Sermon 1.

Guidh orain na peacuidh a nois agus ar uair ar
mbais, Amen. Briathra an Spiorad Naomh re beul
na heagluise Catoilce, agus do ni ruinn don
Ave Maria.

As an ghearr urnaigh so do ní an Eagluis
Chatoilce, is iontuicse dhibh, cad é meud
an dochus a ta aice an eadarghuighe na
Maighdine Muire. Chomh fada agus bhios an
duine a ngleann na ndeor air an tshaoghal so, bí an
chollan da thairring an na bpeacaidh, bí an saoghal
da mheallamh, bí luigheachan laetheamhail ag Lucifer
agus ag sloite Iffrinn na thimchioll; bí a nuile
riachtanas agus easbhuighe air thaobh Anama
agus Cuirp. Tanquam Leo rugiens circuit, quaerens
quem devoret, 1.Pet.c.5. Ni thig re duine ar
bith rena mhesnidh fein an claon agus an tangheall
bhios ag an gcolluin daondha don tsaoghal a
mhaighistireacht: Nil comhachta ar talamh bhearfu
buaidhe air chaithidhe an Diabhail gan grasa De.
Cad eile, a Chriostaidhe, cad é mur gheabhum na
grasa so, a ta chomh riachtanach so againn ann leas
air nanama do dheanamh? Ni fiu sinn fein, an
nach bhfuil ni ar bith o naduir acht olc agus ainmhian,
bhios go laetheamhail briseamh aitheanta

De agus a dhlighe, a ta salaighthe o cheann go
cois re lubhra an pheacaidh, Dhul ag iarraidh na
ngrasa so air an te air a mbimid cuir feirge go
laitheamhail. Oh, cad cile, cia aira niarrfuim e,
mur sin? Cir an charoid no an duine muinntiorr-
tha ar dtuirfuim aighe, o rinnemur namhaid dar
gcaraid ionmhuinn Críosd? A ta, a chairde, air
an Maighdion Muire, as air a laimh ta an dioghal-
tus thuill ar bpeacaidh, thionto uain. As trid lamha
Mhuire thig gach cobhair agus gach cumhnugh o
Dhia chugainn. As si an tsroghan i as a dtig uisge
thob ar na ngrasa na thulle chgainn. As da
dhruim so ordaighios an Eagluis dhuin an urrnaigh
ud a radh go minic. Ora pro nobis, etc.

Leighmid a Leabhar na Rioghtha go ndeachaidh
an Bhainríoghan Betsabee diarraidh athchuinghe
air a Mhac Solamh Mhac Dabhidh. Nuair a chua-
laidh an Righ i bheth a teacht, chuaidh na hara-
cis go luathghaireach, rinidh umhlugh agus onoir
dhi, agus chuir air a dheaslaimh an a chaithir
Riogha i, dubhairt leith, gach ni thastoidh uaithe
iarra go dana, agus nach ndiultugh fein aon ni
urthi, diarrthudh si. Pete Mater mea, non enim
fas est, ut avertam faciem, tuam, 3 Reg.c.2.
Mur a gceanna, tar eis Muire Bhaintighearna chath-
ugh a tearma air an tsaoghal so, agus gur mhian
re na haon Mhac a breth chuige fein go Parrthas;
thanic na haracaois agus sloite Phathruis neinthe-
acht ris, dardaigh i edir Chorp agus Anam go
Flaitheamhnus, chuir Chriosd air a dheaslaimh na
suidh i, thug dhi a nuile chumhacht air Neamh
agus air talamh foidh fein, gheal di nach bhfuil
athchuinge air bith diarrfadh, nach bhfuidheamh:
Pete Mater, etc.

As air an ardamh ionghantach rinniugh air Mhuire
go Parrthas, agus air na mor ghrasa dhortios a nuas
orain, is mian liom tracht a niu, tar eis ma
chomhra ruin an a dha bpointe. Hardaoihh Muire

go Parrthas air mhodh ioghantach eugsamhail, sin
an chead phointe. Bi si na Hadvochad agus na
mnaoi impighe eidir sinne agus a haon Mhac, sin
an darra pointe, iarramoid, etc.

CHEUD PHOINTE. An uair a thig Bainrio-
ghan ar bith go nuda haigh chum Rioghacht no
chum Cathrach, bi speis agus duil ag a nuile dhuine
a faicsin, theid an tuasal agus an tisioll, an lag agus
an laidir, an bocht agus an saidhbbir na haracaois
agus da faillteamh; ni bhian ni ar bith re faicsin,
acht feastaidh dha gcathamh, fionta dha ndortamh,
gunnaidh mora da scaoileamh, cruitt agus orgain
dha sinnim, preasantaidh morluaidh dha bpronnamh
don bhainphrionsa so; an a bhfocal, nuile shoirt
solamainn agus subhailge nithar re linn Prionsa no
Bainphrionsa theacht a glacamh seilbh air a gcoroin.

So an ni nithar, a derim, ris na Prionnsaidh
talmhuidh; acht ni sin airiudh, no insin aon nidh
dha mhead is feider ua dheanamh air talamh, a
bharramh na solmuinne agus an tsubhailce taisbea-
nugh a bparrthas re linn Bainrioghain Fhlaitheamh-
nuis dhol a glacamh seilbh air Choroin na Gloire.
Thanic na 9 noird Ainglidh na harracaois, agus iad
sinnim abhrain bhinne, agus Cantice molta. Tha-
nic mur a gceanna na haracaois na Faidhe, na Pa-
triarca, agus na Heasbail. Naoimh agus Ban-
naoimb Parrthas go hiomlan; Bhi Parrthas go
huile air aon chomhshinnim ceollta, failte, agus
mollta, roimh an Bhainrioghain Muire.

Bo lor a mheud so dar leat, a Chriosdaigh, do noir
a dhenamh fo chomhair creatuir ar bith o
Dhia nuas; acht nir mhor re Criosd ni bo mho
no so a dheanamh da Mhathair; chuaidh se fein na
haracaois, Coroin na gloire air a cheann, gaethe
agus dealramh na gloire an a ghnuis; Ghlac a
Mhathair go soilbher, subhailgeach; thug leis air
laimh i a bfioghnuis an Athar Shiorraidh, agus a
dubhairt ris; so, Athair, an bhean a thoibh tusa

on tsiorraigheacht an a beth na Mathair agamsa;
So an bhean rinnidh a riamh do thoil, agus nach ar
chlaon a riamh do dhlighe a bhrisamh; So an bhean
bhi na sompla agus na Patrun ionraicuis agus
cneastacht ag fearuibh agus mnaibh an domhain:
Da bhrigh, ar an Tathar sioraidh, a Mhuire, go
ndearn tu mo thoilse air an tsaoghal, agus nach ar
thruaillidh tu a riamh do chonsias re brudar ar
bith peacaidh; bherim dhuit mur phrontanus agus
mur luachsaothair, a bheth ranphairteach an mo
chomhacht; Maiseadh bheirimse dhuit, ar an Mac.
a bheth, do mhaghistreas air mo throcaire. Bhei-
rimse dhuit mar an gceanna, ar an spiroad Naomh,
a bheth rainnphairteach an mo chrionnacht, agus
an ma Mhaith os; Ordaighmid dhuit o niu a mach
a bheth do Bhainrioghan os ceanh na Nainghil
agus na Narchainghil, os ceann Naoimh agus
Bannaoimh Phathruis go hiomlan. Exaltata est
Sancta Dei Genetrix super Choros Angelorum ad
Caelestia Regna.

O Mhuire, a Bhainrioghain na cruine, as mor
an ceim so agus an Onoir a fuair tu os cean Naoimh
an domhain, acht ni bfuairis nach at bfiudh thu;
molaim thu o mo chroidhe, agus o mo thoil. Is
dimhin gur fior an nidh dubhairt Elisabeth Mathair
Eoin Baiste leat, gur bheannuigeh thu thair na
Mna. Benedicta tu in Mulieribus, Luc.1 42.

Ni hioghnamh liom, a Chairde, go mbfeidir re
anam glormhur Mnuire i fein dardamh an a
moment on talamh go Neamh. Do bhrigh gur
feider re gach Spiorad olc agus Maith, Dhul a
ngearr aimsir o reagun go reagun, agus o Chearn
don domhain go suige an cearnelle: Acht as iogh-
namh liom cad e mur bfeidir ris an gcorpan cre
bhi timchioll an Anam so, Dhul suas an bealach
cumhang cruaidh ud thriallus go Parrthas, gan
cuideamh, gan gleis iomchair. As feasach sibh
nach ardamh ni an ni bhios trom, acht isleamh

agus tuitim chum talamhain, cad eile, ead e an
modh air a ndeachai an cholann daonna ud
Mhuire on talamh go Parrthas? A ta, a Chrios-
daigh, humchra an Corp glormhur so a gcoiste
orbhuidhe, ornaille re clocha uaisle, agus re
pearlaidh mor chostasach. Acht cad e an tamud,
mheasus sibh, da ndearnamh an coiste so? No
cad iad na heachraidh bhi da thairring? A ta, a
Chriosdaigh, Deaoibreacha agus Deghniomhartha
Mhuire. So fein an tamud da ndearnamh an
coiste ud; so na pearlaidh, so na clocha uaisle chuir
maise agus aille air an gcoiste ud; so an gleus
uimchir, so na sgiathain ardaighas gach Naomh go
gaitidh Parrthas. Air an taobh eile, gach duine
mallaidh nach ndean lon no stor do na Deghniom-
hartha air an tsaoghal so, nait ardamh suas, se
thuitios sios re tromualach a Bpeacaih, go fior
iachtar Iffrinn. Ni bhian athramh do choiste aige,
acht coiste tinntidh, agus Diabhail Iffrinn da
thairring. Ignis et Sulphur et Spiritus procellarum
pars Calicis eouum sic, Psal.10.

Tuigidh sibh a nois, a Chairde, cad e an soirt
coiste an ar humchramh Corp Glormhar Mhuire,
mur do bhi a Deaoibracha agus a Deighniomhar-
tha. Acht ni moide go dtuigionn sibh, cad iad na
Heachraigh bhi dha thairihgn? Siad Eachraigh bhi
tairrin an choiste ud, na subhailce Neamhdha bhi
ag Muire; agus ar son go raibh na nuile shoirt sub-
hailce innte, a bfeidir a bheth a gcreatur daonna ar
bith, ar mhodh, go mbfeidir a radh leith, go raibh
si na stoirchiste lan dionracais, do gloine choinsiais,
agus do chrabha; Gidheadh, bhi ceithre priomh
shubhailce aice a gceim doinnse, mur a bhi,
umhlacht, geanamnaidheacht, cathranacht, agus
foighid.

As urasa dar leat, a Chriosdaige, Muire Bhain-
tighearna a mholamh, gidheadh, cia be dhearchamh
air an gcas go grinn, as ni e a ta dodheanta do-

camhlach. Ma dhearcamaoid air Mhuire thaobh
a colla, is urasa, gan amhrus, a molamh, do bhrigh
nach bhfuil sgeimh, aille, no deisse da mfeidir re
collain daonna ar bith a bheith innte, nach bhfuair si
on Athair Shiorraidh, an uair a chruthaidh i, agus
do thogh i an a beth na Mathair ag ana a mhac.
Tota pulchra as Amica mea, Cant.4. 7. Ma
dhearcmaoid air Mhuire thaobh a hanama, is
dimhin go bfuair si urad tiolaca agus grasa o na hoan
Mhac, an san Moment do ghlac se colan daonna
fo na broinn, as bfeidir re creatur ar bith a ghla-
camh, no a bheth aige. Tanta gratia Virgini a
Deo data est, quantum uni purae creaturae dari pos-
sibile esset. S. Bern. Serm. 65. A ta mur sin, a
Chriosdaigh, na grasa agus na tiolaca fuair Muire
thaobh Anama agus Cuirp, chomh eugsamhail
iomaduil sin, ar mhodh, nach feider re intleacht
dhaonna ar bith a dtuicsin, no re teangha ar bith a
bpeantail mur as coir. Laudes Mariae quis enarra-
bit? Dha gouirinn romham, a Chriosdaigh, Muire
Baintighearna mholamh thaobh a humhlacht,
ghoibhidh me a niomad naoimh agus Bannaoimh
a bhi umhal; durislidh iad fein chomh morsin,
ionnus go silfeadh, nach raibh Meas daoine acamh
orrtha fein ar chor ar bith. Nos stulti propter Chris-
tum, 1. Cor. 4 10. Acht na dheigh so agus uile;
nir bfeidir leo thiacht a ngiobhar umhlacht Mhure.
lean an Mhathair sompla a Meic, Durislidh e fein
chomh mor sin, gur ghlac se foirm sglabhuidh ar
an tsaoghal, agus gur fhuiling se Bas sgannalach no
Croithche. Factus est obediens usque ad Mortem,
Mortem autem Crucis. Phil.2.8. An uair a fuair si
o bheul an Aingil gairm Bainrioghain air an domhan
uile, se dubhairt si go hurisioll umhal, nach raibh
inte acht Sglabhuidh, no Bernfheama an Tighear-
na. Ecce Ancilla Domini. Luc.1 38. Do lean
Muire an priomh leigbion ud teagusgur a scoil
Chriosd, mur a ta, an te re ar mian e fein dardamh

a Parrthas, go gcaithfe e fein durisleamh air an
tsaooghal so. Qui se humiliat exaltabitur. Mat.
23.12. Durislidh sise i fein chomh morsin faoi
chosa an tsaoghail, agus da dhruimso, hairdiob i
an na haite asairde faoi an Trinoid a Bparrthas.
Exaltata est Sancta Dei Genetrix super Choros An-
gelorum.

O Mhna uaibhreach brodamhla an tsaoghal so,
nach nglacan spid no tarcuisne o neach a mairionu;
re air mian tus suighe agus toiseach bealaidh an
gach coisir agus an gach comhchroinneamh, as dir-
each ghlacus sibh bealach contrartha do leighean
Chriosd agus Mhuire; agus da bhrigh gur mian
libh sibh fein darcamh os cean an domhain;
isleochar sibh faoi chruba Diobhail a Niffrionn.
Qui se exaltat humiliabitur. Mat.13.

Cur a gcas, a Chriosdaigh, go molfain Muire
trid a geanamnaigheacht agus a gluine chonsiais,
ghoibhidh me an son am gceanna a niomad
Maighdean, nar thruaillidh riamh a gcolan re
comlusg fir ar bith; Acht an bhfacus no an gcua-
lus a riamh bean ar bith, bhi na Mathair agus na
Maighdean an aonfheachd, mur do bhi Muire:
Sancta Mater, et intacta Virgo. Ma mholaim
Muire trid a cathranacht caithfe me a niomad eile
do mholamh, ag ana raibh gradh anmhor air Dhia.
Leighmid air a nimoad thug cul don tsaoghal;
phronn a maoin agus a substainte air bhochtaibh
De, agus sin uile mar gheall air Dhia. O ni raibh
acht fuar ghradh an aon ni dhe so, a bharramh an
gradh eugsamhail a bhi ag Muire air a Cruithigheoir.
Bhi a croidh, mur fhurneis, ar lasamah re iomad
gradh agus gean air Chriosd. Quia amore langueo.
Cant.2.5. Ma dhearcaim air an fhoighid a bhi
ag Muire, chife me, mur a gceana, niomad
Mairtiridh, Mna agus fir, a ceasamh agus a
crochamh; do losgugh air ghreidilibh, broitheamh
a gcoiridh, a tairniudh edir eachraidh, a dfuiling

a nuile shoirt pianta go foighideach fonnbhar mar
gheall air Dhia; Oh, a Chriosdaigh, sin agus a
mhile urad dha bfuileonugh siad, ni raibh an uile
acht sughramh, bharramh na cuig soighide Nimhe
chuaidh trid chroidhe Mhuire, na cuig dolais a
dfuiling si, fo na haon mhac Criosd. Et tuam ip-
sius animam pertransibit Gladius. Luc.2.25.

Oh, a Bainrioghan na nainghiol, da mbeth
minntleachtsa laidir no tabacht an mo briathra,
re mbfeidir liom do shubhailce meamhdha chuir
sios mur as coir, ni bheinn choidhthe tuirseagh dod
mholamh. Acht do bhrigh gur ni e sharuighios
mo lag cheadfa, glacaim a nois mo chead leat,
nios foide no solus beg toabhairt do Phoball air na
mor ghrasa bheir tu gan chuimse do gach aon,
chuirois a dhochus annad. Ni air ar gheall me
tracht an sa dara Pointe doma chomhra.

DARA POINNTE. An uair a thainic anPrionsa
comhachtach Constantin an a bheth Nimpire air na
Romhanaigh, chuir fios gan mhoill air a Mhathair
Helena, thug suos fo na comhachta gach saidhbhrios
agus gach ionmhus bhi ana orchiste; thug cead dith
gach or agus gach airgiod bhi ann, a phronugh
reir a tola. Nait a raibh Impire talmhuidh cho
moirneach onorach so fo chomhair a Mhathara an
meassan sibh go raibh Impire an Domhain Criosd
nios díothamhla re na Mhathair Muire. O ni
raibh, a Chriosdaigh, cho luath as chuir se Coroin
na gloire air a ceann a Bflaithios, ridhne Maigh-
istreas di air ionnmhus neamhdha na trocaire,
ionnus gur mbfeidir leith grasa na haithridh thabhairt
do na peacuidh, slainte do lucht an tinnis, solas do
lucht an dubroin, coibhir du lucht an riachtanuis,
agus meadamh grasa do na firein. Sancta Maria
succure Miseris, etc.

A ta dha Thobar ag Muire as a silean si na
mor thiolaca bheir si don domhan, mur a ta, an da
chich chorra gheala dhiubhal Croisd na leanamh.

Beatus venter qui te portavit, agus ubera quae suxisti.
Luc.11.27. As an chich dheis bheir si bainne
na ngrasa na thulle do na firein, agus as an chich
chlith rana si saidhbhrios na trocasre air na peacaidh.
Si an chioch dheas so dhiubhal na Hathreacha
naomhtha do thainic romhain, mur bhi St. Jerom,
St. Aug. St. Bern. St. Domn. St. Pronsias, agus
gach naomh eile do bhi ann o thus an tsaoghail.
As do dhruim an devotion agus na honora do bhi
aca fo comhair Mhuire, hairdiobh iad an a mbeth
na realtaidh soilseach glormhura a Bparrthas. As
an chich eile silidh Muire an trocaire na tonne air
na peacaidh, agus da bhrigh so, nil peacach ar bith,
da mheid agus da glonmhaire cortha, ma bheir
aighe air Mhuire, nach bhfuidh furtacht agus tro-
caire. Maria Mater gratiae, Mater Misericordiae.

Leighmid air a niomad, bhi reidh ligthe an
ainidhid agus droch bhas thabhairt doibh fein, as
eadochus agus drochwhisneach fo throime agus
mead a bpeacuidh. Cho luath agus bheireamh siad
aighe air Muire, gheibheamh siad dochus agus
misneach. Leighmid, mur a gceana, air a niomad,
thug scriobhtha re na gcuid fola iad fein suas don
Diabhal. Ni luiathe bheireamh aighe air Mhuire,
agus mhuidheamh sise a haon mhac, no gheibheamh
siad an scribhinn air ais on droch spiorad, agus do
shabhalugh iad air Iffrionn. Mur sin, ni gan
adhbhar ordaighios ar Naomh Mhathair an Eag-
luis dhuin aighe thabhairt air Muire go minic ris
na breathra ud. A naomh Muire Mathair De, etc.

A ta dha ni agad re breathnamh, a Chriosdaigh,
an san urrnaigh so do ni tu an Muire; an
chead ni, go nagran tu i a bheth ag goidhe air do
shon, a nois (glac grim air an bfocal so) agus air
uair do bhais. A nois a deirim, an uair a ta an
tam agad, an uair a tatu an do chedfa agus an do
shlainte; ar a nadhbhar, an te leigios an tam
thairis a nois, agus nach ndean urnaigh, trosgamh,

no Deghniomh, chum De, no chum Muire, no go
dtig tinnios guasachtach an bhais air, as baoghalach
dho nach bhfuidh se trocaire no grasa O Dhia, na
O Mhuire, mur a deir an Doctuir Naomhtha St.
Aug. Ag dearbhugh, go bhfuil an athridh mhall ro
chontabhairteach. Paenitentia sera est raro vera.
An uair a ta an tam agaibh, deir Criosd, deanaidh
dithchioll agus duracht re leas bhur Nanama
a dhenamh. Venit nox quando nemo potest operari.
Jo.9.4. Amhail as mur deurfadh se, Nois, an
san bponc so na beatha, deanaidh lon agus stor;
Ar a nadhbhar, tuicidh oidche an bhais, agus
sioraidheacht na bpian, an nach mbeidh eisteacht
na trocaire re faghail agaibh O Mhuire, no ona
haon Mhach Criosd. Venit nox, etc.

An dara ni a ta re breathnam agad an sa Nave Maria,
mur a ta, nagran tu Muire a bheth ag
guidh ar do shon, air uair do bhais. Nunc et in
hora Mortís. Agus ni gan adhbhar, do bhrigh, ma ta
cughnamh Muhire riachtanach a nam ar bith, a ta
se, gan amhrus, ro riachtanach an san bponc,
chritheaglach ud an bhais. So an ponc, a Chrios-
daigh, an a dtig an bas mur Leoghan chraosach
neamhthrocaireach ad haighe; loitidh agus tollaidh
ad croidh agus na baill uile re na ghaethe, agus re
na shoighide nimhe; ni fhagan luth no mothug an
sa teanghidh re dia do mholamh, no an pardun
diarraidh; faguidh on croidh fuar siocaidh an a
haithride, no an leas ar Nanama do dheanamh.
So an ponc an a dtig Lucifer agus a shloite mallaidh
mur shluah beach ar dtimchioll. Circumdederunt
me sicut Apes, Ps.87. Scaoilidh gach Diabhal aca a
ghath nimhe ris an Anam; Nid fal agus mainir
na timchioll, mur shull go dtiucugh leo gach grasa
agus gach teagasg a gheibh an duine, do mhuch-
amh. Circumdederunt me dolores Mortis, et peri-
cula Inferni invenerunt me. Psal.17.4. O a dhuine
mhallaidh, bheir Hanam agus do Cholain mile uair

don Diabhal, tuicidh se an la ud, glacamh Seilbh
air an bprontanus so. Tuicidh neintheacht ris,
Diabhal na Druise agus na Sainte, Diabhal an
Fhuatha agus na Feirge, Diabhal an Uabhair agus
na Leisge, agus gach annspiorad eile da raibh tu
deanamh seirbhise riamh an do bhetha; aigeoraidh
gach ainspiorad aca a cheart air Hanam. O a
pheacaidh mhallaidh, chaith haimsir riamh re
diomaill agus re dosgaidh, nach ar stop a riamh on
bpeacamh, agus chuir suas do gach Deghniomh.
Sin thu nois an sa bponc dheaghnaidh ud an bhais,
agus luigheachan marbhthach ag do naimhde uile
do thimchioll. Chia an taobh a dtuirfidh tu
haighe le cughnamh dh faghail na naighe? Ar
ndoith, ni air Chriosd iarrfus tu cobhair, da ndearna
tu deargnamhuid riamh an do bheatha. Ma seadh,
dairfidh se leat, gur leig tu an tam thart, gur be
aimsir na beathe, aimsir na trocaire, agus aimsir
an bhais, aimsir dioghaltuis, agus dighcheannaigh.
Ma shilion tu cughnamh dfaghail O Ainghiol do
laimhe deise, as fada O threig se thu fo do dhroch-
bhetha. Chomh luath as ridhne tu an peacamh,
ghlac Ainghiol na laimhe cleithe seilbh air a
phosta. Gad eille, a dhuine dhona, cia an taobh
a dturfaidh tu a nois haighe? Sin a nuile bhealach
duinte romhad. O a ta, a Chriosdaidh, air
Bhainrioghain na trocaire Muire. O chuir Criosd
a throcaire air laimh na mna, nar dhiult trochaire
riamh air aon neach, a dtagair i, nil adhbhar
eadochuis no droch mhisnidh agad, gan deirce don
trocaire diarraidh air Bhaintrioghain na trocaire.
Maria Mater gratiae, Mater misericordiae.

Criochnochaidh me ma chomhra re ursgeul
hairistir air dhuine air ridh, bhi ro Dhebhoideach
craibhtheach chum Muire, agus do niamh go
minic Trosgugh agus urrnaidh na honoirr, Acht
thainic do chaithidh air fo dheireamh, go bfacus
do nach ndearna Muire seirbhis ar bith airidh dho

dha chean so. Bo dhe toil na Maighdine Muire
thiacht ar cuairt chuige la airidh, agus a dubhairt
ris. A ta tusa ag eagcaoin oramsa fo leighiod na
seirbhise rinnidh me dhait, nait gach guidh agus
gach Urrnaigh rinne tu chugam. Nach coimhneach
leat a lethid agus a leithid so eile do dhuine, fuair
bas oban, gan Sacramenta no fritheolamh na
Heagluise. Nach coimhueach leat a niomad fuair
bas do phlaigh, agus do aicideacha coimhithacha?
Nach coimhneach leat a niomod chaill a gclann,
chaill a maoin, chaill a slainnte, agus go de shabhail
thusa air gach ni dhiobh so tharstusan? O a ta Dia
uile comhachtach tremimpighse. Mur sin, nil adh-
bhar eagcaoine agad; te ar haighe, agus bi nios dur-
achtaidh nois an mo sheirbhise no riamh a roimhe,
agus beidh mise air a shon agad. Au chomhairle
cheanna thug Muire don fhear ud, bherimse
dhibhse, a Chairde, teigidh air bhur naighe a
serbhis Mhuire; cuiridh bhur ndochus agus bhur
misneach inte; abraidh an Urrnaid ud go minic.
A noamh Muire Mathair De guidh orainn, etc.
Ma ni sibh so, bhearfa Muire cobhir agus cogh-
namh dhibh an so tsaoghal so, agus gheabhidh
dhibh re na himpigh an ghloir shiorraidh a
Bparrthas, Amen.

SERMON II.

On the Last Judgment.

Tunc Videbunt Filium Hominis, venientem in
Nube, cum potestate magna. Luc.21.27.

Chifid an tan sin Mac an Duine ag teacht ann a
neul, maille re comhacht ro mhor. Briathra Chriosd
ag Lucas an son 21.27.

Chuala sibh, gan amhrus, go de mur thanic
an Dile air an Domhan a nallud. Go de
mur deiridh an fhairge mhor os ceann gach sleibhe
da uirrde, agus go de mur sgrios si an ciniudh,
doanna, agus gach ainbhidh bhi air an tsaoghal,
Acht Naoi, agus gach aon a bhi a neintheacht ris,
an son Airc. Cuiridh an Scrioptur Dhiadha so sios
a Leabhar Genesis, agus gach Ughdar eile Scriobh,
air an aimsir o shoin a nuas. Nil Contabhairt na
chean so ag duine ar bith gheillios do bhriathra,
De ansa Scrioptur. Acht bhfeidir go bhfuil sibh
a nainbhfios, go de an fath fo ndearna Dia an
trom Dhioghaltus so air an cineamh doanna. Maiseadh,
ionnus nach mbeabh sibh amhlaidh nios
foide; Bheirimse dearbhugh sgeala dhibh, gur be
badhbhar agus bo siocair don Ar agus don scrios
rhainic an tsaoghal, an peacamh. So an fath,
so an ocaid fo ar baitheamh Rioghachta, agus
Nasuin, Baillte mora, agus Cathreacha, agus lucht
atruidhe an Domhain. So an tadhbhar fo thar-
raing Dia cloidheamh an dioghaltuis an da fhao-

bhar, o nar imthidh sabhaillte acht ochtar, fuarus
cneasta Deumhchuir a bfioghnuise De.

Maseadh, mas adhbhar an peacamh fo dtig
tromdhioghaltus De air na daone, an dtainic
aimsir ar bith riamh dar baoghlaidh fearg agus
dioghaltus De, no an uair so? An dtanic aimsir
ar bith a riamh, an a raibh na lochta nios ioma-
damhla, Na dubhailce nios coitchionna, agus na
peacaidh nios madramhla, no air an uair so? An
feidir a radh roimhe an dile, go raibh na breaga ni-
os iomadamhla, na mionna mora nios minicidh,
druis agus adhaltranus nios madramhla, eagcoir
agus leathtrom na comharsan nios coitchionna, ei-
dir a nuile shoirt drong dhaoine, no air an uair
so; Dfuaraidh an cradhbha, dimthidh an Devoti-
on, diobrudh an chathranacht. Nil na nait againn
acht eashhuidh creididh, briseamh saoire, dibheirge
agus dantharacht naighe air gcomharsan. So na
peacaidh dhibrios Rioghtha, Scriosus Nasuin,
fhagus Tiorrtha na bfasach. So na peacaidh thug
lerscrios air Eirinn, thug a nduithche agus a
bhfearann do Nasuinn eile, agus oh, mo mhile
truaidhe, nach bhfuil siad na mhuinin so. Is measa
liom go mor, iad a bheth cailleamhuin go laethe-
amhail a dtitiol chum duithche na Trinoide trid a
ndroch bheatha.

Roimhe Dia chur an dile air an domhan, chuir
Faighe agus seanmontaigh measg na Bpoibleacha,
an rabha thabhairt doibh air an dainseur an a raibh
siad, Acht mur tiontobh siad air Dhia ris an
aithridh. Bo lor fad na foighide, dar leat, rinidh
se leo, ar feadh an cead bliaghain, bhi an Airc da
deanamh; nil buille dord a buaileamh urrtha,
nach ar lor a mhead doibh e mar sheanmontaidh,
an a muscailt as an tsuan mharbhthach an a raibh
siad. Ni raibh maith an, chuaidh siad ar a naighe
an sa mbealach fharsing thriallus go Hiffrionn.
Threigi siad Dia do chruthaidh iad, agus chuaidh

siad faoi bhrataidh an Diabhail do mheall iad. Is
direach an toraighheacht bheir peacaidh na haim-
sire so don mhuinntir ud. An bealach ceanna
ghaibh siadsan, a ta sibhse da leanmhuin. Acht
an dtuicidh sibhse as nios fearr no iadsan, ag dei-
reamh bhur scribe? Ni thuicidh gan amhrus. An
id ceana fuair siadsan, gheabhuidh sibhse, Acht
mur leasaidh sibh bhur mbeatha.

Ni gnath re ceart De tromdhioghalltus a
dheanamh air na Poibleacha, gan rabha; agus da
bhrigh sin, a taimse teacht chugaibhse a niu, mur
theachtaire o Dhia, le fuagra thabhairt dibh, Acht
mur leasaidh sibh bhur mbeatha, agus mur ndean-
fa sibh an aithridh, go bfuil sibh a gcontabhairt a
bheth damanta. Agus do bhrigh, go bfaicim nach
bfuil gradh De, do chruithidh agus do chean-
naidh sibh, buain tionnto no mothugh ar bith as
bhur gcroithe; Is mian liom solus eigin thabhairt
dibh a niu, air a modh uabhasach a dtiucaidh
Criost an la deighneach an dioghaltuis a dhenamh
air na peacaidh; mur fhuil go dtiurfugh crioth-
namh roimh an bhretheamh bhorb so oraibh tionn-
to air Dhia, agus bhur mbeatha leasugh. Ni
do dheanfas me, tar eis ma chomhra ruinn an dha
Phointe. Tiucfaidh Criosd an la deighneach na
Bhretheamh uafasach. Sin an chead Pt. Tiug-
fidh se na Bhretheamh cruadalaeh, agus sgar-
fuihh na firein o na peacaidh. Sin an dara Pt.
Ave.

1 Pt. Mheas an Spiorad Naomh re Beul Ec-
clesiasticus. Nach bhfuil duine ar bith smuaineo-
chudh no dhearcamh go grinn air uafasaidh an
Bhreitheamhnuis dheaghnuidh, ar bhfeidir dho a
bheth cho mor sin ar mire, agus go dtuillfiudh
fearg an Bhretheamh dhloghbhaidh ud, thucfas an
la deighneach. Is da dhruim so deir, Nach bhfuil
duine ar bith ag an a mbeth gnathchoimhne air a
chriocha deigneach, ar bhfeider dho peacamh go

brath. Memorare novissima tua agus in aeternum non
peccabis. Eccles.7.40.

Is ansan cheill cheanna scriobhus an Doctuir
Naomhtha St. Basil. Bhi na lochrann re fogh-
luim agus re Naomhthacht an a aimsir. Ma
thairgionn, a deir se, an Diabhal do mheallamh,
an saoghal do chealgamh, no an cholan chlaon do
tharring anna bpeacaidh, smuain air uafasaidh an
Bhretheamhnuis, air chruadalaidh an Bretheamh,
thiucas buaint cunduis asad an la deighnach, agus ni
feidir dhuit gan buaidh do bhreth orrtha. Cum ve-
lis ad peccandum progredi, cogita horrendum illud et
non ferendum Christi Judicium. Hom.9. in Psal.
33.

Dubhairt an General Naomhtha, Croga ud an
Phobuil Adhbhra Maoise, as iomad dolais agus
imnidh so no Mhuintir, na briathra so re cuid
diobh, bhi tugtha do na peacaidh, rinne naimh-
bridh do Dhia, agus da dhlighe; ag an a raibh a
gcroidhthe duinnte naighe gradh, agus eagla De.
O Dhrong dhrochomhairleach, ar se, mo thruaid-
he nac ndearcan, no nach smuainion sibh air an la
ud na feirge, agus na Nuafas; no nach ndein sibh
lon ar bith fo na chomhair. Gens absque confilio est,
O utinam saperent et intelligerent, ac novissima pro-
viderent. Deut. 33.

Is feider liomsa an ni ceanna a radh re formhor
mo Phobuil, gur drong iad gan innchinn; go
bhfuilid air seilbh a bheth na gcriosdaighe,
agus gur measa iad no Turcaidhagus Paga-
naigh; gur be as comport dhoibh mionna mora,
breaga, agus garsiulacht; go ndeinid athus,
ma thig leo bontaiste a bhreth air an gcomharsainn, dha
ma leur dhuit a gcroidhthe, do chifeadh iad lan
duabhar, dfuath, agus do dhrochrun. O a dhrong
Mhallaidh mhistiurrtha, mo thruaidhe nach ndear-
cann sibh air an lo ud na feirge agus an dioghaltuis,
agus nach ndean sibh lon eigin fo na chomhair. O

utinam saperent et intelligerent, ac novissima provide-
rent.

Thug Dia ordamh don Fhaidh Jeremias dhol re
rabha an a Phobuil abhra, go raibh se ar ti diog-
haltus agus dicheannugh chuir orra, as sicair a
ndrochumchuir agus iomadulacht a bpeacaidh. Chri-
onthaidh agus chosgar an Faidh cho mor sin, ar
mhodh, go ndubhairt se re Dia; Nil me fuileamh-
neach an a leithid sin do theachtaireacht; ar nad-
hbhar, nach bfuil Annam acht leanaban bocht;
Nil urad agus na cainte fein agam, A. a. a Puer
ego sum nescio loqui. Jer.6. Amhail agus mur
dearfudh se, A Thiaghearna, glac mo leithsgeal
air an ocaid so. Nil ni ar bith churfios tu mo
cheann, nach bhfuil me ollmhuaidh fo na chom-
hair; Acht gan dhol re teachtaireacht cho trud-
hbhel dolasach so, fo dhein Nasuin ar bith, Ni
fhaghaim o ma chroidh a leithid a ghlacamh, os
laimh, O a Chriosdaigh, ma bhi an urad so deagla
air an bhfaidh Naomhtha so, dhol re teachtaireacht
ann aon Nasuin amhain, go raibh dioghaltus De
triall chuca. Go de an tadhbhar critheagla agus
scanraidh dhamhsa, dhol a niu a gceann a mhine-
amh dhibhse, go de an scrios, agus an dichean-
namh, an tar agus an dioghaltus thiocfus air Nasuin
na cruinne an la ud. Bofuras do Noe dhol re rabha
an tsaoghail roimhe an dile, go mbaithfidh iad uile.
Ba socamblach socair do dhuine a phluchamh no a
bhathudh. Gidhdheadh, duine a losgugh, Nil
bas cho docamhlach ris. Maise so id an duine an
la ud. Nil duine, no ainibhidh, duil, no creatuir
talmhuidh, nach mbeidh uile fo aon bharr amhain
teiniudh. Oh, a la chritheaglaidh chruadalaidh,
Oh, a la dhioghaltaidh dholasaidh. Oh, gan mo
shuile na loch uisge, ionnus go nguilfin agus go
silfinn tromcheatha deor, ag smuaineamh, go
ndameointair mile Anam, fo an duine slaineochar
an la ud. Multi sunt vocati, pauci vero electi.

Matt.20.16. No ag smuaineamh go de as id do
Manam bocht fein an la ud; Cia aca rach us fair
dheaslaimh, no air laimhcleith an Bhreithidh
mhordhalaidh ud; Cia aca rachus se go Parrthas no
go Hiffrionn. Quis dabit capiti meo aquam, et oc-
culis meis fontem Lacrymarum, et plorabo Die ac
Nocte? Jer.9.1.

Do bhrigh, a Chairde, nach bhfuil duine dha
fholumtha no da thuicsidhthe re ar feidir solus
ceart thabhairt dibh, air an staid dholasuidh an a
mbeidh an saoghal an la ud, no air mhor chomh-
acht an Bhrethidh thucas bhur gcean, nil re de-
anamh againn ni as fearr, no ma chuirmid as ar
gcomhair uair dheighneach ud an bhretheamhnuis.
Uair ana mbeidh sibh fein agus an saoghal go leir
comhchruinn os comhair ann Bhrethidh so. Uair
an a dtiucfaidh an Naduir uile an eisteacht ris an
mbreth bhearfar orra. So a Chriosdaigh, an com-
hacht os ceann a nuile chomhacht, mhothochus,
agus chifios Clann Adhamh go huile. Tunc videbunt
Filium Hominis, etc.

Ionnus gur fearr thuicfemis morchomhacht
Chriosd an la ud, trioallamaoid go glean Jasa-
phat re inntinn agus re Spiord, os dimhin gur
beigin duinn triall ann lo eigin eidir Chorp agus
Anam. Taibhsidhmid dhuinn fein, go bfaicemid
na comharrthaidh ioghantach ud, air a labhran an
Scrioptuir an sa ghrein, agus ansa ngealaidh, ansa naedhir
agus ann sna realtaibh, air Muir, agus air
tir, ann sna nasuin, agus an sa domhan uile,
Erunt signa in Sole et Luna, et Stellis, et in Ter-
ris pressura Gentium. Luc.21.25. Go de an
chuma, mheasus sibh, a bheis air an tsaoghal an
uair thucfus na comharrthaidh ud? An uair a
bheis an fhairge mhor air dearg lasugh, togbhail a
tonna suas na morshleibhte an son Aedhir, ag dea-
namb torman agus fuama eugsamhla? An uair
bheis na Heleminnte a gcomhbhuaireamh agus a

gcogugh re cheile? Nuair bheis Eclips air an
ngrein, an Ghealach na fuil, na Reallta tuitim as
na Speiridh, An talamh ar crith, na Palais agus na
Caslain a tuitim, Na Cathreacha mora da slugamh,
Uaidhe agu tombaidh na Mairbh do bfoscailt,
agus ag tligin Cuirp agus Cnamha na Marbh asta;
na daoine faghail bhais re eagla, agus ag Aiseridh
gan mhoil ann a bhretheamhinuis. So an La nach
bhfaicidh bhur suile, acht Teinte agus Lasrach; So
an La nach gcluinfidh bhur gcluasa, acht Tarnach
agus Torman. So an La stopus agus thriomochus
aibhneach agus srotha, chrionochus Crainn agus
Luibhionna aluinn na talamhan, do reabus Cair-
geach agus Clocha. So an La a mbeidh a nuile
Creatuir armaillte an cuideamh ris an mbretheamh
comhachtach so ann dioghaltuis a deanamh air na
peacach. Et pugnabit cum illo orbis terrarum con-
tra insensatos. Sap.5.21. Nir bheg so a Chrios-
daigh, dar lear, an tabhairt air an gcroidh as cru-
aidhe ar bith pleasgudh re eagla roimh an La uafa-
sach ud; Gidheadh as beg e, re gloir agus comh-
acht an Bhrethidh ud dfoilseamh; Cuirfidh
Chriosd, deir an Scrioptuir, na Haingil mur the-
achtairidh, le gairm agus fuagra thabhairt don dom-
han uile thiacht ann a Bhreitheamhnuis. Mittet
Angelos suos cum tuba. Matt.24.31. Is lor do
na teachtairidh uaisle so aon fhocal amhain a radh
Nainm an Righ mhordhalaidh so, re croinniudh
chur air bheo agus air mhairbh o cheithre har-
daibh an Domhain; aon fhocal amhain on Mbre-
theamh so duisgfidh na Mairbh, a ta curtha ann
uaidheaha doimhin na talamhan, an pudar agus an
luathramhan a ta gan bhrigh, gan Mhothugh ris na
millte bliaghain, moitheochaidh an La ud, an
Buabhal binnghlorach ud shinnsios na Hainghil,
ag radh, Eirigidh a Mhairbh, tigidh ann a bhrethe-
amhnuis. Surge qui dormis, et exurge a Mortuis
Eph.5.14. Naimhdheoin fad gach Reaguin on

cheile, cho luath agus sionnfar an galtromp uafasach
so, cruinneochaidh clann adhamh air aon ait, a
moment aimsire, re tionnto na boise. In momento,
in ictu occuli. 1 Cor.15.52.

Acht druidemid nois nios goire, a Chriosdaigh,
don mbreatheamh so, agus feachamaoid air fein,
agus air an domhan uile na thimchioll a ngleann
Josaphat. O Anam mhifortunaigh an pheacuidh,
chaith haimsir riamh re dosgaidh, fosgail a nois do
shuile, agus smuainidh go de an modh air a dtaisbe-
onaidh tu thu fein os comnair Bretheamh cho
comhachtach, feargach so? Ibhse lucht an uabhair,
bhios ag iarraidh tus suighe agus bealaidh, ni he
amhain, ann gach cruinneamh agus an gach
cuideacht, Acht foi ag forsidin agus ag Sacrament
na Halltora, Go de eircochus dibh an La ud?
Cia an ranc ann a gcurfair sibh? O, ni bheidh
gradum na ceim agaibh o so suas; Is uime
duisgfior sibh as an gcollamh fada bhi oraibh, an
bretheamhnus thabhairt oraibh reir bhur ghniom-
harrtha: Surgite Mortui venite ad Judicium.

Nuair a chonairc clann Jacob a ndearbhrathair
Joseph, do dhiol siad roimhe sin, na Maighistir air
an Egypt uile, agus a dubhairt se na briathra ud
leo. Ego sum Joseph, quem vos vendidistis in Egyp-
tum. Gen.45.4. Nir fhan aon fhocal aca re
scanramh agus re eagla. O, a pheacaidh bhoicht,
gad dheanfus tusa an uair a chitios tu an Joseph
firinneach Iosa Chriosd, na bhretheamh ort fein
agus ar an tsaoghal go leir. Nuair a chioinfios tu
e radh na briathra marbhthach ud leat? Ibhse,
lucht na druise dhiol sibh mise air phleasur mo-
minnte. Ibhse, lucht na misge, chuirios bhur
maoin agus bhur substaint an bhur gcraos, agus na
dheidh sin, ni oinbhididh dhibh fein. Dhiol sibh
mise air bhuidel uisge beatha. Ibhse, na cea-
nachuidh, chuirios cluain air lucht an ainbfios,
bhoinios luach an Arraighe mhaith mach air an

droch earramh, dhiol sibh mise air thuistiun, no
air she pighne. Ibhse, na mna tighe, dhiolus an
duisin gan chrois, gan chuntus, dhiol sibh Iosa
Criosda air iartna beg snatha. A ta ni eigin re
radh aig a nuile shoirt peacach, gur dhiol se Iosa
Criosd a ngheall air a phleasur, no air a thairbhe,
Acht ag fear na Mionn mor. Oh, so an peacach
dhiolus Iosa Criosda. Gan pleasur gan tairbhe, gan
urad agus sniosin tobaca. Ego sum Joseph quem vos
vendidistis, etc.

A ta ceist eidir na Diadhairidh, go de an ni as
critheaglaidh chifios an duine an lo deighneach ud
an bhretheamhnuis. Bfeidir go measfa, a Chrios-
daigh, gur be an claochlo ioghantach thucfas air
an ngrein agus air a nghealaidh, no cuid eigin eile
do na comharthaidh air ar labhramar. Oh, ni
aon chuid diobh so e, Acht is se amharc as pia-
namhla agus as dofhuilingta chifios an peacach
gnuis fheargach an Bhrethidh. So an la eimhfios
an duine damanta re Job. O, Dhia, gan a chead
agam me fein dfalach a Niffrionn. Quis mihi tri-
buat ut in inferno protegas me? Joh.14.13. Ma
bhi an duine Naomhtha so Job, nach ndearna pec-
camh ar bith a riamh, cho lionta so duathfas agus
deagla roimhean bhretheamhnus dheighnach, ionnus
go mbfearr leis dhol go Hiffrionn ar feadh gearr aim-
sire, go dteabh fearg agus faobhar an Bhrethidh
thart, na e fein thaisbeanamh as a ceomhair aon
mhoment amhain. Gad dheanfus an peacach
mifhortunach, thuill mile Iffrionn re na dhroch ghniomhartha?
Quis mihi tribuat ut in Inferno pro-
tegas me, donec pertranseat furor tuus? Cia bfuidh
se scath no fasgudh, ait didion no foluigthe? Oh,
na mhile truaidhe. A ta nuile ait duinnte roimhe:
Ni feidir leis dhol go Flaithios, do bhrigh nach
dteid ni ar bith truaillidhthe leis an bpeacamh, go
Righeachta Nimhe. Agus ma theid se go Hiffri-
onn fein, gheabhidh se an Bretheamh dochuimse so

roimhe ann. Si descendero in Infernum, Ades
Psal.138.8.

Is iomdha tromdhiaghaltus rinnidh Dia air na
daoine o thus an tsaoghal go di fo; Bhaith se an
domhan go hiomlan les an dile, Acht an meid a
bhi an sa Nairc; Loisg re teinidh as na Flaithios
Sodom agus Gomorrtha. As minic a scrios Plaigh agus
Gorta, trean namhuid agus Cogidh Righachtuigh
agus Nasuin; Gidhea, a dtainic agus a dtuicidh o
thoiseach an tsaoghail go deireamh, do chruas no
do dhicheannamh, nil acht sugrudh ionta, a
gcomortus les an la ud. Iosa Criosda fein da dhear-
bhudh so ag Matha ansan 24.Cab. Erit tunc tri-
bulatio magna, qualis non fuit ab initio mundi usque
modo, neque fiet.

Go doile, a Chriosdaigh, an bhfuil ni ar bith re
faghail mhuchuh roimhe re na boirb thinnte ud
Iffrinn, a ta da bhfadodhe fo chomhair na bpea-
cach an La ud? An bhfuil ni ar bith dfuarochudh
na coiridhe fiuchach ud Iffrin? No Mhaolochuh
na hairm ud a ta da liomha ag Diabhail Iffrinn fo
chomhair na druinge Damannta? A ta, a Chri-
osdaigh, Aon ni amhain, agus nil Acht aon ni,
mur a ta, an aithridhe. Aon ndeor a mhain o
chroidhe, ma siltear i mur ghradh air Dhia, agus
re fuath air na peacaidh, Muchuidh na teinte,
fuarochuidh na coiridhe, maolfaidh na hairm, ti-
onntoidh gnuis Chriosda ona bheith friuchbhar fear-
gach, ann a bheth suilbher subhailceach, agus toigc-
fidh dhuinn dhol air dheaslaim an ardrigh, ansa
dealugh dhibheirgeach dheanfus se eidir na firein
agus na peacuidh. Ni air ar gheallus tracht ansan
dara poinnte dom chomhra.

2. Pt. Ni gan adhbhar chuirios an Scrioptuir
Criosda an La so, a gcomhchosamhlacht re Frea-
dnih; Oir amhail agus d healuidhios an Trea-
duidh, a ndeireamh ann lae, na caoiridh o na
Meannain, bhi a gcuideacht a cheile ar feadh an

lae agus chuirios a gcro ar leith iad. Mur a gceandha
dheanfus Criosd, an Treaduigh sithinneach,
do thug Anam ar son a threade, a ndeiteamh an
tsaoghail so, dealochaidh se na firein, tuighthior
les na caoire, on droing Damannta, agus cuirfidh
se na firein air a dheaslaimh, agus iadsan air a
laimh chli. Seperabit eos ab invicem, et statuet
oves, quidem a dextris suis, Hoedos autem a sinistris.
Matt.25.32.

An sa tsaoghal so, go formhor, eirighegach ni go
fortunach sona ris an droing dhamanta, nait a
dteagmhuinn a chontrargha dona firein. Onoraidh
an saoghal an Mhuinntir ba choir a thaircuisniudh,
agus tarcuisnidh an Mhuinntir ba choir onorugh.
Bi ceannus agus uachtaranacht ag an bpeacach, bhi
ar misge re pleasur agus re solas an tsaoghail so an
tan bhios an drong craibhtheach a mbochtaneacht
agus a mimheas; Ar mhodh, gur bi an lamh
dheas bhios ag na peacachuidh, agus an lamh chli
ag na firein. Acht ni hi so buil bhias air na
gnoithidh an La ud; Dheanfa an Bretheamh fior-
cheart sa sgaramh, faguidh na firein air dheaslaimh,
agus na peacachuidh air a laimh chli. Separabit
eos ab invicem, etc.

Oh, a Chriosdaighe, go de iliacht eimh agus
sgread, uaill agus osna cluinfior on druing dham-
annta an sa dealugh so, nuair a chifid iad fein
sgarrtha, an La sin, o na ndaoine muintiortha,
agus o Dhia, is measa dhoibh, ni La, no Mi,
Bliaghain, no Raithe; Acht cho fada as bheis Dia
na Dhia, re saoghal na saoghal. O La na Feirge,
agus na Nuafas, O bhreitheamhnuis chritheagluidh,
O bhretheamh chruadaluidh dheanfus an dealugh
so. Separabit eos, etc.

Aon fhocal a mhain, a Chriosdaighe, air son
aniomlain; taibhsidh dhuit fein a nois go bfuil tu
faoi choisde bais, go bfuil an sesiun na shuidhe, an

coisde da thobha, do choir agus do dhiotail da
scriobha ad haighe: O go de an baspus agus an
scanrudh bhias ort roimh an Bhretheamh? Go de
an ditchchioll dheanfas an coisde bheth fabharach
dhuit? An sparalfa or no airgiod, do mhaoin
no do shubstaint air lucht Dlighe an do Chas
a phledail? Ni dheanfa, gan amhrus Maiseadh,
nil an so acht teagmhuis is feidir theagbhail do
dhuine, no gan a theagbhail. Acht a ta se cinnte
lan dearbhtha go dtiucfidhe gachaon agaibh, an La
deighneach air a thraghail bhfioghnuis bharra na
Trinoide; Nach bhfuil peacamh marbhtha da ndear-
na sibh, nach beidh na dhiotail agus na choir bhais
bhur naighe, agus mas troime re bhur gcoirthe,
na re bhur ndeghniomhartha, nach bfuil imtheacht
agaibh o bhoirb thinnte Iffrinn. Gad eile, a
Chriosdaigh, an ditchioll ceanna dheanfa an do
Chorpan shabhail air an mbas, agus air scanail
shaoghalta, dean e nois an Hanam do shabhail
air sganail shiorraidh, agus air choiridh Iffrinn. An
deor agus an osna dheanfa re eagla roimhe an Bhre-
theamh shaoghalta ud, dean iad a nois roimhe an
Bhretheamh bhorb ud Criosda. Ni iarrtha lucht
Dlighe Pharrthas Or no Airgiod ort air son a
Saothair: acht Deachroidhe, Dearun, agus ann aith-
ridhe, os cean gach ni, phledalus air do shon an La
ud. So an fhighis bhearfus air Mhuire, air na
Heasboil, agus air na Naoimh, bheth na lucht
dlighe pleadail air do shon. Dean lon agus stor
do na Deghniomharrtha nois, agus ardochuidh siad
thu air dheaslaimh Chriosd, an La ud. Ni a ta
mise diarraidh dhibhse, agus dhamhfein, A nainim
an Athar, agus an Mhic, agus an Spiorad Naomh. Amen.

SERMON III.

On the Necessity of loving our Enemies.

Ego autem dico vobis, diligite Inimicos, vestros.

Deirimse libhse, gradh bheth agaibh air bhur
Naimhde. Briathra Chriosda ag Math. an sa
5 cab. ver.44.

Ma ghlacaimse a niu as laimh mhineamh
dhibhse, a Chairde, go bhfuil dobliagaid,
agus dualach oraibh, faoi phein bhur ndamnugh,
gradh do bheth agaibh air hbur Naimhde, agus
pardun do thabhairt dhoibh; dearfa sibh liom,
gan amhrus, an ni ceanna dubhairt na Judaighe re
Criost, a nuair a dhearbhuidh se dhoibh, nach
raibh nan slauugh dhoibh, no an ghloir shiorraidhe
dfaghail, Acht mur nitheamh siad a chuid feola,
agus mur nolamh siad a chuid fola, gur ni
dodheanta e so; gur ni e a ta naighe na nadura.
Durus est hic Sermo. Jo.6.6. Deirfidh sibh
liom, gan amhrus, gur ni dodheanta gradh a bheth
againn air an te, da bhfuilmid cinnte fuath a bheth
aige orrainn; gradh a bheth againn air an te, bheir
michlu agus scanail dhuinn; agus nach stopann o
aon ni, dheanfudh diohbhail no dolaidh dhuinn;
Acht doléite se, dha chruatanaidh da bhfuil
se, gur doléite dheanamh; do bhrigh, go bhfuil
Criosda da ordamh dhibh; agus nach bhfuil euin
snas ?? agaibh gan a thoil do dheanamh. Ego autent
dico vobis, etc.

Ma dhearcamoid air an naduir innte fein, do
bhrigh go bhfuil nios mo do chlaon aice chum an

uilc, no chum na Maithiose, as ni dodhenta so
aice. Ach ma dhearcamaoid orrtha faoi stiu-
rugh na ngras, an ni so a ta dodheanta aice, ghoi-
bhidh si e, sodheanta socamhlach. Ni ordaighion
Criosda ni ar bith dodheanta dhuian; Ni chuirion
ualach orainn nach dtig linn iomchar. Deus impos-
sibilia non Jubet, sed jubendo admonet, et facere
quod possis, et petere quod non possis. St. Aug.

Nil duine ar bith dhearcas air na reasuin ghluai-
sios e an gradh bheth aige air a naimhde, nach
gcurfidh cruatan air fein, ar ndoith, an a dheannta.
An chead reasun diobh; Gur ordaigh Criosda dhuin
a dheanamh, agus da bhrigh sin, go bhfuil dfiacha
orainn a thoil do dheanamb. An dara reasun,
gur ghradhaidh Criosda fein a naimbde air an
tsaoghal so, agus go bhfuil dfiacha orainne athrais
do dheanamh air. An treas reasun, an te nach
dtugan pardun da Naimhde, ni bhfuidh se pardun.
So na 3 phointe dheanfus me do ma chomhra.
Acht goidhamid Dia ar dtus teinidh Neamhdha na
cathranacht lasugh an ar gcroidthe, ionnus go
ngradhamaois Dia os ceann gach ni, agus ar gcom-
harsan mar inn fein, ag radh an Ave, etc.

1.Pt. Bo mhor an locht ris na Paganuidh air
Chriosdaighne na seanaimsire, go mbiabh siad
ro chruaidh orrtha fein, agus socamhlach sogradhach
ris an tsaoghal uile, Ni mhaitheamh siad ni da lai-
ghiod doib pfein, do niamh siad a naighe De,
no na comharsain, gan diaghaltus a dheanamh
air a gcolainn re trosgudh agus cruatan, re ea-
daigh roin agus sciursaidh: Acht nil ni da mhead
dheanfudh an comharsa orra, nach dtugamh par-
dun ann gann mhoill. As mo ghoillfiudh orra an
fhearg currthaidh air Dhia, no an dioghbhail nith-
idh dhoibh pfein. Oh, ma mhile truaidhe, nach
dtig linn an locht ceanna dfaghail air Chriosd-
aighne na haimsire so. As beg a ta nois re fag-

hail leanus beasa na muintire ud. Bealach con-
trartha leanus siad; Ni leur leo eagcoir da mhead
ni siad fein; Acht as leur leo an ni as lugh nither
orra fein. Bheirid pardun dhoibh pfein gan mhoill;
Acht pardun thabhairt don chomharsain, ni ar leith
sin; nil maith iarradh orra, rachamh siad 3 troith-
che steach air dhorus Iffrinn, air chuntar dio-
ghalltus a dheanamh. Acht go de as ciall don
differ a ta eidir an da shoirt Criosdaighne so? As
cosamhail nach e an Dia ceanna a ta againne, bhi
acasan, no mas se, as cosamhail nach dtugan
dhuine an luach saothair ceanna bheireamh dhoib-
sin, cheann gradh bheth aca air a Naimhde; no
nach bhfuil eagla orrainne roimhe na dhioghaltuis,
mur do bhi acasan? O, a se an Dia ceanna thug
ordamh dhoibhsion gradh do bheth aca air a
Naimhde, agus pardun thabhairt go heasga an
gach eagcoir nithir orra, a ta ag ordamh dhuinne
an ni ceanna do dheanamh. Ego autem dico vo-
bis, etc. Agus nir loighididh a throcaire an luach
soathair na glorire thabhairt don Mhuintir, ghlacus
a chomhairle, agus ni mo no sin, loighididh a
chomhachta piannta doairidh doinsin, thabhairt don
Mhuintir, bhrisios Aithne. Acht se as adhbhar
don differ a ta eidir Chrisosdaighne na haimsire so,
agus an Mhuintir bhi a dtus na Heagluise; Gur
fhuaraidh a nois an crabhudh, gur imthidh an
Devotion, gur dibreamh an chathranacht; Nach
bdfuil na nait againn Acht easbhuid creididh, ain-
bfios agus arraid, uabhar agus anihlaithios, fuath
agus fearg, dibheirg agus dannarracht naighe ar
gcomharsain. So na peacaidh fhagus Flaitheamh-
nus De nfasach, agus lionus Iffrionn. So na
peacaidh scriosus Nasuin, loisgios Cathreacha,
thug an Dile air an domhan, agus loisgios fa dhei-
reamhan Cheathar chruinne, Acht mur dtionntaidh-
mid air Dhia, agus mur raibhmid umhal da

Aithne gradh a bheth againn air ar Naimhde, agus
pardun thabhairt doibah, ann gach nidh dhenfaid
orainn. Ego autem dico vobis, etc.

Thug Dia ansa tseanracht Aithne agus ordamh
don chiniudh daonna gradh do bheth aca air
an gcomharsainn. Diliges proximum tuum. Do
mheas na Judaighe tre ainbhfios, nach nordobh ann
aithne so dhoibh acht gradh a bheth aca air a
gcairde, agus gur bhfeidir doibh fuath a bheth aca
air a Naimhde. Audistis quia dictum est antiquis,
Diliges proximum tuum, et odio habebis Inimi-
cum tuum. Mat.5.43. Acht ionnus go dein-
radh Iosa Criosda eolus dhoibh a nait an ainbhfios
so, agus solus na Ngrasa a nait an dorchadais
an a raibh siad. Labhraidh go soilleur a niu ris
an tsaoghal. Bheir ordugh generallta dhoibh,
nach lor dhoibh gradh bheth aca air a gcairde,
acht fos gur eigin doibh gradh bheth aca air
a Naimhde, maith a dheanamh naige an uilc,
agus a bheth guidhe ar son na Muinntire as mo
ni dioghbhail dhoibh. Ego autem dico vobis,
diligite Inimicos vestros, benefacite ijs qui oderunt
vos, et orate pro persequentibus, et calum-
niantibus vos. Mat.5.44. Agus mur seanfaidh
tu, a Chrisdaigh, nach e Criosda do Dhia, do
Righ, no do Thiaghearna, nach e Criosda Ha-
thair, nil cur suas agad gan a thoil a dheanhmh,
an gach ni ordaihios dhuit, air a nadhbhar, nil
cailiacht dhiobh so ann a bhfuil Criosda hos do cheann,
nach nordaighion adhragh agus onoir thabhairt
da phearsuin, agus umhlacht da thoil. Agus an
feidir a radh go ndiultfaidh tusa, a Chriosdaigh,
gradh bheth agad air do Naimhde, agus Criosda
da ordamh dhuit, agus gan duine no Creachtur an-
sa gcruinne (achd mur bhfuil tusa amhain a dhuine)
nach ndeanfudh gan mhoill gach ni ordaighios
Criosd dhoibh? Ma ordaighionn don talamh
Poibleacha gus Nasuin a shlugugh, foisgeolaidh

se gan mhoil, agus sluighfidh se iad daon ghreim,
amhail agus mur rinneamh re formhor an Phobaill
Abhra air an bhfasach, fa dhol a dtreas air an Ard-
shagart Aaron. Ma iarran air ann uisge diog-
haltus a dheanumh air na peacaidh, chife tu an
fhairge, ag eiridh na mor shleibhte, deanamh scrios
agus dicheannaigh reir a ordaidh, amhail agus
mur chuala sibh, re linn na dile theacht air an
domhan; Ma ordaighhionn don tinidh gan diogh-
bhail a dheanamh do na firein, a nait a ndoth,
no a losgudh, bheir se cobhair agus fionnfhuacht
dhoibh, amhail agus mur deiridh don triur lea-
naba tligeadh a Bfuirneis chraoisidh Bhabilon, agus
nach ar losgudh urad agus ribe da ngruaig. Mai-
seadh, a nait a bhfuil na Creachtuir so, ag nach
buhfil ciall no ceadfa, deanamh gach ni go hum-
hal ordaighios an Tardrigh dhoibh, an racha tusa
amhain, a dhuine, da dtug Dia ciall agus ceadfa,
agus mile bunntaiste eile nach bhfuair siadsan, a
dtreas air Dhia, ag diultamh pardun thabhairt
don te, ne coir no eagcoir ort, agus Criosda, ni
he mhain, da ordamh dhuit, acht fos ag tabhairt
copidh agus sompla dhuit ann a phearsuinn fein,
agus a bpearsuin gach Naomh bhi ansan Eagluis,
o thus an tsaoghail go dti so, reir mur thairg-
fios me a chruthugh an sa dara Pt.

2. Pt. Mheasfadh, a Chriosdaigh, go Ndean-
fudh an Patriarch Joseph dioghaltus, agus dic-
heannugh air a dhearbhrathaireach, a nuair a fu-
air se e fein na Mhaighisdir air an Egypt, agus
iadsan faoi na chomhachta. An bhfuil duine ar
bith, reir an tsaoghail a ta nois ann, cuirfid nocht-
aidh ann a bpoll, mur rinniudh re Joseph, ionnus
go bhfuidheamh se bas don fhuacht agus don
ghorta, agus dialfuidh mur sclabhuidh re strain-
seiridh, mur rinniudh leision, nach dtuirfadh, ar a
leighiod, ioamardamh don Mhuinntir dheanfudh
a leithid so dfeil air; Da ma ortsa dheanfaidh a

fhithideamh cuid, a dhuine bhoicht, eiridhios mur
dhruithleoig a nairde, ma deirthior focal da lai-
ghad leat; Ag a mbiann do bhata agus do dhorn,
an scian, agus an chloch, ullmha fa chomhair
an te ni eagcoir da laighad ort, agus ni he sin
a mhain, Acht as se deir tu, go mbethea sasda
dhol go Hiffrionn, ar chunntar, do mhian dfa-
ghail air ann te, ni eagcoir ort.

O, ni he so rinnidh an duine Naomtha Jo-
seph, cho luath is thuig se, go dtugh Athair or-
dugh dho, ann a thiomna dheighnaidh siothchain
a dheanamh re na ddherbhrathaireacha. Thug
pardun doibh, Mhaith dhoibh gan mhoill, gach a
ndearnadar air, mheas se nach ar mhac cheart,
agus fos, nach ar mhac umhal e, dha nduiltugh
an ni dordaigh Athair dho do dheanamh. Ma
deir du, a Chriosdaigh, go bhfuair tu athias agus
masla gan adhbhar, go dtug do chomharsa mio-
chlu agus scanail dhuit Cuirim a gcas go ndear-
naidh, Acht as eign duit maitheamhnus tha-
bhairt ann: Nir bhfeidir eagcoir no feall niosa
mo dheanamh ort, no rinniudh air Joseph, gidh-
eadh, thug pardun doibh gan mhoill, air impighe
Athair talmhuidh; agus a ndiulta tusa impighe an
Athair Shiorraidh, ta ag ordugh dhuit, pardun
thabhairt do gach aon, ni eagcoir ort. Ego au-
tem dico vobis, etc. Creididh tu, ar ndoith, a
Chriosdaigh, go mbfeidir re Criosda tinidh chuir
as na Flaithios, agus Herod agus a Mhuinntir a
losgudh, pughdar agus luathramhan a dheanamh
dhiobh, a nuair a chuir siad na Leanaba chum
Bais, agus gur mhian leo Criosda, agus e na
Leanamh, chuir chum Bais leo. Creididh tu, ar
ndoith, go mbfeidir ris na milte daingluibh chuir
a Narm, choiseonfudh e air na Gardaigh mailaidh
ud, thainic da ghabhail an a ghairdin; Creididh
tu, ar ndoith, go mbfeidir leis, an cineamh Iu-
daighe uile do scrios, agus do dhicheannamh; An

fhairge mhor thabhairt timchioll orra, an uair
chuaidh siad da cheasugh. Nil contabhairt ar bith
na cheann, nach dtiucudh re Criosd gach ni dhiobh
so a dheanamh; Da ma agadsa, a pheacaidh
bhoicht, aga mbiann an ceann ar fiuchudh, an
croidhe da reabudh, agus da bhriseamh re ain igi-
acht, agus run diaghaltuis, chaillios do shuaimhnios
agus do cholludh, ag stuideur go de an modh air
a ndeanta dioghbhail no dolaidh don te, ni eagcoir
da laighiod ort. As cinnte da mbeth comhachta
Chriosda agad, go nimeortha e gan fuidhioll;
Maiseadh, a nait dioghbhail no dolaidh a dhea-
namh do na Judaighe, dfulaing se Bas go fonbhar
air a son, ionnns go bhfaiceamh an Domhan mead
an ghraidh do bhi aige air a Naimhde. Cum po-
tuit ulcisci, maluit pati. St Ambros.

O, a Chathranacht gan choimse! O ghradh eug-
samhail Mhic De air an domhan, as meanradh
dtiucfudh do bhuidheachus a thuilleamh no athrais
a dhenamh ort; as mairg nach dtairgfiudh buaidh
a bhreth air a droch naduir, ag gradhugh a Na-
imhde, agus tusa a niu, dortadh do chuid Fola
fior uaisle air son do Naimhde. Cum potuit ul-
cisci, maluit pati.

O, a Dhrung mhalluidh, bhios feargach dio-
ghalltach; aga mbiann an croidhe cruidh neamh-
throcaireach, dearcaidh a niu air Chriosda a
Gcrann na Croithche, (Sumat Praedicator Cru-
cem, et ostendat singulas plagas.) Feachaidh a
cheann na chriathar tollta ris an gcoroin spiona,
feachaidh a thaobh tollta ris an tsleigh, feachaidh
a Chorp strocaidh re Sciursaidh, feachaidh a Lamha
agus a Chosa tollta re Tairrnidh; Acht eist ris a
Gcrann na Croithche, ag guidhe an Athair Shi-
orraidh ar son a Naimhde, Maith dhoibh, Athair
ghradhaidh, Maith dhoibh a Bpeacaidh. Pater
dimitte illis. Luc.23.34. Feachaidh, a Pho-
baill, feachaidh an raibh urrlach sabhailte dhe, o

mhullaidh a cheinn, go bonn a chos, nach raibh
faio chneadh agus faoi loit. A planta pedis us-
que ad verticem, non est in eo sanitas. Isa.1.6.
Ni fhacaimse sabhailte aige acht a theangaidh,
agus ni fhacaim scith dol urrthe, Acht ag
guidhe Athair gan a Bhas daifirt air a Naimhde.
Pater dimitte illis. O mhinaduracht an duine!
O a bharbaracht na Judaighe! An sa nam ceanna
an raibh siadsan, sgairtidh agus a garrtha, ag
iarraidh Criosda do cheasamh. Crucifigatur, Cru-
cifigatur. Mat.27.23. Bhi seision ag Urrnaigh,
ag iarraidh iadsan do shlannugha. Dimitte, Dimitte.
Luc.23.34. Nil da mhead bhi an bunugh
mallaidh so lasamh re ciocrus, ann a chuid Fola
do dhortagh, nach moide bhi Criosda ar lasamh
chum maith a dheanamh dhoibhsion. Sitio. O a
pheacaidh, Acht mur maoithaidh an fhuil uasail,
so Chriosda, do chroidh, dhoirt se ar son a Na-
imhde. Acht mur maothaidh sompla Chriosda,
agus gach Naomh bhi air an tsaoghal; do dhroch naduir,
ann pardun thabharit go heascaidh dod
chomharsan, criothnochuidh tu, ar ndoith, ag clos
an dioghaltus do ni Dia air an Mhuinntir, bhios
dannarrath cruaidh-chrioidheach ris an gcomhar-
san, ni air ar gheall me tracht ansa treas Pt.

3. Pt. Bheir Criosda solus go lor dhuinn ag
Matha, ansan 18. cab. Go de an modh, air a ruinn-
fidh Dia ris an Mhuinntir, nach dtugan pardun go
heascaidh da Naimhde, a bpearsuinn Righ airidh,
thug fo dear ceangal Cos agus Lamh thabhairt
air fhear da sheirbhisidh, a thligion a bpriosun
dhuimsidh dhorcha, a choinnbheal ann faoi fhu-
acht agus faoi ghorta, ar feadh a shaoghail, agus
a nuile shoirt pionus thabhairt go laitheamhail
dho, agus sin uile, fo gur chuir se a choimh-
shhirbhiseah a bpriosun fo dheith sgilinne, tar eis
an Righ mhathugh deigh mile ponnta dho fein,
ansa mhomint roimhe sin. Da maitheamh an

duine mithrocaireach so na deith sgilinne. Mhai-
thiudh an Righ na deith mile ponnta dho. Acht
mur nar mhaith seision an tsuim bheg, ni mhai-
theamh an Righ an tsuim mhor dhosan, agus mur
sin, an bhreth thug se, tugudh air fein a ris i,
chuir seision a comradaigh a bpriosun fo dheith
sgilinne, agus da dhruim so, togudh a mhaoin
agus a shubstaint, dioladh a bhean agus a Chlann,
agus cuiriudh e fein, air feadh a shaoghail a bprio-
sun faoi nuile shoirt bochtaineacht agus anro.
Et Iratus Dominus ejus tradidit eum tortori-
bus, quoadusque redderet universum debitum,
Mat.18.34.

An ni ceanna deiridh don fhear so, eireochaidh
do gach aon dheanfus Aithris air. Acht mur
ndeina sibhse trocaire air bhur gcomhchreatuir,
deir Criosda son ait cheanna, ni dheana mise
trocaire ar bith oraibhse. A nuair nach maithfidh
sibhse na deith sgilinne, se sin an choir bheg, ni-
thar bhur naighe, ni mhaithfe mise na deith mile
ponnta, se sin an chuir mhor, nithar maighese.
Acht a ta so do dhiffer edir mise agus sibhse, ni
thig libhse dioghbhail a dheanamh acht don gco-
luin, agus go dtiurfaidh mise a nuile shoirt piann-
ta don Chorp agus don Anam, ar feadh na sior-
raidheacht. Sic faciet Pater meus Caelistis vobis,
si non remiseritis unusquisque fratri suo de cordibus
vestris. Mat.18.35.

Achd, mur sin, a Chriosdaigh, agus an conrudh a
ta eidir Dia agus an duine. Ma maithion tu, maith-
fior dhut. Si remiseritis, remittetur vobis. Agus
cuiridh tusa seala air an Margudh so, cho minic
as deir tu do Phaidir, cho minic agus deir tu,
maith dhuin ar bhfiacha, reir mur mhaithemid gach
fiacha, agus gach cuirthe nithar ar Naidhe; ma
bhrision tusa an mhargail so, ma bhian tu dan-
narrtha, cruadalach, neamhthrocaireach re do
chomharsain, beidh Dia dibheirgeach, dioghal-

tach neamhthrocaireach leat. Judicium sine
misericordia, ei qui non fecit misericordiam.
Jac.2.13.

Deirfidh se leat, re linn do chruatain agus do
chruadhchais; re linn do Bhais agus an bhre-
theamhnuis, nach tusa an duine mallaidh bhi
neamhthrocaireach re do chomharsuin? Nach e
stuideur bhi agad, go de an modh a ndeanfadh
diaghaltus agus dolaidh dhoibh? Ne nach ar
mhaith mise go minic dhuit do mhor chuirrthe, agus
an maithfeasa ni da leighiod dod chomchreatuir,
mur gheall oramsa? Gheobhuidh tu a nois slat dod
Miosur agus dod thomhas fein; imthidh romhad
annsna boirb thinnte ud, a ta da nullmbugh don
Diabhal, agus do gach Aon dinne =duine aithris air, Ju-
dicium sine misericordia, etc.

O! a Chriosdaigh, nar leigidh Dia go duillfeadh
an tumardugh so thabhairt duit. Ma bhi
tu Daothamhail dannarrtha go dti so, bi feasta
cathranach trocaireach; dean so, mur umhlacht
do Chriosd; dean e mur ghradh air Dhia; dean
e re heagla roimh na mor phiannta ud Iffrinn, no
ar a leighiod, mur gheall air an luach soathair a
ta re faghail agad, ansa tsaoghal so, agus ansa
tsaoghal eile. Ni a ta mise diarraidh, etc.

SERMON IV.

On Confession, and its Conditions.

In his Jacebat Multitudo magna Languentium,
Caecorum, Claudorum, et aridorum, expectanti-
um aquae motum.

Do bhi timchioll an Tobair so, uimhir mhor
do Dhaoine tinne, do dhaill do bhacaidh, agus do
Dhaoine bochta, ag a raibh a mbuill uile searg-
thuidh, tirim re paralis, ag suil re corrugh an
uisge. Briathra leightior ag Eoin, ansa 5. Cab.
3.ver.

As miorbhuileach an Tobar e so, bhi re taobh
Chathair Jerusalem; as mor an buaidh
agus an bhrigh so bhi an a chuid Uisge. Thigeamh
Aingheal as na Flaithios a nam airidh don Lo,
agus chorraoibh an Tobar so, agus cia be duine
as luaithche tumthaidh ansa Tobar, tar eis a chor-
ruidh, leighiostuidhe e gan mhuill, O nuile shoirt
Galar agus Easlainte. Sanus fiebat a quacunque
detinebatur Infirmitate. Jo.5.4.

Ni neamhchosamhail, a Chairde, an Tobar so
re Sacrament Naomhtha na foisidin; ar nadh-
hbar, reir mur nach raibh maith ann Uisge an
Tobair ud, acht mur dtigeamh Aingheal da chor-
rugh, mur an geeanna, nil maith ansan Fhoisi-
din, Acht mur dtigidh Aingheal De, se sin na
Grasa neamhdha, corrugh agus spreagugh Con-
sias an pheacaidh; agus reir mur leighosamh Uisge
an Tobair ud gach Easlainte bhiobh air an Gcollain,

leighiosaidh Tobair miorbhuileach na Foisidin an
Tanam, o gach lubhriudh, o gach Loit, agus o
gach Easlainte mharbhthach bhios orra. Confite-
mini alterutrum peccata vestra, ut salvemini.
Ja.5.16.

Measg a niomad daoine tinne do bhi fo
bhruach an Tobair ud Jerusalem, ni fhaicim
Criosd a leighios aon nduine aca, acht aon nduine
amhain, do bhi a bparaluis mharbhthach air feadh
38. bliaghain, agus chidhim an ni ceanna tuitim
a mach, ag Tobair glormhur na Foisidin; chid-
him na milte duine teacht go laitheamhail ann a
Sacramente so, ag suil re leighios dfaghail air
easlainte a Nanama, Acht se chidhim iad ag filleamh
air a nais, agus a gcneadha nios dainseuraidh, no
mur do bhi siad roimhe. Et fiunt novissima
hominis illius pejora prioribus. Mat.12.45.
Go-de as ciall do so, a Chairde? Ne sin re radh,
nach bhfuil urad luaidheacht ag an Fhosiidin a nois,
agus do bhi innte a dtus na Heagluise? No gur
chaill si a brigh a nois, a nuair as mo a riachtanus?
Ar bhfeidir Foisidin no aithridh a bheth a riamh
nios riachtanasuidh no air an uair so? No ar bhfei-
dir lubhriudh an pheacaidh a bheth a riamh nios
leithiodaidh no air an uair so? An raibh a-nam ar
bith a riamh na breaga nios iomadamhla, na
mionnai mora nios minicidh, druis agus adhaltra-
nus nios madramhla, craos agos misge a bhfaisiun,
Gadaighiacht, Eagcoir, agus Leathtrom na comh-
arsan, nios coitchionna edir a nuille shoirt drong
dhaoine nios mo no air an uair so? O, ni raibh,
a Chairde. Acht measg an aois ghalar ud bhi
ag bruach Thobair Jerusalem, chidhim cuid diobh
bacach, cuid dall, agus cuid eile ag a raibh a
mbaill crion tirim on Easlainte; agus se mheasuim
ugr fioghar agus sompla iad air an Muinntir,
thig go laitheamhail chum Foisidin, mur dhaill,
se sin, nach leur dhoibh a bpeacaidh, do bhrigh,

nach gcuairtiod agus nach scruoidid a gconsias.
Caecorum. Mur bhfacaidh, do brigh, go ndeinid
Foisidin cham bhacach, ag folach agus ag ceilt
cneadha a Nanama. Claudorum. Agus do chid-
him iad ag teacht gan dolas, gan tuirse re croidhe
tirim seargthe, mur an Mhuintir ud na paraluis.
Aridorum. So an tabhar, a Chairde, fhagus Foi-
sidin a niomad gan toramh, gan tairbhe. So an
ni bheirios air Thobar mhiorbhuilteach na hai-
thridh gan cneadh ar Nanama do leighios; agus
so an ni, air ar mhian liomsa tracht a niu, tar eis
mo chomhra ruinn an 3 Pt. Bi an Fhoisidin
gan tairbhe, a nuair do nithior i, gan scriudagh
coinsias. Sin an 1 Pt. Bi si gan tairbhe, nuair nach
airstior na peacaidh go humlan. Sin ann dara Pt.
Bi si gan tairbhe, an uair nach ndeantar i re dolas
agus re tuirse chroidhe. Sin an 3 Pt. Ave.

1. Pt. Amhail agus mur a ta na milte gne
aicide brath air an Gcolainn, thairingios i inna
huaighe; A ta, mur an gceanna, mile gne pea-
cuidh brath air an Anam, tharingios i go Hiffrionn.
Multiplicatae sunt Infirmitates eorum. Ps.15.
Acht a ta so do dhiffer edir aicideacha an Chuirp
agus Nanama, nach lia aicid corporrdha ann,
no leighios ar leith urrtha; Acht naighe gach
loit, agus gach aicide thig air an Anam, dordaigh
Criosd Sacrament na Foisidin amhain mur leighios
agus mur iocshlainte. Confitemini alter utrum pec-
cata vestra, ut salvemini. Iocshlainte i so, dei-
rim, air nach saraighionn Easlainte ar bith, dha
dhainseridh; Marbh, Goid, Robail, Loisga Mai-
nistreacha, agus Teampuill; Dean gach gniomh
ar olcus, dean an Fhoisidin, acht dean i mur as
coir, agus gheoibhe tu pardun agus maitheamhnus
o Dhia ionta. Na glac mfhocalsa air so, a Chri-
osdaigh, acht glac Focal Chriosd ag Eoin ansa 20.
Cab. Mur a ngeallonn don Eagluis a Bpearsuin

na Neasbol, nach bhfuil peacamh ar bith mhaithe-
amh siadsan air talamh, nach maitheamh seision
an sna Flaithios. Quorum remiseritis, peccata,
remittentur eis. Jo.20.23.

Maise, a reir mur as leighios eiftheachtach an
Fhoisidin naighe nimhe an pheacaidh, as leighios i
a ta cho riachtanach sin ag an Anam, air mhodh,
dha ruinnfiudh an peacach a shubstainte uile air na
bochda; dha silfiudh deora Fola re athrachus; dha
Dtroisgfiudh se ar feadh a shaoghail; dha mbeth
se ag Urrnaidh no go gcaitheamh a theangaidh;
so, agus a mhile urad dha ndeanamh se, ni,
bhfuil maith no tairbhe dho an, gan an Fhoisidin,
ma ta ana chumhacht a deanamh. Agus mur
gcreididh tu mise an so, Creid an Doctuir Naomh-
tha, St. Aug. Ag dearbhugh, nach bhfuil gar a
ndolas an chroidhe, Acht mur raibh aidmhail an
bheil naice. Nihil tibi proderit contritio cordis, nisi
sequatur confessio oris, si possis.

Da mbethmis saor uile o pheacamh, ni bhiabh
Sacrament na haithridh riachtanach againn; Acht
mur nach lia duine air an tsaoghal so, no peacach,
ni thig re aon nduine a radh, go bhfuil se saor o
obligaid, agus o ualach na haithridh. As dimh-
in go dteid a niomad chum Foisidin, Acht faraor,
as beg aca gheibh a torugh; Bi siad mar na daill
ud an tsoisgeil, suil re leighios air bhruach an
Uisge, Acht ni leur doibh an Tobar. Caecorum.
Theid siad air seilbh Foisidin a dheanamh; Acht
ni dhean siad i, acht go hanbhann easbhuidheach;
ni bhion aca acht taibhse, agus sgaile na Foisidin;
O, na mealltur thu, a pheacaidh, ni scriosan Foi-
sidin mur so an peacamh, acht a mheadamh, Ni
thairnion gradh De orrainn, acht a fhuath, ni
dhenann ar siothchan ris, acht fhearg do mhead-
amh; air a nadhbhar, reir mur nach nglacann
fear na bhfiacha airgiod falsa uainn mur dhioluidhe-
acht, mur an gceanna, ni ghlacan Dia Faoisidin

fhuar, fhalsa, bhreagach, uainn, mur eiric an ar
bpeacaidh. Maledictus qui facit opus Domini ne-
gligentur. Jer.48.10.

Maise, nach Faoisidin bhreige do ni ante, a ta
tuca dol, agus do mhisge, do bhreaga, agus do
mbhionna morra; do ni mile smuaineamh druise-
amhail salach, agus nach stopan a gcuir a ngni-
omh; nach stopan a lamh o ghlacaireacht thruagil-
lidh, no a bheul o phoga mailidhseach; nach dtig
smuaineamhan in ntin, Acht air an tsaoghal; a-
ta diorisge, feargach, dioghaltach, tar eis beatha
miriaghalta don tsoirt so, tar eis a bheth bliaghain,
bfedir, agus tuilleamh gan Faoisidin; An feidir
ris an fhear so an a moment no dho do scriu-
dubh Consiais, na mor pheacaidh so chuimsiudh,
no a gcur a nordugh, ionnus go mbfeidir ris a
gcur sios da oide Faoisidin? O ni feidir; acht
mur nglaca se aimsir a thaire so, an a Chonsias do
chuartugh; ni dhean se Faoisidin, acht Faoisidin
lochtach, bhios gan bhrigh, gan torudh, gan tair-
bhe. Maledictus qui facit, etc.

An te ni Faoisidin mhinic, choinnidhios garda
air a cheadfa, sgriudas a Choinsias gach oidhche,
ionnus go ndeanfudh aithridh an gach Olc
do rinne an La sin; bi, na dheidh so agus uile, crith
cosa agus lamha air, ag dol air a Chonsias, ar
cheaiste nach nglanfudh e a gceart.

Maise, go de eireochus don te, leigios srian re
nainmhianta, nach stopann o gach Olc, nach smu-
ainion air an bpeacambh, no go dtig an moment
ud theid se an Faoisidin? O, a ta, go gcuirion
se sios, go minic, an ni nach ndean se, agus nach
gcoimhnidhionn se air leath a ndean se; Ni ler
do na mor shleibhte ud a ta air a Chonsias. Bi
se mar na daill ud an tsoisgeil, ag suil re coibhir
re lin corrugh an Uisge, acht as se gheibh se, go
minic, a Dtobar na ngras, a dhamnugh go sior-
raidh. Facebat multitudo Caecorum, expectantium
Aquae motum.

Cuir coisde na shuidhe air do Chonsias, deir
an Doctuir Naomhtha, St. Aug. Na fag cluid
no coirneul dhe gan chuartugh, ni go fuar no go
falsa, ni go spadannta no go hamaol. Ascende
tribunal mentis tuae. Dearc air gach droch smu-
aineamh rinne do chroidhe, air gach droch fhocal
a dubhairt do theanga, air gach droch ghniomh
rinne tu a naighe De, no do chomharsan. Tar
eis a naireamh, agus a gcur a nordugh, sgeth iad
ag barra na Faoisidin; Na ceil aon pheacamh aca
trid naire no mhalis; No ma nir; ni bheidh brigh
an Tfaoisidin, Acht se mheadochus tu do pheacaidh,
reir mur thairgfios me a chruthugh ansa 2 P.

2. Pt. Se as Faoisidin an, a Chriosdaigh, casa-
oid ni an peacach air fein re Dia, a bpearsuinn
Sagairt, ag a mbiann comhacht absoloid no par-
dun thabhairt do an a chorrtha. Maise, mas casaoid
i, as coir a dheanamh re Sagart, ag a mbeidh
cumhachta Faoisidin deisteacht, go de bheir sinn
dha deanamh go minic re ruagaire ratha, re sean-
bhuachalidh, agus re strainseiridh? Da mbeth loit
no tinnios mharbhthach air do Cholainn, ni he an
Liaigh as measa thoighfea chum do leighios, agus
tobha tu an Leigh is taire, agus as measa chum
cneadha dioghbhalach Hanama do leighios, agus
nach moide go mbion ughdaras no chomhachta o
Neagluis aca Absoloid thabhairt duit: Bheir tu re
tuicsin ris so, gur ab ansa leat do Cholann, no an
Pearla uasal Hanam, agus go bhfuil tu neamhshui-
meamhail ann do shlanugh.

Mas gearan an Fhaoisidin do nimid orrain fein,
go de bheir sinn, a nait casaoide, gabhail ar leith-
sceil? Go de bheir sinn, cuir cloca agus atharamh
dath air ar bpeacaidh? Cad as nach nochtamaoid
creachta ar gcroidhe do Liaigh ar Nanama, ma ta
suil againn leighios dfaghail uadh. Chidhfe tu a N
iomad, bhios miriaghalta lochtach, nach mbionn
re adbhail aca, a nuair a thig siad chum Faoisidin,

Acht neithe eadtroma suaracha; agus ma chreidi-
on tu a sgeal fein, ni hiad as cionntach an son
Olc do rinneamh acht fagaid, go formhor, a throm
air dhuine eigin eile: Ma bheir siad mionna mora,
ni raibh an acht re linn lasain, no feirge, agus siad
an chlann no an chomharsa bhuain astamh iad.
Ma bhi siad a bhfad a dtigh an oil, ni do gheall air
an digh, acht a ngeall air an gcuideacht deiridh sin
doibh. Ma chuir siahd breis air an gcomharsuinn,
an a gclu no an a Maoin, ni raibh se acht eadtrom.
An ni ceana deiridh do na bacaidh ud, bhi ar suil
re leighios re taobh Thobair Jerusalem, agus nach
bhfuair e, eireochaidh don droing so, thig re Faoi-
sidin bhacaidh go barra na Trinoide. Ma thig
leo ris na leithsceil chama so clocha chuir air shuile
an tsagairt, a ta a ndulan a chur air shuile an ard-
brethaidh, chidh, ni he mhain an droch ghniomh,
acht fos an smuaineamh as uaignidh agus as secrei-
didh bhios an a gcroidhthe. Jacebat multitudo
magna Claudarum, expectantium Aquae motum.

As ni gnath don Mactire a nuair a theid se fo
an tread, breth ar scornaidh air an gcaoire, agus
an teanga a ghearramh aiste gan mhoill ar cheaiste
go ndeanamh si meileach no torman, mhuscolugh
an Treudaigh, bhearfudh cobhair dhi: Mur an
gceanna do ni an Mactire gan Trocaire, an dia-
bhal ris a niomad; agus go spesialta re daoine oga
claonnaireach, ag dol chum Faoisidin: Ar cheastea
go muscoludh siad Treadaigh a Nanama Criosda,
re na ndeora, no re na nosnaidh, bheir se ar scor-
naigh orrtha, cuiridh Glas air a dteangtha, ar
mhodh nach nochtaid a gcroidhthe, ceilid locht a
Nanama; do ni siad Breag re Dia, agus ni re du-
ine; agus ma ta nach ndean Dia sompla follus di-
obh air an spot, ag faghail Bas obann, mur fuair
Ananias agus Saphira, cheann gur cheil siad cuid
do luach an fhearuinn phronn siad air na Heasboil,
gheibh siad, air a shon sin Bas is measa mile uair,
mur a ta a ndamnugh go siorraidh.

Ni aon bhuntaiste a mhain ghlacus an Mac-
tire mallaidh so air an duine, acht a niomad: An
Naire, bo choir dho a bheth air, fo ghniomh ghlun-
mhur salach, mur an bpeacamh, do dheanamh;
goididh se uadh i; Acht cho luath is do ni se an
peacamh, agus gur mian ris innsion don Tsagart,
bheir se ar ais an naire dho go duballta. Armhodh,
an peacach so, rinne an droch ghniomh gan Naire,
gan chotugh; an uair as eigion aidbhail, ni leigionn
an Naire dho innsion don liaigh, agus gan nan
leighios do gan innsion. Quod ignorat Medicina,
non sanat. St. Jerom.

O, a pheacaidh bhoichd fosgail do shuile, agus
seachain lionnta an Spiorad Mhallaidh so; sgeth
nimh an pheacaidh as do chroidhe gan mhoill, no
bhearia se Bas dod Anam; Nocht go foscailte gan
faoighioll gan leithsceal cneadha Hanama; Acht
nocht iad re croidhbhrudh, agus tuirse, no beidh
siad gan leighios; reir mur thairgfios me, chru-
thugh ansa 3.Pt.

3. Pt. An te re ar mhian iodhbairt a dheanamh
don Tiaghearna, ansa tseanracht, reir mur leigh-
mid a Leabhar Leviticus, bhaineamh an craicionn
domhart no do bhulan, nio ghudh an fheoil go glan
ag Uisge, agus tar eis a gearramh na mion spollaidh,
chuireamh air an Altoir i, chuireamh an Sagart a
Lamh os a Ceann, chuiriudh Teine faoithe, agus
loisgfiudh i; do niamh iodhbairt don tsoirt so sioth-
chain an Phobaill re Dia, mhaolaibh fhearg, agus
thiontobh gach sciursa uabhtha. Ponetque Manus
super Caput bestiae, et acceptabilis erit, atque in ex-
piationem ejus proficiens. Levit.1.4.

Mar an gceanna, gach peacach re ar mian a
shiothchain a dheanamh re Dia, deanamh se iodh-
bairt da Anam, air Altoir na Faoisidin; acht scrios-
ugh se dhi ar dtus, an scamal salach, agus sean-
chraicionn seargthe an pheacaidh, nioghamh se i go
glan re trom-dheora na haithridh, deanamh se

mionspolaidh dhi re croidhe bherugha agus dolasinn-
tinne, fo fheirg chur air Dhia, agus ag eurge a laimhe
don Tsagart os a cheann, ag radh na mbriathra
ud. Ego te absolvo. Dheanfa an Tathair siorraidh
siothchan ris; saorfa e on mhor dhioghaltus a bhi
na cheann; Muchaidh na boirb thinnte ud Iffrinn,
bhi ar lasamh fo na chomhair; deargfa teine na
ngrasa an a chroidhe, dheana se a Anam, bhi cho
dubh glonnmhur ris an Diabhal, cho lonrach deal-
rach re Aingeal. Acceptabilis erit, atque in ex-
piationem ejus proficiens. As feidir ris an dolas so,
a ta riachtanach ag an Fhaoisidin, bheth ag an duine
air 2 mhodh. An chead mhodh dhiobh, a nuair
a thaisbeonus se a thuirse agus a dhubhron an taobh
a muigh, re na dheora, agus re nosnaigh. An dara
modh, a nuair a ghuillios air o chroide an peacamh
do dheanamh, ar son nach dtaisbeonan e an taobh
muigh.

A ta an chead dolas dhiobh so in mholta, agus
ro thairbheach, acht nil se riachtanach; do bhrigh,
nach e gach aon re dtig a dheor do shileamh,
a nuair bo mhian ris; Acht a ta an dara modh, se sin
dolas an chroidhe, cho riachtanach sin an Sacra-
ment na Faoisidin, air mhodh, mur raibh tuirse a-
gus dolas an chroidhe na haice, nach Faoisidin i,
acht Faoisidin mhaguidh. Faoisidin gan brigh, gan
torugh. Doleat et ingemescat peccator, necesse est.
Tertul. de penit.

Uch, a Chairde, go de a Leighiod agaibh, thig
air an uair so an Faoisidine re dolas ceart? Go de
mhead agaibh, do ni athrachis air lucht pharaluisan
Tobair, thig air bhur gcunntus re croidhe crion
titim? Aridorum? Go de mhead agaibh theid
chum Faoisidin gan amhalltus, gan criothnugh,
amhail agus mur bhethsibh dol a gceann gnoithidh
saoghalta? Measaidh sibh gur lor dhibh bhur
bpeacaidh chur sios; ar sgath dolas no tuirse chroid-
he, ni bhion a leithid do chuis an; ni as furas

aithniudh, air Olcus do ni sibh bhur mbeatha do
leasugh, tar eis Faoisidin; agus ar eascaidheacht
as thuitios sibh an sna cuortha ceanna, an a raibh
sibh cionntach roimhe.

Nach bhfaicemid go laitheamhail lucht na Mi-
onna mora, cho licthe an a pheacaidh so tar eis Fa-
oisidin, as bhi siad a riamh roimhe? Nach bhfaice-
mid lucht na Druise, cho claon an a pheacaidh so
a niadh Faoisidin, as bhi siad a riamh roimhe?
Nach bhfaicemid lucht na Mealltoracht, agus na
Gadaignheacht, cho licthe chum cuid na comharsan
tar eis Faoisidin, as bhi siad a riamh roimhe?
Go de as ciall do so, a Chairde? O! a ta easbhuidh
dolais do bheth orrtha o chroidhe. Da mbeth
fuath direach acca air an bpeacamh, reir mur or-
daighios an Athrigh fhirinneach, nior bheagal
doibh tuitim an cho luath so.

Acht go de eireochus don Mhuinntir so, bheir
easonoir don Fhaoisidin, ag dol ar seilbh a dean-
amh gan ollmhugh, gan dolas? No go de eireo-
chus don Mhuinntir, gheallus go minic do Dhia
re linn Fhaoisidin, cul do thabhairt don bpeacamh,
agus a mbeatha do leasamh? O! A ta, an Tsacra-
ment so, dordaigh Criosd, an a beth na hiocshlaint
ag an Anam, go dtionntoidhionn si an a beth na
nimh Mharbhthach aice. Do ni Dia foighid leo,
mur deir an Faigh Riogheamhail, ar feadh tamaill,
Acht bheir se iad chum conntus fo dheireamh.
Inimici Domini mentiti sunt ei, et erit tempus eorum
in saecula. Psal.88.16. Amhail as mur dearfudh
se, an Mhuintir so, do ni breag liomsa a nois,
agus gheallus a mbeatha do leasamh, agus nach
ndean e; eistfidh mise leo ar feadh tamaill; leigfe
me ar a naighe iad ansa Nolc; Acht tuicfidh an
tam, an a gcuirfidh me iad an a bpriosun duimh-
sidh dorcha, mur nach mbeidh do chuideachta aca
acht Diabhail agus Deamhain; Nach gcluinfidh
a gclausa acht mallachta agus blaspheme; Nach

mbeidh do bhia aca, Acht teine, ruibh, agus athre-
acha nimhe; Nach mbeidh do dhigh aca, Acht
domlus, gaifinn, agus gach ni dha sheirbhe; mur
a mbeidh teinnte da losgudh, teanachra da strocugh,
Diabhail da suistriudh, Athreacha Nimhe
da nithe, agus sin uile, gan forein no furtacht,
cho fada as bheis Dia cathugh na Gloire. In Ignem
aeternum. Mat.25.41.

O, a Chriosdaigh, air a raibh do Mhifhortun
tuitim a lubhriudh an pheacaidh, na codail air
chneadh Hanama; imthidh gan mhoill go Tobar
na ngrasa an Fhaoisidin, mur a bhfuighe tu ioc-
shlaint a naighe gach lubhra, agus gach loit; na
habair, mur an duine bhoichd ud an tsoisgeil, nach
bhfuil duine agad chuirfios ansa Tobar thu. Homi-
ne non habeo. Jo.5.7. So Iosa Criosd a
Gcrann na Croithche, agus a Lamha sinnte fa do
chomhair chum do ghlaca, cho luath as thionto-
chus tu air. (Sumat Crucem.) So Aingeal De
an Eagluis reidh chum an Uisge do chorrugh fa
do chomhair, tarra, mur sin, re dochus agus re
mesnidh, acht tarra re dolas agus tuirse chroidhe,
Aidmhidh do pheacaidh, gan leithsceul, gan fuid-
hioll, agus gheoibhe tu o Dhia leighios na ngrasa
ansa tsaoghal so, agus an ghloir shiorriadh ansa
tsaoghal eile. Amen.

SERMON V.

On the Necessity and Efficacy of Penance.

Nisi paenitentiam habueritis, omnes similiter
peribitis.

Acht mur ndeanaidh sibh an Aithridh, beidh sibh
uile caillte, Briathra Chriosda ag Lucas, ansa 13.
Cab.3.Ver.

An Uair bo mian re Athreacha Naomhtha an
tseanreacht a lucht eisteacht do ghluasacht an
Aithridhe, Nait seanmoire no Braithra, do niamh
siad usaid do ni egin uafasach, chum croidhthe
an Phobail do consgrudh. Cheanghlaiomh cuid
aca iad fein re slabhruid, agus chuireamh cuid
eile aca saic gharbha air a gcneis, luathramhan
air a gceann, agus leigiudh siad na huile ghartha
gola asta a bhfiioghnuis an Phobaill, ionnus go nglu-
aiseamh iad an truaidhe agus tuirse. So an tslighe
ghlac an Faidh Naomhtha Jeremias an a Phobaill
abhra ghluasacht an Aithridhe a nallud.

Do mheas, gan amhrus, na daoine Naomhtha
so, nach ar mhor dhoibh usaid do dheanamh do
ni eigin eile, bheith ni bo bhrioghmhuire, agus ni
bo eiftheachtuidh, na briathra an croidhe cru-
aidh an pheacaidh do chonsgrudh. Maise, air a
shon so, dheanfa mise usaid a niu do mo chaint,
mur shuil go dtiucfiudh liom sibhse, a Chairde, a
ghluasacht an Aithridh. Acht do bhrigh, go
dtuigim, gur lag an baranta ma bhriathra fein
a mhain an so do dheanamh, glaca me mur chuh-

deamh na Briathra bagruach ud Chrosd, ag tabhairt
fuagra don domhan, Acht mur ndeana siad an
Aithridh, go raibh siad uile caillte, Nisi paeni-
tentiam habueritis, omnes similiter peribitis. Luc.
13.3. Agus ar ndoith, as duine gan mhothugh,
nach ngluaiseamh na Briathra ud an dolais agus
Aithridh.

Thug Dia 2 chlar don duine, an a thabhairt
sabhailte go cuan Pharrthuis, trid fhairge dhai-
nseiridh an tsaoghal so, mur a ta clar an bhaisde,
agus clar na haithridhe. An te nach ar thruaillidhe
agus nach ar shaluidh a Chonsias re peacamh ar
bith o baistiudh e, bheirfidh an chead chlar sa-
bhaillte e go longphoirt no Gloire. Acht duine ar
bith shaluidh ris an bpeacamh aibid na ngrasa, fuair
se re linn baisde; Nil sligh ar bith no meodhan
aige, re e fein do shabhail air bhathugh agus air
Dhamnugh siorraidh, acht an Aithridh; As air
an obligaid so, is mian liomsa tracht a niu, tar
eis ma chomhra ruinn an 2 Pt. A ta an Aithridhe
riachtanach aga nuile dhuine, thuitios a bpeacamh
mharbhtha, tar eis Baisde. Sin 1 Pt. A ta an
Aithridh brioghmhur tairbheach. Sin an dara Pt.
Ave.

1. Pt. An uair bhios an Cholainn, a Chairde,
a neaslainte no a dtinios, ni theid oilemahain na
beatha ar bith an sochair dhi. Mar a gceanna, an
uair bhios an Tanam a neaslainnte mharbhthach an
pheacaidh ni theid deghniomh no subhailce ar bith
a sochair dhi, thaobh na beatha siorruidh, gan an
Aithridhe.

As iomdha cluain ag an Aibhirseoir, as iomdha
cealg ag an tsaoghal, as iomdha ainmhian ta, foraor,
ag an Gollain re ar dtarraing ana pheacaidh, Acht
nil sligh ar bith againn re nfhagail, acht an Aith-
ridhe.

Cia be rachus go Doire no go Baile athacliah;
as iomdha bealach as feidir dho a dheanamth,

acht an peacach thriallus go Cathair na Naoimh,
go Parrthus neamdha, nil acht aon rod, aon tsligh,
aon bhelach a mhain aige re bualugh, se sin, bothar
garbh na Haithride.

Maise, ma chreidid na peacaidh an fhirinne so,
as uabhasach go leigionn an eagla dhoibh an peac-
amh do dheanamh, agus as ioghanntuidh no sin,
a niagh a dheannta, go ndeinid fad-comhna ann,
As eaguil liom gur easbha creididh bheir orrtha a
bheth cho dana so ag deanamh an peacaidh, agus
cho spadannta so ag deanamh na Haithridh, agus
da bhrigh sin, as mian liom an fhirinne Dhiadha so
chruthugh a nois, ar nabhar, as daoine caillte sibh
mur gcreididh sibh i, agus as daoine caillte sibh,
mur gcuiridh sibh a ngniomh i.

An Dia ceanna deir linn, nach slaineochar sinn
gan creideamh. Sine fide autem, impossibile est
placere Deo. Heb.11.6. Deir linn go bhfuil-
mid caillte gan an Aithridh. Nisi paenitentiam ha-
bueritis, omnes similiter peribitis. Ni abair se, ach
mur ndeana sibh an Aithridh, beidh sibh mifhor-
tunach ansa tsaoghal so, racha sibh go Purgadoir,
ni bheidh urad don Ghloir shiorraidh agaibh a
Bflaitheamhnus, as bheis ag daoine eile; acht se
deir se, mur ndeana sibh an Aithridh, deanaidh
maith don tsaoghal so, ar son an tsaoghal a ta re
teacht, a ta sibh reidh re na shonus; ni fiu sibh a
dhul go Purgadoir fein. Iffrionn bhias nionad
comhnuidh agaibh, Dameontar sibh uile, Piannta
siorraidh dlither dhibh ar son bhur Neamhaithridhe.
Si paenitentiam non habueritis, etc.

Thug Dia Aithne spesialta Deoin Baisde, ag
teacht as a bhfasach, an Aithridh do Sheanmoir
do na daoine, ni do rinne se go durachtach.
Thanic Mac De fein na dheidh, agus is air an
Aithridh rinne se a chead Sheanmoir. Penitenti-
am agite, appropinquat enim Regnum Caelorum.
Mat.4.17.

Ni raibh eagla air, go ndearfadh an Poball
ithiomrathach ris, si an Tseanmoir cehanna bhi ag
Eoin Baisde, a ta ag an fhear so, Cad as nach
nabair se ni nuadh linn; a tamaoid tuirseach
don Tseanmoir so. Nir chuir an Seanmonnta
Dhiadha so aird air a leitheid so do chaint. As mo
do dhearc se air an riachtanus, no air an mian egcri-
onna bhi aca. Si an Tseanmoir cheanna dordaigh
se do na Heasboil a dheanamh, agus as ris an
Tseanmoir so do thionto siad an credidh an dom-
han uile. Go de dheanfum, a deir an Pobal re
Pedar Domhnach Cincise? Penitentiam agite,
Act.2. Deanaidh an Aithridh. Sin conclude agus
deireamh chur se air a Sheanmoir.

Si an chrioch cheanna chuir Pol air a dhiospoir-
eacht re falsunaigh Phaganta na Hathens. Ionnus
go gcuirfeadh a namhail doibh, gur dimhaoin a
raibh do thuicse agus daird-eolus aca, mur raibh
fios aca an Aithridh do dheanamh. Ta Dia, a
deir se, tabhairt sceala do nuile dhuine, agus
an gach ait, an Aithridh a dheanamh. Nunc
anunciat Deus homnibus, ut omnes ubique paenitentiam
agant. Act.17.30.

Amhail agus mur dearfa se, ni slaineochar sibh,
an Paganach, no an Criosdaigh, an Falsunach, no
an naimheolach, an Righ, no an Timpire, an
Maighistir, no an seirbheonta, an Tuata, no an Tea-
gluiseach, gan an Aithridh. Duine ar bith chuir
a chul re Dia ag deanamh an pheacaidh, Nil
atharach so do shligh aige re filleamh air Dhia agus
ma ghlacan se atharacha bhealuidh, beidh se ar
seachran siorraidh o Fhlaithios, agus a se Iffrionn
deireamh a chursa.

Fiafraidh do na Hathreacha Naomtha thainic
romhain, agus leigh gach mor obair do scriobha-
dar, ni bhfuidh tu taobh no diollog ionnta, nach
dtrachtann air riachtanus na Haithridh, agus da
bhrigh sin, do bhidis ag Seanmoir na Haithridh ar
feadh a mbeatha re briathra agus re gniomh.

Deir na Diadhairidh an ni ceanna. Dearbuidh
St. Thomas, nach feidir an peacamh marbhtha a
scrios gan an Aithridh. Impossibile est peccatum
mortale actuale sine paenitentia remitti. P.3.A.
38. in Corp.

Mas lag Leat an Ughdaras so, a Criosdaigh,
eist ric comhairle Thrionnta, bhi air na stui-
reamh ris an Spiorad Naomh, an a raibh cor-
ramh agus 300 Easbog as gach uile ran don dom-
han Chatoilice; bhi na shuidhe 19 bliaghain re
ordamh an Phapa. Bhi an Aithridh, deir siad,
riachtanach ag a nuile dhuine o thus an domhain,
thruaillidh Anam ris an bpeacamh marbhtha, na
Ngrasa, agus an fhirenteacht dfaghail air ais. Fuit
autem paenitentia universis homnibus, qui se peccato
mortali inquinassent, quovis tempore necessaria, ad
gratiam et justitiam obtinendam. Ss.14.

As feidir peacamh marbtha a mhathugh gan
Sacrament Chuirp Chriosd. As feidir a scrios gan
absoloid. As feidir a dhibert gan Sacrament ar bith,
a nuair nach mbeidh faill ag duine nglaca. Acht
nir maitheamh a riamh, agus ni mathfair go brath
peacamh marbhtha ar bith, gan an Aithridh. Cuir
a gcas go bhfuil tu a leabuidh an bhais, Nil Sagart re
faghail, a bhearfa an absoloid dhuit, a bhearfa do
Thiagearna dhuit, a chuirfiu an Ola ort. Sgairt
air Dhia, agus sgairt air o chroidh, dean an Aith-
ridh, Acht dean i mur as coir, dean i ar ghradh De,
biamh dolas ort fo do pheacaidh, an meid go bhfuil-
id a naighe mhaithios agus Naomhthacht De, bi-
amh fonn ort Sagart a bheth agad, dambeth air do
chomhachta: Maithfidh Dia do pheacaidh dhuit,
rinne tu an Aithridh, ni raibh atharach do bhealach
agad an pardun dfaghail, agus, da brigh sin, beidh
tu sona seunamhail air feadh na siorraidheacht.

Do bhi duine Naomhtha air an bhfasach dar bhai-
nim Macharius, do gheall do na diothraibhibh eile
bhi air an bhfasach, go ndeanfa Seanmoir dhoibh La

airidh; thainic se an na haite an La do gheall,
agus se tus do chuir se air a Sheanmoir, na srotha de-
ora dhortamh go lionmhur farsuing; agus an uair
do chonairc se go raibh ioghantus orra fo e bheth
leanmhuin don ghoil sin, agus gan aon fhocal
a mhain do labhairt, dubhairt se fo dheireamh na
briathra so, Deanamaois Aithreachus, a dhearbh-
raithreach, bimis ag siorghol go geur a nois, de-
agla go mbeidhmid ag caoidh agus ag gol air feadh
na siorraid heacht. Ploremus fratres mi, ploremus
amare in tempore, ne in aeternun ploremus.

Na biadh amhrus agaibh, a Chairde, gur thuit
ceatha deora o shuilibh na ndaoine Naomhtha so,
ag clos na mbriathra so. Bigi cinnte gur mo doi-
bridh deora Mhaicharius orrtha, no dha mbriseamh
se a chliamh agus ucht re Seanmoir dhoibh.

Dha dtiginnse chugaibse niu, a Chairde, re na
leithid so do Sheanmoir, is eagal liom gur beg oib-
riudh dheanfa si air bhur gcroidhthe cruaidh clo-
chachsa. Is dimhin gur beg agaibh shilfiudh a
dheor, agus gadt huige sin? A ta, mur nach bhfuil
an creideamh beo ladair agaibhse, bhi ag an Mhu-
inntir ud. Creideamh lag fann a ta agaibh. Ar
nadhbhar, dha mbeith creideamh na Naoimh
agaibh, an feidir go mbeith sibh cho neamh-chur-
umach fo bhur Nanam, agus a ta sibh? Dha
gcreidfadh sibh mur iadsan, nach dteid aon nduine
go Parrthas, bhrioseas na bhaitheanta, mur ndea-
naidh se Aithridh, ni feidir a radh, go mbeith sibh
cho falluidheach an a deanamh agus a ta sibh. Ni
thainic a riamh daoine bo lugh ciall no na Naoimh
so, no a ta sibhse ar mire.

Leighmid a Leabhar Jonas, go dtug Dia ordamh
don Phaidh so dhol go Cathair Ninive, agus Sean-
moir do dheanamh innte. Vade in Niniven Civi-
tatem grandem, et praedica in ea Jonas 3. 4. Acht
go de an Tseanmoir, mheasus sibh, rinne se do na
Paganaidh so? A ta Seanmoir ghearr athchuimir.

Dha ndeaninnse a leithid dhibhse, a ta gabhail re
na bheth mur Gcriosdaighe, as beg, gan amhrus,
aithridh dheanfudh sibh leithe.

Tar eis siubhal lae a dheanamh ansa Gcathruidh
so, mur a deir an Scrioptuir, thoisidh se a Shean-
moir, agus dubhairt na Briathra so. Adhuc 40
Dies et Ninive subvertetur. Jonae,3.4. Fo
chean 40 La o niu, scriosfar an Chathair Ninive.
Sin a ndubhairt se do Sheanmoir.

Oh! a mhordhacht agus uile chomhachta De,
cia re ar feidir a bheth saor o ioghanntus aig smuai-
neamh ort, os tu fein do ni instrument do na
neithe is taire agus is urisle, re neithe mora ua-
bhasach do dhenamh os ceann nadura; ni is soiler
as an eisiomlar a ta laithair againn.

Thanic Jonas an na Cathreacha more so, duine
strainseurtha air nach raibh eolus, duine bochd di-
blidh, air nach raibh meas foghluime no crion-
nacht, duine nach ndearna Miorbhuilte ar bith na
measg, thoibheochudh meas dho. Thanic se, de-
irim, dheanamh Seanmora do Phaganuidh, ag nach
raibh eolus no binn air an Dia fhirineach. Mheas-
fu duine gur be freagra do bhearfadh siad air,
nach raibh eolus aca air a Dhia, agus nach mo
no sin do bhi binn aca air a bhagairt. Nescio
Dominum, et minas ejus nihil curo. Exod.5.

O! Ni he so freagra thug na Ninivits air Jonas,
cho luath as chuala siad na Briathra ud. Ad-
huc 40 Dies, etc. Ghlac critheagla iad roimh an
Dia so, air nach gcuala siad tracht go dti sin, cho
luath is thainic an Tseanmoir go cluasa an Righ,
thuirling se nuas gan mhuill, as a Chaithir Riogh-
dha; theilg a chuid eaduigh dhe. Sguairt go hard
air Dhia, mur deir an Scrioptuir. Thugh ordamh
do lucht na Cathreacha Aithridh a dheanamh.
Troisgeamh siad, ar se, eidir dhaoine agus eallach,
cuireamh na daoine Eadach-roinnidh orrtha fein;
agus nar bo lor leo so do dheanamh; sgartadaois
air an Dia comhachtach, a ta bagairt orainn, ca-

fios nach Dia Trocaireach e. Cafios dha gclaoch-
lodhuth sinne ar mbeatha, nach glaochlodhudh
seision fhearg linn, agus nach dtiurfudh pardun
dhuinn fein agus dar Gcathruidh?

Cia re ar feidir a leithid so daithridh a chlos,
gan mor-ioghantus a bheth air? Go de an chu-
ma, mheasus sibh, bhi air an Gcathraidh so an
uair ud? Go de an buaireamh do bhi ar feadh an
bhaile go hiomlan re garrtha daoine agus ealluidh?
Leanaba a gol agus a caoidh, giarraidh bidh nach
raibh re faghail aca, Daoine mora cra a gcuirp re
eaduigh garbha agus Trosgudh. Sin agaibh Aith-
ridh na Ninivits, do bhi cho taithneamhach sin,
a bhfioghnuise De, air mhodh, gur stop Dia a
Lamh, agus gur Thiontoidh uatha gach dioghall-
tus a bhi fe thriall chucca. Misertus est Deus su-
per malitiam, quam locutus fuerat, et non fecit.
Jonae,3.

O! Aithridh, a shubhailce Neamhdha cia nach
ngradhochudh thu? Cia nach, udeanfadh thu?
As fortunach sibh a lucht Cathruidh Ninive,
do rinne Aithridhe cho eascuidh eifeachtach so, Nar
dhearc air urisle an Tseanmonta, Ach air mhor-
dhachta agus air mhorchumhachta an te, chuir
da deanamh e.

Cuirim a gcas, a Chairde, go dtiucamh Sean-
monta chugaibhse a nainim De, agus go ndeurfa
libh, go scriosfa Dia don talamh sibh fo cheann
40 La, mar ndeana sibh aithreachus. Cuir a
gcas go ndeurfu libh, go raibh sibh ar seachran, go
raibh sibh mainneachtach a seirbhis De; fiafraigh-
im dibh a ndeanfu sibh Aithridh? Bhearfa me fein
freagra air bhur son, agus deirim, Cia gur minic
a Dubhairt an confessuir re fear na mion mor,
agus re gach aon eile do bhi tuchtha do leannan
ar bith peacuidh, acht mur dtugamh siad Cul
dhoibh, agus a mbeatha do leasugh, go raibh siad
caillte, go raibh siad Damannta, agus gur be

do ni siad, niadh gach rabha, agus gach bagar, a
bpeacaidh dhublugh, agus peacamh chuir ar muin
peacaidh.

Acht ma ta amhrus agaibh, nach o Dhia thig
an Toide Faoisidin, agus nach o Dhia thig an
Seanmontaidh: Deirim libh gur mor a ta sibh
meallta. Agus dearbhuim dhibh, gur re Ughda-
ras agus teachtaireacht Chriosd a taim fein teacht
chugaibh a niu. Briathra Chriosd ag Lucas,13.
A ta me ag innsin dibh: Paenitentiam agite
Deanuidh an Aithridh: Sin ma Sheanmoir, Sin
ma theachtaireacht. An Dia ceanna thug ordamh
do Jonas a dhol go Ninive; Is re nordamh agus
re nughdaras a taimse teacht chugaibhse a niu.
Chuala sibh an Aithridh do rinne na Ninivits re
teachtaireacht Jonas. Acht ca bhfuil bhur Naith-
ridhse? Ca bhfuil bhur Ndeora? Ca bhfuil bhur
dtuirse.

Thug Dia 40 La do na Ninivits re haighe
Aithridh a dheanamh. Adhuc 40 Dies. Acht,
mo thruaidhe, ni thig liomsa leath na haimsire a
thabhairt dibhse. Ni thig liom a dhearhudh nach
mbeidh me fein, ni airim sibhse, faoi cheann 10
La ma bhia piasta agus cnudhog. Agus da brigh
sin, as coir dhibhse agus dhamhsa an Aithridh a
dheanamh. As coir dhuinn tionnto air Dhia re
umhlacht, agus tuirse chroidhe, agus ni bheidh
fughioll air an tairbhe gheabhuim uadh, reir mur
thairgfios me chruthugh ansa dara Pt.

2. P. Is mor an ni ghlacus as Laimh, an uair
a gheallus brigh agus eiftheacht na Haithridh a
mhineamh dhibh. Ni e a ta dodheannta ag ma
lag intleachtsa, acht mur bhfuidh me cuideamh on
mhuinntir do bhlais millseacht agus tairbhe na
subhailce morluaigh so. Siad sin an Mhunntir a
bhi ar bhruach a bheth caillte, bhi ar bhruach a
bheth damanta, no go dtugadar Aighe aire Dhia
ag deanamh na haithridh.

Ma fhiafraighim don Aithriach Rioghamhail
Dobhi, go de tairbhe na Haithridh? Deirfidh
liom gur bi shabhail e air Iffrionn: Gur biad a
dheora agus osnaidh a leighios an chneadh mhar-
bhthach dfag peacamh an adhalltranuis air Anam,
agus rinne i deas, lonrach, glormhur, o na beth
dubh, granna, glonnmhur. Cor contritum et hu-
miliatum Deus non despicies. Psal.50.

Ma fhiafraighim do Mhuire Mhagdalen,
go de dhiber na seacht Diabhail, bhi a seilbh a Hana-
ma; no a dardaigh i go Parrthas tar eis a beatha
sganaluidh? Mulier quae erat in Civitate pecca-
crix, Luc.7. Dearfuidh si liom, gan amhrus,
gur ab iad tromdheora na Haithridh, re ar nigh si
cosa Chriosd, do nigh, ansa nam gcenna, a Ha-
nam o nuile shalchar peacaidh. Lacrymis caepit ri-
gare pedes ejus, Luc.7. Nach e an naire, agus
an tuirse, an Taithreachuis agus an dolas bhi ar
Pheadar rinne a shiohchan re Chriosd, tar eis a
sheanamh 3 huaire? Siad gan ambrus. Agus
gheoibheamh pardun do Judas, dha ndeanfadh
an ni ceanna. Et egressus Petrus foras, flevit ama-
re, Luc.22.

O Shubhailce Neamdha na Haithridh, a dhru-
dus Iffrionn, agus fhosglus Parrthus; chuirios so-
las air na Haingle, agus Dolas, agus dibirt air na
Diabhail, bheiris buaidh a modh eigin air an te
nach feidir buaidh a bhreth, mur a ta Dia uile-
chumhachtach.

Oh! nach bhfaghuim o Dhia mur ghrasa, Ai-
thris a dheannamh air Mhagdalen, agus air Dha-
bhi, agus a reir mur leanus iad ansa bpeacamh,
a leanmhuinn mur a gceann ansa Naithridh. Qui
secutus es errantem, sequere paenitentem, St. Ambr.

Thug Dia ordamh do Nfhaid Ezeibiel brice
thabhairt chuige, agus Catheir Jerusalem a thar-
rainng air; agus tar eis a tharraingthe siege a chur
leithe, agus a balluidh a reabugh agus a bhrisseamh

anna talamhan. Sume tibi laterem et pones eam co-
ram te, et describes in eo Civitatem Jerusalem.
Ezec.4. Se chialluidhios, a Chairde, an Cathair
so Jerusalem, go rundhiamhrach, Anam an du-
ine; agus se chialluidhios an Siege so, dordaigh
Dia a chur leithe, an dioghalltus agus an scrios
churios an ceart Neamhdha ris an bpeacach. Acht
as feasach sibh gur feidir gach ni tarringthear air
bhrice ghlas gan triomugh, a mhilleamh gan
mhuill, agus a nighe re began Uisge. Maise, mas
mian leatsa, a pheacuidh, an siege ladair ud, taag
ceart De re Danam, a thogbhail; mas mian
leat na saighide Nimhe, a ta a Laimh De an do
thollta, do sheachnadh; mas mian leat imtheacht
o chloidheamh dhioghaltach an da fhaobhar, a ta
os do cheann, nigh brice Hanama re thromdheo-
ra na Haithridh: Aon ndeor a mhain o chroidhe
re gradh air Dhia, agus re fuath air an bpeacamh,
maolfuidh se na hairm mhillteach ud, dheanfa se
do siothchan re Dia, gheabha ar ais an bhreth
dhamanta tugamh ort, ansa moment ceanna rin-
ne tu an peacamh, agus ceangolfa, amhail is
mur deurfuinn, Lamha De, o dhioghbail ar bith
a dheanamh dhuit. Convertimini ad me, et salvi
eritis, omnes fines terrae, Isa.45. Oh, a dhuine
shaidhbhir an tsoisgeil, dha silfea a nam acht aon
ndeor a mhian Aithridh, chosgiudh si an tart ma-
dramhail sin a bheir ort, braon beg Uisge diar-
ruidh air Lazarus, an fuarugh thabhairt dod
theanga; sgaoilfiudh si na slabhruidh teintidh sin
a ta do thimchioll: Mhuchamh na boirb theinnte
an a bhfuil tu do loscudh. Crucior in hac flama.
Luc.16.

Bheir Dia le tuicsin dhuinn a nait eile, go der mur
bheir an Aithridh buaigh air an cheart Neamhdha,
agus go de mur gheibh si ar ais gach breth bheir Dia
naighe an pheacuidh, a bpearsuinn an Righ Eze-
chias: Chuir Dia tinnios marbhthach air an Righ

so, mur dhioghaltus ar son a pheacaidh; thug or-
damh don Fhaidh re Isaias dhol re rabha fo na dhein,
agus a radh ris, suidheamh a chur air a ghnothuigh
saoghalta, agus nach raibh imtheacht air an mbas
aige. Dispone Domui tuae: nam morieris tu. 4.
Reg.20.2. Go de rinne Ezechias an so, a Chairde,
an measan sibh go raibh imtheacht ar an mbas
aige, tar eis Dia thabhairt breth bhais naighe? O,
do rinne, cho luath as fuair se na sgeala so, ghlac
se gan mhuill armus na haithridh: Bhuail ucht,
shil a dheor, dagair agus ghuidh Dia pardun tha-
bhairt dho an a pheacaidh. Flevit itaque Ezechi-
as fletu magno. Ar mhodh, nach maith bhi cul an
Fhaidh ris, no fuair ordamh nuadh dhol re sgeal an
a Righ so, go ndearna an Aithridh, a rinne se, a
shiochan re Dia; agus a nait an bhais a bagramh
air, go bhfuidheam ha ris a shlainte; agus os a che-
ann so, 15. bliaghain mar fhadamh saoghail. Vi-
di Lachrymas tuas, et ecce sanavi te Reg.20.5.

O Dheora mhiorbhuilleach na Haithridh, nar
sileamh riamh o chroidhe, nach gclaochlodhudh
sibh fearg De. O phearluidh uaisle, a ta cho gean-
amhail sin ag Dia, ar mhodh, go dtugan mar lu-
ach oraibh an ghloir shiorraidh. As neamhiong-
antach liom na Haithreacha Naomhtha ghairim
iocshlainte na Nanman dibh, do bhridh, nach
bhfuil cneadh no loit da dhainseiridh bhios air an
Anam, nach leighosan sibh, is sibh teachtairidh
as fear chuaidh a riamh on bpeacach chum De-
sgeala thabhairt air ais. As sibh lucht dhligh as
eagnuidh an cas an pheacuidh do phleadail. As
sibh advocaid as tabhachtaidh chuaidh a riamh a
bhfioghnuis na Trinoide, an trocaire De do ghlua-
sacht, an pardun thabhairt don bpeacach. Delent
in omne facinus latam Divina promulgatione sen-
tentiam Pet.Chrys. As sibh an iodhbairt as
tathnuidhe, o mhac De a mach, dar hofralamh

riamh don Ardrigh. Sacraficium Deo Spiritu
contribulatus. Psal.50.

A ta Deora na Haithridh cho moirneach meas-
amhail sin a bhfioghnuise De, ar mhodh, nach
aill leis a sileamh fo ocaid ar bith eile, Acht fo
fheirg a chuir air fein, agus re fuath air an bpea-
camh. Ni feidir don gcriosdaigh diombhaochus
De a thilleamh nios mo, no gol a dhenamh fo
Athair no fo Mhathair, fo mhac, na fo Inghion; fo
bhreis no fo leathtrom, no fo ni ar bith talmhuidh,
acht fo na phhacaidh a mhain. Flendum solumodo
est aut pro amisso Paradiso, aut pro commisso pec-
cato. Pet. Cellensis.

Mheasfa, a Chriosdaigh, nach raibh adhbhar
ar bith as mo bheth duine an leithsgeil fo ghol
a dheanamh, no fo bhas Chriosd; maise nait Maith
De thabhairt buidheachchus do na Mna, a bhi a
gol, an uair do chonacadar e ag iomchar tromua-
lach na croithche, agus da cheasamh ar Sliabh
Calver, se dubhairt se Leo, lan do mhiostaigh,
gan e fein do chaoineamh, acht goluidh agus
caoinidh bhur bpeacaidh, chui rmise ag iomchar
na croithche so. Filiae Jerusalem, nolite flere su-
per me, sed super vos ipsas flete. Luc.23.28.

Nait a ndearna Chriosd eagcaoin cho mor so
air na Mna ud, fo ghol a dheanamh fo gach
masla agus mimhodh, fo gach trombhuille do
sciursa buaileamh air a Chorp Naomhtha, go de
mhead na hegcaoidhne dheanfus se air an Mhuinn-
tir, ghoilios fo a nuile ni, acht fo a bpeacaidh
a mhain? Go de mhead na feirge bheis aige
ris an Mhuinntir, air a ngoillion breis dha leighiod
shaoghalta, nios mo no sgaramhain re saidhbrios
na Ngrasa, agus re na gceart ar Parrthus?
Go de eireochus don Mhuinntir chuirios fearg air
Dhia gach uair agus gach moment, agus nach
sileann urad agus aon ndeor a mhain Aithridh an a
siothchain a dheanamh? O a ta, an te nach

ngoilfidh a nois ar son a pheacaidh, an uair a ta
an tam aige, goilfe agus caoinfe se a Niffrion a
Nanam. Ibi erit fletus et stridor dentium.
Matt.22.13.

Chidh sibh a nois a Chairde, nach bhfuil atha-
reach slighe na bealuidh ag an bpeacach, thrial-
lus go Parrthus, acht bothar garbh na Haith-
tidh; chidh sibh gur bi an Aithridh a mhain
do ni ar siothchan re Dia, an uair a themid a dtreas
air. Chifidh mur a gceanna, ma dhearcan sibh
air bhur Gconsias, nach bhfuil aon nduine agaibh,
nach ar ol cupa agus a niomarca do nimh mharbh-
thach an pheacaidh. Glacaidh mur sin iocshlainta
te na Haithridh, mas mian libh cneadha bhur
Nanamn a leighios. Buailidh bhur nucht, silidh
bhur ndeor; biabh Dolas orraibh fo Fheirg a chur
air an Ardridgh: Ma ni sibh sin o chroidh, re run
bhur mbeatha leasamh, gheoibhidh sibh coibhir
na Ngrasa o Dhia ansa tsaoghal so, agus an ghloir
shiorruidh an sa tsaoghal eile. Amen.

SERMON VI.

On the Miserable state of a Sinner.

Videns Civitatem flevit super illam.

Ag feachaint do Chriosd air Chathair Jerusa-
lem, do ghuil se. Briathra leightior ag Lucas ansa
19 Cab.41.Ver.

Nir Labhair Chriosda focal, agus ni dhearna
gniomh, nach an sinne threorugh air chasan
ar slanuigh, dubhairt agus rinne iad. Is air bhur
sonsa, a Chairde, agus air mo shonsa thanic
Chriosda an a tsaoghail so, dfuiling se buairt agus
bochtaineachd, masla agus miomhodh. Is air bhur
sonsa agus air mo shonsa rinne se urrnaigh mhi-
nic, ghuidhe se an Tathair siorruidhe, chuir se
Allus Fola dha bhaill, dhoirt se an deor as lugha
da chuid Fola a Gcrann na Croithche.

Ag feachain a niu do Chriosd air Chathair Je-
rusalem, ghlac tuirse agus tocht anaoibh agus
dubron e, ar mhodh, gur reub an Gul air. Videns
Civitatem, flevit super illam. Agus go tuige, a
Chairde, go de an tadhbhar Dolais a ta ag Criosda?
As ni eugsamhail, ar ndoith, bheir air Chriosd a
bheth a Gul. O! A shuile glormhura an Tsla-
naitheoir, bheir Solas do lucht an Dubroin, ag
feachain go trocaireach orrtha! Go de rinne Toibre
Fioruisge dhibh a niu, ag sileamh tromcheatha
deora? Tugaidh eisteacht do Chriosd, agus bhear-
fase fein fios an adhbhair dhibh. Ni thig liom, a
deir se, gan a bheth tuirseach, dubronach, an uair

a smuainim, go de an tar agus an scrios a ta triall
an a bhaile so, ar son nach dtuigion se e a nois?
tuicidh an namhuid na Romhanuigh gan moran
moille, cuirfidh siege leithe; Loisgidh siad a Team-
pull, an obair as breadh ansa domhan: Leagfuid a
Balluidh, brisfid a Palais, agus a Caislain, ni fhac-
faidh siad Cloch ar muin Cloiche dhi, ni goir-
far baile fo choithe o so mach; Et non relin-
quent in te lapidem super lapidem. Luc.19.44.

An ni ceanna deiridh don mbaile so, eiridh go
laitheamhail don bpeacach, an uair as lugh do shilios,
cuirfidh an namhuid, se sin an Diabhail Iffrinn,
siege re Nanam, brisfid Balluigha, agus daigh-
neach na ngras, reabfa Caslain na subhailce, ni
siad priosunach agus selabhuidh don Anam so,
chosain do Chriosd an mead Fola bhi an a Chuis-
lionna, re a shabhail orrtha. Non relinquent in
te lapidem, etc.

Cia gur ghoil air Chrisd oscrios na Cathrach
so, an a raibh an Teampull bo breadha agus bo
costasuidh bhi ansa domhan, an a ndeantuidh
Onoir agus Adhrugh dho fein; Cia gur ghoill
air scrios Corporrtha an chine Judaighe, o dtai-
nic se fein reir a dhaonnachta; acht as mo ghoill
air mile uair, an scrios Spioradalta thainic air a
Nanmana, do bhrigh, nach ar umhlaidh siad
dho fein, gur sheun siad a Dhiadhacht, nach ar
aidmhidh siad a Mhiorbhuillte, gur dhruid siad
a gcroidthe naighe a Ghrasa, agus a gclusa
naighe a theagaisg, nach ndearna siad usaid do
na Meodhain thug se dhoibh re haighe a sla-
nuigh; So an tadhbhar fo a dtainic an tar so,
agus an scrios air an Chine Judaighe; agus so
an tabhar dfag suile Chriosda a niu na loch Fola.
Eo quod non cognoverit tempus visitationis suae.
Ibid.

Chidh sibh a nois, a Chairde, gur biad pea-
cadh an Chine daonna badhbhar Gola do Chrosd,

agus bo choir go bhfaiceamh sibh, gur corta dhibh
fein, no do Chriosd, na peacaidh ceanna do
chaoineamh. Dha ma leur dibh an dioghbhail
thig don Duine, as an bpeacamh, ar ndoith ni
rachudh sgith oraibh choidhche, acht caoineamh
bhur bpeacaidh. Tairgfe mise a chuir a namhail
dibh a niu, tar eis ma chomhra ruinn an 2 Pt.
Nil tubaiste nan don duine as mo no an peacamh
a dheanamh. Sin an 1 Pt. Acht as mile measa
no sin, colladh air an bpeacamh, agus gan an
Aithirdh a dheanamh. Sin an 2 Pt.

O! Cia bhearfus osnuidhe go lor do ma chroidhe,
no Uisge go lor do ma shuile, no briathra briogh-
mhura go lor do mo theanga, ionnus go dtiuc-
fudh liom corrugh no mosgludh bhuain as bhur
gcroidthe cruaidhe cloachachsa, ionnus go nguil-
fiudh agus go gcaoinfudh sibh na peacaidh so,
chosain Gul agus Caoineamh do Chriosd. Iar-
ramaoid na Grasa so air Dhia, re Impighe na
Maighdine Muire, ag radh an Ave Maria, etc.

1. Pt. Bheir an Doctuir Naomhtha S. Bernard fo
deara, Cia gur iomdha ni bhoinios Gul as an
duine, nach bhfuil acht aon ni a mhain fo ar choir
dhuin Gul do dheanamh, mur a ta ar bpeacaidh
fein, agus peacaidh ar gcomharsan. Religiosa
trustitia aut alienum peccatum luget, aut pro-
prium. An bhean ghuilios fo Bhas a Fir luighe,
ni he a mhain go bhfuil a Deora neamhthairbheach,
acht a ta siad peacaidheach; an te ghuilios fo
sgaramhain ris an ni fuair se go Holc, a ta a Dheo-
ra naimhbhrioghbhura lochtacha. An te ghuilios
fo Bhas an Lenibh; bheth bhfad o na Chairde; fo
michomhgar na bochtaineacht, nil an a Dheora
acht Deaora gan tairbhe. Acht an te ghuileas fo na
pheacaidh, fo sgaramh re Dia, fo easbhuidh didion
agus caraduis De. So na Deora tairbheacha! So
na Deora beannaidhthe. So na Deora Mhuchus
boirb thinte Iffrinn, chlaoidhus an Diabhal bhoi-

neas cloidheamh an dioghaltuis as Laimh De. So
an Tadhbhar fo ar shil Faidhe agus Naoimh an
tseanracht niomad Deora; agus so an tadhbhar fo
ar Ghuil, agus fo ar chaoin na Heasboil, agus
Naoimh an racht nuadh agus so an tadhbhar fo
bhfuil Criosd a Gull a niu. Religosa tristitia, etc.

An Faidh Amos ag smuaineamh go de mhead
as pheacaobh an Phoball a naighe De, agus air
an dioghalltus bhi Dia triall chuca air son na bpea-
caidh ceanna, dubhairt se ris an Bpoball, go de
mheasus sibh bhios air Mairese, Oidhche agus
La; Ni theid scith oram, ar se, acht, ag smuaineamh
air iomadulacht agus air ghraineamhla bhur bpea-
caidhse; an uair a mhusgluim san oidhche, screa-
daim air Dhia, agus fiafruim dhe, ar pheaca duine
ar bith ansa Bpoball so ad haighe nocht? Agus ma
rinne, go de as maith dhamhsa a dheanamh an par-
dun dfaghail doibh, no sasamh thabhairt ann a
bpeacaidh? Se freagra gheibhim on Tslanaitheoir,
na huile ghartha Ghola leigion asam air na bea-
luidh Mora. Haec dicit Dominus Exercituum,
in omnibus plateis planctus. Amos. Cap.5.16.

Na fag Teach, no Ait, Cluid no Cearn, nach
gcuairteocha tu, agus nach dtiurfuidh tu rabha,
go bhfuil Mallamh agus Dioghalltus De triall chu-
ca fo na bpeacaidh. Et cunctis quae foris sunt
dices, VAE, VAE, ibid. Ni lor dhuit sin, iarr
cughnamh Gola air a nuiled huine, ag a bhfuil suile
ann a cheann re Gul a dheanamh, agus na dheidh
sin agus uile, ni thuca leatsa, no leosan urad
Gola a dheanamh agus nithfios an Tanam,
do ni peacamh marbhtha. Et ad planctum eos, qui
sciunt plangere, Ibid. Tugaidh eisteacht don
Fhaidh Joel, agus bhearfa se fios dibh, go de an
modh ar coir don duine a pheacaidh fein, no pea-
caidh na comharsan do chaoineamh. Dean
sgreach, eimhtheach, agus osnaigh, mur dfeanfudh
oigbhean chaillfiudh a fear. Plange quasi Virgo

accincta sacco, super Virum Pubertatis suae. Joel.
Cap.1.8.

An uair a chaillios oigbhean a fear, bi de-
sgeimhach, Dechailiachtach, nach ndeanamh ni
ar bith, acht gach ni is mo bhearfudh sasamh
dhi; an a raibh a Hanam baite, re mead an ghradh
agus an ghean do bhi aice air, is ionntuicse dibh,
nach mbian tilleamh aice o mhifhoighid, nach
mbian miosur air a Dolas, nach dteid sgi urrtha,
acht ag Siorghul, nach dtriomion a suile, agus
nach gcluintir uaidh acht osnaidh. So an tsligh,
so an modh, so an bealach, as coir dhuitse, a
Chriosdaidh, leanmhuin, ma ta do mhifhortun ort a
bheth a staid pheacaidh, is mo an tadhbhar Dolais
a ta agad mile uair no ag an oigmhnaoi ud; Ni
ni is lugh no do Dhia chaill tu, saidhbhrios neamh-
dha no Ngras a chaill tu; eadach uasal na subhailce
chaill tu; Solas agus ibhnios Fhlaitheamhnuis
chaill tu; Agus ni dod naimhdheoin, acht dod
thoil deona fein. Cad dheanfus tu? A ta, Guil
go cruaidh craite, dean Athris air an oigmhnaoi
ud, dha mbeth mile bliaghain agad do shaoghal, go
mo beg leat e an do pheacaidh do chaoineamh.
Plange quasi Virgo, etc.

Ni leighmid ansa Scrioptuir Dhiadha gur Ghuil
Criosd acht 3 Huaire an a shaoghal, acht leigh-
mid ansa nam gceanna, gur biad na peacaidh badh-
bhar Gola dho gach Uair aca. Ag feuchain do
Chriosd air Lazarus, tar eis e bheth 4 La marbh,
curtha, agus rotuigh ansa nuaigh chaoin agus
Ghuil se. Lacrymatus est Jesus. Joan.Cap.11.
35.

Acht Cad as ar Ghuil se air an ocaid so? A ta,
go bhfaca a bpearsuin Lazarus an staid thuibuist-
each an a mbion an peacach, do ni fadchomh-
nuigh ansa bpeacamh; bi se marbh, morgthuidh,
ceanghailte mar Lazarus, gon mhothugh gan
beinn air a shlanugh. An fear ud ar nach dteid

sgi o thig caint an a Cheann, acht ag mallugh
De re Mionna Mora, agus Blaispheme; An fear
ud agus an bhean ud, a ta luighe ris na bliaghanta
a leaba an adhaltranuis, theid au Faoisidine, agus
glacamh Corp an Tiaghearna fo na mbroinn ansa
staid so. An fear ud eile, theid a glachamh Cuirp
Chriosd, agus a Chroidhe, ansa nam gceana, lan
Dolc agus Dainigiacht da Chomharsain. An peacach
ud eile, theid, mur a gceanna, deanamh comu-
ighneach, agus cuid na comharsan ar a Laimh. So
an tsiocair, so an tadhbhar fo ar Ghuil Criosd.
Domine jam faetet, quatridnanus est enim. Joan.
Cap.11.

Ghuil Criosd an dara Huair a Gcrann na Croith-
che, agus ar ndoith, tuigidh sibh creud e an tadh-
bhar? Bhur bpeacaidhse, a Phobaill, bhi se chaoi-
neamh, agus ar son bhur bpeacaidhse bhi se fulang
morphiannta. Uabhar, agus Saint, Druis, agus
Fearg, Blaspheme, agus Miona Mora an Phobaill
tharaing Uisge ona shuile. Osna ona chroidhe,
tharaing gach Deor Fhola bhi ana Bhaill agus an
a Chuislionna. Cum clamore Valido et Lacrimis.
Heb.5.7.

Chuala sibh cad e mur Ghuil Criosd ag fea-
chain air Chathair Jerusalem; agus chuala sibh,
mur an gceana, gur biad peacaidh na Cathreach so
badhbhar Gola dho; Nir Ghuil Criosd, deir St.
Chrysostom, an Uair a gabhugh e, nir Ghuil se a
Nuair a ceanghlugh e; Nir Ghuil se an Uair
a buaileamh 5000 buille do Sciursa air; Nir Ghuil
se an Uair a gabhudh do dhornuidh air; Nir Ghuil
se an Uair a gabhudh do smugaibh air; Nir Ghuil
se an Uair a cuireamh Coroin Spiona air a Cheann,
Tairnidh an a Lamha, agus an a Chosa; Acht Ghuil
se, agus chaoin se air son peacaidh an chine daon-
dha; agus nir Ghuil se riamh son Athrugh dadh-
bhar. O! A Chairde, nach truadh an cas, agus
nach tuirseach, Iosa Criosd Caoineamh na pea-

caidh nach ndearna se, agus sinne rinne na pea-
caidh, gan Deor Aithridh teacht air ar suile?
Iosa Criosd agioc pianta air son na gcuirthe nach
ndearna se, agus sinne ta cuirtheach, nach mian linn
ni dha leighiod dfuilinng ar son ar gcuirthe
fein. O Mhire gan sompla! Creud e an diog-
bhail a ta do Chriosd ma damanter thusa, a phea-
caidh? Acht an bhfuil fuighioll dioghbhala agadsa,
ma gheibh tu Bas gan Aithridh? Ghuil Criosd
fo Chathair Jerusalem, agus as uime Ghuil se,
chean nac ndearna siad Deadhusaid da ghrasa, nach
ndearna siad a mbeatha leasamh, nach ndearna
siad Athreachus an a bpeacaidh, ni is tuibistidh
deiridh riamh don bpeacach, reir mur thairgfios
me chruthugh ansa dara Pt.

2 Pt. Nil ni ar bith as mo chuirios solas air
Chriosd, no Athreachus an pheacaidh; agus nil ni
ar bith is mo chuirios Dolas air, no neamhaithridh an
pheacuidh. Ag dearcamh ar laige agus ar neamh-
bhrigh an duine, as gniomh daondha an peacamh,
mur deir St. Bern. Acht as gniomh Diabhalta
damanta fadchomhnuidh dheanamh an. Bi cui-
deamh an Diabhail ag an duine, an Uair a ni se an
peacamh, Acht as on Diabhal a mhain thig an
Neamhaithridh. Perseverare in malo Diaboli
cum est, et digni sunt perire cum illo, quicunque
in similitudinem ejus permanent in peccato. Serm.
1.De Advent.

Pheacaidh tu, deir Criosd, Jerusalem, Acht ar
a shon sin agus uile, tiontaidh oramsa, agus ni
chuimhneaocha me niosa mo air do pheacaidh,
dheanfa me dearmod diobh. Jerusalem convertere
ad Dominnm sic Deum tuum: Acht a nait
Aithridh a dheanamh, se ni tu cruadhugh an do
pheacaidh, cranrugh ansa Nolc, agus gad eile,
go de thig liomsa dheanamh dhuit nios mo?
O, nil nios mo re deanamh agam, acht a mhain,
mur chruthugh air mheud mo ghean ortsa, agus

meud mfuath air do pheacaidh. Nuair nach
Nguil se tusa, Guilfe mise agus caoinfiod do chruas
croidhe, agus do Neamaithridh. Videns Civitatem
flevit super illam.

A ta laethe Airidh ag Dia, deir St. Aug. agus
laethe Airidh ag an Duine; thig laethe De, an
Uair a chriochnaidhios an Duine a chursa, re linn
Bais; agus isse laethe an Duine, an Uair a thoi-
sios se a bheatha. Laethe iad so bheir Dia dho, re
leas Anama dheanamh; laethe na Trocaire, laethe
na Ngrasa, momente oir iad. Cia be chuirfios
siol na subhailce ansna laethe so, boinfe se fomhbhar
na Gloire an san tsiorraigheacht; Acht Cia be
nach ndeinfidh an usaid cheart do na leathe so;
Cia be nach ndeanfa an Aithridh, agus nach niarrfa
Trocair an san laethe so, tiucfa laethe De; tiucfa an
Uair, tiucfa an Tam, an ad tiurtha Dia an cuntuis
e; an a lasuidh fhearg, agus an a diurfa se cead
imiortuis da dhioghaltus; Acht ni thainic na laethe
so go foil; tiucfa an La an a gcuirfidh Dia tuadh an
2 fhaobhar re freimheach do chruinn, acht ni tha-
inic se go foil; tiucfa an La a driurfuidh Aingheal
an scriosta rabha dhuit, gur leig tu an tam tharad
an leas Hanama do dheanamh, nach bhfuidh tu
Moment do spas feasta. Quia tempus non erit
amplius. Apoc.10.7. Cad eile, creud leis a
bhfuil tu fuireach, a Chriosdaigh, ann Aithridhe a
dheanamh? An leis an Uair nach mbeidh tairbhe
an Hurrnaigh, no an Haithridh? O, dha mbeth
fios agad cad iad na huilc a ta featheamh ort,
ni bhethea cho amaol so, ar ndoith; Fiafraidh
don Duine shaidhbhir ud an Tsoisgeil, cad iad na
boirb thinte a ta niu da losgudh, na coiridhe a ta
da bhruith, na Rasuir a ta da ghearramh, na Sui-
stidh a ta da bhualugh, gach Teanachair a ta dha
tharring? Dearfa se leat go bhfuil sin agus a Mhie
urrad da Phianamh, da chradh, agus da losgug.
Quia crucior in hac Flamma. Luc.16.24. Dear a

se leat, dha mbeth am no cead Aithridh aige,
mur a ta agadsa, nach rachugh stad air a shuile,
acht ag sileamh tromcheatha Deora; nach rachudh
sgith air a theanga, acht ag Urrnaighe agus ag
guidhe, sgairtidh agus a garrtha air Dhia, no go
bhfadhamh Pardun an sna huilc do rinne se. Cruci-
or in hac Flamma. Acht ma thruaighe me, deir se,
leig me an tam tharam; Nir fhreagair me an Uair?
mo Ghuilim a nois no go leighidh ma shuile, nil
maith an; nil eisteacht agam; nil gairm ar ais air
mo dhonus, no Furtacht choidhthe re faghail
agam. Crucior in hac Flamma. O, a pheacuidh,
an Aithridh ceanna dheanfudh an fear ud a nois,
dha mbeth a chead aige, deana thusa i, os agad
a ta a chead, acht mur mian leat a bheth rannphair-
teach ris an sna Pianta doairidh an a bhfuil se. Cru-
cior in hac Flamma.

Thainic Tinnis Marbhthach doleighiosta air an
Righ anchomhachtach Antiochus; bhi a Chroidhe
da reubugh, a chuid Feola tuitim as a cheile na
mhion spoluigh, bhi bolamh cho bren morgthuidh
sin air, nach ar bhfeidir re Duine dha fhuisge dhe
a ngaol no a bpairt, theacht da choir: Thug
neart na bpian air an Duine Malluidh so, tion-
to air fein fo dheireamh, agus an aidbheal so bhuain
as. Cognovi ergo, quia propterea invenerunt me
mala ista. 1. Mac.6.13. Tuigim a nois nach
bhfuil imtheacht agam on Mbas, agus gur biad na
peacaidh is adhbhar do mo mhor phianta. Ni
raibh atharamh ar Maire go dti so, Acht Pleasur
agus Compoirt; ni raibh smuaineamh agam air
atharamh ni, Acht Righthe agus Nasuin do scrios,
Rioghachtaidh agus Cuigidh chur foi ma smacht;
Acht creud e an tairbhe a ta dhamh a nois an aon
ni dhe so, no an a bhfuil dor agus dolmhaithios
agam? Sin me dol an Bais, agus tromualach do
nuile shoirt peacaidh air Manam. Oh, cad e
dheanfus me nois? Nir thuig me riamh go dti so,

meud ma Mhifhortun, no meud mo dhaille. Nunc
reminiscor malorum quae feci in Jerusalem. 1 Mac.
6.12.

O a Phrionsa Mhalluidh, nir leur dhuit go dti
so meud na nuilc do rinne tu? Nir leur leat gur
pheacamh na millte Duine naimhchiontach a
mharbhugh? Nir leur leat gur pheacamh Riogh-
achta agus Nasuin a losgamh? Acht is leur leat
a nois iad a Nannam. Chuaidh do laethase thart,
an Uair a bhi Eisteacht agus Trocaire re faghail
agad; acht a nois; thainic laethe an Tiaghearna.
Rinne tusa go di so gach ni bo mian leat. Nait
gach Siege chuir tu go hegcorach re Baillte, cuir-
fe na Diabhail Siege re Tanam, agus ceangholuidh
siad thu re slabhruidh dosgaoilte a Bpriosun dor-
cha Iffrinn. Et descendunt in infernum viventes.
Psal.54.16. Acht mar gcuiridh an id thubuist-
each so fuair Antiochus, mothugh no criothnugh
oraibh, a Chairde, ni fios dhamhsa go de an
ni re ar feidir criothnugh chuir oraibh: An id cean-
na fuair Antiochus a gheoibhe gach aon agaibhse ni
an peacamh, agus chuirios an Aithridh ar Cairde;
ni leur libh bhur Leas acht urad leision, no na
huilc do ni sibh, no go dtig punc deighneach an
Bhais. An sin, Nuair a bhios na Suile da mbrise-
amh, an Tucht da reabugh, an Anail ag ardamh,
as mian libh fios a chuir air Shagart, absoloid
dfhaghail, agus gan annaibh Jesus Maria. Radh,
no Pardun diarra, no ollamha ar bith a deanamh
air bhur Gconsias. Tairgfe sibh, mur Antiochus,
Plastar a chuir air an gcneadh an taobh muith, agus
an Tolc agus an Tangudh an taobh stuith; leige
sibh bhur laethe fein, laethe na Trocair tharaibh.
Agus a Nuair thig laethe De, laethe an dioghal-
tuis, is an sin is mian libh Trocair diarra. Acht ni
he so an tam, a Chairde, chuaidh Antiochus ar
sheilbh Aithridh a dheanamh ansa bpunc so, acht
ni bfuair eisteacht. Nar leigidh Dia gur be so

Cas aon Nduine agaibhse. Se gan amhrus, ma
leigionn sibh bhur leas air Cairde, mur rinne sei-
sion. Acht mur niarra sibh Trocaire, an Uair a
ta Trocaire re faghail agaibh. Ni leur duit
a nois a Dhuine bhoicht, a liacht Uair chuaidh tu a
dtreis air Dhia re Uabhar, agus Saint, re Druis,
agus fearg, re Breaga, agus re Miona Mora, re
Craos, agus Misge, re Briseamh Saoire agus
Troisge, acht as leur duit iad an Uair nach mbeidh
leighios re faghail orrtha. Nunc reminiscor malo-
rum quae feci.

O! A Chairde, acht mur mian libh a bheth
rannphairteach re Antiochus an sna Daor Phianta
an a bfuil se, na deanuidh Aithris air nios fuide.
Deanuidh an Aithridh, acht deanuidh i o Chroidh.
Na deanuidh i go Fuar Falsa, mur rinne seison.
Buailidh bhur Nucht, Guilidh agus caonidh bhur
bpeacuidh; as minic a Ghuil sibh roimhe so fo
neithe nach as choir dhibh: Acht Guilidh a nois
fo an taon adhbhar as mo ar bith. Silidh bhur
Ndeora o Chroidh agus Nighidh sibh bhur bpea-
cuidh, muchfuidh sibh na boirb thinnte ud a ta
ar lasamh fo bhur gcomhair, maoithidh sibh, agus
claonfuidh sibh an Tardbhretheamh ann Trocaire
dheanamh oraibh bhus, agus an Ghloir shior-
thuidh thabhairt dibh ansa Tshaoghal thall. Ni
a ta mise dhiarruidh dhibhse agus dham fein.
An Ainm an Athair, etc.

SERMON VII.

On the danger of delaying Penance.

Ego vado et quaeretis me, et in peccato vestro
moriemini. Jo.8. ver.21.

Imeochuidh Mise, agus beidh sibh dom iarruidh,
agus gheabuidh sibh Bas an bhur bpeacuidh.
Briathra Chriosd ag Eoin, ansa 8.Cab.v.21.

A ta Criosd ag bagairt a niu go nimeochuidh
se uain; go dturfaidh se Cul a Chinn duinn:
Agus ni he sin a mhain, acht go dturfaidh se cead
sgartuidh agus garrtha dhuinn, ag iarruidh ar fil-
leamh, agus nach dtugann se binn no aird orainn.
Quaeretis me, et non invenietis. Jo.7. Agus
mur bharr druighill air ar Mifhortun, go leigfe
se dhuinn Bas dfaghail an ar bpeacuidh. Et in
peccato vestro moriemini. Jo.8.21.

Oh, a Chairde, nach e so an sgeul dona? Nach
e so an sgeul tubuisteach ag bpeacah? Ca bhfuil
breis no dioghbhail mur an mbreis so? Iosa Criosd
imtheacht uainn; Fear chosanta agus chothuigh
ar Nanama thabhairt cul dhuinn. agus ni he sin
a mhain, acht an Uair imeochus se, ma iarramaoid
e ris, nach bhfuidhmid e. Quaeretis me, et non
invenietis. Ibid.

Nil fios agamsa, a Chairde, an sganraighion
sibhse ag clos na mbriathra marbhthach ud Chriosd:
Acht dearbhuim dhibh go neirighionn baspus agus
critheagla oram fein, gach Uair a leighiom iad an
sa Scriptuir. Ar a nadhbhar an bhfuil ni is mifhor-

tunaidh don Duine, no gan Criosd diarruidh?
Acht an bhfuil ni ansa domhan as tubaistidh no
iarruidh agus gan fhaghail. Quaeritis, etc.

Acht a Chriosd, a bheul na firinne, nach ar
gheall tu fein don Tshaoghal, Cia be diarrfudh
go bhfuidheamh, agus gach neach bhuaileamh an
Dorus, go bhfuidh fosgailt: Agus nach bhfuil duine
ar bith thiontochudh ort re Aithridh, nach dtiurfa
Pardun dho. Derelinquet Impius viam suam, et
Vir iniquus cogitationes suas, et miserebitur
ejus. Isa.55.

Is fior gur gheall Dia gach ni dhiobh so: Agus
a ta se cinnte go ndeanfa se maith dhe, gidheadh
air chuntar, agus se cunntar sin, deir St. Bern. go
niarrfuim e a nam, agus go niarrfuim e mur as
coir. Quid est quod non invenitur quaesitus?
Cum aut non tempore debito quaerunt, aut sicut
non oportet.

Siad ar bpeacaidh mar sin, a Chairde, bheir air
Chriosd cul thabhairt dhuinn; siad ar bpeacaidh
dhibris na Grasa uainn; agus as si ar Neamhai-
thridh an sna peacuidh so, agus an fhadchomh-
nuidh nim idannta, bheir orrainn gan Criosd dfag-
hail an Uair iarramaoid e; agus do bheir Bas
dhuinn an ar bpeacuidh. Cum aut non tempore
debito quaerunt, etc.

Is air an fhaillidh so do ni formhor an Tshao-
ghail don Aithridh, no go dteid se Hair am, as
mian liom tracht a niu, tar eis ma chomhra ruinn
an 2 Pt. An te nach smuainion air Dhia, no air
leas Anama, go Huair an Bhais, ni se go formhor
dearmod an Uair sin de, sin an 1 Pt. Ma smuain-
ion an peacach an Uair sin air Dhia, a ta se a
gcontabhairt nach mbian tairbhe dho ann, sin an
2 Pt. Ave, etc.

1 Pt. A ta drung Airidh an, dar ab eol a nuile
shoirt peacaidh a dheanamh, acht nach eol
diobh choidhthe an Aithridh. Nil ni ar bith is

eusguidheacha ni siad no Fearg a chuir ar Dhia,
acht nil ni ansa domhan as dodheanta aca, no a
siothchan a dheanamh leis an Aithridh. Nil Uair
ansa Lo nach dtruaillid a Gconsias ris na lochta,
acht ni thainic an Uair, agus ni thucaidh choidhthe
an a nighfidh siad a Nanam re Deora brioghbhura
na Haithridh. Acht cad e as ciall don Tshuan
Mharbhthach so an a mbion an peacach? Cad e
as ciall don dearmod so do ni se da shlanamh?
Oh, a ta, cluain a chuirios an Tanspiorad air,
deir St. Aug. Gealluidh dho saoghal fada, agus
am go lor an na Haithridh, no go dtairnion e air
dhuibhegan da Nolc. Immittit Diabolus securitatem,
ut inferat perditionem. Deir se re fear
na Druise gur feidir leis a Phleasur a ghlacamh
go foil, go bhfuil am go lor aige cul thabhairt
don Mnaoi luighe, an Uair thucas se an Aoise.
Deir se ris an Fhear, ag a bhfuil cuid na comhar-
san air Laimh, go bhfuil am go lor aige Aisioc
a dheanamh, an Uair thucas se an Saidhbhrios.
Deir se re Fear na Mbreug agus na Mionn mor,
nach bhfuil suimAnnta; agus ma ta, go bhfuil am
go lor aige Aithridh a dheanamh annta re linn
Bais. Acht a Nuair a thig an punc sin, ni bhion
do smuaineamh ag an bpeacach an sin air leas
Anama, acht urad as bhi riamh a roimhe. Thig
dioghaltus fior cheart De air an Muinntir so, deir
St. Aug. go ndean siad dearmod da Nanam re
linn Bais. Cho maith as dhearmodar Dia re linn a
mbeatha. Hac Animadversione punitur impius,
ut moriens oblivescatur sui, qui dum viverit
oblitus est Dei.

Do ni an Diabhal an ni ceanna ris an Muinntir
so, bo mhian re Naas a dheanamh ris na Jabanits,
reir mur hairistir ansa Scrioptuir. Ni ghlacamh
Naas na Jabenits chum sithe, No an tsiochana,
ni thuramh cadhgus no cuideamh dhoibh, acht ar
chuntur go leigfeamh siad dho an tshuil dheas

do bhuain asta. Ut eruam omnium vestrum ocu-
los dextros. 1.Reg.11. So an tacht so an cun-
rugh do ni an Diabhal ris an Mhuinntir chuirios a
leas ar Cairde, chuirios an Aithridh ar athla, boi-
nidh se an tshuil dheas asta, se sin, dalluidh se a
ninntleacht, cuiridh ceo an ainbhfhios air a dtuicse,
ar mhodh nach leur dhoibh an poll duibhegan
ud Iffrinn a ta futha, agus iad na gcollamh air
a bhruach, agus gan da gcoinbheal as, acht snaithe
beg caol na beatha, agus nach bhfuil teagmhuis da
leighiod nach mbriseamh an snaithe sin. Ni smuai-
nion siad air an gcontabhait mharbhthach an a
bhfuil siad ar bhruach an phuill so, no go dtig an
Bas gan mhothugh orra, theid siad an sin an a
gcundus gan Ollamha, gan Aithridhe, agus on
gcundus go fior iachtar an phuill so. In puteum
interitus. Psal.54.

Oh, a pheacuidh, dha dtuigfea go de Olcus an
loistin a ta fa do chomhair annsa bpoll ud, dhean-
fa, ar ndoith, do dhithchioll an a sheachnaidh? Poll
ean a bhfuil a nuile shoirt easbhuighe agus anro, agus
gan Pleasur ar bith no Compoirt; poll e an a
bhfuil a nuile shoirt Pianta, agus sin gan chrith,
gan deireamh. Poll e as nach dtig neach ar bith
ar ais thuitios ann. Ab Infernis nulla redemptio.

O, Maise a pheacuidh, so an Scrioptuir Dia-
dha, so na Hathreacha Naomtha, so Seanmon-
tuidh an domhain ag tabhaitt rabha dhuit, ma
rinne tu an peacamh, agus gan Aithridh a dhea-
namh an, gur be an poll ud as loistin agus as ionad
comhnuidh dhuit. So Criosd ag tabhairt rabha
dhuit, acht mur dtreige tu na lochta, mur leas-
uidh tu do bheatha a nam, go dtiurfa se cul duit,
go dtairneochaidh a Ghrasa uait, go leigfe se
dhuit collamh air do pheacaidh re Linn do Bhais,
amhail agus mur chollus tu orra a nois, agus go
bhfuidh tu Bas anta. Et in peccato vestro morie-
mini. Jo.8.21.

As Criotheaglach an eisiomlair bheir an Spio-
rad N. dhuinn ansa Scrioptuir, air an dearmond
do ni an peacach air Dhia a naimsir a Bhas, an Uair
a dhearmuid se e ar feadh a bheatha, a bpearsuinn
Saul, an cheud Righ bhi air an Phoball adhbhra.
An Uair a chualuidh an Prionsa Mifhortunach so
on Fhaidh Samuel, go raibh Dia ar ti gach
dioghaltus do chuir air, a bhi se bagairt air romhe
sin: Mur a ta, go dtiurfadh a Rioghacht do
Dhabhi, go dtiurfadh se e fein suas da naimhde,
agus go muirfidh e Fein agus a Chlann ansa Gca-
tha an a raibh se Triall. Acht go de rinidh Saul
ag clos na sgeala dubronach so? Mheasfadh nach
raibh acht aon ni a mhain re deanamh aige, se sin
cobhair diaruidh air Dhia, a dhithchioll a dhea-
namh re nfeirg do mhaolamh, Aithridh mhor
do dheanamh, a bheatha mhiriaghalta do chlao-
clo, mur shuil go gclaochlochudh Dia a runn
dioghalltuis ar. Duine ar bith ag a mbeth ciall,
as mur so dheanfudh se; Acht Saul, mur nach
raibh coimhne aige air Dhia ar feadh abheatha,
dhearmuid se e an Uair sin. Na smuaintidh dola-
sach bhi aige, air an Mifhortun bhi na cheann fein,
agus a gceann a chloinne, bhuar siad inntinn, dhall
siad inntleacht cho mor sin, ionnus nach bhfacus
dho meodhan ar bith do glacamh, re e fein, no
iadsan do shabhail. Thainic an Lo, thainic an Uair
dordaigh Dia re na dhioghaltus do choimhlio-
nugh. Chuaidh Saul a natracaois a Naimhde
bhi teacht naighe, lan do mheateacht agus do
luige; do briseamh air fein, agus air a Mhuinntir,
agus Marbhuddh a chlann. Bhi se fein suil gach
Moment ris an Mbas. Buaileamh saighiod air a
loit e, agus mur do mheas se gur bi sin an saighiod
chuir Dia re crioch a chuir air a bheatha diarr se
air fhear da Mhuinntir bhi naice, a chur as Pein, agus
mar do dhuilt se a chomhairle do ghlacamh, rug
se fein air a chloidheamh, agus do shaith e steach

an a chroidh fein, ar mhodh, gur thuit se marbh
chum na talamhain. Arripuit itaque Saul gla-
dium et irruit super eum. 1 Reg.31. an Sin a-
gaibh Saul Mifhortunach, rinne dearmod do Dhia
an a bheatha, faghail Bhas an eadochus, ana staid
Dhamanta, Sin agaibh e deifreamh le e fein a
chur as Pein themporalte, go Piannta siorruidh
Iffrinn.

O Shaul Mhifhortunaidh, as Tuibisteach an id
so deiridh dhuit; as ioghantach an claochlo so
thainic air do staid. Thusa bhi do Righ Comh-
achtach Ceanasach, agus duachtaran os cean sloigh,
a ta tu nois diachtaran, agus do sclabhuidh faoi
chruba Diabhal a Niffrionn. Nait na Corona costa-
suidh bhi air do Cheann, a ta Athreacha Nimhe
mur choroin casda fo do Chlaigion agus iad da
ithe agus da chrinn. Nait gach Bia blasda bhi air do
Bhoird, ni bhfuidh tu re Nithe feasda acht ribh mor-
monta agus Brimston: Nait gach Deoch bhlasda bhi
na do Choirnn, ni bhfuidh tu re Nol feasda acht
Domlus ioghe agus gafunn. Nait amharc solasuidh
an Greine agus na Gealuidh, agus Realta lunracha
an Aedhir, ni fhaicfe do shuile choidhthe feasta acht
Ceo dorcha agus Piasta uaibhfealta Iffrinn. Nait
gach Bolugh churtha bhi do thimchioll, ni mho-
thochaidh do shroin feasta, acht Breuntas agus
morgthuidhe heacht an phuill iachtaruidh ud. Nait
na Gceolta agus na nabhrain bhinne, ni chloinfidh
do chluasa, acht Mairgnidh agus eugnach dho-
lasach na Nanam damanta. Nait do chuirte, agus
do Chaislain, ni bheidh agad feasta, acht Uaibh
dhoimhsidh dhorcha, agus Priosun cruaidh cum-
hang. Nait do Leabacha Saimhe, is eigion duit
luighe feasta air Ghreidilibh dearga, agus air
Rostainidh ar Lasamh. Oh, a Dhuine dhona a ta
nois Teinnte dod Losgugh, coiroidh dod bhruith,
Suistidh dod bhualamh, agus Uird dod bhrugh-
ugh; nil Ball no Urrlach dhiot, nach bhfuil faoi

Phein doinsine doaridhe, agus beidh tu amhluidh,
ni Seachtmhuin, no Mi, Blaighain, no Raithe,
acht cho fada is bheis Dia na Dhia, na mharfios
Iffrionn. Discedite a me maledicti in Ignem
aeternum, Matt.25.41.

O Shaul a Shaul, is iomdha eimh, agus Scread,
Uaill, agus Osna agad a niu, fo Olchus is chaith
tu Haimsir air an Tsaoghal so agus gan a gat ? dhuit
ann; Dha mbeatha cho durachtach an seirbhis a
dheanamh do Dhia, agus bhi tu umhal don Tsaogh-
al, don Diabhal, agus don Choloinn, nait na daor-
bhruide an bhfuil tu, gheahhtha jobhnus Pharr-
thais. Nait cathranacht na Trocaire a dheanamh
air do chomharsain, ni raibh do stuideur cinnte
agad. Acht go de mur dheanfa feall air an
Bprionnsa naimhchiontach Dabhi. Nait Troisge
no Cruatan chur air do Chollain, se leig tu srian
red hanmhiannta, thug tu ligion dod antoil, chuir
tu do leas ar Cairde, ni dhearna tu an Aithrid. Oh,
dha silfea acht aon ndeor amhain a nam, mur
Ghradh air Dhia, agus re fuath air do pheacaidh,
mhuchta na Teinnte ud, a ta niu dod losgugh;
mhaolfa na Hairm ud, a ta niu dod ghearramh.
Gheabhtha iobhnus Pharthais, nait na mor phian-
ta an a bhfuil tu. Oh, dha mbeth acht aon Uair
amhain nois agad air an Tsaoghal so go de mur
Ghoilfea agus mur chaoinfea do pheacaidh. Oh,
go de liacht Scread agus eimh leigfea air Dhia,
ag iara Trocaire. Dheanfa gan amhrus; Acht
nil maith an, leig tu an tam tharud, nir smoa-
nidh tu air Dhia re linn do bheatha, agus ni mo no
sin smuainidh tu air re linn do Bhais; agus da
bhrigh sin, leig se dhuit Bas dfaghail an do
pheacaidh. Et in peccato vestro, etc.

Eiridh an ni ceanna do gach aon eile, a Chairde,
chuirios a leas ar Cairde mar Shaul. Agus ni beug
dhibh mur chruthugh air so, go bhfaicionn sibh
fein go laitheamhail an Mhuintir bhios Mi-

riaghalta, drochbheathach an a slainte, dul chum
Bais cho claon da nanmhainta, cho ceanghailte da
saidhbhrios, cho deacrach an aisioc a dheanamh,
cho cadranta an a ndroch bheusa, as bhi siad
riamh roimhe. Agus go tuige? A ta, deir Solamh,
an Uair a chranraidhios an peacach ansa Nolc,
go neiridhion neamhshuim aige fo dheireamh a
Ndia, no an leas Anam, Impius cum in profundum
venerit peccatorum, contenmnit. Prov.18.

Oh, mo thruaidhe, go de liacht duine druiseam-
hail chonaircios agus chitior, faghail Bhais nucht
na meirdridh, air a raibh se gimtheacht re linn a
shlainnte? Go de liacht Duine feargach chimid
dol an Bais, agus a gcriodhthe lan do run dioghal-
tuis, ag duiltamh Pardun thabhairt uatha, a nam
nach bhfuil Pardun re faghail aca fein, acht mur
dtugaidh siad mathamnus don Tsaoghal. Go de
liacht duine bhios tuca dasgcaoin agus do Mionna
Mora chimid dul chum bais, agus go minic is droch ite
no Mionna mora focal deighneach thig asa mbeul,
bfedir, a nait Ainim De no Mhuire, gur Diabhal
na Deamhan do luaidhfiudh siad; Go de mheud a
chitior don druing Uaibhreach dol an Bais, cho
lionnta do Ghloir Dhiomhaoin, is bhi siad a riamh
an a mbeatha.

O, dhrung mhallaidh, bheir sibh fein suas don
Olc ar feadh bhur mbeatha is neamhioghantach
liom nach dtig libh, buaidh do bhreth air an
droch ghnathas, leanus sibh an bhur Slainte, re lin bhur
Mbas. Is neamhioghantach liom sibh dhenamh
dearmuid do Dia ansa bpunch sin, cho maith is
dhermuidh sibh e ar feahh bhur Saoghail. Acht cuir
a gcas go nguidhfidh an peacacah Dia ansa bpunc
dheighnach ud, a ta se a lan chontabhairt nach
mbion tairbhe dho an reir mur thairgfios me
chruthugh ansa dara Pt.

2. Pt. A ta dha ni riachtanach ag an Duine
ionnus go mfeidir leis Aithridh no Degniomh

ar bith a dheanamh, mur a ta, Grasa De, agus toil
shaor, an comhoibriu dhris na Grasa. A ta se cinnte
nach bhfuil peacach ar bith dha Olcus, no dha
ghraineamhla beatha, nach feidir leis re coghnugh
na Ngrasa a bheatha leasamh, agus a shlanugh.
Omnia possum in eo, qui me comfortat. Phil.4.
18.

Se Morchomhachta na Ngrasa so do tharaing
agus do thionto Pol, Ona bheth na leon mhillteach,
agus na scriosadoir air Eagluis Chriosd, ana bheth
nfear cosanta comhachtach, agus na Plantoir air
an Eagluis ceanna. Se Grasa an Tiaghearna rinne
Deisciobal do Chriosd do Mhatha, ona bheth na
Phublicanach scanalach. Nach re oibriudh na Ngra-
sa thainic St. Augustin ana bheth na lochrann soils-
each re Naomhthacht agus re Foghluim an Eagluis
De, ona bheth na charig ericidheacht, agus na
Dhuine Miriaghalta drochbheathach? Nach e Mior-
bhuile na Ngrasa rinne Bannaomh Oirdheirc, agus
Scathan do gach Aithridheach do Mhuire Mhag-
dalen, tar eis i bheth na camra ag gach Olc, agus
na loistin salach ag Diabhail Iffrionn? Se gan
amhrus. Nil ni ar bith dodheannta ag Grasa De.
Omnia possum, etc.

Acht an raibh dfiacha air Dhia na Grasa so tha-
bhairt don druing ud? Ni raibh gan amhrus.
Ara nadbhar, gur do reir a thola fein gan Ualach, gan
Obligaid ruinnios Dia a thiolaca; agus ni gach
am, acht a Nuair a thugras a mhain. Spiritus
ubi valt, spirat. Jo.3. Agus mar sin, gur
gniomh Mire don Muinntir chuirios an Aithridh
air athla, amhail is mur bheth se dfiacha air Dhia,
Grasa na Haithridh thabhairt dhoibh gach am, agus
gach uair thogoradaois.

Acht Cia Uair rinne Dia an Trocaire so air
an Muinntir ud? Cia Uair a rinne siad an Aithridh
laidir ud, dardaidh iad ann a mbeth na Reallta
Soilseacha a Gcuirt Chriosd? O! A ta re linn a

Neirt agus a Slainte. Cho luath is dfoiscoil Solus
na ngrasa a Suile, ionnus gur leur doibh an chuma
ghlonmhur bhi air a Nanam, agus an staid Da-
manta an a raibh siad; nir chur siad a leas air
Cairde, Acht thug siad aighe air Dhia leis an Ai-
thridh. Diarr siad Trocaire a Nuair a bhi se re
faghail aca, agus da brigh sin, fuaradar i. Quaeri-
te Dominum, dum inveniri potest. Isa.55.6.

Maise, cur a Gcas, a Chrosdaigh, go leanfudh
St. Aug. don ericidheacht go crioth a bheatha,
go leanfudh se don Mhnaoi, bhi greamthuidh dhe,
go ponc an Bhais, nach dtiurfudh se Cul dona
Peacaidh, no go dtugamh na peacaidh Cul dho-
san,
nach ndiarrfudh se Pardun, no go dtugamh
Pian an Tinnis, agus Eagla an Bhais air iarraidh;
An measan tu go bhfuidheamh se Trocaire no Eis-
deacht an Uair sin? Acht cia re dtig an cheist so
dfuascaillt nios fearr no St. Aug. fein; Nil gan
amhrus. Maise, se deir an Doctuir N. an Aithridh
do ni an peacach an a Thinnios agus Luige, go
mbian si co lag, agus go bfadhan si Bas go form-
hor a neinfheacht leis; agus da bhrigh sin gur
coir do gach aon Aithridh a dheanamh ann a
Shlainnte, ionnus go mbeth an Tanam Slan iona
siorruidheacht. Deir se linn a nait eile, gur an-
nugh bhios an Aithridh mhall tairbheach no sona.
Poenitentia sera est raro vera. Acht deir se, osa
cheann so, ni, dar coir critheagla agus uamhann
chuir air pheacaidh an Tsaoghail, se sin, measg
na millte agus na millte Duine do ni Aithridh
mhall, gur a reigin saorfar aon Nduine amhain
aca. Ex centum millibus hominum, quorum ma-
la fuerit vita, In morte Divinam indulgentiam
vix obtinebit unus.

Ma deir tu, a Chriosdaigh, go ndearna Dia
Trocaire air Ghadaigh na Laimhe deise a bpunc an
Bhais, tar eis a bheth riamh re Holc; agus go
mfeidir go ndeanfudh an Trocaire cheanna ortsa.

Oh, a pheacaidh bhoichd, nil agad air sin, acht
bfeidir, agus ma chuirionn tu an tsiorruidheacht a
gcontaobhairt re bfeidir, bheir tu le tuicsin don
Tsaoghal, nach bhfuil meas agad air an ghloir
shiorruidh, nach bhfuil binn agad air do shlanugh,
no acarra ar bith re Piannta Iffrinn. Fuair an Ga-
duigh so, deir St. Aug. Trocaire a bpunc an Bhais,
tar eis a bheth riamh na pheacach, ionnus nach
mbeth eudochus air aon Nduine. Acht o thus
an Tsaoghail go dti an Uair so, ni leightior air
aon Nduine chuir an Aithridh go punc an Bhais,
fuair Trocaire, acht an taon Ghadaigh so, agus mur
sin, nil adhbhar andhochus ag aon Nduine. U-
nus est, ut non desperes, sed unicus est, ut non
praesumas. S. Aug.

Leightear ansa Scrioptuir go dtug an dis Gene-
ral croga, Abner agus Joab catha mor da cheile.
Agus mur a bhi dol air Abner a ndeireamh an
Lae, gur ghlac se comairc ag Joab, agus gur iarr
se osamh comhruic. Is mall labhair tu, ar Joab,
tar eis mo dhioghbhail a dheanamh; dha ndiarrfa
Siochain ar Maidin; gheabhtha i. Si locutus fuis-
ses Mane, recesisset populus persequens. 2. Reg.
2.

Oh, a Chairde, is direach do ni peacaidh na
haimsire so Aithris air Abner, tar eis iad a bheth a
Troid faoi bhratacha an Diabhail naighe De, O
Mhaidin a saoghail, go dti Trathnona a mbea-
tha; iarruidh an sin comairc air Dia. Acht is
baoghalach dhoibh go ndearfar leo, dha ndiarr-
fudh siad Trocaire ar Maidin, se sin, an Uair a
bhi siad ann a Neart agus ann a Slainnte, go bhfuidh-
eamh i. Si locutus fuisses Mane, etc. Acht air
scath bheth a giarra Pardun Trathnona a mbea-
tha, tar eis a bheth a dtreus air Dhia, agus a
briseamh a dhlighe o Mhaidin a mbeatha go dri
an punc sin, dearbhuidh an Spiorad N. nach bhfuil
Eiseacht re faghail aca. Tunc invocabunt me,

et ego nom exaudiam. Prov.1. A ta siad a lan-
chontabhairt go neireochuidh dhoibh mur deiridh
don Righ uaibhreach Antiochus.

Do rinne an Prionsa Mallaidh so moran uilc do
Pobail De, mar a bhi na Judaighe an Uair sin.
Nir lor leis sin, bhi se teacht an dara Huair go dei-
freach, agus a Niomad Sloite na chuideacht, an
nios mo dolc a dheanamh dhoibh, gidhdheadh,
thuit air an mbealach as a choiste, ar mhodh, gur
brughugh a chnamha go hiomlan. Sin mur leug
Lamh De, an talamhain an Timpire so, bhi cho
Uaibhreach sin, ionnus gur mheas se smacht chur
air thunna na Mara; agus do shial se e fein a bheth
cho Ard ris na Realtaidh. Acht se deiridh dho,
gur loibh a chuid Feola, go raibh se tuitim as a
cheile na Spollaidh. Do bhoin an chuma glon-
mhur ana bhfacaidh se e fein, anna dmhail uirisioll
so as Rinne me ar se, aniomad Eagcora, agus
nil me a giarra air Dhia dfadamh saoghail, acht
ionnus go dturfainn sasamh ionnta. Thug me
Mionna go scriosfuinn an Poball Adhbra, agus a
ta run agam a nois, nait a scrios, urad saorsa agus
privileid thabhairt doibh, is a ta ag mo Mhuinn-
tir fein. Gheall me aon teilaidh = teaghlach amhain a dhea-
namh do Chathair Jerusalem, ris an Scrios, agus
ris an Marbhugh do bhearfainn orrtha; Acht geal-
luim a nois, go ndeanfa me an Chathair is saibhre
ansa domhan dhi, bhearfa me air ais gach ni
do thug me as Teampull na Cathreach so. Ni lor
liom so: Beidh me air aon chreideamh ris an
Bpoball Adhbhra: Imeochuidh me ar feadh a
Tsaoghail, ni le armail mhor, mar bo ghnathach
liom, Acht mur Sheanamonta ag innsin Gloir
agus mor-chomhachta De.

Go de deir sibh a Chairde, re Aithridh don
Tsoirt so? Da bhfeicfiudh sibh Duin ear bith faghail
Bhais re ollmhugh don Tsoirt so, nach mbeth meas
naomhthacht agaibh air? Nach nguidhfiudh sibh

Dia, re na leithid do Bhas thabhairt dibh fein?
Acht eistidh, ar a shon sin, Go de deir an Spiorad
Naomhtha ris an bpeacach so, chuir a leas ar Cairde
go Huair an Bhais. Oh, a deir se, Neamhdheion
a dheora, neamdheoin Osnaidh, neamhdheion
Aithridh, neamdheoin gach Aisioc do gheall se da
comharsainn, nach raibh eisteacht no Trocaire re
faghail aige. Orabat hic scelestus Dominum, a quo
non est misericordiam consecutus. 2.Macob.9.

Mar beth gur abe an Spiorad Naomhtha deir
na Briathra so; mar beth gur ansa Scrioptuir Dhiadha
a taid graveulta, ni chreidfinn iad. Acht a taid
ann Scriobhtha re Peann an Spiorad Naomh; agus
beidh go deireamh an domhain, chum criothnamh
agus Eagla chuir air gach peacach do ni Aithridh
mhall, mar rinne Antiochus. Orabat hic scelestus,
etc.

Oh, a pheacaidh a ni Aithris air Antiochus,
nach niarrann Trocaire a nam, tiuca an La bo
Aithreach leat; tiuca an La ana mbeidh tu do luighe
a leabuidh an Bhais, agus gan luth an do bhaill, no
brigh an do Chuislionna. Tiuca an La ann nach
dtig re Leigh ar bith talmhuidh cobhair do tha-
bhairt dhuit. Cad dheanfus tu an sin? Sin tu
millte, sin tu caillte. A ta tu an sin a meodhain
bealuidh eidir Parrthas agus Iffrionn, agus Cia aca
taobh a dtiurfa tu haighe? Mas suas bo mian leat
triall, gheabha tu thu fein meallta; ar nadhbhar,
go bhfuil Doirse Pharrthais duinnte romhad. Ni
dheachaidh riamh, agus ni racha choidhthe ni ar
bith com truaillthidhe ris an bpeacamh go Righeacht
Nimhe. Cia racha tu mar sin? Ni go Purgadoir
rachus tu, ni fiu thu dhol ann. Oh, a se is loistin
duit an Poll dorcha duimsidh ud Iffrinn; Sin e
beulfhoscaillte fo do chomhair. Sin na coiridh ar
fiuchugh, na Teinnte ar lasugh; a ta Mor-phianta
Iffrinn ollmhuidh fo do comhair. A ta na Spio-
raid Dheamhnaidh, mur leoghain, lan don chiocrus

an do strocugh. Tanquam Leo rugiens circuit,
quaerens quem devoret. 1 Pet.5. Nil Fear do
chosainte agad air an Armail mhallaidh ud, a ta
timchioll do Leabtha, reidh ligthe an dfuadach
leo; air nadhbhar, go dtug Ainghil agus Naoimh
Pharrthais cul duit: Ni thig leo dombholugh do
pheacaidh dfuling. Chuir Muire Bhantighearna
suas duit; nir iarr tu cughnamh a nam urra. A ta
nuille bhealach duinnte romhad, acht Iffrionn
amhain. Pericula inferni invenerunt me. Ps.17.
Ca diurfa tu, mar sin, Haighe? Mas air Dhia iarr-
fus tu Cobhair; dearfa leat, gur ghoir se ort go
minic an do shlainte, re beul an Tseanmonta, re
beul an Oide Faoisidin, an do bheatha leasamh,
agus an Aithridh a dheanamh, agus nach dtug
tu toramh air, go raibha Lamh a sinte chugad re
na Ghrasa ar feadh laithe do bheatha, agus se thug
tu cul do cheinn do. Vocavi et renuistis Prov.1
24. Goirfidh tusa airsion a nois a leabuidh an Bhais,
iarrfa tu Trocaire a ndeireamh an Lae, mur Antio-
chus, agus beidh tu lan chontabhairt gan Eisteacht
dfaghail, acht urad leision. Tunc invocabunt me,
et non exaudiam; mane consurgent, et non inve-
nient me. Prov.1.28.

Nois, a Chairde, a ta an tam ceart re fomhur
bhur Nanama do dheanamh, agus ni e gimhriudh
fealltach an Bhais; dheanaidh siolchur na subhailcidh
nois, re linn earraidh bhur Slainnte, mas mian libh
fomhar na Gloire bhuain a Bparrthas, togaidh bhur
gcroidhthe nois ann De, a nuair a ta a Lamha sinn-
te chugaibh re na Grasa. Iarraidh deirce don
Trocaire air Mhac na Trocaire, silidh bhur Ndeo-
ra, Buailidh bhur nuicht, biadh Dolas oraibh fo
bhur bpeacaidh au mhead go bhfuilidh naighe
mhordhacht agus mhaithios De. Ma ni sibh sin
o chroidh, gheabhuidh sibh pardun o Dhia ansa
Tsaoghal so, agus an Ghloir Shiorruidh ansa
Tsaoghal eile. Amen.

SERMON VIII.

On the danger of making an unworthy
Communion.

Dicite Filiae Sion, Ecce Rex tuus venit tibi
mansuetus.

Innisidh Dinghin Shion, Feuch, a ta do Righ
triall chuad go ciuin. Briathra an Spiorad N. ag
Matha ansa 21.Cab.v.5.

An Uair a bhios Prionsa talmhuidh teacht go
nuadh chum Tire ar bith, no ag Atharamh
O Chathair go Cathair, is gnathach teachtairidh
chur roimhe, ann rabha thabhairt dona Daoine, na
bealuidh a dheasamh, na sraidionna ghlanamh, agus
gan ni ar bith bheth ansa Rod chuirfiudh miostaidh
air an Bprionsa so, no chuirfiudh stopugh air astair.

Mur a gceanna, roimh Mac De theacht ana
Tsaoghail so, chuir na Faidhe mur theachtairidh
roimhe, go raibh a thriall chuca, go dtiurfudh
Solus na ngrasa dhoibh, nait an dorchadais agus
an ainbhfios an a raibh siad, go scaolfudh iad as
coibhtreacha an pheacaidh, agus go saorfudh iad o
sclabhuidheacht an Diabhail. Dicite Filiae Sion,
Ecce Rex tuus venit, etc. Tar eis Criosd a
theacht ana Tsaoghail so, agus Colann daonna do
ghlaca, chuir Eoin B. mur theachtaire roimhe
anna Sgeala solasach so thabhairt don domhain:
Ni dheacha sci air an teachtaire Ainghlidh so acht
ag tabhairt rabha do na Poibleacha, bealuidh mora
a Gconsias a dheasamh, sridionna a Nana ma a

sciuramh agus a ghlanamh o nuile shal peacaidh,
agus an Aithridh a dheanamh. Parare viam Do-
mini, rectas facite semitas ejus. Matt.3.3.

Thanic Criosd a niu go Cathair Jerusalem, agus
thainic moran don Phoball anna aracaois, craoibhe-
acha Pailme agus Udhar ana Lamha, mur chom-
hartha luthghaire; agus ionnus go dtaisbeonamh
siad meud na Honora, bhi aca fo chomhair Chriosd,
scaradar a gcuid Euduidhe air na Bealuidh faoi na
Chosa. Straverunt vestimenta sua in via, Matt.
21.8. Ni raibh Beg, no Mor, Og, no Sean aca,
nach raibh air aon ghair a mhain, ag tabhairt mol-
udh agus buidheachas do Chriosd, fo an Onoir
rinne dhoibh, theacht ar Cuairt chuca. Bene-
dictus qui venit in nomine Domini, ibid. O, a
Chathair Jerusalem, is ibhinn dhuit, agus Righ
Nimhe agus talamhan teacht a niu faoi do Bhal-
luidh. Is ibhinn dhuit, Iosa Criosd slanaitheoir
an Cine Daonna teacht a niu deanamh Teugasg
Seanmoire dhuit. Nil ioghantus oram, fo mheud
na luthghaire agus an ulghardus a ta ort. Nil
ioghantus oram fo a gcluinim do Cheollta agus
Daibhrain mhollta ar feadh do shraidionna roimh
Iosa. Hosanna Filio David. Matt.21.9.

An Onoir ceanna rinne Criosd do Chathair Jerusalem
a nin, dheanfa dhibhse, a Chairde,
a naimsir Naomhtha na casg so, tiuca se ar cuairt
chugaibh air an Altoir so, agus ni do Lamha fa-
lamha; bhearfa leis saidhbhrios na Ngrasa, agus
gach maithios; dheanfa arus agus ionad comh-
naigh do bhur Nanmana. A ta mise teacht chug-
aibh mur theachtaire, an rabha thabhairt dibh, sibh
fein ollmugh fo na chomhair, nuile aimhreiteach
thogbhail as a shlighe, bealuidh mora bhur Gcon-
sias a ghleus agus a leasamh, Cathair bhur Nanama
chuir a nordamh ana ghlachta. Ecce Rex tuus
venit tibi Mansuetus. Matt.21.5.

Maise ar cheiste, a Chairde, go mbeth cuairt
Chriosd a naisce chugaibhe, agus a nait bhur sla-
nugh, reir mur is mian ris, gur be ni dheanfudh
bhur ndamnugh, a ta se riachtanach agamsa chuir
as bhur gcomhair an modh air ar coir dhibh a
ghlacamh. Se mheasuim nach dtig liom so a
dheanamh nios fearr, no ag tabhairt Solus dibh
air mheud na dioghbhala a ta comaoineacha
neamhghlana a dheanamh. Ni thairgfios me,
tar eis mo chomhra ruinn aun 2. Pt. Nil peacamh
ar bith nach comor Corp Chriosd ghlacamh air
dhroch staid, sin an cheud Phointe. A ta conghialla
airidh riachtanach ana ghlacamh air Dhestaid, sin
an 2. Pt. Ave, etc.

1. Pt. Is iomdha sciursa agus trom-dhioghaltus
chur Dia air na daoine o am go ham fo na bpea-
cuidh. Bhaith se an domhan ris an dile, Acht Och-
tar; loisg re Teine as na Flaithios na Cathreacha
Mora Sodom agus Gomorra, chuir Plaigh agus
Gorta go minic air na Judaighe; Acht ni Leigh-
mid air ghne pheacuidh ar bith, fo a ndean Dia
dioghaltus nios minice, agus nios dibheirge, no fo
an ghne pheacuidh, da ngoirionn na Diadhair-
idh Naomhathus, se sin tarcuisne no droch mheas
thabhairt air Dhia; no drochusaid a dheanamh do
ni ar bith beannuighthe, no ainmniothar as Dia;
Ni cain is lug a ta na dhiadh, deir an Teasbol Pol,
no eug, anbhas, agus dislainte air an Tsaoghalsa,
agus damnugh siorraidh ansa Tsaoghal eile. Qui
enim manducat et bibit indigne, Judicium sibi
manducat et bibit. 1 Cor.11.29.

A ta so follus as an mbreth dhibheirgidh thug
Dia air Bhaltazar Righ Uaibhreach na Babylon,
mur a ta, a Chathair a Scrios agus a Losgamh, a
Rioghacht thuitim chum Achtranuidh, agus An-
bhas dfhaghail dho fein, cheann go drug Easonoir
dona Cailiseacha, agus dona Soithidh beanaighthe
Robail Athair as Teampal Jerusalem. Rinne

Dia foighid re Baltazar an gach Uabhar, agus an
gach Antfhlaithios, an gach Craos, agus an gach
Adhaltranus, an gach Tiarantus, agus Eagcoir dha
ndearna se go dti sin, Acht cho luath is thug
drochmheas air na Soithidh beanaighthe ud, ag
deanamh olla asta, e fein agus a chuirteiridh mal-
luidhe. Chonairc se Lamh Scriobha a bhreth breithe
dhamanta air an Mballa. Appensus es in state a,
et inventus es minus habens. Dan.5.27.

Ni fearr an id deiridh Doza, cheann gur chuir
a Lamh neamhghlan air Airc an Chunarrtha, agus
e na thuata, thuit se na Chorpan Mharbh an tal-
amhain re taobh na Hairce ceanna. Qui mortuus
est ibi, juxta Arcam. 2. Reg.6.7.

Ni airim an tanbhas fuair cuig-mile dona Beth-
samits, cheann amharc tarcuisneach mimhodhuil
thabhairt air an Airc ceanna. No go de mur loisg
Teine as na Flaithios dha cheud agus deith agus
da fhithid don Phoball Adhbhra, cheann gur
Lamhadar gan ordamh gan ollmugh, dhol a dhea-
namh iobairt a bhfioghnuise De. Sed ignis egressus
a Domino interfecit 250. Viros, qui offerebant In-
censum. Num.16.35.

Uch! A Chriosdaigh, feach re uabhfas air an
trom dhioghaltus so rinne Dia air an Muinntir so,
fo dhroch usaid no Easonoir thabhairt donaneithe
beanuighthe so, agus dearc ansa nam gceanna air
ghlunnmhuire an pheacaibh do ni tu fein, an Uair
a ghlacus tu do Thiaghearna re Consias salach,
agus chife tu dha measdhaistidh do pheacaidh a
scaluidh cheirt De, gur mo an tadhbhar a ta an a
radh leat no re Baltazar, gur troime do choirthe
no do Dheghniomhartha. Appensus es in statera,
et inventus es minus habens.

Oir, cuirim a gcas go dtug Baltazar Easonoir do
Shoithidh na Haltora, do bhi fuileamhnach
a mhain an Fola animhidh bruideamhla ghlacamh
dha ndeuntuidh iobairt don Tiaghearna. Agus go de

ni tusa, ag deanamh Comaoineacha neamh-
ghlana? Bheir tu Easonoir agus Masla, ni do
Shoidthidh na Haltora, acht dod Shlanaitheoir,
hofraltar air an Altoir. Ni do Chreatur talmhuidh,
begluaidh, acht don Phearrla Neamhdha Mor-
luaidh, Mac De.

Do thug Baltazar dimeas air Shothuidh na Hal-
tora, do bhrigh, go raibh se na Phaganach, nach
raibh geilleamh aige don fhior Dhia. Acht thu-
sa, a pheacuidh, a ta ar seilbh a bheth do Chriosd-
aigh, acht sin, foraor, o bheul, agus ni o ghniomh,
dha ndeanan Criosd Guaillidh agus companach,
dha dtugan, as meud a ghean ort, a Chorp
Naomhtha mur oileamhian sholasuidh dod Anam.
Qui dulces mecum capiebas cibos. Psal.54.15.
Onoir nach dtug se riamh dona Haingle. Dha
dtug se urad tiolaca agus Ghrasa, is bhi ana
chomhachta. Quid est quod debui ultra facere
vineae meae, et non feci ei? Isa.5.4. Go lamh-
aidhior, niadh gach Seirbhis do ni dhuit, dhol da
mhaslamh, agus da Easonorugh nios mo, mile
uair, no Baltazar, bhi na Phaganach, nuair a ghla-
cair e re Consias truaillidh salach. Appensus es in
statera, et inventus es minus habens.

Chuir Oza a Lamh go dirisce ris an Airc, do
bhi ar bhruach tuitim. Agus mheasfadh, a Chriosd-
aigh, go raibh dualach air a sabhail air thuitim,
acht chean gur ghlac re Lamha tuaiteamhail ni
beanaidhthe, agus gan e na Shagart, fuair Bas obann
air an spot. Acht nach diorruisge go mor an ni
do ni tusa, a pheacuidh, thig ana nfeasta mhorluaidh,
so, gan Devotion, gan Chrabha, re ceathruidh
inntinne, agus re smuaintidh saoghalta, gan feuchain
romad air mhordhacht Chriosd, a ta tu ghlacamh,
no dearchamh do dhiadh air mheud do pheacaidh,
agus sin air seilbh dfiacha bheth ort, an Tsacra-
ment Dhiadha so ghlacamh. Oh, is mor a ta tu
meallta. Cia gur orda Dia don duine, an oil-

eamhain neamhdha so ghlacamh, air a loighiod,
aon Uair a mhian san mbliagain, Gidheadh, dor-
daigh dho, ansa nam gcenna, a ghlacamh re Cra-
bha agus gloine chroidhe, no go mbiadh an Taran
so na bheatha, Naran Bais aige. Agus an chailaois so
na slainte, neaslaint mharbhthach aige. Qui enim
manducat et bibit indigne, Judicium sibi mandu-
cat et bibit, 1 Cor.11.

Cia nach bhfuil peacamh marbtha ar bith do ni-
mid, nach dtreigimid Dia ris, nach nglacamaoid
mur Mhaighistir ris an Diabhal; nach ndialamaoid
ar gceart air Pharrthais, agus nach ndeantar oi-
dhrighthe air Iffrionn dion. Gidheadh, is dain-
seurrtha an peacamh so, na Naomhathuis no sin
uile. Do ni Dia foighid linn ann ar gcoirthibh eile,
Cia go mbionn a bhfeirg linn, ni bhoinion duil
dion, Cia go scuirean sinn, ni scriosan sinn. Acht
an Uair do nimid Comaoineacha neamhghlana,
cuirimid seula air ar Mifhortun. An Uair a ghla-
camid Corp Chriosd fo ar mbroinn, agus nach
mian linn ar mbeatha leasugha; Cuid na comharsa
air ar Laimh, agus nach mian linn Aisioc a dhea-
namh ann; fuath no fearg ris an gcomharsainn,
agus nach mian linn siochan do dhenamh; bheth
tuca do Striopachus, no do Mhisge, do Breaga
no do Mhionna Mora, no bheth tuctha do leannan
peacuidh ar bith eile, agus nach mian linn a dtreag-
bhail. Cia be, a deirim do ni Comaoineach air
an staid so, treigidh Dia e gan mhuill, boinidh
duil de o sin a mach, tarnaidh a Ghrasa uadh, leigfe
dho siocamh ansna lochta, leigidh sirian re nanmhi-
anta, ar mhodh, mur a deir St. Grigheoir, go
mbionn fe ruileacan o locht go locht. De vitio ro-
tant in Vitium. Ollmhuidh Naomhathuis iad ann
Naamhathuis eile, agus as sin tuitid a neadeo-
chuis, bheir iad fo dheireamh go fior iachtar If-
rinn.

A ta so follus as anniud fuair an treaturach Judas.
Do rinne Criosd foighid re na lochtuibh eile, re
na Shaint, re na Mhurmur, re Neagcorach, Acht
cho luath is ghlac se Corp Chriosd air dhroch staid,
threig Dia e gan mhoill, agus dfag e faoi imear-
tus an Diabhail. Et post buccellam intravit in
eum Satanas. Jo.13.27.

Ceist agam oraibh, a Chairde, an feidir gniomh
ar bith bheth ni bo graineamhla, no dha ngeabh-
amh Duine do chloidheamh, no do scin trid
chroidhe a Righ no a Phrionsa, rachamh ansa nam
gceanna, tobha na seoide buaisle agus bo tairbhidh,
do bhi ann orschisde, ann a dtabhairt a bpronnta-
nus don Murdereoir so? Nil gan amhrus, gni-
omh cho malluidh ris. Maise so cas an te do ni
Comaoineach air droch-staid. Do ni se feall agus
Murdar air Mac De, Righ is tiolaca agus is Tro-
cairidh dha dtainic, no dha dtiuca; thig chuige,
ansa nam gceanna, ris an tseoid is uaisle, agus ris
an bprontanus is tairbhidh, dha bhfuil ansa norchiste
Dhiadha, agus comharrtha Commuinn is mo do
bfeidir re Dia chomugh, no smuaineamh, an meid
a Ghradh air an Duine thaisbeonamh, mur a ta,
a Chorp ro Naomhtha, eidir Dhiadhacht agus
Dhaonnacht, mur ta se Bhflaitheamhnus.

Ceist fos agam oraibh, a Chairde, an bhfuil Bas
da olcus, no sciursa da mhead, nach nordochudh
sibh do na Judaighe, chuir Criosd an Bais? Do
bhrigh, gur be Mac De e, gur be a Slanaitheoir,
agus a Gcruthaidheoir e; Gur uime thuirrling as
na Flaithios, ann fuascuillt doibh as bruid an
pheacuidh, agus o sclabhuidheacht an Diabhail.
Mur a gceanna, an bhfuil crioch da Olcus nach
nordochudh sibh do Judas, cheann gur dhiol a
Mhaighistir Criosd? Deirfidh sibh liom, gan amh-
rus, nach bhfuil; agus ma deir, deirimse libhse, mur
a dubhairt Criosd ris an Tseirbhiseach neamhfhoin-
teach, go dteilgionn bhur mbriathra fein sibh. De

ore tuo te judico, serve nequam. Luc 19.22.
Agus dearbhuim dhibh, an Uair a ghlacus sibh
Corp Chriosd air droch staid, go mbian sibh
rannphairteach ris na Judaighe a gceasamh Chriosd,
agus cho cionntach ana Bhas re Judas a bhraith e.
An Teasball Pol ina bharanta ris an fhirinne so, an
san 11.Cab. Da liter chum na Gcorinthians, mur
a ndeir. Cia be ithios an Taran so, no olus Cailis
an Tiaghearna air droch-staid, beidh se cionntach
a bhfuil, agus a bfeoil an Tiaghearna. Quicunque
Manducaverit Panem hunc, vel biberit Calicem
Domini indigne reus erit Corporis et Sanguinis
Domini. 1 Cor.11.

Uch! A pheacuidh mhallaidhthe na Naomh-
athuis, go de liacht doluidh agus dioghbail thig
asad? Go de liacht Duine thairingios tu go Hif-
frionn, nai ta nardamh ana Bflaithios? Nar leigi
Dia, a Chairde, go bhfuil Judaigh Salach, no
Judas Mallaidh bhur measgsa, rachamh brath no
ceasamh Chriosd ansa naimsir bheannuidh na
casg so? Oh, is mor meagla go bhfuil, agus gur
lia Duine agaibh do ni Comaoineacha Salacha, no
do ni Comaoineacha ghlana deasbhuidh ollmh-
uidh agus na conghialla a ta riachtanach agaibh
ann Corp Chriosd do ghlacamh, ni air ar gheall
me tracht ansa dara Pt. dom Chomhra.

2.Pt. Chum go ndeanfamuis Aiseiridh a ndein-
fheacht re Criosd a naimsir naomhtha na Casg so,
o Bhas an pheacuidh; Is coir dhuinn, a Chairde,
Corp ar Dtiaghearna a ghlacamh fo ar mbroinn.
An Mhuintir nach nglacann reir mur dhearbhuidh-
ios Criosd ag Eoin ansa 6.Cab. Ni bhfuidh siad
beatha na ngras; nil imtheacht aca o Bhas an phea-
caidh. Nisi manducaveritis Carnem Filii hominis,
non habebitis vitam in vobis. Jo.6. Amhail is
mur dearfudh se, go bhfuil an oileamhain Spiorad-
alta so cho riachtanach ag an Anam, is a ta an oil-
eamhain chorpordha riachtanach ag an gcodhluinn;

agus reir mur nach feidir ris an Duine bheth beo, no
siubhal no Aistir a dheanamh, gan an Taran Chor-
pordha, mura gceanna, nach feidir ris an Anam
bheth beo, no siubhal no Aistir a dheanamh a
slighe a slainaidhthe, gan a Taran Dhiadha so.
Non habebitis vitam in vobis. Jo.9.

A ta dualach, mur sin, air gach Duine, reir
Aithne Chriosd, an Tsacrament so ghlacamh.
Acht chuala sibh, a Chairde, go de mheud an
dioghaltus do ni Dia air an te, ghlacus i air droch-
staid. Glacamuid i, mur sin, reir na Haithne, acht
glacamuid i re ollmhugh cheart, ar cheasta na cai-
neach. Se ollmhugh sin, gloine Chonsiais, thair
gach ni, agus duil agus mian a bheth againn, an-
sa noileamhain Neamhdha so. Probet autem se
ipsum Homo. 1.Cor.11.28.

Cia be rachus re Consias glan, agus re croidhe
saor o pheacaibh ghlacamh na Sacrament so,
gheabhuidh se innte iocshlainte naighe gach loir
leighios air gach Galar, neart naighe gach luige,
cobhair naighe gach cathuidh, solas re linn gach
leathtrom. O, gheabhuidh se innte tuile na Ngras
a Dtobar na Ngrasa Criosd. Qui manducat hunc
Panem, vivet in aeternum. Jo.6. Acht is feasach
sibh, a Chairde, nach nglacan cunnugh glas lan
duisge Teine; mura gceadna, ni lasaidh an Teine
Dhiadha so croidh glas, lan duisge na bpeacaidh.
An Uair bhios cunnugh tirim olmhuidhthe, is
luaithide, agus is moide lasus, agus ghlacus Teine;
Mura gceanna, nil da mhead is bhios an croidhe
glan o pheacaibh, nach moide, agus nach luaithide
lasus re Teine na Ngrasa, agus gheibh se luaidh-
eacht agus toramh na Sacramente reir ollmhuidh.
Maise, os ni a ta crosta orrainn an Tsacrament so
ghlacamh gan ollmhudh, feachamaoid a Chriosd-
aigh, go de mur thairgios tusa thu fein dolmhugh?
Go de mur thairgios tu loistin Hanama chur a
nordamh fo chomhair Righ nimhe agus talamhan?

Go de mur ni tu an scriudamh Consias ud, ordaigh-
ios an Teasbol Pol. Probet autem seipsum Homo.

Ma deir tu gur ghlan tu do Chonsias, ag dea-
namh Faoisidin. Is lor sin. Nil sligh is fearr ana
Chonsias a ghlanamh, no an Fhaoisidin, ma rinne
tu i go ceart; ma rinne tu i re dolas chroidhe, agus
Aithreachuis an do pheacaidh. Acht cia ris a
ndearna tu an Fhaoisidin so? A ta, re Ruagaire
ratha, no re Sagart Og Ainbhfiosach; nach ar
chuairtidh do Chonsias, agus nach moide go raibh
cead aige on Eagluis Faoisidin deisteacht. Acht
mur raibh, dfag se thusa ansa muileoig cheanna,
ana bhfuair thu.

Acht cuir a gcas, go ndearna an Sagart a Dhiuty;
Go de ni tusa roimhe dhol an Faoisidin? Ar
chuairtidh tu cluidionna dorcha do Chonsias?
Ar dhearc tu air gach slighe, agus air gach ocaid,
re mfeidir leat dligheamh De do bhriseamh, ion-
nus go mfeidir leat do pheacaidh chur sios ana
ngne, agus ana nimhir? Oh, ni dheinir. Tar eis
a bheth bliaghain, agus tilleamh gan do ghluin a
leagamh aig Sagart, thig tu ar do sciorramh o do
ghnothuidh saoghalta, re croidh lan do choirthuidh,
gan croidh-bhrughudh, gan chrabha. Dheanfa
nios mo do stuideur mile Uair, dha mbetha dol
air do chuntus re do Thiaghearna Saoghallta, no
ni tu dol a lathair bharra na Trinoide.

Acht cuir a gcas gur scriud tu do Chonsias,
gur aidmhidh tu do pheacaibh, Acht ar aidmhidh
tu iad re tun iomlan gan fileamh orrtha nios mo?
Acht mur raibh an run so agad, ma ta claon no
suil ar bith agad niadh do pheacaid; Acht mur
dtroididh tu naighe na gcaithid, agus na hocai-
deacha sheachna, ni raibh an run ceart agad. Nil
raibhe an Tfaoisidin; Ni fiud hbroth heabsoloid;
a ta do Chonsias go foill gan ghlanamh, agus ma
lamhaighionn tu dhul a glacamh Chriosd air an
staid so, Nait an oileamhain neamhdha so tha-

bhairt slainte dod Anam, se gheabhas tu innte do
dhamnugh go siorraidh. Judicium sibi manducat
et bibit. Ibid.

O, ma mhile truaidhe! Go de mheud do ni
Faoisidin gan toramh? Agus go de loighiod ag
ana mbian run na peacaid sheachna? Ni is furus
aithne air eascaidheacht is thuitid a ris ionnta. Go
de liacht Duine do ni Aithris air na Muca, theid
gan mhuill da nudhnfairt fein ansa lathaidh, tar
eis a nighe? Ni luaithe bheir fear na Mionn mor
cul don Tsagart, no theid se dha unfairt fein a ris
ansa muileoig cheanna. Ni luaithe bheir an
drunceir cul don Tsagart, no thuitios a ris a
muileoig an Oil. Ni luaithe bheir, an Striopach
cul don Tsgart, no chuirios si i fein an ocaid an
pheacaidh; Naimhdheoin gach run falsa, agus gach
geallamhain breugach bheirid uatha, cul a thabh-
airt don bpeacamh; tuitid ann gan mhuill; agus
nait a mbeatha do leasamh, se mheudaighios siad a
nualach, no go dtreigionn Dia iad fo dheireamh,
agus go bhfagan iad faoi iomartus an Diabhail.

Tar eis an Cousias a scriudamh agus a nighe re
trom-dheora na Haithridh, Se an dara conghial a
ta riachtanach agad, a Chriosdaigh, ciocrus agus
mian a bheth ort, Corp do Thiaghearn a ghlacamh.
Agus an bhfuil duine ar bith, re ar mian bheth beo,
no beatha na Ngrasa dfaghail, nach ar choir go
mbeth duil agus mian aige a Naran na beatha? An
bhfuil Duine ar bith a ta tartmhur, nach ar choir go
mbeth deithfir air a thart a chosgudh re Uisge na
Ngras? An bhfuil Duine ar bith a ta loitidh, nach
ar mhaith ris leighios dfaghail? An bhfuil Duine ar
bith a ta lag, nach ar choir go mbeth deithfir air
ana bheth laidir? Maise glac do Thiaghearna, a
Chriosdaigh, agus glac e mur is coir, agus gheabh-
uidh tu neart ann gach luige, leighios air gach loit,
iocshlaint naighe Bhais an pheacaidh, gheabhuidh
tu nuile iobhnus, a nuile sholas, aneuil mhaithios

Qui manducat humc Panem, vivet in aeternum.
Jo.6.56.

Oh, a Thiaghearna, go de mheud na daille a
ta air Chriosdaighthe na haimsire so? Naimh-
dheoin gach tairbhe, agus maithios a ta re faghail,
aca ansa Tsacrament so, fo an Duine theid da
glacamh, bheir triur cul a gcinn dith. Chi tu
a niomad chuirios a leas ar cairde, bhios o bhliaghain
go bliaghain gan theacht choir na Sacrament so.
Nait a bheth reabugh ionn Aran na beatha; se
bheirid Bas don ghorta da Nanam; is eigin don
Tsagart bheth da gcealagadh agus da meallamh,
is eigion do fo dheireamh a ndibert o Aiffrionn,
sul fo bhfuidh uatha Comaoineacha casg do dhea-
namh.

Acht go de is adhbhar, a Chairde, don daille
so? A ta gan amhrus, easbhuidh crabhuidh agus
creididh, reur mur thaisbeonus a ndroch bheatha,
Drung iad a ta baite a ngradh an Tsaoghail so,
agus nach gcuirionn speis a dtalamh na geallamh-
na. Drung iad a ta tuca do phleasur cealagach na
colla, agus nach mian leo blas do phleasur firin-
neach a Nanama. Pro nihilo habuerunt terram
desiderabilem. Ps.105.24. Drung easumhal iad,
mur a gceud Athair Adhamh, re ar fearr ubhall na
Haithne ithe, bhearfus Bas dhoibh, no blas do
thoramh chrann na beatha, chuideochudh o Bhas
iad.

O, a Chriosdaigh, foscail do shuile, agus na
breagamh an Saoghal thu nios fuide. Ma ta duil
agad a bpleasur, agus a millseacht, blais don Aran
so, agus gheabhair ann pleasur agus millseacht
Spioradalta. Glac an Taran laitheamhail so, mur
leighios air gach breoiteacht laitheamhail, bhios a
brath air Hanam. Panis quotidianus pro remedio
quotidianae Infirmitatis. S. Ambros. Glac e go
minic mur chotugh dod Anam, reir mur ghlachus
tu go minic oileamhain Chorpordha, mur cho-

thugh dod cholainn. Acht glac e re gloine
chroidhe, agus re ollmhugh ceart; Glac e re funn
agus duil ansa noileamhain Neamhdha so, dean
Aithris air na Judaighe cothrum an Lae niu, ar-
daigh do ghuth, agus abair.

Faillte dhuit a Thiaghearna fo mo Bhroinn;
Maithios agus Slainte go neinir dom Anam. Ho-
sanna Filio David. Te Naracaois Chriosd re
Pailm na Ndeghniomharrtha, agus re Craoibh-
eacha glasa na subhailce, agus gheabhuidh tu o
Dhia, ag glacamh aon Mheic ris an ollmhugh so,
innughus na Ngrasa ansa Tsaoghal so, agus an
Ghloir Shiorruidh ansa Tsaoghal eile, Amen.

SERMON IX

On the Advantages of Receiving worthily.

Homo quidam fecit caenam magnam, et voca-
vit multos.

Do ghleus Duine Airidh feusta mor, agus
thug Cuireamh do Niomad theacht da chathugh.
Briathra Chriosd ag Lucas, ansa 14.Cab.v.16.

A ta cuid do na Haithreacha Naomhtha thui-
gios ris an fheasta mor-chostasach so, air
a dtrachtan an Soisgeul, an Ghloir Shiorruidh,
ghleusus Dia fo chomhair na Muinntire, fhui-
glionus buairt agus bochtaineacht, breis agus leath-
trom, air son a gcredidh. Agus mur a gceanna,
fo comhair na Muinntire throidios naighe na
gcaithidh, Smachtus a ndroch chlaonta, sheachnus
an pcachamh; agus ma bhian se do Mhifhortun
orrtha tuitim ann, eirighios as gan mhuill, ag dea-
namh na Haithridh. Gheibh an Mhuintir so dei-
rim, feusta na Glorie, mur a mbeidh an chuideach-
ta is saimhe, iobhnus gan chuimse, solas gach mai-
thios gan chrith, gan chuimse. Homo Quidam fe-
cit Caenam magnam, et vocavit multos.

Acht se thuigios formhor na Heagluise ris an
fheusta ud, Sacrament Naomhtha na Haltora, mur
a dtugann Dia don duine an feusta is costasuidh, an
biadh is uaisle agus is onoraidh, agus an oileamh-
ain is tairbhidh agus is fallaine, da mfeidir re Dia
chumugh, no re Duine smuaineamh, mura ta a
Chorp Naomtha eidir Dhiadhacht agus dhaonacht,

mura ta a Bflaitheamhnus. Homo quidam fecit
Caenam magnam, etc.

A ta Cuireamh ag an Tsaoghal uile ana Nfeusta
so. A ta Doirse na Heagluise foscaillte fo chomh-
air gach Criosdaigh. Ni thig leo pleasur is mo a
dheanamh do Mhaighistir an Fheusta Criosd, no
theacht do chathamh an bhidh Neamhdha so. Et
vocavit multos. Acht ma mhile truaidhe! Go de
ilacht Duine, nait theacht air an Gcuireamh so,
bheir cul a Gceinn do? Go de liacht Duine re ar
fearr Bas don ghorta thabhairt da Nanam, no the-
acht a cathamh na Hoileamhna Neamhdha so?
Agus go de liacht Duine thig a glacamh an bhidh
so, agus nait buidheachuis no Onoir a dheanamh
dfear an Fheusta, gur be bheirid Easonoir agus
Masla dho, ag teacht re Lamha salacha, agus gan
Aibid an Phosta orrtha. O! A Chriosdaigh thig
re Lamha glana, se sin, re Consias saor o pheacamh,
glacamh na Sacramente so. Go de meud Tfortun?
Ni sonus is lugh a ta re faghail agad, no Criosd a
deanamh arus agus ionad comhnaigh dod Anam,
reir mur thairgfios me chruthugh, ann ma
Chomhra, tar eis a ruinn ana 2.Pt. Nil ni ar bith
is tairbhidh, agus is solasuidh don Anam, no
Corp Chriosd a ghlacamh air Dhestaid. Sin 1.Pt.
A ta Conghialla airidh riachtanach le Criosd a
ghlacamh air Dhestaid. Sin an dara Pt. Ave.

2. P. Chruithidh Dia Adhamh agus Ebhe a
staid an ionracuis, se sin, saor o nuile shoirt pea-
caid; rinne Maighistir diobhtha air an domhan,
air gach duil agus air gach Creatur da raibh ann.
Chuir iad a Ngardin lan diobhnus agus do phlea-
sur, mur a raibh a nuile shoirt Tortha bo millse
blas, agus bo breadhachta re faicsin. Bhi Crann
na beatha lar an Ghairdin so, bheireamh 12 shoirt
Measa, agus sin gacha Mi. Nil Uair da Niosfudh
Adhamh do Mheas an Crainn so, dha mbeth se
Sean, nach ndeanamh og e, dha mbeth Tinn nach

ndeanamh Slane. Chuideochadh an Crann so Adh-
amh o Aois, agus o Thinnios, no go Natharamh-
udh Dia e on Bparrthas Talmhuidh so, go Parr-
thas Nimhe. Lignum vitae afferens fructus 12,
per singulos menses reddens fructum suum. Apoc.
22.2.

Ni Neamhchosamhail, a Chairde, an Crann
so na beatha ris an Tsacrament Naomhtha, air a
bhfuil me tracht; air a nadhbhar, a reir mur bhi
an Crann ud na beatha lar Pharrthais, A ta an Tsa-
crament so lar na Heagluise. Agus reir mur thig-
eamh 12 shoirt Measa air Chrann na beatha, mur
a gceanna, thig a niomad soirt Measa agus Torr-
tha air an Tsacrament so. Bheireamh Crann na
beatha torugh gacha Mi, agus ni lugh ris an Tsa-
crament so. Chuidiobh Measa Chrann na beatha
an te ditheamh iad, o Aois agus o Thinnios; agus
mura gceanna, sabhaluidh an Tsacrament Naomh-
tha so o nuile Ghalar agus Easlainte an Tanam, no
go dtugan i go cuan sabhalta na Gloire. Per sin-
gulos menses reddens fructum suum.

A ta, deirim, a Chairde, an Crann Dhiadha so
Uan De, lar Parrthais Chriosd, an Eagluis, air an
Altoir, Niodhbairt agus na Shacramente. A ta an
Tuan neamhdha so niodhbairt, hofraltar don Athair
Shiorruidh, air son ar bpeacaidh; do ni an iodhbairt
so ar siochan re Dia, agus tobhuidh dhuinn
Toramh Bais, agus Pais Chriosd. A ta, mura
gceanna, na Shacrament, agus do chum Dia e, ana
bheth noileamhain sholasach ag Anmona na bhfirein
A ta an Crann so lar na Heagluise; mur an chroidh
lar an Chuirp, ag cur beodhus agus laidereacht an
gach ball di. Ego sum vita. Jo 14.6. A ta
se lar na Heagluise, mur Ghrein lonrach, agus mur
Lochran shoillseach, tabhairt solus agus eolus di.
Lucerna ejus est Agnus. A ta an Tuan Neamh-
dha so lar na Heagluise, mur Chloich Choirneil,
A Shnaomas agus cheanglus Criosdighthe an

Tsaoghail a gcomhthacht, agus a gcathranacht.
Hic factus est in Caput Anguli. Matt.21.24.

Do bhi do bhuaidh air Crann na beatha, thair
Chrainn an Ghairdin uile, go dtigeamh dha shoirt
deug Measa air. Lignum vitae afferens fructus
12. Agus ni lugh, a Chairde, ris an Gcrann Dhia-
dha, Sacrament Chuirp ar Dtiaghearna, bheir
a niomad Measa agus tortha. Oir ni hanan i agus
na Sacramentidh eile, nach dtugann dhuinn, acht
aon Ghrasa amha in, agus sin air ocaideacha airidh.
Mur a ta, go nglanan Sacrament an Bhaisde sinn o
pheacamh na sinser. Neartaighthear sinn an ar
gcreideamh re linn dhol faoi Lamh Easbuig, agus
gheibhmid misneach o Dhia le fulaing go foighi-
deach gach michomhgar thig orainn o Naimhde
ar gcreididh. Re muchan Shacrament ena Faoisidine,
gheibhmid Pardun o Dhia an gach peacamh
do nimid, tar eis Baisde. Cuiridh Sacrament na
Hola Deadhnuidh misneach agus neart ansa
Duine, naighe Pianta an Bhais. Bheir na Huird
Naomhtha Grasa airidh, agus comhachta Spio-
radalta don Duine anna Sacramente mhinistreal-
acht. Agus bo hi Sacrament an Phosda as Gra-
sa spesialta dhuinn an fulang go foighideach mi-
chomhgar chuirghe an Phosda. Ni thobhan, a
deirim, na Sacrament so dhuinn, acht aon Ghrasa
amhain airidh, Acht an Tsacrament so Chuirp
Chriosd, ni he mhain, gobfamoid a nuile Ghra-
sa, mur deir St. Bern. Acht gheibhmid agus gla-
camuid ughdar, agus Maighistir gach Grasa, mur
a ta Mac De uile chomhachtuidh. In hoc enim
Sacramento, non quaelibet gratia, sed ille a quo
omnis gratia, sumitur. Tionscnuidh agus ollmh-
uidh na Sacramente eile sinn ann na Ngrasa, acht
criochnaighionn agus coimhliona nan Taran Neamh-
dha so, na Grasa ionnainn. Blaisemid ansna Sacra-
mente eile cuid Duisge Thobar na Ngrasa, acht
ag glacamh Corp ar Dtiaghearna olamuidh an Tobar

an uilmheid. Amhail is mur bhi an Manna, do
gach blas, reir mian an te ditheamh e, a ta an
Taran Neamhdha so lan do mhillseacht, agus do
gach Grasa, reir mian agus riachtanus gach aon a
chaithios e. In hoc enim Sacramento non quaeli-
bet gratia, etc.

Do bhi buaidh eile air Chrann na beatha, go
dtugamh Meas gacha Mi. Per singulos Menses
reddens fructum suum. Agus ni lugh ris an Tsa-
crament so, Crann na beatha dha riribh, bheir
dhuinn an bheatha mharranach, bheir se Meas gacha
Mi, se sin re radh, go dtugan dhuinn a nuile shoirt
furtachd agas cobhra, an gach am, ann gach staid,
agus air gach ocaid. Bheir toramh a naimsir na
Hoige, ag freimheamh na subhailcidh, ag smach-
tugh na ndroch chlaonnta, agus ag muchudh teas
na colla; bheir an Tsacrament so toramh a meogh-
ain aoise, ag breth buaidh air chaithidh an Tsagh-
ail so, ag muchudh gach Feirge; agus, mur a deir
an Faidh Righeamhail. Is arm cosanta an Taran
Neamdha so, naighe Naimde ar Nanama. Pa-
rasti in conspectu meo Mensam, adversus eos qui
tribulant me. Ps.22.5.

Bheir se toramh a naimsir na harsuidheacht, ag
cothudh foighide na druinge aosda; Athnuaidh-
idh an Taran Diadha so a neart, agus cuiridh
beodhus an chrabhuidh ann a gcroidhthe. Panis cor
hominis confirmat. Ps.103.15.

Bheir, mur a gcanna, an Tsacrament so toramh
an gach staid. Air nadhbhar, is meadhan eifeach-
tach i ag an druing Phosda an cudach a gcuinge, ag
an druing dhioghmhaoin ag claodh a gcolla; Is
Arm suraillte i do na Maighdinibh naighe na
Druise; Is sciath-dhidion an chruineacht so na
bfirein don Chleir chum cudach a naomhrachais, agus
trid a mhillseacht Dhiadha, do ni dearmud agus
naimhbhrigh do phleasur chealgach an Tsaoghal

so. Frumentum electorum, et Vinum germinans
Virgines. Zacar.9.17.

Bheir fos an Tsacrament so torugh agus didion
don Duine an gach ocaid. Ar nadhbhar, coithidh
a numhlacht a lucht an tsaibhris, neartuidh an
fhoighid a lucht an daibhris, cuiridh solas air lucht
an dolais, bheir cobhair do lucht an Tinnis, bi na
lon aig an Muintir bhios faghail Bhais, cuiridh
laidereacht agus beodhus ionnta, bheir iad, mur
Elias, go sliabh Horeb, se sin, go Cathair De. Et
ambulabit in fortitudine Cibi illius, usque ad mon-
tem Dei. Horeb.3. Reg.19.8.

Nil, a Chairde, Arm is suraillte, agus is eifeach-
tuidh no an Tsacrament Naomhtha so, an dio-
bairt agus briseamh chuir air an Leoghan chraosach
ud an Diabhal, bhios go cinnte, mur deir St. Pea-
dar, ag cur lionnta agus luidheachan romhainn an
ar sluighthe. Tanquam Leo rugiens circuit quae-
rens quem devoret. 1.Pet.5. Air a nadhbhar,
reir mur reasunus St. Thomas, do bhrigh, gur
comhaartha agus coimhne air Phais Chriosd an
Tsacrament so, agus go rug Criosd, re ceusamh a
Chorp Naomhtha, buaidh air Iffrionn, agus air a
lucht atruihh. Cho luath is chi na Diabhail Corp
Chriosd fo ar mbroinn, bheirid cul dhuinn, agus
bheirid air do na Haingle, thig dar gudach.

Do bhi fos mur bhuaidh air Crann na beatha,
go gcuidiobh a Measa an te ditheamh iad, o Bhas
chorportha, acht is mo no sin go mor an buaidh a
ta air an Gcran Dhiadha so, toramh broinn na
Maighdine Muire, chudaighios o Bhas, ni he n
Corp, acht an Tanam, ball is uaisle, reir mur
dhearbhuidhios Criosd an Slanatheoir ag Eoin
Easbol, ausa 6. Cab. Mura deir, An te ithios don
Aran so, ni bhfuidh Bas go brach. Si quis man-
ducaverit ex hoc Pane, vivet in aeternum.
Amhail is mur dearfudh se. Cia be ghlacus an
Tsacrament so re ciocrus naomhtha, agus gloine

Chonsias, cuirfidh an Oileamhain spioradalta so
misneach agus laidireacht ann Anam, reir mur
chuirios an Oileamhain chorportha beodhas ansa
Gcolainn, air mhodh, naice na Ngrasa mheadaigh-
ios agus phronnus air, go mbeir se buaidh air gach
peacamh fola, leonus i, air chlaonta na colla
mheallus i. Ardaighion an Tsacrament so an
Duine o staid na Ngrasa, go staid na Gloire, o
staid neamhbhuanaidh an Tsaoglail so, go staid
dochaillte Pharrthais. Si quis manducaverit, etc.

O, a Chriosdaigh, ni Comaoihneacha, glana,
Go de mheud Fhortun, agus do luaidheacht? Ni
he mhain go bhfadhan tu a nuile Ghrasa, nuile Cho-
bhair, agus a nuile Mhaithios, acht fos, do gheibh
tu ughdar gach Grasa, agus gach maithios Iosa
Criosd Mac De, thuirrlionus as na Flaithios an
aruis agas ionud comhnuidh dheanamh don Anam.
Acht don taobh eile, go de mheud do Mhifhor-
tun agus do dhonuis, acht mur dtairghidh tu loistin
Hanama bheth a nordamh; se sin, a bheth saor
glan o gach brudar, agus o gach salchar peacuidh;
Acht mur dtairgid tu na coinghialla bheth agad,
a ta riachtanach ann Comaoidhneacha glana dhea-
namh. Reir mur thairgfios me chruthugh ansa dara
Pt.

2. Pt. An Teasbol Pol, ag Scriobhugh chum
na Gcorinthians, bheir achasan geur, agus iomar-
damh ro mhor dhoibh, fo Olcus is nidis iad fein
dollmhugh ann Comaoineacha a dhenamh. Agus
dearbhuidh, gur uime chur Dia gach Plaigh, agus
gach Gorta, gach Eug, Anbhas, agus gach Galar,
bhi na measg, cur scuirsa orrtha, fo gach Eas-
onoir agus masla bheireamh siad do Chriosd, ag
glacamh a Chuirp Naomhtha air droch staid.
Ideo inter vos multi infirmi, Imbecilles, et dormi-
unt multi. Cor.11.

O, Easbuil Uasail, ma ta tu ag eagcaoin cho
mor so air na Corinthians, bhi a dtus na Hea-

gluise, nam a raibh soilse an chredidh mur Lo-
chran measg na Bpoibleacha. Nam a raibh an
Chathranacht ar lasamh a gcroidh gach Duine.
Nam a raibh crabha agus Devotion ar bun, ag an
Og, mur an arsuidh. Go de dearfa ris an aimsir so,
ann ar dibreamh an creideamh, ann ar fhuaraidh
an chathranacht, an ar imidh an Devotion? A nam
nach bhfuil a nait an chreididh, acht ainbfios, agus
ericeacht; nach bhfuil a nait na Cathranacht, acht
fuath, dioghaltus, agus droch rheacht eidir a nuile
shoirt druing dhaoine; nam nach bhfuil nait crabh-
uidh, acht briseamh saoire, briseamh troisge, agus
briseamh na Naitheannta? gan binn air Aiffrionn,
gan binn air Urrnaigh, gan binn air Sheanmoir,
gan binn air Dheghniomharrtha. Et quoniam a-
bundavit iniquitas, frigescit Charitas multorum.
Matt.24.12.

O, a Chairde, mas peacamh cho mor so, Corp
Chriosd a ghlacamh gan ollmhugh ceart, ionnus
gur tharaing Eug, Anbhas, agus dioghslainte air
na Corinthians, Go de an tabhar uabhfas, go de an
tabhar eagla a ta ag Criosdaighthe na haimsire so,
theid a cathugh an fheusta morluaidh so, gan oll-
mhugh, gan Aithridh, gan dearcamh rompa air
mhordacht De a ta siad a ghlacamh, no feachain
na niadh air mheud a bpeacuidh? Go de an sciur-
sa go de an diogaltus thutios air an Muinntir,
theid glacamh an Aran Neamhdha so, re ceath-
ruidh inntinne agus smuainntidh saoghalta; tar eis
Faoisidin gan ratha a dheanamh; tar eis suimliudh
insion thabhairt air a bpeacuidh, as comhair Sagart,
gan scriududh Consias ar bith roimhe, no run
leasuidh?

O, Easbuil Pol, dha mairfeadh a niu, go de
mur ghuil feadh, mur scread fadh, agus mur chaoin-
feadh, dha bfaicfeadh Corp Glormhur do Mhai-
ghistir Criosd, dha chur a Bpriosun salach, a gcam-
ra na Nolc, ana gcroidh lochtach, mur do ni

lucht Comaoidhneacha na haimsire so? O a Phoil
Ma bhi ioghantus ort fein, agus air na Haithreacha
Naomhtha, fona radh, go nglacamh Mac De,
colann daonna fo bhroinn na Maighdine Muire, bhi
gan spot gan sal peacaidh, go de an tuabhfas a
bheth ort, dha bfaicfeadh e niu dol faoi bhroinn
na Muinntire, a ta lan do shalchar, agus do mhuil-
leoig an pheacaidh? Non horruisti Virginis ute-
rum. O, Easbuil Chraibhthidh, nach air an Mhuinn-
tir so thrachtus tu, an Uair a deir tu, go naith-
cheusan a niomad Criosd, agus go gcuirionn a
chneadha ris ar sileamh? Rursum crucifigentes
sibimetipsis Filium Dei. Heb.6.6. Is orrtha,
gan amhrus, ar nabhar, ca bhfuil croich ag Dia na
humhlacht is mo, no croidhuaibhreach easumhal?
Ca bhfuil croich ag Dia na foighide is mo, no
croidh feargach dioghaltach? Ca bhfuil croich ag
scathan na geanamnuidheacht is mo, no lucht na
Druise, bhios a luighe go laitheamhail a leabuidh
an Adhaltranuis, agus nach mian leo cul thabhairt
dhith? Ca bhfuil croich ag Mac De is mo, no
lucht na Mionn mor, bhios a tabhairt Ainm
Naomhtha mur mhionna, gach Uair, agus gach
Moment? Nil gan amhrus, croich ar bith ag
Criosd is mo, no dhol faoi bhroinn na Muinntire,
bhios tuctha dona peacuidh so, agus nach mian
leo eiridh asta. Cad fo gceangltar me, deir St.
Aug. ag labhairt ris an bpeacach a bpearsuinn
Chriosd, ar chroich dholasuidh do pheacaidh?
Croich is pianamhla liom mile Uair, no an croich
ud air ar ceasamh me air Sliabh Calvair. Cur me
graviori, tuorum criminum cruci, quam illa in
qua quondam pependeram, affixisti.

O, a Chriosdaigh, go de mheud do dhaille,
nach leur dhuit mor-throcaire Mheic De, no a
thiolaca dhuit, a Nuair urislios se e fein cho mor
sin, agus theacht as na Flaithios, as fochair an
Athair shiorruidh, re na bhfuil se a gcoghloir, agus

a gcochomhachta, chum ionad comhnuidh dhea-
namh do Chreatur cho neamhbhrighbhur leatsa.
Vermis et non homo. Ps.21.7. Dha ndeanamh
Righ Saoghalta donoir dhuit, theacht ar cuairt an
do Thighe, go de an dithchioll, go de an duracht
chaithfeadh ana bheth glan ordamhail fo na chomh-
air? Agus ni ghlaca tu saothar da loighiod teach
Hanama chuir a nordamh fo chomhair Righ na
Righthe. Ni sparalfa Or no Airgiod, ann Sol-
muinn agus Feusta dheanamh fo chomhaiar an
Righ talmhuidh ud; agus nach dtairgionn tu Feusta
na subhailce bheth agad fo chomhaiar Chriosd,
agus nach gcosonfudh siad Or no Airgiod dhuit.

Maise, a Chairde, an te re ar mian Mac De
thabhairt go loistin Anama, a ta tri ni riachta-
nach aige, mur a ta, gloine Chonsias, umhlacht,
agus Cathranacht; an te aga mbeidh na subhailce
so, is feidir ris dhol ar aighe re dochus anna
Nfeusta so. Agus gheabhuidh se ionnmhus na
Ngrasa, a Dtobar na Ngrasa Chriosd. Acht an te
nach mbeidh na conghiaill so aige, na lamhaidh-
eamh se theacht choir na Sacramente so, no beidh
an Taran so na beatha, Naran Bais aige, agus an
Chailis so na Slainte; na Heaslainte mharbhthach
aige. Qui enim manducat et bibit indigné, Judi-
cium sibi manducat et bibt. sic 1 Cor.11.

Chuala sibh cheana, as an Scrioptuir Dhiadha,
go leigheosudh toramh Chrann na beatha Adh-
amh, o Aois agus o Thinnios, cho minic agus
diosfudh iad. Acht leighemid ansa nait cheanna,
nach raibh se ceadbhach ag Adhamh blas do thorr-
tha an Chrann so, acht cho fada is bhi se a staid
an ionracais, se sin, saor o peacamh. Cho luaith is
rinne se an peacamh ag ithe Ubhal na Haithne,
nir bhfeidir ris dhol choir an Chrann so nios mo;
dibreamh e as Parrthas; chuir Dia Aingeal mur
gharda air Chrann na beatha, agus cloidheamh
asarrtha ana Laimh. Mur an gceanna, nil se cead-

bhach ag Duine ar bith blas don Tsacrament
Naomhtha so, acht an te aga mbeidh Consias
glan, saor o pheacamh; Acht an te chudaigh
ionnracuis ona Bhaisteamh, no ma chaill se e ris
an bpeacamh, nigh agus sciur a chonsias re trom-
dheora na Haithridh.

A ta, mar an gceanna, an umhlacht riachta-
nach ag an te, re ar mian Corp Chriosd a ghlacamh;
a ta an tsuhailce so cho taitneamhach,
tairbheach sin a bfioghnuise De, ar mhodh go
naidmhidhionn an Mhaighdion Muire, gur a
ngeall air a humhlacht, thair gach subhailce eile,
fuair si do Ghrasa o Dhia, Mac De theacht fo na
Broinn. Respexit humilitatem Ancillae suae. Luc.
1.48. Da bhrigh sin, a Chriosdaigh, re ar mian
Criosd a ghlacamh fo do Bhroinn, uirislidh thu
fein, mur an Oighe Muire, Chum gur bhfiudh tu
an Onoir so dfaghail.

Naice na humhlachta agus gloine Chonsias, a ta
an tsubhailce Neamhdha na Cathranacht riach-
tanach aig an te, re ar mian Comaoidhneach a
dheanamh. So mathair gach Deghniomh; So
Banrioghan gach subhailce; So an tsubhailce, nach
fiudh brobh Urrnaigh, no Trosgudh, no aon ni
eile dha ndeanamuid, acht mur raibh si againn.
Agus mur nach dteid an oileamhain chorportha
a dtairbhe don Chorp, gan teas nadurrtha a bheth
aige chum dileadhamh a dheanamh; Mur a gcean-
na, ni theid an olleamhain spioradallta so ar sochair
don Anam, gan teasghradh na Cathranacht bheth
Naice. Si autem non habuero Charitatem, nihil
sum. 1 Cor.13.2.

Chidh sibh, a nois, a Chairde, go de mheud
na luaidheacht, agus na tairbhe, a ta re faghail aig
an te, ghlacus an Tsacrament so; gur bi is oile-
amhain, agus is beatha don Anam; go meudaigh-
ionn na Ghrasa innte; agus go nearruidhionn i
naighe gach caithid. Agus chidh sibh don taobh eile,

nach ni is lugh no damnugh siorruidh a ta re
faghail aig an te, ghlacus an Tsacrament so air
dhroch-staid. Ollmhuidheamh, mur sin gach aon e
fein, re ar mian a glacamh; sciuramh agus glanamh
se a Chonsias re trom dheora na Haithridh. Gla-
camh se an Taran Neamdha so re ciocrus agus
fonn, glacamh se e re Cathranacht agus re umh-
lacht, agus gheabhuidh se o Dhia iomadulacht na
Ngrasa ansa Tsaoghal so, agus an Ghloir shior-
ruidh ansa Tsaoghal eile. Ni ta mise diarruidh
dhibhse. etc.

SERMON X

On the Advantages and Conditions of
Prayer.

Bona est Oratio magis quam thesauros Auri re-
condere.

Nil Oirchisde ar bith is tairbhidh, no an Urr-
naigh. Briathra an Spiorad Naomh, ag Tobias,
ansa 12.Cab.V.8.

Scriobhuidh an File eagnuidh Cicero air na
Subhailce, go bhfuilid cho sciomhach sin ionn-
ta fein, ar mhodh, dha mfeidir re Duine a bhfaic-
sin re na shuile corpordha, go lionfudh se lan da
Ngradh, agus nach bhfuil ni ar bith nach ndeanfudh
mur gheall ar a mbeth aige. Is feidir liomsa a niu
an ni ceanna a radh leis an Urrnaigh, go bhfuil si
cho aluinn maiseach sin innte fein, ar mhodh,
nach bhfuil Duine ar bith thuigfiudh a tairbhe agus
a millseacht, nach lionfadh da Gradh, agus nach
rachudh scith air choighthe, acht ag Urrnaigh.

Do bhi an Naomh Oirdheirc St. Antone, a
Ngradh cho mor sin ris an Urnaigh; do thuig se
a millseacht agus a tairbhe cho maith sin, ar
mhodh, gur ghear leis an Oidhche bhfuide, ag
molamh agus ag guidhe De. Nait luathghaire
bheth air fo eiridh na Greine, bhibh se dolasach
tuirseach fo sgaramh re uaignios na hoidhche;
agus, cia gur lonrach, soillseach an ni an Ghrian,
agus go saraidhionn gach Creatuir eile, a sgeimh
agus a ndeise, mheas St. Antone, gur mho an Solus,

an Aille, agus an mhaise bhi ansa Nurnaigh, no
innte fein, agus a Gcreatuir an Tsaoghail uile.
Quid me impedis, o Sol, Qui ad hoc jam oriris,
ut me ab hujus luminis abstrahas claritate? Agus
ni he St. Am. a mhain, a bhi don inntinn so,
Acht fos gach Naomh agus gach Bannaomh thai-
nic romhainn, do bhi siad tuctha cho mor sin
don Urrnaigh; do gheabhudh siad an urad sin
millseacht agus sasta innte, ar mhodh, mura deir
St. Bern. nar mheasa leo geatuidh Pharrthais a
dhunamh orrtha, no sgaramh ris an Urrnaigh.
Haud secus accepissent, quam si de Paradiso, et
ab ipso introitu Gloriae, se conspicerent deturbari.
Serm.25. Sup.Cantic. Is ni ioghantach so, a
Chairde, is ait ioabhnus agus Pleasur Pharrthais, ni
fhacuidh suil, ni chula Cluas, ni feidir re inn-
tleacht Dhaonna ar bith a smuaineamh, no a
thaibhsiudh, go de liacht solas agus maithios a ta
re faghail a Bparrthas. Maise na dhiadh so agus
uile, is breugach an Naomh Glormur St. Bernard,
No is mo an millseacht agus an sasamh ghea-
budh na Naomh ansa nurrnaigh, no a Bparr-
thas fein.

Oh, mo thruaidhe, go de loighiod is thuigios
millseacht agus luaidheacht na Hurrnaidh ar an
Uair so! Go de loighiod is leanus lorg na Naoimh
ud, re ar ghearr an La agus an Oidhche dha
suide, ag guidhe, agus ag molamh De? Bealach
contrartha leanus formhor an Tsaoghail so; Nait
molamh no buidheachus thabhairt do Dhia, se
Mhaslaoid agus mhallaoid e, re Mionna Mora,
graostacht, agus ithiomra. Easbhuidh eoluis agus
creididh bheir orrtha, ar ndoith, neamhshuim cho
mor so a dheanamh do thiolaca cho mor-luaich ris
ann Urrnaigh, agus da bhrigh sin, tairgfe mise
a niu Solus thabhairt doibh air luaidheacht, agus
air eifeacht na Hurrnaigh. Tar eis ma chomhra
ruinn an dha Pt. A ta an Urrnaigh tairbheach le

slanugh an Duine, sin an chead Pt. A ta cuingh-
ialla airidh riachtanach ag an Urrnaigh, chum go
mbeth si tairbheach, sin an dara Pt. Ave, etc.

1. Pt. Is uime Ghradhaighios no shantuighios
an Duine ni ar bith, mur gheall air an mhaith mhea-
sas se a bheth ann. Maise, mas adhbhar dhuinn
Gradh do bheth againn ar ni trid a mhaithios, ca
bhfuil ni o Dhia a nuas is cora dhuinn a ghradhamh,
no an Urrnaigh? Do brigh, go bhfamuid innte
ionnmhus gach maithios, agus gur bi Mathair agus
freamh gacha maithios; ar mhodh, mura deir St.
Aug. An te chleactus an Urrnaigh, go nglacan se
an rod direach go Parrthas. Vere enim novit recte
vivere, qui novit recte orare. Agus mur a deir
Solamh ris an Gcrionnacht, go dtig a nuile mhaith
a neinfheacht ris an Urrnaigh chugainn. Venerunt
autem omnia bona pariter cum illa. Sap.7.11.

Is feidir re ni a bheth maith ar thri mhodh,
mur a ta, an Uair a bhios cneasta ann fein no tair-
bheach ag an duine, no an uair a bhios sasamhail no
pleasurrtha. Maise nil cailiacht dhiobh so, nach bhfuil
ansa Nurrnaigh. A ta si cneasta innte fein; a ta si
tairbheach ag an Duine; agus an te chleactus i,
gheibh se millseacht agus pleasur dochuimse innte.
Bona est oratio, magis quam thesauros Auri recon-
dere.

Go bhfuil an Urrnaigh cneasta innte fein, is furus
a chruthugh, do bhrigh, nach bhfuil ni ar bith is
mo thaobhuidhios Dia ris an Duine ansa tsean-
tomna, agus ansa tiomna nuadh, no an Urrnaigh
a dheanamh. Is eigin dibh, deir Criosd ag Lucas,
cap.18 A bheth choidhthe ag Urrnaigh. Opportet
semper orare et non deficere. Deir linn a
nait eile, gan scith dhul orrainn, acht ag guidh
agus ag molamh De. Sine intermissione orate. 1.
Thess.5.16. Deir linn, nach bhfuil meodhan no
sligh re buaidh do bhreth air na caithidh, is fearr

no an Urrnaigh. Vigilate et orate, ut non intre-
tis in tentationem. Matt.26.41.

Ni feidir Duine ar bith do shlanamh, acht mur
naidmhidh agus mur gcreididh go bhfuil Dia ann;
gur be an Dia so Ardrigh agus Ardstuirtheoir an
domhan; gur be an Dia so ar Nathair; gur be an Dia
so ar Gcruthaidheoir agus ar Slanaitheoir. Credere
enim opportet accedentem ad Deum, qui est, et
inquirentibus se remunerator fit. Heb.11.
Maise, a Chairde, nil sligh no meadhain ag an
Duine an so choimhlionugh, is fearr no an Urr-
naigh. Ara nadhbhar, gur iobairt an Urrnaigh
ofralamuid do Dhia, re naidbhimid a Mhordhacht
agus a Mhaithios; gur dualgus agus tribut i, bheir-
mid do Dhia, mur ardrigh na Cruinne; Reve-
rence agus Onoir i bheirmid do Dhia, mura
chlainn, mar is se ar Nathair e. Comharrtha comainn
i bheirmid do Dhia, neiric gach Maithios ni orainn.
Quid retribuam Domino pro omnibus quae retri-
buit mihi. - Nomen Domini invocabo. Ps.115.
13. Agus a Chriosdaigh, dha mbeth gan atharamh
do Reasun agad, an Urrnaigh a dheanamh, acht
go bhfuil an urad sin do dhuil agus do speis ag Dia
innte, an bhfuil ni ansa domhan, is mo a ta ionn-
dheanta agad, no iobairt molta agus buidheachuis
thabhairt do, gach Uair agus gach Am? Sacrifi-
cium Laudis honorificabit me. Ps.49.

Ma chreidemid, a Chairde, Briathra De ansa
Scrioptur, no raite na Naithreacha Naomhtha,
thainic romhainn, Nil scath oram a dhearbhudh,
nach bhfuil ni ar bith is tairbhidh ag an Duine, no an
Urrnaigh. Chuala sibh cheana, go ndearbhuidh-
ionn an Spiorad Naomh, gur fearr agus gur tair-
bhidh an Urnaigh don Duine na Or agus Sai-
bhrios na Cruinne. Bona est oratio, magis quam
Thesauros Auri recondere. Agus ni gan adhbhar,
do brigh, nach bhfuil Tiolaca no Grasa a Bhflaithios,
nach bhfuil comorugh no cuideamh, Saibhrios no

Fortun, ar Talamh, nach bhfuil re faghail ag an te
ghuidhios Dhia o Chroidh. A ta Focal Chriosd
mur bharanta againn ris an fhirinne so ag Marcus
ansa 6 Cab. Mur a ndeir, nach bhfuil ni ar bith iarr-
fuim air Dhia, ann Urrnaigh, nach bhfuidhiom.
Omnia quaecunque orantes petitis, credite quia acci-
pietis. Mar.11.24.

Go de an ni, an Urrnaigh a deir St. Aug? A
ta Ochair Pharrthais; Ni luaithe arduighios guth
an fhirein anna Bflaithios, no fhosgolus Geatuidh
Pharrthais, agus thuirlionus nuas orainn, Mor-
thocaire agus Grasa De na thuile. Oratio justi
clavis est Coeli, Oratio ascendit et miseratio de-
scendit.

Oh, a Pheacuidh, bhios go laitheamhail bri-
seamh dlighe agus Aitheanta De, re Fuah agus re
Feirg, re briseamh Saoire agus Troisge, re Mionna
Mora agus Misge, Go de mhinicidheacht is dhrui-
dios tu Doirse Parrthais ad haighe, agus, Oh mo
thruaighe, go de cho Annamh is Fhosclus tu iad
a ris, ag guidhe De no Muire? Go de liacht Anam
bocht a niu, ar Slabhrugh ag an Diabhal, agus
nach ndean usaid don Ochair so, anna slabhruidh
do scaoileamh? Go de liacht Duine ar bhruach an
Phuill dhuimsidh dhorcha ud Iffrinn, reidh, lic-
the an tuitim ann, agus nach niarrann cughnamh,
no cobhair air Dhia, anna gcuinnbheal as?

Nil ni ar bith, re ar cosamhla an te nach ndean
Urrnaigh, deir St. Chrisost. No re Corp Marbh.
Is feasach sibh, a Chairde, an Uair a sgarus an
Tanam ris an Gcoluinn, go mbion si fuar, siocuidh,
gan luth, gan aistir. Maise mura gceanna, bhios
an Tanam, nach ndean an Urrnaigh, Deir St. Chri-
sost ansa nait ceanna; bisi fuathmhur, glunn-
mhur a bhfioghnuise De; bi si fuar siocuidh gan
teas-ghradh De; Ni thig leith siubhal no aistir a
dheanamh a slighe a slanaigh. Bi si mur Luing,
gan Stuir, dha tosail eidir thonna gach cathuidh,

no go mbristior i fo dheireamh air Chairgeacha If-
frinn. Bi si mur Chathair gan balluidh, reidh
foscuillte, fo chomhair iomartus an Diabhail, agus
Anmhiannta na Colla.

Air an taobh eile, deir an Doctuir ceanna St.
Chrisost. gur iocshlainte an Urrnaigh naighe nimh
an pheacaidh; gur driucht i mhuchus antoil na
Colla; gur Arm fiutallta i naighe cathuidh an Dia-
bhail. Aptissima Arma Oratio est. Gur Saibrios
siorruidh i naighe gach bochtaineacht. Oratio Di-
vitiae inexhaustae. Gur Cuan sabhallta i don Duine,
an gach breis, an gach buairt, an gach guais, agus
an gach dainseur. Ana bhfocal, nil eagla air an Doc-
tuir N. a dhearbugh, gur bi an Urrnaigh Tobar
na Ngrasa, Caineul gach Maithios, agus freamh
agus Mathair gach tiolaca Neamhdha, bheir Dia
don Duine. Fons et radix honorum omnium in-
numerabilium, Oratio est. Orat.4. De incom-
preh: Dei Natura.

Cia nach bhfuil ait, no am, staid no gairm, saor
air obligaid na Hurrnaighthe, agus go Nordaigh-
ion Criosd don bfhirein, agus don bpeacach, don
mbochd agus don tsaibhir, don Og agus don Tsean,
don Maighistir agus don Seirbheonta, a gcroidh-
the thogbhail an De o am go ham, molugh tha-
bhairt dho anna thiolaca. Opportet semper orare.
Luc.18. Gidheadh a ta obligaid chinnte air gach
aon Urrnaigh a dheanamh Maidin agus Trath-
nona.

Ar Maidin, a deirim, an Uair fhosglus fuin-
neoguidh an Lae, is coir dhuinn fuinneoguidh ar
Nanama dfoscuillt, fo chomhair Grasa an Tiagh-
earna, agus a ndrud naighe gach droch run, agus
gach cathuidh.

Bi dfiacha air gach aon ansa tseanracht, an
cheud ghin thabhairt don Tiaghearna. Maise, ni
iarran Dia orain a nois an cheadghin dar gcluinn,
no dar Maoin, Acht taobhaighion linn ar gceud

smuaineamh thabhairt dho fein ar Maidin. Taobh-
uidh linn, a dtus an Lae ordamh chur air Obair
ar Slanaigh; ar gcroidthe, ar smunaintidh, agus
ar ngniomharrtha dofrail dho fein, run laidir do
ghlacamh gan ni ar bith a dheanamh a naighe a
dhlighe an La sin.

Cia be dheanfus so, agus oileamhain Anama,
mur a ta, na Grasa diarruidh roimh ni ar bith
eile, a ta Focal De aige, go bhfuidh gach ni eile
reir a riachtanuis. Quaerite ergo primum Regnum
Dei, et justitiam ejus, et omnia haec adjicientur
vobis. Matt.6.33.

Oh, a Chriosdaigh, dha ma leur leat gach
Eug, gach Galar, agus gach Easlaint, a ta brath
ort o eiridh go luighe. Dha ma leur leat gach
Lion, agus gach Luigheachan a ta ag Lucifer agus
ag ana Shloite, an do mharbhtha, ni rachamh
scith ort choidhthe, acht ag guidhe De, do sha-
bhail orrtha. An te nach ndean, bheir se re tuic-
sin, nach bhfuil binn aige air Anam; go bhfuil a
chroidh cruaidh, craintiosta ris an Olc. Impius
cum in profundum venerit peccatorum, contemnit.
Prov.18.3.

Ni mo an riachtanus a ta orainn an La thion-
scaint go maith, no a chriocnugh mura gceanna.
Toguidh bhur Lamha an De, gach Oidhche, deir
an Righ N. Dabhid, agus alltuidh ris a Thiolaca.
In noctibus extollite Manus vestras in Sancta;
et benedicite Dominum. Psal.133. Amhail is
mur dearfud se, A ta na Tiolaca, bheir Dia
dhuit, a Dhuine, doairidh, doinnse. Nil Mo-
ment chaithios tu dod shaoghal, nach ndean Dia
Trocaire nuadh ort. Spreaguidh ar Uairibh
do Chonsias re na Ghrasa, Musclaidh Desmuai-
nidh an do Chroidh, cudaighthe thu o gach dain-
seur, bheir fad saoghail, agus rae na Haithridh
dhuit, re do bheatha mhirioghalta leasamh. Ca
bhfuil, a Chairde, adhbhair buidheachuis mar iad

so? Ca bhfuil ni ansa domhan, is minadurrtha no
dearmud a dheanamh diobhtha? In noctibus ex-
tollite Manus vestras, etc.

Neamhdheoin curam Righeachta agus Nasuin
a bheth air Dabhidh, Neamhdheoin gach truible-
oid, agus gach gnothuidh saoghalta bhi na cheann,
ni leigeamh Oidhche thairis, ar a shon sin, gan
Urrnaigh a dheanamh chum De; gan cuntus a
bhuain de fein, go de mur caith se an La? Cia aca
rinne Seirbhis do Dhia, no don Diabhal? Ar
pheacaidh se re na theangaidh, ag deanamh Breaga,
ithiomra, no Mionna Mora? Ar pheacaidh se re
na shuile, re amharc mailiseach; ar shin se a Lamha
ann ni ar bith toirmeasca; Ar pheacaidh se re na
Chroidh, re Feirg, no re Fuath, re Saint, no re
Druis? An Uair a gheabhugh Dabhidh sal pea-
caidh ar bith air Anam, bheireamh aighe gan mhuill
air Dhia ris an Urrnaigh; chuireamh scuab na
Haithridh air a Chonsias; dhibreamh as gach
Oidhche, gach brughdar, agus gach salchar do
chruinnidh se an La sin. Meditatus sum in Nocte
cum Corde meo, et scopebam Spiritum meum.
Psal.76.7. Acht an raibh cuing no ualach ar leithar
Dhabhidh, an cuntus so bhuain dhe fein gach
oidhche, acht urad linne, a Chairde? Ni raibh
gan amhrus; a ta an luach saothair ceanna re
faghail againne, mur a ta an Ghloir Shiorruidh,
ma nimid Urrnaigh agus Aithrid mur rinne sei-
sion; agus nil imtheacht againn air Phiannta If-
frinn, ma nimidh faillidh ionnta; Ni lia peacamh
Marbhtha bhios air ar Nanam, dol ann Leabtha
dhuinn, no Diabhail a Luighios a neinfheacht linn;
agus dearcamh gach aon, go de olcus an ceile
Leabtha thobhas do fein. Acht ar cheiste nach
bhfuil fios agad, a Chriosdaigh, go de mur is coir
Dia a ghuidhe, ionnus go mbeth Hurrnaigh
tairbheach, bhearfa mise Solus duit air, reir mur
gheallus ansa dara Pt.

2 Pt. Se is Urrnaigh ann, a Chriosdaigh, Ar-
damh na hintinne chum De: Molamh bhermid dho
ana Thiolaca, agus gearan nimid ris air gach ni
bhios deasbhuidh orainn. Oratio est elevatio men-
tis in Deum. Is feidir an Urrnaigh so a dhea-
namh air dha mhodh; mura ta, go fuar, spadanta,
ceathraidheach, no go durachtach, craibhhtheach.
An te ni Urrnaigh fuar falsa, nach e slanamh Ana-
ma, is mo bhios air aire, acht ag iarruid tairbhe
shaoghallta; Ag a mbian an Croidh do thaobh,
agus an beul do thaobh eile; a ninntinn a dtaobh,
agus an tsuil a dtaobh eile, nach smuainionn air
mhordacht De, bhionn se ghuidhe, no gur re
Dia bhionn se Caint; ni Urrnaigh ni se, acht
magamh air Dhia; Ma deir carnn briathair gan
Aire, gan Devotion, ni bhfuidh se toramh no eiste-
acht o Dhia orrtha, agus ma gheibh, is air Olc
ris; Ma bheir Dia dho an buntaiste, no an Sai-
brios shaoghalta, a ta se dhiarruidh, is ionnus go
gcuinmheochud huadh Saibrios na Nghrasa, noch
fiu e dfaghail, St. Aug. Is ughdar damh ris an
fhirinne so. Bheir Dia dhuinn, deir se, ar uairibh
an ni iarramuid, ar Olc linn, agus diultaid sinn ar
uairibh eile, ar Matha linn. Multa Deus conce-
dit Iratus, quae negaret propitius. Serm.53. De
verbis Domini.

An Mhuinntir ni Urrnaigh go craibtheach du-
rachtach, aga mbian a gcroidhthe agus a dteangtha
neinfheacht molamh De, nach niarrann, acht na
neithe rachamh a dtairbhe da Nanam; agus ma
iarraid neithe saoghalta, go bhfagaid e fo thoil De;
bhios cho buidheach fo gan fhaghail is mur gheib-
eamh e. Da si vis dare, et in hac vita quod quaero.
So an Mhuinntir ni an Urrnaigh mur is coir; So
an Mhuinntir gheabhus Toramh, agus Eisteacht air
a nguidhe; gheabhus cobhair a nam a Leathtruim,
agus fuascailt o Dhia an gach Gabh. Da si vis

dare, et in hac vita quod quaero, si autem non vis,
tu esto vita mea quam semper quaero.

Ni headh, a mhain, go bhfhil dfiacha air gach duine
dhul a gceann Urrnaigh go riaghallta craibhthe-
ach, acht fos is eigin do creideamh beol aidir a bheth
aige; Se sin, crideamh ag a mbeidh Gradh De,
agus Deoibre Naice. Dha mbeth creideamh an
Tsaoghail agad, deir an Teasbol St. Semus, acht
mur raibh Deghniomhartha Naice, nil acht creid-
eamh marbh an. Fides sine operibus mortua est. Nil
acht creideamh gan tairbhe, gan tabhacht ann; Ni
mor dhuit ni eigin a bheth agad os ceann na Ndia-
bhal, chreidios agus chriothnuidhios roimhe Laimh
dhioghaltuidh De. Demones credunt et contre-
mescunt. Jac.2.19.

Ni he sin re radh, go bhfuil dfiacha ort a bheth
choidhthe air staid na Ngrasa, Nuair a theid tu a
gceann Urrnaigh; acht se thuigim ris, gur coir duit
ar a loighiod, ma ta tu a staid pheacaidh, Aithrea-
chus bheth ort, agus run do bheth agad do bheatha
leasamh. Mur raibh tu don inntin so dul a gceann
Urrnaigh, go de mur shilios tu Eisteacht dfaghail o
Dhia? Go de mur shilios tu go ndeanfa Dia ni ar
bith reir do tholasa, agus gan tusa deanamh ni ar
bith reir tola De? Thusa a ta do threachturach agus
do dhearg-namhuid ag Dia, cur impigh air, fuas-
cuilt duit an do Leathtrom, agus gan impigh ar
bith ag Dia ortsa; Thusa dul a giarraidh Seirbhise
no fobhar air Dhia, agus tu fein ansa nam gceanna
diultugh do Sheirbhis De, agus a deanamh Seirbhis
an Diabhail. Na mealltar thu, a Chriosdaigh,
dea mbeatha a geimhidh, agus ag Scairtidh air
Dhia air feadh do shaoghail, agus tu a bpeacamh
marbhtha, agus gan run agad fhagbhail, no Ai-
thridh a dheanamh ann, nil acht anghlor an Hurr-
naigh; Nil tu acht ag tabhthann; Ni a guidh De
ta tu, acht a magamh air. Populus hic labiis me honorat,

Cor autem eorum longe est a me, Matt.
15.8.

Bheir Criosd Solus go lor dhuinn ag Lucas ansa
18. Cab. Go de an modh ar coir Urrnaigh a dhea-
namh, a bpearsuinn an Pharisinidh agus an Phubli-
canidh. Chuaidh an Pharisinach go dochusach
ceanndana anna Haltora, agus dubhairt, bheirim
buidheachus dhuit a Thiagherna, nach bhfuilim ma
Striopuidh, ma Ghadaigh, no ma Rogaire, mur
an Bpublicanach so; Troisgim fa dho ansa tseacht-
mhuin, agus diolaim deachmhuidh ris an Eagluis.
Air an taobh eile, leig an Publicanach e fein go
huirisioll, umhal air a Ghluinibh, ar chul an Do-
ruis, chrum a Chean, bhuail Ucht, Nir leig scan-
ramh agus Naire dho, fona pheacaidh, a shuile
thogbhail, no Amharc suas ar na Flaithios; Gidh-
eadh Dtagair agus ghuidh Dia Trocaire dheanamh
air. Propitius esto mihi peccatori. Luc.18. Seadh,
a Chairde, cia aca don dis so, mheafus sibh, is
taoisge fuair Eisteacht o Dhia, no is fearr do rinne
Urrnaigh? Creidim go ndeurfa sibh, gur luaith-
che fuair an Pharisinach Eisteacht, do bhrigh, (ma
creidemid a sgeula fein) go raibh se Riaghalta,
cneasda; go ndeineamh Urrnaigh agus Trosgamh.
Jejuno bis in Sabbato. O ni he sin Bretheamhnus
Chriosd air an dis so, Acht dearbhuionn, gur fhill
an Publicanach ana bhaile Naomhtha, agus nach
bhfuair an Pharisinach urad agus Eisteacht o Dhia.
Descendit hic justificatus ab illo, in Domum su-
am. Luc.18. O, go de is ciall do so, a Chairde,
an peacach Puiblidh faghail Eisteacht, agus gan
binn, no Eisteacht re faghail ag an Duine Riagh-
allta? An peacach Puiblidh da Naomhugh, agus
an Duine cneasda da Dhamnugh? Go de is ciall do
so? A ta, a Chairde, Reasun mor ris. Do
bhrigh go raibh an Pharisinach uaibhreach, agus
an Publicanach umhal; is ansa re Dia mile uair
Urrnaigh umhal an pheacaidh, no Urrnaigh

uaibhreach na Muinntire shilios fein a bheth
cneasda. Qui se humiliat exaltabitur. Nait an
Pharisinach dhol a molamh De, se chuaidh se
molamh a Dheghniomharrtha fein, agus tabhairt
dimeas do gach aon eile; agus da bhrigh sin, an
Uair a shill e fein dardamh os ceann an Tsaogh-
ail, se hisliobh e cho iachtarach re Iffrionn. Qui se
exaltat, humiliabitur. Luc.18.14.

Nois, a Chairde, thig libh Breathnugh bhreth,
Nuair a ni sibh Urrnaigh, cia aca is fiu sibh eisteacht
dfaghail o Dhia, no gan fhaghail; Cia aca ni sibh
i go fuar, falsa, no go craibhtheach, durachtach;
Cia aca bhios agaibh creideamh marbh, gan De-
ghniomhartha, no creideamh bhios beo ris an
gcathranacht; Cia aca ni sibh Aithris air an Pha-
risinach, no air an Bpublicanach. Ma theid sibh
go huirisioll umhal a gceann Urrnaigh, agus Sla-
nugh bhur Nanama diarrudh os ceann gach ni,
bhearfa Dia Eisteacht agus toramh air bhur
nguidhe. Bhearfa se dhibh gach ni bheis riach-
tanach agaibh ansa Tsaoghal so, agus an Ghloir
shiorruid ansa Tsaoghal eile. Ni a ta mise diar-
ruidh dhibhse agus dhamh fein. A Nainm an
Athair, agus an Mhic, agus an Spiorad Naomh-
tha. Amen.

L. 126

SERMON XI.

On the Necessity and Efficacy of Prayer.

Opportet semper orare. Lucae.18.1.

Is eigin dibh Urrnaigh a dheanamh do ghnath.
Briathra Chriosd ag Lucas ansa 18. Cab.1.Ver.

Ata ceist eidir na ughdair, cad fo dtug an
Naduir Arm no sligh chosanta do nuile
shoirt Ainimhidh, Acht don Duine amhain. Chimid
ingne agus fiacla ag an gcoin, ag an gcat
agus a gan iolar, adharcaidhe a gan Taramh, gath
ag an mbeich, lanna ag an iasc, acht se chimid an
Duine teacht ana Tsaoghail tarnochtaidh, gan ni
ar bith aige choiseonfudh e, no dheanfudh diogh-
bhail da namhuid. Nudus egressus sum de utero
Matris meae. Job. c.1.v.21. Measga niomad
reasuin bheir na Haithreacha Niomhtha fo an
dearmod so rinne an Naduir air an Duine, thair
gach ainimhidh eile, deir St. Chrisostom, gur fei-
dir ris an Duine nuile shoirt Airm a dheanamh re
na Lamha, fuair se on Naduir; Acht se deir St.
Grigheoir Niss. Go dtug Dia Caint, no Glor
don Duine, mur Arm naighe a Naimhde. Is lag
an Tarm e so, dar leat, a Chriosdaigh; Go de an
ni e Glor an Duine, acht Aidher, no fiodan guithe?
Cia dheanfudh usaid da leithid so darm acht bean,
no meathanach? O, a Chriosdaigh, Nil Arm is
siuralta, nil Arm is buntaistidh, no do ghlor, ma
ni tu usaid cheart de, se sin, ag molamh agus ag
guidhe De. Guiph Dia, agus guidh e mur is coir,

agus ni buidhioll duit anmhuid ar bith Chorport-
dha no Spioradalta. Armas an Urrnaigh nithior
go maith, chlaodhus an Diabhal, mhuchus Iffrionn,
smachtus na droch chlaonnta, leighiosus gach Ga-
lar, fhosclus Parrthas, agus thobhas dhuinn ionn-
mhus na Ngrasa. Oratio justi Clavis est Coeli,
Oratio ascendit et miseratio descendit. Is re
meadhain na Hurrnaigh rinne na Heasboil gach
mor-mhiorbhuilte hairistior orrtha; Is ris an Armas
Neamhdha so rug na mairtiridh buaidh ar a Naimh-
de. So an Tarm re gcudaighionn gach Maighdion
a geanamnaidheacht. Si an Urrnaigh dardaigh
gach Naomh a ta niu a Bparrthas, agus rinne
Realltuidh lonracha diobh ansna Flaithios.

Maise, a Phobaill Chriosdaighthe, Os Arm an
Urrnaigh fuaramur o Dhia naighe ar Naimhde,
measuim nach dtig liom Seirbhis nios fearr a dhea-
namh dhibh a niu, no ma thairgiom bhrigh agus
eiftheacht an Armus Neamhdha so mhineamh
dhibh. Ni do dheanfus me, tar eis ma Chomhra
ruinn ana dha Pt. A ta an Urrnaigh riachtanach ag
a nuile dhuine sin an cead Pt. a ta an Urrnaigh
tairbheach, eifeachtach, sin an dara Pt. Acht do
brigh nach dtig linn Urrnaigh no Deghniomh eile
a dheanamh gan cughnamh an Spiorad Naomhtha;
tugamuid aighe air Dhia Grasa na Hurrnaigh tha-
bhairt dhuinn, re impighe na Maighdine Muire,
ag radh an Ave, etc.

1. Pt. Is uime chruithidh Dia an Duine, chum
go mbeth se rannphairteach ansa Ghloir shiorrnidh,
agus noidhre air Pharrthas. Acht tar eis an cine
daonna cailleamhain a gceart anna hoidriacht so,
trid pheachamh Adhamh; tar eis iad bheth na
Naimhde ag Dia na millte Bliaghain, agus na
sclabhuidhthe ag an Diabhal; Geatuidh Pharrthais
bheth duinte na Naighe, agus Iffrionn a bheth
Bealfhoscaillte fona Gcomhair; An saoghal a bheth
treugbhail an Dia fior, a chruthaidh iad, agus ag

deanamh adhramh agus iobairt dona Deebreige;
Thuirling fo dheireamh Mac De as na Flaithios;
ghlac Colan Daonna fo Bhruinn na Maighdine
Muire. Tar eis e bheth tri Bliaghna deug air
fhichid air an Tsaoghal so a mboichtineacht, agus
a nanro, faoi bhuairt agus faoi thrubloid ag stiur-
amh agus ag teagasg na Bpoibleacha re Briathra
agus re Sompla, dfuilling fo dheireamh Bas scana-
lach na Croithche; dofrail se e fein mur iobairt
don Athair shiorruidh, ionus go ndeanfudh se ar
siochan ris; go bhfuidheamh ar ais an bhreth da-
manta tugamh ar Naighe a bpearsuin Adhamh.
Delens quod adversus nos erat Chirographum de-
creti, et affigens illud cruci. Coloss.2.14.
Measg gach leighionn agus gach teagasg thug
Criosd dhuinn air an Tsaoghal so, thug ordamh
speciallta don Duine, bheth choidhthe ag Urr-
naigh. Opportet semper orare et non deficere.
Agus ma ta dfiacha orainn gach ni ordaighios
Criosd dhuinn a dheanamh, Is lor mur chruthugh
air riachtanus na Hurrnaigh, Iosa Criosd tabhairt
ordamh agus aithne dhuinn, bheth choidhthe guidhe
De, agus ag deanamh Urrnaigh. Opportet sem-
per orare et non deficere.

A ta fos dha ni chruthuidhios riachtanus na
Hurrnaigh, mura ta, mordhacht agus maithios
De do thaobh, agus bochtaineacht agus easbhuidh
an Duine don taobh eile; Gan an Urrnaigh, ni thig
linn Onoir thabhairt do Dhia mur is coir. Sacri-
ficium laudis honorificabit me. Psal.49.23.
Agus gan an Urrnaigh, ni thig linnn eiridh as ar
mbochtaineacht. Mursin, a Chriosdaigh, cia be
re ar mian mordhacht De do mholamh, no Onoir
thabhairt don Trinoid, is eigin do Urrnaigh do
dheanamh, agus cia be re ar mian cobhair no furt-
acht dfaghail o Dhia anna riachtanuis, is eigin do
Urrnaigh do dheanamh. Opportet semper orare
et non deficere.

Dha bhfosclugh Dia nois do shuile, a Chriosd-
aigh, ionus gur leur dhuit gach piriacal agus gach
dainseur anna bhfuil tu, ni feidir a radh, go rachamh
scith ort choidhthe, acht ag Urrnaigh; dha ma
leur dhuit gach Bas obann, gach Eug, Galar, agus
Easlainte, a ta brath air do Cholainn; dha ma leur
dhuit gach Lion, agus gach Trap, a ta ag Lucifer,
agus ag ana shloite, an do shlighe, an do thairring
go Hiffrion. Tanquam Leo rugiens circuit quaerens
quem devoret. 1.Pet.5.8. Dha ma leur
dhuit an peacamh, no graneamhlacht an pheac-
aidh; dha ma leur dhuit na Teinnte a ta ar lasamh,
na Coiridh a ta ar fiuchugh na Huird agus na
Suistidh a ta a Laimh gach Diabhal a Niffrionn fo
do chomhair; ma rinne tu an peacamh ni feidir a
radh nach niarrfa cobhair air Dhia; Nach screadfa,
agus nach screuchfa air an Tslanaigheoir do sha-
bhail air gach ni dhiobh so. Cum invocarem, ex-
audivit me Deus justitiae meae, in tribulatione di-
latasti mihi. Psal.4. An bhfuil duine ar bith bheth
os ceann Poll duibhegan, agus gan imtheacht aige
gan tuitim ann; No chifiudh sluath Meictire
chuige, agus a Gcraois foscaillte anna shluigthe;
nach leigfiudh na huile gharrtha air an Tsaoghal,
a giarra cobhra? Nil gan amhrus. Maise, sin
thusa, a pheacaidh, os ceann Poll duibhegan If-
frinn; nil imtheacht agad gan tuitim ann, acht mur
dtuga Dia a Lamh cughanta dhuit re do chuinn-
bheal as; sin sluath Meictire, mura ta Diabhail
Iffrinn, agus a Gcraois foscaillte, reidh chum do
shluigthe: Ne nach scartuidh tu, agus nach screa-
cha tu air Dhia le do shabhail orrtha? Levavi
Occulos meos. Mur ndeinir, a pheacaidh, nil re
radh leat, Acht nach bhfuil acarrtha agad re Dia,
no ris an Diabhal; go ndean tu faillidh ansa
Narm thug Dia dhuit re haighe do chosanta;
go bhfuil fonn ort luighe faoi chosa do Namhuid;
nach bhfuil eagla ort roimh na Pianta siorruidh ud,

a ta fo chomhair an pheacaidh. Pluet super pec-
catores laqueos, ignis et sulphnr, sic et spiritus pro-
cellarum pars Calicis eorum. Psal.10.

Do mheas na Haithreacha Naomhtha thainic
romhainn, go raibh an Urrnaigh cho riachtanach
sin aca re na slanamh; ar mhodh, nach dteabh
scith orrtha choidhthe acht ag Urrnaigh. Do bhi
gluine an Righ bheannuidh Dabhidh cho cruaidh re
clar, ona bheth sior ghuidhe De; shileamh a dheor
cho lionbhur sin, ar mhodh, nach raibh ni ar bith
re ar chosamhla a shuile, no re Tobar fioruisge.
Exitus aquarum deduxerunt Occuli mei. Psal.
118. Bheireamh buidheachus chinnte do Dhia fo
Ghrasa na Hurrnaigh thabhairt dho. Benedictus
Deus qui non amovit Orationem meam a me. Psal.
65.20. Agus ni gan adhbhar; do bhrigh, reir
mur dhearbhuidhios St. Chrisostom, Gur bi an
Urrnaigh Freamh agus Mathair gach Subhailce.
Virtutum Nutrix. Gur bi an Urrnaigh bheath-
uidhios agus chudaighios Naomhthacht an Duine;
agus amhail is mur bhios gach Cathair nach
mbionn Balluidh daighne na timchioll, foscaillte
fo chomhair gach Namhuid. Mur an gceanna,
an Tanam, nach ndean an Urnaigh, go mbionn
si siorfhoscaillte fo chomhair Diabhail Iffrinn,
agus fo chomhair gach Caithidh thugraid a chur
orrtha. Dearbhuidh fos an Tathair ceanna, gur bi
an Urrnaigh is featheach spioradalta don Anam.
Agus amhail is nach feidir ris an Gcorp siubhal no
aistir a dheanamh, acht re cughnamh na bhfeatheach:
Mur an gceanna an Tanam, gan an Urrnaigh,
ni thig leith siubhal no aistir a dheanamh
a sligh a slanaigh.

Anna bhfocal, a Chriosdaigh, nil staid ar bith
anna bhfuil tu ar talamh, nach bhfuil an Urrnaigh
riachtanach agad. Ma ta tu a staid na Ngrasa, nil ni
ar bith is eifeachtuidh an do chudach air na peac-
iadh no an Urrnaigh. Ma ta tu a staid pheacuidh,

nil sligh is fearr no i, anh eiridh as. Ma ta tu Tinn
no Slan, a geogamh no siochan, Riaghalta no Mi-
riaghalta, a ta tu anna riachtanuis; agus da bhrigh
sin, is coir dhuit do shuile, do Lamha, agus do
Chroidh thogbhail anna Cathreacha Neamhdha,
o dtig a nuile Chobhair. Levavi Occulos meos in
Montem, unde venit auxilium mihi. Psal.120.
1.

Ma fhiafrann tu dhiom, a Crhiosdaigh, an bhfuil
se cinnte; ma ni tu an Urrnaigh, go bhfuidh tu o
Dhia gach Grafa, a ta riachtanach agad? A ta se
cinnte lan Dearbhtha; a ta Focal Chriosd mur
bharanta agad, ag Lucas ansa 18.Cab. Mur a
ndeir, go generalta ris an Tsaoghal; "Iarruidh
agus gheabha sibh, cuartuidh agus bearfar dhibh,
buailidh an Doras agus foisceoltar dhibh."
Petite et dabitur vobis, quaerite et invenietis,
pulsate et apperietur vobis. Lucae.11.9.

O, a Chriosdaigh, ca bhfuil air an Tsaoghal so
an fear-fiacha bheir Maitheamhnus generalta do
gach aon iarrus e? Ca bhfuil an Bretheamh shao-
rus an Prosunach, ma agrann e? No ca bhfuil fear
an Tsaibhris phreasalus an bochtan, an deirce diar-
raidh air; Nil a Thiaghearna, acht thu fein a mhain,
a ta cho Trocaireach sin, agus go maithionn tu
dhuinn ar bfiacha, agus ar gcuirthe; Go bhfuil do
Lamha sinnte on ionnmhus do Grasa phronnamh
orainn, gach Uair agus gach Am iarrfuim e. Pe-
tite, etc.

Ni ordaighionn Dia don Duine bheth choidh-
the na Throsgamh; Ni ordaighionn dho bheth
choidhthe a deanamh deirce. Acht ordaighion dho
bheth choidhthe ag Urrnaigh. Agus go tuige? A
ta, deir St. Chrisost. fo fhusacht an Urrnaigh a
dheanamh. Ni he sin re radh, go nordaighionn
Dia don Duine a Phaidrin bheth choidhthe anna
Laimh; a Bheul a bheth sior ghuidhe; no bheth
a gonaidh air a Ghluinibh. A ta gach ni dhiobh

so athtuirseach aige. Acht se ni a ta se iarruidh
ort, thu fein umhlamh anna lathair; do dhochus
a chur anna Throcaire amhain; a mhaithios aid-
bhail, agus a mholamh; Ni re Briathra do bheil
amhain, acht re gluine agus ionnracais do Chroidh:
Ma ni tu so, nil gniomh Criosdamhail ar bith dhean-
fus tu, nach mbeidh nionad Urrnaigh agad. Beidh
deirce thabhairt, don mbochtan; cuairt air fhear an
Tinnis; fuascailt dfear an leathruim nait Urrnaigh
agad. Beidh saotharamh do bheatha go hionraice
dhuit fein agus dod churam, nait Urrnaigh agad.
Beidh do dheora guidh ar do shon; beidh hosnaigh
guidh ar do shon; beidh do chollamh agus do
chomhnagh guidh ar do shon. Mur sin, a Chrios-
daigh, o nach niarran Dia orainn, acht diridh inn-
tinne agus gluine Chonsias, Nil leithsceul ag Duine
ar bith, Og no Sean, Bochd no Saibhir, gan Dia
do ghuidhe, nuile Uair, nuile am, agus ann gach
uile ait. Orantes omni Tempore. Eph.6.18.

A ta dfiacha air gach Criosdaigh beatha agus
sompla Chriosd a leanmhuin, cho maith is thig
leis. Dfuiling Criosd buairt agus bochtaineacht
air an Tsaoghal so, ionnus go leanfudh sinne a
leighion, ag fulang go foighideach gach buairt
agus gach bochtaineacht thugrus Dia leigion
orainn. Throisg Criosd dha fhithid La air an bhfa-
sach, ann sompla thabhairt dhuinne ar nantoil a
chlaoidh, ag deanamh Troisge. An Oidhche
roimh Criosd Pais dfulang, chuaidh air uaignios,
an Urrnaigh a dheanamh, mur shuil go ndeanfudh
sinne Aithris air, ag dol air uaiginios an Uair a
racham a gceann Urrnaigh; agus nir lor re Criosd
Urrnaigh a dhenamh; acht bhe se cho fada sin ar
Urrnaigh, go ndeacha se a luige; gur eiridh Allus
Fola air a Chorp go hiomlan. Et factus est sudor
ejus, sicut guttae Sanguinis decurrentis in Ter-
ram. Luc.22.44. O, a Chriosdaigh, feach re
uabhfas air do Shlanaitheoir, ag guidhe an Athair

shiorruidh no go dteacha se a luige air do shonsa,
agus nach ndean tu fein, air do shon fein Urrnaigh
da loighiod. Ni thug an naduir don duine, acht dha
shuil an Aithrid a dheanamh, acht ni lia porthuidh
bhi a Gcorp an Tiaghearna, no suil a bhi aige
sileamh Deora Fola air son do pheacaidhse, a
Chriosdaigh, agus ni shilionn tu fein urad agus
aon Ndeor a mhain Aithridh, caoineamh na
bpeacaidh ceanna; a ta seision dul a luige scan-
ramh fo an staid Damannta anna bhfuil tusa; agus
nil imnidh da loighiod ort fein, agus tu air bhruach
Iffrinn. O, go de mheud daille agus Mifhortun
an Duine, deir an Doctuir N. St Chriostom,
do ni faillidh agus naimhbhrigh do mheaghain cho
eascaidh agus cho eifeachtach ris an Urrnaigh!
Dha mbeth fios agaibh air mead tairbhe na Hurr-
naigh, ni racham Scith orraibh choidhthe, ar ndoith,
acht ag Urrnaigh; Tairgfe mise a mhineamh dhibh
a nois a mbeagan Briathra; reir mur gheallus
ansa dara Pt. doma Chomhra.

2. Pt. Bo lor a nubhramur, a Chairde, mur
chruthugh air thairbhe agus air riachtanus na
Hurrnaigh, agus chum sibhse ghluasacht le Gradh
agus taithidh a dheanamh orthaidh; acht is beg e
le eifeacht agus mor-chomhachta na subhailce so
chuir a namhail dibh. Dha ma liomsa a niu crion-
nacht sholamh, Beul Ordha St. Chrisostom, no
deise labharrtha Cicero, ni thucamh liom, na dhi-
adh sin agus uile, leath brigh no luaidheacht na
Hurrnaigh a mhineamh dhibh; Ma dhearcaim air
gach cruatan agus air gach cruad-hchas, as ar fhuas-
cail Dia o am go ham, gach duine thug aighe air re
Urrnaigh, nait Seanamoir, se bfeidir liom na millte
Leabhar a Scriobhudh air an ocaid so. No ma
dhearcaim air gach mor mhiorbhuille rinne Naoimh
gach Aimsir re meadhain na Hurrnaigh, nait teag-
asg a dheanamh dhibhse, se lionfus me lan duabh-
fas fo an mor-chomhachta bheir Dia don Duine,

re meadhain na Hurrnaigh; agus fo an fhaillidh
mharbhthach do ni an saoghal don tiolaca Neamh-
dha so. Ma dhearcuim suas air na Flaithios, chife
me Geatuidh na Cuirte so ag foscailt re glor an
Duine; chife me an choraidh Ainglidh no sost, ag
stad suas o mholamh De, ionnus go diurfudh siad
Eisteacht Durrniagh na Naoimh ar Talamh, agus
go nofralamh siad i mur Incens morluaich don Tri-
noid. Auscultat Caelum Orationes Sanctorum.
St. Aug. Ma dhearcaim fuam air Iffrionn, chife
me Urrnaigh umhal an pheacaidh ag stopamh agus
ag drud an Phoill so, bhi reidh ollmhuidh anna
shlugtha. Ma dhearcaim air Iffrionn na Naithrea-
cha Naomhtha, mura ta Purgadoir, chife me na
millte agus na millte Anam a gimtheacht as agus ag
ardamh suas chum na Bhflaithios, mur Cholumain
gheala dul a seilbh na Gloire; agus sin re
meadhain Urrnaigh na ndaoine air an Talamh.
Ma dhearcaim air a Ngrein, no air an Ghealuidh,
chifiod iad na seasamh, agus ag stopamh lar a gcur-
sa, air impighe Joshue le am go lor a bheth aige,
buaidh do bhreth air a Naimde. Stetit Sol itaque
in medio Caeli. - Obediente Deo voci hominis.
Josh.12. Ma dhearcaim air an bhfhairge, chife me
i air impighe Mhaoise, ag foscailt a mor-thonna
agus ag deanamh bealuidh thirim dho fein, agus
da Mhuintir. Ma dearcaim air an Teinidh, chife
me triur buachal a lar Fhuirneis chraosach Bhabylon
a guidhe agus ag molamh De: Agus an lasair
cheanna loisg na seirbhisidh bhi fadogh na Teine,
gan i deanamh dioth no dolaidh dhoibhsion.
Ma dihearcaim air lucht an Tinnis, chifiod
iad faghail Slainnte ar impighh na Neasbol. Ma
dhearcaim air na Marbhain, chife me iad ag aisei-
ridh, ar impigh Elizeus. Ma dhearcaim air na
Deamhain, chife me iad da ndibert as na daoine, re
Urrnaigh umhal na Heagluise; anna bhfocal, a
Chriosdaigh, nil Speir, no Element, duil, no

Creatuir ar Talamh, nach mbion, umhal don te
ni Urrnaigh o chroidh; ar mhodh gur feidir a
radh neinfheacht re St. Aug. Nach bhfuil ni ar
bith, is mo buaidh agus luaidheacht, no an Urr-
naigh, agus nach bhfuil ni ar bith is tairbhidh don
Anam, no i. Quid est oratione praeclarius? Quid
vitae nostrae utilius? Tract. de Missa.

O Urrnaigh, a thiolaca Neamhdha, is ibhinn
don te dar Ceile thu; os tu fein bheir cobhair don
mbochtan, bheir didion dfear an leathruim, bheir
furtacht dfear an Tinnis, chuirios Solas air lucht
an Dubroin, bheir neart do na Mairtiridh, chu-
daighios ionnracus na Cleire, ni mna oga geanam-
nuidh, thobhas dhuinn an Mhor-onoir, dhol a
a caint agus a comhra re Ardrigh an Domhain.
Cia nach Ngradhochudh thu? Cia nach ndean-
fudh ceile agus leannan diot, os tu fein do ni
ar siochan re Dia, agus fhuadaigios cloidheamh
an dioghaltuis as a Laimh, an Uair a bhionn se
triall scrios agus dicheannamh chuir orainn, trid ar
bpeacaidh? Obediente Deo voci hominis.

Scriobhuidh File falsa air an Dia Breige Jupiter,
go dtug se adhare a bpronntanus da bhuime, agus
nach bhfuil ni ar bith thaisteochudh uaithe, do
Bhiadh no do Dhigh, Dor no Dairgiod, nach
bhfadhamh ansa nadhairc so. Cornu amaltheae. Is
feidir liomsa an ni ceanna a radh a niu ris an Urr-
naigh, agus sin gan bhreig gan aibheil, gur
adharc i anna bhfadhan an Criosdaigh gach ni
thastaidios uadh, thaobh Anama agus Chuirp.
Oratio Divitiae inexhaustae St. Chrisost.

Os ni an Urrnaigh a ta mur sin cho briogh-
bhur eiftheachtach so; Ni gan adhbhar bheir an
D.N.S. Chrisologus achasan geur don Mhuinn-
tir, bhios failliach spadanta anna deanta. Go de
bheir sibh, a deir se, a geagcaoin air bhreis no
air leathtrom, air bhuairt no air bhochtaineacht,
air Easlainte no air Thinnios, agus bhur gcobhair

air bhur Laimh fein? Nach bhfeadann sibh aighe
thabhairt air Dhia re Urrnaigh, agus go bhfuasco-
lugh se dhibh an gach cruatan, agus ann gach
cruadh-chas. Quid de adversis quaeritur qui sibi
prospera non precatur? Serm.48. Go de bheir
tusa, a pheacaidh, a deir Chrisologus ansa nait
ceanna, a geagcaoin, nach dtig leat hanntoil do
smachtamh, buaidh a bhreth air na Caithidh, no
dibert chuir air an Diabhal; Nach bhfuil Ochair
Pharrthais, an Urrnaigh, air do Laimh? Nach
feidir leat re briathra do Bheil, stoirchisde na
Ngrasa dfoscailt, mura bhfuidh tu na Tiolaca mhu-
chus gach anntoil, neartochus thu naighe gach
Caithidh, chuirfios briseamh agus dibert air Luci-
fer, agus air a Shliote? Orate ne intretis in tenta-
tionem, in tentationem vadit, pui ad orationem
non vadit. Ibid.

Criochonaidh me nois, a Chairde, agus is feidir
liomh a radh gan faitios as briathra de san Scriop-
tur, as raite na Nathreacha Naomhtha, agus re
Ughdaras na Heagluise go hiomlan, gur sinn fein is
cionnfatha, ma mheallann an Saoghal sinn,
ma umhlamuid dona Caithidh, ma bheirionn an
Diabhal buaidh orainn, do bhrigh nach ndeanamuid
usaid don Armus Neamdha ud na Hurrnaigh,
chum bualamh thabhairt dar Naimhde; Guidh-
muid, mur sin Dia, acht guidhmuid e o chroidh,
guidhmuid e re umhlacht, agus crabha; guidh-
muid e n nuile Uair agus a nuile Am; Acht go
spesialta, Maidin agus Trathnona, tionscnamuid
an La go maith, agus criochnamuid e mura gcen-
na agus gheabhamuid o Dhia a nuile Chobhair
ansa Tsaoghal so, agus an Ghloir shiorruidh ansa
Tsaoghal eile. Amen.

SERMON XII.

On the Necessity of working our Salvation.

Quid enim prodest homini, si universum mun-
dum lucretur, animae vero suae derimentum pati-
atur?

Go de an mhaith don Duine an Saoghal mor do
gnodhugh ma chaillonn Anam. Brithra leightior
ag Mattha, ansa 16.cab.26.ver.

Briathra iad so, a Chairde, a ta lan dfirinne,
do brigh, gur be Ughdar na firinne Criosd,
a deir iad; acht mheasfadh nach gcreidionn
Criosdaighthe na haimsire so iad; no ma chreidid,
nach ioghantach an neamhshuim do nid do leas a
Nanama? A ta daille na ndaoine cho mor agus
sin, go nglacaid a nuile churam fo neithe mo-
menteamhail an Tsaoghal so, agus go ndeanaid
neamhbhrigh do shaibhrios siorruidh Parrthais. Cu-
irim fioghnuise na firinne so air lucht na Sainte,
chuartuighios Muir agus Tar, an mbog, agus an cru-
aidh, agus nach smuainionn air Atharach, La no
Oidche, acht go de mur chruinneochudh siad Or,
no Airgiod, Buaibh no Capuill, no Saibhrios neam-
hbhuan an Tsaoghal so, agus do ni dearmud iom-
lan da Nanam. Is fioghnuise air an fhirine so lucht
na Druise, chaillios a suaimhnios, agus a rasta, chu-
irios a Slainte, agus a Bhfortun, a Gclu agus a Meas
a gconntaobhairt mur gheall air Phleasur salach mo-
mente. Cuirim fos fioghnuise na firinne so air gach
aon agaibh fein, a Chairde, go de mur chaithios sibh

bhur Saoghal agus bhur Slainte, a Seirbhis na Colla,
agus gan Seirbhis air bith do dheanamh don Anam.
Go de liacht piriacail, agus dainseur, buairt agus
anro, a dteid sibh thrid, Chum Seirbhis agus sasamh
thaibhairt don Cholainn, agus go de cho spadanta
neamhageantach, agus faraor, cho Annamh is theid
sibh a gceann na Sacramente do ghlacamh, no Seir-
bhis De do dheanamh? Go de meud na leisge
bhios oraibh Aifrionn na Saoire no na Domhnaidh
deisteacht? Go de mheud bhur gceahraidh ag dul
a gceann Urrnaigh? Go de cho Annamh is ni sibh
Trosgamh, no Deirce? Na mealltar sibh, a Chair-
de, ni re fuaire no re Mainneacht rachus sibh an
bealach chumhang chruaidh ud thriallus go Parr-
thas acht bheirim mfocal dibh, gur be an Road
direach e bhearfus sibh go Hiffrionn. Is air an
naimhbhrigh do ni sibh do bhur Slanamh, is mian
liomh tracht a niu, tar eis ma chomhra ruinn ann
dha Pt. Ansa cheud Phointe trachta me air an
riachtanus a ta againn air leas ar Nanama do dhea-
namh. Ansa dara Pointe, air mheud na failligh
do ni an Duine anocaid a shlanaigh. Ave, etc.

1.Pt. Ceist agam oraibh, a Chairde, cia an
cheird a ta cho riachtanach sin, ionnus gur coir
do nuile Dhuine a foghluim agus a beth aige?
Go de an cheird no an ealaigh a ta cho Onorach
tairbheach sin, ionnus gur coir do gach Duine a
Saorthugh agus a leanmhuin? Bhearfad fein freagra
air bhur son, agus dearbhuim dhibh, go bhfuil ceird
agus ealaidh bhur slanaigh; go bhfuil an ealaigh
so na hobligaid choitchionn air an chinne Daonna;
Is urus a cruthugh, as an Aithne thug Dia don
Tsaoghal, a bpearsuin Abraham, ansa 17.Cab.
do leabhar Gen. mar a ndeir. Ambula coram me,
et esto perfectus. Lean an casan cumhang ud threo-
ruis go Parrthas, agus foghluim ceird do shla-
naigh; amhail is mur dearfudh se Nil acht aon
Rod, aon Bhealach, aon Chasan a mhain ann,

agus e sin cumhang cruaidh, threorus go Parrthas:
Agus is re cruatan agus griongal mor, ghebham
suas ann. Cia be nach mbion eolach cleachtach air
an mbealach so, ag cuir srian re nanmhianaibh,
agus ag cleachtamh na subhailce, beidh se ar sea-
chran siorruidh o Fhlaithios De, agus is se Iffrionn
deireamh a chursa. Quam angusta porta, et ar-
cta via est, quae ducit ad vitam, et pauci sunt
qui inveniunt eam? Matt.7.14. Os a cheann,
so, a ta mile luigheachan ag Lucifer, agus ag ana
shloite roimhain ansa mbealach ud, chum toir-
measg agus seachran chuir orainn; agus eireo-
chaid leo, acht mur raibh eolus agus taithidh ag-
ainn air an chasan chumhang ud na croithche; agus
go de mur dheanfuim so? A ta, a Chriosdaigh, ag
coimhlionugh na naitheannta, ag smachtamh ar
nanmhiannta, ag scrios gach droch chleachtamh,
ag deanamh na Haithridh. So an rod, so an
Tsligh threoruis go Parrthas; so an cheird, so an
ealuidh a ta noibligaid chinnte air an gach aon a
foghluim, agus a beth aige; agus gach aon a ta
nainbfios air an ealaidhin so, nait ardamh suas, air
Dheaslaimh Chriosd, se Rod gheabhus se, an Bea-
lach leathan go Iffrionn: A nait a bhfuidh se Pianta
siorruidh mur luach Saothair. Quam lata porta,
et spatiosa via est, quae ducit ad perditionem,
et multi sunt qui intrant per eam. Matt.7.13.

A ta drung airidh ann, leanus da leighios, agus
Daoine eile leanus don dligheamh, cuid dona
Daoine na dtailleamhridh, agus Daoine eile na
ngreasaidhthe; bi Daoine eile ann, nach leanan
Atharamh do cheird no dealaighin, acht bheth a Gol,
agus a Gimirt, tugtha do Mhionna Mora,
agas do Phleasur salach na Colla; A ta gach
ceird, agus gach ealaidh dhiobh so particulartha
ag an Mhuintir leanus iad, agus da bhrigh sin,
nilid coitchionna ag gach Duine: Gidheadh a ta
an ealaidh so ar slanaigh, cho coitchionn ag an

Tsaoghal, ar mhodh, nach bhfuil aon neach saor
onna obligaid. So an cheird do mhuin Iosa
Criosd don Oigfhear ud an Tsoisgeil, an Uair a
dfiafruidh dhe, Go de an ni do dheanfudh, an
duithche Pharrthais do shaorthugh? Quid faciam,
ut habeam vitam aeternam? Matt.19.16. A ta,
air Chriosd, na Haitheanta do choimhlionugh.
Serva mandata. Matt.19.17. So an cheird, so
an ealuidh bhearfus thu amhain, go Parrthas. So
an ealaidh bhi Eoin B. dfoghluim deich mbligha-
na ar fhichid ar an bhfasach, nait nach raibh do
bhiadh no do bheatha aige, Acht meas na Gcran,
agus Uisge na bhfuaran; nach raibh deadach air a
Chorp, acht craicinn beathaidh Allta. So an
cheird dfoghluim na Heasbuil ona Maighister
Criosd; agus ag munamh na healaighne so don
domhan, chaith siad a saoghal, a mbuairt agus a
dtrobloid, a ngorta agus a nanro, no gur chrioch-
naigh siad a gcursa. Is mur Ghradh air an ealaidh
so threig Righthe, agus Prionsaidh, Iarrluidh, agus
Duibhcidh, Mna-oga, agus Sean-mhna a nduith-
che, agus a bhfearann, a Saibhrios, agus a sodh-
cual, agus ghlacadar uird chrabhuidh; ionnus go
mfeidir leo a Nanam do shlanamh. Si vis in vi-
tam ingredi, serva mandata. Anna bhfocal, nil
Naomh, no Bannaomh, a Chriosdaigh, a seilbh
na Gloire, nach i an cheird so dardaigh go Parr-
thas; agus ar an taobh eile, ise easbhuldh na
ceirde so bheir air na millte milliun Anam a bheth
a niu da suisteamh, agus da dtuairgin da ndoth
agus da losgamh a linnte Teintidh Iffrinn. Ignis et
Sulphur et Spiritus procellarum pars Calicis
eorum. Psal.10.7.

Dearbhuidh an Spiorad Naomh an fhirinne so
dhuinn, re Beul Sholamh Mhich Dabhidh Eccles.
cap. ult. Mar a ndeir, Finem loquendi pariter
omnes audiamus. Scuiridh, a deir se, da bhur
gcaint, agus da bhur gcomhra, tugaidh Eisteacht

ghrinn do na Briathra so, do bhrigh, go bhfuilid
brighbhur riachtanach; agus so mur deir iad.
Deum time, et mandata ejus observa, hoc est
omnis homo. Biadh Eagla agus Creathnamh
oraibh roimh Dhia, agus coimhlionaid Aitheann-
ta, so cuing agus obligad gach Duine. Hoc est
omnis homo. No mur mhinios St Hieronimus na
Briathra ceanna; Is uime so chruithidh Dia
a nuile dhuine, Leanaidh St. Bern. an text nios
fuide, agus tairngidh as an Argument chritheaglach
so; Mas anna shlanaigh chruithidh Dia gach uile
dhuine, gan so, nil acht Naimhni ann nuile dhuine.
Ergo si hoc est omnis homo, absque hoc nihil est
omnis homo. Serm.20. in Cantic. Ta tu do Pha-
pa no Deasbog, lan do chrionnacht agus dfogh-
luim, acht mur leanaidh tu ceird do shlanaigh,
Nihil es. Ni fiu Trumpa gan Teangha thu.
Righ no Prionsa thu, a ta flaitheamhail comhach-
tach, a niomad do Thiortha agus do Reuguin a
geilleamh dhuit. Ma ni tu dearmud do cheird
do shlanaigh, ni fiu ni ar bith thu. Nihil es. A ta
tu Uasal Onorach, lan do Shaibhris an Tsaoghail
so, agus ni tu naimhbhrigh do shlainte Danama.
Nil tu acht Bocht Uiriseall a bhfioghnuise De. Ni-
hil es. A ta tu Og, Urrughanta, Treitheach, Gasta,
lan do Neart agus do Mheisnigh, acht ni chuiri-
onn tu suim annsna subhailce, no nealaigh do
shlanaigh, a ta tu fuathbhur, graineamhail, a
bhfioghnuise De. Nihil es. A ta tu Dfear-oibre
ro chumasach, ni tu saothar agus solar dod Chlainn agus
dod Churam; Acht ni tu dearmud dona Deadh-
oibreacha, agus do shlanamh Hanama; Ni fiu
broth do shaothar, agus is se Iffrionn do thaille,
Nihil es.

A Nuair a labhrus Iosa Criosd, no na Heasbuil
san Scrioptuir air an Ghloir shiorruidh gheibh na
firein, goirid ar uairibh Tuarastal dhi, Merces.
Matt.5.12. Ar uraibh eile, fodhmhur, Messis

quidem multa, Matt.9.37. Agus a nait eille,
goiridh siad Coroin dhi, Reposita est mihi corona
justitiae. 2 Tim.4.8. Agus go tuige? A ta,
anna chuir a namhail dhuin, cia be re ar mian an
luach saothair so na bhfirein dfaghail, go gcaithfe
se Obair a dheanamh da cheann; Unusquisque autem
propriam Mercedem accipiet, secundum suum
laborem, 1 Cor.3. Cia be re ar mian Coirce no
Orrna bhuain annsa Bhfomhur, go gcaithfe se siolchur
a dheanamh annsa Nearrach. Quae seminaverit
homo, haec et metet. Gal.6.8. Agus nach
gcurrthar Coroin air an Tsaighdiur a niadh an
Chatha, acht a reir mur Throid se air a shon a nam
na Troda. Nemo coronatur nisi qui legitime certa-
verit. 2 Tim.2.5. Ceist agam oraibh, a Chairde,
an dtiurthugh sibh fein a Thuarastal don
Bhuachaill no do Chailin, air dheireamh a Dtear-
ma, nach é mhain, nar chuir cor cruaidh orrtha
fein, acht fos, go mbiabh a Lamha faoi na gcrios
ar feadh na haimsire? An feidir Dfear Tighe ar
bith a bheth ar Mire cho mor sin, agus go mbeth
suil aige re Fomhur a bhuain ansa Bpairc nar
Threoibh se, agus nar Chuir se? No an feidir daille
cho mor agus sin, a bheth air an Tsoighdiur, bhi
La an Chatha ag Imirt, agus a Gol, go gcuirfidh
Coroin air Trathnona air son a Chrogacht. Nemo
Coronatur, etc. Go deile, a Chriosdaigh, ni he
a mhain o eiridh go luighe, acht fos o thus na
Bliaghna go dti deireamh, go de an Tseirbhis
do ni tusa dod Ard mhaighistir Criosd, ionnus gur
bhfiu thu do Thuarastal dfaghail air deireamh aim-
sire? A ndean tu siolchur na subhailce a naimsir
earruidh do bheatha, ionnus go mfeidir leat Fomh-
ur na Gloire bhuain a ndeireamh do Shaoghail?
An Dtroidionn tu naighe Naimhde Hanama, mura
ta, an Diabhal, an Saoghal, agus an Cholainn,
ionnus gur bhfiuthu Coroin a chuir ort a ndiadh do
Bhais, ar son do Cbrogacht? Go de an cruatan

chuirios tu ort fein, chum buaidh a bhreth air na
Caithidh? An smachtan tu do Theangha a naim-
sir na Feirge, gan Scanail thabhairt dod Chomh-
arsainn? gan an Bhreag a chuir air, mur an fhi-
rinne? A nait Dia do mholamh, agus buidhea-
chus thabhairt do anna Thiolaca, nach e ni do ni
tu, a mhallugh, agus a imdheargamh, ag tabhairt
Dia agus Criosd, agus ag do thiomain fein do
Dhiabhail Iffrinn, nios minice no do ni tu do
Choistreagamh? An gcuirionn tu smacht air do
Chraos, no air hainmhian a Nuair a theid tu go
Toigh an Oil? No an bhfagann tu e go raibh tu ar
Misge? Thusa, a pheacaidh mhallaidh, a ta dod
uanfairt fein a riamh mur so, annsna lochta,
do rinne neamhshuim don Urrnaigh, don Tsaoire,
agus dona Sacramentidh, beidh tu ag suil ris an
Luach saothair ceanna fuair na firein, agus na
Naoimh thanic romhad; Chaith a saoghal re Urr-
naigh, re Trosgamh, re Cruatan, agus re Crabha;
rug buaidh air a nanmhianta, agus air gach Caith-
idh eile; beidh tusa, deirim, suil ris an Choroin
cheanna fuair na Mairtiridh, dhoirt a gcuid Fola
air son a Gcreididh, agus gan tu seasmhach ann
aon Phointe dod Chreideamh? Gan umhlacht agad
do Dhia, no da Eagluis; Ni he sin, ni mian leat
Saothar no Cruatan do chuir ort fein re ealaighin
do shlanaigh dfoghluim, acht ni tu neamhshuim
dhireach dhe, reir mur thairgfios me chruthugh
ansa dara Pointe doma Chomhra.

2. Pt. Leighmid ag Lucus Soibhisgeal, go
ndeacha Criosd ar Cuairt chum Lazarus, daith-
bheodhaidh se o Bhas an sna Laithe roimhe sin,
tar eis a bheth ceithre La Morgthuidh rotaigh
ansa Nuaigh; agus anna dheirbhshearacha Mar-
tha agus Muire Magdalen; agus gur ghlacadar
e go fonnbhur, luathghaireach; gur ghleusadar
Diner ro chostasach dho. Ghlac Martha a niomad
saothair agus triobloide ag cur orduigh air an

Teach, agus ag gleus Bidh agus Biotaille. Acht
Muire Magdalen, as ar chuir an Slanaigheoir
Seacht Ndiabhal an sna laithe roimhe sin, do
bhuail a bheth a caoineamh a peacaidh faoi Ghlui-
nibh an Tiaghearna; do nigh si a Chosa re na cuid
Deora; afolt orbhuidh bhi aice roimhe sin nocaid
pheacaidh, ag meallamh agus ag breagamh na
Noig-fhear; do rinne nois Instrument a slanaighthe
dhe. Reir mur fhliuchamh si Cosa an Tiaghearna re
na Haithridh, do thriomiodhamh iad re na Gruaig
mhuirrnigh. Do rinne dearmud cuideamh no cugh-
namh thabhairt da Deirbhshiur a ngleus a Bhidh.
Chuir cul le nuile ni acht ealaidh agus leighion a
slanaigh, ar modh, go ndearna Martha casaoid
throm orrtha, gur fhaig si trom na ngnotha uile
orrtha. Sorer mea reliquit me solam Ministrare.
Luc.10.

Mheasfadh, a Chriosdaigh go raibh an choir ag
Martha, gu ndearna Magdalen eugcoir orrtha,
agus go nglacamh Criosd a pairt; Acht ma
mheasair, is mor a ta tu meallta; Se sasamh fuair
si o Chriosd, go raibh si glacamh a niomad sao-
thair agus triobloide fo an Tsaoghal agus a
deanamh dearmud don ni, bhi os ceann gach
uile ni riachtanach aice, Mur do bhi leas a Ha-
nama. Martha, Martha, solicita es, et turba-
ris erga plurima, porro unum est Necessarium.
Lucae.10.41.

O! a Thiaghearna De, a nait a Labhrann tu cho
trom so air Mhartha, bhi gnothuidheach a mhain
an Bidh agus Feusta ghleus fo do chomhair, ann
moran a dheanamh dhiot, agus anna Gradh agus
a Cathranacht thaisbeonamh dhuit; Daidbhidh
thu an Lo roimhe so, gur tu Mac De, a nam a
raibh tu faoi dhioghmeas agus faoi tharcuisne ag
an Cine Judaighe; a daidbhidh, do mhor chomh-
acht, ag iarruidh ort Lazarus dathbheodhugh.
Go de deirfeadh re Muinntir na haimsire so. Nach

e a mhain, nach smuainid air an ni so, a ta os
ceann gach nuile ni riachtanach aca, acht fos nach
bhfuil ni ar bith, is lugh air a ndearcaid no e; agus
go ndeinid a nuile ni bhios naighe a Nanama?
Go de deirfeadh ris an Mhuinntir thuigios, agus chrei-
dios dfiacha bheth orrtha, faoi Phein pheacaidh,
Aifrionn na saoire deisteacht, agus nach gcuirionn
suim no binn air, cuir a gcas go mbeth ag an Doras
acca? Thuigios, a deirim, gur uime dordaigh
Dia an tsaoire, agus an domhnach chum aire thabh-
airt don aon ni so, dhearbhuidhios Criosd a bheth
cho riachtanach so aca, agus nach bhfuil ni ar bith
is lugh thig air a naire ansna Laithibh so no e; Nait
Urrnaigh agus Aifrionn, a nait molamh De, agus
buidheachuis thabhairt dho anna Mhor-thiolaca air
feadh na seachtmhuine, a se ceird agus ealaigh
bhios aca a bheth a Gol, agus a Gimirt, a ma-
crus, agus a garrbhuaic; ni bhionn do cheol no do
chanamhain a Mbeul an Oig agus an Arsuidh, acht
Mionna Mora agus Graostacht, Fearg agus fuath,
agus Clu na Comharsann da gearreamh; so an
cheird, so an ealeaigh, leanus Criosdaighthe na
haimsire so; a nait grim a bhreth air Bhriathra De,
agus a Bprionntail anna Gcroidhthe, go raibh aon
ni a mhain riachtanach aca, mura ta, leas a Nanama,
agus gur buime chruthaidh Dia iad anna healaighne
so dfoghluim. Porro unum est necessarium. A se
leighionn a leanaid, leighionn an Anspiorad,
easbhuidh Creididh, easbhuidh Crabha, neamh-
shuim annsa tsaoire, neamhshuim annsa Nurrnaigh,
neamhshuim annsna Sacramentidh, neambshuim an
gach uile ni rachamh a dtairbhe da Nanam. Om-
nes declinaverunt, simul inutiles facti sunt. Psal.
13.3.

O! A Chairde gradhach, dearcamh gach aon air
a Chonsias, agus air an neamhshuim rinne sibh go
dti so air leas bhur Nanama, agus chite sibh, gur
mo an Reasun a ta anna radh libh, mile Uair, no

le Martha, go bhfuil sibh an ghnothuidheach thim-
chioll an Tsaoghail, agus ag deanamh dearmuid
do Fhlaitheamhnus; go bhfuil sibh ag deanamh aon
ghnothuidh a mhain, gan recte gach ? aon ni thastail on Gco-
lainn, agus ag deanamh dearmuid iomlan don
Anam. Ca mheud Duine agaibh do ni Aithris air
Mhagdalen, ag deanamh an pheacaidh, agus, Oh,
ma thruaighe, go de a loighiod agus ni Aithris
urrtha, ag deanamh na Haithridh? Go de liacht
Diabhal dhibrios an Fhaoisidin ghlan as an Anam,
mur dibreamh as Magdalen, agus go de loighiod
a ghlacus an iocshlainte so ris an ollmhugh cheart?
O dhaille os ceann gach daille! O Mhire an Chine
Daonna! O, a Chairde, mas mian libh ibhnios
Parrthais dfaghail, mur Mhagdalen, deanaidh Ai-
thris urrthe, ag nighe Cosa an Tiaghearna re bhur
Ndeora, agus re bhur Naithridh, re bhur Lor
ghniomh agus re bhur Nosnaigh. Smuainidh gur
re Cruatan agus re Gringiol, re Urrnaigh agus
Crabha gheabhus sibh an luach saothair ud na bfi-
rein, mura ta an Ghloir shiorruidh. Ni ta misse
diarruibh dhibhse, agus damh fein. A Nainim an
Athair, agus an Mhic, agus an Spiorad Naomh-
tha. Amen.

SERMON XIII.

On DEATH.

Memorare novissima tua et in aeternum non pecca-
bis. Ecclesiast.7.40.

Coimhnidh air do chriocha deighneach, agus ni
dheunfair peacamb go brathach.

Cia nach bhfuil ni ar bith ansa Tsaoghal so is
coitchiona no an Bas, do bhrigh, go siubh-
lann go laitheamhali eidrinn o Thigh go Tigh, go
bhfuadaighionn ris an tog mar an arsuidh, agus go
dtairnionn iad anna Huaighe, an uair is lugh do shi-
lid. Maise, na dhiadh so agus uile, nil ni ar bith, is
eusguidheacha da ndeantar dearmud, no don Mbas.
Nihil ita quotidie homines ut mortem vident, nihil
ita obliviseuntur ut mortem. St. Eucher. Epus.
in Paren.

Is ioghantus mor so, gan amhrus, agus gan ni
ar bith ar an Tsaoghal air a ndearcamuid, nach
gcuirionn an Bas a namhail dhuinn. Ma dhear-
camuid fuinn air an Talamh, deirfe an Talamh
linn, nach bhfuil ionnainn, acht Cre agus Luathra
mhan. Memento homo, quia pulvis es, et in pul-
verem reverteris. Gen.3. Ma fheachamuid suas
air an Aidhir, dearbhoidh an Taidhir dhuinn, nach
bhfuil do bhuanthus ann ar mbeatha, acht urad le
fiodan guithe. Memento quia ventus est vita mea.
Job.7. Mi dhearcamuid uainn air an Fhairge,
agus air na Srothana, cuirfid a namhail dhuinn
go nimidheann ar naimsir, agus ar Saoghal tharan

gan mhothugh, air aiste an tsrotha. Omnes mori-
mur, et quasi aquae dilabimur. 2 Reg.14. An-
na Bhfocal, nil taobh da dtionntomuid nach bhfuil
Iomhaigh an Bhais as ar gcomhair; Maise,
naimhdheoin gach oiduis agus gach rabha
dhiobh so, a ta daille na ndaoine cho mor agus
sin, nach bhfuil ni ar bith is luaithche da ndeinid
dearmud no don Mbas. Nihil ita obliviseuntur
ut Mortem.

Scriobhthar air an Righ Naomhtha Josias, go
dtug fo deara an mheid Iomhaigheacha Dee-breige
bhi annaRigheachi achtLosgamh agus a Scrios, agus
go ndearna roimh adhlaca dona Mairbh, dona
Haltoracha agus dona Teampuill anna mbidis.
Molaidh go mor an Scrioptur an ni beannuidh
do rinne an Righ so, agus dearbhuidh go bhfuair o
Dhia, mur luach Saothair, Sonus agus Seun a
bheth re na linn, Siochan agus Cathranach a bheth
eidir a Mhuinntir, agus Dechrioch a bheth air a
bheatha. Mura gceanna, a Chriosdaigh, mas mian
leatsa buidheachus De do thilleamh, no Decrioch
a bheth air do bheatha, dean Aithris air an Righ
Naomhtha Josias, scrios agus dibir as Teampull
Hanama na Dee-breige a ta dod mheallamh, mura
ta, na Dubhailge agus na Lochta. Diber as Tem-
pull Hanama Dia-breige na Sainte, agus an
Taingheall a ta agad air an Tsaoghal. Dibir as
Teampull Hanama Dia-breige na Feirge, agus na
Druise: Cuir anna nait cnamha na Mairbh, se sin,
gnath-choimhne an Bhais a bheth go siorraidh an
do Chroidh, so an Meadhan, so an Tsligh bhear-
fus ort do bheatha leasamh, agus buaidh do bhreth
air na Lochta, reir mur thairgfios me Chruthugh
ansan ghear Chomhra is mian liom a dheanamh
dhibh. Acht iarramuid ar dtus cughnamh an Spio-
rad Naomhtha re eiderghuidhe na Maighdine
Muire. Ave, etc.

Se Stuideur chinnte bhios ag namhuid choitchi-
onn an Cine-daonha, eagla an Bhais, agus an
Bhretheamhnuis bhuain as ar Gcroidhthe, ionnus
gur bhfusaide dho buaidh do bhreth orrainn. Nait
an Bhrethamhnuis chruadaluidh agus an cheirt
imeorus Criosd orrain niadh ar Mbais, cuiridh se
Trocaire De as ar gcomhair, ag dearbhugh dhuinn,
nach bhfuil Dia scrupullta, agus nach gcuirionn se
suim a neithe beaga. Nait an Bhais, a ta gach Uair
a brath orrain, geallaidh Slainnte agus Saoghal
fada dhuinn, brosluidh sinn chum a pheacaidh,
ag insin dhuinn, go bhfuil am go lor againn anna
Haithridh dheanamh agus ann ar mbeatha lea-
samh. Acht an Uair a bheir an Lion timchioll
orainn; an Uair a tharingios sinn a nduibhegan
an pheacaidh; Nuair do threigios Dia sinn trid
ar gcuirthe, bheir an Diabhal ar Scornaigh orainn;
thig an Bas, da ndearnamur dearmud go dti sin
gan mhothugh orainn; themid gan ollmhugh,
gan Aithirdh anna chuntuis, agus on chuntus go
fior-iachtar Iffrinn. Ducunt in bonis Dies fuos, et
descendunt in Infernum viventes.

A ta so follus as an modh ar air mheall an Tan-
spiorad ar gceud Mhathair Ebhe; Oir, a Nuair
a chruithidh Dia ar sinser Adhamh agus Ebhe,
rinne Maighistir dhiobh air gach ibhnios agus air
gach Torrtha bhi a Bparrthas, Acht Crann na
Haithne a mhain. Agus ionnus nach mbriseamh
siad an Aithne chuir se orrtha, se sin, gan blas do
Thorrtha an Chrainn so, chuir an Bas os a gcomh-
air, mur sciath-dhidion, agus mur dhaidhneacha
naighe gach caithidh. In quacunque Die come-
deris ex eo, morte morieris. Gen.2.7. Acht
mur do chonairc an Diabhal, go dtiurfadh coimh-
ne an Bhais orrtha bheth umhal do Dhia, agus
gan an Aithne so bhriseamh, dhiber gan mhuill
an Desmuaineamh so as a Gcroidhthe, ag dearbh-
ugh dhiobh, nach raibh baoghal ar bith Bais orr-

tha, cuir a gcas go niosfugh an Tubhall so, do bhi
crosta orrtha Nequaquam moriemini ibid. acht
go de deiridh dar sinser as an treus, agus an eas-
umhlacht so rinneadar naighe dhilighe De? A ta, a
Chriosdaigh, gur chaill siad Aibid na Ngrasa chuir
Dia fona Nanam; Chaill siad an sceimh Neamh-
dha, do cruthaobh leo; An Tanam bhi na Phearr-
la Uasal lonrach, reir Iomhaigh agus chosamhlacht
De, gur Thionntodh an peacamh i, anna beth
dubh, smarrthuidh, glonnmhur, reir Iomhaigh
agus chosamblacht an Diabhail. Ona mbeth na
Maighistir air an Bparrthas Talmhuidh so, agus na
Noidhridh air Pharrthas Nimhe, dibriudh iad
liom-nochtuidh gan Arramh gan Eadach air feadh
an Tsaoghhail; agus chailliodar a gceart air
Fhlaitheamhnus. Nait a bheth saor air an Mbas,
agus air gach Tinnios ar feadh a Dtearma air an
Tsaoghal so; mur bhar pionuis air a neasumhlacht,
thainic Tinnios agus aicideacha orrtha fein, agus
air a lurg na ndiadh; agus da dhruim sin an Bas.
Sicut per unum hominem, peccatum intravit in
Mundum et per peccatum Mors. Rom.5. Is mor
an dioghaltus so do rinne Dia air Adhamh agus
Ebhe trid bhriseamh aon Aithne a mhain; agus
nach mo no sin an dioghaltus dheanfus se air an
Muinntir, air nach dteid stad no comhnaigh, acht
a briseamh Aitheanta De ar feadh a mbeatha?
Sihhse lucht na Mionn Mor, thug Dia Ordamh
agus Aithne dhihh, gan Ainm thabhairt gan
Abhar, agus nach e ceud Chostragamh do ni sibh
oraibh fein air Maighdin, Dia agus Criosd do
thabhairt, agus bhur Nanam a phronnamh don
Diabhal. Sibhse lucht na Druise, ca mheud Uair
a chrois Dia oraibh a bheth ciontach ansa bpeac-
amh so? Agus nach measfadh gur luach saothair
mor a ta re faighail agaibh cheann Aithne De do
briseamh, namhaid a dheanamh do Dhia, agus
camra da bhur Nanam do Dhiabhail Iffrinn? Ni

dhearna Adhamh acht aon pheacamh a mhain,
agus mur bheth meud na Haithridh rinne dha
cheann, bo dhe Iffrionn a luach saothair; agus
an measan tusa, a pheacaidh mhailaigh, rinne
mile peacamh Marbhtha ann do bheatha, agus
nar shil urad agus Deor Aithridh air a son, go
nimeocha tu saor air Iffrion? Nir bhris Adhamh
acht aon Aithne, agus dibreamh e as Parrthas;
Bhris tusa na deich Naitheante, ceud agus mile
Uair, agus gan Urrnaigh gan lorghniomh a ta
sull agad re ibhnios Fhlaitheamhnus. Nil smuian-
eamh no dearcamh agad go dtiucaidh an Bas, ar nos
an Ghadaigh, an Uair is lugh do shilios tu, agus
ma bheir se ort ansa staid dhamanta anna bhfuil tu,
gur be Iffrionn is loistin shiorraidh dod Anam.
Ignis et Sulphur et Spiritus procellarum pars
Calicis eorum. Psal.10.7.

A ta an Duine o Naduir bocht anmhunn eas-
bhuidheach, agus tuca don Olc. Homo natus de
Muliere brevi vivens tempore, repletur multis
Miserijs. Job.14.1. A ta an Duine bocht thaobh
a thuicse, do bhrigh, go bhfuil se lan dainbhfios agus
darraid. A ta se bocht thaobh na Colla, do bhrigh,
nach bhfuil innte acht Fuirneis lan dainmhian. Sac
Cre, agus Suinc lan do Lobhadas. Maise, naimh-
dheoin gach dioghbhail agus gach easbuidh dhiobh
so, a ta an Duine cho lionnta Duabhar agus do
ghlor dhioghmhaoin, amhail agus gur be fein
Creatur is iomlaine agus is neamheasbhuidhthe ar
bith. Cunctis diebus suis Impius superbit. Job
15.20. Acht Ceistagam ort, a dhuine bhoicht,
geineamh on Talamh, a Mhic an Luathramhan, rug-
amh a bpeacamh, a bhi do sclabhuidh ag an Dia-
bhal, nios taoisce no bhi tu do Mhac ag Hathair
fein, go das a bhfuil tu deanamh Broid agus Iomar-
caidh? Quid superbis, Terra et Cinis? Eccles.
10.9. Go das fo dtugann tu tarcuisne no mimodh
don Fhear ud eile, ta bocht no uirisioll, agus gur

anann Amad da ndearnamh sibh, mura ta an Lua-
thramhan? Quid superbis? etc. Ma ta scision
a staid na Ngrasa, agus tusa a bpeacamh, is fearr
eision mile Uair no thusa, cuir a gcas go bhfuil tu
do Righ no do Phrionsa; do bhrigh, go bhfuil sei-
sion a bfobhar De, agus tusa dathainne do Théin-
idh Iffrinn, a reir an cheirt Neamhdha. Melior
est Canis vivens, Leone mortuo, Prov.9.4.

Acht an maith leat sceula dfaghail, a Chriosd-
aigh, cad fo mbionn na Daoine ar lasamh re run
dioghaltuis? Go das a mbid ar Misge re ngradh an
Tsaibhris? Go das a mbid tuca do Chraos, agus
do gach Anmhian? Cad fo ndeinid camra da
Gcolainn, re Druis agus Adhaltranuis? Go das a
mbid tuc do Mhionna Mora, do Ghadaigheacht,
agus do bhreaga? A ta, deir an Faigh Righeamh-
ail, do bhrigh go ndeinid dearmud don Bhas.
Quia non est respectus morti eorum, ideo tenuit
eos Superbia, Operti iniquitate et impietate sua.
Psal.72.6. O, pheacaidh Mhifhortunaigh!
Go das nach smuainionn tu, go mbeidh an Cholainn
sin, fo bhfuil tu a nois ag deanamh a niomad cu-
raim, na biadh Piasta agus Cnuog, faoi Cheann
gearr Aimsir? Go mbeidh an Tanam, acht mur
ndeinidh tu a niomad Aithridh, dha strachailt agus
da dhraigail ag na Diabhail go fior-iachtar Iffrinn.
Da bhrigh sin, fosgail do shuile a nam, tionntaidh
air Dhia, agus dean an Aithridh. Glac comhairle
St. Aug. Coimhne an Bhais a bheth go siorruidh
ann do Chroidh, agus do Sabhaluidh thu air an
bpeacamh. Nihil sic revocat hominem a peccato,
quemadmodum jugis mortis recogitatio.

Do bheir Dia ansa Scrioptuir Clu agus Teastas
do Job, nach raibh Duine ar an Talamh cho
ceart agus cho ionraice ris: Go raibh eagla De anna
Chroidh, agus nach ndearna riamh Olc. Numquid
considerasti Servum meum Job, quod non sit simi-
lis ei in Terra, homo simplex ac rectus, ac timens

Deum, et recedens a malo? Job 1.8. Do bhi
Job na chomhnaidh a Dralamh Phaganta na Hus,
measg Paganaidh agus lucht adhramh na Dee-
breige, nait nac bhfaiceamh acht iomad peacaidh
agus droch shompla. Nait nach raibh Leighionn
na Scrioptuire, Oidios na Bhfaighibh, no Solus an
Chreididh. Maise, Naimhdheion gach mibhon-
taiste dhiobh so, ni raibh eagla air a chneastacht a
dhearbhugh a bhfioghnuise an Tsaoghail. Non pec-
cavi. Job 17.2. Acht go de mur thanic do
Job a bheth cho Ionraice cneasta so? Go de
chudaigh e on bpeacamh? Bheir se fein Reasun
tabhachtach uadh; mura ta, Coimhne an Bhais
agus na Huaighe a bheth do ghnath anna Chroidh.
Dies mei breviabuntur et solum mihi superest
Sepulchrum, non peccavi, ibid. Amhail agus
mur deurfudh se, thug coimhne an Bhais agus na
Huaighe oram, mo chlaonnta stiurugh, mantoil
do smatchtamh, agus gach peacamh graineamhail
do sheachna. Non peccavi. O, a pheacaidh, an
Uair rachus tu air do chuntus go barra uabhfasach
na Trinoide, eireochaidh Job mur fhioghnuise ad
haighe, agus deurfa leat, go bhfuair tu Sompla
agus oidios na Gcriosdaighthe eile; go bhfuair tu
Solus agus eolus an Chreididh; gur Ol tu do Uisge
Thobar na Ngrasa, cho lionbhur agus ghlac tu
Sacramentidh De; go bhfuair tu Seanamoir agus
Teagasg mhinic; Cad fo bhfuilir, deurfa se, a
niadh gach mor-bhuntaiste dhiobh so, teacht a
bhfioghnuis an Ardbhreithidh, lan do lubhra do phea-
caidh. Nach naireach dhuit mise nach bhfuair do
bhuntaiste ann ma shlanamh, acht coimhne mhi-
nic an Bhais a bheth ann mo Chroidh; a bheth
a-nlu ag dul suas ar Neamh, agus tusa fuair a nuile
mheadhan do fheabhus, bheth tuitim re Trom-
ualach do Pheacaidh go fior iachtar Iffrinn. O, a
Chriosdaigh, ionnus go rachfa suas neinfheacht re
Job, coimhnidh go minic, nach bhfuil annad, acht

Dusta agus Luathramhan. Tochail Huaigh re
iomad smuaintigh an do Chroidh, agus dibeor-
aidh uait gach gne pheacaid. Non est vitio Di-
versorium, in quo versatur mente Sepulchrum.
Pet. Damianus.

Leigh, a Chriosdaigh, an Sean-tiomna agus an
Tiomna nuadh; Fiafraigh do gach Diadhaire bhi
ansa Neagluis; Leigh gach Mor-obair do Scriobh
na Haithreacha Naomhtha; chife tu gur Leighionn
chinnte do gach cuid diobh. Cia be re ar mian
Debheatha do bheth aige, agus buaidh do bhreth
air na Lochta, gur riachtanus dho gnathchoimhne
an Bhais do bheth anna Chroidh. Nemo memo-
riam mortis habens, poterit aliquando peccare.
Climacus Grad.6. Dearbhuidh St. Basil, nach
bhfuil iocshlainte naighe Nimh an pheacaidh, no
Leighios air Easlainte a Nanama, is eifeachtuidh
no smuaineamh tairbheach an Bhais. Agus nach
bhfuil Seanamontuidh no Oide eoluis ann leas ar
Nanama chuir romhainn, is fear no na Mairbh.
Agus go tuige? A ta, ma dhearcann tu annsa
Nuaigh, chife tu innte, mur anna Scathan, an tam-
ud da ndearnamh thu, mura ta, an Luathramhan.
An chrioch do gheabhus tu, mura ta, an Bas, An
id eireochus dod Cholainn, mura ta, a bheth na
biadh Piasta agus Ciorog. Putredini dixi Pater
meus es, Mater mea, et Soror mea Vermibus.
Job 17.14.

Mar do ghuill air an Duine Chraosach Shaibhir
ud an Tsoisgeil a dhearbhrathaireacha, bhi na dhi-
adh air an Tsaoghal, thiacht go Tigh na Bpian,
anna raibh se fein da Cradh agus da Losgamh a
linntibh Teinntidh Iffrinn. Crucior in hac Flam-
ma. Luc.16.24. Ghuidh se Abraham go durach-
tach Lazarus chuir air ais anna Tsaoghail, ann
rabha thabhairt doibh a mbeatha a leasamh, agus
na peacaidh threigin. Mitte Lazarum. ibid. Nir
lor dho, Abraham a rad ris, go raibh Maoise

agus an Eagluis aca re na Dieagasg. Habent Moy-
sen, et Prophetas, audiant illos. ibid. Oh, ni lor
sin, Athair Abraham, ar se, ni thiurtham aon
Nduine ansa domhan orrtha na peacaidh leigion
diobh, mur dteidh Neach dona Mairbh dha dteag-
asg. Sed si quis ex mortuis ierit ad eos, paeni-
tentiam agent. ibid. Go deile, a Chairde, fea-
chamaoid go de an Teagasg bheir na Mairbh so
dhuinn. Memor esto judicij mei, sic enim erit
et tuum. Mihi heri, et tibi hodie. Eccles.38.
23. Smuainidh, deir an Marbhan, go bhfuil tu
triall anna Siorruigheacht, anna bhfuil mise; Nach
bhfuil Moment dod Aimsir dul thart, nach foiscidhe
thu e don Uaigh; go bhfuidh tu Bas mur fuair
mise, agus sin nios taoisce no shilios tu. Mihi heri,
et tibi hodie. A Ne agamsa, agus a Niu agadsa.
Ni dheir se, a Niu agamsa, agus a Marach agad-
sa: Agus go tuige? A ta, nach dtugan Spas an
La Maraigh dhuit? do bhrigh, a deir se, gur fei-
dir an ni ceanna deiridh dhamhsa Ne, eiridh dhuitse
a Niu. Tibi hodie. A Ne chuir mise crioch air
gach solas Shaoghalta. Mihi heri. Chuir me Cul
ma Laimhe ris an Tsaoghal, agus re na dhiogh-
mhaoineas: Nil cinnteacht ar bith agadsa, nach
neireochaidh an ni ceanna dhuit fein a Niu. Tibi
hodie. Mise, chidh tu an so Bocht, Granna, Lom-
nochtuidh, gan Fuil gan Feoil acht ma chual
Cnamha loma, bhi me Beo, Laidir, Tapaidh
mura ta tusa. Bhi agam Saibhrios, Onoir agus
Ibhnios; Do bhi agam Sgeimh, Uaisle, agus
Foghluim mura ta agadsa; Acht an Uair is lugh
do shilios, Chreach an Bas me, agus do sgarus re
gach ni ann ar mho mo dhuil. Smuainidh thusa, da
bhrigh sin, gur gearr no go nimthidh an ni ceanna
ortsa. Mihi heri, et tibi hodie.

Sin Seanamoir na Mairbh do na Beo, agus is
Marbh an te, as nach mbioinfiudh si biodhgudh
agus corramh; do bhrigh, gur Seanamoir i bhoi-

nios re hadhbhar; agus chuirios as comhair gach
aon an crioch a ta nan do. Is marbh, a deirim,
thaobh De, a ta an te nac Gcosgann gach Sompla
laitheamhail aca so, do chuidh na millte Duine da
bhfuadach go obann as an Tsaoghal, so agus gan
urad agus am aca a Nanam thaibhairt do Dhia, no
do Mhuire. Ni shabhalann a Noige, a Nurramhas,
a Neart, a Sgeimh no a Saibhrios iad air ghath
Mharbhthach an Bhais. Dearc, mur sin, a Chriosd-
aigh, re suile an Creididh, agus chife tu Iffrionn
Beuil-fhoscaillte, ann gach aon a shlugamh, gheibh
Bas a staid an pheacaidh; smuainidh air na Piann-
ta siorraidhthe a ta fo chomhair gach aon, leigios a
leas ar Cairde; nach nollmhuighionn e fein fo
chomhair an Phuinc ud, air a bhfuil a Shonus no a
Dhonus Siorraigh. Tog do shuile chum na Bhflaith-
ios, a Chriosdaigh, agair agus guidhh an Tard-righ,
Grasa na Haithridh firinnidh thaibhairt dhuit,
Coimhne an Bhais a stampail an do Chroidh, mur
shuil, go scarfa na peacaidh; go mbeth De-
chrioch air do bheatha, agus go mbethea rann-
phairteach ris na firein annsa Ghloir Shiorruigh.
Ni, etc.

SERMON XIV.

On DEATH.

Memorare novissima tua et in aeternum non pecca-
bis. Ecclesiast.7.40.

Coimhnidh air do chriocha deighneacha, agus ni
dheanfair peccamh go brathach.

A ta Eifeacht agus Oibriudh Ghrasa De cho
mor, agus cho brighbhur sin, ar mhodh,
go dtionntaighionn an peachach is mo ar bith ona
lochta; agus go ngluaision e anna Haithridh. Go
dtionntaighion na Grasa sinn ona peacaidh, is fu-
rus a chruthugh, as an Atharamh, agus as an
Aistreamh ioghantach do thug air Mhuirc sic Mhag-
dalen; Ona beth Uaibhreach, rinne i umhal: Ona
beth Druiseamhail, Droch-bheatach, rinne i gea-
namnuidh Debheathach; Ona beth Saoghalta,
Santach, rinne i Riaghalta, Craibhtheach. Anna
bfocal, aon Bhraon do Ghrasa De dhiber an
fiuath Diabhal, rinne camra da Hanam. Appa-
ruit primo Maria Magdalene, de qua ejecerat
septem Demonia. Mat.16.9. Agus a ta so cho firin-
neach sin, ar mhodh, nach bfuil da neartmhaire is
bhios Grasa De ionnainn, nach lughaide bheir na
peacaidh buaidh orainn. Quanto magis regnat in
unequoque gratia, tanto minus regnat iniquitas.
St. Aug.

Ni lugh no so an teifeacht a ta a Ngrasa De
ann ar ngluasacht anna Haithridh: Mur is follus as
an eagnach thruaghanta, na hosnaidhthe umadamhla,

agus na ceatha Deora bhiabh go siorruidh, sileamh
as suile an Righ chomhachtuidh Dabhid. Ni
luaithe chualaidh an Prionsa umhal so o Bheul
an Fhaidh Nathan, an Sciursa bhi Dia thriall
chuige fo pheacamh an Adhaltranuis, ann ar thuit
se; no fhreagair se guth na Ngrasa, dubhairt ris
an taobh stigh, Dhabhidh, Dhabhidh, go de so
rinne tu? Dhiol tu do Mhaighistir agus do
Chruthaigheoir, mur gheall air Phleasur Momen-
te re Mnaoi Fir eile. Tionntaidh air Dhia, agus
tabhair Cul don bpeacamh. Non tardes converti
ad Dominum Deum tuum. Eccles.5.7. Ni
luaithe; a deirm, Mhuscail an guth Neamhdha so
an Taithridheach Rhigheamhail so as suan an
pheacaidh, no theilg dhe Aibid Riogha, chuir se
Sac garbh no Eadach roin re na Chneis, sgread
se air an Tiaghearna, dagair a Throcaire, agus rin-
ne an Aithridh, ni seachtmhuin no Mi Blighain no
Raithche, acht ar feadh a Shaoghail. Et peccatum
meum contra me est semper. Psal.50.

O mhor mhiorbhuille Ghrasa De, bheir an tionn-
togh agus an tatharamh so air an bpeacach! Ni
caraid do Dhia, don te, bhi na sclabhuidh ag an
Diabhal, agus Noidhre air Iffrionn. Go deile, a
Chriosdaigh, go de mur gheibhiom o Dia na Grasa
so, a ta cho riachtanach so againn ann ar mbeatha
leasamh, agus anna Haithridh a dhenamh? A ta,
gnathchoimhean Bhais, agus ar Gcriocha deigh-
neach a bheth stampalta an air Gcroidhthe, agus ni
eugail dhuinn nach bhfuidhmid an Tiolaca mor-
luaich so, reir mur thairgfios me Cruthugh ansa
Chomhra is mian liom a dheanamh dhibh a Niu,
tar eis a ruinn an 2 Pt. Gluaisidh coimhne an
Bhais sinn anna Haithridh, Sin an 1 Pt. Gluaisidh
coimhne an Bhais sinn an ar Mbeatha leasamh,
agus ann Deghniomhartha a dheanamh. Sin an
2 Pt. Acht iarramuid ar dtus cughnamh an Spiorad
Naomhtha, etc. Ave, etc.

1 Pt. Is maith bfeidir re gach Teagasg agus
re gach Punc eile, leigion don bpeacach dhul ar
aighe a suan mharbhthach an pheacaidh, Acht a
ta Muinin cho mor sin agam as brighbhuireacht an
Phuinc so, mur a ta, coimhne na Momente deig-
nuidh ud an Bhais, air a bhfuil an Tsiorruigheacht
dfaghail go maith a Ngloir, no go holc a Bpian-
ta Iffrinn; ar mhodh, an te do dhearcamh air an
Bpunc ud, agus nach ndeanfudh Musglamh ris,
gur mo mheasfainn e bheth Marbh no na Chollamh,
do bhrigh, nach bhfuil taobh ar bith air a
ndearcaidh an peacach ansa Moment ud, nach
bhfaicidh abhar Uabhfas agus Eagla. Circumdede-
runt me dolores mortis. Ps.17.5. Ma fheachann
se suas osa Cheann, (deir St. Grigheoir) chife se
Cloidheamh faobhrach an cheirt Neamhdha ag
bagar air, agus gan imtheacht aige air Fhaobhar,
ma bheir air a staid pheacaidh; Ma dhearcann se
sios faoi, chife se Iffrion Beul-fhoscaillte anna shlug-
tha. Stigh ann fein chife se Aibhneacha na Nolc,
na tromchoirthe do rinne se, reidh anna bhaite.
Torrentes iniquitatis conturbaverunt me. Psal.
17.5. Air gach taobh dhe, chife se sluadh Diabhal
reidh ann Anam dfuadach go Hiffroin. Ansa Bpunc
ud, beidh troid na Spioraid Ndeamhnaigh nios
cruadaluidh, a nionsaigh nios deighne, agus a
gcaithidh nios Lionmhuire, agus nis minicidh.
O Phuinc, O Mhoment dhioghbhaluidh! Cia an
Duine ar Mire re ar feidir collamh air chneadha
Anama, ma smuainion Ort? Cia nach nigheamh
nois a Chonsias re Trom-dheora na Haithridh,
ar cheaste go mbaitheamh Aibneacha na locht e an
La ud. Torrentes iniquitatis conturbaverunt me.

Scriobhuidh Claudius Paradinus air Pheinteir
airidh, fuair Saothar mor, go de an modh a
dtairneochudh Pictuirduine, a bheth lan do dhoilgh-
ios agus dimnidh. Se Chonaircios do rotha
Pheinteail, bhi deanta do Rasuir, agus Duine lar

an rotha, crith Cosa agus Lamha air, do bhrigh,
nach raibh imtheacht aige do thaobh ar bith, gan
na Rasuir so mionnspolluidh do dhenamh dhe;
Mheasfadh, a Chriosdaigh, nach ar bhfeidir ris smu-
aineamh air ni ar bith, bo eifeachtuidh no Cas an
Fhir so, anna chuir a namhail dhuinn, ann scan-
ramh, agus an critheagla, anna mbion an Duine, a
Nuair a bhios a Ndainseur, no a Bpiriacal mhor.
Oh, a Chairde, ni raibh acht sugramh a Gcas an
Fhir so, dha mbeth Rasuir an Tsaoghail uile na
thimchioll, bharramh an chruadh-chas anna mbi-
onn, an peacach a Bpunc an Bhais. Oir annsa
Bpunc sin, cia ann ni nach mbeidh na ngeur Rasuir
naighe an pheacaidh? Cia an ni nach mbeidh
faobhrach anna ghunnta? Cia an ni nach mbeidh
nabhar eagla agus uabhfas aige? Cia an ni nach
mbeidh Armaillte le Mifhortun an pheacaidh do
mheadamh. Et pugnabit cum illo Orbis Ter-
rarum contra insensatos. Sap.5.21

Leighimid annsa Scrioptuir Dhiadha, go ndea-
chaidh an Faigh falsa Balaam a mallamh Pobaill
De; agus go ndeacha Aingheal a Naraicis, agus
Cloidheamh nochtuidh anna Laimh, ann dioghal-
tus a dheanamh air. Evaginato Gladio. Num.22.
23. Acht, an bhfuil fios agaibh, ca dtarrla an
Taingheal air an Fhaigh thubuisteach se? A ta, mura
leighimid ansa nait cheanna. In angustiis duarum
Maceriarum. ibid. Anna gcasan chaoll Chumhang
eidir dha Bhalla. Ubi neque ad dextram, neque
ad sinistram poterat deviare. ibid. Do tharrla air
e nait nar bhfeidir ris tetheamh, no imeacht. Nir
bhfeidir ris dhul ar aighe, do bhrigh go raibh an
Taingheal anna shligh, re Cloidheamh osa Cheann.
Ni mo no sin, bfedir ris dhul ar ais o chuinge na
sligheamh. Nir bhfeidir dho imeacht daon taobh,
o uirde na Mballuidh. Neque ad dextram neque
ad sinistram. ibid. Oh, is cruaidh an Cas so,
anna raibh Balaam; ni raibh imeacht aige do thaobh

ar bith, agus gan Fear a chughanta re faghail. An
ni ceanna, deiridh do Bhalaam, eiridh go laithe-
amhail don pheacach a Bpunc an Bhais. Oir bi se
ar siubhal a sligh na beatha, mur Bhalaam, a naighe
tola De, no go dtig fo dheireamh anna
Phuinc chaol Chumhang ud, a ta eidir an Aimsir
agus an Tsiorruidheacht. Inter angustias hujus
saeculi, et alterius. Raulinus. Do chidh an sin
Cloidheamh an cheirt Neamhdha osa Cheann, agus
fhobhar agus a ruinn a neinfheacht ag bagairt air, fo
an bpeacamh. Evaginato Gladio. Go de dheanfas tu
an so, a pheacaidh mhalluidh, nil imeacht agad
do thaoh ar bith; ni fedir leat a dhul ar ais, no
bheth Beo a righis, da maill leat e; do bhrigh,
go bhfuil do Chorp Claoite, an tsligh cumhang;
Dia dioghaltach, agus a Fhearg os do Cheann.
Go doile, ca racha tu, no ca dteithigh tu? Quo
a facie tua fugiam? Psal.138. Oh, a pheacaidh
mhalluidh, a ta briseamh Aitheanta De riamh o
Rugamh thu; Nait Urrnaigh agus Aithridh, bhios
tuca do Mhionna Mora; Nait Gradh De, no do
Cnomharsann, a ta Baite a Ngradh an Tsaoghail
so; Do ni Camra dod Cholainn re Druis agus
Adhaltranais; chaillios do Mhaoin, agus do Shub-
stainte, do Shlainte, agus do Reasun, re Craos,
agus Misge; nach stopann o Bhreaga, no o Chul-
chaint, o bhriseamh Saoire, no Troisge; gur be
do Stuideur cinnte, Fearg De do thilleamh; Dha
bhfoscolugh Dia nois do Shuile, ionnus gur leur
dhuit an phiriacal, agus an dainseur anna mbeidhir
a Moment an Bhais, an feidir a radh, nach bpleasg
fudh nois do Shuile re iomad Deora agus Aithridh?
An feidir a radh, nach reabpugh hucht re Croidhbhrugh
agus doilghios, fona huilc do rinnis?
Dearc air St. Hilarian ar bharchreatha a Bpunc an
Bhais, tar eis a bheth deith agus tri-fichit Bliaghain
ris fein air an Fhasach, a molamh De, agus a dean-
amh leas Anama; agus gan Deadach air, an seal

sin, acht Sac garbh; nach raibh atharamh Leab-
tha aige, acht an Talamh cruaidh lom-fhuar;
agus gur be a loistin, an fad sin, Mur dhear-
bhuidhios St. Hierom. Uaigh Thalamhan, agus
gur chosamhla i re Uaibh dhuine Mhairbh, no
ionad comhnuidh dhuine Bheo. Dearc air Ar-
senius Magnus, agus e uile ar bar-chreatha, ag
smuaineamh air an Bpunc ud, tar eis gach Pian
agus cruatan thug dho fein, re Trosgamh agus
Urrnaigh ar feadh a bheatha. Dearc air an Abba
Naomhtha Elias ag dul an eugcruth, re iomarca
Eagla roimh chontabhairt an Phuinc ud. O! a
Chairde gradhach, agus a lucht Eisteacbt, dearcaidh
air bhur mbeatha fein, agus air bheatha na Naoimh
ud, agus chife sibh, gur mo an tabhar Eagla a ta
agaibhse, mile Uair na acasin roimh an Mbas.
Chaith siadsan a Saoghal agus a mbeatha a Seir-
bhis De; Acht se chaith sibhse bhur Saoghal a
Seirbhis an Diabhail, agus na Colla. A ta Muire
Bhantiaghearna, an Chuirt Ainglidh, agus Naoimh
Pharrthais na lucht dlighe pleadail air son na
Naoimh ud, a Bpunc an Bhais; Acht ni chuirfidh
aird no binn oraihbse, acht uard is chuir sibhse
orrtha-san, re linn bhur slainte. Tiuca siad go fonnbhur
naraicis anmana na Naoimh ud, anna mbreth a
seilbh na Glorie, Acht se thiucas sluadh Deamhnaigh
naraicis bhur Nanamasa, acht mur leasaidh sibh
bhur mbeatha, agus mur ndeunaidh sibh an
Aithridh. Pones eos ut Clibanum ignis, Dominus
in ira sua conturbabit eos, et devorabis eos ignis.
Psal.20.

Ag teacht don Easbol Pol go Cathair Troas,
do chruinnidh Poball an mhor daoine na thimch-
ioll, agus bhi dha dteagasg, no go dtainc cuid
mhor don Oidhche. Protraxitque Sermonem usque
ad mediam Noctem. Act 20.7. Do thuit
Collamh trom air Bhuachaill Og, dar bhainim
Eutychius, ar mhodh, gur thuit on Teach-ba

anna Talamhan, agus gur Marbhugh e. Do
scanraigh an Pobal go hiomlan, agus do stad Pol
da Sheanamoir. Acht Easbuil ro Naomhtha,
go das nach gcriochnann tu do Theagasg? Go de
bheir ort a bheth nois ag stad, agus gan an Poball
leath shasta? Bheir St. Chrisostom freagra dhearg-
snuidh air an Gceist so, go ndearnaigh an Marbhan
ionad Phoil, agus gur lor do Sheanamoir Bas an
Oganuidh so, ann neamh-chinnteacht na Huaire,
fuath an Tsaoghail, agus an Aithridh do Theagasg
dhuinn. Pro Doctore casus fuit. Oh, maise,
go de liacht Duine gheibh Bas obann go laitheamhail
os bhur gcomhairse, agus nach ndean sibh urad is
conscrudh dha Cheann. Nach coimhneach libh
gur Bas fuair bhur Nathaireacha agus bhur Math-
aireacha, agus bhur sinser uile? Nach bhfaicionn
sibh bhur lucht gaoil agus bhur gcomharsa faghail
Bhais go laitheamhail air gach taobh dhibh? Maise,
nil Bas dhiobh so, nach Seanamontaidh e, theug-
asgus dibh, fuath thabhairt don bpeacamh, bhur
mbeatha leasamh agus an Aithridh a dheanamh.
Pro Doctore casus fuit.

Dearbhuidhan Scrioptuir Diadha go ndearnaigh
cnamha an Phatriarch Joseph Seanamoir agus
Faisidine tar eis a Bhais. Et ossa ejus visitata sunt,
et post mortem prophetaverunt Eccles.49.18. Ag
imtheacht don Phoball Adhbra as bruid na Hegyp-
te, thug Maoise na Cnamha so leis. Do bheir Lyp-
pomanus fo dear an so, go dtug an Mhuinntir bhi
Egrionna ualaidh throma Dor agus Dairgiod, agus
Dolmhaithios na Hegypte leo, agus nach rug Maoi-
se, mur do bhi se Crionna, Dionnmhughas leis,
acht Cnamha Joseph. Tulit quoque Moyses
ossa Joseph secum. Exod.13.19. Oh! Go de
mheud an Churaim agus na Muirne bhi ag Maoise
fo an Taisge so? Chuir Cofra costasach na dtim-
chioll, agus dumchair iad neinfheacht re Airc an
Chunnarrtha, agus do niamh siad Seanamoir laith-

eamhail dho. Et post mortem prophetaverunt.
Acht go de mur bhfeidir ris na Cnamha loma so
Seanamoir do dheanamh? No go de an Teagasg
do niamh siad? A ta, a Chairde, an Uair a fois-
ceoltuidh an Cofra, anna raibh Teaise agus Cnamha
an Marbhain, do Chriothniomh an Poball roimh
an Mbas, mile Uair nios mo, no dha mbeth siad
ag Eisteacht ris an Tseanamontuidh bo chomasuidh
ar bith. Do bheireamh feuchaint air Chnamha
Criona an Marbhain so orrtha, umhlamh do Dhia
bhi cho comhachtach sin, agus go mfeidir ris an Beo
dheanamh Marbh, agus an Marbhan dathbheoadh.
Do bheireamh feachaint air Luathramhan
Joseph orrtha, neamhshuim a dheanamh don
Tsaoghal, fuath thabhairt dona lochta, agus a
mbeatha leasamh. Do Theagasgamh an Luathra-
mhan so dhoibh subhailce eugsamhail na humh-
lacht; do bhrigh, a Nuair a dhearcaidis orrtha,
go Gcoimhneochadais gur Luathramhan a Mathair,
agus gur ann Luathramhan tionntochar iad. Anna
bhfocal, bheireamh feachaint mhinic air Chnamha
loma Joseph orrtha a mbeatha mhiriaghalta leas-
amh, agus an Aithridh a dheanamh; ar mhodh,
go dtaibhsior dhamh, go gcluinim na Cnamha
loma so Joseph ag muidheamh agus ag broslamh
an Phoball Adhbhra go minic. Paenitentiam agi-
te; paenitentiam agite; Deanaigh an Aithridh.

Ni gan abhar, nach dtugann Dia fios na sgeula
don Duine, air an Lo no air an Uaír gheabhus se
Bas; ionnus, mur deir St. Aug. go mbeth se
ollmhuigh fo chomhair an Bhais gach Lo agus
gach Uair. Latet ultimus Dies, ut observentur
omnes Dies. St. Aug. Hom.13. Dha mbeth fios
ag an bpeacach air La no air Uair an Bhais, leigfi-
udh srian re nanmhianta, ni rachamh sgith air, acht
ag deanamh an pheacaidh, agus ni chuirfiudh
umhail no aird air an Aithridh, no go dtigeamh
an Lo so. Dha mbeth fios ag an fhirein air Uair

an Bhais, dheanfudh faillidh dona Deghniomh-
arrtha, bheth nios mainneachtuidh annsa loirghni-
omh, agus a siolchur na subhailce. Maise, da
bhrigh so, ni thugan Dia fios no sgeula don Duine
air an Lo ud, ionnus go dtiurfudh an peacach cul
dona lochta, go mbeth an firein dithchiolach annsa
Chrabha, agus ionnus go mbeth na peacaidh agus
na firein reidh, ollmhuidh, fo chomhair an Bhais
gach Uair agus gach Am. Latet ultimus Dies,
ut observentur omnes Dies. Oh, a Dhuine
bhoicht, a ta baite riamh annsna peacaidh, dha
mbeth fios cinnte agad, gur be Niu do La deigh-
neach; da mbetheadh dearbhtha go bfuidhtheadh
Bas fo cheann beagan Uairibh, is ditchiollach a
bhetheadh, gan amhrus, ann leas Hanama do
dheanamh. Bheurfa Aisioc gan mhuill a gcuid na
Comharsann; bheurfa maitheamhnus dod Naimhde;
chuirfeadh fios ar Shagart eolach cneasta,
dheunfa Faoisidin iomlan ann do pheacaidh, Ghul-
fea agus Chaoinfea, Sgreadfa air Dhia, dheanfa
an Aithridh. Nil ni dhe so nach ndeunfa, ar
ndoith, da mbeth fios agad, gur be so do La
deighneach. O, Maise, a Chriosdaigh, an dith-
chioll ceanna dheunfa air an Ocaid ud, dean a nois
e, agus gan Fhios agad, nach i so Huair dheigh-
neach; agus gur uime cheilios Dia fios na Huaire
ort, ionnus go mbethea ollmhuigh gach aon
Uair. Latet ultimus Dies, etc.

Chuala sibh a nois, go de mur thairingios
coimhne an Bhais an peacach anna Haithridh.
Eistidh annsa dara Pt. go de mur ghluaiseas sinn
anna ndeghniomharrtha.

2. Pt. Cia go raibh an Faigh falsa Balaam na
Dhuine mhallaidh miriaghalta, agus na threatur-
ach naighe De, nir mhor ris, air a shon sin, Bas
na bfirein dfaghail, agus Dechrioch a chuir air a
bheatha; agus da dhruim so, ag feachaint La airidh
do Mullaigh Cnuic, ar Chlainn Israel, dubh-

airt se na Briathra so. Moriatur Anima mea
Morte justorum, et fiant novissima mea horum
similia. Num.23. Do bhi beatha an Duine so
go holc, cia gur mhian ris Bas maith dfaghail.
Bo mhian ris a bheth na pheacach ar feadh a
Shaoghail, agus na Naomh a dul an Bais. Oh, ma
thruaighe, go de liacht Balaam nois air an
Tsaoghal so, bhios da nunfairt fein, mur na Muca,
a muilleoig an phecaidh, agus re ar mian Bas
Naomhtha, beannaidh dfaghail? Go de liacht
Duine Uaibhreach, Santach, Druiseamhail, Mor-
mhionnach, Bruidhneach, Breugach, Bradach,
nar stop a riamh o ghne ar bith peacaidh, agus na
dhiadh so agus uile, nach mor leo an Luach saoth-
air ceanna dfaghail, fuair na Mairtiridh, dhoirt a
gcuid Fola ar son a Gcredidh Moriatur Anima,
etc. Ni neamhchosuil iad so re Oglach, air ar
cuireamh ceist; Cia aca bfearr ris a bheth na Righ
chomhachtach Shaibhir mur Chraesus, no na Dhuine
bhocht, mur Shocrates? Bhfearr liom, ar se, bheth
ma Chraesus re linn mo Bheo, agus mo Shocra-
tes, re linn mo Bhais. In vita Craesus, in morte
Socrates. Mura gceanna, ni mor re Criosdaigh-
the na haimsire so bheth na Ndrunceiridh, na
Striopacha, agus na Ngadaighe re linn a Mbeo,
agus re linn a Mbais a bheth na Naoimh agus na
bhfirein. Oh, is se so an mian eugcrionna, se so an
Duil gan tairbhe. Is fior, gur feidir do Dhuine,
De-bheathach Droch-bhas dfaghail, agus a Lung
a bhathamh a gcuan an Bhais, tar eis thiacht sa-
bhaillte go di sin. Is feidir, mura gceanna don
bpeacach is mo ar bith, tiontogh air Dhia re linn
a Bhais, agus a shlanamh; mur deiridh do Ghad-
aigh na Laimhe Deise. Gidheadh go coitchionna
(beir grim air so, a Chriosdaigh) agus go formhor,
beidh an Bas mur an mbeatha, Qualis vita, finis
ita. Agus go tuige? A ta, go bhfuil an Bas agus
an bheatha cho gaolmhur sin, go bhfreugruid a

cheile, ar mhodh, ma bhionn an bheatha go
maith, beidh an Bas go maith; agus ma bhionn an
bheatha go holc, beidh an Bas go holc. Da
bhrigh sin, cia be re ar mian fios a bheth aige,
go de an Bas gheabhus se, nil aige, acht dearcamh air
a bheatha, agus biadh se cinnte go formhor, go
mbeidh a Bhas mur a bheatha. Ei non bonus est
finis, cui semper mala fuerit vita; e contrario vero,
qui bene vixerit, bene moritur. D. Heironim. ad
Damasum.

Ma shiubhalaim measg scaile an Bhais, ni
baoghal damh olc, air Davidh an Righ. Si am-
bulavero in medio umbrae mortis, non timebo mala.
Psal.22.4.

Acht go de is Scaile don Mbas, a Chairde? A
ta an bheatha, deir St. Aug. In medio umbrae
mortis, id est, in medio hujus vitae, quae est um-
bra mortis. Bi an scaile cho cosamhail sin ris an
ni dar scaile e, Ar mhodh, nach mbionn scaile an
Chapuill ag au Duine, no scaile an Duine ag an
Gcapull. Mura gceanna don Mbas, agus don
mbeatha. Agus da bhrigh sin, ma bhionn, an
bheatha Naomhtha righalta, beidh an Bas bean-
naidh taithneamhach; agus ma bhionn an bheatha
mallaidh miriaghalta, beidh an Bas damannta
Diabhalthuidh. Ei non bonus est finis, etc.

Teagasgaidh an Teasbol Pol go soileur an
fhirinne so, ag cur beatha an Duine a gcomh-
chosamhlacht re aimsir na curuidheachta, agus
an Bas re aimsir na buana; ad radh, go mboinfiudh
an Duine re linn a Bhais, gach ar chuir se re linn
a Bheo. Quae seminaverit homo, haec et metet. Gal.
6.7. Ionnus go mboinfiudh Duine Cruineacht, is
coir dho Cruineacht do chur. Quae enim semina-
verit, etc. Mura gceanna, a Chriosdaigh, an te
chuirios ar feadh a bheatha Siol an Uabhair, na
Sainte, na Gadaigheachta, an Fhuatha, na Feirge,
na Mionn Mor, agus an Ithiomra, boinfidh re lin

a Bhais, toramh na mallacht agus na locht; Mura
ta, Pianta siorruidh Iffrinn. Ar an modh gceanna,
an te chuirios re linn a Bheo, Siol na humhlacht,
na foighide agus na Cathranacht, boinfe re linn a
Bhais Toramh na Subhailcibh agus na mbeannacht,
mura ta. Gloir agus ibhinios Fhlaitheamhnuis.
Quae seminaverit, etc.

An Leighion so Theaguisc an Teasbol Pol,
Teagascuidh mura gceanna na Heasbuil eile, ni he
mhain re Briarhra, Acht fos re gniomh agus som-
pla. Agus da dhruim so, goiridh St. Hilarius siola-
doraidh na siorraidheacht diobh. Satores aeterni-
tatis. Banann Oidhche agus La dona Heasbuil
ag imtheacht ar feadh an Domhain, ag Siorghul,
agus ag Siolchur. Euntes ibant et flebant, mit-
tentes semina sua. Psal.25.6. Acht go tuige
na Heasbuil bheth Siorghul mur so? Oh, faraor,
ni nach ndean tusa; a ta, a caoineamh a bpeac-
aidh. Go deile, go de an Siol do chuireamh
siad? A ta, Siol an Creididh, ag Teagasc an
Tsoisceil; Siol na Cathranacht, na Hurrnaigh,
an Troscamh, agus gach Subhailce bhi riachta-
nach aca fein, no ann slanamh an Phobuill. Agus
do bhrigh gur chuireadar re linn a Mbeo Siol na
Ngrasa agus na Mbeannacht, bhoineadar re linn a
Mbais, Fomhar na Gloire a Bhflaitheamhnus. Ve-
nientes autem venient cum exultatione portantes
nanipulos suos. Psal.125.27.

Scriobhudh Joannes Torres, air Fhalsunach
airidh, chuaidh ann Aonaigh cheannach Asail;
tar eis a bheth cuartamh dho nunn agus a nall,
dfiafraigh Oglach dhe fo dheireamh, go de bhi
se dhiarruidh? A ta me a giarruidh Asal, ar se;
Nach sin go lor dhiobh as do chomhair, ar an Tog-
lach. Ni he a leithid so a ta me dhiarruidh ar
an Falsunach, Acht Asail air a mbeidh Earbull
breadh sciomhach na Peacoige. Ar mire ta tu,
ar na Toglach. Ni me ta ar Mire, ar ah Falsun-

ach, acht sibhse na peacaidh, re ar mian Earbull
dhealrach na Peacoige, mura ta De bhas, a bheth
air bhur mbeatha bhruideamhla, mhiriaghalta.
Agus ca bhfuil Mire ar bith is mo do Dhuine no
shilstion go bhfuidh se Tuarastal gan a thilleamh,
go mboinfidh se Cruineacht na Ngrasa re linn
a Bhais, nar chuir a riamh, Acht Cogal na locht
re linn a Bheo? Go bhfuidh se Bas maith, tar eis a
bheth riamh na pheacach? Ma gheibh, is breugach
St. Pol, dhearbhuidhios dhuinn, go mbeidh an Bas
reir na beatha. Quorum finis erit secundum Ope-
ra eorum, 2 Cor.11.

Mur sin, gach aon re ar mian Decrioch chuir
air a bheatha, glachamh se comhairle St. Aug.
Conscende tribunal mentis tuae, et esto Judex.
Te steach go cloiseud Hanama, goir do Chonsias
an cuntuis, agus breathnuigh, go de mur dum-
chair tu thu fein an Toige, a meodhan Haoise
agus ann harsuidheacht. Ann raibh tu umhal do
dhlighe De; no tathaidheach air na Sacramente?
Ar leigh tu faillidh an Hurrnaigh, no ansa Naifri-
onn? A ndearrna tu eugcoir air do chomharsuinn
anna chlu no anna Mhaoin; agus ma rinnis, an
dtug tu sasamh annsa dolaigh? Anna bhfocal, ar
iomchair tu thu fein mur is coir do Chriosdaigh
thaobh De, agus na Comharsan? Conscende Tri-
bunal mentis tuae. Ma gheibh tu a mach go raibh
do bheatha go holc, agus go bhfuil amblaigh a
lathair, agus nach ndearna tu riamh Aithridh
no Lor ghniomh. Bi cinnte lan dearbhtha, a deir an
Doctur Oirdheirc St. Bonaventure. Go mbeidh
do Bhas damanta, malluidh, agus gur be Iffrionn
deireamh do chursa. Hoc teneo, hoc verum pu-
to, quod ei non bonus finis erit, cui semper mala
fuerit vita. De contemp. saeculi.

Do chuir an Timpire comhachtach Caesar Au-
gustus Siege re Cathair Pherusium, agus tar eis
a gabhala re neart, cheann nar umhlaigh an Baile

dho air an cheud Shumons, thug Ordamh gene-
rallta, a raibh annsa Mbaile so chuir uile ionn Bais.
Moriendum est. Thainic Muinntir an Bhaile, ei-
dir Fhear agus Mhnaoi lathair an Impire so, cuid
diobh re preasantuidh Mor-luaich, an chuid eile
Sgartuidh agus a Garrtha, Gul agus a Caoineamh
ag iarruidh ceathreamhna, a Nanam do Sparail.
Ni raibh gar ann; ni bhfuar Atharamh do Fhreag-
ra, acht go gcaitheamh siad uile Bas dfaghail.
Moriendum est. Maise, a Chairde, na Briathra
ceanna dubhairt an Timpire so re Muinntir Phe-
rusium, deirimse libhse e Niu, mur theachtaire o
Dhia, go dtug Ard-Impire an Domhain breth
Bhais bhur naighe, agus nach bhfuil imeacht ag
neach dha mairionn on mbreith so. An Righ, an
Prionsa, an Bocht agus an Saibhir, an Teagluis-
each agus an Tuata; Caithfe uile Bas dfaghail.
Moriendum est. O Maise, a pheacaid, os ni
cinnte an Bas, go das nach stiurann tu do bheatha,
reir dhlighe De, mur aon ag a mbeth Suil re Bas
Uair eigin? Si es mortalis, vive ut mortalis.
Go das go bhfuil tu dul air haighe, agus ag cranramh
annsna lochta amhail is nach mbeth Dia thuas,
no Iffrionn Shios, no suil re Bas Uair eigin agad?
vive ut mortalis.

Tionntaidh ort fein, a Chriosdaigh, agus tabhair
rabha minic dhuit fein, ag radh Brithra an Im-
pire ud, Caithfe me Bas dfaghail. Miriendum sic est.
Ma bheir cruatan an Tsaoghail, no imiortus an
Diabhail ort, cuid na Comharsan do shantamh.
Abair leat fein, go croga, seasmhach, ni Shanto-
chad ni dheanfus dioghbhail dom Anam, agus
gan fhios agam, ca fada mo theurma air an
Tsaoghal. Moriendum est. Ma thairgionn an
Cholann do chlaonamh ann Misge, ann Druise,
no Feirge; Meamhruidh na Briathra ud ann hinn-
tinn, caithfe me Bas dfaghail, agus mucha siad
teas na Hantola. Moriendum est. Ma thairgionn

an droch Chuideachta re na Nimpigh, no re na
ndroch Shompla, do tharraing anna pheacaidh:
Abair go ladair, seasmhach; ni racha me dtreus air
Dhia, agus gan fhios agam ca fhad uaim La an
chuntuis. Moriendum est. Ma chuirionn an Spio-
rad Naomhtha an Desmuineamh an do Chroidh,
Aisioc a thaibhairt a gcuid no Comharsan, buaidh
a bhreth air gach leannan peacaidh da bhfuil tu
tucca, an Aithridh a dheanamh. Freagair e gan
mhuill, do brigh, go mfeidir, gur be sin an rabha
deighneach bhearfudh dhuit. Moriendum est.

Criochnocha me an comhra so ris an Mbas
Damanta fuair Prionsa na Salerno, reir mur Scrio-
bhus an Tathair foghlumtha Damianus air;
Do chonairc an Prionsa so Lasarach neamhghnathach ag
eiridh as Cnoc Etna, agus dubhairt se ris an Mhuinn-
tir do bhi na thimchioll; Is gearr no go bhfuidh Duine
comhachtach eigin Bas. Do bhi an Prionsa so
annsa nam gceanna Baite a bpeacamh na Colla,
agus tuca do niomad lochta. Nuair a thainic an
Oidhche, chuaidh a Chollamh re na Mhnaoi
luighe, agus an Oidhche ceanna, gan fiu an Tinnis
fein do rabha, do fuair Bas Obann. O dhuibhe-
gan bhreithe De! An Uair a shil agus mheas an
Prionsa ud gur an Duine eile thainic an rabha so,
agus nach chuige fein: Is an sin thug an Bas an
ionsaigh dhibheirgeach, dhioghbhalach air. Feach-
aidh re truaidhe, a Chairde, an staid anna bhfuair
e. Cia deirfiudh ris an Uair a chuaidh a luighe,
nach neireochudh se slan? Cia deirfiudh ris, go
rachamh se an aon Phunc a mhain on leabuidh go
Hiffrionn? Maise cia aige bhfuil fios nach neireo-
chuidh an ni ceanna do dhuine eigin da bhfuil
an so lathair? An bhfuil leusa na teurma airidh ag aon
Nduine agaibh air Anam, Acht urad ris an Bprion-
sa ud? Nil, gan Amhrus, agus da bhrigh sin,
acht mur mian libh an Bas bhreth faill oraibh
mur rinne leision, bigi go cinnte ollmhuidh fo

chomhair an Bhais. Acht mur mian libh bheth
rannphairteach a Bpianta siorruidh Iffrinn, anna
bhfuill an Prionsa Mifhortunach ud. Na Col-
luidh, agus leanan peacaidh fo bhur Gconsias. Anna
bhfocal, a Chriosdaigh, a ta tu a staid pheacaidh
Mharbhtha, no nil? Ma tair, fiafruighim dhiot
an e do thoil Bas dhfaghail ann? Deurfa tu, gan
amhrus, nach e; maise go deile? Cad fo ar mian
leat bheth Beo anna staid, ann nar mhaith leat Bas
dhfaghail? Ni cinnte Dia bheth thuas na gur be
Iffrionn is loistin do gach aon gheibh Bas ar staid
pheacaidh Marbhtha. A ta se dearbhtha go bhfuidh
tusa Bas; A ta se neamhdhearbhtha an Ait, an
Modh, no an Uair a gheabhair e. Mur sin, Nuair
nach bhfuil aon Uair saor agad o chontabhairt,
deun maith don Uair a ta lathair agad, anna bhfuil
an Trocaire Neamhdha da farail fein ort. Acht
nil Trocaire na Pardun re faghail gan an Aithridh,
da bhrigh sin, buail hucht, sil do Dheor, biadh
Fuath agus Grain agad air an bpeacamh, abair na
Briathra so. O, Thiaghearna De, a Shlanaitheoir,
agus a Chruthaigheoir, Ghradhaighim thu os ceann
gach ni; Goillidh oram o Chroidh Fearg do chur
ort, agus geallaim dhuit go seasmhach re Cugh-
namh do ghrasa, gan Fearg do chuir ort o so
suas, agus loir-ghniomh do dheanamh ansa Nolc
do rinnios. Pardun, a Thiaghearna, Pardun don
Bpeacach bocht so. Benedictio Dei Omn. etc.

SERMON XV.

Against Swearing.

Ante omnia autem Fratres nolite jurare.

Os Ceann a nuile ni, a dhearbhrathaireacha,
na tugaidh Mionna Mora. Briathra an Spiorad
Naomhtha ag St. Seum. ansa 5.cab.12.v.

Bheir Criosd Ursceul dhuinn ag Matha, ansa
13.cab. air Ehear-tuighe, ehuir Cruinthe-
acht mhaith ann Ithir; agus go dtainic a namh-
uid ar shiubhal Oidhche, agus gur chuir se Cogal
measc na Cuineachta. A Nuair bo mhian re na
Sheirbhisidh an Cogal a phiocamh, agus a dhi-
bert Aistidh, chrois se ortha sin da dheanamh, no
go dtigeamh La an Fhomhuir, acht an sin, diarr
orrtha beirtinidh dheanamh don Choghal, agus a
Losgamh. Aligate ea in fasciculos ad comburen-
dum. Matt.13.

Se chialluighios, a Chairde, an Fear-tuighe
so an soisceil, Dia uile chomhachtach; Se chial-
luighios an Chruineachta so chuir se a Nithir na
Heagluise, ni he mhian, na Daoine Debheathacha
cneasta. Acht fos, gach sligh agus gach meadh-
ain eifeachtach thug se dhuinn re haighe ar slan-
aigh; mura ta iomadulacht na Grasa, na Subhailce,
agus na Sacramentidh; Se chialluighios an namh-
uid ud, thanic ar shiubhal Oidhche, agus chuir
an Cogal measc na Cruineachta, an Diabhal,
chuirios annsa Neagluis ni he mhian, na Droch-
dhaoine, Droch-bheathacna, acht fos na peacaidh,

na dubhailce, agus na lochta. Venit autem inimi-
cus ejus, et super-seminavit Zizania in medio
Tritici. Matt.13.c.

Oh, a Chairdc, go de feabhus na Cruineachta
chuir Iosa Criosd ionn bhur meascsa? Go de liacht
meadhain eifeachtach thug se dhibh re haighe
bhur slanaigh? Ca mheud Uair spreug se bhur
Gconsias re na Ghrasa, na peacaidh sheachna, an
Aithridh agus ann Urrnaigh a dheanamh, an
Fhaoisidin do Thathidh, agus Corp Chriosd a
ghlacamh? Acht mo mhile urnaighe, go de liacht
Uair thig an Namhuid an Diabhal agus chuirios
Cogal an pheacaid bhur Measc. Agus ma chuir
se riamh an Cogal so, se mheasuim, o thus an
Tsaoghail go di nois, nach ar bhfeidir ris a chur
nios minicidh, agus nios iomadamhla no air a nuair so.
Ar nabhar a nam ar bith dha dtanic a riamh,
ar bhfedir ris na lochta bheth nios ioma-
damhla, na dubhailce nios coitchionna, na peac-
aidh nios madramhla, no air a Nuair so? Et quo-
niam abundavit iniquitas, refrigescet Charitas
multorum. Matt.24.12.

Acht measc gach peacaidh chuirios an Diabhal
eidrinn, a ta aon pheacamh a mhain ann, o nach
bhfuil Og, na Sean, Uasal no Isiol saor, mura ta
peacamh na Mionn Mor. So an peacamh dham-
nuighios na millte Anam, agus tharaingios iad go
Hiffrionn. So an peccamh shlugus na Leanaba a
neinfheacht ris an gcidh; Is luaithche bhios fios
aca a Nanam a thabhairt don Diabhal, no do Dhia,
agus no iad fein do Choisreagamh. A ta Beul gach
Duine cho deunta agus cho cleachtach sin air
Mhionna Mora ar an Uair so; ar mhodh, nach
dtig leo Sceula dinsin, no Focal Sugurtha radh
gan Mionna Mora; Nach dtig leo ceist a chur,
no freugra thabhairt urrtha, no soirt gnothuidh
ar bith do dheanamh gan Diabhal, no Dheamhan
Droch-ite, no droch-athchuinge bheth air a Thu

no air a Dheireamh. Nil Duine ann a nois, is
Comasuidh agus is fearamhla, no an te is mo
do ni Blasphem air Dhia, agus mallamh air fein.
Nil peacamh ar bith eile do ni an Duine, nach
mbionn naire no scath air fona dheanamh go fo-
scailte, acht an peacamh so; Acht mheasfa go bhfuil
Onoir mhor dho, no luach-saothair re faghail aige,
cheann athuis agus masla thabhairt do Dhia gach
Uair don Lo. Ata gan amhrus luach-saothair re
faghail aige; Acht se luach-saothair e, an Teanga
mhallaigh ud bhios maslamh De, bheth dha Doth
agus dha Losgamh a Mboirb Theinnte Iffrinn.
Alligate Zizania in fasciculos ad comburendum,
etc.

Maise, os peacamh na Mionna Mora, at a cho
iomaduil agus cho dioghbhalach so; Is mian liomsa
niu tuadh an Tsoisgeil chur air fhreimheach an
Chrainn mhallaidh so na Mionn Mor, mur shuil go
dtiucamh liom a dhibert as Gardin na Heagluise.
Ni thairgfios me dhenamh, tar eis ma Comhra
ruinn ann dha Pt. A ta Toramh an Chrainn so
na Mion Mor, go holc, do bhrigh go bhfuil se peac-
amhlach. Sin an cheud Pt. A ta se go holc, do
bhrigh, go dtairnionn dioghaltus De air an Mhuinn-
tir bhios tuca dho. Sin an dara Pt. Acht do
bhrigh, gur Crann e so sgar a gheuga cho far-
suin sin, agus chuir a fhreimheach cho daighion
sin a Gcroidhthe na Ndaoine, ar mhodh, gur re
Mor-chomhachta De a mhain, is feidir a dtarraing.
Maise mur shuil go ruinnfiudh se na Comhachta
so liomsa a Niu, anna Chrainn so do dhibert,
tugamaoid aighe ar fein re ederghuidhe na Maigh-
dine Muire, ag radh an. Ave maria, etc.

1. Pt. Ni feidir, a Chriosdaigh, dha mbeth fos
ag na Daoine, go de an ni e an peacamh, no an
dioghbhail thig as, go mbeth siad cho licthe an-
na dheanta agus a ta siad; agus go speciallta pea-
camh, ann nach bhfuil pleasur no tairbhe ar an

Domhan don Duine, mur a ta peacamh na Mi-
onn Mor. Is se is peacamh ann, smuaineamh
Briathar, no Gniomh, do nithior naighe tola no
Aithne De. Dictum; factum, vel concupitum
contra legem Dei. Peacaidh an Duine o smuain-
eamh, a Nuair a smuainidhios air dhroch ni, agus
bheir se toil anna dheunta, dha mbeth comhachta
aige. Cia be dhearcus air Mhnaoi, deir Criosd
ag Matha, agus shantuidhios anna Chroidhe
cuid do bheth aighe dhi, ar son nach ndean se an
Gniomh a ta se, ar a shon sin, cionntach a bpeac-
amh na Druise. Qui viderit Mulierem ad con-
cupiscendam eam, jam maecatus est eam in Corde
suo, Mat.5. Peacaidhmid o Bhriathair re Mionna-
eithe, agus Breige, re Culchaint, agus ithiomra,
re Blasphem, agus Mionna mora. Agus peac-
aidhmid o Ghniome, a Nuair do nimid na Droch-
ghniomharrtha a ta toirmisce orainn o Dhlighe
De, no na Nadura. Nois, dha gcuirthidh uilc an
Tsaoghail uile air aon bhall, mur a ta, Tinnios,
agus Eslainte, Bodhtaineacht, agus Anrodh, Plaigh,
agus Gorta, Scanail, agus Droch-mheas: agus
gach Olc eile dar bhfeidir re inntleacht dhaonna
thuicsint no smuaineamh; ni fiu brodh iad, nil
ionnta acht Sugramh, bharramh an uilc agus na
dioghbhala do ni aon pheacamh a mhain marbhtha
do Nanam. Agus go tuige? A ta, go dtiontaidh-
ionn an peacamh marbhtha an Duine is aille agus
is onoraidh ar bith, ana bheth Uiriseall, Diblidh,
Tarcuisneach. Nait a bheth na Mhac ag Dia dho
ris an mbasteamh, agus ris na Grasa, go ndeanann
Oidhre air Iffrionn, sclabhuidh agus mac don Dia-
bhal dhe. Caillidh se ris an bpeacamh, toramh na
Hurrnaigh, an Troisge, agus gach Deghniomh
eile do ni se. Dibribh an peacamh na Grasa, na
subhailce, agus tiolaca an Spiorad Naomh as a
Nanam. Qui peccat in uno multa bona perdit.
Eccles.9.18. Tionntuidh an peacamh an

Tanam ona beth na Phearla Uasal aluinn, reir Iomh-
haigh agus chosamhlacht De, anna beth na Peist
fhuathmhuir, ghlunmhuir, air choma, agus air
chosamhlacht an Diabhail. Argentum tuum ver-
sum est in Scoriam. Isaiae 1. Marbhuidh an peac-
amh marbtha an Tanam, marbhuidh na ceudfa
loitidh an tuicse; anna bhfocal, ris an bpeacamh
caillimid Dia. O Dhuine dhona, do ni an peac-
amh, a Nuair chaillios tu Dia, ni bhionn fios
do bhreise agad; callidh tu an maithios Siorruidh,
ionnmhus na Ngrasa, Oirchiste na Trocaire, agus
gan acht dioghbhail agus eashuidh, reir mur deir
an Doctuir N. St. Aug. a Saibhrios agus a Solas
na Cruinne, gan Dia. Non est mihi bene sine te,
et omnis Copia quae Deus meus non est, egestas
est.

Sin agaibh a nois, a Chairde, solus beg air Nimh
agus air Naduir an pheacaidh, agus ma chruth-
aidhim dibh gur peacamh na mionna mora, ar
ndoith, beidh glunn agus grain agaibh oraibh fein,
foliacht uair is rinne sibh an peacamh so. Ar ndoith,
beidh critheagla agus scanramh oraibh roimhe
dhioghaltus De, fo gach Uair a mhasla sibh e re
bhur dteangha malluidh: Dheanfa sibh, ar ndoith,
Aithreacas annsa bpeacamh so, agus tairgfe sibh
gan tuitim ann nios mo? Acht mur ndeunaidh,
ni thig liom a radh gur Chriosdaighthe sibh, go
bhfuil binn agaibh air ibhnios Parrthais, no tiolla-
muidh ar bith re Trocaire De.

Chuala sibh cheanna, nach bhfuil smuineamh,
Briathar, no gniomh, nithear go toileamhail naighe
Dhlighe De, nach peacamh e, agus go formhor,
gur peacamh Marbhtha e. Maise, acht mur bhfuil
na Mionna mora naighe Dhlighe De, ni feasach
mise, go de an ni a ta naighe. Bheir Criosd ag
Matha annsa 5. cab. Aithne agus Ordamh Dhuinn
gan Mionna ar bith a thabhairt. Ego autem dieo sic
vobis, non jurare Omnino. Agus ni he mhain

go dtoirmiscionn orainn Dia no Criosd thaibhairt
mur Mhionna, acht fos, gan an Taidhir, no an
Talamh, Ceann, no Cos, Cloch, no Maide, thabh-
airt mur Mhionna. Acht go tuge? A ta gur be
Dia chruithid iad, agus go dtaisbeonaid a mhaith-
ios agus a mhor chomhachta. Neque per Caelum,
quia Thronus Dei est, neque per Terram, quia
scabellum est pedum ejus, Matt.5.

Oh a Thighearna, mas cinnte nach bhfuil se
ceadmhach againn, urad agus Creatuir thabhairt
mur Mhionna, go de eireochus don Mhuinntir,
deir go donn dana, Dar Dia uile chomhachtach,
Dar Iosa Criosd, agus a niomad mionna malluidh
eile, nach dtig liomsa a luadh gan Criothnamh,
agus Gruag ma Cheinn eiridh na seasamh. Manam
don Diabhal, agus go mbeiridh se leis me, agus
osa cheann so; clonfidh tu mile, God Damn my
Soul, God's Blood an Wounds, a mbeul na
Muinntire, nach moide go bhfuil nios mo don
Mbeurla aca. Ann dtig libh a radh, go bhfuil siad
so saor o pheacamh, agus ni peacamh is lugh
no Blasphem naighe morgacht agus maithios De?
Ann dtig libh a radh, nach bhfuil siad a staid Dha-
manta, agus nach e Iffrionn deireamh a gcursa, acht
mur leasaidh siad a mbeatha, agus mur ndeana siad
Aithreachus laidir annsa droch usaid so do nid
Dlinm Naomhtha an Tighearna. Ego autem dico
vobis, non jurare omnino. Matt.5.

Leanaidh an Teasbol St. Seum. lorg a Mhaighistir
Criosd, annsa 5. cab. da liter, mura gcrosann
air an Tsaoghal os ceann gach nuile ni, mionna
ar bith do thabhairt. Super omnia autem, Fra-
tres mei, nolite jurare. Na leigemid aon Fhocal
dona Briathra so fo lar. Os ceann gach nuile ni,
a deir se, croisim oraibh mionna thabhairt. Amh-
ail is mur dearfudh se; Ni coir dhibh faoi Phein
bhur Ndamanta, mionna ar bith a thabhairt. Acht
mur dtiurfa riachtanus mor oraibh e; agus an sin

fein, is eigin dibh firinne agus ceart bheth agaibh.
Jurabis in veritate, Judicio, et Justitia. Jer.4.
2.

Nil fios agamsa, a Chairde, go de bhur meas
air raite an Easbuil, acht se shilimse, agus leigh
me ant Seantiomna agus an Tiomna Nuadh, nach
ar bfedir ris peacamh ar bith da ghraineamhla
mur a ta, Feall no Murder, Adhaltranas, no
Gadaigheacht, a chrosamh orainn a mbirathra nios
durachtuidh, no mur chrosus orainn, mionna ar
bith thabhairt. Os ceann gach nuile ni, deir se, na
tugaidh mionna. Super omnia nolite jurare.