Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Statuta Synodalia

Title
Statuta Synodalia
Compiler/Editor
Bray, Thomas
Composition Date
1813
Publisher
(B.Á.C.: Roman Catholic College, Maynooth, 1813)

Search Texts

Poetry/Prose
1600 1926



TEAGASC.



Ann abhuil aihghearra an oideis chriosduil, ata le leabh don chohinol, a
mbeurla no angaelgih, treis an chiad hsoisgeuil, aig gach aifron pobuil,
a ndeosis Chaisil agus Imiligh: air a ndounach dianach do January, an
chiad dounach do mhi na Bealltine, an chiad dounach don bfoar, agus an
tarra dounach do mhi na Sooan, go bliantuil. Le ordugh an ard-easbuig
Dochtuir Thomas O'Broih.



AN CHIAD RIONN.



An ainim an Ahar, agus a Mhic, agus a Sprid-Naomh. - Amen.



"Se seo an bheaha, hsioruigh, go meach "aihne acu ortsa, an taon Dia amhain
firineach, "agus air Iosa Criost do chuiris air talamh." John 17.3.



A Chriosduighe, se iomlaan ur ndualguis, gach ni dfoilsig
Dia do chreidail go craifeach; agus gach ni da niaran se oirinn achoiliona
go durachtach. Deir an scribhinn diaga; "nach feidir Dia hsasubh gan
creidiomh:" agus, "an te na creidion daorfur ae;" muinan an creidiomh
criosduil duinn, agus ta se riochtanach chun ar sabhalah, a chreidail go
ceappuighe agus go diongmhalta.


L. 137


Air dtuis, na fuil ann ach aon Dia amhain, "do htourhas iobhnios
si oruighdo na fioraoin, agus pionos gan chrioh don drong mhalluighe."



San tarra ait, go bhuil an nDia tri pearsona Diaga, an Tahir, an Mac, agus
an Sprid-Naomh, Gur Dia an Tahir, gur Dia an Mac, agus gur Dia an Sprid-
Naomh; agus na fuil ansna tri pearsona so aich an taon Dia amhain
ciana. Glaotiur air seo Mysteridh na Trinoidih.



Sans treas ait, gur ghlac Iosa Criost, Dia an Mac an tarra pearfa
diaga "colan daona, gur gabhag on Sprid-Naomh e, agus go rugag e on muidean
muire, treis" do corp agus anam mar ha aguinne, htogail re
coachta an Sprid-Naomh, ambruing gheanamnuigh na muidine muire; agus go
rugug uaihe e na Dhia hfiorineach agus na dhuine iomlaan. Glaeteur
ait a mysteridh seo an Taoncholonugh, i.e. teacht Criost a
goolan daona.



San cearugh ait, treis Dia an mac a "glaon colan daona air, gur eag se air
chruis chun sinne dfuascailt agus do hsaibhailt, agus gur eirig se an treas
laa o mharibh."



Ta na priomh mhysteridh seo go soleir a gcrei na Naspol, nidh a diaruig sibh
nis, re geille diaganta diongmhaalta do gach nidh is eigan duinn a
chreidail, agus re iarghnodh dilis ur mbeaha chahabh, agus baas
dfhail ansa gcreidiomh caitilicioch, Easbolach, Romhanach.



In coir don phobul crei, na Neasbol a reah a bpairt a cheile.



An Chreidh.
Creidim an nDia an Tahir uilechoachtach,


L. 139


crohoir Neamh agus tallun; agus an Íosa Crioist, aon Mhac sin, aar
Dtiarna, do gabhag on Sprid-Naomh, do rugug o Mhuire oigh,
dfuluing pais fae Phontius Pilate, do ciasag air chruis; do
fuair baas, agus do tiolocag; do chuaig sios go Hiffrion, deirig an treas
laa o mharibh; do chuaig suas air Neamh, ata na hsigh air dheis laibh De an
Tahir uilechoachtach; as sin tiucas a tabhairt breihunais air bheoibh agus
air mhairibh; creidim anso Sprid-Naomh san Naomh-Eagluis chaitilicioch;
commoin na naomh; mahunachas na bpeaccuigh; aiseirigh na collan, agus an
bheaha hsioruigh. Amen.



Ata ann fior na cruise gear ghniomh creidimh, do chuireas ageill go ro
bhriomhar an Trionoid, agus aoncholonugh agus bass Chriost. Adamhuin tu
do chreidiomh don Trinoid, re glaoch solomanta air na tri pearsona,
ra; ann ainim an Ahar, agus an Mhic, agus an Spirid-Naomh. Agus le
coarha na cruise do neunta air an amm ciana, teaspanantu go
soi hisganta, agus admhuian tu go oisguilte, go bfuair Dia an Mac a gcolan
daona baas air chruis. Deuntur coarha na cruise mar a geuna, aig iara air
Iosa Criost, tri na phais air a gcruis sin do naomhugh agus do chudoch.
Da bhri sin, bo choir dhuinn sinn fein a choisrigan re mor aireachus agus
craifeacht.



Ach air an abhar, na "fuil bri ann creidiomh gan de-obriocha;" Foulumuigi
o Criost fein cad eud na hoibriocha diaran se, "mas maih leat dul ann seilbh
na beaha hsiorugh, ciomaad na hahanta." Ta deigh nahanta ann:


L. 141


abruigi iad anis, re doilios firineach tri na mbrise; agus le run
diongmhaalta a gcoaliona go brach aris go durhachtach.



Is coir don phobul no deigh nahanta rea a bpairt a cheile,



Na Deich Naitheanta.



I
Mise do htiarna Dia; ni bheig aon Deighih eile agud am lahir.



II
Ni hourigh tu ainim do htiarna Dia go diomhoin.



III
Coinig an tsaoire do naomhugh.



IV
Touir onoir dod tahir agus dod mhaihir.



V
Na dein marrugh.



VI
Na dein druis.



VII
Na dein goid.



VIII
Na dein fiannuisse bhriagach anaidh do choarsan.



IX
Na santuig bean do choarsan.



X
Na santuig maoin do choarsan.



Ta se fior riochtanach iomlaan na ndeih nahanta, agus gach aihinne dhiobh
air leih, do chio-


L. 143


maad; oir deir an scribhinn diaga, "an tae bhriseas aon aihne amhain, go
bhuil se ceanntach ansa niomlaan;" se sin ma bhrisintu aon aihine, na
hfonadh se dhoit chun na beaha hsioruigh dhail, an chuid eile chiomaad. Ta
bunnoos na ndeigh nahanta ansa da aihine seo na carhanacht. "Graifigh tu
do hiarna Dia led chraoi agus le thanam go hiomlaan; le hiomlaan do neart,
agus le hiarna t'eintinne; agus graifigh to do choarsa mar tu fein. Dein
seo," deir Criost, "agus mairhigh tu." Se sin, do gheoigh tu an bheaha
hsioruigh.



Is coarsa dhuinn an chine daona uile gan eidirghealugh air bih; agus fos an
mhoin do dheunan eagoir oruinn, agus an drong na geilean dar gcreidiomh;
agus mas maih leat fios dhail, cenus is coir angraugh, fouluim od
hslanuighoir. "Dein do chaach," deir se, "mar bo mheing leat cach a dhiana
dhuit." Do reir na rialach so, ta se coisgihih ort, diomhail air bih a
dhiana dod choarso, re gniomh na re briahar, anna hslainte, na mhoin, na
anna clugh; ta oibligaid ort a bheih air dei-aigne dho, guigh air a hson,
agus foirinn air do reir do chumuis, an gach riochtananas anama agus coirp.
Ta se mar agciana dian-dlighte ort do nauid do ghraugh! "Graig do nauid,"
deir Criost, "dein maih don drong dfuaheas tu, touir do
bheanacht don mhuintir a bheir a mallach doit, agus guig air an aicme do
chainios tu, agus do dheunan geurleanuint ort, ionus go meach sibh nur
gclainn aige ur nahir ata ansna Flaihis, an tae chuirion fa nearra don
ghrein soilsiuigh air an olc agus air a maih; agus don bfearhinn tuirlinn
air lucht a chirt agus an anachirt."


L. 145


Oarduin Dia dhoit a bheih uoul ni amhain do fein ach mar agciana don
Eagluis! Deir Naomh Poal, "bigih uoul dur nuachtarain, agus bioch
omoas aguibh doibh, oir taid siad aireach oirib, trid a gcanntas is eagan
doibh a htouirt an ur nanamnacha." Ta seih mhor-ahanta san Eagluis:



I
Aifrion deisteacht go durachtach, gach dounach agus laa soire; agus iad a
naomhugh an gach uile hsligh.



II
Trosca agus treanus a dheuna, gach laa da norduiher.



III
Foisidin maih a dhiana ar an bpeacuigh.



IV
Sacraimint chorp Criost a ghlaca go tainhiobhoch.



V
Cunah chum ar neagluis a chiomad suas.



VI
Gan bainis phoasda dhiana an aimsir choisgihih; le daoine toirmisguihe; na
fos go fuiliosach.



Seo ahanta htugan an Eagluis da cloinn, mar riail eagnuigh agus mar
chleachta hfollain, chun iad a Stiurugh agus do neartugh agoir a
muardhualguis a choiliona. Agus ta se dlighte oirinn do reir channsais iad
a leanuin go caoin durachtach. "An tae na eisdean res an Eagluis," deir
Criost, "bioch agud air, meas paganuig agus publicain."


L. 147


A bfochuir ahanta De agus na heagluise choiliona, ni muar a peaca do
hseachuint; go hairighe an peaca mairvhioch; se sin, peaca do mhairios an
tanam; da chur on mbeaha hfirineach, air a nglaetear grasda De, agus fos do
htugan baas agus damnadh sioruigh don anam mi-abharach. Seo na peacuigh is
coir hseachuint res an aireachas is mo is feidir, i.e. uar, saint,
druis, fearag, craos, formod, agus leisge. Glaetear orha so na seacht
gcinn-pheacuigh mairihioch, da bhri gurb iad na toibriocha ona ngluaisid
go ro mhinic ar ngaluir spridalta, agus ar sior chionnta.



Agus air an abhar nach feidir an peaca hseachuint, ahanta De agus na
heagluise choiliona na maih air bih a dhiana, gan graasda De, "Gan mise,"
deir Chriost, "ni feidir leat : nidh air bih a dhiana," iar na grasda le
hurnuighe caondurachtach. Chun riochtanas na nurnuighe chur agceill dibh,
deir ar Slanuighoir, gur "coir dhuinn urnuighe rea do sionghnaih" agus deir
Naomh Poal, "guig, gan traocha." Ta air gcumas dibh sior urnuighe dhiana
dur saol, le nur smointe, ur mbriarha, agus ur ngniorha offrail do
Dhia; le sibh fein a chiomaad air staid na ngraast, se sin, saor o pheaca
mhairihioch; le cahabh gach dounach agus laa soire an oibriocha
fior-chriosdula, diaganta, carhanacha; agus le hurnuighe rea an amm airihe go
spisialta gach oihe agus gach maidion.



Is tainhiobhuigh e laihir De, agus is tairibhigh, urnuighe poibilligh, se
sin, urnuighe dheunan moran a bpairt a cheile, na urnuighe aonne abhain
aonruic; agus se sin is abhar don


L. 149


chleachta diaganta dei-orduighe, ann moran teighena dul gach oihe, air an
urnuighe a bpairt a cheile. Agus is truah na leanan gach lucht tighe
cleachta cho deihsomplach son. Deir ar Slanuihoir; "cae ait a bhuil beirt
no triur crinnihe an m'ainmse, ta mise ann na measg."



Is dualgas Criosduil ro eafachtach, an scruda connsiais dob eiriunach le
diana, le linn urnuighe oihe; agus ta se air na meonuibh is laidire aguinn
chun a pheaca hseachuint, agus chun sin do neartugh an gach suailce. Da
bhri sin, gach duine ta fir-imnioch an slainte anama, agus ar mian les reir
De dhiana; scrudfuig se a channsias go minic agus go haireach.



Ionus gor moide heisteofuigh re nur nurnuighe, offraluighih iad an mod
umosach air ur ngluine, re craoi uool craifeach; re diognuis agus
cinnteacht, re doachus as mhaiheas De; agus a cur ur dtoile go hiomlaan le
na naomh-htoil sin: agus ni baol na haireossibh torra na ngeallunt diagah
so. "Ma iarran sibh aon nidh air an ahir, an m'ainimse," deir Criost,"
tourhuig se dhibh e; iaruigih agus do gheasebh go meach ur luhair
foirlionta."



An urnuighe diaga do mhuin, agus do mhol Iosa Criost fein; agus air a
nglaetear, da bhri sin, paidir a Tiarna, si is fear agus is foirlionta;
oir ata innte gach uile achnigh riochtanach. Abruigih i nis les
na smointe gra agus cummuin bo choir do chlann dei-mheineach a bheih acu
gonuigh laihir an Ahar naomha.



Nis ordoig a sagart don phobul dul air a ngluine, ra go durachtach, re aon
toil, paidir an Tiarna, agus Failte an angil. Ordoig a sagart


L. 151


maragiana, go bfanach gach duine air a ngluine go dtosnoig a soisgial
dianach, agus tourig se aire go mbeig on pobul uile air a ngluine sol do
htosnoig se paidir a Tiarna.



Is coir don phobul uolugh le aon toil air a ngluine ra.



PAIDIR AN TIARNA.
Ar nahir ata air Neamh, go naomhar th'ainim, go dtigigh do riocht; go
ndeuntar do htoil air talamh, mar a deantar air Neamh; ar nran laohuil
touir dhuinn aniubh; agus maih dhuinn ar bfiacha mar a mhahamid dar
bfiahunigh fein: agus na leig sinn a gcaihigh, ach saor sinn o olc. Amen.



Agus chun gur moide gheoch sibh gach nidh iaran sibh unn urnuighe an
Tiarna, iaruigidh edirghuigh na muidinne muire, labhairt le a mbriarha
nangil le doachus agus caonduracht.



Is coir don phobul a rea le aon toil.



FAILTE AN ANGIL.
Go mbeanahar doit a Mhuire, laan do ghrasda; ta an Tiarna leat; is
beanaighe htu idir mhna; agus is beanuighe torra do bhruinge Iosa. A
naomh Mhuire, Mhaihir De, guig oruinn na peacuig anis agus air uair ar
mbais. Amen.



Ar dtiarna agus ar Slanuihoir Iosa Criost, fiorhsolus an douinn, agus udar
gach grasda tri eadarghuigh a mhahar mhuideanach, go neartuig sibh an eolus
agus an seirbhis De; agus do dtuga se da grasda dhibh dei-bhaas
dfail. Nidh iaruim dibh go durachtach.



An Ainim an Ahar, agus a Mhic, agus an Sprid-Naomh. Amen.


L. 153


TEAGASC.



Teagasc, ann abhuil aighhearra an oideis Chriosduil, ata le leabh don
chohtinol, a mbeurla no a ngaelgih, treis a chiad hsoisgeuil, aig gach
aifrion pobuil a ndeosis Chaisil agus Imiligh; air a gciad dounach do
February, an taarr dounach do mhi na Bealltuine, an tarra dounach don
bfoar, agus an triugh dounach do mhi na Soun bliantuil. Le ordugh an
ard-easbuig Dochtuir Thomas O Broih.



AN TARRA RIONN.



An Ainim an Ahar, agus an Mhic, agus an Sprid-Naomh. Amen.



"Triallumuid, air an abhar sin, go muinineach go cahir na ngraasd, ionus go
dtiucach linn troicre agus graasda dfail le cuna trahuil. Heb.4.16.



"IONUS go Dtiucach linn graasda agus troicre hsaorugh," mar aon le Paidir a
Tiarna, agus Failte an Angil, is gne urnuighe ro mhaih


L. 155


ro htairbhioch na gniorha creidimh, Doachuis, agus Carhanact: agus mollan an
Eagluis go ro dhurhachtach, iad a rea do ghnaih go craifeach, go spisialta,
gach maidion agus gach oihe.



Ach siad na Sacriminte na hard-mheonuibh ta aguinn, chun graasda agus
troicre dfail o Dhia. Ta seacht Sacrimint ann; Baisde, dol fae laimh
Easbuig, Corp Chriosd, Aihrigh, Ola dhianach, Ord Eaguilse, agus Posa. Siad
na Sacriminte seo na geallta is saibhire aguinn, le gra Chriost da
eaglais, agus le htroicre dho pheacuig; agus do htionsgna se iad, chun
luacht a phaise agus a bhais do htionlacadh da ur na namnacha.



Tugan an Baisde breih agus beaha nodh dhuinn ann Iosa Criosd. Glanan se
sinn o pheaca an tsinsir, agus deanan se Criosduihe agus clann De dhinn,
agus fierigh air riocht hflaahunais. Ta an Baisde cho riochtanach sin, gan e
nach feidir le "Duine air bih, dol a seilibh riocht De," mar a deir a
scribhinn diaga. Da bhri sin, is ni ro dnainseurach, ro pheacuil, maill
chur air bhaisde leanabh, bid fiad cho mor sin a geanntuirt eigruais
luigidh, agus aicididh eile. Agus se seo is abhar don udaras, ta aige gach
duine, chun baisde dhiana, a gcaas riochtanis, agus ar choir dhoibh fios a
bheih acu conus is ceart a dhiana. Bainion an oibligaid seo go spisialta le
banleihe. Seo an mhoh ndeantar a baisde, re dortha uisge air cheann an
duine, aig ra, air an amm ciana: "Baisdim tu, an Ainim an Ahar, agus an
Mhic, agus an Sprid Naomh." Cuinig air na gealluna sollomanta, rin tu an
do bhaisde; diultugh don diaul, da oibriocha go leir, agus da ard-mhian.


L. 157


Re dul fae-laimh-Easbuig, glacamuid an Sprid Naomh, re hiomudulacht
touruisidh agus grasda, do dheanan Criosduighe laidire iomalana, don drong a
ghlacan e mar is dual; agus do htugan misneach dhoibh chun a gcreidimh
admhail go hoiscuilte: agus gan a hfiana choihe a gcaas air bih; agus, mar
hsiediuridh croaga fae Criosd, a bheih, "dilis do go baas." "Pae duine,
(deir Criost) admhalhuig mise a laihir daoine, admhalhad e, mar a gciana,
laihir M'ahar ata air Neamh: Ach pae hsianhuig me, laihir daoine, sianhfad
e, mar a gciana, laihir M'ahar ata air Neamh."



Se Sacrimint Choirp Chriosd fuil agus feoil Iosa Criost, mar aon le
naman agus le na dhi-acht, fae ghne arain agus fionadh.



Sacrimint na hairigh do mhahas gach peaca deantar treis baisdigh.



Sacramint na holla dhianach do htugas grasda dhuin chun dei-bhais dfail, se
sin, an tourhas is modh air bih. Bo choir dhuin doilios fireanach, tri ar
bpeacuigh bheih oirinn; agus ar dtoil a chur le toil De, le linn ann
tsacrimint seo ghlaca. Tugan an olla dhianach mar a gciana, slainte
chorporha dhuinn, mas e sin leas an anama. "Abhuil aon neach tinn ann ur
measg, deir an teasbol, glaoch se steach Sagairt na h'eaguilse; agus guidis
as a cheann; da ungadh le holadh, an ainim a Tiarna: Agus sabhalhuig
urnuighe an chreidimh an duine tinn; agus toicfuig an Tiarna suas e; agus ma
bhion se a bpeacuigh, maihfir do iad." Air an abhar sin, bo choir do gach
duine tinn, a gcanntuirt bais, go hairihe le fiabhrus, agus aicidigh
dainseuracha, do bhainheach, beidir, a gciall agus a gcoara go hobban
diobh, na Sacriminte dhianac


L. 159


a ghlaca co luah is do beidir, an tam ana mbeach se air a gcumas tairibhiugh
dhiobh. Is minic na glaotear an Sagart godi an lucht tinis, no go mid siad
a bpeanuid bais, gan muhugh, gan urlur agus fos a tairint an phuih dhianach;
nuair nach feidir le feihiomh a tsagairt moran tairibhe dhiana dhoibh daobh
anama na cuirp.



Agus ni fos is truamheiligh! cad e liacht duine dheugas fae htrumolach a
bpeacuigh, neamhoihihioch air a ndainsear, agus gan cuna on Eagluis, tri
neahsuim mhionadurha, a ngaolta, agus a ndoine muintearha. Na beig an
anamnacha caillte a screada chun na bflahas aig iara dioltuis air Chriostuihe
cho neamhcharhanach sin? Ni leor mar leihsgial a rea nar iar an teaslan an
Sagairt, no narhtuig se go roibh baol bais air. Or is anamh a htigan les an
ohar a bheih na bhreihiobh eirunach air a choiniol fein.



Agus ni amhain gniomh siorcharanacht, ach fos gear oibligaid, do bhainis go
spisialta les a ndrong bhios touirt aire don eagruagh, agus ann aon teigh
leo; an baas a chur a gcuine dhoibh, go durachtach agus go minic, agus an
Sagart a ghlaoch an amm; ionus go leisfuigh an t'easlan, agus go dtoicfuigh
suas iad o leaba an tinnis, mase sin toil De; agus chun go maihfigh a
bpeacuigh doibh, agus chun ananamnacha ollugh dis ni Flaihis, da mo dhae
toil De glaoch orha.



Ord beannuihe htugas Easbuig, Sagairt, agus cleir coitchean don Eaglaise;
agus do bheir coachta dhoibh, chun a ndualguisi airighe choiliona ann.



Agus an Posa htugas grasda, dhon launuin chun a mbeaha chahamh go sonnuigh
re cheile; agus a gclann a htogail, a ngra agus aneagla De.


L. 161


Nis o ta an aihrhigh agus Corp Chriosd cho riochtanach sin chun ar
sabhala, go ndeir ar Slanuihoir "Mur a ndeinisibh aihrigh, caillfuir sibh
uille;" agus "Mur a nihisibh feoil Mhic a duine, ni bheig an bheaha
anuibh:" ni flairr a da hsacrimint seo mhearrugh go ro aireach: agus ta se
ro riochtanach a bheih dei-hteagasguihe daobh na meonuibh is eigan duinn
bheih aguinn, chun a nglaca mar is dual.



Chun mahunachas hfail ann Sacrimint na haihrigh, ta faoifidin
maih riochtanach. Agus chun tu fein d'ollugh chuige sin, ni muar na grasda
iarra air Dhia go durachtach, fios iomlan do pheacuigh htouirt duit, agus
doilios fireneach tri htitim annta. An sin scrud tu fein go haireach, air
ahanta De, agus no h'eaguilse; air na seacht bpeacuigh mairihiocha; air
dhualgas choition gach criosduigh; agus air dhualgas do ghairime fein fae
leih; air do pheacuigh gnahula, agus air do chlaonta ceanasacha: ionus go
bfuiha fias cad ann, agus cea mheid uair, do pheacuigh tu, re smointe, re
gniorha, re briarha, no re failligh. Agus criochnoigh tu t'olluchan
faoisidin, le doilios craoi, agus fuaih fiereneach don pheacuigh go leir,
agus le run seasabhach gan pheacugh nis mo.



Ta fior dhoilios triod pheacuigh, agus diultugh don pheaca mharihioch, agus
grain a bheih agud air, na gcoingiol cho riochtanach sin, nach feidir le
nidh air bih seasabh ana nioniod, agus ni feidir aon hfaofidin bheih
tainhiobhoch gan iad. Agus do htiucfach leat na meonuibh aihrig seo sprega
an tinntin, les na smointe seo leanus: gur htiel tu Ifrion, agus gur
chaill tu do hteidiol chun hflahunuis trid a bpeaca; gur chur tu


L. 163


fearag air Dhia bhi co troicrioch sin, agus co maih dho cheann duet, agus
fos ata doichuimseach ana mhaihios fein: gur hfuluing Mac De baas triod
pheacuigh, agus go gciasan tu ris e, gach uair da ndeangan tu an peaca. Se
covarha is fearr air bih, go ndianach duine faoisidin agus comoin
htairibhioch, e leasugh a bheaha.



Tiucfuig leat torra bheanuihe deichomoine do bhreiniugh, air mhodh eigin,
as na briarha so Chriosd: "Mise an t'aran beo, do htainig a nuas O Neamh:
an tae iosuig don aran so, mairhigh se go sioruigh; agus se an t'aran a
htouradsa uaim mo chuid feola, air bheaha an isail. Go diein, fireneach,
deirim libh, mur a nihighsibh feoil Mhic, a duine, ni bheig an bheao
anuibh. An tae dhiohos mo chuid feola sa, lonuian se ionum, agus me
ann; ta an bheaha hsioruigh age; ogus toicigh me suas e an laa dianach."



Agus ionus go bfeicfa miad peaca na dro-chomoine, agus na neihe uafasacha
leanas e, deir Naomh Poal: "An tae dhiosuig an taran so go
mi-htainiobhoch beig ceanntach an fuil agus feoil an Tiarna; agus eihin se
breihuntas, se sin, damnadh dho fein tri gan Corp a Tiarna eidirgeallugh o
bhia coithion."



Ta gach duine ceanntach ann feoil agus fuil an Tiarna; agus da bhri sin,
ihion se breihuntas agus damnadh dho fein, nuair ghlacan se naomh hsacrimint
na halltora air staid pheaca mhairibh. Coir ro ghrainuil, agus an
dia-mhaslah is mo air bih! da bhri go ndeanan se an mhallahact is fealltula
air an Sacrimin is naomha aguinn, agus air a nidh is beanuighe, agus is
saibhire an so gcreidiomh.


L. 165


Chun dia-mhasla cho coiripe agus cho mairihioch sin a hseachna, touir aire
do bheih sioch re gach duine. Glan tanam on uile smuit pheaca le faoisidin
maih; ionus go ditucfach leat, fae chulaadh phosda na ngrasda agus na
neamh-cheannta, suigh chun fiasda air aran na beaha, re cannsias glan, re
creidiomh beo, re doachus laidir agus re craoi grabhar. Agus go gearr rimh
chomoin, agus go luach no dhiag, bi sior ,ghnohach a diana gach gniomh
diaganta dheirean don tsacrimint ro bheanuighe seo.



Se Corp Chriosd, mar a giana, iobairt tonoireach an dligh nodh,
air a nglaetear an T'aifrion; ann abhuil go fireaneach a laihir, feoil agus
fuil Chriosd, fae ghne arain agus fion, mar aon le nanam agus a diacht,
da noffrail do Dhia, tri lamha an tsgairt, air hson na mbeoibh
agus na mairibh.



Is ionan iobairt an aifrinn agus iobairt na croise; oir se an T'Iosa
Criost ciana doffrail e fein, air Chalvary, mar iobairt hfior-
ghlan da Ahir-naomha, do lonuion da offrail fein, air ar nalltoirigh
tri lamha na Sagart.



Nil aon ghniomh creidimh do htugan uiread gloire do Dhia, na ta cho
tairbhioch do na daoine les an aifrion; an sa naifrion deanan, Mac De a
ghiar phais agus a bhas aihnochtin; deanan se aucoideacht duinne,
"Maireachtuin agonuigh, (mar deir Naomh Poal) chun eidirghuigh air ar
Son;" agus tugan se do gach aoinne guibh air leih, torra na folla ciana, do
dhoirt se air chrann na croise don chine-daona.



Bo choir go nardoch so ur meas air hsar-mhahas agus air mhuaruaisleacht an
aifrinn;


L. 167


ionus go neisdeoch sibh e do ghnaih res an aireachas is inntiniula agus is
diagonta; agus fos le gach teaspana craifeacht agus omosocht. Is chun a
bheih rion phairteach san iobairt ro naomha so, ta sibh, go cinnte, crinnihe
anso nuibh, re huruim don rundiamhuir ro uiriric seo, ni flair dibh a bheih
air ur ngluine air feigh iomlan an aifrinn, ach amhain le linn an tsagairt a
leabh an chiad hsoisgeil, agus an tsoisgeil deirinach; agus se bo choir
dibh a bheih na chaon-duracht aguibh, machnabh air phais agus bhas
Chriost; da bhri gur mar aihris orha, agus chun a gcur air gcuine dhuinn
an taifirion. "Dean seo, (deir Chriost) mar cuinabh orumsa."



Nis uovloig, a cohtionol air a ngluine agus ni eirioid siad diobh no go
dtosnoig a soisgial dianach agus tourhuig an Sagairt aire, go meig siad
uile air a ngluine sol do htosnoig se air leabh mar leanus.



Ionus go naumproch sibh sibhfein re Sprid firchraifeach, agus go tairbhioch
dur nanamnacha; le linn na hiobarha ro airuil seo; guigigh go durachtach,
air ur ngluine, chun Iosa Chriost uan De, ta re offrail air an alltoir,
air ur Son, tri impigh Mhahar Mhuidinne, tri eidirghigh na naomh agus na
nangiol go leir, iomlan ur bpeacuigh htogail dibh; agus smointe fior-omois
agus diagacht do Spreaga nur gcruihe. Agus res an intinn sin, abruige uile
re craoi uvuil craifeach na hurnuighe seo leanus.


L. 169


Is coir don phobul an Confiteor, no an faoisidin Gheneralta, a radh re aon
intinn.



Admhuim do Dhia uilechoachtach, do Mhuire naomh ta riamh na hoidh, do
naomh Mihall Ard-angiol, do Joan naomha Baisde, do Pheadar agus do
Phol, agus do no naoimh uile; gur pheacuigh me go ro mhor, le smointe,
le briarha, agus le gniorha, tri'm cheannta fein, tr'im cheannta fein,
tr'im reo mhor-cheannta fein. Air an abhar sin, impim air naomh Muire ta
riamh na hoidh, air naomh Mihall Ard-angiol, air naomh Joan
Baisde, air na naoimh Easboil Peadar is Pol, agus air na
naoimh-uile, guigh air mo hson, chun ar dtiarna Dia.



Dia uilechochtach go ndeine se orum troicre, go maihig se mo pheacuigh dhom,
agus go dtreoruig se chun na beaha hsioruigh me. Amen.



Go dtuguig Dia, da mhor htroicre doichriochnuihe, dibh go leir, an
bheanacht so.



An ainim an Ahar, agus an Mhic, agus an Sprid Naomh. Amen.


L. 171


TEAGASC FAOISDINE.



Teagasc an Ard-Easbuig deirinach Dochtuir Seamus Builteir, daobh
faoisidin, d'Eagluis Chaitilicioch Roomhanach, agus do lucht omosach
Dheosis Chaisil agus Imilgh, ta re leabh don chohtinol, ambeurla no
ngaolge, treis a chiad hsoisgeuil aig gach aifrion pobuil, ann gach
Deosoas, air a triugh dounach don charios, agus air a gciad dounach
d'October go bliantuil. Re ordugh an Ard-Easbuig Dochtuir Thomas
O'Broih.



AN CHIAD RIOINN.



An Ainim an Ahar, agus an Mhic, agus an Sprid Naomh. Amen.



"Glacuigi an Sprid Naomh, pae duine maifigh sibh a pheacuigh dho, ta
fiad maitih; agus pae air a gcangloig sibh iad taid canguilte."
John xx.v.22,23.



Ann Sacramint na h'airigh, soilsion troicre De go ro bsolusfur. Do bhi
hsios aig ar slanuihoir naomha, o naduir chlaon a duine, na seasomis
dilis dar ngallunacha baisdigh. Bo htoil les, air an abhar sin, da mhor-
htroicre, Caihir uafasach a chur air bun, re coachta chun na bpeacuigh
deintir treis baisdigh, do mhahabh.


L. 173


An coachta dfag Iosa Criost aig uachtarain a eaglais chun peacuigh mhahabh
ansa gcaihir seo, ni feidir le Easbug na sagart ucaid a dhiana dho do reir
a htoile aonda fein, ach do reir na rialacha d'orduig Criost.



Se an chiad rionn don tsacrimint seo, agus fos an rionn is mo is
riochtanach, doilis craoi daobh fearag a chur air Dhia, udar an uile
mhahasa, re fuaih fireanach don pheaca, agus run seasabach diultugh dho go
brach.



Ionus go bfiefigh fios air na meona so an intinn an aighrigh, agus go
mfeidir a mheas, cae dho maifeach an t'eidifuisidin a pheacuigh, agus
cae air a gcangloch se iad, ta nochta no foilsiugh eigin riochtanach air
htaobh a pheacuig; agus is as sin do htigean oibligaid an hfoisidin.



Inus go naiteoch ar gcleiar iad fein ana seirbhisig dilis do Chriosd,
agus go Saorhoidis, air feag a gcumuis, pardun agus mahunachas, do gach
peacach doiliosach an so Sacrimint seo, do ceapag chun siochain a dhiana
eideir Dhia agus na daoine; Coarlimid doibh go ro dhurachtach, na ceistigh
seo mar leanus, a chur chun a naihriocha, air a gciad hfoisidin leo, agus
gach uair a mbeig amhras fuinimeadach acu air eifeacht na bfoisinidh rinidar
rimhisin.



An chiad Ceist.



Fiarhig dod aihrioch, a gcreidion se ann aon Dia mhain go craifioch, neach
do htourhas luach faohir do na dei-dhoine, agus pionos do na
malluihoirigh.



A gcreidion se, ann aonDia amhain go bhuil tri pearsona diaga, an T'aihir,
an Mac, agus an Sprid Naomh agus na fuil annta uile, ach an taon Dia
mhainciana.


L. 175


A gcreidion se gurb e Iosa Chriost Dia an Mac, an tarra pearsa diaga, gur
ghoibh se naduir duine air fein, re glaca coirp agus anam mar hta aguinne,
re coachta an sprid Naoimh, a mbruinn gheanamnuigh na muidine Muire, go
rugag E ne Dhia hfireneach agus na dhuine hfireneach; gur eug se
air chruis chun sinne hfuaseailt agus do hsabhailt; agus gur eirig se an
treas la o mhairibh. Ni feidir absoloid a htouirt don drong, a ta gan fios
air na priom mhisterigh seo an chreidimh, no go bfaid siad leoreolus orha.
Agus bo phrain doibh, an uile hfisidin a rinadar ansa staid ainibhiosach
sin a dhiana ris.



An tarra Ceist.



Fiarhuig dod lucht aihrioch, a bhuil acu paidir a Tiarna, Failte an Angil,
an Chrea, an Foisiden generalta, Ahanta de agus nah' eaguilisse. Ma ta
siad gan eolus air na hurnuighe agus na hahanta so (dhiaran an Eagluis air a
cluinn uile) muintear dhoibh iad go haireach. Ni coir absoloid a htouirt, go
hairite don aos og, no go bfolumoid iad. Agus, chun breis suraltacht, bo
choir dhoibh, gach foisidin a rinadar, an faid bhiodar re na gceannta fein,
gan eolus air na hurnuighe, agus na hahanta rimh reaitet, a dhiana ris.



An triugh Ceist.



Fiarhuig do na haihrig, treis doibh teach chun a mbliana tuigsina, an
rinadar o amm go hamm, gniomhra creidiomh, dochuis agus carhanacht, agus a
reiv fios fah na ngniomhra so acu. Ma bhiodar air feag a Saoil, gan


L. 177


gniomhra creidimh, dochuis agus carhanacht a dhiana, agus gan hfios
acu cead fah na suailcidh sin; ni fullair iad a mhuna go durachtagh. Bo
choir absoloid a mhaillugh, go spisialta o dhoine oaga, go di bfoulumoidis
iad. Agus is coir gach foisidin a rinag an aineolus iomlan na ngniorha so,
agus a gcead faha, chun bar sabhaltacht, a dhiana ris.



An cearhugh Ceist.



Fiarhigidh, ar olluig ur naihrigh iadfein, a gonuigh chun foisidin, mar bo
choir. Ar ghuidar go caoin durachtach chun De, aig iara a chuna chun
foisidin maih a dhiana. A renedar a gconnsias a scruda go haireach air
ahanta De, agus na h'Eaguilse: air dhualgas coithion gach criosduigh, air
dhualgas spisialta ngairime fein, oir a bdeacuigh gnaihula, agus air a
gclaonta annamhiana. Ionus go bfaidis fios air a liacht cineall peaca
mairihioch a reanadar; agus cadean mheid uair ar cheanntach iad ann gach
peaca dhiobh; res na circumstainnte daistrig naduir aon pheaca mairihioch;
no fos do mhiaduig, no do luiduig go muar a mhailis. Oir an uile hfoisidin
a deantear gan grasda iara air Dhia, os gan E nach feidir linn aon nidh
dhiana. Joan xi,5. agus gan leor chuardugh cannsais, se sin, gan
cahabh go leor aimsire agus curim, chun fios dfail air a bfior staid anna
mbion se, is eigan iad a mheas gan bhri, gan eafacht, agus ni floair a
ndiana ris.


L. 179


An cuigugh Ceist.



Fiarhuig don aihrioch, an reibh doilis fireneach air, le linn gach foisidin,
da rin se rimhisin, se sin, ma bhi se fior-dhoilisach daobh fearag a chur
air Dhia, mabhi fuaih agi ona chroidh da pheacuigh, re run seasabhach
diultugh dhon pheaca maharabh go brach aris. Ta an doilios fireneach so, do
htugan Dia mar htouras duinn, co gear-riochtanach sin, na slanuighear aon
pheacach, agus na bion foisidin air bih tainhiobhoch gan e; agus is feidir a
hsaorhugh re hurnuighe caoin durachtach, agus re sior-mhachnabh air
ghrainulacht a pheaca, agus air a bpionos uafasach a leanus e, pianta
doi-chriochnuighe Ifrioinn, agus cailliuint hsioruigh De, agus riocht na
Bflahas. Chun an doilios fireneach so choruigh suas; bo choir don pheacach
machnabh go spisialta, air a dhiombaokiocht ro mhor fein, an mi-hsasabh a
chur air Dhia, do bhi cho troicrioch, agus cho maih sin do; aig smuinabh co
maslahach agus co grainuil ata an peaca anaigh mormhahasa agus naomhacht
De.



Is air andoilis croidh a ghlacan duine daobh a pheacuigh, mar hta siad
grainuil a laihir De, ta cho maih sin ann fein, do glaetear Cobhru croidh
iomlan. Se an doilios a htagan on meoin seo is fearr; da bhri go siolrion
se o ghra ro ghlan do Dhia, daobh a mhor mhahas fein, agus deichaliochta
doi-chuimsihe. Da bhri sin, teagascoig oidifoisidin aireach omosuihe, chun a
hsaorugh go ro dhilioch.



Is cuna laidir mar a gciana, cum fior dhoilis a chruihugh nuinn daobh ar
bpeacuigh, smuineamh go tromuigh, gur hguluing Mac


L. 181


De fein bas air chruis trioha; agus go gciasamuid aris E, gach uair a
pheacuimid.



Agus mar is as a h torra daihnihear an crann, se covarha is fearr agus is
suralta air hfoisidin maih, agus air aihrigh hfireneach, leasugh na beaha.
Treagan ucaididh an pheaca, run fireneach sasabh a htouirt do cheart De ann
ar gcurhacha, agus coliona bihchinnte na ngeallunacha reinimuir aig caihir
na hfoisidin.



Ni gan fah, bo choir don drong na souillion na meona so annta fein, a bheih
an amhras air neamh bhriocht a bfoisidinidh, agus iad a leasugh gan mhuil,
le foisidin glan a dhiana ann iomlan a bpeacuigh.



An Seugh Ceist.



Fiarhuig, ar cheil an tairioch riamh an hfoisidin, re heagla na naire,
peaca mairihioch; no aon tcircumstaint, bo dhoih los, daistreoch naduir a
pheaca mhairigioch; no fos a mheadoch a mhailis go Suimuil. Ar choisg
droih mheoin airtbih e ona pheacuigh nochta, cho soleir
is dob eolach dho e fein a bheih ceanntach annta.



No ma bhi se ciontach go toiltinoch, ann gan airiomh cadean mheid uair a
htit se an gach cineall peaca mairihioch, co crinn is dob eidir les a
htouirt chun a chuinte, treis a chansiais a sgruda go dihileach.



No ma bhi se ceanntach a mbriag-chraieacht, re nfoisidin a rint; aig
admail a pheacuigh mairihiocha do hsagart, agus a pheacuigh solaha do
hsagart eile; no aig insint cuid da pheacuigh da oidi foisidin,


L. 183


agus an taraspa do hsagart eile. Gach foisidin a deantar air aon tsligh
dhon tsort so, bion siad Dia-mhaslahach, gan eafeacht brigh, agus ni fullair
i adiana ris.



An Seachtugh Ceist.



Is feidir fosleis an oidi-foisidin, hfiarhuigh don aihrioch mar agciana,
an reibh se gonuigh sasta les no foisidinidh rin se; ar mhohig se ann fein,
air gach ucaid don dualgas sollamanta, an timhinios aigine, agus an caumpord
spridealta, do leanus do ghnaih, croidh doilisach agus foisidin glan.
Munar mhohig, ta cuis agi bheih mi hsasta an intinn; agus bo choir dho
diohiol a dhiana air na tiolacuidh seo hsaorhugh gan mhoil re foisidin
tairibhioch.



Treis don pheacach a pheacuigh uile chur sios, tourhuig an toidi-foisidin
teagasg uaig (do reir inteleachta naihrigh agus do reir staid a channsias)
agus tri na cora, neosig dho, go b'uil se riochtanach, chun slainte anama
dfail an sacrimint na hairigh, creidiomh a bheihagi; gor eigan do eagla
bheih air rimh Dhia; agus suil re troicre, tri Iosa Chriost; caifig se
tosnugh re Dia ghraugh, mar udar an uile chirt; ni muar dho fuaih a htouirt
don pheaca; agus run fireanach a bheih agi a bheaha leasugh, sasabh a diana
anna pheacuigh, agus na hahanta chimaad." - Con. Trid. SS.6. ch.6.
de Justificatione.



Covuirlimid aris agus aris do gach oidi-foisidin, na ceistiona rimh-reaite
chur chun a naihriocha; agus gan a dhearmud choihe hfiaruigh dhiobh, air a
ndiana a gciad hfoisidin leo; ar iaradar go durachtaeh air Dhia,


L. 185


grasda chun foisidin maih a dhiana, air scrudadar a gconnsias go haireach;
agus le linn gach foisidin a reanadar rimhisin, a roib doilios fireneach
orha tri na bpeacuigh, agus run seasabhach acu gan a bheih ceanntach a
bpeaca mhairihioch go brach. Oir ata na meona airigh seo fior riochtanach,
chun muintearas De hsaorugh dho pheacuig, agus chun grasda agus troicre
dhail doibh air a saol so, agus ibhinios sioruigh air an saol eile - Nidh
iarimse dhibh uile, go durachtach.



Ann ainim ann Ahar, agus an Mhic, agus an Sprid Naomh. Amen.


L. 187


TEAGASC CHUM FAOISIDIN AGUS COMMAOIN.



TA an teagasg so mar leanus daobh foisidin agus comuin, re leabh don
chohtionol a mbeurla no a ngaelgih, treis an chiad hsoisgeul, aig gach
aifrionpobuil, an n-deosisis Chaisil agus Imiligh, air a gcearhugh dounach
don charios, agus air an tarra dounach d'October go bliantuil. Re or-dugh
an Ard-Easbuig Dochtuir Thomas O'Broih.



AN DARRA RIONN.



An anim an Ahar, agus a Mhic, agus a Sprid Naomh. Amen.



Ann gach uile nidh teaspanamid sinn fein mar hseiribhisig De, re iomud
foinne, re eolus, re milsiocht, agus re fior-charhanacht." 2 Cor.6.



An choairle seo htugan Naomh Poal don chleir, go naiteodis ead-
foin, air
gach ucaid, na bfior-hseiribhisig De; Buanin si leo go ro spisialta, nuair a
bhid a diana uasaid don choachta htug Iosa Chriost doibh, chun peaca cuigh
mhahabh, agus a changal, a gcahior uafasach na hairhigh. Oir nil aon
ghairim


L. 189


da ndualgus naomha, ann abhuil fouluim agus, eolus, diognuis, discreid,
foighne, ceannsacht, agus carhanacht, cho riochtanach do hsagart, is ta
siad, air an ucaid ro hsoloamanta, ro eifeachtach sin.



Tugan Cohtionol Htrent na coarliocha so leanus d'oidibh foisidin, dtaobh
pionois aihrighe.



"Bo choir do hsogairt an Tiarna, reir mar hfoilseoig an Sprid Naomh, agus an
eagana fein doibh, pionos eirunach slaintiuil d'hor-dugh; do reir gne agus
naduir a pheacca, agus do reir cumuis agus gairim an aihrigh; re eagla, tri
na mbeih ro gheiliuil da nomosuihe acur pionos iadrum daobh mor-choirheacha,
go mbeidis fein rion phairteach anna bpeacuigh. Agus tugach oidne foisdine
aire spisialta go mbeig na pionois a chuirigh siad na meona laidire, ni amhain,
chun a lucht aihrioch a chiomaad air staid na ngrasda, agus a ngaluir
spridialta leias; ach mar a gciana chun sasabh a htouirt Do Dhia, agus
leorghniomh a dhiana anna bpeaccuigh annellod."



Munion a ndualgas laehuil d'ar gleir, gurnidh ro eirunach, a choarlugh dha
naihriogh, ann noamant uafasach na habsoloide htouirt doibh, a ndoilis
aihnochtuin, cho houl, cho craifeach is dobeidir; a muinion go gco neartoch
an Tiarna an breihuntas troicrioch ata re touirt orha. Agus mara mbeig
absoloid re fail agih an aihrioch, sin einsin do, agus an chuis phreansabalta
ta re hi eileach air, no mhuillugh. Mar a gciana ma bheig na haihrig re
commoin hfail, einscach an teidifoisidin doibh e; agus muineach doibh,
mas riochtananch, conus bo choir dhoibh iad fein ollugh chuige. Cuirhig


L. 191


an gnaih seo cosc air mhoran o chomoin dia-mhaslahach, agus ta si
riochtanach, go spisialta, daobh an aos oag, agus moran eile, chuirion sios
doibh fein, re gnaih, re neamh htuigsint no re simplicht, go mid inuil
chun comoin a ghlaca, agus sin amhain, mar a bhiodar (mar deir siad fein)
laihir an tsaigart a foisidin.



Ta sior-oideas richtanach do gach naon, go spisialta d'aos oag, le linn a
ciad chomoin. Agus oir is dual go lonoig gach teagasc a gheidshiad had air
ucaid cho solomanta, agus cho eifeachtach sin, a mbuanchlodh anna nintinn;
agus go sturoid iad gach uair air feag a saoil a reid siad chun comoin; bo
choir a chur air gcuine doibh, go hairithe air a bfoisidin dianach rimh a
gciad chomoin; gur comoin htainiobhoch, an gniomh is morga, agus is
hono-righ, is feidir a choliona, go bfuil si mor tainhioboch do Dhia, agus
ro htairibheach do na criosduighe.



Agus chun iad a htreorugh ansa tsligh is fearr agus is diaganta is feidir;
spreagfuig rialahoir dilis do lucht a gciad chomoin a dhiana, na gniorha
craifeacht do beirunach a dhiana rimh nomant uafasach na comoinach; an modh
air coir an corp naomha ghlaca; (mar glacan moran aco go ro neamh chliste)
gode an teisdeas bo choir dhoibh a htouirt da naoidh naomha, i.e. da
Slanuighoir, treis comoine; re brona a nanamnacha air, les na smointe is
beoha agus is cineallta, da aihra, da mhola, da ghraugh, agus breih baochuis


L. 193


les. A failtugh an Righ Glorbhur an na gcroihe, a tabhairt cumon air chumon
da dtiarna grawbhur. Da dtouirt fein suas go hiomlan do hseirbhis an tae
htugan e fein doibh gan chuimsuigh. Aig iara go diognuiseach air Iosa
Criost, a dhuluios e fein go grasduil, cun teacht da bfiachuint, do htora
chuideachtan naomha, beaha nodh rioint re na nanamnacha; ionus go gconoidis
ann, agus go gconoch se aunta; chun a bheih choihe rioin phairteach les an
rioght a ghloire.



Da bhrigh go bfuair na h'Easbuil, agus a bfierigh dlisliteanach san Ord
Criosduil, coachta o Iosa Criost, ni amhain, chun peaccuigh mhahabh, ach
fos chun agceangal; gach eidifoisidin a buil fios a dhualguis agi,
agus ha dilis don gcurum ro naomha, do cuiriug anna mhuinin, eiteoig se
absoloid air gach drong diobh so leanus:



1. Air a drong na fuil leor-hteagasguihe ana gcreidiomh.



2. Air a drong na colionan pae dualgas a ghabhan le na ngairim hsaolta.



3. Air a drong nar scrud a gcannsias go haireach; agus nar olluig iad fein
chun faoisidin, an gach sligh eile, mar bo choir.



4. Air a drong na teaspanan, an sligh air bih, doilis firineach daobh a
bpeacuigh; na aon leassugh air a mbeaha.



5. Air a drong a chuirin a gcuinne a mbreihuntas aihrigh choliona.



6. Air a drong do lonuion an staid ghnahuil peacca mhairihioch.



7. Air a drong na treigan uacaid lairheach an pheacca mhairihioch.


L. 195


8. Air a drong na mahan o chroidh dha namhuid. Agus air gach duine
dhultion muinterhas a dhiana le na namhuid; no aon choarha siochain a
hteaspaint doibh.



9. Air a drong dhion ceauntach an scanal phuibiligh, agus a chuirin suas
do hsasabh pubiligh dhiana ann.



10. Air a drong na leassuion, do roir a gcumuis, an dibhail a rinadar da
gcoarsain, anna phearsa, anna mhoin, no anna chlugh.



11. Air a drong do htug leabahrah mi riaghalta, neamh-dhlistiodach; no do
cheanguil iadfein re moide, geallunacha, no tiomanadh coiripe, mar a
ndultoid dobh.



12. Air a drong do rin-co cheangal, no comraduicht chealagach a nigh an
dligh; urochoidioch don phobiliocht, no do dhoine airithe: anigh siochan
agus dei-ordugh: no maslahach do choachta rialuighe na tire: mar a ndultoid
doibh.



13. Air a drong a chuirion a gclaun no seiribhisig o aifrion dounuig agus
lae soire: no choisgan iad o dhul chun foisidin, no a fouluim an teagasc
criostuigh.



14. Mara gciana, nil absoloid le tabhuirt d'aon cheann tiogh, d'aihir, na
do mhahir, do mhaistir, na do mhaistreaas; do dhenan failigh do hteagasc
riochtanach a htabhairt dona gclainn, agus do gach duine eile fe na smacht:
no go naiteoidh siad run fireneach a bheih acu, an teagasc criostuigh mhuna,
do gach duine fe na curam ansa naimsir le teacht.



Ta fios ag gach sagart go sar mhah, co naomha, agus co do-bhriste ta sialla
nafoisidin! Na fuil cumas aig aon choachta air talabh udaras a htabhairt
air a bhrise; agus nach feidir le


L. 197


circumstaint, na cas riochtanuis air bhi aon hfoilsiugh dhe, da luiod e,
hsaora o cheaunta. Agus le cuna spisialta De, bion gach oidifoisidin
agonuigh dilis don dualgas ro naomha ro eafachtach son, ionus go mo reu les
bas dhulung, na aon nidh dfoisidin aihrig a chraobh scoile, le freagra
htabhairt air cheistioha fiaruighe cuirt na pearsa air bih. Ni muar iom-lan
an hfoisidin agus gach peacca da neinsihir ann a bheih curha a gceunas
sioruigh. Ta na Caitilicig htuata fean co haireach sin air an oibligaid
dhiaga so ionus da rangoch doibh peaccuigh aihrig a chlus an hfoisidin; go
measadis aid fein fe cho cheangal les a sagart chun buan run do-scoilte.



Air an abhar go buil an foisidin na dhualgus co naomha; agus o naduir
cho heafachtach agus cho haireach sin, go gceangalan se oidi-foisidin agus
aihrig fe an oibligaid is deire air bih chun a chimaad; ni coir a bheih dha
aihris a gcora choithion, na tracht air choihe acu le mor-aireachus agus
omos. Da bhri sin, ni labharhuig fior chaitilicioch choihe go diomhoin na
go mi-omosach air hfoisidin: Ni htaobhoig se ann fein na ann daoine eile,
raitidh sugacha, briarha greanamhara, na scealta aistiula, daobh aihrioch
na foisidin. Air son go dtagan na saobhnois aihisioch so re inntinn
cuideachtan, agus cahamh aimsire, ni feidir leo a bheih a gcas air bih
tainhiobhoch. Is eigan a mheas go mbid a gconuigh ro pheacuil,
ro neamh-eirunach; agus fos, is ro mhinic a rinadar scanal agus urachoid don
Chreidiomh.



Ta se nis riochtanacd sibh a chur an aireachus anigh cleachta ro choitianta a
measc aos oag, air aihris da cheile, cad a chuiridar ana


L. 199


bfoisidin, cad e an brehuntas a chuir n Sagart orha, cad duirt se leo, agus
cad e dtuairim dho. Deunhig gach oidifoisidin durachtacha dhiohul air an
mi-nos urachoidioch so leasugh: Agus bo choir a chur air aira an aihrig do
ghnaih, pae air bih a ghairim no aois; an cuduch ruin is mo is feidir, air
gach nidh bhanion le foisidin; agus gan hfuilsiugh go brach d'aon duinne
tuata, cad a bhi deir e fein agus a sturihoir spridalta ann foisidin.



Maragciana, is gnaih ro mhi-erunach measc moran doine, foisidin agus comoin
iara, chun a gcreiduint a ghlana (mar a deir siad) agus chun a neamh cheannta
hteaspanadh. Agus fos scribhinn hfail fe laibh an tsagairt paraiste, no an
oidifoisidin, gur ghlacadar na sacraminte, agus go bfuil siad saora ir na
curhacha do cuiriug na leih.



Ma Smunion tu tamal cad ean nidh foisidin! Agus an oibligaid ruin do-bhriste
ta air an oidifoisidin: ni flair go mbeig tu deimhnach co annreusunta, agus
co neamh-htairibhioch ata an ghnaih seo! agus, gur mi-nos naomh-aihisioch
e, ro urachodioch anigh naomhacht agus morgacht na sacraminte seo. Da bhrigh
gur tionsgnuig iad chun leas an anama amhain; ta se ro nairioch agus
ro pheacuil aon usaiad eile dhiana dhiobh.



Da bhri sin, Orduimid dar gcleir uile saolta agus rialta; gan foisidin na
comoin daontugh go brach, le intinn sasuibh a dhiana, na creiduna do
ghlana. Gan nidh air bih a dheinugh, le briarha na scribhinn, do bhanheach le
nabpobul na le na naihriocha, daobh a


L. 201


mbeih aig foisidin; na nidh air an douin do dheallroch les; oir dob ionon e le
foilsiugh neamh dhireach foisidin. Agus gan a bheih laihir iad a htouirt
leabhara na moide chun iad fein na doine eile hsaora; is coir gach moide
agus dearabhugh don tsort so dhiana, muair is riochtanach, a laihir
guistis temporalta. Nil udaras agan gcleir chaitilicioch moide don tsort
iara na ghlaca; agus bo choir dhoibh mar gheall air fahah ro soleir, gan aon
lamh a bheih annta.



Molamid go ro dhurachtach na teagasc seo an uachtarain onoirig do bhi reomhinn,
d'aihriocho agus d'oidifoisinidh; agus leo seo, deinimid iad a choneartugh
agus aihnoachtin. Achnuimid go durachtaeh air eagluis agus lucht uomosach
dheosasibh Chaisil agus Imiligh a gcoliona go haireach agus go diaganta.
Agus guimid doibh gach grasda air an saol so, agus iobhhnis sioruigh air a
saol eile.



Ann ainim an Ahar, agus an Mhic, agus au Sprid Naomh. - Amen.


L. 247


TEAGAISG AGUS URNUIGHE CHUN COMMUINEACH.



Molumid mara giana go dhurhachtach do chleir Dheosisibh Chaishil agus
Imiligh; an da heatasg do leanas a leaghabh a mbeurla, no angaolgih, aig
suichain faoisidin Nollug agus Caasg; agus aig aiffrain an phobuil treis a
cheud hsoisgeil Dia domhnigh; co minic is do htuicid siad oireamhnach ae
chun oidiois agus dei-ordugh an phobuil air feigh aimsir na
suichain-faosisdin.



Agus nuair leaghfur an cheud hteagasg Dia-domhnigh ansna Sheapeil, is feidir
an tara teagasg a leaghabh lairhioch na dheig; mar ata se gairid agus air a
substaint cheuna. Ach nuair leaghfur na teagaig seo aig siochain an
hfoisidin; leaghfig an sagart iad res na coarliocha do lucht comuineach,
agus na urnuighe rimh agus andeig Comuine, anso modh agus a bfuirim cheuna
sna bhuilid socruhe mar leanus.



Teagasg gaar rimh Chomuin.



Seasoig an Cohtionol pae faid a bheig a Sagart da leaghabh.



Ann ainim an Ahar, agus a Mhic, agus an Spirid Naomh. Amen.



"Cuartuioch duine E fein, agus mur soin eihioch, se don araan ud, or an
tae deihios go neamhoireanach E eihion se breihuntas do fein; tri gan Corp
a Tiarna d'eidirghealladh."


L. 249


Pae uair a reigh tu chun Comuin, smuainig go tromuigh cad e an nidh
Naomhsacramint na haltoara; agus cad ea an tolluchan ata riochtanach chun a
ghlacadh mar is dual. Muinion ar Slanuighoir, gurb ae a chuid feola agus
folla fein E: gan E na fuil aon bheaha anuinn: le deichomoin go gcoanuighmid
ann, agus Esin annuinne: Agus go gcoimaidean se an t' anam chun na beaha
hsioruigh. Siad so briarha fio-reaneacha Iosa Criosd, eistigih leo go
haireach. "Mise an taraan beo do htainig nuas o Neamh: Maa dheihion aon
duine an taraan so, mairhig se go sioruigh. Agus se an taraan
ahtabharadso uaim mo chuid feola air bheaha an tsaoil. Go dimhin, dimhin,
deirim libh, muna neihisibh feoil Mhic a duine, ni bheig beaha anuibh. An tae
eihion mfeoilse taan bheaha hsioruigh agih. Coanuian se annum,
agus conuiomse ann. Agus toicfuime suas E an laa deunach."



Air an abhar sin, da bhri gor bae Sacrimint na haltoara Iosa Criosd fein,
na Dhia hfiorea-neach agus na dhuine iomlan, bo dhae an Diamhasla is moih
air bih, a ghlaca air staid peacca marbh. Screadan coir co grainuil agus co
malluihe sin chunna bflahais aig iaradh dioltuis. Dorchuin se an tuigsion.
Cruan se an craoidh, agus tarrangan se an comaoinuidh coiripe, diamhaslahach,
chun neamh-aihrigh a gcriodh a hsaoil, agus chun mi aadh sioruigh. Aair an
abhar sin, ni gan faah deir Naomh Poal: "Pae dinne iosaig an taraan so go
neamhdhlisteanach, beigh se ceanntaeh an fuil agus feoil a Tiarna: eihion se
breihuntas, se sin damnadh dho fein tri gan corp a Tiarna eidirghealadh."


L. 251


Chun peacca co marahach, agus diobhail co uahbhaasach a hfeachnadh,
is eigan dur gannsias a bheih glan gan tiol; go hairihe, saor o gach
cineal peacca marihioch. Agus chun an staid hsonuign seo na ngrasda agus na
neamh-cheannta hsaorhugh, orduighear faoisidin maih rimh chomoin.
Cuirtuiogh sibhfein inis, mar a choarlion Naomh Poal, agus breahnuigidh
sibh fein go cannsiasach; a raibh ur bfaosidine ceart? Agus a bhuil
doachus fuinimeudach aguibh go buil Dia an siochain libh? oir teighn
moraan chun faoisidin, agus glacoid absoloid on sagarr, agus ni bhiod siad
slanuighe a laihir De. Agnus ma cheanntuion cannsias aonne guibh, an cineal
air bidh peacca marbh na dairnabhuir aihrigh ann, no go bhuil sibh inniuil
chun comoin. Agus na tuguigidh breihuntas, agus damnadh oiribh fein le na
ghlaca go neamheirunach.



Ansa saoisceul cuirhear Sacrimint Choirp Chriosd a gcampraid re bainis
phosda, ann ar eigean do gach duine friohaaladh faoi chuladh phosda comunn
agus graadh. Da bhri sin, na leogidh teacht a laihir an hfeusda naomha so,
muna maihisisibh o chraoi dhon namhuid is mo aguibh: agus muna ndeinighsibh
muintearas len ur ndrihair, ma ta aon nidh agih anur gcuinne; agus a beih a
siochain agus a gcarhanacht les an uille dhuine. Muna mbeih na meonibh seo
aguibh, deir ar Slanuighoir, go dteiligeofur a mach andorachadas sibh: mar
ambeigh ochlaan agus diosgadh fiacal.



Air an nomant sol do tionsgnag an Sacrimint ro naomha, do nig Iosa Criosd
cosadh a dhiscioboil: chun a chur a gcloidh an ar nintinn les a ngnahadh
sin; co glan agus co tainheab-


L. 253


hoch bo choir daar Croihe bheih, nuair a ghlacamid a tae hata annfein na
ghloineacht agus na htainheabh doichuimsihe. Agus an fire ghniomh na
sacraaladh; a fiachuin suas chun hflahunais, do htug boachus le n'Ahir:
an sin, do riug air araan agus do bheanigh e; agus do bhris: agus do htug da
dhioscioboil ae, agus aduirt: Se seo mo chorp. Deanigidh seo a gcuimhnugh
oramsa - Chun a hteasbanadh dhuinn: gor gniomh solomanta deichomoin le
na dtughar gloire do Dhia, ro htaineabhach na laihir: agus go dteasbanan se
go fullus, mar a deir Naomh Poal, baas a Tiagharna. Air an abhar sin, bo
choir dhibh a bheih na chaoinduracht phrionsabalta aguibh le linn comoin,
baochus a breih le Dia, daobh a htabhairisidh uile. Agus le craoi, lan do
htruaimheil agus do chumon, smuaineabh air a rin, agus ar hfuloing Iosa
Criosd air ar son: le rion aimsire chahabh a machnugh go diaganta air a
phais, agus air a bhaas.



Air an abhar son, gach uair olloigh sibh sibhfein chun comoin, smoinigidh go
durachtach: gur ro mhor an oibair ata sibh a chur reoibh. Oir ata sibh a
cur ionad coanuighe a gcoir, ni do duine, ach do Dhia. Agus siarhuigidh
dibh fein; cad iad na smuainte craifeacht do bheach aguibh?
dha dtuggach ur Slanuighoir, air a hsuippeur deunach, a gcuideachtion na
neasbol, comoin dibh le na laimh fein. Spreagach na Smuainte ceuna sibh bae
air bih uair a bheigh sibh chun a ghlacadh. Oir se an t'Iosa Criosd ceuna
do htugan E fein dibh an sa Sacraimint Naomha. Agus gan amhrus da mheid a
dfoilsigh se saibhairis a mhaihiose; agus da mheid dumhlig se E fein


L. 255


air ur son, an sa rundiamhuir doichuimsighe seo; is moide htuillean se ur
gcuram ro chraifeach; agus an tollamhugh is faar air gcumas dibh; ionus go
mfiuigh sibh a bheih pairteach res, agus go gcuirheach se suas libh go
grastuil air a bfeasda ro oirriric ro gramhar so.



Nidh iarim dibh uile go durachtach ann ainim an Ahar, agus a Mhic, agus an
Spirid Naomh. - Amen.



N.B. Nil an bheanacht so re tabhairt, ach amhain nuair leitear an chiad
hteagasg air leih, ansa Sheipeal laa Dounig; gan an tarra teagasg a chur
les.



COARLIOCHA AGUS FOR-OGROIDH DO LUCHT COMOIN, A GHLACA.



Sol do htosnoigh an Sagart air leaghabh na nurnuighe le lin comoin, leifigh
se do ghnaih a a mbeurla, no ngaoilgih, na coarliocha, agus na frogroidh
seo do leanus. Agus seasoig an pobul a faid ar bheigh se dha leigheabh.



Chun deichomoin a dheuna, ata se fior-riochtanach a bheih air Staid na
ngrasd, agus a Siochain sa gcarhacnaht le nuile dhuine. Bo choir dhibh mar
a gceuna diohol a dheuna, re siorgniomhra craifeacht, air ur nanamnacha chur
an ordugh don oidh onoireach an abhuil duil agidh ionad coannighe dheuna
nur bfo-chuir. Agus tabhair aire Spisialta a bheih a


L. 257


dtrosgadh o mhanoihe; agus a bheih deiorduighe a laahir comoine, glan an
eadach, re iomud diagantacht, mouileacht agus umhliocht; a teasbanadh led
dhei-iompar an gach aon tsligh, gach coarha craifeacht agus hfomois is moidh
is feidir, do hsacrimint cho naomha sin.



Agus nuair a deir a cleirioch an Confiteor; abuir an faoisidin
gheneralta, no gniomh craoi-bhrugh re doilios fioreanach daobh do pheaccuigh.
Treis a Chonfiteor, an traih htuggan a Sagart absoloid uaig, tabhairt
baochuis, do cheann croumha go homosach, Glac, amhuil gur o Iosa Criosd fein
i. Nuair a hteasbanan a Sagart a Corp Naomha, a raidh: Fiach Uan De
breinhigh an tae htoigeas peaccuigh an do-mhuin: iarigidh air go durachtach,
ur bpeaccuigh go leir a htogail dibh.



An traih deir a Sagart tri huaire: O Htiagharna na fiuidh me go dtiucfaidh
faom' dhion, Amhain abuir a focal, agus beigh manam slaan: abuir o chraoidh
tri huaire na briarha ceuna, agus nuair a htabhairig a Sagart an Sacraimint
doit, a raih: Corp aar Dtiagnarna Iosa Criosd go Sabhaailigh tanam chun na
beaha hsioruigh: Glac E res an omoas agus an umliocht is moidh air gcumas
doit; aig admhail nach fiuigh htu tabharhas cho moar sin: Glac E re dochus
laidir an maiheas agus morluaigheachta Chriosd; an tae ar feidir les re
aon hfocal amain ur nanamnacha leigheas o nangalluir go leir, agus adtogail
o bhaas a pheacca godidh beaha na ngrasda. Glacuigidh E re craoihe air
lasadh le graa; ur mbronadh fein dairrigh do hseirb-


L. 259


hiois an tae ghrauig sibh go boas; agus do htugan E fein dhibh gan taisgidh
an sa run-diamhuir diogruise seo.



Agus an noamant uafasach an Choirp Naomha ghlaca; biogidh air hfiormhulluidh
glumhan, bioch do cheann socuir neamhchoiriheach. Cuinig an teadach
comoineach, no an tuaille scarha fead smeigien. Do hsuille fiachuinn sios
go mouil. Do bheul oiscioilte, agus do hteanga luighte air a gcarbud
iochtarach. Ionus go mfeidirles a Sagart an Sacraimint a htabhairt uaig
gan channtaibhirt, glac aisteach go aicillidh E. Na poag na tuaille, ahus
na cimil dod bheul E. Agus bidh ro aireach chun na liefeach an ouluing ann
do bheul, ach taisiuig bigain i, air do hteanga, agus sloig i gan mhuil,
agus coisg tu fein tamall o hseiligar.



Agus da raingeoch go leanhach an ouluing bheanuighe dod charabad, go
dtitioch si faoid hteanga no tiomchiol t'fiacaladh, na bidh buarha trid;
agus tabhair aire gan miar a chur an do bheul. Ach oibrig go cneasta E red'
hteanga agus tionluic godidh angoile E. Agus ann sin tabhair eisdeas
D'Iosa Criosd, do htug gradam a chuideachtan dibh; a bronadh ur nanamnacha
dho, res na smointe is biogula agus is cineallta, ag iradh, moladh, baochuis
agus graadh.



(Anis luifig an bopul air angluine. Agus leifig an Sagart na hseasabh, a
nguih tromuidh, socuir soihtiogseana, na hurnuighe leanus. Agus deurhuig
lucht comoineach agus gach aonne eile alaihir a bpairt les iad go follus
agus go craifeach.)


L. 261


URNUIGHE RIMH CHOMOIN.



N.B. Ni coir na hurnuighe rimh agus andeig comoineach a dhearmad, mas
feider aig aon tsiochain poibiligh a dtig pri mhaidioch, no an Siapeul, le
lin dualgais Nolag agus Caasg, agus mar na fuil na coarliocha agus na hur-
nuighe seo le leighibh, ach aon uair amhain aig gach ionad-faoisidin, is
coir do gach duine lairhioch, (pae go bhuil se olamh chun comoin, no na
fuil) eisteacht leo go haireach, agus na hurnuighe readh go durachtach a
bpairt a cheile. Agus ni dheunadh an Sagart darmad a chur fae nearra do no
duine go leir aig gach siochaan.



Coisriceoigh an Sagart agus a pobul iadfein, a radh: - An Ainim an Ahar, agus
an Mhic, agus an Spirid Naomh. - Amen.



GUIGHUIMID.
O Iosa ro htroicrioch! do htainighain tallamh chun peaccuig a hsaoradh;
agus a duirt: "Taiguigidh goididh mise sibh uile ata anguasacht, agus faoi
htronmualach, agus tabharad dhibh fuaiscailt." Aig seasabh air do chuire
ghrastuil, taimse an peaccach bocht a trial re doachus air do bhoard naomha.
Agus taim a teacht faoi htriobloid. Agus faoi aindheise, chun foirhion
hfail uaitse, an t'arnan na beaha htainig nuas o Neamh.
Olluig, O Htiagharna


L. 263


m'anam doitfein. Oir, mas toil leat, is feidir leat me dheuna glan.
Diobair uaim pae nidh ha mi htaineabhach dhoit. Cruihig anum creidiomh
laidir, agus na smoointe is mos craifeach, ionus go mfiuidh me bheih
rio inn inn phairteach leat ansa bfiasta ro naomha so.



Gniomhra Creidimh, Umhliocht, Croibhrugh agus Dochuis.



O htiagharna creidim go diongmhalta, an Sacraimint na haltoara, go nglacuim
tu od' Dhia hfioreanach agus od' dhuine iomlaan, t'eoil agus t'fuil dhilis
fein ro mhorluach, faibhris co mor sin, nach feidir le Flahas fein aon nidh
is saibhire bhronadh. Admhuim mo choirheacha, agus nach fiuidh me an aon
tsligh tabharas cho mor sin. Ach goilin se orum go craoidh, go rabhas riabh
ceantach an fearag a chur air Dhia co grastuil. Dein troicre orum a
Htiagharna; agus much mo churhacha go leir od' chuid folla ro cheanamhuil.
Agus air hon gur pheacadh me ro mhor agus ro naireach ad' chuinne; is
a nutsa O htiagharna, bhidh mo dhochus, agus anis hta mo mhuinin go
hiomlaan. Oh! na leig me bheih leirmhieltih go braach.



Gniomhra Mianadh, Gradh agus Toirbheart.



Ach conus is feidir, go numhloch Dia ata doichuimsighe, an morgacht, E fein
chun teacht amfiachuint; agus E fein abhroandh air criatuir cho hanacrach?
O Dhia! godae co maih is ta tu anutfein, do bhri go bhuil tu cho maih sin
do pheacach ro neamhtuileamhnach! Tag, air an abhar sin, Iosa ro ghram-


L. 265


har, agus glac seilbh iomlaan om chroidh. Offraaloim doit E uile,
agus is mian liomh a bhronadh go sioruigh chun t'onorad, agus do ghloire.
Do ghraus tu ro dheunach. Ach graim tu anis lem' chroidh agus lem' anam,
lem' intinn, agus lem' neart go hiomlaan, agus as ceann gach uile nidh.
Graifid hu, agus lonomhud anut, go braach. Agus ni scarhadh nidh air bih,
ambeaha na mbaas, choihe o grah De, ata ann Iosa Criosd ar Dtiagharna.



Urnuighe chun Comoin a htoirbheirt.



Offraaluim an chomoin seo O htiagharna, chun t'onoradh agus do ghloire, A
gcuimhniugh ar do phaais hsearbh, agus do bhaas; a tabhairt baochuis doit
daobh a rion tu agus ar hfuiluing tu air ar son. Agus daobh gach tabharas
do bronagh orum hfein. Agus ag iaradh grasda agus troicre dho pheaccuig,
agus don chine daona go leir. Agus suaimhnios sioruigh danamnacha na
bfioraoin a fuair baas. Offraalaim E air hson foirleahnugh an Chreidimh
Chaitilioch air fuaid a doumhain. Air hson ar Nahar ro Naomha an Paapa. Air
hson ar Nard Easbuig. Air hson na cleire go leir, agus an phobuil, chun a
dtreoruighe an sligh a sabhaaladh. Agus offraluim go spisialta E chun gach
croiche ha tainiobhoch red naomhtoil. Air hson m'ahar agus mo
mhaihir, mo ghaolta agus mo chumhantoirid, beo, agus marbh. Agus air hson
gach aonne anso lairhioch: ionus go bfaidis gach grasda riochtanach dhoibh.



Agus do reir mar do mhaihise don mhuin a chias tu, maihimse do gach duine
rin eagoir orum, agus agea bhuil mighrean orum, no ha


L. 267


air dhrohmheinn dom; agus achnuighuim ortsa mahabh doibh, agus a bheih
troicrioch orha. Agus is mian liom anis tn ghlaca chun leas manama fein,
chun a bheih saor o gach peacca, agus gach olc. Chun me neartugh ann do
ghradh agus an do hseirbhis. Agus mar hsuil go mbeing dluigh a bpairt leat
go braach.



Urnuighe chun na Maidine Muire, na Naomh, agus na Naingioll.



Agus achnuim go humhal ortsa a Naomh Mhuire ha gonuigh iod
mhuiedean, air m'angiol cuideachta, agus na hainghil agus na Naoimh uile, a
dfaghail mar htabharas O Iosa Criosd: go dtabharach a chuid feola
agus folla ro hsaibhair attaimid chu a ghlaca anso nis beaha nodh dhar
nanamaacha, agus go dtoigfeach suas iad an laa deunach: ionus mar aon
leatsa, agus le cuirt na bflahas go hiomlaan go molhamis, go ngraisimis,
agus go sealbhoimis E, ann riocht a ghloire le saol na saol. Amen.



(Anso dearfur an Confiteor, agus tabharuig an Sagart comoin uaig. Agus
nuair a gheoidh siad uile comoin, Leaghfig a Sagart na hseasabh, don phobul
air a ngluine, na briarha so leanus:)



Air a noammant grastuil seo, ana gcomhnuighean Iosa Criosd anuibh, bo choir
ro mhaslahach, agus tarcuisne ro mhor, ur gcuol impoidh les gan mhuil,
agus gan nis moah cuirim a dhenna dho. Smoinig, air an abhar son, cae an
toidh mhorga ta air cuire agud. Tuigeagidh gur teampuil beo sibh, ann a
gcoanuighean


L. 269


iomlaan a diadhachta go corphorha. Agus res na smointe craifeacht is
cineaalta sfeidir; abuirigidh nis mo les a gcroidh na les a dteangain.



Urnuighe Treis Comoinne.



Dearhuigh an Pobul, na hurnuighe leanus, a bpairt les a Sagart, air a
ngluine:



Guighumid.



O htiagharna Iosa Criosd, ta se diobhinis agum anis tu hsealbhudh;
fuaireas an tae bhuil gradh aig manam do. Do chuinios tu, agus ni
scarhfad leat. Dein moiheheach me air mhielseacht do chuidechtain dhiagadh.
Agus leig mo chraoidh faoiod dhiion go braach. Is tu mo neart, mo
choumpoard, mo choimirce agus mo churmhna. Les an hfomoas agus an umhliocht
is mos feidir aidhrim do morgacht dhiagadh, agus admhaim gur tu mo Dhia, mo
chruihoir, mo hslanuihoir agus m'ardbhreiheabh.



Gniomhra tabhairt Baochuis agus Moladh, etc.



Godae co hiomurcach, O Dhia, do ghraais me! agus conus a chuiteod leat,
tufein a bhronadh air chriatuir cho peaccuil? Uscuil, O htiagharna, mo
bheul; agus sogroidh me os aard do htreihidh. Molach m'anan a
Tiagharna, agus choihe na dearmad a rion se dhoit. Agus sibhse Angioil agus
Naoimh go leir moluigidh an Tiagharna, agus tuguigidh onoir agus gloire dho
go braach. Om' chroidh


L. 271


ha truaimheil agum doit, daobh do chraanuis agus do htriobloididh
uile. Agus gairim Flahas agus tallamh chun baochuis a htabhairt dhoit
daobh gach ar hfuiling tu air aar son. Agus tri htorra do chroise agus do
phaaise, achnuim ort mo choirheacha goleir a mhahamh dhom; ta cahugh orum
trioha, agus ta fior ghrain agum orha; agus iaruim ort me chosnamh anoidh
gach peacca agus caihuidh; ionns na cuirhing fearug ort go
braach aris. As ceann gach nidh tabhair dhom do ghraugh mar is coir, agus a
bheih dilis doit go crioch mo hsaoghail. Neartuig me chnn mahabh dom
namhuid, agus a gceanntadh a moidh; agus iad sin, agus gach duine do
ghraugh le gradh dhoitse.



Urnuighe air hson an uile choiniol daoine.



Cuirim fea dhioghan do mhahasa, O htiagharna, m'aihir agus mo mhaihir, mo
charuid, agus iad so go leir beo agus marbh, an a bhuil oibligaid orum
guigh air a son, agus is modh buil riochtanas aco led mhor-htroicre.
Agus achnuim ort, na peaccuig a ghairim air ais, solus a htabhairt don
mhuinteir ata andorahadus agus an ainibhios. Agus slainte htabhairt don
easlaan, solaas don dolaasoch, agus buanhseasabh do na fioraoin. An riocht
so naomhugh, agus a chosnamh o nuile namhuid, agus a, morghraasda
deichreidimh, carhanacht, criosdulacht, agus siochain hsioruigh do
htabhairt do gach staat agus pobul san doawvn.



Ornuighe chu De a t-ahir.



O Dhia hsioruigh Uilichoachtach, Ahir aar Dtiagharna Iosa Criosd, achunuim
go ro


L. 273


chraifeach do htroicre, an ainim do Mhic ghramhar, goibh len arr dtoirbheart
umhliocht agus baochuis, agus deimhnig agus coisin duinn tabhairhisidh an
lae seo, agus an onoir do Maahar Muideanach, agus eadarghuigh ar nangioil
choideachta, agus na naomh go leir; eist go grastuil re ar nachuinidh;
fuascoil shin o nuile riochtanas; agus bidh troicrioch air na hanamnacha ta
a Bprogadoireacht, ionus go bfiedis suaimhnis fioruigh.



Ansin luighean a Sagart air a ghluine a bfeanuise na haltoaradh, agus deir
se mar aon les a a bpobul paidir a Tiagharna, Failte naingil, agus gloire
dhon Aihir, etc.



Ar Nahir ata air neamh, go naomha t'ainim; go dtagig do riocht; go ndeantar
do htoil air talamh, mar a deantear air Neamh ar naraan laohuil touir
dhuinn a niubh; mai; dhuinn ar bfiacha, mar a mhaihimid dar bfihhunidh
fein; agus na leig sinn a gcaihidh; ach saor sinn o olc. Amen.



Go mbeanahar dhoit a Mhuire lan do ghrasda; ta an Tiarna maile reat; is
beanuighe htu adeir mhna; agus is beanuighe torra do bhruinne Iosa. A
Naomh Mhuire Mhaihir De, guig oirinn, na peacuig, nis agus air uair ar mbais.
Amen.



Gloire dhon Ahir, agus don Mhac, agus don Sprid Naomh. Mar bhí air
dtuis, ata nis, agus bheig go sioruigh - Amen.



Beannacht De Uilechochtach, an Ahar, an Mhic, agus an Sprid Naomh, go
dturlionuig oirinn, agus go lonuig agcaonuigh aguinn.


L. 275


Anis eireoig an Sagart, poaguig an altoir, agus a touirt eigh air a bpobul,
bearhig se an beanacha uaig, ag raa:



Siochawn agus beannaght De uille-choaghtaig, an Ahar, an Mhic, agus an
spirrid naovha orrib uille ar feag uar saoil. Amen.



Treis an bheanachadh seasuighean a pobal, an faid leighean a Sagart a
mbeurla no ngaoigih mar leanus:



An Ainim an Ahar, agus an Mhic, agus an Sprid Naomh. - Amen.
"Baochus do Dhia daobh a htourhis dohlabharha."



N.B. Ni choisrigan an Sagart e fein, agus ni htugan amach an text
rimh raite, aig an saoichain faoisdin ach nuair a lean se ansa
Shepeal, laohanta dounig, na coarliocha so leanus air leih, gan a gcochangal
les a gciad hteagasg.



Teagasg Gear Treis Comoine.



Tar eis comoine ni leor dhibh mar chaonduracht beagaan urnuighe, ach go
hairithe laa ur gcomoineach, agus suim laehanta na dheag, toigigidh
ur gcroihe go minic chun De, a moladh mhahasa, agus a breih baochuis
les daobh a mhorhtroicre dhibh. Agus mar hsuil go lonoach saibhireas na


L. 277


ngraasda, furabhur re Deichomoin, agoanuigh aguibh, tuguigidh aire don
choarle seo ar Slanuiheora. Deinigidh aireachas agus guighuigidh chun na
titeach sibh a goaihigh: agus eisteigidh go durachtach res na coarliocha
seo leanus.



Mar isi ar naduir htruallihih, agus a hollomhiana malluighe, an namhuid is
treise aguinn, agus ceanna faahaihe prionsobaalta gach oilc; bioigidh
ro aireach air sibh fein a chosoint na naidh, agus go spisialta anaidh
feirige agus droihmheinne; agus na claonta is graithe libh, no pae anamhian
is moah fuair treise oiribh. Seanuigidh go dihiolleach uacaididh an pheacca,
go spisialta, na huacaididh seo, is fiosach dibh o ghnaiheolus, a bheih mois
urchoidioch dibh. Na bioch aon doachus aguibh asuibh fein, ach bioch
ur seasabh go hiomlan air chumhna De, mar se ha ionruic, chun gan sibh a
leigion agcaihighe a cionn ur neirt. Bigidh ro aireach, gan
cahughhadh chur choihe air Dhia, re lorug caihighe, agus ur gcur fein air
hsligh an pheacca; oir dear a Scribhinn diagadh. An tae ghraas an anachain,
caillfur innte e. Diultuigidh go hiomlaan do pheacca mairihioch na meisge,
agus don chleachta ghrainiuil eoil Spridighe. Coimedigidh sibh fein o
mhiréiteach, o bhruighean, agus o achran. A maireachtain, air feagh ur
ndiohoill, an Siochain agus a ndeimheinn les a nuile dhuine.



Tiormasgan a tarra h'aihne, go diongmhaalta, moididh mirhialta, breagacha,
obana agus neamhriochtanacha: go spsialta air ainimnicha ro naomha De, an
Tiagharna, Iosa agus Chriosd. Mormhor Deir Dia fein, go mbeigh an uile
dhuine ceanntach na laihir, do htugan ainim


L. 279


go diomhoin. Agus deir an Slanuiheoir libh: "na dearbhuig air aon chor."
Diultuigh go braach aris a ghnaih mhalluighe chuiripe seo, agus tabhir fuaih
o chroaidh do bhriarha garsiula, do choraitidh migheanamnuidh, agus do
dhaanta barbrahadh: oir ataid mor grainneauil i laihir De, agus millidh a
t'aos oag le na naicid neimhiuil. Agus na tabhair toilieacht na aonta air
bih do smuaointe na do mhiana midheiscreidiocha: ach cuir na gcuinge a
goanuigh, mar chaihigh mor dainseurach. A deir ar Slanuiheoir: On gcraisidh
ghluaisid drochsmaointe do htruaileais a duine. Agus pae air bih dheineas
amharc air mhnaoidh re anmhian, deingean se meirdreachus an a chraoidh.
Agus deimhniean Naomh Poal: An mhuiean a leanas eiltranas, neamhghlain,
migheanmnuieacht, druisuealacht, agus a leiheididh, oibreacha na celladh, na
sealbhoigh siad rioacht De.



Na Dein diobhail d'aon neach ana phearsa, na mhuiean, na ana chlugh, re
briahar na gniomh. Coisg tufein o amhrus gan fuingimead, o bharulacha
neamhcharhanach, agus o bhreihuntas oban. Bioach trua agud do luigeacht,
agus do lochtuigh do choarsan, ta se ro neamhtruaimheilioch iad a mheudugh,
agus ro pheaccuil a mbeih na nabhar milleain agus breih amuih guibh an
ur gcoaraitigh. Ach bidh choihe aireach air a chreiduint agus air
dheihtaasg. Agus ad dheilail, gus ad chobharsaid le nuile dhuine:
Amhuil mar bo mhian leat go ndeunhadiois dhoit, deinse dhoibh maragceuna.



Ionus go lonoach, na graasda fuairimhuir re faosidin agus comoin
htaineabhach, doiuinn a bpreimh, agus go mbeidis torhuil an
ur nanam-


L. 281


nacha; cuimhnigidh, an chuid is lugh dhe uair sa laa, (mormhor le linn urnuighe
mainne ) air na geallunadh solomanta reineabhuir a laihir an
oideifoisidin, agus coilionagidh iad go ro dhurhachtach. Do Dhia fein a
htugabhuir na geallunacha so; agus beigh se na ndiaigh oiribh.



Agus mar nach feidir libh maih air bih a dheana gan cumhna De: iaruigidh e
re siorurnuighe caondurhachtach: agus bigidh ro bhihchinnte le urnuighe
maidine agus oidhe. Tosnuigidh re scrudugh ur gconnsiais. Ni feidir do
gnaih scrudadh connsiais gan a bheih ro htairbhioch. Nochtoigh se dibh
fiorstaid ur gcoguis; deanuigh se sibh a chur air ur nearachus;
cumhnouig se libh chun leigheas oireamhnach a chur le nur ngallair
Sprideallta: deanadh se sibh a chosnamh anaigh Siorcheannta, agus claonta
gnahumhladh; agus mormhor le na ghnahugh, tiucfadh libh a bheih a goanuigh
ollamh chun faoisidin.



Abfochuir eisteacht afrioinn go diaganta, gach domhnach agus laa sioire:
Cuimhnig fos nach muar rion mhaih dhon laa chahabh le urnuigh agus machnabh.
Le leighabh leabharha maha, le leasugh ur mbheadha; agus le teagasg
ur muintir htigh, go hairithe re ur ndeihsoampla, an ahantas
agus a seirbhis De; agus go spisialta ann naomhugh an domhnuigh go rialta.
Deir Naomh Poal; "Aon neach na fuil curamach ana mhuinteir fein, agus go
spisialta, an lucht aoin tighe, do duiltuigh se an creidiomh, agus is
measadh e na ainchriostuighe."



Agus chun laa an Tiagharna agus gach laa eile naomhughe, le cahabh beaha
naomha,


L. 283


Smuaoinigidh anis agus aris, go bhuil anuile nidh, agus fos na smuointe agus
na gniomhra is uaighnighe air bih, nochtuighe go follus a raiarc De; agus go
gaifigh sibh cunntas a htabhairt do an ur mbriarha diobhoine, agus an
ur smuointe saobhnoasacha. Da bhrigh sin bigidh ro aireach oiribh
fein a lahir a Tiagharna; go minic so laa cuimhneamh air, a togail suas
ur gcruihe chuige; agus ur n'offraail fein, agus ur
ngniomhrha, chun onoradh agus a ghloire.



Ach se slighe sfearr chun onora htabhairt do Dhia, an aimsir hfollamanta,
faoisidin maih agus deichomoin. Siad na Sacraminte seo mar a gcena meonadh
is laidire, chun na ngrasda ghlacon sibh, tridh choiliono criosduil ur
ndualgais nollug agus casg, a bhuanughe agus a mheudughe dhíbh. Agus chun
sibh a chur a seilbh na dtabhairhuisighe sioruighe de gheall Dia do gach
duine dheanan a reir agus a hfeirbhieis go fiereineach. Nidh htaimse
ghuighe dhibh uile go durachtach.



An Ainim an Ahar, agus a Mhic, agus an Spirid Naomh. Amen.



Anis crohan a Sagart a t'uisge coisreice agus leigan chun siubhuil an lucht
a fuair comaoin.


L. 299


Orduighe agus Rialacha Dtaobh a Chariois.



Chum Eagluis agus lucht saolta Chaitilicioch Romhanach. Dheosis
Chaisil agus Imiligh, re leibh a mbeurla no ngaelgih, treis a
cheud hsiosgeuil, aige anuile Aifrion pobuil an gach Doeseas, air a
ndounach rimh Chiadoin na luairhe. Re Ordugh an ard-easbuig
Dochtuir T. O'Broih.



An Chiad Rionn.



An ainim an Ahar, agus a Mhic, agus an Spirid Naomh. Amen.



"Fiach, anis an-tamm ibhinn, fiach, anis laa an tslanuighe." -
Naomh Poal, 2 Cor.6.2.



DA bhridh na fuil aon charois a mhairimid na cruihion duinn mahas De, agus
na cuirin air gcuinidh dhuinn a mhor-hfulang an foiniubh co fada le nar
sior churhacha; se ar gcuram ro eafachtagh, na laehanta crabhuis seo
chahabh an sligh go dtiucach leo bheih slaintiuil


L. 301


duinn. Air an abhar sin, achnuighmid oiribh, trid a bfiorhtroicre sin
dfoighnigh libh godi nis, (ogus gan amhras do htugan an tamas dianach so
air mhoran crua-pheacuig a hsabhail) "gan grasda De ghlaca go diomhoin.
Ach umhloigih sibhfein fae laimh chumasach De'" agus re fior sprid aihridh,
"loirigigh an Tiarna, an fad a bhe se le fail, glaegidh air an fad a bhe se
fogus dibh."



"Agus ionus go dtiucach libh troicre hsaorhugh agus grasda dhail re cumhna
trahuil' "mairigidh air feigh na laehanta umhliocht agus pionois sco
, do reir rialacha agus intinne na heaglaise, ata dha hsior
hteagasg duinn gan sgih, gur bea ceannfah prionsabalta an charois, diultugh
don pheacca; agus gur chun na criohe sin go spisialta is coir anuile ghnah
do bhanin les a stiurugh; agus ma bhion ur mbeaha gan
leasugh, go nimeoig an aimsir ibhin seo gan tairibhidh dhibh, agus go mbeigh
ur saohar gan sochur. Deir Naomh Poal, "Ma mharan sibh do reir na
colladh, gheoigh sibh baas: gidheih ma chlaodhnuion sibh res an sprid,
gniorha na colladh; mairhigh sibh." Air an abhar sin, chun ur dtaosga
dhul chun tairibhidh dhibh, deinigidh trosga on bpeacca; agus mar a
choarlion an scribhin diaga,"Treigioch an duine maluighe a hsligh; agus
fear an anachirt a smaointe, agus feilioch se air a Thiarna, agus beigh se
troicrioch air."



Deir Naomh Poal mar a gciana; gur "follus oibriocha na colladh, mar ata,
Eiltranas, neimhghloineacht, mighgheanamnuicht, Druis, piseoga, miosguis,
fearag, bruieanta, eimhreiteach,


L. 303


tnuih, dunmharugh, meisge, oraos, agus a samhuil sin." Agus an mhuion is
ceanntach an neihe dhon tsort so, na foigh siad seilibh riocht De. Agus
molan se dhuinn go durach, ach, oibriocha an dorchaduis do
hteiligean uainn "agus do anamhiana saolta; ar mbeaha chahabh go measaradh,
go fireanda, gus go diaghanta air an saol so."



Jonus go dtiucach libh an taistriugh sonuigh seo dhial noch is curam
prionsabalta don charois, a chur a gcrioh, eistigidh les na briarha so an
scribhinn diagha; "Ann do ghnoha uile, Cuimhnig do chrioh dhianach, agus ni
pheacoigh tu go brach." Agus dein machnubh dairie air chinteacht an
bhais; air chruadhalacht breihiuntuis De, agus air do crioh do-hfeachanta
sonuis no miaadh sioruigh. Smuinigh go diaganta air phais agus bhaas
Chriost; teasbanhuig a chross, co soilseach se scawhaan, do dhuine
mheaurahach air bih, iomud a mhahasa; graniulacht ar bpeacuigh, mar siad bo
cheanntach re na phionoas; agus an riochtanas ha aguinn, re dei-htorra
aihrigh htabhairt uainn. Cuirigidh sior achuinidh go caon durachtach go
h'ard Chaihiir na ngrasda; le hosna agus le deora aig iarra air ur
nahir ata air neamh, tri na Mhac muirneach, a bheih troicrioch oribh.
"Deinigidh sasabh an ur bpeacuigh le deirc; agus cuituibh an ur
niagcoradh lenur dtruamheil, do na boicht." Deir an Faigidh
Riohuil, "Is beanuigh an tae htigan don mbocht agus on uireasbach,
Fuasgloigh an Tiarnn E, laa an chroatuin."



Ach as cean anuile nidh, deinigid diohoil


L. 305


air aihne bheih aguibh oiribh fein, fiachuigidh steach ann staid lairhioch
ur gcansiaiais, cuimhnigidh go tromuigh air ur gcurhacha ansan
aimsir a dimigh hoiribh. Oh cad ean mhor-chuid beacuigh eireiog suas
ur bfianuise! breinigidh dairiridh cad is abhar prionsabalta
dur sior churhacha; agus ur n'anamhiana, le libh fein a
chosnamh go hairioch na naigh, agus usaid a dhiana do na meonadh ha
riochtanach dibh. Is mar seo leis a sprid, do mhaireoigh sibh gniorha na
colladh.



Tar eis sin, re doilios agus sir umhlichto coinigh ur bpecuigh i lahir a
Tiarna; bioch fuah aguibh doibh on ur gcroihh; diultuigigh dhoibh go
brach aris; agus cuirigidh reoimh, le nur ndei-oibriocha ansa naimsir
le teacht, leorghniomh a dhiana le ceart masluihe De; is eagan duinn
a hasabh air an saol so, no air an saol eile. Le sibh fein
ollugh air a tsligh seo chun faoisidin maih, agus dei-chomoin; eireoig sibh
am Chaisg, chun beaha noadh domharabha, re Josa Criosd.



Ma cahahan sibh an charois air a modh seo; ni floair dhibh
sibh fein do chosg as so saus on uile hsoart tiumuna, easguine, agus
dearbhuige; O mhoide fallsa, malluighe, obona, gus neamhriochtanacha; O gach
comradoicht agus cocheangel, agcunge an dligh, anaigh siochan agus
dei-ordugh urachoideach don bpoibiliocht no doan doine fa leih; agus on
gcleacta maslahach einsintbriaga, tabhairt mi-chlu da cheile, agus labhairt
go neimh-dhiscreidioch. Ciomatfuigh sibh go haireach ahanta De agus
Eagluise; naomhoigh sibh go diaganta an dounach, agus gach laa eile do
horduigher a


L. 307


naomhugh. Diaruigh sibh urnuighe go bihchinnte gach madion, agus gach
oihe, air ur ngluine re iomud craifeacht, ionus go neisteoch an
Tiarna libh; colionhigh sibh go durachtach gach dualgas eile bhanion len
ur gcreidiomh; go spisialta, dul do ghnaih chun foisdin agus comoin,
mar siad so na meona is mos riochtanach duinn, agus is mos eafachtach chun
ar sabhaladh. Mairhigh sihb an siochain agus an dei-mheinn les anuile,
dhuine do pae air bih coinioll, gan eidirdheilt air bih. Bigidh firineach
macaanta an ur ndeilail le nuile dhuine, agus treoruigidh ur
gcannsias, air gach ucaid, go brach aris, do reir na mbriarha so
Chriiosd "Gachuile nidh, bo mheinn libh go ndianhach doine dhibh,
deinigidhsih mar agciana."



Leanhoig tasg mhilis ur mbeaha an gach ard; agus neartoigh ur
ndei-hsompla ur gclaan, ur lucht tigh, agus ur
gco chries-duighe, chun aihris a dhiana air ur mbiasa tainhiomhocha,
agus mar deir aar Slanuighoir: "Lasach ur soillse a bfianuise na
ndoine, an sligh go bhfeicidis ur ndeighniorha, agus go dtabharidis
gloire dhur nahair, ata air neamh."



Moarmhoar beig luhair agus gardacus air a Dteampoll tribh mar chlionn
noa-bherha. Beig sibh teiribheartach dilios don staat. Agus deinoig
gnaih-eolus dibh, nach feidir ur sonus firineack a chur air eigh, ach
le ouram dlisteanach, le iompar siochanta tromuigh, cumun dilis
dur gcreidiomn, le omoas geilluil don gcrioch-smacht ata as ur
gceann.



Chun toradh bheanuighe don tsortsa hsaorhugh an eimsir hsianbhur an
charois, is


L. 309


eagan dibh a bheih co cinnte, co haireach, sis feidir, air na rialocha agus na
gnaha uile, dhoarduion an eaglais, chun an tsaosur aihrigh sin do chahabh
mar is dual. Ni folair dhibh sibh fein do chosg O eim gus O bhainne
Ciadoin a luairhe; agus O uighe, dearduioin, de-hine, agus de-sarhuinn is
fuisge dhiobh. Is coir na ciad laehanta so don charois, a chahabh go ro
bheachtuighe, agus go ro rialta, a dtrosga agus a dtreanas. Agus ma bhion
coagar aguibh, coarlighear dhibh go durachtach, iadsan, agus gach laa eile
don charois a naomhugh, le haifrion eisteacht go ro chraifeach.



Beig aifrion ann gach siapeul poraiste, Ciadoin a luairhe. Roinnfur on
luaih bheanuighe, re heidis eiriunach air an ucaid hsolomanta son. Pae hait
abhuil dha hsiapeul air churam aontsagairt, is ceart innsint don phobul an
dounach rimh re, cea acu siapeul ana mbeig aifrion, ogus a choarlugh dhoibh
friohala ann.



Jonus go dtuicach libh tosnugh, agus crioch htainibhoch a chur
air na laohanta umhliocht agus pionoais seo; agus go rangoach dhoibh a bheih
na loahanta sabhala dhibh, eistigidh go haireach res na briarha so labharan.
Dia fein ribh: "Bigidhshi air on abhar sin iompuighe chun a Tiarna, le
hiomlan ur gcroihe, a dtrosga, a ngull, agus an-adchugh; agus
raobuigidh ur graoihe agus ni ur neidigh, agus feiligih air
ur Dtiarna Dia; oir ta se grasduil


L. 311


troicrioch; tabhara se mahunachus dibh, agus faghuig a bheanacht aguibh."
Nidh iaraimsi dhibh uile.



Ann ainim an Ahar, agus an Mhic, agus an Sprid-Naomh, Amen.



A Dthurlus-eile, 1804




L. 313


EIDIS AGUS RIALACHA DTAOBH AN CHARIOIS



Chun Eagluis agus lucht saoltha Chaitilioch Reomhanach, Dheosis
Chaisil agus Imiligih, re leabh a mbeurla no gaelgih, treis a
cheud hsiosgeuil, aige nuile aihfrion pobuil an gach Deoseas, air
a gciad dounach don gcarrois. Re ordugh an Ard-easbuig ro oirdheric
Dochtuir THOMAS O'BROIH.



AN TARRA RIONN



Ann ainim an Ahar, agus a Mhic, agus an Sprid Naomh. Amen.



"Achnuighmid oiribh, gan grasda De ghlaca go diomhoin." - Naom Poal.
2 Cor. 6.1.



Jonus go dtucach libh dul a laihir ardchaihior De go muininach,
agus grasda agus troicre hsaorhugh ansa naimsir htainbiobhoch so;
Coarlimid dibh go durhachtach, na heidis agus na rialacha so do leanus, mar
a dhoarduion an eaglaise dibh, a choiliona re fir-sprid umhliocht agus
aihrigh.



Ach cuimhnigidh gur be faih prionsobalta an Charois, curmhna libh chun
diultugh dhon


L. 315


pheaca. Gur chun leasugh ur mbeaha, is coir dhibh ur dtrosga,
ur dtreanas, agus na deioibriocha lena naomhuighear an saoisur aihrigh
seo, a htreorugh go spisilta. Agus pae hoibriocha diagantacht crawbhnuis agus
carhanacht a dheanah sibh ansna laethanta so an tslanuighe, gur beag a
tairihhi dibh iad mura dtreigisibh ur ndroch-leachtuigh, agus
maireachtuin go Criosduil fioraonda.



Air an abhar son, chun go gcaifiech sibh an carois mar is dual, bioch
run diongamhalta aguibh, (agus bioch se an abhar prionsabalta aig ur
ngniorha pionoais agsu caonduracht) ni amhain sasabh a htabhairt do dhia
ansna peacuigh rinibhir ach go spisialta diultugh dhon pheaca go brach aris
agus iompoagh, on gcroidh air Dhia. Les na meona so beigh, coiliona craifeach
dualguisidh an charois, mor tainhiobhoch a laihir an Tiarna; agus do gheogh
se tabharuisidh spisialta o Neamh dihb.



Rialulha dtaobh a charois.



Siad orduighe an charois, treanus a dhiana o hfeoil air feah iomlan a
charois; agus gan d'ihe ach aon mheilidh ansa laa. As ceann aon bheile,
lualtar began bidh aia a nglaetear collation, air maidin no ansan'oihe;
gidheigh ni lualtar eim na bainne air an ucaid sin, ach amhain a gcaas
riochtanuis agus re cead on eaglais.



Ta eim agus bainne toirmiosguihe oiribh, ciadoin na luairhe, ciadoin a
braih, agus oine an chiasda.



Ta se lualta uighe d'ihe, amm dineir amhain gach laa, ach on gciad dounach
don gcarois go


L. 317


digh dounach an iuir. Gach dounach don gcarois, da bhri gor loahanta
treanuis iad, lualtar nis mo na aon bheile, agus is feidir uighe dhihe go
minic.



Ta se ceanguilte air a muintir ata an aoise bliauin agus fiche, na horduighe
trosga agus treanuis seo choiliona; air feigh a gcumuis.



Air hson na fuil trosga aon-bheile bainte air dhoine fae aois blian agus
fiche, nir choir don drong ata fogus don aois sin, eim na bainne chahabh laa
trosga air bih, ach air aon bheile amhain gan riochtanus agus cead on
Eaglais. Bo choir do dhoine oaga iad fein umhlugh, an amm htrahuii fae uim
hslaintiuil na haihrigh agus a chranuis; agus hfouluim as an oige a gclaonta
chosg, air aneirigh suas doibh, agus an anamhiana do smachtugh.



Agcaas leanabh, se an ghnah; o aois seacht mbliana, go ndianadis treanus o
hfeoil, nil an trosga eile ordaighe dhoibh.



Ta cead aig cearduighe, sclabhuihe, lucht dian-oibire, agus na boicht don
uile choiniol dul chun bidh gach aum is gnahach; ach bo choir dhoibh
edirdhilt eigin a dhiana deir a gcarois, agud an chuid eile dhon
mbliain; agus gan eim na bainne chahabh laa troisce air bih ach uair so lo,
gan riochtanus agud cead na heaglaisse. Naomhuidis an obair a
mbochtanacht agus a bfulung re urnighe caondurachtach, agus re foighne
Chriosduil a chur a dtoile le toil De. Cosnoidis iad fein go ro aireach,
anaigh meisge agus bruioine, anaigh easgnine agus tiomanadh, anaigh
monobuir, briarha garsiula, agus coaraitidh mighanninuigh, agus go spisialta
anaigh usaid


L. 319


urochoidioch, an uile hsoart sprididh. Bo choir do gach duine, pae air bih
a sligh no a ngairim, iad fein a chosg, go spisialta ansa scarois o oal
neamheasarha.



Da bhri nach e smeinn le rialacha an charois, an tslainte lott, na doine
dhiana neamhchumasach air obuir, agus air a gcuram dlisteanach; ach iad a
htreorugh chun sasabh do htabhairt ana bpeacuigh; agus a gclaonta agus
an anamhiana chloibh; re giarsmacht follain a chonghail suas as cionn a
gcolladh truailihe, agus a miana mi-rialta; do htarangan na peacuig bhochta,
ga laohuil, chun iomud morchurhacha; tugamuid, les seo, coachta do gach
sagart a gcuram praiste, an uilehsaorgail riochtanach a htabhairt do dhoine
airighi do lucht a phraiste fein.



Air an abhar son, ma bhion aon daoine, re haostacht re tinneas, lagbhriocht,
no aon chuis eile bheach reasunta angaa feola; no mas prainn doibh nis mo na
aon bheile d'ihe; no usaid a dhiana d'eim no do bhainne go minic ansa laa;
iaradis cead air an eaglais; agus tourfar doibh, aon phribhileid spisialta
dheirhis doibh, re reasun eireunach do hteaspanadh les. Ach tugach ar
gcleir fa nearra, na fuil udaras acu, chun cead na pribhileid gheneralta air
bih a htabhairt uaha, ansa, gcarois; na aon aimsir chrabhuis eile, gan cead
spisialta bhuainne.



Is age an sagart poraiste amhain ata coachta cead feola htabhairt do gach
aon, do lucht a phraiste fein, re dul a bpearsain do lahair, agus a gcaas
chur a gceill do; agus tourigh le aire, ainimniugh, cad iad na laohanta air
leih a chapuigh se don drong iarran a chad


L. 321


chun feola dhihe. Is feidir les a gcuntoir aon tsaorghaile eile bheig
riochtanach a htabhairt uaig. Nil cead aig aoinne feoil ihe, ach amhain uair
so laa; agus sion go ro phriobhaidioch air eagla scanaille htabhairt uaha.
Agus toirmeasgan an Eaglais go diongmhalta orha, feoil agus iasg ihe air a
t'aon bheile, laa air bih trosga na treanuis.



Eidis phriobadiocha, dar gcleir.



N.B. Nil cead feola re tabhairt d'aoinne, ach amhain dia-douna, dea-luain,
dea-mairt, agus de-ar-doin, on gciad dounach don gcarois go dounach an
iuir, an airiobh; agus sin uair sa lao, mar a mbeach fior riochtanas lena
hihe nis minicidh. Agus dob eiriunach na hoibligaididh seo leanus a chur
air a muintir do dhfeian cead feola d'ihe.



1. Aifrion eisteacht, mas feidir, gach laa ansa gcarois.
2. Faoisidin a dhiana, agus iad fein ullugh go durachtach chun commoin,
daobh stig d'aimsir an charois.
3. A gcarhanacht a riont air na boicht, do reir an acfuinne.



Da bhri gor bi an Eaglais do htionsgnuigh rialacha an charois, a bfuirim
dlighe, nach feidir le aoinne scaoile, ach le uachtarain na heaguilse
amhain; nir choir do dhoine tuata air bioh, a chur reompa, iad fein na
doine, eile, hsaora, o na gcoiliona. Ach re omos don Eaglais is eigean don
uile chaitilicioch, gan eidirdheilt, a gcaas a nochta dha sagairt, feinc do
htabharhuig aire do


L. 323


ghnaibh, gniorha diagha, carhanacha, no oibriocha craibhis, a cheangalorha,
anionad pae preibhileid spisialta htourid doibh, do reir acfuinne agus
gairim gach duine.



Oir, air hson gur feidir les an Eaglaish rialacha htsionsnadb dtaobh a
chariois; agus iad a scoile, nuair is eiriunach; nil coachta aice aon duine
hsaora o riochtanas aihrigh dhiana. Deir ar Slanuigheoir, "muna ndeinigh
sibh aihrigh, caillfur sibh uile." Tugach Caitilicigh fae nearra, go
noarduion an Eaglais doibh, agus da bhri sin, go bhuil se ceanguilte air a
gcannsias, trosga agus treanus a charois do chiomaad; agus gach orduighe,
agus gnaha, do bhanion les, a choiliona go durachtach, do reir agcumuis, se
sin, cho fada is lualhuig a naois, a slaint, agus a sligh bheaha dhoibh e.
Agus ta muinin aguinn go mbeigh ar gcleir dihilioch, a neartugh na
gcriosduighe, re eidis agus dei-hsompla, chun a charois do htosnugh
agus do htabhairt chun criohe, go ro htainhiobhoch.



Trid a meas ata aguinn air eagana dhilis ar gcleir, ta suil aguinn go mbeig
aifrion an amm eiriunach ansa seipeul an gach baile dar ndeoisis, gach laa
oibire air feagh an charois, mas feidir, agus go leafur leun gearr,
eiriunach don aimsir, as leabhar diagha, dhon phobul, treis comoin an
tsagairt. Agus mollamid go durachtach, do gach duine, do reir a chumuis,
gach laa dhon charois agus a dhei-oibriocha naomhugh, re friohaladh go
craifioch a laihir na h'iobarha ro eiruil sin.



Molamid mar a gciana go durachtach, mar


L. 325


ghnaha ro eirunach agus ro htairibhioch, leabharha criostulacht diagha agus
fior-mhoraltacht a leabh sa gcarois, agus a gcur da leiabh chun eideas doine
eile. Agus go ndiarhach a nuile lucht tighe, padrin na naomh muidine
muire gach oihe go dioganta a bpairt a cheile, agus liddain na naomh, mar
aon res a psalam, na ranna, agus na hurnuighe leanus iad.



Bo choir d'airicha agus do mhairicha sgus fos, do gach duine eile,
a bhuil clann air a gchuram, a htabhairt fae nearr, gur dualgas ata bainte
orha, go spisialta ansa gcarois, an teagasg criosduigh mhuna dha gcloinn,
agus da seiribhisig; gus re briarha agus re deihsompla, an intinn bhog oag,
a chlaonadh chun creidimh agus sualcidh. Deir Naomh Poal, "ma ata aon duine
na doanan curam da dhoine fein, agus mormhor da lucht tighe; do bsian se an
creidiomh, agus is measa e na anachriosduigh."



Tr muinin guinn nach praing duinn a chur a nouil, go bhuil cuirigh,
cuidiochtuihh, fiastuigh, agus a nuile hsort saobhnoais puibiligh, ro neamh-
oireunach d'aihrigh chriosdula, ansna laohanta umhliochta, pionois agus
crabhuis seo.



Ahir na troicre, "an tae nach mian les baas a pheacuig, ach e impogh air a
leas, agus maireachtuin," go dtuga se spiird na fior aihrigh dhibh; go
neistigh se go grastuil ren'ur nurnuighe ansa naimsir bheannighe
seo na sruha troicrioch; agus go dtuga se fuascuilt dibh ann gach uile
riochtanas: beanacht iaramuid dibh go durhachtach. An ainim an


L. 327


Ahar, agus an Mhic, agus an Sprid-Naomh. Amen.
THOMAS O'BROIH.
A Dturlus-Eile, 1804


L. 329


Teagaisc air na Gniortha Creidimh, Dochuis, agus Cathrinacht.



Ag seo sios Teagaisc ar na Gniorha chum a leagh don choivhionnol an mbearla
no a n-gaoilge tar eis an chead hsoissgeul an gach aiffrion-Poraiste
a n-deoissishee Chassiol agus Iomlaibh gach cead Downach do
mhi-mheoin an tsawvra go bliantuilt, do reir ordugh an ard-
easbuig ro-oirdheirc Dochtuir Thomas O Broih.



An Cheud Rionn.



"Gan creidiomh ni feidir reir De a dheana: oir an te thagan go di Dia
cafig se creidimh go bhfuil se ann; agus gur be fein luach saothuir na
maointuire loirguis e." N. Poal, H.11 6.



Mar as spioraid firghlan Dia, agus an fhirinne domhealta, as se fhommos as
tanthibhuidhe as feidir linn ofrail da ardreim Dhiagha, e ioruigha a spiraid
agus abhfirine; agus an dualgus ro-riochteanach so an onoir a thabhairt do
Dhia marioruighthearuidhe dilis o speoraid sa bhfirine, ni feidir lin a
chomhliona ach le tathaighe dhiagha air chreidiomh Docus, agus cathrineacht.


L. 331


Glaotar air na gniothre so na tri sualca dioeacht agus Diagha, mar a bhanid
siad gan mhoil leis, agus go dtroruidhead siad dirich go di Dia. As se Dia
fein agus a chailidheacht ionioruighthe iomlain mian arr nfhomos, nuar
abheirmaoid onor dho le Creidiomh Dochus Cathrineacht; agus asin as fuiris
dhoit abhreathnugha mortharbha agus faubhas na sualca seo - agus cad fa
molan an Eaglais go ro dhian na Gniothra Creidimh, Dochus agus Cathrineacht
aradh go diaganta agus go ro mhinic.



Le Creidiomh ioruidhmid Dia mar an fhirine Dhiagha ag saisumh go diongbhalte
air a bhriathar domhealta an gach uile nidh dar fhoilsuig se; ce be
dochoimsuighthe de theisbainuid dar lagtheisgint.



Le Dochus onoramid Dia ionas gur be tuis anuile choubhar e Cuiramid arr
munaoin iomlan ann; adbhailamid achochta dochoimsuighthe, agus a throcaire,
agus a seasibh go hiomlain air a ghaluineache naomhthe; mar ata se
agconudhe, dilis da fhocal, ag suihuidheacht le misneach anuile bheanacht
d'al uag an se saol so, agus sonus sioruidhe an sa saoal
eile tri na mhac gradhmhar arr Dhearna agus arr slanutheor Iosa Criost.



Agus le Cathranacht no gra bheiramid onoir do Dhia, tri iomlain
achailuigheachta Diagha Gramid e air a shon fein, a dtaobh amhorgacht
roghanuil agus ro fhioruil: agus bheiramaold morghra, se sin, gramaoid e as
cean anuile nidh mar ase Dia amhain ann fein agus o naduir gach uile nidh
ata gramhar ionioruithe, math agus iomlain. Agus air ashon agus le nordugha
spiosialta, gramaoid arr gcoarsa mar sin fein, se shin grawmuid arr
gcochreatuiridhe uile, mar a tad


L. 333


siad deanta reir iomha agus achosuileacht fein.



Creidiomh an chead ghrasta ghlacamid ansa Mbaiste, agus an chead shualca
dortar n'ar nanamna. Agus ni she amhain gur be fuinammeaid agus bun obar na
beatha spioraidalta e; ach ata se cho riochteanach sin d'ar Slanugha; go
ndeir Naomh Poal, "gan Creidiomh ni feidir Dia shasamh."



Cafa Creidiomh diagha bheith laidir, agus diongbhalta, se sin cafamaoid
credail le creidiomh seasabhach buan, agus gan abheith, mishocar na ndouta
aslidhe air bith ansa nidh d'fhoilsig Dia - mar as o Dhia do thagan se, in
eagna shiorruidhe agus an fhirine domhealta; nach feidir sinn do mheala, na
bheith mealta e fein.



Agus do reir sin beirin an Creidiomh diagha mar aon leis gach tiodil agus
deimhin da mheid; oir ni feidir aon nidh bheith cho suirailta nach feidir le
Dia na firinne bheith air seachrain; agus ce be nidh do mhuin se da mheid
as coin arr dtuisgine, cafa se mar sin abheith gan mheala; reir na
mbriathra so an Scrioptuira; "seasuin firinidhe an Tiarna go sioruidhe.
Agus deir arr Slanuitheoir: imeogha Neamh gus Talamh; gidhea ni imeogha mo
bhreathre se."



Ta mar agcena an Creidiomh Diagha morfharsing agus forlionta; se sin cafa se
leathnugh air nuile chonghial d'ar foilsuigheag gan teirmisg air bith. Air
an oir ma dhuiltaoin tu geilimh, no amhain droch mhunaoin da loighad abheith
agaid an aon chonghiol amhain d'ar fhoilsig Dia; feach cad e an morpheaca na
bhfuil tu cointeach, ann glaon tu agceist Eagna agus creiduint De d'iaris ort


L. 335


geilimh don choinghiol sin - taircuisnaoin tu chochta agus a rialacha mar
oirdaoin se dhit e chreidail; agus ni e amhain ach dibrin tu as
tanam funimeid na beatha spioraidalta, tiodhlacadh an Chreidiomh diagha.
Oir ma ata an Chathranacht cailte le aon pheaca amhain marbhthe; mar agceana
ta Creidiomh cailte le aon seachrain ciontrian amhain. Ni iongantus mar sin
go ndeir arr Slanuitheoir; "an te na creidfas go ndaorfur e."



Gidheadh cannuis d'atheoir go suiraiile cad fhiolsaois Dia? Le
deimhin agus uderais a Eaglaise; da rin Dia stoiruidhe, curumtheor, agus
Suisceiluidhe dona firinidhe d'oilsuig se agus da bhridh sin oirdaoin se dhoit
eisteacht agus fhomos athabhart da Eaglais faoi phein breith pagain agus
Publicain abheith oirt; do thug Dia fein an sturuitheoir ceart soi dhit, chun
tu mhunadh agus astuirudha an gach uile fhirine. Agus mar a deir
N. Poal, "ionas mar Linibh na teilgfaoi sibh nuan se naul , agus morthiompul le nuile acht Creidimh."



Agus chun a theisbaint doit cad e an Cochta agus an tudirais, agus cad e an
tiodiol math ata agan Eaglais chun do Chreidiomh a stuirugha, agus tu
dhiruigha an gach modh eile a slidhe de Shlanuighthe; do ghaul
Criost fein go solomonte le na chomhna fein abpearsa, do Threiduighthe
Eaglais ag radh: "Feach taaimse atochair do ghnath, amhain go crioch an
taoghal" agus dubhairt se mar agceana go gcafach an Spioraid Naomh, Spioraid
na firinne bheith na bhfochar go brach: agus na fiach gatuidhe lofrin treis
air a Eaglais. Ni gan amhar mar sin do ghlaos N. Poal, air Eaglais De,
"bun agus Piloir na firinne:"


L. 337


agus oirdaoin dhibh fhomos a thabhairt d'ar nuachtarain, siad sin arr
Dtreiduithe, agus an Chleir; agus bheith umhal doibh; oir adeir se, deingin
siad fharachais oiribh, agus cafa siad cuintas athabhairt do Dhia daobh
urr nanama.



Ag seo mar sin amhain bun firineach an Chreidimh diagha: ata focal De le
udrais a Eaglaise leagtha sios doit chun e chreidail. Riaghal Chreidiomh cho
aibhreisuinta, cho morleanuithe, cho soleir, agus cho sasuil sin, ionas go
bhfuil se comhionan don Eagnach, don Eolach agus don neamheolach, agus
do nuile shoirt eolgus agus siochan duine. Agus air an bhfuinimeid buan
laidir seo, do leagin an Criostuidhe cialbhar umhal, bun a Chreidimh.



A bhochair abheith diongbhailte agus foirlionta, cafig an creidiomh
diagha bheith briobhar agus eolguseach, se sin, cafig se toradh na
ndeiobrache thabhairt uag. Ni dheanfa Creidiomh fioch lom neamhghasta an
gnodh. Deir an scriptuir mar a bhios an cholan gan anum marbh, mar agceana
bhios creidiomh gan deiobrache: agus deir arr Slanuitheor fein, go ngearfur
sios anuile Chrann na tabharfa toradh math uag, agus go dteilgfar e se
tinne. Se sin a nuile anam na fuil neartuithe le Creidiomh bridhbhar
lan eolguiseach; agus na fuil iomaduil a ndeiobrache go dteilgfar e san
tinne Shioruidhe.



Se easba an chreidiomh eolguseach bridhbhar abhair prionsapalta nuile olc,
le na bhfuil an Saoghal uile morlionta. Feach a steach an gach drong
daoine, agus chaoifa tu go mbeiris an peaca agus an tolc treis an gach uile
bhall: ags gur robheg ata, gur


L. 339


fiorbhegain go deimhin, ata fiordhurthachtach air ananaim do shabhail.
Gideadh Creidis anuile Chriostuighe go bhfuil Dia ann do chidheas anuile
nidhe, do rialuigheas anuile nidhe, gus do thabharfig breitheamhnis air
anuile Dhuine; go bhfuil Neamh agus Iofrinn ann - agus go dtabharfa Criost
air an la deighanach luach saothir don uile Dhuine reir a ghniothre.



Ach se as mio fhortuin ann, reir mar as gnath leis na Criostuighthe, go
bhfuil a ngceilimh don morfhirinidhe seo neamh-shuimuil no fos lan-mharbh,
do bhriadh na deingan oibrugha air bith an ambeatha, agus na cuiran toiradh
da loighad le na bpasuintidhe agus ananimhian. Air an chontrail, cuirfig an
Creidiomh bridhbhar eolguseach, gan amhras, do dhualgus air an drang ata
cleachta air, seirbhis De adheanamh go dilis, eagla bheith riomh na
breitheamhnis; agus a Slanugha diobruigha mach le crioth agus mor eagla.



Air an amhair sin, ni suiluidhecht diomhaoin, diceiluidhe le Slanugha an
Creidiomh diagha (mar a mheasin morain le na gcaluint siorruidhe) gan ucaid
a dheanamh dona meoinimh riochteanacha chun e ghnochan. Ach Creidiomh
mealta seachrainach gan maireachtan a ngnath eagla De, agus anuile cheanfa
leith da Athinta chiomeaid; as fada gur tiodhlaca O Dhia e, ach cuggor o an
Dial do thagan chun andochus; agus ata na pheaca ro mhor, ro dhoinseairach.



Gan Creidiomh firineach mar sin, as nidh dodheanta Dia do shaisamh; agus ata
Dochus cho riiochteanach chun arr slanuigha le Crei-


L. 341


diomh fein. Le Dochus cuirimid arr munaoin go iomlain an Dia; agus
fechamaoid suas air ions gur be cionshrugh anuile bheanacht e, le dochus
umhal ga bhfuasgladh se oirin an arr riochteanuisuidhe uile; agus go
dtabharthe se dhuin go trocuireach grasta agus Slanuigha siorruidhe, ma
tamaoid dilis da dhlighe naomhthe agus na deiobreache dheana d'oirdaoin se;
agus le coneamh De do ghailamaoid a gcomhliona.



Ata toruidhe na sualca diagha so ro mhorluach; do bheir an Dochus compoird
duin an arr nuile bhuaribh, agus triobloid, neartaoin se sin anaidh gach
cathuidhe agus cruadhchaas, agus bheir misneach duin chun a bheith umhal
fonabhach agus toilteanach an gach trioghal agus fuilinge.



Ciomeaidin an dochus sinn as Eidochus ag cioneamh go bhfuil Dia cho math sin
aguin chun areir do dheanamh; cho iomaiduil sin adtrocaire le nuile dhuine
do ghlaon air anim naomhthe agus do chuirin amhunaoin ann; agus do ghraig
cho mor sin sinn, ionas gur fhuasguil se sinn o nuile olc le fuil morluach a
mhic gradheach.



Agus deingin an Dochus sinn do chosint air andochus; peaca ro-dhiobhailach
da hhfuilid suid uile cionteach ann; a dteisbeanis a mbeatha gur doth
leo go sabhailfa Dia iad gan Athinta chiomead; no go bhfiad
parduin an abpeacuidhe gan Athruidhe na lasuigha beatha; no fos an Ghloire
Shiorruidhe gan deiobreache dheana. Och cad e liacht criostuighe
mifhortuineach a cailtuir le peaca nandochus! air shon go ndeir an
scrioptuir: "go ndeigfas Dochus na maluitheoridhe."



Air an chontrail ata Creidiomh agus Dochus cho riochteanach ann arr
sioduireacht spioraid-


L. 343


alta chun sin a neartugha chun comhruig agus dibirt achuir air anuile
namhuid arr Slanuighthe: bi duirtheachtach a dtathuidhe na Sualcuidhe diagha
so: agus mar amholis N. Poal, cuir oirt Armail De, se sin Creidiomh; agus
Cuiladh Chion do Shlanuitheora, an Dochus - ionas go mbeith fa neartuighthe
an sa Tiarna, agus agcochta mhorneart - oir ata an Tiarna dilis chun gan tu
leigean agcathuighe as cion do nirt.



Agus ce be am as toil leis an Tiarna t'fhoinne, agus do dhuirtheacht
athasdail, ag leigan cathuidhe tiompul ort; na cail do mhisnach, ach cuir do
dhochus an Dia; agus le na chonamh sin, ni e amhain go bhfiagh tu treis air
cochta an dorchados, agus dibeirt do chuir air anuile gath tinne an
neamhuid; ach riagh tu mar agceana air t'iadh
ansna Grasta, agus a luacht; agus trid sin iompeogha tu chun do bhuntaiste
fein anuile mhealteoreacht na Colna, agus foirsuidhe comhchrionuithe an Dial,
agus an taoghal gohuile a tiiadh .



Ma ta Dia linn cad as baol duin; le Creidiomh soilsuighean se sinn, chun
duilteamh don olc, agus an mhath do dheana; agus le Dochus, se sin, a cuir
iomlain arr munaoin sa Tiarna, dheomaoid gar amhrus treise an arr
nuile chruadhchas. Ni scaran Dia go brach, leis amaoin do
chuiris andochus ann. Deir an scrioptuir, na mealfar an dochus go brach.
Agus as ro theanabhach leis an Tiarna an drang do chuiris amunaoin an
athrocaire.



Air an oir sin os fiseach duin gur sglavaithe mifhuntach sinn, agus nach
feidir linn math da leighad adheanamh gan grasta De; agus lena


L. 345


chonamh sin go bhfuil gach nidh sodheanta aguin; "Ni misi, (deir an Teasbul
N. Poal) ach grasta De amochr ." Iarramaoid go durtheachtach
air Athir na trocaire mar sin le munaoin umhal an a mhathais, agus
achoachta, arr Gcreidiomh do mheadugha, agus arr ndochus aneartugha; ionas
le conamh na sualcuidhe diagha so, go bhfiamaois subhail go siubhailfa maois
a gcasain Athinta; agus leis sin go dteasgamaois duin fein luach saothir na
Gloire shiorruidhe, do ghaul se dhoibh suid uile bheis
buan shaiseabhach do, go crioch a saoghal.



Beanacht d'idhrim dibh uile go duirthachtach.



An Ainim an Ahar, agus an Mhic, agus an Sprid-Naomh. Amen.


L. 347


Teagaisc air na Gniortha Creidimh, Dochuis, agus Cathrinacht.



Ag seo sios Teagaisc ar na Gniorha chum a leagh don chivhionnol an mbearla
no a n-gaoilge tar eis an chead hsoissgeul an gach aitfrion-Póraiste an
n-deoissishee Chassiol agus Iomlaibh gach dara Downach do
mhi-mheoin an tsawvra (July) go bliantuil, do reir ordugh an
ard-easbuig ro-oirdheirc Dochtuir Thomas O Broih.



An Dtarra Rionn.



"Agus anios fanis Creidiomh, Dochus agus Cathranacht, iad so adtrur; ach
asi an cathranacht cean as mo dhiobh." 1.Cor.13 13.



Deir Naomh Poal, "marrin a firein le Creidiomh" air feadh thearma
iombhasuithe air a soal so, ciomeaidin a dochus suase - gidheagh
asi an Chathranacht do chriochnaoin go hiomlan abheatha Spioraidalta. Air
an oir sin, asi an Chathranacht as mo dona tri sualca diagha so; do bhridh
nach feidir le Creidiomh na le dochus aon ionad d'fhail ansna flathios; mar a


L. 349


bhfeicid an lucht beanuighthe go follus an Dia, na ruindiamhuira ro aibhseach
sin, do bheir anios dianghno d'ar Gcreidiomh; agus air Neamh biad
tiad a selbh De go huile; o as air amhain anias ata arr
ndochus socuir go hiomlan agus crioch dheinach ar nuile mhian.



Ach an Chathranacht, mar asi beocht agus Spioraid anuile shualca eile i,
seaseogh si go brach, coimhnaoin si nár mhochur sa saol so chun
a sclaibhuidheacht agus fhuiling do mheilsugha agus cuirfig si air bun duin
mor sheibhris ansa saol eile; mar ambiagh Dia le feiscint aigh
air aigh mar ata se, agus ag sealbhugha fhiaghnusie go huile,
biamaoid lionta le iomuduilacht athighe, agus air mearugha le tultuidhe
shoilaisuidhe; agus mar seo ag feiscint Dia an lasir uile-ghloire, agus an
iomaduileacht achailuidheachta do-choimsuithe, ni feidir ling stad do
ghraghu, da mhola, agus do ghloire thabhart do tri shaol na saol.



Eist anios le aire gcod e cho fungamhuil as d'oirduin Iosa Criost fein
taithuidhe na Cathranacht diagha. "As eigin doit do Thiarna Dia do ghradhu
le'd chriodh go hiomlain, agus le tanam go hiomlan, agus le tintin go
hiomlan, agus do chorsa mar tu fein; dein seo, ar se, agus mairthe tu."



An feidir go bhfuil riochteanis ag Dia le n'ar ngra? no an aon tairbhe dho
fein go ngrafamis e? No an bhfiadfamaoid meaduigha air aghloire le gra
thabhairt do? No loiduigha air a shonus mar angrafamaoid e? Bo Dia-mhasla
smaointa dhon tsoirt so; ta se dlite ag Dia bheith saibhir an fein, ni
feidir cailuint air bith


L. 351


do bheith air an seilbh a ghloire, na breis na loidugha chuir air ce be gra no
fuagh do dheog sevuang. Nibhfuil aon riochteanis aige ling, na le'nar
maoin, mar adeir an Scrioptuir; air an oir sin nibhfuil gnodh aige, na ni
iarin se ar ngra na arr seibhis do fein!



Cad fa mar sin aniarin se cho dhian sin oirin gra thabhart do, gus a nguigh
cho neamhtheirmisgach, cho foirlionta sin? Cad fa mbagrin se mifhoirtuin
ro mhor oirin mar angrafamaoid e?



Agus cadfa dtugan se galuineacha ro bhladareach doibh seo uile ghragheas e?
Se reisuin sin mar ata Dia dochoimsuithe math agus seibhir an fein as; mian
leis sinne bheith riontphartach an a sheibhris; agus o nach feidir linn
abheith pairtach ann ach le gra thabhart do (mar ase sin amhain do theilis
arr ngra uile) oirduighan se dhuin, mar ase arr gcrotheoir agus arr Dtiarna
e, gra thabhart do; bagran se pinois siorruidhe orin mar angrafamaoide e -
agus galluin se anuile bheanacht an so agus na dhiagh so, do nuile dhuine
ghragheas e. Se mhor-mhaithis mar sin, iomlain amheon les an aithine
dhiagha se chuir a bhfeim: "as eigin doit do Thiarna Dia do grachin led
chriodh go hiomlain."



Ionus mar adiarfach se, as misi do Dhia, agus nibhfuil ann ach me amhain; as
misi ard-thiarna an Domhan uile, agus crotheor iomlain anuile nidh. As
misi thug beatha dhoit, agus chimaidin beocht anud; as uamse amhain do
theagan anuile beanacht; as me do thuis agus do chrioch dheinach; agus mar
as me tardbhreithimh, do bhiarfa me dhoit air an la deighnach areir do
ghniothre. Air anoir sin


L. 353


a se do dhualgus ro-riochteanach, agus do thearbhe ionmhuin, gra thabhairt
dom agus eagla bheith reoim. As eigin doit mar sin gra thabhairt do'd
Thiarna Dia, agus le'd chriodh go hiomlan; oir as Dia ceart iadmhur me - agus
ni liufi me mo ghloire thabhart d'aoneach na ni ghlaca me le criodh na
riontibh: as eigin an uile mhian agus duil ann athabhart suas go hiomlan
dom sheirbhis. Oir an te ghradheas e fein na Phaisuintidhe, an saol agus
anithe breiga na aon nidh eile d'ar criothidheag riamh; ni e amhain iad suid
uile, ach Aithir no Maithir, nios mo na mise, ni fiugh mise e.



Go mormhor o se Dia chruithig arr nanam, agus do chuir a chlodh fein ortha
areir iomha agus a chosuileacht, as leis fein iad an modh
spiosialta, agus bo choir iad do bheith toagthe suas a gradhuigha a
gcriotheora agus a d'tuisbhitheor le iomlan a gcoachta, agus agceadfathe;
bo chor go mbiach an chuimhne toagthe suas do ghnath ag smaoineamh air a
thourteanuisidhe, ionas go mbiarfamaois baochus leis mar gheaul ortha.



Do bheirmaoid seirbhis arr dtuisgine do Dhia, le machtneamh air amhathis,
agus air a chailuidheact ro ionaidhrathe, agus go spiosialta le arr reisuin
d'umluigha faoi fhomos Creidiomh; ag seasumh go diongbhalta air bhriathar
domhealta De an gach nidh d'fhoilsig se.



Agus bo choir go mbiach arr d'toil gan scith togthe suas a ciomeaid athanta
De go dilis, aduiltugha dhon pheaca, agus gan oucaid do bhanin leis, agus
adeanamh gach ni go solmheir le fhomos d'arr Nathir Neamha, gach uile nidh
d'iarin se, ce be mitheangbhach no docuimhal do theisbeainid siad. Bo choir
gur


L. 355


bhiad na focuil seo an urnuithe an Tiarna dlighe seasamhach, agus rial gach
dei-chriostuighe: "go ndeintir do thoil air talamh mar a deintir air Neamh,"
et c.



As folus mar agceana, agus os na focuil seo amhain an Aithine dhiagha na
Cathranacht, go bhfuil gradh neamhchoitin dlistineach do Dhia; se sin gur
eigin gradh thabhart do os cionn anuile nidh; mar ase Dia amhain gach uile
nidh ta geanuimhal iomlain, ag seasumh o nuile shioruidheacht -
dochoimsuithe faithuil agus eagnach, dochoimsuithe na coachta agus na
Cheartagus an mhath ro-oirghirc: nach fuil an gach uile nidhe eile a
gcompraid leis achne amhnidh. Da bridh sin, an oas go
ngrafamaois Dia as cion anuile nidh, as coir duin e ghradhugha nios mo na
sinn fein, agus as cion anuile nidh ansa saol so; agus bo chor duin intin
abheith aguin iobairt do dheanamh don uile nidh da anseacht linn e, agus
d'arr nanam amhain, da mo riochteanach e, nios tuisga na chuirfamaois fearg
air.



Go mormhor iaris Dia urr ngra le acht cirt, agus baochuis, mar do ghra se
sibhse air dtuis, agus o an tiorruidheacht agus ata gra aige dhibh do
ghnath, agus go buanseasamhach; oir ni sgarin se go brach leo suid no go
sgairin seadisin air dtuis leis; ata gra ro-fhialmhar aige dhibh; d'olluig
se riocht siorruidhe dhibh; ata se glan agus mithearbhach, mar nach iarin an
ionad ach urr ngra; agus ta se dochoimsuithe, oir adeir se gur be fein urr
luach-saothair romhor.



An aon fhocul, mar abhfuil urr gcriothe trualuithe, agus cruadheanta anadha
gach mothugha math, na fuinta, ni feidir bibh gan


L. 357


gra thabhart do ghraidheoir cho fialmhur leis, agus gur be fein Udar anuile
mhathaise; do chosin se go di so sibh o mhorchuid uile, deingin se fharuichus
oiribh do ghnath, cho mor chuirumach leis a Naithir as mo comun; do bheir
oirduigha dha Aingilibh aire do thabhairt dibh; agus do chuir a Mhac gradheach
fein air talamh chun sibh d'fhuasgailt o an pheaca, agus o Iofrin; agus
le na bhas air an Gcrios do cheanig grasa, trocaire, agus Slanuigha dhibh.



Agus foas, daobh sibh athabhairt asteach ambrolach a Eaglaise,
agus morain do mheonibh ro eifeachtach urr Slanuithe chiomeaid libh; ca
mheid uar d'fhuasgail urr n-Dia math gradhmhar sibh o dhionseiribh
ro chontuirteach, agus do bhruach Iofrin anuar abhi sibh ur namhuid aige
leis abpeaca marbhthe? Agus air feadh sibh bheith sa staid dobroneach sin,
ca bheid uar do ghlaogh urr niagh go caoin truadhmheileach,
d'fhan libh chun Aithruidhe dheana le foine ro iongantach, agus do
dhaibh libh le na ghiaga fhoscailt nuar a d'iompa sibh air, ag deanamh
neamhnidh d'ar nuile dhithceile agus neamhdhilise, agus adearmud urr
mibhaochus agus urr gciortheache grainuile, anaidh airdreim dhiagha.



Agus ma chiomhnaoin sibh anios air chuid bheig don morain compraidibh do
chomun, agus coimeirce spiosialta De, do bhroun se oiribh air feadh urr
mbeatha; ni feidir libh gan tuiscint don dualgus dian ata air gach naon
aguibh, "an Tiarna Dia do ghradhuigha, le'r gcriodh agus urr nanum go
hiomlan, agus le'r neart agus urr nintin go hiomlan - agus


L. 359


as cion anuile nidh;" ionsoin urr Dtiarna Dia dhibh gur be seo an chead
Aithine agus an aithine as mo; agus gur be cean as gaire dho: "grafa tu do
choarsa mar tu fein;" agus deir mar agceana; "ma ni tu so mairfhe tu," se
sin riagh tu aseilbh na beatha shiorruidhe.



Siad dha Aithine seo na Cathranacht, gradh De agus na Comharsin, aithgheara
teagasg Chriost ata iontu arr ndualgaisuidhe uile d'aobh De agus an Duine;
agus taid cho dluith sin da cheile, ionas nach feidir reir De dheanamh gan a
choarsa ghradhuigha air a shon fein. Se an mheon cheana d'iaris oirin Dia
ghradhugha, do chuiris mar agceana do dhualgais oirin, gradh thabhart doibh
suid uile deanta reir achosuileacht.



As coir mar sin an chioneadaona uile do ghradhuigha, agus sin o chriodh,
agus gan duiltugha d'aoneach; ni he awain iad so air Chreidiomh chontrailta
dhoit, agus do rin diobhail doit, ach fos a namhuid aguid is eigin duit mar
agceana gra thabhairt doibh, do bhridh go n'oirdaoin Dia mar sin e, faoi
fein ro chruagh; "gra do namhuid," deir Criost, "dein math dhon drang
d'fhuathaois tu, tabhair do bheanacht don drang do bheir amalacht doit, agus
guig air aicme do chainte agus do ni gearleanuint oirt."



As eigin doit iad do ghradhugha air shon t-athar coitin agus fhuasgailteoir,
mar a siad a Chlann iad, agus gan amhras do chomh chreatuir agus do
dhearbhbhraithir an Iosa Criost, agus fuasgailta le na chuid fola ro uasal.
Agus as eigin doit gra thabhairt doibh air do shon fein, chun do thearbhe
agsu do bhuintaiste


L. 361


mar as air ghra do choarsan mar tu fein ata deimhin do Shlanuighe: "ante na
gaadhaoin deir Naomh Eon, go gcomhnaoin se sa mbas."



Leis an Aithine dhiagha na ngradhaoin tu do choarsa, comhlionon tu go
hiomlan le aire dhebheodach an Rial oirdha so: "mar bo mhian leat, deir
Criost, go ndeanfach gach naon doit, deinse dhoibhsin mar agceana."
Air an oir sin, ni coir doit diobhail adheana chioche dh'od chorsa, le
briathar na gniomh, an aphearsa, amhaoin na Chliu; as coir gur mhian leat e
go math, agus guighe air; agus coonnamh leis cho fada as ta air
gcomus doit an a riochteanuisidhe spioraidalta agus corpuradh; "Ag seo
m-aithine, deir Criost, go ngrafa sibh a cheile, mar do ghradh mise sibhse;
agus le seo aithneafar, ar se, gur sibh mo dheisgaibuil, ma ta gra aguibh da
cheile." Agus deir Naomh Poal go solomonta, do bhar air aon mhorthoidhlaca
na eolus da mbeidir leat abheith aguid; da mbiach do Chreidiomh laidir go
leor chun Sleitadh aistruigha, agus da rionfa do mhaoin uile
air na bocht, agus abheith gan chathranacht, se sin gra De agus na coarsan;
nibhfuil anud ach neamhnidh, agus nibhfuil tairbhe dhoit ann.



Deirthir gniomh criodhbhruidha riomh na Gniothre Creidimh, Dochuis, agus
Cathranacht, ag iara trocaire air Dhia; ionas arr gconsias abheith glan o nuile
spoit agus salachar, le criodhbhruidha duirheachteah agus fuaih don
pheaca, go mbiach na gniothre debheodeacha so, agus Iobairt naomhthe
n-'aifrin do n-oiluidhead siad sin chuige, nios taingabhuidhe le Dia, agus niof
tearbhuidhe dhuin fein.


L. 363


Stad anios tamal, agus smaoinig, go de cho uasal, cho aibhseach, agus cho
eifeachtach agus chafig Iobairt a N'aifrin abheith, da ndeingin sibh ollugha
cho tromadh agus cho naomhtha sin do, agus o ta se anios chun offrail,
cuirig sibh fein a nioruint na laithar, a coruidhe suas n'urr gcriothe
smaointa diagha ro bheobhar - agus iarguidhe go duirtheachtach air urr
Naithir neamha, tri na Mhac gradhmhar, Iosa Criost, agus anonoir da phas
agus abhas morluach parduin fhail an do pheacuidhe uile, tu neartuigha
anaigh gach uile chathidhe, agus seirbhiseacha dilis do fein adheana dhibh
aso suas go brach; ionas go mbeach sibh na dhiagh so riontphartach ansna
solaisidh dochriochnuithe, ata olluithe ag Dia na Riocht aghloire doibh seo
uile, mar airuitheoridh firineach do chreidis ann, do chuiris a n-dochus
ann, agus do bheir gradh dho o chriodh go hiomlain. Seibhris ata me
d'iaradh dhibh uile go duirtheachtach. Ann ainim an Ahar, agus a Mhic, agus
an Spirid Naomh. Amen.


L. 365


Gniorha Criobhru, Creidimh, Doachuis agus Carhanacht.



Ann ainim an Ahar, agus an Mhic, agus an Spirid Naomha. Amen.



Urnaigh Rimh na Gniomh.



Guighmuid.



O Dhia hsioruigh uilechoachtach! Touir dhuinn breis Cridimh, Doachuis, agus
Carhanacht: agus chun go bfoimis thorra do ghalluna, touir dhuinn tahanta
do ghraugh agus do choiliona; tri Josa Criosd, arr Dtiarna. Amen.



Gniomh Criobhru.



O Dhia! Ta doilis croi orum tri hfearag a chuir ort; agus ta fuaih
fioreneach agum dom pheacuigh, do bhri go gcuirid mihasabh ortsa, O Dhia, do
htuilios mo ghra go hiomlaan, daobh do chailiochta ro gheanuil, agus do
mahahasa neamhchuimseach agus ta run diongmhaalta agum, le cuna do ghrasda,
gan fearag a chuir ort go braach aris.



Gniomh Creidimh.



O Dhia! Creidim go diongmhaalta, gurb ean Dia amhain tu, Cruiheoir agus
Ard htiarna Neamh agus tallun, go bhuil do mhor-


L. 367


arga agus do mhaihis doichuimseach: Creidim go diongmhaalta, go bhuil anutsa
ean Dia amhain, tri pearsona go heidirghealuighe, agus co-ionan an gach
uile hsligh, an Tahir, an Mac, agus an Sprid Naomh: Creidim go diongmhaalta,
gur ghlac Josa Croisd, Dia an Mac, colan daona; gur gabhag on Sprid Naomh E,
go rugag E on Muidean Muire; gur hfuluing se pais agus go bfuair baas air
chruis, chum sinn dfuascailt, agus do hsabhailt; gur eirig se an treas laa O
mharibh; go ndeig suas air neamh; go dtuicfuig a ndeire an tsaoil chun
breihuntas a htouirt air a gcine daona; go dtourhig iobhnios sioruigh do na
deidhoine; agus go gcuirhig se na mallahoirigh go pianta sioruigh Ifrioinn.
Creidim seo, agsu gach ni eile chraobhscoilis an naomh Eagluis Chaitlicioch
Romhanach duinn, da bhri gur tusa O Dhia, an hfiringe doimheallta, dfoilsig
eud: agus dorduig tu dhuinn, eisteacht les an Eagluis, gur bi bun agus
pilloir na firinge e. An sa gcreidiomh so, ta run seasabhach agum, re cuna do
ghrasda, maireachtun agus baas dfail.



Gniomh Doachuis.



O Dhia! do gheall go grastuil, gach tourhas agus foas Flahas fein, tri Josa
Criosd, do lucht tahanta chimaad; a seasabh air do mhorchoachta, do
mhormhaihis, agus do mhorhtroicre; agus le muinioin as do naomh ghealluna,
do choilionan tu goanuigh go fireaneach; ta doachus laidir agum go
dtourhitu mahunachas dhom ann mo pheacuigh uile, grasda air an saol so, chun
do hseirbhise


L. 369


dheuna go durachtach, re deuna na ndeioibriocha doarduig tu, agus red
chunasa an abhuil run diongmhaalta agum anis a gcoiliona; agus iobhnios
soruigh air a soel eile, trim Htiarna agus mo hslanuighior, Josa Criosd.



Gniomh Carhanacht.



No Gniomh gra De agus no Goarsan.



O Dhia! graaim tu lem chroi agus le manam go hiomlaan, agus as ceann gach
uile nidh; da bhri go bhuil tu ro mhaih, ro cheart, agus go dtuillintu mar
mehfein. Touir dhom dod htroicre, O Dhia! treis do ghraugh air tallamh, go
ngrafing, agus go sealamhoing tu go sioruigh a bflahunas.



Urnuigh le ra rimh an Aiffrion.



Guighmuid.



A Ahir ro htroicrioch, do ghraig cho mor sin an doun, go dtug tu suas, chun
ar sabhaalah, do mhac muirneach, an tae re houliocht doitse, agus air ar
sonne na peacuig, d'ioislig e fein fos go baas na croisse: agus do lonuian
da offrail fein go laehuil tri lamha na Sagart, air son na mbeoibh agus na
mairibh. Achnuimid ort go humhal, creidiomh firineach a chruhugh nuinn,
ionus go niumproimis sinn fein do ghnaih, re iomud craifeacht agus omois, a
laihir iobarha ro hsaibhir a chuid feola agus folla deuntear son aiffrion;
agus mar sin, go dtiucach linn a bheih rint-phaarteach so niobairt do
cariochnuigh se air Chalvary.


L. 371


Air aon intinn red Naomh-Eagluis, agus re na seirbhiesioch, aig iara
eiderghuigh na muidine Muire, Maihir De, na naingiol agus na Naomh go leir,
offraalamuid anis iobairt ro eiruil an Aiffrin chun tonorah
agus do ghloire, aig admhail do dhei-chailiochta doichuimsihe,
tard-choachta as ceann gach criatuir, aar bfior omos doit, agus aar
seasabh go hiomlaan air do chuna grastuil, a tourt baochnis daobh do
htouruisigh uile, agus chun mahunas dhail an aar bpeacuigh.



Offraalmuid ae air hson siolrugh an chreidimh chaitilicioch; air hson aar
naard-Easbuig (no air hson aar neasbuig,) air son uachtarain, agus cleir
uile t'Eagluise naomha, ionus go stiuoroadis na fior-aoin ann sligh a
sabhaalah' air hson an riogh, agus gach duine ta an aardreim, ionus go
gcaifimis beaha hsiohoilta naomha; air son siochain agus deimheinn ameasg
gach staait agus pobuil; air son riochtanuisigh na cinne-daona, agus go
spisi, agus go spisialta air hson an phobuil ha anso lairhioch; ionus go
bfoimis gach graasda riochtanach air an saol so, iobhnios doichriochnuighe
air a saol eile, agus suanios sioruigh do na foraoin a dimigh reoinn.



Agus do reir mar dhorduig Josa Criosd, nuair htiongna se, air a hsuipeur
deunach, an run-diamhuir iongantach so, a choachta, a chrionacht, agus a
mhasa; offraalamuid a Taifrion a gcuinugh baochuis air mheuid a rinse agus
ar hfuling se re gra dhuinn, a deuna cuinugh spisialta air a gheur-phais,
agus air a bhaas, air aiseirigh gloarbhur, agus air a dhul suas air
Neamh.
O Dhia hsioruigh uile-


L. 373


choachtach, (oir is doitse amhain is dual iobairt cho mor sin,) goibh les
go grasduil chun na gcrihibh seo, gus gach crioh eile ta tainhiobhoch dod
naomhthoil. Agus chun breis tainhibh, offraalamuid doit ae trid an Josa
Criosd ceuna, do Mhac muirneach, aar dtiarna, agus aar Slaanuighoir, aar
Naard-hsagart agus aar Niobairt; agus an ainim na Trionoide ro naomha; an
Ahar, an Mhic, agus an Sprid-Naomha; Onoir, molah agus gloire dhoibh re Saol
na Saol. Amen.



Tan-Angelus Domini.



1. Do bheanuig Angiol a Tiarna do Mhuire.
R. Agus do ghibh shi on Sprid Naomh.
Go mbeanahar dhoit a Mhuire, laan do ghrasda, ta an Tiarna maille reat, is
beanuighe tu edir mhna, agus is beanuighe torra do bhruinge Josa. A Naomh-
Mhuire, a Mhaihir De, guig oruinn na peacuig anis agus air uair mbais.
Amen.



2. v. Brenhig cailion a Tierna.
R. Deuntar liom do reir do bhriarha.
Go mbeanahar dhoit a Mhuire, etc. A Naomh-Muire, etc.



3. v. Agus do ghlac an focal colan daona.
R. Agus datriog anuinne. Go mbeanahar dhoit a Mhuire, etc.
A Naomh-Mhuire, etc.



4. v. Guig oirinn a Naomh-Mhaihir De.
R. Ionus go mfiugh sin geallunacha Chriosd du bhua.


L. 375


Guighmuid.



Doirt, O Htiarna! do ghrasda an aar groihe. ionus go dtreoroifuigh sinne,
fuair fios air hteacht Chriosd, do Mhic, a gcolan daona, re teachtareacht
Anghil, tri htorra a phaise agus a Chruise, godigh gloire aiseirigh; trid a
gCriosd ceuna aar Dtiarna. Amen.



Go lonuig cuna De do ghnaih aguinn.



Agus suainis sioruigh, tri htroicre De, go bfoigh anamnacha na bfioraon
dfaag a Saol so, Amen.




19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Royal Irish Academy
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services