Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Guth na mBárd - Máire Ní Bhroin</title><author><name type="main">Diarmaid Ó Muimhneacháin</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1906_10_06_04</note>
                         <note type="L">04</note>
                         <note type="B">1906</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1906_10_06_04</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Diarmaid Ó Muimhneacháin</author><title>Guth na mBárd - Máire Ní Bhroin</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1906</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Gúth na mBárd.</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Máire Ní Bhroin.</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>[Amhrán do fuair duais ag an Oireachtas, 1906</span>
<lb n="6"/><span>(Comórtas a deich).  Roinneadh an chéad</span>
<lb n="7"/><span>duais idir Dhiarmaid Ó Muimhneacháin,</span>
<lb n="8"/><span>Mainistir an Bhealaigh (“D. Chích Dh.”), an té</span>
<lb n="9"/><span>do scríobh an t-amhrán so, agus comórtasaidhe</span>
<lb n="10"/><span>eile.]</span></p>
<lb n="11"/>
<lb n="12"/><p><span>Ag taisteal treasna glinn dom</span>
<lb n="13"/><span>I gcríochaibh Máil na dtréan,</span>
<lb n="14"/><span>Bhí Sol go geal ar aoirde,</span>
<lb n="15"/><span>Dob' aoibhinn gáir na n-éan.</span>
<lb n="16"/><span>Bhí'n tSlainge 'g ealughadh síos le n-</span>
<lb n="17"/><span>A cíos ó lár gach réidh' —</span>
<lb n="18"/><span>Ag bailiughadh bláth an fhraoigh léi</span>
<lb n="19"/><span>Go tuinn, an áit 'n-a dtéidheann.</span></p>
<lb n="20"/>
<lb n="21"/><p><span>Bhí'n breac go haicillidhe ann</span>
<lb n="22"/><span>'S an groidhe-bhradán ar faobhar,</span>
<lb n="23"/><span>Ag snapadh bheach chun puill leis</span>
<lb n="24"/><span>A ghníodh gabhail 'n-a ghaobhar;</span>
<lb n="25"/><span>An chearc 's a hál ar maoilinn,</span>
<lb n="26"/><span>Na faoílinn árd san aer,</span>
<lb n="27"/><span>'S ar fhaithchíbh glasa ísle</span>
<lb n="28"/><span>Bhí caoire bána 'r féar.</span></p>
<lb n="29"/>
<lb n="30"/><p><span>An ceanabhán 'n-a mhín-chulaith</span>
<lb n="31"/><span>Do bhí ag fás 'n-a shlaod —</span>
<lb n="32"/><span>'Ghá scaipeadh 'g cama-ghaoithibh —</span>
<lb n="33"/><span>Ar fíora ársa Chéid;</span>
<lb n="34"/><span>Na céadta glaise 'g fíor-ruith</span>
<lb n="35"/><span>Go binn le fánaidh sléibh'.</span>
<lb n="36"/><span>Níor dhath go dath na gcoillte</span>
<lb n="37"/><span>'S torthaí go bárr gach géig.</span></p>
<lb n="38"/>
<lb n="39"/><p><span>Bhí aiteas ceart im' chroidhe le</span>
<lb n="40"/><span>Gach nídh ar áileacht scéimh'.</span>
<lb n="41"/><span>Do stadas seal ag smaoineamh</span>
<lb n="42"/><span>Ar líontacht grásta Dé.</span>
<lb n="43"/><span>Níor bhfada dhom lem' chuimhnte</span>
<lb n="44"/><span>Gur fhríth im' dháil an té</span>
<lb n="45"/><span>Ba chneasta ghasta naoidheanda</span>
<lb n="46"/><span>De chloinn ghil-Ádhaimh is Éabh'.</span></p>
<lb n="47"/>
<lb n="48"/><p><span>Mar eala mara Maoile</span>
<lb n="49"/><span>A píop 's a brágh gan bhéim,</span>
<lb n="50"/><span>'S a cneas mar shneachta geimhridh</span>
<lb n="51"/><span>Ar chraoibh 'ghá chathadh 'g gaoth.</span></p>
</div>
<pb n="05"/>
<div><lb n="52"/><p><span>I leacain tais an bhrídigh</span>
<lb n="53"/><span>Bhí tríd sin scáil na gcaor,</span>
<lb n="54"/><span>Is lasair dheas 'n-a raimhir-roisc</span>
<lb n="55"/><span>Mar shoillse breághtha 'n rae.</span></p>
<lb n="56"/>
<lb n="57"/><p><span>Mar ór ar fhlós a bhuidhe-fholt;</span>
<lb n="58"/><span>A braoi mar áirse 'r aol;</span>
<lb n="59"/><span>A snódh, a clódh, a fíoghar mar</span>
<lb n="60"/><span>Inghin do Ghráinne Mhaol</span>
<lb n="61"/><span>Mar ómra lóghmhar fhíor-ghlan</span>
<lb n="62"/><span>'N-a gcír gan smál a déid,</span>
<lb n="63"/><span>'S a glór mar cheol ar chaoin-chruit</span>
<lb n="64"/><span>Ar ling le fáinne 'n lae.</span></p>
<lb n="65"/>
<lb n="66"/><p><span>Do ghlacas searc im' chroidhe istigh</span>
<lb n="67"/><span>Gan mhoill do'n stáid-bhean glé.</span>
<lb n="68"/><span>Do bheannuigheas láithreach baill di;</span>
<lb n="69"/><span>D'umhluigheas go lághach do'n bhé.</span>
<lb n="70"/><span>Ba mhear do fhreagair sí me,</span>
<lb n="71"/><span>'S dob' í nár ná'r di é,</span>
<lb n="72"/><span>Sa teanga chleacht ár sinnsir</span>
<lb n="73"/><span>'N-ár dtír go dtáinig Béir.</span></p>
<lb n="74"/>
<lb n="75"/><p><span>“Ná ceap gur neart droch-iomchair</span>
<lb n="76"/><span>Toisc múineadh 'fhágháil dá réir</span>
<lb n="77"/><span>Fé ndeara d'fhear ó'n Mumhain ghil</span>
<lb n="78"/><span>Sa chúig' seo 'tá ar strae,</span>
<lb n="79"/><span>Do ainm-bhaist' dh'fhiafrughadh dhíot,</span>
<lb n="80"/><span>An chrú ná 'n rás dar'bh aon.</span>
<lb n="81"/><span>An aingeal neamhdha 'thúirling</span>
<lb n="82"/><span>Ar dhúthchaibh Fáil tu féin?”</span></p>
<lb n="83"/>
<lb n="84"/><p><span>“Ní Danar-threabh ó'r shíolas ná</span>
<lb n="85"/><span>Ó Bhruidhin na nGrás mo léim;</span>
<lb n="86"/><span>De mhaithibh Bhroin mo phríomh-stoc;</span>
<lb n="87"/><span>Ó Mhíl' Easpáinn a bpréamh;</span>
<lb n="88"/><span>San áit seo 's gnáth 'm chomhnaidhe me —</span>
<lb n="89"/><span>I gCill Manntáin na Naomh —</span>
<lb n="90"/><span>'S is ainm ceana 's grinn dom</span>
<lb n="91"/><span>Lem' mhuinntir ‘Máire shéimh.’”</span></p>
<lb n="92"/>
<lb n="93"/><p><span>“A ainnir mhaiseach mhíonla</span>
<lb n="94"/><span>Is mílse ráidhte béil</span>
<lb n="95"/><span>'Ná cantain ghreanta Sidhe 's ná</span>
<lb n="96"/><span>Siollaí ó chláirsigh Gaedheal,</span>
<lb n="97"/><span>Níl bean dár mhair ó'n dílinn</span>
<lb n="98"/><span>Go dtí an tráth so 'shaoghal</span>
<lb n="99"/><span>Dob' fheas liom bheith im' choimhdeacht</span>
<lb n="100"/><span>Mar mhnaoi go bráth lem' thaobh.”</span></p>
<lb n="101"/>
<lb n="102"/><p><span>“Níor mhair, ní mhairfidh choidhche,</span>
<lb n="103"/><span>An saoi ná 'n sáir-fhear séin</span>
<lb n="104"/><span>Go mbéarfainn gean mo chroidhe dhó</span>
<lb n="105"/><span>Ná slighe dhá fháinne 'm mhéir;</span>
<lb n="106"/><span>Le neach ní dhéanfad coimhdeacht</span>
<lb n="107"/><span>I gcuibhreach-páirte cléir;</span>
<lb n="108"/><span>'Sé'n fear is mian leis Íosa —</span>
<lb n="109"/><span>'Sé Íosa grádh mo chléibh.”</span></p>
<lb n="110"/>
<lb n="111"/><p><span>“Cé'r maith an scéal le ríomh soin,</span>
<lb n="112"/><span>A rígh-bhean áluinn chaomh,</span>
<lb n="113"/><span>'Sé ghearann cneadh go croidhe 'nam</span>
<lb n="114"/><span>'S tríd go lár mo aéibh.</span>
<lb n="115"/><span>Níl áireamh feasta 's scíth dhom</span>
<lb n="116"/><span>Ná crích acht fán an tsaoghail</span>
<lb n="117"/><span>Ó'n tan is fearr dom díbirt</span>
<lb n="118"/><span>Óm' mhaoineach, báb na gcraobh.”</span></p>
<lb n="119"/>
<lb n="120"/><p><span>Mairim chun bheith críona</span>
<lb n="121"/><span>Nó claoidhim gan spás do'n éag;</span>
<lb n="122"/><span>Leanaim bealaighe síotha,</span>
<lb n="123"/><span>Nó slíghe lucht laímhchte p'léar;</span>
<lb n="124"/><span>Mairim 'measc coigcríochaibh</span>
<lb n="125"/><span>I bhfuinn tar sáil óm' laogh;</span>
<lb n="126"/><span>Nó caithim 'measc mo dhaoine</span>
<lb n="127"/><span>Ó rinn go sáil mo ré; —</span></p>
<lb n="128"/>
<lb n="129"/><p><span>'Sí Máir' Ní Bhroin an chaoimh-chruith</span>
<lb n="130"/><span>'S an líth mar bhláth ag scéith' —</span>
<lb n="131"/><span>'Sí barr is bun mo smaoint' í</span>
<lb n="132"/><span>Istoidhch' 's i meadhon a' lae.</span>
<lb n="133"/><span>Ar maidin ag éirghe dhom</span>
<lb n="134"/><span>'S ag luighe go cráidhte faon</span>
<lb n="135"/><span>Chun árus t'Athar guidhim-se,</span>
<lb n="136"/><span>A Chríost, beir Máire saor!</span></p>
<lb n="137"/>
<lb n="138"/><p><span>Diarmaid Ó Muimhneacháin.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Guth na mBárd - Máire Ní Bhroin

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Guth na mBárd - Máire Ní Bhroin

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
