Corpas

{N L225}
{L iii}
{B 1813 19T}
{G L}
{U 0312}
{C Prós}
{M 8}

EAGNA FHIRINNEACH;
no,
SMAOINTIGHTHE
do gach
LA DO'N TSEACHDMHUIN.
Air na Sgriobhadh ann Iodallais,
leis an oide bhfoghlamtha, ccrabhadh, iodhon,
an tathair
Proinsias Paul Segnary,
Aon do Chomhluadar Uird Iosa, agus Seanmoirighe deaghnach
do'n Phapa, iodhon, an Dara Innocent Deag.
mar aon le
MINIUGHADH
air na neithibh a ta riachdanach
chum
DEAGH-FHAOISIDINE, agus DEAGH-CHUMAONIE.
Le molla, agus le ceadughadh.
Air N'athrughadh o Bheurla go Gaoidhlge,
Le Seaghan O'Connuill
Ag seipeal Thuath-na-Dromun, an Dara La do Mhiosa
na Bealtuine, an san Mbliaghain d'aois Chriosd,
1813.

{L xi}

CHUM AN LEIGHTHEORA.

Ma stadan priomh reoth clug, caithfe an
chuid oile go leir seasamh; mar sin ann san Duine
ma dalltar suas le ainbhfios ceud chumhachd a
Anuma, se sin an tuigsinn, ni fheadfudh an toil do
rithean le imtheacht na tuigsionna oibiriugh a
cceart.

Ni iongna da bhrigh sin ann a'r laothaibh go
bhfaicimid miriaghaltacht chomh mor san ambeatha
na ccriosduighthe; badh iad adhbhair fa
deara san, ainbhfios agus mio-mhachtnadh air
shomplaoibh an Chreidimh.

Ann san ait ann nach bhfuil aion Eagna (a deir an
Teagnach) ni bhuil aon mhaith, Prov.19.
Agus sgairteadh an Fhaidh Jeremiah amach, go
bhfuil an Talamh go uile an fhasach, do bhrigh
nach bhfuil aoin ann do mhachtnuidhean, Jer.2.
A nois a Leightheoir ghradhuighthe iondus na
tuitfeach tu ann san a'r choitchion so, ni bhfuil
sligh air bith is fearr dhuit, na an fhirinne
chur os do chomhair, agus a iaraidh ort amhurc sul
do thabhairt uirthe gach a la; chum na chriche
si do gheabhair ann san Leabharan bheag so
roinn ath chumuir thairbheartach Leir-smaointighthe
chum tu ghriosughadh chum fuatha do
{L xiii}
ghlaca do'n Pheacadh, agus chum an pheandhois
a dlighthear dho do sheachana, ni she gur ab
fhuirise mar so a mbeagan, a chur a dtuigsinn
a nios iomlaine agus a nios glaine dhuit. An san
chum na criche is fearr do dheunamh diobh, tog
an tsligh si mar leanas.

Gach maidion, chomh moch is bheir as do
leaba, adhair le eagla agus le Naomh uirim aoird
an Dia do chruthaigh thu, beir a bhuidhe leis
do thaoibh na mor-mhaitheasa go leir do ni dhuit;
agus aitchir air thu shoillsiudh chum a fhaicsionna
go iomlan creud a mheid d'olc a aitheanta do
bhrise, iondus tre do bheith mar sin treortha
o laimh De, go ccaithfeadh an la san do'd
shaoghul mar badh choir do Chriosduighe cheart
a dheanamh.

Leigh an san an smaoineadh do ainimnighthear
do'n la san laithreach; ach leigh e le suaibhneas,
agus le aire chirt do gach punc, oir ni thogbhaid
loingeas do rithean roimh an ngaoith go brath
pearluidhe; ach togthar iad leis na arthaoibh do
chseolan le ais chuan, agus do thidh air uairibh
chum ancoire.

A nois da ccuirfeach an coinghioll do bhainean
le do shligh bheatha, air uairibh bun-os ceann
tu leis an stuidear a ta riachtannach chum na
firinne si do thuigsinn go grinn; na tabhair
leithsgueul air bith, gan rith chomh maith agus
is feidir leat, air aon Smuaineadh a mhain. Cia ag
a bhfuil a fhios, na go ndeunfach aoin leigean
a mhain do'd shuil air, do chroidhe do shoillsiugh
Go obun? oir is minic thaisbeanan Dia gur a be
{L xv}
fein an Sollas firinneach, do bhrigh mar rith na
lasarach go ndoirtean Sollas a Ghras le prap na sul.
Da bhrigh sin da ccuirfeach do ghnotha saoghulta
druim tu leis na Smuaintighthibh si do leigh a
dtraith air maidin, leigh iad ag an Aifrionn, no
ann san oidhche roimh dhul air do leaba dhuit,
agus leo san go crabhdadh criochnaidh do la;
nigh do ceangaltar ort do dheunamh go cinte air
laothanaibh Saoire, do bhrigh gur ab iad is
iomlaine do gearthar a mach chum seirbhise an
Tighearna, agus ag so mar dheunfair, maidion
agus trathnona, tu fein do scrudadh amhail is
mar dheunfadh ann a sgathan.  Chum na criche
si, a taid da smaoineadh ceapaighthe do'n Domhnach.
Na dhiaidh so go leir, muna dtigh leat an
iomlaine do leigh, leigh an Urnaigh do
chriochnuidhean gach machtnadh dhiobh go Diadha;
o chum buadh do bhreith air an Bpeacadh,
go bhfuil se ro riachtanach aguin a'r lamha,
mar Mhaoise, do bheith do ghnath arduighthe
chum Flathais De.  Caithfeam, mar mhuinean
a'r Slainetheoir dhuinn, bheith ag Urnaighthe
go comhnuightheach, Luke 18.

Da ndeinir do'n reir sin cleachta do'n tsligh
si, biodh dothchas ladair agud, go ndeunfaidh an
Tighearna Trocaireach ceadhna do thug a radharc
do na dallaibh le beagan cre, usaid d'on bheagan
duilleog suarach so, chum a Mhormhiorbhuiltidhe
d'athnochainn ann d'anum, ag dorta Sollais
Sioruidhe na eagna firinnighe ort, noch do reir
mar deir an Fhaidh Rightheamhuil linn, Nor ab
e is tu'is do eagla da'r nglaca roimh fheirg De,
Psal.1.10.

<L 1>

An MOLA

Do leigheas an Tra'chd beag ath-chumuir
si, le a raidhter Eagna Fhirinneach, etc.
agus ni bhfaighim aoin nigh ann, na reidheann
go freagarthach le Creidiomh an Teampuil,
agus nach bhfuil oireamhneach chum Spioraid na
Aithrighe do mhuisgilt anna Nintinibh si, do
leighean e le aire chirt.

Seaghan Ingleton, Dochtuir Sorbon.
Permis d'imprimer.
Fait ce 26 Mars, 1699.
M.R.De Voyer.

#*# Fianugh

<L 3>

An Cheud Smuaineadh,
do an
Domhnach.
Do an Pheacadh.
An Cheud Mhachtnadh

Ta an Peacadh mastadhthach do lathair De.

Smuain, an tan do thuitean tu a Bpeacadh
Mharbhtha, go bhfuil tu an san go firinneach
agus go follus, mio-thaithneamhach
do lathair De, tarcaisnion tu e, agus tugan
tu masladh dho, ni blanndar 1 ,
na bladman 2  an sgeul so,
ach firinne soleir.

#1# Oraidiocht
#2# Cruth-Atharu'ghadh

Ag so mar labharaid na
Aithreacha Naomhtha go leir; na Diadhrighe le cheile,
agus an Sgribhin Diadha fein, mar ar frith raidhte,
Go neirgean an Peacach suas anaghaidh De,
do dtugan mastadh do, ni e sin amhain, ach
go dtigh do fa dheire gabhail da chosaibh ann.
Acht far'aor do bhu feidir go ndeurfach
tusa leat fein, nach chum feirge do chur
air Dhia do ni tu an peacadh, ach chum
friain do leigean le d'ainmhianaibh fein,
ach biodh gur bhsior san, is iontuigse dhuit
go bhfuil da ghne tharcaisne ann, mar ata
tarcaisne dheonaightheach: agus
<L 5>
taobh-tharcaisne: nach sin tu tarcaisnighthe ag
do mhach, ag do sheirbhiseach, no ag do
mhnaoi an tan do thugaid easumhalacht
dhuit? Nach bhfuil neam-shuim deunta
do'n phrionnsa san, ag an te do bhrisean a
dhligh?  Nach maslaidhean tu do charaid
an trath do ni tu neamh-shuim dhe, agus
tugan tu do dhrom leis; agus nach bhfuil
an Breathamh san tarcaisnighthe ag an te
do ni go droch-mhuinte cuir da lathair?
An san breathnaigh go grinn, an tan do
thuitean tu a bpeacadh, Go dtugan tu di-mheas
do Dhia, mar deir an Tabsdul ag brise
a dhligh, Rom.2.  Biodh nach ndeinean
tu e le aoin reimh-intin, deinean tu e le do
ghniomharthaibh, le easumhalacht an-aghaidh
a Aitheanta, le gan eagla bheith
roimh na cheart, le gan suim do bheith
ann a uile Chumhachtaibh, le gan toradh
do thamhairt air a Mhordhacht dochuimsighthe
d'amharcas do pheacah, d'fhuathain,
do choisgean e, do ghlacan gnas chomh
mor san leis, air sligh da m'fheidir Dia
domharbhtha do bhasughadh, gur bhas do an
Peacadh marbtha, smuain da bhrig sin, ar
cheart do neach air bith bheith chomh
neamh eaglach san roimh an Bpeacadh, is
go ndeurfach, nach d'fhonn feirge chur air
Dhia do ni se e, ach chum sasaighthe da
ain mhianaibh fein.

<L 7>
An Dara Machtnadh.

Cia e sin, an Dia da dtugaimid Aithis.

Smuain, cia e fin, an Dia air a ccuirean
tu fearg.  Samhluigh chomh maith
agus is feidir leat, nigh eigin chomh
do-chuimsighthe sin breadhthacht, is n'ar
bheag aon radharc am hain dhe, chum
lucht a fhaicsiona do chur a dtairchim suain
3; air shligh gur bhfearr
le neach a fhaicsinn
air feadh aon mhomaid 4  amhain, na
air feadh moran saoghul, bheith na mhaistir
do air sholas an Talmhan go uile,
meadhach Mordhacht do an tsamhuil sin,
aon odhmus do nor fearr gach anro d'fhulang
ann san Tsaoghul so, na riaghlugh os
ceann an domhuin; tuig fa dheire Mordhacht
do'n Tsamhuil sin, le feargugh, noch
le aon smuaíneadh amhain, nor mho dholc
e, na na Flathais do chuir air neamhnigh 5.

#3# Adtaimh
#4# Taisteog
#5# Do leigh

Agus na duile chur air ceul 6
, agus creud
chum a dtiocfach do smuaintighthe mar so
air Dhia?  Far'aor a ta fos aníos dochuimsighthe
na mar is feidir leat do mheas.
Meadhach, ma's feidir leat, iomlaine is mo
agus as ro mho na san, dubail iad cead
agus mile uair, meaduigh 7 iad le figíuíribh
8 chomh iomdha agus a taid raelti air an
<L 9>
speir, cainthinighe ann san nga graine, agus
braonach ann san bhfairge: fos biodh a
fhios agud, go bhfuil an chompar'aid si go
leir, a ccoim-mheas do Dhia, a nios
dochuimsighthe na da ccuirfidhe an pheisdin
is lughadh? A ccompar'aid leis an ndhomhun
uile.

<L 7>
#6# Comh mheasga
#7# Aibhsigh
#8# Fíogharaibh

<L 9>
Creud an san is feidir leat do thuigsinn
ris an bhfocul so Dia?  Creud ann do
thuairim is cial do, ann abheith do ghnath
ann a'r aimsioraibh go leir!  Ann a bheith
do lathair ann gach uile ait!  Ann a bhfios
gach firinne do bheith aige!  Ann a bheith
na Mhaister air gach iomlaine! Ann gach
uile mhaitheas do bheith aige!  Tre na
bheith abalta air gach nigh da fheabhus do
dheunamh!  An Tighearna so mar sin fein, do
mhordhacht dhomheasda, an Bhith is
fearr air bith, tiobraid agus tu is gach uile
mhaithesa, na ndeunfach aon radharc amhain
air, solas agus sean sioruidhe dhuit, ann
san Tighearna so, le Peacadh marbhtha,
gabhan tu do'd chosaibh gan uabhain.

An Triomhugh Machtnadh.

Cia e an Peacach.

Smuain, cia do ni cuir anaghaidh
an Tighearna so, agus bheir masladh chomh mor
san do, smuain ort fein do thaoibh do
chuirp, an bhfuil ann ach sgail bheag fa
<L 11>
sgeibh chre? Ni bhfuil ach fior bheagan
bliadhan o na rabhais ann air aon chor,
agus a ngearr aimsire iosfaidh na piasduighe
thu, agas an mheid d'fhanfadh dhiot deanfadh
luaithreadh dhe, agus an bhfaghan an
luaithrean beag so ann fein eitiol anaghaidh
De!

Smuain ort fein a ris, do thaoibh d'Anuma:
gur geineamh tu a Bpeacadadh an
tsinsir, nach tuisgeadh cruthaigh thu na
bhighis ad namhuid ag Dia, ad sglabhuidhe
ag an Ndiabhul, sgartha le grasaibh, agus
dibiortha go sioruidhe o Fhlaitheas De,
a si staid iomlan ann ar rugamh thu, a ndaille
ro mhoir aigine, a mailis urchoidigh ann
san dtoil, a dtuirse roimh dheunamh aon
mhaitheasa, agus lionta d'ainmhian thartmhar
chum gach nilc.  Ann na cheann so
go leir, cad ar chuiris fein leis, leis an
oiriad san do Pheacadhaibh gniomhartha,
droch-chleachta, agus claonta anaghaidh
an Chirt Dhiadha, d'iompuigh tu air
mhodh n'ar bhfiu thu na Grasa Diadha do
bhronadh ort.

Ma is mian leat fos tu fein do breathnugh
anios fearr, samhluigh go cchuirfidhe
accomparaid tu le daoinibh an domhuin, le
gach araibh, le gach a bhfuil, agus le gach
a mbeith; cia dheanfach iongna dhiot
ameasg sluaighte chomh mor san, cia ag
<L 13>
a mbeith speis ionut?  Mar an
bhfuil ionut an san ach neamh-nigh do lathair sluagh creaturidhe do'n
tsamhuil sin, is iontuigse dhuit na fuil aoin nigh ionnut do lathair
De uile Chumhachdaigh, a Ccruthathaoir uile, ann a radharc, nach
bhfuil ionta so go leir, ach mar is na beidis ann air aon chor.  Ach
creud a deir tu a nois leat fein?  Nach tu an dallacan tre do
Pheacadhaigh, do bheir maseadh do'n Tighearna!  Is sgeul ro chinte,
na deunfach an chuil, da neirgeach anaghaidh na greine danacht chomh
suathantais.

An Urnaigh.

Ni feas dhamh, a Thighearna, cia acu is mo da'r ab coir dhamh iongna
do dheunamh, d'fhoise dholabhartha sa ag fullang liomsa, no mo mheardhanacht
fein ag cur feirge ortsa.  Ag sin tusa ad Impire mhordha,
timchiollta le sluaightibh do-airmhighthe Aingioll agus Naomh, agus
ag faghail radhairc air do mhordhacht, crithnid uile le naomh uirim
dhuit, agus air ball-chrith le uadhbhas, ag sior radh gan teorain,
as Naomhtha, as Naomhtha, as Naomhtha, agus nach leor leo gach mola
do'n chailiocht san, foluighid a Ceinn, agus tuitid go crith-eaglach
ann do lathair, iondus nar bhfiugh iad seasamh a bhfiaghnuise do
shuidheachain Riodha, agus an tan bhid an
<L 15>
chuimhdeachta Ghlormhar so,
ad adhra-sa, agus ag tuitim a rachtaibh daor ghradh agus umhalachta
dhuit, meise am peisd reo fhuathmhuir ag tabhairt masladh dhuit,
agus ag gabhail do am chosaibh ann do chuid Fola Fior-uaisle.
Do Throcaire si, Agus mo Mhailis si, ni feidir le ceachtar dhiobh a
bheith a nios mo, do Throcaire si ag fulang liomsa, agus mo mhailis
si ag sior chur feirge Ortsa, do thuilios an tan do Pheacaigheas na
deunfach an Talamh m'iomchur a ni badh shia, na conghfach na Duile
liom os san suas, nach ndealrochadh an grian orum go brath, acht o
gach saighnean, gur chirte toirthneach do phleusga orum, do thuilios
e, do thuilios e!  an trath nach leor an tineadh d'adhain d'feargsa
cheannafein chun peandhais dhamh.  Ach anait si go leir, tairigion
tusa maitheamhnas dhamh a Thithearna, agus is tusa is tuisge do thighe
chum siochanadh dheunamh liom.  Och a Mhaitheas air a leitheid riamh
na cualthas tracht!  Och a Fhoide nor dhuit do dligheamh d'onoir a
bheith agud, Och a Dhia, amhain!

Iondus go dtiocfach liom freagairt a meodhan eigin, do ghra chomh
mor san: eisdigh go uile a Chualacht na bhflathas, cad anois is
meodhan liom, agus ghealaim do choimhliona.

<L 17>
Ta intin daingion agum, da mbeithgan Ifrion do bheith ann air aon chor,
fuath do ghlaca do'n pheacadh, do bhrigh gur ab e olc is mo e, agus
tridh na bheith mo's graineamhuil do lathair mo Thighearna; agus da
mbeith a dheimhin agum go rachfuin saor o pheanaid, air mhaitheas an
domhuin uile, na deunfain e an athuir.  Os so suas, deunfad, a
Spiorada Beanuighthe, bhur Ndia si agus mo Dhia fein, do smuaineadh
a bheith amhuil as mar ta; na mhaitheas dochuimsighthe, do-mheasda,
bhiothbuan, le fairge mhoir-lionmhair a Throcaire, le ar feidir
doimhneacht dubhaigein do-chuardaighthe mo mhailise do shlogadh suas.
Na Suile si, na Lamha mio fhoirtiunacha so, an Teanga thruailighthe si,
ni sheadh, an corp so go leir do bhigh na chonghnamh chum mo
mhalluightheacht, beith feasda na mheodhan agus na chonghnamh chum
m'aithreachais.

Da bhrigh si, air son do mhaitheasa, air son onoireadh d'ainime,
deonaigh go mbeith mar so, agus le trocaire chur a cceann trocaire,
mar so iompoigh mo chroidhe iondus go mbeith me an san aimsir ata le
teacht, chomh dileas is do bigh me roimhe si malluighthe, agus go
riarfuin tu chomh mor as do chuireas fearg ort, agus anois go
dtosodhain leis sin do dheunamh, agus leanamhuinn mar sin go brath
aris. Amen.
Pater etc. Ave etc.

<L 19>
An Dara Smuaineadh
do'n
Luan.

Priomh adhbhair airigh do mheadaighean urchoid an Pheacadh.

An Cheud Mhachtnadh.
An Ait.

Smuain, an ait ann ar Pheacaighis, do lathair de Do chonairc tu, da
bhrigh sin os comhuir sul d'fhir dligh, na'r bhris tu a dhligh, a
radharc do bhreathaimh nach ndearnadh tu sgige fa na pheandhos: a
bhfiadhnuise d'fhuasgailtheora, nar ghaibh tu d'ad chosaibh ann a
chuid Fola: a radharc mordhachta do-chuimsighthe do Thighearna, nar
dhiultais a charadas: nach ndearna tu sglabhuidhe dhiot fein dha
namhuid, agus ag dluthughadh leis, na tugais amus air do Thighearna
chuir as a chathair Riodha: ann aon fhocul do Pheacadhaighis.
A nois ma's mian leat Peacadhugh go brath airis, aimsigh ait eigin
ann na faicsidh Dia thu, cionnus air aithearach sligh, is feidir
dhuit bheith chomh ceanndana san, as
<L 21>
rith trigh mhalluightheacht do
lathair an Tighearna uile Chumhachdaigh, do ni trom dhioghaltus air
an Bpeaca, agus le meid a ghloire na feudfach sulang le
malluightheacht!  Cionnus is fesder dhuit, a deirim, bheith chomh
ceann-trean san, is Peacadhugh a bhfianuise do Chruthaightheora,
ni na leigfeach eagla no maire dhuit do dheunamh os comhuir do
chomchreaturadh!  Is sgeul ro chinte; gur lughadh do thadhbhacht
Peacadhugh os comhuir an domhuin uile, na a radharc De amhain.

An Dara Machtnadh.

An Trath.

Smuain, an trath ann ar chuir tu fearg air Dhia, is o thainigh tu tre
Shacramint an Bhaisdighe chum bheith ad leanabh aige, tar eis do
Thighearna chomh minic sin da cheadughadh dhuit teacht chum na
Sacraminti, tar eis tu da gheallanhuinn chomh minic sin, ann san
bhfaoisidin do bheatha dho leasughadh, tar eis mhic De d'fhaghail
bhais chum na tuitfeach tu ann san Bpeaca os san suas, d'aimhdheoin
agus an oiriad d'ad dhuadh do fhaghail, chum na cuirfeadh fearg air
Dhia, da aimhdeoin sin go leir do chuir tu fearg air.

<L 23>
Do chruthaigh Dia thu le fior-ghlaine as a mhor mhaitheas fein:
do thoghamh se tu tar mhuaran, da mbeith go ccuirfidhe air en
Saoghul iad, nach moide go ccuirfidis fearg air go bruine an bhrath,
do thug suas tu anduthaidh Chriosdamhuil ann ar feider dhuit sollas
firinneach an chreidimh Naomhtha do ghlacadh; ag so gach aon mhoimead
d'ad dhion e: saothruidhean dhuit biadh, eudach, agus a'rus chum
bheith ann, agus ni she amhain creatuirighe fa do bhun fein
d'ordughadh chum do sheirbhise, agus fos do bheir fior-ghno do na
Aingiollaibh ad thimchiol, le cad a liadhacht smuaineadh Diadha
#a# , bheir cuire dhuit, cad a liadhacht cruagh-chas
baoghulach o na saoran tu, agus nach ro mhinic d'fhanan suas o
pheandhos do bhualadh ort?

#a#

As air do shon do dhoirt se a chuid Fola, agus as dhuit a ta a
Naomh chorp Glormhar ullamh aige ann san Tsacrammint; as dhuit
si a ta storas fialmhuireachd a ghras go leir air diain-leatha;
dhuit si a ta sonnus fioruidhe Paraithis taisgithe.  As ortsa
do smuaineadh do ghnath: tusa d'fhaisgean le na Chroidhe, as
tusa d'oileamhun eidir a dha laimh, agus so go leir, an tan do ni
tusa tre do Pheacadhaibh
<L 25>
an masladh is ro mho is feidir leat do
thamhuirt d'ad Shlanaitheior, agus fracaidh tu amhail as mar
deurfain, na ciocha so bheir oileamhuinn dhuit.
Ni bheith na beathaigh allta fein comh mio-nadurtha, ach gur mo
bheith naire ortha, da mbeith aoin chreatuir dhiobh cionntach a
ngniomh chomh suathantais sin.

An Triomhugh Machtnadh.

Na Meodhain.

Smuain, creud iad na meodhain da ndearnaidh tu usaid chum tuitim
ann san Bpeacadh, ni she amhain tuitim ann do lathair De, agus
eidir a dha laimh, ach d'iompuigh tu a thamharthaisigh fein mar
aramaibh na chuine, na ceudfadh so do thug dia dhuit chum leasa
d'Anuma, crued I an chrich chum ar chuir tu iad?  Na suile si,
na lamha so do bhigh na cconghnamh chomh spadanta san chum an oiriad
san do Pheacadhaibh malluighthe, an corp san do naomhaigh Dia le na
Naomh-chorp fein chomh minic sin, agus tre na bheith go cinte do
lathair ann, creud I an chrich chum ar chuir tu iad uile?
Do thug Dia saor-thoil dhuit air an ardmhaitheas do ghradhugh, agus
tusa ag tarcaisniugh tiobraid na beatha sioruidhe, ad lorgairghe ag
rith a ndiaidh lochan
<L 27>
salach, do thug tuigsinn dhuit abalta air
an bhfirinne mbunadhusaigh do thuigsinn, creud I an chrich chum ar
chuir tu I, ach do ghnath da cur chum meodhain no eigin chum
feirge do chur air do Thighearna?  Ni sheadh, os a cheann san, amhail
is na beith ach neamh-nigh droch-usaid do thamhairt do na
creatuiribh anaghaidh fein.  Do rinne tu me chum seirbhealta le do
Pheacadhaibh, do thuirsigh tu me le do mhídluightheacht, Isa. 43.
Do bhrigh go bhfuil Dia ro mhaith, do bhrigh go bhfuil se Morthrocaireach,
do bhrigh go neisdean go foideach, agus go ccuirean
air cairde uait a pheandhos, do bhrigh gur chuir na Sacraiminti air
bun mar leighios d'ad Pheacadhaighibh; is airigh gur leis sin
do thogbhan tusa breis ughdarais chum feirge do chur air, ag radh
leat fein, deunfad an Peacadadh so agus an Peacadh ud, agus an san
cuirfid ann a bhfaoisidin iad: nach critheaglach an nigh e si,
fara'or, chomh maith as nach mbeith duine sasda le Dia do mhealla,
ag iompogh a chreaturighe fein anaghaidh; ni fu lair leis Dia fein
do bheith na chonghnamh chum leirsgris chom sganradhamhuil sin,
amhail is mar deurfain uaigh fein.

<L 29>
An Urnaigh.

O fhairge na Trocaire, och!  a Dhia badh dochhuimsighthe ceart, agus
badh dochuimsighthe fuath d'an Pheacadh, ni thainigh me riamh roimhe
si le dolas chomh mor chum me fein do shleachda ann do lathair na
a nois, an tan smuainim air mo mhionadur fallsa fein, chomh maith
as na beith ann ach neamh-nigh fearg do chur ort le do thiodhlaicibh
fein, do rinne me usaid fos dhiot fein ann d'aghaidh fein.
Le meodhan creidimh, do rinne tu a Thighearna, do Throcaire chur a
cceil dhamh, do fholmhuigheadh tu d'fheitheacha go leir, chum go
ndeunfadh go easgaidh dabhach leighis agus slanaighthe dhamh, ann a
naomh Shacraimint na aithrighe, acht meise am beathach thruaillighthe,
d'iompuigh me gach conghnamh dhiobh so chum ciontaighthe ann d'aghaidh
gan suim ann do Throcaire!  Da fheabhus do bhighis liom, as ro mhoide
chuir me fearg ort, ciodh go ndearnadh tu gach meodhan ro easgaidh
chum me d'ionnlaidh o am Peacadhaibh, sin mar is danaide do rith me
reomham ag raobadh d'aitheanta.

Nior bhfulair dhamh, amhain, sgail eigin leithsgeil do bheith agum
ann mo Pheacadhaibh acht far'aor, sin me gear ann san fein, och!
A ard Cruthathoir, cad an san fa deara dhamh
<L 31>
iompogh an chuirpeach mhaluighthe ad chuine?
Ar cuireamh ann a threo me le aoin riachtanas
cruadha'lach?  Nior cuireamh air aon chor, nior cuireamh na le cath
do dhruim aon mhor-mhaitheasa air bith, ann aon fhocul, ni raibh aon
truig agum chum rith air m'aghaidh an Peacach mhalluighthe.  Nior gheall
an Diabhul dhamh, mar gheall dhuitse air an bhfasach, rioghachda
an domhuin go leir ach bheith da reir, do gheall solas chomh diombhuan
san dhamh, is gur eala'idh uaim mar an sgail, solas chomh graineamhuil
sin do gheal dhamh, go raibh an dorchadas fein fa naire tri'd, agus go
ndeanfach trachad air amhain, an speir uile do liona d'aicid.
Agus chum me fein do unfairt, agus d'iomluasga ann san ccamaradh
salachair si, do thug me tarcaisnigh dhuitse, a fhairge mhor-lionmhar
na millseachda sioruidhe!  Aseadh, as air an mbeagan so, nar ab air
eigean is feidir a readh go raibh, is air an mbeagan so, do thug me
drochmheas d'ad thamharthasaibh, as air an mbeagan so do chaill me do
charadas, nar mo is fiugh an ceim is isle dhe, na bheith do neach na
mhaistir air dheith mile saoghul; agus is air an mbeagan so, do
Pheacadhaigh me ann do lathair, agus do chiontaigh me ann d'aghaidh.
So do rinn me, agus fos do chim tusa a Thighearna, agus do dha laimh
air
<L 33>
dian-leatha chum me do ghlaca tar ais am dhuine no, mar an mac
ndioblasach ann san tsaoisgeul, ach mandeim aithrighe fhirinneach o
chroidhe.

A nois o is mar sin a ta, amhurc!  Ag so me ag rith chughad;
agus air son mo ghra do ad mhaitheas, da dtug me masladh chomh minic
sin, d'eisdean liom, agus do ghlaodhan orum, fuathaim mo Pheacadhaigh
os ceann gach uile uilc, adamhaim iad mar an oiriad san meirleachasuighe
uadhbhasacha anaghaidh do mhordhachta, futhaim iad mar dhiabhulaibh
Ifrinn.

Acht ce ta d'fhonn orum, a Shlanaitheoir, mo bheatha dho leasughadh,
ona feudfain sin do dheunamh le brigh mo naduir fein, impidhim do
chonghnamh, agus sirim tu go umhal, tre na cneadhaibh dian-sgaoilte
daorghonta so, mar an oiriad san beul ag lamhairt ann mo phairt, tre
mhor-luaidheacht do chuid Fola, agus tri'd fein, gan a leigean dhamh,
os so suas, do thiodhlaici fein d'iompogh go brath aris mar aramaibh
chum mo mhalluightheacht, ach go mbeith do Throcaire, agus gach
leighios d'ar fhagbhais anaghaidh mo Pheacadhaigh, na nocheangallaibh
gradh, chum do sheirbhealta a nios diograisidhe.  Amen.
Pater, etc. Ave, etc.

<L 35>
An Triomhugh Smuaineadh
do'n
Mhairt.

Do ni an Peacadh naimhde dinn do Dhia.

An Cheud Mhachtnadh.
Fuathain Dia na Peacadh.

Smuain, an fuath do-chuimsighthe a ta ag Dia don Pheacadh; da ngluaiseach
an toil do rithean a ndiaidh a ainmhian fein, griosaidhthe le fonn gradh,
leis an ccoisceim ceadhna, ag teimhthe o an olc, le fonn fuatha
dho, do bhu feidir an san a readh go firrinneach, mar a ta Dia na ghradh
go leir, na ghra dho-chuimsighthe, na ghradh ann fein da mhaitheas
do-chuimsighthe fein, mar sin is eigean do go riachtanach, bheith an fhuath
iomlan, an fhuath dho-chuimsighthe, an fhuath ann fein do gach gne Pheacadh,
agus an fhuath dho-lamhartha, tre na bheith masladhthach da dhiadhacht da
bhrigh sin, cuir a deannta a cheile gach fuath is mo da raibh ag na
eascairdibh is mo d'ar mhair air druim talmhan riamh da cheile; cuir a
cceann a cheile fuath na ndiabhal agus na ndamantach ann Ifrionn
<L 37>
do Dhia; agus cad chum a dligh sin go leir, fara'or, ni bhfuil ann ach
sgail bheag a ccomparaid do an fhuath dho-chuimsighthe a ta ag dia
do'n Pheacadh mharbta, ciodh udhbhasach fos ata, do ni tusa do bhu
feidir a thaisge go macnaiseach le do chroidhe, miosa air muin mhiosa;
agus faisgean tu le do chliabh, chom maith agus nach piasd Ifrionnda
do bheith ann, ach creatuir ro aluin eigin do cuirfeach solas ort.

An Dara Machtnadh.
Fuathain dia an Peacach

Smuain, nach e amhain fuath do bheith ag Dia do'n Pheacadh, ach do
an Pheacach mar an cceadhna, do bhrigh go bhfuil mar sin.  Ataid
an Peacadh agus an Peacach a deir an Teagnach, ro an fhuathmhur do
lathair De, Sap.4. Da bhrigh go bhfuil na Pheacach, sin na namhuid
ag Dia e; agus lionan achroidhe d'fhuath dho, agus buaileadh pian
marbhtha agus damnughadh sioruidhe air.

An fhaid bheith an Peacadh na choimh lionan ag an Anum san, ni fheudfach
Dia aon charadas do dheunamh leis, agus ni fheudfach eisdeacht le aoin
eidirghuighe uaidh.  Biodh go dtuitfeach an Mhaighdeain Ghlormhur fein
a Bpeacadh
<L 39>
Mharbhtha, do bheith ann san gan amharus, ag Dia da Mhathair,
fuath a nios mo na bheith do an aithirnimhe; agus da bhfaghach si bas
air an staid sin, do bhfeurfach breathamhnas uirthe mar aoin leis an
Anumnaibh damunta go tineadh shioruidhe, gan suim na tadhbhacht do chur
ann na ndearnuigh do mhaith-ghniomharthaibh naomhthachta riamh roimhe
sin.
Agus d'aimhdheoin dearbhthacht na sirinne si do bheith aguin, cionnus
is feidir linn go grinn, a thuigsinn cad e meid an fhuatha a ta ag
Dia d'on Pheacadh?

Amhuirc an ni do-chreidte, ach firinnech so: tre aoin Pheacadh Marbhtha
amhain, do ni aoin Pheacach amhain, gur mo do dhobron do ghlacan Dia,
na gheibh do shasamh ann ar ghaibh thoruin, ann a bhfuil laithreach,
agus le teacht, do mhaith-ghniomharthaibh o an ccualacht Aingilidhe uile.
Fil an san tar ais gus an ait, le truadh ghniomharthaibh, nar raob tu
aitheanta De, fil, ach smuain gan mhearbhthal, gur mo do ghnas do
ghlacan Dia leis gach ainmhian graineamhuil dhiobh so, na gheib do
thaithneamh ann sna faigibh uile, ann sna mairtireachaibh go leir, an
sna Coinfeasoiribh go leir, ann sna maighdeanaibh go uile, ni sheadh,
na a Naomhaibh agus ann
<L 41>
Aingiollaibh na bhflathas leir-thineoilte ann
aon dram; air mhodh da ma fheidir dolas do chur air Dhia, go ccuirfeach
do Pheacadh amhain, a nios mo buaireadh air, na chuirfeach an umhalacht
uile do sholas air, cad roimhe an sann a bhfuil d'eagla, muna bhfuil
eagla ort roimh an Bpeacadh?

Do bhu fearr bheith ad mhadaradh mharbh, no ad pheisd fhuathmuir, na
bheith ad Pheacach.

An Triomhugh Machtnadh.

An Criochnughadh is ion-tuigse dhuin o an da
Pointe Dheunacha.

Abuir mar so leat fein: ta fuath dochuimsighthe ag Dia do'n Pheacadh,
agus am thaoibh si, is annsadh liom e na m'Anum fein; is mo an tadhbhacht
do ni Dia d'aoin Pheacadh Mharbhtha amhain, do thaoibh a uilc, na an
tsuim do ni do gach ard mhola Trocaireach do bheir an chuirt Aingilidhe
le cheile dho, agus do nimsi neamh-speis chomh dith-ceilidhe sin de, go
ndeinim e gan aon luadhachtsaothair air bith; agus fos deis a dheunta,
do nim a mhaiodheamh, glacaim mordhail trid, agus insim e mar ghniomh
mor ghaisge.  Chum a chinn do bhualadh fa an Bpeacadh, do lion Dia le
comharthaibh a chirt, neamh, talamh,
<L 43>
agus Ifrionn, chum a chur a
dtuigsinn dhuin cad e an fuath do-chuimsighthe a ta aige d'aoin Pheaca
Marbhtha amhain, bainean se do mhoran da chreatuiribh a mhaitheas do chuimsighthe,
se sin an bheatha shioruidhe, agus buaileadh pian dochuimsighthe
ortha, se sin damanugh sioruidhe, agus meise a radharc an
Tighearna dho ni an dioghaltas so, ag damhus agus ag sugradh, ni la aoin
Pheacadh amhain, ach le moran diobh air mo choinsias, gairim go sugach,
do nim greann, collaim, togbhuim radharc na speire, agus an eudach dhaor,
go mordhalach rithim reomham, mar is na beith an talamh math a dhothuin
chum me d'iomchur.

Cia a ta an san meallta, Dia no meise?  Ta Dia dearmadach no an domhun
meallta; agus ce acu so is firinnighe?  Och mo nuar, a ta mordhaille
iongantach na Bpeacach na'r doith leo iad fein do bheith saidhbhir,
seanmhur ag unfairt ann na ainmhianaibh truailighthe, an tan do bhid
fuathmhur do lathair De, agus na naimhdibh aige, agus ag an ndrung
neamhdha; fara'or is fior gur fuathmhuire iad na Asail gan chroicin,
agus na diabhail Ifrinn.

<L 45>

An Urnaigh.

A Dhia uile chumhactaigh, a Righ na Righthe; agus a Thighearna na
Dtighearnaighe: muna mbeith gur chum doGhras d'impidhe, do thiocfain,
cionnus do gheabhach bruid chomh grana liom, a ta na namhuid agud,
agus na Pheacach mhalluighthe, ann fein, e fein do thaisbeainn ann do
lathair!  Ni fhuathais tu aoin nigh ach an Peacadh, agus nbhfuil se ach
rocheart go mbeith fuath do-chuimsighthe agud dho mar an olc is mo ann
d'aghaidh fein, agus go foirlionta accuine do thoile ro Dhiadha.
Ach fuathain tusa obaireachadh na malluightheacht, gidheadh, na futhaigh
a Thighearna, d'obair fein ann umsa, do chreatuir, amhuirc d'iobhagh,
ciodh curtha as cruth, agus gur mio-dhathamhail a sno; ath chorraighadh
cead obair do lamh Nglormhur fein: agus na deonaigh go mbeith mo thoil
cheanntrean, si a nios treise ann na dtogbhail, na d'uile chumhachdasa
ann na ccoriochnughadh.

Cathaim me fein do lathair do Mhordhachda, feuch orum an Peacach bocht,
aig iaraidh mathamhnuis ann mo Pheacaghaibh.  Le cumhachdaibh foirlionta
mo shaor-thoile, diultaim le fuath iomlan do gach gne Pheacadh
<L 47>
do tharaingion d'fhearg orum, agus do bheir fuathmhur me ann do lathair.
Ase do dhianghradh dhamh, agus d'fhuath d'am chionntaibh, do tharaingion
tuile deor le gear aithreachas o iochdar mo chroide; agus o nach
bhfuilid a ccoimh-mheas meid leis an bhfairge, mar badh mhian liom,
gaibh le nais d'fhuath fein don Pheaca, mar dhiol ann; cneasaidh mar
so an dolas budh ghabhadh dhamh, agus dein suas go iomlan, an mheid,
tre mo mhiofhoirtiun dobronach sa, ann a bhfuil me gearr.

Eirig an san, a Thighearna, agus tre na sruthaibh mor Throcaire sioruidhe,
do thigh na thuile Ghras o da chroidhe Glomhar, deonaigh mo shiochain,
aniugh, do bheith deunta leat, ag seasamh gan brise, go brath airis.
Os so suas, am Peacach bhocht, mar taim, riarfad d'aitheanta, badh
ionmhuin liom do Ghrasa, agus beih odhmus agum d'ad dhlighe, ag
d'adamhail mar ard thighearna air gach nigh air neamh agus air talamh.
Tabhair Conghnamh damh ann gach cath, beir saor me o gach cruaighcheim,
dearamuid gach eascairdeas da'r ghaibh thoruim; air mhodh, tre
choimhliona do naomhthoile, mar ta ceangailte orum, ann san mbeatha
so, go m'fiugh me tu ghradhugh agus do shealbhughadh ann sa mbeatha
shioruidhe.  Amen.
Pater, etc. Ave, etc.

<L 49>

An Cearthamhugh Smuaineadh
do an
Cheudaoin.

Peandhos an Pheacadh.
An Cheud Machtnadh.
Peandhos na Naingioll.

Smuain, an cheud Pheacadh do rinneamh ann san domhun riamh, agus an
cheud pheandhos do dligheamh dho, na Aingill do cruthaigh do neamh-nigh,
roimh gach uile chreatuir, an san bhslathas is aoirde, no'r bronnadh
tuigfinn iomlan mar thamharthas ortha, eagna, agus breadthacht,
dhomharbhtha, naomhtha, abalta air Dhia d'amhurc ann san eadan, anait
bheith odhmusach da dtighearna, go dteighean a dtrian chum easumhalachta
ann aghaidh; amhuirc da bhrigh sin caor do'n cheart Dhiadha
pleusgaighthe ortha, agus da cceangal uile fa an mbreathamhnas cceadhna,
go ccartan sios iad ceann air aghaidh go Ifrionn.

Acht a taid a Thighearna, chomh lionmhar san, gur ab iomdha na air
ghainimh na traigh!  Ni aoin nih sin do
<L 51>
pheacaighdear, bighdis uile caillte.

Acht a siad, a Thighearna, creatuiridhe is ro bhreadhtha rinn do mhorchumhachd
iad; taid mar sin, ach sin tilighthe o an Bpeacadh iad;
togthar leo go tineadh shioruidhe, acht niobhfuil ann ach aoin
Pheacadh amhain, agus gan ann san fein ach tre Smaoineadh; is fior san,
ach is Peacadh Mharbhtha, agus ni beag san chum a chur dfhiachaibh
orumsa fuath agus grain do bheith ortha air feadh na shioruidheachta.
Tamhuir aimsir doibh teacht chughtha fein a ris; ni bhfuaradar aon
radharc roimhe si air aon tsompladh d'ad cheart Dhiadha; nior bagarabh
ortha roimh rae, is leat fein a mhain do bhainean d'onoir trua do ghlaca
doibh, do bhearfaid mile baodhchus do mharbhtha dhuit; le odhmus dochuimsighthe
os so suas, do dheunfaid leor-ghniomh ann a ccuir.  Ni
bhfuil a nios mo le radh, a deir Dia, do thuit siad ann san Bpeacadh,
ann san moimead so, da bhrigh sin, rachfaid uile ceann air aghaidh go
Ifrionn.  Cad e do mheid agus do dho-chuimsightheacht a chirt Dhiadha,
agus fos nibhfuil eagla air na daoinnibh reomhad!  A taid prionnsaidhe
do phalais damunta agud le aoin Pheacadh amhain, agus fos rithid na
fior-sglabhuighthe air an aghaidh ag Peacaghudh go foisdeaneach.

<L 53>

An Dara Machtnadh.

Peandhos an cheud Duine.

Smuain, Peacadh an cheud duine, se sin Peacadh Adam, agus a mhor aramail
olc do thug an Peacadh san air fuid an domhuin, buail air muin a cheile
gach leathtrom do chuirean cath b , le n'ar
mbeatha air an saoghul so,
cuir sios gach boichtneacht, gach eagchruaghas, gach ainbhfios, gach
eascairdeas, gach gorta, gach stoirim, gach pla'ig, gach deighilteachas,
gach coga, gach slaod-mharbhugh, agus gach leir-sgrios oile; cuir iad
uile ann aon charan air muin a cheile, cnabha gach marbhain riamh d'ar
mhair, agus ag feuchainn le iongna air na mor-chairnibh a'ir si, ag
radh leat fein chom mor san a ta an dioghaltas is dual d'oin Pheacadh
amhain; aoin Pheacadh amhain ann aonar, do frith na gheata, ag na
mor shluaightibh olc so chum triall trid ag teacht air an saoghul so!  Da
mbeith na deunfadh Adam an Peacadh, do bheith sinn air a'r dtoil fein
ann sa tsaoghul so, agus a ni badh sheanmhuire na san ann sa tsaoghul
a ta le teacht, cad a mheid d'olc e an Peaca an san, o tharradh 
aon chaise amhain miriaghalta, trom-bhrise
<L 55>
tuille gach uile uilc a nuas oruin!

<L 53>
#b# Foslong-phort
## Tharaing

<L 55>
Da bhrigh si, no deora a nois do shilidhean o mhoran do dhruim a
dtriobloidighthe, cad e an bhreis feabhais chriche chum a ccuirfidhe
iad, da sileadis iad tre na Bpeacadhaighibh, nar ab iad amhain is
truig da mbuaireadh saoghulta.

Acht a Pheacadh mhalluighthe, is follus gur cosmhuil leis an nimh thu,
nor ab iad a ceud chomharthaoi an radharc do dhalladh; cuirean tu gach
firinne ghlan dhiobh so, bun os ceann le na dtamhairt fa deara.

An Triomhugh Machtnadh.

An Peandhos badh dual d'aoin Pheacadh
amhain.

Smuain, na fuilh ach neamh-nigh ann san leir-sgrios mbronach so, da
ccuirfidhe accomparaid e leis an bpian sioruidhe d'fhuilingeas Anum
ann Ifrionn do dhruim aoin Pheacadh amhain.  Feuch sios an san go
iochdar na furnoise mor-anfadh san, agus ag faicsinn an oiriad san
Anumnach damnuighthe do dhruim na cclaonta dtruailighthe cceadhna ann
a bhfuil tu ciontach, ni sheadh, fos, ach do dhurim ciontadh is lughadh
na iad so, sgairt amach le uadhbhas!  ag radh, cad is fiu an san aon
mhomead amhain d'ainmhian ghrains camhuil, air na pheandhosughadh
le
<L 57>
peanaid shioruidhe, air a chosmhulacht na cualthas tracht?
A seadh, ag sin dhuit urchoid mhilteach an Pheacadh Mharbhtha!  Ta se
chomh iomarcach san, go dtuilean a phiannadh le damnughadh shoruidhe;
agus le bas doi-chriochnuighthe.

Ta Cian le corruigheacht agus chuig mhile bliaghan da iomluasga air
na tunthaibh dearg lasarach tintidhe si, agus fos ni bhfaghan radharch
tire air bith; tar eis an oiriad san peine, ni bhfaghan cuntas ann
oiriad is a bhfeoirrlinn do na fiachaibh mora do chuir suas tre na
Pheacadh, geabhadh chuig mhilleoin bliaghan, cead milleon, cead mile
milleon oile tairis, agus ni fulair dho, do ghnath tosoughadh a ris.

Do chimh Dia an Tanum san deunta do reir a iomhaigh fein, a miodhothchas
ann san bpoll dubhaigein brimstoin  sin; eisdean le na gharthaigh agus
le na eighmhe, fos ni ghlacan truadh da luighead dho: a chroidhe ann a
chliabh chomh ceannsa san, is go saothraighion beatha d'on tsiongan c,
ta a nois chomh cruaighte sin na chuine, is nach nglacan an bhuaireadh
do dhruim dola 'is sioruidhe an chreatura do bhigh uair na leanabh
mhuirineach aige eidir a dha laimh.  Cad e an domblas e sin a ta chomh
searbh san, is go
<L 59>
ndeunfach aon bhraon amhaine De, fairge mhor-lionmhur
mheala do shearbhugh ann sa tsioruidheacht?
Se do mblas e sin, an Peacadh.

<L 57>
## Ruibh
#c# Di-bheach

<L 59>
Ciodh uadhbhasach leat so go leir; trial reomhad seal oile; agus chifidh
tu na peandhosathar an Peacadh a cceart ann Ifrionn go brath.  Da
mbuaileach Dia a nuas air aon Anum amhain fa leith, gach stoirim feirge
da leigean air na diabhallaibh, agus air na damuntaibh, ni bheith ann
fos, ach neamh-nigh, a ccoimh-mheas do'n phian badh dual d'aoin Pheaca
amhain.  Ni fheudfach an chuisle Throcaireach buile chomh trom san do
bhualadh air an Bpeacach, is na go mbeith do ghnath mo is eadtrom seach
mar is dual do'n chuir.

Ce le ar feidir a nois, bheith tar eis si go leir, neamh-thuigseannach
cad do mheid d'olc Dia dochuimsighthe d'fheargughadh!  Oir ni feidir
dathana is duibhe do chur a ceart a cclodh, a nios iomlaine a mbeodhacht,
aghaidh chrith-eaglach aoin Pheacadh Mharbhtha amhain.

An Urnaigh.

Ni sheadh; nior thuig me, a Thighearna, riamh go dtigh si, malluightheacht
mo Pheacuidhe: is sgeul ro fhirinneach, nar thuig me mo chas, dob aon
do'n drung so me, nach feas
<L 61>
doibh cad do ghnid an tan chuirid fearg ort.

Da dtuiginn riamh go iomlan, nach bhfuil ann Ifrionn, ciodh an-fhuathmhar
e, ach sgail bheag uile, a ccomparaid do'n Pheacadh, nor ab e go firinneach,
an t'aon olc amhain is mo e; da dtuiginn gar chum Trocaire do thaisbainn
d'Anum dhamunta, a choingbhail a dtineadh shioruidhe, agus a phianadh
go dochuimsighthe, a nios lugha na mar do thuilleann, Och!  Da dtuiginn an
nnigh si, cionnus riamh do bhu feidir dhamh tuitim ann san Bpeacadh?
Cad a nois do chuir druim me le dul ag faghail eoluis gach firinne acu
so, ann san oidhche sganramhuil sin na faicfidh choidhche an la!  Cad e
a ghearracht do bhigh me do thuitim ann san ndubhaigein ndorchadh san,
an fhaid do bhigh me chomh minic sin air a bhruach?  Da bhrigh si, is
dhuitse a dlighthear an baodhchus, a Thighearna, ag a raibh truadh
dhomhsa, tar eis do chirt do chur a bhfeidhim air na miltibh is lugha
chuir fearg ort na mar rinneasa.

Agus tar eis an oiriad san Trocaire do thaisbainn dhomh, a radfad aithis
dhuit airis!  O na ceadaigh e, tre na chur ann mo chroidhesi do mhaitheas
do-chuimsighthe do thogh, noch a mhain do thuillean gradh gach uile
chroidhe; o do bhigh me mo's dall riamh roimhe si, o, dha mbeith air
ccumas dhamh, ar loit me do leasughadh, is ro fhoisdineach
<L 63>
do dheunfain sin, gibe air bith nigh do chailfin ris.

Tusa, a Thighearna, gnuige si, do thaisbeain do Throcaire do'n Pheacach,
taisbain a nois do chumhachta anaghaidh an Pheacadh; much d e, ni go
iomlan do thaoibh a bheith diobhalach dhomhsa,
ach air son a bheith a ccuine do thoile Glormhuire si, agus an
taon namhuid a mhain is mo d'fhuathais tu; iondus tre am beith
mar sin saor O!  an da olc, O!  an bpeandhos, agus o an ccuir,
go molfain d'ainim air neamh go brath.
Amen.  Pater, etc. Ave, etc.

#d# Do Dhiolathrughadh

An Chuigeamhugh Smuaineadh.
do'n
Dia-Ardain.

An Peacadh Peandhosaighthe a Bpearsain Chriosd.

An Cheud Mhachtnadh.

Na Fiacha, do bheir an Peacadh le na Chois.

Smuain, meid na bhfiacha tri a rithean tu le Dia, an tan do thuitean
tu a Bpeacadh Mharbhtha. Air thaobh do'n
<L 65>
sgeul, beirt an ceart Diadha
sasaighthe, agus sgairteadh a mach, ag radh diol d'fhiacha, acht air
an dtaobh oile, cia bheith choidhche abalta air ashasaghudh?  Da
ccuirfeach na naoimh go leir le cheile ag toirbhreadh an urnaighthe,
da cconghfach na mairtiridh go leir le toradh dorta a ccuid Fola, da
dtigheach na Aingill go leir eadtartha, le na morghradh, da dtigheadh
Mathair De fein tre ughdaras, le mor-luaidheacht a maith-ghniomhartha,
nior leor an sasamh so go leir, agus go brath ni bheith abalta air
leoirghniomh do dheunamh ann aoin Pheacadh Marbhtha a mhain.

Samhluigh os a cheann san, go ndeunfach Dia, leis an bhfocul
uile chumhachtach cceadhna, le ar chruthaigh an saoghul so do neamh-nigh,
saoghuil oile do chruthugh anaghaidh gach gainbhin gainibhe ann san
bhfarige, agus go lionfach iad uile d'Anumnaibh naomhtha, na saireocha
gach Anum diobh, a maitheas, beanrioghan na Naingioll, an mhaighdean
reo naomhtha; a deirim, gan dul siolla tar cheart, da ccuirfeach na
Anumnach naomhtha so go leir, ambrataibh ruainnigh iad fein air feadh
mhile saoghul, luaithreadh do chimilt fana ccorpaibh, codhla air an
dtalamh bhfuar, bheith ag trosga, ag sior impidhe Trocaire
<L 67>
De, fuil abhfeitheach go leir do dhorta, iad fein do losga air altoraibh;
da ccuirfidhe na deagh-oibireacha so go leir; agus gach ar mhian leat
ann a cceann, asgaluidhibh an chirt Dhiadha, na meadhfaidis oiriad
agus aon trom Pheaca Marbhtha amhain fa leith, na teacht go brath
chum suime a ndoithin chum a bhfiach do dhiol, dha mbeith tu da
ndubailt air acheile mile nair anunn sa a n'all.
Chum an sgeil si do thuigsinn a nios fearr, ni fulair dhuit a fhios
do bheith agud, go ndeunan an Peacadh tre na bheith eagcheart do'n
mhordhacht do-chuimsighthe, mailis chomh doi mheasda agus chomh
dochuimsighthe sin, nach feidir go brath a chur as clo, le aon
umhalacht o an bpeacach.

An Dara Machtnadh.

Diolan Criosd na Fiacha so.

Smuain, na fuil tu fein abalta air na fiachaibh si do dhiol, do 
thanaigh Dia fein chum a ndiolta, ag glaca naduir daona air fein,
do thog do laimh na fiacha do ghlana, ach chum na criche sin,
nior bhfulair go ro riachtanach storas 1 doc-huimsighthe
na Trocaire do bheith taisgidhthe.

#1# Oirchisde

Agus ce na'r bheag do Chriosd
aon osnadh amhain
<L 69>
do chur chum a athar chum na criche si, fos chum meid a fhuatha
do'n Pheaca do chur a dtuigsinn duinn, agus chum a mheasda go cinte
cad e truailightheacht an ghalair do thug leis, tre an morludhacht
do bhigh riachtanach dho;
d'fhuilling se oiriad san peine air an dtaobh a stigh, agus air an
dtaobh amuth, nach feidir a dtuigsinn a cceart na go brath a ccur
a bpraitainn; agus nar sheud na faige, na fuair ach lag sgail bheag
radhairc air, a fhios d'fhaghail cad oile ainim do bheurfaidis ortha,
ach fairge dho-chuimsighthe gan chuan gan tidhir
accomh-fhogus didh.

Socairigh tu fein seal beag oile a bhfiadh nuife iomhaigh air chroich,
agus machtnaidh leat fein a'r Slanaitheoir peandhosaighthe ann
gan ceudfa, tre a bhfuil a phian fein air gach ceudfadh acu: peandhosaighthe
ann a bhallaibh go uile, air mhodh o bhonn a throighe
go coroin achinn, nach bhfuil aoin o'rdhlach slan ann, fa phein
ag an uile short daoine, agus ce ar mhioscaiseach a cceal fein da
cheile, na ar chuireadar le cheile d'aon Bhuidhin da mhor-phianadh
san gan atruadh.  Smuain, airis cad e an Nigh Corp Glormhur do mhisneach
agus do choinghiol chomh ceannsa san, do bheith buailte, bruighte, o
an oiriad san builidhe agus rian sgiorsaighe,
<L 71>
agus le naimhde chomh
cruaigh-chroidheach ann na nadur, agus le oibiriugh an Diabhail;
cuimhne cad e an nigh gabhail tri cheann duine le coroin bhuailte le
tairinghimh; cad e an nigh bheith a ndur-pheanaid bhais, air crocha
air feadh tri nuaire le tri tairinighibh, agus dul chum bais fe dheire
air Chroich, lomnachd, go treigthe, doilbh, dobronach?
Do bhainfeach aoin dealg amhain do bheith accruib leoin buirth
uadhbhasach as; a nois cad e meid na peine si, crochadh chomh fada
san le truimigheacht iomlan chuirp duine, le natri tairinighbh si,
ceann duine choingbhail suas air ngabhail trid leis an oiriad san
tairinighe, cuid Fola dhuine do threan-sgaoile as an oiriad san do
chneadhaibh daor-ghonta!

Cuir a cceann na mor-pheanaide si go leir, gach eachmhusan, gach
leitheis, gach diamhaslughadh, cuir leis fos moran oile, na pianta
do-labhartha air an dtaobh a stigh, do ghaibh tri chroidhe Mhic De;
agus tog miosur leo, leis an meon gradh do bhigh ag Dia da Aithir,
agus an fuath do bhigh aige do'n Pheacadh.

Sgriobhaid Doctuiridh airigh gur fhuiling Criosd oiriad peine agus do
thuil Peacadhaigh an domhuin, ar ghaibh thoruin, abhfuil do lathair,
agus le teacht, do phian
<L 73>
chorpordha air an saoghul so; gan airiomh
air ar fhuiling do thaoibh a Dhiadhachda, ach a mhain gur mhian leis
na fiacha agus an leoir-ghniomh do bheith comh-fhreagarthach da
cheile, maille re na nadur daona.

Ma's fior so, cia le ar feidir go brath a Phais do smaoineadh a
cceart?  Cia fheudfadh choidhche firinne chomh do-labhartha, do
bhreathnugh go grinn; is sgeul ro chinte, ach le feartaibh mormhiorbhuiltigh,
na feudfach Criosd seasamh chomh fada leis an
oiriad san peine, ach an Tighearna san, chum na ccreidmheach do
shabhail air dhamuint shioruidhe, do ni chom minic sin mormhiorbhuiltidhe,
na'r bhfulair go ndeunfach na mor-mhiorbhuiltidhe
ceadhna ann fein, ag fulang mar so, tar gach cosmhuileacht inchreidte.

An Triomhugh Machtnadh.

Creud is ion-tuigse dhuin o an da Phunc reimh reaidhte.

Smuain, mar so, ag radh leat fein, da mo chuis ghaire, ghrin, na
suilth do'n duine, an Peacadh, Cionnus as feidir a mheas, go
ndeunfach Dia riamh oiriad agus do rinne chum a choisg oruin, na
go rachfach go brath chomh fada is do chuaigh, ag buala daorpheanaide
chomh trom san
<L 75>
mar dhiol ann, ni she a mhain air an
nduine do rinne e, ach mar an cceadhna ann a Mhac Trocaireach
neamh-chiontach do dhiol go docht air son na cionnadaona.
Is sgeul follas gur thaisbain Dia do'n domhun, a throm dhioghaltas
air an Bpeacadh, le aon bhuile a mhain do leigean air Chorp Chriosd!
a nios mo na da stialach se na raelte, na duile do chur air neamhnigh,
agus Aingill agus daoine do charta sios air bhior a ccinn go
Ifrionn; do bhrigh na fuil aon chailiocht cosmhuileachta ag a'r-thuitim
na ccreatuirighe go uile, le bas Mhic De.  A nois cad is iontuigse
dhuin, ni do thaoibh buile eadtroim, ach do thaoib daor-bhais
scanalaigh an de si, do ghlac colan daona, a bhfairge thruailightheacht
agus peannaide?  O cad e an tsuim da bhrigh sin, a deintir do'n Pheacadh
air neamh, seach mar deintir ann san tsaoghul dorchadais agus ainbhfis
si!  Och, nach neamh-chosmhuil le na'r mi-cheartna, comhthrom an chirt
Dhiadha, le nach feidir go brath bheith neamhionann!
Meadhach an san go grinn da fhirinne mhor-thadhbhachtmhura, ag so an
cheud fhirinne, ma pheacadhaighin tu tar eis bhais Chriosd, go ndeinean
tu airis, (mar deir an Spioraid Naomh le beul Naomh Paul) a Bhas
d'ath-nochuinn.  Heb.6 A se
<L 77>
fath fe deara, do bhrigh go bhfuil an
chuir do ni tu anaghaidh De chomh mor san, da ndeintigh leoir-ghniomh
ann le ceart dioghaltais, nach sasamh bu lughadh bu riachtanach na
an sasamh do thug an Ceart Diadha air Chnoc Calbhary; air mhodh ann
do chroidhe truailighthe leis an Bpeacadh, go bhfaghan Chriosd
athnochuinn a Sgiorsaighe, a Thairinighe, a Dheiligne, a Tharcaisne,
a Easonoir, a Bhreathamnas, agus an Chroich.

Ag so an dara firinne, an tan do thuitean tu a Bpeaca, air do thaoibh
fein, go ccuirean tu air neamh-mbrigh pais Iosa, agus mar sin, na
fagbhan tu aon tarbhacht ann san obuir bu mho do bhu feidir le gra
do-chuimsighthe De do dheunamh chum a'r sabhalta.  Do tharaing an
smuaineadh so deora o iochtar Chroidhe Chriost air an Ccroich, ag
faicsinn a Bhais, do dheunfach an domhun uile do shlanughadh, nach
beith tairbhtheach ach do bheagan, agus an Peacadh, ag fulang an
oiriad san peine, na ndearnaidh a dhithchioll air aruagairt, go
bhaghach do ghnath dion, chomh mor san, a ccroidhthibh an oiriad
san Peacach, tre na ccuirthibh fein, na fagbhaid feidhim na brigh
ann san meodhan do rinn Dia chum a slanaighthe.

<L 79>

An Urnaigh.

Ma thasbeain tu riamh tu fein ad Dhia Mhor-throcaireach, a nois an
trath agud san do dheunamh, och! Iosa Criosd, mo Chruthathoir,
mfhuasgalthoir, agus m'uile shonas sioruidhe, do lathair do
Dhiadhachta, do chi tu Peacach malluighthe mio-nadurtha: tar eis
bais mo Chroiche do fhulang, cad oile do bhu feidir dhuit a
dheunamh air mo shon sa, an Peacach anacrach?  Da mbeith d'fhiachaidh
ort do Ghloire agus do Throcaire d'fhuasgailt, ca sligh
choidhche air a ndeunfadh e a nios daoire na mar do cheanaighis mo
shlanughadh sa.

Cad e an crithniugh eag-samhuil do bhigh air Ard-aingiollaimh na
Bhflathas, air bhfaicsinn Chriosd Ceusda air an Ccroich, eidir dhis
bhitheamhnach, ag feuchainn air ag faghail bhais leis an oiriad san
anbhfannaigh, leis an oiriad san achmhusan, daor-bhuailte le
piantaimh do-labhartha!  Cad e an tsuathantais iongna ba choir do na
Ard-aingiollaimh do bheith ortha, tre an mor-iomarca carthanachta
leis na raibh suil, agus nar bhu feidir a bheith taisgighthe, ach
a Ccroibhe Charthanach Chriosd!

Ach feuch a nois truigh oile iongna eadhon, iomad mor-mhaitheasa air
thaobh do'n chas, agus miorbhuilt mhionaduir air an
<L 81>
dtaobh oile!
Tar eis an fhulaing tu, agus d'aimhdheoin do chuid Fola do dhorta,
cad bhuadhais leis, a Thighearna?  Ni thanaigh tu fos chomh fada agus
mo chroidhesi do bheith agud da bharr.  Cad e mo mhio fhoirtiun
docharach sa?  d'aimhdheoin bais d'fhaghail dhuit air mo shon, a taim
chomh diombhuidheach san, is mo chul do thabhairt leat, abalta air
do chreachdadh go laetheamhul, agus air ghabhail do am chosaibh ann
do chuid Fola le mo shior-chlaontaibh.

Da mbeith go ngoinfeadh cathugh me a nois, a ccoimh-mheas do'm
mhinadur, nior bhfulair dhamh, aithrighe d'fhile ort a ndiol gradh,
agus deora a ndiol Fola: gidheadh, an san fein a taim gearr,
nibhfuil leighios oile da bhrigh sin agum, ach file ortsa, agus an
cathugh so d'iaraidh agus d'impidhe ort go iomlan o mo chroidhe.
Do chi tu a Thighearna na tuilim e, ach do chi tu mar an cceadhna,
gan do chonghnamhsa, uaim fein, go brath nach feidir liom a
shrochainn, is feidir dhamh tuitim, gidheadh, go deo ni fheudfain
eirge airis: ata air ccumus dhamh imtheacht uait; choidhche ni
fheudfain iompogh ort; is feidir liom Peacadhugh, ach ni feidir
liom teacht chum na aithrigh.  Tusa ag a bhfuil gradh firinneach do'm
Anumsa, chuir an Trocaire si a ccean
<L 83>
gach Trocaire oile, sin amach do
dha laimh, tog suas me, agus cumhdaigh liom.
Air dtuitim aracht athais dhamh tre do Charthanacht, adhraim agus
gradhaim tu os ceann gach uile mhaitheasa, agus le glanghradh dhuit,
os ceann gach uile uilc, fuathaim an Peacadh?  Glacaim gnas agus
deisdin leis, do bhrigh gur ab e is adhbhar d'ar fhuilingis agus
d'ad Bhas.  A nois labharach na creachda so do bhigh air dian-fhosguilt
chum mo shlanaighthe a mfhabhar, faghdais Trodaire dhamh, agus Grasa
chum bais d'fhulang a nios tuisge na bhein sasda le feirg do chur
ort go brath airis.  Amen.  Pater, etc. Ave, etc.

An Seamhugh Smaoineadh
do'n
Aoine.
Do'n Bhas.
An Cheud Mhachtnadh.
Creud e an nidh an Bas.

Smuain, cad e an nidh an bas garamhuinn shioruidhe o an ndomhun uile,
a seadh an bas, da bhrigh sin, biodh
<L 85>
a fhios agud, aingearr aimsire,
go ccaithfir imtheacht o gach nidh is cathaisighe agus is annsa leat
air an saoghulso, caithfir gaoilte, clann, cairde agus oll-mhaitheas
d'fhagbhail;
caithfir gach ainmhian bruideamhuil d'ar chleachdais d'fhagbhail ad
dhiaidh; ni fulair dhuit an ta'rus ann ambiodh tu d'fhagbhail, gan
suil le an fhaicsinn go brath airis, is eigean dhuit trial go
malairt duthaidh; o nach neamhchosmhuil e leis an nduthaidh so!  Ann
san ait nach fiu n'ada na neithe is ceannamhaile linn ann so.
Is gearr go dtiocfadh an la cailte sin, an tan bheir beo air maidin,
agus marabh ann san oidhche, no beo ann san oidhche, agus marbh air
maidin; cuirfir ann do chofrain tu, togfar leat gus an ionad adhlacain,
cuirfir ann san uaighe thu, agus ni bheith neach ag cuimhne ort os
san suas.  Do chorpan filte ann aisleine thruailighthe, go breun,
seirgthe, mighneitheach, na piasduighe da thochailt, agus as iad so
do chairde, do chuimhdeachta, agus do leabadh chodhlata, feuch an
san crioch na feola morchuidhthe si, do glacathar chomh muirinneach
san, agus na ndeintear curam chom mor san didh, da lionna le
beada'idh-eacht, le millseanaibh, agus le poit, agus gach ait fada agus
gairid o Bhaile do
<L 87>
chreachruathar, chum feasda do dheunamh suas do
chnughaimh.

Labhair a nois, nach suil gach nidh dhiobh so go leir, do curthar a
cceil dhuit firinneach?  Ni bhfuil blanndar na foirleathanughadh ann
tar cheart, na aoin tsiolla a mhain ach mar chi tu go follus.  Da
bhrigh sin air do shon fein, impidhim ort, gach noidhche roimh
thuitim ann do chodhla dhuit, an tan bheith tu sinte sios le
tsuilimh dunta, do chosa sinte uait amach, agus do lamha air do
bhrullach, a readh mar so leat fein, ag so mar bheith meise a
mbeagan aimsire, sinte ann mo chofrain, agus ni smuainim air, ach
chomh maith is na bein choidhche le bas d'fhagha'il.

An Dara Machtnadh.

Tiocfadh an Bas, agus ni feas duin ca uair.

Smuain, go bhfuil an deighilt si le a ndeirimid an bas, ann airigh
aguin, agus nach feas duin ca trath sin, ach go bhfuil se a ndan
dhuin: is sgeul cinte go dtiocfaigh se.  Go ccaithfe prionnsaidhe,
righthe, agus impiridhe tuitim ann aon charan a mhain choitcheann,
mar aoin leis na bochtanaibh is uir-isle.  Ann san machaire mhor so,
do ni an bas ann san dtrath cceadhna, agus leis an speil cceadhna,
na luibhneach
<L 89>
agus an feur do ghearradh le cheile, gidheadh, cia
ag a bhfuil a fhios cionnus agus ca uair do gearrfur sios e?
Inis, m'as feidir leat, creud I an uair, agus an tsligh air a sgarfar
d'Anum le do choluin?  Ce a cu do gheabhair bas ann san lo no ann san
oidhche, ann san mbliaghain si, no ann san mbliaghain si chughain?
Agus nidh is mo dholas ná so, an mbeith uain agud chum faoisidine
do dheunamh?  An mbeith oide faoisidine ann d'fhochuir do chonghfadh
leat?  An mbeith do chuntaisidhe a cceart deunta suas agud, roimh
theacht do lathair an bhreathaimh, a ta leo go leir d'eisdeacht?  A
mbeir ladair do dhothuin an aghaidh an chomhraic dheanaigh sin an
Diabhuil, le na chumhachd go leir, de dheunfaidh leat?  Ni bhfuil,
fa'raor, fios a thuile aguin, ach nach fulair dhuin bas d'fhaghail,
agus san go ro obun, agus an tan na beith a'r smaoineadh air.

Da ccuirfeach Dia Aingioll chughad, da insint dhuit go bhfaghfadh bas
fe cheann bliadhana; cad a liadhachd caoin-duthracht, cad a liadhachd
gniomh aithrighe, do dheunfadh?  Agus na'r bhu feidir a thuitim a mach,
ann san miosa cheadhna so chughain, go mbeith tu sinte ann san uagh?
Da bhrigh sin cabhfuil an aithrighe badh
cheart dhuit a nois do dheunamh? Ni
<L 91>
bhfuil a nois do smuaineadh air nigh air bith, ach ort fein do
shocarughadh ann san sgabalachan dtruailighthe si o abhfuil tu chum
trial chomh luaith sin.  Do dheunfad (air tusa) m'aigine fein do
shasughadh ann san ainmhian so, deunfad dioghaltas ann san diobhail
si, agus ann san diobhail ud, deunfad gach nighe is mian liom, ceanochadh
me talmhantaidhe tar a mbarr.  Ann san dtrath cceadhna tigh an bas,
agus gabhan go fanach, soir, agus siar, le do smuaintighthimh uile.
Cad e an dithceile ann san, is mo is feidir a bheith, na smuaineadh
do ghnath air neithibh do chriochnaigh chomh obun san, agus choidhche
gan smuaineadh air an nigh air na beith crioch go brath.

An Triomhugh Machtnadh.
Ni bhfagham Bas ach aon uair a mhain

Smuain, an deighilt si agud le deunamh o gach nigh da bhfaicintu, an
coisceim uadhbhasach so, o an saoghul so, agus an faoghul oile, nach
bhfuil le deunamh ach aon uair a mhain, air shligh ma deintir go olc
e an taon uair sin, nach bhfuil glaodhach tar ais air go brath airis.
Tuitleadh an crann ccachtar dhiobh, o dheas, no o thuaidh, gibe taobh
air a dtuitfe an crann,
<L 93>
a deir a'r Slanaitheoir, ann san fanfadh go brath.
Cad e an airre do'n reir sin bu cheart do na Criosdaighthimh go leir
do bheith a cu, d'fhonn go dtuitfidis air an laimh ndeis; gidheadh,
chum tuitim a leith na lamha deise an tan do gheabhair bas, ni
leoifir air feadh do bheatha, claonadh leis ann ccle.  Ta se mo's
cruadhalach ag Peacach, dothchas do bheith aige deaghbhas d'fhaghail,
tar eis droch bheatha do chaitheamh; ach cad a liadhachd duine a
dalltar le ainbhfios toiltheanach ag meas na fuil cuntabhairt air
bith ann!  Ase fath fa dearadh an chuntabhairt chruadhalaigh si, do
bhrigh nach bhfuil ann san mbas, ach an chuid dheunach do'n bheatha,
mar sin gur gnathach iad a raon d'aondath.  Ma bhion an cheud chuid
do roinn eadaigh dubh, ma bhion a la'r dubh, mar sin, is suathantais
an sgeul ma bhion an chuid oile ban; is sgeul ro fhirinneach, da
bhrigh sin, an te chathan
droch-bheatha, go bhfaghan droch bhas.

Agus cad a nois do ni tu chum deaghbhais d'fhaghail?  Cad e an aire
do thugan tu do ad thuairim do thamhairt fe an mban, nor ab e gan
aimsiugh, do dheunfach do shonnas sioruidhe dho lot ort, o mhaidin
go oidhche truailighion, tu d'Anum, le mile Peacadh truailighthe,
o thosach go deire
<L 95>
na bliaghana, mairionn tu a Bpeacadh mharbtha;
agus an doth leat mar so teacht chum deagh-bhais: ni feidir dhuit
suil do bheith leis.

Gidheadh ma's meon leat leas d'Anuma do dheunamh, leasaigh do bheatha;
nigh nach fulair dhuit do dheunamh, no fa'g tu fein cailte.  Do reir
mar chuirfe duine siol, do'n reir sin bheith toradh aige, Gal. 6.
An te mhairionn go droch-bheathach, do gheibh droch bhas.

An Urnaigh.

O a Dhia ro eagnaidhe, ag a bhfuil fios m'aicidigh go leir, agus
a mhain le ar feidir aleigheas; cad le na mheid d'ard-reimheas, le ar
ordaigh tu, la mo bhais do bheith ceilte orum, iondus tre an
choingbhail ann ainbhfios air amusaoimh mo namhud, go mairfinn do
ghnath, ag forfhaire go gearr-radharcach imshniomhach, ag cur air
m'aramaibh go laetheamhuil, chomh maith is gur bhudh e sin la an
chomhraic, agus an la deaghnach do am shaoghul.  Chum na criche
ceadhna so, chomh minic sin, ann san Sgriobhain Diadha, an fhirinne
si, do chuir tu a cceil dhamh.  Go dtiocfach an bas mar an
mbitheamhnach, an tan is lugha bhion a'r smaoineadh air, taisbeanaidh
tu an nigh si dhamh go cinte le sompladh soleir, gach a moimead do
am shaoghul,
<L 97>
an tan do chim mo chomharsain, chomh minic sin, agus an
tan is lughadh measdear e, ag eagadh os comhair mo shul.
Acht a ndeachaigh me a bhfeabhas tar eis gach bagartha dhiobh so?
Ce go bhfuil a fhios agum go bhfuil an bas air sligh chugham, chum
amuis do thabhairt orum, ce go bhfuil a dheimhin agum go bhfuil ag
druidim a nios goire agus a nios ro ghoire liom, ag so meise
d'aimhdheoin an sgeil sin mar an mbeathach allta gan chial do
togthar go teagh an mharbh aighthe e.  Ag sugradh agus ag reabharadh
leis an dteid timchiol mo bhraghad, chomh maith is na bein choidhche
le teacht go ionad criche mo shaoghuil.

Cad e an tullmhughadh, a Thighearna, do nimsi fa chomhuir an
choisceim dheagnaigh sin, do chuir crithniugh chomh mor san air
Ardnaomhaibh na Bhflathas!  Cad e an airre do bheirim le deirc, le
Urnaighthe, agus le gach gniomh oile aithrighe, chum aon loin do
chur reomham do'n duthaidh san, ann san ait ann nach bhfuil aoin
nigh agum le faghail, ach mar do thomhais me fein uaim roimh rae?
Ann ait a'rais shioruidhe do shaotharughach, ni bhfuil m'aire
a nois air nigh ann san tsaoghal.  Ach air motheidhleach do dheunamh
air an dtuinn chrithir si, na bhfuil ag crith do lathair, agus nur
gearr go sloigfidhir i.

<L 99>
Do dhunadhais, a Thighearna, gach beallach tri a m'fheidir liom
imtheacht uait, ach fos preabaim as do dha laim.  Mar a dtreigiod
neithe suaracha an tsaoghail si, le gradhdhuitsi, badh cheart damh
fos a dtreigean le fuath doibh fein, do bhrigh go sleamhainid
uaim, agus go nealughaid as mo dha laimh, an tan do dhluthfhaisgin
iad le mo chroide.

Ag so mar ta, a Thighearna; gidheadh air feadh na aimsire ghaibh
thorum, ma bhigh me chomh dall san, ni bheith me mar sin os so suas.
Ta a fhios agum, gur leis a mhain d'fhagbhan tu am beathaigh me,
iondus go ndeunfain ullmhugh eigin fa chomhuir an bhas, agus mar an
saighdiuir, go ndeunfain me fein d'imirt amachaire an bhuailte,
roimh dhul d'an chath dhamh.  Chum na criche si a mhain da bhrigh
sin, cuirfid an chuid oile do am laothaibh, a se buaidhreadh intinne
is mo bheith orum e, agus an t'aon churam is mo d'fheidhim liom;
conghnaigh liom an san, a Dhia Uile-chumhachdaigh, le do Ghrasaibh,
neartaidh liom chum tarcaisne do bheith agum air gach suaidhbhreos
saoghulta do sguaban chum siubhail; agus na deonaigh a bheith agud
le casa liom, go brath airis, go dtug tu uain na aithrighe dhamh,
agus da dearna crith dob fhearr didh, na rith ag Peacadhugh ann
d'aghaidh.  Amen.
Pater, etc. Ave, etc.

<L 101>

An Seachtmhugh Smuaineadh.
do'n
tSATHRUN.
An Breathamhnus Aonda.
An Cheud Mhachtnadh.
An Bhra'igh.

Smuain, an bhra'igh ag teacht ag glaca a Bhreathamhnuis; se d'Anumsa,
an bhra'igh si, ann san moimead cceadhna, na sgarfaidhir e leis an
ccorp, na bhfaicfidh cathaoir Ard bhreathamhnuis da chur na shuidhe
air, mar a mbeurfar Breathamhnus air.  Gus an ait sin, an aonar, gan
ghaodhalta, gan chairde, gan seirbhiseach; gan onoir, gan saidhbhrios,
gan chomhairleach; le an Aingiol Cuimhdeachta air thaobh dhe, agus
an Diabhal air an dtaobh oile dhe, mar fhear daortha; le na dheighghniomharthaibh,
agus le na dhrochbheartaibh, ann aon mhoimeud na
ccaithfe teacht do lathair.

Ca ngeabhaidh an san na comhluadar si, tre do ghradh ain-mheasardha
dhoibh, nar chuir tu fearg air Dhia?  Ni thiocfa neach diobh ag
labhairt ann do chuis, ni
<L 103>
bhearfaidh neach freagaradh air do shon?

Och!  nach dolasach an coinghiol ann a mbeith an Peacach bocht, ag
luighe sa mhor-ualach an oiriad san Peacadhaigh malluighthe, do
dhiultaidh an oiriad san Gras, do bheith cionntach ann an oiriad
san iar-gultais agus faillighthe, ag crithniugh le miodhothchas
agus le uadhbhuin, eider Fhlathas De agus Ifrionn, ag feithiomh air
theacht an Bhreathaimh, air ar cuir fearg chomh mor san, agus an
Bhreathamhnuis sin, air nach mbeith aoin aitheisdeacht!  -  Agus so
go leir, do gheabhair ag rith ort, an tan nach doith leat.

Cia ag a bhfuil a fhios nach e an ait ann a leighean tu na lintigh
si, an ait a mhain, ann ar Pheacaighis chomh minic sin, do bheith
an ionad comhlionta do'n nigh si da chur a bpratain dhuit.
Do bhu feidir go ndeunfach na fadhluidhe si, ann aon mhoimead, do
mhalluightheacht do thamhairt chum follais; agus fos ni mhachtnuidhean
tu, ach ag Peacadhugh do ghnath gan eagla gan imshniomh.

An Dara Machtnadh.
An Breathamh.

Smuain, Pearsa an Bhreathaim.  Chum an Bhreathamhnuis si, ni thiocfadh
<L 105>
an Tighearna go brath airis, go uiriosiol umhal, mar an uan, chum do
Pheacaigh do thogbhail, ach go fraochda teargach mar an Leon, chum a
fheirge do chur a bhfeidhim ortha le dioghaltas, agus chum a chur a
dtuigsin go bhfuil a cheart chomh dochuimsighthe le na Throcaire.
Ce le ar feidir bheith chomh crodha san, is gan crithniugh do lathair
Breathaimh d'eolus chomh do-chuimsighthe sin, nach feidir a mheala,
do Dhiadhacht chomh mor san, nar bhu feidir leis gan suath do bheith
d'an Pheacadh; agus do chumhachtaidh do-chuimsighthe chum a
pheandhosaighthe mar is dual do!

Le feartaibh a Mhor-chumhacht, taisbeainfidh go follas d'aon radharc,
cursa iomlan a'r malluigheacht; Peacadhaigh a'r leanbaidheachta, a'r
maois oige, a'r ccrionachta, agus mar an cceadhna, Peacadhaigh na
arsadhachta, an tan d'fhagfach an Peaca sinn, agus na treigfimisne
an Peacadh.  An tan do thaisbeanfaidh an oiriad san mathasa fein deunta
le claoinintinibh cle, a'r ndroch-usaid do na Sacraimintibh, meid a'r
mi-iomchuir ann san Dteampull, agus luighead a'r suime a mbrise na
Saoire.  An oiriad san maitheasa do fagbhadh gan deunamh, do bhu feidir
a dheunamh.  Aimsir do cuireadh go olc;
<L 107>
smuaintidhthe Diadha do
tharcaisniugh; an oiriad san badh cheart do roinn air na bochtaibh,
do cathamh le Gloire dhiomhaoin, le imirt agus le truailightheacht;
an oiriad san Peacadhaigh, do bhu feidir do chosg, agus nach
ndearnthas; go cinte leo so air a raibh curam Anumnach daoine oile,
mar a ta, le aithreachaibh, agus le mathaireachaibh, le maistiribh,
agus le lucht foghnaighthe; air mhodh chumh a dhoighte ann san
dtineadh, mar chrann crion, nibh-fuil se riachtanach e do thamhairt
droch thoradh leis, nibeag a mhain gan deaghthoradh do gheile.  Do 
bhigh me Ocaruch, a deir a'r Slanathoir, agus nior thugamhuir aoin
Bhiadh dhamh; do bhigh me Tartmhur, agus nior thug sibh aoin Deoch
dhamh; do bhigh me Nochdaighthe, agus nior chuireamhuir aoin Eadach
orum; do bhigh me Teinn, agus ni dheachadh sibh do am M'fhisiorugh.
Mat 25

An Triomhugh Machtnadh.
An Breathamhnas.

Smuain, an Bhreath.  An Breathamhnas tabhartha, tighidh an Bhreath
chailte, tighidh an Bhreath dheighneach dholasach san, air na beith
go brath aon ath-ghlaodhach, do readfadh Iosa Criosd ann san
breithribh si; imthigh uaim a Pheacagh
<L 109>
mhalluighthe go Tineadh
shioruidhe, ni fiu thu seasamh ann mo lathair, na dul go Riocht mo
Ghloire; imthigh, a deirim, go Tineadh shioruidhe, do reir do
dhrochbheart.

Imthigh  mar chomhluadar do na spioradaibh malluighthe do sheirbhealais
chomh mor san; bigh air siubhal, oir do bheirim suas go iomlan fa na
ccumhachdaimh thu agus ag so m'fhuil do doirteadh chum do shlanaighthe,
a nois nach fulair go ccaithfe bheith mar mheodhan
damnuighthe agud.

Air an urlabhra ccritheaglach so, sin an Peacach treighthe ag a Aingioll
cuimhdeachta, agus tabhartha suas air laimh do'n Diabhal, o an leabha
ann abhaghaibh bas, na ccaithfe trial roimhe go Ifrionn, cad a deurfadh
an Tanam miofhoirtiunach san, air cheud ndul do do'n dubhaigein san, air
bhfaicsinn na ngeataigh ndorchadh san, do bheith os san suas go brath
airis dunta air; ag clos gartha na ndamuntach, agus na Ndiabul, do 
bhighios da bpeandhosughadh, agus air na losgadh le lasarach, agus le
Tineadh shioruidhe.

Och is miofhoirtuineach me!  A dearfaidh se, cad chail me, agus creud
do bhuadhas?  Do bhu feidir dhamh bheith saidhbhir go sioruidhe a
bhfochuir na Naingiol agus na Naomh, gidheadh, a nois
<L 111>
caithfead bheith pianaighthe go deo, mar aoin leis na Diabhalaibh si.
Fa mo chomhur si, do bhigh gloire na Naomh ullmhuighthe, dhomhsa do 
bhigh an oidhreacht san taisgighthe, dhomhsa do doirteadh Fuil Chriosd,
chum a shealbhughaidh dhamh, ach meise am amada'n gan chial, mar
bhigh me, air shaobhnos, no air ainmhian naireach, do mhalartaidh e
go leir air dholas shioruidhe.  Och! a Pheaca mhalluighthe mo mhalacht
ort, och! a dhiabhula malluighthe, a ain-mhianna graineamhula, mo chead
malacht oruibh, agus mo chead mile malacht air an la an na dtainigh
me air an saoghul!  Ag sin a nois deire leis gach Trocaire dhamh air
feadh na sioruidheachta, sin gach maitheas cailte; gan tairbhe fuil
do bheith le na thuile Trocaire!

An tan san, do gheabhaigh an Peacach a fhios cad e an nigh an Peacadh,
ce a nois nach feas do e, mar an iasg na feidir creud a dhiobhail dho
beith gaibhte ann san lion, an fhaid bhion an lion ann san uisge, ach
do gheibh a fhios cad e dhochar dho, an tan do tharaingtear a dtir e.
Air an dtaobh oile, cia fheadfaidh choidhche a fhuisneis, cad e meid
athais an Anama, do bhigh umhal odhmusach, do gheibh seilbh Parrathais?
Cad mar naomhaoin an aimsir ann ar shaothraigh an
<L 113>
bheatha shioruidhe;
mar rinn an aithrighe, agus mar do rug buadh air chathaibh an Diabhail;
ach cia a deirim, le ar feidir an nigh si do mhiniughadh, ann tan nach
feidir a mhain, oiriad agus aon tuairim da luighead do thabhairt dho?
Meadhach fein an da shligh si, tog do reogh.  Ta fos air ccumas dhuit
an rogh do bhreith.

An Urnaigh.

A Thighearna Iosa Criosd, is tu fior chuardaghthoir ceart na
ccroidhtheach, da mbeith air ccumas dhamh breathamh do thogh
a ccas mo shioruidheachta, ni thoghfuin aoin ach tu, ag a bhfuil
gradh do-chuimsighthe dhamh, agus le nach mian aoin nigh chomh
mor le mo shlanughadh.  Agus fos cionnus bu cheart dhamhsa ann
san dtrath cceadhna, crithniughadh roimh an bhfior-ghradh san,
agus eagla bheith roimh an bhfoide a ta agud liom le fada?
A nois, ni bhreithnighim do mhordhacht, do ghradh dhamh,
do chim, ach fos ni fhaicim do cheart, gidheadh, an tan tiocfadh
tu chum an bhreathamhnais, cad fa crioch dhamh an san!  Ni fulair
dhamh an tan san a thuigsinn cad le na mheid do reasun nor cheart
dho na fior-aonaibh fein, uabhain do bheith ortha roimh a ta'rd
Bhreathamhnais, agus cad a mheid d'eagan me fein, an tan nach
raibh
<L 115>
m'eagla roimhe; ann san tuigfeadh me, go raibh d'fhuath
d'am Pheacadh chomh dochuimsighthe le do ghra dhamh.
Cad, fara'or!  an san do dheunfaidh me? Ma ta se cruadhalach air
na fioraonaibh bheith sabhalta, ca dtaisbeanfaigh an Peacach e
fein.

Cad a liachd uair do thuilios an daorbhreathamhnas deighionach?
Cad a liachd uair do sgriobhadh m'ainim ameasg na neigchreidiomhach?
Agus da aimhdheoin sin go leir, cionnus a ta an cas ag am choinsias?
Da dtigheach gairim orum a nois, do lathair chathaoir d'Ard-Bhreathamhnais
Dhiadha, cionnus do bhein abalta air mo chuntasaibh
do tharaing suas?  O tre am eagmus ro mhor, go ccaithim an aimsir a ta
orduighthe dhamh chum na criche sin, ag meadugh an chuntais,
agus am rith fein ano fhiachaibh ag do cheart Diadha?
Ach sin deire leis; ni bheith me os so suas, chomh dall is do bhigh
me roimhe si.  A bhfiaghnuise chathaoir do Bhreatheamhnais, ni
feidir le nigh air bith, ta a fhios agum, mo dhiobhail do dheunamh
ach leis an Bpeacadh, na le aoin nigh conghnamh liom ach le deaghobuireachaibh;
da bhrigh si, dearbhaighim go cinte, go bhfuathaim
gach gne Pheacadh le gradh dhuit, fuathaim e, do bhrigh go bhfuil
fuath do-chuimsighthe agud sa dho; agus ag diultiugh do gach uile
ainmhian truailighthe,
<L 117>
tosughaighim o an moimead cceadhna so, le
saoghul Criosduidhe chirt do chathamh, agus do dheunfad dichiol le
Urnaighthibh, le gniomharthaimh aithrighe, agus le deire
Soarbhreathamhnus do thuileadh.

Ach tusa a Dhia na Trocaire, do bheith la oile ad Bhreathamh orum,
agus a nois a ta ad Aithir agum, le do Mhor-ghrasaibh, sin amach
do Lamha Trocaireacha, ag conghnamh liom, sgrios amach mo Pheacaigh,
agus maith dhamh m'fhiacha, suil a dtigh trath an eilighthe le
dioghaltus.  Amen.

An Tochtmhugh Smuainidh.
do'n
Domhnach.
d'Ifrionn.
An cheud Mhachtnadh.
Creud e an nigh Ifrionn.

Smuain, creud e an nigh Ifrionn, ait ro mhio-fhoirtinnach Ifrionn,
lionta do gach olc, agus ann nach bhfuil aoin mhaith.  Mar rinn na
damantuigh usaid da cceudfadhaibh
<L 119>
agus da ccumhachdaibh, ag tabhairt
aithise do Dhia, mar sin, ann na cceudfadhaibh agus ann na
ccumhachdaibh, a taid piannaighthe le daor-uabhain.
A taid na suile daor pheandhosaighthe le uabhain an phriosuin, le
diotach na tineadh, ag amhurc na spioradaighe Ifrionnda.  Gach diabhul
dhiobh, chomh critheaglach; agus chomh an-fhuathmhur san, go ndeir
Naomh Caitirin o Scienna, na feacaigh ach lag-sgail bheag dhe, ann a
tuarasgbhail dhuin; a nios tuisge na chidhfeach a leitheid oile do
radharc, Go mbeurfach do reogh siubhal cosnochdaigthe air chlochaibh
deargadh, teo, na go dtigheach la an Bhreathamhnuis.

Ni chluinfidh na cluasa ceol air bith, ach gartha dolasacha,
malachtaighe, diadhmhaslugh, geirean eag-ghonta, agus dioscan fiacul.
Ni feidir le neach, eisdeacht go foideach le geirean naoidheanain a
bpian, gan truaidhbheil do ghlaca dho, creud e an nidh ann san,
bheith timchiolta le imreas sioruidhe, agus le screadaigh na ndamantach?
Beith an bolugh peandhosaighthe le breuntas an bhaill, le gal dofhullingthe
na ruibhe f Brimstone, agus le breuntas na ccorp mbracach fein, do
reir mar a deir Naomh
<L 121>
Bonaventure, Na'r bheag aon chon-ablach a mhain
dhiobh, chum an talmhain do ghalarughadh.
Beith an blas searbhaighthe le do-mblas na natharach nimhe,
piannaighthe le ocuras agus le iota shioruidhe, chum leighis
agus fuarthain dho, na niarfuid le ciocarus na neithe is
deisdinighe agus is gnasumhladh air an saoghal so, agus na beid
le faghail a cu.

Cad a nois is feidir do readh leis an mothughadh, le ar
gnathaighe Dia d'fheargughadh, tar na ceudfadhaibh oile, mar
sin, cathfe fulang a nios mo na iad uile?  Cad chum a dtrachdaimid
air choilicibh, air luigiochtaibh, air dhaoinibh do bhasughadh
air racadhaibh, air rothaibh, na air a ndoigheadh?  Malairt
doightidh, athrughadh peandhois do gheabham ann Ifrionn, ma
cailtear sin air staid an Pheacadh mharbhtha.  Ni bhfuil ann gach
piann air an saoghal so, ach mar do rithfeadh taisbeanadh, agus
nibhfuil ann a'r dtineadh, a ccumparaid leis an dtineadh ud
Ifrinn, ach mar bheith lag chosmhuileacht sgaile.
A nois nach dolasach an radharc, saoghaltanach saidhbhir, sanntach g,
d'fhaicsinn beo air maidin, ann na leaba mhin chluimh ean,
air na sherbheial le eagla agus le uirim,
<L 123>
agus a fhaghail marbh
ann san oidhche, teilgthe go lasarthachaibh sioruidhe, air
ngabhail ann do chrubaibh diabhai, air na mhallugh le na dhluthchairdibh,
air daorbuile agus ag unfairt, gan air ccumas dho
oiread as iompoigh air an dtaobh oile?

<L 121>
#g# Uailmhianach

<L 123>
Cad e an sganradh, gach ainmhian d'ar chleachtamuir, do bheith
iompuighthe chum an oiread san pian, gan suil go brath le fuarthan?
An tuigsinn dallta le ainbhfios, ni bheith choidhche abalta air
smaoineadh air nigh air bith, ach air gach nigh is mo mheadoigh
a dholas.  An toil cheanntrean ag rith trid an olc, beith go
sioruidhe air raild uadhbhasaigh agus a miodhothchas, gan neart didh go brath
teimhthe o na peandhos, do ghnath ag fuathughadh, gan chumhachd choidhche air
achur a bhfeidhim go deo ag iarraidh an nigh, go brath na faghaidh.
Ag so an chrioch dhobronach chum a dtriallaid cam shlighte an
Pheacadh; cad e do thuairim dho?  An feidir leat rith go sabhalta
trid, gan uabhain gan eagla.

An Dara Machtnadh.
Ta se Sioruidhe.

Smuain, nach mbeith ach neamhnigh ann gach mor leirsgrios dolasach
dhiobh so, da mbeidis go brath le teacht
<L 125>
chum cinn; ach creud e
an trom ualach do chuireadhan an tsioruidheacht ann na cheann!
Da mbeith ann Ifrion, d'fhiachaibh air dhuine teinnios beag aoin
fhiacuile amhain d'fhulang; ni sheadh, da mu na mbeith pian badh
mho ann, na fanamhuinn go deo sinte air an ccrot san air leaba
reois, badh mho do phian e, na losgadh a dtineadh air feadh
mhorain milte bliaghan, agus an san deire do bheith le na bhron.
Ni she go bhfuil aon chuis amhrais ann san bhfirinne si, an tan
smaoinimid air na focallaibh si, ion-chuimsighthe agus dochuimsighthe
(se sin le radh, nigh le a bhfuil teorain, agus nigh le
nach bhfuil aoin teorain) da nigh gan aon chomparaid le cheile.
Pian da luighead ann fein, laithreach, tigh chum iomarca fa
dheire, le cur sioruidheachda ann na cheann.

A nois cad e le radh pianta d'fhulang, a ta eagsamhuil ann na
nurchoid, agus ann na bhfaid leanamhuinn?  Ma thighid amhain a'r
ngrean agus a'r ccathamh aimsire chum a'r mbeith tuirseach dhiobh,
tre na bhfaid-leanamhuinn, cad e bheith do neach air na losgadh
a dtineadh shioruidhe?  A shioruidhcachd!  Och a shioruidheachd!
Cad aluighead do thuigid na daoine thu, agus cad e luighead an
eagla reomhad?  Cad ma thuitim go miofhoirtiunach
<L 127>
ann san dubhaigein si, tar eis ma lionaim fairge le am dheoraibh, is
mo na an fhairge si, na beith oiread is aon mhoimead amhain d'am
pian chum cinn!

Cad, tar eis an oiread san milleon saoghul do chathamh agus ataid
gainibh na braonach ann san muir, duilleoga air chrannaibh agus
raelte air an speir; go ccaithfe milleoin do mhilleonaibh doichriochnuighthe
fos bheith le teacht?  A shioruidheachd!  A
shioruidheachd!  Agus fos (is eigean dhamh a readh airis) nach
bhfuil eagla air na daoinibh reomhad, ach fa mhuirin thromualaidh
a Bpeacadhaigh, agus gan da ccoinghmhail suas ach snath
fior-chaol na beatha trualighthe si, go rithid go dana ag
deunamh suilth agus aoibhnis air bhruach an dubhaigein chiordhuibh
si.  Cad e an bhuille agus an mhear-dhanachd, an san creideamhuinn
mar chreidimid, agus fos maireachduinn mar mhairimid.

An Triomhugh Machdnadh.
Do thuilis e.

Smuain, cad a liachd bliaghain o thuilis bheith teilgthe ann san
dubhaigein Tineadh shioruidhe si, agus creud a liachd Anam painnaighthe
cheannaifein ann, le ciontaibh is lughadh na mar rinne tu.

<L 129>
A se da bhrigh sin, Mor-throcaire De amhain do shabhail tu o thuitim ann
san dubhaigein dtintidhe sin, da leigeach dhuit codhla ann do
Pheacadhaibh, ca ait ann na mbeith tu a nois?

Do bheith tu ag caoi go deorach a measg na ndiabhul so; do bheith
tu ann ead-dhothchas air losgadh dhuit ann sna lasarachaibh si,
malacht air mo chorp, (a dearfadh) air sholas aon mhomuid do thug
me chum dolais sioruidhe.  Och a uabhair, och a shaidhbhris, och
a ainmhiana graineamhula!  Cad fuair me da bhur mbarr?  Feuch, air
son sgaile bheag do Ghloire dhiomhaoin a taim a nois do am losgadh,
agus caithfead bheith mar sin le saoghal na saoghal!
Le beagan aithrigh, leis an sort san cleachda do threigean, le
deunamh an tsuirt sin leoir-ghnimh, tre dheunamh an tsuirt sin
reightidh, do bhein saor o na lasarachaibh, si; gidheadh, a nois
ni feidir liom choidhche bheith.  Aoin leath-uair amhain do'n
aimsir do chuir mego olc, le diomhaointis, le ainmhianaibh, agus
le truailightheacht, le aoin leath uair amhain do shaorfuin
Peandhos mhile saoghul an san dtineadh si; agus a nois nibhfuil
breith air.

Da mbeith tu air an sligh si ag sior shile deor, ni readfach Dia
cluas do ad sgreadaigh,
<L 131>
agus ni mo ghlacfach truadh dhuit.
Nibheithfadh choidhche abalta air bhreaghthacht do thuigsiona
do chruthathora d'amhurc; go brath airis ni bheithfuil agus
Pais agus Bas Iosa tairbheartach dhuit.

A nois ma thugan Dia aimsir dhuit, creud I an chrich chum a
dtugan dhuit I, an chum rith reomhad ag Peacaghuagh, da cathamh
le ainmhianaibh, le craos agus le truailightheacht?  Ni sheadh,
chum aithrigh amhain do bheir dhuit I.  Agus muna ndeinir
aithrighe, beir caillte.  Luk.13.  Deir Dia fein sin, is air
cairde da bhrigh sin do cuirfior do bhreathamhnas, agus ni she
amhalartughadh.  Ni fulair dhuit ceachtardhiobh do dheunamh,
aithrighe no losgadh.

An Urnaigh.

Agus an feidir a bheith, a Dhia ro cheannsa, d'aimh-dheoin do
bhagarthaoi peandhois orum, nar ghlac me fos eagla reomhad?
Nach leor radharc Tineadh sioruidhe, chum a chur a cceil dhamh
creud a mheid d'fhuathais tu an Peacadh, agus cad e an trom-chuir
do chreatuir fearg do churt ort, nar tu, a Thighearna, Cruthathoir
an uile nigh?  Cionnus do bhu feidir dhamh bheith chomh mor san
air buile, is bheith am namhuid agud, biodh na bein ach air feadh
aon mhomuid amhain?

Ach far'aor, ni air feadh aon mhomuid amhain
<L 133>
do bhigh me mair sin, ach
air feadh moran bliaghanta iomlana air muin a cheile; le peacadh
marbhtha air mo choinsias, do bhigh me sasda le mo shuaibhneas do
ghlaca go socuir.

Och a neamh mhothughadh agus abhuile ro dho-thuigsi!  Do thuil me a
Thighearna, gur dheonathach leat gan a nio bu mho triobloide, an
breathamhnas san do-chur a bhfeidhim, noch chum mo leasaighthe,
do chuir tu chomh fada san air cairde; ta se fior, do thuilios e,
ach tusa a Dhia Mhor-throcaraigh, le iomarcadh do Mhaitheasa,
do rug tu buadh air mo mhalluightheacht.

Eirghe an san, a Shlanathoir, na bigh tu fos tuirseach d'eisdeachd
liom; feuch, cathaim me fein eidir do dha laimh Throcaireacha;
tusa leis an oiriad san piann do lean me, an tan do eitiol me a
bhfad uait, na dibir me a nois, sleachdaim h me fein ann
do lathair;

#h# leagaim
fos sabhail an Tanam so do cheanaigh tu chomh daor san, neartaigh
liom chom mor san, is go dtreigfin an Peacadh, nor ab e amhain
do thriallan go dubh riochtaimh dorchadh an bhais; doirt Grasa
orum, iondus go nglacfain eagla roimh Ifrionn, do bhrigh gur ab
e amhain, do sgaran leatsa me; sgrios amach le do chuid Fola, an
Brathamhnas san, fa a rabh me chomh minic sin daor; agus mar sin,
beith me am chomhartha cath-bhuadhach
<L 135>
shioruidhe agud, tre do Mhorthrocaire,
agus do bhearfadh me do ghnath, mile mola agus baodhchus
leat os so suas.  Amen. Pater, etc. Ave, etc.

Leir-Smaointighthe
air an
Bhfaoisidin.

An Cheud Mhachtnadh.
Roimh an Bhfaoisidin.

Smuain, o nach leor dho Bhreathamh cheart bra'igh do dhaora agus do
chur ambraigil, muna molaidh Crioch bhais air; mar sin, ni leor
d'fhaoisidin mhaith do Pheacaigh do adamhail ciontach, agus iad
do dhaoradh, muna ndeinir le do bron foir-lionta, a ccinn do bhuala
futhadh, agus deire do chur leo; agus is ann san ccathughadh so,
a ta go cinte eifeacht agus tairbhthe na Faoisidine; ni leor dhuit
fonn do bheith ort san do dheunamh, ni fulair dhuit a dheunamh
go glan o chroidhe; agus ni feidir a uireasbadh do chneasughadh
air aoin tsligh oile.  Chum go bhfuathair an Peacadh, ni bhfuil aoin
tsiochain agud
<L 137>
le deunamh re Dia, na mathamhnus le faghail agud.

Anois ag so mar a ta an cathughadh so le faghail, iodhon, le na
shior impidhe le glaine agus le uirisleacht chroidhe, tre mhorluadhachd
dhorta Fola a'r Slanathora Iosa Criosd, agus le leigh
agus le machtnadh air ghraineamhuileacht an Pheaca.  Ach dein an
dichiol is mo is feidir leat, chum go mbeith an cathughadh so
iomlan; se sin cathughadh nach le eagla Ifrinn do thogfach
freamh, suil re Flathas De, na tre ghraineam huilacht an Pheacadh,
o thaisbeanan do chial nadurtha dhuit, go bhfuathain Dia an
peaca, agus go bhfuil eagcheart da Ard-mhordhacht, agus ann
aghaidh na carthanachta, do-chuimsighthe sin do thuillios gradh
gach uile chroidhe.

Ni she gur leor an cathughadh so fos, gan coinghiol oile
tathuighthe leis; ni fulair go mbeith brioghmhur iodhon, comhaondaighthe
le intin daingin gan tuitim ann san Bpeacadh
mharbhtha go brath airis, air shligh air bith; d'shonn an ulc
do sheachuin, na chum aon mhaitheasa do shrochain.  Da bhrigh si,
ni leor a readh, do deunfain mo bheatha dho leasughadh; caithfir
a readh leasaghod mo bheatha; oir a ta Ifrionn chomh lan dhiobh
so a deir do dheunfain, is a ta Flathamhas
<L 139>
dhiobh so a deir leasaghod.

Agus is roimh an intin si a mhain, a ta eagla an Diabhuil, an
tan do theighean tu chum Faoisidine; do'n reir sin, mar do ni
se sin usaid d'a chumhachdaimh go leir ann do aghaidh, chum
toirmuisg dhuit, mar an cceadhna badh cheart dhuitsi usaid
do dheunamh do ad chumhachdaibh go iomlan chum a deunta, ag
iarraidh conghnamh De na n'uile chumhachd, tre na Ghrasaibh
na bhfuil gach nigh da fheabhus soi-dheanta.

Os ccean gach nigh, ni fulair dhuit a fhios do bheith agud;
na'ch mor an intin si do bheith laidir go leor, chum a chur
d'fhiachaibh ort priomh ocaidi an Pheacadh do sheachuin, se sin,
na catha so is baoghulaigh, agus is minicidhe ann ar cleachda
leat tuitim, ma ni an sort san tighe ann a ccathan tu d'aimsir,
no amhain mar a mbion do ghno, ma ni an bhean san air an bhfuil
an coidreamh, agus an caradais san agud le, ocaid an Pheacadh
do chur ann do shligh, dein ceachtar diobh, fa'g ad dhiaidh
Faoisidin air fad, no glac intin fhirinneach iomlan, ma's feidir,
an ocaid sin do sheachuin, gibe air bith gne chatha do chuirfeach
tu airis, a sligh filte air do mhalluightheacht.

Na abuir leat fein, ni beag, ma ghealaim gan tuitim ann san
Bpeacadh os so suas, cad e an tadhbhachd an coidreamh
<L 141>
so, agus
an muinteardhais oile ud do bhrise, na abuir sin, oir ni bheith
ann ach dligh do dheunamh do reir do thoile fein, agus ag brise
dlighe De, na curthar a cceil duin ann san Naomh sgriobhain, agus
le beulaimh Dochtuirigh an Teampuil go leir, cad e an ceangal a ta
oruin, na ocaidi is mo ghluaision sin chum an Pheacadh do sheachuin;
gur a fearr leat a readh na fuil toradh air Fhlathamhus De agud,
na air cad fa crioch do'd Anam; go m'fhear leat caradus De Uilechumhachdaigh
do chaileamhuinn, na do Ghradh do chreatuir
mhiochlumhuil do'n chail sin, ann nach bhfuil ach mar do bheith
tuama aodhlta, no-bhuailte, agus a mbeagan oile aimsire, ann na
beith ach caran cnuigh agusbreuntais; ag so mar inisios tu an
fhirinne, gidheadh, suil ar fada, do gheabhair amach le dolas,
creud an mhalairt do rinne tu.

An Dara Machtnadh.
Cad is indeanta le lin Faoisidine.

Smuain, air dteacht do lathair Chathaoir an Bhreathamhnuis si,
n'ach fulair dhuit bheith eadaighthe le ioradh na umhalachta,
agus le buairt intine.  Cuirfidh an umhalachd so d'fhiachaibh ort
do chreachda d'fhosguil go firinneach, gan gabhail do
<L 143>
leithsgeil fein, na ag cur an mhilleain air
neach oile; cuirfidh d'fhiachaibh ort, an toide Faoisidine
is fearr, agus do nochdfach do chreachda
Spriodalta, agus an coinghiol fiontarach ann a bhfuil d'Anum dhuit,
do thogh.

Ni bhfuil suim ag an odhthar san ann na shlainte d'fhaghail tar ais,
do thoghan liaigh neamh-thuigsineach chum a leighis; creud ann san
is feidir do readh leat, d'aonfhonn, ma thogan tu eoluidhe balabh
do reogh, badh cosmhuil le aon do na oidibh si, do dhaoran Dia le
beul an fhaidh Jeremiah, ag radh, Nior nochdadar bhur malluightheacht
dhibh, iondus go dtiocfach leo sibh do thabhairt chum na aithrighe.
Lam.2.  Ma se si d'iomchur, ta se riachdanach insinn dhuit, na fuil
an cathughadh firinneach ort do thaoibh do Pheacadhigh, agus nach
bhfuil ach beagan buairidh ort do thaoibh d'Anama.

An Triomhugh Machtnadh.
Cad badh cheart do leanamhain na Faoisidine.

Smuain, creud fos a ta agud le deunamh, tar eis Faoisidine, do
thaoibh De, do thaoibh do chomharsan, agus d'ad thaoibh fein.
Do thaoibh De, but cheart dhuit baodhchus ro umhal, do thamhairt
dho, tre mar
<L 145>
badh dheanathach le na mhor thoil tu do ghlaca tar
ais a bhfabhar, agus air aon iompuighthe an Bhreathamhnais bais
sioruidhe sin, muna mbeith ann, do bheith na sheasamh ad chuine
tre do Pheacadhaigh.

An san ta d'fhiachaibh ort roghealamhna odhmuis do dheunamh dho,
mar Ard-tighearna, dhuit ag impidhe air neartughadh leat ann do
luige, anaghaidh gach amuis catha oile, da ccuirfeach an Diabhul
ort.

Do thaoibh do chomharsan, ta se ceangailte ort smaoineadh an bhfuil
tu fa aon fhiachaibh leoir-ghnimh leis, ann a chuid, na ann a chlu,
tre na chur air cairde gan reasuin chearta, na mbeith na Pheacadh
no, acu so fos ag mbion intin iomlan adheunta.

Do'd thaoibh fein; dein dichiol duthrachtach, Diadha, chomh luath
agus is feidir leat, do Bhreathnas aithrighe do chuireach, an san,
cuimhne air na meodh annibh is fearr chum tu chur druim le file
air an Bpeaca.  Taid na meodhain si do thri ghne, iodhon, Urnaighthe,
ocaidi an Pheacadh do sheachuin, agus na Sacraiminti do thaithidhe,
noch le cleachta chirt do dheunamh dhiobh, an bhfaghair go cinte
Grasa o Dhia chum buain-tseasaimh ann san maith.

<L 147>
An san dein dichiol, air tu fein do thiomnughadh, gach maidion agus
trathnona, do Dhia na nuile chumhachd, agus do'an Mhaighdin
Ghlormhur, iondus go dtiocfach leat seasamh ann d'intin, chum gan
tuitim ann san Bpeacadh mharbtha go brath airis.  Beartaigh agud
fein gan a thuile gnathaimh do dheunamh ann san dtigh sin go deo
na dhiaidh sin, gan bheith ad aonar a bhfochair na mna san, an
muinteardhas san do bhrise go iomlan.  Dein dichiol air dhul chum
Faoisidine chomh luath as do thuitfeadh tu a Bpeacadh tar ais;
agus chum tu fein do neartughadh a nios fearr, an aghaidh amusaigh
an Diabhuil, leis an Sacraimint si, agus le Naomh Shacraimint
Choirp Criosd.

Ach o-ghradhan tu d'Anam, ni fulair dhuit bheith air do sheachuin
chum gan usaid do dheunamh d'an Tsacraimint si fein, chum rith
trid an Bpeacadh le breis ughdarais, mar do ni moran; ma thuitid
an ath-uair, agus go bhfaghaid iad fein sa riachdanas dul chum
Faoisidine; do Pheacaghaidh riompa gan sgith i, air bith; chomh
maith is nach mbeith ach coimh dhibhail, aon obuir amhain do
dheunamh dhe, agus mar sin, an cas go leir do chur air an
ccloich ndeunaidh.

#i#

<L 149>
A nois cad is feidir a bheith a nios masladhthaigh do Dhia, agus
a nios diabhulaighe dhod shlanughadh fein?  a nios aithisighe do Dhia;
do bhrigh go ndeinean tu usaid do'n fhuil sin chum meadaighthe do
Pheacaigh, noch d'ullmhuighean se ann san Tsacraimint si chum
leir-sgris do thabhairt ortha, a nios diobhaluighe dhuit fein, do
bhrigh mar so, nach bhfuil a dheimhin agud Faoisidin thairbhearteach
do dheunamh; agus an tan do ni tu Faoisidin mar badh choir, go
bhfanaid ann san Anam, do gnath, moran do dheasgaidh ro urchoideacha
an Pheacadh; mar an nduine tar eis fiabhrais, ann na bhfanadh alan
do dheasgadh an eag-chruais, muna bhfanfadh aoin nigh oile, fanfadh
na droch-chleachda, nor do na baoghulaibh is mo d'fhuntar da ar
slanughadh e.

Ach a nois an feidir go dtuigean tusa an nigh si, tusa a deir, go
ndeunfair an Peacadh so, agus an Peacadh ud, agus ann san go
ndeunfair Faoisidin ann?  Da liachd Peacadh ann na dtuitfir, is
moide an fiontar ann ambeir do bheith sabhalta e, biodh go ndeunfadh
Faoisidin mhaith fein, oir air an dtaobh so, is moide do thigh an
aigine go laetheamhuil sa sgamul e, an toil ag calcadh, agus do ni
tu camaradh dhiot fein a ndiaigh air ndiaigh, air mhodh
<L 151>
na ar bhfiu thu an conghnamh Diadha d'faghail.

Air an dtaobh oile, do reir mar beith tusa ag dul aluige, beith an
Diabhul ag dul ann neart, agus an neart sa badh leor ann aghaidh
beagain Peacaigh, ni bheith chomh foir-neartmhur san ann aghaidh
mhorain diobh.

An Urnaigh.

O a Dhia, is tu ard Riaradhthoir a'r mbeatha agus a'r mbais, nor
ann do Laimh fein amhain, a ta crioch gach uile chreatura, admhain
gur me choingbhail ann ainbhios, an peandhos is lughadh badh dual
do'm shior chlaontaibh.  Tar eis an otriud san malluightheacht, do
thuil me m'fhagbhail ann ainbhfios, agus neamh-abalta air
chathughadh cheart do ghlaca chum Deagh fhaoisidine do dheunamh,
tre a dtreig sin mo Pheacadhaigh, agus a bhfaghain maitheamhnus
trid.  Ach air do Shon fein, a Thighearna, dein an nigh nach
feidir dhomhsa dothchas do bheith agum tu da dheunamh air mo shon
si, ce nach fiu meise an Sacraimint si do ghlaca chum tairbhe
dhamh, tuilean an Sacraimint si fein e ghlaca le fiorghlaine
chroidhe, muna ar fiu meise tusa do sheirbheail, is fiugh thusa
fein, air aoin tsligh do Thoil Naomhtha do choimh-liona, tusa
roimhe si, do shil go deorach le atruadh tre mo mhiofhoirtuin sa;
tusa an Gairdin na
<L 153>
Nolives, do chaoin mo Pheacaigh si le
dearaibh Fola; deanaigh dhamh tre an bhfuil sin, croidhe
bhruth firinneach, intin daingion, mo bheatha do leasughadh, agus
aigine bhuain tseasamhach chum gach uile ocaid ath fhilte air
an Bpeacadh do sheachuin; iompugh Tusa oramsa, agus filfeadh
meise Ortsa; Leighis me agus beith me Slanuighthe; Dion me agus
beith me Sabhalta.

Ca bhfuil, a Thighearna, aon, aigh trua k ag do Throcaire,
is mo na me!  Agus cionnus is feidir dubaigein mo mhalluightheacht do
shlogadh suas, ach le liug do chuardaighthe do Mhor throcaire si!
Lionta do bhrigh sin, do mhian Naomhtha, impidhim tri'd Ghrasaibh,
tar eis mo mhalluightheacht do nighe le do chuid Fola fior uaisle,
athabhairt dhamh, bheith rann phairteach ann do Ghloire, a Bparthas.
Amen. Pater, etc. Ave, etc.

#k# cosboir

Leir-Smaointighthe
air an
Ccumaoine.
An Cheud Mhachtnadh.
Roimh Chumaoine.

Smuain, ann san cceud chas mordhacht an Righ do ghlacan tu ann san
Gcumaoine
<L 155>
Naomhtha so, smuain air na ruin diamhair mormhiorbhuilteacha
so, ag machtnadh air mhordhacht an taon Dia Mhor throcairigh,
a ta ceilte fa na gneidhibh sin, do thigh anuas o
Neamh do'd fhisiorugh, agus chum ionad comhnuighthe sioruidhe do
fein do dheunamh ann do chroidhe, mar a ngnathaighean liontacht
iomlan a dhiadhachta.

Machtnaidh go firinneach air an no-iongna ghradh so, agus air ballchrith
le suathantais, air bhfaicsinn na mor eacht so, sgairt amach
le iongna, a nios mo na mar do frith air mhathair Eoin Baisde, air
dteacht do'n Mhaighdin reo Naomhtha da fiosrugh.  Cad fa derra so,
go dtigh Mathair mo Thighearna chugham sa?  Luk.1.42.

An dara feachd, meadhach go iomlan creud an coinghiol sa a bhfuil
tu ceanguilte, chum tu fein do ghriosughadh chum deagh-chumaoine do
ghlaca, agus chum a'rais oireamhnaigh do'd Shlanathoir do cheartughadh
ann do chroidhe: oir biodh a fhios agud, nach do dhaoinibh, ach do
Dhia fein, a taoi a nois ag socarughadh an ionad Comhnaighthe si.
Le gach fior dhuthracht an san, cuardaigh intin agus staidh do chroidhe,
dein tu fein do scrudadh do reir aithine Naomh Paul, agus feuch an
bhfuil aoin nigh air
<L 157>
do Choinsias, do bheith masladhthach do
Naomhthacht gach uile Naomhthachta, oir bron chughad, ann do chroidhe
tiomnaidhthe dho'n Diabhul, ma ni tu teampul do'd Thighearna, agus
mar sin Criosd agus an Peacadh de ghlaca ann aon a'rus.
Ma bhrathan tu do Choinsias truailighthe le aon chuir mharbhtha,
na druid leis an Ccorp Nglormhar san Chriosd, chum go nglanair e
air dtuis, ann a Ccathaoir na Faoisidine le aithrighe fhirinneigh;
as ann san nach fulair leis an absdul, air gach aon chor, tu fein
do scrudadh, suil anglacair Naomh Chorp Criosd.

Ach d'fhon a thuigsiona fos, a nios fearr, ceud e an ghlaine
chroidhe chum a cceangalan an Naomh-ghniomh so tu, smuain ann
san dara punc, go mbeith Iosa Criosd, chomh maith agus nach mbeith
se sasda le teacht ad fhiosrugh ann san Ccumaoine, ann san modh
is cinte taidhte, coimh-cheangailte, agus comh-aonduighthe leat,
ag tabhairt a chuid Feola le ithe, agus a chuid Fola le ol dhuit;
oir is e brigh an Tsacraimint Naomhtha so, an mhuintior do ghlacan
e, d'iompoigh chuim a mbeith d'aon nadur le Iosa Criosd m'Fhuil,
a deir ar Slanathoir, Comhnuighean ann Iomsa, agus Meise ann San.
John 6.

<L 159>
Tabhuir fa deara, da bhrigh sin, gan aoin Pheacadh do bheith air
iomchur agud do bhainfeach toradh an Naomh-Shacraimint si Chuirp
Criosd dhiot, ach as ceann gach uile nigh, biodh an fuath is mo
is feidir leat do Pheacadhaigh truailightheachta agud, oir tre
thruailiugh do chuirp fein, do bheir tu di-mheas do Naomh Chorp
Chriosd, badh shuathantais ro mhor le Naomh Ambrose, agus le
Naomh Augustine, na'r ghlac Mac De fuath do Bhroinn na Maighdine;
creud an tuairim da bhrigh sin, do bheith a cu do Pheacach
thruailighthe, ag unfairt ann na mhalluightheacht, do gheibh
ann fein teacht chum Cuirp Iosa Criosd do ghlacadh, do reir
mar a deir na Aithreach Naomhtha, nach nigh is lughadh e, na
foir-leathanugh na ioncholnadh.

An Dara Machtnadh.
Ag an Ccumaoine.

Smuain, ce go bhfuil an cheud intinn si, nar ab e glana Anama
dhuine o gach uile ghne Pheacadh e, tairbhtheach chum Cuirp
Chriosd do ghlaca air dheagh-staid, fos ma's mian leat bheith
rannphairteach ann san iomadulacht Gras, do leanan Deaghchumaoine,
nach fulair dhuit dichio
<L 161>
do dheunamh air thu fein
do ghluaiseacht a nios cinte, le caoin-duthracht bheodha.
Chum na cleachta san a nois do dheunamh a nios easgaidh,
dho bheurfadh me anuas imtheacht na aigine, chum tri sort ngniomh,
tre an meodhan san, na dtiocfach le duine efein do thogbhail
suas chum na Caoin duthracht bheodha so, air feadh aimsire
na Cumaoine.

Glac chughad intinn ro ard umhalachta, le creidiomh seasam 
hach.

Cuir ann do lathair, mordhacht dochuimsighthe De, go cinte agud
ann san Tsacraimint si, noch ann fhiaghnaise, na ccrithnighid
na spiorada beanuighthe, le uabhain agus le uirim, an san feuch
tar ais ort fein, agus amhuirc go grinn do luighead agus do
tharcaisnigh fein, agus le mor iongna tre an onoir do ni Criosd
dhuit, abair o iochdar do chroidhe, mar aoin leis an Centurian
ann san Tsaoisgeul, A Thighearna, ni fiu me go dtiocfadh fa mo
dhion.  A Thighearna, ni fiu me thu do ghlaca; gidheadh triallaim
chughad, tre an iompoghfadh me air mhodh no'r bhfiu me thu ghlaca;
A Thighearna, a ta me lag, agus aicideamhuil, ach tighim
chughadsa, chum me do neartughadh agus do leigheas, dein Trocaire
orumsa an Creatuir bocht, abuir liom gur tu slanughadh
<L 163>
m'Anuma, agus ni beag san amhain chum a leighis.

Ni fulair dhuit an san tu fein do ghluaiseacht chum gniomhartha
gradh agus deaghmhuinne; agus iondus go dtiocfach leat a ndeunamh
a nios beodha agus a nios Diograisigh, smuain cad iad na coinghill
fa na bhfuil tu chum Dian-ghradh do thabhairt d'Iosa, ann a
Sacraimint Chuirp Criosd, do bheir an oiriad san leir shomplaidhe
air aghradh dhuit, an bhfeudfach aghradh dhuit do nochdadh air
shligh badh lionmhaire, na le ullmhugh an Fheusda Naomhtha so, ann
a dtigh fein chum bheith an oileamhuin agud, ann a bhfuil cuimhne
an Bhas d'fhuiling se ath-nodhachta, tre aliontar d'Anam le
Grasaibh, agus tre a nglacamaid geal ris an Ngloire shioruidhe.
Creud fath, da bhrigh sin, na radfadhmais Gradh a'r ccroidhe go
leir do'n te sin do bheir Gradh chomh mor sa dhuin?  Nach ceart
dhuin a'r Muinin do chur ann tre na Naomh-Chorp fein do thabhairt
dhuin, do bheir gach uile mhaitheas dhuin?  Cuir a ccas go
bhfiafrocha a'r Slanathoir dhuit, ann san moimeud cceadhna na
nglacfadh a Naomh-Chorp; mar d'fhiafraigh do Naomh Peadair, an
bhfuil Gradh agud dhamh?  Gam amhrus budh cheart dhuit a fhreagairt
mar aon leis an Absdul
<L 165>
cceadhna, A seadh, a Thighearna, ta a
fhios agud go bhfuil mo Ghradh dhuit, agus muna ar ghradhas tu
gunuige si mar badh chor, ni mharfeadh me go brath airis, ach
chum gradh diograiseach mo chroidhe do reada dhuit.

Fa dheoigh biodh gnath mhian dulmhar agud chum Naomh-Chuirp Iosa
do ghlaca ann san Ccumaoine; oir is ro riachdanach an taran so
na Naingiol, a deir Naomh Augustine, d'ithe le duil chiocaraigh;
agus o's do na priomh adhbharaibh is mo chuirfeach a chuid bidh
a Bhfuil dhilis do dhuine e dhithe le duil ocaraigh agus le
goile fulain, mar sin, an Biaidh Neamhdha so, oibireoigh toradh
brioghmhar mor-iongantach ann d'Anam, ma ghlacan tu e le ainmhian
tartmhur do chroidhe, agus le neamh-fhoide Naomhtha chum tu fein
do chomh-dhluthughadh le do Shlanathoir.  Taisbeain dho an san, do
mhor-mhian agus d'fhonn chum a Naomh-Chuirp do glaca, leis an
breithribh si, o an bhfaidh rightheamhuil, do oiridh chomh ceart
san do Chriosduighe mhaith, air ndul chum Cumaoine dho, Mar dho
rithean an fiaidh a ndiaigh tiobraidigh na nuisgidhe, mar sin
do rithean m'Anum ad dhiaidh, a Dhia?  Agus ag blaise roimh rae
an tsonuis agus na tairbhthe do thigh dhuit bheth a seilbh
<L 167>
Iosa Criosd, a reacht athais mar aon leis an cceile ann san Abhran,
abuirsi mar an cceadhna, Do fuair me an te do gradhaigh m'Anam,
faisgim le mo Chroidhe e, agus ni leig fiod uaim e. Cant.3
Ag so na intinnidhe le ar cheart dhuit teacht chum an Bhuird
Neamhdha so, ma's mian leat bheith rann-phairteach ann san
iomadulacht Ghras, go brath o na teibean l Dia do cheathadh agus
do dhorta anuas na dtuile shioruidhe air an muintir si, go
ghlacan Cumaoine le Firinne, le Teasghradh, agus le Caoinduthracht.

#l# teipean
An Triomhugh Machtnadh.
Tar eis Cumaoine.

Smuain, go bhfuil Iosa agud air lar do Chroidhe, tabhair ard urim
agus adhradh dho, beir baodhchus leis ag admhail go umhal, do-mheasdacht a
thairbhthe dhuit, a Naomh-Chorp do ghlaca ann san Ccumaoine, agus cuimhne go
bhfuil air iomchur agud, Tiobraid Neamh dhisgeadhthach gach uile mhaitheasa.
Dein ann san usaid cheart d'uain chomh fabharach san; agus o na tainigh
Iosa Criosd ag glaca seilbhige ann do Chroidhe, leis an lionmhaireacht Ghras
so, ach d'fhonn
<L 169>
a ndoirtighthe go iomadamhuil ort, le deaghmhuinn ann san fosgail do
riachdanafuighe go leir dho, taisbeain dho do luige go iomlan,
agus na biodh anon naire ort do thaoibh do chreachda uile do nochda dho.
Ni feidir dhuit uain is fearr d'fhaghail chum connspoidigheacht le Dia, na
cail, da bhrigh sin, an moimead is lughadh do'd aimsir.
Da bhrigh sin, ma ta aoin lionan droch Pheacadh air do chroidhe, iar a
chamhair, chum namhad chomh diobhalach san do ruagairt.  Ma chuir toirmiosg
droch-chleachda, droch shompladh, na claonadh le aoin chumas daona, gus anois,
bun-os-cionn tu le buadh do bhreith air, aitchir air go deifireach thu
neartughadh, le na ghrasaibh cath-bhuadhacha, tre na bhfeartaibh, gach
doiceamhuileacht da mheid, na scaipion.  Tre d'fhailith agus tre d'fhuarlaoid
fein ma chail tu spioraid teasgradh De, agus taithneamh mianmhur do neithibh
Diadha, sgread air go diacharach, tineadh lasarach a gradh d'ath-adhainn ann
d'anum, tre a radfadh fuath do neithibh saoghulta, iondus na glacfadh go brath
aris, taithniomh ann aoin nigh, ach ann a ndluth-cheangal bhuan dho-bhrisde da
mhor-thoil.

Gibe air bith riachdanas do bheith ort, sgread air do Thighearna Iosa
Criosd, agus dein ceisniobh truaibheileach, Dhiadha, leis ag iaradh a
reightidh air, ag togbhail sompladh le Jacob, a dubhairt leis an Aingioll,
Ni
<L 171>
sheadh, ni fhagfad tu a Thighearna, go dtugair do bheanachd dhamh,
Gen. 32.

Ni leigfiod uaim, tu a Thighearna, no go bhfaghad na grasa ata
na riachdanas orum, chum buath do bhreith air mo chlaontaibh, chum
do dhligh do choimeud, chum do thoile do dheunamh agus chum
marachduin agus chum bais d'fgaghail ann do ghradh.

Bigh tu an san dian-tsiuralta, m do'n fhirinne si,
gur a be mio-fhoirtiun is mo is feidir dho thuitim amach dhuit,
iompogh amach mio-phairteach do'd Chruthathoir, agus a chur
d'fhiachaibh air tre do neamhdhilseacht fein, thu threigean.

#m# Iordhalta

Nach mor an tadhbhar broin dhuit, tar eis Iosa Criosd dho noamhughadh d'Anama
le na bheith go cinte do lathair, d'aimhdheoin e do'd oileamhuin le na chuid
Feola agus Fola, ma's gabha dho le ceart, gearan gur bhronn a thamharthaisighe
chomh iomarcach sin air dhuine iargulta mhi-nadurtha?  Do bhu feidir a bheith,
gur ab ro mhinic do bhigh cuis aige an gearan so dho dheunamh ort, oir cad a
liachd uair, gan naire do dhibir tu amach as do Chroidhe e, chum ionaid do
dheunamh dha namhaid mharbhtha, an Diabhul?  Tabhair do'd aire os so suas gan
tarcaisne chomh mor san do thabhairt do Dhia, feuch reomhad go ceart, ionus go
ndeunfadh gach uile ocaid do chuirfeach do fhiachaibh ort tuitim aris ann do
Pheacadhaighibh, dho sheachuin.

<L 173>
Na fuiling gradh creatura air bith ann do Chroidhe, do sgarfach tu le Gradh
Iosa Criosd; agus an fhaid bheith air iomchur agad, dein geallamhna diograsach
buaintseasamhach dho, nach mbeith aoin nigh ann san ndomhun uile, abalta air
thu sgaramhuinn le na Ghradh fior Throcaireach.

An Urnaigh.

Ann do lathair do chi tu, a Thighearna, Peacach bocht; do sparail lamh do
chirt, chomh minic sin, an ait dioghaltuis do dheunamh orum, mar do rinn tu
air mhoran oile, a ta a nois ag daor chaoine androch usaid dho Shacraimint
ionadhra do Naomh-Chuirp, ann Ifrionn, deinean tu fos d'aimhdheoin mo
mhionaduir, teacht do am fhiosrughadh, agus filean tu tar ais do'n Chroidhe as
ar dhibir me chomh minic sin tu, chum sligh do dheunamh do'd namhuid.
Ni sheadh, nach bhuil me fos chomh miofhoirtunach san, agus Peacadh eigin
foillightheach do bheith do ghnath ann m'Anum, d'iompuighean me air shligh
nach fiu me do Dheirc Throcaireach do dhorta
orum; nach me fos an Judas, le poig na siodhchan o, do thabhairt
dhuit a niugh, chum do dhiobartha aris a maireach?

#o# Sithe

Nach do'n dram so me do ghlacan tu
ann san Ccumaoine, chum do Cheasda air an Ccroich d'athnochainn? Na fuiling
<L 175>
a Thighearna, a bheith mar sin, ma ta me am mhio-chreidiomhach, am
fhear eithigh, agus am Anum mhailiseach go tti so, air ngabhail trioham leis
an ccathughad is ro dholasaighe, leagaim me fein ann do lathair, ag iara
mathamhnais ort, agus dearbhuighim dilseacht dho bhrisde dhuit, o an la
a niugh amach.

Le iomad ruin dhuit, fuathaim agus gnasaighim gach aoin nigh do chuir fearg
ort; impidhim cumhachda m'Anuma agus mo Chuirp le cheile, do bhigh go tti so,
na ccunghnamh chum feirge do chur ort, nach mbeidis as so suas, ach na
ccunghnamh chum craobhsgaoilte do mhaitheasa.  Nasuile si, do chi do
mhor mhiorbhuiltidhe ann san Tsacraimint ro Naomhtha so, na suile si
a ta ciontach ann an oiriad san claon-amharc Bpeacadhamhuil, caithfid go
brath a ris foghanamh ag sile deor, ag caoine mo neamh dhilseacht.  An teanga so
is mian leat do naomhughadh tre do Naomh-Chorp Glormhur do leigean uirthe, ni
leoifidh os so suas, bheith na arum mheangach mhoilifeach, agus an Croidhe si,
a ta le bheith na leaba agus na theampul agud, ni leoifiah go deo a ris a
bheith lionta le salachar malluighthe na cclaoin mhian so, fa deara dhuit
choimh minic sin, tu fein do tharang uaim.

<L 176>
Tar an san, a Thighearna, na dein a nios mo righnis; tar agus glac seilbh ann
m'Anam, leis nach mian bheith beo go brath aris ach chum coimhlionta do
dhligh; tar agus coimhneartaigh gach uile ghealamhuinn do rinn me dhuit, agus
deonaigh an Sacraimint Liadha so, a ta me air tidhe do ghlaca, dho bheith na
shealadh ortha, tre a ndeunfaidis seasamh gan brise liomsa go brath aris.

Impidhim na Grasa so ortsa, a Dhia!  Iondus go mbein chomh seanmhar
p, san, is go sealbhochuin tu ann san mbeatha so, tre a
mbeith me am chomh oidhre ort ann san mbeatha shioruidhe.  Amen.
Pater, etc. Ave, etc.

#p# Soinmheach

CRIOCH.
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Eagna Fhirinneach

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Eagna Fhirinneach

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
