Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Easy Lessons in Irish. (Continued.)
Title
Easy Lessons in Irish. (Continued.)
Author(s)
Ó Gramhnaigh, Eoghan - O'Gramhna, Eoghan,
Compiler/Editor
Mac Néill, Eoin
Composition Date
1896
Publisher
Connradh na Gaedhilge
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
EASY LESSONS IN IRISH. EXERCISE CXV.-(Continued). 675. The word eadh, it. Nach breagh an lá é? Is eadh, go deimhin. An sagsanach é? Ní headh. Is fear maith é. An eadh? The last sentence is equivalent to an fear maith é, and the eadh in the shorter sentence takes the place of fear maith. <L 174> EASY LESSONS IN IRISH. EXERCISE CXV.-(Continued). 675. The word eadh, it. Nach breagh an lá é? Is eadh, go deimhin. An sagsanach é? Ní headh. Is fear maith é. An eadh? The last sentence is equivalent to an fear maith é, and the eadh in the shorter sentence takes the place of fear maith. <L 174> 676. Éireannach Sagsanach, Albanach 677. An Éireannach é sin? Ní headh, is Albanach é, tháinig sé ó Albain indé. Ní Sasanach mise, is Éireannach mé. An rabha- bhar 'sa mbaile indé? Ní rabhamar, do bhidheamar shíos ag an abhainn. Cá rabhadar indé? Ní'l a fhios agam, acht atá a fhios agam cá bhuilid indiu. Cá bhfuilir, a Dhiar- muid? Cá rabhais, a Thaidhg? Do bhidheas ag obair. An rabhais shuas ar an gcnoc? Rí rabhas. Is fear maith é. Fear maith, an eadh? 679. Ba dheas an áit í. Ba mhaith liom sin. 681. b'olc liom sin b'fhearr liom Cormac ná Seumas 682. Is olc le Niall an fíon úd Ní olc lim sin. 683. Ba mór an sgeul sin. Ba mhór, go deimhin. Ní maith liom sgeul ró-fhada, is fearr liom sgeul gearr, deas. Ba gheal an oidhche í sin; do bhidheamar amuigh. Ba bheag an áit í. Ba h-eadh go deimhin. Ba tirim an áit ís sin i gcomhnuidhe. Ní h-olc liom é, agus ní maith liom é. Is fearr an t-ocras ná an t-olc, is fearr an eagla ná an náire. An fearr leat an stól ná an chathaoir? Is maith an fear thú, a Sheumuis. Is fearr an fear thusa, a Dhiarmuid. Ní fearr liom sac ná mála. 684. Is aoibhinn duit Ní haoibhinn dó. B'aoibhinn dóibh. 685. Ba deas an rud é Ba mhaith liom dul a bhaile B'fhiú duit dul go Baile Átha Cliath. EXERCISE CXVII. <L 175> Is fearr liom bheith láidir ioná bheith lag. B'fhearr liom bheith in Éirinn ioná in Albain. Is fearr liom sa mbaile ná as baile. 688. For the future of the verb "to be", in addition to the colloquial forms beidh mé, béidh tú, etc., we have the older and better forms:- 1. béidhead 2. béidhir 3. béidh sé, sí 1. béidhimid 2. béidhthí 3. béidhid Instead of beidh, we find in older Irish biaidh. In Munster béidh is often pronounced beig, and the synthetic forms are used as given in this paragraph. The é is very often pronounced short; 1, bedh, 2, her, 3, hei; plura, I, beimid, 2, he-hee, 3, bed. 689. Chomh dearg le fuil. Chomh searbh le súithche. Chomh dubh le súithche. Chomh dubh le daol. Chomh geal leis an eala Chomh milis le mil. 690. Ní'lim chomh sean leat-sa, agus ní'lir chomh sean lem' athair. Atáid óg fós, acht béidhid chomh mór le Fionn Mac Cumhaill. An mbéidhir ar an aonach? Atá Eudhmonn agus mé féin ag dul a bhaile anois, acht béidhmid ar an aonach. Do bhí an duine beag chomh hárd leis an bhfear, agus do bhí a cheann chomh mór le h-ubhall; do bhí cóta beag des air. An maith leat (a) bheith ins an mbád so? Ní, b'fhearr liom (a) bheith ins an mbád mór úd. Ní'l Donnchadh chomh h-árd lé Seumas. Feuch an daol dubh ar an urlár! Ní haoibhinn dó, ata bean an tighe ag teacht agus uisge te aici. Ní bhidheann an oidhche chomh fada leis an lá, ins an gheimhreadh. Is fearr leis an bhfiadh bheith astigh ins an gcoill acht b'fhearr dó bheith amuigh ar an sliabh. EXERCISE CXVIII. 692. Ba mhaith leis bheith 'na rígh B'fhearr liom bheith im' fhear bhocht ná im' rígh. 694. The imperative mood of atáim — 1. (not used) 2. bí 3. bíodh 1. bímis 2. bídhidh 3. bídís <L 176> 696. Ná is the negative particle used with the imperative mood; as, ná bí ag caint. 697. Bíodh ciall agat. Ní'l ciall aca. Ná bíodh focal agat, bí do thost anois. Bímis ag dul a bhaile; is fearr dúinn bheith ag dul a bhaile, béidh an oidhche dorcha. Ní raibh an oidhche dorcha ins an bhfoghmhar. Ní'l an oidhche so chomh geal leis an oidhche ile úd. Ba bidhidh mall, ata an oidhche ag teacht orainn anois. An bhfuair tú deoch uaidh? Fuair mé deoch uisge, agus do bhí an t-uisge chomh milis le mil. Bhidheann Art óg ag obair, ba mhaith leis bheith 'na dhochtúir. Sin é an sgeul mar fuair mise é; agus má tá breug ins an sgeal, bíodh. Atá an sgeul chomh fada agus chomh cam le sean-bhóthar. Bíodh an fear óg nó aosta, bíodh sé 'na rígh nó 'na fhlaith.
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services
