, go dtréigfeadh sé é féin. Go sgarfadh
sé ar fad leis féin. Go bhfágfadh sé é féin agus
ná béadh aon ghrádh feasta aige dhó féin.

Nuair a bheidh gach nídh déanta aige, do réir mar is
dóich leis is ceart dó, tuigeadh sé i n'aigne ná fuil
aon rud déanta aige.

5. Nuair a bheidh gnó mór maith déanta aige, ná
measadh sé an gnó bheith mór ná maith; ach tuigeadh sé
ná fuil ann féin ach seirbhíseach gan mhaith, fé mar adeir
Béal na Fírinne: Nuair a bheidh gach nídh déanta agaibh
atá órduighthe dhaoibh, abraidh, Ní'l ionainn ach seirbh-
ísigh gan mhaith.

Ansan iseadh is féidir dó bheith go dealbh agus go
lom i gceart, sa spioraid, agus a rádh, mar aon leis
an bhFáidh: Aonarán bocht iseadh mise.

Agus fós, ní'l aoinne is saidhbhire, ná is mó cómh-
acht, ná is sgurtha ó cheangalaibh, 'ná an duine sin gur
b'eól dó sgaramhaint le gach aon rud, agus é féin
do chur san áit is ísle.

CAIBIDIOL A DÓ-DHÉAG.

BÓTHAR RÍOGA NA CROISE NAOMHTA.

1. Focal cruaidh, dar le n-a lán, iseadh an focal
so: Tréig thú féin; tóg chúghat do chros, agus lean
Íosa.

Ach beidh sé níos deacra go mór éisteacht leis an
bhfocal deirineach úd: Imthighidh uaim, a dhrong mhall-
uighthe, isteach sa teine shíoruidhe.

Na daoine a dh'éisteann anois leis an bhfocal i

dtaobh na croise, ní gádh dhóibh aon eagal a bheith ortha
roimis an bhfocal i dtaobh na teine síoruidhe.

Beidh an cómhartha so na croise ins na flathais nuair
a thiocfaidh an Tighearna ag tabhairt na breithe.

Seirbhísigh na croise, an mhuintir a chaith a mbeatha
do réir Chríost ar an gCrois Chéasta, beid siad go léir
an uair sin lán de mhainighin ag teacht i láthair an
Chríost chéadna agus É ag tabhairt na breithe.

2. Cad é an t-eagal atá ort mar sin an chros do
thógaint chúghat, agus gur b'í a bhéarfaidh isteach sa
rígheacht thú?

Sa chrois atá leas anama. Is inti atá beatha shíor-
uidhe. Is inti atá cosaint ar namhaid. Is í a thugann
sólás ó neamh dúinn, agus neart aigne, agus áthas
anama. Is inti atá bárr gach sobhailce. Is inti ata
críochnú gach naomhthachta.

Ní'l sábháil anama, ná súil le beatha shíoruidhe ach
i gCrois an tSlánuightheóra.

Tóg chúghat do chros, d'á bhrígh sin, agus lean Íosa,
agus sroisfir an bheatha shíoruidhe.

Tá Íosa imthighthe rómhat, ag iomchar a chroise, agus
d'fhuiling Sé bás duit ar an gcrois, i dtreó go
ndéanfá-sa do chros a dh'iomchar agus gur bh'ionmhuin
leat bás ar an gcrois.

Óir, má gheibheann tú bás i n-aonfheacht le h-Íosa,
beidh tú beó i n-aonfheacht le h-Íosa. Agus má bhíonn
tú páirteach 'n-a pheanaid, beidh tú páirteach 'n-a
ghlóire.

3. Féach; is í an chros an nídh go léir. Agus is é an
bás an gnó go léir. Agus ní'l bóthar eile chun na
beatha, ná chun suaimhnis aigne, ach bóthar na croise
naomhtha agus na peanaide chun aithrighe i n-aghaidh an
lae.

Eirigh ad' rogha áit, cuardaigh do rogha rud, ní
bhfaighir bóthar níos aoirde thuas ná bóthar níos sábhálta
thíos, 'ná an bóthar san na croise naomhtha.

Riaruigh gach uile nídh do réir do thoile agus do
thuisgiona, agus chífir ná beidh aon dul agat ó rud
éigin a bheith le fulang agat i gcómhnuidhe, pé'cu is
toil leat é nó nách toil. 'Sé sin le rádh, beidh an
chros agat i gcómhnuidhe, pé'cu is maith leat é nó nách
maith.

Beidh teinneas ort ad' bhallaibh beatha, nó beidh
buairt agat le fulang ad' aigne.

4. Uaireanta beidh Dia imthighthe uait. Uaireanta
eile beidh do chómharsa ag cur trioblóide ort. Agus
i n-éaghmuis an méid sin, beidh tú féin go minic ad'
chrádh féin.

Agus mar bhara air go léir, ní bheidh aon leigheas
agat le fagháil, ná aon fhuasgailt. Ní foláir duit
fulang pé faid is toil le Dia é.

Óir is é toil Dé nách foláir duit a dh'fhoghluim conus
buaireamh gan sólás a dh'fhulang, agus conus tú féin
a dh'fhágáilt ar fad i láimh Dé, i dtreó go gcuirfeadh
an fulang breis úmhluigheachta ort.

Ní'l aoinne a thuigeann Páis an tSlánuightheóra chómh
maith leis an t-é a chaitheann rud éigin de'n tsórd
a dh'fhulang.

Tá an chros, d'á bhrígh sin, le fagháil i gcómhnuidhe,
agus tá sí ad' chóir ins gach aon bhall.

Ní'l aon dul uaithi agat pé áit 'n-a ruithfir, mar pé
áit 'n-a ngeóbhair béarfair thú féin leat ann, agus
beidh tú féin agat i gcómhnuidhe.

Féach suas nó féach síos, féach amach nó féach isteach;
gheóbhair an chros ins gach aon bhall; agus ní foláir
duit an fhoidhne dhéanamh ins gach aon bhall, má's maith

leat suaimhneas aigne bheith agat, agus an choróinn
shíoruidhe do thuilleamh.

5. Má iomcharann tú an chros go toiltheanach iomcha-
róchaidh sí thú, agus béarfaidh sí léi thú chun na críche
atá uait, chun na h-áite 'n-a mbeidh deire le fulang,
nídh ná beidh anso choídhche.

Má iomcharann tú í i gcoinnibh do thoile, is amhlaidh a
bheidh tú ag déanamh tuille ualaigh duit féin, agus ag
méadú do thrioblóide; agus pé rud a dhéanfair caith-
fir í dh'iomchar.

Má chaitheann tú dhíot cros, ná bíodh aon phioc d'á
mhearbhall ort ná go gcurfar ort ceann eile, ceann a
beidh níos truime, b'fhéidir.

6. An amhlaidh is dóich leat go bhféadfair-se dul ó
nídh nár fhéad aon duine riamh fós dul uaidh? Cá
bhfuil an naomh a ghaibh tríd an saoghal so gan cros
agus buaireamh?

Dá mb'é ár Slánuightheóir Íosa Críost féin é, ní
raibh Sé uair a' chloig d'á bheatha gan dólás: Mar sin,
adeir Sé, níor bh'foláir do Chríost fulang, agus eirighe
ós na mairbh, agus ar an gcuma san teacht isteach 'n-a
ghlóire.

Agus cad ab áil leat-sa bheith ag lorg bóthair eile,
i n-éaghmuis an bhóthair ríoga so, bóthar na croise
naomhtha?

7. Cros agus mairtireacht ab eadh beatha Chríost ar
fad, agus tusa a d'iarraidh suaimhnis agus áthais duit
féin!

Tá dearmhad ort, dearmhad mór, má loirgeann tú
aon rud ach peanaid ar an saoghal so. Ní'l i mbeatha
an duine ar an saoghal so ach peanaid ar fad, agus an
chros ins gach aon bhall ann.

Agus an t-é is doimhne a théigheann sa bheatha spiorad-

álta is minic gur b'é a gheibheann na crosa is truime,
mar, tré mhéid a ghrádh do Dhia, is air is cruadha bheith
deighilte ó Dhia.

8. Ach san am gcéadna, i lár na peanaide go léir,
ní'l an duine sin gan gaoth sóláis ag teacht chuige.
Ag fulang na croise dhó tuigeann sé i n'aigne go
bhfuil an sochar spioradálta ag dul i méid dó.

Fuilingeann sé an t-ualach le lán chroídhe, agus ansan
is mainighin as Dia agus súil le sólás a bhíonn aige
i n-inead an ualaigh.

Agus d'á mhéid a cráidhtear an cholann leis an
bpionós iseadh is mó a neartuightear an aigne laistigh
le grásta Dé.

Agus uaireanta, mar gheall ar an ngrádh a bhíonn
ag an nduine do'n tsólás a gheibhtear ó chrois Chríost,
bíonn an neartú aigne a dheineann an fulang agus
an pionós chómh láidir sin nách maith leis an nduine
bheith 'n-a n-éaghmuis. Tuigeann sé i n'aigne d'á
mhéid a dh'fhuilingeóchaidh sé ar son Dé gur b'eadh is
taithneamhaighe a bheidh sé i láthair Dé.

Ní h-ar an nduine is cóir a bhuidheachas san a bheith,
ach ar ghrásta Chríost féin. Tá grásta Dé chómh
cómhachtach san go gcuireann sé fhiachaint ar nádúr
lag an duine, an pionós agus an trioblóid is
fuath leis, do lorg agus do ghlacadh agus d'fhulang,
le díogras.

9. Ní'l sé do réir nádúra an duine an chros
d'iomchar, an chros do ghrádhú, an cholann do smachtú
agus do chur fé chois, diúltú d'onóir, cur suas le
tarcuisne, é féin d'ísliú, agus dúil a bheith aige go
n-ísleóchadh daoine eile é; gach bárthan agus gach díobh-
áil a dh'fhulang le foidhne, agus gan aon lorg a bheith
aige ar tairbhíbh an tsaoghail seo.

Féach isteach ionat féin agus chífir ná fuil ar do
chumas i n-aon chor neithe de'n tsórd san a dhéanamh.

Ach má bhíonn do mhainighin as Dia agat tabharfar
duit ó neamh an cumas. Curfar an saoghal agus an
cholann fé smacht do thoile.

'N-a theannta san, má bhíonn arm an chreidimh agat,
agus séala croise Chríost ort, ní h-eagal duit an
namhaid, an diabhal.

10. Cuir rómhat, d'á bhrígh sin, mar a dhéanfadh
seirbhíseach maith dílis le Críost, cros do Tighearna
d'iomchar go fearamhail, ó's ar an gcrois a céasadh É
ar do shon-sa.

Cuir rómhat mórán bárthain agus mórán míochothraim
a dh'fhulang an fhaid a bheidh tú sa bheatha mhí-fhortiúnach
so. Óir sin mar a bheidh agat, pé áit 'n-a mbeir.
Agus sin mar gheóbhair an bheatha so, pé áit 'n-a raighir
i bhfolach.

Ní foláir an sgéal a bheith amhlaidh. Ní'l aon leigheas
ar na trioblóidíbh, ná aon dul uatha, ach iad d'fhulang.

Má's maith leat caradas an Tighearna bheith agat,
agus tú bheith páirteach leis, ól a chailís le grádh
dhó.

Fág fé Dhia na sóláis. Tugadh Sé dhuit iad nó cim-
eádadh Sé uait iad, do réir a thoile naomhtha.

Ach tusa, cuir-se rómhat na trioblóidí dh'fhulang,
agus abair leat féin gur sóláis ana mhóra iad. Óir ní
h-aon chomórtas trioblóidí na h-aimsire atá againn
anso, i n-aice leis an nglóire shíoruidhe a thuillfid siad
duit, bíodh go gcurfaí iad go léir ort féin agus go
bhféadfá féin iad go léir a dh'fhulang.

11. Nuair a bheidh tú i dtreó go mbeidh na triob-
lóidí milis duit, agus go mbeidh dúil agat ionta ar
son Chríost, ní misde dhuit a mheas an uair sin go

bhfuil an sgéal go maith agat, mar beidh flathas Dé ar
an dtalamh so agat.

An fhaid a bheidh doicheall roimis an bpionós agat
agus tú ag teitheadh uaidh, beidh an sgéal go h-olc
agat. Is pionós bheith ag teitheadh ó phionós, agus
cimeádfaidh an pionós san suas leat i gcómhnuidhe.

12. Má shocaruigheann tú t'aigne, mar is ceart
duit í shocarú, ar an bpionós a dh'fhulang, agus ar an
mbás a dh'fulang, beidh an sgéal go maith agat gan
a thuille ríghnis, agus beidh suaimhneas ort.

Dá dtógtaí suas tú, mar a tógadh Pól, go dtí an
tríomhadh flathas, ní chuirfeadh san tú ó neithe bheith le
fulang agat: Taisbeánfad-sa dhó san, adubhairt
Íosa, cad iad na neithe móra atá le fulang aige ar
son m'ainime.

Tá ort pionós a dh'fhulang, d'á bhrígh sin, má's maith
leat grádh bheith agat d'Íosa agus a thoil do dhéanamh
i gcómhnuidhe.

Ó, dá mb' fhiú thú go dtabharfaí nídh dhuit le fulang
ar son ainime Íosa! Cad í an ghlóire le méid a bhéadh
d'á bhárr agat! Cad é an t-áthas a churfá ar aingeal-
aibh Dé! Cad é an deagh-shampla thabharfá do'n
chómharsain!

Mar, molann gach aoinne an fulang, bíodh gur
fánach duine gur maith leis fulang a dhéanamh.

Agus go deimhin ba chóir duit-se roinnt bheag
a dh'fhulang ar son Chríost, nuair a chíonn tú na
slóighte ag fulang pionóisí móra ar son an tsaoghail
seo.

14. Tuig an méid seo go cruinn. Beatha báis
iseadh is ceart duit-se chaitheamh. Dá mhéid a bhásuigh-
eann duine a bheatha féin iseadh is mó a thosnuigheann
sé ar bheith beó chun Dé.

Ní'l aoinne oireamhnach chun neithe spioradálta do
bhreithniú ach an t-é a dh'ísligheann é féin chun triob-
lóidí dh'fhulang ar son Chríost.

Ní'l aon rud is taithneamhaighe i láthair Dé, ná is
tairbhighe do dhuine féin, 'ná neithe dh'fulang go foidh-
neach ar son Chríost.

Dá mbéadh do rogha le fagháil agat, b'fhearra dhuit
fulang ar son Chríost do thogha 'ná mórán sóláis do
thogha, mar do dhéanfadh an fulang thú cosmhail le
Críost féin, agus leis na naoimh.

Mar ní h-iad an sólás spioradálta agus an mhís-
leacht a thuillfidh luacht saothair dúinn ná a dhéanfaidh
leas anama dhúinn, ach fulang pian agus fulang
trioblóidí le foidhne iseadh dhéanfaidh é.

15. Dá mbéadh aon nídh eile níb' fhearr agus níba
thairbhighe chun na cine daona dh'fhuasgailt 'ná pianta
dh'fhulang ar a shon, do thaisbeánfadh ár Slánuightheóir
dúinn an nídh sin, le briathar agus le gníomh.

Is é rud a thaisbeáin Sé go soiléir d'á dheisgiobulaibh
a bhí 'ghá leanmhaint, agus do ghach duine gur mian leis É
leanmhaint, 'ná gur bh'é a leas an chros a dh'iomchar:
Má's mian le h-aoinne teacht am' dhiaigh-se, ar Seisean,
tógadh sé chuige a chros agus leanadh sé Mé.

Tar éis gach nídh do léigheadh agus do bhreithniú, d'á
bhrígh sin, ní féidir a rádh sa deire ach, gur tré mhórán
trioblóidí a chaithfimíd dul isteach i rígheacht Dé.

AN TRÍOMHADH LEABHAR.

CAIBIDIOL A h-AON.

SÓLÁS CROÍDHE.

1. Éistfead leis an nídh a labharfaidh an Tighearna
Dia ionam.

Is aoibhinn do'n Chríostaidhe a bhíonn ag éisteacht
leis an dTighearna ag labhairt istigh 'n-a chroídhe, agus
d'airigheann focal an tsóláis ó n-a bhéal.

Is aoibhinn do'n chluais a ghlacann an cogar san ó
Dhia, agus ná cuireann suim ar bith i gcogarnach an
tsaoghail seo.

Is dearbh gur b'aoibhinn do'n chluais sin ná bíonn
ag éisteacht le gleó an tsaoghail lasmuich, ach le guth
na fírinne ag teagasg laistigh.

Is aoibhinn do'n tsúil a bhíonn dúnta dos na neithibh
atá lasmuich agus ag féachaint go géar ar na neithibh
laistigh.

Is aoibhinn do'n mhuintir a thuigeann na neithe laistigh,
agus a bhíonn ag déanamh a ndíchill, ó lá go lá, ar iad
féin d'ollmhú chun gnóthaí diamhara Dé do thuisgint
níos fearr.

Is aoibhinn do'n mhuintir a bhíonn ag tnúth go bhfaigh-
dís caoi ar iad féin a thabhairt suas do Dhia, agus ag
caitheamh gach ceangail saoghalta dhíobh.

Is cóir dom féin cuimhneamh anois ar na neithibh seo,
agus dóirse m'ainmhian do dhúnadh, i dtreó go bhféad-
fad éisteacht le pé nídh a labharfaidh mo Tighearna Dia
istigh ionam.

2. An Tighearna.- Seo mar adeir do Ghrádh ionmhuin,
do shíothcháin agus do bheatha: Is mise do Shlánuightheóir.

Fan am' fhochair-se agus beidh suaimhneas agat.
Sgaoil chun siúbhail uait neithe saoghalta. Loirg na
neithe atá síoruidhe.

Cad 'tá i neithibh an tsaoghail seo go léir ach feall?
Agus cad é an tairbhe dhuit ar chruthuigh Dia má bhíonn
tú i n-éaghmuis Dé féin?

Caith uait, d'á bhrígh sin, gach aon rud ach Dia, agus
dein thú féin taithneamhach i láthair Dé, agus bí dílis do
Dhia, agus ansan iseadh bheidh fíor-áthas ort.

CAIBIDIOL A DÓ.

LABHRANN AN FÍRINNE LAISTIGH, GAN FOTHRAM
CAINTE.

1. An Dalta.- Labhair, a Thighearna, mar tá do
sheirbhíseach ag éisteacht leat.

Is mise do sheirbhíseach. Tabhair dom tuisgint ionus
go dtuigfinn do ráidhte. Claon mo chroídhe chun
briathar do bhéil. Sileadh t'urlabhra ar nós na drúchta.

Deireadh clann Isráél fadó le Maois: Labhair-se
linne, agus éistfimíd leat; ná labhradh an Tighearna
linn, le h-eagla go bhfaighmís bás.

Ní h-í sin mo ghuidhe-se, a Tighearna. Ní h-í go
deimhin. B'fhearr liom a rádh leat, go h-úmhal agus
go dúilmhar mar adubhairt Samúél: Labhair, a Thigh-
earna, mar tá do sheirbhíseach ag éisteacht leat.

Ná labhradh Maois liom-sa, ná aoinne des na fáidhibh,
ach labhair-se féin liom a Tighearna Dia, ó 's Tú thug
eolus agus solus dos na fáidhibh go léir.

Is féidir duit-se, gan aon chongnamh uatha-san, gach
eolus a thabhairt dom, agus gan Tusa ní féidir dóibh-
sin aon nídh dhéanamh.

2. Is féidir dóibh, gan amhras, guthana na bhfocal do
chur amach, ach ní bhronnaid siad an spioraid.

Labhraid siad go h-áluinn, ach mura labhrair-se ní
chuirid siad an croídhe tré theine.

Tugaid siad uatha an sgríbhinn, ach is Tusa do nocht-
ann an chiall. Cuirid siad amach na neithe diamhara,
ach is Tusa a dh'innseann cad é an brígh a bhíonn leis na
neithibh sin.

Innsid siad dúinn na h-aitheanta, ach is Tusa a
thugann an neart dúinn chun na n-aitheanta chimeád.

Taisbeánaid siad an bóthar dúinn, ach is Tusa a
thugann an siúbhal dúinn.

Oibrighid siad-san ó'n dtaobh amuich, ach is Tusa a
thugann teagasg agus solus do'n chroídhe.

Leigid siad-san an t-uisge, ach is Tusa a thugann an
fás.

Labhraid siad-san i bhfoclaibh árda, ach is Tusa a
thugann dúinn ciall a dh'aireachtaint sa chaint.

Nár bh'é Maois, d'á bhrígh sin, a labharfaidh liom-sa,
ach Tusa, a Tighearna Dia, a Fhírinne Shíoruidhe, le h-eagla
go raghainn chun báis, agus go mbeinn gan tairbhe, dá
mba ná faghainn ach cómhairle ó'n dtaobh amuich, gan
aon lasadh laistigh.

I dtreó ná curfaí am' leith sa bhreitheamhantas an
focal a chloiseas agus nár chómhlíonas; an focal a
thuigeas agus nár ghrádhuigheas; an focal a chreideas
agus nár chimeádas.

D'á bhrígh sin, labhair-se liom, a Tighearna, mar tá
do sheirbhíseach ag éisteacht leat. Is agat-sa atá
bréithre na beatha síoruidhe.

Labhair-se liom; mar shólás ar m' aigne; chun mo
bheatha go léir do leasú; agus i dtreó go dtabharfaí
moladh agus glóire agus onóir duit-se ar feadh na
síoruidheachta.

CAIBIDIOL A TRÍ.

IS CEART BRÉITHRE DÉ DO GHLACADH LE
h-ÚMHLUIGHEACHT.

1. An Tighearna.- Éist, a mhic, le m' bréithribh-se.
Is bréithre ana mhísle iad. Tá buadh acu, i n-eagna,
ar lucht eoluis agus ar lucht eagna an domhain seo.

Is spioraid agus is beatha mo bhréithre-se, agus ní
féidir do'n aigne dhaona léirmheas a dhéanamh ortha.

Ná tarraingtear chun baoise ná chun mór-is-fiú iad,
ach éistthear go ciúin leó agus glactar go ró úmhal
agus go ró chneasta iad.

2. An Dalta.- Agus dubhart: Is aoibhinn do'n t-é
go dtabharfair-se teagasg dó, a Thighearna, agus go
múinfir as do dhlíghe é, ionus go dtabharfair bogadh
dhó ós na droch laethibh agus ná beidh sé i n-uaigneas ar
an saoghal.

3. An Tighearna.- Is Mise (adeir an Tighearna) do
theagaisg na fáidhe ó thusach, agus go dtí so ní stadaim
ach ag labhairt le gach duine; ach tá a lán ná h-éisteann
le m' ghuth ach go bodhar agus go dúr.

Tá a lán agus is fearr leó go mór éisteacht leis
an saoghal 'ná éisteacht le Dia. Is usa leó droch
mhian a gcolann féin do leanmhaint 'ná toil Dé do
leanmhaint.

Geallann an saoghal maitheasaí saoghalta, agus is

suarach le rádh iad, agus deintear seirbhís an tsaoghail
le fonn mór agus le flosg. Geallaim-se maitheasaí
móra, maitheasaí síoruidhe, agus fós ní bhíonn flosg
ná fonn ar dhaoine chun mo sheirbhíse dhéanamh.

Cá bhfuil an t-é a dheineann mo sheirbhís-se chómh dúth-
rachtach agus a deintear seirbhís do'n tsaoghal agus do
thighearnaíbh an tsaoghail?

Bíodh náire ort, a Shídón, adeir an mhuir; agus má
fhiafruigheann tú cad é an chúis, sidé agat é.

Siúbhaltar bóithre fada chun teacht suas le beagán
de shaidhbhreas an tsaoghail seo. Is minic gur b'ar
éigin a bogtar cos ó'n dtalamh chun na beatha síoruidhe
do chur i n-áirighthe.

Loirgtear go cruaidh fagháltas suarach. Bíonn
aighneas grána go minic mar gheall ar aon phingin
amháin. Deintear saothar do ló agus d'oídhche ar son
baoise éigin, nó ar son suarachais éigin a gealladh,
agus ní bhíonn aon leisge ar na daoine a dheineann é.

4. Ach, mo náire agus mh'aithis é! Bíonn leisge
ar dhuine aon bheagáinín saothair a dhéanamh ar son na
maitheasa atá gan claochlódh, ar son an tuarasdail
atá thar gach saidhbhreas, ar son na h-onóra agus na
glóire atá síoruidhe.

Bíodh náire ort, d'á bhrígh sin, a sheirbhísigh na leisge
agus an ghluaireáin, a rádh gur fearr iad súd chun
oibre an bháis 'ná tusa chun oibre na beatha.

Is mó an t-áthas a gheibhid siad súd i ngnó na baoise
'ná mar a gheibheann tusa i ngnó na fírinne.

Cailltear ortha súd uaireanta, agus an rud go
mbíonn a súil leis ní bhfaighid siad é. Ní chailleann
mo gheallamhaint-se ar aoinne, ná ní curtar chun
siúbhail folamh an t-é go mbíonn a mhainighin asam.

An rud a gheallas-sa tabharfad uaim é. An rud

atá ráidhte agam cómhlíonfad é. 'Sé sin, má leantar,
go deire, dílis dom i ngrádh.

Is Mise thugann a thuarasdal do gach fíoraon, agus
do thrialann go láidir gach duine démhóideach.

5. Sgríbh-se mo bhréithre istigh ad' chroídhe, agus
breithnigh iad go cruinn, mar beidh gádh agat leó go
cruaidh i n-am an chatha.

An rud ná tuigeann tú agus tú 'á léigheadh, tuigfir
é nuair thiocfad ar chuaird chúghat.

Is gnáth liom teacht ar chuaird chun na bhfíoraon ar
dhá shlíghe, .i. 'ghá dtriail, agus ag tabhairt sóláis dóibh.

Agus léighim dhá cheacht dóibh gach lá, ceacht ag lochtú'
a ndobhailcí, agus ceacht 'ghá ngríosadh chun breis so-
bhailcí.

An t-é go bhfuil mo bhréithre-se aige agus a dhein-
eann neamhshuim díobh, tá nídh aige a thabharfaidh breith
damanta air an lá déanach.

GUIDHE

a d'iarraidh grásta na démhóideachta.

A Tighearna Dia, is Tusa mo chuid an tsaoghal. Agus
cé h-é mise chun a rádh go mbéadh sé de dhánacht ionam
labhairt leat? Mise do sheirbhíseach beag dealbh,
agus ní'l ionam ach péistín gan áird, atá níos dealbha
agus níos suaraighe go mór 'ná mar is eól dom féin
agus 'ná mar a leómhfainn a rádh.

Ach cuimhnigh, a Tighearna, gur neamhnídh mo chumas,
gur neamhnídh mo shealbhas, gur neamhnídh mé féin.

Is Tusa amháin is maith. Is Tusa amháin atá ceart.
Is Tusa amháin atá naomhtha. Is ar do chumas atá gach
nídh dhéanamh; gach nídh do bhronnadh; gach nídh do líonadh.
Ní fhágann Tú folamh ach an peacach.

Cuimhnigh ar do mhór thrócaire féin, agus líon mo
chroídhe-se de d' ghrásta, ó's leat ná taithneann do
shaothar féin a bheith folamh.

Conus is féidir dom cur suas le bheith am' beathaidh
i n-aon chor ar an saoghal mí-fhortiúnach so, mura
ndeinidh do thrócaire-se agus do ghrásta neart a thabh-
airt dom?

Ná h-iompuigh uaim do ghnúis. Ná cuir do chuaird
chúgham ar cáirde. Ná cimeád uaim do shólás, le
h-eagla ná béadh ionam duit ach mar bhéadh talamh gan
uisge.

A Thighearna, múin dom conus do thoil a dhéanamh.
Múin dom conus mé féin d'iomchar go h-úmhal agus
go stuama ad' láthair, óir is Tú m'eagna, is agat-sa
atá aithne orm go fírinneach, agus bhí aithne agat orm
sar ar cruthuigheadh an domhan, agus sar ar cuireadh ar
an saoghal so mé.

CAIBIDIOL A CEATHAIR.

SINN FÉIN DO CHIMEÁD I BHFÍRINNE AGUS
I N-ÚMHLUIGHEACHT I LÁTHAIR DÉ.

1. An Tighearna.- A mhic, siúbhail-se sa bhfírinne os
mo chómhair, agus loirg Mé i gcómhnuidhe le croídhe
gan chaime.

An t-é a shiúbhlann os mo chómhair-se sa bhfírinne
cimeádfar saor é ó dhroch theangbháil, agus tabhar-
faidh an fhírinne saor é ó mhealltóiríbh agus ó thromaidh-
eacht na ndroch dhaoine.

Má shaorann an fhírinne thú beidh tú saor dáiríribh,
agus ní bheidh suim agat i bhfoclaibh baotha daoine.

An Seirbhíseach.- A Thighearna, is fíor é. Aithchim ort
a bheith agam mar a deirir. T' fhírinne-se, go múinidh
mé, go gcosnaidh mé, go mbeiridh saor mé sa deire
chun na beatha síoruidhe.

Go saoraidh an fhírinne sin mé ó gach greann nách
fóghanta, ó gach grádh claon, agus ansan siúbhlóchad
leat-sa agus beidh mo chroídhe ana shaor ó gach ceangal.

2. An Tighearna.- Múinfead-sa dhuit, adeir an
Fhírinne, na neithe atá ceart, na neithe atá taithneamhach
am' láthair.

Cuimhnigh le fuath agus le dólás ar do pheacaíbh,
agus ná meas choídhche go bhfuil aon tairbhe ionat de
bhárr deagh-oibreacha.

Ní'l ionat ach peacach. Siní an fhírinne. Agus
taoi 'n tú lán de dhroch mhianaibh agus iad greamuighthe
ionat.

Uait féin, is chun neamhnídh atáir tugtha i gcómhnuidhe.
Is luath ar lár tú. Is tapaidh a buaidhtear ort. Is
luath a suaitear thú. Is luath a coirthear thú.

Ní'l agat aon nídh gur féidir duit maoidheamh as,
agus tá mórán neithe agat chun ceann-fé chur ort.
Taoi'n tú níos laige go mór 'ná mar is féidir duit
a thuisgint.

3. D'á bhrígh sin ná meas gur rud mór aon rud a
dheineann tú.

Ná meas aon nídh bheith mór, ná luachmhar, ná áluinn,
ná creideamhnach, ná uasal, ná greanta, ná grádhmhar,
ach nídh éigin atá síoruidhe.

Bíodh do ghreann thar gach uile nídh, ar an bhFírinne
shíoruidhe, agus bíodh do mhíghreann i gcómhnuidhe ar
do neamhthairbhe féin.

Bíodh níos mó eagla agat roime do pheacaí féin,
agus roime do dhroch mhianta féin, 'ná roim aon nídh

eile. Bíodh fuath agat dóibh thar gach nídh eile. Séan
iad thar gach nídh eile. Tuig gur mó an díobháil duit
iad 'ná aon díobháil saoghalta.

Tá daoine agus ní dílis a siúbhal os mo chómhair. Le
h-uabhar agus le dúil i n-eolus ní foláir leó na neithe
diamhara a bhaineann liom do thuisgint, neithe doimhne a
bhaineann le Dia do sgrúdú, agus deinid siad
faillighe de leas a n-anama féin.

Tuitid a leithéidí sin i gcathanaibh móra agus i bpeac-
aíbh troma, mar gheall ar a n-uabhar féin agus ar a
ndúil i n-eolus, agus Mise bheith ag cur 'n-a gcoinnibh.

4. Bíodh eagal ort roim bhreitheamhantas Dé. Bíodh
sgannradh ort roim fheirg Dé an uile chómhacht. Ach
seachain agus ná bí ag sgrúdú agus ag iniúchadh ar
ghnóthaíbh Dé an uile chómhacht. Féach chun do pheacaí,
agus dein iad do sgrúdú go maith. Féach ar na droch
neithibh atá déanta agat, agus ar na neithibh fóghanta
go léir atá fágtha gan déanamh agat.

Tá daoine agus i leabhraibh iseadh bhíonn a gcuid
démhóideachta acu. Tá daoine agus i n-íomhághaibh
iseadh bhíonn a gcuid démhóideachta acu; nó i gcómh-
arthaibh sóird; nó i soluídíbh.

Tá daoine agus bím-se 'n-a mbéal acu, ach ní puinn
a bhím 'n-a gcroídhe acu.

Tá daoine eile go bhfuil an solus acu 'n-a n-aigne
agus an croídhe glan acu, agus is i neithibh síoruidhe
a bhíonn a ndúil i gcómhnuidhe. Is beag ortha trácht
ar neithibh saoghalta. Le doiligheas a dheinid siad
friothálamh na colna ins na neithibh riachtanacha. Tuigid
na daoine sin an chaint a labhrann Spioraid na Fírinne
istigh 'n-a gcroídhe.

Óir múineann Sé dhóibh neamhshuim i neithibh saoghalta
agus greann ar neithibh na síoruidheachta; faillighe a

dhéanamh de'n tsaoghal so, agus a ndúil go leir, do
ló agus d'oídhche, do chur i n-aoibhneas na bhFlathas
a bheidh acu ar an saoghal eile.

CAIBIDIOL A CÚIG.

AN TORADH IONGANTACH A THAGANN Ó GHRÁDH
DÉ.

1. Moladh go deó leat-sa, a Athair Shíoruidhe na
bhflathas, a Athair mo Tighearna Íosa Críost, toisg go
mba dheónuightheach leat cuimhneamh ar chréatúir bhocht
mar mise.

Ó, a Athair na trócaire, a Dhia gach sóláis, bheirim
a bhuidheachas leat, ó's mise nách fiú mé go dtabharfaí
aon bhlúire sóláis dom, go dtugann Tú ar uairibh
roinnt sóláis dom.

Moladh agus glóire leat do shíor, agus le t' Aon
Mhac féin, agus leis an Spioraid Naomh, an Sólásaidhe,
tré shaoghal na saoghal.

A Thighearna Dia, a Stór, a ghrádh naomhtha m'anama,
nuair a thiocfair-se isteach am' chroídhe beidh áthas ins
gach aon bhall laistigh.

Is Tusa mo ghlóire agus gáirdeachas mo chroídhe. Is
Tú mo dhóchas agus mo sgiath dín lá mo chruadhtain.

2. Ach toisg gan mé bheith fós ach lag at' ghrádh, agus
gan mé bheith foirbhthe i bhfíoraontacht, tá gádh agam le
neart agus le congnamh uait. D'á bhrígh sin tar go
minic chúgham agus teagaisg mé i sgoluigheacht
naomhtha.

Fuasgail mé óm' dhroch mhianaibh agus leighis mo
chroídhe ó gach grádh claon, i dtreó go mbeidh mé glan,
leighiste laistigh, agus ansan go mbeidh mé oireamhnach
ar ghrádh thabhairt duit, láidir chun neithe d'fhulang ar
do shon, seasamhach i ndílse dhuit.

3. An Tighearna.- Nídh mór iseadh grádh; maith ana
mhór iseadh é. Deineann sé gach trom éadtrom.
Fuilingeann sé réidh agus aimhréidh mar a chéile.

Baineann sé an mheaghchaint as an ualach, agus dein-
eann sé gach searbh milis, deigh-bhlasta.

Tá grádh d'Íosa uasal. Comáineann sé duine chun
oibreacha móra. Gríosann sé duine chun na neithe is
fearr do thogha i gcómhnuidhe.

Suas is maith leis an ngrádh san bheith ag dul, níos
aoirde, agus bheith saor ó cheangalaibh an tsaoghail seo.

Sgurtha is maith leis an ngrádh san bheith, gan aon
bhaint aige le grádh an tsaoghail seo, le h-eagla go
ndéanfaí aon lagú air; le h-eagla go ndéanfadh tairbhí
an tsaoghail seo aon ghreim a bhreith air, nó go gcuir-
feadh mí-ádh an tsaoghail seo aon chlóic air.

Ní'l nídh ar bith is mísle 'ná an grádh san. Ní'l
nídh ar bith is treise 'ná é. Ní'l nídh ar bith is aoirde
'ná é. Ní'l nídh ar bith is fairsinge 'ná é. Ní'l nídh
ar bith is aoibhinne 'ná é, ná is iomláine 'ná é, ná is
fearr 'ná é, ar neamh ná ar talamh; mar is ó Dhia féin
a thagann sé, agus ní féidir dó socarú ach ar Dhia féin,
thar gach nídh d'ár chruthuigh Dia.

4. An t-é go bhfuil an grádh san 'n-a chroídhe sgeinn-
eann sé, ruitheann sé, le h-áthas chun Dé. Tagann
sé chun Dé uaidh féin. Ní'l greim ná ceangal air.

Tugann sé uaidh gach uile nídh chun gach uile nídh a
dh'fhagháil, agus bíonn gach uile nídh aige ins gach uile
nídh, mar bíonn sé ar a shocaracht sa n-aon nídh amháin

atá os cionn gach uile nídh, an t-Aon ó n-a dtagann
agus ó n-a ngluaiseann gach maith.

Ní chun na dtabharthaistí a dh'fhéachann sé, ach chun Dé,
a bhronnann na tabharthaistí, mar is fearr Dia féin
'ná aon tabharthas.

Is minic ná cuireann sé aon tsrian le n-a ghrádh.
Sgaoileann sé a shrian féin le n-a ghrádh.

Ní mhothuigheann an grádh san ualach. Ní mhothuigheann
sé duadh. Tá a mhian abhfad amach roime n-a dhícheall.
Is cuma leis cad is féidir ná cad nách féidir. Is
féidir leis féin gach nídh dar leis, agus is ceaduighthe
dhó gach nídh.

Tá an grádh san ábalta ar aghaidh a thabhairt ar gach
aon rud, agus deineann sé a lán neithe agus cuireann
sé chun cinn iad, nuair a thuitfeadh a lug ar a lag ag an
t-é ná béadh an grádh san aige.

Deineann an grádh san faire. Ní chuireann codla
suan air. Ní chuireann saothar tuirse air. Ní chuir-
eann brúghadh cúmhngarach air. Ní chuireann eagla
buaireamh air. Is cuma é nó an lasair bheó ag eirighe
suas sa spéir agus ná cuireann aon rud aon chosg léi.

An t-é go bhfuil grádh Dé 'n-a chroídhe, is eól dó
cad 'deir an guth san, grádh Dé.

Guth árd i gcluasaibh Dé iseadh grádh do Dhia i
gcroídhe an duine nuair adeir an duine: Mo ghrádh
thu, a Thighearna Dia! Is Thú mo ghrádh. Is liom-sa
Tusa ar fad. Is leat-sa mise ar fad.

GUIDHE

a d'iarraidh gradha Dé.

An Seirbhíseach.- Leathanuigh mé ad' ghrádh, ionus
go dtuigfinn conus mísleacht agus áineas an ghrádha

san do bhlaiseadh agus do bhreithniú, i mbéal mo chroídhe
laistigh, agus go mbeinn túmtha, leachta ann.

Greamuighthear mé ad' ghrádh, agus mé ag eirighe os
cionn mo ghustail féin le neart díograis agus
dásachta.

Go gcanad cantainn do ghrádha. Go leanad Tusa,
a Ghrádh dhil, suas go h-árd. Go dtugaidh mo chroídhe a
neart go léir chun do mholta le mian agus le mór-ghrádh.

Go ngrádhad Thú níos mó 'ná mé féin, agus nár
ghrádhad mé féin ach ar do shon-sa, agus go ngrádhad
ionat-sa gach duine go bhfuil grádh aige duit-se
go fíor, ó is é sin dlíghe an ghrádha, ag taithneamh
asat-sa.

An Tighearna.- Bíonn grádh mear, dílis, cráibhtheach,
caomh, aobhdha, láidir, foidhneach, fíor, fadaradhnach,
fearamhail, gan féachaint choídhche chun a thairbhe féin.
Óir, nuair is chun a thairbhe féin a bhíonn duine ag
féachaint, claonann sé ó'n ngrádh.

Bíonn grádh Dé aireach air féin. Bíonn sé úmhal.
Bíonn sé macánta díreach. Ní bhíonn sé bog, ná
neamhshuimeamhail, ná tugtha do neithibh baotha. Bíonn
sé measardha, cáidh, seasamhach, suaimhneasach, agus
bíonn cosnamh aige ar na céadfadhaibh go léir.

Bíonn grádh Dé úmhal, fomósach d'uachtaránaibh, gan
mór-is-fiú, gan maoidheamh as féin, sásta le toil Dé,
agus lán de mhainighin as Dia, dá mb'é an uair sin féin
é nuair ná bíonn aon tsólás ó Dhia aige; óir ní'l an
grádh san beó atá gan dólás.

An t-é ná fuil ollamh ar gach dólás a dh'fhulang ar
son a Ghrádha dhil, agus ar bheith sásta le toil a Ghrádha
dhil, ní'l grádh ceart i n-aon chor aige.

An t-é go bhfuil an grádh ceart aige, glacfaidh sé
agus geóbhaidh sé le n-ais an uile shaghas pionóis agus

peanaide ar son a Ghrádha dhil, agus ní fhéadfaidh aon
tsaghas toirmisg é dh'iompáil i leith-taoibh uaidh.

CAIBIDIOL A SÉ.

FÍOR GHRÁDH DO DHIA.

1. An Tighearna.- A mhic, ní'l an chiall cheart ná an
tathac ceart ad' ghrádh fós.

An Seirbhíseach.- Conus san, a Thighearna?

An Tighearna.- Mar, ar bheagán cur ad' choinnibh
tréigeann tú an rud a bhíonn curtha rómhat agat,
agus bíonn iomad dúile agat i sólás.

An t-é go mbíonn an tathac ceart 'n-a ghrádh dhom,
bíonn sé seasamhach i n-am an chatha, agus ní ghéilleann
sé do phlámás chealgach an namhad.

Bíonn sé sásta nuair a chuirim ádh chuige agus ní
bhíonn sé mí-shásta nuair a thugaim mí-ádh dhó le fulang.

2. An t-é go mbíonn an chiall cheart 'n-a ghrádh dhom,
is mó aige mo ghrádh-sa dhó 'ná pé tabharthas a bhronnaim
air.

Is mó aige an tabharthas a bheith faghálta aige uaim-se
'ná tairbhe an tabharthais féin. Is mó aige Mé féin 'ná
aon tabharthas.

An t-é go bhfuil an uaisleacht sa ghrádh atá aige
dhom, ní h-ar an dtabharthas a thugaim dó a bhíonn sé
ag cuimhneamh, ach orm féin, thar gach tabharthas.

Ná meas, ámhthach, go bhfuil an sgéal go léir loitithe
iná ráinigheann uaireanta gan do smuínte bheith chómh
maith am' thaobh-sa agus i dtaobh mo naomh agus ba
mhaith leat iad a bheith.

Ná smuínte maithe san, agus an bháidh sin a bhíonn
agat, uaireanta, liom-sa agus leis na naoimh, grásta
ó Dia iseadh iad. Blaiseadh beag roim ré dhuit iseadh
iad d'aoibhneas na bhflathas. Ach ná bíodh do sheasamh
i n-iomad ortha. Tagaid siad agus imthighid siad.

Ach troid a dhéanamh i n-aghaidh gach droch nídh a
bhíonn ag séideadh fé t' aigne, diúltú láithreach do
chogar an áirseóra, sin cómhartha mór maith fíor-
aontachta agus adhbhar mór luacht saothair.

3. Ná cuireadh droch smuínte buaireamh ort, pé
saghas iad, ná pé cuma 'n-a gcurfar chúghat iad.

Ní'l agat ach an aigne atá curtha rómhat agat do
chimeád, agus t'intinn a chimeád díreach chun Dé.

Má thagann néall aoibhnis go h-obann ort uaireanta,
agus ansan go dtuitfir thar n-ais go h-obann chun
na laige is gnáth ort, ná meas go bhfuil aon nídh meall-
tach sa méid sin.

I gcoinnibh do thoile a thagaid na neithe sin chúghat,
agus an fhaid nách áil leat iad agus go gcuireann
tú 'n-a gcoinnibh, ní díobháil iad ach tairbhe. Beidh
luacht saothair agat d'á mbárr.

4. Bíodh 'fhios agat an méid seo. Tá an tseana
namhaid chealgach a d'iarraidh cosg a chur le t'intinn
chun maitheasa agus a d'iarraidh tú chur ó gach deagh-
obair; ó onóir a thabhairt dos na naoimh; ó mhachtnamh
ar mo Pháis-se; ó chuimhneamh ar do pheacaíbh féin; ó
chosnamh a chimeád ar do chroídhe; ó gach dul ar aghaidh
ad' shlíghe chun Dé.

Cuireann sé mórán droch smuínte at' aigne chun
tú chrádh agus chun sgannradh chur ort, féachaint a'
bhféadfadh sé thú chur ó úrnuighthe agus ó leabhraibh
beannuighthe do léigheadh.

Ní thaithneann leis tú bheith ag dul go h-úmhal chun

faoisdine, agus dá bhféadadh sé é, do chuirfeadh sé
fhiachaint ort stad de dhul chun Comaoine.

Ná creid é, agus ná bíodh aon bheann agat air, pé
minic anamh a chuirfidh sé a líonta fill ar leathadh
rómhat.

Nuair a chuirfidh sé droch neithe, neithe salacha, os do
chómhair, cas air féin iad. Abair leis mar seo:

Imthigh uaim, a spioraid shailigh. Las le náire, a
árachtaídhe. Gráin ort, a rud shailigh! Ní foláir nó
is rud ana thruaillighthe thú treás gur féidir duit neithe
chómh truaillighthe do thabhairt os cómhair m' aigne-se.

Imthigh uaim, a mhealltóir mhalluighthe! Ní bheidh aon
chuid agat díom-sa. Is é Íosa a bheidh agam-sa, chun
troda ar mo shon go láidir, agus chun tusa chur fé
chois agus náire ort.

Ba thúisge liom bás d'fhagháil, agus an uile shaghas
pionóis d'fhulang, 'ná géilleadh dhuit-se.

Dún do bhéal uaim. Ná labhair liom. Ní éistfead
a thuille leat. Is minic droch nídh agat 'á chur am'
threó, agus aimhleas tiubaisteach; ach ó 's é an
Tighearna mo sholus agus mo Shlánuightheóir, ní'l aon
bheann agam ort.

Dá mbéadh slóighte armtha am' choinnibh cad is baoghal
dom? Is é an Tighearna mo chabhair agus m' fhuas-
galtóir.

5. Troid-se mar a dhéanfadh saighdiúir cródha, agus
má thuiteann tú uaireanta, mar gheall ar lagachar
daona, cruinnigh breis misnigh agus eirigh airís, ag
brath ar bhreis grásta uaim-se; ach, ar do bhás, seachain
mór-is-fiú agus uabhar.

Seólann mór-is-fiú agus uabhar a lán daoine amú,
agus tagann ortha san, uaireanta, daille aigne nách
féidir a leigheas.

An daille aigne sin a thagann mar sin ar lucht
uabhair agus ar lucht iomad iontaoibhe asta féin,
múineadh sé dhuit-se ciall na h-úmhluigheachta do ghnáth.

CAIBIDIOL A SEACHT.

IS CEART GRÁSTA DO CHEILT FÉ CHÚMHDACH
NA h-ÚMHLUIGHEACHTA.

1. An Tighearna.- A mhic, is é is tairbhighe dhuit-se,
agus is é is sábhálta dhuit, grásta na cráibhtheachta do
chimeád i bhfolach, gan bheith 'ghat' árdú féin mar gheall
air, ná ag caint air, puinn, ná ag breithniú air. Tú
féin d'úmhlú is ceart duit, agus eagal a bheith ort go
mb'fhéidir nár bh'fhiú thú é thabhairt i n-aon chor duit.

Ná bíodh do sheasamh i n-iomad ar an mothú' cráibh-
theachta san. Imthigheann sé go tapaidh uaireanta agus
tagann a mhalairt.

An fhaid a bheidh an grásta san agat cuimhnigh conus
mar a bhí an sgéal go dona agat nuair a bhís i n'éaghmuis.

Ní h-i sólás na ngrást a bheith agat is mó atá leas t'
anama, ach i n-easnamh an tsóláis sin a dh'fhulang le
foidhne agus le h-úmhluigheacht agus gan mór-is-fiú;
i dtreó ná stadfá de d'úrnuighthibh mar gheall ar an
easnamh san, agus ná leigfeá do dheagh-oibreacha eile
i ndiaigh lámha mar gheall air; ach go ndéanfá go
fonnamhar do dhícheall ins gach nídh, chómh fada agus a
théigheann do thuisgint, agus ná tabharfá faillighe ionat
féin ar fad mar gheall ar an uaigneas agus ar an
mbuaireamh a chuireann an t-easnamh san ort.

2. Tá daoine ann, a lán acu, agus mura dtagaidh gach

aon rud leó do réir a dtoile, siúd ag briseadh ar
an bhfoidhne acu láithreach, agus gan fonn ortha aon
nídh i n-aon chor a dhéanamh.

Ní h-ag an nduine atá neithe do riaradh dhó féin i
gcómhnuidhe. Is ag Dia atá sólás a thabhairt do'n
duine nó gan a thabhairt; nuair is toil leis é; sa mhéid
'n-ar toil leis é; do'n t-é gur toil leis é; ar an
gcuma n-ar toil leis é; agus ní'l dul thairis.

Tá daoine a fuair grásta na cráibhtheachta, agus do
dhein a n-aimhleas mar gheall air. B' áil leó go ndéan-
faidís neithe móra, agus chuadar thar a gcumas. Níor
mhachtnuigheadar ar a laige féin. Do leanadar flosg
a gcroídhe, agus níor thugadar a cheart féin d'á mbreith-
eamhantas. Le corp eirighe anáirde do bheartuigheadar
níba mhó a dhéanamh 'ná mar ba thoil le Dia, agus do
chailleadar grásta Dé mar gheall air sin.

Do fágadh dealbh iad fé mhí-ádh agus fé mhí-fhortiún,
cé gur mheasadar go raibh inead déanta acu ins na
flathais dóibh féin; i dtreó go dtuigfidís, nuair a
bhéadh an uirísleacht agus an dealbhas ortha, conus
gan iontaoibh a bheith acu as a ngustal féin, ach a
seasamh a bheith orm-sa.

An mhuintir atá nuadh fós agus gan taithighe i slíghe
an Tighearna, ní deacair iad do mhealladh agus do
leagadh ar lár, mura gcuirid siad iad féin fé chómh-
airle na ndaoine go bhfuil an taithighe acu.

3. Agus má's túisge leó a n-intinn féin do lean-
mhaint 'ná géilleadh do'n mhuintir go bhfuil an tseana
thaithighe acu, is baoghal go mbeidh an sgéal go h-olc acu
sa deire,'sé sin mura n-atharuighid siad an aigne atá acu.

An mhuintir atá ana chiallmhar dar leó féin, is ana
dheacair leó iad féin a chur, go h-úmhal, fé stiúrú
daoine eile.

Is fearr bheith ar bheagán eoluis agus ar bheagán
tuisgiona, agus bheith úmhal, 'ná eolus mór an domhain
a bheith ag duine agus é lán d'uabhar agus de mhór-is-fiú.

Is fearra dhuit bheith i dtúrtaoibh le beagán 'ná an
mórán a bheith agat a chuirfeadh uabhar ort.

Ní maith an chiall atá ag an t-é a thugann é féin suas
d'áthas ar fad, gan cuimhneamh ar an ndealbhas 'n-a
raibh sé ar dtúis, agus ar an eagla Dé ba cheart a
bheith air sar a dtógfaí uaidh an tabharthas atá faghálta
aige.

Agus ní mór an creideamh atá ag an nduine go
dtuiteann a lug ar a lag aige chómh luath agus ghabhann
aon rud 'n-a choinnibh, nó chómh luath agus thagann aon
trioblóid air. Ba cheart dó mainighin níb' fhearr a
bheith aige asam-sa.

4. An t-é bhíonn ar a shuaimhneas an iomad i n-am
síothchánta, is minic, nuair a thagann an cogadh, gur
b'é is mó buairt agus sgeón.

Dá mb' eól duit i gcómhnuidhe thú féin a chimeád
úmhal, measardha, agus 'n-a theannta san do mheón a
chimeád fé smacht agus fé riaghail, ní bheifeá ag
tuitim chómh minic i gcontabhairt agus i bpeaca.

Is maith an chómhairle dhuit, nuair a thiocfaidh spioraid
an díograis chúghat, machtnamh a dhéanamh ar conus a
bheidh an sgéal agat nuair a tógfar uait airís an
spioraid sin.

Nuair a thuitfidh san amach cuimhnigh ar an méid seo.
Ní'l aon rud chun an ghrásta soluis sin do chosg ar
chasadh ort. Chun tusa theagasg, agus chun mo ghlóire-
se, iseadh do tógadh uait é go ceann tamaill.

5. Is mó an tairbhe dhuit thú thriail ar an gcuma san
'ná neithe bheith ag eirighe leat i gcómhnuidhe ar do
thoil.

Ní le h-aislingíbh, ná le sólásaibh, ná le h-eolus
mór ar an Scriptiúir, ná le céim árd, a tómhaistear
luacht saothair chun duine.

Fíor-úmhluigheacht, grádh dílis do Dhia, onóir agus
glóire Dé do chur chun cinn i gcómhnuidhe dáiríribh,
neamhnídh dhéanamh d'onóir dhuine féin, áthas a bheith ar
dhuine nuair ná curtar puinn suime ann agus ná
deintear puinn cúraim dé, níos mó 'ná dá gcurtí,
agus dá ndeintí, sin iad na neithe a thuilleann luacht
saothair.

CAIBIDIOL A h-OCHT.

IS CEART NEAMHNÍDH DHÉANAMH DE DHUINE
FÉIN I LÁTHAIR DÉ.

1. An Seirbhíseach.- Labharfad le m' Tighearna, mar
ná fuil ionam ach luaithreach agus ceó. Má abraim a
mhalairt, féach Tusa at' sheasamh am' choinnibh; agus
siniad mo pheacaí ag déanamh fiadhnaise na fírinne
agus nách féidir dom labhairt 'n-a gcoinnibh.

Ach má cháinim mé féin, agus gan a dhéanamh díom
féin ach neamhnídh, agus a dh'admháil ná fuil creideamh-
aint ar bith ag dul dom, agus ná fuil ionam, le
fírinne, ach luaithreach, beidh do ghrásta-sa i bhfabhar
liom, agus beidh do sholus i gcómhgar do m' chroídhe,
agus ní fágfar ionam an blúire beag is lúgha d'aon
nídh i bhfuirm mór-is-fiú gan báth go doimhinn am'
neamhnídh-se, 'ghá chur féin ar neamhnídh go deó.

Ansan iseadh thaisbeánann Tú dhom féin mé, cad é
an saghas mé, cá rabhas, agus cá bhfuilim tagaithe; óir
is neamhnídh mé, agus ní raibh 'fhios agam é.

Fág fúm féin mé agus ní'l ionam ach neamhnídh, nídh
gan neart ar bith. Ach ní túisge fhéachann Tusa orm le
fabhar 'ná siúd neart ionam láithreach, agus mé lán
d'áthas.

Is iongantach an nídh é, mé dom' thógaint suas chómh
h-obann idir do dhá láimh-se, agus gur b'é mo nádúr
féin bheith i gcómhnuidhe ag tuitim le fánaigh.

2. Is é do ghrádh-sa féin fé ndeár é. Tagann Tú
chúgham uait féin agus cabhruigheann Tú liom i n-am
gach gátair, agus bíonn Tú am' chosaint ar gach con-
tabhairt, agus am' thabhairt saor ó'n uile shaghas uilc.
Siní an fhírinne.

Tré m' ghrádh aimhleasta dhom féin do chailleas mé
féin. Ansan, nuair a loirgeas Tusa amháin, agus
nuair a thugas grádh glan duit, do fuaras mé féin
airís, agus do fuaras Tusa. Ansan do chuireas mé
féin ar neamhnídh i ndoimhneas mo ghrádha dhuit-se.

Óir, a Chumannaigh! deineann Tú dhómh-sa abhfad níos
mó 'ná mar a bhíonn tuillte agam, abhfad níos mó 'ná
mar a dh'fhéadfainn a mheas ná a dh'iarraidh.

Moladh go deó leat, a Dhia na glóire! Óir, bíodh
nách fiú mise go ndéanfá aon tairbhe i n-aon chor dom,
ní stadann do mhór-mhaitheas uasal gan teóra ach ag
déanamh tairbhe coitchianta, dá mba do'n mhuintir sin
féin é ná gabhann aon phioc d'á bhuidheachas leat, agus
atá iompuighthe ad' choinnibh ar fad.

Cas sinn thar n-ais ort féin, ionus go mbeimís
buidheach, úmhal, démhóideach, óir is Tú ár gcómhacht, ár
neart, ár Slánuightheóir.

CAIBIDIOL A NAOI.

IS CEART DIA D'ADMHÁIL INS GACH NÍDH, ÓIR
IS É DIA IS CRÍCH DHÉANACH DO GACH NÍDH.

1. An Tighearna.- A mhic, tuig gur Mise do chrích
dhéanach, thar gach nídh, má's áil leat fíor-aoibhneas a
bheith agat.

Glanfaidh an aigne sin do chroídhe ó bheith claon chómh
minic d'á mhian féin agus do neithibh saoghalta.

Óir má 's é do mhian féin a bheidh uait i n-aon rud
beidh tú faon lag feasta, gan sólás.

D'á bhrígh sin, admhuigh Mise ar dtúis ins gach nídh,
mar is Mise a thug gach nídh dhuit.

Abair leat féin gur ó Dhia, ó'n Árd-mhaith, a thagann
gach nídh, agus d'á bhrígh sin, nách foláir iad go léir a
thabhairt thar n-ais do Dhia, d'á n-úghdar.

2. Asam-sa a tharraingeann beag agus mór, bocht
agus saidhbhir, an t-uisge beó, as an dtobar beó;
agus an mhuintir a dhéanfaidh mo sheirbhís go h-úmhal
agus le lán toil, i n-aisge, gheóbhaid siad uaim grásta
ar ghrásta.

Ach an t-é gur mian leis a ghlóire féin a bheith aige,
lasmuich dhíom-sa, nó a thaithneamh do bheith aige i maith
éigin a bhaineann leis féin, dar leis, ní bheidh áthas buan
air, ná ní bheidh osgailt croídhe air, ach beidh fiche rud
ag gabháil 'n-a choinnibh agus ag brúghadh air.

D'á bhrígh sin ná glac chúghat féin aon chreideamhaint
mar gheall ar aon mhaith atá ionat, agus ná tabhair
d'aon duine aon chreideamhaint mar gheall ar aon
tsobhailce. Tabhair an chreideamhaint go léir do Dhia,
mar gan Dia ní'l aon nídh ag an nduine.

Is uaim-se a fachtar gach nídh. Ní foláir gach nídh
a thabhairt dom thar n-ais, agus táim ana dhian i
n-éileamh an bhuidheachais is dual dom.

3. Is í an fhírinne sin a chuireann an ruag ar mhór-
is-fiú.

Agus má thagann grásta Dé agus carthanacht dhílis
isteach sa chroídhe ní bhfaghaidh formad slíghe ann, ná
cúmhangaracht croídhe, ná grádh do dhuine féin.

Mar buadhann grádh Dé ar an uile nídh, agus leath-
anuigheann sé croídhe an duine.

Má tá an chiall cheart agat is ionam-sa amháin a
bheidh t' áthas, is asam-sa amháin a bheidh do mhainighin,
óir is é Dia amháin is maith, agus is dó is dual moladh
thar chách eile agus buidheachas ins gach uile nídh.

CAIBIDIOL A DEICH.

GNÓ SUAIRC ISEADH AN SAOGHAL SO DO
THRÉIGEAN AGUS SEIRBHÍS DÉ DO DHÉANAMH.

1. An Seirbhíseach.- Labharfad anois, a Tighearna,
agus ní fhanfad ciúin. Déarfad le m' Dhia, le m'
Thighearna, le m' Rígh atá thuas: Nách mór agus nách
uathbhásach an suairceas atá i bhfolach agat, a Thighearna,
dos na daoine go bhfuil eagla Dé ortha.

Ach cad 'déarfar i dtaobh an tsuaircis atá agat le
tabhairt do'n mhuintir go bhfuil grádh do Dhia acu? Do'n
mhuintir a dheineann do thoil le lán chroídhe?

Is fíor nách féidir ainim a chur ar an suairceas
aigne a thugann Tú do'n mhuintir a bhíonn ag machtnamh
ort agus a thugann grádh dhuit.

Sa méid seo iseadh is mó atá suairceas do chartha-
nachta taisbeánta agat dómh-sa, .i. ná rabhas ar bith
agus gur dheinis mé; ansan, nuair imthigheas abhfad
uait ar fán, gur thugais tar n-ais mé agus gur chuiris
ag déanamh do sheirbhíse mé; ansan gur órduighis
dom grádh thabhairt duit.

2. Ó, a Tobar an Ghrádha shíoruidhe, cad 'tá agam
le rádh ad' thaobh?

Conus is féidir dom Tú dhearmhad choídhche, agus gur
dheónuightheach leat-sa gan dearmhad a dhéanamh díom-sa,
dá mba nuair a bhíos marbh, lobhtha, é?

D'imiris, thar na beartaibh, trócaire ar do sheirbh-
íseach bhocht. Agus do thaisbeánais grásta agus cara-
das dom níba mhó go mór 'ná mar a bhí tuillte agam.

Cad é an díolfiach atá agam le tabhairt duit as
an ngrásta san?

Óir ní do gach aoinne a tugadh neithe saoghalta do
thréigean, agus druim lámha thabhairt leis an saoghal,
agus beatha manaigh do thogha.

Má dheinim do sheirbhís cad 'tá agam 'á dhéanamh
ach an rud atá ceangailte ar an uile nídh cruthuighthe
do dhéanamh?

Ní cóir dom a mheas gur nídh mór atá agam 'á
dhéanamh nuair atá do sheirbhís-se agam 'á dhéanamh.
Ach is cóir dom a mheas gur nídh ana mhór, ana ion-
gantach duit-se duine chómh bocht, chómh suarach liom-sa
do ghlacadh ad' sheirbhís, isteach ameasg na seirbhíseach
eile atá agat, agus iad-san chómh dílis duit.

3. Féach, is leat féin gach nídh atá agam, le n-a
ndeinim do sheirbhís.

Ach is é an t-atharach is fíor. Is Tusa atá ag déanamh
seirbhíse dhómh-sa níos mó 'ná mar atáim-se ag déanamh
seirbhíse dhuit-se.

Do chruthuighis an spéir agus an talamh chun go
ndéanfaidís seirbhís an duine, agus siniad ann iad
ag déanamh mar a dh'órduigheann Tú dhóibh gach lá.

Agus ní h-aon rud mór é sin seachas nídh eile.
Siniad na h-aingil féin ceapaithe agat chun seirbhíse
an duine.

Ach tá nídh thairis sin go léir. Siné Tusa féin tar
éis cromadh chun seirbhíse an duine dhéanamh, agus sin
geallta agat go dtabharfair Thú féin dó.

4. Cad 'tá agam-sa le h-aisioc leat as na míltibh
tabharthas san go léir? Ó, dá bhféadainn seirbhís
a dhéanamh duit an uile lá de m' shaoghal!

Ó, dá bhféadainn do sheirbhís a dhéanamh mar ba chóir
i gcaitheamh oiread agus aon lá amháin!

Is fíor gur fiú Tú an uile shaghas seirbhíse dhéanamh
duit, an uile shaghas onóra thabhairt duit, an uile shaghas
molta thabhairt duit, ar feadh na síoruidheachta.

Is fíor gur Tú mo Tighearna agus gur mise do
sheirbhíseach bhocht, agus go bhfuil ceangailte orm mo
dhícheall go h-iomlán do dhéanamh ad' sheirbhís, agus
gan bheith tuirseach choídhche de bheith at' mholadh mar is
cóir.

Siné mo mhian. Siné mo dhúil. Is lag chuige mé,
ach deónuigh-se a Thighearna, a bhfuil i n-easnamh orm
a thabhairt dom.

5. Onóir mhór, glóire mhór, iseadh bheith ad' sheirbhís-se,
agus, ar do shon-sa, gan suim do chur i n-aon nídh
saoghalta.

Óir beidh grásta mór ag an muintir a chuirfidh iad
féin, le lán toil, isteach ad' sheirbhís ró naomhtha.

An mhuintir a chuirfidh uatha, le grádh dhuit-se, gach
pléisiúr a bhaineann leis an gcolainn, tá sólás ró
aoibhinn an Spioraid Naoimh le fagháil acu.

An mhuintir a shiúbhlann an bóthar cúmhang, ar son
t' ainime-se, agus do thugann druim lámha le cúram an
tsaoghail, beidh a n-aigne saor ó cheangalaibh acu d'á bhárr.

6. Ó, nách soilbhir suairc an rud seirbhís Dé, agus
go ndeineann sé an duine chómh saor, chómh naomhtha!

Ó, nách beannuighthe an bheatha beatha riaghalta!
Cuireann sí daoine ar aon dul leis na h-aingil.
Deineann sí an duine taithneamhach i láthair Dé, sgann-
ramhail dos na deamhnaibh, creideamhnach ameasg na
gCríostaidhthe.

Ó, nár chóir go mbéadh dúil ag gach aoinne sa bheatha
san! Seólann sí an duine chun Dé, chun an Árd-
mhaithe, agus cuireann sí aoibhneas na bhflathas i
n-áirighthe dhó i gcóir na síoruidheachta.

CAIBIDIOL A h-AONDÉAG.

IS CEART MIAN ÁR GCROÍDHE DO BHREITHNIÚ
AGUS DO CHIMEÁD AR CHEANNRAIGH.

1. An Tighearna.- A mhic, tá a lán neithe le foghluim
fós agat nár fhoghlumuighis go dtí so ach go h-olc.

An Seirbhíseach.- Cad iad na neithe iad san, a Thigh-
earna?

An Tighearna.- Tá, do mhian a chur ar fad do réir
mo thoile-se. Tá, ansan, gan aon ghrádh bheith agat
duit féin, ach ana dhúil a bheith agat go ndéanfaí mo
thoil-se.

Bíonn do mhian go minic at' losgadh, agus at'
chomáint go dian, ach breithnigh an sgéal agus féach cé'cu
is mó a bhíonn uait, onóir dómh-sa nó tairbhe dhuit féin.

Má's ar mo shon-sa amháin a bhíonn t'aigne ag obair
beidh tú lán tsásta le pé cuma 'n-a shocaróchad féin
an sgéal. Ach má 'sé do thairbhe féin a bhíonn uait, a
gan fhios do'n tsaoghal, bíodh fhios agat gur b'shiné
chuireann cosg leat agus a chuireann buaireamh ort.

2. Seachain, d'á bhrígh sin, nuair a thiocfaidh mian
duit, agus ná bí ró dheimhnightheach díot féin 'n-a thaobh
go dtí go gcuirfir an sgéal am' chómhairle-se ar
dtúis, le h-eagla go mbéadh cathú ort 'n-a dhiaigh san,
agus, an rud a thaithn leat go h-áluinn ar dtúis, agus
gur mheasais gur rud fóghanta é, go n-iompóchthá 'n-a
choinnibh.

Ní h-é gach aon mhian a dh'fhéachann go maith gur ceart
rud a dhéanamh d'á réir láithreach. Agus, ar an gcuma
gcéadna, ní h-é gach aon mhian a dh'fhéachann ar a mhal-
airt de chuma gur é dhíbirt chun siubhail láithreach is
ceart.

Is maith an rud, ar uairibh, an tsrian a chimeád le
mian fóghanta agus le fonn fóghanta, le h-eagla go
gcuirfeadh méid do dhúile dul amú aigne ort; le
h-eagla go dtabharfadh do dhithneas droch shampla
do dhaoinibh eile; nó le h-eagla, nuair a curfí ad'
choinnibh, go mbrisfeadh ar an bhfoidhne agat, agus go
ndéanfá peaca,.

3. Ar uairibh, leis, ní foláir bheith dian. Ní foláir
dúil na colna do chlaoidh go fearamhail; neamhnídh
dhéanamh de cad a thaithnfidh leis an gcolainn nó ná
taithnfidh; deimhin a dhéanamh dé go gcaithfidh sí luighe
fé smacht na h-aigne pé olc maith léi é.

Is ceart an cholann do smachtú agus do chur fé chois,
go dtí go mbeidh sí sásta le pé rud a thiocfaidh, sásta
leis an mbeagán chómh maith agus dá mba mhórán é,
sásta leis an ngarbh chómh maith agus dá mba mhín é,

gan ceisneamh a dhéanamh mar gheall ar aon tsaghas
ceataighe.

CAIBIDIOL A DÓ-DHÉAG.

FOIDHNE, AGUS GLEIC I N-AGHAIDH AINMHIANTA.

1.- An Seirbhíseach.- A Tighearna Dia, chím go bhfuil
gádh go cruaidh agam le foidhne, mar tá a lán neithe
chun bheith ag gabháil i gcoinnibh duine sa bheatha so.

Óir, pé cuma 'n-a shocaróchad mé féin chun síoth-
chána, ní féidir mo bheatha bheith gan cogadh agus buairt.

2. An Tighearna.- Is fíor san, a mhic. Ach is é mo
thoil-se ná loirgeóchthá síothcháin a bhéadh saor ó chathanaibh
agus ó aon nídh bheith ag gabháil ad' choinnibh.

Nuair a bheidh mórán trioblóidí ag cur ort, agus
mórán neithe ag gabháil ad' choinnibh, abair leat féin,
an uair sin, go bhfuil síothcháin agat.

Má abrann tú nách féidir leat na neithe sin go léir
a dh'fhulang abhus, conus fhuilingeóchair teine purga-
dóireachta thall?

De dhá olc tóg i gcómhnuidhe an t-olc is lúgha.

I dtreó go mbeidh ar do chumas dul ós na piantaibh
síoruidhe ar an saoghal eile, ceap at' aigne trioblóidí
an tsaoghail seo d'fhulang le foidhne ar son Dé.

An amhlaidh is dóich leat ná bíonn aon rud le fulang
ag muintir an tsaoghail, nó ná bíonn puinn le fulang
acu? Ní'l san fíor, dá mb' ag an gcuid acu is boige
saoghal é.

3. An Seirbhíseach.- Má'seadh, tá a lán sóghluistí acu,
agus tá a dtoil féin acu, agus d'á bhrígh sin ní mhoth-
uighid siad a dtrioblóidí puinn.

4. An Tighearna.- Tá go maith. Cuir i gcás go
bhfuil gach aon rud ar a dtoil acu, cad é an fhaid is
dóich leat a leanfaidh san dóibh?

Féach; an mhuintir go bhfuil saidhbhreas an tsaoghail
seo acu imtheóchaid siad mar a dh'imthigheann an
deatach, agus ní bheidh aon tuairisg ar an áthas atá
anois ortha.

Anois féin, agus iad beó, ní gan chráidhteacht aigne,
ná gan seirbhthean, ná gan eagla, a bhíd siad i lár an
tsaidhbhris.

An saidhbhreas céadna san a chuireann an t-áthas
ortha, tugann sé a phionós féin ortha.

Ní'l ann ach an ceart dóibh, nuair a dheinid siad
droch úsáid de'n tsaidhbhreas chun pléisiúir aindleagh-
thach do sholáthar dóibh féin, go gcuireann an droch
úsáid sin a chothrom féin de phionós ortha.

Ó, nách gairid le dul é mar phléisiúr! Nách
míriaghalta! nách bréagach! nách náireach! nách
salach!

Ach, tré mheisge agus tré dhaille, ní tuigtear é.
Deineann an duine beithígheach allta dhé féin. Ar son
an phléisiúir bhig shuaraigh shaoghalta san cuireann an
duine bás an pheaca ar a anam.

D'á bhrígh sin, a mhic, ná lean-se t' ainmhianta. Iom-
puigh i leith-taoibh ó d' thoil féin. Cuir do dhúil i nDia
agus tabharfaidh Sé dhuit an rud a dh'iarrfaidh do
chroídhe air.

5. Agus má's áil leat fíor-aoibhneas a bheith agat, agus
sólás iomarcach a bheith agat uaim-se, féach, tabhair
druim lámha le neithibh saoghalta agus diúltuigh do'n
phléisiúr ghrána san, agus beidh an fíor-aoibhneas agat
agus an sólás iomarcach.

Agus d'á mhéid a chimeádfair thú féin ó aon tsólás a

dh'fhagháil a' neithibh cruthuighthe iseadh is saidhbhire agus is
cómhachtaighe bheidh an sólás a gheóbhair uaim-se.

I dtosach bára, ámhthach, ní thiocfaidh leat san do
dhéanamh gan buaireamh a dh'fhulang agus duadh cómh-
raic.

Beidh an seana dhroch bhéas ag cur ad choinnibh, ach
buadhfaidh an béas fóghanta ar an ndroch bhéas.

Beidh an cholann ag gluaireán, ach cimeádfaidh dío-
gras na h-aigne an cholann fé smacht.

Beidh an tseana phiast, an mac mallachtain, ag cur
ort agus ad' spriocadh chun uilc, ach díbireóchthar chun
siúbhail é le h-úrnuighthibh. I n-a theannta san, má
bhíonn tú sáidhte go dian i n-obair éigin thairbheach, ní
ró mhaith a dh'fhéadfaidh sé teacht ort i n-aon chor.

CAIBIDIOL A TRÍ-DÉAG.

IS CEART DO'N TSEIRBHÍSEACH ÚMHAL BHEITH
FREAGARTHACH, DO RÉIR SHAMPLA ÍOSA
CRÍOST.

1. An Tighearna.- A mhic, an t-é bhíonn a d'iarraidh
tarrang siar ó bheith freagarthach, bíonn sé ag tarrang
siar ó ghrásta Dé; agus an t-é a bhíonn ag lorg neithe
fé leith dhó féin, cailleann sé na neithe atá coitchian.

An t-é ná luigheann, le lán toil, fé smacht an t-é
atá os a chionn, taisbeánann sé ná fuil a cholann féin
fé smacht aige fós i gceart; go mbíonn an cholann ag
spriúchadh 'n-a choinnibh agus ag ceisneamh.

Foghluim-se, d'á bhrígh sin, conus géilleadh láithreach

do'n t-é atá os do chionn, má's maith leat do smacht
féin a chur ar do cholainn féin.

Óir curtar fé chois go luath an namhaid atá lasmuich
ach gan léirsgrios a bheith déanta ar dhuine féin laistigh.

Ní'l namhaid anama agat is measa ná is díobhálaighe
dhuit 'ná thú féin, má's rud é go bhfuil do chroídhe agus
t' aigne i gcoinnibh a chéile.

Tuig at' aigne nách foláir duit, de chroídhe dháir-
íribh, neamhnídh dhéanamh díot féin má's maith leat an lámh
uachtair a dh'fhagháil ar an gcolainn.

Is é cúis ná leigeann eagla dhuit fós tú féin fhág-
áilt ar fad fé smacht duine eile mar tá iomad grádh
agat duit féin.

2. Ach cad é an gníomh mór a bheidh déanta agat-sa
ná fuil ionat ach luaithreach, ná fuil ionat ach neamhnídh,
má chuireann tú thú féin fé smacht duine eile le grádh
do Dhia, agus gur dheineas-sa Mé féin a chur fé smacht
duine le grádh dhuit-se, bíodh go bhfuilim uile-chomhachtach
agus os cionn gach uile nídh, agus gur Mé chruthuigh
gach uile nídh?

D'úmhluigheas-sa Mé féin níos ísle 'ná aoinne, i
dtreó go dtabharfadh m' úmhluigheacht an lámh uachtair
duit-se ar do chuid uabhair.

Foghluim conus géilleadh, a luaithrigh. Foghluim
conus thú féin d'úmhlú, ó ná fuil ionat ach cré agus
draoib, agus tú féin do chromadh fé chosaibh gach
aoinne.

Foghluim conus do thoil a bhriseadh agus bheith freag-
arthach ar gach aon tsaghas cuma.

3. Glac fearg ad' choinnibh féin agus ná leig d'aon
bhorradh uabhair maireachtaint ionat, ach dein thú féin
chómh h-umhal, chómh suarach san, go bhféadfaidh an uile
dhuine siúbhal ort agus satailt ort mar a deintear ar

dhraoib na sráide. Cad air gur féidir duit-se
gearán, a dhuine gan ghus?

A pheacaigh shailigh, cad 'tá agat le rádh i gcoinnibh
daoine má castar aon nidh leat, tusa do chuir fearg
ar Dhia agus do thuill ifrean duit féin chómh minic?

Ach d'fhéachas ort le súil thrócaireach, mar ba mhór
agam t'anam, agus go dtuigfeá mo ghrádh dhuit, agus
go mbeifeá buidheach i gcómhnuidhe mar gheall ar mo
thabharthaistíbh, agus go ndéanfá thú féin d'úmhlú coit-
chianta agus mímheas do ghlacadh le foidhne.

CAIBIDIOL A CEATHAIR-DÉAG.

MACHTNAIMH AR BHREITIBH DIAMHARA DÉ I
DTREÓ NÁ CUIRFIDH DO MHAITH FÉIN MÓR-
IS-FIÚ ORT.

1. An Seirbhíseach.- Bagarann Tú go h-árd, os
cionn mo chinn, a Tighearna, do bhreitheamhantas uathbhá-
sach, agus tagann crith chos agus lámh orm, agus
sgannradh ar m' aigne.

Tagann uathbhás orm nuair a thuigim ná fuil na
flathais féin fíor-ghlan fé d'shúil.

Fuarais an peaca ins na h-aingealaibh agus níor
thugais dul as dóibh, agus cad tá le h-imtheacht ar mo
leithéid-sé!

Do thuit na réalta as na flathais, agus conus is
féidir dómh-sa, do'n chré, maoidheamh.

Dhein daoine gníomhartha móra agus do moladh na
gníomhartha, agus 'n-a dhiaigh san do thuit na daoine sin
ar-lár. D'itheadar arán na n-aingeal, agus ansan

do chonnac iad agus biadh na muc acu d'á dh'ithe le
h-airc.

Ní'l, d'á bhrígh sin, naomhthacht ar bith le fagháil má
tharraingeann Tusa uainn do lámh, a Tighearna.

Ní'l maith i gciall má chuireann Tusa suas d'ár
stiúrú.

Ní'l maith i neart gan Tú 'ghár gcimeád. Ní'l
dul saor ag aon gheanmnaigheacht gan Tusa 'ghá
cosaint.

Ní'l maith i n-aon aireachas a dhéanfaimíd orainn
féin gan Tusa bheith ag déanamh na faire naomhtha orainn.

Má fágtar fúinn féin sinn, siúd go tóin puill sinn
agus deire linn. Ach má thagann Tusa chúghainn, siúd
suas airís sinn beó.

Óir táimíd guagach, agus is Tusa chimeádann daing-
ean sinn. Táimíd patfhuar, agus is Tusa a ghríosann
sinn.

Ó, nách úmhal, uiríseal an meas is ceart dom a bheith
agam orm féin! Nách cruinn is ceart dom a thuis-
gint gur suarach le rádh aon mhaith is dóich liom a bheith
ionam!

Ó, nách fada síos is ceart dom mé féin d'ísliú fé
dhoimhneas do bhreithe-se, a Tighearna, agus go dtuigim go
soiléir ná fuil ionam ach neamhnídh ó bhun!

Ó, a mheaghchaint nách féidir a thómhas! Ó, a fharaige
nách féidir snámh tháirse, ná faighim aon nídh díom féin
inti ach neamhnídh ar fad!

Cá bhfuil aon tslíghe do bhaois, d'á bhrígh sin? Cá
bhfuil aon chúis mhaoidhimh as aon deagh-thréith?

Tá maoidheamh agus baois agus mór-is-fiú imthighthe
gan tuairisg fé dhoimhneas do bhreithe-se atá os mo
chionn.

4. Cad é 'bhrígh an duine ad' láthair?

A' ndéanfaidh an chré maoidheamh i n-aghaidh an t-é a
chúm í?

An t-é go bhfuil a chroídhe úmhal i gceart aige do Dhia,
conus is féidir do chaint bhaoth é spriocadh chun baoise?

An t-é atá curtha ag an bhfírinne fé n-a smacht féin,
ní fhéadfaidh an saoghal mór é spriocadh chun baoise.
An t-é go bhfuil a mhainighin go léir as Dia aige ní
bhainfidh guth daoine, 'ghá mholadh, filleadh ná feacadh as.

Óir, na daoine a dheineann an moladh ní'l ionta féin
ach neamhnídh. Imtheóchaid siad mar imthigheann fuaim
a ngutha, agus mairfidh fírinne an Tighearna ar feadh
na síoruidheachta.

CAIBIDIOL A CÚIG-DÉAG.

AN CHUMA N-AR CEART DÚINN ÁR N-AIGNE
BHEITH AGAINN NUAIR A BHÍONN RUD UAINN.

1. An Tighearna.- A mhic, abair mar seo i gcómh-
nuidhe: A Thighearna, má's toil leat-sa é, deintear
so ar an gcuma so.

A Thighearna, má's chun t' onóra-sa é, deintear so at'
ainim.

A Thighearna, má chíonn Tú gur b'é mo leas é, agus
má chionn Tú a thairbhe dhom, tabhair dhom úsáid a
dhéanamh dé chun t' onóra-sa.

Ach má chionn Tú nách é mo leas é, agus nách tairbhe
anama dhom é, tóg uaim mo dhúil ann.

Mar ní h-ó'n Spioraid Naomh a thagann gach dúil,
bíodh gur dhóich le duine gur cheart é agus gur mhaith é.

Is deacair a bhreithniú i gceart cé'cu deagh-spioraid,

nó a mhalairt, do spriocann tú chun dúil a chur sa nídh
seo nó sa nídh úd; nó an ó t'aigne féin a thagann an
spriocadh.

Do mealladh go minic, i ndeire bára, daoine gur
measadh ar dtúis gur spioraid éigin fhóghanta a bhí
'ghá spriocadh.

2. D'á bhrígh sin, nuair a bheidh dúil agat i n-aon nídh,
nó nuair is maith leat é dh'iarraidh ar Dhia, úmhluigh thú
féin agus bíodh eagla Dé ort. Go mór mór, bí
sásta roim ré le toil Dé. Fág fúm-sa an sgéal ar
fad, agus abair: A Thighearna, is duit-se is eól cad
is maith, agus conus. Deintear so, nó súd, mar is
toil leat.

Tabhair dhom an nídh is toil leat; an oiread is toil
leat; an uair is toil leat.

Dein liom mar is eól duit; mar is fearr a
thaithnfidh leat; mar is mó a thabharfaidh onóir duit.

Cuir mé san áit is toil leat, agus dein liom mar
is toil leat ar gach aon tsaghas cuma.

Táim ad' láimh. Cas agus iompuigh mé mór-thimcheall.

Féach, is seirbhíseach duit mé. Táim ollamh chun aon
nídh dhéanamh. Ní h-ar mhaithe liom féin is maith liom
bheith beó, ach ar do shon-sa. Go dtugaidh do ghrásta
dhom do sheirbhís a dhéanamh mar is cóir!

3. A Íosa ró cheannsa, deónuigh do ghrásta thabhairt
dom; agus go bhfanaidh sé agam; agus go n-oibrighidh
sé liom; agus go leanaidh sé am' fhochair go deire mo
shaoghail.

Tabhair dom gan mo dhúil a chur choídhche ach sa nídh
is fearr a thaithnfidh leat-sa agus is mó bheidh do réir
do thoile, agus gan mo thoil a thabhairt choídhche d'á
mhalairt sin.

Gurab é do thoil-se mo thoil, agus go leanaidh mo

thoil do thoil-se i gcómhnuidhe. Go gcuiread mo thoil
le d'thoil-se go dlúth!

An nídh is toil leat-sa gura dó a thoileóchad-sa,
agus an nídh nách toil leat-sa nár thugad-sa toil dó.

Nár thagaidh liom toil ná neamhthoil ach mar is toil nó
is neamhthoil leat-sa.

Tabhair dom bás a dh'fhagháil ó neithibh an tsaoghail
go léir; agus dúil a bheith agam, ar do shon-sa, ná
tabharfaí dhom ar an saoghal so ach tarcuisne agus
neamhshuim.

Tabhair dom, thar gach dúil eile, mo shuaimhneas a
dh'fhagháil ionat-sa, agus síothcháin a chur ar mo chroídhe
ionat.

Ní'l síothcháin do'n chroídhe le fagháil ach Tú. Ní'l
suaimhneas le fagháil ach Tú. Lasmuich dhíot-sa ní'l ach
cruadhtan agus buaireamh aigne.

Sa tsíothcháin seo féin, 'sé sin, ionat-sa, an t-aon
mhaith, an t-árd mhaith, an Mhaith Shíoruidhe, go gcodlad-sa
go sámh. Amen.

CAIBIDIOL A SÉ-DÉAG.

NÁ LOIRG FÍOR-SHÓLÁS ACH I NDIA.

1. Aon nídh is féidir dom a dh'iarraidh, ná do mhacht-
namh, chun mo shóláis, ní h-anso atá mo shúil leis, ach
thall.

Mar, dá mbéadh sólás an domhain go léir agam féin
am' aonar, agus neart agam ar gach sórd pléisiúir a
bheith agam, is deimhin nár bh'fhéidir dóibh seasamh abhfad
dom.

D'á bhrígh sin, a chroídhe seo agam-sa, bíodh 'fhios agat
ná fuil aon bhreith agat ar shólás iomlán a dh'fhagháil, ná
ar phléisiúr fhírinneach a dh'fhagháil, ach i nDia, mar is é
Dia sólás na mbocht agus taca na n-uiríseal.

Fan leat go fóilín, a chroídhe seo agam-sa, fan leis
an ngeallamhaint a thug Dia uaidh, agus beidh flúirse
de gach aon tsaghas maitheasa thuas ins na flathais agat.

Má chuireann tú dúil ró mhór i maitheasaíbh an
tsaoghail seo caillfir na maitheasaí síoruidhe atá thuas
ad' chóir.

Dein úsáid de mhaitheasaíbh an tsaoghail seo. Cuir
do dhúil i maitheasaíbh an tsaoghail eile.

Ní féidir duit sásamh fhagháil i maitheasaíbh an tsaoghail
seo. Ní chuige sin a chruthuigh Dia thú.

2. Dá mbéadh gach ar chruthuigh Dia de mhaitheasaíbh
saoghalta agat, ní fhéadfá bheith séanmhar suairc d'á
mbárr. I nDia féin, a chruthuigh iad go léir, atá do
shéan agus do shuairceas.

Ní h-é sin an séan agus an suairceas a chíd agus
do mholaid muintir an tsaoghail seo atá gan chiall,
agus do thugann grádh do'n tsaoghal so, ach an séan
agus an suairceas le n-a bhfuil súil ag fíoraonaibh
Chríost, agus go dtugtar blaiseadh beag díobh roim
ré do dhaoinibh spioradálta, do lucht an chroídhe
ghlain, ná bíonn a smuínte ach ins na flathais.

Sólás folamh, sólás díombuan, iseadh gach sólás
saoghalta.

Sólás fírinneach, sólás séanmhar, iseadh an sólás
a thugann an fhírinne do dhuine istigh 'n-a chroídhe.

Beireann an duine démhóideach leis ins gach aon
bhall an t-É is sólás fírinneach dó, 'sé sin Íosa Críost,
agus bíonn sé ag caint leis mar seo: Bí am' aice, a
Tighearna Íosa, ins gach áit agus ins gach am.

Gurab é sólás a bheidh agam-sa feasta 'ná mé bheith
lán tsásta le gan sólás saoghalta ar bith a bheith agam.

Agus má tógtar uaim do shólás-sa, leis, bíodh sé
mar shólás thar gach sólás agam gur b'é sin do thoil
naomhtha-sa, chun mé thriail, nídh atá do réir chirt.

Óir, ní leanfaidh t'fhearg i gcómhnuidhe, ná ní bheidh
tú ag bagairt phionóis do shíor.

CAIBIDIOL A SEACHT-DÉAG.

FÁG DO TRIOBLÓIDÍ FÉ DHIA.

1. An Tighearna.- A mhic, leig dómh-sa pé rud is
maith liom a dhéanamh leat. Is eól dómh-sa cad is
maith dhuit. Machtnamh duine iseadh dheineann tusa.
I n-a lán neithe is í an aigne dhaona a leanann tú, agus
an meón daona.

An Seirbhíseach.- A Tighearna, is fíor an nídh a
deirir. Is mó an t-aireachas a thugann Tusa dhom 'ná
aon aireachas a dh'fhéadfainn féin a thabhairt dom féin.

Tá an sgéal ana chontabharthach ag an t-é ná cuirfidh
cúram a thrioblóidí go léir ort-sa.

A Thighearna, dein do rogha cor a thabhairt dom ach
go leanfaidh mo thoil dílis duit go daingean.

Pé cor a thabharfair dom ní féidir dó a bheith ach go
maith.

2. Má's toil leat mé bheith i ndorchadas, dé bheatha
do ghrásta; agus má's toil leat mé bheith i solus, dé
bheatha do ghrásta, leis. Má's deónuightheach leat sólás
a thabhairt dom, dé bheatha do ghrásta, agus má's toil
leat pionós a chur orm, dé bheatha do ghrásta choídhche.

3. An Tighearna.- A mhic, siní an aigne is ceart
duit a bheith agat, má's maith leat siúbhal dom' réir-se.

Is ceart duit bheith ollamh, mar a chéile, ar phionós
a dh'fhulang nó ar shólás a ghlacadh; ar bheith dealbh nó ar
bheith lán de shaidhbhreas.

4. An Seirbhíseach.- A Tighearna, táim lán tsásta,
pé rud is maith leat a theacht orm é dh'fhulang ar do
shon-sa.

Glacfad olc agus maith as do láimh, mar a chéile.
Glacfad searbh agus milis; áthas agus dólás; agus
pé rud a thuitfidh amach dom geóbhad a bhuidheachas leat.

Ach aon nídh amháin; cimeád mé ó'n bpeaca, agus
ansan ní bheidh beann agam ar an mbás ná ar ifrean.

CAIBIDIOL A h-OCHT-DÉAG.

TÁ ORAINN TRIOBLÓIDÍ AN TSAOGHAIL SEO
DH'FHULANG GO FOIDHNEACH DO RÉIR AN
TSAMPLA A TUG CRÍOST DÚINN.

1. An Tighearna.- A mhic, do thánag-sa anuas as
na flathais chun tusa shábháil. Do ghlacas orm do dhoch-
raidí. Níor ghádh dhom é; ach do dheineas é le grádh
dhuit-se, i dtreó go múinfinn foidhne dhuit agus go
bhfuilingeóchthá trioblóidí an tsaoghail seo gan fearg
a ghlacadh 'n-a gcoinnibh.

Ó'n uair a rugadh Mé go dtí uair mo bháis ar an
gcrois ní rabhas gan pionós agam le fulang.

Bhí neithe riachtanacha na beatha so i n-easnamh orm
go mór. Bhítí ag gearán orm go minic go cruaidh,
gan chúis. Do tugtí tarcuisne agus droch chaint dom,

agus do ghlacainn go réidh iad. Dheininn tairbhe,
agus do tugtí mí-bhuidheachas dom. Dheininn mírbhuiltí,
agus gheibhinn diamhasla. Thugainn teagasg, agus do
tugtí droch mhúineadh dhom.

2. An Seirbhíseach.- A Tighearna, ó bhís-se foidh-
neach an fhaid a bhís ar an saoghal, agus ó dheinis toil
t' Athar Síoruidhe do chómhlíonadh leis an bhfoidhne sin;
is ceart go ndéanfadh peacach bocht mí-fhortiúnach de
m' shaghas-sa mé féin d'iomchar le foidhne, chun do
thoile-se do chómhlíonadh, agus trioblóidí na beatha
truaillighthe seo d'fhulang ar mhaithe le m' anam, pé
faid is toil leat-sa féin é.

Mar, bíodh go bhfuil an bheatha so trioblóideach, tá
luacht saothair le fagháil go maith aisti mar gheall ar
do ghrásta-sa; agus mar gheall ar do shampla agus ar
shampla do naomh, ní'l sí ró dhian ar dhaoinibh laga, ná
ró dhorcha.

D'á éaghmuis sin, tá beatha an duine níos sólásaighe
anois 'ná mar a bhí sí sa tsean dlíghe, nuair a bhí dóirse
na bhflathas dúnta, agus slíghe an duine chun Dé níba
dhorcha, agus gan ach fíor-bheagán daoine ag lorg na slíghe.

Agus an beagán san féin, na fíoraoin a bhí le
saoradh, níor bh' fhéidir dóibh dul isteach i bhflathas Dé
go dtí gur fhuilingis-se do Pháis, agus gur dhíolais,
le d'bhás naomhtha, na fiacha.

3. Ó, cad é an buidheachas atá ag dul duit uaim-se
mar gheall air gur thaisbeánais dom, agus dos na
fíoraonaibh go léir, slíghe mhaith, slíghe dhíreach, isteach
i rígheacht na bhflathas!

Mar, is í do bheatha-sa an tslíghe dhúinne; agus le
fadfhulang naomtha atáimíd ag cur na slíghe sin dínn
ag triall ort, agus is Tú ár gcoróinn.

Mura mbéadh Tusa do dhul rómhainn amach, ag tais-

beáint na slíghe dhúinn, cé chuirfeadh aon tsuim sa
tslíghe?

Mo chreach chráidhte, is mó duine dh'fhanfadh abhfad siar
mura mbéadh an sampla uasal a chonnacadar uait-se.

Féach, táimíd neamhshuimeamhail go leór i n-aimhdheóin
a bhfuil tabhartha agat dúinn de theagasg agus de
mhírbhuiltíbh. Conus a bhéadh an sgéal againn dá mba
ná tabharfaí dhúinn an solus san go léir chun Tú a
leanmhaint?

CAIBIDIOL A NAOI-DÉAG.

CUIR SUAS LE h-ÉAGCÓIR. FÉACH CÉ h-É ATÁ
FOIDHNEACH DÁIRÍRIBH.

1. An Tighearna.- Cad é sin agat d'á rádh, a mhic?
Cuir uait an ceisneamh. Cuimhnigh ar ar fhuilingeas-sa
agus ar ar fhuilingeadar na naoimh.

Níor dheinis-se troid go fuil fós.

Fulang suarach atá agat-sa 'á dhéanamh seachas na
neithe móra dh'fhuilingeadar súd; seachas na cathana
diana a cuireadh ortha; seachas an crádh déarmhar a
deineadh ortha; seachas na mílte cruadhtan agus na
mílte pionós a cuireadh ortha.

Cuimhnigh ar na docharaibh móra a dh'fhuiling daoine
eile, agus ní chuirfir oiread suime ins na neithibh beaga
suaracha a tugtar duit féin le fulang.

Agus mura bhféachaid siad suarach ad' shúilibh-se,
seachain le h-eagla gur b'é do neamhfhoidhne féin fé
ndeár é sin.

Bídís beag nó mór, fuiling iad. Dein an fhoidhne.

2. D'á mhéid foidhne a dhéanfair iseadh is fearr do

chiall, agus iseadh is mó a bheidh do luacht saothair; agus
iseadh is lúgha a mhothóchair an pian, leis, mar beidh
t' aigne ollamh dó, socair air.

Ná h-abair: Ní fhéadfainn cur suas le rud de'n
tsórd san ó n-a leithéid sin de dhuine. Ní ceart dom
rud de'n tsórd san a dh'fhulang. Tá éagcóir mhór
déanta aige orm. Agus tá neithe aige 'á chur am' leith
nár chuimhnigheas riamh ortha. Dá mb' aoinne eile
dhéanfadh é ba chuma liom. D'fhuilingeóchainn é mar
ba cheart. Ach é sin!

Machtnamh gan chiall iseadh machtnamh de'n tsórd
san. An t-é mhachtnuigheann ar an gcuma san, ní h-ar
an bhfoidhne a bhíonn sé ag cuimhneamh, ná ar an t-É
a dhíolfaidh tuarastal na foidhne. Is ar na daoine a
dhein an éagcóir air a bhíonn sé ag cuimhneamh; agus
ar an éagcóir; agus air féin.

3. Ní duine foidhneach i n-aon chor an t-é ná fuiling-
eóchaidh ach an rud is maith leis féin; agus chómh fada
agus is maith leis féin; agus ó'n nduine is maith leis
féin.

An t-é go bhfuil an fhoidhne cheart aige is cuma leis
cé uaidh go bhfaighidh sé rud le fulang, cé'cu ó n'uacht-
arán féin, nó ó n-a chómhalta, nó ó dhuine fé n-a bhun;
cé'cu ó dheagh dhuine nó ó dhroch dhuine, ó dhuine
mhacánta nó ó chuirptheach, a gheóbhaidh sé é.

Pé beag mór a gheóbhaidh sé le fulang, pé minic
anamh a gheóbhaidh sé é, pé saghas duine, nó pé saghas
créatúra, a thabharfaidh an nídh sin dó le fulang, is
amach a' láimh Dé a ghlacfaidh sé é, agus is le grádh do
Dhia fhuilingeóchaidh sé é. Beidh sé buidheach de Dhia
mar gheall air, agus tuigfidh sé i n' aigne gur saidhbhreas
mór é.

Mar, aon nídh a fuilingtear le grádh do Dhia, an nídh

is lúgha ar bith, ní féidir é dhul gan luacht saothair i
láthair Dé.

4. Bí-se, d'á bhrígh sin, ollamh agus gléasta i gcóir
an chatha má's maith leat buadh bheith agat.

Ní féidir duit coróinn na foidhne bheith agat gan
cath.

Mura maith leat fulang ní maith leat an choróinn
fhagháil.

Má's maith leat an choróinn fhagháil troid go cródha,
fuiling go foidhneach.

Gan saothar ní gheibhtear suaimhneas. Gan cath ní
beirtear buadh.

An Seirbhíseach.- A Thighearna, an rud is dóich liom
is dodhéanta dhom do réir nádúra, bíodh sé sodhéanta
dhom tré neart do ghrásta-sa.

Is eól duit-se gur beag fhéadaim a dh'fhulang, agus
gur luath ar lár mé nuair a ghabhann rud beag am'
choinnibh.

Pé duaidhnéis ná trioblóid a thiocfaidh orm bíodh sé
i n' adhbhar áthais dom feasta, agus i n' adhbhar sóláis,
ar do shon-sa, mar is é leas m' anama, gan amhras,
trioblóidí dh'fhulang ar do shon.

CAIBIDIOL A FICHE.

ADMHUIGHMÍS ÁR LAIGE FÉIN, AGUS MACHT-
NUIGHMÍS AR MHÍ-FHORTIÚN NA BEATHA SO.

1. An Seirbhíseach.- Admhóchad am' choinnibh féin mo
neamhfhíoraontacht. Admhóchad duit-se, a Thighearna,
m'easba nirt.

Is minic gur rud suarach a chuireann lagspridíghe orm
agus seirbhthean.

Cuirim rómham beart chródha dhéanamh, ach nuair a
thagann cath orm, agus gan é ró dhian féin, bím i
nguais ana mhór.

Is rud ana shuarach, go minic, a tharraingeann cath
uathbhásach orm.

Agus nuair a mheasaim mé féin ar láimh shábhála
nách mór, baintear de m' bunaibh mé, nó geall leis,
gan choinne, agus ní le fogha ró láidir é.

2. Féach, a Tighearna, táim lag, gan bhrígh, ar gach aon
tsaghas cuma, mar is eól duit.

Dein trócaire agus tarraing mé as an ndraoib,
le h-eagla go gceangalóchainn ann, le h-eagla go
bhfanfainn ar lár ar fad.

Sidé a chuireann i ndiaigh mo chúil mé go minic ad'
láthair, agus do mhilleann mé, a rádh go bhfuilim chómh
tugtha do thuitim, agus chómh lag i gcoinnibh m' ainmhianta.

Bíodh ná tugaim toil dóibh ar fad, san am gcéadna
bím ciapaithe cráidhte acu, agus iad ag cur orm
coitchianta, agus is truagh an sgéal é duine bheith i
gcómhnuidhe ag iomaigh leó.

Taisbeántar dom mo laige nuair a thagaid na droch
smuínte grána so chúgham, mar is ró fhuiriste leó
teacht agus is ana dheacair iad do dhíbirt.

3. Deónuigh, a Dhia chómhachtaigh Isráeil, a sgiath
chosanta na bhfíoraon, féachaint le truagh orm-sa, do
sheirbhíseach bhocht, agus ar an gcruadhtan 'n-a bhfuilim
sáidhte chómh daingean, agus cabhair agus congnamh
a thabhairt dom ins gach greim d'á ghéire.

"An greim is géire,
Dia 'ghá réidhteach!"

Neartuigh mé le neart ó neamh, le h-eagla go
bhféadfadh an seanduine, an cholann chlaon ná fuil
fé lán-smacht na spioraide fós, an lámh uachtair a
dh'fhagháil orm. Neartuigh 'n-a choinnibh mé, a Thighearna,
mar ní foláir an cath do chimeád ar siúbhal 'n-a choin-
nibh an fhaid a bheidh anál agam 'á tharrang ar an saoghal
mí-fhortiúnach so.

Ó, cad é mar shaoghal! Cad é mar ná fuil ann ar
fad ach trioblóid agus mí-fhortiún agus ceilg namhad
ar an uile thaobh.

Ní túisge a bhíonn trioblóid curtha dhé ag duine 'ná
siúd chuige trioblóid eile, agus ní túisge a bhíonn cath
curtha dhé aige 'ná siúd istigh i lár catha eile é. Ní
h-eadh, ach siúd go minic a lán acu ag teacht i
n-aonfheacht air agus gan coinne aige leó.

4. Agus conus is féidir do dhuine aon ghreann a
bheith aige ar an mbeatha so atá chómh líonta de phian-
taibh agus de thrioblóidíbh agus de mhí-fhortiún?

Conus is féidir beatha thabhairt i n-aon chor ar bheatha
as a mbíonn breóiteacht agus pláigh agus trúigeana
báis ag fás coitchianta?

Ní beatha í, ach saighseana báis.

Agus féach, tugtar grádh dhi. Agus tá a lán daoine a
loirgeann a n-áthas go léir inti.

Bíonn a lán ag cáine an tsaoghail, 'ghá rádh ná fuil
ann ach feall agus calaois. 'N-a thaobh san a's uile
ní maith leó sgaramhaint leis mar shaoghal. Tá an
greim ró dhaingean ag na h-ainmhiantaibh ortha.

Tá neithe, ámhthach, a chuireann fhiachaint ortha grádh
thabhairt do'n tsaoghal, agus neithe eile a chuireann
fhiachaint ortha gráin a bheith acu air.

Mian na colna, mian na súl, mian na h-aigne, 'sé
sin uabhar na beatha so, siniad na neithe a chuireann

fhiachaint ar dhaoine grádh thabhairt do'n tsaoghal.
Ach "gol an gháire," na pianta a thagann ó thoil a thabh-
airt dos na mianaibh sin, siniad na neithe a chuireann
fhiachaint ar dhaoine fuath a thabhairt do'n tsaoghal agus
gráin a bheith acu air.

5. Ach foraoir! Buadhann an grádh ar an bhfuath
acu. Claoidheann an droch phléisiúr an aigne atá
tugtha do'n tsaoghal. Is pléisiúr leis an aigne sin
bheith fé smacht na colna. Ní fheiceann an aigne sin,
ná ní bhlaiseann sí, aoibhneas Dé ná suairceas na
fíoraontachta.

Ach an mhuintir a thugann fuath i gceart do'n tsaoghal
agus gur b'é a mian maireachtaint do Dhia fé riaghail
bheannuighthe, tuigid siad san cad a bhaineann leis an
suairceas naomhtha atá geallta do lucht an tsaoghail
do shéanadh dáiríribh, agus tuigid siad, leis, go
h-áluinn, an feall atá ag aicme an tsaoghail 'á
dhéanamh ortha féin, agus an dearmhad atá ortha.

CAIBIDIOL A h-AON AGUS FICHE.

IS AR DHIA FÉIN, TAR GACH MAITH AGUS THAR
GACH TABHARTAS, IS CEART DO'N DUINE
A AIGNE DO SHOCARÚ.

1. An Seirbhíseach.- Ins gach nídh, agus thar gach nídh,
bíodh do shuaimhneas sa Tighearna agat, a anam so
agam-sa, mar is é an Tighearna suaimhneas síoruidhe
na naomh.

Tabhair dómh-sa, a Íosa ró mhilis, ró ghrádhmhar, mo
shuaimhneas a dh'fhagháil ionat-sa thar gach nídh d'ár

chruthuigh Dia; thar gach sláinte agus maise; thar gach
glóire agus onóir; thar gach cómhacht agus gradam;
thar gach eolus agus oilteacht; thar gach saidhbhreas
agus ealadhain; thar gach áthas agus lúthgháir; thar gach
cáil agus moladh; thar gach suairceas agus sólás;
thar gach nídh n-a bhfuil súil leis, nó geallamhaint; thar
gach luacht saothair agus thar gach mian.

Thar gach tabharthas agus tíodhlaice d'ár féidir duit
a thabhairt do'n duine ná do chur isteach ann; thar gach
aoibhneas agus gáirdeachas d'ár féidir d'aigne an
duine a ghlacadh ná a mhothú.

I n-aon fhocal amháin, thar na h-aingil agus na h-árd-
aingil agus mór shlóighte na bhflathas go léir; thar
gach nídh sofheisgthe agus dofheisgthe, agus thar an uile
nídh nách Tusa féin, a Tighearna Dia.

2. Mar, is Tusa, a Tighearna Dia, is fearr, thar an
uile nídh; is Tusa amháin is aoirde; is Tusa amháin is
cómhachtaighe; is Tusa amháin is lán-tsásamh dúinn; is
Tusa amháin is lán-mhísleacht agus is lán-tsólás
dúinn.

Is Tusa amháin is lán áluinn agus is lán ghrádhmhar;
is Tusa amháin atá uasal glórmhar thar gach uile nídh.
Ionat-sa amháin atá gach maith, i n-aonfheacht agus i
n-iomláine, agus do bhí riamh, agus do bheidh.

D'á bhrígh sin, aon nídh, nách Tú féin, a thabharfair
dómh-sa, nó aon nídh d'fhoillseóchair dom ad' thaobh
féin, nó do gheallfair dom, an fhaid ná feicim nó ná
faighim Tú féin, is ró bheag é.

Mar, go deimhin ní féidir dom' chroídhe fíor shuaimh-
neas d'fhagháil, ná bheith lán tsásta, gan eirighe os cionn
do thabharthaistí go léir, agus os cionn gach créatúra,
agus stad ionat-sa féin.

3. Ó, a Tighearna Íosa Críost, is Tú mo Chéile! Is

Tú mo ghrádh! Is Tú mo stór geal, glan! Is Tú
rí na cruinne! Cé thabharfaidh dom dhá sgiathán agus
cead gluaiste go dtéighead ag triall ort agus go
bhfanad agat!

Ó, cathain a tabharfar dom, go h-iomlán, caoi ar a
dh'fheisgint cad é an t-aoibhneas atá ionat-sa, a
Tighearna Dia?

Cathain a chruinneóchad mo mhachtnamh, go h-iomlán,
ionat-sa, i dtreó, le grádh dhuit-se, ná mothóchad mé
féin i n-aon chor, ach Tusa amháin, lastuas de gach mothú
agus de gach machtnamh, ar chuma nách é gach aoinne a
thuigeann?

Ach anois deinim osnadh go minic, agus is go
buartha a dh'fhuilingim mo mhí-ádh.

Mar tagann a lán droch neithe crosta orm sa
tsaoghal mhí-fhortiúnach so, agus cuirid siad buaireamh
orm agus brón agus dorchadas. Cuirid siad cosg
liom go minic, agus bíd siad am' chur amú agus am'
mhealladh agus am' chimeád siar ó theacht chúghat-sa le
h-éasgacht, chun go dtogfá idir do dhá láimh mé, agus
go dtabharfá dhom an t-aoibhneas a thugann Tú
d'anamnachaibh na bhfíoraon.

Géill, a Tighearna, dom' osnadh, agus dom' uaig-
neas ar an saoghal so.

Ó, a Íosa, a sholus na glóire síoruidhe, a shólás anama
an deóraidhe, ní fhéadann mo bhéal labhairt leat, ach
labhrann ciúnas mo chruadhtain leat.

Cad é an fhaid a bheidh mo Tighearna gan teacht
chúgham?

Is mé a sheirbhíseach bhocht; tagadh Sé chúgham agus
cuireadh Sé áthas orm. Síneadh Sé a lámh chúgham agus
tógadh Sé as gach guais mé.

Tar chúgham! Tar chúgham! Gan Tusa ní'l lá

áthais ná uair a' chloig áthais agam, mar is Tusa m'
áthas-sa, agus gan Tusa is bórd lom mo bhórd.

Is duine gan áird mé, agus is i mbraighdineas atáim,
agus mo ghéaga ceangailte, go dtí go dtiocfair-se
agus go leigfir solus do ghné orm, agus go dtabhar-
fair fuasgailt orm, agus go dtaisbeánfair do ghnúis
ró ghrádhmhar dom.

5. Loirgeadh daoine eile a rogha rud ad' inead-sa;
ní shásuigheann aon nídh eile mise ná ní shásóchaidh, ach
Tusa féin, mar is Tú mo Dhia agus mo dhóchas, agus
is Tú an bheatha shíoruidhe.

Ní éistfead ná ní stadfad de m' ghuidhe go dtí go
bhfillfidh do ghrásta orm agus go labharfair féin liom
istigh am' chroídhe.

6. An Tighearna.- Féach, táim anso. Féach agat
anso Mé, mar do ghlaodhais orm. Do dheóracha, agus
do mhian, agus t'úmhluigheacht, agus do dhólás chroídhe,
isiad do bhog Mé agus do thug ag triall ort Mé.

7. An Seirbhíseach.- Agus dubhart: A Tighearna, do
ghlaodhas ort, agus ba mhian liom Tú bheith agam, agus
bhíos ollamh ar gach nídh do chaitheamh uaim ar do shon.

Agus is Tú féin do sprioc mé ar dtúis chun go
loirgeóchainn Tú.

Moladh a's buidheachas leat, a Tighearna! Do
dheinis an mhaith so dod' sheirbhíseach as líonmhaireacht
do thrócaire.

Cad tá agat' sheirbhíseach le rádh os do chómhair ach
é féin d'úmhlú go h-íseal ad' láthair, agus cuimhneamh
i gcómhnuidhe ar a pheacaíbh féin agus ar a olcas.

Óir ní'l do mhacshamhail ar a bhfuil de neithibh iongan-
tacha ar neamh ná ar talamh.

Tá t'oibreacha sár-mhaith, táid do bhreitheamhantaisí
ceart, agus is é do leamhnú do riaghlann gach uile nídh.

Moladh agus glóire d'á bhrígh sin leat, a Eagna an
Athar. Moladh agus buidheachas leat ó m' béal-sa
agus ó m' anam, agus ó gach nídh d'ár chruthuigh Dia!

CAIBIDIOL A DÓ AGUS FICHE.

CUIMHNIGHMÍS AR NA TABHARTAISTÍBH LÍONMHARA
ATÁ AGAINN Ó DHIA.

1. An Seirbhíseach.- Osgail, a Tighearna, mo chroídhe
chun eoluis ar do dhlíghe, agus múin dom conus siúbhal
do réir t'aitheanta.

Tabhair dhom go dtuigfinn do thoil, agus go gcim-
eádfainn am' chuimhne, le h-uraim ana mhór agus le
h-aireachas mór, na tabharthaistí atá bronnta agat
orm, iad go léir i n-aonfheacht agus gach tabharthas díobh
fé leith, i dtreó go dtabharfainn duit feasta an buidh-
eachas is ceart.

Is eól dom, ámhthach, agus admhuighim é, ná fuil ar mo
chumas buidheachas molta mar is cóir do thabhairt duit,
dá mba mar gheall ar an bpúnc is lúgha acu é.

Is lúgha mise féin 'ná aon mhaith d'ár bhronnais orm,
agus nuair a mhachtnuighim ar do mhórdhacht-sa tagann
uathbhás orm.

2. Gach nídh d'á bhfuil againn, i gcorp agus i n-anam,
istigh i n-ár n-aigne agus lasmuich, do réir nádúra
agus os cionn nádúra, is uait-se do fuaramair é.
Taisbeánaid na neithe sin go léir méid do dheagh-
mhéinne, méid do ghrádha dhúinn, méid do mhaitheasa,
agus gur uait atá gach maith faghálta againn.

Bíodh go bhfuair duine breis seachas duine eile, is

uait-se a fuaradh idir bheag agus mór, agus gan Tusa
níor bh'fhéidir an blúire ba lúgha fhagháil.

An t-é is mó do fuair, ní féidir dó maoidheamh as
d'á bhíthinn féin, ná bheith mórchúiseach os cionn daoine
eile, ná bheith tarcuisneach leis an t-é ná fuair puinn.
Mar an t-é is lúgha a ghlacfaidh aon chreideamhaint
chuige féin sa sgéal, agus is mó d'úmhlóchaidh é féin
agus gheóbhaidh a bhuidheachas le Dia, siné an t-é is fearr
agus is aoirde.

An t-é a thuigeann i n'aigne gur b'é féin an duine
is suaraighe ameasg daoine, agus is lúgha ceart chun
onóra, siné an t-é is oireamhnaighe chun tabharthaistí
móra dh'fhagháil ó Dhia.

3. An t-é, ámhthach, nár tugadh dó ach an beagán, ní
ceart dó bheith duairc ná míchéadfach, ná bheith ag for-
mad leis an t-é a fuair an mhór-chuid. Féachaint
chúghat-sa iseadh is ceart dó, agus bheith ag moladh do
mhaitheasa, mar go dtugann Tú do thabharthaistí uait
chómh fial, chómh deaghmhéinneach, i n-aisge, gan toradh
agat ar dhuine seachas duine.

Is uait a thagann gach nídh, agus d'á bhrígh sin is dual
duit moladh ins gach nídh.

Is duit is eól cad is maith a thabhairt do gach duine,
agus cad fá an beagán a bheith ag duine agus an
mórán ag duine eile. Ní h-againne atá an nídh sin
do thuisgint ach agat-sa, mar is Tú a chíonn go soiléir
cad atá tuillte ag gach duine fé leith.

4. Uime sin, a Tighearna, measaim féin gur tabharthas
mór ó Dhia gan a bheith ag duine ach an beagán d'aon
nídh a tharraingeóchadh moladh ó bhéalaibh daoine air.
Agus measaim, má mhachtnuigheann duine ar a shuaraigh-
eacht féin agus ar a dhealbhas, i n-inead bheith duairc
ná dubrónach mar gheall air, gur b'amhlaidh is ceart

dó áthas mór a bheith air mar gheall air, agus sásamh
aigne, mar gur thoghais-se, a Tighearna Dia, mar
cháirde fé leith dhuit féin, na daoine bochta, agus na
daoine uirísle, agus na daoine ná fuil aon mheas ag
an saoghal so ortha.