Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">An Gruagach Uasal</title><author><persName>Féach bailitheoir</persName></author><editor><name type="main">Laoide, Seosamh (Lloyd, Joseph H.)</name></editor><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG12-10605</note>
		 <note type="L">43</note>
		 <note type="B">1902</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Márta, 1902</date><idno>IG12-10605</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">12</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Féach bailitheoir</author><title>An Gruagach Uasal</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">An Gruagach Uasal</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Márta, 1902</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>An Gruagach Uasal.  </span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>Gléas f.  Dearbh-cheól sídhe.  Éamonn De hAlbha do ghléas.  </span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>I.  </span></p>
<lb n="5"/>
<lb n="6"/><p><span>Bhí mé lá breagh 'g dul an bóthar, </span>
<lb n="7"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe, </span>
<lb n="8"/><span>Agus casadh 'n gruagach uasal óg damh, </span>
<lb n="9"/><span>'S óró, grádh mo chroidhe.  </span></p>
<lb n="10"/>
<lb n="11"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="12"/>
<lb n="13"/><p><span>D'fhiafruigh sé díom an inghean damh an óigbhean, </span>
<lb n="14"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe! </span>
<lb n="15"/><span>Agus dubhairt mé féin gur bh'í mo bhean phósta, </span>
<lb n="16"/><span>'S óró' grádh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="17"/>
<lb n="18"/><p><span>III.  </span></p>
<lb n="19"/>
<lb n="20"/><p><span>D'iarr sé iasacht bliadhain nó dhó orm, </span>
<lb n="21"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe! </span>
<lb n="22"/><span>"Ó, cha deánaim sin, acht deánfaidh mé an chóir leat," </span>
<lb n="23"/><span>'S óró' grádh mo chroidhe! </span></p>
<lb n="24"/>
<lb n="25"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="26"/>
<lb n="27"/><p><span>"Téidh thusa an t-ísleacht agus rachaidh mise an bóthar," </span>
<lb n="28"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="29"/><span>"Agus cibé leanfas sí bíodh sí go deó aige," </span>
<lb n="30"/><span>'S óró, grádh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="31"/>
<lb n="32"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="33"/>
<lb n="34"/><p><span>Chuaidh seisean an t-ísleacht agus chuaidh mise an bóthar, </span>
<lb n="35"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="36"/><span>Agus lean sí an gruagach, ó's aige bhí an óige, </span>
<lb n="37"/><span>'S óró' grádh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="38"/>
<lb n="39"/><p><span>VI.</span></p>
<lb n="40"/>
<lb n="41"/><p><span>D'fhan sí ar siubhal annsin lán a trí ráithe, </span>
<lb n="42"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="43"/><span>Agus thainic sí a bhaile ar ais, Máire gan náire, </span>
<lb n="44"/><span>'S óró' gradh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="45"/>
<lb n="46"/><p><span>VII.  </span></p>
<lb n="47"/>
<lb n="48"/><p><span>D'fhiafruigh sí díom fhéin caidé mar bhí an tsláinte,</span>
<lb n="49"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe! </span>
<lb n="50"/><span>"Mar is maith le mo charaid 's is olc le mo námhaid,"</span>
<lb n="51"/><span>'S óró, grádh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="52"/>
<lb n="53"/><p><span>VIII.  </span></p>
<lb n="54"/>
<lb n="55"/><p><span>"Caidé dheánfá dá bhfuighinn-se bás uait?"</span>
<lb n="56"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="57"/><span>"Tá, go gcuirfinn comhra breagh na gcúig clár ort,"</span>
<lb n="58"/><span>'S óró' grádh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="59"/>
<lb n="60"/><p><span>IX.</span></p>
<lb n="61"/>
<lb n="62"/><p><span>Nuair a chuala mé féin na briathra breághtha,</span>
<lb n="63"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="64"/><span>Luigh mé siar is fuair mé an bás sin, </span>
<lb n="65"/><span>'S óró' grádh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="66"/>
<lb n="67"/><p><span>X.  </span></p>
<lb n="68"/>
<lb n="69"/><p><span>Chuaidh beirt chum na coilleadh fá choinne an ádhmaid, </span>
<lb n="70"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe! </span>
<lb n="71"/><span>Leath-mhaide cuilinn agus leath-mhaide feárnais, </span>
<lb n="72"/><span>'S óró' grádh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="73"/>
<lb n="74"/><p><span>XI.</span></p>
<lb n="75"/>
<lb n="76"/><p><span>Chuir siad isteach i gcómhra chláir mé, </span>
<lb n="77"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe! </span>
<lb n="78"/><span>Agus i gceithre slataibh de'n tsacadh budh ghráice, </span>
<lb n="79"/><span>'S óró, grádh mo chroidhe! </span></p>
<lb n="80"/>
<lb n="81"/><p><span>XII.</span></p>
<lb n="82"/>
<lb n="83"/><p><span>"Tógaidh suas ar bhar nguailnibh go hárd é,"</span>
<lb n="84"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="85"/><span>"Agus caithidh 'sa' pholl is deise de'n tsráid é,"</span>
<lb n="86"/><span>'S óró, grádh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="87"/>
<lb n="88"/><p><span>XIII.</span></p>
<lb n="89"/>
<lb n="90"/><p><span>"Fan! fan! leigidh sios arís ar lár mé,"</span>
<lb n="91"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="92"/><span>"Nó go n-innsidh mé sgéal beag eile ar na mnáibh díbh,"</span>
<lb n="93"/><span>'S óró, grádh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="94"/>
<lb n="95"/><p><span>XIV.</span></p>
<lb n="96"/>
<lb n="97"/><p><span>"Sgéal beag indiu agus sgéal beag i mbárach,"</span>
<lb n="98"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="99"/><span>"Agus sgéal beag eile gach aon lá ar an ráithe,"</span>
<lb n="100"/><span>'S óró, grádh mo chroidhe! </span></p>
<lb n="101"/>
<lb n="102"/><p><span>XV.  </span></p>
<lb n="103"/>
<lb n="104"/><p><span>"Is minic a chuaidh bó mhaith thar an tórainn,"</span>
<lb n="105"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="106"/><span>"Is d'fhill sí arís 'san dóigh ar chóir dhi,"   </span>
<lb n="107"/><span>'S óró, grádh mo chroide!</span></p>
<lb n="108"/>
<lb n="109"/><p><span>XVI.                       </span></p>
<lb n="110"/>
<lb n="111"/><p><span>"Munab é gur bean a bhí in mo mhaithrín,"</span>
<lb n="112"/><span>'S óró, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="113"/><span>"D'innseochainn sgéal beag eile ar na mnáibh díbh,"</span>
<lb n="114"/><span>'S oro, grádh mo chroidhe!</span></p>
<lb n="115"/>
<lb n="116"/><p><span>XVII.</span></p>
<lb n="117"/>
<lb n="118"/><p><span>Cuach indiu agus cuach i mbárach,</span>
<lb n="119"/><span>'S óro, lionn dubh buidhe!</span>
<lb n="120"/><span>Is cuach bheag eile go ceann trí ráithe</span>
<lb n="121"/><span>'S a cuach mo lionn dubh buidhe!</span></p>
<lb n="122"/>
<lb n="123"/><p><span>Tagra.</span></p>
<lb n="124"/>
<lb n="125"/><p><span>Fuair Éamonn De hAlbha an t-amhrán seo i dToirinis</span>
<lb n="126"/><span>nó i n-Oileán Toraidhe, mar glaodhtar anois air, agus</span>
<lb n="127"/><span>chuir sé i gcló é, idir cheól agus focail, 'san Irish Home-</span>
<lb n="128"/><span>stead (A Celtic Christmas, 1901).  Do dhearbhuigh na</span>
<lb n="129"/><span>hoileánaigh go léir dó gur cheól sídhe dáríribh an port,</span>
<lb n="130"/><span>.i. gurab ó'n sluagh sidhe do foghluimeadh é oidhche éigin.</span>
<lb n="131"/><span>Do cuireadh na focail i gcló ar chuma eile i n-Iris-</span>
<lb n="132"/><span>leabhar na Gaedhilge, Iúl, 1892 - ó Dhún na Manach i dTír</span>
<lb n="133"/><span>Eoghain an chuma sain.  Do churieas i gcóimhmeas le</span>
<lb n="134"/><span>n-a chéile an déanamh sain agus déanamh Oileáin Toraidhe</span>
<lb n="135"/><span>de réir mar fuair Éamonn de hAlbha é, agus fuaras XV.</span>
<lb n="136"/><span>agus XVII. 'sa' bhreis ó Dhún na Manach ("Cuach mo lionn</span>
<lb n="137"/><span>dubh buidhe" atá i ndeireadh gach ceathramhan ó'n áit</span>
<lb n="138"/><span>úd).  Ní raibh mórán deithbhire eatorra: "fearnóige</span>
<lb n="139"/><span>i n-áit "fearnais" X. agus "gnáthaighe" i n-áit "ghráice"</span>
<lb n="140"/><span>(= níos gránda) an cuid is mó dhi. S.L. </span></p>
<lb n="141"/>
<lb n="142"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

An Gruagach Uasal.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

An Gruagach Uasal.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
