RAINN UÍ NÉILL AGUS AN DÁLAIGH.
Thainic Ó Néill as Condae an Chláir le
gnaitheamh 'inns'eir Dhálach Dhúin na nGall.
"Cia shloinneadh thú?" ars' an Dálach.
Cha dtug an Dálach faill dó a sgéala
'innse go dtí gur fhiosruigh sé dó c'ainm a
bhí air féin agus c'ainm a bhí ar a athair agus c'ainm
a bhí ar an áit i rabh se 'na chomhnaidhe.
Bhí siad 'na gcomhnaidhe i gCill Choc. Níor
thuirlinn sé do'n bheathach go dtí go dtearn
an Dálach an rann so air:
Is fada go ndeána tú creach
Nó go marbha tú mart in do thír fhéin,
Uaid a' diabhal as Cill Choc,
A mhic Bhriain bhocht Uí Néill.
Nuair adubhairt an Dálach an rann, d'fhios-
ruigh Ó Néill dó an leigfeadh seisean dó-san
rann a dheanamh agus dubhairt an Dálach go
leigfeadh. Thoisigh Ó Néill annsin agus dubhairt
sé an rann so:
Bhí fiú, a mhic Aodha, ó budh é do chuid;
Ar mhéad m'anama is maith a chuaidh a'
ballán dealbháin dhuid;
Is minic a shuidh tú i ngábhadh i ndorus
Beárnaidh na meannán,
A' troid leis na gabhair fá n-a gcloinn,
A Mhic Uí Dhomhnaill ó'n deilbh.
Nuair adubhairt sé an rann, dubhairt an
Dálach go muirbhfeadh sé é. Dubhairt Ó
Néill:
"Bheirim do dhubhshlán!"
Bhí Ó Néill ag marcaigheacht ar ghearrán
dhubh a rabh bundún air agus thairngeadh se a anál
ar a thóin.
Sgairt an Dálach annsin ar a ghiománach
is d'órduigh sé dó an dá bheathach ab' fheárr a
bhí ins an stábla thabhairt amach, agus lean se
d' Ó Néill gur chuir siad amach as Condae
Liathdroma e.
FOCLÓIR STAIRIÚIL NA NUA-GHAEILGE (FNG) / THE HISTORICAL DICTIONARY OF MODERN IRISH
ACADAMH RÍOGA NA HÉIREANN (ARÉ) / THE ROYAL IRISH ACADEMY (RIA)
Is cuid de Chartlann FNG de théacsanna Nua-Ghaeilge an ríomhthéacs seo. www.fng.ie
Tá an téacs seo á chur ar fáil faoi Creative Commons Attribution-NonCommercial- NoDerivs 3.0 Unported License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) Ní bheidh FNG ná ARÉ freagrach as úsáid an ríomhthéacs seo.
Dáta: 18/10/11