An Claidheamh Soluis
Áth Cliath, Meadhon Fóghmhair 24, 1904
Cur na gCrann
Tamall ó shoin do bhíodh “An Poc-
aire” ag scríobhadh mar gheall ar
chrannaibh. Ní cuimhin linn i gceart
cad dubhairt sé, acht ar éan-chuma
thug sé comhairle mhaith do Ghaedhilgeo-
iríbh i dtaobh na ceiste seo. Is mór
an truagh Éire bheith chomh maol & tá sí
is dá mbeadh pioc ar domhan de sprid
fhóghanta 'na daoinibh go mb'fhuirist
dóibh a cás a leigheas.
Is amhlaidh mar atá an scéal
againn i nÉirinn, tá an oiread ceist-
eanna le réidhteach againn & is deacair
aire thabhairt dóibh go léir san am
gcéadna. An fhaid a bhitear ag tabh-
airt aire do cheann aca, deintear
dearmad ar cheannaibh eile. Ní fuláir
dúinn ár ndícheall a dhéanamh ar gan
faillighe a chur i n-éin-cheist ná i n-éan
obair a raghadh chun leasa na tíre. Sid
í uair an tsaothair. Is iad na daoine
a thiocfaidh i n-ár ndiaidh-ne a bhain-
fidh toradh ár saothair. Is beag
orainn an té ná cuimhnightheann ortha so
a thiocfaidh 'na dhiaidh. Ar an adhbhar
soin ní misde dúinn an tseisreach a
ghléasadh is an pháirc a threabhadh. Ná
deintear dearmad ar an ama ná ar
cholltar an chéachta.
Do léigheamair i United Irishman
na seachtmhaine seo ghabh tharainn aiste
mhaith chiallmhar ar an gceist seo na
gcrann ó láimh Thomáis P. Ó Nualláin,
M.E. Dob' fhiú do gach éinne a chuireann
suim san gceist seo aiste Thomáis a
léigheamh. Cuireann sé síos go cruinn
tuairme daoine go raibh eólas thar
barr aca ar chrannaibh, ar an méid
airgid a chosnóchadh sé chun riascaigh &
sléibhte neamh-thairbheacha na tíre a chur
fé chrannaibh. Do chosnóchadh sé ó £3
go dtí £8 an t-acra chun na crainn a
chur. I gcionn chúig mbliadhna fichead
annsoin do bheifidhe ag fágháil ó £33
go dtí £78 an t-acra as.
Deir ughdar eile go bhfuil os cionn
cheithre milliún acra de thalamh na
hÉireann fé láthair gan éan-tairbhe
dá fhágháil as. Má tá soin amhlaidh;
& ní fuláir nó tá, is diail an náire do
mhuinntir na hÉireann é. Deir an
t-ughdar céadna ná cosnóchadh sé
puinn thar fiche milliún punt chun
crainn a chur ar an dtalamh so & é
thabhairt chun críche éigin. Fé chionn
trí bliadhain d'eis a churtha do thosnó-
chadh an teacht isteach. I gcionn deich
mbliadhna fichead bheadh díolta go
maith aige as féin.
Is maith linn go bhfuiltear ag cuimh-
neamh ar na crannaibh. Beimíd ag
súil le haistíbh eile ó Thomás Ó
Nualláin. Ní fuláir nó tá sé ag
déanamh stuideir doimhin ar an
gceist. Is éigin an cheist seo a
choimeád os comhair na ndaoine go dtí
go bhféachfaidh ár gComhairleóirí Conn-
taethe chuige go ndéanfar seift
éigin chun maoile na hÉireann a
chlúdugadh. Leanadh Tomás air. Tá
muinntir na Gaedhilge laistiar dhe ar
éan-chuma.
FOCLÓIR STAIRIÚIL NA NUA-GHAEILGE (FNG) / THE HISTORICAL DICTIONARY OF MODERN IRISH
ACADAMH RÍOGA NA HÉIREANN (ARÉ) / THE ROYAL IRISH ACADEMY (RIA)
Is cuid de Chartlann FNG de théacsanna Nua-Ghaeilge an ríomhthéacs seo. www.fng.ie
Tá an téacs seo á chur ar fáil faoi Creative Commons Attribution-NonCommercial- NoDerivs 3.0 Unported License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) Ní bheidh FNG ná ARÉ freagrach as úsáid an ríomhthéacs seo.
Dáta: 18/10/11