Historical Irish Corpus
1600 - 1926

The Genealogies, Tribes and Customs of Hy-Fiachrach

Title
The Genealogies, Tribes and Customs of Hy-Fiachrach
Author(s)
Mac Firbhisigh, Dubhaltach,
Compiler/Editor
O'Donovan, John
Composition Date
1645
Publisher
(B.Á.C.: Irish Archaeological Society, l844)

Search Texts

Poetry/Prose
1600 1926




GEINELACH UA BH-FIACHRACH.
SIOl Fhiachrach, mic Eathach Muighmheadhóin, .i. Ui Fiachrach
Muaidhe, (i d-tamaid-ne aniu, 1666,) Ui Amhalgaidh
Iorruis, Fir Cheara, Ui Fiachrach Aidhne, d'á n-goirthear
anois Ceneal Guaire, Ceneal Aodha na h-Echtghe, Coill
Ua bh-Fiachrach, maille le tiribh eile nach ainmnighthear
do Ibh Fhiachrach aniu.


L. 4


Coig mec Fiachrach, mec Eathach Muighmheadhoín, .i. Earc
Cuilbhuidhe, o d-táid fir Cheara (as aire ad bheartha Earc
Cúlbhuídhe dhe, uair nír bhuídhe an t-ór ar na bhruindeadh inás
a fholt. Agus ro ba mór críoch a chloinne go rugsad clann Bhriain
i n-eric a n-athar uaidhibh). Agus Breasal, díobhadh a chlann;
agus Conaire, a quo Seachnall naomh.



Amhalgaidh, mac Fiachrach, umorro, as uaidh Uí Amhalgaidh la
Muaidh, ocus Uí Becon. Amhalgaidh, imorro, clann mhór lais,
.i. Fedhlim, Eochaidh dá mhagh, .i. Mágh Muirisge inghene
Lioghain, agus Magh Muídhe, no Muaidhe, agus Eunda, agus Conall,
agus Aongus, agus Eoghan, agus Cormac, agus Corrdubh. Ocht mec
andsin Tresi, inghine Natfraoich, .i. derbsheathair Aonghusa, mic
Nadfraoich, rígh Mumhan.



Fedhlimidh, mac Amhalgaidh, dia d-tá Ceneul Fedhlimidh la
h-Uibh Amhalgaidh, .i. Ui Ceallacháin, Ui Caithniadh, Mec
Coinín, Ui Muimhneachain,


L. 6


Meg Fhionnain, Ui Gearadhain, Ui Conbhoirne. Ceneal
Fedhlimidh sin la h-Iorrus.



Aonghus, mac Amhalgaidh, dia d-tá Cineul n-Aongusa, la
h-Uibh Amhalgaidh, .i. Ui Muireadhoigh, taoisigh an Lagáin,
agus as do chloinn Aonghusa ro bhai Diúcaill dásachtach á Síth
Budha inghene Bhuidhbh Derg; agus as do chloinn Aonghusa lucht
Dúna finne, .i. Ui Cuind, agus Meg Odhráin, agus Ui Comhdhán,
agus Ui Duibhlearga, agus Ui Bearga, agus Ui Blighe, agus Ui
Duanma, no Duanmaigh; agus as do chloinn Aonghusa Ui Radubhán
Gleanna an Cairn, .i. Radubhan, mac Muireadhoigh, mic Eathach, mic
Aonghusa, mic Amhalghaidh.



Do chloinn Aonghusa bheós Mac Conletreach, ó Lios Letreach, .i.
Culetreach, mac Aodha, mic Muireadhoigh, mic Eathach, mic Aongusa;
agus as do Ibh Muireadhoigh Ui Fhionnacain na Fionnchailmhe. As
do Ibh Muireadhoigh, umorro, ro fhagaibh Cormac naomh son
g-ceathra, agus rath n-urlabhra, agus buadh n-aileamhna, agus
son comhairle, agus ceannus síodha agus comairce la h-Uibh
Amhalgaidh; agus earradh rígh Ua n-Amhalgaidh do'n fhior bhus
deach d'Ibh Muireadhoigh.


L. 8


Eochaidh dá mhagh, mac Amhalgaidh, mac do Fiachra Fionn, ó
d-táid Uí Fhiachra Fhinn la h-Uibh Amhalgaidh, .i. Ua
Congaile o Cill achaidh duibh, agus Ui Cathusaigh o Cill achaidh
duibh bheos.



Eoghan, Cormac ocus Corrdubh, ni h-airmhithear a g-clann ma
ro fhágsad.



Eunda Crom, mac Amhalgaidh, o d-táid Ui Eunda Chruim la
h-Uibh Amhalgaidh.



Conall, mac Amhalgaidh, o d-táid Ui Conuill Daile, co n-a
g-comh-fhogus. Mec Tresi sin.



Seacht mec la h-Earca, inghen Eachach, righ Laighean, bean ele do
Amhalgaidh, .i. Feargus, Cormac Ceann-foda, Colom, Seudna,
Eochaidh, Aoldobhar, agus Emeach, ó d-táid Ui Emeacháin.
Fearghus, mac Amhalgaidh, umorro, da mhac lais, .i. Conaing, ocus
Muireadhoch, .i. righ Ua n-Amhalgaidh. Conaing, umorro, as
uadha atáid Uí Airmheadoigh, .i. lucht Chaille Conaill a tuaigh,
.i. o Thráigh Murbhaigh go Fearsaid Tresi, áit ar báitheadh
Tresi, inghean Nadfraoich, bean Amhalgaidh, mic Fiachrach. As iad
so cinneadha an Chaille, .i. Ui Derg, agus Ui Aodha Aird ó
n-Aodha, agus Ui Maoilchonaire, agus Ui Flannabhra, agus Ui
Tegha. Agus as do chloinn Conaing, mic Feargusa, Cumain Foda,
dia d-ta Ceall Cumaoin, la Caille Conaing.


L. 10


Muireadhoch, mac Fearghusa, ité a chlann, .i. triocha cheud
an Bhaic, agus Gleanda Nemhthinde, agus letriocha cheud na
Breudcha. As iad so fineadhoigh dudhchusa an Bhaic, .i.
O'Lachtna, taoisioch an da Bhac agus an Ghleanna, agus as díbh
Ui Dubhagain, agus Clann Fhirbhisigh, .i. fileadha Ua
n-Amhalghaidh agus Cloinne Fiachrach (Lachtna Mac Fhirbhisigh
ader Leabhar Balbh Shemuis Mic Fhirbi-sigh), Ui Maoilruaidh ó
Ard-achadh, agus Ui Cuimin Leasa Cuimin la Muaidh.



As iad so fineadha na Breudcha, .i. O'Tóghdha taoisioch na Breud-
cha, agus Ua Glaimín, agus Ua Luachaibh, agus Ua Gilin. As
do shiol Muireadhoigh, mic Fearghusa, Ua Learghusa la h-Iarthar
Connacht.



Clann Muirinne inghene Dubhthaigh, righ Ua Maine, mhna ele do
Amhalgaidh, .i. Cairbre, dia d-ta Tighearnan Oiridh Locha Con;
Aonghus


L. 12


Fionn mac Amhalgaidh, dia d-táid Ui Gaibhtheachan, Uí
Fhlainn, agus Ui Maoilfhiona, flaithe Calraighe Muighe h-Eleag;
Duibhion-dracht mac Amhalgaidh, ó d-taid Muintir Fothaigh,
Muintir Culachan, agus Muintir Duinncuan; Cu-coingelt mac
Amhalgaidh, ó d-tad Muintir Thomaltaigh; Conchabhar mac
Amhalgaidh, ó d-tad Muin-tir Ubain co n-a g-comhfhoigsibh.



Cormac Ceann-fada, Colom, agus Seudna, agus Aoldobhar, ní
h-oirdherc a g-clann.



Fiachra mac Amhalgaidh, ó d-taid I Beccon i Midhe.



Becon, mac Comain, mic Seanaigh, mic Aodha, mic Fiachrach,
mic Amhalgaidh, righ Chonnacht, mic Fiachrach, mic Eathach
Muighmheadhoin, righ Eirionn.



CENEUL AIRMHEADHAIGH AND SO.



Duiniondach, mac Airmeadhoigh, mic Baodain, mic Fiachrach,
mic Conaing, mic Fearghusa, mic Amhalgaid, mic Fiachrach.


L. 14


CENEUL N-EUNDA, MIC AMHALGAIDH.
Maolbrighde, mac Cnaimhghiolla, mic Tomaltaigh,
mic Reachtabhra, mic Clothra, mic Duibhlacha, mic Diarmada,
mic Tighearnain, mic Erc, mic Maine, mic Conaill, mic Eunda,
mic Amhalgaidh, mic Fiachrach.



(Reachtabra, mac Aeldobair, mic Laitcind, mic Fuilim,
mic Dima, mic Rosa, mic Feidlimig, mic Amalgaid, mic Fiachra.



Fearghus, agus Aongus, dá Mac Chonaill, mic Fionain,
mic Conaill, mic Fearadhoigh, mic Cormaic, mic Aonghusa, mic
Amhalgaidh, mic Fiachrach.



GENEALACH FEAR CEARA.



Cucothaigh, mac Maonaigh Cheara, mic Dunchadha, mic Floinn
Ródhba, mic Maoildúin, mic Failbhe, mic Maoilumha, mic Fearadhoigh,
mic Rosa Doimthigh, mic Maine Muinbhric, mic Erc Culbhuidhe, mic
Fiachrach Foltsnathaigh, mic Eathach Muighmheadhoin.


L. 16


Dondcathaig, mac Mailumai, mic Fearadaig, mic Rosa
Doimdigiu, mic Maine Muinbricc, mic Eirc Culbuidi.



Cuig mec las an Coincothaigh sin, .i. Tighearnach, ó d-táid Ui
Tighearnaigh, .i. Riogha Ceara; Uathmharán, ó d-táid Ui
Uathmha-ráin; Niall, a quo Mec Nell; Uada, ó d-táid Ui
Uadach; agus Faghartach, ó d-táid Ui Faghartaigh, amhail aspert:




Cuigear mac fa mór soghan,
Niall, is Uada, is Uathmharan,
Faghartach ro bhris beárnaigh,
Lámh thabhartach Tighearnaigh.




Cuan, ó d-táid Clann Cuain, mac Eachach, mic Floinn,
mic Fearadhaigh, mic Rosa Doimthigh, mic Maine Muinbric,
mic Erc Culbuidhe.



SIOL DATHI SIOSANA.



Dathi, mac Fiachrach, righ Ereann, Alban, Breatan, agus go
Sliabh n-Ealpa, uair as é do ghabh tarés Nell an righe; .uii.
m-bliadhna fichead do irighe n-Ereann.


L. 18


Ité and so na catha do chuir ag cosnamh Eriond i n-diaigh
Nell, mic Eathach, .i. cath Atha Talmaide, cath Bodaighe,
cath Ratha Crua-chon, cath Muighe h-Ailbhe, agus catha iomdha i
n-Albain, agus Cath Muighe Circain, agus Cath Sratha.



Luid Dathi iar sin go bh-fearaibh Ereann les dar muir n-Icht
dochum Leatha go m-baoi ag Slebh Ealpa do dhioghail Nell
Naoi-ghiallaigh. Asi sin aimsir ro ghabhasdair Formenius (no
Parme-nius) ri Traigia a Sliabh Ealpa ar d-toidheacht do ar
techead a righe agus ar ghrádh Dé go ricce Sliabh Ealpa i
n-ailithre. do rineadh les tor cathrach, agus seasga traighid a
airde, do fhódaibh ocus do chlochaibh, agus aon troighid deug uadh-
som go soillse, agus ro


L. 20


bhaoi siomh i meadhon an tuir, agus ni fhaiceadh leus grene na
soillsi and.



Tainig tra Dathi gus an tor. As de ad bheartha Dathi fris, .i. ar
dhaithe a ghabhaltais agus a lamhaigh, uair dá m-beth cead ag a
dhiubhragad ro ainceadh orra é, ar dhaithe a lamhuigh, conad uime sin
ro lean Dathi fair, agus Feradhach a ainm ac dul soir do, agus toir
ro baisdedh Daithi fair. O do chondcattur muintir an righ an tor
uadhibh, tangadar dia thoghail, agus ro sgaoilsiod é, agus ró airg-
siod. Agus ro airigh Formenius an gaoth chuige, do thogbhasdair Dia
in n-dluimh teneadh go n-deachaidh mile cemionn o'n tor fódbhuigh do
righne, agus ro ghuideasdair do'n righ, do Dhathi, co ná bia a
fhlaitheas ni budh sia ina sin; agus ro ghuidheasdair Dia fos co ná
budh oirdherc a leacht ná a lighe. Ni raibhe tra iarom do shaoghal
ag an righ Dathi, acht airead so bas ag taithmheach an tuir, an tan
tainig saighead ghealáin do nimh chuige go bh-fuair bás obann, aon
uaire dhe.


L. 22


Mur do chonncadar fir Ereann sin, do chuirsiod Sbongc re
lasadh i m-beol an righ, ionnus go saoilfeadh gach aon go m-beth
'n-a bheathaidh, agus gur ob í a anáil do bheth ag teacht tar a
bheul. A derid eóluigh gur ob í an saighead sin d'ar marbadh
Niall Naoi-ghiallaigh, do dheónaigh Dia do Formenius do chur,
'n a fhiotbhaic, gur ob di do marbadh Dathi.



Do chuaidh dna Formenius mile cémend o'n t-Sliabh sin síos,
conadh and ro an i n-áitreph oile.



Gabhas tra Amhalgaidh, mac Dathi, ceandus fear n-Ereann, agus
adnaid a athair les ar iomchar, gur ro bhris naoi g-catha ris for
muir, agus dech g-catha for thír, agus sé marbh, amhuil do thaispen-
dis a mhuintir fen corp an righ, ro muigheadh rómpa fór na sluaghaibh
teagmhadh riu. Até and so anmana na g-cath ro meabhuidh roimhe,
.i. cath Corpair, cath Cinge, no cath Cime, cath Coloim, cath
Faile, cath Miscail, cath Lunduinn, cath Coirte, cath Moile,
cath Grenius,


L. 24


agus cath Fermir. Is iad sin tra na catha ro muidhsiottar ré
Dathi tre n-a chorp do thaispeunadh do na sluaghaibh agus sé
marbh. Tugadh trá corp Dhathi go h-Erinn, go ro h-adhnaiceadh
é i Releg na Riogh i g-Cruachain, i bhfail a rabhattar
rioghraidh shil Eremhóin do urmhóir. Marbh, umorro, Amhalgaidh,
mac Dathi, is na Desibh Breagh, do ghaoibh cró na n-árd-ghon
fuair is na cathaibh sin. Conadh i m-Breaghaibh, no i m-Breagh-
mhaigh, atáid a chlann agus a cheneul, .i. Ceneul m-Beccon.



Dunghal, Flannghus, Tuathal, agus Tomaltach, as iad sin an
ceathrar d'a aos gradha tug leo corp an righ Dathi. (Tugadh corp
Dhathi go Cruachain, gur h-adhnaiceadh e i Relg na Riogh i
g-Cruach-ain, i bh-fail a rabhadar riograidh Síol Ereamhoin
do urmhór, ait a bh-fuil gus aniu an chairrthe dhearg mur liag
os a lighe 'n-a leacht, laimh re Raith Cruachan gus anosa 1666).
Go bh-fuil for lár Aonaigh na Cruachna, amhail ro fhoillsigh
Torna Egeas ag dearbhadh adlaice rioghraidhe shil Ereamhóin
d'fhearaibh Erend:



Celis (ar) cach a Chruacha chroidhearg, caoimh-righ Erend,
Dathi, mac Fiachrach fial-ri ar muir, ar tir, teasgusttar cach cora
righ iath ro ort; ar cach ni cel. Celis etc.



Do Thorna Egeas do foillsigheadh sin tre fisigheacht ar g-cur


L. 26


ailgheasa d'fhearaibh Ereand fair, im a fhios c'áit ar
h-adhnaiceadh Dathi, mac Fiachrach, ri Ereand. Cona ann do righne
Torna Egeas an rithlearg sa aga dhearbhadh sin, agus ro chan na
rannu sa:




Ata fud-sa ri fionn bh-fear bh-Fáil,
Dathi, mac Fiachrach, fear graidh,
A Chruacha, ro chelis sin
Ar Ghalluibh, ar Ghaoidhealuibh.
Ata fud Dungalach dian,
Tug na gell tar muir aniar,
Ata fud, foillsigh a n-dath,
Cond, Tuathal, is Tomaltach.
Tri mec Eathach Fedhligh find,
Ataid ad mhúr, mar mhaoidhim,
Atá Eochaidh Aireamh faon
Ar na mharbhadh do mhor-Mhaol.
Ata Eochaidh Fedhleach flaith
Fúd, agus Derbhre dhreach-mhaith,


L. 28


Agus Clothra, ni cem aisg,
Agus Meadhbh, agus Muireasg.
Ere, Fodhla, agus Banbha,
Tri h-óg-mhna ailne, amhra,
Ataid i g-Cruachain na g-clann,
Tri rioghna Thuath De Danann.
Tri mec Cearmada a Sith Truim,
Agus Lúghaidh a Liatruim,
Cland Aodha, mic an Daghdha,
Agus Midhir mór-chalma.
Ata fód lig na luidhe
Cobhthach Caol is Ugoine,
Agus Badhbhchadh, rem go rath,
Brathair do Ugoine uallach.
Cland Fedhlimid Rechtmhair ráin,


L. 30


Is cland Chuind is in g-comhdail,
Acht Art is Cormac na g-cath;
Dearbh gur chelis a Chruacha.
An naomh, ar thoghail a mhúir,
A dubhairt fris i n-a rúin,
A lighe an laoich-si ana
Na badh oirdherc a Chruacha.
Ata.


L. 32



Dathi, umorro, cethre mec fichead aige, .i. Oilioll Molt,
Ri Ereann, agus Alban, fear do thabhaigh an Bhoromha fa thrí
gan chat; agus Fiachra Ealgach, ó d-taid Ui Fiachrach Muaidhe,
agus il-cheneula ele; Eochaidh Breac ó d-táid Ui Eachuidh
Muaidhe agus Ui Fhiach-rach Aidhne; agus Eochaid meand, agus
Fiachra mac Dathi as é ro baoi i n-gellsine ag Niall
Naoighiallach, agus as uadha Ui Fhiacha, no Fhiachrach, Cuile
Fabhair, i Midhe. Earc, Corc, Onbecc, Beccon, Mac Uais,
Aongus Lamh-fhada, Cathal, Faolchu, o d-taid Ui Faolcon;
Dunghal, Conrach, Neasa, Amhalgaidh mac Dathi, ó d-tád
Cineul m-Beccon, i m-Breaghaibh bheos, no i m-Breaghmhuigh.
(Berther bheos genelach Cloinne Firbhisigh gus an Amhalgaidh sin).
Blachadh, no Bladhchadh, Cugamhna, ó d-taid Mec Congamhna, la
Cineul Fechin; agus Aodh ó d-taid Ui Aodha la boirind.



Oilioll Molt, mac Dathi, mac doisen Ceallach, athair Eoghain
Beul, agus Oilealla Ionbhanda, dá righ Chonnacht.



Eoghan Beul, umorro, da mhac lais, .i. Ceallach, ar a
n-dearnadh an martra mór, .i. a cheathra comhdhaltadha fén dh'a
mharbhadh a fill i


L. 34


n-Ard an Fhenneadha, tré furáil Ghuaire, mhic Colmain, tre
fhormad im cheann na righe, agus Cuchoingelt, mac Eoghain, an mac
ele, as é ros marbh comhdhaltadha Ceallaigh, trés an fhionghail,
.i.Maolcróin, Maolseanaigh, Maoldalua, agus Mac (no Maol)
Deoruidh. No, as é a riaghadh do ronadh ag Sal Srotha derg, fris
a n-abarthar Muaidh, agus as uadhaibh atá Ard na riagh ar an
tuluigh ós Muaidh, agus Ard na Maol ainm na tulcha, i n-ar
h-adh-laiceadh iad, leath thall do'n t-sruith.



CLAND EOCHAIDH BHRIC, MIC DATHI, AND SO SIS.



Eochaidh Breac, mac Dathi, cethre mec les, .i. Laoghaire, Brethe,
Ailgile, agus Eoghan Aidhne.



Brethe, mac Eachach Bric, clann lais, .i. Muolfaithche, ó d-táid
Uí Maoilaichen; Brodubh, ó d-táid Uí Broduibh; Breanaind ó
d-táid Uí Maoilbhrenuinn, agus Ui Chreachain. As do chloinn
Breunuind, mhic Brethe, na tri Ui Suanaigh, .i. Fidhmuine,
Fiodhairle, agus Fidh-gusa, no Fiodghus, tri mec


L. 36


Fiodhbhadoigh, mic Conduiligh, mic Comain, mic Suanaigh,
mic Creachain Muaidhe, mic Bruidhe, mic Brenuinn, mic Brethe,
mic Eachach Bric, mic Dathi, righ Ereann.



Fearamhla, ingean Dioma Duibh, mic Diarmada, mic Seanaigh,
mic Laoghaire, mic Eachach Bric, mic Dathi, mathair na d-trí Ua
Suanaigh. Agus as í máthair Aodhain Chluana Eochaille, 'sa
Chorann, agus as í mathair Dichlethe Uí Thriallaigh sa
h-áitrebh fil i g-crích Ciarraighe Luachra, agus as í mathair
Colmain, mic Eathach, fil i Seanbhothach, i n-Ibh Censioluigh.
Conidh iad sin naoimh Ua n-Eath-ach Muaidhe. Ar shliocht Eachach
Bhric, mhic Dathi, atá Colman agus Aodhan. Naoimh imorro
sil Eachach Bric, .i. Colman, mac Duach, ó d-tá Ceall Mhic
Duach, mic Ainmireach, mic Conaill, mic Cobhthaigh, mic Goibhnenn,
mic Conaill, mic Eoghain Aidhne, mic Eachach Bric, mic Dathi.



Agus na tri Ui Suanaigh ate and so a n-gabhála, .i. Fidhmuine i
Rathuin, Fidhairle i g-Cionn t-Sáile, agus Fíodhgus i
n-Glas-charruig.


L. 38


As e umorro Dichlethe Ua Triallaigh, d'á n-goirthear
Triallach, ro euloidh ó Thir Amhalgaidh go Dísiort Ui Triallaigh,
ar bhrú Casáin Ciarraighe; agus as air do ronadh an mhiorbhuile
mhór; dia raibhe ag triall imthechta ó mhacaibha mháthar for eachtra
d'iarraidh in Chomhdheadh, gur ghabhadar é, agus gur
chuibhrighsiod ag cor glais iaroinn edir a cheann agus a chosa,
agus do cuireadh eochair an ghlais is in fhairrge. Agus gabhas
bradán an eochair ina bheol, gur shluig í. Eulais Triallach for an
eachtra i g-curach gan chodhail, .i. gan chroicionn, ar an
fhairrghe timchioll Ereann siar, agus an glas edir a cheann agus a
chosa, go ráinig ar bhru Ciarraighe Luachra, agus bradan na
h-eochrach i g-coimhdeacht an chlerigh, gur ghabh port (tre
fhurtacht n-De), i n-Disiort Ui Triallaigh, ar bhrú Casáin
Ciarraighe, co na fedadar a bhráithrecha ná a chineadh ca leath do
chuaidh.



Do chuaidh iaram Ua Suanaigh agus Aodhan do iarraidh mhic a
mathar, uair nír fheadadar a dhiol na a dhiach, go bh-fuairsiod
é ag an Disiort, agus a ghlas fair, edir a cheann agus a chosa,
agus se d'á dhichlet ar na clerchib bhádar d'a iarraidh. Nir
chian dóibh ann go bh-facattar Iasgaire cuca, .i. fear na
h-aitrebhe, agus fiadhaighis rias na clerchib, agus do rona
umhaloid doibh, uair do aithin gur do


L. 40


mhuintir De dóibh, agus gur ob ag iarraidh an naoimh baoi sa
n-glas báttur for an eachtra san, agus adbert Triallach na
cléirigh do riarughadh go maith, uair dleaghaid aigidh a riar. Ted
iarum an t-iasgaire do chur a lín dóibh, go n-debert Ua Suanaigh
ris, do gheabhtha lán do lín, .i. bradán gacha moguill ad líon, agus
ná tug leat acht ár n-daíthin, .i. bradán gach fir. Do rine an
t-iasgaire amhlaidh, agus do rad bradán do gach cléreach díobh, agus
fríth an eochair an indibh an bhradáin tug do Thriallach, gur
h-osgladh an glas di; agus atá an cuibhrioch san 'n a mhiond
mhiorbhaileach, agus Glasan Ua Triallaigh a chomhainm.



As aire raitear Diclethe Ua Triallaigh, .i. ar an g-cleth do rona
ar fén ag eulódh ó a bhráithribh, agus i d-tigh an iasgaire. As aire
a dearar Triallach fris, ó'n triall do rona ar fairrge do aimhdheóin
a bhráithreach.



Ailghile, mac Eachach Bric, dia d-táid Muintir Ailgheanain, no
Ailghile, agus dia m-baoi an fáidh oirdherc, .i. Cu-temhin mac
Ail-ghile.



Cuboirne, umorro, an cuigead mac Eathach Bric, as uada, sidhe
atáid Muintir Mochain Chille h-Athracht, .i. maoir na Croisi
Athracht.


L. 42


GENEALACH UA MOCHAIN.
Greagoir Aird-easpoc Thuama, mac Siomoin, mic Niacóil,
mic Domhnuill, mic Donnchaidh, mic Muircheartaigh, mic Muireadhaigh,
mic Find, mic Meanman, mic Donnchuidh, mic Aitheasaigh, mic
Muircheartaigh, mic Murchuidh, mic Mochan a quo Ui Mochain, mic
Aonghusa, mic Treasuigh, mic Tighearhaigh, mic Taidhg, mic Ailgeanaigh,
mic Concabhair, mic Floinn, mic Cathail, mic Con-boirne, mic Eachach
Bric, mic Dathi, righ Ereann.



No gomadh mac d'Eoghan Aidhne, mac Eochaidh Bric, Cuboirne,
ó d-táid Ui Mochan; agus as fíor sin.



Cland Laoghaire, mic Eachach Bric, .i. Muintir Muirean Gle-
anna Maoilduin la h-Eidhnigh, agus Muintir Muirean ele la
h-Umhall, agus as aon aicme iad araon iar n-gaol genealaigh, .i.


L. 44


Maoldúin, mac Muiren, a quo Ui Muiren i n-Umhall,
mic Diarmada, mic Seanaigh, mic Laoghaire, mic Eachach Bric, Agus
Maol-Brighde, mac Muiren, mic Maoildúin, o ráitear Gleann Maoildúin,
mic Criomhtainn, mic Dioma, mic Diarmada, mic Seanaigh, mic Laoghaire,
mic Eachach Bric.



Cuimin, mac Dioma, mic Diarmada, mic Seanaigh, mic Laoghaire, etc.



Asa shíol fil i g-Cill Cuimin, .i. Uí Cuimin; agus ni h-é
an Cuimin sin ros beannaigh an baile ar tús, acht



Cuimin Foda, mac Conaing (no Conaill), mic Fearghusa,
mic Amhalgaidh, mic Fiachrach.



An tan ro h-adhnacht Cuimin, mac Dioma, as ann ro h-adhnai-
ceadh is in Ulaidh mhóir fó chosaibh Ui Suanaigh, agus is iad a
shíol fil is in Cill o sin anuas.


L. 46


Ua Dorchaidhe, agus Ua Goirmiallaigh (dá thaoisioch Part-
raighe), do chloinn Laóghaire, mic Eachach Bric, no Muaidhe. Ad
iomdha na Partraighe. Fech Sliocht Bhriain, mhic Eathach
Muighmeadh-oin, tuille díobh.



O Dorchaidhe taoisioch Partraighe, mar ad bert Mac Fisbisigh
(Giolla Iosa Mór), in bhliadhaim si do aois Chriosd 1417. Fech
leathanach ród.



Maith do chosain fonn na bh-fear
O Dorchaidhe as árd aigneadh,
Críoch Partraighe na g-call g-cuir,
Le crann alt-bhuidhe i n-iomghuin.




Dorchaidhe, mac Dluthaigh, mic Dioma Cróin, mic Diarmada,
mic Seanaigh, mic Laogaire, mic Eochnidh Bric, mic Dathi.



UI DORCHAIDHE GAILLMHE.



Seamus Riabhach, agus Dominig, mec Nioclais, mic Seamuis
Riabhaigh, mic Nioclais, mic Conchabair, mic Pádraig, mic Tomais,
mic Bhaiter Riabhaigh, an ched fhear d'Ib Dorchaidhe táinig go
Gaillimh, do rér luchta Gaill-mhe fén.


L. 48


Mairtin, mac Risderd, mic Mairtín, mic Seamuis Riabhaigh,
mic Niocolais.



Maitiu, mac Seamuis Oig, mic Seamuis Riabhaigh.




L. 50


Proinsias, mac Antóin, mic Seamuis Riabhaigh.



Aindriu agus Padraig an fear dlighidh, dhá mhac ele d'on
t-Seumus Riabhach as sine.



Laoghaire béos dno, as dia chloinn Uibh Eachach Muaidhe co n-a
g-comhfhoigsibh, agus Ui Maoilfhaghmhair, comharbadha Cille
h-Ealaidh, i d-Tir, no i n-Ibh Eachach Muaidhe, dia m-bádar na
seacht n-easpoig naomhtha, Mo-Cele Ua Maoilfhaghmhair, dia
d-táid Mec Cele Cille h-Ealaidh, agus ro ba díobh fós Aongus
Easpoc, Muireadhoch Eas-poc, Aodh Easpoc, Ainmtheach Easpoc,
Maolán Easpoc, agus Flann, .i. an Fear léigheinn, .i. Easpoc
diadha do Chloinn Chéle. As do chloinn Laoghaire, i n-Ibh
Eathach Muaidhe, Ui Criaidhchen, Ui Leanáin agus Ui Flaitile, no
Laitile.



Críoch Ua n-Eachach Muaidhe, .i. ó Ros Serce go Fiondchaluim,
agus go Fearsaid Tresi. As aire ad bearar Ros Serce ris, .i.
Serc, inghean Cairbre, mic Amhalgaidh, do bheannaigh an baile, agus
an


L. 52


ros a tá ag bun na Muaidhe. Ban-naomh miorbhuileach an
t-Searc sin, agus as di do rineadh an regleus, agus an duirtheach
fil ag an ros (no is in ros), soin, i Roserc.



CLAND EOGHAIN AIDHNE, MIC EACHACH BRIC.



Eoghan Aidhne, mac Eachach Bric, mic Dathi, as aire a dearthaoi
Eoghan Aidhne fris, uair as in Aidhne ro h-oileadh é ag Oguibh
Beathra, an treas chineul ro baoi in Aidhne, uair tri cineula ro
bhadhar in Aidhne re n-Uibh Fhiachrach, .i. Ciarraighe, Oga
Beathra, agus Tradraighe Dubsois, agus Caonraighe Aird Aidhne.
Oig Beathra, umorro, á Crich Ealla do lodar, agus do shíol
Eoghan Taidhligh iad, agus ro ghabh-sad tuaisgeart Aidhne, agus
as iad ro n-alt Eoghan Aidhne, mac Eachach Bric, agus as de ba
h-Eoghan Aidhne. Oig Beathra bheos ro n-alt Eoghan Beul,
mac Ceallaigh, mic Oiliolla Muilt, mic Dathi, agus as iad fa ceud
oireacht do ag gabháil righe Condacht. Tradraighe dno as do
chloinn Geanainn, mic Deala dóibh. Caonraige dno do chlannaib
Cuind dóibh. Eoghan


L. 54


Aidhne umorro dalta na n-aicmeadha soin, agus Oga m-Beathra
(mar a dubhramar), do chosain críoch Aidhne do fén agus d'a
chloinn 'n-a dhiaigh.



Eoghan Aidhne cethre mec les, .i. Conall, Cormac, Seudna, agus
Seachnusach, .i. Ceanngamhna, agus as ris a dearthaoi Seanach
Ceann-gamhna, agus as uadha Ceneul Cindgamhna, .i. Ui
Duibhghiolla taoisigh Cinéil Cinngamhna, agus as do Cineul
Cindgamhna Sarnait, inghean Aodha Gabhal-fhada, mac Seanaigh, mic
Eoghain Aidhne, mic Eachach Bric.



Conall, mac Eóghain Aidhne, as uadha Ceneul n-Guaire, .i.



Aodh agus colman dha mhac Cobhthaigh, mic Goibhnenn,
mic Conaill, mic Eoghain Aidhne, mic Eachadha Bric, mic Dathi,
righ Ereann.



Aodh, mac Cóbhthaigh umorro, as uadha Ceneul Aodha, .i. O'Seach-
nasuigh, agus O'Cathail, dá righ Ceneoil Aodha. Colmán as uadha
Cenel n-Guaire.



Seudna, mac Eoghain Aidhne, as i a chland, .i. Ceneul Seudna.
Cormac mac Eoghain, as uadha Ceneul Cearnaigh.


L. 56


Cethearnach, mac Cuaiche, dia d-tá Ceneul Cuaiche, mac
Criomh-thainn Caoin, mic Eoghain Fhuiligh, mic Aodha gabhal-fhada.



UA CATHAIL, LA CENEUL AODHA.



Cathal, mac Ogain, mic Bracain, mic Cionaotha, mic Torpa,
mic Conchabhair, mic Comusgaigh, mic Bece, mic Aodha,
mic Cobhthaigh, mic Goibhnen, mic Conaill, mic Eogain Aidhne.



Cian, mac Conchabair, mic Ubain, mic Ogain, mic Bruachain,
no Bracain, mic Cinaotha.



GENEALACH UI SHEACHNUSAIGH.



Sir Diarmaid (mhaireas anois, 1666), mac Sir Ruaidhrigh,
.i. Giolla dubh O'Seachnusaigh d'an dear-bhráithre Dathi agus
Uilliam, mec Diarmada O'Seachnusaigh, mic an Ghiolla duibh,
mic Diarmada, mic Uilliam, mic Seaain, mic Eoghain,
mic Uilliam, mic Giolla na naomh, mic Ruaidhrigh, mic Giolla na naomh,
mic Raghnaill, mic Sealbhaigh, no Gailbhighe, mic Seachnasaigh,
ó bh-fuilid Ui Seachnasaigh, mic Donnchaidh,


L. 58


mic Conmaighne (no Conmuighe),
mic Fearghaile,
mic Maoilciarain,
mic Caisine, no Cais,
mic Murgaile,
mic Maoiltuile,
mic Simile (no Sioghmuile, no
Sioghmuine, no Siothmuine),
mic Noibile (no Nocbano Ogba),
mic Cana (no Eagna no Aghna),
mic Nadseudna,
mic Garbhain (no Gabhrain),
mic Soghain (no Tobain no To-
baigh, no Toghbha),
mic Branain (no Bronain),
mic Broin, no Briain Ledherg,
mic Murchaidh,
mic Aodha,
mic Artghail,
mic Guaire Aidhne,
mic Colmain,
mic Cobhthaigh,
mic Goibhnenn,
mic Conaill,
mic Eoghain Aidhne,
mic Eochach Bric,
mic Dathi, righ Ereann,
mic Fiachrach,
mic Eochadha Muighmeadoin, righ
Ereann.



GENEALACH MUINTIRE SGANDLAIN.



Eoghan,
mac Airt Buidhe,
mic Briain Gairbh,
mic Maghnusa,
mic Conchabhair,
mic Muirgheasa,
mic Taidhg,
mic Aodha,
mic Toirdhealbhaigh,
mic Aodha,
mic Conchabhair,


L. 60


mic Giolla na n-each,
mic Aodha,
mic Sgandlain Oig,
mic Ceallaigh,
mic Giolla Bearuigh,
mic Domhnaill,
mic Aodha,
mic Sgandlain,
mic Fearghail,
mic Maoilciarain,
mic Caisine,
mic Muirgile,
mic Maoiltuile,
mic Timile,
mic Noibile ut supra.



Tri mec Seanaigh Cinngamhna, .i. Aodh Gabhal-fhada, agus Aodh
Baillderg, agus Fearadhach, ó d-táid na taisigh, .i. Ui
Duibhghiolla co n-a bh-fineadhaibh, dá'r labhras beagan ceana
roimhe so.



(Guairi, mac Colmain, mic Cobthaig, mic Goibnend, mic Conaill,
mic Eogain Aigni, mic Eachach Bric, mic Dathi, tri meic lais, .i.
Artgal, agus Aed, agus Nar. Mac do'n Aed sin Fergal; da


L. 62


mhac la Fergal, .i. Cormac, agus Enda, a quo Cinel Enda.
Dibaid Cormac acht aen ingen, .i. Rignach, máthair Colmain, mic
Duach, ó tá Ceall meic Duach.



Nár, mac Guairi, sindser cloinni Guaire, a quo Cinel Guaire;
Ar a uaisli sin ainmnigther uad Cinel n-Guairi seach na macaib
ele, .i. Aed agus Arthgal. En mac la Nár, .i. Cobthach; mac
do'n Chobthach sin Flann, a quo Cinel n-Guaire. O'Magna
taisich Chinel n-Guairi agus Chaenraidi, cor gab Mac Gilla
Cheallaig h-í iardain, iar n-dith a dutchais. O'Duibgilla
taisech Cinel Chindgamna. Mac Gilla Cheallaig taisech Cinel
n-Guaire; O Cathan taisech Cinel Ianna agus is d'á dúthchusachaib
ó Mochan agus ó h-oirechtaig agus h-i Marcachan. Cinel Aeda
meic Guairi ann sin.



Mag Fhiachra taisech Oigi Bethra, agus a duchusaig ó Caem-agan,
agus ó Dubagan, agus Meg Fhlannagan).



Maolfabhaill dha mhac lais, .i. Cugaola agus Maolchulaird
athair Giolla na naomh agus Flaithbheartuigh, athar Giolla Iosa,
Con-ghaola (o d-taid Mec Congaola) Muireadhoigh agus Ghiolla
Fhursa.



Giolla na naomh, mac Congaola aon mhac lais, .i. Aod, atair
Ghiolla na naomh agus Ghiolla Cheallaigh athar Aodha (risi
raiti


L. 64


Maol na m-bó) Ghiolla na naomh agus Chonghaola. Maol na
m-bó aon mhac les, .i. Aodh.



GENEALACH UI EDHIN.



Eoghan, agus Muircheartach, dha
mac Donnchuidh,
mic Aodha,
mic Eoghain,
mic Giolla na naomh,
mic Giolla Ceallaigh,
mic Aodha,
mic Giolla na naomh na foghla,
mic Congaola,
mic Maoilfabhuill,
mic Floinn,
mic Edhin,
mic Clerigh,
mic Ceudadhoigh,
mic Cumasgaigh,
mic Cathmhogha,
mic Torpa,
mic Fearghaile,
mic Artghaile,
mic Guaire Aidhne.



Aodh Buidhe,
mac Muircheartaigh,
mic Donnchuidh,
mic Aodha,
mic Eoghain, etc.



O'N LAIGHDIAGAN.



Eoghan,
mac Aodha Buidhe,
mic Aodha
mic Eogain,
mic Emoinn


L. 66


mic Floinn,
mic Concabhair,
mic Briain,
mic Aodha Buidhe.



Concabhar Cron,
mac Floinn,
mic Conchabhair Chroin tanaisde Ui Edhin.



Eoghan Mantach,
mac Toirdhealbhaig,
mic Eoghain,
mic Emoinn,
mic Floinn,
mic Conchabhair,
mic Briain,
mic Aodha Buidhe.



Eumonn, airchinneach Chille Mhec Duach,
mac Ruaidhri,
mic Eóghain,
mic Ruaidhri,
mic Floinn,
mic Conchabhair,
mic Briain,
mic Aodha Buidhe reamhraite.



DUN EOGHAIN.



Aodh Meirgeach,
mac Briain,
mic Aodha Buidhe,
mic Briain na caoraoigheachta,
mic Aodha Buidhe,
mic Floinn.



A DUN GUAIRE.



Aodh Buidhe,
mac Floinn,
mic Floinn,
mic Floinn Buidhe.


L. 68


O'N LUACHARNUIGH.



Gearalt agus Brian, dá
mac Floinn,
mic Conchabhair,
mic Briain na Caoraoigheachta,
mic Aodha Buidhe,
mic Floinn.



GENEALACH MEC GIOLLA CHEALLAIGH.



Giolla Cheallaigh,
mac Comaltáin, a quo Uí Co-
maltáin,
mic Maoilchuláird,
mic Maoilfabhaill,
mic Floinn,
mic Edhin, ó d-tád Ui Edhin,
mic Clérigh, a quo Ui Clérigh,
mic Ceudaghaigh, a quo Ui Ceu-
daghaigh,
mic Cumasgaigh,
mic Cathmhogha, a quo Ui Cath-
mogha,
mic Torpa, etc.



GENEALACH MEIC GIOLLA CHEALLAIGH.



Giolla na naomh,
mac Giolla Cheallaigh,
mic Aedha,
mic Conchobair,
mic Floinn,


L. 70


mic Giolla na naomh,
mic Congaela,
mic Giolla Cheallaigh, ó raitear
an slondadh,
mic Comaltain,
mic Floinn, .i. Maelcearard,
mic Maoilfabhaill,
mic Clerigh ó tát Uí Cleirigh,
mic Cedadhaigh,
mic Cumusgaigh,
mic Cathmagha,
mic Torptha,
mic Fearghaile,
mic Artgaile,
mic Guaire Aidhne.



Flann,
mac Lonáin,
mic Connmaigh,
mic Caithniadh,
mic Aodha,
mic Torpa,
mic Feargaile,
mic Artgaile,
mic Gaire Aidhne.



Artgal,
mac Flaithniadh,
mic Fearghail,
mic Artgail,
mic Guaire Aidhne.



O ros fortamhlaigh tra gabháltus Gall (.i. Búrcaigh do shíol
Uilliam quonquer), for an sliocht sin Eachdhach Bric, mic Dathi,


L. 72


mic Fiachrach, ro fodhlaid, agus ro h-eisreidhit araill diobh ind
aile chríochaibh, .i. Mac Giolla Cheallaigh co h-Iorrus Iarthair,
agus drong d'Uibh Cléirigh h-i Tír Amhalgadha mic Fiachrach, agus
dream aile do'n Mhumhain, co ron aithtreabhsat h-i comhfhogus
Chille Caindigh, agus aroile dhióbh go Breifne Ui Raghallaigh, dia
n-garar Clann Cléirigh. Do taot dno, iar d-trioll, fear eagnaidh
do Uibh Cléirigh á Tir Amhalgaidh mhic Fiachrach go Cenel
g-Conaill


L. 74


mhic Neill, Corpmac mac Diarmada Ui Cléirigh a chom-ainm,
agus ba saoi foircthe is in dá dhligheadh, .i. ciuil agus canóin. Ro
carsat


L. 76


manaigh agus sruithe mainistre S. Bearnard, dia n-garar Mainis-
tir Easa Ruaidh, eisidhe ar a chaomhairilleadh, agus ar a deigh-bhésaiph,
ar a eagna, agus ar a inntlecht, agus ros fochtsat i n-a n-aontaidh
fri ré. Ba h-óg aoidheadhach an ionbhaidh sin eisiomh. Ua Sgingin
ba h-ollamh seanchusa do thighearna Ceneoil Conaill, .i, d'Ua
Domh-naill athaidh imchian rias an tan sin, agus á h-Ard Charna,
a Muigh Luirg an Daghdha, dus fánaicc cétus go Cenel Conaill.
Niall Garbh, mac Aedha, mic Domhnaill Oig ba tighearna for an
g-crích an tan do n-ánaic an Corbmac at rubramor, agus ba h-é
Ua Sgingin, .i. Matha, ba h-ollamh do'n Níall remhraite is in ionamm
sin, agus ni ro mhair do chloind ag Ua Sgingin ina beos dia chenel is
in crich cen motha aein inghean cuchtach ro baoi lais, agus ro
neanaisc do seitig fris in ti Corbmac, agus ba seadh ro chuindigh
i n-a tinnscra, cécib fearscal no geinfidhe uaidhibh diblinibh do chor
fri tescclim, agus fri foghloim seanchusa, ó ro scaich, agus ó ro
diobhdait an cenél dia m-baoisiomh is in g-crích, acht madh eisiomh,
agus an aoin inghean ro earnaidhm frisiomh do'n chur sin. do rin-
gheall somh n-dó in ro cuindigh fair, agus ro comaill eigin. Ro
geanair mac ó'n Corpmac sin, agus ó ingin Ui Sgingín, Giolla
Bríghde a chomainm, agus ba h-i foraithmeat, agus h-i g-cuimhne
Ghiolla Bríghde Uí Sgingin, dearbhrathair a mháthar (adhbhar ollamhan


L. 78


Cenel Conaill, at báth rías an tan sin, an bliadhain si d'aois ar
d-Tighearna, 1382) do radadh an anmain as Giolla Brighde for
an mac sin. Mac do'n Giolla Brighde sin Ua Cleirigh Giolla
riabhach, Mac do Ghiolla riabhach Diarmait na d-trí sgol, .i.
scol fri leigheann, scol fri seanchus agus scol fri dán. As do rad
O'Domhnaill, Niall, mac Toirrdhealbhaigh an fhíona, an fearonn dia
n-garar an Chraoibheach, agus ro baoi a áitreabh agus a ionatacht
athaidh is in bh-fearonn sin, la taobh na bh-fearonn n-aile do radsat
a shinnsir siom d'Ua Sgingin feacht riam, o rop adhma som is in
ealadhain ro padh toich do, .i. h-i seanchus. Mac do Dhiarmaitt
na d-tri sgol Tadhg Camm, ag a m-baoi an triur mac oirrdherc,
Tuathal, Giolla riabhach, agus Diarmaitt; as leo-sidhe do ronadh
na tighe cloch i g-Cill Barrainn, dóigh ba h-iadsidhe co n-a sinn-
searaibh roptar fondúire h-i g-Cill Barrainn ó aimsir an
Corbmaic


L. 80


at rubramar tanac cétus co Cenel Conaill; agus as iad fós as
fonduire h-i Ceathramhain na Cuchtrach, agus h-i g-Ceathramhain
an tighe cloiche d'fearonn mainistre Eassa Ruaidh. Ro badh leó
dan ó Ua n-Domhnaill ceathraimhe Cille Domhnaigh, agus ceathraimhe
Chuile remuir, agus ceathroimhe Droma an chroinn, for Muigh Ene.



Clann Tuathail, mic Taidhg Caimm, mic Diarmata na d-tri
scol, .i. Tadhg Camm, Giolla Riabhach, Mathghamhain, Uilliam.
Tadg Camm diobhaigh, acht aoin inghean for fhágaibh, .i. Síle.
Giolla riabhach, an dara mac Tuathail, atiatt a chlann, .i.
Tuathal, Math-gamhain, Cu-Múmhan. Mathghamhain, mac Tuathail,
mac do Diar-mait. Mac do'n Diarmait sin an Maolmuire baoi ag
Ua Neill, Toirrdhealbhach Luineach. Uilliam, mac Tuathail, mic
Taidhg Caimm, atiatt a chlann, Donnchadh, Conaire, Domhnall,
Conchobhar. Clann Giolla riabhaigh, mic Taidhg Caim, mic Diarmata,
na d-trí Scol, Domhnall agus Muiris.



Diarmait, mac Taidhg Caimm, mic Diarmata na d-trí scol,


L. 82


atiatt a chlann, Cucoigcriche, Giolla Brighdhe, Corpmac,
an brathair d'urd S. Francis, agus Muirgheas.



Clann Concoigcriche, mic Diarmata, mic Taidhg Caim, Mac-
con, Cosnamach, Dubhthach, Tadhg, Corbmac, agus Muiris
Balloch. Clann Giolla Brighde, mic Diarmata, mic Taidhg Caimm mic
Diarmata na d-trí scol, Fearfeasa, Aimirgin, agus Maelmuire.
Clann Muirgheasa, mic Diarmata, mic Taidhg Caimm, Diarmaitt
agus Cu-Connacht.



DO SHLIOCHT DIARMADA, MIC TAIDHG CAIMM.



Lughaidh, Giolla Bríghde, Maccon Meirgeach, Cucoigcriche, agus
Duibhgeann,
clann Meiccon,
mic Concoigcriche,
mic Diarmada,
mic Taidhg Caim,
mic Diarmada na d-trí scol,
mic Giolla riabhaigh,
mic Giolla Brighde,
mic Corbmaic, .i. an chéid fhear
tánaic díobh co Cenel Conaill
mic Diarmada,


L. 84


mic Seaain Sgiamhaigh,
mic Domhnaill,
mic Giolla Iosa,
mic Taidhg,
mic Muireadhaigh,
mic Tighearnaigh,
mic Giolla na naomh,
mic Domhnaill,
mic Eoghain,
mic Braoin, d'ég 1033,
mic Congaela, 1025,
mic Giolla Cheallaigh, 1003,
mic Comhaltáin, 976,
mic Maoilcerarda, .i. Flann,
950,
mic Mailfabhaill, 887,
mic Cleirigh ó tát Uí Cléirigh,
mic Cedadhaigh,
mic Cumusgaigh,
mic Cathmogha,
mic Torpath,
mic Feargaile,
mic Artgaile,
mic Guaire Aidhne,
mic Colmain,
mic Cobthaigh,
mic Goibhnend,
mic Conaill,
mic Eoghain,
mic Eachdhach Bric,
mic Dathi,
mic Fiachrach,
mic Eachdhach Muighmheadhoin.



Diarmaitt agus Seaan,
clann an Chosnamhaigh,
mac Concoigcriche,
mic Diarmada,
mic Taidhg Caim,
mic Diarmada na d-trí sgol.



Tadhg Cam, Flann, agus Conchobhar,
clann Dubhthaigh,
mic Concoigcriche,
mic Diarmada,
mic Taidhg Caimm.



Maolmuire,
mac Firfheasa,
mic Giolla Brighde,
mic Diarmata,
mic Taidhg Caimm,
mic Diarmata na d-tri sgol.


L. 86


DO SHLIOCHT TUATHAIL.



Cú Mumhan,
mac Tuathail,
mic Giolla riabhaigh,
mic Tuathail,
mic Taidg Caim,
mic Diarmata na d-trí scol.



Maolmuire,
mac Mathghamhna,
mic Giolla riabhaigh,
mic Tuathail,
mic Taidhg Caimm.



Uilliam, Conaire, Maolmuire, .i. Bernardín, Tadhg an t-Sleibhe,
.i. Michel, dá bráthair d'órd Obseruantia,
clann Donnchaidh,
mic Uilliam,
mic Tuathail,
mic Taidhg Caim,
mic Diarmata na d-trí scol.



DO SHLIOCHT GIOLLA RIABHAIGH.



Muiris,
mac Concoigcríche,
mic Muris,
mic Giolla riabhaigh,
mic Taidhg Caim,
mic Diarmata na d-trí scol.



Tuathal,
mac Eolusa,
mic Muiris,
mic Giolla riabhaigh,
mic Taidhgh Caim.


L. 88


Maolmuire,
mac Domhnaill,
mic Taidhg,
mic Maoilmuire,
mic Giolla riabhaigh,
mic Taidhgh Caim.



DO MHUINTIR CHLEIRIGH THIRE H-AMHALGADHA.



Seaan Sgiamhach, Daniel, Tomas, agus Corbmac, ceithre,
meic Domhnaill,
mic Giolla Iosa,
mic Taidhg,
mic Muireadhaigh,
mic Tighearnaigh,
mic Giolla na naomh,
mic Domhnaill,
mic Eoghain,
mic Braein,
mic Congaela, etc.



Seaan Sgiamhach ó d-tát muintir Cléirigh Tire Conaill; Daniel
ó d-tát muintir Cléirigh Thire h-Amhalgadha; Tomas ó d-tát
clann Cleirigh Breifne Ui Raghallaigh, Corpmac ó d-tát muintir
Cléirigh Cille Caindigh.



DO SHLIOCHT DANIEL.



Maolmuire,
mac Corbmaic,
mic Diarmata,
mic Ruaidhri,
mic Seaain,
mic Tomais,
mic Domnaill,
mic Daniel,
mic Domhnaill,
mic Giolla Iosa,
mic Taidhgh ,
mic Muireadaigh,
mic Tighearnaigh,
mic Giolla na naomh, etc.


L. 90


Tomas agus Brian Og,
clann Briain na broige,
mac Dauidh Buidhe,
mic Donnchaidh,
mic Tomais,
mic Domhnaill,
mic Daniel.



Duibgend,
mac Emainn Cróin,
mic Emainn Croin,
mic Corbmaic,
mic Tomais,
mic Domhnaill,
mic Danieil.



Maolmuire,
mac Firdorcha,
mic Tuathail,
mic Donnchaidh,
mic Tomais,
mic Domhnaill,
mic Danieil.



Dubhaltach,
mac Muincheartaigh,
mic Seaain an Chladaigh,
mic Briain,
mic Muircheartaigh,
mic Domhnaill,
mic Danieil.



Dauidh Buidhe,
mac Tomais,
mic Dauidh Buidhe,
mic Diarmata Glais,
mic Muircheartaig,
mac Domhnaill,
mic Danieil.



Até and so na riogha ro ghabhsad Connachta agus Ere do chloinn
Fiachrach Fholtshnathaigh, .i. Dathi, mac Fiachrach, do ghabh
sen righe go Sliabh Alpa, agus so thabhaigh an Bhoromha fo thrí
gan chath.



Oilioll Molt, mac Dathi: do ghabh sen righe n-Ereann, gur
tabhaigh an Bhoromha fo thri gan cath. Airmhid leabhair gus ghabh
Earc mac Oiliolla Muilt righe n-Ereann, agus gur thabhaigh an
Bhoromha gan chath.


L. 92


Amhalgaidh, mac Fiachrach: do ghabh sen righe Chonnacht.
Eoghan Beul, Ailill Ionbhanna, Aodh agus Crunmhaol do
ghabhsad rige Con-nacht a Ceara.



Colman, Guaire Aidhne, Muircheartach agus Laighnen, cethre
righ Connacht a h-Aidhne.



Oilill, Cathal, Iondrachtach, agus Dunchadh, cethre righ a
mhuighe Muaidhe and sin. Conadh do chuimhniúghadh na riógh sin
aspert an file,




Cethre righ dheug do chlainn Fiachrach,
Beodha, rathmhara na righ,
Edir theas is tuaigh gach tire,
Sluaigh ag leas gach dine dibh.



Cethre righ ar Chuigeadh Chonnacht
A crich Aidhne aird na naomh,
Muircheartach do'n chuaine chómhlan,
Laighnen, Guaire, Colman Caomh.



Cethre righ Connacht a Ceara,
Crunmaol is Aodh na n-arm g-corr,
'S a dias shaor, Ailill is Eoghan
A foirinn na Leomhan Lond.



Cethre righ Ua bh-Fiachrach Muaidhe
Dunchadh Cruachna, na g-ceard saor
Iondrachtach nár thoirinn tachar,
Oilill agus Cathal Caomh.



Ceathrar aird-righ ghabh-sad Erinn;
Ere ro mhór-sad gan mhúich,
Dathi is Oilill for Erind,
Amhalgaid, Earc de'n eing úir.



Leabhar sochair flatha O bh-Fiachrach
Ata liom sunna fá seach.


L. 94


Ni chluinim mar sin a samhla
Na fir as calma do cheath.
Cethre.




Sain ris sin a der duain seanchais da'n tosach, Fionnadh Seanchaidhe
fear bh-Fáil.




Tri righ dheug ba rioghdha rath,
Do chlannaibh fiala Fiachrach,
Deudla ar a tuathaibh gan tart,
'Sa Chruachain cheudna Connacht.



Da Fhlaithri, Fearghal ros feas,
Guaire, Colman go g-cuibhdheas,
Mar leomhan gach ri go sinn,
Dathi, Eoghan, is Oilill.



Amhalgaidh, Iondrachtach an,
Dondcathadh, Oilill Ionmar
Dunchadh gan mheng, gan mheabhuil,
Nocha leam nach láin-mheabhuir.




Do gheubhoe iad so ni as soilere rod is in leathanach 298.



Dathi, mac Fiachrach umorro, 'sa bhraithre, leo torcair, Brian,
mac Eathach Muighmeadhoin, i g-cath Damh-chluana, agus as 'n-a éric
do thuit fearonn cloinne Mec n-Earca acht beaghan; agus i
d-Tulchaidh Domhnann do h-adhnaiceadh, do chloinn Bhriain,
mur ta is in leathanach 247.


L. 96


GENEALACH UA BH-FIACHRACH MUAIDHE.



Fiachra Ealgach mac Dathi, Ruadh, inghean Airtigh Uicht-
leathain, a mhathair, doneochadbath dia breth. Uaithe raitear Mul-
lach Ruadha i d-Tír Fiachrach Muaidhe, ar a h-adhlacadh i
mullach na tulcha sin; agus as uirre ata an carn cloch fil for mullach
na tealcha. Agus Tulach na molt a h-ainm roimhe sin, uair mian
molt-charna do radadh d'á mhathair for Oilill Molt an g-cén
ro bhaoi-n'a broinn, agus gach molt do gebhthi do chum na rioghna as do ion-
soighid na tulcha sin do tionoilti; conad de sin raitear Tulach na
molt. Tulach na Maoile a h-ainm roimhe sin, tre fhos do ghabh
an Maol-flidhisi inte ar Táin bó Flidhisi (an comhair do bai
Fergus ocus Domhnall Dual-buidi a comrag, cor marbad Domnall is
in comrag sin, ocus an Gamanraid ag tóraigheacht ar feraib Ereann
and, a n-diaidh na Tana, conad de sin a derar Tulach na Maili ris
in cnocc; ocus is


L. 98


ó'n Fiachra sin mac Dathi a derar Tir Fiachrach). Cnoc
na n-Druadh ainm ele do'n tulaigh sin, tre bheith do dhraoithibh
Dhathi righ Ereann innte ag faghail feasa, gur ob ann do
thairrngir-siod do Dhathi go n-geubhadh flaitheas Ereann agus
Alban &ra.



A dér an sliocht sa gur ob í an Ruadh cheadna mathair Oililla
Muilt mac Dathi. Gidheadh der Dochtur Cetin gur ob í Ethne
inghean Orach, bean Dathi, mathair Oililla Muilt; agus céad bhean
Dathi dno, .i. Fial, inghean Eachach, ó ráitear Cruachán Fele;
agus treas bhean Dathi tra, .i. Ruadh, inghean Airtigh Uicht-
leathuin, mic Firconga, máthair Fiachrach Ealgaigh, ó ráitear Tir
Fiachrach Muaidhe.



Fiachra Ealgach, mac Dathi dno, (as uadha Ui Fhiacrach Muaidhe)
dá mhac lais, .i. Amhalgaidh, dia d-tá Inis Amhalgaidh, for
Loch Con, uair as inte rugadh, agus Maoldubh, diá d-ta Dún
Maolduibh ag Iasgaigh, in baile i rugadh agus ar h-oileadh e.



Amhalgaidh, mac Fiachrach Ealgaigh clann mhór lais, .i. Cairpre,
Learghus, Fearghus, Eochaidh, Fedhlimidh, Eunda, Eoghan
Fiond, Trea,


L. 100


Aonghus a quo Ui Aonghusa, Rónan ó d-táid Ui Rónain,
.i. Taoisig Muighe Bron, Cuilen ó d-táid Ui Cuilen Atha Fen.



As é Amhalgaidh, mac Fiachrach Ealgaigh, do rine Carn Amhal-gaidh
do thochailt do chum aonaigh, agus ard-oireachtais, agus as ann ro
h-adhlacadh Amhalgaidh, conadh uadh ainmnighthear an carn, .i.
Carn Amhalgaidh. Conidh ar an g-carn soin rioghthar gach fear
ghabhas righe do chloinn Fhiachrach Ealgaigh.



Amhalgaidh, mac Fiachraich Ealgaigh, mic Dathi, da labhram a
freacnarcus, agus Amhalgaidh mac Dathi fesin doneoch d'fagbhaidh-
siom i m-Breaghaibh, nocha n-fhagham genealach acht Clann
Fhirbhisigh go ceachtar diobh, amhail chuirfeam siosana á lebhraibh
Cloinne Fir-bhisigh fesin.



GENEALACH CHLOINNE FHIRBHISIGH LEACAIN.



Dubhaltach Og, (.i. me fen, fear theagar agus sgriobhta an lea-
bhair si is in m-bhliadhain d'aois Criosd, 1666), Padraig,
Diarmaid, agus Séumas, mec Giolla Iosa Mhoir,
mic an Dubhaltaigh Mic Fhir-
bhisigh,
mic Diarmada Caoich,
mic Seumois Mic Firbhisigh,
mic Donnchaidh Mhoír,
mic Firbhisigh,
mic Seaain Oig,
mic Seaain Carraigh,
mic Firbhisigh,


L. 102


mic Giolla na naomh,
mic Domhnaill na sgoile,
mic Amhlaoibh,
mic Seaain,
mic Donnchuidh,
mic Giolla Phadraig ('gar
h-oileadh Tighearnán Oirigh),
mic Firbhisigh, a quo clann Fir-
bhisigh,
mic Domhnaill Oig,
mic Domhnaill Mhóir,
mic Aonghusa,
mic Lochloinn Locha Con,
mic Eoin,
mic Conchabhair na conairte,
mic Euna,
mic Conaing,
mic Muireadhoigh,
mic Fearghusa,
mic Amhalgaidh,
mic Dathi.



Ni fheadar nár chóir Fiachra Ealgach edir Dathi agus Amhalgaidh,
do bhrigh gur ob é céd dúthchus Cloinne Firbhisigh an talamh i
rugadh, agus a raibhe Amhalgaidh, mac Fiachrach Ealgaigh, mar a
dubhramar cheana, agus mar a déarom ar na dúthchusachuibh.



Greagoir, agus Aindrias, agus Tomas Og.
mec Tomais Chaim,
mic an Dubhaltaigh,
mic Seumais,
mic Diarmada Caoich.



Maitíu,
mac Semuis Oig,
mic an Dubhaltaigh,
mic Seumais.



Fitheal díobhaidh Torna díobhaigh Maolmuire diobhaigh trí mec ba
sine ag an Dubhaltach, mac Seamuis.



Brian Dorcha díobhaigh saoi seanchaidhe, dara mac Seamuis, mic
Diarmada Chaoich.



Fearfeasa, Aodh, Maolmuire, agus Diarmuid,
mec Ciothruaidh Oig, d'ár dhearbh-
sathair Fearbisigh,
mic Firfeasa, d'ár dhearbhráithre
Diarmaid Caoch, agus Aodh
Buidhe,
mec Ciothruaidh,
mic Diarmada Chaoich,
mic Donnchadha Mhoir.


L. 104


Seamus agus Tórna,
mec an Fhirdhorcha,
mic Torna dearbhrathair Cu-
conn...,
mic Diarmada Croich ,
mic Donchaidh Mhóir.



SLIOCHT UILLIAM, MIC DONNCHAIDH MHOIR MHIC FIRBHISIGH.



Donnchadh, Maolmuire, agus Lughaidh,
tri mec Geanainn (dearbhrathair
Fhorandain),
mec Fherchertne (d'ár dearbh-
ráithre Maolmuire, agus
Fearbisigh),
mec Seaain Oig (d'ár dearbh-
raithre Giolla Iosa, agus
Donnchadh Og díobhaigh),
mec Uilliam,
mic Donnchaidh Moir.



Fionduine Og,
mac Fionduine,
mic Giolla Iosa,
mic Uilliam,
mic Dunncuidh Móir.



Uilliam Og, no Beag, agus Seaan Og,
mec Seaain Oig,
mic Giolla Iosa,
mic Uilliam,
mic Donnchadha Móir.



Donnchadh Og díobhaidh,
mac Uilliam,
mic Donchaidh Mhóir.



Brian Dorcha, Seaan Og, Seumus, Aodh, Tadhg Ruadh, Eumonn
Buidhe, agus Maolmuire,
mec Aodha Oig,
mic Ciothruaidh,
mic Taidhg Ruaidh,
mic Firbhisigh,
mic Tomais Chaim,
mic Giolla Iosa Móir,
mic Donnchadha,
mic Giolla Iosa Mhóir, baoi 60
bliadhana a sgolaigheacht,
mic Firbhisigh,
mic Muircheartaigh,
mic Seaain,


L. 106


(A derthear gur ionann sloineadh do Chloinn Fhirbhisigh Leacain
Mic Firbhisigh, in-Ibh Fiachrach is Amhalgaidh, agus do'n dá
chineadh árd-nósaigh ele si, .i. Foirbisigh Droiminois in
n-Albain, agus in gach áit ele a bh-fuilid 'na n-Albanacha,
is na trí ríoghachtaibh si, agus Cruibhsigh a n-allana i bh-Fine
Ghall, ar n-dul, tre tarm-chlannughadh agus eachtraghadh na
n-Gaoidhiol ó'n g-crích go chéle, i n-galldacht, mur do chuadar
cineadha iomdha ele, do rer na bh-fádh do thairngair go m-bedís
Gaill na n-Gaoidheala, agus Gaoidhil na n-Galla).



Maoldubh, mac Fiachrach Ealgaigh, trí mec les, .i. Cobhthach,
Temean, agus Tiobraide.



Cobhthach, mac Maoilduibh, aon mhac lais, .i. Maoldúin ó d-táid
Ui Maoilduin, co n-a g-coibhneasaibh, .i. Mec Giolla na n-each,
agus Mec Giolla dhuibh na Corcaighe, agus Ui Duibhsguile, agus
Ui Ailmhec.



Temin, mac Maoilduibh, o d-táid Clanna Temin, .i. Ui Muir-
gheasa, agus Ui Maonaigh, agus Mec Giolla riabhaigh, Ui Aodha,
agus Ui Donnchadha.



Caomhan agus Dúbhda,
mec Connmhaigh,
mic Duinncatha,
mic Cathail,
mic Ailella,
mic Dunchadha,
mic Tiobraide,
mic Maoilduibh.


L. 108


Ba sine Caomhan iná Dúbhda, gur shaoil Caomhan go madh les
fen an flaitheas; conar dheonaigh Dia do riogha for a shliocht; go
n-dearnsad dail im cheand na righe, .i. a rogha tuaithe dia
dhúthchas, agus leathghuala righ Ua bh-Fiachrach ag fear ionaid
Chaomhain do ghreas. A each agus a earradh an tan righfithear,
agus teacht fo thri 'na thimcheall iar n-a ríoghadh. Agus as í
tuath rug iona roghain, .i. ó Thuaim da bhodhar go Gleóir. Each,
earradh, agus eudach Ui Chaomhain do Mhac Fhirbhisigh, an lá
ghoirfeas Mac Firbhisigh ainm tighearna d'O'Dubhda.



Caomhán umorro, ó d-taid Ui Caomhain, aon mhac les, .i.
Cathal.


L. 110


GENEALACH UI CHAOMHAIN.



Daibhidh, agus Domhnall,
mec Aodha,
mic Daibhidh,
mic Tomais,
mic Giolla na naomh,
mic Domhnaill,
mic Daibhidh,
mic Diarmada,
mic Tomais,
mic Domhnaill,
mic Tomais,
mic Giolla na naemh,
mic Diarmada,
mic Domhnaill,
mic Cathail,
mic Giolla na naemh,
mic Diarmada,
mic Cathail,
mic Caomhain, ó d-tád Ui Cao-
mhain,
mic Connmhaigh,
mic Doinncatha, etc.



Tomaltach, Maghnus, Donnchadh, Aodh Fionn, agus Seaan, cóig
mec Daibhidh, mic Aodha sin.



Tomas Og, Tomaltach, Niall, agus Cathal Riabhach, clann
Tomais Mhóir, mhic Daibidh, mic Giolla na naomh Moir annsin.



UI DUBHDA SIOSANA.



Dubhda (mac Connmaigh), mac les .i. Ceallach, athair Aodha, athar
Maoilruanaidh, athar Maoileachloinn, athar Nell, athar
Thaithligh,


L. 112


agus Nell, o d-táid Clann Nell; agus as iad sin ro ghabh
forlámhus ar dhúdhhchus muintire Caomhain, gur mharbhsad a chéle
uime, .i. Daibhidh agus Domhnall O'Caomhain do mharbhadh do
Niall, mac Aodha, mic Nell; agus Niall do mharbhadh do
Mhuircheartach Fionn O'Caomh-ain i n-dioghal a bhraithreach,
gur ghabh fen an taoisioghacht.



Taithleach umorro, an dara mac Nell, mic Maoileachloinn, as uadha
an rioghraidh, .i. Muircheartach (mac Aodha, mic Taithligh), athair
Aodha, athair Thaithligh, Bhriain Dherg (o d-táid Clann
Taithligh Oig), agus Mhuircheartaigh.



Maolruanaidh (mac Aodha, mic Cealluigh, mic Dubhda), dá mhac
lais, .i. Domhnall dia rabhadar Clann n-Domhnaill Locha Con. As
é an Domhnall sin do thuit le h-Uibh Gaibhtheacháin ag
Bearnaigh Domhnaill, i Muigh Eleóg.



Maoileachloinn umorro, an dara mac Maoilruanaidh, as uadha
an rioghraidh.



Domhnall mac Maoilruanaidh dno, as dia Chloinn Cathbharr,


L. 114


athair Dhomhnaill Fhind, (diobhaigh acht inghean), agus
Aodha, athair Thaithligh (righ Ua n-Amhalgaidh agus Ua
n-Fiachrach), agus an Chosnamhaigh Mhoir, as é fear comhlainn
céd taínig fa dhereadh é, agus O'Gloinin do mharbh é im cheann
cuilen con, i bh-fill, 'na thigh fén i n-Inis Cua.



Taithleach, mac Aodha, da mhac les, .i. Aodh agus Amhlaoibh.



Donnchadh Mór, mac Aodha (mic Taithligh, mic Aodha, mic Muir-
cheartaigh, mic Aodha, mic Taithligh, mic Nell), trí mec les, .i.
Brian, Maolruanaidh, agus Muircheartach, ó d-taid Clann
Conchabhair. Maolruanaidh, mac Donnchuidh Mhoir, dá mhac les,
.i. Taithleach agus an Cosnamhuigh, .i. Airchideóchain Tuama da
Ghualann, agus adhbhar áird-Espuic.



Taithleach, mac Maoilruanaidh, tri mec les, .i. Brian O'Dubhda, ri
Ua bh-Fiachrach agus Ua n-Amhalgaidh, agus Donnchadh Mór
O'Dubdha,


L. 116


rioghdhamhna O bh-Fiachrach: Sláine, inghean Mhec Maghnusa
Thire Tuathail, a mathair araon. Maoleachloinn Carrach, an mac
ele, athair Conchabhair, athar Muircheartaigh, athar Dhiarmada
agus Maoilruanaidh.



Donnchadh Mor mac Taithligh Uí Dubhdha, tri mec les, .i. Donn-
chadh Og, adhbhar righ Ua bh-Fiachrach, Conchabhar, agus
Uilliam, espoc Cille h-Alaidh. Inghean Ui Fhloinn mathair na
mac soin Donnchaidh Mhoir.



Conchabhar, mac Donnchaidh, diobhaigh sídhe, acht ingheana.



Uilliam Espuc dá mhac les, .i. an Cosnamhaigh, do marbhadh ar
maidhm na Trágha, agus Uilliam Og; diobhaidh iad araon.



Donnchadh Og, mac Donnchaidh Mhóir, clann mhor lais, .i. Muir-
cheartach Cléreach, adhbhar righ agus espuic, ar eneach agus ar
eng-


L. 118


nam. Taithleach, Aodh an Choroinn, Lochlaind, Brian Clereach,
agus Cormac. Onóra, Inghean Ricin Baireud, a mathair sin uile.
Muircheartach, mac Donnchuidh, clann mor les, .i. Domhnall,
Cathal, Conchabhar agus an Cosnamhaigh. Dearbhail, inghean
Flaith-bheartaigh Ui Ruairc, a mathair sin; agus Donnchadh mac ele
do, Dearbhail, inghean Taidhg Mic Donnchadha, a mhathair. Uilliam
mac Muircheartaigh mac ele dho.



Brian, mac Taithligh Ui Dhubhda, clann mhor les, .i. Domhnall
Cléreach, ri Ua bh-Fiachrach, Maolruanaidh, Maghnus Cléreach.
Barrdhubh, inghean Domhnaill Ui Conchabhair a máthair. Mec ele dho
Diarmuid agus Aodh, inghean Mic Roibin Laighléis a mathair; an
Cosnamhaigh, Niall, Taithleach, agus Brian Og, Onóra, inghean
Mic Bhaitin Baire d'a máthair.



Maolruanaidh, mac Briain, aon mhac lais, .i. Taithleach, athair
Uilliam, agus Bhriain.



Aodh, mac Briain, clann mhaith les, .i. Brian, Diarmaid,
(Meadhbh


L. 120


inghean Domhnaill Ruaidh Ui Mháile a máthair araon). Muirchear-
tach, Lochlainn, agus Taithleach mec ele dho. O'n Lochloinn
sin atá sliocht Lochluinn Buna Finne, agus ocht g-ceathramhna
fearuinn a g-cuid dúidhche. As iad as oirdherca do'n t-sliocht
sin, .i. Brian, Fedhlim, Uilliam, agus Eoghan, mec Ruaidhrigh,
mic Eoghain, ó Cheath-ramhain locháin.



Domhnall Clereach, mac Brian Ui Dhubhda, clann mhor les, .i.
Ruaidhri, ri Ua bh-Fiachrach, Eoghan, Maghnus, Maoleachloinn,
ríogh-dhamhna Ua bh-Fiachrach, Tadhg Riabhach (Fionnghuala,
inghean Domhnuill Ruaidh Ui Mhaille, máthair na mac soin), Seaan,
agus Domhnall (Teamhair, inghean Ui Mhuirgheasa, a mathair),
Donnchadh, Diarmaid, Domhnall, agus Aodh (Fionnghuala,
inghean Maghnusa, mic Cathuil Ui Conchabhair, a mathair). Mac ele
dho Eoghan (inghean Ui Cha-tháin a mhathair).



Tadhg Riabhach, imorro, mec maithe lais, .i. Brian, Donnchadh
Ulltach (Eudoin, inghean Domhnaill, mic Muircheartaigh Ui Chon-
chabhair, a mathair); Tadhg Buidhe, Seaan, (Mairgrég, inghean
Uilliam,


L. 122


mic Sir Remuinn a Búrc, a mathair). Mec ele dho Seaan ele,
Niall, Domhnall, Aodh, agus Taithleach. Gidh mór an chlann
sin is ar ghabh-laigh uatha, i n-Ard na Riagh, in Esgir Abhand,
i m-Baile Ui Mhochaine, i m-Baile an Chaislen, agus i
Longphort Ui Dhubhda, ni mhaireann ach d'á sliocht i d-Tír
Fhiachrach.



Na bailte reamhráite dno, bailte caislen sleachta Thaidhg Bhuidhe,
mic Taidhgh Riabhaigh. Goill do thógaibh badhbhdhún an long-
phuirt, acht Leaba an Eich Bhuidhe do thog Sean Bhrian. Donnchadh,
mac Taidhg Riabhaigh, do thógaibh Baile an Chaislen. Esgir
Abhann do tógbhadh les in Albanach Mór, oide Taidhgh Bhuidhe,
mic Taidhg Riabhaigh. Baile Ui Mochuine ros togbadh Tadhg
Riabhach Fen.


L. 124


Baile Aird na Riagh do ronadh le Galluibh. Do chuid ronna
Taidhg Buidhe na bailte sin iaram, agus iomad ele.



Tadhg dno as iad a mhec, .i. Maghnus, Fedhlim, Seaan Glas,
Eoghan, Aodh, Conchabhar, agus Donncadh. Tuitidh Seaan Glas,
Eoghan, Concabhar agus Donnchadh tar cheann a n-duidhche; téd
Maghnus agus Fedhlim i n-ucht Cloinne Uilliam; téd Aodh ar
ghaol a sheanmhathar go h-Umhall Ui Mhaille, go m-baoi tri ráithe
ann, ag dénamh díbherge, do thír agus do mhuir, ar shliocht
Ruaidhri, mhic Domhnaill Clerigh; gur bh'aithreach les a
n-dearna i n-aighidh Dé, conadh aire sin, agus tre airle araile
ancoire irisigh, téd i g-cleth Gall, do iarraidh suaimhnis, agus
tola n-Dé; agus as ann do áitig tri mhile alla anoir do Dhroicheat
Atha, baile i rugadh mac do d'ár


L. 126


b'ainm Aodh Og. Tri bliadhna iaram atbath Aodh Mór,
agus fág-bhais a mhac ag sgolóig saidhbhir do mhuinntir Cuinn,
doneoch ros ail go h-ónórach, agus tug a dherbhshíur mar mhnaoi do,
go rug si tri mec dho, .i. Seón, Tomas, agus Hanraoi, agus clann
inghean. Iar n-eg na mná sin, tug se inghean an Bhailisigh o'n
Seandroicheatt, agus rug sí mac do, .i. Seoirsi, athair Uilliam,
Ghiolla Phadraig, Sheóin, Eudbhaird, Thomais, Risderd,
agus Frainsa, conadh iad sin craobha coibhneasa Ua n-Dubhda filid
in Ath cliath Duibhlinne.



Atá umorro, ar gnáthchuimhne coitchinn, agus sgriobhtha i leabh-
raibh Cloinne Fhirbhisigh, gur ob do Ibh Dubhda an Dubhdalach co
n-a ghabhlaibh gaoil, agus gur ob ann deaghluidh re Tir Fiachrach
i n-aimsir mharbhtha Tailtigh Muaidhe Ui Dubhda re Gallaibh,
Anno Domini (1282); gur gairmiodh Dubhdáluigh diobh ag Galluibh,
mar inisios a sdair fen, budh emilt re a h-aisnes sunna.


L. 128


Domhnall Og, mac Domhnaill Clérigh, clann les, .i. Ruaidhri,
Diarmuid, agus Eumonn.



Ruaidhri, mac Domhnaill Clérigh, clann lais, .i. Maolruanaidh,
Conchabhar, Maghnus Clereach (Eileog, inghean Sheaain Mhic Gois-
delbh, a máthair), Muircheartach, Eoghan, agus Uilliam (Anabla,
inghean Sir Reumuinn a Búrc, a máthair).



Cosnamhaigh, mac Briain, mic Taithligh Ui Dubhda, clann les, .i.
Brian, Aodh, Muircheartach, Seaan, agus Emonn.



Maolruanaidh mac Ruaidhrigh, clann lais, .i. Diarmaid, Domhnall
Ballach, Maoileachloinn, agus Muircheartach Caoch, díobhaigh,
agus Maoileachloinn.



Eoghan, Fearadhoch, Ruaidhri, Cormac brathair, Cathal Dubh,
Dathi, Seaan Glas, agus Brian, mec Conchabhair, mic Diarmada,
mic Maoilruanaidh.



Fearadhac mac lais, .i. Domhnall, athair Eoghain, díobhaigh.



Ruaidhri mac Conchabhair, mac lais, .i. Diarmuid, athair Ruaidhri,
Fearadhoigh, Domhnaill, Conchabhair, Sheaain Ghlais.



Dathi, mac Conchabhair, clann lais, .i. Fearadhach, Donncatha,
Cathaoir, Cormac, Fiachra, agus Amhalgaidh Daíle.


L. 130


Seaan Glas, mac Conchabhair, dá mhac les, .i. Cormac agus
Brian.



Eoghan, mac Conchabhair, clann les, .i. Tadhg Riabhach, Eumonn,
Ceallach, agus Conchabhar, athair Taidhg Riabhaigh, athar
Eoghain agus Eumoinn.



Tadhg Riabhach, mac Eoghain, clann lais, .i. Dáthi, Tadhg Buidhe,
Fearadhoch (athair Chathail Duibh, brathar), Domhnall,
Maolruanaidh, díobhaigh, Eoghan, agus Seaan Og, athair Thaidhg
Riabhaigh agus Donnchaidh.



(Dathi Og Ua Dubhda, mhaireas anois, 1666,
mac Sémuis,
mic Dathi,
mic Dathi,
mic Taidhg Riabhaigh,
mic Eoghain I Dubhda,
mic Conchabhair,
mic Diarmada,
mic Maoilruanaidh,
mic Ruaidhrig I Dubhda,
mic Domhnaill Clérigh I Dubhda,
mic Sen-Bhriain I Dubhda,
mic Taithligh Muaidhe,
mic Maoilruanaidh,
mic Donnchaidh,
mic Aodha,
mic Taithligh,
mic Aodha,
mic Muircheartaigh,
mic Aodha,
mic Taithligh,
mic Nell,
mic Maoileachloinn,
mic Maoilruanaidh,
mic Aodha,
mic Ceallaigh,
mic Dubhda, a quo an fine,
mic Connmhuigh,
mic Duinnchatha,


L. 132


mic Cathail,
mic Oilella,
mic Dunchadha,
mic Tiobraide,
mic Maoilduin, .i. Maoldubh,
mic Fiachrach Ealgaigh,
mic Dathi, righ Ereann,
mic Fiachrach,
mic Eathac Muighmheadhoin, righ
Ereann).



Uilliam Og, Criosdoir, Dathi, agus Fiachra,
mec Uilliam,
mic Dathi,
mic Taidhg Riabhaigh.



Maolruanaidh, agus Tadhg Buidhe, brathair,
mec Taidhg Buidhe, .i. mac Taidhg Riabhaigh.



Tadhg Riabhach, Feardhoch, agus Ruaidhri,
mec Domhnaill,
mic Taidhg Riabhaig,
mic Eoghain.



Domhnall brathair, agus Eumonn,
mec Eoghain,
mic Taidhg Riabhaigh,
mic Eoghain,



Cathal Dubh, .i. O'Dubhda,
mac Eumuinn,
mic Eoghain,
mic Conchabhair.



Ceallach,
mac Briain,
mic Ceallaigh,
mic Eoghain,
mic Conchabhair.



LORG RUAIDHRI, MIC CONCHABHAIR.



Ruaidhri,
mac Dathi,
mic Ruaidhri,
mic Diarmada,
mic Ruaidhri,
mic Conchabhair,
mic Diarmada,
mic Maoilruanaidh,
mic Ruaidhri,
mic Domhnaill Clerigh.


L. 134


Brian,
mac Cathaoir,
mic Fearadhaigh,
mic Diarmada,
mic Ruaidhri,
mic Conchabhair.



Domhnall Og, agus Eoghan, dá
mhac Domhnaill I Dhubhda,
mic Diarmada,
mic Ruaidhrigh,
mic Conchabhair.



LORG SHEAAIN GHLAIS, MIC CONCHABHAIR.



Seaan Glas, Dathi, Diarmuid (athair Taidhg), Maoleachloinn
Caoch, Eoghan, Sérlus (athair Phadraig agus Dhonnchaidh brathar),
Fiachra (athair Thomais), Seón (athair Diarmada),
mec Briain,
mic Seaain Glais,
mic Conchabhair,
mic Diarmada.



Brian, Eogan,
mec Seaain Ghlais,
mic Briain,
mic Seaain Ghlais.



Cormac, Eoghan, agus Domhnall Og,
mec Domhnuill,
mic Cormaic,
mic Seaain Ghlais,
mic Conbhabhair .



O DHUN NELL.



Uilliam Og, Eoghan Carrach, do marbhadh i g-Cnoc na n-os, agus
Domhnall Ballach, tri
mec Fedhlim,
mic Emuinn Buidhe,
mic Uilliam Oig,
mic Domhnaill Bhallaigh,


L. 136


mic Maoilruanaidh,
mic Ruaidhrigh,
mic Domhnaill Clerigh.



Calbhach,
mac Uilliam Chaoich,
mic an Chalbhaigh,
mic Taidhg,
mic Briain,
mic Diarmada,
mic Maoilruanaidh,
mic Ruaidhrigh,
mic Domhnuill Clerigh.



SLIOCHT AN CHOSNAMHAIGH ANN SO.



Ruaidhri, Uilliam Ballach, agus Felim,
mec an Chosnamhaigh,
mic Seaain,
mic Felim,
mic Aodha,
mic an Chosnamhaigh,
mic Sen-Bhriain.



CLANN TAITHLIGH ANN SO.



Corc, Taithleac, agus Seaan, trí
mec Ruaidhrigh,
mic Conchabhair,
mic Taithligh Oig,
mic Muircheartaigh na Fuinn-
eoige,
mic Taithligh,
mic Aodha Alainn,
mic Maoileachloinn,
mic Briain Derg,
mic Aodha, ag a g-comhraicid
agus an rioghruidh,
mic Nell,
mic Maoileachloinn.



Muircheartach Leghinn,
mac Maoilruanaidh,
mic Conchabhair Dhesigh,
mic Aodha Alainn,
mic Maoileachloinn,
mic Briain Derg, do báitheadh ar
slighidh na Rómha, tar es a
oilithre.


L. 138


Misdel, a quo clann Misdel, agus Mec Finn Uí Dubhda, co
n-a g-comhfhoigsibh,
mac Maoilruanuidh,
mic Concabhair Dhésigh,
mic Aodha Alainn.



Domhnall, Prioir Eachrois,
mac Taidhg,
mic Domhnuill,
mic Aodha,
mic Muircheartaigh na Fuinn-
eoige.



Aodh Ruadh, Diarmuid, agus Taithleach, tri
mec Conchabhair,
mic Taithligh,
mic Conchabhair Conallaigh,
mic Taithligh,
mic Donnchaidh Mhoir,
mic Aodha,
mic Taithligh,
mic Aodha,
mic Muircheartaigh.



Tomas, agus Maoileachloinn Mor,
mec Aodha,
mic Conchabhair Conalluigh.



Ruaidhri Mór,
mic Taithligh,
mic Concabhair Conalluigh.



Sochar chloinne Caomhain, mic Connmuighe, annso, do rér na n-eolach
n-ársanta, iar n-a fhaghbhail do Aodh, mac Cathail Ui Chao-
mhain, ó Cheallach, mac Dubhda, agus ó Aodh, mac Ceallaigh, do


L. 140


chomhaidh agus do chombraithreas, iar na easguine do Gharailt,
do naomh Saxonach (do rér Leabhair Bailbh Shémuis Mhic Firbhisigh),
go n-a thri chéd naomh, tre mhnaoi Ui Chaomhain d'á dhiúltadh
ó dhorus cathrach Caomhain (d'á n-goirtear Cathair mhór),
dereadh laoi; gur easguin Garalt Caomhan co n-a shíol, .i. gan
ríogha for a n-dudhchas go bráth. Od chuala Aodh sin, do ghabh
aithreachas é, im easguine a shean-athar do dheunamh do'n naomh
feargach, agus do mhighmomh na mná aingídhe, for a raibh sliocht, go
n-deachaidh mar a raibh Garailt dia shíodhúghadh; agus gé ró
shíodhaigh, nír tharbha do Aodh, uair nír dheónaigh Garailt síth
do neach d'á m-biadh ar shliocht na mná ro dhiúlta fris, acht do
dheónaigh flaitheas Ua g-Caomhain do bheth ar shliocht Diarmada,
mic Cathail, mic Caomhain, .i. mac cumhuile na


L. 142


mna dibhighe, agus gan súil ag neach d'a chloinn fri righe. Gur ob í
comha ro ghabhsad as cuid tighearnuis, .i. tuath gacha tíre baoi la a
m-bráthair ó Rodhba go Codhnaigh, agus tosach suidhighte i d-tígh óil,
agus ordúghad catha lais, agus erghe roimhe gach uair tig 'n-a cheand
i cach inad a m-bia, agus tús dighe do agus fothruigthe, agus gach
neach cheud-ghabhos arm 'na thir, gomadh ó shíol Diarmada, mic
Cathail, mic Caomhain gheabhus; agus luagh leasa gacha h-inghene
righ, each


L. 144


agus earradh gacha righ leo do ghréas, ar n-a ríoghadh, agus a ionn-
amhuil sin uaidhibh sean do'n ollamh, .i. do Mhac Fhirbhisigh.



No, gomadh é Garailt do bhaisd Dubhda, ó d-táid an rioghraidh,
agus gomadh é Caomhán fén fuair na sochair sin (amhuil a dubhra-
mar is in craobhsgaoileadh) ó Dhubhda, tar cheand tighearnais,
maile le moran ele.


L. 148


DUTHCHUSAIGH CLOINNE FIACHRACH.




DO FHEARAIBH CEARA ANN SO
BUDHEASDA.




TRiocha cheud Ceara, umorro, trí ríogha fuirre, .i
O'Muireadhoigh, O'Gormóg, agus O'Tighearnaigh.
As é a feadh agus a lán, .i. ó Ródhba go Rathain.
agus ó Fhionnghlais go Máiteóig Achaidh gabhair, amhuil aspeart
an rann:




O Ródhba go Rathain ruaidh,
Críoch Ceara cosnuid na sluaigh,


L. 150


O Fhionnghlais, go a d-tathuigh coin,
Go Maiteoig Achaidh gabhair.



Taoisidheacht Ui Uada, agus Ui Chindchnamha, ó Mhaiteóig go
Callainn, agus ó Bhunreamhar go h-Abhuinn na mallachtan.


L. 152


Tuatha Partraighe ó Ath na mallachtan go Glaisi Guirt na
Lainde, agus ó Chaol go Fál, agus O'Goirmiallaigh a rí, agus
O'Dorchaidhe a taoisioch; no, taoisigheacht Ui Dhorchaidhe amháin,
do rér lebhuir Shémuis agus Ghiolla Iosa Mhic Fhirbhisigh.



O'Banan ó Bhaile Ui Bhanán, agus Magilin ó'n Muine, .i. dá
Mhac Oglaoich.



Tuath Muighe na Bethighe, .i. ó Callainn go h-Uluidh Caolaind, .i.
seacht m-baile Lughortain, duthaidh Mec an Bhainbh.


L. 154


O'h-Aodha o Bhaile Craoibhe, .i. Baile an Tobair.
Duthaidh I Uathmharáin .i. Baile Cagáil.



Duthaidh I Leargusa, .i. Baile Chille Buainde.



Bailte puirt Ceara, .i. Feart Lothair, agus Loch m-Buadhoigh,
agus an t-Aonach.



Tuath Muighe Fhiondalbha, coig bhaile déc, .i. duthaidh Ui Chear-
naigh, ó Chrannan Tornaighe go Caisiol Cairpre.



Duthaidh I Edhneachain tri bhaile Muighe na Cnocaighe, agus tri
Bhaile Riagain, .i. Baile an Chriocháin bhuidhe, agus Baile an
smo-táin, agus Baile na Greallcha, agus tri bhaile Fhiodh
Cruaiche, .i. Baile Uí Ruairc, agus Baile na Leargan móire.



Duthaidh Ui Chiaragain Baile bel na lece.



Duthaidh Ui Choigligh, .i. Baile Carnan tornaidhe, no Ran tor-
naidhe.



Duthaidh Mec Giolla Fhaolain, .i. baile Mhuige Roisen.


L. 156


Duthaidh Ui Chuachain, Baile lis aiche, as ris a dearar
Baile an regles.



Duthaidh I Maoilraite an t-Oireamh, agus an Braonros, an
t-Iomaire, agus Cúl an daingin.



Duthaidh Ui Fhaghartaigh, tri bhaile Tulcha Spealain.



Duthaidh Ui Bhrogan, Tulach Spealán.



Taoisigheacht Ui Chearnaigh fós, cethre bhaile fhichead Thear-
muinn Balla.



Do dhúthaidh I Chaomhain i g-Ceara, seacht m-baile Rosa
Laogh, .i. o Chluain Lis (no Leasa) Néllin go Beul átha na lúb;
agus ó Bhéul atha na g-cárr go Muileann Tiormain; iar na
fhaghbháil do Chaomhan, mac Connmhaigh, ó Dhubhda, ó n-a
dhearbhráthair, agus do Aodh ó Caomhain, ó Aodh, mac Ceallaigh Ui
Dhubhda, o Righ Ua bh-Fiachrach; uair ni fríoth tuath gan
dudhchusach do chlannuiph Erc Chúlbhuidhe gan a díon do dhúdhchus
aice, acht an tuath eolach aitheachda


L. 158


sin, .i. Tuath Ruisen a h-ainm, conid rudhilis dúdhchusa do
Ibh Caomhain í ó sin alle, genmotha ioltuatha ele ol cheana.



Toisigheacht Ui Ruaidhin, ó Bhéal átha na lub go Tóchar Chillín
na n-garg, agus as d'á n-dúdhchus Uí Chulucháin.



Taoisigheacht Ui Bhirn ó thóchar Chillín na n-garg go Beul átha
na sesidh, agus Róibín beag do'n leath thoir, agus o t-Sighín
Ciaráin go Tobar Lúghna.



Taoisigheacht Uí Ghoirmghiolla ó Thobar Lughna go beul Chaoil
Partraighe, agus ó Ródhba go Raithleann, .i. seacht m-baile go
leth.



Tri bhaile an Chriathraigh dúthaidh Uí Mhaoilchana, agus Meic
Giolla bhuidhe, ó Chillín na m-Buidhean 's a' Chriathrach.



Dudhcusaigh Ceara go nuici sin. Giolla an Ghoill Mag Nell, ri
dégheanach ro gabh Ceara do Ghaoidhealuibh; re lín Taithligh
Mhoir, mic Aodha I Dhubhda, ro ghabh ó Ródhba go Codhnuigh,
agus a adhnacal i m-Baile Thobair Pádraig. (Is h-é rob'
easboc re lind na righ sin, .i. Mael Isa Mag Mailin.)


L. 160


CLANN CUAIN SIOSANA.



Clann Cuain umorro, ada neasamh do Cheara iar n-gaol
genealaigh, uair as do chloinn Erc Cúlbhuidhe, mic Fiachrach, dóibh
araon.



O'Cuinn, O'Maoilfhíona, agus Mag Fhlannagain, tri taoisigh
Cloinne Cuain. Agus Fir Thire ainm ele dhi, agus Fir Siúire a
h-ainm ele, o'n abhainn d'án h-ainm Siúir téd láimh re
Caislen an Bharraigh aniugh.



Cuan (mac Eachach, mic Floinn, mic Fearadhoigh, mic Rosa
Doimthigh, mic Maine Muinbhric, mic Erc Culbhuidhe, mic Fiachrach),
as dia cloinn Clann Cuain co n-a cineadoibh, amhuil aspert an
rann:




Cuan Mor, mac Eachach fhél,
Uadha Clann Cuain chlaidh-rédh,
Agus Fir Tíre na d-treabh,
Dine gan cion ó chredeamh.


L. 162



As í fochainn sgarthana Cloinne Cuain agus Fhear Thíre re
Clannuibh Fhiachrach, .i. Ruaidhri Mear, mac Taithligh, mic Nell I
Dubhda, ri 'gá raibhe ó Ródhba go Codhnaigh, do chuaidh ar cuairt
righ go teach Dhomhnuill Ui Cuinn, thaoisigh Cloinne Cuain; agus
as amhluidh do rála inghean áluinn aontumha ag O'Cuinn an tan sin,
agus nir ghabh O'Dubhda gan a beth aige a bh-fóirégean in oidhche
sin, gur ro mharbh O'Cuinn i bh-fill esion iar na mhárach, agus
do chuaidh fén fo dhídean Cloinne Maoilruanuidh, .i. go Tomaltach
Mor Mac Diarmada, agus tugsad iad fén, agus a n-dúdhcus dóibh ó
sin gus aniugh.



Conidh Fir Thire thuas, agus Fir Siuire abhus iad sin ó'n
abhainn, amhuil a dubhramar romhuinn.



CRIOCHAIREACHT UA N-AMHALGAIDH, AGUS UA BH-FIACH-
RACH ANNSO, CO N-A N-DUDHCHUSACHAIBH.



A h-Iorrus ceudamus ernighthear an chéud dúdhchas.



O'Caithniadh, umorro, uirrigh Iorrais, agus O'Ceallacháin
toisioch


L. 164


Iorruis. Brúghadha Iorruis, .i. Mec Coinín, agus Ui Conboirne
agus Ui Muimhneachain, agus Ui Gearadháin, agus Meg Fhíonáin.
Dúdhchusaigh Dúna Fine, .i. Uí Cuinn, agus Meg Odhráin, agus
Ui Cómhdháin, agus Ui Duibhlearga, agus Ui Bearga, agus Ui
Blighe, agus Uí Duanmaighe; O'Radubhain ó Bhaile an ghleanda.
Mec Conletreach ó Bhaile Mec Conletreach, O'Conghaile, agus
O'Cath-usaigh, airchinnigh Cille Ardubh. Taoisioch an Lagáin,
.i. O'Muir-eadhoigh; O'Fionnagain ó'n Fhionnchalaimh.



FINEADHA NA BREUDCHA SUND.



O'Toghdha taoisioch na Breudcha; O'Luacháin is in leth thiar
do'n Bhreudaigh, agus Ua Gilin; O'Gloinín ó Ráith na
n-goirmghiall; O'Gáibhtheacháin, agus O'Maoilfhíona, dá
thaoisioch Chalraighe; O'Flainn, brughaidh Muighe h-Eleag;
O'Lachtna, taoisioch an Da Bhac, agus Gleanna Nemhthinne;
Lachtna Mac Firbhisigh; O'Flann-ghaile ar Loch Glinne co n-a
fhearann; O'Floinn i n-Oireamh Locha Con; O'Maoilruanaidh á
h-Ardachadh, agus ó Chill Bealad, no o Chill Ealad;
O'h-Eneacháin o Bhaile Ui Eineachain; O'Leathcaile ó Bhaile
Muighe Fuara; Mec Conlena ó Chill moir Muaidhe; O'Dubhagáin,
agus Ui Airmeadhoigh, ó Loch Muighe Brón; Clann Fhirbhisigh,
fileadha Ua n-Amhalgaidh, ó Ros Serce.



Ui Eachach Muaidhe, .i. ó Ros Serce go Fearsaid Tresi, as iad so
a cineadhoigh, .i. Ui Maoilfaghmhair, comorbadha Cille h-Allaidh,
agus Ua Leandáin, Ua Criaidhchén, Ua Laitile, Ua Mocháin, Ua
Maoilaithghen, Ua Broduibh, agus Ua Maoilbhrenuinn.


L. 166


Is iad so cineadhaig an Chaille (no Chaoile) Chonuill, agus as
eadh feadh an Chaille, ó Fhearsaid Tresi go Traigh Murbhaigh,
.i. Traigh Ceall, agus bo thuaigh go Cill Cuimín, .i. Ua Derig,
Ua h-Aodha Aird O'n-Aodha, Ua Maolchonaire, Ua Flannabhra,
agus Ua Seghsa, agus ass díbh Ui Chongadán, no Chonnagáin o Muigh
gamhnach, O'h-Aráin o Ardgabhail. Duthadh an Chaeille dno
Baile na Leacan ó Fhearsaid Go Traigh Murbhaigh, &c., a der
lebhur ele.



DUDHCUSAIGH TIRE FIACHRACH SIOSANA.



Dúthaidh Ui Mhóráin, .i. Ard na riagh, agus a thaoisigheacht, .i.
an tuath as san go Tuaim da Odhar; O'Brógáin ó Bhrecmhaigh.



Cethre taoisigh fór Chúil Chearnadha, ó Bheul Atha na n-idheadh
go Bealach Breuchmhuighe, .i. Ua Fionnain, Ua Rothláin, Ua
Iornáin (no Ua Tuathalain), agus Ua Cuinn, O'h-Eana i
n-Imleach Loisge. O'Gealágan o Chill Iochtair, .i. an
Ghráinsioch; O'Breslén o Chill Fhaindle, no Aindle.



Dúthaidh Ui Chaomhain, ó Thuaim dá Bhodhar go Gleoir, agus
as iad a fineadha dudhchusa, .i. mac Cailleachan, no Caoilleachan,
no Celeachan ó'n Chárn, agus O'Coitil, ó Bhaile Ui Choitil,
O'Floinn o'n Bheartraigh, agus ó Mhuicdhuibh, O'Mochaine,
ó Bhaile Ui Moch-uine; O'h-Iomhair ó Leacan; Clann
Fhirbhisigh ó Leacan Meic Fhirbhisigh iaram, baile ar leasaighiodh
lebhair airision, annalach, duan, agus sgol seanchusa, agus i n-ar
thógaibh, edh cian iaramh, Ciothruaidh, agus Sémus, dá mhac
Diarmada Caoich Meic Fhirbhisigh,


L. 168


agus Seaan Og, mac Uilliam, dearbhráthair a n-athar, caislen
Leacain Mec Fhirbhisigh, an bliadhain d'aois Chriosd, 1560; -
O'Loingsiochain ó Mhullach rátha; O'Sbealain ó'n Choillín,
agus as é do rinne an ráith mhór. O'Fualairg ó Raith Bearcháin;
O'Condachtain as in Cabraigh.



Baile puirt Ui Chaomhain, .i. Saidhin Uisge tar abhainn, d'á
n-goirthear Inis Sgreabhainn. Gá áirmhithear Clann Néll do
ghabhail an fhearuinn sin, ní tre cheart dudhchusa ro ghabhsad,
acht ar égin, iar marbhadh Daibhid Ui Chaomhain, agus Domhnaill Ui
Chaomhain, go raibhe Clann Néll treall 'sa taoisigheacht, gur
marbhadh Niall, mac Nell la Muircheartach bh-Fionn Ua Caomhain
i n-díoghail a forba.



O Ghleoir go h-Iasgaigh, O'Murchadha, no O'Maoilduin a
taoisioch. Duthaidh Ui Ruadhrach Liacon, agus Iochtar Rátha.
O'Fenneadha ó Finnghid, gur bhean Muintear Flannghaile díbh í,
dés a g-cora ó n-dúdhchus ó loch anuas do Ghallaibh;
O'Maoildúin a h-Imleach ísioll; o Luacháin ó Ros Laogh;
ó Duibhsguile ó Dún


L. 170


Maoilduiph. O'Rothlain as í a dhúthaidh Cluain na g-Cliabhach,
agus Alt Fharannain, gur bheansad Muintir Maonaigh díbh tre mheabhuil
nach sgríobhtar sund. O'Beollan ó Dhún Ulltain; ó Conbhúidhe
ó Bhaile Mec Giollachais, agus ó Dhún Nell mic Conbhuidhe, agus
Cuanán mac Conbhuidhe, ó bh-fhuil Raith Cuanáin, agus
áirmhithear gur ob é O'Conbhuidhe as taoisioch ó Dhún Nell go
Muirsge; agus a der Leabhar Balbh Shémuis Mic Fhirbhisigh, gur ob
é O'Conbhuidhe ba taoisioch ó Bheul Atha Cliath Muirsge go
h-Iascaigh. Mec Eóghain agus Ui Cuanán ó Dhun m-Becin;
O'Disgin ó Bhaile Ui Dhiscín; ó Dunghaile, agus O'Suidhlearga,
agus ó Cuain, ó Dhún Ui Chobhthaigh; O'Colmain o'n
n-Gráinsigh Mhóir; O'Fuala o'n n-Grainsigh Bhig;
O'Ceallaigh ó Ard O'g-Ceallaigh; O'Loingsigh, agus O'Caomhain
an Chuirrigh ó Mhuine na bh-fiadh (no Muine dhiadh aniu).



O'Flannghaile i n-Eachros; Mac Giolla na n-each, Ui Fhlann-
ghaile, agus Mac Giolla duibh 'sna Corcachaibh; O'Sionna a
Láthrach. Colamhuin na Sgríne, .i. Mec Concathrach, agus Ui
Oilmhec, agus Meg Ródán, agus Ui Sneadharna, agus O'Rabhartaigh.
Lebhur


L. 172


Balbh Shemuis Mic Fhirbhisigh, Colamhuin na Sgrine, .i. Muintir
Rabhartaigh, Mac Carraoin, Ui Flannghaile, agus O'Tarpaigh,
Coloman na Sgríne, agus acaid righ ó bh-Fhiachrach. Madh um
aimsir fén, as iad as dúdhchusaighe ad chonairc ag leanmhuin is in
Sgrín, .i. Mec Carraoin, Mec Giolla na n-each, agus baoi iarsma
d'Ibh Rabhartaigh innte, gen gur légsiod eritigidh Gallsax Alban
a n-dúdhcus dóibh.



O'Baothghaile ó Chluain Ui Chosgraigh; Mec Giolla Finn (no
Mec Finn Ui Fhlannguile), ó'n Leamhaigh; Mac Giolla Bricin ó
Ard na n-glas; Mec Giolla mhir ó Fhionnabhair; Mec Giolla
riabhaigh ó Chríochán; O'Liathan ó Muine (no Bun) Fede; Mec
Conluain (no Anluain) ó Chuil Cille Bhricin; Mec Giolla Bháin
ó Lios na reamhur; O'Duinchinn ó Doire na n-Ath; O'h-Aodha ó
Thoin re go; O'Dunchadha ó Choilltibh Luighne go Beal átha
Muice. Lios ladhghuill baile puirt na tuaithe sin.



O'Bhorraigh go Traigh O'Muirgheasa a d-taoisioch, agus as
díbh Ui Maonaigh. (Sain) Mec Firbhisigh, O'Maonaigh, agus
O'Muir-gheasa tighearnadha na tuaithe ó Bhorraigh go Tráigh.
O Bhorraigh go Muirsge, O'Maoildúin taoisioch na tuaithe sin.



BAILTE PUIRT RIGH UA BH-FIACHRACH ANN SO, .I.



Dumha Caochain la h-Iorrus, Inis Mochua ag Loch Con. Eanach
Dubhain; Ráith Branduibh i d-Tir Amhalgaidh; Caislen (no Dun)
mic


L. 174


Conchabhair; Iochtar Rátha; Dun Cind Treathain (no Dún Contrea-
thain), an da Dhraighnigh (Ar lios na Draighnighe atá badhún
ceath-ramhan an Chaisill aniu), agus Bun Finne, i d-Tir
Fhiachrach.



Baile puirt Ui Chaomhain, .i. Soighen uisge tar abhainn, d'á
n-goirthear Inisgrebhuinn. Baile puirt I Mhurchadha Imlioch
ísioll, Baile puirt Ui Chonbhuidhe, Dun Nell.



Ro dhíbreadar Goill tra na taoisigh si d'á n-áitibh bunaidh
(noch do thuirmeamar), no gur bhean Sen-Bhrian, mac Taithligh
Muaidhe Ui Dhubhda, an tír (go h-airighthe Tir Fhiachrach) amach
do Ghallaibh. Ge do bhean, umorro, saoilim nach mór an grem do
ghabhsad iomad do na taoisiochaibh ceudna ar a d-tuathaibh dudhchuis
o sin, óir do roinneadar clanna, ui, agus iarmui Shen-Bhriain an
talamh eatorra fén, gen go sealbhuighid aniu, agus fos ní mhaireann
acht fír-bheagan do na taoisiochaibh réamhraite (dá madh ní a slonnadh
do bheth beo, ní fhuil), agus ní h-eadh amháin acht as iongnadh ag aos na
n-aimsior sa a samhuil riamh do bheth i g-ceannas, tre a n-uaithe agus
a n-anbhfainne aniu. Gidheadh as suaill damhna a n-deacra in aith-
fheughain dhál an domhuin, agus shaobhadh na saoghal, agus tré ar chuir
do aisdeachas ar aicmeadhoibh na cruinne i g-coitchinne, ag cur


L. 176


coimsioch ó chríochaibh, mar do cuireadh na taoisigh si ó n-a
críochaib do chuirsiom re anais, mar as follus is in duain dearsgnaidh
(iomdha gabhlan do chloinn Chuinn) 'n-a bh-fuilid 231 rann,
do rine Giolla Iosa Mór Mac Firbisigh, ut sequitur:



MAC FIRBISIGH LEACAIN CECINIT




Imda gablán do chloind Chuind,
a n-iath Banba an fhuind fhér-chuirr;
nert na fond as tend tarraig
Conn is ceand d'á n-gablanaib.


L. 298


Araile do fhlathaib Ua n-Dubhda, gus an gairm do bherid leabhair
airisin dóibh, .i. gairm riogh, agus gídh coimhigheach sin aniu, nir bh'eadh
'm an am sin ag Gaoidhealuibh, do rér a n-dlighidh fen an uair sin,
agus do rér cineadh ele fós; feuch résiú tángattar Clann Israel
go Tír Tairrngire go m-bátar triocha ríogh i n-én ré ar an tír
sin, agus gan ní as mó ina dá cheud mile ar fad agus caogad míle


L. 300


ar leathad innte. Do'n tir sin do gairthi Tír Canaan, ó Chanán,
mac Caim, mic Naoi; Tír Tairrnghire iaram ó Dhia d'á gealladh
do Abram is d'á shíol; Israel iar sin ó Chlannuibh Israel;
Iudaea ó Iudaidhibh; Palestina ó na Philistinibh, agus an Talamh
Naomhtha ó obair ar Slánuighthe do dheunamh innte, agus gin is
ceasadh Chriost, &c.



Tuig gur ob iad annala eacca na bh-flath sa síos sgríobhthar
fud annso.



Anno Christi,
983. Aodh Ua Dubhda, Ri tuaisgirt Connacht uile, d'éacc.
1005. Maolruanaidh Ua Dúbhda, Ri Ua Fiachrach Muirsge.
1096. Muircheartach Ua Dubhda, Ri Ua n-Amhalgaidh, agus Ua
bh-Fiachrach, agus Ceara occisus est.



1126. Domhnall Fionn Ua Dubdha, Ri Ua n-Amhalgaidh, Ua Fiach-
rach, agus Ceara, do bhádhadh ag tabhairt creche a Tír Conaill.
1143. Aodh, mac Muircheartaigh Ui Dubhda, Ri Ua n-Amhalgaidh,
agus Ua bh-Fiachrach an tuaisgert.



Ruaidhri Mear mac Tailtigh, mec Nell I Dubhda, ri ó Roba
go Codhnuigh.


L. 302


1162. An Cosnamhuigh Ua Dubhda, tighearna Ua n-Amhalgaidh,
occisus.



1180. Isin bliadhain si theasda Sadhbh, inghean Mhuirgheasa, mic
Taidhg Ui Maoilruanaidh, bean Taithligh Ui Dubhda; 'gá roibhe ó
Rodhba go Códhnuigh.



1181. An Cosnamhuigh, mac an Chosnamhuigh Ui Dúbhda, righdhamhna
Ua n-Amhalgaidh, occisus.



1213. Donnchadh Ua Dúbhda go- g-cobhlach 56 long á h-Insibh
Gall, gur ghabh cuan i n-Inis Raithin ar Insibh Modh, i
n-Umhull, gur bhean a fhearonn fén saor gan cháin do Chathal
Chroibh-dherg Ua Concabhair.



1242. Brian Dearg Ua Dubhda, mac Donnchaidh, Ri Ua bh-Fiach-
rach, Ua n-Amhalgaidh, agus Iorruis, occisus.



1282. Taithleach, mac Maoilruanaidh Ui Dubhda, Ri Ua bh-Fiach-
rach agus Ua n-Amhalgaidh, occisus.


L. 304


1291. Conchobhar Conallach Ua Dubhda, tighearna Ua bh-Fiachrach
do bhádhadh ar Sionuinn.



1337. Donnchadh Mór Ua Dubhda, ádhbhar rígh Ua bh-Fiachrach,
d'éacc.



1350. Uilliam Ua Dubhda, Espoc Cille h-Alaidh, do éacc.



1354. Brian ó Dubhda, Ri Ua bh-Fiachrach agus Ua n-Amhalgaidh,
d'ég 'na thigh fén iar m-beth 84 bliadhna i d-tighearnus.



1380. Domhnall Cléreach, mac Briain Ui Dubhda, Ri Ua bh-Fiach -
rach agus Ua n-Amhalgaidh, d'ég iar bh-flaithius 36
bliadhan.



1417. Ruaidhri, mac Domhnaill Clerigh, Ri Ua bh-Fiachrach, agus
Ua n-Amhalgaidh, d'ég i n-Dún Néll, iar bh-flathius 37
bliadhan.



1432. Tadhg Riabhach Ua Dubhda, mac Domhnall Clérigh, Ri Ua
bh-Fiachrach d'ég i n-Esgir Abhann, iar bh-flathus 15
bliadhan. Inghean Ui Mháille mátair Ruaidhri reamráite, agus an
Taidhg sin.


L. 306


Maolruanaidh, mac Ruaidhri Ui Dubhda, Ri Tíre Fiachrach 18
bliadhna. Inghean Mec Goisdelbh a mhghthair. Anno 1432
do rineadh Ua Dubdha dhe so.



Domhnall Baile Ui Choitil 'na Ua Dubhda seacht m-bliadhna,
agus a n-anno 1447 do rineadh Ua Dubhda de so.
Tadhg Buidhe, mac Taidhg Riabhaigh, 3 bliadhna.
Seaan Glas, a dhearbhrathair, 14 bliadhna.
Eumonn, mac an Chosnamhuigh, cuig seachtmhuine is leth-bhliadhain.
Domhnall Ballach, bliadhain.
Brian Cam, mac an Chosnamhuigh, 2 bhliadhain.
Eoghan Caoch, mac Ruaidhri, 14.
Uilliam, mac Domhnuill Ballaigh, leth-bhliadhain.
Brian Og, leth-bhliadhain.
Donnchadh Ultach, bhliadhain.
Maghnus, mac Taidhg Buidhe, bliadhain.


L. 308


Félim, mac Taidhg Buidhe, 19.
Conchabhar, mac Diarmada, mic Maoilruanaidh, 30.
Eoghan, mac Conchabhair, 7.
Cathal Dubh, mac Conchabhair.



Riogha Connacht do chloinn Fiachrach umorro, acht gé do sgríobhus
iad cheana, as áil leam labhairt nías foirlethne orra sunna, á
sleachtaib seanchadh oile.



Fiachra, mac Eathach Muighmheadhoin, 12 bliadhoin i righe
Connacht. Iar marbhadh Bhriain, a dhearbhrathar, la Laighnibh,
agus iar m-beth d' Fiachra 'n a thuairgnidh catha i n-ionadh
Bhriain ag a n-dearbhrá-thair ele, .i. Niall Naoighiallach,
Rí Ereann; do chuaidh Fiachra do thobhach cíosa an righ Néll
is in Múmhain. Do chuirsiod Muimhnigh cath Caonraighe re
Fiachra, agus ro brisiodh an cath re bh-Fiachra orro, agus gabhas
gell Mumhan. Acht cheana do gonadh Fiachra, is in cath sin, re
Maighe Meascoradh, do Eurnuibh, agus iompais go
g-cosgur agus gialla les go Teamhraigh; agus do fhellsad gell


L. 310


Mumhan air i n-a otharlighe, iar na fhághbhail i m-baoghal, go
ro adhnaic-siod beó fo thalmhain é, i n-Uibh Mec Uais Bregh,
gur h-oídígheadh é amhluidh.



Dathi mac Fiachrach reamráite, gabhuis áirdrighe Connacht agus
Ereann a Connachtaibh, remeas 23 bliadhna, co n-eurbhail ag Sliabh
Ealpa do saighnén tintighe.



Amhalgaidh, mac Fiachrach, mic Eathach Muighmheadhoin, céd rí do
Connachtaibh do chred do naomh Pádraig. Uaidh ainmnighthear Tír
Amhalghadha. 32 bliadhain do i righe Connacht gur ég go maith.



Oilill Molt, mac Dathi, mic Fiachrach, 20 bliadhain i righe Chon-
nacht céadus, agus fhiche bliadhain ele a ríghe Ereann. Iar sin
torchair i g-cath Ocha re Lughaidh, mac Laoghaire, agus re Muir-
cheartach mac Earca, agus re Fearghus Cerrbheul, mac Connuill
Cremthuinn, agus re Fiachra lonn, Ri Dail Araidhe.


L. 312


Eogan Beul, mac Ceallaigh, mic Oililla Muilt, 36 bliadhna i
righe Connacht, go d-torchair i g-cath Sligighe re Fearghus agus re
Domhnall dá mhac Mhuircheartaigh mic Earca.



Oilill Ianbhanna, no Anbhanna, mac Muireadhoigh, mic Eoghain
Bel, mic Ceallaigh, mic Oilella Muilt, naoi m-bliadhna, go d-tor-
chair la h-Aodh, mac Eathach Tiormcharna, do shiol Bhriain, mhic
Eathach Muighmeadhoin.



Colman, mac Cobhthaigh, mic Goibhninn, mic Conuill, mic Eoghain,
mic Eathach Bric, mic Dathi, 21 bliadhain i righe, gur thuit i g-cath
Chinnbugha, re Raghallach, mac Uadach, mic Aodha.



Lairgnéun, mac Colmáin, mic Cobhthaigh, seacht m-bliadhna i righe
Connacht, gur thuit.



Guaire Aidhne, mac Colmain, mic Cobhthaigh, 13 bliadna i righe


L. 314


Connacht, gur éug go h-aithrígheach, agus ro h-adhnaiceadh i
g-Cluain Mec Nois go n-onóir agus airmhidin mhóir.



Dunchadh Muirsge, mac Tiobraide, mic Maoilduin (no Maoil-
duibh), mic Fiachrach Ealgaigh, mic Dathi, mic Fiachrach, cethre bliadh-
na i righe Connacht, gur thuit i g-cath Coruinn re Feargus,
tighearna Chinel Chairbre.



Fearghal Aidhne, mac Artghaile, mic Guire Aidhne, mic Colmáin,
13 bliadhna, gur éug.



Indreachtach, mac Dunchadha Muirsge, mic Tiobraide, da bhliad-
ain do i ríghe, gur thuit re Fearghal, mac Loingsigh, tighearna
Chinel Conuill, agus re Fearghal, mac Maoilduin, tighearna
Chinéoil Eoghain.



Oilill, mac Ionnrachtaigh, mic Dunchadha Muirsge, ocht m-bliadhna
do i righe Connacht, go n-earbailt, iar n-deagh-bheathaidh.


L. 316


Donncathaigh, mac Cathail, mic Oililla, mic Dunchadha Muirsge,
15 bliadhna, gur eug.



Flaithri, mac Domhnuill, do shiol Guaire, cethre bliadhna do i righe
Connacht, gur eug go h-aithrigheach.



Flaithri ele dá bhliadhain i righe Connacht, go ro thrég a ríghe ar
Dia, agus do chóidh go h-I Choluim Cille, do dheunamh crábhaidh, go ro
eug innte i n-a oilithre, iar m-breth buadha ó dhomhan agus ó dheamhan.
Fech leathanach 259, 260.



(Clanna Fiachrach reamhráite, trá, anallana, badh mora ratha
a Ríogh agus a naomh, mar as lér is in leabhar sa, gur lingeadar
eachtrainn agus Ereannaigh fén forro, - dail dlíghtheach De dhingios
síos as a súidhe Riogh na h-árd-fhlaithe uaibhrighe imrid a n-anchu-
mhachta; iars an Sean-fhocal sa, "Cearth cháigh a mhail a neart," tres
a n-gabhaid glóir saoghalta, agus neamh-ghlóir neamhdha. Sompla ar
sin sinsior na n-Gaoidheal uile a g-cointinn re a g-coibhneasaibh a
nallana, dar bheansad do bunadh Alba do Cruithnibh, agus do


L. 318


Bhreatnuibh, nár lór leó sin gan rioghachta iomdha ele do ionsaighidh,
mar do rine Niall Naoighiallach, agus aroile, agus fós Dathi, mac
Fiachrach reamhraite, do ionsaigh Alba, Breatain, Tire Gall, .i.
Fraingc etc. agus go Sliab Alpa, mar as lér línn aniu sgríobhtha a
chaithrém, is na criochaibh sin, a bhas agus a adhnacal, amhuil d'fháguibh
Torna Egeas na dhiaigh, do mhair i n-aimsir Dhathi, agus do chuir-
siod eoluigh ele an g-cédna i g-cuimhne i saoghaluibh sáine iar sin.
Uair Flann agus Eochuidh Eolach Ua Cérín, as-iad ro thionóil na
nethe sin á leabhar Eochadha Ui Fhlannagain i n-Ard Macha, agus
á liubhar Maimsdreach sic, agus as na lebhraibh toghaidhe ele, .i. as an
Lebhar m-Buidhe, teasda is in g-carcair Arda Macha, agus as an
Leabhar Geárr baoi i Mainisdir, as e rug an mac leghinn les tar
muir i n-goid, agus ni frith riamh, etc.


L. 320


Misi an Dubhaltac Mac Firbhisigh, do sgríobh na h-úghdorthais
sin ar lorg litre Lúghdhach Ui Chlere na h-iomarbhaidhe, acht cib-
ionnus gur searmóin saoghalta mar bhadar Gaoidhil in ionbhuidh sin
ag gabháil na g-críoch i g-cén is a bh-fhogus, agus gan áit a adhnacail
d'á fhearonn ag an céadmhadh duine do uaislib Gaoidheal aniu, gé
atá a súil les anois is in m-bliadhain si, 1664.



Ní h-í so locc aimsir an leabhair si acht teaglam do chuireas
les athaidh iaramh.)


L. 324


DO BHREATHNUIBH
I N-IBH AMHALGAIDH MIC FIACHRACH,



Sliocht oile ann so á leabraibh Chloinne Fhirbhisig.



Ridere Fionn Breathnach, dearbhráthair Uilliam Finn
Chille Comáin, re ráitear Uilliam Mor na
Maighne; an Laighleisioch; Clann an Fhailghe; Seóaigh
Iarthair Chonnacht; Clann Héil, Meg Uighilin an Rúta;
Mec Bhaillsioch; Baróidigh na Mumhan; Mac Bhaitin
Bairéd, ó d-táid Bairéaduigh Tire Amhalgaidh; Clann
Toimin Iorruis; Clann Aindriu an Bhaic; Clann Ricín, .i. Ricín


L. 326


Og, mac Ricín, ó d-taid Clann Ricín; Toimilin ó d-taid Clann
Toimilín; Hoisdegh, mac Membhric, ó d-tád Clann Hoisdegh.



I n-aimsir Gall-Shaxon do theacht i n-Erinn le Diarmuid Mac


L. 328


Murchadha, Righ Laighean, táinig an drong reamhráite go h-Erinn,
agus gabhuid cuan i d-Tír Amhalgaidh mhic Fiachrach, agus mar an
g-ceudna do ghabhsad Ciosógaigh, Petitigh, Brunuigh, agus Muruigh,
cethre fineadhacha iadsidhe, agus do thairgsiod na cethre fineadha sin
an tír do ghábháil ar égin ar Chlannuibh Fiachrach, agus ader sliocht
ele gur ghabhadar na fineadha sin orra í.



Baoi Uilliam Fionn Chille Comain (.i. Uilliam Mor na Maighne),
ós cionn Tire Amhalgaidh seal fada remhe sin, mar uachtarán d'á
cúmhdach. Acaoinid lucht an tíre an foirneart sin re h-Uilliam,
agus cuiris Uilliam litreacha gus na Galluibh sin d'á rádh riu cosg
d'á n-olc, agus an tír do fhágbáil, no a fhreagra im chath; agus de sin
cuirthear cath mór na Maighne etorra, gur mhuidh ar na Galluibh sin,
gur thuit an Ciosógach ann go n-iomad d'a mhuintir, agus do na
Gallaibh bhádar araon ris. Conadh de sin ráitear Uilliam mór na
Maighne ris in Uilliam sin. Ionsaighis Uilliam iarum áit a rabh-
adar drong do na Galluibh sin ag bárdacht, agus ag cosnamh an


L. 330


tíre, .i. Cuirt mhor Mhíleac an locha. Gabhuis an chúirt orra,
agus ionarbuis iad uile este, agus rannuis an tir iarum edir a
bhráithribh fén, agus tug do Mhac Bhaitin Bairéad an chuirt, agus an
tír uile (agus taid ag a sliocht) ó ta sin gus aniu. Gonadh é Mac
Baitín atá 'n a thriath agus 'n a thighearna os a g-cionn gus an tan
so.



Sliócth ele a der Uilliam Mór Breathnach ris in Uilliam ream-
ráite, rer thuit an Cíosógach reamráite, agus an tan do ronadh
Caislén na cerci las an Uilliam Mór (Breathnach) so na Maighne,
do roinn sé an tír edir a bhraithreacha bunuidh fén. Tug ar tús
Gleann Oisdeg do Oisdec, mac Meric (no Membric), agus Gleann


L. 332


Némthenne do Ricín, agus an dá Bhac do Shir Maigiu an Bhaic,
ó bh-fuil Clann Aindriu Bairéd. Tug ó Fhearsaid Tresi go
Traigh Murbhaigh do Shir Uilliam Laighlés, .i. an Laighlesioch, agus
coimhéad agus cosnamh triochaid céd Iorruis ag Toimín, agus ag
Philip, no Philpin, .i. mac mec dearbhráthar do Thoimín an Philip,
no an Pilpin sin, agus ar a shliocht atá Mac Philib, no Philbin, agus
as uadh tángadar clann Philib, no Philbin; ní measta gur ob é an
Philpin téd go Burcachuibh. Sir Uilliam Laighlés, mac Roiberd, mic
Uilliam, mic Niocláis, ainm an Laighlesigh d'á d-tug Uilliam Mor
na Maighne an fearann sa, .i. ó Fhearsaid Tresi go Traigh Murbhaigh.



Clann Mec Roiberd a dubhradar lucht an fhormaid agus an
aineoluis eatorra fén gur do shliocht Domhnuill Iorruis Ui Chon-
chabhair dhóibh, acht ader Mac Fhirbhisigh, .i. Sémus, mac Diarmada,


L. 334


nach h-eadh cheana, acht mac mec do Uilliam, mhic Uilliam Mhoir,
na Maighne, agus as í a n-dúthaigh chois Daoile i d-tír Amhalgaidh.



A derid aroile gur do Herbeardachuibh (re raitear Herbear-
daigh) .i. Herbertaigh a g-Condae Luimnigh an chlann Mec Roiberd,
no Mec Herbeard soin.



Sleachta saine. Carrúnuigh do theacht i n-Erinn le sliocht Uil-
liam Congcer (tuig Búrc) Lionóidigh do theacht i n-Erinn le sliocht
an Iarla Ruaidh. Sliocht sain. Le sliocht Uilliam Congcer tainig
Carrunaigh agus do bunadh Saxonaigh iad, acht a derid aroile gur
do shliocht Chathaoir Mhóir dóibh; agus ris in Iarla Ruaidh tán-
gadar.



Sliocht sain. Do na h-uaislibh táinig anair le sliocht Uilliam
Congcer, .i. Philib Mor, mac Sir Bearnaird Sdondun, a quo Mac
a' Mhílidh Cheara, Uaiter, mac Roibeard, Sir Daibidh Duilpineach,
Roibeard Baróid, Sir Uilliam Carrún; coír emh mar atáid Búrc,
Baired, agus Carrún i g-Connachtaibh, atá Búrc, Baróid, agus
Carrún i Mumhain.



Fochann teachta Búrcach i bh-fearannus i d-Tir Amhalgaidh.


L. 336


Feacht dia m-báttar Bairéaduigh a d-tresi Thíre Amhalgadha (mar
a dubarmur), gur chuirsiod a maor d'á n-gairthi Sgórnach bhuid
bheárrtha, do thógbháil chiósa ar Lionóideachuibh; marbhuid Líonóidigh
an maor sin, agus cuirid é iaram i d-tobar d'á n-gairthear Tobar
na Sgornaighe, láimh ris in Gharrán ard, taobh thiar do chaislén
Carna, i d-Tír Amhalgaidh; ar bh-fághail an sgeoil sin do Bhaire-
dachuibh, tionóilid go h-armtha ar amus na Lionóideach, go rug
neart orra, gur ob í rogha tugsad Baireaduigh do Liónódeachuibh, a
bh-fir do dhalladh no do spochadh; conadh í rogha rugsad Líonóidigh,
tré airle aroile seanóire dhoibh fén, a n-dalladh, do bhrígh go n-ginfídhe
ó dhalluibh, agus nach ginfídhe ó fhearuibh spochda. Gabhuid Báirédaigh
do shnáthaduibh i súilibh Lionóideach, agus gach fear mar do dhalldis
díobh, do chuirdís do imtheacht Chlochain na n-dall láimh le Carna
iad, d'fios an m-beth a bheag do radharc aca, agus gibe díobh do im-
gheadh an clochán go ceart, do h-ath-dhallta é! Athaidh iarom smuai-
nid Líonóidigh cionnus do dhigheoldaois a n-anbhfolta ar Bháiréad-
chuibh, gonadh í aireag mheanman fuairsiod ó a sinsior, dalta do
ghlacadh ó'n aroile cumhachtach do Chloinn Uilliam Búrc, badar ria
sin ó Shliabh suas, conadh chuige sin do bheathaigh an Líonóidech each
uaibhreach, noch rugsad Líonóidigh leó do ghlacadh an dalta, ionnus


L. 338


gomadh é budh dalta dhoibh an Búrcach do imriadhfad an t-each sin; go
ráinig leo mar sin Teapoid Maoil Búrc do dhalta, noch do marbhadh
le Báirédachuibh iaromh. Conadh i n-a éric sin tugattur Bairédaigh
ocht g-ceathramhna deug fearoinn do Bhurcachuibh; conid cuid do iarr
an Líonóideach, oide Teapoid, do'n éric, .i. roinn na h-éarca, agus
í roinn tug uirre, a fághbhail na foidheadhla ar feadh Tire Amhalgadha
uile, go m-bedís Búrcaigh in gach áit ínnte, do dhoirbh ar Bháiréa-
dachuibh i d-Tir Amhalgaidh, gur bheansad a bh-fearonna díobh
d'urmhór; agus gur bheansad fa dheoigh, anno domini. 1652, Erisigh
Saxoncha Oilibher Cromuell dhíobh uile é, mar as lér anois gan
Báiréadach na Búrcach, ní áirbhim Clanna Fiachrach, i bh-fearonnus
dhóibh.




19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Royal Irish Academy
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services