Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Leabhair</title><author><name type="main">Blfsn</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1914_07_18_03</note>
                         <note type="L">03</note>
                         <note type="B">1914</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1914_07_18_03</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Blfsn</author><title>Leabhair</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1914</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Leabhair</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Tá oiread san cainnte déanta againn le fada i dtaobh leabhartha</span>
<lb n="4"/><span>Gaedhilge agus litridheacht Gaedhilge agus drámaí Gaedhilge gur dhóigh le</span>
<lb n="5"/><span>duine ná beadh a mhalairt d'fhios aige go raibh cranar mór déanta againn</span>
<lb n="6"/><span>ins na h-ealadhnaibh sin.  Bíonn mórán cainnte againn amhthach agus beagán</span>
<lb n="7"/><span>leabhar.  Le linn an Oireachtais bítear ag cur an mhileáin ar Chlódhanna nó ar</span>
<lb n="8"/><span>Coisge na gClódhann i dtaobh ná bíonn beart de leabhraibh nuadha i gcló aca</span>
<lb n="9"/><span>tar éis na bliadhna. Bíonn aon oiread san de neamh-shuim ag lucht Clódhanna i</span>
<lb n="10"/><span>sgéal na leabhar gur annamh a bhíonn duine aca i láthair chun iad féin a</span>
<lb n="11"/><span>chosaint.  B'fhéidir gurab amhlaidh ná bíonn fios a gcosanta féin aca agus go</span>
<lb n="12"/><span>sgaoilid leis an sgéal agus go leigid an caineadh siar síos díobh.</span></p>
<lb n="13"/>
<lb n="14"/><p><span>Ní h-aon mhaitheas bheith ag cur an mhileáin ar choiste ná ar chumann.</span>
<lb n="15"/><span>Ní h-iad is cionntach.  Do bhéarainn geall ná fuil sgríbhinn aca go bhfuil</span>
<lb n="16"/><span>aon mhaith ann ná fuil i gcló aca.  Ní chuala-sa fós go bhfuil aon sgéal maith</span>
<lb n="17"/><span>Gaedhilge aca nó aon leabhar sgoile gur fiú trácht thairis ná seilbh agus ná</span>
<lb n="18"/><span>cuirfidís i gcló é.  Ní h-iad na coistí ach na sgríobhnóirí atá faillightheach. </span>
<lb n="19"/><span>Tá stad tagaithe ionnta go léir beagnach.  Ach an tAthair Peadar amháin,</span>
<lb n="20"/><span>ní heol do'n saoghal go bhfuil sgríobhnóir Gaedhilge i nÉirinn le bliaidhain.</span>
<lb n="21"/><span>Tá sgéalta i n-easnamh orainn go géar.  Go dtí le bliadhain do bhíodh</span>
<lb n="22"/><span>sgéal beag le léigheamh gach seachtain, agus bhí na sgríobhnóirí ag éirghe</span>
<lb n="23"/><span>chughainn, dar linn: ach dála “Máire a bhí go maith ar dtúis ach gur imthigh</span>
<lb n="24"/><span>an fonn san di,” tháinig trághadh agus dísgiú ar ealadhain na sgríobhnóirí</span>
<lb n="25"/><span>úd agus tá suaimhneas ar an gcló ó shin.  Tá leabhair sgoile uainn agus le</span>
<lb n="26"/><span>bliadhain níor sgríobh aon oide sgoile ná aon ollamh i gcoláiste oiread</span>
<lb n="27"/><span>agus leathnach de cheann.</span></p>
<lb n="28"/>
<lb n="29"/><p><span>Tá stad éigin gur deacair a thuisgint tagaithe i n-ár lucht sgríobh-</span>
<lb n="30"/><span>nóireacht le bliadhain.  Cad fé ndeara é?  An amhlaidh ná tugtar</span>
<lb n="31"/><span>mhisneach go leor dóibh.  Dar liom-sa go mbítear 'á moladh agus á</span>
<lb n="32"/><span>ngríosadh, a ndóthain mór.  Nó an amhlaidh go rabhamair roimh ré le nár</span>
<lb n="33"/><span>gcuid molta, go rabhamair ag tabhairt “fear maith” ar an bhfear ná</span>
<lb n="34"/><span>raibh ach cuibheasach agus go dtugaimís “Ard fhear” ar dhuine i dtaobh í</span>
<lb n="35"/><span>bheith na fhear i naon- chor.  B'fhéidir gurbh amhlaidh a bhí agus go ndearnamar</span>
<lb n="36"/><span>moladh tar cuimse i n-ionad molta re coinghill, agus gur fhág éasgaidhe ar</span>
<lb n="37"/><span>ngártha maoidhimh sórt leamhais agus córt neamh-shuime ar na sgríobhnóirí ná</span>
<lb n="38"/><span>raibh ach i dtúis a maitheasa.</span></p>
<lb n="39"/>
<lb n="40"/><p><span>Ní bhímíd macánta le lucht sgríobhtha leabhar.  Ní thugaimíd choidhche</span>
<lb n="41"/><span>chomhairle dhóibh ná ní theasbáinimíd go deó dhóibh aon locht dá mbíonn ar a</span>
<lb n="42"/><span>gcuid oibre. Agus is measa lucht measta leabhar ná an sluagh féin.</span>
<lb n="43"/><span>Faghann siad sin leabhar Gaedhilge.  Léigheann siad nó ní léigheann siad ar</span>
<lb n="44"/><span>chor ar bith é.  Sgríobhann siad léirmheas a ceathair nó a cúig de línte.</span>
<lb n="45"/><span>Ní bhíonn san méid sin ach go bhfuil a leithéid seo áirighthe a sgríobh é, go</span>
<lb n="46"/><span>bhfuil an áirighthe sin leathnach ann agus foclóir, agus gurab é an oiread san</span>
<lb n="47"/><span>airgid a fhiacha, go bhfuil an leabhar ar fheabhas an domhain “fé mar chífear</span>
<lb n="48"/><span>ón bpíosa so leanas.”  Aon leabhar Gaedhilge i n-ao' chor a cuirtear amach,</span>
<lb n="49"/><span>pé 'ca olc, maith nó donaidhe é sin é an saghas measta a tugtar air.</span></p>
<lb n="50"/>
<lb n="51"/><p><span>Blfsn.</span>
<lb n="52"/></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Leabhair

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Leabhair

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
