Corpas

<N Measgra 190-200>
<L 191>
<B 1650c>
<C Fil.>
<M 8>
<T Dán do Shan Prionsias>
<U Anaithnid; eag. R.A. Breatnach>
<F B.Á.C.: Assisi Press>

AN TÉUX

Cia lé bhfillfidhe fearg ríogh?
Ní ceisd ina cóir neimbríogh;
ré a theacht dobadh fhéagtha d'fhior
gá beart lé bhféadfa a filliodh.

Dá dteagmhadh fala ríogh rinn,
cóir a fhéachuin go hinnill
cia an díon ar a ragh reimhe,
síodh damh nó go ndaingneighe.

Lé comhairle is dulta dhamh
i leith charad dom chosnamh;
tearc cara le cobhair linn:
omhain san fhala im oirchill.

Tarla im chionn - is céim docair -
anois am an anocail,
dá mbeith cara an éigin ann -
fala nách éidir d'fhulang.

<L 192>
Raibhthe géara do-gheibh mé,
gach aon lá i gceann a chéile;
cia nách géabhaidh omhan as -
ní robhadh éanair fhuaras.

Cosmhuil go bhfuighthear ar bhfaill;
béas na dtroch atá againn:
níor ghabh an trú riamh robhadh;
atú i ngiall don ghnáthoghadh.

Faríor is deacraide dhamh
mo dhíon ar iomad m'fholtadh;
tearc aonghuth ag labhra linn:
baoghlach 's a dtarla im thimchill.

Saoilim, d'fheabhas a heinigh,
Muire Ógh dom fhóireidhin;
níor dhiúlt tar olc fhear mar mé;
gidh eadh, ní holc a haithne.

Is fiú ar meisneach, a Mhuire,
díon eile nach iarrfuidhe;
dá gaol muna gabhar rum,
m'aghadh gá taobh i dtiobhrum?

Ní badh fuláir d'fhior m'fhaladh
cara naoimh dhá neartaghadh,
giodh don taobh thíos do Mhuire
bhíos gach naomh dhá neartmhuire.

<L 193>
Dá nguidhinn gach naomh ar nimh,
a mháthair Íosa, ar uairibh,
tusa is cú díginne dhamh,
dár ndídin-ne is tú tugadh.

Ní d'éirghe dhíot a-deir mé
go sirfinn éindíon eile;
mo shíodh ar naommaor nimhe
bíodh tar aonnaomh dh'áiridhe.

Lorg an naoimh-se, nochtfuidh de,
ní chuala ag naomh riamh roimhe;
dá bhféaghuinn gach gné inar gheabh,
is é a-déaruinn fá dheireadh.

Fada dhamh ar tí a thagha,
San Proinsias ar bpríomhchara;
ar sgáth a mheirge is dú dul;
badh feirrde a chlú mo chosnumh.

<L 194>
San Froinsias ré bhfuil mo bháidh,
beag dhá ghrásaibh mo ghabháil;
síodh do-ghéabh as a ghuidhe;
más fíor, ní éar aonduine.

Iomdha dhá n-aithris dá éis,
sgéal sochair ar San Proinséis;
sgéal do líon an uile fhear,
a ríomh uile ní héidear.

Do-chuala sgéal ordhruic air -
córaide a lorg do leanmhain,
go leantair gach fréamh dá bhfuil -
sgéal ar fheartaibh an éarlaimh.

Bráthair 'nar éirigh d'iúl ghlan -
Iacobus ainm an bhráthar -
triall tar moir ar a mheanma,
mian do thoil a Thighearna.

<L 195>
I gcuan fá comhfhogus do
tarla long - móide a mheanma -
i n-ucht chalaidh ar a chionn;
fá lucht faraimh a foirionn.

Uain chalaidh níor cuireadh air:
is-teach mar théid an bráthair,
an sgaoth ó chaladh do-cháidh,
gaoth ó thalamh do thiomáin.

An bráthair tar bord a-mach
do thuit uatha as an arthrach;
is é ar dromchla mara a-muigh
fá mana orchra ar fhéachuin.

Gabhais an bráthair ar bhais -
moighéanar dár fhear eólais;
raon acht an grinnioll níor ghabh
an naomh - dob innioll iongnadh.

Grian an mhara - gá mó feart? -
dobhí aca ag imtheacht;
clú an bhráthar do shín ó shin,
i dtír gan bháthadh beiridh.

<L 196>
Más fíor ar n-iompódh tar ais
(as) san, géarbh fhada an onfais,
ré a fhliuchadh, dar lat, níor fhan:
níor fliuchadh brat an bhráthar.

A San Proinséis na ngníomh nglan,
rug an bráthair ó bháthadh,
beir ó bháthadh sinn mar sin,
a chinn na mbráthar, beiridh!

Sirim ort anamhuin rum,
ó tá díoth eóluis orom;
an t-iúl id dheóidh déana dhamh,
a réalla eóil na n-éarlamh.

Oirbheire Dé, dho dhealbh sinn,
gibé turbhaidh fá dtuillim:
a chroinn chubhra naomh nimhe,
claon let umhla ar n-oirbhire.

Atá i ndiaigh ceó na cruinne
bagar ceatha chuguinne:
ar do sgáth is dolta dhúnn,
a bhláth corcra, dá chlaochlúdh.

<L 197>
Dá dtogra Dia diúlta rinn,
a San Proinsias, ná fuiling;
féach oruinn, a chnú chroidhe,
tú thoghuim mar theachtoire.

A San Proinsias, freagair mé,
ó's tú m'aighne is m'fhear coinne;
fagh mo fhreagra ó rígh nimhe,
do bhrígh th'eagna, dh'impidhe.

Do mealladh sinne mar soin,
gan ghrás an Athar dh'iarroidh;
dhá dtí dhom ulc mh'éara féin,
do-bhéara a hucht an fhíréin.

Do-chí féin nárbh fiú mheise
sgéal mh'anacail d'inneise;
ó's é do sgéal aingheas inn,
mh'aighneas id bhéal do-bheirim.

Goin bhonn is bhas is ochta
fuarais i n-íoc t'umhlochta:
íoc nach uighthe (acht) san umhla,
dhíot nach cuirfe a chomhurdha.

<L 198>
Cóig créachta do cuireadh ort,
a San Phroinsias, dár bhfortocht;
ar dhá naomh ní chuala a gcur,
a chaor bhuadha na mbráthur.

As mh'ucht féin ó nách fiú mé
síodh d'fhagháil, a Mheic Mhuire,
a hucht na naomh réidhigh ruinn
gach sgaol dár éirigh eadruinn.

Mó is fada gur iarras air,
San Froinsias, fréamh an chrábhaidh,
gan teacht d'fholaidh an ríogh rinn;
mo dhíon 'na chomhair cuirim.

Uachtarán na mbráthar mbocht,
atá ar ndóigh as a dhúthrocht
go ndiongna feasda díon damh:
teasda díon muna dhearnadh.

Ag an mbochtacht, dá dtug toil,
tarla i mbraighdionas bhunoidh;
ní dhá neimhdheóin dobhí bocht:
is seibhleóir í don umhlocht.

<L 199>
Ar mhéid umhla fhuair soin
oighriocht aingil an uabhoir;
dorinne mé daingion de,
don aingiol ó's é is oighre.

Tionnlaicthe, nach tug acht do,
San Froinsias fuair ó Íoso:
is fiú fagháil na gcóig gcneadh
a mhóid 'na anáir d'fhilleadh.

d'éis chumainn do cheangal dáibh,
créachta Dé - díochra an éadáil -
síoth ní doshnadhmtha ar a druim -
fríoth i gcomhartha an chumuinn.

A ord ós a gcionn do chuir,
gidh iomdha na huird chrábhuidh;
do na hordaibh cia ar nár chinn?
Dia dho ordaigh an uirrim.

Na tiodhlaicthe tugadh dóibh,
San Froinsias fuair a n-onóir;
a gcion soin ar ord ní fhuil,
a bhfoil ar a lorg do leanmhuin.

Rém chiontaibh dá gcuirinn druim,
San Froinsias, is air iarruim
na cionta do chongbháil uaim,
's gan m'fhoghbháil ionnta an athuair.

<L 200>
Tuigeadh féin nách foláir dhamh
drud im choinne ré congnamh;
as is mó ar ndóigh go ndruidfe,
ó's dó is cóir ar gcomuirce.

Aithnidh di dochar na mban;
bean í ar ar imthigh amhghar;
bídh báidh gach mná ré Muire;
'na láimh a-tá an trócuire.

Níor dhligh éinbhean - is iúl grinn -
gan dóigh a hinghin Iaichim;
mar so is cóir don uile fhear
a ndóigh a Muire Mhaighdean.

An lá nách iontaoibh dhon óigh,
cneadh an chroidhe, is cúis dobróin;
cia eile badh ionchuir dhi
ar ionchuibh chneidhe a cíchi?
Cia lé.
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Dán do Shan Proinsias

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Dán do Shan Proinsias

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
