An Claidheamh Soluis
Áth Cliath, Márta 05, 1904.

Baramhail an tSeóinín

Sin bliadhain istigh againn an tseachtmhain
seo ar an gCLAIDHEAMH. Tugadh buillí maithe
ar aghaidh ar son na teangadh i rith na bliadhna,
acht is fearr breathnughadh romhat ná dhá
bhreathnughadh 'do dhiaidh, & dhá brígh sin, féach-
aimís romhainn.

Is forusta aithne ó'n comhrádh & ó'n gcais-
mirt atá ar siubhal ó am go ham go bhfuil na
neamh-Ghaedhil & na náimhde ag éirghe faitcheach.
Tá siad ag tuilleachtáil i n-a gcloignibh anois,
do réir a chéile gur connradh é, connradh so
na teangadh a sguabfas gach uile nidh roimhe
leis an aimsir. Briseann an binbh amach
ionnta annsin nuair fheiceas siad chomh teann
& tá an Gaedheal. Tá cuid eile aca so
adeireas: — “Ná bac leó; níl uatha acht
rinnce & damhsa & ceól & greann; nach bhfeicim
cuid aca nach gcaitheadh uair a chluig ag
foghluim Gaedhilge dá dtugtá póg dá gcois
as 'ucht. Ní feicfidhe iad-san i gcraoibh muna
mbeadh an greann & nuair a chasfar an rotha
& thiocfas sé sa saoghail arís a bheith Gallda,
béidh cuid de na connrathóiribh mugadh magadh
so i n-a seóinínibh chomh Gallda liom-sa.
Anois féin is úr-sgéalta Béarla atá siad a
léigheamh & nuair a rachas siad isteach i rang
Gaedhilge uair sa tseachtmhain, de ghrádh an
chomhluadair nó ó thárla gurab é an faision
é, níl fhios aca leis an dara focal Gaedhilge,
'chur i ndiaidh a chéile, ná suim ar bith aca
innti.”

Níl duine a ghreamuigheas go dlúth go craoibh
nach ndéarfaidh go bhfuil cuid de'n fhírinne sa
méid sin, & ní i n-áit é acht i n-a n-iomad áit.
Tá daoine ann a bhíos ag sméaracht tré cupla
focailín Gaedhilge & gan éan-tuigsint aca air
acht an oiread le cúl do chinn; easacht dóibh
uair nó leath-uair sa ló a chaitheamh leis, & fír
a chur ionnta féin.

Seinneadh uachtaráin & leas-uachtaráin na
gcraobh an port soin go mion & go minic ar
feadh na bliadhna so chugainn.